Umiejętność czytania dokumentów finansowych

Jak w banku!

Formy prowadzenia działalności

W jakiej formie prawnej możemy prowadzić w Polsce działalność gospodarczą?

Jakie sprawozdania finansowe musimy przygotowywać w zależności od formy prawnej działalności?

Jakich dokumentów wymagają banki w zależności od formy prawnej, wielkości firmy, wielkości i tenoru kredytu?

Wprowadzenie do sprawozdawczości finansowej

Celem szkolenia

… nie jest zrobienie z Was księgowych

… ale przekazanie Wam wiedzy, która umożliwi zrozumienie w jaki sposób przygotowywane są sprawozdania finansowe

… i w jaki sposób mogą być manipulowane w zgodzie z przepisami prawa

Rachunkowość jaką znamy

Po raz pierwszy opisana została w 1494 r. w książce „Summa de Arithmetica, Geometrica, Proportioni et Proportionalita” przez Luca Pacioli, franciszkanina opiekującego się zapasami wina w klasztornych piwnicach

W rozdziale 3 Pacioli opisał w jaki sposób należy prowadzić księgowość

Luca Pacioli

Źródła regulacji

Podstawowe zasady rachunkowości

Ustawa o rachunkowości

Krajowe standardy rachunkowości

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Dyrektywy Unii Europejskiej

US GAAP

Zasady rachunkowości regulują:

Które aktywa i zobowiązania pojawiają się w bilansie?

Jak wyceniamy aktywa i zobowiązania?

Które przychody i koszty wykazujemy w rachunku wyników?

W jakiej wielkości pokazujemy przychody i koszty?

MSR i MSSF

11.Przepisy końcowe

10.Przepisy

przejściowe

9.Odpowiedzialność

karna

8.Ochrona danych 7.

Badanie i ogłaszanie

5.Sprawozdania

finansowe

4a.Łączenie się

spółek

4.Wycena

aktywów i pasywów

3.Inwentaryzacja

2.Prowadzenie

ksiąg

1.Postanowienia

ogólne

Ustawa o rachunkowości

Ustawa o rachunkowości PL

Komitet Standardów Rachunkowości

Krajowe standardy rachunkowości

opublikowano dotychczas 6 standardów

prowadzone są prace nad kolejnymi

poszczególne standardy można pobrać ze stron Ministerstwa Finansów pod adresem:

http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=1&dzial=74&id=17731&typ=news

Podstawowe zasady

W Polsce nadrzędne zasady rachunkowości sformułowane są w art. 4-8 ustawy o rachunkowości … ale też ukryte są w innych rozdziałach UoR

W Europie powszechnie obowiązują międzynarodowe standardy rachunkowości (MSR – ang. IAS) i międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej (MSSF – ang. IFRS)

Od kilku lat polskie firmy notowane na giełdzie, banki i firmy ubezpieczeniowe muszą stosować MSR

W USA obowiązuje US GAAP – spółki polskie notowane na rynku amerykańskim, muszą przygotować sprawozdanie w zgodzie z tymi zasadami

Od kilku lat prowadzone są prace w celu ujednolicenia standardów i zasad rachunkowości (MSR i US GAAP)

wiernego obrazu

Art. 4.1. Jednostki obowiązane są stosować określone ustawą zasady rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.

Art. 4.2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną

PL UoR

istotności

Art. 4.4. Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1

Art. 8.1. Dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do potrzeb jednostki należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7

PL UoR

ciągłości

Art. 5.1. Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych

PL UoR

ciągłości – c.d.

Art. 8.2. W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne, przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy zmianie. W przypadku takim należy w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, podać przyczyny tych zmian, określić liczbowo ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian

PL UoR

kontynuacji działania

Art. 5.2. Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.

PL UoR

memoriału

Art. 6.1. W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty

PL UoR

współmierności kosztów i przychodów

Art. 6.2. Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione

PL UoR

Internacjonalizacja zasad

Firmy pozyskują kapitał z rynków poza krajem swojej siedziby – ujednolicenie zasad wyeliminuje konieczność przygotowywania podwójnych sprawozdań finansowych, które niekiedy różnią się znacząco

Firmy europejskie działające w ramach jednolitego rynku powinny mieć porównywalne sprawozdania finansowe

Ciekawy eksperyment

(w milionach Euro)

Najbardziej

prawdopodobny

zysk netto

Maksymalny

zysk netto

Minimalny

zysk netto

Belgia 135 193 90

Niemcy 133 140 27

Hiszpania 131 192 121

Francja 149 160 121

Włochy 174 193 167

Holandia 140 156 76

Wielka Brytania 192 194 171

Podstawy analizy

Ocena firmy

Oceniając firmę musimy

spojrzeć na nią z wielu

perspektyw – może się

bowiem okazać, że

dostrzeżemy różne obrazy

Analiza sprawozdań finansowych wymaga:

Zrozumienia otoczenia ekonomicznego

Zrozumienia charakterystyki przedsiębiorstwa

Zrozumienia wpływu strategii firmy na sprawozdanie finansowe

Zrozumienia polityki rachunkowości analizowanej spółki

Zrozumienia formatu sprawozdań finansowych i informacji w nich zawartych

Otoczenie ekonomiczne

Analiza PEST

Wskaźniki makroekonomiczne

Inflacja

PKB

Stopa bezrobocia

Deficyt budżetowy

Prognozy makroekonomiczne

Analiza strategiczna

Walidacja misji (wizji)

Ocena strategii

Najczęściej spotykane narzędzia analizy strategicznej:

SWOT

5 sił Portera

Matryca BCG

„Mierz siły na zamiary, czy zamiar podług sił”

Tu jesteśmy

Tu chcielibyśmy

być

Tu zmierzamyWiększość polskich firm niestety wybiera to rozwiązanie w obliczu barier

Firmy zachodnie zastanawiają się jak obejść bariery i jakie zasoby będą im do tego potrzebne

Najczęściej spotykane metody „wojskowej” analizy strategicznej

PEST

SWOT

Model 5 sił Portera

MatrycaBCG

Analizaluki

Analizastrategiczna

Algorytm

Model strategii

Wejście Wyjście

SWOT a kierunki strategiczne

Silne strony Słabe strony

Szanse Zagrożenia

Strategia = zamień słabe strony na silne, wykorzystaj szanse i unikaj zagrożeń!

Model 5 Sił Portera

konkurencja

potencjalna konkurencja

produkty zastępcze

kliencidostawcy

Analiza finansowa

Pionowa

Pozioma

Wskaźnikowa

Branżowa

Benchmarking

Analiza trendów

Bilans i rachunek wyników

Bilans

Zdjęcie stanu finansów firmy na dany punkt w czasie

Pokazuje stan majątkowy firmy (aktywa) oraz stan zobowiązań i kapitałów własnych (pasywa)

Aktywa są wynikiem decyzji inwestycyjnych oraz operacyjnych firmy

Pasywa są wynikiem decyzji finansowych

Podstawowa reguła bilansowa

AKTYWA = PASYWA

Filozofie tworzenia bilansu

(PL) Aktywa = Pasywa

(US) Aktywa = Kapitał + Zobowiązania

(UK) Aktywa – Zobowiązania = Kapitał

Bilans przedsiębiorstwa (PL)

AKTYWA

Aktywa trwałe

Aktywa obrotowe Zapasy

Należności

Inwestycje krótkoterminowe

Rozliczenia międzyokresowe

PASYWA

Kapitał własny

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Rezerwy

Zobowiązania długoterminowe

Zobowiązania krótkoterminowe

FORMAT PREZENTACJI: od najmniej płynnych do najbardziej płynnych

Bilans przedsiębiorstwa (US)

AKTYWA

Gotówka

Należności

Zapasy

Majątek trwały

Kapitały i zobow.

Zobowiązania krótkoterminowe

Zobowiązania długoterminowe

Rezerwy

Kapitały

FORMAT PREZENTACJI: od najbardziej płynnych do najmniej płynnych

Bilans (Wielka Brytania)

Aktywa długoterminowe

+ Aktywa obrotowe

- Zobowiązania krótkoterminowe

- Zobowiązania długoterminowe

= Kapitał

Bilans (MSR)

Aktywa które należy ujawnić w bilansie:

Rzeczowy majątek trwały

Wartości niematerialne i prawne

Aktywa finansowe (bez udziałów w jednostkach zależnych, współkontrolowanych i stowarzyszonych)

Inwestycje wykazywane zgodnie z metodą praw własności

Udziały w jednostkach obcych

Zapasy

Należności

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Bilans (MSR)

Pasywa które należy ujawnić w bilansie:

Zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług oraz pozostałe zobowiązania

Zobowiązania podatkowe

Rezerwy

Długoterminowe zobowiązania oprocentowane

Udziały mniejszości

Elementy składowe kapitału własnego

Inne istotne informacje w zależności od charakteru jednostki

Wycena aktywówi pasywów

Rzeczowy majątek trwały

Zasoby ujmowane w bilansie jako wynik transakcji historycznej

Korzyści płynące z zasobów muszą być mierzalne

Coraz częściej spotykać będziemy się z wartością godziwą składników majątku

Rzeczowy majątek trwały

Wykazywany jest w bilansie w wartościach netto:

Wartość początkowa

- dotychczasowe umorzenie

= Wartość netto

Długoterminowe aktywa finansowe

Art. 28. 1. Aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy w sposób następujący: 3) udziały w innych jednostkach oraz inne niż wymienione w

pkt 1a inwestycje zaliczone do aktywów trwałych - według ceny nabycia, pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4,

4) udziały w jednostkach podporządkowanych - według zasad określonych w pkt 3, z tym że udziały zaliczane do aktywów trwałych mogą być wycenione metodą praw własności, z uwzględnieniem zasad wyceny określonych w art. 63,

Wartości niematerialne i prawne

Art. 28. 1. Aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy w sposób następujący: 1) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne -

według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,

1a) nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawnezaliczane do inwestycji - według zasad, stosowanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, określonych w pkt 1 oraz w art. 31, art. 32 ust. 1-5 i art. 33 ust. 1 lub według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej,

Wartość firmy (Goodwill)

Po przejęciu firmy różnica pomiędzy ceną nabycia a wartością godziwą aktywów netto ujawniana jest w aktywach jako wartość firmy

Według UoR amortyzowana, według IAS i US GAAP badana utrata wartości

Ujemna wartość firmy (Negative Goodwill)

Może się zdarzyć, że w bilansie firmy w pasywach znajdziemy ujemną wartość firmy – co to oznacza?

Czy jest to dobry czy zły znak dla analityka?

Analityczne podejście do wartości firmy

W trakcie analizy sprawdzamy czy nie nastąpiła utrata wartości firmy

Jeśli mamy jakieś podejrzenia, eliminujemy wartość firmy z aktywów i o taką kwotę pomniejszamy kapitały

Aktywa obrotowe

Zapasy

Należnosci

Inwestycje któtkoterminowe

Środki pieniężne

Metody wyceny zapasów

FIFO First In First Out [pierwsze weszło, pierwsze wyszło]

LIFO Last In First Out [ostatnie weszło, pierwsze wyszło]

Średnia

UWAGA: LIFO nie jest dopuszczalne pod US GAAP i pod MSR, natomiast może być stosowane w zgodzie z UoR.

FIFO

LIFO

Średnia

AKTYWA PASYWA

+ = wykorzystanie

- = źródło

+ = źródło

- = wykorzystanie

Bilans przedsiębiorstwa

Rachunek wyniku

Firma może przedstawiać swój rachunek wyniku w układzie rodzajowym lub kalkulacyjnym- czy forma prezentacji ma znaczenie dla analityka?

Mirek Jasiński strona: 13

Rachunek zysków i stratWariant kalkulacyjny Wariant porównawczy

A. Przychody ze sprzedaży

B. Koszty sprzedanych produktów

C. Zysk brutto ze sprzedaży (A-B)

D. Koszty sprzedaży

E. Koszty ogólnego zarządu

F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E)

G. Pozostałe przychody operacyjne

H. Pozostałe koszty operacyjne

I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej

J. Przychody finansowe

K. Koszty finansowe

L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej

M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych

N. Zysk (strata) brutto

O. Podatek dochodowy

P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku

R. Zysk (strata) netto

A. Przychody ze sprzedaży

B. Koszty działalności operacyjnej

C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)

D. Pozostałe przychody operacyjne

E. Pozostałe koszty operacyjne

F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej

G. Przychody finansowe

H. Koszty finansowe

I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej

J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych

K. Zysk (strata) brutto

L. Podatek dochodowy

M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku

N. Zysk (strata) netto

Przychody ze sprzedaży

Największym problemem dla analityka jest oszacowanie czy przychody wynikające z rachunku wyników są rzeczywistymi przychodami i czy przypadkiem nie zostały zawyżone

Większość z afer w USA w latach 2002-2004 wynikała z zawyżania przychodów

Koszty

Musimy zadać sobie pytanie, czy wszystkie koszty znalazły swoje odzwierciedlenie w rachunku wyników

Czy istnieją jakieś koszty, które zostały aktywowane?

Czy istnieją jakieś koszty, które podlegały inżynierii finansowej?

Koszty produktu i okresu

Aktywowane Koszty okresu

KOSZTY

Kreatywne unikanie kosztów

Aktywowanie kosztów

Inwestycje Nakłady na środki trwałe

WNiP

modernizacja czy remont?

Zapasy produktów gotowych i

produkcja w toku

Kreatywne unikanie kosztów

Rachunek wyniku Aktywa Pasywa

Sprzedaż

- koszty

(pomniejszone o

niewypłacone

wynagrodzenia kadry

menedżerskiej) Gotówka

Kapitał własny

Kapitał akcyjny

Zysk

Zysk Aktywa Pasywa

IV kwartał2003

IV kwartał2003

IV kwartał2002

IV kwartał2002

Jednostkowy zysk brutto PKN ORLEN

wg PSR204 1 159 294 314

Jednostkowy zysk netto PKN ORLEN

wg PSR253 955 162 176

Skonsolidowany zysk brutto wg

PSR237 1 275 289 455

Skonsolidowany zysk netto wg PSR

261 1 041 158 266

Skonsolidowany zysk brutto wg

MSR214 1 250 271 418

Skonsolidowany zysk netto wg MSR

271 1 013 119 215

Millennium – wykorzystanie derywatów

W dniu 1 października 2003 r. Bank zawarł umowę typu swap z Banco Comercial Portugues ("BCP") mającą na celu zneutralizowanie wpływu dywidend otrzymanych od PZU S.A. oraz kosztu finansowania inwestycji w akcje PZU S.A. na wynik finansowy Banku.

Zgodnie z zawartą umową Bank będzie otrzymywał, w skali rocznej, kwotę stanowiącą równowartość ekonomicznego kosztu finansowania inwestycji w akcje PZU S.A. opartą o trzymiesięczną stawkę WIBOR (płatną kwartalnie) w zamian za kwotę stanowiącą równowartość dywidendy otrzymanej od PZU S.A.

Umowa reguluje także warunki jej wcześniejszego rozwiązania w wypadku sprzedaży akcji PZU S.A., w tym określa formułę rozliczenia przewidującą udział BCP w przychodach ze sprzedaży, jeżeli wartość transakcji przekroczy kwotę 1.600.000.000 złotych.

Bank zachowuje pełną kontrolę nad akcjami PZU S.A. Umowa zawarta została na okres 5 lat.

Zyskowność

Piramida DuPonta (uproszczona)

Stopa zysku

Marża zysku x

Wskaźnik

wykorzystania

zasobów

Piramida DuPonta

ROE

ROA

Pasywa

Kapitał

własny

FLM

Zobowiązania bieżące

+

Zob. długoterminowe

+

Kapitał własnyPA

SY

WA

Majątek trwały

+

Majątek obrotowy

AK

TY

WA

Sprzedaż

(-)

Koszty wytworzenia

(-)

Koszty ogólne

(-)

Odsetki

(-)

Podatki

R-K

WY

NIK

U Marża zysku

nettozysk netto

sprzedaż

Rotacja

aktywówsprzedaż

aktywa

Marża zysku

x 100%

Zysk

Sprzedaż

W zależności od potrzeby liczymy ten wskaźnik na odpowiednim poziomie zysku:

zysk ze sprzedaży, zysk operacyjny, zysk brutto lub zysk netto

PAMIĘTAJ by zawsze sprawdzić konstrukcję wskaźnika przed rozpoczęciem analizy!!!

Marża zysku brutto

x 100%

Zysk brutto ze sprzedaży

Sprzedaż

UWAGA: Nie jest to pozycja zysku brutto (przed opodatkowaniem) z rachunku wyników. Przy kalkulacji tego wskaźnika często występują pomyłki. Wskaźnika tego nie można łatwo wyliczyć, jeżeli przedsiębiorstwo nie przedstawia kalkulacyjnego rachunku wyników

Ćwiczenie

Wyobraź sobie, że jesteś dyrektorem finansowym w firmie produkcyjnej.

Marża zysku brutto wynosi 20%

Dyrektor marketingu prosi Cię o radę. Właśnie otrzymał wyniki badań, które mówią, że jeśli obniży cenę o 10% to sprzedaż wzrośnie o 65%.

Jaką radę mu udzielisz?

Stopa zysku

x 100%

Zysk przed odsetkami

Aktywa netto

x 100%

Zysk przed opodatkowaniem

Wartość netto

menedżera

akcjonariusza

Stopa zysku

x 100%

Zysk netto

Aktywa

x 100%

Zysk netto

Kapitały własne

ROA

ROE

Stopa zysku

x 100%

Zysk netto

Aktywa netto

x 100%

Zysk netto

Kapitał podstawowy

RONA

ROIC

Inne wskaźnikizyskowności

EBIT

EBITDA

ROFE

ROI

ROCE

EVA

Itd. itp.

Niektóre firmy liczą bardzo specyficzne wskaźniki zyskowności, np.:

Zysk na metr kw.

Zysk na punkt kasowy

Zysk na tonę

Zysk na km

Ćwiczenie

Jaki będzie wpływ dwukrotnego wydłużenia amortyzacji na wskaźnik EBITDA?

Płynność

Gotówka

Z perspektywy dyrektora finansowego pogotowie kasowe powinno być jak najniższe

Z perspektywy banku chcemy sprawdzić ile środków pieniężnych dostępnych jest do spłaty krótkoterminowych wierzycieli

UWAGA: Sprawdź dostępność środków!

UWAGA: Casus Parmalat

Papiery wartościowe

Krótkoterminowe lub przeznaczone do obrotu(łatwo zbywalne, na które istnieje płynny rynek)

Kryterium klasyfikacji – zamierzenie sprzedaży w ciągu 365 dni

Dla celów analizy może zaistnieć konieczność reklasyfikacji jako inwestycje

Uwaga: Sprawdź w jakiej wartości wycenione są poszczególne papiery – dla celów analizy może zaistnieć konieczność przeliczenia w wartości rynkowej.

Należności

Z reguły warto pokusić się o skorygowanie dla celów analizy: Należności handlowe – analiza historyczna i być

może utworzenie rezerw na nieściągalne należności; przy należnościach nieściągalnych ujmujemy bezpośrednio w rachunku wyniku jako koszt dla celów analitycznych. Sprawdź też koncentrację należności!

Weksle i pożyczki udzielone – przy dużych kwotach warto sprawdzić zdolność kredytową pożyczkobiorców i odpowiednio skorygować

Cykl należności (dni)

x 365 dni

Należności

Sprzedaż

Porównaj ze standardowym terminem płatności

Sprawdź czy istnieje możliwość zwrotu

Sprawdź cykliczność w trakcie roku

Sprawdź udział sprzedaży gotówkowej

Sprawdź analizę historyczną należności

Rotacja należności

Innym często stosowanym wskaźnikiem jest rotacja należności w trakcie roku:

Sprzedaż

Należności

Zapasy

Sprawdź sposób kalkulacji kosztu wytworzenia

Sprawdź sposób wyceny zapasów:

FIFO

LIFO

Średnia ważona

Inna

Cykl zapasów (dni)

Sprawdź analizę historyczną zapasów

Zadaj pytanie o celowość utrzymywania zapasów

Sprawdź czy dokonano przeceny zapasów trudnozbywalnych lub niezbywalnych

x 365 dni

Zapasy

Koszt produktów sprzedanych

Rotacja zapasów

Często stosowany wskaźnik – szczególnie w firmach handlowych

Zapasy

Koszt produktów sprzedanych

Cykl operacyjny

cykl należności

+ cykl zapasów

= cykl operacyjny

Mówi o zapotrzebowaniu na finansowanie majątku obrotowego

Użyteczny do celów prognozowania

Lepszym wskaźnikiem jest cykl kapitału pracującego, który często nazywany jest cyklem gotówkowym

Kapitał pracujący

Aktywa krótkoterminowe

- Zobowiązania krótkoterminowe

= Kapitał pracujący

Pamiętaj o cykliczności

Różnorodne strategie finansowania (od konserwatywnej, po agresywną)

Jeśli dodatni, musi być sfinansowany ze źródeł długoterminowych

Cykl kapitału pracującego

Cykl należności

+ Cykl zapasów

- Cykl zobowiązań

= Cykl gotówkowy

Musi być sfinansowany ze źródeł długoterminowych

Jeśli ujemny, to może być sam w sobie źródłem finansowania długoterminowego (zob. przykład supermarketu)

Wskaźnik bieżący

Aktywa bieżące

Zobowiązania bieżące

Wskaźnik szybki

Aktywa bieżące - zapasy

Zobowiązania bieżące

Sterowanie wskaźnikiem bieżącym

Co się stanie jeśli spłacimy część zobowiązań na dzień bilansowy?

(gotówka + należności + zapasy)

bieżące zobowiązania

(100 + 200 + 100)

200

(0 + 200 + 100)100

= 2

= 3

Wypłacalność

Pokrycie odsetek

Z EBIT eliminujemy zyski o charakterze jednorazowym (niepowtarzalne)

Odsetki korygujemy o odsetki nieuwzględnione w rachunku wyniku (aktywowane odsetki od kredytów inwestycyjnych i skapitalizowane odsetki w instrumentach dłużnych)

Powtarzalny EBIT

Odsetki + korekty

FCC – Fixed Charge Coverage

Odmiana wskaźnika pokrycia odsetek, skorygowana o część odsetkową rat leasingowych

Niektórzy analitycy korygują ten wskaźnik również dalej, dodając w mianowniku spłaty rat kapitałowych (kredyty + leasing) przypadające na dany rok

Powtarzalny EBIT + część odsetkowa od leasingu

Odsetki + korekty+ część odsetkowa leasingu

Wskaźnik zadłużenia

Niektórzy analitycy korygują ten wskaźnik dość znacznie:

Rezerwy

Odroczone podatki

Udziały mniejszości

Uprzywilejowane papiery wartościowe wyemitowane przez Spółkę

Inne korekty

Zobowiązania obce

Aktywa

Dźwignia finansowa

Niektórzy analitycy korygują ten wskaźnik dość znacznie:

Uwzględnienie finansowania pozabilansowego

Korekta kapitałów o wartości niematerialne i prawne

Obligacje wymienne wyemitowane przez Spółkę rozdzielone na dwie pozycje

Inne korekty

Zobowiązania obce

Kapitał własny

Dźwignia finansowa (bankowa)

Kredyty

Kapitał własny

Kredyty długoterminowe

Kapitał własny

Zobowiązania na których płatne są odsetki

Kapitał własny

Korekty dla obliczenia dźwigni

Pomniejszenie kapitału o wartość firmy

Uwzględnienie leasingu operacyjnego

Inne korekty kapitałów Rezerwy

Udziały mniejszości

Akcje uprzywilejowane i obligacje zamienne

Zobowiązania warunkowe

Instrumenty pochodne

Bardzo rozbudowane standardy (zarówno US GAAP jak i MSR) –prawdopodobnie ulegną dalszym zmianom

Ujmowane w wartości godziwej

Analiza przepływów środków pieniężnych

Działalność operacyjna

Wpływy Sprzedaż produktów, towarów i usług Przychody z odsetek Otrzymane dywidendy

Wypływy Zapasy i należności Dostawcy Wynagrodzenia Podatki Odsetki zapłacone

Działalność inwestycyjna

Wpływy

Spłaty udzielonych pożyczek

Sprzedaż wierzytelności lub posiadanych inwestycji

Sprzedaż posiadanego majątku trwałego

Wypływy

Pożyczki dla innych podmiotów

Zakup długu lub innych papierów wartościowych

Zakup majątku trwałego

Działalność finansowa

Wpływy Emisja akcji (podniesienie kapitału)

Emisja obligacji

Uzyskanie kredytu lub pożyczki

Wypływy Wypłata dywidendy

Zakup akcji w celu umorzenia

Spłaty kredytów lub pożyczek

Rachunek przepływów

Metody prezentacji:

Bezpośrednia

Pośrednia

Analityczna

Bilans a przepływy środków

Aktywa Pasywa

+ = - + = +

- = + - = -

Jeśli aktywa rosną, to w przepływach będziemy mieli ujemne strumienie, jeśli aktywa maleją to w przepływach strumienie będą dodatnieJeśli rosną pozycje pasywów, to znaczy że były one dla nas źródłem finansowania, jeśli maleją to znaczy że wykorzystywały środki pieniężne

Pokrycie spłat zadłużeniaprzepływem operacyjnym

Strumień operacyjny

Część zadłużenia długoterminowego przypadająca do spłaty w bieżącym

okresie + weksle do wykupu

Pokrycie długuprzepływem operacyjnym

Strumień operacyjny

Łączne zadłużenie

Przepływ operacyjny na akcję

Strumień operacyjny – dywidendy preferencyjne

Ilość akcji zwykłych

Pokrycie dywidendyprzepływem operacyjnym

Strumień operacyjny

Łączna kwota dywidendy

Wskaźniki bankowe

1. Dźwignia finansowa

2. Wskaźnik bieżący

3. Pokrycie przypadających spłat kredytów strumieniem pieniężnym

4. FCC

5. Marża zysku netto

Covenants

1. Dźwignia finansowa

2. Wskaźnik bieżący

3. Wskaźnik wypłaty dywidendy

4. Strumień pieniężny/przypadające spłaty zadłużenia

5. FCC

Wskaźniki kontrolerów

1. EPS

2. ROE

3. Zysk netto

4. Dźwignia finansowa

5. Marża zysku netto

6. ROA

Najczęściej spotykane cele

1. EBIT

2. EBITDA

3. ROE

4. EVA

5. EPS

6. P/E (C/Z)

Ulubione wskaźniki biegłych

1. Wskaźnik bieżący

2. Cykl należności

3. ROE

4. Dźwignia finansowa

5. Wskaźnik szybki

Sygnały problemów

Przyrost należności przekraczający dynamikę sprzedaży

Wzrost zapasów

Niższy strumień operacyjny niż zysk netto

Nakłady inwestycyjne przekraczające strumień operacyjny

Spadek nakładów inwestycyjnych

Zbytnie uzależnienie od kredytów obrotowych

Spadek stopy dywidendy

EVA

EVA = NOPAT – opłata kapitałowa

Najpierw liczymy NOPAT:NOPAT = Net Operating Porfit After Tax [zysk operacyjny netto po podatku]= EBIT – podatek

EVA – wyliczania c.d.

By wyliczyć podatek musimy znać gotówkową stopę podatkuPodatek = EBIT x CTR

CTR = Cash Tax Rate[gotówkowa stopa podatku]

EVA – wyliczania c.d.

Teraz musimy obliczyć opłatę kapitałową. Zanim będziemy mogli to zrobić musimy policzyć WACC, czyli średnioważony koszt kapitału

I tutaj zaczyna się problem, ponieważ musimy obliczyć koszt kapitału własnego

Koszt kapitału własnego

Dla spółek notowanych na giełdzie musimy przemnożyć średni wzrost indeksu przez współczynnik beta dla danej spółki

Jeśli spółka nie jest notowana na giełdzie, to trzeba improwizować – można zapytać właściciela, lub wrócić do wcześniejszego modelu premii za ryzyko (oprocentowanie obligacji skarbowych + premia za ryzyko kraju, branży, spółki, projektu)

WACC

Gdy już uporamy się z kosztem kapitału własnego musimy pogrupować składniki pasywów według kosztu:

Kapitał własny

Obligacje

Kredyty

Zobowiązania handlowe

WACC – struktura pasywów

Mając pogrupowane składniki pasywów według kosztu, musimy teraz policzyć ich udział w strukturze bilansu

Teraz już wszystko staje się proste: mnożymy współczynnik struktury przez koszt i sumujemy by otrzymać średnioważony koszt kapitału

EVA – końcowe wyliczenie

Mnożymy teraz WACC przez aktywa i w ten sposób otrzymujemy opłatę kapitałową

Od NOPATu odejmujemy opłatę kapitałową i mamy nadzieję, że EVA będzie większa od zera