verİmlİlİk artirici projeler - osbÜk...proje bedeli: 500.000 tl destek oranı: proje bedelinin...
TRANSCRIPT
1
VERİMLİLİK ARTIRICI PROJELER
(VAP)
Proje Destekleri Daire Başkanlığı
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ
01
02
04
05
06
08
Destek Programı Başlangıcı İlk başvuruların alınması
Yıllık enerji tüketimi 1.000 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmeler
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Proje Bedeli: 500.000 TL
Destek Oranı: Proje bedelinin %20’si Destek Miktarı: en fazla 100.000 TL
Başvuruların alınması Projeleri EVD Şirketlerinin hazırlaması
Yönetmelik değişikliği Proje Bedeli: 1.000.000 TL
Destek Oranı: Proje bedelinin %20-%30’u Destek Miktarı: en fazla 300.000 TL
Başvuruların alınması
2007 2009 2011 2012 2019 2020 2008
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'nda değişiklik ve 819 sayılı CK
Proje Bedeli: 5.000.000 TL
Destek Oranı: Proje bedelinin %30’u
Destek Miktarı: 1.500.000 TL
Yıllık enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmeler
Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına
Dair Yönetmelik yürürlüğe girmesi
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI KAPSAMI
Enerji verimli ekipman ve sistem kullanımı, onarım, yalıtım,
rehabilitasyon ve proses düzenleme gibi yollarla gereksiz
enerji kullanımının, atık enerjinin, enerji kayıp ve
kaçaklarının önlenmesi, atık enerjinin geri kazanılması
konularındaki verimlilik artırıcı projeler
Elektrik üretim lisansına sahip tüzel kişiler dışındaki yıllık toplam enerji
tüketimleri 500 TEP (ton eşdeğer petrol) ve üzeri olan ticaret ve sanayi
odaları, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren
ve her türlü mal üretimi yapan endüstriyel işletmeler
Başvuru Dönemi
Yıl içinde sürekli başvuru
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI KİMLER BAŞVURABİLİR
• Bakanlık veri tabanına (EnVer Portalı) kayıt
• Sertifikalı Enerji Yöneticisi görevlendirilmesi veya hizmet satınalınması
• Türkak tarafından yetkilendirilmiş kurumlardan alınan ISO 50001
Enerji Yönetimi Belgesine sahip olmak
Proje Sayısı
5 proje ile sınırlıdır
Projenin Hazırlanması
EVD Şirketleri tarafından
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI BAŞVURU ŞARTLARI
KDV hariç proje bedeli en fazla 5 milyon TL olan
projelere, proje bedelinin %30’u hibe olacak şekilde destek
verilmektedir. (EVD hizmet bedeli ile yerinde inceleme
bedeli dahil)
Destek Miktarı
En fazla 1,5
milyon TL
Destek Ödemesi
Uygulama sonrası
Destek Türü
Hibe
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI DESTEK KALEMİ
05 04 03 02 01
Proje başvuruların
alınması
Projelerin dosya üzerinden
ve yerinde incelenmesi
Eksiklik ve
uygunsuzlukların
giderilmesi
Proje Başlangıcı Nihai
Değerlendirme ve
Onay
07
UYGULAMA
06
PROJE BİTİŞ
(Uygulama sonrası yerinde
inceleme ve uygunluk
durumuna göre ödemenin
yapılması
24 ay yaklaşık 2 ay
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP UYGULAMA SÜRECİ
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ
Yatırım Tutarı
(₺)
103,58
milyon
Destek Miktarı
(₺)
24,95 milyon
Parasal
Tasarruf (₺/Yıl)
88,92
milyon
Proje Sayısı
229
Enerji Tasarrufu
(TEP/Yıl)
64.097
206,64
milyon
53,43 milyon
129,21
milyon 409 87.183
103,06
milyon
28,48 milyon
40,29
milyon 180 23.164
Uygulaması
Tamamlanan
Uygulaması
Devam Eden
Toplam
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI
90
31
19
70 69
81
92 95
100
36
17 15
11
59
68
72
68
90 93
33
13
9
5
37
51
44
31 29
10
0 0
0 0 0 0 1
12
53
81
33
2009 2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Başvuru Sayısı Desteklenmesine Karar Verilen Destek Ödemesi Yapılan Uygulama Aşamasında Olan
180 683 526 229
23% 22%
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP BAŞVURULARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI
Değerlendirme dışı İptal
Enerji Tasarrufu TEP/YIL
64.097
Enerji Tasarrufu
(Kümülatif) TEP
321.173
Birincil Enerji Tüketimi TEP
493.479
598.156.255
Doğalgaz Tasarrufu m3
242.253.283
Doğalgaz Tasarrufu $
1.315.944
CO2 Tasarrufu Ton
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI
4.200.275
Kamu Desteği
($)
242.253.283
Doğalgaz Tasarrufu ($)
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI SONUÇLARI
88.920.637
Parasal Tasarruf
(₺)
24.949.633
Kamu Desteği
(₺)
1
3,5
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ
21
16
5
42
116 23
Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)
52% 52% 52%
41%
46%
19% 20% 20%
28% 27%
10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 12%
10%
7% 6% 6%
8% 6%
2% 2% 2% 1% 1%
Marmara Ege Karadeniz Akdeniz İç Anadolu G.Doğu Anadolu
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI BÖLGELERE GÖRE VAP’lar
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI VAP DESTEK PROGRAMI TARİHÇESİ
Elektrik projesi destek oranının %30 ve ısı projesi destek oranının ise %20-%30 arasında olması nedeniyle endüstriyel
işletmelerin yüksek miktarda elektrik projeleri ile VAP destek programına katıldığı görülmektedir.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI ELEKTRİK-ISI PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar
Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu(TEP/Yıl)
Enerji Tasarrufu (TL)
80%
76%
83%
61% 62%
20%
24%
17%
39% 38%
Elektrik Projesi Isı Projesi178 45
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI ELEKTRİK PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar
Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)
33%
37%
35%
38%
41%
27%
21%
23%
13%
15%
21%
26% 25%
18% 19%
18%
14%
16%
20% 19%
1% 2%
1%
11%
6%
Fan&Pompa&DHS Aydınlatma Kompresör&Klima&Soğutma Verimli Motor Diğer
178 76,8
milyon
20,3
milyon 38.680
54,3
milyon Desteklenen
VAP
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI ISI PROJE ÇEŞİTLERİNE GÖRE VAP’lar
Proje Sayısı Yatırım Tutarı (TL) Destek Miktarı (TL) Enerji Tasarrufu (TEP/Yıl) Enerji Tasarrufu (TL)
49%
42%
46% 47%
49%
24%
32%
17%
41%
37%
15%
11%
15%
11% 10%
12%
15%
22%
1%
4%
Atık Isı Fırın&Kazan Buhar&İzolasyon Diğer
45 24,3
milyon
4,2
milyon 24.730
33,3
milyon Desteklenen
VAP
16
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI GERİ ÖDEME SÜRELERİNE GÖRE VAP’lar
Fırın&Kazan Diğer Atık Isı Buhar&İzolasyon
2,67 2,73
1,29 1,24
AYDıNLATMA KOMPRESÖR&KLIMA&SOĞUTMA FAN&POMPA&DHS VERIMLI MOTOR DIĞER
1,92 1,88
1,2 1,07
0,52
Geri Ödeme Süresi Yıl
Elektrik projelerinin daha çok ithale dayalı teknolojik
yatırım olduğu, ısı projelerinin ise daha çok yerli
imalatların kullanıldığı atık ısı projelerinden meydana
geldiğini söyleyebiliriz.
Elektrik Projesi Isı Projesi
1,41
0,72
%45 %32 %20 %34 %37
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI İŞLETME VE ALT SEKTÖRLERE GÖRE VAP’lar
No Şirket Adı Başvuru Sayısı Onaylanan Değerlendirme Dışı Ödemesi Yapılan Uygulama Aşamasında
1 KASTAMONU ENTEGRE 44 32 5 22 5
2 TÜPRAŞ 38 32 17 13 2
3 ŞİŞECAM 31 26 9 15 2
4 PETKİM 22 21 4 12 5
5 YILDIZ ENTEGRE 19 14 0 9 5
6 ARÇELİK 17 15 3 7 5
7 ASAŞ 14 11 1 5 5
8 VESTEL 13 10 3 4 3
9 KORDSA 11 10 0 10 0
10 İSDEMİR 10 9 1 4 5
TOPLAM (İlk 10 Şirket) 219 180 43 101 37
TOPLAM (VAP) 683 526 117 223 186
Diğer
İşletmeler
35
25
23
22
19
16
15
15
13
13
12
2
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Ağaç, Ağaç Ürünleri İmalatı
Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı
Ana Metal Sanayii
Tesktil Ürünleri İmalatı
Taş-Toprak Sanayii
Motorlu Kara Taşı İmalatı
Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı
Kimyasal Ürünleri İmalatı
Demir dışı Metal
Elektrikli Teçhizat İmalatı
Gıda Ürünleri İmalatı
Diğer
Desteklenen
Proje Sayısı Adet Destek Miktarı TL
3.155.918
2.973.761
2.723.138
2.582.803
2.539.161
1.943.607
1.871.009
1.856.325
1.418.382
974.900
974.406
0 1.000.000 2.000.000 3.000.000 4.000.000
Ağaç, Ağaç Ürünleri İmalatı
Tesktil Ürünleri İmalatı
Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı
Ana Metal Sanayii
Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı
Kimyasal Ürünleri İmalatı
Taş-Toprak Sanayii
Demir dışı Metal
Motorlu Kara Taşı İmalatı
Elektrikli Teçhizat İmalatı
Gıda Ürünleri İmalatı
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI İŞLETME VE ALT SEKTÖRLERE GÖRE VAP’lar
1.0001-5.0000
TEP/Yıl 5.000-10.000
TEP/Yıl 1.000-5.000
TEP/Yıl
25% 16%
41% 6%
5.0001-100.000
TEP/Yıl
100.001-1.000.000
TEP/Yıl
>1.000.000
TEP/Yıl
9%
3%
Desteklenen endüstriyel işletmelerin
enerji tüketiminin toplam sanayi
tüketimi içinde payı 29%
124 Endüstriyel İşletme
DESTEK VERİLEN ENDÜSTRİYEL İŞLETMELERİN ENERJİ TÜKETİMLERİNE GÖRE DAĞILIMLARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÇEVRE
DAİRESİ BAŞKANLIĞI
TEKSTİL SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Ink-jet baskı (ınk-jet printing) yapılması
Susuz boyama teknolojisinin (SC-CO2technology)
kullanılması
Infrared kurutma (IR-drying) yapılması
Beyazlatma ve yıkama için enzim kullanılması
Kaplama ve bitim işlemlerinde UV teknoloji
kullanılması
Plazma teknolojisinin kullanılması
Sıcak eriyik teknolojisinin (hot melt technology)
kullanılması
Enerji Verimliliği
Uygulama Alanları
Eğirme Prosesi; Enerji verimli üfleyici fanlar ve hava
gezici temizleyicilerin (OHTCs) kullanılması
En İyi Enerji Verimliliği
Uygulamaları
Verimli büküm makineleri ile
enerji verimliliğinin sağlanması
Klima nemlendirme pompalarında
değişken hız sürücü uygulaması
Ram bacası atık ısı geri kazanımı,
kondenstop kaçaklarının önlenmesi
Kızgın yağlı ramöz makinelerinin
brülörlü sisteme geçirilmesi
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
4,8
0,6
0,6
3,1
Yaş İşleme; Yıkama için ters akış akımlarının
kullanılması, Sürekli yıkama makinelerinde enerji
tasarrufu sağlanması
Boyama ve Baskı; Yüksek sıcaklıklı/yüksek basınçlı
(HT/HP) boyama makinelerinde ısı yalıtımının
sağlanması, Sıcak durulama suyundan ısı geri
kazanımı
Dokuma planlarında enerji verimliliğine yönelik
önlemlerin alınması
GIDA SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Proses ısı kazanımının sağlanması, Soğutmadan ısı geri
kazanımının sağlanması, İklimlendirme ve soğuk
depolama sıcaklıklarının optimizasyonunun sağlanması
En İyi Enerji Verimliliği
Uygulamaları
Atık ısı enerjisinden sıcak su üretiminin
sağlanması
Amonyak soğutma sisteminde atık ısı geri
kazanım sisteminin kurulması
Isı pompasının kullanımı
Nişasta kurutucularında ön
ısıtmanın sağlanması
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
0,4
1,2
3,8
1,6
Buhar üretimi ve dağıtım sistemlerinde enerji
verimlilik teknolojilerin kullanılması
Yalıtım ve mekanik susuzlaştırmanın yapılması
Pompa ve proses ekipmanlarında değişken hız
sürücü (VSD)’lerin kullanılması, yüksek verimli
motorların kullanılması
PETROKİMYA SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Ham damıtma, ön ısıtma zincirinde ve yakma
ısıtıcısında oluşan kirlenmenin hafifletilmesi
Teknolojik ham damıtma yapılması
Dış ortama açılarak havalandırma ihtiyacının
azaltılması
Entegre proses kontrol ve bakım teknolojilerinin
kullanılması
Kombine ısı ve elektrik sistemlerinin
kullanılması
Yüksek verimli brülörlerin kullanılması
En İyi Enerji Verimliliği
Uygulamaları
Fırın yakıcılarının (burner) değişimi
Demin suyunun ön ısıtılması ile düşük basınçlı buhar
tasarrufu
Merkezi soğutma sisteminin hücre tipi klima sistemi ile
değiştirilmesi
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
0,5
0,1
0,5
KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Pnömatik konveyörlerin bant konveyörlerle
değiştirilmesi
Sürekli pişirme kazanı ve kontrol sisteminin
kullanılması
Geleneksel vakum basınç ünitelerinin yıkama
presleri ile değiştirilmesi
En İyi Enerji Verimliliği
Uygulamaları
Kağıt kurutmadan atık ısı geri kazanımı Enerji
verimli vakum sistemlerinin kullanılması
Vakum pompalarının turbo pompa ile değiştirilmesi
Kağıt makinası kurutma silindirlerindeki kondens tahliye
sisteminin iyileştirilmesi
Atık ısıdan biomass kurutulması ile verimliliğin
arttırılması
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
1,3
1,0
1,0
ÇİMENTO SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Enerji verimliliği yüksek valsli dik değirmenlerin
kullanılması
Atık ısıdan elektrik üretimi (WHR) sistemlerinin kurulması
Atıktan türetilmiş yakıtların kullanılması
Çok kademeli ön ısıtıcılı ve prekalsinasyonlu döner
fırın kullanılması
Döner fırın sızdırmazlıklarının iyi derecede
sağlanması
Verimli ve modern bir klinker soğutucusunun sisteme
entegre edilmesi
Çimentonun ve çimento ürünlerinin klinker içeriğinin
azaltılması
Enerji Verimliliği
Uygulama Alanları
Bilyalı değirmenlerin yüksek verimli valsli dik
değirmenlerle değiştirilmesi
Fırınlarda yanma verimliliğinin optimize edilmesi
Fırın gövde ısı kayıpları ve soğuk hava kaçaklarının
azaltılması
Klinker üretiminde; Verimli soğutucuların kullanılması
Proses kontrol ve optimizasyonun iyileştirilmesi
En İyi Enerji Verimliliği
Uygulamaları
Döner fırın besleme sisteminde
pnömatik sistem yerine elavatör
sisteminin kurulması
Kömür değirmeni sıcak gaz
fanına değişken hız sürücü
uygulaması
Farin fanının verimli fan ile
değiştirilmesi
Baca gazı fanının verimli fan ve
elektrik motoru ile değiştirilmesi
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
3,1
0,8
3,9
4,4
Enerji Verimliliği
Uygulama Alanları
Kok fırınlarda kapalı şarj sisteminin ve ıslak söndürme sürecinin kullanılması
Kok fırınlarda ısının geri kazanımı ile kuru söndürme teknolojisinin kullanılması
Sinterlemede atık gaz sirkülasyonu yapılması
Yüksek fırın gazının ve tepe basıncındaki enerjinin geri kazanılması
Elektrik Ark Ocaklarında hurda ön ısıtmanın yapılması
Tavlama hattında ısı geri kazanımının yapılması
Hurda transfer sistemine revizyon
yapılması
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
1,3
Enerji tesisine ait fanlarda motor ve
değişken hız sürücü uygulaması
1,4
Hava temizleme fanlarında değişken hız
sürücü uygulaması
0,5
DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Enerji Verimliliği
Uygulama Alanları
Kuru öğütme sistemine geçilmesi
Hammadde hazırlama safhasında sürekli değirmen kullanımı
Fırın ve kurutucularda atık ısı geri kazanımı çalışmalarının gerçekleştirilmesi
Tesiste kojenerasyon sistemlerinin kurulması
Mikrodalga destekli kurutma ve pişirme sistemlerinin kullanımı
Yüksek emisyonlu yakıtların düşük emisyonlu yakıtlar ile ikame edilmesi
Seramik kurutma fırınlarındaki ısıların geri
kazanılması
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
0,3
Seramik pişirme fırınlarındaki atık ısıların
geri kazanılması
0,2
SERAMİK SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Enerji Verimliliği
Uygulama Alanları
Kesme prosesinde enerji tüketimini azaltmak için dar şerit testerelerin kullanılması
Sistem hava hızını azaltarak toz toplama sistemi verimliliğini artırma
Isı geri kazanımı sisteminde hava gazları resirkülasyonu ile
daha yüksek enerji verimliliği elde edilmesi
Kombine ısı ve kurutma sistemi ve proses kontrolü kullanarak
kurutma prosesini iyileştirmenin sağlanması
Fırın atık ısısının bir hat ile taşınarak havalı
ayırıcıların girişine verilmesi
Türkiye’de Destek Almış
Verimlilik Uygulamaları
Geri Ödeme
Süresi (Yıl)
0,6
Değirmen toz emiş fanlarının yüksek
verimlileri ile değiştirilmesi ve hat revizyonu
yapılması
2,1
Kızgın yağ ve buhar hatlarında ısı ceketi
uygulamasının sağlanması
0,1
AĞAÇ ENDÜSTRİ SEKTÖRÜ PROJE ÖRNEKLERİ
Kazan Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Baca gazı ısısı nedeniyle olan kayıplar
Kazan yüzeyinin ve sıcak hatların yalıtım eksikliğinden olan kayıplar
Yakıtın ve yanma şartları nedeniyle kayıplar
Yanma veriminin kötü olması nedeniyle kayıplar
Su hazırlama sistemleri nedeniyle kayıplar
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Atık Isının kullanımına yönelik olarak baca
gazı kısmına ekonomizer takılması
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
% 20’e
varan
Buhar hatlarında oluşan kondensin ve flaş
buharın geri kazanımı
%14’e
varan
Kazan yanma veriminin arttırmasına yönelik
çalışmalar
%20’ ye
varan
Kazan yüzeylerinin yalıtımı %3-20
Buhar Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Uygun olarak dizayn edilmemiş hatlarda değişiklik ve kaçakların önlenmesi
Kondens geri kazanımı ve flaş buhar elde etme
Buhar hatlarının ve kondens hatlarının yalıtımı
Buhar kapanlarının bakımı, kontrolleri ve bozuk olanlarının yenilenmesi
Uygun buhar kapanı kullanımı
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Flaş buhar geri kazanımı
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
Yaklaşık
%10
Buhar basıncının doğru kullanılması
%10’a
varan
Kodensat geri kazanımı
Besleme suyunda 6°C
artış için %5 veya %1
oranında
Borulama ve ekipman montajı %3-13
Fırın Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Fırının yakıt hava oranın ayarlanamaması ve verimsiz yanma nediniyle kayıplar
Fırın yüzeyinin ve boru yüzeylerin yalıtımsızlığı nedeniyle kayıplar
Duvar ve açıklık kayıpları
Baca gazı sıcaklığı yüksekliği nedeniyle kayıplar
Malzeme ve soğutma suyu kayıpları
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Baca gazlarından atık ısı geri kazanımı
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
% 45’e
varan
Doğru refrakter türünün seçilmesi %10-20
Ocak yüzey ve açıklıklarından enerji
kayıplarının azaltılması
%2-15
Yakıt hava karışımı optimizasyonun
sağlanması %14’e
varan
Basınçlı Hava Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Kompresörlerde değişken hız sürücü (DHS) veya
yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması
Prosese uygun kompresör seçimi ve basınçlı hava hatlarının
uygun dizayn edilmesi
Kayıp ve kaçakların önlenmesi çalışmaları
Hava kurutucularının ve hava tanklarının verimli hale getirilmesi
Kompresör odasının ve kompresör yerleşiminin uygun dizayn edilmesi
Kompresör atık ısısından (egzoz ve soğutma sistemi) yararlanılması
Değişken hız kontrolü uygulaması
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
%15
Hava kaçaklarının azaltılması %20
İyileştirilmiş soğutma, kurutma ve filtreleme
sistemlerinin kullanılması
%5
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Elektrik Motor Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Yüke göre uygun kapasitede motor seçiminin yapılması
Verimsiz motorların verimli motorlarla değiştirilmesi
Motor ile yük arasındaki düşük verimli aktarım elemanların
yüksek verimli aktarım elemanları ile değiştirilmesi
Motorlarda değişken hız sürücü (DHS) veya
yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Yüke göre uygun kapasitede motor seçimi
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
% 2-3
Verimsiz motorların verimli motorlarla
değiştirilmesi
%1-8
Motor ile yük arasındaki düşük verimli
aktarım elemanların yüksek verimli aktarım
elemanları ile değiştirilmesi
%3-5
Motorlarda değişken hız sürücü (DHS) veya
yumuşak yol verici (soft starter) uygulaması
%50’e
varan
Fan ve Pompa Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Fan ve pompalarda değişken hız sürücü (DHS) uygulaması
Yüksek verimli fan, pompa ve motor uygulamalarının yapılması
Fanlarda kayıp ve kaçakların önlenmesi çalışmaların yapılması
Büyük kapasitede seçilmiş pompalarda enerji verimliliğini artırıcı önlemlerin sağlanması
Fanlarda kayıp ve kaçakların önlenmesi
çalışmaları
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
%2-8
Yüksek verimli fan ve pompa uygulamaları %70’e
varan
Fan ve pompalarda değişken hız sürücü
(DHS) uygulaması
%50’e
varan
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
Aydınlatma Sistemlerinde Verimi Etkileyen Faktörler
Enerji verimli ve kullanım alanına uygun aydınlatma armatürü seçiminin yapılması
Aydınlatma kontrol sistemleri (Dimmer, Hareket sensörleri, fotosel, zaman saatleri, vb.)
uygulamaları
Uygun olan alanlarda LED aydınlatma sistemi uygulamaları
Yüksek verimli lamba ve armatürlerin
kullanılması
Önlemler
Enerji
Tasarruf
Oranı (%)
%80’e
varan
Modern aydınlatma yönetim sistemlerinin
uygulanması
%30’a
varan
Bakım ve temizlik hizmetlerinin
iyileştirilmesi
%50’e
varan
EKİPMAN VE SİSTEMLER PROJE ÖRNEKLERİ
BAŞVURU
KRİTERLER
İ
BAŞVURU KRİTERLERİ DESTEK
UNSURLARI
• Teşvik için başvurular Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yapılmakta, Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığının incelemeleri sonucu hazırlanan
teknik rapor Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına gönderilmektedir.
• Teşviklerden yararlanmak üzere başvuruda bulunan 4 çimento fabrikasından üçü %20 enerji tasarrufu ve biride 5 yıl geri ödeme süresi
şartını sağlayamadığı için bu teşvikten faydalanamamıştır. 1 fabrikanın başvurusu değerlendirme aşamasındadır.
5.BÖLGE TEŞVİKLERİ (Teknik Rapor Hazırlama)
Teşekkür ederiz.