Unia Europejska: 500 milionów ludzi w 27 państwach

Państwa członkowskie UE

Kraje kandydujące

Założyciele

Idee w służbie starań o trwały pokój i dobrobyt…

Konrad Adenauer

Robert Schuman

Winston Churchill

Alcide De Gasperi

Jean Monnet

Symbole UE

Flaga europejskaHymn europejski

9 maja − Dzień Europy

Motto UE − Zjednoczona w różnorodności

23 języki urzędowe

Rozszerzenie: od 6 do 27 państw

1952 1973 1981 1986

1990 1995 2004 2007

Wielkie rozszerzenie: koniec podziałów w Europie

Upadek muru berlińskiego – upadek komunizmuUnijna pomoc gospodarcza: program Phare

Kryteria kopenhaskie:• demokracja i rządy prawa• gospodarka rynkowa• zdolność do przyjęcia prawa UE

Rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych

Decyzja o rozszerzeniu, szczyt w Kopenhadze

Do UE przystępuje 10 państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry

1989

1992

1998

2002 2004

2007 Przystąpienie Bułgarii i Rumunii

Kraje kandydujące

Chorwacja, Islandia, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Czarnogóra, Turcja

© R

eude

rs

Traktaty – podstawa demokratycznej współpracy opartej na prawie

1952Europejska Wspólnota Węgla i Stali

1958Traktaty rzymskie:

Europejska Wspólnota GospodarczaEuropejska Wspólnota Energii Atomowej

(EURATOM)

1987Jednolity Akt Europejski:

jednolity rynek

1993Traktat o Unii Europejskiej

– traktat z Maastricht

1999Traktat z Amsterdamu

2003Traktat z Nicei

2009Traktat z Lizbony

Traktat lizboński traktatem na miarę Europy XXI wieku

Dzięki traktatowi Unia Europejska będzie bardziej:

skuteczna uproszczenie procedur, przewodniczący Rady w pełnym wymiarze itp.

demokratyczna wzrost znaczenia Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych, inicjatywa obywatelska, Karta Praw Podstawowych itp.

przejrzysta jasny podział obowiązków, spotkania i dokumenty w większym stopniu dostępne dla ogółu społeczeństwa itp.

zjednoczona Wysoki Przedstawiciel ds. Polityki na arenie światowej Zagranicznej itp.

bezpieczna nowe możliwości w walce ze zmianami klimatu

i terroryzmem, bezpieczeństwo energetyczne itp.

Unia w służbie obywateli

Portal internetowy Unii Europejskiej europa.euPółtora miliona dokumentów w zasięgu ręki

Centrum Europe DirectOdpowiada na pytania: 00 800 6 7 8 9 10 11

Sieci Europe DirectPonad 400 punktów informacyjnych w całej UE

Dokumenty Unii EuropejskiejUdostępnianie dokumentów wewnętrznych na prośbę zainteresowanych

Europejski Rzecznik Praw ObywatelskichRozpatruje skargi dotyczące funkcjonowania instytucji UE

Nikoforos Diamandouros, Europejski Rzecznik Praw

Obywatelskich

Liczba ludności w UE i na świecie

Liczba ludności w mln, 2009 r.

500

1339

128 142

307

UE Chiny Japonia Rosja USA

Powierzchnia UE w porównaniu z innymi krajami

Powierzchnia w tys. km²

UE Chiny Japonia Rosja USA

16 889

9327 9159

4234

365

Wyniki ekonomiczne UE w porównaniu z innymi krajami

UE Chiny Japonia Rosja USA UE Chiny Japonia Rosja USA

12 508

1 326

3 329

468

9 819

25 100

4 400

27 800

12 200

38 700

Wielkość gospodarki: PKB w mld EUR, 2008 r. Dochód na mieszkańca: PKB na 1 mieszkańca, 2008 r.

Powierzchnia krajów członkowskich UE

Powierzchnia w tys. km²F

ran

cja

His

zpa

nia

Nie

mc

y

Po

lsk

a

Fin

lan

dia

Wło

ch

y

Ru

mu

nia

Gre

cja

Bu

łga

ria

Węg

ry

Au

str

ia

Irla

nd

ia

Ło

twa

Sło

wa

cja

Est

on

ia

Dan

ia

Ho

lan

dia

Bel

gia

Sło

we

nia

Cyp

r

Ma

lta

Szw

ec

ja

Wie

lka

Bry

tan

ia

Po

rtu

ga

lia

Cze

ch

y

Lit

wa

Lu

ks

em

bu

rg

544

506

410

357

313

305

295

244

230

131

111

93

92

83

77

68

63

62

49

43

43

34

30

20

9

3 0.3

Liczba mieszkańców UE

Liczba ludności w mln, 2009 r.

razem 500 mln8

2,1

64

,4

61

,6

60

,1

45

,8

38

,1

21

,5

16

,5

11

,3

10

,6

10

,8

10

,5

10

,0

9,3

8,4

7,6

5,5

5,4 5,3

4,5

3,3

2,3

2,0

1,3

0,8

0,5

0,4

Fra

nc

ja

His

zpa

nia

Szw

ec

ja

Po

lsk

a

Fin

lan

dia

Wło

ch

y

Wie

lka

Bry

tan

ia

Ru

mu

nia

Gre

cja

Bu

łga

ria

Węg

ry

Po

rtu

ga

lia

Au

str

ia

Cze

ch

y

Irla

nd

ia

Lit

wa

Ło

twa

Sło

wa

cja

Est

on

ia

Dan

ia

Ho

lan

dia

Bel

gia

Sło

we

nia

Cyp

r

Lu

ks

em

bu

rg

Ma

lta

Nie

mc

y

PKB na 1 mieszkańca w różnych krajach

Lit

wa

2008 PKB na mieszkańca

100 – średnia dla 27 krajów UE

271

137135 123

118114

122117

115116 107101103

10095 94 91

80 76 7668 6372

615658

46 40

Lu

ks

em

bu

rg

Irla

nd

ia

Ho

lan

dia

Au

str

ia

Dan

ia

Bel

gia

Szw

ec

ja

Fin

lan

dia

Nie

mc

y

Fra

nc

ja

Wło

ch

y

His

pza

ni a

UE

27

Cyp

r

Gre

cja

Sło

we

nia

Ma

lta

Po

rtu

ga

lia

Est

on

ia

Węg

ry

Sło

wa

cja

Ło

twa

Po

lsk

a

Ru

mu

nia

Bu

łga

ria

Wlk

. B

ryta

nia

Cze

ch

y

Udział procentowy wydatków w budżecie UE

Budżet UE w 2011 r. wynosi 141,9 mld euro

= 1,13% dochodu narodowego brutto

Obywatele, wolność,bezpieczeństwo i sprawiedliwość

1%

Inne, administracja6%

Zrównoważony wzrost:nowe miejsca pracy, konkurencyjność,

rozwój regionalny46%

Działania na arenie międzynarodowej(w tym pomoc na rzecz rozwoju)

6%

Zasoby naturalne:rolnictwo,

środowisko41%

Zmiana klimatu – wyzwanie dla nas wszystkich

W 2007 r. przywódcy krajów UE postanowili:

do 2020 r. ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o 20 proc. (30 proc. jeżeli podobnie postąpią inne kraje rozwinięte)

do 2020 r. podnieść efektywność energetyczną o 20 proc.

do 2020 r. zwiększyć o 20 proc. wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (wiatru, słońca, wody, biomasy)

Źródła energii we współczesnym świecie

Rodzaj paliwa używanego do produkcji energii jako procent

całości, 2008 r.

Udział procentowy paliwa importowanego z krajów spoza UE,

2008 r.

Ropa36%

Gaz25%

Energia jądrowa13%Węgiel

18% Źródła odnawialne8%

45%

84%

60%

100%

54%

RopaWęgiel Gaz Energiajądrowa(uran)

Źródła odnawialne

Wszystkierodzaje

0%

Zatrudnienie i wzrost gospodarczy

Wyzwania:

Demografia: Europejczycy żyją dłużej i mają mniej dzieci Globalizacja: europejska gospodarka musi być konkurencyjna w skali światowejZmiany klimatu: należy ograniczyć emisje gazów cieplarnianych

Rozwiązania:

Przywódcy krajów UE postanowili, że trzeba:

wspierać badania naukowe i innowacjebudować dynamiczne otoczenie dla biznesuinwestować w kapitał ludzkisprawić, aby gospodarka była bardziej ekologiczna

Badania naukowe − inwestycje w społeczeństwo oparte na wiedzy

Udział procentowy wydatków na B+R w PKB, 2006 r.

1,8%

3,0%

1,3%

2,6%

3,4%

UE Chiny Japonia USACel UE

Solidarność w praktyce − polityka spójności UE

W latach 2007-2013 na rozwój infrastruktury i biznesu, ochronę środowiska i szkolenie pracowników w uboższych regionach przeznaczona zostanie kwota 347 mld euro

Fundusz regionalny

Fundusz społeczny

Fundusz spójności

Cel: konwergencja − regiony, których PKB na 1 mieszkańca nie przekracza 75% średniej w UE. Na ten cel przeznaczono 81,5% funduszy.

Cel: konkurencyjność i zatrudnienie na szczeblu regionalnym.

Euro – wspólna europejska waluta

Kraje strefy euroKraje, które nie wprowadziły euro

Obowiązuje w całej strefie euro

Monety: wspólny awers, rewers zaprojektowany przez poszczególne kraje Banknoty: nie ma symboli krajowych

Wygrać z inflacją

Europejska Unia Gospodarcza i Walutowa: stabilne ceny

Średnioroczna inflacja w 15 krajach UE, w których w 2008 r. obowiązywało euro 

Jednolity rynek − swoboda wyboru

Cztery swobody przepływu:

towarów

usług

ludzi

kapitału

© G

etty

Im

ages

Jednolity rynek przyczynił się do:

znacznego obniżenia cen wielu produktów i usług, w tym dostępu do Internetu i cen biletów lotniczych.

40% spadku cen połączeń telefonicznych w okresie 2000-2006

powstania 2,8 miliona nowych miejsc pracy

Swoboda przemieszczania się

Strefa Schengen:

Brak kontroli granicznych między większością państw UE

Wzmocniona kontrola zewnętrznych granic UE

Intensyfikacja współpracy policyjnej między różnymi państwami UE

Możliwość kupowania za granicą towarów przeznaczonych do własnego użytku i przywożenia ich do kraju rodzinnego

© C

orbi

s

Za granicę po naukę

Już ponad 2 miliony młodych ludzi skorzystały z możliwości kształcenia w innym kraju UE. Było to możliwe dzięki unijnym programom:

Comenius: szkoły podstawowe i średnie

Erasmus: kształcenie wyższe

Leonardo da Vinci: kształcenie zawodowe

Grundtvig: kształcenie dorosłych

Młodzież w działaniu: praca ochotnicza i kształcenie

nieformalne

© G

etty

Im

ages

Ochrona zdrowia i środowiska

Zanieczyszczenia nie znają granic – trzeba działać razem

Działania UE mają zapewnić nam:

bardziej czystą wodęmniej kwaśnych deszczybenzynę bezołowiową darmowe i bezpieczne pozbywanie się starych urządzeń elektrycznychsurowe przepisy w dziedzinie bezpieczeństwa żywności więcej gospodarstw organicznych i nastawionych na jakość bardziej skuteczne ostrzeżenia na paczkach papierosówrejestrację chemikaliów i nadzór nad nimi (REACH)

© V

an P

arys

Med

ia

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

Karta Praw Podstawowych

Wspólna walka z terroryzmem

Współpraca międzynarodowa policji i organów ścigania

Koordynacja polityki imigracyjnej i azylowej

Współpraca w zakresie prawa cywilnego

© E

urop

ean

Uni

on P

olic

e M

issi

on

Działania UE na rzecz pokoju i dobrobytu

Zasady handlu światowego

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa

Pomoc na rzecz rozwoju i pomoc humanitarna

UE prowadzi misje pokojowe i pomaga w odbudowie zniszczonych przez wojnę krajów,

takich jak Bośnia i Hercegowina.

UE jedną z największych potęg handlowych

Udział w światowym handlu towarowym

(2007)

Udział w światowym handlu usługami (2007)

Inne53,2%

UE17%

USA14,5%

Japonia5,8%

Chiny9,5%

Inne40,6%

UE28,5%

USA18,2%

Japonia6,8%

Chiny5,9%

UE światowym liderem w dziedzinie pomocy na rzecz rozwoju

Oficjalna pomoc na rzecz rozwoju na jednego obywatela, 2007 r.

93€

44€

53€

UE Japonia USA

60% światowej pomocy na rzecz rozwoju pochodzi z UE

Trzy główne instytucje

Parlament Europejski- głos obywateliJerzy Buzek, PrzewodniczącyParlamentu Europejskiego

Rada Ministrów- głos państw członkowskichHerman Van Rompuy, Przewodniczący Rady Europejskiej

Komisja Europejska- wspólne interesy UEJosé Manuel Barroso Przewodniczący Komisji Europejskiej

Parlament Europejski

Instytucje UE

Trybunał Sprawie-dliwości

Trybunał Obrachu-

nkowy

Komitet Ekonomiczno-Społeczny Komitet Regionów

Rada Ministrów(Rada UE) Komisja Europejska

Europejski Bank Inwestycyjny

Europejski Bank CentralnyAgencje

Rada Europejska (szczyt)

Jak powstaje prawo UE

Obywatele, grupy interesu, eksperci: dyskusje, konsultacje

Komisja: wystąpienie z oficjalnym wnioskiem

Parlament i Rada Ministrów: wspólna decyzja

Komisja i Trybunał Sprawiedliwości: monitorowanie wdrażania

Władze krajowe i lokalne: wdrażanie

Parlament Europejski – głos obywateli

Wraz z Radą Ministrów podejmuje decyzje dotyczące unijnych aktów prawnych i budżetu Sprawuje demokratyczną kontrolę nad całą działalnością UE

Liczba posłów z każdego kraju (styczeń 2010 r.)

Włochy12

50

72

12

13

Litwa

Irlandia

25Holandia

Hiszpania

22Grecja

Francja

Finlandia

6Estonia

13Dania

22Czechy

6Cypr

17Bułgaria

22Belgia

17Austria

Razem 736

72

72Wielka Brytania

22Węgry

18Szwecja

7Słowenia

13Słowacja

33Rumunia

22Portugalia

50Polska

99Niemcy

5Malta

8Łotwa

6Luksemburg

Europejskie partie polityczne

Zieloni/Wolne Przymierze Europejskie55

Europejscy Konserwatyścii Reformatorzy 54

Porozumienie Liberałów iDemokratów na rzecz Europy

84Europejska Partia Ludowa (Chrześcijańscy Demokraci)265

Posłowie niezrzeszeni 27

Razem : 736

Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów

184

Zjednoczona Lewica Europejska – Nordycka Zielona Lewica

35

Europa Wolnościi Demokracji32

Podział miejsc w Parlamencie Europejskim między partie polityczne

(styczeń 2010 r.)

Rada Ministrów – głos państw członkowskich

1 minister z każdego kraju

Rotacyjne przewodnictwo − 6 miesięcy

Wraz z Parlamentem podejmuje decyzje dotyczące

unijnych aktów prawnych i budżetu

Zarządza wspólną polityką zagraniczną

i bezpieczeństwa

Rada Ministrów – liczba głosów według krajów

345Razem:

3Malta

4Cypr, Estonia, Luksemburg, Łotwa i Słowenia

7Dania, Finlandia, Irlandia, Litwa i Słowacja

10Austria, Bułgaria i Szwecja

12Belgia, Czechy, Grecja, Portugalia i Węgry

13Holandia

14Rumunia

27Hiszpania i Polska

29Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy

Wiele decyzji wymaga „większości kwalifikowanej”, czyli255 głosów oraz większości państw członkowskich

Od 2014 r.: 55% państw członkowskich reprezentujących 65% populacji

Szczyt Rady Europejskiej

Szczyt, na którym zbierają się szefowie państw i rządów wszystkich krajów UE

Co najmniej 4 razy w roku Ustalane są na nim ogólne wytyczne dla działalności Unii

Przewodniczący: Herman Van Rompuy

Wysoki przedstawiciel ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Catherine Ashton

Podwójna rola: przewodnicząca spotkań Rady ds. Zagranicznych + Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej

Zarządza wspólną polityką zagranicznąi bezpieczeństwa

Zwierzchniczka Europejskiej SłużbyDziałań Zewnętrznych

Komisja Europejska – wspólne interesy UE

27 niezależnych członków, po jednym z każdego kraju UE

Inicjatywa ustawodawczaOrgan wykonawczyStrażnik traktatówReprezentuje UE na arenie międzynarodowej

Trybunał Sprawiedliwości – na straży prawa

27 niezależnych sędziów, po jednym z każdego kraju UE

Stanowi o interpretacji prawa UEZapewnia jednakowe stosowanie unijnego prawa we wszystkich krajach UE

Europejski Trybunał Obrachunkowy − kontrola unijnych wydatków

27 niezależnych członkówSprawdza, czy unijne fundusze są wydawane zgodnie z przeznaczeniemMoże kontrolować wszelkie osoby i organizacje zajmujące się funduszami unijnymi

Zapewnia stabilność cen

Kontroluje podaż pieniądza i ustala stopy procentowe

Działa niezależnie od rządów krajowych

Europejski Bank Centralny −zarządzanie wspólną walutą

Jean-Claude Trichet Prezes Banku Centralnego

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny −głos społeczeństwa obywatelskiego

344 członków

Reprezentuje związki zawodowe, pracodawców, rolników, konsumentów itp.

Doradza w sprawie nowych aktów prawnych i polityki unijnej

Promuje zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w sprawy UE

Komitet Regionów −głos samorządu lokalnego

344 członków

Reprezentuje miasta i regiony

Doradza w sprawie nowych aktów prawnych i polityki unijnej

Promuje zaangażowanie władz lokalnych w sprawy UE

Urzędnicy instytucji UE

Urzędnicy etatowi

Wybierani w drodze otwartych konkursów

Pochodzący ze wszystkich państw UE

Zarobki regulowane prawnie

Administracja UE kosztuje 15 euro rocznie na 1 obywatela

Komisja zatrudnia około 23 000 urzędników etatowych oraz 11 000 tymczasowych i kontraktowych

Inne instytucje UE: około 10 000 pracowników