veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - platform wow · inhoud presentatie wat is veiligheid...
TRANSCRIPT
![Page 1: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/1.jpg)
Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie
Martijn Flinterman
30 januari 2017
![Page 2: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/2.jpg)
Rijkswaterstaat
2 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Inhoud presentatie
Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken?
Blootstelling aan gevaar beheersen
Drie invalshoeken: gedrag – techniek - organisatie
Proactieve veiligheidscultuur
Veiligheidsmanagement is risicomanagement
Interactief: Wat zijn onze veiligheidsrisico’s?
Samenvatting
![Page 3: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/3.jpg)
Rijkswaterstaat
3 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Wat is veiligheid?
Beheersing van blootstelling aan gevaar
Waarom moeten we hieraan werken?
Veiligheid vraagt voortdurende aandacht:
• Mens van nature bereid risico’s te nemen.
• Onveiligheid zit al in ontwerp, installatie.
• Niet alle condities voor gevaarlijke situaties zijn bekend en te repareren.
• Let ook op wat goed gaat, de veerkracht in de systemen.
Bron: Heijmans GO!
![Page 4: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/4.jpg)
Rijkswaterstaat
4 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Drie invalshoeken
• “Er is vaak een onbalans tussen kwesties vanuit hardware en kwesties vanuit
de mens (en dan concentreert men zich alleen op techniek)”
• “Er is vaak te veel aandacht voor de menselijke bijdrage aan persoonlijke
veiligheid in plaats van voor het aanzetten tot onveilige handelingen en het
beheersen van grote risico’s op ongevallen”
• “Er is vaak te veel aandacht voor fouten van de bedienaar ten opzichte van
systeemfouten en fouten van het management”
Bron: HSE Inspector’s Toolkit (Verenigd Koninkrijk)
Figuur: Veiligheid.nl
![Page 5: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/5.jpg)
Rijkswaterstaat
5 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
De drie invalshoeken bij Rijkswaterstaat
Risico’s vasthouden tot beheerstProcesverbetering Kritiek gedrag meten en belonenVCA-VOL MaatwerktrainingPBM’s gebruiken
Veiligheidseisen in opdrachtIntegrale RI&E’sInstandhoudingsplannen Integraal VeiligheidsdossierMaatregelen uit inci.analyse
Risico’s bespreken en acties formulerenInspecties regio/landelijk/opdr.nemerAudits: Rijkswaterstaat Quality IndexManagementcontract en T-rapportagesPBM’s leveren en onderhouden
“Herken de kloof tussen werk-zoals-verwacht en werk-zoals-gedaan”
Prof. Sidney Dekker
“Beloon mensen voor negatieve en positieve feedback over ontwerp en werking van het systeem”
![Page 6: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/6.jpg)
Rijkswaterstaat
6 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Blootstelling aan gevaar beheersen
energiebron
barrière
pad
barrière
Beschermd persoon of voorwerp
Naar: Alan Quilley, 2006Ben Ale, 2009
• Barrières leveren, gebruiken, onderhouden en het effect monitoren.• Gedrag: motivatie om gestructureerd te werken, plan/procedure• Techniek: bijv. botsabsorbers, sloten, borden, ergonomie • Organisatie: competent personeel, expliciete belangenafweging,
voldoende tijd, communicatie en coördinatie
Start hier met RI&E
![Page 7: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/7.jpg)
Rijkswaterstaat
7 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Een live uitgezonden tv-reclame (QVC.com)
![Page 8: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/8.jpg)
Rijkswaterstaat
8 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Incidentonderzoek val van ladder
• Gedrag: plaatsing niet te steil of te vlak (75 graden); niet hoger dan vierde trede van boven klimmen; rustig klimmen en dalen.
• Techniek: afstandhouder ladder boven- en stabiliteitsbalk onderkant.
• Organisatie: Voorkomen tijdsdruk bij opname; heldere instructie.
N.B.: Veilig gedrag vraagt om het vanuit de organisatie borgen van motivatie en competentie.
energiebron
barrière
pad
barrière
Beschermd persoon of voorwerp
Naar: Allan Quilley, 2006
Start hier met incidentonderzoek
![Page 9: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/9.jpg)
Rijkswaterstaat
9 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Proactieve veiligheidscultuur• Groepsproces, waarden delen, kracht van herhaling
• Gesprek tussen operationeel-tactisch-strategisch
– Safety Walks: DT naar buiten
– MT: Bespreek spagaat/druk op tijdige productie
– Veiligheid niet bovenaan: afwegen wat RWS moet, kan, wil en wat wordt verwacht.
• Informatie delen over incidenten, follow-up, preventie.
• Aanspreken, maar ook onderzoeken:
– of betrokkene bevoegd was om te doen wat je nu vraagt
– wat voor betrokkene belangrijk was, gezien de beschikbare info.
• PIN’s: streef naar complete melding met analyse en verbetervoorstel
– Maandelijks een PIN bespreken met domeintrekkers
– Verwerken op zonebord MT en DT.
• Veiligheid borgen in procedures en processen (beheren).
“Beschuldigen leidt tot ontkenning” Prof. James Reason
“Een veiligheidscultuur is een cultuur die toestaat dat de baas slecht nieuws hoort.”Prof. Sidney Dekker
![Page 10: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/10.jpg)
Rijkswaterstaat
10 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Veiligheidsmanagement is risicomanagement
Veiligheidsmanagement draait om:Waarnemen, bespreken en beheersen van veiligheidsrisico’s.
Houd een open blik voor veiligheidsrisico’s:- Successen uit het verleden bieden geen garantie voor de
toekomst. Wees voorbereid op restrisico’s. -> bijv. portalen- Fragmentatie en overdracht van taken levert een toename van
risico op. Beheer(s) risico’s met ketenpartners. ->kruisende infra- Leer van gebeurtenissen uit andere organisaties/onderdelen met
vergelijkbare onderliggende factoren. -> bijv. Den Uylbrug- Creëer een functie met bevoegdheid, geloofwaardigheid en
middelen om tegen gebruikelijke interpretaties en beslissingen over veiligheid in te gaan (Adviseur Integraal Veiligheidsmanagement).
Naar: Prof. Sidney Dekker
![Page 11: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/11.jpg)
Rijkswaterstaat
11 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Interactief: Wat zijn onze veiligheidsrisico’s?
• Welke (bijna-)incidenten heb je meegemaakt?
• Welke incidenten kun je je voorstellen?
• Welke gevaren leveren ons de grootste risico’s op?
• Doen we alles wat praktisch is om deze risico’s te reduceren?
• Wat kunnen we nog meer doen om onze risico’s te reduceren?
Aanrijden?Vallen?Electrocutie?Geluid?Instorten?Verdrinken?
![Page 12: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/12.jpg)
Rijkswaterstaat
12 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Knooppunt Joure
• Aangelegd in 1973
• Sinds jaren fileknelpunt
• Veiligheidsknelpunt: vele dodelijke ongevallen
• Rotonde wordt omgebouwd tot doorgaande weg met flyovers
![Page 13: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/13.jpg)
Rijkswaterstaat
13 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Risico: aanrijding in file
Hoe gaan we voordien om met de onveiligheid?-Gedrag: bestuurder voorkomt afleiding van rijtaak-Techniek: ribbelstrepen; opvallende borden-Organisatie: handhaving door politie
![Page 14: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/14.jpg)
Rijkswaterstaat
14 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Risico: Met opstaande laadbak portaal omrijden
Gedrag: stap voor stap werken, controle. Technische mogelijkheden: pusher versus kiepbak; snelheidsbegrenzer.Organisatie: overdracht risico; instructie; coördinatie.
![Page 15: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/15.jpg)
Rijkswaterstaat
15 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Risico: onderdoorgangen
• Gedrag: afstappen
• Techniek: Markeren traptreden en
Voorzien in bolspiegel
• Organisatie:
restrisico vanuit ontwerp overdragen
aan gemeente als beheerder
![Page 16: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/16.jpg)
Rijkswaterstaat
16 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Risico: werk aan de weg
• Gedrag: Uit veiligheidsruimte en vrije ruimte blijven en aan verkeersluwe zijde uitstappen
• Techniek/gedrag: • Juiste afstand tussen andreasstrips/actiewagen/
rood kruis• Verkeersborden aanwezig en zichtbaar • Orde en netheid bebakening/bebording
• Organisatie: risico smalle vluchtstrook overdragen
![Page 17: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/17.jpg)
Rijkswaterstaat
17 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Risico: omslaan op ruim water
Gedrag: Reisvoorbereiding, koers houden
Techniek: marifoon, motorgebruik, betonning
Organisatie: Scheepvaartinformatie via Brandaris, Redding
door Kustwacht/KNRM.
![Page 18: Veiligheid: gedrag, techniek en organisatie - Platform WOW · Inhoud presentatie Wat is veiligheid en waarom moeten we hieraan werken? Blootstelling aan gevaar beheersen Drie invalshoeken:](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012310/5c74fe2e09d3f287228c3245/html5/thumbnails/18.jpg)
Rijkswaterstaat
18 Integraal Veiligheidsplan NNRWS BEDRIJFSINFORMATIE
Samenvatting
De beheersing van blootstelling aan gevaar vraagt voortdurende aandacht.Benader ongevallen vanuit de invalshoeken mens –techniek – organisatie.Het management levert barrières, ziet toe op gebruik, onderhoud en effectiviteit.Identificeer, bespreek en beheers risico’s.Veiligheidsrisico’s die we samen kunnen aanpakken…