visieoefening 2060 in 2060

Antwerpen-Noord in 2060Naar een rechtvaardige, duurzame, sociaaleconomische dynamische wijk in de stad

2060

Probleemanalyse 2060

• Fundamentele (globale) systeemcrisis (sociaal, ecologisch, democratisch)

• Mondiale economie:– overschrijdt de draagkracht van de aarde– sociaal onrechtvaardig– ethisch onaanvaardbaar

-> Effecten/gevolgen allemaal zichtbaar in Antwerpen-Noord

Probleemanalyse 2060

• Sociaal; veel armoede, illegaliteit, slechte huisvesting, weinig visie, weinig coördinatie, weinig interactie en samenwerking, veel engagement!

• Ecologisch; weinig of geen productie, veel consumptie, enorme ‘afval’productie/stromen

• Democratisch; top down aanpak/interventies, niet vanuit de kracht/engagement van de wijk

-> Oplossing: ‘Think global, act local!’

In Antwerpen-Noord gaan we de wereld, de stad, de wijk, …

heruitvinden!

Doel: systeemverandering

• Sociaalecologische, veerkrachtige, duurzame wijk incl. economie uitbouwen:– binnen de grenzen van het ‘wijksysteem’– gerechtvaardigde behoeften van alle inwoners-> wijk/economie ten dienste van bredere maatschappelijke doelstellingen-> “Produce what we consume and consume what we produce”

Antwerpen-Noord in 2060• ‘Gesloten’, ‘gekoppeld’, ‘gedeeld’ ‘ecowijksysteem’ (‘transition town’)

ontwikkelen (‘holistische aanpak’)– waarbinnen alle wijkactiviteiten ‘zelfsturend’, zelfbedruipend, zelfvoorzienend

georganiseerd worden; ‘korte ketens’, ‘op wijkniveau sluiten’ – waar activiteiten, diensten, mensen aan elkaar gekoppeld worden (welke

wel/niet?)– Waar zoveel mogelijk gedeeld wordt

Transitieproces

• Motor van veranderingsproces: inwoners• Ism middenveld, stad, …: versterken (!?)• Actie en samenwerking door ‘koplopers’ op

zeer lokaal niveau: lokaal actienetwerk– Gezamenlijke probleemanalyse– Gezamenlijke toekomstvisie– Samen in actie– Gekoppelde werkdomeinen

Strategie• Kleinschalige pilootprojecten/interventies binnen ≠ ‘werkdomeinen’

uitwerken, uittesten• Actief, dynamisch netwerk van ‘Koplopers’/’Ministers’ uitbouwen

(‘Ministerraad 2060’)• ‘Alles’ aan elkaar koppelen: mensen en initiatieven !Empowerment!

Loosely coupled!• Concrete, subtiele verandering van(uit) Antwerpen-Noord

Strategie

2060

Werkdomeinen (‘Ministeries’)

• Lokale democratie incl. sociale cohesie/ongelijkheid

• Publieke ruimte (‘frictie’)• Duurzaam materialenbeheer• Huisvesting• Lokale economie

Werkdomeinen (‘Ministeries’)

• Lokale economie incl. werk• Stadsandbouw• Energie• Lokale (zieken)zorg• Cultuur• Sport• Logistiek en transport• …(evenwicht/koppeling produceren-consumeren!)

Voorbereiding: ‘Crowdmapping 2060’• ‘Subjectieve’, participatieve, ruimtelijke

omgevings/waarden/competentieanalyse/locatie-onderzoek + betekenis

• Welke betekenis hebben plekken in de wijk? Hoe ervaren inwoners de wijk, van welke wijk dromen we? Welke competenties in de wijk?

= basis van alle pilootprojecten -> Koppeling!= laten uitlopen in een evenement

• Lancering: februari 2013• Tim Devos (KUL)

Pilootproject: ‘friction spaces’

• Ruimtelijke analyse/interventie sociale woonblokken Van Kerckhovenstraat: ‘detailonderzoek’= leermoment

• Start; januari 2013• Bie Van Giel/Tim Devos

Lancering: ‘Wijkfestival’

• Najaar 2013 (ikv projectoproep Oude badhuis),

• Waaier aan creatieve, duurzame toepassingen en wijkgenoten, experimenten en verbeeldingen van hoe onze duurzame wijk van de toekomst eruit kan zien


• Workshops: repaircafé, recycleknutselsessie, stadslandbouw, bloembakken bouwen, burenbanken timmeren, groenten en fruit overal gaan aanplanten in de wijk,…

• Lezingen, optredens, …• Rommelmarkt, zaden- en plantenmarkt,

dadelcafé, ‘beurs/ruilvloer’,…


• Doel:– Doorstart/uitbouw/bundeling actief lokaal ‘koploper’

netwerk (campagnegroep, Noord ant-woord, SAS, ACW, UA, stad Antwerpen, …): campagnegroep-buurtschattenfonds 2,0: ‘Wijkministerie’

– Boost en erkenning geven aan allerhande initiatieven en wijkgenoten die passen in een rechtvaardige en duurzame wijk…

– Opstart pilootprojecten


• Middelen:– Financieel: Buurtschatten, Projectoproep ‘Oude

Badhuis’, …– Ruil/werkplatform: offline/online

cf. Ministerie van ideeën, Maakdestad, Iedereenruiltmee, verbeterdebuurt, Yellow arrow, …

Pilootproject: ‘Transitielab’/Doehuis

• Timing: voorjaar 2014• Locatie: Centrum de wijk/W.Vandersteenplein• Doel:– Katalysator/uitvalsbasis wijkgericht transitie-actienetwerk– Huis van de ‘Ministerraad’; stadslandbouw, materialen- en

afvalbeheer, huisvesting en wonen, cultuur/kunst, Alternatief werk&economie, Energie, Slimme wijkdistributie, Samenleven…

– Educatie

Pilootproject: ‘Transitielab’

Pilootproject: ‘Stadslandbouw’• Productie fruit/groenten• Verwerking huishoudelijk

groenafval/groenafval openbaar domein• Pedagogisch: transitie-educatie• Sociale economie• Groen labo/kweekvijver:– ‘edible 2060’– Bloementeelt

Standplaats: W. Vandersteenplein

• Lokale afval recyclage• Productie meubilair, …• Pedagogisch: transitie-educatie• Sociale economie• Recycle lab:– Repaircafé– Fietscafé– Knutselworkshops– Stratencompetitie

Pilootproject: materialen en afval

Pilootproject: materialen en afval

Pilootproject: Huisvesting• Ecologisch cohousing proefproject, sociale

woningcoöperatie, …• Stuivenbergsite• Pedagogisch: transitie-educatie• Sociale economie

Pilootproject: Alternatieve economie• Duurzaam, sociaal ecologisch gedrag,

diensten, producten, noden valoriseren• Lets? Lokale munt/ruilsysteem

Pilootproject: sociale kruidenier• producten aan een lagere prijs, waarbij

mensen zélf hun basisproducten kiezen en betalen

• Incl. ontmoetingsplaats, vorming,…• Tewerkstelling

Pilootproject: Energie coöperatie

Pilootproject: slimme wijkdistributie

Pilootproject: wijkcoöperatie• Alternatief sociaal businessmodel• Cvba 2060?• Inwoners worden aandeelhouders• Cf. Mondragon corporation

≠ deelbedrijven

‘Fricties’• Alles aan elkaar koppelen? Wanneer wel/niet?

Criteria?• ‘Publieke’ middelen/ruimte gebruiken? Hoe?• Hoe samenwerken met overheden, middenveld,

…? Koppelen?• Hoe ≠ gemeenschappen in 2060 betrekken,

koppelen? In welke mate?• Wijkcoöperatie vs ruilsysteem

visieoefening 2060 in 2060

News & Politics