upatstvo za na~inot na vr{ewe na platniot promet so...

$: UPATSTVO za na~inot na vr{ewe na platniot promet so stranstvonbrm.mk/WBStorage/Files/ppromet_upatstvo_web.pdf · devizi so posredstvo na dve doma{ni banki”, vo sprotivno prilivnata$
- 1 -

NARODNA BANKANA REPUBLIKAMAKEDONIJA

U.Br.09/2-10

Vrz osnova na ~len 26 stav 3 od Zakonot za devizno rabotewe (“Slu`benvesnik na Republika Makedonija” br. 34/01, 49/01, 103/01, i 54/02) i vrz osnova nato~ka 10 od Odlukata za na~inot na vr{ewe na platen promet so stranstvo(“Slu`ben vesnik na Republika Makedonija” br. 53/02), guvernerot na Narodnabanka na Republika Makedonija donesuva

UPATSTVO za na~inot na vr{ewe na platniot promet so stranstvo

A. OSNOVNI ODREDBI

1. So ova Upatstvo Narodna banka na Republika Makedonija (vo natamo{niottekst: Narodna banka) go propi{uva na~inot na vr{ewe na platniot prometpome|u rezidentite i nerezidentite, bez razlika dali pla}aweto se vr{i vostranska valuta ili vo denari, prenosot na stranski sredstva za pla}awepome|u rezidentite, kako i obrascite i drugite dokumenti koi seupotrebuvaat vo platniot promet so stranstvo.

2. Platniot promet so stranstvo se vr{i preku tekovnite smetki vo stranskavaluta na ovlastenite banki (vo natamo{niot tekst: banki) vo stranstvo ivo Republika Makedonija, kako i preku smetkite vo stranska valuta ili vodenari na nerezidentite vo Republika Makedonija.

3. Naplatite i pla}awata vo platniot promet so stranstvo se vr{at sovoobi~aenite instrumenti na me|unarodniot platen promet (doznaka, inkasodokumenti , akreditiv, ~ekovi i drugi instrumenti na bezgotovinskopla}awe), kako i so efektivni stranski pari.

4. Prilivna banka e bankata koja primila devizi na svojata smetka vostranstvo ili efektivni stranski pari, odnosno bankata kaj koja se vodismetkata na nerezidentot na tovar na koja e izvr{eno pla}aweto.Isplatna banka e bankata koja gi odobruva sredstvata na deviznata smetkana korisnikot na naplatata, odnosno bankata koja go isplatuva prilivot nakorisnikot na naplatata.

5. Rokot “najdocna naredniot den” zna~i deka obvrskata na koja navedeniot rokse odnesuva mora da se izvr{i istiot den ako uslovite za ispolnuvawe na taaobvrska (na pr. priem na nalogot, izvestuvaweto, potrebnite dokumenti zaodobruvawe i sl.) se steknati do 10.00 ~asot, ili najdocna naredniot rabotenden do 10.00 ~asot, ako uslovite se steknati po 10.00 ~asot.Bankite se dol`ni vo poseben kontrolnik da go evidentiraat ~asot napriemot na site nalozi za naplati od stranstvo i pla}awa vo stranstvo osvenako se primeni po tehnologijata na SWIFT.

- 2 -

6. Bankite, soglasno me|unarodnite smetkovodstveni standardi, prometot nadeviznite smetki go vodat vo stranska valuta i vo denarska protivvrednostpresmetana po sreden kurs na Narodna banka na Republika Makedonija, kojvaì na denot na obrabotkata.

B. PLATEN PROMET VO KONVERTIBILNI VALUTI

I. NAPLATI OD NEREZIDENTI

7. Pristignatiot priliv vrz osnova na naplata od nerezident bankata goobrabotuva na obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo (vonatamo{niot tekst: obrazec 743), koj e propi{an so ova Upatstvo ipretstavuva negov sostaven del.

8. Bankata go izgotvuva obrazecot 743 vo potreben broj na primeroci soglasnopotrebite na korisnikot na naplatata i bankata, so obvrska na bankata edenprimerok od obrazecot 743 po dopolnuvaweto od strana na korisnikot nanaplatata soglasno to~ka 35 od ova Upatstvo ili po dopolnuvaweto odstrana na bankata soglasno ova Upatstvo, da go dostavi do Narodna banka soizve{tajot za sostojbata i prometot na izve{tajnite smetki i toa poodelnoza sekoja smetka od prilog br.3. Za pristignatiot priliv bankata edenprimerok od obrazecot 743 dostavuva do Narodna banka, nezavisno daliednovremeno e i prilivna i isplatna banka, ili samo prilivna odnosnoisplatna banka.

9. Za pristignatata naplata bankata e dol`na da go izvesti korisnikot nanaplatata vo rokot “najdocna naredniot den” od denot na primenotoizvestuvawe za pristignata naplata so pravilno popolnet obrazec 743. Kakopravilno popolnet obrazec se smeta obrazecot vo koj se popolneti sitezadolìtelni rubriki od delot I od obrazecot 743 soglasno izve{tajot odstranskata banka (SWIFT porakata) ili nalogot na nerezidentot, kako irubrikata broj 7 za osnovot dokolku bankata raspolaga so informacija zavidot na transakcijata, ili soodvetniot osnov za koj bankata soglasno ovaUpatstvo e zadolèna da go popolni.

NAPLATI SO DOZNAKI I INKASO DOKUMENTI

10. Naplatata so doznaka preku tekovna smetka na bankata vo stranstvo,bankata ja obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo iako ednovremano e i isplatna banka kniì:

- na teret na smetka 3100,- vo korist na smetkata 25730

11. Ako prilivnata banka ednovremeno ne e i isplatna banka, prilivnata bankamora najdocna naredniot den po priemot na deviznite sredstva na svojatatekovna smetka vo stranstvo, po najkratok moèn pat (SWIFT, teleks,telefaks...) da ja izvesti isplatnata banka za primenoto pokritie i da giprenese sredstvata na isplatnata banka. Prenosot na sredstvata naisplatnata banka se vr{i so odobruvawe na tekovnata smetka na isplatnatabanka kaj prilivnata banka (smetka 7000) ili so odobruvawe na tekovnatasmetka na prilivnata banka kaj isplatnata banka (smetka 3110). Pritoa,

- 3 -

prilivnata banka mora da gi odobri sredstva na smetkata na isplatnatabanka vo ista stranska valuta so koja i samata bila odobrena.Prilivnata banka pristignatiot priliv koj go prenesuva na isplatnata bankago obrabotuva so obrazec 743, pri {to vo rubrika 13 go naveduva mati~niotbroj na isplatnata banka, vo rubrika 7 go primenuva osnovot 900 i kniì:

- na tovar na smetkata 3100,- vo korist na smetkata 7000 ili 3110.

Vo slu~aj prenosot na sredstvata pome|u prilivnata i isplatnata banka dase vr{i so posredstvo na SWIFT, bankata ja primenuva postapkata zaprilivna banka opi{ana vo primer 1 i 2 od prilog br. 8 “Transakcii vodevizi so posredstvo na dve doma{ni banki”, vo sprotivno prilivnata bankae dol`na najdocna naredniot den od denot na priemot na deviznite sredstvana svojata smetka vo stranstvo da i dostavi na isplatnata banka primerok odobrazecot 743.

12. Isplatnata banka, primenite sredstva od prilivnata banka koi ednovremenopretstavuvaat i naplata od nerezident, gi obrabotuva na na~inot opi{an odto~ka 7 do 9 od ova Upatstvo, pri {to vo obrazecot 743 vo rubrika 13 gonaveduva mati~niot broj na prilivnata banka, vo rubrika 7 go primenuvaosnovot 900 i kniì:

- na tovar na smetkata 3110 ili 7000- vo korist na smetkata 25730

Vo slu~aj prenosot na sredstvata pome|u prilivnata i isplatnata banka dase vr{i so posredstvo na SWIFT, bankata ja primenuva postapkata zaisplatna banka opi{ana vo primer 1 i 2 od prilog br. 8 “Transakcii vodevizi so posredstvo na dve doma{ni banki”.

13. Naplatata so doznaka, po dobien nalog od nerezident za naplata oddeviznata tekovna smetka na nerezidentot ili na stranskata banka kajbankata (smetka 708 ili 701), bankata ja obrabotuva na na~inot opi{an voto~ka 7 do 9 od ova Upatstvo i ako ednovremano e i isplatna banka kniì:

- na teret na smetka 701, 708- vo korist na smetkata 25730

14. Ako prilivnata banka ednovremeno ne e i isplatna banka, postapuva na na~inopi{an vo to~ka 11 od ova Upatstvo i kniì:

- na tovar na smetkata 701,708- vo korist na smetkata 7000 ili 3110;

Isplatnata banka postapuva na na~in opi{an vo to~ka 12 od ova Upatstvo.

Vo slu~aj prenosot na sredstvata pome|u prilivnata i isplatnata banka dase vr{i so posredstvo na SWIFT, prilivnata i isplatnata banka japrimenuvaat postapkata za prilivna/isplatna banka opi{ana vo primer 6 odprilog br. 8 “Transakcii vo devizi so posredstvo na dve doma{ni banki” .

- 4 -

15. Bankata primenata naplata od nerezident so inkaso stokovni dokumenti jaobrabotuva i ja kniì na ist na~in kako i naplatata koja se vr{i so doznaka.

NAPLATI SO AKREDITIV

16. Naplatata so akreditiv, bankata ja obrabotuva najdocna naredniot den oddenot koga vrednosta od ispratenite akreditivni dokumenti e odobrena nanejzinata smetka vo stranstvo, na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ovaUpatstvo, pri {to vo obrazecot 743 ja primenuva {ifrata na instrumentotna pla}awe 5 i kniì:

- na tovar na smetka 3100,- vo korist na smetkata 25730

17. Ako naplatata se izvr{uva so pokrien akreditiv, primenoto pokritie zaotvoreniot akreditiv bankata go obrabotuva so obrazec 743 na na~inotopi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo, {ifra na osnov 140, instrument napla}awe 3 i kniì:

- na tovar na smetka 3100,- vo korist na smetkata 704.

Isplatata po akreditivot, koja ednovremeno pretstavuva i naplata, bankataja obrabotuva najdocna naredniot den od denot na priemot na ispravniteakreditivni dokumenti ili ispolnuvaweto na dogovorenite akreditivniuslovi na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo pri {to voobrazecot 743 ja primenuva {ifrata na instrumentot na pla}awe 5, {ifrana osnov 112 i kniì:

- na teret na smetka 704,- vo korist na smetkata 25730

18. Naplatata so akreditiv na tovar na deviznata tekovna smetka nanerezidentot ili na stranskata banka kaj bankata (708 ili 701), jaobrabotuva bankata kaj koja e otvoren akreditivot najdocna naredniot den oddenot na priemot na ispravnata dokumentacija ili ispolnuvawe naakreditivnite uslovi soglasno odredbite od to~kite 13 i 14, kako i to~kite16 i 17 od ova Upatstvo.

19. Odobreniot loro akreditiv bankata go kniì vonbilansno.

NAPLATA SO ÊK VLEÊN NA STRANSKA BANKA

- Naplata so ~ek vle~en na stranska banka plativ po prezentacija

20. Naplatata so ~ek plativ po prezentacija koj bankata go otkupuva, bankata jaobrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo i kniì:

- na tovar na smetkata 3010- vo korist na smetkata 25730

Iznosot na koj glasi ~ekot t.e. naplatata, bankata go prikaùva vo kolonata“razni osnovi” vo specifikacijata br. 55 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

- 5 -

Istovremeno so ~ekot korisnikot na naplatata mora na bankata da i gidostavi potrebnite podatoci za odobruvawe na negovata smetka, koi bankatagi vnesuva vo delot II od obrazecot 743.

Otkupeniot ~ek bankata go ispra}a za naplata vo stranstvo so obrazec 746ili so interen nalog, {ifra na osnov 620 i kniì:


Iznosot na isprateniot ~ek zaradi naplata vo stranstvo bankata goprikaùva vo kolonata “prenosi vo stranstvo” vo specifikacijata br. 55 odprilog br. 2 od ova Upatstvo.

Pristignatiot priliv po isprateniot ~ek za naplata vo stranstvo, bankatago obrabotuva so nalog 746, {ifra na osnov 620 i kniì:


- Naplata so ~ek vle~en na stranska banka primen na inkaso

21. Bankata primeniot ~ek na inkaso koj ne go otkupuva, go evidentiravonbilansno i go ispra}a za naplata vo stranstvo. Pristignatiot priliv odinkaso ~ekot ispraten za naplata vo stranstvo, koj ednovremeno pretstavuvai naplata od nerezident, bankata go obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 7do 9 od ova Upatstvo i kniì:



22. Pristignatiot priliv po naplata so ~ek podnesen na inkaso kaj drugadoma{na banka (isplatna banka), bankata (prilivna banka) go obrabotuva nana~inot opi{an vo to~ka 11 od ova Upatstvo.

Isplatnata banka postapuva na na~in opi{an vo to~ka 12 od ova Upatstvo.


- 6 -

NAPLATA SO ÊK VLEÊN NA DOMA[NA BANKA

- Naplata so ~ek vle~en na doma{na banka plativ po prezentacija kaj istatabanka

23. Primenoto pokritie na tekovnata smetka na bankata vo stranstvo po ~ek koje vle~en na istata, bankata go obrabotuva so nalog 746, {ifra na osnov 620 ikniì:

- na tovar na smetkata 3100- vo korist na smetkata 7060.

24. Naplatata so ~ek plativ po prezentacija, bankata ja obrabotuva najdocnanaredniot den od denot na priemot na ~ekot, so obrazec 743 na na~inotopi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo i kniì:




25. Naplatata na ~ekot na tovar na primenoto pokritie, bankata moè da japrikaè vo obrazecot 743 so koj ja obrabotuva naplatata ili da ja obrabotiso obrazec 746, pri {to kniì:


Iznosot na naplateniot ~ek, bankata go prikaùva vo kolonata “prenosi vostranstvo” vo specifikacijata br. 55 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

Naplata so ~ek vle~en na druga doma{na banka plativ po prezentacija

26. Bankata na koja i e podnesen ~ek plativ po prezentacija vle~en na drugadoma{na banka, naplatata ja obrabotuva so obrazec 743 na na~inot opi{an odto~ka 7 do 9 od ova Upatstvo i kniì:

- na teret na smetkata 3010- vo korist na smetkata 25730



- 7 -

27. Pokritieto za isplateniot ~ek, isplatnata banka go obezbeduva od bankatana koja ~ekot e vle~en.

Ako bankata na koja ~ekot e vle~en ima sredstva na smetkata 7000 kajbankata koja go isplatila ~ekot, isplatnata banka vedna{ go naplatuvapokritieto po ~ekot za {to izgotvuva obrazec 746, {ifra na osnov 620 ikniì:


Istiot den go izgotvuva obrazecot 747 (izvod od smetkata) vo koj govklu~uva i iznosot od obrazecot 746 i dvata obrasci zaedno so isplateniot~ek gi dostavuva do bankata na koja ~ekot e vle~en.

Bankata na koja ~ekot e vle~en, isplatata po ~ekot ja obrabotuva so obrazec746, {ifra na osnov 620 i kniì:



28. Dokolku na smetkata 7000 na bankata na koja ~ekot e vle~en nema devizi zanaplata na pokritieto po ~ekot, isplatnata banka otkupeniot ~ek go ispra}aza naplata kaj bankata na koja ~ekot e vle~en i so obrazec 746 ili interennalog, {ifra na osnov 620, ovaa promena ja kniì:


Obrazecot 746 zaedno so ~ekot go pra}a vo bankata na koja ~ekot e vle~en.

Bankata na koja ~ekot e vle~en mora, najdocna naredniot den po priemot na~ekot i obrazecot 746, da go isplati ~ekot na na~in {to ja odobruvasmetkata 7000 na isplatnata banka kaj nea, so obrazec 746 ili interen nalogi kniì:


Istiot den go izgotvuva obrazecot 747 (izvod od smetkata) vo koj govklu~uva i iznosot od obrazecot 746 i dvata obrasci zaedno so pokritietogi dostavuva do bankata koja go isplatila ~ekot.

Isplatnata banka, pristignatiot priliv go obrabotuva so obrazec 746,{ifra na osnov 620 i kniì:


- 8 -

NAPLATA SO ÊK VLEÊN NA STRANSKA BANKA KOJA IMASMETKA KAJ DOMA[NA BANKA

Naplata so ~ek vle~en na stranska banka koja ima smetka kaj doma{na bankaplativ po prezentacija

29. Naplata so ~ek plativ po prezentacija vle~en na tovar na smetkata nastranskata banka kaj doma{nata banka (smetka 701), bankata ja obrabotuva soobrazec 743 na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo i kniì:


30. Naplata po ~ek plativ po prezentacija koj stranskata banka go vle~e natovar na svojata smetka 701 koja se vodi kaj druga banka, bankata kaj kojakorisnikot na naplatata go podnesuva ~ekot zaradi naplata (isplatna banka),ja obrabotuva naplatata po toj ~ek na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ovaUpatstvo i kniì:


Iznosot na koj glasi ~ekot, bankata go prikaùva vo kolonata “razni osnovi”vo specifikacijata br. 55 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.


Za naplata na pokritieto po isplateniot ~ek od smetkata 701 na stranskatabanka kaj bankata kaj koja se vodi taa smetka, se primenuvaat odredbite odto~ka 27 i 28 od ova Upatstvo.

31. Ako stranskata banka neuredno go odobruva pokritieto za izdadeniot ~ek,bankata kaj koja e podnesen ~ekot moè da ja zadrì isplatata po ~ekot dopriemot na izvestuvaweto za primenoto pokritie od bankata na koja ~ekot evle~en.

32. Bankata na koja stranskata banka neuredno i odobruva pokritie za ~ekovitekoi gi vle~e na nea, dol`na e za toa da go izvesti zdruènieto na bankite,koe ova izvestie }e go prenese na site banki vo dràvata so naveduvawe napolniot naziv i adresa na stranskata banka ~ii ~ekovi moàt da seisplatuvaat po priemot na izve{tajot od bankata na koja se vle~eni, deka eprimeno pokritie.

Ako bankata na koja ~ekot e vle~en ne postapi na na~inot od stav 1 na ovaato~ka, rizikot za izvr{enite isplati po ~ekovite go snosi taa banka.

Bankata koja i pokraj primenoto izvestuvawe od stav 1 na ovaa to~ka izvr{iisplata po ~ekot, go snosi rizikot na isplatata ako pokritieto po ~ekot ne eprimeno.

- 9 -

NAPLATA VO EFEKTIVNI STRANSKI PARI

33. Naplatata od nerezident vo efektivni stranski pari, bankata ja obrabotuvaistiot den koga korisnikot na naplatata - rezident, soglasno odobrenieto naNarodna banka, }e gi uplati efektivnite stranski pari, na na~inot opi{anod to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo, so obrazec 743, {ifra na instrumentot napla}awe “7” i kniì:


Iznosot na naplatata bankata go prikaùva vo kolonata “razni osnovi” vospecifikacijata br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

Istovremeno so efektivnite stranski pari, korisnikot na naplatata morana bankata da i gi dostavi potrebnite podatoci za odobruvawe na negovatasmetka, koi bankata gi vnesuva vo delot II od obrazecot 743, pri {to vorubrika 16 kolona 2 (broj na dokument) zadolìtelno go naveduva brojot naodobrenieto od Narodna banka.

ODOBRUVAWE NA NAPLATATA NA SMETKA NA KORISNIKOTNA NAPLATATA

34. Isplatnata banka za pristignatata naplata e dol`na da go izvestikorisnikot na naplatata na na~inot opi{an vo to~ka 9 od ova Upatstvo.

35. Korisnikot na naplatata e dolèn vo rok od tri dena od denot na priemot naizvestuvaweto od bankata, da i gi dostavi site potrebni podatoci zaodobruvawe na sredstvata na negovata smetka vo stranska valuta i da godopolni obrazecot 743 vo delot II soglasno to~ka 176 od ova Upatstvo.Dopolnetiot obrazec 743 korisnikot na naplatata i go vra}a na bankata, kojaedna kopija od ovoj nalog go dostavuva do Narodna banka kako sostaven del naizve{tajot za sostojbata i prometot na izve{tajnata smetka. Kako den napriem na izvestuvaweto od bankata se smeta denot na koj bankata, soglasnosopstvenata delovna politika so komitentite, smeta deka korisnikot nanaplatata e izvesten ( primer: den na potvrden priem na telefaks, potvrdenaelektronska po{ta i sl.).

36. Korisnikot na naplatata za kapitalnite transakcii, pokraj dopolnetiotobrazecot 743 na bankata i priloùva soodveten dokument vrz osnova na koje pristignata naplatata od nerezidentot, odnosno vrz osnova na koj esteknato pobaruvaweto od nerezidentot:

- za naplata na devidendi i drugi dobivki od vloùvawe na rezident vostranstvo, kako i za povlekuvawe na vlog: dokaz za izvr{en upis voregistarot na direktni investicii pri Ministerstvoto za ekonomija;

- za vloùvawe na nerezident vo Republika Makedonija kako osnova~kivlog i kupuvawe na akcii ili udeli vo prva emisija: dogovor zavloùvawe potvrden od stranski notar ako dru{tvoto se osnova some{ovit kapital ili statut na dru{tvoto vo osnovawe ako se osnovavo celosna sopstvenost na nerezidentot;

- 10 -

- za naplata od prodadeni akcii ili udeli vo doma{no dru{tvo nanerezident koe ima tretman na direktna investicija: dokumentitepropi{ani so to~ka 89 od ova Upatstvo;

- za naplata vrz osnova na proda`ba na nedvi`nosti vo stranstvo vosopstvenost na rezident, kako i za naplata na dohod od nedvi`nosta:dokaz za izvr{en upis vo registarot na nedvi`nosti na rezidenti vostranstvo pri Ministerstvoto za finansii;

- za proda`ba na doma{ni sopstveni~ki i dol`ni~ki hartii od vrednostkoi se trguvaat na stranskite pazari (portfolio investicii):odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost dadeno na rezidentot;

- za naplata vrz osnova na prodadeni stranski sopstveni~ki idol`ni~ki hartii od vrednost koi se trguvaat na doma{niot pazar,vklu~itelno i naplateniot dohod i glavnina po istite (portfolioinvesticii): odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost dadeno nanerezidentot;

- za kreditni raboti soglasno “Odlukata za na~inot i uslovite zapodnesuvawe izve{tai za sklu~eni kreditni raboti“, vklu~itelno ikamata: za poedine~nite kreditni raboti - kreditna prijava voNarodna banka, za ostanatite dogovor so nerezidentot.

37. Isplatnata banka, po priemot na pravilno dopolnetiot obrazec 743, edol`na najdocna naredniot den da ja odobri smetkata na korisnikot nanaplatata vo stranska valuta navedena vo obrazecot 743.

Ako vo obrazecot 743 e navedena smetkata na korisnikot na naplatata vostranska valuta kaj bankata, bankata ja odobruva smetkata so obrazec 746,{ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetkata 25730- vo korist na smetkata 710 na dru{tvoto ili 726 na drugi

klienti na bankata (zdruènija na gra|ani i neprofitniorganizacii)

38. Ako korisnikot na naplatata i da dade nalog na isplatnata banka za prenosna sredstvata na negovata smetka vo stranska valuta vo druga banka, bankataja odobruva smetkata na drugata banka na denot na priemot na nalogot soobrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetkata 25730- vo korist na smetkata 7000 ili 3110.

Bankata na koja se prenesuvaat sredstvata, prilivot go obrabotuva soobrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetkata 7000 ili 3110- vo korist na smetkata 710 ili 726.

Ako bankite prenosot na sredstvata vo stranska valuta go vr{at soposredstvo na SWIFT, postapuvaat na na~in opi{an vo primer 3 od prilog br.8 “Transakcii vo devizi so posredstvo na dve doma{ni banki”, vo sprotivnoisplatnata banka e dol`na najdocna naredniot den da i dostavi na bankatana koja go vr{i prenosot primerok od obrazecot 746.

- 11 -

Bankite postapuvaat na na~inot opi{an vo ovaa to~ka i pri prenosot nasredstva od smetkata vo stranska valuta kaj edna banka na smetkata vostranska valuta kaj druga banka, po nalog na rezidentot.

39. Ako korisnikot na naplatata vo utvrdeniot rok ne i gi dostavi na bankatasite potrebni podatoci za odobruvawe na negovata smetka vo stranskavaluta, bankata e dol`na najdocna naredniot den da ja odobri denarskatasmetka na korisnikot na naplatata so denarska protivvrednost presmetanapo kupoven kurs na bankata koj vaì toj den i vo rubrika 16 da ja navede{ifrata na osnov 910.

40. Narodna banka na Republika Makedonija moè od korisnikot na naplatatadopolnitelno da pobara priloùvawe na dokumentacija so koja }e se utvrdiosnovot na naplatata i pravilnosta na pristignatiot priliv, kako i da japroveri pravilnosta na ve}e popolnetite {ifri na osnovot vo obrazecot743.

II . PLA]AWA NA NEREZIDENTI

41. Za pla}awe vo stranstvo ili vo korist na tekovnata smetka na nerezident vozemjata, nalogodava~otot - rezident i podnesuva na bankata ureden nalog.Pod ureden nalog se smeta nalog:

- koj e daden na propi{an obrazec: obrazec 1450 - Nalog zaizvr{uvawe na doznaka vo stranstvo/isplata po akreditiv (vo natamo{niottekst: obrazec 1450); ili obrazec 1451 - Nalog za otvarawe na akreditiv (vonatamo{niot tekst: obrazec 1451), koi se propi{ani so ova Upatstvo ipretstavuvaat negov sostaven del;

- koj e pravilno popolnet i zaveren na na~in predviden so ovaUpatstvo vo to~ka 176;

- so koj e priloèn dokument od koj se gleda osnovot za pla}awe;- za koj e obezbedeno denarsko ili devizno pokritie kaj bankata.

42. Bankata podneseniot nalog e dol`na da go primi za izvr{uvawe, ako seispolneti uslovite od to~ka 41 od ova Upatstvo ili da go vrati nanalogodava~ot, ako uslovite od to~ka 41 ne se ispolneti, najdocna naredniotden od denot na podnesuvawe.

Bankata na obrazecot 1450 go vpi{uva datumot koga go pregledala i primilana izvr{uvawe i e dol`na najdocna naredniot den da go izvr{i pla}aweto.

43. Nalogodava~ot go izgotvuva obrazecot 1450 ili 1451 vo potreben broj naprimeroci soglasno barawata na nalogodava~ot i bankata, so obvrska nabankata eden primerok od obrazecot 1450 da go dostavi do Narodna banka soizve{tajot za sostojbata i prometot na izve{tajnite smetki i toa poodelnoza sekoja smetka od prilog br.3.

44. Nalogodava~ot so obrazecot 1450 mora na bankata da i priloì i soodvetendokument vrz osnova na koj moè da se utvrdi osnovot i obvrskata za pla}awei toa:

- 12 -

- za pla}awa po osnov na stoki i uslugi: - ECD za uvezeni stoki ilisklu~en dogovor ili pro-faktura odnosno faktura za avansnopla}awe na uvoz na stoka ili za uvoz na uslugi;

- za drugi nestokovni pla}awa: dogovor odnosno drug dokument (odlukana rabotovoden organ ili nalog za slu`ben pat; dogovor za otkup napobaruvawa ili prevzemeni obvrski; dogovor za kupeno pravo naindustriska sopstvenost);

- za pla}awe na devidendi i drugi dobivki od vloùvawe na nerezidentvo Republika Makedonija, kako i za prenos na ostatokot odlikvidaciona masa: dokaz za izvr{en upis vo registarot na direktniinvesticii pri Ministerstvoto za ekonomija, dokaz od nadle`niotorgan za podmireni obvrski sprema dràvata, dokaz za sopstvenosta naakciite odnosno udelite i odluka na sobranieto na akcionerite zaraspredelba i isplata na dobivkata, sudsko re{enie za likvidacija;

- za povlekuvawe na kapital na nerezident od proda`ba na akcii iliudeli vo doma{no dru{tvo na rezident koe ima tretman na direktnainvesticija: dokaz za sopstvenosta na akciite odnosno udelite,dogovor za proda`ba i dokaz za izvr{en upis vo registarot nadirektni investicii pri Ministerstvoto za ekonomija;

- za vloùvawe na rezident vo akcii i udeli na stranski dru{tva kakoi drugi oblici na zgolemuvawe na kapitalot vo stranskoto dru{tvo:dogovor za vloùvawe ako dru{tvoto se osnova so me{ovit kapitalili statut na dru{tvoto vo osnovawe ako se osnova vo celosnasopstvenost na rezidentot, potvrdeni od stranski notar, kako i dokazza prethodna prijava na direktnata investicija vo Ministerstvoto zaekonomija;

- za pla}awe vrz osnova na kupuvawe na nedvi`nosti vo stranstvo:dogovor ili drug dokument so koj se steknuva nedvi`nosta, soglasno~len 11 od Zakonot za devizno rabotewe;

- za pla}awe vrz osnova na kupuvawe na nedvi`nost vo RepublikaMakedonija koja ja poseduval nerezident, kako i za pla}awe na dohodod nedvi`nosta vo sopstvenost na nerezident: dokaz za izvr{en upisvo registarot na nedvi`nosti na nerezidenti vo RepublikaMakedonija pri Ministerstvoto za finansii, kako i dokaz zapodmireni obvrski sprema dràvata;

- za pla}awe vrz osnova na kupeni stranski sopstveni~ki i dol`ni~kihartii od vrednost koi se trguvaat na doma{niot pazar (portfolioinvesticii): odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost dadeno nanerezidentot;

- za kreditni raboti soglasno “Odlukata za na~inot i uslovite zapodnesuvawe izve{tai za sklu~eni kreditni raboti“, vklu~itelno ikamata: kreditna prijava vo Narodna banka;

- za ednostrani li~ni transferi na sredstva nad 2500 EUR: soodvetendokument zaveren na notar, iseleni~ka ili rabotna viza.

45. Transferi vo stranstvo na doma{ni fizi~ki lica koi se odnesuvaat nasemejni ìvotni tro{oci (prestoj vo stranstvo zaradi {koluvawe, lekuvawei drugi tro{oci), kako i za li~ni transferi na sredstva vo protivvrednostdo 2500 EUR mese~no, moè da se izvr{at bez prezentacija na soodvetniotdokument, t.e. dovolna e informacija od rezidentot vrz osnova na koja seutvrduva osnovot na pla}aweto. Za transferi pogolemi od 2500 EURzadolìtelno se dostavuva i dokumentot vrz osnova na koj }e se utvrdiosnovot na pla}awe.

- 13 -

PLA]AWE SO DOZNAKA I INKASO DOKUMENTI

46. Pla}aweto so doznaka preku tekovna smetka na bankata vo stranstvo (smetka3100), preku tekovna smetka na stranska banka vo stranska valuta kajdoma{na banka (smetka 701) i preku tekovna smetka na drug nerezident vostranska valuta kaj doma{na banka (smetka 708), bankata go izvr{uva soobrazec 1450 vrz osnova na ureden nalog soglasno odredbite od to~ka 41 do 45od ova Upatstvo.

47. Za pla}awata koi se vr{at so doznaka, nalogodava~ot potrebnoto pokritiego obezbeduva od sredstvata na negovata smetka vo stranska valuta, odsredstvata na negovata denarska smetka ili od odobren kredit soglasno“Odlukata za uslovite na sklu~uvawe na kreditni raboti vo devizi me|urezidenti“.

a) Ako nalogodava~ot pokritieto go obezbeduva so devizi od svojatasmetka vo stranska valuta, bankata vrz osnova na nalogot za pla}awe,prenosot na sredstvata za pokritieto go vr{i so obrazec 746, {ifra naosnov 625 i kniì:

- na tovar na smetkata 710, 726- vo korist na smetkata 7191

b) Ako nalogodava~ot pokritieto go obezbeduva so sredstva od svojatadenarska smetka za {to kupuva devizi od bankata, bankata vrz osnova napodneseniot nalog za pla}awe i uplatenata denarska protivvrednost kniì:

- na tovar na smetkata: soodvetna denarska smetka na pravnotolice kaj bankata od grupa 80

- vo korist na smetkata 2920


v) Za pla}awe na dovtasani tekovni obvrski, bankata vrz osnova napodneseniot nalog moè na nalogodava~ot za potrebnoto pokritie da muodobri kredit vo devizi. Bankata odobreniot kredit go kniì:

- na tovar na smetkata: soodvetna smetka za odobreni kratkoro~niili dolgoro~ni krediti vo stranska valutana rezident od grupa 32 ili 34


Pla}aweto na nerezidentot za koe e obezbedeno pokritie na eden od gorenavedenite na~ini, bankata go vr{i najdocna naredniot den so obrazec 1450i kniì:

- na tovar na smetkata 7191- vo korist na smetkata 3100 ili 701 ili 708

- 14 -

48. Ako pla}aweto na nerezident se izvr{uva preku smetkata 701 ili 708 koja sevodi kaj druga banka, bankata koja go prima nalogot od rezidentot (banka nanalogodava~ot) postapuva na na~inot opi{an vo to~kite 46 i 47 od ovaUpatstvo i kniì:

- na tovar na smetkata 7191

- vo korist na smetkata 7000 ili 3110

Ako prenosot na sredstvata do bankata kaj koja se vodi smetkata 701 ili 708se vr{i so posredstvo na SWIFT, bankata ja primenuva postapkata opi{anavo primer 5 od prilog br. 8 “Transakcii vo devizi so posredstvo na dvedoma{ni banki” , vo sprotivno e dol`na najdocna naredniot den da i dostavina bankata kaj koja se vodi smetkata 701 ili 708 primerok od obrazecot1450.

49. Bankata kaj koja se vodi smetkata 701 ili 708 primenite sredstva giobrabotuva so nalog 1450, go primenuva osnovot za vidot na transakcijatanaveden od bankata na nalogodava~ot vo SWIFT porakata ili dobieniotobrazec 1450 i kniì:

- na tovar na smetkata 3110 ili 7000- vo korist na smetkata 701 ili 708

Primerok od obrazecot 1450 popolnet so potrebnite podatoci za Narodnabanka, bankata dostavuva do Narodna banka so izve{tajot za sostojbata iprometot na smetkata 701 ili 708.

50. Za pla}awe so inkaso stokoven dokument, bankata koja go primiladokumentot go izvestuva rezidentot koj ima obrska da plati i go povikuva dapodnese ureden nalog so obrazec 1450 na na~inot opi{an od to~ka 41 do 45 odova Upatstvo.

Bankata pla}aweto go izvr{uva na na~inot opi{an od to~ka 47 do 49 od ovaUpatstvo. Vo izvr{uvaweto na pla}aweto bankata se pridrùva i name|unarodnite pravila na inkaso.

PLA]AWE SO AKREDITIV

51. Za pla}awe na nerezident so akreditiv, nalogodava~ot na bankata preku kojago vr{i pla}aweto i podnesuva ureden nalog soglasno odredbite od to~ka 41do 44 od ova Upatstvo so obrazec 1451- Nalog za otvarawe na akreditiv, ~ijanaslovna strana e uredena vo dogovor so zdruènieto na banki.

Za pla}awata koi se vr{at so akreditiv, nalogodava~ot potrebnotopokritie moè da go obezbedi od sredstvata na negovata smetka vo stranskavaluta, od sredstvata na negovata denarska smetka ili od odobren kreditsoglasno “Odlukata za uslovite na sklu~uvawe na kreditni raboti vo devizime|u rezidenti“, vo rokovi koi }e gi dogovori so bankata, a najdocna predisplatata po otvoreniot akreditiv.

a) Ako nalogodava~ot so nalogot za otvarawe na akreditiv - obrazec 1451ednovremeno go upla}a i pokritieto, bankata primenoto pokritie go kniì

- 15 -

na istiot obrazec vo korist na smetkata 7192 na na~inot opi{an vo to~ka 47od ova Upatstvo.

b) Ako nalogodava~ot i bankata se dogovorile za odloèna uplata napokritieto, bankata vo rubrika 13 od obrazecot 1451 go naveduvadogovoreniot datum i smetkata preku koja nalogodava~ot go obezbeduvapokritieto. Datumot na pokritieto nemoè da bide podocna od datumot napla}aweto po akreditivot. Primenoto pokritie na dogovoreniot datumbankata go obrabotuva so obrazec 746 ili interen nalog i go kniì vo koristna smetkata 7192, na na~inot opi{an vo to~ka 47 od ova Upatstvo.

Otvoreniot nostro akreditiv bankata go kniì vonbilansno.

52. Za pla}aweto na nerezidentot po akreditivot, bankata vrz osnova na nalogotod rezidentot podnesen so obrazec 1451 go izgotvuva obrazecot 1450 -izve{taj za isplata po akreditiv vo del I i II, {ifra na instrument napla}awe 5, i kniì:

- na tovar na smetkata 7192- vo korist na smetkata 3100 ili 701 ili 708.

53. Ako bankata za otvoreniot akreditiv uplatuva pokritie vo stranstvo,otvaraweto na nostro akreditivot kaj stranskata banka go vr{i so obrazec746, {ifra na osnov 625 i kniì:


Za obezbedenoto pokritie po akreditivot od nalogodava~ot, bankatapostapuva soglasno odredbite od to~ka 51a) od ova Upatstvo.

54. Za pla}aweto na nerezidentot so pokrieniot nostro akreditiv, bankata vrzosnova na nalogot od rezidentot podnesen so obrazec 1451 go izgotvuvaobrazecot 1450 - izve{taj za isplata po akreditiv vo del I i II, {ifra nainstrument na pla}awe 5, i kniì:


Dokolku pla}aweto po nostro akreditivot ne se izvr{i vo celost ilidelumno, bankata nepovle~eniot del go stornira so obrazec 746, {ifra naosnov 625 i kniì:

- storno na tovar na smrtkata 315- storno vo korist na smetkata 3100.

PLA]AWE SO ÊK

55. Pla}aweto so ~ek koj go izdava bankata, bankata go izvr{uva vrz osnova napravilno popolnet obrazec 1450 soglasno odredbite od to~ka 41 do 45 od ovaUpatstvo.

- 16 -

Primenoto pokritie od nalogodava~ot za izdadeniot ~ek vo stranska valuta,bankata go kniì vo korist na smetkata 7191, na na~in opi{an vo to~ka 47od ova Upatstvo.

Za izdadeniot ~ek vo stranska valuta bankata so obrazec 746, {ifra naosnov 625 kniì:


Bankata koja go izdava ~ekot go zadrùva obrazecot 1450 do priemot naizvestuvaweto od stranskata banka za zadolùvawe na nejzinata tekovnasmetka vo stranstvo za iskoristeniot ~ek. Po priemot na izvestuvaweto,bankata go dopolnuva obrazecot 1450 so podatoci za knièwe:


PLA]AWE SO EFEKTIVNI STRANSKI PARI

56. Pla}aweto so efektivni stranski pari po prethodno dobieno odobrenie odNarodna banka, bankata go izvr{uva vrz osnova na pravilno popolnetobrazec 1450, {ifra na instrument na pla}awe 7, soglasno odredbite odto~ka 41 do 45 od ova Upatstvo. Nalogodava~ot vo obrazecot 1450, vo rubrika6 zadolìtelno go naveduva imeto i prezimeto na liceto ovlasteno odnalogodava~ot za prenos na efektivnite stranski pari vo dràvata kade }ese izvr{i pla}aweto, vo rubrika 8 kolona 2 go naveduva brojot naodobrenieto na Narodna banka, a vo rubrika 15 (zabele{ka) imeto iprezimeto na liceto ovlasteno od nalogodava~ot za podigawe naefektivnite stranski pari.

Vrz osnova na nalogot 1450 i obezbedenoto pokritie ovlastenoto lice odnalogodava~ot gi podiga efektivnite stranski pari. Primerok od obrazecot1450 sluì kako potvrda za carinskata kontrola pri iznesuvaweto naefektivnite stranski pari od Republika Makedonija.

Za isplatenite efektivni stranski pari koi pretstavuvaat pla}awe voefektivni stranski pari, bankata kniì:


Iznosot na isplatenata stranska efektiva bankata ja prikaùva vokolonata “razni osnovi” vo specifikacija br. 54 od prilog br. 2 od ovaUpatstvo.

III . DIREKTNI NAPLATI I PLA]AWA

57. Za naplatite od nerezident i pla}awata na nerezident koi se odnesuvaat narezidentite fizi~ki lica ili na samata banka, bankata gi primenuvaobrascite i odredbite na ova Upatstvo vo zavisnost od toa dali se raboti za

- 17 -

naplata ili pla}awe, pri {to namesto preodnata smetka 25730 odnosno 25737ili 7191 i 7192 moè da kniì direktno na smetkite - direktnanaplata/pla}awe:

- za fizi~ki lica - soodvetna smetka vo ramkite na 727- za bankata - soodvetna smetka soglasno smetkovodstvenite principi

Vo toj slu~aj, bankata e dol`na da go popolni obrazecot 743 ili 1450 vo del Ii II, soglasno informacijata i dostaveniot dokument od rezidentot - fizi~kolice.

Bankata principot na direktna naplata/pla}awe moè da go primenuva i voplatniot promet vo denari.

IV. POLAGAWE I PODIGAWE NA DEPOZITI I EFEKTIVNI STRANSKIPARI NA SMETKA NA NEREZIDENT - 701, 708

POLAGAWE NA SMETKA NA NEREZIDENT

58. Pristignatiot priliv so doznaka na tekovna smetka na bankata vo stranstvoza nerezident koj soglasno “Odlukata za na~inot na otvarawe i vodewe nasmetkata na nerezident” ima otvoreno smetka vo stranska valuta kaj bankata(smetka 701,708), bankata go obrabotuva so obrazec 743, {ifra na osnov 547ili 548, pri {to vo rubrika 2 kako korisnik na naplatata ja naveduva{ifrata na nerezidentot 6000HHH, (HHH - {ifra na zemja nanerezidentot) i kniì:

- na tovar na smetka 3100- vo korist na smetka 701,708

59. Ako vo bankata pristigne priliv za nerezident koj ima otvoreno smetka vostranska valuta kaj druga banka, prilivnata bankata postapuva na na~inotopi{an vo stav 1 od to~ka 11 od ova Upatstvo so osnov 900.

60. Bankata kaj koja se vodi smetkata na nerezidentot, isplatnata banka,primenite sredstva od prilivnata banka gi obrabotuva so obrazec 743, vorubrika 2 kako korisnik na naplatata ja naveduva {ifrata na nerezidentot6000HHH, (HHH - {ifra na zemja na nerezidentot), vo rubrika 13 gonaveduva mati~niot broj na prilivnata banka, ja primenuva {ifrata na osnov547 ili 548 i kniì:

- na tovar na smetkata 3110 ili 7000- vo korist na smetkata 701, 708

Isplatnata banka, primerok od obrazecot 743 dostavuva do NBRM soizve{tajot za sostojbata i prometot na smetkata 701 ili 708.

61. Ako nerezidentot, soglasno “Odlukata za na~inot na otvarawe i vodewe nasmetkata na nerezident”, uplati efektivni stranski pari na svojata smetkavo stranska valuta kaj bankata koi poteknuvaat od prethodno podignatisredstva od smetkata ili preneseni preku granica soglasno zakonskitepropisi, bankata primenata uplata ja obrabotuva so obrazec 743, pri {to vo

- 18 -

rubrika 2 kako korisnik na naplatata ja naveduva {ifrata na nerezidentot6000HHH (HHH - {ifra na zemja na nerezidentot), {ifra na instrumentotna pla}awe “7”, {ifra na osnov 549 i kniì:

- na tovar na smetkata 3000- vo korist na smetkata 701,708

Istovremeno, bankata e dol`na da go proveri identitetot na liceto koe javr{i uplatata (ovlasteno lice) i podatocite gi vpi{uva vo rubrikata 5 odobrazecot 743.

Iznosot na uplatata bankata go prikaùva vo kolonata “549” vospecifikacijata br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

62. Ako nerezidentot - pretstavni{tvo na stranska zemja, uplati efektivnistranski pari na svojata smetka vo stranska valuta kaj bankata koipoteknuvaat od naplata na izdadeni vizni dokumenti, bankata primenatauplata ja obrabotuva so obrazec 1450, pri {to vo rubrika 1 kako nalogodava~ja naveduva {ifrata na rezidentot 1000000, {ifra na instrumentot napla}awe “7”, {ifra na osnov 280 i kniì:

- na tovar na smetkata 3000- vo korist na smetkata 701,708

Iznosot na uplatata bankata go prikaùva vo kolonata “razni osnovi” vospecifikacijata br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

PODIGAWE OD DEVIZNA SMETKA NA NEREZIDENT

63. Prenosot na sredstva vo stranstvo od smetkata vo stranska valuta nanerezidentot kaj bankata (smetka 701 i 708) vrz osnova na podnesen nalog odnerezidentot, bankata go vr{i so obrazec 1450, {ifra na osnov 547 ili 548,vo rubrika 1 kako nalogodava~ ja naveduva {ifrata na nerezidentot6000HHH, (HHH - {ifra na zemja na nerezidentot) i kniì:

- na tovar na smetkata 701,708- vo korist na smetkata 3100

64. Ako bankata od nerezidentot dobie nalog za prenos na devizi od negovatasmetka vo stranska valuta na smetka vo stranska valuta na drugnerezident, bankata prenosot na sredstvata go obrabotuva so obrazec 746,{ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 708- vo korist na smetka 708

65. Ako smetkata na nerezidentot na koj sredstvata se prenesuvaat se vodi kajdruga banka ili nerezidentot prenesuva sredstva na svoja smetka kaj drugabanka, bankata koja go dobila nalogot od nerezidentot, prenosot nasredstvata go vr{i so obrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 701, 708

- 19 -

- vo korist na smetka 7000 ili 3110

Bankata e dol`na najdocna naredniot den da i dostavi primerok od obrazecot746 na bankata na nerezidentot na koj sredstvata se prenesuvaat, kojaizgotvuva obrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 3110 ili 7000- vo korist na smetka 701,708

Ako prenosot na sredstvata pome|u bankite se vr{i so posredstvo na SWIFT,bankite prenosot go obrabotuvaat na na~in opi{an vo primer 4 od prilog br. 8“Transakcii vo devizi so posredstvo na dve doma{ni banki”.

66. Ako nerezidentot, soglasno “Odlukata za na~inot na otvarawe i vodewe nasmetkata na nerezident”, podigne efektivni stranski pari od svojatatekovna smetka kaj bankata, bankata podignatata efektiva ja obrabotuva soobrazec 1450, pri {to vo rubrika 1 kako nalogodava~ ja naveduva {ifrata nanerezidentot 6000HHH, (HHH - {ifra na zemja na nerezidentot), {ifra nainstrumentot na pla}awe “7”, {ifra na osnov 549, i kniì:

- na tovar na smetkata 701,708- vo korist na smetkata 3000

Iznosot na podignatite efektivni stranski pari bankata go prikaùva vokolonata “549” vo specifikacijata br. 54 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

Primerok od obrazecot 1450 sluì kako potvrda za carinskata kontrola priiznesuvaweto na efektivnite stranski pari od dràvata.

V. POSEBNI RABOTI

IZVEDUVAWE NA INVESTICIONI RABOTI VO STRANSTVO

67. Naplatata od nerezident vrz osnova na izveduvawe na investicioni raboti vostranstvo, preku redovnata tekovna smetka na bankata vo stranstvo, bankataja obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 7 do 14 od ova Upatstvo.

Korisnikot na naplatata koj ednovremeno e i nositel na rabotata iliizveduva~, e dolèn na isplatnata banka da i gi dostavi site potrebnipodatci za odobruvawe na negovata tekovna smetka vo stranska valuta,soglasno odredbite od delot ODOBRUVAWE NA NAPLATATA NASMETKA NA KORISNIKOT NA NAPLATATA od ova Upatstvo.

68. Pri izveduvawe na investicioni raboti vo stranstvo, vo koi u~estvuvaatpove}e pretprijatija kako kooperanti ili soizveduva~i ( vo natamo{niottekst: soizveduva~i) nositelot na rabotata, koj ja primil naplatata poavansi i vremeni situacii, ja raspredeluva na soizveduva~ite vo soglasnostso dogovorot. Prenosot na sredstvata od smetkata 710 na nositelot narabotata na smetkata 710 na soizveduva~ot, bankata go obrabotuva so nalog746, {ifra na osnov 625.

- 20 -

69. Ako smetkata 710 na soizveduva~ot se vodi kaj druga banka i prenosot nasredstvata se vr{i so posredstvo na SWIFT, bankata ja primenuvapostapkata opi{ana vo primer 3 od prilog br. 8 “Transakcii vo devizi soposredstvo na dve doma{ni banki”, a ako prenosot na sredstvata ne se vr{iso posredstvo na SWIFT, bankata po najkratok moèn pat ja izvestuvabankata na soizveduva~ot so obrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 710 na nositelot na rabotata - vo korist na smetka 7000,

Bankata e dol`na, prenosot na sredstvata od smetkata na nositelot narabotite na smetkata na soizveduva~ot da go izvr{i najdocna naredniot denod denot koga go primila nalogot za prenos na sredstvata.

70. Bankata na soizveduva~ot, vrz osnova na dobieniot obrazec 746 i potrebnitedopolnitelni podatoci, prenosot na sredstvata go vr{i so obrazec 746,{ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 3110- vo korist na smetka 710 na soizveduva~ot.

71. Isplatata na plati na rabotnicite na rabota vo stranstvo za vreme naizveduvawe na investicionite raboti (vo natamo{niot tekst: fizi~ki lica),vrz osnova na pismen nalog od nositelot na rabotata ili soizveduva~ot so koje daden i spisok na fizi~kite lica na koi treba da se izvr{i isplata vodevizi, bankata ja obrabotuva so obrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 710 na nositelot na rabotata ili soizveduva~ot - vo korist na smetka 727 na fizi~koto lice

Ako smetkata 727 na fizi~koto lice se vodi kaj druga banka, prenosot nasredstvata se vr{i na na~in od to~ka 69 i 70 od ova Upatstvo, pri {tonamesto na smetkata 710 na soizveduva~ot se odobruvaat na smetkata 727 nafizi~koto lice.

72. Pla}awata vo stranstvo za potrebite na investicionata rabota, nositelotna rabotata ili izveduva~ot gi vr{i na na~inot opi{an vo poglavie II.PLA]AWA NA NEREZIDENTI, pri {to vo obrazecot 1450 zadolìtelnoja naveduva {ifrata na osnovot 235.

PRODA@BA NA STOKA OD STRANSKI KONSIGNACIONISKLADI[TA

73. Dràtelot na konsignaciono skladi{te za naplata na prodadenata stranskastoka na nerezidenti i rezidenti gi koristi site voobi~aeni instrumenti zapla}awe vo doma{niot i me|unarodniot platen promet.

Bankata naplatite vo stranska valuta vrz osnova na prodadenata stoka odkonsignacionen sklad, gi odobruva na tekovnata smetka vo stranska valuta narezidentot - trgovsko dru{tvo, koj e registriran za vr{ewe na konsignacioniraboti i koj na bankata i priloìl dogovor za konsignaciona proda`ba sostransko lice.

- 21 -

a) Prodadena stranska stoka na nerezidenti

74. Primenata naplata od nerezidenti vo efektivni stranski pari, kako i so~ek platliv po prezentacija, bankata ja obrabotuva so obrazec 746, {ifra naosnov 610 i kniì:

- na tovar na smetka 3000 ili 3010- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniot sklad

Iznosot na naplatata go prikaùva vo kolonata “razni osnovi“ vospecifikacija br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

75. Primenata naplata od nerezidenti so me|unarodni karti~ki, bankata vrzosnova na dobienata avtorizacija od zastapnikot na pari~nata karti~ka japrenesuva so obrazec 746, {ifra na osnov 610 i kniì:

- na tovar na smetka 710 na zastapnikot na karti~kata- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniot

sklad.

Ako zastapnik na pari~nata karti~ka e doma{na banka, bankata prenosot govr{i so obrazec 746, {ifra na osnov 610 i kniì:

- na tovar na smetka 2579 na bankata- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniot

sklad.

76. Primenata naplata od nerezident koj ima smetka 708 kaj bankata, bankataja prenesuva po nalog na nerezidentot so obrazec 746, {ifra na osnov 610 ikniì:

- na tovar na smetka 708 na nerezidentot- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniot

sklad.

b) Prodadena stranska stoka na rezidenti

77. Primenata naplata od rezidenti - fizi~ki lica so me|unarodni karti~kibankata ja prenesuva po nalog na zastapnikot na pari~nata karti~ka soobrazec 746, {ifra na osnov 151 i kniì:

- na tovar na smetka 710 na zastapnikot na karti~kata ili 727 narezidentot

- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniotsklad.

78. Primenata naplata od smetkata vo stranska valuta na rezident - pravnoili fizi~ko lice, bankata ja prenesuva po nalog na rezidentot so obrazec746, {ifra na osnov 150 ili 151 i kniì:

- na tovar na smetka 710, 726 ili 727 na rezidentot

- 22 -

- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacioniotsklad.

79. Ako naplatata se vr{i vo denari, bankata ja prenesuva po nalog narezidentot od negovata denarska smetka na denarskata smetka na dràtelotna konsignacioniot sklad. Pritoa se upotrebuvaat nalozite od denarskiotplaten promet vo zemjata.

Pla}awe vo stranstvo na prodadenata stoka od konsignacionen sklad

80. Pla}aweto na nerezidentot - sopstvenik na stokata po nalog na dràtelotna konsignacioniot sklad, bankata go vr{i so obrazec 1450 na na~inotopi{an od to~ka 41 do 47 a) i b) od ova Upatstvo. Dràtelot nakonsignacioniot sklad go popolnuva obrazecot 1450 soglasno odredbite odto~ka 176 od ova Upatstvo, kade vo rubrika 8 gi specificira site prethodnoprimeni bruto naplati so soodvetnite osnovi (610; 150; 151) so pozitivenpredznak, kako i naplatenata provizija osnov 263 so negativen predznak.Vrednosta na vaka presmetaniot iznos treba da odgovara na neto pla}awetokon stranskoto lice - sopstvenik na stokata.

81. Ako pla}aweto na nerezidentot - sopstvenik na stokata e po nalog nakupuva~ot na stokata - rezident, soglasno instrukciite od profakturata nadràtelot na konsignacionoto skladi{te, bankata go vr{i so obrazec 1450na na~inot opi{an od to~ka 41 do 47 od ova Upatstvo, {ifra na osnov 150 ili151.

82. Ako pla}aweto na nerezidentot - sopstvenik na stokata e po nalog nakupuva~ot na stokata - nerezident, soglasno instrukciite od profakturatana dràtelot na konsignacionoto skladi{te, bankata go vr{i so obrazec1450 na na~inot opi{an od to~ka 63 do 65 od ova Upatstvo, {ifra na osnov548 ili 625.

PRODA@BA NA STOKA VO SLOBODNI CARINSKI PRODAVNICI -SCP

83. Dràtelot na SCP za naplata na prodadenata doma{na i stranska stoka nanerezidenti i rezidenti gi koristi voobi~aenite instrumenti za pla}awe vodoma{niot i me|unarodniot platen promet (efektivni stranski pari,~ekovi, pari~ni karti~ki i sl.).

Bankata naplatite vo stranska valuta vrz osnova na prodadenata stoka odSCP, gi odobruva na tekovnata smetka vo stranska valuta na rezidentot -dràtel na SCP, koj ima odobrenie za drèwe na SCP i koj so bankatasklu~il dogovor za primawe na efektivni stranski pari od proda`ba na stokaod SCP.

84. Primenata naplata od prodadenata doma{na i stranska stoka vo SCP,bankata ja obrabotuva so obrazec 743, vo koj vo rubrika 16 zadolìtelno gispecificira iznosot na prodadenata doma{na stoka so osnov 227 i iznosot naprodadenata stranska stoka so osnov 610, i kniì:

- na tovar na smetkata 3000 ili 3010- vo korist na smetka 710 na dràtelot na SCP

- 23 -

Iznosot na vaka specificiranata naplata, bankata go prikaùva vo kolonata“razni osnovi“ vo specifikacija br. 53 ili 55 od prilog br. 2 od ova Upatstvo,zaedno so primerok od obrazecot 743.

85. Pla}aweto za prodadenata stoka po nalog na dràtelot na SCP vrz osnovana dogovorot so sopstvenikot na stokata, bankata go vr{i:

a) za doma{nata stoka so obrazec 746, {ifra na osnov 227:

- na tovar na smetkata 710 na dràtelot na SCP- vo korist na smetka 710 na rezidentot sopstvenik na stokata.

b) za stranskata stoka na obrazec 1450, {ifra na osnov 610:

- na tovar na smetkata 710 na dràtelot na SCP- vo korist na smetka 3100, 708 ili 701.

ili na obrazec 746, {ifra na osnov 610:

- na tovar na smetkata 710 na dràtelot na SCP- vo korist na smetka 710 na dràtelot na konsignacionen sklad koj

ja dal stokata na proda`ba vo SCP

DIREKTNI INVESTICII

Stranski vloùvawa

86. Pristignatiot priliv kako osnova~ki kapital vrz osnova na dogovor zavloùvawe na nerezident vo Republika Makedonija, bankata go obrabotuvana na~in od to~ka 7 do 9 od ova Upatstvo, {ifra na osnov 510 i kniì:

- na tovar na smetkata 3100- vo korist na smetka 2576.

Po zavr{uvaweto na postapkata za osnovawe na trgovskoto dru{tvo, bankatapo nalog na nerezidentot sredstvata gi prenesuva so nalog 746 i kniì:

- na tovar na smetkata 2576- vo korist na smetka 710 na novoosnovanoto dru{tvo.

87. Ako vlogot na nerezidentot pretstavuva dopolnitelen vlog vo osnovanodru{tvo, bankata naplatata ja obrabotuva na na~inot opi{an vo del I.NAPLATI OD NEREZIDENTI, {ifra na osnov 510.

88. Bankata postapuva soglasno odredbite na to~ka 86 i 87 i vo slu~aj kogastranskoto lice kupuva akcii pri prvo izdavawe, vo zavisnost od toa dali seraboti za osnova~ki kapital ili dopolnitelen vlog, {ifra na osnov 510.

- 24 -

Kupuvawe na akcii ili udeli vo doma{no dru{tvo od strana na nerezident

89. Za naplatata od nerezident vrz osnova na proda`ba na akcii ili udeli zau~estvo vo kapital na doma{no dru{tvo, so koi nerezidentot se steknuva somnozinsko u~estvo vo upravuva~kite prava ili kontrolen paket na akcii,nerezidentot ili rezidentot na bankata í gi priloùva slednite dokumenti:

- dogovor za proda`ba so koj nerezidentot steknuva mnozinskou~estvo vo upravuva~kite prava ili kontrolen paket na akcii, potvrdenod stranski notar;- dokaz za brojot na akciite ili goleminata na udelot so koj moè da seutvrdi deka nerezidentot steknuva mnozinsko u~estvo vo upravuva~kiteprava, ako nerezidentot steknuva mnozinsko u~estvo vo istite;- statut na doma{noto dru{tvo ~ii {to akcii ili udeli se predmet naproda`ba od koi e o~igledna goleminata na kontrolniot paket, akostranskoto lice steknuva kontrolen paket;

90. Ako bankata vrz osnova na navedenite dokumenti utvrdi deka se raboti zaslu~aj od to~ka 89, naplatata ja obrabotuva na na~inot opi{an vo del I.NAPLATI OD NEREZIDENTI, {ifra na osnov 511.

PORTFOLIO INVESTICII - VLO@UVAWA NA NEREZIDENTI VOHARTII OD VREDNOST

Otvarawe na staratelski smetki

91. Za kupuvawe na sopstveni~ki i/ili dol`ni~ki hartii od vrednost od stranana nerezident vo Republika Makedonija, bankata soglasno “Odlukata zana~inot i uslovite za rabota na nerezidenti so hartii od vrednost voRepublika Makedonija“ , na nerezidentot mu otvara staratelska smetka:

7886 - staratelski smetki na nerezidenti vo stranska valuta i/ili8886 - staratelski smetki na nerezidenti vo denari.

Nerezidentot ne treba da otvori staratelska smetka kaj bankata vo slu~ajna:

- kupuvawe na akcii pri prvo izdavawe;- kupuvawe na akcii so koe se steknuva so pove}e od 10% od

glasa~kite prava na akcionerskoto dru{tvo, odnosno pove}e od10% u~estvo vo osnovniot kapital na akcionerskoto dru{tvo(mnozinsko u~estvo ili kontrolen paket);

- kupuvawe na dol`ni~ki hartii od vrednost vo neposrednaspogodba so poznat kupuva~ (zatvorena emisija)

92. Pristignatiot priliv za koj bankata ima informacija deka pretstavuvapriliv na staratelskata smetka na nerezident, bankata go obrabotuva soobrazec 743, {ifra na osnov 513 ili 520 vo zavisnost od vidot na hartijataod vrednost, pri {to vo rubrika 2 kako korisnik na naplatata ja naveduva{ifrata na nerezidentot 6000XXX, (XXX - {ifra na zemja na nerezidentot) ikniì:

- 25 -

- na tovar na smetkata 3886 - pobaruvawa vo stranska valuta postaratelski raboti vo ime i za smetka nanerezidenti

- vo korist na smetka 7886

93. Ako prilivot pristignal preku tekovnata smetka na bankata vo stranstvoili preku deviznite nerezidentni smetki kaj bankata, bankata go obrabotuvaso obrazec 743, {ifra na osnov 513 ili 520 vo zavisnost od vidot nahartijata od vrednost, korisnik na naplatata - nerezident kako vo to~ka 92,pri {to vo obrazecot gi vnesuva dvata para na knièwe:

- na tovar na smetkata 3100, 701, ili 708,- vo korist na smetka 7886


Prenosot na sredstvata od deviznata staratelska smetka na denarskatastaratelska smetka na nerezidentot, bankata ja obrabotuva so obrazec 746 iliinteren nalog, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetkata 7886 - vo korist na smetka 8886

-na tovar na smetkata 3100- vo korist na smetka 3886

- na tovar na smetkata 1086 - pari~ni sredstva za vr{ewe staratelskiraboti vo ime i za smetka na nerezidenti


94. Ako prilivot pristignal preku denarskata smetka na nerezidentot kajbankata, bankata go obrabotuva so obrazec 743, {ifra na osnov 513 ili 520vo zavisnost od vidot na hartijata od vrednost, korisnik na naplatata -nerezident kako vo to~ka 92, pri {to vo obrazecot gi vnesuva dvata para naknièwe:

- na tovar na smetkata 808,- vo korist na smetka 8886


95. Ako so dogovorot nerezidentot sredstvata gi dozna~uva na denarskatastaratelska smetka, bankata pristignatiot priliv go obrabotuva so obrazec743, {ifra na osnov 513 ili 520 vo zavisnost od vidot na hartijata odvrednost, korisnik na naplatata - nerezident kako vo to~ka 92, pri {tokniì:

- na tovar na smetkata 3100, 701, 708- vo korist na smetka 2579

- 26 -

- na tovar na smetkata 2579- vo korist na smetka 1000 i


Na preodnata smetka 2579 bankata kniì i vo slu~aj koga seu{te ne seispolneti uslovite za otvorawe na staratelska smetka.

Kupuvawe na hartii od vrednost

96. Kupuvaweto na hartiite od vrednost koi se deponiraat vo Centralniotdepozitar, bankata vrz osnova na priloènata potvrda za sklu~ena rabota, goobrabotuva so obrazec 746 ili interen nalog, pri {to:

a) ako soglasno to~ka 3 od Odlukata za na~inot i uslovite za rabota nanerezidenti so hartii od vrednost vo Republika Makedonija, bankata neobezbedila izjava od nerezidentot, kniì:


- na tovar na smetkata 99086 - Pobaruvawa vrz osnova na hartii odvrednost, vo sopstvenost na nerezident (Aktivna vonbilansnaknigovodstvena evidencija po raboti vo zemjata)

- vo korist na smetka 99586- Obvrski vrz osnova na hartii odvrednost vo sopstvenost na nerezident (Pasivna vonbilansnaknigovodstvena evidencija po raboti vo zemjata)

b) ako soglasno to~ka 3 od Odlukata za na~inot i uslovite za rabota nanerezidenti so hartii od vrednost vo Republika Makedonija, bankataobezbedila izjava so koja:

- nerezidentot se obvrzuva, deka kupenite hartii od vrednost ednagodina, od denot na vkniùvawe na hartiite od vrednost vo negova polza,nema da gi otu|i, nema so niv da raspolaga na kakov i da e drug na~in nitu pakda dozvoli na niv da se vkniàt prava na treti lica (na pr. Pravo na zalog);

- nerezidentot ja ovlastuva bankata, da mu dade nalog na Centarlniotdepozitar za hartii od vrednost so koj }e mu naloì kaj ovie hartii odvrednost da se vkniì zabrana na raspolagawe so niv vo polza na bankata zaperiod od edna godina, smetano od denot na vkniùvawe na hartiite odvrednost vo polza na nerezidentot, taka {to na tie hartii od vrednost nemoè da se smeni imatelot nitu pak da se vkniàt prava na treti lica ( napr. prava na zalog), osven ako takviot prenos odnosno vkniùvawe na prava natreti lica pismeno go dozvoli bankata, pri {to imatelot na hartija odvrednost za sebe gi zadrùva site prava od hatija od vrednost (na pr. kamatiili dividendi);

- bankata moè da dozvoli prenos na hartijata od vrednost odnosnovkniùvawe na prava na treti lica na tie hartii od vrednost pred istekot nazabranata samo vo isklu~itelni slu~ai (na pr. ste~aj) i vo slu~aj koga hartijaod vrednost pod uslovite od prethodnata alineja se otu|i na drug nerezident.

- 27 -

Bankata kniì:


- na tovar na smetkata 99087 - Pobaruvawa vrz osnova na hartii odvrednost vo sopstvenost na nerezident, na koi e vknièna zabrana zaraspolagawe (Aktivna vonbilansna knigovodstvena evidencija po rabotivo zemjata)

- vo korist na smetka 99587- Obvrski vrz osnova na hartii odvrednost vo sopstvenost na nerezident, na koi e vkniènazabrana za raspolagawe (Pasivna vonbilansna knigovodstvenaevidencija po raboti vo zemjata)

Proda`ba na hartiite od vrednost

97. Proda`bata na hartiite od vrednost, koi se deponirani vo Centralniotdepozitar, bankata vrz osnova na primenata potvrda za proda`ba jaobrabotuva so obrazec 746 ili so interen nalog, i kniì:

- na tovar na smetkata 99586, 99587- vo korist na smetka 99086, 99087

- na tovar na smetkata 1000- vo korist na smetka 8886



98. Repatrijacijata t.e. povlekuvaweto na sredstvata od staratelskata smetka,koja se vodi vo denari, bankata ja obrabotuva so obrazec 1450, {ifra naosnov 513 i 520 i kniì:


Repatrijacijata na sredstva od staratelskata smetka vo stranska valuta,bankata ja obrabotuva so obrazec 1450, {ifra na osnov 513 i 520 i kniì:


OSIGURUVAWE I REOSIGURUVAWE

99. Rezidentite moàt da primaat naplati i vr{at pla}awa po raboti naosiguruvawe (osven ìvotno i kreditno osiguruvawe) i reosiguruvawe sonerezidenti ako se vo soglasnost so Zakonot za devizno rabotewe i drugitezakonski propisi.

- 28 -

Za rabotite po osiguruvawe i reosiguruvawe na rezident - pravno lice,bankata mu otvara tekovna smetka vo stranska valuta ako e registrirano zavr{ewe na toj vid na raboti.

100. Naplatata od nerezident vrz osnova na raboti na osiguruvawe ireosiguruvawe od to~kata 99, bankata ja obrabotuva na na~inot opi{an vodelot I. NAPLATI OD NEREZIDENTI, so primena na soodvetnata {ifrana osnov od delot osiguruvawe.

101. Pla}awata na nerezident vrz osnova na raboti na osiguruvawe ireosiguruvawe od to~kata 99, bankata ja obrabotuva na na~inot opi{an vodelot II. PLA]AWA NA NEREZIDENTI, so primena na soodvetnata{ifra na osnov od delot osiguruvawe.

RABOTI SO PARI^NI KARTI^KI OD STRANSKO IZDANIE

102. Rezidentite tro{ocite nastanati pri patuvawe vo stranstvo moàt da giplatat so pari~na karti~ka od stransko izdanie, so posredstvo na doma{enzastapnik na pari~nata karti~ka (vo natamo{niot tekst: “zastapnik nakarti~ka“). Poramnuvaweto pome|u rezidentot i zastapnikot na karti~katamoè da se izvr{i vo stranska valuta ili vo denari.

Rezidentite prodava~i na stoki i uslugi moàt prodadenite stoki i uslugi nanerezidenti - fizi~ki lica vo Republika Makedonija da gi naplatat sopari~na karti~ka ako so zastapnikot na karti~kata imaat sklu~eno dogovor.

Bankata mu otvara tekovna smetka vo stranska valuta 710 na zastapnikot nakarti~kata, ako e registriran za izvr{uvawe na ovie raboti i ako imadogovor za zastapuvawe.

103. Naplatata od stranstvo vrz osnova na pari~ni karti~ki, bankata jaobrabotuva so obrazec 743 na na~inot opi{an od to~ka 7 do 10 od ovaUpatstvo.

Zastapnikot na karti~kata e dolèn na isplatnata banka da i gi dostavi sitepotrebni podatci za odobruvawe na negovata tekovna smetka vo stranskavaluta na na~inot opi{an vo to~ka 35 od ova Upatstvo, {ifra na osnov 227ili 610.

104. Pla}aweto na nerezident po nalog na zastapnikot na karti~kata, bankata goobrabotuva so obrazec 1450 na na~inot opi{an od to~ka 41 do 47 a) i b),{ifra na osnov 227 ili 225.

105. Ako kaj presmetkovniot centar za pari~ni karti~ki vo stranstvoistovremeno se zateknat slipovi prateni od zastapnikot na karti~kata zanaplata od nerezidenti - fizi~ki lica za nivnite tro{oci vo RepublikaMakedonija i slipovi dobieni za pla}awe na tro{oci na rezidenti vostranstvo, i presmetkovniot centar na neto iznos ja odobruva ili zadolùvasmetkata na zastapnikot na karti~kata, neto naplatata ili neto pla}awetose obrabotuva na na~inot opi{an vo to~kite 103 i 104 od ova Upatstvo, pri{to:

- 29 -

- bankata ja obrabotuva naplatata ili pla}aweto na iznosot na koj ezadolèna odnosno odobrena nejzinata tekovna smetka vo stranstvo3100,

- zastapnikot na karti~kata e dolèn na bruto princip da gi prikaèiznosite na primenite naplati i pla}awa soglasno dobieniot zapis odpresmetkovniot centar.

Za pristignata neto naplata vrz osnova na poravnuvawe, zastapnikot nakarti~kata e dolèn vo obrazecot 743, rubrika 16 da gi specificira iznositena bruto naplatite po soodvetnite osnovi 227 ili 610 so pozitiven predznak ibruto pla}awata po soodvetnite osnovi 227 ili 225 so negativen predznak.Vrednosta na vaka presmetaniot iznos treba da odgovara na neto naplatatavrz osnova na poravnuvawe.

Za izvr{uvawe na neto pla}awe vrz osnova na poravnuvawe, zastapnikot nakarti~kata e dolèn vo obrazecot 1450, rubrika 8 da gi specificira iznositena bruto pla}awata po soodvetnite osnovi 227 ili 225 so pozitiven predznaki bruto naplatite po soodvetnite osnovi 227 ili 610 so negativen predznak.Vrednosta na vaka presmetaniot iznos treba da odgovara na neto pla}awetovrz osnova na poravnuvawe.

106. Isplatata na pristignatata naplata na rezidentot vrz osnova napodnesenite slipovi za tro{ocite na nerezidenti vo RM, bankata po nalog nazastapnikot na karti~kata ja vr{i vo denari, osven za prodadena stranskastoka na stranski lica od konsignacionen sklad ili SCP ( vidi to~ka 73), sointeren nalog ili obrazec 746, na tovar na denarskata ili deviznata tekovnasmetka na zastapnikot na karti~kata.

107. Bankata sredstvata za pokrivawe na napravenite tro{oci vo stranstvo, vrzosnova na nalog na rezidentot, gi prenesuva so obrazec 746, osnov 625 iliinteren nalog na smetkata na zastapnikot na karti~kata i kniì:

- na tovar na smetkata 727 na rezidentot fizi~ko lice ili- na tovar na smetkata 710 ili 726 na rezidentot pravno lice

- vo korist na smetka 710 na zastapnikot na karti~kata, ili

- na tovar na smetkata 827 na rezidentot fizi~ko lice ili- na tovar na smetkata od grupa 80 na rezidentot pravno lice

- vo korist na smetka od grupa 80 na zastapnikot na karti~kata

108. Ako zastapnikot na karti~kata e banka (vo natamo{niot tekst: “banka -zastapnik na karti~ka“), naplatite i pla}awata vrz osnova na raboti sopari~ni karti~ki, bankata gi obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 103 do105 od ova Upatstvo, pri {to e dol`na da gi sprovede odredbite od ovieto~ki i kako banka i kako zastapnik na karti~kata.

Bankata - zastapnik na karti~ka kniì:

a) za primenite naplati- na tovar na smetkata 3100


- 30 -

b) za izvr{enite pla}awa- na tovar na smetkata 1579

- vo korist na smetkata 3100-

v) za neto naplati ili pla}awa vrz osnova na poravnuvawe, gi sproveduvaknièwata pod a) ili b) od ovaa to~ka, soodvetno.

109. Isplatata i naplatata so rezidentite po raboteweto so pari~ni karti~ki,bankata go vr{i soglasno odredbite od to~kite 106 i 107 od ova Upatstvo,pri {to gi koristi preodnite smetki 2579 i 1579.

BRZ TRANSFER NA PARI

110. Rezidentite i nerezidentite - fizi~ki lica moàt da vr{at transfer napari vo i od stranstvo i preku rezidenti - pravni lica koi se registrirani zavr{ewe na ovoj vid raboti i koi se ovlasteni od Narodna banka za vr{ewe naovoj vid raboti (vo natamo{niot tekst: rezident - ovlasten za transfer napari).

Za rabotite vrz osnova na transfer na pari, bankata na rezidentot - ovlastenza transfer na pari mu otvara posebna tekovna smetka vo stranska valuta7122, ako se ispolneti uslovite od prethodniot stav od ovaa to~ka.

111. Pristignatiot priliv od stranstvo vrz osnova na transfer na pari, bankatago obrabotuva so obrazec 743 na na~inot opi{an od to~ka 7 do 10 od ovaUpatstvo.

Rezidentot - ovlasten za transfer na pari e dolèn na isplatnata banka da igi dostavi site potrebni podatci za odobruvawe na negovata tekovna smetkavo stranska valuta na na~inot opi{an vo to~ka 35 od ova Upatstvo, {ifra naosnov 410 za rezidenti fizi~ki lica i {ifra na osnov 548 za nerezidentifizi~ki lica.

Odlivot vo stranstvo po nalog na rezidentot - ovlasten za transfer na pari,bankata go obrabotuva so obrazec 1450, na tovar na smetkata 7122 na na~inotopi{an od to~ka 41 do 47 a), {ifra na osnov 410 za rezidenti fizi~ki lica i{ifra na osnov 548 za nerezidenti fizi~ki lica.

112. Ako rezidentot - ovlasten za transfer na pari vrz osnova na transfer napari vo i od Republika Makedonija vr{i neto naplata ili pla}awe prekusvojata posebna tekovna smetka vo stranska valuta, neto naplatata ili netopla}aweto se obrabotuva na na~inot opi{an vo to~kata 111 od ova Upatstvo,pri {to:

- bankata ja obrabotuva naplatata ili pla}aweto na iznosot na koj ezadolèna odnosno odobrena nejzinata tekovna smetka vo stranstvo3100,

- rezidentot - ovlasten za transfer na pari e dolèn na bruto principda gi prikaè iznosite na primenite naplati i pla}awa soglasnodobieniot zapis od presmetkovniot centar.

- 31 -

Za pristignata neto naplata vrz osnova na poravnuvawe, rezidentot -ovlasten za transfer na pari e dolèn vo obrazecot 743, rubrika 16 da gispecificira iznosite na bruto naplatite po soodvetnite osnovi 410, 548 ili263 so pozitiven predznak i bruto pla}awata po soodvetnite osnovi 410, 548ili 263 so negativen predznak. Vrednosta na vaka presmetaniot iznos trebada odgovara na neto naplatata vrz osnova na poravnuvawe.

Za izvr{uvawe na neto pla}awe vrz osnova na poravnuvawe, rezidentot -ovlasten za transfer na pari e dolèn vo obrazecot 1450, rubrika 8 da gispecificira iznosite na bruto pla}awata po soodvetnite osnovi 410, 548 ili263 so pozitiven predznak i bruto naplatite po soodvetnite osnovi 410, 548ili 263 so negativen predznak. Vrednosta na vaka presmetaniot iznos trebada odgovara na neto pla}aweto vrz osnova na poravnuvawe.

113. Efektivnite stranski pari koi bankata gi prima na ili ispla}a od smetkatana rezidentot - ovlasten za transfer na pari 7122, vrz osnova na transfer napari, bankata gi obrabotuva so obrazec 746, {ifra na osnov 450, pri {to vokolona 1 od rubrika 6 zadolìtelno go naveduva mati~niot broj narezidentot - ovlasten za transfer na pari i kniì:

a) za uplatatenite efektivni stranski pari


b) za podignatite efektivni stranski pari


Iznosot na uplatenite ili podignatite efektivni stranski pari, bankata goprikaùva vo kolonata “razni osnovi“ vo specifikacija br. 53 ili 54, odprilog br. 2 od ova Upatstvo.

SLU@BENI PATUVAWA

114. Za slu`beni patuvawa vo stranstvo, bankata vrz osnova na ureden nalog odrezidentot - pravno lice soglasno odredbite od to~ka 41 do 44 od ovaUpatstvo, moè da isplati efektivni stranski pari, da izdade nostro ~ekili da prodade patni~ki ~ekovi od stranski izdava~i.

Nalogodava~ot e dolèn vo obrazecot 1450, da go navede imeto i prezimetoi brojot na patnata isprava na liceto koe patuva vo stranstvo kako i{ifrata na osnov 225.

Bankata isplatata ja kniì:

- na tovar na smetkata 7191 i :- vo korist na smetkata 3000 (efektiva) ili- vo korist na smetkata 2571 (nostro ~ekovi) ili- vo korist na smetkata 7880 ili 307 (patni~ki ~ek)( marà prihod na bankata).

- 32 -

Bankata na ist na~in ja obrabotuva i podignatata stranska efektiva zapla}awe na eksploatacioni tro{oci pri patuvawe vo stranstvo, so toa {tokako {ifra na osnov naveduva 276.

Iznosot na podignatata stranska efektiva, bankata ja prikaùva vokolonata ”razni osnovi” vo specifikacijata br. 54 od prilog br. 2 od ovaUpatstvo

115. Po izvr{enoto slu`beno patuvawe doma{noto lice izvr{uva presmetka natro{ocite na patuvaweto.

Ako tro{ocite za patuvawe se pogolemi od akontacijata, nalogodava~ot zarazlikata na bankata i dostavuva dopolnitelen obrazec 1450, {ifra naosnov 225.

Bankata razlikata ja ispla}a vo efektivni stranski pari ili ja odobruvadeviznata smetka na liceto.

Za isplatenite efektivni stranski pari bankata kniì na na~inot opi{anvo to~ka 114 od ova Upatstvo.

Ako bankata po nalog na liceto ja odobruva negovata devizna smetka kniì:

za isplatata so obrazecot 1450- na tovar na smetkata 7191


za polagaweto na smetkata, so interen nalog, {ifra na osnov 420- na tovar na smetkata 3000

- vo korist na smetka 727.

116. Ako akontacijata e pogolema od tro{ocite rezidentot efektivnitestranski pari ili ~ekovi, vrz osnova na soodveten dokument, gi upla}a vobankata koja gi obrabotuva kako naplata po osnov na storno izvr{enopla}awe, so obrazec 743, {ifra na instrumentot na pla}awe 8 - efektivaili 2 - ~ekovi, {ifra na osnov 225 i gi prikaùva vo kolonata ”razni osnovi”vo specifikacijata br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

117. Za pla}awe na tro{oci nastanati vrz osnova na slu`beni patuvawa vostranstvo, bankata gi primenuva odredbite od delot RABOTI SOPARI^NI KARTI^KI OD STRANSKO IZDANIE.

ME\UNARODNI PO[TENSKI UPLATNICI

118. Dozna~enite sredstva od stranstvo na fizi~ki lica rezidenti i nerezidentiso me|unarodna po{tenska upatnica (vo natamo{niot tekst: MPU), po{tataja ispla}a vo denari po kupovniot kurs na bankata so koja ima sklu~enodogovor za promet so MPU, koj vaì na denot na presmetkata, vo soglasnostso me|unarodnite pravila.

- 33 -

Za isplatenite MPU, ako bankata i po{tata se dogovorat , bankata moè napo{tata da i go uplati iznosot na isplatenite denari koi }e gi kniì kakopobaruvawe od po{tata:


Ispratenite MPU za naplata vo stranstvo, bankata gi kniì kakopobaruvawe vo stranska valuta i gi zatvara pobaruvawata vo denari odpo{tata:


(marà -prihod na bankata).

119. Pristignatiot priliv na tekovnata smetka na bankata vo stranstvo ponaplatenite MPU, bankata go obrabotuva so obrazec 743, {ifra na osnov 410i kniì:


120. Dozna~uvawe na sredstva vo stranstvo so MPU moàt da vr{at samofizi~ki lica vo iznos do 2500 EUR mese~no, vo denarska protivvrednost poprodaèn kurs na bankata so koja po{tata ima sklu~eno dogovor za promet soMPU. Bankata primenite denari od po{tata za dozna~uvawe vo stranstvo soMPU, gi obrabotuva so nalog od denarskiot platen promet i gi kniì kakoobvrska kon po{tata:


Primenite MPU za isplata vo stranstvo, bankata gi kniì kako obvrska vostranska valuta i ja zatvara obvrskata vo denari sprema po{tata:

- na tovar na smetkata 2939- vo korist na smetka 7191(marà -prihod na bankata).

Pla}aweto od tekovnata smetka na bankata vo stranstvo po isplateniteMPU, bankata go vr{i so obrazec 1450, {ifra na osnov 410 i kniì:


121. Ako korisnikot na MPU se izjasni za isplata na MPU vo stranska valuta,po{tata mu go predava neponi{teniot kupon na MPU i go upatuva nabankata so koja po{tata ima sklu~eno dogovor za promet so MPU.

Bankata na korisnikot na MPU moè da mu isplati vo efektivni stranskipari ili da ja odobri negovata smetka vo stranska valuta.

- 34 -

Ako korisnikot na MPU se izjasnil za isplata vo efektivni stranski pari,bankata isplatata ja kniì:

- na tovar na smetkata 1579- vo korist na smetka 727 - soodvetna analiti~ka smetka


Iznosot na isplatata bankata go prikaùva vo kolonata “420” vospecifikacija br. 54 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

Pristignatiot priliv na tekovnata smetka na bankata vo stranstvo ponaplatenite MPU, bankata go obrabotuva so obrazec 743, {ifra na osnov410 i kniì:


EVRO ÊKOVI I PRODA@BA NA STRANSKI ÊKOVI

122. Rezidentite za prodadenata stoka ili izvr{enata usluga na nerezident voRepublika Makedonija moàt da primaat naplata vo evro ~ekovi, ako sobankata sklu~ile dogovor.

123. Isplatata na otkupenite evro ~ekovi vo efektivni denari, vo soglasnost soop{tite odredbi za isplata na evro~ekot, bankata ja vr{i so obrazec 743 ikniì:


Isplatata na otkupenite evro ~ekovi na smetka na rezidentot - korisnik nanaplatata, bankata ja obrabotuva so obrazec 743 i kniì:


Isplatenite evro ~ekovi koi ednovremeno pretstavuvaat i naplata odnerezident, bankata gi obrabotuva soglasno odredbite od ova Upatstvo.

Naplatata na podnesenite evro ~ekovi za naplata, bankata ja obrabotuva soobrazec 743, {ifra na osnov 227 i kniì:

- na tovar na smetkata 808 ili 3100- vo korist na smetka 1570

124. Ako bankata zeme na komisiska proda`ba patni~ki ~ekovi na stranskiizdava~i, istite gi kniì vonbilansno.

- 35 -

Prodada`bata na ~ekovi na pravno lice, bankata ja obrabotuva na na~inotopi{an vo to~kata 114 od ova Upatstvo i kniì:

- na tovar na smetkata 7191- vo korist na smetka 7880, {ifra na osnov 225.

Ako ~ekot go prodade na fizi~ko lice kniì:

- na tovar na smetkata 3000 - za kupuvawe na ~ekot so efektivni stranskipari, ili

- na tovar na smetkata 727 - za kupuvawe na ~ekot so sredstva od smetkatavo stranska valuta

- vo korist na smetka7880, {ifra na osnov 420.

Iznosot na uplatenite efektivni stranski pari bankata go prikaùva vokolonata “420” vo specifikacijata br. 53 od prilog br. 2 od ova Upatstvo.

Pla}aweto na prodadenite ~ekovi na stranskata banka, bankata go vr{i soobrazec 1450, gi specificira osnovite 225 i 227 vo zavisnost od toa dali seprodadeni na pravni ili fizi~ki lica i kniì:


125. Ako bankata kupi patni~ki ~ekovi na stranski izdava~i, pla}aweto zakupenite ~ekovi go vr{i so obrazec 1450, {ifra na osnov 227 i kniì:

- na tovar na smetkata 307 - hartii od vrednost vo devizi, instrument zapla}awe

- vo korist na smetka 3100.

Proda`bata na ~ekovite na rezidentite pravni ili fizi~ki lica ja vr{i nana~inot opi{an vo stav dva i tri od to~kata 124 od ova Upatstvo, soodobruvawe na smetkata 307.

DRUGI TURISTI^KI USLUGI

126. Rezidentot prireduva~ na igri na sre}a (vo natamo{niot tekst - igra~nica),iznosot na stranskite efektivni pari i ~ekovi, koi go nadminuvaatvalutniot maksimum opredelen so odluka na upravniot organ, se dol`ni da gipoloàt na svojata posebna tekovna smetka vo stranska valuta kaj bankata7123.

Bankata primenite sredstva gi obrabotuva soglasno odredbite zaNAPLATA VO EFEKTIVNI STRANSKI PARI I NAPLATA SO ÊKod ova Upatstvo i ja primenuva {ifrata na osnov 222.

Dokolku igra~nicata za svoeto rabotewe ima potreba od efektivni stranskipari, vrz osnova na priloènata i potvrdena dnevna presmetka so koja giprikaùva site obvrski za pla}awe i sostojbata na valutniot maksimum,moè da podigne stranska efektiva od svojata smetka vo stranska valuta kaj

- 36 -

bankata ili da kupi, pri {to bankata postapuva soglasno odredbite od delPLA]AWE SO EFEKTIVNI STRANSKI PARI.

POSREDUVAWE VO NADVORE[NO-TRGOVSKIOT PROMET IREEKSPORTOT

127. Rezidentot koj vr{i raboti na posreduvawe vo nadvore{no-trgovskiotpromet i reeksportni raboti, naplatite i pla}awata so nerezidentite givr{i preku svojata tekovna smetka vo stranska valuta 710 kaj bankata.

128. Naplatata od nerezident vrz osnova na dogovor za posreduvawe vonadvore{no trgovskiot promet, bankata ja obrabotuva so obrazec 743 nana~inot opi{an vo del I. NAPLATI OD NEREZIDENTI, osnov 263.

Ako dogovorot za posreduvawe e sklu~en pome|u nerezidentot,proizvoditelot na stokata ili davatelot na uslugata i posrednikot,korisnikot na naplatata e dolèn vo obrazecot 743, rubrika 16 da gispecificira iznosite na naplatata po soodvetnite osnovi kako i osnovot263 za posredni~kata provizija. Vo rubrika 17 korisnikot na naplatata janaveduva sopstvenata smetka kako i smetkata na sodogovara~ot, na koibankata treba da gi odobri deviznite sredstva. Za vakov vid na dogovorikorisnikot na naplatata zadolìtelno do bankata go priloùva i dogovorot.

129. Naplatata od nerezident vrz osnova na reeksport, bankata ja obrabotuva soobrazec 743 na na~inot opi{an vo del I. NAPLATI OD NEREZIDENTI.

Korisnikot na naplatata e dolèn vo obrazecot 743, rubrika 16 da gispecificira iznosite na naplatata po soodvetnite osnovi 640 i 263 ako seraboti za bruto naplata ili osnovot 263 ako se naplatuva samoposredni~kata provizija.

Pla}aweto na nerezidentot, bankata go izvr{uva so obrazec 1450 nana~inot opi{an vo delot II. PLA]AWA NA NEREZIDENTI.

Nalogodava~ot vo obrazecot 1450, rubrika 8 ja naveduva {ifrata na osnov640.

KUPUVAWE I PRODAVAWE NA POBARUVAWA I OBVRSKI

130. Naplatata od nerezident vrz osnova na dogovor za kupeno/prodadenopobaruvawe, bankata ja obrabotuva so obrazec 743 na na~inot opi{an vo delI. NAPLATI OD NEREZIDENTI.

Za kupenoto pobaruvawe od nerezident koe prethodno go imal drug rezident,kupuva~ot - korisnik na naplatata, mora na obrazecot 743 da gi vnesepodatocite koi se odnesuvaat na osnovnata rabotata so soodvetniot osnovvrz osnova na koja prviot rezident steknal pobaruvawe od nerezidentot.

Ako rezidentot pobaruvaweto od nerezident go prodal na drug nerezident,mora na obrazecot 743 da gi vnese podatocite za bruto vrednosta na

- 37 -

osnovnata rabota so soodvetniot osnov kako i podatokot za diskontot za kojse namaluva naplatata (osnov 131, 279 ili 594).

131. Pla}aweto na nerezident vrz osnova na dogovor za prevzemena obvrska,bankata ja obrabotuva so obrazec 1450 na na~inot opi{an vo del II.PLA]AWA NA NEREZIDENTI.

Za prevzemenata obvrska kon nerezident koja prethodno ja imal drugrezident, rezidentot koj ja prevzel obvrskata - nalogodava~, mora sopla}aweto na obrazecot 1450 da gi vnese podatocite za bruto vrednosta naosnovnata rabota vrz osnova na koja nerezidentot steknal pobaruvawe odosnovniot dol`nik - rezident so soodveten osnov kako i podatokot zadiskontot za koj se namaluva pla}aweto (osnov 130, 279 ili 594).

Ako rezidentot obvrskata kon nerezidentot ja plati na drug nerezident kojgo kupil pobaruvaweto od prviot nerezident, mora na obrazecot 1450 da givnese podatocite koi se odnesuvaat na osnovnata rabota so soodvetniotosnov.

132. Pristignatiot priliv od nerezident vrz osnova na kupeno pobaruvawe odpravni odnosi pome|u rezidenti, bankata go obrabotuva so obrazec 743,{ifra na osnov 590 ili 591, a odlivot za pla}awe na kupenite pobaruvawa odstrana na nerezidentot so obrazec 1450, {ifra na osnov 590 ili 591,soglasno odredbite za naplati i pla}awa od ova Upatstvo.

133. Izvr{eniot odliv od rezident vrz osnova na kupeno pobaruvawe od pravniodnosi pome|u nerezidenti, bankata go obrabotuva so obrazec 1450, {ifra naosnov 592 ili 593, a prilivot za primenata naplata po kupenite pobaruvawaod strana na rezidentot so obrazec 743, {ifra na osnov 592 ili 593, soglasnoodredbite za naplati i pla}awa od ova Upatstvo.

SUDSKI, CARINSKI I DRUGI DEPOZITI

134. Doznakite od stranstvo, prenosot od deviznite smetki vo dràvata ipla}aweto vo efektivi stranski pari vrz osnova na sudski i drugi depozitido kone~noto sudsko re{enie, bankata gi obrabotuva so obrazec 743, {ifrana osnov 403 i kniì vo korist na smetkata 7380.

Doznakite od stranstvo, prenosot od deviznite smetki vo dràvata ipla}aweto vo efektivi stranski pari po kone~ni sudski re{enija, bankata giobrabotuva kako redovni naplati i pla}awa soglasno ova Upatstvo, pri {tovo obrazecot od platniot promet gi vnesuva podatocite koi se odnesuvaat naosnovnata rabota i podatokot za kaznenata kamata ili drugi tro{ocisoglasno sudskoto re{enie.

135. Uplatenite efektivni stranski pari kaj NBRM po sudski, carinski i drugidepoziti soglasno ~len 51 i 52 od Zakonot za devizno rabotewe, do kone~notosudsko re{enie se kniàt vonbilansno na grupa 99, dodeka uplatite pokone~nite sudski re{enija so obrazec 743, {ifra na osnov 403.

- 38 -

DEVIZNO KREDITIRAWE VO DR@AVATA

136. Bankata odobreniot kredit vo devizi na rezident soglasno Odlukata zauslovite na sklu~uvawe na kreditni raboti vo devizi me|u rezidenti, goobrabotuva so interen nalog i kniì :

- na tovar na smetkata: soodvetna smetka za odobreni kratkoro~ni ilidolgoro~ni krediti vo stranska valuta na rezident odgrupa 32 ili 34

- vo korist na smetka 7191 ( za doznaki) ili- vo korist na smetkata 7192 ( za pokritie po akreditiv)

137. Ako rezidentot otplatata na kreditot ja vr{i vo devizi koi poteknuvaat odpredhodna naplata od stranstvo, bankata pristignatiot priliv ne goprenesuva na deviznata smetka na korisnikot na naplatata, tuku so interennalog go zatvara odobreniot kredit i kniì:

- na teret na smetkata 25730- vo korist na smetka: soodvetna smetka za odobreni kratkoro~ni

ili dolgoro~ni krediti vo stranska valuta narezident od grupa 32 ili 34( kamatata prihod na banka).

Rezidentot vo toj slu~aj vo poleto napomeni vo obrazecot 743 vpi{uva “ zapla}awe na kredit” i iznosot na otplatata.

138. Ako rezidentot otplatata na kreditot ja vr{i vo devizi od negovatadevizna smetka, bankata otplatata ja obrabotuva so interen nalog i kniì:

- na teret na smetkata 710, 726- vo korist na smetka: soodvetna smetka za odobreni kratkoro~ni

ili dolgoro~ni krediti vo stranska valuta narezident od grupa 32 ili 34

( kamatata prihod na banka).

139. Ako rezidentot otplatata na kreditot ja vr{i vo doma{na valuta, bankatakniì:

- na tovar na smetkata: soodvetna smetka od grupa 80 ili 82- vo korist na smetka: soodvetna smetka za odobreni kratkoro~ni

ili dolgoro~ni krediti vo stranska valuta narezident od grupa 32 ili 34( kamatata prihod na banka).

VI. ME\UBANKARSKI ODNOSI

140. Me|usebnite odnosi na bankite po raboti od platniot promet so stranstvo idrugite prenosi na devizi vo zemjata se vr{at preku tekovnite smetki vostranska valuta na bankite vo zemjata so izdavawe i pra}awe odnosno

- 39 -

primawe i izvr{uvawe na propi{ani nalozi so presmetka po tie nalozi vodevizi.

Za me|usebnata presmetka vo devizi bankite vodat devizni tekovni smetki itoa:

7000 - tekovni smetki na doma{ni banki vo stranska valuta3110 - devizni tekovni smetki vo zemjata

141. Bankite koi soglasno Zakonot za banki se ovlasteni za vr{ewe na platenpromet i kreditni odnosi so stranstvo moàt edna na druga da vodat deviznatekovna smetka i istovremeno edna kaj druga da imaat devizna tekovnasmetka i da vodat devizna tekovna smetka na banki ovlasteni za devizno-valutni raboti.

142. Bankite ovlasteni za devizno valutni raboti vo zemjata ne moàt da vodatdevizna tekovna smetka na druga banka ovlastena za platen promet ikreditni raboti so stranstvo, a moàt da imaat devizna tekovna smetka kajbanki ovlasteni za platen promet i kreditni raboti so stranstvo.

143. Bankite ovlasteni za platen promet i kreditni odnosi so stranstvo moàtda imaat devizni tekovni smetki kaj NBRM, no ne moàt da vodat deviznitekovni smetki na NBRM.

144. Bankata vr{i zbirna dnevna presmetka vo devizi so koristewe na obrazec747 odnosno izvod na smetkata (ili MT 950), vo koj se vklu~eni iznosite napoedine~nite devizni nalozi ( obrasci 743, 746 i 1450). Zaedno so nalogot747 bankata zadolìtelno priloùva primerok od poedine~nite nalozi zazadolùvawe i odobruvawe na tekovnata smetka na bankata na kojasredstvata i gi prenesuva.

145. Bankata, koja ja vodi tekovnata smetka na drugata banka vo stranska valuta -7000, e dol`na vo ramkite na raspolo`livoto saldo na taa smetka da giizvr{i pravilnite nalozi najdocna naredniot den od denot na priemot nanalogot.

146. Bankite poramnuvaweto na me|usebnite pobaruvawa i obvrski na tekovnitesmetki vo stranska valuta, moàt da go izvr{at bez transfer na sredstvatapreku smetkite vo stranstvo.

147. Bankite prenosot na sredstvata pome|u smetkite 3100 vo stranstvo,nezavisno od osnovot i celta na prenosot, go vr{at so obrazec 746 i toa:

- vo ramkite na edna banka: {ifra na osnov 627;- pome|u dve banki: {ifra na osnov 624;- pome|u NBRM i bankite; {ifra na osnov 623;

148. Bankite se dol`ni sostojbata na pobaruvawata i obvrskite na tekovnitesmetki vo stranska valuta 3110 i 7000 da ja usoglasuvaat dekadno.

149. Ako bankata ima obvrska za pla}awe vo stranstvo vo valuta za koja nemadovolno sredstva na smetkata vo taa valuta vo stranstvo a devizite gikupuva vo stranstvo, konverzijata odnosno arbitraàta na devizi bankata ja

- 40 -

izvr{uva so obrazec 746, {ifra na osnov 626, so toa {to na obrazecot goprecrtuva poleto 77 po izve{tajot za valutata koja ja kupuva i kniì:

- na tovar na smetkata 3100 na kupenite devizi- vo korist na smetka 3100 na prodadenite devizi.

V. NAPLATI I PLA]AWA ZA POTREBITE NA DR@AVATA IDR@AVNITE ORGANI

150. Naplatite i pla}awata za potrebite na dràvata i dràvnite organi givr{i Narodna banka na Republika Makedonija na na~in i rokovi propi{aniso ova Upatstvo.

151. Naplatata od stranstvo za korisnik od prethodnata to~ka koja stasala natekovna smetka na ovlastena banka vo stranstvo (prilivna banka), bankata edol`na najdocna naredniot den po priemot na deviznite sredstva na svojatatekovna smetka da ja prosledi na izvr{uvawe vo Narodna banka na na~inotopi{an vo to~ka 11 od ova Upatstvo i kniì:


Narodna banka postapuva na na~inot opi{an vo to~ka 12 od ova Upatstvo ikniì:


Narodna banka za izvr{enata isplata na tovar na smetkata na bankata idostavuva izvod za smetkata na obrazec 747 ili MT 950 ako prenosot se vr{i soSWIFT. Me|usebnite odnosi i poramnuvaweto na smetkite go vr{at vosoglasnost so odredbite od del VI. ME\UBANKARSKI ODNOSI.

Ako prilivnata banka nema dovolno sredstva na svojata smetka kaj Narodnabanka, pristignatiot priliv go obrabotuva na na~inot opi{an vo stav eden odovaa to~ka, pri {to e dol`na najdocna naredniot den da gi prefrli sredstvataod svojata tekovna smetka vo stranstvo na tekovnata smetka na Narodna banka,so obrazec 746, {ifra na osnov 623 vo stranska valuta vo koja i samata bilaodobrena.

G. PLATEN PROMET VO DENARI

152. Bankata za raboteweto na nerezidenti vo denari ja koristi smetkata 808 -tekovni smetki na stranski lica vo denari. Sredstvata na ovaa smetka sekoristat za naplati i pla}awa vo Republika Makedonija.

Naplata vo denari od denarska smetka na nerezident

153. Naplatata vo denari od denarskata smetka na nerezident - 808 vrz osnova napodnesen nalog od nerezidentot , ja obrabotuva bankata kaj koja se vodi

- 41 -

smetkata na nerezidentot so obrazec 743, na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9od ova Upatstvo i kniì:

- na tovar na smetka 808 - vo korist na smetka 25490

154. Korisnikot na naplatata, do bankata kade {to se vodi smetkata nanerezidentot dostavuva dopolnet obrazec 743 na na~inot opi{an vo to~kite35 i 36 od ova Upatstvo.

Bankata soglasno dobieniot dopolnet obrazec 743 ja ispla}a denarskatavrednost na korisnikot na naplatata i kniì:

- na tovar na smetka 25490- vo korist na smetka: soodvetnata denarskata smetka na

pravnoto lice kaj bankata od grupa80

155. Ako korisnikot na naplatata e komintent na druga banka, obvrskata da jaobraboti naplatata e na bankata kaj koja se vodi smetkata na nerezidentott.e. da izgotvi obrazec 743, da obezbedi dopolnet obrazec 743 od korisnikotna naplatata, a potoa denarskite sredstva da gi isplati na korisnikot nanaplatata so soodveten nalog od denarskiot platen promet .

Pla}awe vo denari na denarska smetka na nerezidentot

156. Za pla}awe vo denari na denarska nerezidentna smetka, nalogodava~ot -rezident postapuva na na~inot opi{an od to~ka 41 do 44 od ova Upatstvo.Obrazecot 1450 go dostavuva do bankata kaj koja se vodi denarskata smetkana nerezidentot, nezavisno od toa dali rezidentot e komintent na taa ili nadruga banka.

157. Ako rezidentot e komitent na bankata, bankata pla}aweto na nerezidentotgo vr{i so obrazec 1450 i kniì:

- na tovar na smetka: soodvetnata denarskata smetka na pravnotolice kaj bankata od grupa 80, ili

- na tovar na smetka 8204- vo korist na smetka - 808

158. Ako rezidentot ne e komitent na bankata, za uplatenite denarski sredstvaod rezidentot bankata ja odobruva denarskata smetka 8204, a pla}aweto nanerezidentot go vr{i so obrazec 1450 i kniì:


Prenos na denari pome|u denarski nerezidentni smetki

159. Vrz osnova na podnesen nalog od nerezident, prenosot na denari pome|udenarskite smetki na nerezidenti kaj ista banka, bankata go obrabotuva sonalog 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- 42 -


160. Ako denarite treba da se prenesat na smetkata na nerezidentot ili na drugnerezident kaj druga banka, bankata na nerezidentot nalogodava~ izgotvuvanalog 746 vo koj naveduva {ifra na osnov 625, a vo delot podatoci zaknièwe vnesuva podatoci za knièwe za dvete banki:

za bankata na nerezidentot nalogodava~:


za bankata na nerezidentot - korisnik na naplatata: - na tovar na smetka 1920


Bankata na nerizidentot nalogodava~ do bankata na nerezidentot korisnikna naplatata, po faks vo najkratok moèn rok dostavuva kopija od obrazecot746, a najdocna naredniot den dostavuva i dogovoren broj na primeroci odobrazecot 746.

Bankata na nerezidentot korisnik na naplatata za pristignatiot priliv gisproveduva soodvetnite knièwa vo svoeto smetkovodstvo i primerok odobrazecot 746 dostavuva na NBRM, kako sostaven del na izve{tajot zasostojbata i prometot po smetkata 808.

Konverzija na steknati denari od denarskata nerezidentna smetka vokonvertibilni devizi

161. Konverzijata na steknatite denari vo konvertibilni devizi po nalog nanerezidentot, bankata ja obrabotuva so obrazec 746, go primenuva osnovot629 i kniì:

- na tovar na smetka 808- vo korist na smetka 2579 - ostanati obvrski vrz drugi

osnovi vo devizi

Bnkata so deviznite sredstva postapuva soglasno nalogot od nerezidentot:

- ako se polagaat na tekovnata smetka na nerezidentot vo stranskavaluta, izgotvuva obrazec 746, {ifra na osnov 625 i kniì:

- na tovar na smetka 2579- vo korist na smetka 701 ili 708

- ako sredstvata se transferiraat vo stranstvo, izgotvuva obrazec1450, {ifra na osnov 547 ili 548 i kniì:


- 43 -

- ako sredstvata se ispla}aat vo efektivni stranski pari soglasnoto~ka 7 i 10 od “Odlukata za na~inot i uslovite za otvarawe i vodewena smetki na nerezidenti” izgotvuva nalog 746, {ifra na osnov 549 ikniì:

- na tovar na smetka 2579- na tovar na smetka 3000

Uplata na efektivni denari na denarska smetka na nerezident

162. Uplatata na efektivni denari soglasno to~ka 8 od “Odlukata za na~inot iuslovite za otvarawe i vodewe na smetki na nerezidenti” vrz osnova napodnesen nalog od nerezident, bankata ja obrabotuva so obrazec 1450 isoglasno namenata na uplatenata efektiva ja primenuva soodvetnata {ifrana osnov:

- za uplata po to~ka 8 stav 1 alineja 1 {ifra na osnov 280;- za uplata po to~ka 8 stav 1 alineja 2 {ifra na osnov 211;- za uplatapo to~ka 8 stav 1 alineja 3 {ifra na osnov 227 ili 280

soodvetno ( instrument na pla}awe 8),

i kniì:


Podigawe na efektivni denari od denarska smetka na nerezident

163. Podigaweto na efektivni denari soglasno to~ka 9 i 10 od “Odlukata zana~inot i uslovite za otvarawe i vodewe na smetki na nerezidenti” vrzosnova na podnesen nalog od nerezident, bankata go obrabotuva so obrazec 743i soglasno namenata na podignatata efektiva ja primenuva soodvetnata{ifra na osnov:

- za isplata po to~ka 9, {ifra na osnov 227;- za isplata po to~ka 10 {ifra na osnov 280.

i kniì:


164. Bankata e dol`na so izve{tajot za sostojbata i prometot na smetkata 808, dagi dostavi podatocite za site transakcii i toa: poedine~no za sekojatransakcija nad 100.000 denari so obrazec od platniot promet so stranstvo izbirno za transakciite pod 100.000 denari na specifikacija “S” od prilog br.2 od ova Upatstvo za {to bankata ne e dol`na da izgotvi obrazec od platniotpromet so stranstvo.

- 44 -

D. STORNIRANI PLA]AWA

165. Storno na izvr{eno pla}awe na nerezident, vrz osnova na nalog nadoma{nata banka, se obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 7 do 9 od ovaUpatstvo, so obrazec 743 vo koj vo rubrika 2 se naveduva soodvetnata {ifrana instrumentot za storno, vo rubrika 16 se naveduva {ifrata na osnovot odobrazecot 1450 po koj bilo izvr{eno pla}aweto koe se stornira. Bankatavratenite sredstva gi odobruva na smetkata vo stranska valuta nanalogodava~ot.

166. Storno na izvr{ena naplata od nerezident, vrz osnova na nalog nastranskata banka, po koja bilo izvr{ena isplata na smetkata na korisnikotna naplatata se obrabotuva na na~inot opi{an od to~ka 46 do 47 a) od ovaUpatstvo, so obrazec 1450 vo koj vo rubrika 2 se naveduva soodvetnata {ifrana instrumentot za storno, vo rubrika 8 se naveduva {ifrata na osnovot odobrazecot 743 po koj bila izvr{ena naplatata koja se stornira. Bankata zapotrebnite sredstva ja zadolùva smetkata vo stranska valuta na korisnikotna naplatata.

Storno na izvr{enata naplata od nerezident za koja ne e izvr{ena isplatana tekovnata smetka na korisnikot na naplatata se obrabotuva na na~inopi{an vo stav eden od ovaa to~ka so zadolùvawe na smetkata 25730.

\. DOSTAVUVAWE NA IZVE[TAI I PODATOCI ZA PLATNIOTPROMET SO STRANSTVO

167. Subjektite od ~len 40 od Zakonot za devizno rabotewe se dol`ni na NBRMda i dostavat podatoci i izve{tai za sostojbata i prometot na smetkitenavedeni vo prilog br. 3, so pravilna primena na {ifrite na osnovi odprilog br. 4, na na~in i rokovi propi{ani so ova Upatstvo.

168. Za sostojbata i prometot na smetkite bankite izgotvuvaat izve{taj ISP -Izve{taj za sostojba i promet, koj e sostaven del na ova Upatstvo i godostavuvaat do NBRM zaedno so primerok na specifikaciite i obrascite zazadolùvawe i odobruvawe na izve{tajnata smetka.

Bankata vo dogovor so NBRM moè baranite podatoci (izve{taj ISP,prilog obrasci i specifikacii) da gi dostavi i preku WEB aplikacijadirektno na server vo NBRM. Vo toj slu~aj ne e potrebno dostavuvawe naposeben primerok za potrebite na NBRM.

169. Bankata izve{tajot ISP za smetkite od prilog 3, mora da go izgotvi sodatumot na knièwe na promenite na smetkite.

Sostojbata na smetkite po pravilo e pozitivna i se presmetuva:

aktivni smetki:po~etna sostojba + promet na tovar - promet vo korist = krajna sostojba

pasivni smetki:po~etna sostojba- promet na tovar + promet vo korist = krajna sostojba.

- 45 -

170. Dnevnite, dekadnite i mese~nite izve{tai ISP se dostavuvaat do NBRMnajdocna 8 rabotni dena od denot na knièwe na promenite na smetkite, sotoa {to vo izve{tajot treba da e opfaten kako proknièn i posledniot denod dekadata t.e. mesecot.

171. Izvestenite sostojbi na smetkite po izve{tajot ISP na posledniot den vomesecot mora da odgovaraat so podatocite vo KNBIFO.

E. OBRASCI, SPECIFIKACII I UPATSTVO ZA POPOLNUVAWE

172. So ova Upatstvo se propi{ani sodrìnata i formata na obrascite koibankite gi koristat pri vr{eweto na platniot promet so stranstvo:

Prilog br.1- obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo;- obrazec 1450 - Nalog za izvr{uvawe na doznaka vo stranstvo ili

Izve{taj za isplata po akreditiv;- obrazec 1451 - Nalog za otvarawe na akreditiv (pozadina);- obrazec 746 - Op{t devizen nalog;- obrazec 747 - Zbiren nalog za prenos na devizi.

Pokraj obrascite od stav 1 na ovaa to~ka bankite pri izvestuvaweto doNBRM koristat i specifikacii ~ija forma i sodrìna se propi{ani so ovaUpatstvo:

Prilog br.2- izve{taj ISP - Izve{taj za sostojba i promet;- specifikacija 53 - Specifikacija na otkupeni efektivni

stranski pari i poloèni na devizni smetki;- specifikacija 54 - Specifikacija na prodadeni efektivni

stranski pari i podignati od devizni smetki;- specifikacija 55 - Specifikacija na otkupeni stranski ~ekovi i

odobreni vo korist na devizni smetki (priliv);- specifikacija S - Specifikacija za promet na smetka.

Obrascite i specifikaciite propi{ani vo ovaa to~ka ne moàt da semenuvaat vo odnos na formata, sodrìnata i rasporedot na rubrikite ipoliwata bez soglasnost na NBRM.

173. Brojot na primerocite na obrazecot ne e propi{an so ova Upatstvo i zavisiod potebite na bankata i klientite na bankata, a primerokot za potrebitena NBRM se dostavuva soglasno ova Upatstvo.

174. Dostavuvawe na primerok na obrasci pome|u bankite ne e zadolìtelnodokolku nalozite za prenos na sredstvata se izvr{uvaat so posredstvo naSWIFT, so obvrska na bankata koja go vr{i prenosot na sredstvata naisplatnata banka da i gi dostavi site potrebni podatoci za izvr{uvawe nanalogot, izgotvuvawe na potrebnite obrasci i izve{tai i uredno vodewe nasmetkovodstvoto. Vo toj slu~aj, zbirniot izve{taj (MT950) mora daodgovara na zbirot na site nalozi.

- 46 -

175. Obrascite i specifikaciite se popolnuvaat soglasno Upatstvoto zapopolnuvawe od to~ka 176 od ova Upatstvo, pri {to bankata e dol`na popriemot na obrazecot da proveri dali istiot e pravilno popolnet i dali sevpi{ani pravilni {ifri.

176. Upatstvo za popolnuvawe

Obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo (VS60)

Prviot del od obrazecot go popolnuva bankata (rubrikite od 1 do 15),vtoriot del go popolnuva korisnikot na naplatata i istiot go vra}a nabankata zaradi ponatamo{na obrabotka na nalogot. Vo rubrikite na ovoj obrazec se vnesuvaat slednite podatoci:

1) Naziv, adresa, mati~en broj na bankata koja ja prima- obrabotuvanaplatata;

2) Naziv, adresa, mati~en broj na korisnikot na naplatata. Dokolkukorisnikot na naplatata e doma{no fizi~ko lice, bankata ja vpi{uva{ifrata za doma{ni fizi~ki lica - 1000000 . Ako korisnikot na naplatata enerezident, bankata ja vpi{uva {ifrata za stransko lice 6000HHH (HHH -zemja na nerezidentot od {ifrarnikot na zemji koj e sostaven del na ovaUpatstvo). Ako korisnikot na naplatata e samostoen vr{itel na dejnost kojne dobil naplata kako fizi~ko lice, bankata go vpi{uva negoviot mati~enbroj od delovniot registar.

Vo poleto na desnata strana pod brojot 60 se vnesuva ednocifrenataoznaka na instrumentot na pla}awe od {ifrarnikot na instrumenti napla}awe;

3) Brojot pod koj nalogot e zaveden vo registarot na bankata;

4) Naziv na stranska banka, vo prvoto osen~ano pole se vpi{uva {ifrata nazemjata od {ifrarnikot na zemji, a vo vtoroto osen~ano pole SWIFT oznakatana stranskata banka.

5) Naziv na nerezident - nalogodava~ i vo osen~enoto pole {ifrata nadomicilnata zemja na nerezidentot nezavisno od zemjata od koja epristignata naplatata, ili {ifrata na me|unarodnata organizacija;

6) Naziv na stranska kontokorentna banka, a vo osen~anoto pole SWIFToznakata na stranskata banka (se popolnuva samo vo slu~aj na rabotewe prekuSWIFT); 7) Opis na naplatata od nalogot na stranskata banka (SWIFT poraka), a voosen~enoto pole {ifrata na osnovot od {ifrarnikot na osnovi;

8) Vo prvoto i vtoroto osen~eno pole: {ifra i skraten naziv na valuta od{ifrarnikot na valuti; vo tretoto osen~eno pole iznos vo valuta so dvedecimalni mesta; a vo ~etvrtoto pole datum na koj e odobren prilivot nasmetkata na bankata vo stranstvo ili zadol`ena smetkata na nerezidentotkaj bankata;

- 47 -

9) Iznos vo stranska valuta na zastapni~kata provizija i bankarski tro{oci,koi se odbieni vo stranstvo, ako e toa navedeno vo nalogot na stranskatabanka; 10) Vo prvoto osen~eno pole sreden kurs koj bankata go primenuva zapresmetka i knièwe na naplatata, a vo vtoroto osen~eno pole denarskaprotivvrednost ; 11) Podatoci za knièwe na zadolùvawe i odobruvawe vo bankata prekukoja e izvr{ena naplatata - prilivna banka; 12) Podatoci za knièwe na zadolùvawe i odobruvawe vo isplatnata banka; 13) Naziv i mati~en broj na isplatnata banka vo slu~aj nalogot da gopopolnuva prilivnata banka, ili naziv i mati~en broj na prilivnata banka zanalog popolnet od isplatnata; 14) Iznos na presmetan nadomest za usluga koj bankata go naplatuva odkorisnikot na naplatata;

15) Mesto, datum na obrabotka na naplatata i zaverka na bankata

16) Pri popolnuvaweto na ovaa rubrika korisnikot na naplatata trgnuva odvkupnoto pobaruvawe koe go zatvara so naplatata. Vo prvata kolona sevnesuva {ifrata na osnovot od {ifrarnikot na osnovi, vo vtorata kolonabrojot na dokumentot (kreditna registracija, odobrenie od NBRM i sl.), votretata opis na transakcijata vrz osnova na koja nastanalo pobaruvaweto odstranstvo i vo ~etvrtata kolona iznosot na pobaruvaweto vo valuta.

Ako korisnikot so naplatata zatvara pobaruvawe po pove}e osnovi gispecificira poedine~no site osnovi po koi nastanalo toa pobaruvawe(primer: kamata i glavnina; stoka i usluga).

Ako naplatata e pomala od pobaruvaweto koe se zatvara so taa naplata,se vnesuva vkupniot iznos na pobaruvaweto i iznosot za koj e namaleno toapobaruvawe. (primer: fakturnata vrednost na carinskiot dokument idobienoto zadolènie od nerezidentot so koe e namaleno pobaruvaweto).Iznosot na namalenoto pobaruvawe se vnesuva so negativen predznak.

Vkupniot iznos na naplata vo delot II, mora da e identi~en so iznosot vovaluta od del I rubrika 8. Dokolku korisnikot na naplatata ne ja popolnil kolonata za {ifra naosnov {ifriraweto go vr{i bankata dopolnitelno soglasno opisot natransakcijata. 17) To~na informacija za smetkata na korisnikot na naplatata na kojasredstvata se odobruvaat; 18) Mesto, datum i zaverka od strana na korisnikot na naplatata.

- 48 -

Nalozi za pla}awe vo stranstvo

Obrazec 1450 - Nalog za izvr{uvawe na doznaka vo stranstvo (VS 70)

Prviot del od obrazecot go popolnuva nalogodava~ot (rubrikite od 1 do 9osven rubrika 3), vtoriot del go popolnuva bankata izvr{itel na nalogot(rubrikite od 10 do 15 ). Ako pla}aweto vo stranstvo se vr{i po nalog nadoma{no fizi~ko lice ili nerezident, obrazecot 1450 vo celost gopopolnuva bankata izvr{itel na nalogot.

Vo rubrikite na ovoj obrazec se vnesuvaat slednite podatoci:

1) Naziv, adresa, mati~en broj na podnositelot na nalogot (nalogodava~).Dokolku nalogodava~ot e doma{no fizi~ko lice, bankata ja vpi{uva{ifrata za doma{ni fizi~ki lica - 1000000 . Ako nalogodava~ e nerezident,bankata ja vpi{uva {ifrata za stransko lice 6000HHH (HHH - zemja nanerezidentot od {ifrarnikot na zemji koj e sostaven del na ova Upatstvo).Ako nalogodava~ot e samostoen vr{itel na dejnost koj ne vr{i pla}awe kakofizi~ko lice, bankata go vpi{uva negoviot mati~en broj od delovniotregistar;

2) Naziv, adresa i mati~en broj na bankata koja go vr{i pla}aweto. Vopoleto na desnata strana pod brojot 70 se vnesuva ednocifrenata oznaka nainstrumentot na pla}awe od {ifrarnikot na instrumenti na pla}awe;

3) Broj pod koj nalogot e zaveden vo registarot na bankata;

4) Na~in na koj se izvr{uva pla}aweto ( se popolnuva samo vo slu~aj koganalogodava~ot izri~ito bara opredelen na~in na pla}awe: so ~ek, kreditnopismo, doznaka) i iznosot na stranska valuta koja treba da se plati;

5) Naziv i adresa na nerezidentot na koj treba da se izvr{i pla}aweto a voosen~anoto pole se vpi{uva {ifra na zemjata na nerezidentot od{ifrarnikot na zemji, nezavisno od toa preku koja zemja se vr{i pla}awetoili {ifrata na me|unarodnata organizacija;

6) Naziv na stranskata banka preku koja treba da se izvr{i pla}aweto, voprvoto osen~ano pole se vpi{uva {ifrata na zemjata od {ifrarnikot nazemji, a vo vtoroto osen~ano pole SWIFT oznakata na stranskata banka (sepopolnuva samo vo slu~aj na rabotewe preku SWIFT). Nalogodava~ot japopolnuva ovaa rubrika samo ako e izri~ito baraweto na nerezidentotpla}aweto da mora da se izvr{i preku odredena stranska banka;

7) Vo prvoto i vtoroto osen~ano pole: {ifra i skraten naziv na valuta od{ifrarnikot na valuti; vo tretoto osen~ano pole iznosot vo valuta so dvedecimalni mesta koja treba da se plati i vo ~etvrtoto osen~ano pole datum nakoj e izvr{eno pla}aweto od smetkata na bankata vo stranstvo odnosno odsmetkata na nerezidentot kaj bankata. Datumot go popolnuva nalogodava~ot,ako saka pla}aweto da bide izvr{eno na to~no opredelen datum, vosprotivno ova pole go popolnuva bankata;

8) Pri popolnuvawe na ovaa rubrika nalogodava~ot trgnuva od vkupnataobvrska koja ja zatvara so pla}aweto. Vo prvata kolona se vnesuva {ifrata

- 49 -

na osnovot od {ifrarnikot na osnovi, vo vtorata kolona brojot na dokumentot(kreditna registracija, odobrenie od NBRM i sl.), vo tretata opis natransakcijata vrz osnova na koja nastanala obvrskata kon stranstvo i vo~etvrtata kolona iznosot na obvrskata vo valuta. Ako nalogodava~ot so pla}aweto zatvara obvrska po pove}e osnovi gispecificira poedine~no site osnovi po koi nastanala obvrskata (primer:kamata i glavnina; stoka i usluga). Ako pla}aweto e pomalo od obvrskata koja se zatvara so toa pla}awe, sevnesuva vkupniot iznos na obvrskata i iznosot za koj e namalena taa obvrska(primer: fakturnata vrednost na carinskiot dokument i dobienoto odobrenieod nerezidentot so koe e namalena obvrskata). Iznosot na namalenata obvrskase vnesuva so negativen predznak. Vkupniot iznos za pla}awe mora da e identi~en so iznosot vo valuta odrubrika 7. Dokolku nalogodava~ot ne gi znae potrebnite {ifri, {ifriraweto }e goizvr{i bankata dopolnitelno soglasno opisot na transakcijata.

9) Mesto, datum i zaverka od strana na nalogodava~ot;

10-12) Podatoci za knièwe na zadolùvawe i odobruvawe na bankata;

13) Prostorot vo ovaa rubrika go koristi bankata za vnesuvawe na podatociza pokritieto za izvr{uvawe na pla}aweto vo stranstvo (primer: pokritie nasmetka 710, 726, 80, 32 . . .);

14) Vo prvoto osen~eno pole sreden kurs koj bankata go primenuva zapresmetka i knièwe na pla}aweto, a vo vtoroto osen~eno pole denarskataprotivvrednost;

15) Zabele{ka, mesto i datum na obrabotka na pla}aweto i zaverka od stranana bankata.

Obrazec 1451 - Nalog za otvarawe akreditiv (pozadina) (VS 71)

Nalogot za otvarawe na akreditiv go izgotvuva nalogodava~ot:

- prvata strana se odnesuva na akreditivnite uslovi i se popolnuvasoglasno barawata na rubrikite vo obrazecot;

- vtorata strana se odnesuva na podatoci od dogovorot so nerezidentot ise popolnuva na identi~en na~in kako nalogot 1450 pri izvr{uvawe nadoznaka vo stranstvo, so isklu~ok na rubrikite:

2) Vo poleto pod oznakata na obrazecot se vpi{uva {ifrata na

instrumentot na pla}awe “3”; 3) Broj na otvoreniot nostro akreditiv od registerot na otvoreniakreditivi;

4) Ne se popolnuva; 5) Naziv na stranskiot partner, korisnik na akreditivot; vo osen~enotopole {ifra na dràvata na stranskiot partner;

- 50 -

6) Stranskata banka kaj koja e otvoren akreditivot;

10-12) Podatoci za knièwe na zadolùvawe i odobruvawe na bankata ako sonalogot za otvarawe na akreditiv ednovremeno se obezbeduva ipokritie;

13) Prostorot vo ovaa rubrika go koristi bankata za vnesuvawe na podatociza pokritieto po otvoreniot akreditiv soglasno dogovorot sonalogodava~ot: datum na koj i smetka od koja se obezbeduva pokritieto(primer: pokritie na smetka 710, 726, 80, 32 . . .). Ovoj datum ne moè dabide podocna od datumot na pla}awe po otvoreniot akreditiv.

14) Vo prvoto osen~eno pole sreden kurs koj bankata go primenuva zapresmetka i knièwe na pokritieto, a vo vtoroto osen~eno poledenarskata protivvrednost;

15) Zabele{ka, mesto i datum na otvorawe na akreditivot i zaverka odstrana na bankata.

Obrazec 1450 - Izve{taj za isplata na akreditiv (VS 70)

Izve{tajot za isplata na akreditivot - obrazec 1450 go popolnuva bankata soistite podatoci od obrazecot 1451, osven rubrika 2 kade {ifrata nainstrumentot na pla}awe e “5”.

Obrazec 746 - Op{t devizen nalog (VR 66/77)

Ako so Upatstvoto ne e poinaku predvideno, obrazecot 746 se koristi zaknièwe na prenosot na devizi od edna na druga devizna smetka vome|usebnite odnosi na bankite, a moè da se koristi i kako interen nalog vobankata. Vo rubrikite na ovoj obrazecot se vnesuvaat slednite podatoci:

1) Printanite oznaki 66 za naplata od stranstvo i 77 za pla}awe vo

stranstvo se koristat za avtomatska obrabotka na podatocite. Zaradi toapri dostavuvawe na ovoj nalogot so izve{tajot za sostojbata i prometot naodredena smetka vi{okot oznaka se poni{tuva so precrtuvawe, i toa : zaknièwe na tovar (dolgoven promet) se poni{tuva 77, a za knièwe vokorist (pobaruva~ki promet) se poni{tuva 66;

2) Naziv, adresa i mati~en broj na bankata koja go izdava nalogot na ovoj

obrazec; 3) Naziv, adresa i mati~en broj na bankata na koja se upatuva nalogot na

ovoj obrazec zaradi soglasno knièwe; 4) Brojot pod koj nalogot e zaveden vo registarot na bankata;

- 51 -

5) Datumot na koj e odobrena odnosno zadolèna smetkata na bankata, vozavisnost od vidot na rabotata po koja se koristi nalog na ovoj obrazec;

6-9) Ovie rubriki se koristat za knièwe vo bankite vo zavisnost od

vidot na rabotite po koi se koristi ovoj obrazec. Ako soglasno Upatstvoto,se vr{i prenos na sredstva pome|u smetkite na klientite kaj ista ili drugabanka, vo kolona br. 1 se naveduva mati~niot broj na klientot.

10) Go koristi bankata za svoi potrebi; 11) Zabele{ka, mesto i datum na obrabotka i zaverka od strana na

bankata.

Obrazec 747 - Zbiren nalog za prenos na devizi

Obrazecot 747 se upotrebuva za knièwe na promenite na tekovnite smetkivo stranska valuta na bankite od del VI. ME\UBANKARSKI ODNOSI(smetka 7000 i 3110). Podatocite vo obrazecot se vnesuvaat vrz osnova naobrascite 743, 746 ili 1450. Obrazec 747 dava bankata koja inicijativno gikniì promenite na tekovnata smetka vo stranska valuta, koja se vodi kajdruga banka ili ja vodi za druga ovlastena banka. Rubrikite i kolonite vo ovojobrazec se popolnuvaat soglasno opisite na obrazecot.

Izve{taj ISP - Izve{taj za sostojba i promet (VS 00)

Bankata go izgotvuva ovoj izve{taj za smetkite od prilog 3 od ova Upatstvopri {to iznosite vo izve{tajot gi vnesuva so dve decimalni mesta. Vo naslovot na ovoj izve{taj se naveduva datumot za koj se izvestuva,nazivot i mati~niot broj na bankata, kako i brojot na smetkata za koj sedostavuva izve{tajot. Vo kolonite na ovoj izve{taj se vnesuvaat slenite podatoci: 1-2) skraten naziv i {ifra na valuta od {ifrarnikot na valuti;3) Iznos na po~etnata sostojba vo valuta;4) Iznos na zadolùvawe na smetkata vo valuta;5) Iznos na odobruvawe na smetkata;6) Iznos na novata sostojba vo valuta.

Bankata izve{tajot go zaveruva so potpis i pe~at.

Iznosot na po~etnata sostojba na izve{tajot vo valuta mora da e identi~enso iznosot na novata sostojba od prethodniot izve{taj.

Specifikacija 53 - Specifikacija na otkupeni efektivni stranski pari ipoloèni na devizni smetki (VS 53)

Ovoj obrazec se koristi kako specifikacija na zadolùvawe na smetkata3000.Bankata kolonite vo ovoj obrazec gi popolnuva soglasno opisot na istite itoa:

- 52 -

- za fizi~ko lice - rezident i nerezident, zbirno kako eden podatok povaluti za site izvr{eni transakcii so ista {ifra na osnov i isto knièwe;

- za pravno lice rezident i nerezident, zbirno po valuti vo kolona “razniosnovi”, pri {to e dol`na da priloì primerok od obrazecot 743, 746 i 1450,soglasno odredbite na ova Upatstvo.

Iznosite vo valuti od kolonite po site osnovi, vklu~itelno i razni osnovi,moraat da odgovaraat na prometot na tovar na smetkata 3000 od izve{tajotISP.

Specifikacija 54 - Specifikacija na prodadeni efektivni stranski pari ipodignati od devizni smetki (VS 54)

Ovoj obrazec se koristi kako specifikacija na odobruvawe na smetkata3000.Bankata kolonite vo ovoj obrazec gi popolnuva soglasno opisot na istite, itoa:


- za pravno lice - rezident, zbirno po valuti vo kolona “razni osnovi”, pri{to e dol`na da priloì primerok od obrazecite soglasno odredbite na ovaUpatstvo.

Iznosite vo valuti vo kolonite po site osnovi, vklu~itelno i razni osnovi,moraat da odgovaraat na prometot vo korist na smetkata 3000 od izve{tajotISP.

Specifikacija 55 - Specifikacija na otkupeni stranski ~ekovi i odobreni vokorist na devizni smetki (VS 55)

Ovoj obrazec se koristi kako specifikacija na zadolùvawe na smetkata3010, so isklu~ok na kolonata “prenosi” vo koja se iskaùva odobruvawe nasmetkata. Bankata kolonite vo ovoj obrazec gi popolnuva soglasno opisot na istite itoa:


- za pravno lice rezident i nerezident, zbirno po valuti vo kolona “razniosnovi”, pri {to e dol`na da priloì primerok od obrazecot 743, 746 i 1450,soglasno odredbite na ova Upatstvo.

Iznosite vo valuti vo kolonite po site osnovi, vklu~itelno i razni osnovi,moraat da odgovaraat na prometot na tovar na smetkata 3010 od izve{tajotISP (osven kolonata “prenosi vo stranstvo”). Iznosite vo valuta vokolonata “prenosi vo stranstvo” (osnov 620) kade se kniàt ~ekovite

- 53 -

isprateni vo stranstvo na naplata i naplatite na ~ekovi na tovar naprimenite pokritija, moraat da odgovaraat na prometot vo korist nasmetkata 3010.

Specifikacija S - Specifikacija za promet na smetka (VS 56)

Soglasno odredbite vo ova Upatstvo, specifikacijata “S” se upotrebuva zazbirno iskaùvawe na prometot na smetkata 808 za poedine~nite transakciipomali od 100.000,00 denari, za koi bankata ne e dol`na da gi upotrebuvaobrascite od platniot promet so stranstvo. Bankata popolnuva edna specifikacija “S” za prometot na tovar na smetkata808 i edna specifikacija za prometot vo korist na smetkata 808, koi sepriloùvaat zaedno so izve{tajot ISP na smetkata 808. Brojot 1 sezaokruùva za izvestuvawe na tovar na smetkata 808, a brojot 2 zaizvestuvawe vo korist na smetkata 808.

Vo kolonite na ovaa specifikacija se vnesuvaat slenite podatoci:1) Reden broj na naimenuvawata;2) [ifra na valuta od {ifrarnikot na valuti: “807”;3) [ifra na osnov od {ifrarnikot na osnovi;4) Brojot na vtorata smetka na koja se odrazile promenite od toa knièwe;5) Vkupniot iznos vo denari na site transakcii koi imaat ist osnov i isto

knièwe;6) Tekstualen opis na osnovot po koj se izvr{eni naplatite t.e. pla}awata.

@. PREODNI ODREDBI

177. Od denot na primenata na Zakonot za devizno rabotewe (Slu`ben vesnik naRepublika Makedonija br. 34/2001, 49/2001, 103/2001 i 54/2002) do 01. 01. 2003god., bankite pri vr{eweto na platniot promet so stranstvo namestoobrascite 743, 746, 1450 i 1451 vo propi{anata forma so to~ka 172 od ovaUpatstvo (vo natamo{niot tekst: nov obrazec), }e gi koristat obrascite 743,745, 746, 1450, 1451 i 1451a, vo propi{anata forma so Upatstvoto za platenpromet so stranstvo br. 09-2/III (vo natamo{niot tekst: star obrazec), nasledniot na~in:

- namesto nov obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo, del I}e se koristi star obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo;

- namesto nov obrazec 743 - Izve{taj za naplata od stranstvo, del II}e se koristi star obrazec 745 - Nalog za raspored na naplatata;

- namesto nov obrazec 1450 - Nalog za izvr{uvawe na doznaka vostranstvo

}e se koristi star obrazec 1450 - Nalog za izvr{uvawe na doznaka vostranstvo;

- namesto nov obrazec 1450 - Izve{taj za isplata po akreditiv}e se koristi star obrazec 1451a - Izve{taj za isplata po akreditiv;

- 54 -

- namesto nov obrazec 1451- Nalog za otvarawe na akreditiv}e se koristi star obrazec 1451 - Nalog za otvarawe na akreditiv;

- namesto nov obrazec 746- Op{t devizen nalog}e se koristi star obrazec 746- Op{t devizen nalog.

Pri naplatite od i pla}awata na nerezidenti vo preodniot period,starite obrasci }e se primenuvaat soglasno odredbite od ova Upatstvo zaprimena na devizniot reìm t.e. potrebnata dokumentacija, rokovite,knièwata i {ifrite na osnovi osven osnovot 900.

Pri prenosot na sredstvata vo slu~aj na prilivna/isplatna banka vopreodniot period }e se koristi stariot obrazec 746.

Z. ZAVR[NI ODREDBI

178. Ova Upatstvo stapuva vo sila naredniot den od denot na objavuvawe voSlu`ben vesnik na Republika Makedonija, a }e se primenuva od denot naprimena na Zakonot za devizno rabotewe.

179. So stapuvaweto vo sila na ova Upatstvo pretstanuva da vaì Upatstvoto zavr{ewe na platniot promet so stranstvo br. 09-2/III, osven propi{aniteobrasci 743, 745, 746, 1450, 1451 i 1451a i na~inot na nivnoto popolnuvawe odto~kata 133.

08 oktomvri 2002 godina, GuvernerSkopje Qube Trpeski s.r.

Prilog br. 1

O B R A S C I

Obrazec 743

IZVE[TAJ ZA NAPLATA OD STRANSTVOGO POPOLNUVA BANKATA:

I. 1 BANKA 2 KORISNIK NA NAPLATATA

(59)

3 Nalog broj

(20)

4 Na barawe

(52)

5 Po nalog

(50)

6 Preku

(54)

7 Osnov

(70)

8 Naplativme: Oznaka na Iznos vo Datum na

(32A){ifra na valuta valuta valuta valuta

9 Po nalog na stranskata banka e odbieno

(72)

10 Naplatata ja kni`evme po kurs od Den:

11 Na tovar

Vo korist

12 Na tovar

Vo korist

13

Isplatna/prilivna banka

14 Na{ nadomest vo iznos od:

Den:

15 Zabele{ka

Mesto i datum Pe~at i potpis na bankata

GO POPOLNUVA KORISNIKOT NA NAPLATATA:

II. 16 Podatoci za NBRM ( opis na site transakcii koi se povrzani so naplatata):

rb

1

2

3

4

5

17

Smetka na korisnikot na naplatata:

18

*Vo rok od tri dena dol`ni ste da dostavite podatoci za naplatata.

Vkupen iznos na naplata:

Mesto i datum: Pe~at i potpis na korisnikot na naplatata

60

ReferentTelefon

{ifra na osnov

Br. na dokument Opis na transakcijata Iznos vo valuta

Obrazec 1450NALOG ZA IZVR[UVAWE NA DOZNAKA VO STRANSTVO IZVE[TAJ ZA ISPLATA PO AKREDITIV

GO POPOLNUVA NALOGODAVA^OT:

I. 1 NALOGODAVA^ 2 BANKA

(50) (52)

Referent

3 Nalog broj

(20)

4 Na~in na izvr{uvawe na pla}aweto

5 Vo korist

(59)

6 Kaj

(53)

7 Plativme: Oznaka na Iznos vo Datum na

(32A) {ifra na valuta valuta valuta valuta

8 Podatoci zaNBRM (opis na site transakcii koi se povrzani so pla}aweto):

rb

1

2

3

4

5

9

GO POPOLNUVA BANKATA:

II. 10 Na tovar

Vo korist

11 Na tovar

Vo korist

12 Na tovar

Vo korist

13 Pokritie:

Data: Smetka

14 Pla}aweto go kni`evme: po kurs od Den:

15 Zabele{ka


Vkupen iznos za pla}awe:

Mesto i datum: Pe~at i potpis na nalogodava~ot

70

{ifra na osnov


Obrazec 1451

NALOG ZA OTVARAWE NA AKREDITIV

GO POPOLNUVA NALOGODAVA^OT:

I. 1 NALOGODAVA^ 2 BANKA

(50) (52)

Referent

3 Nalog broj

(20)

4 Na~in na izvr{uvawe na pla}aweto

5 Vo korist

(59)

6 Kaj

(53)

7 Platete: Oznaka na Iznos vo Datum na

(32A) {ifra na valuta valuta valuta valuta

8 Podatoci zaNBRM (opis na site transakcii koi se povrzani so pla}aweto):

rb

1

2

3

4

5

9

GO POPOLNUVA BANKATA:

II. 10 Na tovar

Vo korist

11 Na tovar

Vo korist

12 Na tovar

Vo korist

13 Pokritie:

Data: Smetka

14 Pokritieto go kni`evme: po kurs od Den:

15 Zabele{ka


Vkupen iznos za pla}awe:

Mesto i datum: Pe~at i potpis na nalogodava~ot

71

{ifra na osnov


Obrazec 1451

NALOGODAVA^ AKREDITIVNA BANKA

1 2

Telefon Referent

3 Mesto Datum 4 Broj na akreditivot

5 Rok na vaèwe do Vo

Ve molime da za na{a smetka otvorite Preku stranska banaka na va{iot korespodent

Neotpovikliv Otpovikliv6 akreditiv akreditiv 7

Prenosliv Konfirmiranakreditiv akreditiv Ime i adresa na korisnikot na akreditivot

Neprenosliv Nekonformiran

akreditiv akreditiv 9

So So telefonskipo{ta Telefonski aviza

Mesto na tovarewe NA IZNOS OD

8 Najkasno do # So bukvi

Za prevoz do

10 DELUMNI DOSTAVKI # PRETOVAR

Dozvoleni Ne se dozvoleni Dozvolen Ne e dozvolen

So odloèno

13 AKREDITIVOT E PLATIVPo viduvawe So akcept So negocirawe pla}awe

Akreditivot moè da se koristi so prezentirawe na slednite dokumenti

14

Za uvoz na stoka-uslugi (da se navede na stranski jazik spored dogovorot)

15 FOB

C&F

CIF

16 Dokumentite treba da se predadat na bankata dena od datumot na otprem na dokumentite, a ne

podocna od rokot na vaèwe na akreditivot

17 Site provizii i tro{oci vo stranstvo za ovoj akreditiv gi pla}a Korisnik na

Nalogodava~ akreditivot

18

Posebni zabele{ki

19 Akreditivot e podloèn na ednobraznite pravila i obi~ai za dokumentarnite akreditivi

NALOG ZA OTVARAWE NA AKREDITIV

Obrazec 746

OP[T DEVIZEN NALOG

1 6 62 BANKA-NALOGODAVA^ 3 BANKA NA KORISNIKOT 7 7

4 NALOG broj 5 Datum na promena-valuta

Mat.br.na nalog.na kor. [ifra Oznaka Iznos Iznos vo denari Osnov Smetka

1 2 3 4 5 6 7

6

7

8

9

#

CEL

#

(Mesto i datum) (pe~at i potpis)

Valuta

Obrazec 747

(Naziv i {ifra na bankata-izdava~) (Naziv i {ifra na bankata -prima~)

ZBIREN NALOG ZA PRENOS NA DEVIZI Broj

Vrz osnova na prilo`enite osnovni nalozi, koi vi gi dostavuvame na izvr{uvawe,evidentiravme

na va{a smetka

slednoto:[ifra OznakaBROJ NA NALOG NA TOVAR VO KORISTna na Zadol- Odob- Iznos vo Iznos vo Iznos vo Iznos vovaluta valuta`enie renie valuta denari valuta denari

1 2 3 4 5 6 7 8

0 3 6 AUD1 2 4 CAD

2 0 8 DKK

3 9 2 JPY

5 7 8 NOK

7 5 2 SEK

7 5 6 CHF

8 2 6 GBP

8 4 0 USD9 7 8

Gornite iznosi evidentirajte gi na smetka

(mesto) (datum) (Naziv na bankata i potpis)

EUR

Prilog br.2

S P E C I F I K A C I I

ISP

Na den

mat. broj

naziv na bankata

SMETKA

oznaka {ifra1 2

Potpis i pe~at na bankata

IZVE[TAJ ZA SOSTOJBATA I PROMETOT

4 53 6

VALUTA ZADOL@ENIE ODOBRENIE Nova sostojba na deniznos vo valuta iznos vo valuta

Po~etna sostojba na den

____

____

____

____

____

____

_S

peci

fik

acij

a 53

(naz

iv n

a ba

nkat

a) m

at. b

roj

Ner

ezid

enti

Rezi

dent

i f

izi~

ki l

ica

Rezi

dent

i f

izi~

ki l

ica

Ner

ezid

enti

Od

stra

nstv

oV

o ze

mja

taO

znak

a[

ifra

220

430

420

549

660

razn

i os

novi

*42

162

162

2AU

D03

6C

AD

124

DK

K20

8JP

Y39

2N

OK

578

SE

K75

2C

HF

756

GB

P82

6U

SD

840

EUR

978

ATS

040

BE

F05

6FI

M24

6FR

F25

0D

EM

280

GR

D30

0IE

P37

2IT

L38

0LU

F44

2N

LG52

8P

TE62

0E

SP

724

* S

e pr

ilo`

uvaa

t pr

imer

oci

na o

bras

ci z

a za

dol`

uvaw

e na

sm

etka

ta 3

000.

VA

LU

TAN

apla

ti v

o ko

rist

na

prav

ni

lica

rez

iden

ti i

ne

rezi

dent

i

Pol

o`en

i za

ku

puva

we

na

op{

tesv

en

kapi

tal

(m

esto

i d

atum

)(p

e~at

i p

otpi

s na

ban

kata

)

SP

EC

IF

IK

AC

IJA

na o

tkup

eni

efek

tivn

i st

rans

ki p

ari

i po

lo`

eni

na d

eviz

ni s

met

ki (P

RIL

IV

)vo

per

iodo

t

do

20

god

ina

Zam

ena

Pre

nosi

Pol

o`en

i na

dev

izni

sm

etki

na:

Otk

upen

o za

den

ari

od:

____

____

____

____

____

____

_S

peci

fik

acij

a 54

(naz

iv n

a ba

nkat

a) m

at. b

roj

mat

. bro

j

Ner

ezid

enti

Rezi

dent

i Re

zide

nti

fiz

i~ki

lic

aN

erez

iden

tiO

d st

rans

tvo

Vo

zem

jata

Od

kupe

n op

{te

stve

n ka

pita

l

Ozn

aka

[if

ra22

043

042

054

966

0ra

zni

osno

vi *

621

622

628

AUD

036

CA

D12

4D

KK

208

JPY

392

NO

K57

8SE

K75

2C

HF

756

GB

P82

6U

SD

840

EUR

978

ATS

040

BE

F05

6FI

M24

6FR

F25

0D

EM

280

GR

D30

0IE

P37

2IT

L38

0LU

F44

2N

LG52

8P

TE62

0ES

P72

4*

Se

pril

o`uv

aat

prim

eroc

i na

obr

asci

za

odob

ruva

we

na s

met

kata

300

0.

VA

LU

TA

Pod

igna

ti o

d de

vizn

i sm

etki

na:

Zam

ena

SP

EC

IF

IK

AC

IJA

na p

roda

deni

ef

ekti

vni

stra

nski

par

i i

ispl

aten

i od

dev

izni

sm

etki

(OD

LI

V)

vo p

erio

dot

do

20

g

odin

a

(m

esto

i d

atum

)(p

e~at

i p

otpi

s na

ban

kata

)

Pre

nosi

Pro

dade

ni e

fek

tivn

i st

rans

ki

pari

na

fiz

i~ki

lic

a:

Pla

}aw

a od

re

zide

nti

- pr

avni

lic

a

____

____

____

____

____

____

_S

peci

fik

acij

a 55

(naz

iv n

a ba

nkat

a) m

at. b

roj

Pre

nosi

Ner

ezid

enti

Rez

iden

ti

fiz

i~ki

lic

aN

erez

iden

tiV

o st

rans

tvo

Ozn

aka

[if

ra22

043

042

032

054

9ra

zni

osno

vi*

620

AU

D03

6C

AD

124

DK

K20

8JP

Y39

2N

OK

578

SE

K75

2C

HF

756

GB

P82

6U

SD

840

EU

R97

8A

TS

040

BE

F05

6F

IM24

6F

RF

250

DE

M28

0G

RD

300

IEP

372

ITL

380

LUF

442

NLG

528

PT

E62

0E

SP

724

* S

e pr

ilo`

uvaa

t pr

imer

oci

na o

bras

ci z

a za

dol`

uvaw

e na

sm

etka

ta 3

010.

(m

esto

i d

atum

)(p

e~at

i p

otpi

s na

ban

kata

)

na o

tkup

eni

stra

nski

~ek

ovi

i od

obre

ni v

o ko

rist

na

devi

zni

smet

ki (

PR

IL

IV

)S

PE

CI

FI

KA

CI

JA

VA

LU

TA

vo p

erio

dot

do

20

g

odin

a

Odo

bren

o vo

kor

ist

na d

eviz

ni s

met

ki

Rezi

dent

i f

izi~

ki l

ica

Nap

lati

vo

kori

st n

a tr

govs

ki d

ru{

tva

i dr

. pr

avni

lic

a

Otk

upen

o za

den

ari

od:

Obrazec - S

SPECIFIKACIJA ZA PROMET na smetka 1 - na tovar2 - vo korist(zaokru`i)

banka: __________________________________________ mati~en broj

za period od do

red. broj valuta osnov protivsmetka iznos opis na transakcija

1

Mesto i datum: Pe~at i potpis na bankata:

62 3 4 5

Prilog br.3

PREGLED NA SMETKI PO KOI SE DOSTAVUVAAT IZVE[TAI 1)

Broj nasmetka

Dinamika nadostavuvawe

izve{tai

Po~etnasostojba

Promet natovar

Promet vokorist

Krajnasostojba

3000 dekadno h h h h

3010 dekadno h h h h

3100 dnevno h h h h

3101 dnevno h h h h

3102 dnevno h h h h

3110* dekadno h h h

315 mese~no h h h

7000* dekadno h h h

701 dekadno h h h h

708 dekadno h h h h

808 dekadno h h h h

7886 mese~no h h h h

8886 mese~no h h h h

* Izvestuva samo isplatnata banka koga ne e ednovremeno i prilivna banka.

1) Vo periodot od primenata na Zakonot za devizno rabotewe do 31.12.2002 god., ne seizvestuva za izve{tajnite smetki 3110 i 7000 dodeka se izvestuva na izve{tajnitesmetki 25730 i 25490, dnevno za po~etna i krajna sostojba i prometot na tovar nasmetkata.

Prilog br.4

[IFRI NA OSNOVI

NAPLATA

1. TRANSAKCII POME\U REZIDENTI I NEREZIDENTI

A. TEKOVNI TRANSAKCII

STOKI

112 Izvoz na stoki: naplata za izvoz na stoka, vo period pokratok od 180 dena oddenot na carinewe, soglasno ~len 42 od Zakonot za devizno rabotewe. Zanaplata za izvoz na stoka, vo period podolg od 180 dena od denot nacarinewe, vidi Kapitalni transakcii - Ostanati vloùvawa - zaemi ikrediti. Za prodadenata stoka vo ramkite na rabotite na posreduvawevidi - Drugi delovni uslugi.

540 Avansi pri izvoz na stoki: odnapred naplaten izvoz na stoka, vo periodpokratok od 180 dena od denot na carinewe soglasno ~len 42 od Zakonot zadevizno rabotewe. Za odnapred naplaten izvoz na stoka vo period podolg od180 dena od denot na carinewe, vidi Kapitalni transakcii - Ostanativloùvawa - zaemi, krediti i finansiski zakup.

120 Izvoz na stoki bez carinska deklaracija: naplata za izvoz na knigi, stru~naliteratura i drugo, za koi pri izvozot ne e izgotvena carinska deklaracijanezavisno od toa dali naplatata e izvr{ena pred ili po nabavkata na stokite.

130 Odobruvawe: razlika pome|u naplatata i fakturnata vrednost na izvezenatastoka vrz osnova na odobrenie/zadolènie od nerezident/rezident - pogolemanaplata.

131 Zadolùvawe: razlika pome|u naplatata i fakturnata vrednost na izvezenatastoka vrz osnova na zadolènie/odobrenie od nerezident/rezident - pomalanaplata.

140 Primeni pokritija po loro (izvozni) akreditivi.

Oblagoroduvawe i popravki

264 Uslugi za oblagoroduvawe na stoki: industriska dorabotka, prerabotka iobrabotka na stoki.

267 Uslugi za popravka: site uslugi za popravka i servisirawe. Isklu~ok: 1.popravkite koi gi izvr{uvaat grade`ni i monta`ni pretprijatija - vidiInvesticioni raboti - izgradba i montaà; 2. popravkata nakompjuterskata oprema - vidi Kompjuterski i informativni uslugi;3.odrùvawe na oprema na aerodromi - vidi Vozdu{en soobra}aj ostanato.

USLUGI

TRANSPORT*

Voden soobra}aj200 - Prevoz na stoki201 - Prevoz na patnici202 - Zakup so posada203 - Ostanato

Vozdu{en soobra}aj210 - Prevoz na stoki211 - Prevoz na patnici212 - Zakup so posada213 - Ostanato

@elezni~ki soobra}aj205 - Prevoz na stoki206 - Prevoz na patnici207 - Zakup so posada208 - Ostanato

Paten soobra}aj215 - Prevoz na stoki216 - Prevoz na patnici217 - Zakup so posada218 - Ostanato

*Prevoz na patnici: prevoz na nerezidenti vo me|unaroden promet sodoma{ni transportni sredstva, vklu~itelno i drugite tro{oci koinastanuvaat pri prevoz na patnici na pr. Tro{ocite za vi{ok na baga`,hrana i pijaloci na prevoznite sredstva. Za prevoz na nerezidenti sodoma{ni prevozni sredstva vo Republika Makedonija vidi - Patuvawe.*Prevoz na stoki: prevoz na stoki i tro{oci za utovar i istovar ako vodogovorot pome|u sopstvenikot na stokata i prevoznikot e dogovoreno ovieuslugi da gi izvr{i prevoznikot.*Zakup so posada: vklu~en zakup na vozila so posada za odreden period. Zafinansiski zakup na vozila vidi - Kapitalni transakcii - Ostanativloùvawa.*Ostanato: site vidovi na uslugi na aerodromi i drugi terminalni linii:kargo, utovar, istovar, ~uvawe i skladirawe, parkirawe, odrùvawe i~istewe na transportna oprema, vle~a na vozila, so vklu~eni provizii imarì na agentite za izvr{enite uslugi za prevoz na stoki i patnici. Zaostanato skladi{tewe na stoka vidi - Drugi delovno-tehni~ki uslugi.

Ostanat transport219 Transport na nafta i gas po cevovod i tranzit na elektri~na energija.260 [pediterski uslugi276 Drugi uslugi povrzani so transport: patarini, tranzitni taksi, taksi za

prelet.

PATUVAWE

220 Otkup na stranski efektivni pari i ~ekovi od nerezidenti koi prestojuvaatvo Republika Makedonija; prodadeni bonovi za patarina i gorivo; Za otkupna stranski efektivni pari i ~ekovi od rezidenti vidi - Transakciipome|u rezidenti i neutralni transakcii.

226 Turizam: doznaki vo korist na turisti~ki organizacii, turisti~ki agencii,hoteli, drugi smestuva~ki i ugostitelski objekti.

222 Igra~nica: polo`eni stranski efektivni pari i ~ekovi od igri na sre}a.

227 Ostanato: proda`ba na stoki i uslugi na turisti koi prestojuvaat voRepublika Makedonija naplateni so ~ekovi, pari~ni karti~ki, kako ipodignata efektiva vo denari od smetkite na nerezidentite vo denari(smetka 808); lovni i ribolovni dozvoli.

228 Zdravstveni uslugi: lekuvawe na nerezidenti vo doma{ni zdravstveniustanovi i tro{oci za bolni~ko smestuvawe.

229 [koluvawe: celokupnite tro{oci za {koluvawe, stipendii i {kolarini,tro{oci za specijalizacija na nerezidenti vo Republika Makedonija.

KOMUNIKACISKI USLUGI230 Telekomunikacii: prenos na zvuk, prenos na informacii po telefon ili

teleks, telegrami, kabelski ili satelitski prenos, vklu~itelno ipretplatite za gledawe na satelitski program, zakup na sateliti,elektronska po{ta.

231 Po{tenski uslugi: dostava na po{ta, kurirski uslugi.

INVESTICIONI RABOTI , IZGRADBA I MONTA@A234 Uslugi za izgradba i monta`a: vklu~uvaj}i gi i izvezenite stoki, koi

soglasno dogovorot vo ECD se deklarirani kako izvoz po investicioniraboti vo stranstvo, ako rabotite se pokratki od edna godina.

236 Avansi vrz osnova na investicioni raboti ako investicionite raboti se oddolgoro~no zna~ewe: avansi odnosno prilivi po vremeni situacii ipresmetki. Za naplata na dobivka od izvr{eni investicioni raboti vidi -Dohod od kapital.

OSIGURUVAWE

238 Osiguruvawe - premija.239 Osiguruvawe - nadomest na {teta: sklu~uva~ na osiguruvaweto kaj stranski

osiguruva~ i korisnik e rezident.240 Osiguruvawe - nadomest na {teta: sklu~uva~ na osiguruvaweto kaj stranski

osiguruva~ e nerezident, a korisnikot e rezident,241 Osiguruvawe - provizija.242 Reosiguruvawe - premija.243 Reosiguruvawe - nadomest na {teta.244 Reosiguruvawe - provizija.

FINANSISKI USLUGI

245 Provizii i tro{oci vo bankarsko rabotewe: posreduvawe pri vr{ewe naplatniot promet so stranstvo i kreditno posreduvawe, vklu~itelno itro{oci za garancii.

246 Provizii za drugo finansisko posreduvawe: posreduvawe pri izdavawe,voveduvawe i trguvawe so hartii od vrednost, vodewe na staratelski smetki,kako i drugi pomo{ni raboti povrzani so finansiskoto posreduvawe.

KOMPJUTERSKI I INFORMACISKI USLUGI250 Kompjuterski i informaciski uslugi: obrabotka na podatoci, raboti

povrzani so bazite na podatoci, izrabotka na kompjuterski programi,sovetuvawa od oblasta na kompjuterizacijata, popravka i odrùvawe nakompjuterska oprema.

PRAVA NA IDUSTRISKA SOPSTVENOST255 Licenci, patenti, trgovski marki, fran{iza i drugi avtorski prava: naplata

na licencni i drugi nadomestoci za upotreba na pravata na industriskasopstvenost. Za proda`ba na patenti i licenci vidi - Kapitalnitransakcii - steknuvawe na neproizvodni, nefinansiski sredstva.

DRUGI DELOVNI USLUGI

Posreduvawe i drugi uslugi povrzani so trgovija640 Raboti na posreduvawe: naplata vo ramkite na rabotite na posreduvawe.

Posreduvaweto e opredeleno kako kupuvawe na stoka, koja doma{niotposrednik ja kupuva od nerezident i povtorno ja prodava na nerezident. Zaprovizija vidi - Zastapni~ka i posredni~ka provizija i drugi tro{oci.

263 Zastapni~ka i posredni~ka provizija i drugi tro{oci.

Operativen zakup265 Zakup na oprema: site vidovi na zakup na oprema (ma{ini, kompjuteri i druga

oprema); zakup na transportni sredstva bez posada. Za finansiski zakup vidi- Kapitalni transakcii - Ostanati vloùvawa.

Drugi delovni, profesionalni i tehni~ki uslugi266 Istraùvawe i razvoj: bazni i tehni~ki istraùvawa, labaratoriski i drugi

uslugi, proekti i elaborati, kotizacija za seminari.269 Pravni, smetkovodstveni i menaxerski uslugi, revizii, kotizacii za delovni

seminari.262 Propaganda i istraùvawe na pazar: oglasuvawe vo mediumi, saemski

priredbi, promocija na proizvodi vo stranstvo, anketirawe na javnomislewe.

273 Arhitektonski, inìwerski, dizajnerski i drugi tehni~ki uslugi.274 Zemjodelski i rudarski uslugi.277 Skladi{tewe vo magacinski prostorii. Za skladi{tewe na aerodromi i

drugi terminalni linii vidi - transport - ostanato.

261 Kvalitativen i kvantitativen priem na stoki: kontrola na kvalitet ikvantitet pri priem na stoka, tehni~ko testirawe na stoka, analiza iizdavawe na sertifikat.

275 Naplata na naemnina za delovni prostorii.278 Drugi uslugi: prevod i tolkuvawe, fotografski uslugi, uslugi za ~istewe,

komunalni uslugi i sl.279 Namaluvawe na pobaruvawe od nerezident po dadeni uslugi, zaradi proda`ba

na pobaruvaweto na drug nerezident.

LI^NI, KULTURNI I REKREATIVNI USLUGI.

271 Audiovizuelni uslugi: provizii povrzani so filmska i video dejnost, radio itelevizija; licenci za distribucija na prava i honorari.

270 Kultura, sport i rekreacija: uslugi na muzei, kni`arnici, orkestri, drugikulturni i sportski dejnosti; kotizacii i ~lanarini na kulturni i sportskiorganizacii.

272 Honorari na lekari, predava~i za izvr{enite uslugi.

VLADINI USLUGI

280 Stranski ambasadi, konzulati, voeni i odbranbeni organizacii, mirovnisili: stoki i uslugi nabaveni za potrebite na ovie institucii vo RepublikaMakedonija; li~ni tro{oci na diplomatite i konzularniot personal i~lenovite na nivnite semejstva vo Republika Makedonija.

281 Prihodi na doma{ni ambasadi i konzulati.282 Zaedni~ki voeni aran`mani i mirovni sili: prihodi od vakvi aran`mani.

DOHOD

DOHOD OD DELO

310 Plati i drugi vidovi nadomestoci: na sezonski rabotnici vraboteni vostranstvo za izvr{uvawe na raboti pokratki od 6 meseci; na dnevnitemigranti na rabota vo stranstvo; na vraboteni rezidenti vo stranskidiplomatski i drugi pretstavni{tva i me|unarodni organizacii.

DOHOD OD KAPITAL

Dohod od investicioni raboti vo stranstvo

235 Investicioni raboti - dobivka: ostvarena dobivka od izveduvawe nainvesticiona rabota vo stranstvo.

Dohod od vlo`uvawe vo sopstveni~ki hartii od vrednost odnosno udeli vo kapitalotna stranskoto dru{tvo330 Dividendi od stranski sopstveni~ki hartii od vrednost i drugi isplateni

dobivki od udel vo kapital: transfer na dobivkata.

Dohod od vloùvawe vo dol`ni~ki hartii od vrednost

331 Naplatena kamata od vloùvawe vo stranski dol`ni~ki hartii od vrednost.

Dohod od vloùvawe vo drugi oblici na kapital

340 Dohod od nedvi`nosti vo stranstvo.350 Naplatena kamata po srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti odobreni na

nerezidenti, vklu~itelno i kamata za finansiski zakup.351 Naplatena kamata po kratkoro~ni krediti odobreni na nerezident.352 Naplatena kamata na sredstva po viduvawe i kratkoro~ni depoziti346 Drugi tro{oci po osnov na odobreni krediti na nerezidenti: tro{oci za

neiskoristeni sredstva - commitment fee.353 Naplata na kaznena kamata.

TEKOVNI TRANSFERI

400 Oficijalni transferi: pomo{ i pokloni od stranski vladi i me|unarodniorganizacii na dràvna institucija (sektor - dràva).

401 Ostanati oficijalni transferi od drugi nerezidenti na dràvnainstitucija (sektor - dràva): pokloni, nagradi, i drugi transferi; danoci oddohod i imot, taksi, drugi javni dava~ki i kamati za nivno nenavremenopla}awe;

402 Danok na finansiski transakcii.403 Sudski i carinski depoziti, kaucii i kazni.441 Povrat na stranski danoci plateni od rezidenti vo stranstvo.410 Doznaki od stranstvo: site doznaki od iselenici i rabotnici koi

prestojuvaat vo stranstvo vo korist na rezidenti - fizi~ki lica voRepublika Makedonija.

440 Ostanati privatni transferi: pomo{ i pokloni, nagradi, nasledstva, miraz,alimentacii, izdr{ki, dobivki od igri na sre}a i drugi vidovi na transferi.

320 Penzii, invalidnini, renti i drugi socijalni primawa.

B. KAPITALNI TRANSAKCII

KAPITALNI TRANSFERI

500 Kapitalen transfer na sektor - dràva: kapitalen transfer od nerezident nadràvna institucija (sektor - dràva) koj go zgolemuva fiksniot kapital nadràvata: na pr. pari~ni subvencii za investicioni proekti i me|uvladinio{teti plateni na nivo na vladi.

501 Ostanati kapitalni transferi: transferi od stranski nevladini subjekti narezidenti za steknuvawe na oprema i drugi osnovni sredstva.

502 Transferi od migranti i drugi kapitalni transferi: prenos na sredstvapovrzani so migracija na poedinci vo Republika Makedonija.

STEKNUVAWE NA NEFINANSISKI - NEPROIZVODNI SREDSTVA

505 Proda`ba na patenti, licenci, i drugi nematerijaleni sredstva.506 Proda`ba na nedvi`nosti na stranski diplomatski pretstavni{tva vo

Republika Makedonija i od doma{ni diplomatski pretstavni{tva vostranstvo: Za proda`bata na nedvi`nosti na drugi nerezidenti vidi -Kapitalni transakcii - vloùvawe vo nedvi`nosti.

DIREKTNI INVESTICII

Vloùvawe na nerezidenti vo Republika Makedonija

510 Osnova~ki vlog i kupuvawe na akcii ili udeli vo prva emisija.511 Naplata od prodadeni akcii ili udeli za u~estvo vo kapitalot na doma{no

dru{tvo na nerezident: naplatata od nerezidentot ja prima rezidentot -sopstvenik na udelot.

512 Uplata na kapital, koj ne go zgolemuva osnovniot kapital na dru{tvoto.516 Pokrivawe na zaguba vo pretprijatie.

Vloùvawe na rezidenti vo stranstvo

515 Povlekuvawe na kapital: naplati vrz osnova na proda`ba na akcii i udeli zau~estvoto vo kapitalot na dru{tvoto vo stranstvo na nerezident Zadividendi i drugi isplateni dobivki od u~estvo vo kapital vidi Tekovnitransakcii -Dohod od kapital

Vloùvawe vo nedvi`nosti

518 Proda`ba na nedvi`nost vo Republika Makedonija na nerezident soglasnopozitivnite zakonski propisi. Za proda`ba na nedvi`nosti na stranskidiplomatski pretstavni{tva vidi - Kapitalni transakcii - Proda`bana neproizvodni, nefinansiski sredstva.

519 Proda`ba na nedvi`nosti vo stranstvo vo sopstvenost na rezident soglasnopozitivnite zakonski propisi.

PORTFOLIO INVESTICII

Vloùvawe vo sopstveni~ki hartii od vrednost

513 Proda`ba na doma{ni sopstveni~ki hartii od vrednost na nerezident.

514 Proda`ba na stranski sopstveni~ki hartii od vrednost vo sopstvenost narezident.

Vloùvawe vo dol`ni~ki hartii od vrednost

520 Proda`ba na doma{ni dol`ni~ki hartii od vrednost na nerezident.

521 Proda`ba na stranski dol`ni~ki hartii od vrednost vo sopstvenost narezident, vklu~itelno i glavnina. Za kamati od vlo`uvawe vo dol`ni~kihartii od vrednost vidi - Tekovni transakcii - Dohod od kapital

OSTANATI VLO@UVAWA

Zaemi, krediti i finansiski zakup

545 Koristewe na srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti od nerezident (nadedna godina).

546 Koristewe na kratkoro~ni krediti i kreditni linii od nerezident.

530 Naplata vrz osnova na dadeni srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti nanerezident - glavnina.*

532 Naplata vrz osnova na dadeni kratkoro~ni zaemi i krediti na nerezident -glavnina.**Za naplata na kamata po dadeni krediti dadeni na nerezident, vidi -Tekovni transakcii - Dohod od kapital

533 Naplata na glavnina vrz osnova na finansiski zakup. Za kamata odfinansiskia zakup, vidi - Ostanat dohod od kapital.

EFEKTIVNI STRANSKI PARI I VLOGOVI

547 Sredstva na stranski banki i drugi finasiski organizacii primeni vodepozit - doznaki (smetka 701 i 808).

548 Sredstva na drugi nerezidenti primeni vo depozit - doznaki (smetka 708 i808).

549 Polagawe na efektivni stranski pari i ~ekovi na devizni smetki nanerezidenti. (smetka 701 i 708).

550 Oro~eni depoziti na nerezidenti (stranski banki i drugi nerezidenti).

600 Povle~eni oro~eni depoziti kaj stranski banki. Za kamati na depoziti kajstranski banki vidi Tekovni transakcii - Dohod od kapital

OSTANATI POBARUVAWA I OBVRSKI

517 Povlekuvawe na doma{en kapital vlo`en vo me|unarodni finansiskiorganizacii.

580 Naplata po loro garancija za raboti pome|u rezidenti.531 Naplata na pobaruvawe po plateni nostro garancii za raboti pome|u

nerezidenti.620 Primeni pokritija po ~ekovi: primeni pokritija po loro ~ekovi; naplata na

~ekovi isprateni vo stranstvo.590 Kupuvawe na pobaruvawa od strana na nerezident za rabota pome|u rezidenti

(nekomercijalni raboti).591 Kupuvawe na pobaruvawa od strana na nerezident za rabota pome|u rezidenti

(komercijalni raboti).592 Primena naplata za kupeni pobaruvawa od strana na rezident za rabota

pome|u nerezidenti (nekomercijalni raboti).593 Primena naplata za kupeni pobaruvawa od strana na rezident za rabota

pome|u nerezidenti (komercijalni raboti).

594 Namaluvawe na pobaruvawe od nerezident po kapitalni raboti, zaradiproda`ba na pobaruvaweto na drug nerezident.

2. TRANSAKCII POME\U REZIDENTI I NEUTRALNITRANSAKCII

430 Otkup na efektivni stranski pari i ~ekovi od rezidenti - fizi~ki lica.420 Polagawe na efektivni stranski pari i ~ekovi na devizni smetki na

rezidenti - fizi~ki lica.421 Poloèna efektivni stranski pari za kupuvawe na op{testven kapital

soglasno zakonite za proda`ba na op{testveni stanovi i deloven prostor.450 Brz transfer na pari: polagawe na efektivni stranski pari od rezident

ovlasten za transfer na pari.610 Proda`ba na stranska stoka na nerezidenti od konsignacija i SCP.

670 Prenos od smetkite vo stranstvo na smetkite vo dràvata: preneseni sredstvaod smetka na rezidenti kaj stranski banki na smetki vo doma{ni banki.

680 Naplata za poramnuvawe na sostojbite na kontokorentnite smetki:poramnuvawe na saldata na smetkite na dolgoro~nata proizvodnakooperacija.

621 Polagawe i podigawe na efektivni stranski pari vo stranstvo: prenos naefektivni stranski pari na smetkite vo stranstvo (na tovar na smetkata3100), prenos na efektivni stranski pari od stranstvo vo RepublikaMakedonija (na tovar na smetkata 300).

622 Prenos na efektivni stranski pari vo Republika Makedonija: prenos naefektivni stranski pari pome|u banki preku sobiren centar.

628 Preneseni efektivni stranski pari od kupen op{testven kapital: preneseniefektivni stranski pari od bankite vo Narodna banka na RepublikaMakedonija

623 Prenos na devizi preku smetkite vo stranstvo pome|u NBRM i ovlastenitebanki.

624 Prenos od smetka 3100 na edna banka na smetka 3100 na druga banka.

625 Prenos vo ramkite na deviznite smetki vo Republika Makedonija: prenosi odedna na druga devizna smetka (kaj ista ili kaj druga banka)

627 Prenos od smetkata 3100 na druga smetka 3100 vo ramkite na edna banka.

626 Arbitraà na devizi: kupeni devizi vo stranstvo (na tovar na smetkata 3100)vo valutata koja se kupuva.

629 Konverzija na valuti - konverzija od edna vo druga valuta.660 Polagawe na stari EMU valuti - efektivni stranski pari vo NBRM zaradi

zamena za EUR.899 Presmetkovno neslagawe (otvoreni stavki).900 Prenos na sredstva od prilivna na isplatna banka.910 Otkup na devizi za denari po naplata od stranstvo zaradi nedostaveni

potrebni podatoci za odobruvawe na deviznata smetka na korisnikot nanaplatata.

911 Priliv za koj bankata ne raspolaga so informacii za nalogodava~ot -nerezident ili za korisnikot na naplatata.

PLA]AWA

1. TRANSAKCII POME\U REZIDENTI I NEREZIDENTI

A. TEKOVNI TRANSAKCII

STOKI

112 Uvoz na stoki: pla}awa za uvoz na stoka, vo period pokratok od 180 dena oddenot na carinewe soglasno ~len 42 od Zakonot za devizno rabotewe. Zapla}awa na uvoz na stoka, vo period podolg od 180 dena od denot nacarinewe, vidi Kapitalni transakcii - Ostanati vloùvawa - zaemi ikrediti. Za kupenata stoka vo ramkite na rabotite na posreduvawe vidi -Drugi delovni uslugi.

540 Avansi za uvoz na stoki: odnapred platen uvoz na stoka, vo period pokratokod 180 dena od denot na carinewe soglasno ~len 42 od Zakonot za deviznorabotewe. Za odnapred platen uvoz na stoka vo period podolg od 180 dena oddenot na carinewe, vidi Kapitalni transakcii - Ostanati vloùvawa -zaemi, kreditii finansiski zakup.

120 Uvoz na stoki bez carinska deklaracija: pla}awe za uvoz na knigi, stru~naliteratura i drugo, za koi pri uvozot ne e izgotvena carinska deklaracijanezavisno od toa dali pla}aweto e izvr{eno pred ili po nabavkata nastokite.

150 Kupena stoka od konsignacija: pla}awe na kupena stoka od konsignacioniskladovi (trgovski dru{tva i dr. pravni lica).

151 Kupena stoka od konsignacija: pla}awe na kupena stoka od konsignacioniskladovi rezident - fizi~ko lice.

130 Odobruvawe: razlika pome|u pla}aweto i fakturnata vrednost na uvezenatastoka vrz osnova na odobrenie/zadolènie od nerezident/rezident - pomalopla}awe.

131 Zadolùvawe: razlika pome|u pla}aweto i fakturnata vrednost na uvezenatastoka vrz osnova na zadolènie/odobrenie od nerezident/rezident - pogolemopla}awe.

Oblagoroduvawe i popravki

264 Uslugi za oblagoroduvawe na stoki: industriska dorabotka, prerabotka iobrabotka na stoki.

267 Uslugi za popravka: site uslugi za popravka i servisirawe. Isklu~ok: 1.popravkite koi gi izvr{uvaat grade`ni i monta`ni pretprijatija - vidiInvesticioni raboti - izgradba i montaà, 2. popravkata nakompjuterskata oprema - vidi Kompjuterski i informativni uslugi;3.odrùvawe na oprema na aerodromi - vidi Vozdu{en soobra}aj ostanato.

USLUGI

TRANSPORT*

Voden soobra}aj200 - Prevoz na stoki201 - Prevoz na patnici202 - Zakup so posada203 - Ostanato

Vozdu{en soobra}aj210 - Prevoz na stoki211 - Prevoz na patnici212 - Zakup so posada213 - Ostanato

@elezni~ki soobra}aj205 - Prevoz na stoki206 - Prevoz na patnici207 - Zakup so posada208 - Ostanato

Paten soobra}aj215 - Prevoz na stoki216 - Prevoz na patnici217 - Zakup so posada218 - Ostanato

*Prevoz na patnici: prevoz na rezidenti vo doma{niot i me|unarodenotpromet so stranski transportni sredstva, vklu~itelno i drugite tro{ocikoi nastanuvaat pri prevoz na patnici na pr. tro{ocite za vi{ok na baga`,hrana i pijaloci na prevoznite sredstva.*Prevoz na stoki: prevoz na stoki i tro{oci za utovar i istovar ako vodogovorot pome|u sopstvenikot na stokata i prevoznikot e dogovoreno ovieuslugi da gi izvr{i prevoznikot.*Zakup so posada: vklu~en zakup na vozila so posada za odreden period. Zafinansiski zakup na vozila vidi - Kapitalni transakcii - Ostanativloùvawa.*Ostanato: site vidovi na uslugi na aerodromi i drugi terminalni linii:kargo, utovar, istovar, ~uvawe i skladirawe, parkirawe, odrùvawe i~istewe na transportna oprema, vle~a na vozila, so vklu~eni provizii imarì na agentite za izvr{enite uslugi za prevoz na stoki i patnici. Zaostanato skladi{tewe na stoka vidi - Drugi delovno-tehni~ki uslugi.

Ostanat transport219 Transport na nafta i gas po cevovod i tranzit na elektri~na energija.260 [pediterski uslugi276 Drugi uslugi povrzani so transport: eksploatacioni tro{oci, patarini,

tranzitni taksi, taksi za prelet.

PATUVAWE

220 Retransfer: prodadeni stranski efektivni pari i ~ekovi na nerezidenti koiprestojuvaat vo Republika Makedonija; Za proda`ba na stranski efektivnipari i ~ekovi na rezidenti vidi - Transakcii pome|u rezidenti i neutralnitransakcii.

221 Pla}awe vo stranstvo za prodadeni ~ekovi na stranski izdava~i.225 Slu`beni patuvawa vo stranstvo: podignati stranski efektivni pari i

~ekovi za pla}awe na tro{oci vo delovni celi; kako i pla}awa vo stranstvoso delovni pari~ni karti~ki. Za eksploatacionite tro{oci vidi -ostanat transport.

226 Turizam: doznaki vo korist na stranski turisti~ki organizacii, turisti~kiagencii, hoteli, drugi smestuva~ki i ugostitelski objekti.

222 Igra~nici: podignati stranski efektivni pari za potrebite naprireduva~ot na igri na sre}a.

227 Ostanato: kupuvawe na stranska stoka i pla}awe uslugi od strana narezidenti so patni~ki ~ekovi i pari~ni karti~ki pri patuvawe vo stranstvo;

228 Zdravstveni uslugi: lekuvawe na rezidenti vo stranski zdravstveni ustanovii tro{oci za bolni~ko smestuvawe.

229 [koluvawe: celokupnite tro{oci za {koluvawe, stipendii i {kolarini,tro{oci za specijalizacija na rezidenti vo stranstvo.

KOMUNIKACISKI USLUGI230 Telekomunikacii: prenos na zvuk, prenos na informacii po telefon ili

teleks, telegrami, kabelski ili satelitski prenos, vklu~itelno ipretplatite za gledawe na satelitski program, zakup na sateliti,elektronska po{ta.

231 Po{tenski uslugi: dostava na po{ta, kurirski uslugi.

INVESTICIONI RABOTI , IZGRADBA I MONTA@A234 Uslugi za izgradba i monta`a: vklu~uvaj}i gi i uvezenite stoki, koi soglasno

dogovorot vo ECD se deklarirani kako uvoz po investicioni raboti vozemjata, ako rabotite se pokratki od edna godina.

235 Investicioni raboti vo stranstvo: pla}awa sprema stranstvo vrz osnova naizveduvawe na investicioni raboti koi imaat dolgoro~no zna~ewe.

236 Izveduvawe na investicioni raboti vo zemjata: pla}awa sprema stranstvo vrzosnova na izveduvawe na investicioni raboti koi gi izveduvaat nerezidenti,vklu~uvaj}i gi i avansnite pla}awa.

OSIGURUVAWE

238 Osiguruvawe - premija.239 Osiguruvawe - nadomest na {teta: sklu~uva~ na osiguruvaweto kaj doma{en

osiguruva~ i korisnik e nerezident.240 Osiguruvawe - nadomest na {teta: sklu~uva~ na osiguruvaweto kaj doma{en

osiguruva~ e rezident, a korisnikot e nerezident,241 Osiguruvawe - provizija.

242 Reosiguruvawe - premija.243 Reosiguruvawe - nadomest na {teta.244 Reosiguruvawe - provizija.

FINANSISKI USLUGI

245 Provizii i tro{oci vo bankarsko rabotewe: posreduvawe pri vr{ewe naplatniot promet so stranstvo i kreditno posreduvawe, vklu~itelno itro{oci za garancii.

246 Provizii za drugo finansisko posreduvawe: posreduvawe pri izdavawe,voveduvawe i trguvawe so hartii od vrednost, kako i drugi pomo{ni rabotipovrzani so finansiskoto posreduvawe.

KOMPJUTERSKI I INFORMACISKI USLUGI250 Kompjuterski i informaciski uslugi: obrabotka na podatoci, raboti

povrzani so bazite na podatoci, izrabotka na kompjuterski programi,sovetuvawa od oblasta na kompjuterizacijata, popravka i odrùvawe nakompjuterska oprema.

PRAVA NA IDUSTRISKA SOPSTVENOST255 Licenci, patenti, trgovski marki, fran{iza i drugi avtorski prava: pla}awe

na licencni i drugi nadomestoci za upotreba na pravata na industriskasopstvenost. Za kupuvawe na patenti i licenci vidi - Kapitalnitransakcii - steknuvawe na neproizvodni, nefinansiski sredstva.

DRUGI DELOVNI USLUGI

Posreduvawe i drugi uslugi povrzani so trgovija640 Raboti na posreduvawe: pla}awe vo ramkite na rabotite na posreduvawe.

Posreduvaweto e opredeleno kako kupuvawe na stoka, koja doma{niotposrednik ja kupuva od nerezident i povtorno ja prodava na nerezident. Zaprovizija vidi - Zastapni~ka i posredni~ka provizija i drugi tro{oci.

263 Zastapni~ka i posredni~ka provizija i drugi tro{oci.

Operativen zakup265 Zakup na oprema: site vidovi na zakup na oprema (ma{ini, kompjuteri i druga

oprema); zakup na transportni sredstva bez posada. Za finansiski zakup vidi- Kapitalni transakcii - Ostanati vloùvawa.

Drugi delovni, profesionalni i tehni~ki uslugi266 Istraùvawe i razvoj: bazni i tehni~ki istraùvawa, labaratoriski i drugi

uslugi, proekti i elaborati, kotizacija za seminari.269 Pravni, smetkovodstveni i menaxerski uslugi, revizii, kotizacii za delovni

seminari.262 Propaganda i istraùvawe na pazar: oglasuvawe vo mediumi, saemski

priredbi, promocija na proizvodi vo stranstvo, anketirawe na javnomislewe.

273 Arhitektonski, inìwerski, dizajnerski i drugi tehni~ki uslugi.274 Zemjodelski i rudarski uslugi.

277 Skladi{tewe vo magacinski prostorii. Za skladi{tewe na aerodromi idrugi terminalni linii vidi - transport - ostanato.

261 Kvalitativen i kvantitativen priem na stoki: kontrola na kvalitet ikvantitet pri priem na stoka, tehni~ko testirawe na stoka, analiza iizdavawe na sertifikat.

275 Pla}awe na naemnina za delovni prostorii.278 Drugi uslugi: prevod i tolkuvawe, fotografski uslugi, uslugi za ~istewe,

komunalni uslugi i sl.279 Namaluvawe na obvrska kon nerezident po primeni uslugi, zaradi proda`ba

na pobaruvaweto od strana na nerezidentot na drug rezident.

LI^NI, KULTURNI I REKREATIVNI USLUGI.

271 Audiovizuelni uslugi: provizii povrzani so filmska i video dejnost, radio itelevizija; licenci za distribucija na prava i honorari.

270 Kultura, sport i rekreacija: uslugi na muzei, kniàrnici, orkestri, drugikulturni i sportski dejnosti; kotizacii i ~lanarini na kulturni i sportskiorganizacii.

272 Honorari na lekari, predava~i za izvr{enite uslugi.

VLADINI USLUGI

280 Plateni konzularni taksi (vizi i drugi tro{oci) na stranski ambasadi ikonzulati.

282 Zaedni~ki voeni aran`mani i mirovni sili: rashodi od vakvi aran`mani.

DOHOD

DOHOD OD DELO

310 Plati i drugi vidovi nadomestoci: na sezonski rabotnici vraboteni voRepublika Makedonija za izvr{uvawe na raboti pokratki od 6 meseci; nadnevnite migranti na rabota vo Republika Makedonija; na vraboteninerezidenti vo doma{ni diplomatski i drugi pretstavni{tva vo stranstvo.

DOHOD OD KAPITAL

Dohod od vloùvawe vo sopstveni~ki hartii od vrednost odnosno udeli vo kapitalotna doma{no dru{tvo330 Dividendi od doma{ni sopstveni~ki hartii od vrednost i drugi isplateni

dobivki od udel vo kapital: transfer na dobivkata.

Dohod od vloùvawe vo dol`ni~ki hartii od vrednost

331 Platena kamata od vloùvawe vo doma{ni dol`ni~ki hartii od vrednost.

Dohod od vloùvawe vo drugi oblici na kapital

340 Dohod od nedvi`nosti vo Republika Makedonija.350 Platena kamata po koristeni srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti

odobreni od nerezidenti, vklu~itelno i kamata za finansiski zakup.

351 Platena kamata po koristeni kratkoro~ni krediti odobreni od nerezident.352 Platena kamata na sredstva po viduvawe i kratkoro~ni depoziti na

nerezidenti.346 Drugi tro{oci po osnov na koristeni krediti od nerezidenti: tro{oci za

neiskoristeni sredstva - commitment fee.353 Platena na kaznena kamata.

TEKOVNI TRANSFERI

400 Oficijalni transferi: pomo{ i pokloni na stranski vladi i me|unarodniorganizacii od dràvna institucija (sektor - dràva); pridonesi i kotizaciivo me|unarodni organizacii.

401 Ostanati oficijalni transferi od dràvna institucija (sektor - dràva) nadrugi nerezidenti: pokloni, nagradi, i drugi transferi; povrat na: danoci oddohod i imot, sudski depoziti, kaucii, kazni, taksi, drugi javni dava~ki ikamati za nivno nenavremeno pla}awe;

403 Sudski i carinski depoziti, kaucii i kazni.441 Povrat na danok na dodadena vrednost - DDV.410 Doznaki vo stranstvo: doznaki na rezidenti - fizi~ki lica vo korist na

nerezidenti - fizi~ki lica (ednostran transfer).440 Ostanati privatni transferi: pomo{ i pokloni, nagradi, nasledstva, miraz,

alimentacii, izdr{ki, dobivki od igri na sre}a i drugi vidovi na transferi.320 Penzii, invalidnini, renti i drugi socijalni primawa.

B. KAPITALNI TRANSAKCII

KAPITALNI TRANSFERI

500 Kapitalen transfer na sektor - dràva: kapitalen transfer od dràvnainstitucija (sektor - dràva) na nerezident, na pr. pari~ni subvencii zainvesticioni proekti i me|uvladini o{teti plateni na nivo na vladi.

501 Ostanati kapitalni transferi: transferi od doma{ni nevladini subjekti nanerezidenti za steknuvawe na oprema i drugi osnovni sredstva.

502 Transferi na migranti i drugi kapitalni transferi: prenos na sredstvapovrzani so migracija na poedinci od Republika Makedonija.

STEKNUVAWE NA NEFINANSISKI - NEPROIZVODNI SREDSTVA

505 Kupuvawe na patenti, licenci, i drugi nematerijaleni sredstva.506 Kupuvawe na nedvi`nosti na doma{ni diplomatski pretstavni{tva vo

stranstvo i od stranski diplomatki pretstavni{tva vo RepublikaMakedonija: Za kupuvawe na nedvi`nosti od drugi nerezidenti vidi -Kapitalni transakcii - vloùvawe vo nedvi`nosti.

DIREKTNI INVESTICII

Vloùvawe na nerezidenti vo Republika Makedonija

510 Prenos od ostatok na likvidaciona masa.511 Povlekuvawe na kapital: pla}awe vrz osnova na proda`ba na akcii i udeli od

u~estvoto vo kapitalot na dru{tvoto vo Republika Makedonija nanerezident. Za dividendi i drugi plateni dobivki od u~estvo vo kapitalvidi Tekovni transakcii -Dohod od kapital

Vloùvawe na rezidenti vo stranstvo

515 Vloùvawe vo akcii i udeli na stranski dru{tva, kako i drugi oblici nazgolemuvawe na u~estvoto na rezidentot vo kapitalot na stranskoto dru{tvo.

512 Uplata na kapital , koj ne go zgolemuva osnovniot kapital na dru{tvoto.516 Pokrivawe na zaguba vo pretprijatie.

Vloùvawe vo nedvi`nosti

518 Kupuvawe na nedvi`nost vo Republika Makedonija vo sopstvenost nanerezident soglasno pozitivnite zakonski propisi. Za kupuvawe nanedvi`nosti na stranski diplomatski pretstavni{tva vidi - Kapitalnitransakcii - Steknuvawe na neproizvodni, nefinansiski sredstva.

PORTFOLIO INVESTICII

Vloùvawe vo sopstveni~ki hartii od vrednost

513 Kupuvawe na doma{ni sopstveni~ki hartii od vrednost vo sopstvenost nanerezident.

514 Kupuvawe na stranski sopstveni~ki hartii od vrednost od nerezident.

Vloùvawe vo dol`ni~ki hartii od vrednost

520 Kupuvawe na doma{ni dol`ni~ki hartii od vrednost vo sopstvenost nanerezident, vklu~itelno i glavnina.

521 Kupuvawe na stranski dol`ni~ki hartii od nerezident. Za kamati odvloùvawe vo dol`ni~ki hartii od vrednost vidi - Tekovni transakcii -Dohod od kapital

OSTANATI VLO@UVAWA

Zaemi, krediti i finansiski zakup

545 Otplata na koristeni srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti odobreniod nerezident (nad edna godina) - glavnina .*

546 Otplata na koristeni kratkoro~ni krediti i kreditni linii odobreni odnerezident - glavnina.*

530 Dadeni srednoro~ni i dolgoro~ni zaemi i krediti na nerezident.

532 Dadeni kratkoro~ni zaemi i krediti na nerezident.

*Za pla}awe na kamata po koristeni krediti odobreni od nerezident vidi -Tekovni transakcii - Dohod od kapital

533 Platena na glavnina vrz osnova na finansiski zakup. Za kamata odfinansiskia zakup, vidi - Ostanat dohod od kapital.

Efektivni stranski pari i vlogovi547 Povlekuvawe na depozit na stranski banki i drugi finasiski organizacii

primeni - doznaki (smetka 701 i 808).548 Povlekuvawe na depozit na drugi nerezidenti - doznaki (smetka 708 i 808).

549 Podigawe na efektivni stranski pari i ~ekovi na devizni smetki nanerezidenti. (smetka 701 i 708).

550 Povle~eni oro~eni depoziti na nerezidenti (stranski banki i druginerezidenti). Za kamati na depoziti kaj doma{ni banki vidi Tekovnitransakcii - Dohod od kapital

600 Oro~eni depoziti kaj stranski banki.

OSTANATI POBARUVAWA I OBVRSKI

517 Vlo`uvawe na doma{en kapital vo me|unarodni finansiski organizacii.

580 Pla}awe na obrski po naplatena loro garancija za raboti pome|u rezidenti.

531 Pla}awe po nostro garancii za raboti pome|u nerezidenti.

620 ^ekovi prateni na naplata vo stranstvo i koristewe na pokritie po loro~ekovi.

590 Pla}awe za kupeni pobaruvawa od strana na nerezident za rabota pome|urezidenti (nekomercijalni raboti).

591 Pla}awe za kupeni pobaruvawa od strana na nerezident za rabota pome|urezidenti (komercijalni raboti).

592 Kupuvawe na pobaruvawa od strana na rezident za rabota pome|u nerezidenti(nekomercijalni raboti).

593 Kupuvawe na pobaruvawa od strana na rezident za rabota pome|u nerezidenti(komercijalni raboti).

594 Namaluvawe na obvrska kon nerezident po kapitalni raboti, zaradiproda`ba na pobaruvaweto od strana na nerezidentot na drug rezident.

2. TRANSAKCII POME\U REZIDENTI I NEUTRALNITRANSAKCII

430 Proda`ba na efektivni stranski pari i ~ekovi na rezidenti - fizi~ki lica.420 Podigawe na efektivni stranski pari i ~ekovi od devizni smetki na

rezidenti - fizi~ki lica.450 Brz transfer na pari: podigawe na efektivni stranski pari od rezident

ovlasten za transfer na pari.610 Proda`ba na stranska stoka na nerezidenti od konsignacija i SCP: pla}awe

vo stranstvo na prodadenata stranska stoka na nerezidenti.670 Prenos od smetkite vo dr`avata na smetkite vo stranstvo: preneseni sredstva

od smetka na rezidenti kaj banki doma{ni na smetki vo stranski banki.680 Pla}awe za poramnuvawe na sostojbite na kontokorentnite smetki:

poramnuvawe na saldata na smetkite na dolgoro~nata proizvodnakooperacija.

621 Polagawe i podigawe na efektivni stranski pari vo stranstvo: prenos naefektivni stranski pari od stranstvo vo Republika Makedonija (vo korist nasmetkata 3100), prenos na efektivni stranski pari na smetkite vo stranstvo(vo korist na smetkata 300).

622 Prenos na efektivni stranski pari vo Republika Makedonija: prenos naefektivni stranski pari pome|u banki preku sobiren centar.

628 Preneseni efektivni stranski pari od kupen op{testven kapital: preneseniefektivni stranski pari od bankite vo Narodna banka na RepublikaMakedonija

623 Prenos na devizi preku smetkite vo stranstvo pome|u NBRM i ovlastenitebanki.

624 Prenos od smetka 3100 na edna banka na smetka 3100 na druga banka.

625 Prenos vo ramkite na deviznite smetki vo Republika Makedonija: prenosi odedna na druga devizna smetka (kaj ista ili kaj druga banka)

627 Prenos od smetkata 3100 na druga smetka 3100 vo ramkite na edna banka.

626 Arbitra`a na devizi: prodadeni devizi vo stranstvo (na korist na smetkata3100) vo valutata koja se prodava.

629 Konverzija na valuti - konverzija od edna vo druga valuta.660 Polagawe na stari EMU valuti - efektivni stranski pari vo NBRM zaradi

zamena za EUR.899 Presmetkovno neslagawe (otvoreni stavki).

Prilog br. 5

[IFRI NA ZEMJI IME\UNARODNI ORGANIZACII

1.[IFRI NA ZEMJI

Redenbroj Ime na zemja Skrateno ime [ifra

1 Al`ir DZ 0122 Albanija AL 0083 Amerikanska Samoa AS 0164 Andora AD 0205 Angola AO 0246 Angvila AI 6607 Antartik AQ 0108 Antigua i Barbuda AG 0289 Argentina AR 032

10 Aruba AW 53311 Avganistan AF 00412 Avstralija AU 03613 Avstrija AT 04014 Azerbejxan AZ 03115 Bahamski Ostrovi BS 04416 Bahrein BH 04817 Banglade{ BD 05018 Barbados BB 05219 Belgija BE 05620 Belize BZ 08421 Belorusija BY 11222 Benin BJ 20423 Bermudi BM 06024 Bo`i}ni Ostrovi CX 16225 Bocvana BW 07226 Bolivija BO 06827 Bosna i Hercegovina BA 07028 Brazil BR 07629 Bregot na slonovata koska CI 38430 Britanska Teritorija na IO IO 08631 Britanski Devstveni Ostrovi VG 09232 Brunei Darusalam BN 09633 Bugarija BG 10034 Burkina Faso BF 85435 Burundi BI 10836 Butan BT 06437 Buve BV 07438 Vanuatu VU 54839 Vatikan VA 33640 Vejk Ostrov WK 87241 Velika Britanija GB 82642 Venecuela VE 86243 Vietnam VN 704


44 Volis i Futuna Ostrovi WF 87645 Gabon GA 26646 Gambija GM 27047 Gana GH 28848 Germanija DE 28049 Gibraltar GI 29250 Grcija GR 30051 Grenada GD 30852 Grenland GL 30453 Gruzija GE 26854 Guam GU 31655 Gvadelup GP 31256 Gvajana GY 32857 Gvatemala GT 32058 Gvineja GN 32459 Gvineja Bisao GW 62460 Danska DK 20861 Devstveni Ostrovi na Obedinetite Dr`avi VI 85062 Dominika DM 21263 Dominikanska Republika DO 21464 Egipet EG 81865 Ekvador EC 21866 Ekvatorijalna Gvineja GQ 22667 El Salvador SV 22268 Eritreja ER 23269 Ermenija AM 05170 Estonija EE 23371 Etiopija ET 23072 Zambija ZM 89473 Zapadna Sahara EH 73274 Zapadna Samoa WS 88275 Zelenortski Ostrovi (Kape Verde) CV 13276 Zimbabve ZW 71677 Indija IN 35678 Indonezija ID 36079 Irak IQ 36880 Iran IR 36481 Irska IE 37282 Island IS 35283 Isto~en Timor TP 62684 Italija IT 38085 Izrael IL 37686 Jamajka JM 38887 Japonija JP 39288 Jemen YE 88689 Jordan JO 40090 Ju`na Afrika ZA 71091 Ju`na Koreja KR 41092 Kajmanski Ostrovi KY 136


93 Kamboxa KH 11694 Kamerun CM 12095 Kanada CA 12496 Katar QA 63497 Kazahstan KZ 39898 Kenija KE 40499 Kina CN 156

100 Kipar CY 196101 Kirgistan KG 417102 Kiribati KI 296103 Kokosovi Ostrovi CC 166104 Kolumbija CO 170105 Komorski Ostrovi KM 174106 Kongo CG 178107 Kosta Rika CR 188108 Kuba CU 192109 Kukovi Ostrovi CK 184110 Kuvajt KW 414111 Laos LA 418112 Latvija LV 428113 Lesoto LS 426114 Liban LB 422115 Liberija LR 430116 Libija LY 434117 Lihten{tajn LI 438118 Litvanija LT 440119 Luksemburg LU 442120 Madagaskar MG 450121 Makao MO 446122 Makedonija MK 807123 Malavi MW 454124 Maldivi MV 462125 Malezija MY 458126 Mali ML 466127 Malta MT 470128 Mar{alski Ostrovi MH 584129 Maroko MA 504130 Martinik MQ 474131 Mauricius MU 480132 Mavritanija MR 478133 Meksiko MX 484134 Midvejski Ostrovi MI 488135 Mijanmar MM 104136 Mikronezija (Federalni Dr`avi) FM 583137 Moldavija MD 498138 Monako MC 492139 Mongolija MN 496140 Monserat MS 500141 Mozambik MZ 508


142 Namibija NA 516143 Nauru NR 520144 NDR Jemen JE 720145 NDR Kongo ZR 180146 NDR Koreja KP 408147 Nepal NP 524148 Niger NE 562149 Nigerija NG 566150 Nikaragva NI 558151 Niue NU 570152 Norfolk Ostrov NF 574153 Norve{ka NO 578154 Nov Zeland NZ 554155 Nova Kaledonija NC 540156 Obedineti Arapski Emirati AE 784157 Oman OM 512158 Pakistan PK 586159 Palau PW 585160 Panama PA 590161 Papua Nova Gvineja PG 598162 Paragvaj PY 600163 Peru PE 604164 Pitkarn PN 612165 Polska PL 616166 Porto Riko PR 630167 Portugalija PT 620168 Reunion RE 638169 Romanija RO 642170 Ruanda RW 646171 Rusija RU 643172 SAD US 840173 San Marino SM 674174 Sao Tome i Principi ST 678175 Saudiska Arabija SA 682176 Sej{elski Ostrovi SC 690177 Senegal SN 686178 Sent Kristofer i Nevis KN 659179 Sent Pjer i Mikelan PM 666180 Sent Vinsent i Grenadini VC 670181 Severni Marijanini Ostrovi MP 580182 Siera Leone SL 694183 Singapur SG 702184 Sirija SY 760185 Slova~ka SK 902186 Slovenija SI 705187 Solomonski Ostrovi SB 090188 Somalija SO 706189 SR Jugoslavija YU 890190 Sudan SD 736


191 Surinam SR 740192 Svalbard i @an Maijen ostrovi SJ 744193 Svazilend SZ 748194 Sveta Elena SH 654195 Sveta Lu~ija LC 662196 Tajland TH 764197 Tajvan, kineska provincija TW 158198 Tanzanija TZ 834199 Taxikistan TJ 762200 Togo TG 768201 Tonga TO 776202 Trinidad i Tobago TT 780203 Tunis TN 788204 Turk i Kaikos Ostrovi TC 796205 Turkmenistan TM 795206 Turska TR 792207 Tuvalu TV 798208 Uganda UG 800209 Ukraina UA 804210 Ungarija HU 348211 Urugvaj UY 858212 Uzbekistan UZ 860213 Farski Ostrovi FO 234214 Filipini PH 608215 Finska FI 246216 Fixi FJ 242217 Foklandski Ostrovi (Malvini) FK 238218 Francija FR 250219 Francuska Gvajana GF 254220 Francuska Polinezija PF 258221 Haiti HT 332222 Holandija NL 528223 Holandski Antili AN 532224 Honduras HN 340225 Hong Kong, specijalen region na NDR Kina HK 344226 Hrvatska HR 191227 Centralna Afrikanska Republika CF 140228 âd TD 148229 ê{ka CZ 200230 île CL 152231 ôve~ki ostrov IM 833232 Xibuti DJ 262233 Xonston Ostrov JT 396234 [panija ES 724235 [ri Lanka LK 144236 [vajcarija CH 756237 [vedska SE 752

2. [IFRI NA ME\UNARODNI ORGANIZACII

Redenbroj Ime na organizacijata Kod [ifra

1 IMF (International Monetary Fund) 1C 930-Me|unaroden monetaren fond

2 WTO (World Trade Organization) 1D 931 -Svetska TrgovskaOrganizacija

3 IBRD (International Bank for Reconstruction and Development) 1E 932 -Me|unarodna banka za rekonstrukcija i razvoj

4 IDA (International Development Association) 1F 933-Me|unarodna asocijacija za razvoj

5 UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural organisation) 1H 934 -Organizacija na ON za obrazovanie, nauka ikultura

6 FAO (Food and Agriculture Organization) 1J 935 -Organizacija za hrana i zemjodelstvo

7 WHO (World Health Organization) 1K 936 - Svetska zdravstvena organizacija

8 IFAD (International Fund for Agricultural Development) 1L 937 - Me|unaroden fond za razvoj na zemjodelstvoto

9 IFC (International Finance Corporation) 1M 938- Me|unarodna finasiska korporacija

10 MIGA (Multilateral Investment Guarantee Agency) 1N 939 - Multilateralna agencija za garantirawe nainvesticiite

11 UNICEF (United Nations Children’s Fund) 1O 940 - Detski fond na ON

12 UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees) 1P 941 - Visok komesarijat na ON za begalci

13 UNRWA (United Nations Relief and Works Agency for Palestine) 1Q 942 - Agencija na ON za vrski i pra{awa zaPalestina

14 IAEA (International Atomic Energy Agency) 1R 943 - Me|unarodna agencija za atomska energija

15 ILO (International Labour Organization) 1S 944- Me|unarodna organizacija na trudot

16 ITU (International Telecommunication Union) 1T 945- Me|unarodna unija za telekomunikacii

17 EMS (European Monetary System) 4B 946 - Evropski monetaren sistem

18 EIB (European Investment Bank) 4C 947 - Eropska investiciona banka

19 EC (European Commission) 4D 948 - Evropska komisija

20 EDF (European Development Fund) 4E 949 - Evropski fond za razvoj

21 EIF (European Investment Fund) 4G 950


- Evropski investicionenfond

22 ECSC (European Community of Steel and Coal) 4H 951-Evroska unija za ~elik ijaglen

23 European Parliament 4K 952 - Evropskiparlament

24 European Council 4L 953 - Evropski sovet

25 European Court of Justice 4M 954 -Evropski sud na pravdata

26 European Court of Auditors 4N 955 -Evropski sud na revizori

27 Economic an Social Committee 4P 956 -Ekonomski i socijalen sovet

28 Committee of the Regions 4Q 957 -Komitet naregionite

29 ECB (European Central Bank) 4F 958 -Evropska centralna banka

30 OECD (Organization for Economic Cooperation and Development) 5A 959 -Organizacija za ekonomska sorabotka i razvoj

31 BIS (Bank for International Settlements) 5B 960 -Banka za me|unarodni poramnuvawa

32 IADB (Inter-American Development Bank) 5C 961 -Inter-Amerikanska banka za razvoj

33 AfDB (African Development Bank) 5D 962 -Afrikanska banka za razvoj

34 AsDB (Asian Development Bank) 5E 963 -Aziska banka za razvoj

35 EBRD (European Bank for Reconstruction and Development) 5 F 964 -Evropska banka za rekonstrukcija irazvoj

36 IIC (Inter-American Investment Corporation) 5G 965 -Inter-Amerikanska investiciona korporacija

37 NIB (Nordic Investment Bank) 5H 966 -Nordiska investiciona banka

38 IBEC (International Bank for Economic Co-operation) 5J 967 -Me|unarodna banka za ekonomska sorabotka

39 IIB (International Investment Bank) 5K 968 -Me|unarodna investiciona banka

40 CDB (Caribbean Development Bank) 5L 969 -Karibska banka za razvoj

41 AMF (Arab Monetary Fund) 5M 970 -Arapski monetaren fond

42 BADEA (Banque arabe pour le développement économique en Afrique) 5N 971


-Arapska banka za ekonomski razvoj na Afrika43 CASDB (Central African States’ Development Bank) 5P 972

-Banka za razvoj na Centralno afrikanskite zemji44 African Development Fund 5Q 973

-Afrikanski fond za razvoj45 Asian Development Fund 5R 974

-Aziski fond za razvoj46 Fonds spécial unifié de développement 5S 975

-Specijalen unificiran fond za razvoj47 CABEI (Central American Bank for Economic Integration) 5T 976

-Centralno Amerikanska banak za ekonomska integracija48 ADC (Andean Development Corporation) 5U 977

-Andeanska Razvojna korporacija49 NATO (North Atlantic Treaty Organization) 6B 978

-Severnoatlanska alijansa za sorabotka50 Council of Europe 6C 979

-Sovet na Evropa51 ICRC (International Committee of the Red Cross) 6D 980

-Me|unaroden komitet na crven krst52 ESA (European Space Agency) 6E 981

-Evropska vselenska agencija53 EPO (European Patent Office) 6F 982

-Evropska kancelarija zapatenti

54 EUROCONTROL (European Organization for the Safety of Air Navigation) 6G 983 -Evropska organiz. za bezbednost vo kontrolata na letawe

55 EUTELSAT (European Telecommunications Satellite Organization)- 6H 984 -Evropska telekomunikaciska i satelitskaorganizacija

56 INTELSAT (International Telecommunications Satellite Organization)- 6J 985 - Me|unarodna telekomunikaciska i satelitskaorganizacija

57 EBU/UER (European Broadcasting Union/Union européenne de radio-télévision)

6K 986

-Evropska radio-televizskaunija

58 EUMETSAT (European Organization for the Exploitation of MeteorologicalSatellites)

6L 987

-Evropska organiz. za upotrebata na metereolo{kisateliti

59 ESO (European Southern Observatory) 6M 988 -Evropska ju`na opservatorija

60 ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) 6N 989 - Evropski centar za prognoza na sredno-rangirano vreme

61 EMBL (European Molecular Biology Laboratory) 6O 990 - Evropska molekularno-biolo{ka laboratorija

62 CERN (European Organization for Nuclear Research) 6P 991 - Evropska organizacija za nuklearni istra`uvawa

63 IOM (International Organization for Migration) 6Q 992 - Me|unarodna organizacija za migracii

Prilog br.6

[IFRI NA VALUTI

Redenbroj

Naziv na valuta skratennaziv

{ifra

1 AVSTRALISKI DOLAR AUD 0362 KANADSKI DOLAR CAD 1243 DANSKA KRUNA DKK 2084 JEN JPY 3925 NORVE[KA KRUNA NOK 5786 [VEDSKA KRUNA SEK 7527 [VAJCARSKI FRANAK CHF 7568 FUNTA STERLING GBP 8269 AMERIKANSKI DOLAR USD 840

10 EVRO EUR 97811 SPECIJALNO PRAVO NA

VLE^EWE (S.D.R.)SDR 960

12 MAKEDONSKI DENAR MKD 807

Redenbroj

Naziv na valuta* skratennaziv

{ifra

1 AVSTRISKI [ILING ATS 0402 BELGISKI FRANAK BEF 0563 FINSKA MARKA FIM 2464 FRANCUSKI FRANAK FRF 2505 GERMANSKA MARKA DEM 2806 GR^KA DRAHMA GRD 3007 IRSKA FUNTA IEP 3728 LIRA ITL 3809 LUKSEMBUR[KI FRANAK LUF 442

10 HOLANDSKI GULDEN NLG 52811 PORTUGALSKI ESKUDO PTE 62012 [PANSKA PEZETA ESP 724

* Zaradi seu{te nezavr{eniot proces na EVRO zamena, zapotrebite na raboteweto so efektivni stranski pari (smetka3000), vo vremena upotreba se i {ifrite na starite EMU valuti.

Prilog br. 7

[IFRA NA INSTRUMENTOT ZA PLA]AWE

[IFRA NAZIV

1 Doznaki,kreditno pismo i ~ekovi2 Storno po doznaki,kreditni pisma i ~ekovi3 Akreditiv (pokritie)4 Storno pokritie po akreditiv5 Akreditiv (koristewe)6 Storno koristewe po akreditiv7 Efektivni stranski pari8 Storno efektivni stranski pari

[IFRA NA NALOGODAVA^/KORISNIK

[IFRA NAZIV

mat.broj Rezidenti pravni lica1000000 Rezidenti fizi~ki lica6000000 Nerezidenti

Prilog br. 8TRANSAKCII VO DEVIZI SO POSREDSTVO

NA DVE DOMA[NI BANKI

Primer 1:

Nalogot za naplata go dobiva banka A, a sredstvata gi prima banka B

Bankata A prima od stranskata banka nalog za naplata MT 100 po nalog nanerezident, a vo korist na rezident.Bankata B gi prima sredstvata od stranstvo na svoja smetka (MT202).

Stranskabanka

MT100 MT202

Banka A MT 205 Banka B(isplatna) MT 950 (prilivna)

Banka A:

- izgotvuva obrazec 743;- go izvestuva korisnikot za pristignatiot priliv;- po dobivawe na potrebnite podatoci od korisnikot na naplatata ja

odobruva smetkata na korisnikot;- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 743 (VS 60), so soodveten osnov inaveduvawe na mati~niot broj na bankata B vo rubrika 13.

Kni`i:

3110 partija na bankata A kaj bankata B 25730 partija na pretprijatieto

Banka B:

- izgotvuva obrazec 743;- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 743 (VS 60) {ifra na osnov 900

i naveduvawe na mati~niot broj na bankata A vo rubrika 13;- istiot den do bankata A ispra}a MT 205 so ista valuta:

vo pole MUR ili 72: /PRENOS/900 (:53 /K/7000 - ja odobrivme va{ata smetka kaj nas)

- ispra}a do bankata A MT 950 (naredniot den).

Kni`i:

3100 partija kaj stranskata banka 7000 partija na bankata A

Vo ovoj primer e opi{an slu~aj koga isplatnata banka ima smetka kajprilivnata banka. Vo obraten slu~aj izve{tajot }e glasi (:53B /D/7000 -zadolète ja na{ata smetka kaj vas)

Primer 2:

Nalogot za naplata i sredstvata gi dobiva banka A, a isplatna banka e banka B

Bankata A prima od stranskata banka nalog za naplata MT100 po nalog nanerezident, a vo korist na rezident.Bankata B e navedena vo poleto 57 od nalogot MT 100.

Stranskabanka

MT100, 57: banka B

Banka A MT 100 Banka B(prilivna) (isplatna)

MT950

Banka A:

- izgotvuva obrazec 743;- za potrebite na NBRM:, izvestuva na obrazec 743 (VS 60) {ifra na osnov

900 i naveduvawe na mati~niot broj na bankata B vo rubrika 13;- istiot den pra}a MT 100 so site podatoci za bankata B so ista valuta: - vo poleto MUR ili: 72: kod /PRENOS/ 900, (:53B /K/7000 - ja odobrivme va{ata smetka kaj nas)- ispra}a MT 950 (naredniot den).

Kniì:

3100 partija kaj stranskata banka 7000 partija na bankata B

Napomena: potrebno e da se izgotvi nov MT 100 od postojnite podatoci.

Banka B:


odobruva smetkata na korisnikot;- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 743 (VS 60), so soodveten osnov

i naveduvawe na mati~niot broj na bankata A vo rubrika 13.

Kniì:3110 partija kaj bankata A 25730 partija na pretprijatieto

Primer 3:

Prenos pome|u rezidenti (pome|u banka A i banka B) - neutralni transakcii

Banka A gi prenesuva sredstvata na bankata B po nalog na rezident: na negovasmetka; vrz osnova na izveduvawe investicioni raboti vo stranstvo;konsignacioni raboti i proda`ba od SCP.

Banka A MT 100 Banka B

MT950

Banka A:

- izgotvuva obrazec 746 (interen nalog);- pra}a MT 100 so site potrebni podatoci za isplatata na bankata B: - vo poleto: 72: kod /PRENOS/625, (:53B /K/7000 - ja odobrivme va{ata smetka kajnas);- ispra}a MT 950 (naredniot den);- podatoci za NBRM ne se potrebni.

Kni`i:

25730, 710,726, 727... partija na rezidentot 7000 partija na bankata B kaj bankata A

Banka B:

- izgotvuva obrazec 746 (interen nalog);- podatoci za NBRM ne se potrebni.

Kni`i:

3110 partija kaj bankata A 710,726, 727... partija na rezidentot

Primer 4:

Prenos pome|u nerezidenti (pome|u banka A i banka B) - neutralni transakcii

Banka A po nalog na nerezident izgotvuva nalog za pla}awe vo korist na drugnerezident vo banka B preku smetki vo zemjata.


MT950

Banka A:

- izgotvuva obrazec 746 (interen nalog);- pra}a MT 100 so site potrebni podatoci za isplatata na bankata B: - vo poleto: 72: kod /PRENOS/625, (:53B /K/7000 - ja odobrivme va{ata smetka kaj

nas)- ispra}a MT 950 (naredniot den);- podatoci za NBRM: izvestuva na obrazec 746 (VS 66) osnov 625.

Kni`i:

708 partija na nerezidentot 7000 partija na bankata B kaj bankata A

Banka B:

- izgotvuva obrazec 746 (interen nalog);- podatoci za NBRM: izvestuva na obrazec 746 (VS77), osnov 625.

Kni`i:

3110 partija kaj bankata A 708 partija na nerezidentot

Primer 5:

Rezident pla}a na nerezident-odliv

Banka A po nalog na rezident vr{i pla}awe vo korist na nerezident vo banka Bpreku smetki vo zemjata.


MT950

Banka A:

- prima i obrabotuva obrazec 1450;- pra}a MT 100 so site potrebni podatoci za isplatata na bankata B:

- vo poleto: 72: kod /NALOG1450/OSNOV.. (soodveten osnov - na pr.112)

(:53B /K/7000 - ja odobrivme va{ata smetka kaj nas i mati~en broj na nalogodavecot; :70:celta na pla}aweto-broj na faktura)- ispra}a MT 950 (naredniot den);- izvestuvaweto za NBRM e kaj bankata B.

Kni`i:

719.. partija na pretprijatieto7000 partija na bankata B

Banka B;

- izgotvuva obrazec 1450 (VS 70),- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 1450 (VS 70), so soodveten osnovod MT 100.

Kni`i:

-3110 partija na bankata A+708 partija na nerezidentot

Primer 6:

Nerezident pla}a na rezident-priliv

Banka A po nalog na nerezident vr{i pla}awe vo korist na rezident vo banka Bpreku smetki vo zemjata.

Banka A MT 100 Banka B(prilivna) (isplatna)

MT950

Banka A:

- izgotvuva obrazec 743- pra}a MT 100 so site potrebni podatoci za isplatata na bankata B, - vo poleto: 72: /PRENOS//900,- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 743 (VS 60) {ifra na osnov 900

i naveduvawe na mati~niot broj na bankata B vo rubrika 13;- ispra}a MT 950 (naredniot den).

Kni`i:

708,701 partija na nerezidentot 7000 partija na bankata B kaj bankata A

Banka B:


odobruva smetkata na korisnikot;- za potrebite na NBRM: izvestuva na obrazec 743 (VS 60), so soodveten osnov

i naveduvawe na mati~niot broj na bankata A vo rubrika 13.

Kni`i:

3110 partija kaj bankata A 25730 partija na pretprijatieto

Generalna napomena : Smetkite 7000 i 3110 se voveduvaat kakoizve{tajni smetki so obvrska bankite da izvestuvaat samo za delot odprometot koj pretstavuva obrabotka na naplatite vo slu~ai kogaprilivnata ne e ednovremeno i isplatna banka t.e. se voveduva obvrskana isplatnata banka da izvestuva na obrazec 743 so naveduvawe nasoodvetniot osnov soglasno podatocite dobieni od korisnikot nanaplatata.

SODR@INA

A. Osnovni odredbi ………………….1

B. Platen promet vo konvertibilni valuti ………………….2

I. Naplati od nerezidenti ………………….2Naplati so doznaki i inkaso dokumenti ………………….2Naplati so akreditiv ………………….4Naplata so ~ek vle~en na stranska banka ………………….4Naplata so ~ek vle~en na doma{na banka ………………….6Naplata so ~ek vle~en na stranska banka koja imasmetka kaj doma{na banka ………………….8Naplata vo efektivni stranski pari ………………….9Odobruvawe na naplatata na smetka na korisnikotna naplatata ………………….9

II. Pla}awa na nerezidenti …………………11Pla}awe so doznaka i inkaso dokumenti …………………13Pla}awe so akreditiv …………………14Pla}awe so ~ek …………………15Pla}awe so efektivni stranski pari …………………16

III. Direktni naplati i pla}awa …………………16

IV. Polagawe i podigawe na depoziti i efektivni stranski pari na smetka na nerezident-701,708 …………………17

Polagawe na smetka na nerezident …………………17Podigawe od devizna smetka na nerezident …………………18

V. Posebni raboti …………………19Izveduvawe na investicioni raboti vo stranstvo …………………19Proda`ba na stoka od stranski konsignacioni skladi{ta …………………20Proda`ba na stoka vo slobodni carinski prodavnici-SCP …………………22Direktni investicii …………………23Portfolio investicii - vlo`uvawa na nerezidentivo hartii od vrednost …………………24Osiguruvawe i reosiguruvawe …………………27Raboti so pari~ni karti~ki od stransko izdanie …………………28Brz transfer na pari …………………30Slu`beni patuvawa …………………31Me|unarodni po{tenski uplatnici …………………32Evro ~ekovi i proda`ba na stranski ~ekovi …………………34Drugi turisti~ki uslugi …………………35Posreduvawe vo nadvore{no-trgovskiot prometi reeksportot …………………36Kupuvawe i prodavawe na pobaruvawa i obvrski …………………36Sudski, carinski i drugi depoziti …………………37Devizno kreditirawe vo dr`avata …………………38

VI. Me|ubankarski odnosi …………………38

V. Naplati i pla}awa za potrebite na dr`avata i dr`avnite organi …………………40

G. Platen promet vo denari …………………40

D. Stornirani pla}awa …………………44

\. Dostavuvawe na izve{tai i podatoci za platniot promet so stranstvo …………………44

E. Obrasci,specifikacii i upatstvo za popolnuvawe …………………45

@. Preodni odredbi …………………53

Z. Zavr{ni odredbi …………………54

Prilozi:

Prilog br.1 - Obrasci

Prilog br.2 - Specifikacii

Prilog br.3 - Pregled na smetki po koi se dostavuvaat izve{tai

Prilog br.4 - [ifri na osnovi

Prilog br.5 - [ifri na zemji i me|unarodni organizacii

Prilog br.6 - [ifri na valuti

Prilog br.7 - [ifra na instrumentot za pla}awe i {ifra na nalogodava~/korisnik

Prilog br.8 - Transakcii vo devizi so posredstvo na dve doma{ni banki

upatstvo za na~inot na vr{ewe na platniot promet so...

Documents