veshi i jashtem.ppt - masterat berat | ketu do te gjeni ... · -cfare behet,kujdesi, cfare pritet...
TRANSCRIPT
14/10/2013
1
PerikondritiPerikondriti
Komplikacion i mundshem ne nderhyrjetne veshin e jashtem/ traumat/lacerimet eaurikules
Shkaktari me i shpeshte; Pseudomonasaeruginosa
Profilaksia me e rendesishme se trajtimi
Klinikisht; enjte e kuqe e aurikules, difuzedhe e dhimbshme.
Mund te kape dhe regjionin retroaurikular Temperature, leukocitoze, adenopati
regjionale
KujdesiKujdesi Nese dyshohet per perikondrit fashatura nuk
duhet mbajtur mbi 48h, ose duhet nderruarcdo dite ne kushte te rrepta asepsie
Kompresa te ngrohta mbi vesh Kukture per antibiograme Mjekimi fillon me antipseudomonas
(tobramicine etj), mbi 2 jave Radioterapi? Incizion, drenim ne fluktuacion Nekroza e kercit- veshi lulelaker
14/10/2013
2
TumoretTumoret malinjemalinje tete veshitveshit
Carcinoma Ceruminoma Epitelioma adenoide cistike Sarkoma Melanoma malinje Cilindroma
CarcinomaCarcinoma 90% te rasteve ne koke-qafe 6% te rasteve ne aurikul
Incidenca 4-5 ne 20,000 te semure Klinikisht si inflamacion kronik me dhimbje dhe
hemoragji. Fillon si nodul i forte qe zmadhohet. Errozioni
shfaqet me ulcer siperfaqesore, krusta dhe buze terrumbullaketa.
Me rralle ne forme kerpudhe Demtimi i n. Facial, Perhapet ne ln ose ne baze te kafkes
Te gjitha crregullimet e lekures per biopsi Shenja malinjizimi;dhimbja dhe hemoragjia
trajtimitrajtimi
Llapa;zbulohet me heret, shkalla e kurimit mbi 90
Ekscizion deri ne lekure normale , lekure + kartilago.
Ekscizion kuniform, me garft lekure, me flap postaurikolar, aurikolectomi deri rezeksion qafe.
Nuk indikohet rezatimi
MAE; Shkalla e kurimit, 35% Nderhyrja ne mastoid largon ‘en block
‘lekuren plus kocken e kontakt me te Shoqerohet me rrezatim
14/10/2013
3
AurikuloplastikaAurikuloplastika Aurikuloplastika eshte rregullimi kirurgjikal i formes se
veshit te jashtem, per te zhdukur deformimet ose per terregulluar pamjen.
Mund te jete kozmetike apo rekonstruktive
Pse nje vesh mund te jete prominent? kendi- kendi qe formon aurikula me koken eshte zakonisht
20-35 grade. Nese ky kend eshte me i madh veshet jane‘llapushe’
Mbi zhvillim te kartilagos- nese aurikula ka shumekartilago, atehere veshi ka shume shanse te behetprominent
Mos zhvillimi i kartilagos- rripi i kartilagos ne maje teveshit nuk perthyhet normalisht gjate zhvillimit; maja ejashteme e veshit nuk perkulet drejt kokes.
PsePse njenje veshvesh mundmund tete jetejete prominent?prominent?
Demtimet
Rreth 20-30% e femijeve lindin me deformime te veshitte jashtem. Mund te jene kongenitale ose shkaktohennga traumat ne lindje. Nese keto demtime nukrregullohen 1 jave pas lindjes, do te jete e nevojshmerregullimi kirurgjikal i vesheve.
Mosha e nderhyrjes: -mbi 5 vjec
Pas Pas nderhyrjesnderhyrjes ; ; Disa dite (10-14) pas nderhyrjes pacienti do te mbaje
nje bandazh ne koke, gjate se ciles nuk do te mund telaje floket.
Pas heqjes se bandazhit, pacienti duhet te mbaje njekordon gjate nates, per te penguar perthyerjet dheterheqjet ne gjume gjate nates.
Pas dy jave kthehet ne pune Duhen shmangur traumat. Sportet me kontakte duhen
evituar per se paku 3 muaj, noti per rreth 8 jave. Ndjenja e mpirjes mund te azhdoje per disa jave, kurse
mungesa e sensibilitetit taktil deri disa muaj.
Cilat jane komplikacionet e mundeshme?
Infeksioni; kerkohet trajtimi me antibiotike Hemoragjia; shume e rralle. Duhen hequr bandazhet,
zbrazur hematoma etj. Komplikacionet e suturave; varet nga lloji i suturave /
keloidet Mos korrigjimi i plote- kerkohet nje nderhyrje e dyte
kirurgjikale.
14/10/2013
4
OAEOAE percaktohetpercaktohet sisi njenje inflamacioninflamacion difuzdifuz ii kanalitkanalit tetejashtemjashtem tete degjimitdegjimit,, ii cilicili mundmund tete perfshijeperfshije edheedhe llapenllapen eeveshitveshit oseose membranenmembranen timpaniketimpanike
Elementet e diagnozes se otitit ekstern difuz akut
1. Fillimi i shpejte, pergjithesisht brenda 48 oreve dhe zgjatje deri ne 3 jave
2. Shenjat e inflamacionit te kanalit te jashtem te degjimit qe perfshijne:Dhembje te veshit (shpesh e rende),te kruara, ndjenje e mbushjes se veshit
Pranine ose jo te uljes se degjimit ose dhembje ne artikulacionintemporomandibular, DHE
3. Shenjat e inflamacionit te kanalit te jashtem te degjimit qe perfshijne:
Dhembje gjate shtypjes ne tragus,ne llapen e veshit ose ne te dyja
Ose edeme difuze te kanalit te jashtem te degjimit,eriteme e tij, ose tedyja se bashku
Pranine ose jo te sekrecioneve nga veshi, limfadenit regjional, eriteme temembranes timpanike ose celulit te llapes se veshit dhe lekures perreth
Faktore predispozuesFaktore predispozues Pastrimi i rregullt i kanalit te veshit heq dyllin, i cili eshte nje
barriere e rendesishme ndaj lageshtise dhe infeksionit.Cerumeni krijon nje Ph lehtesisht acid qe frenon infeksionet (vecanarisht nga P aeruginosa), por qe mund te alterohet gjateekspozimit ndaj ujit, pastrimit energjik, depozitimit te sapunitose gjate perdorimit te preparateve alkaline me pika ne vesh.
Grumbullimi ne kanalin e jashtem te degjimit i copezava telekures per shkak te problemeve dermatologjike, mund tenxise gjithashtu infeksionin,
Trauma lokale gjate perpjekjeve per vetepastrim te veshit oseshpelarjet e tij. te notuarit,alergjite dhe stresi.
OAE eshte me i shpeshte ne zonat me klime te nxehte dheme lageshti te rritur si dhe ne rastet e ekspozimit te zgjaturndaj ujit gjate te notuarit.
MjekimiMjekimi dhedhe parandalimiparandalimi
Tualeti aural (me thithje,pastrim me shpelarje, heqja tetapave te cerumenit ose tetrupave te huaj ne kanalin ejashtem te degjimit)
Preparate joantibiotike me pika(antiseptike ose acidifikues)
Antibiotike me pika Steroide me pika Antibiotike oral Analgjezike Tampon veshi Kirurgjia
Parandalimi i grumbullimitte ujit ne kanalin e jashtemte degjimit
Perdorimi i pikaveprofilaktike ne vesh
Kontrolli i higjienes semjedisit rrethues
Shmangia e perdorimit tepikave alergjike ne vesh(psh.neomicina)
NeNe qofteqofte sese pacientipacienti nuknuk ii pergjigjetpergjigjet terapiseterapise fillestarefillestare brendabrenda 4848--7272oreshoresh,, mjekumjeku duhetduhet tete rivleresojerivleresoje pacientinpacientin perper tete komfirmuarkomfirmuardiagnozendiagnozen ee OAEOAE difuzdifuz dhedhe perper tete perjashtuarperjashtuar semundjesemundje tete tjeratjera..
NjeNje mjekimmjekim ii miremire ii OAEOAE ii pakomplikuarpakomplikuar sjellsjell permiresimpermiresim tete kuadritkuadritklinikklinik brendabrenda 4848--7272 oreshoresh ((dhembjadhembja ee veshitveshit,, tete kruaratkruarat,, ndjenjandjenja eembushjesmbushjes sese veshitveshit))..
StudimetStudimet klinikeklinike kanekane treguartreguar sese njenje mjekimmjekim ii duhurduhur sjellsjell uljeuljesinjifikantesinjifikante tete dhembjesdhembjes paspas 11 ditedite dhedhe pjesapjesa meme ee madhemadhe ee dhembjesdhembjeszhduketzhduket brendabrenda 44--77 diteshditesh..
TraumatTraumat e e kanalitkanalit tete jashtemjashtem tetedegjimitdegjimit Perdorimi i portcotoneve per pastrim Pastrimet nga mjeku (incidenca 10%) Trupat e huaj ne MAE Dhuna ne familje, aksedente auto,
aksidente ne sporte Trauma kraniale Barotrauma
Hematoma subperikondrialeHematoma subperikondriale
Mase e kuqe e bute dhe e nxehte ne aurikul
Mund te progresoje ne infeksion, nekroze avaskulare dhe vesh ne forme lulelakre
Trajtimi kerkon drenim, bandazh dhe mjekim me antibiotike per te pakten 5 dite
14/10/2013
5
Hematoma subperikondrialeHematoma subperikondriale
Mase e kuqe e bute dhe e nxehte ne aurikul
Mund te progresoje ne infeksion, nekroze avaskulare dhe vesh ne forme lulelakre
Trajtimi kerkon drenim, bandazh dhe mjekim me antibiotike per te pakten 5 dite
1- Laceracionet : Nese laceracionet prekin dhekartilagon, , qepet lekura dhe nen teripozicionohen copat e kartilagos
Antiobiotike PO2-Avulsionet ; Kirurgji3- Traumat nga frakturat mandibulare;
Fragmentet e zhvendosur nga fossa glenoide,mund te cojne ne stenoze te MAE, prandajduhen hequr ose duhen reduktuar , nen AGJnese eshte e nevojshme.
PreparatetPreparatet
Betadine Alkool 76% Pomanda te ndryshme me antiobiotike
STERILITET
DetyraDetyra kursikursi::1- nje pacient 45 vjecar, vjen ne urgjence pasi nje cope
veshi ja ka keputur kali para 7 oresh. Copen e ka nedore.
-cfare behet, kujdesi, cfare pritet te ndodhe?
2- nje vajze 27 vjec, vjen ne klinike pasi ka shkuar ne disko5 dite pas aurikulopaltikes dhe ankon dhimbje veshi neprekje dhe spontane.
-Cfare mund te ndodhe? Si trajtohet? Risqet?
3- Nje pacient 74 vjecar, ekspozuar shume kohe ne diell,referon nje mase ne aurikul. Trajtimi i mundshem?
4- roli i alkolrave ne infeksionet e veshit te jashtem. Si dhekur nderrohen tamponat?