verwelkoming door: patrick hoste wnd. burgemeester van aalter
TRANSCRIPT
Verwelkoming door:
Patrick HosteWnd. Burgemeester van Aalter
Opening van de Conferentie land- en tuinbouw en sierteelt door:
Odette Van Hammevoorzitter RESOC Meetjesland, Leiestreek en Schelde
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
4,1684,013
3,8953,8223,742
3,6353,502
3,3793,3033,244
3,1433,0532,984
2,9062,830
2,7492,6822,597
2,5082,4352,354
Aantal landbouwbedrijven in regio MLS
ZULTE
ZOMERGEM
WAARSCHOOT
SINT-MARTENS-LATEM
NEVELE
NAZARETH
LOVENDEGEM
KNESSELARE
GAVERE
DE PINTE
DEINZE
AALTER
SINT-LAUREINS
MALDEGEM
KAPRIJKE
EEKLO
ASSENEDE
Totaal MLS
19901991
19921993
19941995
19961997
19981999
20002001
20022003
20042005
20062007
20082009
20100
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
Evolutie tewerkstelling in de landbouwsectorregio Meetjesland, Leiestreek en Schelde
Tewerkstelling - Aantal personen
Bron: Studiedienst Vlaamse overheid, lokale statistiekenVerwerking: SERR - RESOC MLS
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
Aantal bedrijven per oppervlakte
Aantal bedrijven met minder dan 10 ha cultuurgrond Aantal bedrijven met 10 tot minder dan 30 ha cultuurgrondAantal bedrijven met 30 tot minder dan 50 ha cultuurgrond Aantal bedrijven meer dan 50 ha cultuurgrond
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100
5
10
15
20
25
Oppervlakte per bedrijf in ha
Regio MLSOost-VlaanderenVlaanderenAxis Title
Samen sterk voor een groene leefbare land- en tuinbouw en een aantrekkelijk
platteland
Joris Relaes Kabinetschef Landbouw, Kabinet Vlaams Minister President Kris Peeters
“De toekomst van het landbouwbeleid in Europa en Vlaanderen: opportuniteiten en uitdagingen”
De toekomst van het landbouwbeleid in Europa en Vlaanderen:
Joris RelaesKabinetschef Landbouw, Visserij en PlattelandsbeleidKabinet Minister-president Kris Peeters
Aalter, 25 maart 2014
opportuniteiten en uitdagingen
Landbouw en voedsel verrassend actueel
Landbouw- en voedsel verrassend actueel: de prijsschok van 2007
Landbouw- en voedsel verrassend actueel : de prijsschok van 2007
30 jaar dalende prijzen (in reële termen) van de meeste land- en tuinbouwproducten
vorige periode van hoge prijzen: olieschok begin jaren ‘70
Tss ‘74 en ‘05 daling reële voedselprijzen -75% Tss ‘05 en ‘08 stijging reële voedselprijzen + 75% Prijs van tarwe, boter en melk verdriedubbelt Prijs van vlees, palmolie, rijst stijgen sterk
Marges onder druk in sectoren die veel voeders gebruiken
Sterke toename van de volatiliteit
Landbouw en voedsel verrassend actueel: olie en voedsel gelijkaardige evolutie
Landbouw en voedsel verrassend actueel: slinkende graanvoorraden
Landbouw en voedsel verrassend actueel: prijsindex van zuivelproducten
Landbouw en voedsel verrassend actueel
Toenemende vraag naar voedsel op wereldniveau Groeiende wereldbevolking Veranderend dieet (Meatification) Helft van de wereld is nog vegetariër Verstedelijking (plattelandswereld wordt
stadswereld)
Landbouw en voedsel verrassend actueel
Productiemogelijkheden onder druk: stagnatie landbouwareaal waterbeschikbaarheid klimaatuitdaging biobranstoffen
Landbouw en voedsel verrassend actueel
De grote uitdagingen op wereldniveau:Voedselproductie op een duurzame manier laten toenemen Voedselverliezen tegengaan
Pessimistische kijk : Thomas Malthus
Optimistische kijk : Esther Boserup
Het Europees landbouwbeleid
Het Europees landbouwbeleid
Europa trekt zich terug uit het marktgebeuren (oprichting WTO, 1995).
Er blijven zeer belangrijke budgettaire middelen naar landbouw gaan (37,8% budget)
373 miljard euro (2014-2020) Accent ligt meer op duurzaamheid,
competitiviteit en innovatie.
EU-landbouwbeleid 2014-2020
18 november 2010 Mededeling EU-Commissie
12 oktober 2011 Wetsvoorstellen
Sindsdien doelstelling Vlaams beleid: haalbare Europese landbouwhervorming realiseren 26 juni 2013
Politiek akkoord tussen EU-parlement, de Raad, de EU-Commissie
EU-landbouwbeleid 2014-2020
Haalbare Europese landbouwhervorming realiseren:
Haalbare vergroening Regionale toepassing Budgettair verlies inperken Geleidelijkheid bij interne convergentie Specifiek budget voor jongeren Versterken van onderhandelingsmacht
producenten
EU-landbouwbeleid 2014-2020
Enkele vaststellingen:Pijler I: beleidsmatig een aflopend verhaalSteeds minder afgestemd op de noden van de sectoro Akkerbouw <-> varkenssectoro Melkveesector 2012 <-> melkveesector
2013Maar blijft voor sommige sectoren en bedrijven een belangrijk onderdeel uitmaken van het inkomen.Vergroening : niet echt motiverende aanpak
Vlaamse keuzes EU-landbouwbeleid 2014-2020
Directe steun, Pijler I: Geleidelijke evolutie richting flat rate 2013 referentie om grondjacht tegen te
gaan Maximaal gebruik maken van jongeren-
toeslag Koppeling zoogkoeien, kalveren Aftopping boven 150.000 euro Haalbare vergroening
Vlaamse keuzes EU-landbouwbeleid 2014-2020
Plattelandsontwikkeling, Pijler IIo 10% overdracht van Pijler Io Europese middelen voor PDPO III stijgen met
60% t.o.v. PDPO IIo Sterk landbouwgerichte focus ook van de
plattelandsmaatregelen (geen touwtrekclubs of theatergezelschappen meer)
o Sterke focus op plattelandsgebiedeno MAAR: versterking van het platteland via het
reguliere plattelandsbeleid: Plattelandsfonds, plattelands-PLUS projecten (i.s.m. provincies)
Vlaamse keuzes EU-landbouwbeleid 2014-2020
Plattelandsontwikkeling, Pijler IIo Verstevigen marktmacht producentenorganisatieso Innovatie: EIP / innovatieve investeringeno Doelgericht investeringsbeleid: VLIF blijft motor van innovatie en verduurzaming van de Vlaamse land- en tuinbouwo Natuurmaatregelen bekeken vanuit landbouwo Gebiedsgerichte inzet van beheersovereenkomsteno Bedrijfadviessystemen (aandacht voor
arbeidsveiligheid)
Tot slot
Wereldmarkt zal steeds meer spelen zowel langs kant van grondstoffen als afzet
Vlaanderen heeft troeven: ideale productieomstandigheden, bekwame bedrijfsleiders / kenniscentrum / sterke agro-voedingssector
Europese teerlingen zijn geworpen Laten we de koe bij de hoorns vatten.
Dank u
Alexander Vercamer Eerste Gedeputeerde bevoegd voor landbouw en platteland, Provincie Oost-Vlaanderen
“Voor een leefbare landbouw en aantrekkelijk platteland: het Oost-Vlaamse landbouw- en plattelandsbeleid in een notendop”
Voor een leefbare landbouw en aantrekkelijk platteland
Het Oost-Vlaamse landbouwbeleid in een notendop
Gedeputeerde Alexander Vercamer
Provincie Oost-Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen
EuropaFederale overheidVlaamse overheidSteden en Gemeenten
Middenveld
Oost-Vlaamse land- en tuinbouw in cijfers • 150 000 ha cultuurgrond = ½ opp. Oost-Vlaanderen• 26 % van de Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven zijn gevestigd in Oost-Vlaanderen• 23 % van de Vlaamse tewerkstelling in land- en tuinbouw in Oost-Vlaanderen• 1 op 10 arbeidsplaatsen in Oost-Vlaanderen direct of indirect gelinkt aan de land- en tuinbouw (agrocomplex)• Oost-Vlaanderen 1980 1985 2012
Totaal aantal land- en tuinbouwbedrijven
20 031 17 586 6 641
Aantal sierteeltbedrijven 2 765 2 445 973
Aantal arbeidskrachten land- en tuinbouw
31 775 28 028 9 457
Bron: FOD economie en EROV
.
.
Provinciaal beleid landbouw & platteland2014-2019
• Duurzame land- en tuinbouw versterken• Bijdragen aan een competitief agrocomplex• Betrokkenheid bij landbouw en platteland verhogen• De negatieve effecten van plantaardige en dierlijke overlastbezorgers verminderen• Leefbaar en beleefbaar platteland verder uitbouwen
Budget 2014: 2 957 875 euro
Personeel : 25
In een notendop• Landbouw is en blijft belangrijk, ook in verstedelijkt Vlaanderen• Vlaanderen en dus ook Oost-Vlaanderen hebben grote troeven
• Goed klimaat & bodem• Kwaliteitsvol, traceerbaar en gezond voedsel • Voor eigen markt & export• Uitgebreid netwerk landbouwonderwijs• Unieke samenwerkingsverbanden, bv Technopool
Sierteelt• Oost-Vlaanderen = Sierteeltprovincie• Leef- en beleefbaar platteland
Dienst Landbouw en Plattelandbeleidsverantwoordelijke Alexander Vercamer,gedeputeerde Landbouw en Plattelandpostadres: Gouvernementstraat 1, 9000 Gent bezoekadres: Seminariestraat 2, 9000 Genttel. 09 267 86 79e-mail: [email protected] Landbouwkamer voor Oost-Vlaanderenvoorzitter Alexander Vercamerpostadres: Gouvernementstraat 1, 9000 Gentbezoekadres: Seminariestraat 2, 9000 Genttel. 09 267 86 80e-mail: [email protected] Oost-Vlaanderen (RATO) vzwvoorzitter Nicole Van Duysepostadres: Gouvernementstraat 1, 9000 Gentbezoekadres: Seminariestraat 2, 9000 Genttel. 09 267 87 43e-mail: [email protected]
Nuttige adressen en telefoonnummers
Proefcentrum voor de Sierteelt vzwFundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek en verspreiden van waarschuwingen en advies.Schaessestraat 18, 9070 Destelbergentel. 09 353 94 94, fax 09 353 94 95e-mail: [email protected]: www.pcsierteelt.beProvinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt vzwVerzameling en –verspreiding van kennis voor de groenteteelt in open lucht en de beschutte en biologische groenteteelt.Karreweg 6, 9770 Kruishoutemtel. 09 381 86 86, fax 09 381 86 99e-mail: [email protected] website: www.proefcentrum-kruishoutem.beProefcentrum voor de Aardappelteelt vzw Praktijkgericht onderzoek en verspreiden van marktinformatie en teelttechnische informatie (waarschuwingen en advies).Karreweg 6, 9770 Kruishoutemtel. 09 381 86 86, fax 09 381 86 99e-mail: [email protected]: www.pcainfo.be
Kenniscentra
Chris Botterman Hoofd Sociale Zaken Boerenbond
ondervoorzitter EDUplus vzw
“Hoe het sociaal overleg op Europees, Belgisch en Vlaams niveau de tewerkstelling in de sector kan ondersteunen”
Het sociaal overleg op Europees, Belgisch en Vlaams niveau
Chris Botterman
Aalter, 25 maart 2014
Europees niveau
• Geopa – Effat• 50 jaar sociaal overleg• Studie 2013: impact GLB op de
tewerkstelling in land- en tuinbouw• Studie 2014: loonvergelijking (+
loonlasten) in EU; vergelijking flexibiliteit• Agripass on line
44
Europees niveau
• Akkoord over preventie van ongevallen, TMS
• Betrokkenheid bij overleg over constructie tractoren (DG Agri)
• Competenties in de toekomst• Detacheringsrichtlijn EU• Directive i.v.m. seizoenwerknemers van
buiten EU45
Belgisch niveau
• Nationale arbeidsraad, G10• Paritair comité landbouw, tuinbouw
46
NATIONALE ARBEIDSRAADG10
47
Belgisch niveau
• Loonkosten onder controle houden– Structurele RSZ-vermindering: € 400 € 462,5– Lage looncomponent: ± € 150– Plus +1, +2, +3, +4, +5 plan– Andere doelgroepen: -30j, +50j Vlaanderen– Studentenarbeid
• 5,42% RSZ• 50 dagen
– Seizoenarbeid €7/dag• Tuinbouw: 65 dagen• Landbouw: 30 dagen
48
Belgisch niveauKostprijsberekening arbeiders
Vaste arbeid voltijds
Vaste 1e WN voltijds
Vaste arbeid student
Seizoensarbeid PC 144
Seizoensarbeid PC 145
Uurloon € 10,08 € 10,08 € 10,08 € 8,7 € 8,51
Andere verminderingen
€ 6.000
Gemiddelde loonkost per uur
€ 15,04 € 11,75 € 10,58 € 9,71 € 9,65
49
SOCIAAL OVERLEG PARITAIR COMITÉ
50
Belgisch niveau
• Loonkosten onder controle houden– 2007-2008: tweede pensioenpijler– 2009-2010: ecocheques– Seizoenwerknemers
• Gratis vorming voor regulier werknemers: EDU+
• Collectief outplacement: ook voor land- en tuinbouw
51
Belgisch niveau
• Administratieve lasten van bedrijven wegnemen– Brugpensioen– Bestelling ecocheques– Verzekering gezondheidszorgen
• Paritair leercomité: jongeren aantrekken vanaf 15j• Sociale wetgeving afstemmen op de praktijk
– Flexibiliteit– Seizoenregeling: dagcontracten– Eigen KB inzake schijnzelfstandigheid
52
Vlaams niveau
• Vorming en opleiding: via EDU+• Paritair leercomité• Contacten met VDAB
– Onderwijs (deeltijds – voltijds)
• Preventie van ongevallen– PreventAgri Vlaanderen
53
Katleen Coudijzer Manager Food Pilot, ILVO
“Van akker tot tafel: begeleiding in productontwikkeling”
Instituut voor Landbouw- en VisserijonderzoekEenheid Technologie & Voedingwww.ilvo.vlaanderen.be
Conferentie voor Land- en Tuinbouw en Sierteelt
Van akker tot tafel: begeleiding in productontwikkelingKatleen Coudijzer
Dinsdag 25 maart 2014
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek
Wat?Wetenschappelijke instelling (Vlaamse overheid)
Onderzoeksactiviteiten gestructureerd in 4 eenheden:
DierPlant
Landbouw en maatschappij Technologie
en voeding
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek
Beleidsondersteunendwetenschappelijk
onderzoek
DoelEconomische, ecologische en sociale voordelen voor landbouw en visserij, inbegrip van agro-food
4 ILVO Eenheden
→ Agro-industrie→ Landbouw en visserij→ Federaties, …
Services e.g. in agro-food
GewassenPlantengenetica en fysiologie Plantenveredeling en bodem gewasbescherming veehouderij Aquatisch milieu en kwaliteit Visserij en aquatische productie voedsel wetenschap Agrotechniek Natuur en Milieu plattelandsontwikkeling Landbouw- en bedrijfsontwikkeling
Expertise
Technologie en voeding
Voedselveiligheid
Productkwaliteit en -innovatie
Agrotechniek
Food Pilot
Opgericht in 2011 door ILVO en Flanders’ FOOD
Wat?Testcentrum voor piloottesten, laboanalyses en advies in productontwikkeling
Voor wie?•Alle agro-food bedrijven•Onderzoekscentra
Hoe werken we? Confidentieel Vrijblijvend overleg Offerte Uitvoeren van de testen Rapport en procesparameters Factuur Mogelijkheid tot subsidies (KMO
portefeuille -75%)
Dienstverlening
• Piloottesten > 50 toestellen
• Verpakkingstesten
• Houdbaarheidstesten
• Smaaktesten
• Aromaprofilering + advies productsamenstelling /processing
(samenw. vzw SensNet)
• Chemische, fysische en microbiële analyse van het product
• Advies in reiniging en desinfectie op de productiesite
Steeds op maat van de vraag
Hoe gaan we te werk
• Bilateraal:
• Op vraag van de klant
• Intake gesprek: test en proefopzet bespreken
• Projecten
• IWT-studies met bedrijven (O&O, KMO, Sprint)
• Flanders’ FOOD : collectief onderzoek
• EU-projecten
• Valorisatie van eigen onderzoek
• Doctoraatsonderzoek (groenten, fruit, vlees, …)
Steeds op maat van de vraag
Hoe gaan we te werk:
• Trouble shooting:• Technologisch advies• Analysen: bacteriologisch/fysisch-chemisch
• Productie van teststalen • Marktstudie/klinische testen• Smaakonderzoek
• Haalbaarheidsstudie• Voor investering in nieuwe apparatuur• Voor commercialisatie van nieuw productie
• Productonwikkeling• Lab-ontwikkeling bedrijf industriële schaal• Samen met Food Pilot:
• Op basis van onderzoek van bedrijf• Op basis van ILVO-onderzoek
Steeds op maat van de vraag
Product is bedorven voor einde houdbaarheidsdatum? Shelf life testen
• Piloottest: • aanmaak van samples• correcte verpakkingsmanier
• Houdbaarheid:• MAP-verpakking • Bewaarruimten: temperatuur en relatieve vochtigheid
Product is bedorven voor einde houdbaarheidsdatum? Shelf life testen
• Product is slecht voor einde houdbaarheidsdatum: Shelf life testen: • In functie van tijd:
• Microbiologie• Fysisch-chemische analysen:
• Kleur• Textuur
• Smaaktesten
Ontwikkelen UHT-drank
Probleem: hittestabiliteit tijdens verhitting
Additionele tests: Wetenschappelijke ondersteuning bij opstellen receptuur en proces
?
Testen nieuwe aroma’s in salami
Aanpassen van aroma van salami
Toestellen:•Vacuüm kookcutter•Vulbus•Klimaatkast
Additionele tests: • pH• aw• Microbiologische analyse • Aroma analyse
Vergelijken van verschillende productieprocessen voor saus
Product: dressing
Toestellen:•Coloïd molen•M4E•Stephan
Upscalen recept chocoladevulling voor praline
Onderzoek:• Aanpassen van samenstelling• Invloed van samenstelling op
• Kristallisatiegedrag • Schimmel ontwikkeling
• Bereiding op semi-industriële schaal
Toestellen:•Homogeniseertoestel (Stephan)
Additionele tests: •Shelf life testen•aw •Smaaktest
Verkennen innovatieve perstechnologie voor groenten en fruit
Grondstof: Appelen, peren, rode vruchten, tomaten, wortelen en andereProduct: sap, puree of droge pulp
Toestellen:•Spiraalfilterpers =
scheiden + ontluchten + filtreren
•UHT toestel voor pasteurisatie
Verkennen innovatieve perstechnologie voor groenten en fruit
Grondstof: rebut perenProduct: stabiel licht gekleurd sap
Toestellen:•Spiraalfilterpers•UHT toestel voor pasteurisatie
Ongebruikte groene deel van prei:
•Belangrijke buiten groente in Vlaanderen- 4800 ha - 170 000 tonnes•Tijdens oogst en verwerking, creatie van grote hoeveelheden bijproducten/afval
10-20 ton/FW/ha! - 45.000-90.000 t – gans het jaar beschikbaar
Organosulfur componenten
fructanen
polyphenolen
vitaminen
Ongebruikte groene deel van prei:
• Uit ILVO-onderzoek (PhD) blijkt dat het groene deel van prei belangrijke nutriotionele componenten bevat, en meer dan in witte gedeelte
• Hoe stabiliseren? drogen!
Bernaert et al. 2012Food Chemistry 134, 669-677.
Green part White part
Op punt stellen droogproces
• Onderzoek: Drogen van groen van prei • Verschillende manieren:
• Klimaatkast• Multifunctionele kast• Lyofilisator• Refractive Window droger
• Controle op kwaliteit en samenstelling• Onderzoek van toepassingsmogelijkheden van
prei-poeder om in diverse voedingsproducten (kaas, brood, pasta, aroma, …)
Valorisatie van groene deel van prei:
• Interesse preiteler: • Maakt gebruik van overmaat aan gecreeerde warmte op zijn bedrijf om preigroen
te drogen
http://www.odgroen.be
Valorisatie van groene deel van prei:
• Interesse preiteler: • Maakt gebruik van prei poeder als ingrediënt in volgende voedingsproducten (‘Ons
Dagelijks Groen’, Meldert).
http://www.odgroen.be
Dank voor uw aandachtwww.foodpilot.be
Voor een bezoek, overleg of vraag,Aarzel niet om ons te contacteren !
FOODINOFRA, partner van het Nieuw Industrieel Beleid
Vragen ?
Aarzel niet ons te contacterenTechnologie & Voeding
Agrotechniek Productkwaliteit en -innovatie
Burg. Van Gansberghelaan 115 bus 19820 Merelbeke
T +32 9 272 28 00
VoedselveiligheidProductkwaliteit en -innovatie
Brusselsesteenweg 3709090 Melle
T +32 9 272 30 00
www.ilvo.vlaanderen.be
Panelgesprek
met vragen uit het publiek olv moderator:
Jan de Keyser
Slotwoord door:
Odette Van Hammevoorzitter RESOC Meetjeland, Leiestreek en Schelde
Met dank aan alle sprekers en sponsors
Netwerkreceptie met streekproducten