vlerësimi i ndikimit në mjedis/vlerësimi strategjik i...

Doracak për ekzaminimin dhe studimin e VNM dhe VSM

Vlerësimi i ndikimit në

mjedis/Vlerësimi strategjik i

mjedisit që integron ndryshimet

klimatike dhe biodiversitetin,

Projekti SLED (2014-IC-108)

Doracak për ekzaminimin dhe

studimin e VNM dhe VSM (15 tetor 2014)

Përkrahur nga PROGRAMI PËR ZHVILLIM I KOMBEVE TË BASHKUARA

RAPORTI N.3


Autoriteti kontraktues: Programi për Zhvillim i Kombeve të Bashkuara (UNDP)

Numri i kontratës: 2013-IC-108

Titulli i programit: Përkrahje në përgjigje të kërkesave lidhur me mjedisin për anëtarësim

në të ardhmen në BE

Titulli i projektit: “Përkrahje për zhvillim me emetim të ulët në Evropën Juglindore (SLED)”

Komponenti i Projektit: “Vlerësimi i ndikimit në mjedis(VNM) / Vlerësimi strategjik i mjedisit (VSM)

që integrojnë ndryshimet klimatike dhe biodiversitetin”

Aktivitetet e Projektit:

Të zhvillohet një sistem operacional për kryerjen e procedurave të

ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit të direktivave të VNM dhe VSM;

Të përgatitet një doracak për zyrtarët në nivel qendror dhe lokal se si të

kryhet ekzaminimi dhe studimi

Titulli i Raportit: Doracak për ekzaminimn dhe studimin e VNM dhe VSM

Data e raportimit: 15 tetor 2014

Temat e Raportit Të zhvillohet një sistem operacional për kryerjen e procedurave të

ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit të direktivave të VNM dhe VSM

Periudha e përgatitjes së raportit

/Rishikimi: Nga 15 gusht 2014 deri me 15 tetor 2014

Raportues: Z. Giuseppe RAZZA (Konsulent ndërkombëtar për VNM/VSM)

Ekspertët tjerë që kanë kontribuar

në finalizimin e raportit

Z. Muhamet MALSIU (Drejtor i DMM-MMPH)

Znj. Nezakete HAKAJ (Udhëheqëse e Divizionit të Mbrojtjes së Mjedisit -

MMPH)

Z. Shukri SHABANI (Shef i Seksionit VNM/VSM-DMM-MMPH)

Znj. Merlinda BLLATA DIBRANI (Përgjegjëse e Seksionit VNM/VSM -

DMM)

Emri, mbiemri dhe pozita Nënshkrimi për miratimin e Raportit

Z. Giuseppe RAZZA

Ekspert Ndërkombëtar

Z. Muhamet MALSIU

Përfituesi i projektit

* Referenca ndaj Kosovës duhet të kuptohet në kontekst të rezolutës së Këshillit të Sigurimit 1244 (1999)

Mohim i përgjegjësisë

Opinionet e shprehura në këtë Raport janë të autorëve dhe nuk pasqyrojnë

domosdoshmërisht opinionet e Zyrës së UNDP-së në Kosovë apo të ndonjë

organizate tjetër që përmendet. Prandaj, të gjitha këto do të verifikohen para

implementimit të ndonjërit prej rekomandimeve të paraqitura këtu.


i

PËRMBAJTJA Faqe

HYRJE ................................................................................................................................................. 5

1 INFORMATA PËR HISTORIKUN DHE DOKUMENTET .................................................................. 7

1.1 TeR të Projektit ........................................................................................................................................ 7 1.2 Legjislacioni përkatës ............................................................................................................................... 8

1.2.1 Vlerësimi i ndikimit në mjedis (VNM) ......................................................................................................... 8 1.2.2 Vlerësimi strategjik mjedisor (VSM) ........................................................................................................... 9

2 ZHVILLIMI I NJË SISTEMI OPERACIONAL PËR KRYERJEN E PROCEDURAVE TË

EKZAMINIMIT DHE STUDIMIT ................................................................................................. 10

2.1 Procedurat e ekzaminimit (përzgjedhjes) dhe studimit të VNM .............................................................10 2.1.1 Procedurat e ekzaminimit (përzgjedhjes) të VNM ..................................................................................... 10 2.1.2 Procedurat e studimit të VNM ................................................................................................................... 12

2.2 Procedurat e ekzaminimit dhe studimit të VSM ......................................................................................12 2.2.1 Procedurat e ekzaminimit të VSM ............................................................................................................. 12 2.2.2 Procedurat e studimit të VSM ................................................................................................................... 13


ii


iii

FJALORTHI I SHKURTESAVE

Shkurtesat Kuptimi

UA Udhëzim Administrativ

ADA Agjencioni Austriak për Zhvillim

ADC Bashkëpunimi Austriak për Zhvillim

KK Kuvendi i Kosovës

BAT Teknologjia më e Mirë në Dispozicion

VP Vendi Përfitues

AK Autoriteti Kompetent

AKA Autoriteti Kompetent Administrativ

KPBPZHRM

PH

Komisioni Parlamentar për Bujqësi, Pylltari, Zhvilim Rural, Mjedis dhe Planifikim Hapësinor.

CCS Kapja e karbonit dhe shtresat gjeologjike

CECIS Sistemi i Përbashkët i Komunikimit të Emergjencave dhe Informacionit

KEP Klasifikimi, Etiketimi dhe Paketimi

RRPN Rregullorja për Produktet e Ndërtimit

DPN Direktiva për Produktet e Ndërtimit

DB Baza e të Dhënave

DMM Departamenti për Mbrojtjen e Mjedisit

DBN Departamenti i Banimit dhe Ndërtimit

DeP Deklarata e Performancës

DSPZ Direktiva Specifike e Planit të Zbatimit

UP Ujë i pijshëm

DPUKM Drejtoria për Planifikim Urban, Kadastër dhe Mjedis (brenda Komunave të Kosovës)

SPM Strategjia e Përafrimit Mjedisor

KE Komisioni Evropian

ECENA Rrjeti i Pajtueshmëria Mjedisore dhe i Zbatimit për Anëtarësim

EE Efiçienca e Energjisë

AME Agjencioni Evropian për Mjedisin

UEE Urdhëresa për Efiçiencë të Energjisë

MSHS Mjedisi, Shëndeti dhe Siguria

VNM Vlerësimi i Ndikimit në Mjedis

EIONET Rrjeti Evropian për Informacion dhe Vëzhgim

VKE Vlerat Kufitare të Emetimit

EMEP Programi Evropian për Monitorim dhe Vlerësim

MM Mbrojtja e Mjedisit

AMM Agjencioni për Mbrojtjen e Mjedisit

DPM Departamenti për Mbrojtjen e Mjedisit

SCM Standardet e Cilësisë së Mjedisit

VTE Vlerësimi Teknik Evropian

SSHE Sistemi i Shkëmbimit të Emetimeve

BE Bashkimi Evropian

EULEX Misioni i BE-së për Sundimin e Ligjit në Kosovë

ZBE Zyra e Bashkimit Evropian

PSHE Produktet e Shfytëzimit të Energjisë

KEM Katalogu Evropian i Mbeturinave

VNF Vlerësimi i Ndikimit Financiar

DpP Direktiva për Përmbytje

UQ Urdhër Qeveritar

QeK Qeveria e Kosovës

SiH Standard i Harmonizuar

IHM Instituti Hidro-Meteorologjik

ZCN Zyra Civile Ndërkombëtare

KFN Korporata Financiare Ndërkombëtare

IFN Institucion Financiar Ndërkombëtar

IMPEL Rrjeti i BE-së për Implementimin dhe Zbatimin e Ligjit për Mjedisin

IMNM Instituti i Mbrojtjes së Natyrës dhe Mjedisit

INSPIRE Infrastruktura për Informacion Hapësinor në Komunitetin Evropian


iv

Shkurtesat Kuptimi

IPA Instrumenti për Asistencë të Para-Anëtarësim

MNI Menaxhimi i Ndotjes Industriale

PKIN Parandalimi dhe Kontrolli i Integruar i Ndotjes

KEK Korporata e Energjisë së Kosovës

IMD Impiant i Madh i Djegies

BKK Buxheti i Konsoliduar i Kosovës

PVMK Plani i Veprimit për Mjedisin i Kosovës

AMMK Agjencioni për Mbrojtjen e Mjedisit i Kosovës

SKM Strategjia e Kosovës për Mjedisin

ISHMK Inspektorati Shtetëror për Mjedisin i Kosovës

MBPZHR Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural

PZHK Plani Zhvillimor Komunal

MMPH Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor e Kosovës

MAPL Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal

SMI Sistemi për Menaxhimin e Informacionit

UM Urdhër Ministror

MSH Ministria e Shëndetësisë

SHA Shteti Anëtar

PKEE Plani Kombëtar për Efiçiencën e Energjisë

PKVM Plani Kombëtar i Veprimit për Mjedisin

SVPM Strategjia Vendore e Përafrimit për Mjedisin

OJQ Organizatë Jo-Qeveritare

IKSHPK Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik të Kosovës

PP Produkte të Pyllit

SKU Strategjia Kombëtare për Ujërat

GZ Gazeta Zyrtare

NP Ndërgjegjësimi Publik

KP Konsultimi Publik

RPL Rajoni i Pellgjeve Lumore

PMPL Planet për Menaxhimin e Pellgjeve Lumore

RRMA Rrjeti Rajonal i Mjedisit për Anëtarësim

QROE Qendra Rajonale për Operim të Emergjencës

VNRR Vlerësimi i Ndikimin Rregullativ

ZR Zyrtar për Regjistrim

KRB Këshilltari Rezident për Binjakëzim

KRU Këshilli Rajonal i Ujërave

VSM Vlerësimi Strategjik i Mjedisit

SEAD Riorganizimi i Zbatimi të Kontratave – raporti dhe rekomandimet për procedurat e lëndëve ekonomike dhe

ekzekutimin e vendimeve

SIDA Agjencioni Suedez për Zhvillim Ndërkombëtar

ZMS Zonat me Mbrojtje Speciale

AT Asistenca Teknike

TAIEX Instrumenti për Asistencë Teknike dhe Shkëmbim Informacioni

TFBE Traktati për Funksionimin e Bashkimit Evropian

TP Tabela e Përpuethmërisë

TeR Termat e References

KB Kombet e Bashkuara

UNDP Programi për Zhvillim i Kombeve të Bashkuar

UNMIK Misioni i Administratës së Përkohshme të OKB-së në Kosovë

UNSCR Rezoluta e Këshillit të Sigurimit e Kombeve të Bashkuara

PRRU Plani Rregullativ Urban

PU Plani Urban

BB Banka Botërore

DKU Direktiva e Kornizës për Ujëra

OBSH Organizata Botërore e Shëndetësisë

PP Plani i Punës

GPU Grupi Punues për Ujëra


5

Hyrje

Ky raport është përfunduar si produkt specifik i detyrës së z.Giuseppe RAZZA (Ekspert i angazhuar nga UNDP-ja) për

të zbatuar ndihmën e tij Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor (MMPH) të Kosovës brenda komponentes

“Vlerësimi i Ndikimit në Mjedis / Vlerësimi Strategjik i Mjedisit që Integrojnë Ndryshimet Klimatike dhe

Biodiversitetin” të Komponentës 2 të Projektit “Përkrahje për Zhvillimin me Emetim të Ulët në Evropën Juglindore

(SLED)” (më tutje në tekst përmendet thjesht si “Projekti”), që është pjesë e Programit “Përkrahje në përgjigje të

kërkesave lidhur me mjedisin për anëtarësim në të ardhmen në BE”, i cili financohet nga Bashkëpunimi Austriak për

Zhvillim (ADC) dhe zbatohet nga Programi për Zhvillim i Kombeve të Bashkuara (UNDP) në Kosovë. Kjo asistencë

individuale synon të zhvillojë kapacitetet e MMPH-së dhe të palëve të interesit për integrimin e çështjeve të rreziqeve

klimatike dhe mundësive për zhvillimin e politikave, strategjive dhe planeve dhe të përkrahë të njëjtën Ministri për

themelimin e një strukture efikase për analizimin e Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis (VNM), duke integruar ndryshimet

klimatike dhe biodiversitetin, prezantuar nga aplikantët në përputhje me legjislacionin primar dhe sekondar të miratuar

në kohën e fundit, si dhe për të lëshuar lejet përkatëse. Brenda kësaj kornize, në periudhën e kontraktimit 15 qershor

2014 (nënshkrimi i kontratës) deri me 15 dhjetor 2014, detyrat dhe nën-detyrat e identifikuara në TeR duhet të zbatohen

dhe të japin produketet gjegjëse:

N. Detyrat N. Nën-detyrat Produkti Afati

1

Zhvillimi i kornizës

institucionale të aftë

për të zbatuar

procedurat e VNM dhe

VSM në mënyrë

fleksibile dhe të

orientuar në rezultate

sipas procedurave dhe

proceseve përkatëse

administrative. VNM

dhe VSM duhet të

marrin parasysh në

mënyrë efektive

ndryshimet klimatike

dhe biodiversitetin

(30 ditë pune)

1.1

Të bëhet një vlerësim i njësive administrative institucionale, qendrore dhe

lokale, për të përcaktuar kapacitetet e tyrë t tanishme (numri i stafit,

aftësitë e stafit dhe pajisjet) duke e krahasuar me të domosdoshmen për të përmbushur mandatin e njësive. Për secilën njësi do të bëhet: (i) vlerësimi

nevojave për trajnim në lidhje me procedurat të VNM dhe VSM; (ii) vlerësimi i nevojave për pajisje në lidhje me këto kërkesa.

“Raporti i

Vlerësimit” 15.08.2014

1.2

Në përputhje me legjislacionin të hartohet grupi i procedurave të

kuptueshme për administrimin e VNM dhe VSM në Kosovë. Konsulenti kombëtar sipas nevojës duhet të shqyrtojë, se a duhet të ketë procedura të

përkohshme për t’u zbatuar për një periudhë para se njësitë të arrijnë

kapacitetin dhe aftësinë e tyre të plotë.

“Grupi i procedurave për

administrimin e VNM dhe VSM”

15.10.2014

1.3 Të zhvillohet një sistem operacional për kryerjen e procedurave të

ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit të direktivave të VNM dhe VSM. “Doracak për

ekzaminim dhe

studim”

15.10.2014

1.4 Të përgatitet një doracak për zyrtarët në nivel qendror dhe lokal se si të kryhet ekzaminimi dhe studimi

1.5

Të përgatitet një broshurë, në format të qartë dhe informacione të sakta

për procesin e VNM; Në përputhje me Ligjin për Komunitetin Evropian broshura duhet të përmbajë këto informata të zbatueshme për VNM në

Kosovë : (i) rrethanat nën të cilat kërkohet VNM; (ii) si do të përcaktohen

detyrat e VNM; (iii) hapat për të kryer VNM; (iv) përgjegjësitë gjatë procesit; dhe (v) disponueshmëria e burimeve shtesë të informatave.

“Broshurë për

procesin e VNM” 05.11.2014

1.6

Të propozohen metoda për të vlerësuar ndikimin mbi habitate/specie

gjatë ndërmarrjes së procedurave për VNM dhe VSM (kjo detyrë do të kryhet në bashkëpunim të ngushtë me zyrtarët e MMPH dhe konsulentët

ndërkombëtarë për habitate dhe specie)

“Metodat për

vlerësimin e ndikimit mbi

habitate/specie”

15.09.2014

2

Përkrahje për zyrtarët

e MMPH për të

kontrolluar VNM-të e

projekteve më të

rëndësishme

infrastrukturore nën

miratim dhe në

dhënjen e lejeve

korresponduese dhe

nëse projektet marrin

parasysh ndryshimet

klimatike dhe çështje të

biodiversitetit (15 ditë pune)

2.1 Të përkrahen zyrtarët e MMPH për të kontrolluar dhe vlerësuar në projektet me rëndësi, në zbatim, këto faza të VNM: (1) ekzaminimi; (2)

studimi; (3) rishqyrtimi i Raportit për VNM.

3 “Opinionet e

MMPH për VNM” 15.10.2014

2.2

Të asistohet MMPH për të shkruar mendimin lidhur me ndikimet

mjedisore që do të paraqiten në Raportin e VNM (Njoftimi për studim).

Kjo asistencë duhet të përfshijë verifikimin për: (1) përshkrimin e alternativave të mundshme; (2) përshkrimin e ndikimit të mundshëm mbi

mjedisin; (3) arësyet për identifikimin e këtyre ndikimeve; (4) përshkrimin e masave mbrojtëse të parapara që të shmangin, ulin dhe

nëse është e mundur të ndalojnë ndikimet negative mbi mjedisin;

2.3 Të asistohet MMPH të organizojë dhe mbajë debatin publik (shih Nenin

20 dhe UA Nr.09/11)

“Procedurat e

Komunikimit dhe Bashkëpunimit”

15.11.2014

3 Trajnimi (10 ditë pune)

3.1

Të përgatitet materiali për kursin e trajnimit, seancat e trajnimit për

zbatimin e VNM/VSM, i cili do të organizohet për personelin e administratës publike

“Materiali i

trajnimit për zyrtarët publikë”

25.11.2014

3.2 Të përgatitet dhe të zbatohet programi i trajnimit për çështje teknike dhe

administrative të sistemit të VNM për zyrtarët për çështje mjedisore

“Programi i

trajnimit për zyrtarë publik”

15.11.2014

3.3 Të përgatitetit dhe të zbatohet programi i trajnimit për zhvilluesit e

VNM/VSM

“Programi i

trajnimit për zhvilluesit”

15.11.2014


6

Në përputhje me TeR të lartpërmendura dhe organizimin e projektit, ky raport i tretë është i titulluar “Doracak për

ekzaminimin dhe studimin e një VNM” përfshin produktet specifike në lidhje me nën-detyrat 1.3 dhe 1.4 të kësaj

detyre, duke përshkruar aktivitetet që janë bërë gjatë periudhës tre mujore të detyrës (15 gusht 2014÷15 tetor 2014) që

korrespondojnë me 17.0 javë/ditë në tërësi. Siç është paraqitur në tabelën në faqen e mëparshme, gjatë po të njëjtës

periudhë nën-detyrat e tjera 1.1, 1.2, 1.6, 2.1, 2.2 dhe 2.3, janë zbatuar dhe janë përfunduar produktet përkatëse dhe janë

përfshirë në raportet e tjera. Poashtu, duhet të përmendet se ky Raport nr. 3, si të gjitha raportet e tjera të detyrës, në

vazhdimësi do të përditësohet me versione të mëtutjeshme deri në përfundimin e projektit në mënyrë që të përfshinë

informacione shtesë të gjetura nga Eksperti i UNDP ose për të marrë parasysh ndryshimet e mëtejshme në kornizën

ligjore dhe institucionale që mund të ndodhin gjatë zbatimit të detyrave të tjera të caktuara. Në përputhje me TeR dhe

kushtet e kontratës së detyrës, ky raport përfshin:

Zhvillimin e një sistemi operativ për të kryer procedurat e ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit të direktivave të

VNM dhe VSM (shih § 2);

Përgatitja e një doracaku për zyrtarët në nivel qendror dhe lokal se si të kryejnë ekzaminin dhe studimin (ky raport).

Para zhvillimit të një sistemi të tillë operacional, Eksperti Individual veçse ka mbledhur informata të historikut

(kornizën legjislative, udhëzimet dhe procedurat përkatëse të miratuara nga donatorë ndërkombëtar, etj.) gjatë dy

muajve të parë të detyrës. Këto informata janë përfshirë në “Raportin e vlerësimit” i realizuar me 15 gusht 2014.

Megjithatë, sa i përket konkretisht përkufizimit të sistemit operacional për të kryer procedurat e ekzaminimit dhe

studimit, në këtë raport analiza legjislative është dyfishuar në mënyrë që lexuesi të kuptojë më lehtë pa pasur nevojë të

kërkojë informacione të tilla në dokumentet e tjera. Në përfundim, ky raport i titulluar “Doracak për ekzaminimin dhe

studimin e VNM” paraqet një dokument referimi për zyrtarët e MMPH për të kryer procedurat e ekzaminimit dhe

studimit gjatë zbatimit të direktivave të VNM. Ky raport është i përgatitur në Kapitujt kryesor, si në vijim:

1-INFORMATA PËR HISTORIKUN: Ky kapitull paraqet historikun, informatat, dokumentet përkatëse dhe

qëllimin konkret që janë të përmendura në këtë raport, përveç informatave që veçse janë përfshirë në “Raportin e

Vlerësimit”. Prandaj, informatat për historikun janë të dobishme për zhvillimin e një sistemi operacional për të kryer

procedurat e ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit të direktivave të VNM që tashmë janë përfshirë në “Raportin e

Vlerësimit” thjesht janë përmendur në këtë raport, duke përqendruar vëmendjen në informata shtesë që janë të

dobishme veçanërisht për detajet e sistemit të tillë operacional.

2-ZHVILLIMI I NJË SISTEMI OPERACIONAL PËR KRYERJEN E PROCEDURAVE TË

EKZAMINIMIT DHE STUDIMIT: përcaktohet në bazë të legjislacionit kyç kosovar dhe direktivave të BE-së dhe

në bazë të procedurave dhe udhëzimeve më relevante të miratuara nga donatorët kryesorë. Së bashku me procedurat

e propozuara në raport “Grupi i procedurave për administrimin e VNM” dhe metodat e identifikuara në raport

“Metodat për të vlerësuar ndikimin mbi habitate/speciet gjatë ndërmarrjes së procedurave për VNM dhe VSM”,

sistemi operacional i identifikuar është përfshirë gjithashtu në një broshurë specifike (shih raportin “Broshurë për

procesin e VNM”) për zyrtarët e MMPH për vlerësimin e një VNM, siç është përcaktuar me pikën 2 të Nenit 15 të

Ligjit nr. 03/L-214 “për vlerësimin e ndikimit në mjedis”.

Sistemi operacional i identifikuar është miratuar edhe nga Eksperti i UNDP, si një mjet për testim të rasteve praktike

përmes asistencës për MMPH-në, duke dhënë me shkrim mendimin lidhur me ndikimet mjedisore për informacionet

mbi ndikimin mjedisor të paraqitura në Raportin e VNM (Njoftimi për studim). Kjo asistencë e mëtejme është

përshkruar në një raport tjetër të titulluar “opinionet e MMPH për VNM”. Për më tepër, sistemi identifikuar operacional

për ekzaminim dhe studimpoashtu është përdorur në diskutim në një punëtori tematike të organizuar nga eksperti i

UNDP me mbështetje të UNDP/MMPH në fund të muajit nëntor të vitit 2014.

Në përfundimin e këtij dokumenti, duhet të theksohet edhe përkrahja e fuqishme që është dhënë nga zyrtarët kosovar të

Departamentit për Mbrojtjen e Mjedisit (DMM) të MMPH. Në veçanti, anëtarët në vijim të një grupi punues të

përkushtuar kanë dhënë përkrahje të madhe për zbatimin e projektit: Z. Muhamet MALSIU (Drejtor i DMM), Znj.

Nezakete HAKAJ (Kryesuese e Divizionit të Mbrojtjes së Mjedisit brenda DMM), Z. Shukri SHABANI (Kryesues i

Komisionit -DMM-MMPH), Z. Naim ALIDEMA (Përgjegjës i Njësive VNM/VSM- DMM-MMPH). Përveç këtyre

janë edhe, Znj. Xheva BERISHA-REXHEPI (Menaxhere e projektit SLED-UNDP), Z. Mentor BERISHA (Zyrtar i

Projektit -UNDP) dhe Znj. Shkipe DEDA-GJURGJIALI (Analiste e Programit të UNDP) të cilët duhet vlerësuar

posaçërisht për bashkëpunimin dhe profesionalizmin e shkëlqyer që kanë dhënë duke i ndihmuar Ekspertit të UNDP të

ketë qasje në informatat dhe dokumentacionin relevant dhe të kontaktojë ekspertët dhe punonjësit e përfshirë në projekt.

Vlerësim i veçantë duhet shprehur edhe për të gjithë të intervistuarit dhe palët e interesit që kemi takuar, për

informacionin e vlefshëm dhe bashkëpunimin aktiv të ofruar.


7

1 Informata për historikun dhe dokumentet

1.1 TeR të Projektit

Siç është përmendur tashmë në “Raportin e Vlerësimit”, sipas TeR, asistenca ndërkombëtare për MMPH e ofruar nga

një ekspert i zgjedhur, synon:

1. Detyra 1: Të zhvillojë një kornizë institucionale për zbatimin e procedurave të VNM dhe VSM në mënyrë fleksibile

dhe të orientuara në rezultat me procedurat dhe proceset e ndërlidhura administrative (të përfundohet brenda 6

muajve pas nënshkrimit të kontratës, d.m.th me 15 dhjetor 2014);

2. Detyra 2: Përkrahje për zyrtarët e MMPH për të kontrolluar VNM-të e projekteve më të rëndësishme

infrastrukturore nën miratim dhe në dhënjen e lejeve korresponduese (të përfundohet brenda 6 muajve pas

nënshkrimit të kontratës, d.m.th deri me 15 dhjetor 2014)

3. Detyra 3: Trajnimet (të zbatohen brenda 6 muajve pas nënshkrimit të kontratës, d.m.th deri me 15 dhjetor 2014).

Brenda Detyrës 1të përmendur më lartë, konsulenti ndërkombëtar duhet të përkrahë dhe kontribuojë në zbatimin e nën-

detyrave nën kryesimin dhe drejtimin e Drejtorit të Departamentit për Mbrojtjen e Mjedisit (DMM) të MMPH:

1.3 Të zhvillohet një sistem operacional për kryerjen e procedurave të ekzaminimit dhe studimit gjatë zbatimit

të direktivave të VNM dhe VSM brenda 4 muajve pas nënshkrimit të kontratës;

1.4 Të përgatitet një doracak për zyrtarët në nivel qendror dhe lokal se si të kryhet ekzaminimi dhe studimi

brenda 4 muajve pas nënshkrimit të kontratës. Rezultatet e arritura në këto dy nën-detyra janë të përfshira

në një raport të vetëm të titulluar “Doracak për ekzaminimin dhe studimin e VNM dhe VSM” (ky raport).

Në përputhje me kërkesat e TR, ky raport përshkruan aktivitetet e realizuara dhe rezultatet e arritura brenda nën-detyrës

1.3 të lartë përmendur, që gjithashtu është koordinuar me nën-detyra të tjera të Detyrës 1 të parashikuara me të njëjtat

TR:

1.1 Të kryejë vlerësimin e njësive institucionale administrative, edhe në nivel qendror dhe edhe në nivel lokal, për të

përcaktuar se si qëndrojnë kapacitetet e tanishme (sa i përket stafit, aftësisë së stafit dhe pajisjeve) në krahasim me

atë që është e nevojshme për të përmbushur mandatin e njësisë. Për secilën njësi do të bëhet:

o Vlerësimi i nevojave për trajnim në lidhje me kërkesat procedurale të VNM dhe VSM.

o Vlerësimi i nevojave për pajisje në lidhje me kërkesat procedurale të VNM dhe VSM.

Produkti në fjalë që duhet të arrihet brenda 2 muajve pas nënshkrimit të kontratës është “Raporti i Vlerësimit” i

njësive institucionale administrative, si në nivel qendror ashtu edhe në ate lokal i përbërë nga: (1) vlerësimin e

nevojave për trajnim në lidhje me kërkesat procedurale të VNM dhe VSM; (2) vlerësimin e nevojave për pajisje në

lidhje me kërkesat procedurale të VNM dhe VSM.

1.2 Të hartojë në përputhje me legjislacionin grupin e procedura të kuptueshme për administrimin e VNM dhe VSM

në Kosovë. Konsulenti ndërkombëtar duhet të hartojë dhe propozojë procedurat e përkohshme dhe ato

përfundimtare. Prandaj, produkti i pritur që duhet të realizohet në përfundimin e kësaj detyre duhet të bëhet brenda

4 muajve pas nënshkrimit të kontratës, dhe është raporti i titulluar: “Grupi i procedurave për administrimin e VNM

në Kosovë në përputhje me legjislacionin e përgatitur (procedurat e përkohshme dhe përfundimtare)”.

1.5 Të përgatitë një broshurë në një format të qartë dhe me informata të sakta për procesin e VNM; broshura duhet të

përmbajë informata për VNM në Kosovë sipas Ligjit të Komunitetit Evropian: (i) rrethanat kur kërkohet VNM;

(ii) si të përcaktohet fushëveprimi i VNM ; (iii) hapat për të kryer një VNM; (iv) përgjegjësitë gjatë procesit; dhe

(v) disponueshmëria e burimeve shtesë të informatave. Prandaj, produkti në fjalë duhet të realizohet brenda 5

muajve pas nënshkrimit të kontratës dhe do të titullohet “Broshura për procesin e VNM”.

1.6 Të propozojë “Metoda për vlerësimin e ndikimit mbi habitate/specie gjatë kryerjes së procedurës së VNM dhe

VSM”. Kjo detyrë dhe produkti në fjalë duhet të kryhen në bashkëpunim të ngushtë me zyrtarët e MMPH dhe

konsulentët ndërkombëtar për habitate dhe specie, brenda 3 muajve pas nënshkrimit të kontratës


8

1.2 Legjislacioni përkatës

Legjislacionet kryesore primare dhe sekondare të Kosovës dhe të BE-së, që rregullojnë Mbrojtjen e Mjedisit, VNM,

VSM, Mbrojtjen e Natyrës-Biodiversitetin dhe PKIN, janë përmbledhur në Tabelën 1.3.1 të “Raportit të Vlerësimit”.

Prandaj, në seksionet e mëposhtme, analiza është zgjeruar me më shumë detaje në legjislacionin kryesor sekondar që

ndikon në procedurat e ekzaminimit dhe studimit të VNM dhe VSM, që thelbësisht ka të bëjë me Ligjin e Kosovës nr.

03/L-214 “për Vlerësimin e ndikimit në mjedis” dhe me Udhëzimin Administrativ nr. 09/2004 “për vlerësimin e

ndikimit në mjedis”. Këto dy ligje janë raportuar dhe në versionin e tyre integral në Shtojcën A të raportit “grupi i

procedurave për administrimin e VNM”.

1.2.1 Vlerësimi i ndikimit në mjedis (VNM)

Procedurat e ekzaminimit dhe studimit janë të përcaktuara me Kreun III të Ligjit nr. 03/L-214 “për vlerësimin e ndikimit

në mjedis” dhe me Nenet 5 dhe 6 të Udhëzimit Administrativ nr. 09/2004 “për vlerësimin e ndikimit në mjedis”.

Në përputhje me Nenin 10 të këtij Ligji, në procedurën e VNM-së përfshihen këto faza:

(1) përzgjedhja (ekzaminimi);

(2) studimi;

(3) shqyrtimi i Raportit të VNM.

Në përputhje me Nenin 12 të Ligjit nr. 03/L-214 dhe Nenin 5 të UA nr. 09/2004, bazuar në informatat e prezantuara

bashkë me kërkesën dhe bazuar në kriteret për ekzaminim të dhëna në Shtojcën III, MMPH shqyrton aplikacionin dhe

përcakton nëse projekti i propozuar mund të ketë efekte të theksuara në mjedis dhe, brenda 10 ditëve nga dita e pranimit

të kërkesës, informon me shkrim aplikuesin lidhur me vendimin, nëse kërkohet Raporti i VNM-së ose jo (mund të

merren parasysh 3 mundësi: (i) nuk kërkohet VNM; (ii) kërkohet raport i plotë për VNM; (iii) kërkohet VNM i

thjeshtësuar). Nëse dokumentacioni, i cili shoqëron kërkesën është jo i plotë, MMPH kërkon nga aplikuesi informata

dhe dokumentacion shtesë si dhe cakton datën deri kur duhet të dorëzohen. Nëse aplikuesi nuk i dorëzon informatat dhe

dokumentacionin shtesë, në afatin e caktuar, MMPH hedh poshtë kërkesën. Nëse nuk kërkohet Raporti i VNM, komuna

e caktuar mund të fillojë procedurën për dhënien e Lejes mjedisore komunale. Nëse aplikuesi nuk pajtohet me vendimin

e marrë nga Ministria, ai ka të drejtë të parashtrojë ankesë brenda afatit kohor prej tetë (8) ditësh, duke filluar nga data

kur ai pranon vendimin nga MMPH. Ankesa shqyrtohet nga ana e MMPH.

Në lidhje me procedurën e përcaktimit, sipas Nenit 13 të Ligjit nr. 03/L-214 dhe Nenit 6 të UA nr. 09/2004, aplikuesi

mund të kërkoj që MMPH ta njoftojë me shkrim lidhur me informatat mbi ndikimin mjedisor që duhet të përfshihen në

Raportin e VNM-së (Njoftimin e studimit). Kërkesa përfshin:

(i) përshkrimin e alternativave të mundshme;

(ii) përshkrimin e ndikimeve të mundshme të rëndësishme në mjedis;

(iii) arsyet për identifikimin e këtyre ndikimeve;

(iv) përshkrimin e masave mbrojtëse që parashihen për shmangie, zvogëlim dhe nëse është e mundur përmirësim të

efekteve të theksuara të dëmshme në mjedis.

Aplikuesi ia paraqet këto informata MMPH në një raport të shkurtër studimi, i cili nuk kalon tri (3) faqe. Para se të japë

mendimin e vet, MMPH do të konsultojë aplikuesin dhe autoritetet mjedisore, veçanërisht AKMM. MMPH i shqyrton

këto informata dhe harton njoftimin e studimit, i cili i përcillet aplikuesit, në afat prej tridhjetë (30) ditësh nga dita e

pranimit të kërkesës. Lëshimi i njoftimit të studimit nuk e pengon MMPH për të kërkuar informata shtesë më vonë.

Sipas Nenit 14 të Ligjit për VNM dhe njoftimit të studimit, aplikuesi e harton Raportin e Studimit (Përcaktimit),

përfshirë edhe informatat e lartpërmendura të përcaktuara në kërkesën e lartpërmendur të MMPH. Raporti i Përcaktimit

i bashkëngjitet Raportit të VNM-së, si shtojcë në Përmbledhjen jo-teknike.

Raporti i studimit duhet të përgatitet, përfshirë informatat e përcaktuara në paragrafin (2) më lartë, për të gjithë raportet

e plota ose të thjeshtësuara të VNM, dhe do të përfshihet në Raportin e VNM dhe bashkëngjitet si Shtojcë në

Përmbledhjen jo-teknike.


9

1.2.2 VLERËSIMI STRATEGJIK MJEDISOR (VSM)

Duke pasur parasysh specifikën e VSM, nuk është përcaktuar asnjë procedurë për ekzaminim dhe studim me Ligjin nr.

03/L-230 “për vlerësim strategjik mjedisor”. Megjithatë, Nenet 5 dhe 6 të këtij Ligji përcaktojnë respektivisht nevojat

për VSM (që do të mund të konsideroheshin si procedurë për ekzaminim) si dhe informacionet mbi përcaktimet dhe

drejtimet (që do të mund të asimiloheshin si procedurë për studim).

Në pajtim me Nenin 5 të Ligjit për VSM, autoriteti përgjegjës duhet të përcaktoj nga hulumtimi i secilit rast veç e veç,

mbështetur në kriteret e Shtojcës I, nëse planet dhe programet që kanë të ngjarë të kenë ndikime të rëndësishme

mjedisore dhe për atë arsye të kërkohet VSM. Para përcaktimit të bërë në paragrafin 1 të këtij Neni, autoriteti përgjegjës

do të konsultohet me trupat konsultativ, e veçanërisht me MMPH. Në rastet kur autoriteti përgjegjës përcakton që plani,

programi ose modifikimi nuk ka gjasë të ketë efekte të rëndësishme në mjedis (kështu që nuk kërkon një VSM), ai do të

përgatis një deklaratë me shkrim për arsyetimin e përcaktimit të bërë. MMPH mund të kërkojë në çfarëdo kohe nga

autoriteti përgjegjës t’i dërgojë atij një kopje të: ndonjë përcaktimi (ngjashëm me njoftimin për studim), plani, programi

ose modifikimi me të cilin lidhet përcaktimi dhe ndonjë nga deklaratat e mëtutjeshme. Autoriteti përgjegjës duhet që

brenda shtatë (7) ditëve të zbatoj kërkesat e parashtruara. MMPH mund të udhëzoj që plani, programi ose modifikimi

mund të ketë efekte të rëndësishme në mjedis, pavarësisht se a i është dërguar një kopje apo jo si përgjigje ndaj kërkesës

së lartpërmendur dhe nëse i është dërguar një kopje e tillë, duhet të përgjigjet brenda dhjetë (10) ditësh. Para dhënies së

një udhëzimi të tillë, MMPH do të merr parasysh kriteret e specifikuara në Shtojcën I të ligjit për VSM; dhe do të merr

një opinion nga organet konsultative. Pas dhënies së udhëzimeve, MMPH do t’i dërgojë autoritetit përgjegjës dhe secilit

trup konsultativ një kopje të udhëzimit së bashku me një deklaratë të arsyeve të tij për dhënien e udhëzimit. Kur MMPH

të ketë dhënë Udhëzimin për një plan, program ose modifikim, përcaktimi pushon të ketë ndikim; dhe nëse nuk është

bërë asnjë përcaktim në lidhje me planin, programin ose modifikimin, atëherë autoriteti përgjegjës pushon së qeni nën

ndonjë obligim të imponuar.

Në përputhje me Nenin 6 të Ligjit për VSM, në afat prej 30 ditësh nga përcaktimi i bërë, autoriteti përgjegjës do t’i

dërgojë secilit trup konsultativ:

(i) një kopje të përcaktimit (i përafruar me Raportin e studimit)

(ii) në rastet kur autoriteti përgjegjës konstaton se plani ose programi nuk kërkon një VSM, lëshon deklaratën e

arsyeve të tij, për këtë përcaktim.

Autoriteti përgjegjës:

(1) mban një kopje të përcaktimit dhe çdo deklaratë përcjellëse të arsyeve dhe vë në dispozicion në zyrën e tij

kryesore për qasje nga publiku në afate kohore të arsyeshme dhe pa pagesë; dhe

(2) informon publikun përmes ueb faqes së MMPH dhe shpalljeve publike brenda 30 ditësh nga dita e përcaktimit.

Informata për publikun duhet të përmbajë:

(i) titullin e planit, programit ose modifikimit të cilit i përgjigjet përcaktimi;

(ii) se autoriteti përgjegjës ka përcaktuar që plani, programi ose modifikimi do të ketë, ose nuk do të ketë efekte

të rëndësishme në mjedis, dhe në këtë mënyrë VSM kërkohet ose nuk kërkohet për planin, programin ose

modifikimin; dhe

(iii) adresën e ueb faqes së MMPH, ku mund të merret kopja e përcaktimit dhe çdo deklaratë përcjellëse e

arsyeve.

Në rastet kur autoriteti përgjegjës merr udhëzimin, ai duhet të:

(1) mbajë një kopje të udhëzimit dhe të deklaratës së MMPH të arsyeve të tij për ta dhënë atë, në dispozicion në zyrën

e tij kryesore për inspektim nga publiku në afat kohor të arsyeshëm i cili varet nga specifikat e planit apo

programit, dhe pa pagesë; dhe

(2) informon publikun përmes ueb faqes së MMPH dhe shpalljeve publike brenda tridhjetë (30) ditësh nga pranimi i

udhëzimit;

(i) për titullin e planit, programit ose modifikimit të cilit i përgjigjet udhëzimi;

(ii) se MMPH ka udhëzuar që plani, programi ose modifikimi ka gjasë që të ketë ndikime të rëndësishme në

mjedis, kështu që kërkohet VSM; dhe

(iii) adresën e ueb faqes së MMPH, ku mund të ketë qasje ose të merret kopja për përcaktimin dhe çdo deklaratë

përcjellëse e arsyeve.

Autoriteti përgjegjës, kopjen e udhëzimit të Ministrit së bashku me deklaratën e arsyeve e jep pa pagesë.


10

2 Zhvillimi i një sistemi operacional për kryerjen e

procedurave të ekzaminimit dhe studimit

2.1 Procedurat e ekzaminimit (përzgjedhjes) dhe studimit të VNM

2.1.1 Procedurat e ekzaminimit (përzgjedhjes) të VNM

Pas pranimit të aplikacionit, zyrtari përgjegjës i MMPH (Zyrtari për Regjistrim, Shefi i Njësisë për VNM brenda

Divizionit për Menaxhimin e Ndotjes Industriale në Departamentin për Mbrojtjen e Mjedisit) do të përcaktojë

aplikacionin përmes kontrolleve në vijim:

KONTROLLIMI I APLIKACIONIT: informacioni, dokumentacioni dhe pyetësori të përfshirë në aplikacion

duhet të kontrollohen për të përcaktuar, brenda 10 ditëve nga data e dorëzimit të tij, nëse është realizuar sipas

kërkesave ligjore dhe në bazë të kritereve të përcaktuara me Shtojcën III të Ligjit për VNM, dhe nëse është i

nevojshëm miratimi ministror VNM (ose nëse mjafton vetëm Pëlqimi Mjedisor Komunal). Kriteret e ekzaminimit

janë:

1. Karakteristikat e projekteve

1.1. Karakteristikat e projekteve duhet të konsiderohet duke marrë parasysh në veçanti:

1.1.1. madhësinë e projektit;

1.1.2. ndikimin mjedisor në kombinim me projekte të tjera ekzistuese ose të pritshme;

1.1.3. përdorimin e burimeve natyrore;

1.1.4. prodhimin e mbeturinave;

1.1.5. ndotjen dhe zhurmat;

1.1.6. rrezikun nga aksidentet, sidomos lidhur me substancat ose teknologjitë e përdorura.

2. Lokacionin e projekteve

2.1. Duhet të shqyrtohen ndjeshmëritë mjedisore të zonave gjeografike që me gjasë do të preken nga projektet,

duke marrë sidomos parasysh:

2.1.1. Shfrytëzimin aktual të tokës;

2.1.2. Bollëkun relativ, cilësinë dhe kapacitetin rigjenerues të burimeve natyrore në atë zonë;

2.1.3. Kapacitetin thithës të mjedisit natyror, duke i kushtuar vëmendje të veçantë zonave në vijim:

2.1.3.1. Ligatinave;

2.1.3.2. Maleve dhe pyjeve;

2.1.3.3. Rezervateve natyrore dhe parqeve;

2.1.3.4. Zonave me mbrojtje të veçantë;

2.1.3.5. Zonave ku standardet e cilësisë së mjedisit të parashtruara në legjislacionin e Komunitetit

janë tejkaluar;

2.1.3.6. Zonat me popullsi të dendur;

2.1.3.7. vendet me rëndësi historike, kulturore ose arkeologjike

Pasi që zyrtari në krye të ekzaminimit nuk mund të jetë ekspert për të gjithë sektorët teknik me ndikim në VNM,

ekzaminimi duhet bërë përmes kontrollit të pranisë së përshkrimit të lartpërmendur të karakteristikave dhe lokacionit

të projektit brenda pyetësorit të përgatitur nga MMPH që duhet bashkëngjitur aplikacionit. Në ekzaminimin e tillë

fillestar, zyrtari përgjegjës mund të ndihmohet nga kolegët e tjerë të MMPH që janë të përfshirë në Grupe specifike

Punuese. Nëse dokumentacioni i tillë i bashkëngjitur është i papërfunduar, MMPH do të kërkojë nga aplikuesi

informata shtesë dhe do të caktojë datën në të cilën duhen dërguar ato informacione (me Ligj nuk janë përcaktuar

kushte specifike). Nëse aplikuesi nuk dorëzon informacione dhe dokumentacion shtesë deri në datën e caktuar,

MMPH refuzon aplikacionin. Nëse aplikuesi nuk pajtohet me vendimin e lëshuar nga MMPH, ka të drejtë të

parashtrojë ankesë brenda 8 ditëve nga dita e pranimit të vendimit të MMPH. Ankesa duhet të bëhet nga e njëjta

MMPH.

KONTROLLIMI I LLOJIT TË PËLQIMIT TË NEVOJSHËM MJEDISOR: detyrimet për autorizimin nga

MMPH (pëlqim mjedisor) përkufizohen me Nenin 7 i Ligjit nr. 03/L-214 “për Vlerësimin e ndikimit në mjedis”. Ky

nen parasheh se të gjitha projektet e listuara në Shtojcën I të Ligjit “për Vlerësimin e ndikimit në mjedis” janë të

detyruara t’i nënshtrohen VNM, ndërsa pëlqimi mjedisor kërkohet për secilin projekt publik ose privat të listuar në

Shtojcën I ose Shtojcën II të të njëjtit Ligj, që ka gjasa të ketë efekte të rëndësishme në mjedis, inter alia, për shkak

të natyrës, madhësisë apo lokacionit. MMPH duhet gjithashtu të kontrolloj nëse raporti i VNM nuk kërkohet sipas

listës së specifikuar në Shtojcën 1 (Neni 12). Në rastet kur MMPH konfirmon se nuk nevojitet VNM, mund të

transmetojë kërkesën përkatëse tek Komuna në fjalë, me qëllim të inicimit të procedurës për lëshimin e Lejes

Komunale Mjedisore.


11

Në tabelën e mëposhtme 2.1.1 , janë përmbledhur informacionet që duhen kontrolluar gjatë zbatimit të procedurave të

ekzaminimit të VNM.

Informata specifike që duhen përfshirë në Regjistrin (bazën e të dhënave) e aplikacioneve për VNM

EKZAMINIMI – PYETËSORI I MMPH

TË DHËNAT E PËRGJITHSHME TË APLIKUESIT

Emri

Statusi ligjor

Numri fiskal

Numri regjistrimit

Adresa

Numri telefonit

Posta elektronike

TË DHËNA TË PËRGJITHSHME PËR PROJEKTIN QË KËRKON AUTORIZIMIN

Titulli i projektit

Lloji i projektit (i ri, modifikuar)

Sektori i projektit (shih Shtojcën I të Ligjit

VNM

Karakteristikat e projektit (Sht. III e Ligjit

VNM)

Madhësia e projektit

Ndikimi i kombinuar në mjedis

Përdorimi i burimeve natyrore

Gjenerimi i mbeturinave

Ndotja dhe shqetësimi

Rreziku për aksidente

Vendndodhja e projektit

Komuna

Adresa

Gjerësia dhe gjatësia gjeografike

Shfrytëzimi aktual i tokës

Bollëku dhe cilësia e burimeve natyrore

Kapaciteti thithës i mjedisit natyror

Ligatinave

Maleve dhe pyjeve

Rezervave natyrore dhe parqeve

Zona me mbrojtje të veçantë

Zonat ku standardet e cilësisë janë tejkaluar

Zonat me popullsi të dendur

Vende me rëndësi historike, kulturore ose

arkeologjike

Përshkrim i shkurtër i ndikmeve të

mundshme

Ndikimet në tokë

Ndikimet në ujë

Ndikimet në ajër

Emetimet e GS /vit

KONTROLLIMI I APLIKACIONIT

KONTROLLI PARAPRAK I ZYRTARIT PËR REGJISTRIM (brenda 10 ditëve nga data e dorëzimit të aplikacionit)

Data e dorëzimit të aplikacionit

Numri i protokollit të MMPH

Numri i caktuar në Regjistër

A është plotësuar pyetësori? Po Jo

Lloji i autorizimit (Shtjc. II Ligji VNM) VNM PKIN Pëlqimi

Komunal Nuk ka leje

A është plotësuar aplikacioni? Po Jo

Afatet për hapat e ardhshëm

Tab.2.1.1: Të dhënat lidhur me përcaktimin e procedurave që eventualisht duhen përfshirë në Regjistrin/Bazën e të dhënave të VNM (©

Source G.Razza)


12

2.1.2 Procedurat e studimit të VNM

Pas përfundimit të procedurave të ekzaminimit, zyrtari përgjegjës i MMPH (Zyrtari për Regjistrim, Shefi i Njësisë së

VNM brenda Divizionit për Menaxhimin e Ndotjes Industriale në Departametin për Mbrojtjen e Mjedisit) do të fillojë

me procedurat e studimit që përbëhet nga hapat e mëposhtëm:

LËSHIMI I NJOFTIMIT PËR STUDIM: Nëse aplikacioni është pranuar, zyrtari përgjegjës i MMPH lëshon një

Njoftim për studim për Aplikuesin brenda 30 ditësh pas pranimit të kërkesës nga i njëjti Aplikues për Raportin e

Studimit Mjedisor [RSM] që përfshin kërkesën për: (1) përshkrimin e alternativave të mundshme; (2) përshkrimin e

ndikimeve të rëndësishme; (3) arsyet për identifikimin e këtyre ndikimeve; (4) përshkrimi i masave mbrojtëse.

Lëshimi i një njoftimi për studim nuk do ta ndalojë MMPH të kërkojë të dhëna shtesë në një datë të mëvonshme.

PËRGATITJA DHE DORËZIMI I RAPORTIT TË STUDIMIT: Aplikuesi ia paraqet këto informata MMPH në

një raport të hkurtër studimi, i cili nuk kalon 3 faqe, dhe i cili do të përfshihet në raportin e VNM duke marrë

parasysh edhe përmbledhjen e tij ekzekutive.

Në tabelën e mëposhtme 2.1.2 , janë përmbledhur informacionet që duhen kontrolluar gjatë zbatimit të procedurave të

studimit

Informatat specifike që duhen përfshirë në Regjistrin (bazën e të dhënave) e aplikacioneve për VNM

STUDIMI I VNM (brenda 30 ditëve nga dorëzimi Aplikacionit)

Data e lëshimit të Njoftimit për studim

Data e prezantimit të Raportit për studim

Prezantimi i Raportit për studim (3 faqe)

Përshkrimi i alternativave të mundshme alternatives

Përshkrimi i ndikimeve të mundshme

Arsyet për identifikimin e këtyre ndikimeve

Përshkrimi i masave mbrojtëse

Tab.2.1.2: Të dhënat lidhur me procedurat e studimit që eventualisht duhen përfshirë në Regjistrin/ Bazën e të dhënave të VNM (© Source

G.Razza)

2.2 Procedurat e ekzaminimit dhe studimit të VSM

Ashtu siç u përmend në § 1.2.2 nuk janë definuar asnjë lloj i procedurave të ekzaminimit ose studimit me Ligjin nr.

03/L-230 “për Vlerësimin strategjik të mjedisit”. Megjithatë, Nenet 5 dhe 6 të Ligjit, definojnë përkatësisht nevojat për

VSM (që mund të konsiderohen proceduraë e ekzaminimit) si dhe informatat në përcaktimet dhe udhëzimet (që mund të

jenë të ngjashme me procedurat e studimit).

2.2.1 Procedurat e studimit të VSM

Rekomandohet që MMPH, dhe jo autoriteti përgjegjës, të përcaktojë nëse planet ose programet kanë të ngjarë të kenë

efekte të rëndësishme në mjedis kërkojnë një VSM. Prandaj procedurat e rekomanduara të ekzaminimit janë si në vijim:

MENAXHIMI I REGJISTRIT TË VSM: në përputhje me detyrimet sektoriale të përcaktuara me legjislacionin

primar dhe sekondar të Kosovës, MMPH duhet të përgatisë dhe menaxhojë një bazë të të dhënave për të gjitha

planet dhe programet që kërkojnë VSM, përfshirë informacionet për periudhën e vlefshmërisë për planet e tilla,

d.m.th periudha e vlefshmërisë lidhur me VSM duhet të jetë vazhdimisht e përditësuar sipas kërkesës së veçantë të

MMPH.

Në tabelën e mëposhtme 2.2.1 janë përmbledhur informacionet që duhen përcaktuar gjatë zbatimit të përcaktimit të

procedurave për një VNM.


13

Të dhëna specifike që duhen përfshirë në Regjistrin (bazën e të dhënave) e VSM

STUDIMI I VSM

Sektori

Plani/Programi sektorial

Titulli i Planit/Programit

Autoriteti Përgjegjës

Periudha e vlefshmërisë së Planit/Programit

Rezultati i pritur i VSM për MMPH

Detajet e kontaktit

Emri dhe mbiemri i personit përgjegjës

Pozita

Nr. tel

Posta elektronike

Tab.2.2.1: Të dhënat lidhur me procedurat e studimit që eventualisht duhen përfshirë në Regjistrin/ Bazën e të dhënave të VNM (© Source

G.Razza)

2.2.2 Procedurat e studimit të VSM

Pas përfundimit të përcaktimit të procedurave, zyrtari përgjegjës i MMPH (Zyrtari për Regjistrim, Kreu i Njësisë së

VNM brenda Divizionit për Menaxhimin e Ndotjes Industriale në Departametin për Mbrojtjen e Mjedisit) do të fillojë

me kontrollimin e procedurave që përbëhet nga hapat e mëposhtëm

NJOFTIMI PËR STUDIM: MMPH mund të kërkojë në çfarëdo kohe nga autoriteti përgjegjës t’i dërgojë atij një

kopje të ndonjë përcaktimi (ngjashëm me njoftimin për studim), plani, programi ose modifikimi me të cilin lidhet

përcaktimi dhe ndonjë nga deklaratat e mëtutjeshme.

RAPORTI I STUDIMIT: autoriteti përgjegjës duhet që brenda shtatë (7) ditëve të zbatoj kërkesat e parashtruara.

MMPH mund të udhëzoj që plani, programi ose modifikimi mund të ketë efekte të rëndësishme në mjedis,

pavarësisht se a i është dërguar një kopje e tij apo jo si përgjigje ndaj kërkesës së lartpërmendur dhe nëse i është

dërguar një kopje e tillë, duhet të përgjigjet brenda dhjetë (10) ditësh. Para dhënies së një udhëzimi të tillë, MMPH

do të merr parasysh kriteret e specifikuara në Shtojcën I të ligjit për VSM; dhe do të marr një opinion nga organet

konsultative:

1. Karakteristikat e planeve dhe të programeve, duke pasur parasysh në veçanti:

1.1. Shkallën në të cilën një plan ose program përcakton kuadrin e projekteve dhe të aktiviteteve të tjera, ose

lidhja e tyre me lokacionin, natyrën, madhësinë dhe kushtet operuese ose me burimet e përcaktuara;

1.2. Shkallën në të cilën plani ose programi influencon planet dhe programet e tjera, përfshirë edhe ato në

hierarki;

1.3. Rëndësinë e planit ose programit për integrimin e çështjeve mjedisore në veçanti në lidhje me promovimin

e një zhvillimi të qëndrueshëm;

1.4. Problemet mjedisore të rëndësishme për planin ose programin

1.5. Rëndësinë e planit ose programit për zbatimin e legjislacionit të Komunitetit Evropian mbi mjedisin (p.sh

planet dhe programet e lidhura me menaxhimin e mbetjeve dhe mbrojtjen e ujit).

2. Karakteristikat e efekteve dhe të zonës që ka të ngjarë të preken, duke pasur parasysh, në veçanti:

2.1. Probabilitetin, kohëzgjatjen, frekuencën dhe natyrën e efekteve;

2.2. Natyrën kumulative të efekteve; 16

2.3. Natyrën përtej-kufitare të efekteve;

2.4. Rrezikun për shëndetin e njeriut mjedisin (psh për shkak të aksidenteve);

2.5. Shkallën dhe shtrirjen hapsinore të efekteve (zona gjeografike dhe madhësia e popullsisë që mund të

preken);

2.6. Vlerën dhe cënueshmërinë e zonës që ka të ngjarë të ndikohet si rezultat i:

2.6.1. Karakteristikave të veçanta natyrore ose trashëgimisë kulturore,

2.6.2. Standardeve mjedisore të tepërta dhe vlerave limit,

2.6.3. Përdorimit intensiv të tokës;

2.7. Efektet mbi zonat ose sipërfaqet që kanë një status të njohur mbrojtës kombëtar, të Komunitetit Evropian

ose ndërkombëtar.

Pas dhënies së udhëzimeve, MMPH do t’i dërgojë autoritetit përgjegjës dhe secilit trup konsultativ një kopje të

udhëzimit së bashku me një deklaratë të arsyeve të tij për dhënien e udhëzimit. Kur MMPH të ketë dhënë Udhëzimin


14

për një plan, program ose modifikim, çdo përcaktim pushon të ketë ndikim; dhe nëse nuk është bërë ndonjë përcaktim

në lidhje me planin, programin ose modifikimin, atëherë autoriteti përgjegjës pushon së qeni nën ndonjë obligim të

imponuar.

Në përputhje me Nenin 6 të Ligjit për VSM, në afat prej 30 ditësh nga përcaktimi i bërë, autoriteti përgjegjës do t’i

dërgojë secilit trup konsultativ:

(iv) një kopje të përcaktimit (i përafruar me Raportin e studimit)

(v) në rastet kur autoriteti përgjegjës konstaton se plani ose programi nuk kërkon një VSM, lëshon deklaratën e

arsyeve të tij, për këtë përcaktim.

Autoriteti përgjegjës:

(1) mban një kopje të përcaktimit dhe çdo deklaratë përcjellëse të arsyeve dhe vë në dispozicion në zyrën e tij

kryesore për qasje nga publiku në afate kohore të arsyeshme dhe pa pagesë; dhe

(2) informon publikun përmes ueb faqes së MMPH dhe shpalljeve publike brenda 30 ditësh nga dita e përcaktimit.

Informata për publikun duhet të përmbajë:

(i) titullin e planit, programit ose modifikimit të cilit i përgjigjet përcaktimi;

(ii) se autoriteti përgjegjës ka përcaktuar që plani, programi ose modifikimi do të ketë, ose nuk do të ketë efekte

të rëndësishme në mjedis, dhe në këtë mënyrë VSM kërkohet ose nuk kërkohet për planin, programin ose

modifikimin; dhe

(vi) adresën e ueb faqes së MMPH, ku mund të merret kopja e përcaktimit dhe çdo deklaratë përcjellëse e

arsyeve.

Në rastet kur autoriteti përgjegjës merr udhëzimin, ai duhet të:

(1) mbajë një kopje të udhëzimit dhe të deklaratës së MMPH të arsyeve të tij për ta dhënë atë, në dispozicion në zyrën

e tij kryesore për inspektim nga publiku në afat kohor të arsyeshëm i cili varet nga specifikat e planit apo

programit, dhe pa pagesë; dhe

(2) informon publikun përmes ueb faqes së MMPH dhe shpalljeve publike brenda tridhjetë (30) ditësh nga pranimi i

udhëzimit:

(i) për titullin e planit, programit ose modifikimit të cilit i përgjigjet udhëzimi;

(ii) se MMPH ka udhëzuar që plani, programi ose modifikimi ka gjasë që të ketë ndikime të rëndësishme në

mjedis, kështu që kërkohet VSM; dhe

(iii) adresën e ueb faqes së MMPH, ku mund të ketë qasje ose të merret kopja për përcaktimin dhe çdo deklaratë

përcjellëse e arsyeve.

Autoriteti përgjegjës, kopjen e udhëzimit të Ministrit së bashku me deklaratën e arsyeve e jep pa pagesë.


15

*

Ky projekt është

implementuar nga

Eksperti individua:

Giuseppe RAZZA

Strada per Basovizza,

54

34128 Trieste

Italy

Tel.: +39-342-9005131

Projekti është i mbështetur nga:

UNDP- projekti Përkrahja për

Zhvillimin me Emetim të Ultë

(SLED)

Adresa:

Zagrebi 39, Arberia

10000 Prishtinë

Kosovë

vlerësimi i ndikimit në mjedis/vlerësimi strategjik i...

Documents