V¼NG QUANH NÐ�C M³

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)

P.O. Box 661162

Sacramento, CA 95866

Phone & Fax: 916-480-2724

Email: vnn@vnn-news.com

Website: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng Ngày

Ngày 04 Tháng 07 Næm 2007

**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- Gi» Hình �nh Væn Hóa

TrÀn Khäi

2- DiÍn ñàn Häi Ngoåi

- ñÒng bào TiŠn Giang Çang bi‹u tình ª Sàigon: Làm gì bây gi©?

ñinh Thiên VÛ

3- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Suy nghï sau bài vi‰t "Thäo luÆn v§i Hà Sï Phu" cûa L» PhÜÖng

Phåm HÒng SÖn

4- Tham Khäo

- Tình hình ViŒt Nam và quan hŒ quÓc t‰

TrÜÖng ñình Trung

5- Câu ChuyŒn ñiŒn �nh

- Hollywood 7 Ngày Qua

Natalie Nguyen

6- TruyŒn Ng¡n Trong Nܧc

- NÖi Có Nh»ng Cây Tùng Xanh Bi‰c

TrÀn Thùy Mai

**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- Gi» Hình �nh Væn Hóa

TrÀn Khäi

(VNN)

Khi bån cÃt bܧc du lÎch, bån hình dung nhÜ th‰ nào vŠ nÖi s¡p ljn? Và mong Ç®i nh»ng gì? Thí dø, khi t§i thæm Thái Lan së là hình änh nh»ng ngÒi chùa vàng và các tu viŒn bên rØng, bên suÓi. Hay nh¡c t§i Cam BÓt là bån nghï ngay t§i khu ñ‰ Thiên ñ‰ Thích. Hay nhÜ Lào trÀm l¡ng và thÖ m¶ng, hay nhÜ Singapore såch bóng và tÓi tân, và vân vân. Du lÎch ViŒt Nam Çang phäi gay g¡t cånh tranh v§i nh»ng hình änh nhÜ th‰ v§i các nܧc bån láng giŠng, và Çã t¿ tåo ra cho mình ÇÜ®c hình änh Ƕc Çáo nào chÜa...

Du lÎch là m¶t kÏ nghŒ dÍ dàng tæng tÓc nhiŠu hÖn các kÏ nghŒ khác trong khi ÇÀu tÜ thÜ©ng låi ít hÖn. Du lÎch cÛng là m¶t kÏ nghŒ giàu tính nhân bän và xã h¶i hÖn m†i ngành khác, vì së nuôi ÇÜ®c cä các em bé Çánh giày, các cô gái mát-xa, các bác tài lái xe xích lô, các nhà nghÌ và khách sån, các tiŒm æn, và vân vân.

Theo bän tin e-Travel Blackboard ph° bi‰n hôm ThÙ Næm 28-6-2007, du lÎch VN d¿ ki‰n së tæng ÇŠu m‡i næm 14% trong 5 næm t§i. NhÜ th‰ là mÙc tæng nhiŠu gÀn gÃp Çôi mÙc tæng trung bình kinh t‰ cä nܧc.

Bän tin Çó d¿a vào bän phúc trình 'Opportunities in Vietnam Tourism Industry' (CÖ H¶i Trong KÏ NghŒ Du LÎch ViŒt Nam), th¿c hiŒn do công ty nghiên cÙu thÎ trÜ©ng RNCOS. Bän tin vi‰t là vào næm 2006, Çã có khoäng 3.6 triŒu du khách quÓc t‰ bay vào ViŒt Nam, và tiên Çoán v§i sÙc tæng Çó thì ViŒt Nam "trong m¶t thÆp niên t§i së trª thành m¶t trong mÜ©i Çi‹m hàng ÇÀu Ç‹ ljn du lÎch trên th‰ gi§i... Các kÏ nghŒ liên hŒ du lÎch nhÜ hàng không, giao thông và Çón ti‰p khách së hܪng l®i l§n nh© sÙc tæng này..."

Tuy nhiên, bän tin khô khan Çó không nói lên ÇÜ®c cäm xúc cûa m¶t ngÜ©i bình thÜ©ng, Ç¥c biŒt là m¶t ngÜ©i ViŒt Nam häi ngoåi. Bän tin chÌ là nh»ng con sÓ d¿ ki‰n, không nói lên cäm xúc. Thí dø, cäm xúc cûa m¶t du khách quÓc t‰, nhÜ Tây hay MÏ, khi nghï vŠ VN ra sao? Có thÃy nóc chùa vàng trong tâm tܪng nhÜ khi nghï t§i Thái không? CÀn hình änh, tÃt nhiên. ViŒt Nam cÀn hình änh. NgÜ©i ViŒt häi ngoåi thì không cÀn suy nghï nhiŠu, vì lúc nào hình änh cÛng ÇÀy ¡p. NhÜ chi‰c áo dài thi‰u n», nhÜ chi‰c nón lá, hay c°ng chùa Vïnh Nghiêm, hay nhà th© ñÙc Bà Sài Gòn, hay m¥t tiŠn Ch® B‰n Thành... NhÜng du khách quÓc t‰ chÜa có nhiŠu hình änh nhÜ th‰.

ñ¥c biŒt, nhiŠu hình änh bi Çát vÅn Çang làm u ám cänh quan vŠ ViŒt Nam, mà các bän tin quÓc t‰ ÇŠu Ç¥n m‡i ngày vÅn có, qua các thông tÃn AP, AFP, Reuters, DPA. Thí dø chuyŒn nܧc tÜÖng Çen, nܧc m¡m bÄn, rau muÓng kênh nܧc Çen, Çøng xe hàng ngày, và vân vân. ñó là nh»ng hình änh mà không dÍ bÎ Çánh båt bªi tà áo dài hay chi‰c nón lá. ñ¥c biŒt, n‰u Sª DÜ®c PhÄm và Th¿c PhÄm Hoa Kÿ (FDA) Ƕt ng¶t ra lŒnh cÃm nhÆp cäng các loåi cá hay tôm ViŒt Nam vào các häi cäng Hoa Kÿ vì lš do thûy sän nhiÍm Ƕc, nhÜ FDA tuÀn này Çã ra lŒnh cÃm nhÆp nhiŠu loåi cá Trung QuÓc, thì không chÌ ngành ngÜ nghiŒp VN änh hܪng, mà du lÎch cÛng vÃp váp.

Vì khi nh»ng hình änh này hiŒn lên truyŠn hình MÏ thì t¿ nhiên thành m¶t Ãn tÜ®ng không hay cho ngÜ©i xem.

Trong hai tuÀn qua, có vài hình änh cÛng hiŒn trên truyŠn hình Hoa Kÿ ghi lên m¶t sÓ Ãn tÜ®ng tiêu c¿c cho du lÎch VN. ñó là hình änh hàng ngàn ngÜ©i ViŒt häi ngoåi bi‹u tình chÓng chû tÎch nܧc CSVN NguyÍn Minh Tri‰t, và hình änh linh møc NguyÍn Væn Lš bÎ bÎt miŒng trên các bích chÜÖng ngÜ©i ViŒt cÀm theo. Th‰ gi§i nhìn qua TV nhÜ th‰, và thÃy ngay m¶t hình änh tÜÖng t¿ ki‹u Thiên An Môn ª B¡c Kinh.

Do vÆy, nhu cÀu trܧc tiên (và cä lâu dài) cûa nhà nܧc Hà N¶i là làm cho th‰ gi§i nhìn thÃy ÇÃt nܧc th¿c s¿ Ç°i m§i, và chính phû thÆt tâm l¡ng nghe nh»ng ti‰ng nói bÃt ÇÒng và s¤n lòng thay Ç°i.

Còn m¶t khía cånh khác Ç‹ xây d¿ng hình änh cho ViŒt Nam là Çi tìm nh»ng nét væn hóa Ƕc Çáo Ç‹ ti‰p thÎ cho du lÎch. TÙc là gìn gi» nh»ng hình änh mà th‰ gi§i nhìn qua là khó quên. NhÜng chính ngay ÇiŠu này cÛng Çòi hÕi chính phû CSVN và các cÃp cán b¶ ÇØng vì ham l®i nhÕ mà làm håi cä nܧc lâu dài.

Thí dø nhÜ chuyŒn xäy ra næm 2004, khi ngôi làng xÜa c° t§i 1,000 tu°i cûa VN kêu cÙu. Theo các báo nhà nܧc lúc Çó thì ngôi làng Hòa Møc thu¶c phÜ©ng Trung Hòa, quÆn CÀu GiÃy, Hà N¶i, Çã tÒn tåi hÖn 1.000 næm, chÙa Ç¿ng nh»ng giá trÎ væn hóa, và m¶t bän s¡c c¶ng ÇÒng dân cÜ Ç¶c Çáo. VÆy mà ngôi làng c° duy nhÃt còn sót låi cûa thû Çô này Çang s¡p sºa bi‰n mÃt, nhÜ©ng ch‡ cho nh»ng d¿ án xây d¿ng chung cÜ cao tÀng, theo l©i kêu cÙu lúc Çó.

Th¿c s¿, ham chi cái l®i nhÕ. Hãy hình dung Bangkok cûa Thái Lan, nÖi ÇÃt thû Çô ngày càng hËp và Çang trª thành m¶t trung tâm du lÎch và tài chánh ñông Nam Á, nhÜng ch§ hŠ có chuyŒn xóa s° các ngôi chùa, dù nhÕ th‰ nào, Ç‹ xây nhà cao tÀng nh¢m dÜ phòng cho quÓc t‰ thuê. Làm sao mà mÃy cái h¶p bê-tông và xi-mæng thay n°i nét ÇËp và sÙc quy‰n rÛ du khách nhÜ mái cong cûa chùa...

Hay nhÜ trÜ©ng h®p m§i xäy ra ngay tuÀn này. Báo Hà N¶i M§i, sÓ ngày 29-6-2007 d¿a theo tin kš giä Uy ViÍn (TiŠn Phong) cho bi‰t m¶t ngôi ÇŠn c° xây tØ næm 1028 Çang g¥p cÖ nguy bÎ lÃn ÇÃt.

Bän tin nhan ÇŠ "ñŠn ñÒng C°: L©i thŠ còn, lë nào Ç‹ ÇŠn bÎ lÃn mÃt?" vi‰t r¢ng, trích:

"...ñŠn ñÒng C° nay thu¶c phÜ©ng Bܪi-quÆn Tây HÒ-Hà N¶i, th© thÀn TrÓng ñÒng. TÜÖng truyŠn, nh© thÀn TrÓng ñÒng ª ñan Nê- Yên ñÎnh- Thanh Hóa báo m¶ng, Vua Lš Thái Tông (Lš PhÆt Mã) Çã Çánh tan quân Chiêm Thành và trØ ÇÜ®c loån Ba VÜÖng, tránh cu¶c soán ngôi ÇÅm máu khi Vua cha Lš Thái T° qua Ç©i.

Nh§ Ön thÀn, Vua Lš Thái Tông cho xây ÇŠn ª tây b¡c thành Thæng Long næm 1028, ÇÎnh lŒ hàng næm ljn ngày 4/4 âm lÎch bá quan væn võ phäi ljn t‰ lÍ. Các triŠu Çåi ti‰p nÓi thÜ©ng ljn ñŠn ñÒng C° d¿ h¶i thŠ, džc: "Làm con bÃt hi‰u, làm tôi bÃt trung, thÀn minh tru diŒt". Ngày này trª thành lÍ h¶i hàng næm cûa ngÜ©i dân ñông Xã-phÜ©ng Bܪi..." (h‰t trích)

VÆy mà bây gi© UBND QuÆn Tây HÒ làm công viŒc c¡m mÓc gi§i theo bän ÇÒ 1994, chÙ không theo bän ÇÒ næm 1986 trong hÒ sÖ di tích quÓc gia, và "...ti‹u ban quän lš ÇŠn ñÒng C° kh£ng ÇÎnh, n‰u cæn cÙ vào bän ÇÒ 1994 thì ÇŠn chÌ n¢m tØ mép sông Tô LÎch Ç° vào mép ÇÜ©ng Hoàng Hoa Thám, mÃt t§i 2/5 diŒn tích ÇÃt."

Th‰ là thêm m¶t cÖ nguy xóa s° m¶t nét ÇËp væn hóa ViŒt Nam. Nhà nܧc nên thÃy, du khách vào VN Çâu có mong Ç®i xem các nhà cao tÀng làm chi.

ñó là chuyŒn ª Hà N¶i. Bây gi© t§i chuyŒn Sài Gòn: vÎ Ni SÜ Giäng SÜ PhÆt H†c hiŒn trø trì ngôi chùa TriŠu Châu, thu¶c Giaó H¶i PhÆt Giáo ViŒt Nam (nghïa là, giaó h¶i h®p pháp và thân nhà nÙÖc), ª QuÆn Gò VÃp, Sài Gòn, Çã gºi ÇÖn khi‰u nåi vì công an dùng båo l¿c trøc xuÃt, chi‰m chùa... HÒ sÖ gÒm nhiŠu ñÖn Çã gºi t§i nhiŠu gi§i chÙc trong nÙÖc nhÜng vÅn vô ích. ñiŠu h‰t sÙc quan ngåi r¢ng có vÈ nhÜ Çây không ÇÖn giän là chuyŒn chi‰m chùa vì lš do liên hŒ "giáo h¶i ngoài luÒng." Nên thÃy r¢ng, chùa này n¢m trong m¶t nghïa trang, và có vÈ nhÜ nhà nܧc muÓn chÖi trò xã h¶i Çen Ç‹ chi‰m chùa, rÒi tÜÖng lai së quy hoåch, xóa s° cä chùa TriŠu Châu lÅn nghïa trang. Ai cÛng bi‰t r¢ng Çây là ÇÃt vàng, ÇÃt båc, nhÜng Thành Ñy tin là chÖi trò xã h¶i Çen së làm cho Thành Ñy không mang ti‰ng quy hoåch d¿ án cä trên ÇÃt chùa, mà chÌ mÜ®n tay cô hÒn các Çäng chi‰m chùa rÒi sau Çó Çám cô hÒn së xin hi‰n chùa, thì t¿ nhiên có ÇÃt r¶ng mà xây Çû thÙ. Th‰ nên, Thành H¶i PhÆt Giáo cÛng có vÈ nhÜ bó tay.

NÖi Çây xin ghi låi ñÖn CÀu CÙu gÀn nhÃt:

"ñ÷N C„U CU

C¶ng Hòa Xã H¶i Chû Nghïa ViŒt Nam

ñ¶c LÆp T¿ Do HånhPhúc

Gò VÃp ngày 7 tháng 05 næm 2007

ñ÷N C„U CU (L„N 4)

V/v: Xin cÙu giúp tÆp th‹ chÜ ni chùa TriŠu Châu thoát khÕi s¿ tÃn công khûng bÓ cûa nhóm ngÜ©i lå m¥t.

Kính gªi:

- ThÜ©ng Tr¿c Thành Ñy TP. HCM

- Ông Huÿnh Ng†c Thành Trܪng Ban Tôn Giáo TP. HCM

- Hòa ThÜ®ng Thích Trí Quäng, Trܪng Ban Tôn Giáo TP. HCM

- Trܪng Ban Ho¢ng Pháp GHPGVN

- Bí ThÜ QuÆn Ñy QuÆn Gò VÃp

Kính thÜa Quš CÃp Lãnh ñåo.

Chúng tôi là tÆp th‹ tu sï và PhÆt tº Chùa TriŠu Châu sÓ 67/22A Phan Væn TrÎ, F5, Q.Gò VÃp, TP.HCM gÒm:

Phåm ThÎ Hoàng, Pháp danh NhuÆn Tâm; Phåm ThÎ ñào, Pháp danh HuŒ Tâm; Tôn N» Thùy Giang, Pháp danh HuŒ Tánh; NguyÍn ThÎ Kim HÒng, Pháp danh DiŒu Liên; TrÀn ThÎ Ng†c Thu, Pháp danh Tâm NguyŒn.

ñÒng kính ÇÖn khÄn thi‰t kêu cÙu ljn ñäng, Nhà nܧc TP.HCM và Q.Gò VÃp giúp Ç« chúng tôi thoát khÕi s¿ khûng bÓ vŠ tinh thÀn và th‹ xác cûa m¶t sÓ ngÜ©i lå m¥t và chó d» Çang xâm chi‰m vào chùa TriŠu Châu k‹ tØ ngày 28/08/2006 ljn nay.

TÆp th‹ tu sï và PhÆt tº chùa TriŠu Châu Çã có nhiŠu ÇÖn kêu cÙu ljn các CÃp Lãnh ñåo, ñäng, Nhà nܧc Tp HCM và ÇÎa phÜÖng xin giúp Ç« bäo vŒ an toàn tính mång, °n ÇÎnh ch° ª Ç‹ tu hành, bäo Çäm quyŠn t¿ do tính ngÜ«ng theo Hi‰n Pháp LuÆt nܧc C¶ng Hòa Xã H¶i Chû Nghïa ViŒt Nam.

NhÜng ljn nay chÜa ÇÜ®c quš cÃp ñäng và Nhà Nܧc can thiŒp nên chúng tôi ti‰p tøc làm ÇÖn khÄn thi‰t kêu cÙu xin giúp Ç« cho chúng tôi s§m thoát khÕi cänh mÃt an ninh, gi»a TP.HCM mà ChÜ Ni và PhÆt tº Chùa không có ÇiŒn phäi chÎu cänh tÓi tæm, không th‹ h†c bài ÇÜ®c, tÃt cä các cºa Chùa ÇŠu bÎ ÇÆp phá, bäng Chùa thì bÎ b†n lå m¥t ljn cæng väi ÇÕ che lÃp, bäng hiŒu Chùa TriŠu Châu và ÇÎa chÌ, thân nhân và PhÆt tº phÜÖng xa không th‹ tìm thæm các thÀy tu ÇÜ®c. HiŒn tåi ChÜ Ni chùa TriŠu Châu Çang bÎ khûng bÓ cä ngày lÅn Çêm gi»a TP.HCM vang danh là t¿ do tín ngÜ«ng cûa dân t¶c ViŒt Nam.

TÆp th‹ Tu Sï, PhÆt Tº chúng con xin kêu cÙu các CÃp Lãnh ñåo, quan tâm ljn chùa TriŠu Châu Çã hoåt Ƕng thuÀn túy theo GHPG ViŒt Nam tØ 15 næm qua. Chúng tôi h‰t sÙc bi‰t Ön cûa ñäng và Nhà Nܧc.

Trܧc khi ÇÜ®c s¿ giúp Ç« cûa Quš Ban tôi xin trân tr†ng bi‰t Ön.

NÖi nhÆn:

- Tòa soån báo Lao ñ¶ng

- Væn phòng nhà báo TrÀn Båch ñ¢ng

- Tòa soån báo Công An

ñÒng kš tên

TN. NhuÆn Tâm (Phåm ThÎ Hoàng)

TN. HuŒ Tâm (Phan ThÎ ñào)

TN. HuŒ Tánh (Tôn N» Thùy Giang)

Ts. DiŒu Liên (TrÀn ThÎ Kim HÒng)

Tu. Tâm NguyŒn (NguyÍn Ng†c Thu)."

Th¿c s¿, sao có chuyŒn ngang ngÜ®c nhÜ th‰? Vì sao Giáo H¶i PGVN không cÙu n°i chùa này? Có phäi vì Thành Ñy quy‰t tâm xóa s° chùa này hay không?

N‰u nh»ng cán b¶ Thành Ñy chÌ nhìn ª tÀm mÙc vì l®i nhÕ nhÜ th‰, thì làm sao làm n°i vØa hòa hài xã h¶i và vØa tåo d¿ng ÇÜ®c hình änh væn hóa cho du lÎch VN? Gìn gi» ÇÜ®c các hình änh væn hóa tôn giáo nhÜ th‰, th¿c s¿ m§i là chi‰n lÜ®c lâu dài cho du lÎch VN vÆy. Xin làm Ön, hãy tha cho các ngôi chùa.

=END=

2- DiÍn ñàn Häi Ngoåi

- ñÒng bào TiŠn Giang Çang bi‹u tình ª Sàigon: Làm gì bây gi©?

ñinh Thiên VÛ

Khªi hành tØ 10g ngày 22-06-2007, tåi 171 Lš Chi‰n Th¡ng, TiŠn Giang, ÇÒng bào TiŠn giang, sau bao khó khæn Çã t§i Sàigon lúc 7g ngày 23-06-2007 và bi‹u tình trܧc Vãn phòng QuÓc H¶i 2, sÓ 194 Hoàng Vãn Thø, quÆn Phú NhuÆn, Sài Gòn. ñÒng bào tham d¿ bi‹u tình ÇÜ®c tæng cÜ©ng bªi ÇÒng bào ª Bình Phܧc, VÛng Tàu, Bà RÎa, An Giang và ñÒng Tháp. Con sÓ tham d¿ Çã lên ljn 300 ngÜ©i. M¥c dù phäi dÀm mÜa và có ngÜ©i Çã ngÃt xÌu, ÇÒng bào vÅn quy‰t tâm ti‰p tøc bi‹u tình và "bám trø" cho ljn khi nào nguyŒn v†ng cûa mình ÇÜ®c giäi quy‰t °n thÕa. Khi chúng tôi vi‰t bài này thì cu¶c bi‹u tình Çã kéo dài hÖn 9 ngày, và tin gi© chót là công an Sàigon Çang chuÄn bÎ Çàn áp b¢ng vÛ l¿c Çông bào cÛng nhÜ có tin m¶t ngÜ©i Çã bÎ công an quÆn 6 b¡t làm viŒc và có th‹ là Çã bÎ Çánh ch‰t!

Tåi sao ÇÒng bào TiŠn Giang bi‹u tình?

Nguyên nhân tr¿c ti‰p là lòng tham cûa các cán b¶ trong UBND TiŠn Giang, tåo ra d¿ án äo, công trình ma. H† lÃy c§ cÀn m¥t b¢ng ÇŠ làm khu công nghŒ phát tri‹n kinh t‰, làm nhà thÜÖng, mª r¶ng ÇÜ©ng sá cho chÜÖng trình du lÎch, Ç‹ tØ Çó Çu°i ngÜ©i dân lÃy ÇÃt. H† bÒi thÜ©ng giá rÈ, sau Çó së bán låi v§i giá cao hÖn cho các Çåi gia hay nh»ng tÜ bän ÇÕ ViŒt Nam. Ai không chÎu bán ÇÃt thì bÎ các quan chÙc l®i døng quyŠn th‰ quÃy rÓi hay vô c§ b¡t giam. ñÒng bào TiŠn Giang trong cu¶c bi‹u tình Çã bày tÕ nh»ng bÙc xúc, Çau kh° cûa ÇÒng bào khi bÎ quan chÙc ÇÎa phÜÖng l®i døng chính sách cûa nhà nܧc Ç‹ cܧp Çoåt tài sän cûa nhân dân, trong Çó cä nh»ng c¿u chi‰n binh và nh»ng ngÜ©i có công v§i nhà nܧc.

Nguyên nhân gián ti‰p là s¿ cai trΠǶc tài Ƕc Çäng cûa Çäng CSVN. Các Çäng viên CSVN che chª cho nhau và cÙ Çùn ÇÄy tØ cÖ quan này ljn cÖ quan khác ho¥c ÇÜa qua nh»ng toà án mà quan toà cÛng låi là Çäng viên CSVN! Tình trång vØa Çá banh vØa th°i còi chính là nguyên nhân bi‰n Çäng CSVN thành m¶t Çäng Mafia, bóc l¶t ngÜ©i dân m¶t cách tr¡ng tr®n. ñÒng bào TiŠn Giang Çã khi‰u kiŒn nhiŠu næm (tØ 1995) và hai lÀn ÇÜ®c chính quyŠn hÙa hËn giäi quy‰t khi ÇÒng bào TiŠn Giang khi‰u kiŒn tåi Trung Tâm Ti‰p Dân Mai Xuân ThÜÖng tåi Hà N¶i và lÀn thÙ hai trong dÎp h¶i nghÎ APEC Çang h†p tåi ViŒt Nam nãm 2006, nhÜng h† chÌ nhÆn ÇÜ®c nh»ng l©i hÙa suông cho qua chuyŒn và chÜa bao gi© ÇÜ®c cÙu xét thÆt s¿.

Làm th‰ nào Ç‹ giäi quy‰t cho ÇÒng bào TiŠn Giang?

Nh»ng Çòi hÕi chính Çáng cûa ÇÒng bào phäi ÇÜ®c giäi quyêt m¶t cách nhanh chóng, công b¢ng và minh båch trong tinh thÀn luÆt pháp cûa ViŒt Nam, phäi có s¿ giám sát cûa QuÓc H¶i nhÜ ÇÒng bào Çòi hÕi, và có lë hay n»a là dܧi s¿ giám sát cûa các t° chÙc nhân quyŠn quÓc t‰ hay thông tin quÓc t‰.

Chính quyŠn trung ÜÖng ª Hà N¶i phäi ÇÙng ra giäi quy‰t cho ÇÒng bào mà không ÇÜ®c dùng Công An Ç‹ Çàn áp cu¶c biÈu tình b¢ng båo l¿c, và nhÃt là không ÇÜ®c dùng nh»ng biŒn pháp nhÖ bÄn nhÜ vu cáo ÇÒng bào là "phän Ƕng", hay chøp mÛ b¢ng các t¶i nhÜ "tuyên truyŠn chÓng Nhà nܧc CHXHCN ViŒt Nam", "âm mÜu lÆt Ç° chính quyŠn".

Chính quyŠn ViŒt Nam không ÇÜ®c nh¡m m¡t làm ngÖ, dân kêu thì m¥c kŒ dân kêu, tham quan cÙ viŒc tung hoành tình trång "trên bäo dܧi không nghe". Các ngài trong quÓc h¶i, trong chính phû thì cÙ ba hoa nhÜ chû tÎch nܧc NguyÍn Minh Tri‰t: "N‰u m¶t Çäng thì có các cÖ ch‰ Ç‹ l¡ng nghe š ki‰n cûa ngÜ©i dân". NhÜng n‰u ai có khi‰u kiŒn, thì các Çäng viên ñàng CSVN binh v¿c lÅn nhau, tìm cách phân tán bà con, b¡t b§, Ç‹ làm chìm xuÒng nhÛng s¿ kiŒn tham nhÛng.

Tác giä Çã tØng thú vÎ, nhÃt là câu cûa TT DÛng nói vŠ tham nhÛng trong bu°i tr¿c tuy‰n "NhiŠu nÖi, nhiŠu ngÜ©i m§i chÌ kiên quyêt chÓng tham nhÛng trên diÍn Çàn". ñây thÆt là m¶t dÎp may hi‰m có Ç‹ Chính quyŠn CHXHCNVN có th‹ chÙng minh l©i nói và hành Ƕng. Tác giä yêu cÀu Thû Tܧng NguyÍn TÃn DÛng, ngÜ©i có Çû thÄm quyŠn Ç‹ giäi quy‰t và hoàn toàn chiø trách nhiŒm cho hành Ƕng cûa các cán b¶ ª UBND và các cÖ quan công an:

- Thû Tܧng hãy tåm ngÜng ngay chÙc vø cûa chû tÎch và phó chû tÎch UBND TiŠn Giang cùng các quan chÙc công an ª TiŠn Giang

- Thû Tܧng hãy ra lŒnh công an Sàigòn không ÇÜ®c Çàn áp b¢ng vÛ l¿c v§i ÇÒng bào TiŠn Giang Çang bi‹u tình trܧc QuÓc H¶i 2 ª Sàigòn. TÃt cä các công an, dân quân không ÇÜ®c t¿ š phát Ƕng bÃt kÿ hành Ƕng vÛ l¿c, hãm doå, b¡t b§ các ÇÒng bào bi‹u tình trong tinh thÀn ôn hoà và bÃt båo Ƕng này. S¿ bÎt miŒng LM NguyÍn Væn Lš trܧc toà án Çã là m¶t hành Ƕng kém væn hoá cûa ViŒt nam, m¶t nhøc nhã cho toà án ViŒt Nam và tÜ®ng trÜng cho s¿ Çàn áp nhân quyŠn cûa chính quyŠn ViŒt Nam. N‰u Thû tܧng DÛng Ç‹ cho công an Sàigon làm m¶t cu¶c Çàn áp ÇÒng bào TiŠn Giang ª Sài Gòn lÀn này, thì cá nhân Thû Tu§ng nói riêng và Çäng CSVN nói chung së phäi chÎu trách nhiŒm vŠ hành Ƕng này tru§c lÎch sº ViŒt Nam.

- Thû Tܧng hãy ra lŒnh công an TiŠn Giang, Bình Phܧc, VÛng Tàu, Bà RÎa, An Giang và ñÒng Tháp không ÇÜ®c theo dõi, cän trª hay nhÛng nhiÍu bà con n‰u h† lên Saigòn bi‹u tình hay trª vŠ sau cu¶c bi‹u tình. H† Çang th¿c thi nh»ng ÇiŠu mà chû tÎch nܧc NguyÍn Minh Tri‰t rao bán ª häi ngoåi v§i ViŒt KiŠu nói riêng và quÓc t‰ nói chung ("Có m¶t Çäng nhÜng vÅn l¡ng nghe ÇÜ®c ti‰ng nói cûa nhân dân. ñäng là Çåi diŒn cûa nhân dân, vì nhân dân mà phøc vø.")

- Thû Tܧng hãy ra nghÎ quy‰t tåm ngÜng ngay tÃt các các lŒnh Çu°i nhà, lÃy ÇÃt cûa UBND TiŠn Giang và các tÌnh nÖi mà dân oan Çang n¶p ÇÖn khi‰u kiŒn cho ljn khi có nh»ng quy‰t ÇÎnh cûa toà án nhân dân. TÃt cä các quan chÙc ngành an ninh ª nh»ng tÌnh này phäi ÇÜ®c thay Ç°i m§i.

- Thû Tܧng hãy yêu cÀu Toà án Nhân dân xét xº tÃt cä các ÇÖn khi‰u kiŒn dܧi s¿ ki‹m soát công khai cûa ÇÒng bào, quÓc h¶i và báo chí trong và ngoài nܧc.

Riêng ÇÓi v§i các công an Çang có nhiŒm vø bao vây ÇÒng bào bi‹u tình, hay ÇiŠu tra ngÀm, hæm d†a ÇÒng bào, tác giä yêu cÀu:

- Các bån phäi ÇÓi xº tº t‰ và không ÇÜ®c xâm phåm vào tính mång hay gây thÜÖng tích cho ÇÒng bào. Các bån không ÇÜ®c nhÛng nhiÍu, d†a nåt ÇÒng bào. Các bån hãy nghï ljn sÓ phÆn các bån trong tÜÖng lai. Bao nhiêu ngÜ©i trong các bån së là ThÜ®ng Tܧng Công an, chû tÎch UBND, bao nhiêu ngÜ©i trong các bån hay con cái các bån bi‰t Çâu së là dân oan trong tÜÖng lai?

- ñäng Çang chÓng tham nhÛng, dân oan khi‰u kiŒn tÙc là chÓng tham nhÛng. Các bån có džc thÃy bi‹u ng» không? "UBND TiŠn Giang phän ñäng lØa Dân". N‰u các bån Çàn áp dân oan tÙc là các bån ÇÙng vào phe "phän ñäng lØa Dân" à? Công an có nhiŒm vø cao quš là gi» an ninh trÆt t¿ cho xã h¶i, là bån cûa nhân dân chÙ không phäi là côn ÇÒ, là "ÇÒ m¡c dÎch" Çi giúp Ç« nh»ng quan tham, nh»ng cán b¶ tiêu c¿c. Các bån ÇØng Ç‹ bÎ l®i døng làm tay sai cho Çám cu§p ngày này. Tác giä dám ch¡c v§i các bån Thû Tܧng NguyÍn TÃn DÛng, B¶ Trܪng Công An Lê HÒng Anh së không bao gi© dám ra lŒnh các bån dùng vÛ l¿c v§i nhÛng ngu©i dân oan tay không, già y‰u, không nhà và Çói kh°, vì Çó là m¶t chuyŒn sai luÆt pháp, vi phåm nhân quyŠn quÓc t‰ và vô lÜÖng tâm theo Çåo lš ViŒt Nam. Các bån Çàn áp dân oan Ç‹ cho mÃy cán b¶ tiêu c¿c TiŠn Giang làm giàu làm có trên nܧc m¡t ÇÒng bào hay sao? Các bån giúp b†n cán b¶ tiêu c¿c thì các bån ÇÜ®c gì ngoài nh»ng khinh miŒt chºi b§i cûa ÇÒng bào và gia Çình? ñØng làm cái chuyŒn "Qušt làm Cam chÎu", "NgÜ©i ta æn Óc còn mình hÓt vÕ".

V§i nh»ng ngÜ©i "quÓc gia nhÜng yêu c¶ng sän" nhÜ c¿u Thû Tܧng Võ Væn KiŒt và các Çäng viên CS "cÃp ti‰n" trong Çäng CSVN, tác giä rÃt thú vÎ v§i nh»ng š tܪng ti‰n b¶ cûa các ông, nhÃt là cûa ông KiŒt trong nh»ng cu¶c phát bi‹u gÀn Çây trên BBC, ViŒt Weekly trong tinh thÀn hoà giäi và hoà h®p dân t¶c. Tác giä ÇŠ nghÎ ông KiŒt và các Çäng viên CS "cÃp ti‰n" trong Çäng CSVN hãy can Çäm hÖn n»a, hãy làm m¶t cº chÌ ÇËp, lên tiêng m¶t câu bäo vŒ cho ÇÒng bào TiŠn Giang nhÜ ông KiŒt Çã lên ti‰ng Ç‹ cÙu mÃy con c†p ViŒt Nam. Ông KiŒt hãy yêu cÀu các công an Sàigon là nh»ng thu¶c hå ngày xÜa cûa ông khi ông còn là chû tÎch UBND TP HCM không ÇÜ®c dàn áp cu¶c bi‹u tình b¢ng vÛ l¿c. Hay hÖn n»a n‰u ông KiŒt có th‹ "phá rào chính trÎ cho ViŒt Nam", b¢ng cách Çích thân ông KiŒt ljn thæm hÕi và ti‰p t‰ Äm th¿c cho ÇÒng bào Çang bi‹u tình và ngæn ch¥n nh»ng thành phÀn c¿c Çoan trong BCT ñäng CSVN vÅn níu kéo m¶t ch‰ Ƕ Ƕc tài Ƕc Çäng, ÇÀy bÃt công trên ÇÃt nܧc ViŒt Nam và Çang tìm cách tåo m¶t Thiên An Môn ª ViŒt Nam.

Sau cùng ÇÒng bào TiŠn Giang bi‹u tình ª trܧc QuÓc H¶i 2 Çang trông ch© nÖi các nhà tranh ÇÃu dân chû trong và ngoài nܧc nói lên ti‰ng nói cûa h†. NhÃt là ÇÒng bào häi ngoåi, các bån hãy tìm m†i cách Ç‹ th‰ gi§i bi‰t ljn cu¶c bi‹u tình, hãy giúp ÇÒng bào TiŠn Giang. ñÒng bào Çã nhÃt quy‰t bám trø cho ljn lúc Çòi hÕi chính Çáng cûa h† ÇÜ®c giäi quy‰t, vì th‰ vÃn ÇŠ cÀn thi‰t nhÃt ª Çây là bäo Çäm sÙc khoÈ và sinh mång cûa ÇÒng bào, vì tÆp Çoàn Mafia ñÕ ÇÙng sau lÜng Çäng CSVN, b†n tham quan và nh»ng ngÜ©i c¶ng sän c¿c Çoan Çang tìm m†i cách Ç‹ Çàn áp b¢ng vÛ l¿c cu¶c bi‹u tình này.

Tác giä ÇŠ nghÎ các bån ª häi ngoåi hãy vÆn Ƕng, ûng h¶ tài chánh và chính thÙc xin chính phû ViŒt Nam cho phép m¶t phái Çoàn y t‰ vào thæm ÇÒng bào bi‹u tình. Phái Çoàn y t‰ này nên tr¿c thu¶c cÖ quan HÒng ThÆp T¿ quÓc t‰, hay thu¶c t° chÙc nhân quyŠn quÓc t‰ nhÜ Phóng Viên Không Biên Gi§i, Y Sï Không Biên Gi§i. N‰u chính quyŠn ViŒt Nam chÃp nhÆn cho ViŒt KiŠu và các cÖ quan thiŒn nguyŒn giúp Ç« cô nhi, xây chùa, xây nhà th©, lÆp Çoàn giäi oan cho ngÜ©i ch‰t, thì theo tác giä chính quyŠn phäi chÃp nhÆn së cho phép phái Çoàn y t‰ vŠ sæn sóc an sinh cho ÇÒng bào TiŠn Giang Çang bi‹u tình.

ñÒng bào ª quê nhà Çang mong Ç®i nÖi ÇÒng bào häi ngoåi nói lên giùm nh»ng bÃt công ª quê nhà và nguyŒn v†ng ÇÜ®c ÇÓi xº công b¢ng, ÇÜ®c hܪng nh»ng quyŠn t¿ do cæn bän cûa con ngÜ©i nhÜ bao nhiêu træm triŒu ngÜ©i trên quä ÇÎa cÀu này.

Nh»ng Çòi hÕi cûa ÇÒng bào TiŠn Giang phäi ÇÜ®c giäi quy‰t trong hòa bình!

Cu¶c bi‹u tình bÃt båo Ƕng cûa Çông bào TiŠn Giang së thành công!

ñinh Thiên VÛ

* Cu¶c bi‹u tình cûa ÇÒng bào TiŠn Giang và các nÖi tåi Sài Gòn Çã sang ngày thÙ 12

=END=

3- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Suy nghï sau bài vi‰t "Thäo luÆn v§i Hà Sï Phu" cûa L» PhÜÖng

Phåm HÒng SÖn

Sau khi džc bài vi‰t "Thäo luÆn v§i Hà Sï Phu" cûa tác giä L» PhÜÖng, tôi có m¶t sÓ suy nghï, muÓn ÇÜ®c cùng chia sÈ v§i m†i ngÜ©i, nên månh dån vi‰t ra ª Çây.

Tôi xin trích 04 Çoån sau Çây trong bài vi‰t trên Ç‹ làm cÖ sª cho nh»ng suy nghï cûa mình:

Trích Çoån 1: "Hà Sï Phu ÇÜ®c Çào tåo nhÜ m¶t cán b¶ khoa h†c t¿ nhiên, nhÜng tØ khi ÇÃt nܧc bܧc vào th©i kÿ "Ç°i m§i", ông Çã quan tâm Ç¥c biŒt ljn tình hình vãn hoá, tÜ tܪng trong cái ch‰ Ƕ mŒnh danh "xã h¶i chû nghïa" mà ông ÇÜ®c Çào tåo và sinh sÓng. Khªi ÇÀu tØ tình trång g†i là "nghÎch lš" diÍn ra trong tÃt cä m†i lïnh v¿c cûa ch‰ Ƕ (nói m¶t Ç¢ng làm m¶t nÈo, lš thuy‰t cho là ÇËp Çë nhÜng th¿c hiŒn rÃt tÒi tŒ, møc Çích cho là cao thÜ®ng nhÜng hành Ƕng gian xäo...) ông Çã phæng ra cái cãn bŒnh cÓ h»u vŠ tinh thÀn không phäi chÌ cûa ch‰ Ƕ mà còn cûa cä cái c¶ng ÇÒng quÓc gia mà ông là m¶t thành phÀn. V§i ông, viŒc phê bình ch‰ Ƕ c¶ng sän hiŒn h»u do Çó chÌ là Çi‹m khªi hành Ç‹ vÜÖn t§i møc Çích cao hÖn là canh tân tÜ duy dân t¶c, vì theo ông "c¶ng sän chÌ là biŠu hiŒn cûa m¶t não trång ngàn Ç©i cûa dân t¶c". Trích Çoån 2: "NhÆn ra tính chÃt tÜ biŒn và không tܪng trong lš luÆn cûa Marx là ÇiŠu không m§i trong gi§i nghiên cÙu chû nghïa Marx tØ trܧc ljn nay. Tôi không có gì Ç‹ tranh cãi v§i Hà Sï Phu ª Çi‹m này. NhÜng vÃn ÇŠ cÀn bàn luÆn ª Çây chính là nh»ng luÆn cÙ mà tác giä ÇÜa ra Ç‹ phê phán Marx: thay vì cÓ g¡ng Çi vào tìm hi‹u tØ cái hŒ thÓng suy luÆn n¶i tåi cûa h†c thuy‰t Marx Ç‹ chÙng minh, tác giä låi d¿a vào rÃt nhiŠu thÙ không có trong Marx, không phäi cûa Marx, nh»ng cái Çã bÎ bi‰n thái, bÎ ng¶ nhÆn, tØ rÃt nhiŠu nguÒn khác nhau - quan tr†ng nhÃt là tØ thÙ š thÙc hŒ phän Marx trong ch‰ Ƕ mŒnh danh "chû nghïa xã h¶i hiŒn th¿c" c¶ng v§i nh»ng công kích dÍ dãi cûa các loåi chû nghïa chÓng c¶ng ra Ç©i trong cu¶c Chi‰n tranh Lånh trong th‰ k› trܧc nay vÅn còn tàn dÜ - qua Çó xây d¿ng nên m¶t thÙ hình änh giä ÇÎnh vŠ "chû nghïa Mác" Ç‹ phê phán và làm cho s¿ phê phán Ãy mÃt Çi s¿ nghiêm chÌnh cÀn phäi có."

Trích Çoån 3: "VÃn ÇŠ nhìn låi bän s¡c truyŠn thÓng dân t¶c, qua s¿ phân tích cûa tác giä, Çã mang nhiŠu Çi‹m Ƕc Çáo, nhÜng cÛng có nhiŠu ÇiŠu tuÿ tiŒn, khó thuy‰t phøc. CÛng nhÜ v§i "chû nghïa Mác-Lênin", chuÄn m¿c tác giä d¿a vào Ç‹ phê phán nh»ng nhÜ®c Çi‹m trong vãn hoá c° truyŠn cûa ngÜ©i ViŒt là nŠn Vãn minh ÇÜ®c tác giä coi là tiêu bi‹u cho Trí tuŒ, Khoa h†c, Dân chû, Nhân quyŠn th‹ hiŒn trong ch‰ Ƕ tÜ bän hiŒn Çåi. D¿a trên tiêu chuÄn Ãy mà xét thì vãn hoá c° truyŠn cûa ViŒt Nam cho ljn bây gi© vÅn gi¤m chân trong cái nŠn vãn hoá châu Á th©i nông nghiŒp thi‰u nãng Ƕng, thi‰u duy lš, thi‰u rành måch, bi‹u hiŒn rÃt cø th‹ cä trong ch‰ Ƕ c¶ng sän mŒnh danh "tiên ti‰n" hiŒn nay.Trong s¿ nhÆn xét t°ng quát Ãy, có m¶t ÇiŠu ÇÜ®c tác giä quan tâm Ç¥c biŒt, quan tr†ng ljn mÙc coi Çó là cái tŒ håi nhÃt cûa dân t¶c, khi‰n con dân ViŒt Nam chúng ta "không th‹ Çi xa", t¿ mình làm "mÃt quyŠn làm chû xã h¶i" ho¥c khä nãng làm chû có th‹ "bÎ diŒt tÆn gÓc": Ãy là cái s¿ kiŒn chúng ta là m¶t dân t¶c ÇÜ®c tác giä x‰p vào nh»ng dân t¶c "không có TÜ tܪng hay coi nhË TÜ tܪng" ("ThÜ gºi ñ‡ Månh Tri")!"

Trích Çoån 4: "Có th‹ tác giä së cho r¢ng nh»ng phân tích cûa ông không phäi là m¶t thÙ chÌ trích bi quan vŠ dân t¶c mình mà chÌ là m¶t s¿ phän tÌnh, diÍn Çåt có hÖi cÜ©ng ÇiŒu, gay g¡t thì cÛng chÌ xuÃt phát tØ n‡i mong mÕi ÇÃt nܧc mau thoát ra khÕi cái vÛng lÀy trì trŒ Ç‹ có th‹ bܧc nhanh lên con ÇÜ©ng vãn minh trí tuŒ cûa loài ngÜ©i. Chúng ta chia sÈ nh»ng Üu tÜ, nh»ng d¢n v¥t cûa ông trܧc s¿ xuÓng cÃp vŠ vãn hoá cûa xã h¶i hiŒn nay và hi‹u ÇÜ®c cái khát khao cûa ông muÓn Çem vào cu¶c sÓng m¶t cái gì có th‹ g†i là "tº t‰" hÖn cho nh»ng gì mà chúng ta Çang có. NhÜng khi phân tích m¶t cách có hŒ thÓng nh»ng gì tác giä vi‰t, tôi thÃy, nhÜ Çã nói qua ª trên, cách x§i lên s¿ kiŒn, lš giäi vÃn ÇŠ cûa ông Çã quá nghiêng vŠ phÀn ÇÓi chi‰u ki‹u lôgích hình thÙc, không có cÖ sª trong th¿c t‰, nhÃt là låi ÇÜ®c diÍn Çåt b¢ng m¶t lÓi vi‰t có tính chÃt cÜ©ng ÇiŒu, Çä kích, châm ch†c, ÇÀy cäm tính ki‹u "vãn nghŒ" nên không có Çû s¿ khách quan, chØng m¿c Ç‹ ÇÜ®c xem là nh»ng suy tܪng chính luÆn nghiêm chÌnh Çáng mong muÓn."

1. L» PhÜÖng có tình cäm trân tr†ng và chia sÈ v§i tinh thÀn yêu nܧc, dành nhiŠu tâm huy‰t, sÙc l¿c cho nh»ng vÃn ÇŠ tr†ng Çåi cûa xã h¶i, ÇÃt nܧc cûa Hà Sï Phu. Tuy th‰, tr†ng tâm bài vi‰t cûa L» PhÜÖng là phê phán cách lÆp luÆn cûa Hà Sï Phu trong các ti‹u luÆn cûa ông. L» PhÜÖng Çã cho thÃy m¶t tinh thÀn tÌnh táo Ç‹ phê phán trong tình cäm yêu m‰n gi»a nh»ng ngÜ©i cùng Çang trên con ÇÜ©ng Dân chû, tránh ÇÜ®c thái Ƕ tung hô, ca ng®i thi‰u thÆn tr†ng khi m§i thÃy nh»ng hiŒn tÜ®ng, bi‹u hiŒn bên ngoài cûa cá nhân hay t° chÙc vì "Dân chû" Çã diÍn ra trong th©i gian gÀn Çây, mà hŒ løy cûa nó Çã rõ.

2. M¥c dù chÜa có ÇiŠu kiŒn ÇÓi chi‰u và ki‹m chÙng nh»ng lÆp luÆn cûa L» PhÜÖng vŠ chû nghïa Marx khác v§i cÖ sª phê phán cûa Hà Sï Phu, tôi thÃy cách lÆp luÆn, phân tích cûa L» PhÜÖng có s¿ thuy‰t phøc (minh båch, logic). ñiŠu này cho ta thÃy tinh thÀn phê phán phäi d¿a trên d» liŒu khách quan và chính xác cho dù có cùng Çi ljn m¶t k‰t luÆn là "s¿ tÜ biŒn và không tܪng" ª trong chû nghïa Marx, Çây chính là cÖ sª cho m¶t tÜ duy Ƕc lÆp có th‹ t¿ Çánh giá ÇÜ®c tình hình s¿ kiŒn m¶t cách khách quan, chính xác, không phø thu¶c vào các k‰t luÆn Çã có ho¥c s¿ Òn ào cûa dÜ luÆn. ñây cÛng chính là vÃn ÇŠ phong trào dân chû cho ViŒt nam Çã g¥p phäi trong th©i gian vØa qua.

3. S¿ khái quát ÇÓi v§i tính cách dân t¶c cûa Hà Sï Phu, theo tôi, cÛng có phÀn phi‰n diŒn và n¥ng nŠ, cho dù nhÜ L» PhÜÖng suy Çoán là có th‹ do tác giä "cÜ©ng ÇiŒu" Ç‹ gây hiŒu quä cho nhÆn thÙc cûa dân chúng. Tuy nhiên, vŠ vÃn ÇŠ này, theo tôi, phäi thÆn tr†ng vì Ç¥c Çi‹m tính cách cûa m¶t dân t¶c ÇÜ®c th‹ hiŒn ª nhiŠu chiŠu kích khác nhau (không chÌ ª tÜ tܪng...) và nó bÎ änh hܪng, áp ch‰ bªi nhiŠu y‰u tÓ. HÖn n»a, n‰u ÇÜa ra m¶t nhÆn ÇÎnh thái quá dÍ làm cho ta bi quan, t¿ ti ho¥c ngÜ®c låi nhÜ Çã xäy ra. Theo tôi cä hai thái c¿c Çó cÀn tránh. Tôi cÛng suy Çoán, có lë do rÃt bÙc xúc v§i nh»ng nhiÍu nhÜÖng cûa th©i cu¶c và trãn trª v§i ÇÃt nܧc nên Hà Sï Phu Çã cÓ tình ÇÜa ra m¶t nhÆn ÇÎnh có phÀn gay g¡t ÇÓi v§i chính dân t¶c mình (chính mình?) Ç‹ ÇŠ cao s¿ cÀu thÎ, cÀu ti‰n chæng. Còn n‰u Çó là nhÆn ÇÎnh th£ng th¡n cûa tác giä (Hà Sï Phu) thì Çó cÛng không phäi là ÇiŠu lå, bªi trܧc Çó Çã có nhiŠu h†c giä ÇÜa ra nh»ng nhÆn ÇÎnh tÜÖng t¿ (ví dø: h†c giä TrÀn Tr†ng Kim Çã liŒt kê m¶t loåt tính xÃu có tính ph° quát cho dân t¶c ViŒt trong tác phÄm ViŒt nam sº lÜ®c: hay có tính tinh v¥t, cÛng có khi qu› quyŒt, và hay bài bác nhåo ch‰. ThÜ©ng nhút nhát, hay khi‰p s®, tâm ÇÎa nông n°i, hay làm liŠu, không kiên nhÅn, kiêu ngåo và hay nói khoác,...). Theo tôi, m¶t câu chê "quá tay" luôn Çem låi ÇiŠu tÓt ÇËp cho ÇÓi tÜ®ng nhiŠu hÖn ÇÓi v§i m¶t l©i khen "hào phóng". S¿ gay g¡t, khái quát Çó cûa Hà Sï Phu, cho dù tôi không hoàn toàn ÇÒng š, là m¶t tâm huy‰t rÃt xúc Ƕng. Tôi cÛng ÇÒng š v§i L» PhÜÖng "Cái 'bãi lÀy'" mà dân t¶c Çang vùng vÅy thoát ra không quá "nhão nhËt'", nhÜng ch¡c ch¡n së cÀn rÃt nhiŠu tâm huy‰t và s¿ quy‰t liŒt.

4. Các bài ti‹u luÆn cûa Hà Sï Phu (nhÜ L» PhÜÖng cãn cÙ Ç‹ phê phán), theo tôi, cái quan tr†ng nhÃt là Çã ÇÜa ra ÇÜ®c Çúng vÃn ÇŠ rÃt th©i s¿ và chính xác cûa bÓi cänh ViŒt nam và cách vi‰t, cách lÆp luÆn Çã g®i mª ÇÜ®c nh»ng suy tÜ, thúc giøc ÇÜ®c lòng t¿ tr†ng cûa ngÜ©i džc ÇÓi v§i nh»ng vÃn ÇŠ xã h¶i, chính trÎ, Çó là cái rÃt cÀn ÇÓi v§i m¶t xã h¶i muÓn phát tri‹n (š thÙc công dân phäi månh). ñúng là cách vi‰t cûa Hà Sï Phu có mang hÖi hܧng châm bi‰m, sâu cay ki‹u các cø ÇÒ ngày xÜa, nhÜ cách nói cûa L» PhÜÖng là " vãn nghŒ". NhÜng theo tôi, m‡i ngÜ©i có m¶t vãn phong khác nhau Ç‹ truyŠn Çåt suy nghï cûa mình ljn m†i ngÜ©i, miÍn là nó hiŒu quä (dÍ hi‹u, chính xác và lay Ƕng). V§i cách nhìn th‰, cách vi‰t cûa Hà Sï Phu, cho dù là " vãn nghŒ", Çã là m¶t cách thÙc tÓt (ít ra là ÇÓi v§i cái cÀn truyŠn täi cûa Hà Sï Phu). HÖn n»a, theo tôi, vai trò cûa vãn nghŒ, vãn h†c cÛng rÃt quan tr†ng trong viŒc truyŠn täi tÜ tܪng, Çôi khi còn hiŒu quä hÖn cách vi‰t hàn lâm, khoa h†c khô khan. Tôi nh§ låi có m¶t tác phÄm væn h†c Çã tØng ÇÜ®c coi là nguyên nhân dÅn ljn phong trào giäi phóng nô lŒ ª Hoa kÿ và sau khi cu¶c chi‰n Nam- B¡c k‰t thúc (phe bãi bÕ ch‰ Ƕ nô lŒ chi‰n th¡ng) Abraham Lincohn Çã g¥p ngay tác giä Ç‹ cäm Ön. Và cÛng có nhiŠu ví dø tÜÖng t¿ ngay ª ViŒt nam, nhÜ m¶t sÓ tác phÄm cûa DÜÖng Thu HÜÖng, NguyÍn Huy ThiŒp, Bäo Ninh... Çích th¿c là væn nghŒ nhÜng Çã có tác døng ÇÓi v§i ti‰n b¶ cho xã h¶i, cho dù chÜa tåo ra ÇÜ®c s¿ thay Ç°i lÎch sº nhÜ trÜ©ng h®p trên ª Hoa kÿ.

5. Tinh thÀn ÇÓi thoåi, phän biŒn cûa L» PhÜÖng Çã cho ta m¶t s¿ yên tâm là cách phän biŒn nhÜ th‰ së dÅn ljn nh»ng ÇÓi thoåi rÃt b° ích, khoa h†c, nhân bän, tránh ÇÜ®c nh»ng thành ki‰n, ÇÓ kœ, hËp hòi. chû quan, chøp mÛ, cãi vã rÃt vô ích và nguy hi‹m cho xã h¶i mà hai trÜ©ng phái "thân c¶ng" và "chÓng c¶ng" rÃt hay xäy ra. Cách phän biŒn Çó ÇiŠm Çåm, trân tr†ng, nhÜng cÛng rÃt th£ng th¡n. Tôi tin r¢ng ÇiŠu Çó së dÅn ljn tìm ra chân lš, s¿ thÆt mà cä ngÜ©i phän biŒn lÅn ngÜ©i bÎ phän biŒn së cùng ÇÒng š, ho¥c ít ra là hai bên së vÅn coi nhau là nh»ng ngÜ©i Çáng tr†ng (ljn Çây, nghï ljn nh»ng bài vi‰t phê phán trên báo Nhân Dân và Tåp chí C¶ng sän thì rÃt buÒn lòng). Phong cách tranh luÆn, phän biŒn nhÜ vØa nói không phäi chÜa bao gi© có (th©i ViŒt nam còn là thu¶c ÇÎa cûa Pháp, các cu¶c bút chi‰n gi»a các trí thÙc ViŒt nam lúc Çó cÛng luôn theo nguyên t¡c lÎch thiŒp, th£ng th¡n nhÜ th‰), nhÜng chÌ ti‰c r¢ng Çã rÃt lâu, tØ 1954 ljn nay ª miŠn B¡c và 1975 ljn nay trên toàn cõi ViŒt nam, s¿ thÓng trΠǶc Çoán vŠ tÜ tܪng Çã loåi bÕ mÃt tinh thÀn tranh biŒn cÀn thi‰t Çó. ñiŠu vui mØng là tinh thÀn Çó Çang ÇÜ®c tái lÆp, nhÜng chÜa phäi trên hŒ thÓng chính thÓng cûa nܧc ViŒt nam.

6. Hy v†ng tØ bài vi‰t phän biŒn cûa L» PhÜÖng së có nh»ng phän hÒi tích c¿c không chÌ tØ ngÜ©i bÎ phän biŒn và së tåo nên m¶t truyŠn thÓng phän biŒn khoa h†c, ÇËp cho nŠn h†c thuÆt và xã h¶i nói chung. ñó cÛng là Çóng góp Ç‹ m†i ngÜ©i có cái nhìn khách quan hÖn vÜ®t lên nh»ng š nghï "khách quan" trong cái "chû quan" cûa cá nhân.

7. TÃm lòng træn trª, tâm huy‰t v§i s¿ phát tri‹n cûa dân t¶c, s¿ uyên bác, ÇiŠm Çåm, th£ng th¡n, tr†ng thÎ trong nghiên cÙu tranh luÆn cûa các bÆc trí thÙc Çi trܧc nhÜ cûa hai ông L» PhÜÖng, Hà Sï Phu và các bÆc cao niên khác së luôn là nguÒn cäm hÙng, Ƕng l¿c, là tÃm gÜÖng cho l§p ngÜ©i Çi sau nhÜ chúng tôi.

Hà n¶i,02/07/2007

Phåm HÒng SÖn

=END=

4- Tham Khäo

- Tình hình ViŒt Nam và quan hŒ quÓc t‰

TrÜÖng ñình Trung

Thông-tin vŠ Viêt-Nam thÜ©ng trái ngÜ®c nhau. Tin vŠ mÙc tæng trܪng kinh-t‰ cao xen lÅn v§i hình änh nghèo nàn cùng c¿c cûa ngÜ©i dân quê. Có tin vŠ VN s¡p trª thành h¶i-viên không thÜ©ng-tr¿c cûa H¶i-ÇÒng Bäo-An LHQ, låi cÛng có tin Trung quÓc Çang lÃn chi‰m Çäo TrÜ©ng-Sa trên bi‹n ñông cûa VN. Tin VN vào WTO ÇÜ®c theo sau ngay v§i tin chính-quyŠn Hà-N¶i b¡t b§ Çàn áp nh»ng nhà ÇÃu tranh Dân-Chû và Nhân-quyŠn. V.v... Trܧc tình trång mâu thuÅn tin-tÙc nhÜ vÆy, viŒc tìm hi‹u vŠ TµNH-HµNH t°ng quát cûa VN trong bÓi cänh bang-giao quÓc-t‰ v§i các cÜ©ng quÓc, thi‰t nghï, là m¶t ÇiŠu cÀn thi‰t cho bÃt kÿ ngÜ©i VN nào quan tâm ljn vÃn ÇŠ th©i-s¿. Nh»ng dòng sau Çây chính là m¶t n‡-l¿c khiêm tÓn theo hܧng Çó và phÀn nào b¶c båch n‡i Üu-tÜ vŠ Quê-hÜÖng ñÃt-Nܧc.

ñäng C¶ng-Sän VN:

HiŒn nay Çäng CSVN có chØng 3.1 triŒu Çäng viên trên toàn quÓc. L¿c lÜ®ng này ti‰p tøc duy-trì s¿ Ƕc-quyŠn chính-tri d¿a vào ÇiŠu 4 Hi‰n-pháp næm 1992 theo Çó: "Çäng CS là l¿c-lÜ®ng lãnh-Çåo Nhà-Nܧc và Xã-h¶i". ñây là m¶t s¿ sao chép ÇiŠu thÙ 6 trong Hi‰n-pháp cûa Liên-Sô trܧc kia. V§i ÇiŠu 4 Çó, Çäng CS trª thành m¶t tÆp-Çoàn có quyŠn-l¿c vô hån, vÜ®t lên trên cä Chính-quyŠn và LuÆt-pháp; trª thành m¶t trª l¿c l§n-lao cho nŠn Dân-chû và phát-tri‹n cûa ñÃt-Nܧc trong suÓt mÃy chøc næm qua; là nguÒn-gÓc cûa quÓc-nån tham-nhÛng và m†i bæng hoåi Çåo-ÇÙc khác cûa xã-h¶i VN hôm nay; là nguyên-nhân gây ra t°n thÃt lãnh-th° l§n lao cho T°-quÓc vŠ tay kÈ thù B¡c phÜÖng trong nh»ng næm 1999-2000.

Sau ngày Liên-sô, thành-trì cûa khÓi CS th‰-gi§i, søp Ç°, Çäng CSVN rÖi vào khûng hoäng tÜ-tܪng, n¶i-b¶ trung-ÜÖng b¡t ÇÀu có nh»ng phân-hoá quan-Çi‹m vŠ vai trò cûa ñäng, cÖ-cÃu chính-quyŠn, chính-sách kinh-t‰ và quan-hŒ ÇÓi ngoåi. Tiêu bi‹u nhÜ Lê-hÒng-Hà, TrÀn-xuân-Bách ÇŠ nghÎ xoá bÕ ÇiŠu 4 HP; Nguy‹n-SÏ-Dûng (phó chû-nhiŒm VP QuÓc-h¶i) Çòi thành-lÆp ñåi-nghÎ-Ch‰; TrÀn-Khuê, NguyÍn thanh Xuân kêu g†i chÃp-nhÆn ch‰-Ƕ Ça Çäng. Nh»ng ngÜ©i khác nhÜ Hoàng-minh-Chính ly khai ñäng, TrÀn-ñ¶ lš-luÆn r¢ng cæn-nguyên sâu xa cûa tham-nhÛng chính là ª cÖ-ch‰ Ƕc-quyŠn lãnh-Çåo cûa ñäng. VŠ ÇÓi-ngoåi, trung-ÜÖng ñäng chia hai phe rõ-rŒt: m¶t phe chû-trÜÖng quan-hŒ ch¥t chë v§i Trung-quÓc, phe kia muÓn b¡t tay v§i phÜÖng Tây; nhÃt là MÏ. VÃn ÇŠ ñ°i M§i cÛng gây ra nh»ng tranh-cãi kÎch-liŒt trong gi§i lãnh-Çåo cao cÃp cûa ñäng.

Nhìn chung, phe chû-trÜÖng thân thiŒn v§i Trung-quÓc có Üu-th‰ trong Quân-Ƕi NDVN và l¿c-lÜ®ng CA và phe này vÅn còn rÃt månh trong Trung-ÜÖng ñäng. NhÜng phe chû-trÜÖng thân Tây-phÜÖng låi g¥t hái ÇÜ®c nhiŠu thành-quä r¿c-r« trong công-viŒc ñ°i M§i. ñåi-h¶i 10 næm ngoái là m¶t n‡ l¿c dung-hòa Ç‹ gi» s¿ cân-b¢ng trong Trung-ÜÖng cûa ñäng. SÓ-lÜ®ng u›-viên cûa gi§i quân-s¿ và công-an gia tæng, nh»ng u›-viên cûa B¶ Ngoåi-Giao bÎ loåi. Trong lúc Çó, nh»ng chÙc-vø quan-tr†ng nhÜ Chû-tÎch Nhà-nܧc và Thû-tܧng låi ÇÜ®c giao cho phe ñ°i M§i. Nông-ÇÙc-Månh ÇÜ®c gi» låi Ç‹ làm vai trò trung-gian.

Cä hai phe trên Çây có m¶t Çi‹m chung: Çó là không phe nào Çi xa ljn ch‡ tØ bÕ s¿ Ƕc-quyŠn lãnh-Çåo cûa ñäng và chÃp nhÆn hŒ-thÓng dân-chû Ça-Çäng. ñiŠu Çó có nghïa là Çäng CSVN vÅn còn là trª-ngåi l§n nhÃt trên con ÇÜ©ng Dân-chû-hoá ñÃt-Nܧc và công cu¶c ÇÃu-tranh cho Nhân-quyŠn và Dân-chû còn nhiŠu cam go.

Phong-trào ÇÃu tranh cho nhân-quyŠn và dân-chû

Trong suÓt mÃy chøc næm qua, nhân-dân VN Çã không ngØng ÇÃu-tranh cho Nhân-quyŠn và Dân-chû dܧi nhiŠu hình-thÙc và qua nhiŠu giai-Çoån thæng-trÀm. Càng ngày cu¶c ÇÃu tranh càng lan r¶ng, càng thu hút nhiŠu hÖn lÜ®ng ngÜ©i tham gia, k‹ cä nh»ng c¿u Çäng viên CS cao-cÃp.

Ngoài nh»ng tên tu°i tiên phong nhÜ BS NguyÍn-Çan-Qu‰, GS ñoàn-vi‰t-Hoåt, LM NguyÍn-væn-Lš, NguyÍn-chí-ThiŒn, Hà-sï-Phu, c¿u tܧng TrÀn-ñ¶,TS NguyÍn-thanh-Giang, Hoà-thÜ®ng HuyŠn-Quang, Quäng-ñ¶, v.v... Trong nh»ng næm gÀn Çây chÙng ki‰n s¿ liên k‰t cûa nh»ng ngÜ©i ÇÃu tranh trong nh»ng t°-chÙc có quy-mô hÖn. Hoåt-Ƕng ÇÃu-tranh không còn r©i råc nhÜ trܧc; trái låi các chi‰n-sï ÇÃu-tranh Çang tìm cách tÆp-h®p låi v§i nhau, tÆn døng các phÜÖng tiŒn thông-tin tân ti‰n, và nh© vÆy thu hút månh hÖn s¿ quan-tâm và ûng h¶ cûa quÓc-t‰.

Mª ÇÀu cûa n‡ l¿c tÆp-h®p là viŒc phøc-hoåt Çäng Dân-Chû do ông Hoàng-minh-Chính khªi xܧng. K‰ ljn là s¿ ra Ç©i cûa nhóm 8406 v§i Tuyên-ngôn T¿-do Dân-Chû cho ViŒt-Nam do 118 nhà ñÃu-tranh Dân-chû ª trong nܧc kš tên. Bän Tuyên-ngôn nêu rõ viŒc Çäng CS cܧp Çoåt thành-qûa cûa cu¶c ÇÃu-tranh giành Ƕc-lÆp và áp-Ç¥t chû-nghïa CS lên trên Quê-hÜÖng. Tuyên-ngôn chÌ ra tính-cách phän Dân-chû cûa ch‰-Ƕ Ƕc Çäng và giäi-pháp duy-nhÃt Çi ljn Dân-chû là thay th‰ triŒt Ç‹ ch‰-Ƕ Ƕc-tài hiŒn nay v§i m¶t th‹-ch‰ Ça-Çäng b¢ng phÜÖng-thÙc bÃt-båo-Ƕng. Có-th‹ nói r¢ng, cho ljn nay, Tuyên-ngôn cûa nhóm 8406 là m¶t phän-änh lš-thuy‰t tÜÖng ÇÓi hoàn-chÌnh cûa quá-trình ÇÃu-tranh cho Dân-chû ª trong Nܧc.

Ngoài ra trong nh»ng næm gÀn Çây, s¿ khi‰u-kiŒn cûa ngÜ©i dân ÇÓi v§i chính-quyŠn CS kh¡p nÖi trên toàn-quÓc gia-tæng v§i sÓ-lÜ®ng rÃt l§n. Nh»ng cu¶c Çình-công cûa công-nhân các häng-xܪng cÛng ngày càng nhiŠu. Vø bi‹u-tình r Àm-r ¶ cûa nông-dân Thái-Bình Çã làm rung-Ƕng cä Nܧc. Lúc này h àng træm ÇÒng-bào tØ TiŠn-Giang kéo lên Sài-Gòn bi‹u-tình trong nhiŠu ngày phän-ÇÓi cán-b¶ CS cܧp-Çoåt ÇÃt-Çai cûa Dân. Nh»ng cu¶c bi‹u-tình nhÜ vÆy trܧc Çây 20 næm không hŠ xäy ra dܧi ch‰-Ƕ CS, nay låi xäy ra thÜ©ng-xuyên hÖn.

Tuy vÆy phong-trào ÇÃu-tranh Dân-chû, do hoàn-cänh Ç¥c-biŒt cûa ñÃt-Nܧc trong ch‰-Ƕ công-an-trÎ, vÄn còn ª giai-Çoån t¿-phát và phÃn-tán, chÜa hoàn-toàn bܧc vào giai-Çoån ÇÜ®c t°-chÙc ch¥t-chÈ và tÆp-trung; chÜa ÇÜ®c s¿ hܪng-Ùng r¶ng-rãi cûa quÀn-chúng. ñåi-bi‹u cûa các giai-tÀng xã-h¶i chÜa tham-gia Çông-Çû theo m¶t tì-lŒ tÜÖng-xÙng trong hàng-ngÛ ÇÃu-tranh. CÖ-sª xã-h¶i làm nŠn-täng cho s¿ ra Ç©i các chính-Çäng Çåi-diŒn cho các khuynh-hܧng chính-trÎ khác-biŒt cûa các giai-cÃp, tôn-giáo, hay Çoàn-th‹ chÜa phát-tri‹n Çúng mÙc.

Kinh-t‰ trong nܧc

M¶t cách t°ng-quát, kinh-t‰ VN Çã liên-tøc phát-tri‹n trong suÓt hai thÆp-niên vØa qua, v§i mÙc tæng-trܪng khá cao, trung-bình 7.3 % m°i næm (World Bank, Department Group data), næm 2005 Çåt 8.4 %, næm 2006 8%. ñây là mÙc tæng-trܪng cao trên th‰-gi§i, chÌ ÇÙng sau Trung-quÓc.

K‹ tØ næm 1987, Viet-Nam CS chuy‹n dÀn tØ nŠn kinh-t‰ chÌ-huy sang kinh-t‰ thÎ-trÜ©ng,khªi ÇÀu b¢ng viŒc giäi-phóng nông-nghiŒp khÕi ch‰-Ƕ h®p-tác-hoá, phân-phÓi ÇÃt-Çai cho nông-dân theo ch‰-Ƕ khoán-nhÜ®ng, bãi-bÕ s¿ khÓng-ch‰ giá-cä ÇÓi v§i hàng-hoá và dÎch-vø, xoá-bÕ viŒc ngæn sông cÃm ch®, và giäi-tÕa s¿ bao-cÃp dành cho các cÖ-sª kinh-t‰ quÓc-doanh.

ñÓi ngoåi, v§i s¿ trung-gian cûa NhÆt và C¶ng-ÇÒng Âu-châu, næm 1993 ViŒt-Nam khªi ÇÀu ÇÜ®c World Bank, thông qua International Development Association, cho vay 2 tÌ dollars không lãi-suÃt. Sau khi bình-thÜ©ng-hoá quan-hŒ v§i MÏ, World Bank và IMF ti‰p-tøc giúp VN dܧi chÜÖng-trình Xóa-Çói Giäm-nghèo (Poverty Reduction programs) thông qua các tài-tr® nông-nghiŒp, cÖ-sª hå-tÃng, trÜ©ng h†c, y-t‰, v.v...T°ng-c¶ng VN Çã nhÆn chØng hÖn 6 tÌ dollars tín-døng không lãi-suÃt (interest-free credits). Ngoåi-viŒn chi‰m t§i gÀn 15% ngân-sách chi-tiêu Nhà-nܧc.

Ngoài ra World Bank Çã hành-xº nhÜ là m¶t chÙc næng ÇiŠu h®p (co-oridnator) giúp VN vay m‡i næm chØng 3 tÌ dollars tØ hÖn 30 cÖ-sª quÓc-t‰ khác nhau dܧi nhiŠu dång-thÙc tr®-giúp tri-thÙc và kÏ thuÆt trong các lãnh-v¿c xây-d¿ng ÇÜ©ng-sá, mång lܧi ÇiŒn-l¿c, trÜ©ng-h†c, in Ãn sách giáo-khoa, các cÖ-sª và dÎch-vø y-t‰, các chÜÖng-trình huÃn-luyŒn y-tá, cung-cÃp tín-døng cho nông-dân, cäi-thiŒn các hŒ-thÓng Çê-ÇiŠu và dÅn thûy nhÆp ÇiŠn, v.v...

Kinh-t‰ VN là m¶t nŠn kinh-t‰ lÃy xuÃt-cäng làm Ƕng-l¿c (export-driven economy). VN ÇÙng hàng thÙ 3 ª ñông Nam Á vŠ dÀu thô và khí ÇÓt, næng suÃt ÇÜ®c chØng 450,000 thùng dÀu thô/ ngày, hàng næm thu ÇÜ®c chØng gÀn 6 tÌ dollars tØ dÀu-hoä, chi‰m 25 % trong t°ng-sÓ xuÃt-cäng. (petrovietnam.com).

KÏ-nghŒ dŒt áo quÀn là lãnh-v¿c xuÃt-cäng thÙ hai, tåo công-viŒc cho hÖn 1.1 triŒu công-nhân, mang vŠ chØng 5 tÌ dollars hàng næm, 55% hàng may-m¥c VN nhÆp vào MÏ.

Ngoài ra, VN xuÃt-cäng các nông-sän và häi-sän khác nhÜ cà-phê, håt ÇiŠu, tôm Çông lånh, cá tra, v.v... ThÎ-trÜ©ng l§n nhÃt cûa VN là MÏ, næm ngoái t°ng trÎ-giá xuÃt-cäng cûa VN vào MÏ hÖn 6 tÌ dollars.

M¥c dÀu vÆy, kinh-t‰ VN Çang phäi ÇÜÖng-ÇÀu v§i nh»ng khó-khæn sau Çây:

1.-VÓn ÇÀu-tÜ: ñ‹ có-th‹ duy-trì mÙc phát-tri‹n kinh-t‰ nhÜ hiŒn nay và Çáp-Ùng ÇÜ®c v§i cÜ©ng-Ƕ cånh-tranh trong thÎ-trÜ©ng th‰-gi§i, VN cÀn nguÒn vÓn ÇÀu tÜ cho nhiŠu lãnh-v¿c cæn-bän. Do viŒc c¡t-giäm thu‰ nhÆp-cäng khi vào WTO, và do khä-næng huy-Ƕng vÓn trong khu-v¿c tÜ rÃt y‰u-kém, VN së thi‰u-høt nghiêm-tr†ng vÓn ÇÀu-tÜ cho viŒc xây-d¿ng hå-tÀng cÖ-sª (ÇÜ©ng sá, b‰n cäng, phi-trÜ©ng, v.v...), cho viŒc cäi-cách hŒ-thÓng ngân-hàng, pháp-lš, giáo-døc, y-t‰, v.v...

2.-Thách-thÙc m§i do viŒc vào WTO tåo ra:

ñ‹ ÇÜ®c gia-nhÆp, VN Çã phäi träi qua m¶t quá-trình Çàm-phán gay-go kéo dài 11 næm. Th¿c-chÃt cûa quá-trình này (procedure of accession) là s¿ yêu-sách cûa các quÓc-gia thành-viên (trong nhóm working group và quad group) ÇÓi v§i quÓc-gia xin gia-nhÆp. M¶t sÓ các nhà chuyên-môn g†i quá-trình này là the extortion of WTO-plus (s¿ trÃn-l¶t cûa WTO-c¶ng). SuÓt quá-trình thÜÖng-lÜ®ng này VN Çã bÎ các quÓc-gia nhÜ MÏ, Úc, Canada, C¶ng-ÇÒng Âu-Châu tranh nhau Ç¥t ra nhiŠu ÇiŠu-kiŒn rÃt nghiŒt-ngã. Ch£ng-hån Çòi VN phäi c¡t-giäm quan-thu‰ ÇÓi v§i nông-sän xuÓng 25 %, trong lúc Çó các nܧc thành-viên nhÜ Thái-lan, Phillippines låi ÇÜ®c duy-trì ª mÙc thu‰ 36% và 34 %! VN còn bÎ yêu-cÀu c¡t-giäm tài-tr® cho nông-dân nghèo; ÇÓi v§i nông-nghiŒp, VN chÌ ÇÜ®c phép tài tr® không quá 300 triŒu dollars; trong lúc MÏ, Úc, Âu-châu tài-tr® cho nông-dân cûa h† hàng chøc tÌ dollars! (Theo Oxfam documents)

Tình-hình nhÜ vÆy së Ç¥t nông-dân VN, nh»ng ngÜ©i sän-xuÃt nhÕ ª vùng nông-thôn, vào nguy-cÖ bÎ phá-sän vì nông-sän cûa h† không th‹ nào cånh-tranh låi v§i sän-phÄm nhÆp-cäng vào tØ các nܧc tân-ti‰n. Ví-dø: làm sao b¡p cûa nông-dân VN có-th‹ cånh-tranh công b¢ng v§i b¡p nhÆp vào tØ MÏ, Canada hay Úc?

Nh»ng thoä-thuÆn vŠ ÇÀu-tÜ nܧc ngoài cÛng rÃt bÃt-l®i cho VN. Dܧi áp-l¿c cûa MÏ và Úc, VN Çã phäi chÃp-nhÆn cho tÜ-nhân nܧc ngoài Çu®c ÇÀu-tÜ không bÎ ràng-bu¶c vŠ ÇiŠu-kiŒn chuy‹n-giao kÏ-thuÆt h»u-ich cho ÇÎa-phÜÖng cûa ÇÎa-Çi‹m ÇÀu-tÜ cÛng nhÜ không phäi quan-tâm ljn hiŒu-næng xuÃt-cäng cûa s¿ ÇÀu-tÜ. ñiŠu này trái v§i thông-lŒ quÓc-t‰ theo Çó chÌ nh»ng d¿-án ÇÀu-tÜ có nh»ng chuy‹n-giao kÏ-thuÆt h»u-døng và mang låi l®i-ích xuÃt-cäng cho ÇÎa-phÜÖng m§i ÇÜ®c Üu-tiên xét-duyŒt (local-content and export performance requirement)). NhÜ vÆy VN së thành mi‰ng mÒi ngon cho các công-ty Ça quÓc-gia khai-thác nhÜ là m¶t ÇÎa-Çi‹m l¡p ráp và phân-phÓi sän-phÄm v§i giá-nhân-công rÈ-måt mà không phäi Çóng-góp gì cho viŒc chuy‹n-giao kÏ-thuÆt tÃn-ti‰n Ç‹ giúp cho viŒc phát-tri‹n kÏ-nghŒ VN cä. (Oxfam briefing paper).

HiŒn nay doanh-nghiŒp vØa và nhÕ chi‰m 99% sÓ-lÜ®ng cÖ-sª sän-xuÃt toàn-quÓc, thu-hút chØng 3 triŒu công-nhân và 1/4 t°ng-sÓ ÇÀu-tÜ. Các doanh-nghiŒp này có vÓn rÃt thÃp so v§i các nܧc khác trong khÓi ASEAN, máy-móc thi‰t-bÎ låc-hÆu, trình-Ƕ quän-lš rÃt kém. Nguy-cÖ bÎ phá-sän cûa các doanh-nghiŒp này rÃt l§n khi phäi cånh-tranh trong môi-trÜ©ng WTO.

Ngoài ra, các nܧc cÛng Çòi-hÕi VN phäi mª cºa các lãnh-v¿c ngân-hàng, bäo-hi‹m, dÎch-vø, y-t‰, dây chuyŠn bán lÈ, vŒ-sinh công-c¶ng v.v... Ç‹ cho các nhà ÇÀu-tÜ nܧc ngoài ÇÜ®c dÀn-dÀn t¿-do kinh-doanh và cånh-tranh bình-Ç£ng v§i thÜÖng-nhân VN!

Hai l®i-Çi‹m chính cûa viŒc gia-nhÆp WTO là thÎ-trÜ©ng xuÃt-cäng và ÇÀu-tÜ ngoåi-quÓc. Tuy-nhiên do chÜa ÇÜ®c thØa-nhÆn là m¶t nŠn kinh-t‰ thÎ-trÜ©ng (non-market economy status), viŒc t¿-do xuÃt-cäng hàng-hoá vào thÎ-trÜ©ng các quÓc-gia thành-viên WTO cûa VN không hoàn-toàn ÇÜ®c bäo-Çäm; các quÓc-gia có-th‹, trong m¶t trÜ©ng-h®p bÃt-kÿ, nåi-c§ vŠ tÜ-cách non-market economy Ç‹ hån-ch‰ sän-phÄm cûa VN nhÆp vào nܧc cûa h†. Còn ÇÀu-tÜ ngoåi-quÓc cÛng së bÎ hån-ch‰ do g¥p trª-ngåi vŠ hå-tÀng cÖ-sª (infrastructure) y‰u-kém, hŒ-thÓng pháp-lš, ngân-hàng còn quá låc-hÆu và nhÃt là nån hÓi-l¶, tham-nhÛng quá ph°-bi‰n và trÀm-tr†ng.

Tóm låi viŒc gia-nhÆp WTO không hoàn-toàn là m¶t ân-huŒ ÇÜ®c d¿ vào bàn tiŒc cûa Th‰-gi§i; mà chÌ là ÇÜ®c tham-gia vào m¶t sân chÖi kinh-t‰ quÓc-t‰ v§i rÃt nhiŠu rûi ro cùng nh»ng hÆu-quä rÃt khó-lÜ©ng trong trÜ©ng-kÿ vŠ các m¥t kinh-t‰, væn-hoá, xã-h¶i, môi-trÜ©ng cho nh»ng nܧc nghèo-nàn låc-hÆu và lãnh-Çåo y‰u-kém nhÜ VN.

3.- VÃn-ÇŠ n® nܧc ngoài:

HiŒn nay VN n® t°ng-c¶ng gÀn 14 tÌ dollars, chi‰m chØng 38 % T°ng-sän-phÄm N¶i-ÇÎa (GDP). (Báo Nhân-Dân). MÙc an-toàn vŠ n® theo tiêu-chuÀn quÓc-t‰ là 50% cûa GDP. Thêm vào Çó, hàng næm VN khi‰m-høt mÆu-dÎch chØng 4.5 tÌ dollars (xuÃt-cäng: gÀn 40 tÌ dollars, nhÆp-cäng: gÀn 44.5 tÌ dollars) (theo U.S. Embassy in Hanoi). VN m‡i næm phäi trä gÀn 3 tÌ dollars tiŠn n®. ñÃy là m¶t gánh rÃt n¥ng vŠ tài-chánh cho các th‰-hŒ mai sau.

4.-Tham-nhÛng: Có th‹ nói Çây là m¶t quÓc-nån. Ngay cä các cÃp lãnh-Çåo CS cÛng thØa-nhÆn tham-nhÛng (corruption) là m¶t nguy-cÖ rÃt l§n cho s¿ tÒn-tåi cûa ch‰-Ƕ.

VN bÎ x‰p hång 111th /130 trong bäng chÌ-sÓ tham-nhÛng cûa th‰-gi§i (Corruption perception index) ngang hàng v§i Lào, chÌ hÖn Campuchia, Indonesia và Mi‰n-ñiŒn (Burma, Myanmar) chút ít. Tình-trång tham-nhÛng, hÓi-l¶ lan tràn, công-khai m¶t cách tr¡ng tr®n kh¡p nÖi, ª tÃt cä các cÃp tØ ÇÎa-phÜÖng lên ljn cÃp trung-ÜÖng.

ñi‹n-hình nhÃt là vø PMU18 (Project Management Unit 18) xäy ra tåi B¶ Giao-thông, trong Çó chØng 7 triŒu dollars cûa Office Development Aid thu¶c World Bank Çã bÎ b†n cán-b¶ CS cao-cÃp bi‹n-thû Çem Çi cá-Ƕ túc-cÀu. Vø này dính-líu ljn các cán-b¶ cao-cÃp trong trung-ÜÖng Çäng CS.

5.- S¿ cách-biŒt giàu-nghèo/ nông-thôn&thành-thÎ. M¥c dù, m¶t cách t°ng-quát kinh-t‰ VN Çã và Çang tæng-trܪng nhanh trong hai mÜÖi næm qua. NhÜng thành-t¿u kinh-t‰ Çó không ÇÜ®c phân-phÓi ÇÒng-ÇŠu và công-b¢ng gi»a m†i thành-phÀn trong xã-h¶i và gi»a các ÇÎa-phÜÖng. Trái låi, chÌ có thi‹u-sÓ cán-b¶ ñäng, Chính-quyŠn và thân-nhân là thu-l®i l§n nhÃt. Thành-phÀn này giàu lên rÃt nhanh trong suÓt mÃy næm qua. 90% dân nghèo hay 2/3 dân chúng sÓng ª nông-thôn, tuy mÙc sÓng có ÇÜ®c cäi-thiŒn hÖn Çôí chút tØ ngày ñ°i M§í, nhÜng nhìn chung mÙc thu-nhÆp còn rÃt thÃp so v§i dân các nܧc lân-cÆn nhÜ Thái-Lan hay Nam-DÜÖng. (L®i-tÙc bình-quân ÇÀu ngÜ©i cûa VN là 720 dollars; trong khi cûa Thái-lan là 2500 dollars!). ViŒc gia-nhÆp WTO së làm cho s¿ cách-biŒt giàu-nghèo, gi»a nông-thôn và thành-thÎ ngày càng r¶ng hÖn, mâu-thuÄn xã-h¶i së ngày càng sâu-s¡c và là mÀm mÓng cho s¿ bÃt °n.

C¶ng-ÇÒng VN tåi MÏ

Là m¶t c¶ng-ÇÒng cûa nh»ng ngÜ©i tÎ-nån CS, C¶ng-ÇÒng VN tåi MÏ có m¶t lÆp-trÜ©ng chÓng CS månh-më, lòng cæm-thù CS cao-Ƕ là m¶t Ç¥c-trÜng cûa Cñ này. Tuy-nhiên do bi‰n-chuy‹n cûa tình-hình quÓc-t‰, do thi‰u s¿ lãnh-Çåo và m¶t chi‰n-lÜ®c thÓng-nhÃt, s¿-nghiŒp chÓng CS cûa Cñ không Çåt ÇÜ®c thành-quä mong-muÓn, Cñ không tåo ÇÜ®c nh»ng áp-l¿c Çû månh lên qúa-trình dân-chû-hóa trong Nܧc, không tåo ÇÜ®c uy-tín l§n Çôí v§i gi§i trÈ VN, nh»ng ngÜ©i sinh ra sau 1975, phän-Ùng kém thích-Çáng trܧc các diÍn-bi‰n quÓc-t‰ ÇÓi v§i nh»ng vÃn-ÇŠ liên-quan ljn VN, n¶i-b¶ bÎ phân-hoá trÀm-tr†ng, và s¿ truyŠn-thØa lš-tܪng cho th‰-hŒ trÈ g¥p nhiŠu khó-khæn.

Nh»ng Çóng-góp trong sinh-hoåt chính-trÎ tåi MÏ cÛng chÜa Çåt ÇÜ®c tÀm-mÙc tÜÖng-xÙng v§i nhân-sÓ cûa Cñ; ngÜ©i MÏ gÓc ViŒt, m¥c-dù thành-Çåt và góp-phÀn Çáng-k‹ trong nhiŠu lãnh-v¿c, vÅn chÜa có änh-hܪng Çáng k‹ trong công-luÆn và nghÎ-trÜ©ng cûa MÏ.

SuÓt mÃy mÜÖi næm qua, Cñ Çã không änh-hܪng nhÜ mong-ܧc ÇÓi v§i nh»ng chính-sách cûa MÏ liên-quan ljn VNCS. TØ vÃn-ÇŠ cÃm-vÆn (embargo), bang-giao Washington-Hà N¶i, ljn viŒc ban cÃp quy-ch‰ TÓi-huŒ-quÓc, Chính-phû MÏ, thu¶c cä hai chính-Çäng Çã hành-xº theo chính-sách riêng cûa mình, không mäy may quan-tÃm ljn lÆp-trÜ©ng chÓng CS cûa CñVN. Càng ngày càng có b¢ng-chÙng cho thÃy quan-hŒ Washington-Hà N¶i trª nên mÆt-thi‰t hÖn; không chÌ dØng låi ª bình-diŒn ngoåi-giao thông-thÜ©ng, mà Çi xa hÖn trong viŒc h®p-tác vŠ các lãnh-v¿c kinh-t‰, giáo-døc và quân-s¿ n»a.

M¶t sÓ t°-chÙc Çäng-phái chinh-trÎ cûa Cñ dÀn-dÀn Çi vào thoái-trào, mÃt dÀn s¿ tín-nhiŒm cûa ÇÒng-bào, làm tinh-thÀn chÓng CS cûa Cñ thêm sa-sút. ñ‰n nay, Ça-sÓ thành-viên cûa Cñ th©-Ö v§i hoåt-Ƕng cûa các chính-Çäng cûa ngÜ©i ViŒt tåi MÏ. Phong-trào Kháng-Chi‰n, m¶t th©i ÇÜ®c s¿ ûng-h¶ nÒng-nhiŒt, ÇÜ®c ÇÒng-bào m†i gì§i tích-c¿c Çóng-góp cä tinh-thÀn lÅn vÆt-chÃt. ñ‰n nay, không còn mÃy ai, Ç¥c-biŒt là tåi nh»ng thành-phÓ l§n nhÜ Santa Ana, San Jose, nÖi ÇÜ®c xem nhÜ là cái nôi cûa Kháng-Chi‰n trܧc Çây, còn nh¡c ljn Phong-Trào n»a.

Ngoài ra, b¡t ÇÀu có nh»ng triŒu-chÙng bÃt-ÇÒng quan-Çi‹m vŠ VN gi»a th‰-hŒ thÙ nhÃt và th‰-hŒ Çi sau. S¿ bÃt-ÇÒng này th‹-hiŒn ra trong viŒc bày-tÕ thái-Ƕ ÇÓi v§i các nghŒ-sï tØ VN qua, ÇÓi v§i vÃn-ÇŠ du-lÎch và kinh-doanh tåi VN, và, tÃt-nhiên, cä thái-Ƕ ÇÓi v§i nhà cÀm-quyŠn Hà-NôÎ.

Hàng næm, m‡i dÎp T‰t Nguyên-ñán, có chØng hÖn 400,000 ViŒt-kiŠu vŠ thæm VN. Mùa Hè cÛng rÃt Çông ngÜ©i vŠ. CÛng hàng næm ngÜ©i ViŒt ª häi-ngoåi Çã gªi vŠ VN chØng hÖn 3 tÌ dollars. Theo GS Lê-xuân-Khoa ngÜ©i ViŒt häi-ngoåi hiŒn ÇÀu-tÜ vào VN hÖn 530 d¿-án trÎ-gía gÀn 300 triŒu dollars và mª chØng 100 công-ty và væn-phòng Çåi-diŒn, Ça sÓ ª Sài-Gòn. Ngoài ra, hàng næm có hÖn 200 chuyên-gia ViŒt-kiŠu vŠ VN giúp huÃn-luyŒn kÏ-thuÆt cho ngÜ©i trong nܧc.TÃt-cä nh»ng hoåt-Ƕng này phÀn nhiŠu không ÇÜ®c s¿ ûng-h¶ và hܧng-dÅn cûa Ça-sÓ ngÜ©i ViŒt tÎ-nån thu¶c th‰-hŒ thÙ nhÃt.

Country Indicators 1993 2005

Quan-hŒ quÓc-t‰

ñÓi v§i Trung-QuÓc:

Quan-Çi‹m xuyên-suÓt cûa Trung-C¶ng trong m†i quan-hŒ v§i ViŒt-Nam là luôn-luôn kŠm-gi» VN ª th‰ bÎ phân-ly, suy-y‰u và quy-phøc Trung-Hoa. Quan-Çi‹m Çó tuy ÇÜ®c vô-sÓ mÏ-tØ š-thÙc-hŒ che ÇÆy, nhÜng vÅn không tránh khÕi bÎ th¿c-t‰ phÖi bày.

Ngay trong giai-Çoån chuÄn-bÎ cho H¶i-nghÎ Geneve næm 1954 vŠ chi‰n-tranh ViŒt-Pháp, Trung-C¶ng Çã tìm cách thÕa-hiŒp v§i Anh-Pháp và ve vãn MÏ Ç‹ chia-c¡t VN, dùng miŠn B¡c VN nhÜ là m¶t vùng ÇŒm an-toàn Ç‹ ÇÜÖng-ÇÀu v§i chính-sách bao-vây cûa MÏ. Ngay sau lúc kš-k‰t hiŒp-ÇÎnh, Chu-Ân-Lai, thû-tܧng Trung-C¶ng lúc bÃy-gì©, Çã ngÕ-š muÓn chính-phû ViŒt-Nam C¶ng-hoà lÆp m¶t væn-phòng liên-låc tåi B¡c-kinh, thâm-š là muÓn ti‰n ljn ch‡ thØa-nhÆn hai quÓc-gia VN và vïnh-viÍn duy-trì tình-trång phân-ly Ãy. (S¿ thÆt vŠ 30 næm quan-hŒ ViŒt-nam Trung-quÓc, NXB S¿-thÆt Hà-N¶i 1982).

M¶t sÓ tài-liŒu khác cÛng cho thÃy là B¡c-kinh không vui-vÈ gì khi ViŒt-c¶ng chi‰m ÇÜ®c MiŠn-Nam VN næm 1975. TØ khoäng ÇÀu næm 1973, Trung-C¶ng Çã tìm cách h‡-tr® cho b†n Pôn-Pôt/ Khmer Rouge Ç‹ dùng b†n Çó vào viŒc kìêm-ch‰ ViŒt-Nam sau này. ViŒc m¶t ñông-DÜÖng do VN cÀm-ÇÀu và n¢m ngoài s¿ khÓng-ch‰ cûa Trung-QuÓc là ÇiŠu không-th‹ chÃp-nhÆn ÇÜ®c ÇÓi v§i các nhà lãnh-Çåo B¡c-kinh, bÃt-k‹ thu¶c hŒ š-thÙc nào. ñiŠu này giúp giäi-thích viŒc ñ¥ng-Ti‰u-Bình xua-quân "dåy cho VN m¶t bài-h†c" næm 1979 và các mÓi quan-hŒ khác gi»a Trung-QuÓc v§i VN, Lào và Campuchia trong vài thÆp-niên gÀn Çây. (Brother Enemy, Nayan Chanda).

Liên-sô søp-Ç°, ViŒt-C¶ng mÃt m¶t ch‡ d¿a chi‰n-lÜ®c. Bang-giao Hà-N¶i/Washington thÃt-båi næm 1977-78. Hai bi‰n-cÓ Çó là cÖ-h¶i b¢ng vàng cho Trung-quÓc thu-phøc b†n CS Hà-N¶i. TØ Çó ljn nay Trung-QuÓc Çã liên-tøc lÃn-chi‰m VN. H† chi‰m Hoàng-Sa næm 1974 ngay lúc ñŒ-ThÃt Håm-ñ¶i MÏ vÅn còn ª ngoài khÖi Bi‹n ñôêng. Næm 1988, 1992 häi-quân Trung-QuÓc Çã tÃn-công häi-quân VN/CS quanh Çäo TrÜ©ng-sa (Spratleys) gây nhiŠu thiŒt-håi. Trung-QuÓc cÛng Çã xây-d¿ng ÇÒn bót và ÇÜ©ng bay trên m¶t sÓ Çäo ª Hoàng -Sa(Paracels). Trung-QuÓc cÛng Çòi chû-quyŠn cä nh»ng vùng quanh-Çäo Yên-Tº cách Häi-Phòng chÌ 43 miles và tuyên-bÓ Bi‹n-ñông là "Ao Trung-quÓc "(Chinese lake) (Chinese Brief Volume VI, Issue 24).

TØ ngày Trung-quÓc và VN/CS nÓi laÎ quan-hŒ ngoåi-giao vào tháng 11 næm 1991 Çã có nhiŠu cu¶c h¶i-Çàm gi»a hai nܧc vŠ vÃn-ÇŠ biên-gi§i. NhÜng, Çôi lúc ngay trong khi Çang Çàm-phán Trung-quÓc vÅn ngang-nhiên lÃn-chi‰m. Ch£ng hån tháng 11 næm 1997 Trung-quÓc Çã ngang-nhiên kš-nhÜ®ng cho m¶t công-ty dÀu-hoä cûa MÏ Atlantic Richfield Corp thæm-dò dÀu-hoä vùng Çäo Ledong Gasfield thu¶c vÎnh B¡c-ViŒt cûa VN. Trܧc Çó, tháng 3 næm 1997 Trung-quÓc cho tàu thæm-dò Kanto 3 có häi-quân h¶-tÓng khoan thæm-dò d†c b© bi‹n gÀn Quäng-Ninh. (Ang Cheng Guan, Vietnam-China relations since the end of the Cold War). Tháng Giêng næm 2005, Trung-quÓc laÎ b¡n gi‰t nhiŠu ngÜ-dân VN ª VÎnh B¡c-ViŒt.

ñÒng-th©i, Trung-quÓc tìm cách gây änh-hܪng ÇÓi v§i cánh bäo-thû trong Çäng CSVN nhÜ Lê-ÇÙc-Anh, ñ‡-MÜ©i, Lê-khä-Phiêu, NguyÍn-khoa-ñiŠm, v.v... Ç‹ phøc-vø cho mÜu-ÇÒ bành-trܧng cûa mình. Chính nhóm bäo-thû này Çã có nh»ng nhÜ®ng-b¶ l§n-lao cho Trung-quÓc trong HiŒp-ÇÎnh Hoa-ViŒt vŠ biên-gi§i trên ÇÃt liŠn và ÇÜ©ng bi‹n vùng vÎnh B¡c-ViŒt næm 2000. (Asian Survey, Vol 16, number 6, Alexandr L. Vuving).

Trung-quÓc Çã giúp Lê-ÇÙc-Anh bi‰n T°ng-cøc 2 thu¶c B¶ QuÓc-phòng thành cÖ-quan tình-báo v§i quyŠn-l¿c rÃt l§n; chuyên dàn-d¿ng tin-tÙc tình-báo Ç‹ cô-lÆp, chøp-mû, loåi-trØ nh»ng ngÜ©i có khuynh-hܧng cäi-cách và muÓn ngã vŠ phÜÖng Tây; dÃy lên nh»ng vø thanh-toán lÄn nhau trong n¶i-b¶ gi§i lãnh-Çåo cao-cÃp cûa Çäng CSVN. (Tâm-ViŒt, Vø án siêu-nghiêm-tr†ng T2-T4). Lê-ÇÙc-Anh và Lê-khä-Phiêu Çã dùng änh-hܪng và quyŠn-l¿c cûa mình Ç‹ bi‰n Quân-Ƕi Nhân-dân VN thành m¶t l¿c-lÜ®ng thân Trung-quÓc và h‰t lòng bäo-vŒ cho nhóm bäo-thû trong Çäng CSVN. Cho ljn nay nhóm bäo-thû này càng có th‰-l¿c hÖn; trong Çåi-h¶i X vØa rÒi, toàn-b¶ nh»ng nhân-vÆt cªi-mª trong b¶ Ngoåi-giao CS ÇŠu bÎ loåi khÕi B¶ Chính-trÎ, thay vào Çó là nh»ng ngÜ©i thu¶c QñND/VN và CAND. �nh-hܪng cûa Trung-quÓc ÇÓi v§i Çäng CSVN càng ÇÜ®c cûng-cÓ månh hÖn và hi‹m-h†a nô-dÎch B¡c-phÜÖng cûa VN, dܧi m¶t hình-thÙc tân-kÿ, låi càng l§n hÖn bao gi©.

Quan-hŒ cûa Çäng CSVN ÇÓi v§i Trung-quÓc là m¶t quan-hŒ thÀn-phøc.M¶t sÓ s¿-kiŒn minh-chÙng cho quan-hŒ Çó. Næm 2000 viŒc ti‰p-Çón William Cohen, B¶-trܪng QP MÏ ÇÀu-tiên ljn VN sau chi‰n-tranh, Çã phäi hoãn hai lÀn ch© cho ljn khi Lê-khä-Phiêu qua thÌnh-thÎ B¡c-kinh xong, m§i th¿c-hiŒn ÇÜ®c. Trܧc khi kš HiŒp-ܧc ThÜÖng-Måi Song-phÜÖng (BTA) v§i MÏ, NguyÍn-minh-Tri‰t Çã phäi qua vi‰ng Trung-quÓc Ç‹ nhÆn chÌ-thÎ; và Çáng ra HiŒp-ܧc này Çã ÇÜ®c kš trܧc vào tháng 9/1999, nhÜng phäi d©i laÎ m¶t næm Ç‹ ch© cho Trung-quÓc kš hiŒp-ܧc chuÄn-bÎ WTO v§i MÏ trܧc. Tháng 12 næm 2001, trܧc khi NguyÍn-tÃn-DÛng, lúc Çó là phó-thû-tܧng, ljn M³Ç‹ d¿ bu°i lÍ kš-k‰t chính-thÙc HiŒp-ܧc, Nông-ÇÙc-Månh Çã phäi lên ÇÜ©ng Çi B¡c-Kinh. Næm 2002, ñô-ÇÓc Blair, tÜ-lŒnh L¿c-lÜ®ng Thái-bình-DÜÖng, vi‰ng-thæm VN và ngÕ š r¢ng MÏ muÓn th¡t-ch¥t quan-hŒ quân-s¿ v§i VN và muÓn xº-døng cäng Cam-Ranh. Ngay sau khi Blair vØa r©i khÕi, Thû-tܧng TQ Jiang Zemin liŠn qua VN và ÇÜ®c Nông-ÇÙc-Månh cam-k‰t r¢ng VN së không Ç‹ cho bÃt-kÿ nܧc ngoài nào xº-døng cæn-cÙ häi-quân Cam-Ranh. Ngay næm nay, Ç‹ Çi thæm MÏ, NguyÍn-minh-Tri‰t phäi Çi qua "chÀu "B¡c-Kinh trܧc! (NguyÍn-månh-Hùng, NCVA Analysis). ChÜa k‹ hàng næm, lãnh-Çåo cao-cÃp cûa Çäng CSVN ÇŠu phäi m¶t hai lÀn qua vi‰ng B¡c-Kinh.

Trung-quÓc cÛng muÓn gây änh-hܪng cä lên lãnh-v¿c giáo-døc cûa VN Ç‹ giäm-thi‹u s¿ ác-cäm cûa gì§i-trÈ VN ÇÓi v§i Trung-quÓc. Tháng 11 næm 2001 khi Chû-tÎch Trung-quÓc qua VN, hai nܧc Çã ra m¶t thông-cáo chung có 9 chÜÖng, trong Çó ª chÜÖng 3 có Çoån nói vŠ giáo-døc nhÜ sau: "Ç¥c biŒt là tæng cÜ©ng tuyên truyŠn và giáo døc thanh niên hai nܧc vŠ truyŠn thÓng h»u nghÎ ViŒt-Trung, Ç‹ tình h»u nghÎ muôn Ç©i ViŒt - Trung thÃm sâu vào lòng nhân dân hai nܧc" ". TØ Çó ljn nay, Hà-N¶i Çã phäi thay Ç°i n¶i-dung cûa các sách giáo-khoa, trong nh»ng phÀn có liên-quan ljn Trung-quÓc, cho phù-h®p v§i tinh-thÀn cûa Çoån tuyên-bÓ chung này.

VŠ m¥t kinh-t‰, sau NhÆt-Bän và MÏ, Trung-quÓc là quÓc-gia có t°ng-khÓi-lÜ®ng mÆu-dÎch l§n ÇÓi v§i VN, tØ 30 triŒu dollars næm 1991 tæng lên ljn 5 tÌ dollars næm 2004 và d¿-trù tæng lên 10 tÌ næm 2010 (T°ng-khÓi-lÜ®ng mÆu-dÎch ViŒt-MÏ hiŒn nay gÀn 9 tÌ dollars). Trung-quÓc ÇÀu-tÜ vào VN gÀn 300 d¿-án khác nhau v§i t°ng-sÓ vÓn chØng 600 triŒu dollars, trong Çó hÖn 200 d¿-án vŠ Xây-d¿ng, Công-nghiŒp cÖ-khí và Th¿c-phÄm, sÓ còn låi thu¶c vŠ lãnh-v¿c dÎch-vø.. Tuy t°ng-lÜ®ng mÆu-dÎch không l§n l¡m, nhÜng Trung-quÓc có m¶t änh-hܪng rÃt l§n ÇÓi v§i kinh-t‰ VN. (Vietnam Investment Review October, 2005).

Trong mÃy næm gÀn Çây, Trung-quÓc Çang áp-døng phÜÖng-thÙc QuyŠn l¿c MŠm dÈo (Soft power) Ç‹ thu-phøc các nܧc nhÜ®c-ti‹u Á-Phi nói chung và các nܧc ASEAN nói riêng. V§i khÓi-lÜ®ng ngoåi-hÓi th¥ng-dÜ Ç‰n hÖn 1,300 tÌ dollars, Trung-quÓc Çã cho các nܧc Mi‰n-ÇiŒn (Myanmar), Cambodia, Lào, Thái-lan vay n® v§i nh»ng ÇiŠu-kiŒn nhË-nhàng và Üu-Çãi hÖn so v§i Çi‹u-kiŒn cûa World Bank và IMF (Qu› TiŠn-tŒ QuÓc-t‰). Kèm v§i viŒc cho vay này, Trung-quÓc cam-k‰t không can-thiŒp vào chuyŒn n¶i-b¶ cûa các nܧc vay n®. Trong cu¶c khûng-hoäng tài-chánh tåi Á-châu næm 1997-98, viŒc Trung-quÓc không giäm-gía ÇÒng Nhân-dân-tŒ, Çã giúp giäm thiŒt-håi cho các nܧc nhÜ Thái-lan, ñåi-hàn, Nam-dÜÖng rÃt nhiŠu nên các nܧc Çó rÃt hàm-Ön. V§i phÜÖng-thÙc Soft Power này, Trung-quÓc Çang thuy‰t-phøc các nܧc ASEAN (HiŒp-h¶i các nܧc ñông-Nam-Á) Ç‹ lÆp m¶t khu-v¿c mÆu-dÎch t¿-do ASEAN-CHINA (ASEAN-CHINA FREE TRADE AREA) d¿-trù vào næm 2010. N‰u ÇÜ®c thành-lÆp, khÓi này së gÒm 11 quÓc-gia v§i hÖn 1.7 tÌ ngÜ©i và së trª thành khÓi t¿-do mÆu-dÎch l§n thÙ ba trên Th‰-gì§i sau khÓi T¿-do MÆu-dÎch B¡c-MÏ (NAFTA) và C¶ng-ÇÒng Âu-Châu (E U). Th¿c-hiŒn ÇÜ®c ÇiŠu Çó, Trung-quÓc së loåi ÇÜ®c änh-hܪng kinh-t‰, chính-tri cûa M³ ra khÕi khu-v¿c các nܧc ñông-Nam-Á. Tham-v†ng cûa Trung-quÓc là hoàn-toàn ki‹m-soát bi‹n ñông và m¶t phÀn ƒn-ñ¶-DÜÖng gÀn Mi‰n-ñiŒn Ç‹ bäo-Çäm cho häi-l¶ vÆn-chuy‹n dÀu-hoä tØ Trung-ñông qua eo Malacca (strait of Malacca, chÌ r¶ng chØng 1.5 miles, thu¶c Malaysia) vŠ ljn Çäo Häi-Nam ÇÜ®c an-toàn. Trong tÜÖng-lai, dÀu-hÕa së là vÃn-ÇŠ sÓng còn cûa Trung-quÓc.

MÜu-ÇÒ trên Çây cûa Trung-quÓc ÇÓi v§i khÓi ASEAN ch¡c-ch¡n së tåo ra nh»ng änh-hܪng quan-tr†ng trong quan-hŒ Hoa-ViŒt. Do vÎ-trí ÇÎa-lš Ç¥c-biŒt và tiŠm-næng cûa mình, VN së trª nên m¶t møc-tiêu hàng ÇÀu cûa Trung-quÓc trong viŒc bành-trܧng änh-hܪng ª ñông Nam Á.

Tóm låi, Viêt-Nam Çang có nguy-cÖ trª låi vai-trò chÜ-hÀu cûa Trung-quÓc nhÜ trong th©i Phong-ki‰n xÜa. BÎ thao-túng vŠ chính-trÎ; bÎ áp-l¿c n¥ng-nŠ vŠ væn-hóa, kinh-t‰, quân-s¿; bÎ phong-toä vŠ chi‰n-lÜ®c ÇÓi-ngoåi, Viet-Nam càng ngày càng lún sâu hÖn vào vòng änh-hܪng cûa kÈ thù truyŠn-ki‰p phÜÖng B¡c, trª thành m¶t thÙ phên dÆu trong chi‰n-lÜ®c bá-chû Á-châu cûa tÆp-Çoàn lãnh-Çåo B¡c-kinh!

ñÓi v§i MÏ

ChÌ m¶t tháng sau 30/4/1975, tháng 6/1975 khi džc diÍn-væn trܧc QuÓc-h¶i, Thû-tܧng CS Phåm-væn-ñÒng Çã chính-thÙc m©i MÏ thi‰t-lÆp quan-hŒ v§i VN, ÇÒng-th©i giúp VN tái-thi‰t theo nhÜ l©i hÙa bí-mÆt cûa TT Nixon trܧc khi kš hiŒp-ÇÎnh Paris 1973. Sau Çó, ngày16 tháng 3 næm 1977, TT MÏ Carter Çã gªi m¶t phái-Çoàn do Leonard Woodcock ljn Hà-N¶i.Tuy-nhiên, nh»ng n‡ l¿c ÇÀu tiên ngay sau chi‰n-tranh Ç‹ lÆp quan-hŒ bình-thÜ©ng ViŒt-MÏ Çã không có k‰t-qûa vì m¶t sÓ lš do. Trܧc h‰t, vì VNCS quá nhÃn-månh ljn viŒc thi-hành mÆt-ܧc cûa TT Nixon vŠ 4.7 tÌ dollars tái-thi‰t cho VN. K‰ ljn là vì trong n¶i-b¶ cûa chính-phû Carter nhóm chû-trÜÖng xem quan-hŒ v§i Trung-quÓc Üu-tiên hÖn quan-hŒ v§i VN dÀn-dÀn th¡ng-th‰, vì ngÜ©i ÇÙng ÇÀu nhóm này là Zbigniew Brzezinski, lúc Çó là CÓ-VÃn An-Ninh QuÓc-gia, có änh-hܪng v§i TT Carter lÃn-át Cyrus Vance - B¶-trܪng Ng†ai-giao- là ngÜ©i vÓn xem vÃn-ÇŠ VN quan-tr†ng hÖn. (Brother Enemy, Nayan Chanda). M¥t khác các bi‰n-chuy‹n quÓc-t‰ cûa nh»ng næm ti‰p theo Çã làm cho VN trª nên kém quan-tr†ng hÖn trong chi‰n-lÜ®c ÇÎa-lš chính-trÎ toàn-cÀu cûa MÏ; Trung-quÓc ÇÜ®c xem là c¶ng-s¿ chi‰n-lÜ®c (strategic partner) cûa MÏ Ç‹ ÇÓi-ÇÀu v§i Liên-Xô. Trung-quÓc cÛng Çã tÆn-døng tình-hình này Ç‹ ngæn-cän quan-hŒ thân-thiŒn ViŒt-MÏ.

Trong thÆp-niên 1980s, MÏ Çã cùng Trung-quÓc n‡-l¿c làm suy-y‰u Liên-Sô b¢ng cách dùng "bÅy sÆp "Afghanistan. ThÃt-båi ª Afghanistan Çã dÅn Liên-Sô ljn phá-sän và kéo theo s¿ søp-Ç° hoàn-toàn cûa CS ñông-Âu, k‰t-thúc Chi‰n-tranh Lånh. VNCS, vì ÇÙng vŠ phía Liên-Sô nên Çã bÎ vå lây. MÏ Çã Ç‹ m¥c cho Trung-quÓc dùng Khmer Rouge chÓng-phá VN, và næm 1979 Çã ÇÒng-š Ç‹ Trung-quÓc trØng-phåt VN. TØ 1979 ljn 1989 ViŒt-Nam CS bÎ sa-lÀy ª Campuchia. Sau Chi‰n-tranh Lånh, khi LiŒn-Sô søp Ç° và VNCS rút ra khÕi Campuchia, vai-trò cûa Trung-quÓc nhÜ là c¶ng-s¿ chi‰n-lÜ®c cûa MÏ không còn quan-tr†ng nhÜ trܧc n»a; trái låi Trung-quÓc, v§i hiŒn-Çåi-hoá thành-công, Çang trª thành mÓi Çe-doå cho quyŠn-l®i cûa MÏ ª Á-châu. ñ‰n lúc Çó, các nhà chi‰n-lÜ®c Washington m§i quay laÎ vÃn-ÇŠ VN. Chính vì vÆy tØ 1991 trª Çi ti‰p-xúc ViŒt-MÏ gia-tæng, dÅn ljn viŒc tái-lÆp quan-hŒ ngoåi-giao vào næm 1995. TØ Çó ljn nay, quan-hŒ hai bên Çã không ngØng tæng-cÜ©ng, bܧc ÇÀu chÌ trong các vÃn-ÇŠ nhân-Çåo, nhÜng vŠ sau mª r¶ng ra các lãnh-v¿c kinh-t‰, væn-hóa, gíao-døc, y-t‰ và cä quân-s¿ n»a tuy r¢ng vÅn còn ª giai-Çoån phôi-thai.

Trong næm 2006, ch£ng-hån, t°ng-khÓi-lÜ®ng mÆu-dÎch MÏ-ViŒt Çã Çåt ljn hÖn 9.6 tÌ dollars; trong Çó VN xuÃt-cäng sang MÏ hÖn 8.5 tÌ dollars Ça-sÓ là hàng may-m¥c, dÀu-thô, häi-sän và nhÆp-cäng tØ MÏ chØng 1.1 tÌ dollars. Trܧc Çó, næm 1995 khi m§i lÆp quan-hŒ ngoåi-giao, t°ng-khÓì-lÜ®ng mÆu-dÎch gi»a hai nܧc chÌ hÖn 450 triŒu dollars (ThÓng-kê cûa US Census Bureau). Riêng næm nay, chÌ 3 tháng ÇÀu næm thôi, t°ng-lÜ®ng mÆu-dÎch ViŒt-MÏ Çã gÀn 3.5 tÌ dollars. MÏ là thÎ-trÜ©ng xuÃt-cäng l§n nhÃt cûa VN hiŒn nay. CÛng có tin là MÏ-ViŒt s¡p kš ThÕa-thuÆn vŠ Khung ñÀu-tÜ và MÆu-dÎch (Trade and Investment Framework Agreement); m¶t khªi-Çi‹m cho t¿-do mÆu-dÎch gi»a hai quÓc-gia.

Quan-hŒ cÛng ÇÜ®c mª r¶ng trong các lãnh-v¿c væn-hoá giáo-døc, y-t‰, v.v... Các chÜÖng-trình Fulbright, Huber Humphrey Program, International Visitor, US Speakers, Academic Specialist Programs Çã ÇÜa hàng ngàn sinh-viên, diÍn-giä, chuyên-gia VN thu¶c các ngành khoa-h†c qua M³ du-hoc, nghiên-cÙu hay diÍn thuy‰t. HiŒn có hÖn 2000 sinh-viên VN du-h†c ª M³. TØ næm 2005, Hà-N¶i Çang nh© TrÜ©ng ñaÎ-h†c Havard giúp trong viŒc cäi-cách giáo-døc và thi‰t-lÆp m¶t trÜ©ng Çåi-h†c mÅu theo tiêu-chuÄn quÓc-t‰ g†i là World Class University v§i kinh-phí khªi-s¿ là 100 triŒu dollars Çã ÇÜ®c duyŒt-xét. MÏ cÛng Çang giúp VNCS trong viŒc ÇÓi-phó v§i bŒnh AIDS và chÃt Ƕc Dioxin. (US Embassy in Hanoi).

Ngoài ra, cÛng có dÃu-hiŒu h®p-tác MÏ-ViŒt trong cä lãnh-v¿c quÓc-phòng. Vào næm 2000, William Cohen, B¶-trܪng QP MÏ Çã vi‰ng thæm VN. TØ næm 2003 trª Çi quan-hŒ gia-tæng nhanh hÖn. H¶i-nghÎ Trung-ÜÖng Çäng CSVN tháng 6/2003, khi Çánh-giá vŠ tình-hình an-ninh khu-v¿c, nhÆn-ÇÎnh r¢ng ngoài viŒc th¡t-ch¥t quan-hŒ v§i các quÓc-gia Lào, Campuchia, Mi‰n-ñiŒn và Thái-Lan, Trung-quÓc còn ti‰p-tøc lÃn-chi‰m trên bi‹n ñông, tæng-cÜ©ng håm-Ƕi Häi-Nam v§i nhiŠu tiŠm-thu›-ÇÌnh, và ngay cä d¿-trù xây-d¿ng hàng-không mÅu-håm trong Vùng.Tình-hình Çó Ç¥t VN vào nguy-cÖ bÎ bao vây cä trên b¶ lÄn dܧi bi‹n. Có-lÈ vì vÆy VNCS thÃy cÀn phäi mª r¶ng quan-hŒ v§i MÏ hÖn trong lãnh-v¿c quân-s¿.

Trong chiŠu-hܧng Çó, B¶-trܪng Phåm-væn-Trà vi‰ng thæm MÏ và ngay sau Çó chi‰n-håm USS Vandergrift cÆp b‰n sông Sài-Gòn. Tháng 6/2005 Phan-væn-Khäi ljn MÏ mang theo m¶t sÓ sï-quan tham-d¿ chÜÖng-trình huÃn-luyŒn quÓc-t‰ (International Military Education and Training IMET).

Tháng6 / 2006, B¶-trܪng QP Rumsfeld thæm VN tuyên-bÓ r¢ng quan-hŒ MÏ-ViŒt trong các lãnh-v¿c kinh-t‰, chính-trÎ và an-ninh Çang ÇÜ®c nâng lên ª m¶t tÀm-mÙc m§i hÖn (new level). Sau Çó, tháng 7/2006 ñô-ÇÓc William Fallon chÌ-huy Håm-Ƕi Thái-Bình-DÜÖng ljn VN Ç‹ thäo-luÆn vŠ thao-diÍn quân-s¿ chung cûa häi-quân ViŒt-MÏ trong công-tác Tìm-ki‰m/ CÃp-cÙu (joint military of search- and- rescue exercises at sea) và vŠ viŒc cho tàu häi-quân MÏ ghé các b‰n-cäng cûa VN.

ñ‰n nay Çã 4 lÀn trong 4 næm liên-ti‰p tàu häi-quân MÏ ghé VN. Håm-Ƕi MÏ ª Thái-bình-DÜÖng Çã có nh»ng giúp Ç« vŠ quân-y và m¶t sÓ d¿-án nhân-Çåo. Häi-quân MÏ Çang d¿-trù mua m¶t sÓ hàng ti‰p-liŒu và th¿c-hiŒn m¶t sÓ dÎch-vø bäo-trì, sºa-ch»a tåi VN. ñÎa-Çi‹m Çáng chú-š là cäng Cam-Ranh. Trong tÜÖng-quan l¿c-l܆ng hiŒn nay, s¿ hiŒn-diŒn cûa MÏ tåi cæn-cÙ này, tuy có th‹ tåo nên s¿ cæng-th£ng vŠ ngoåi-giao v§i Trung-quÓc, là ÇiŠu cÀn Ç‹ gi» v»ng s¿ °n-ÇÎnh cho khu-v¿c ñông-Nam-Á và bäo-vŒ cho quyŠn-l®i cûa MÏ trong khu-v¿c.

ñông-Nam-Á (ñNA), do vÎ-trí Ç¥c-biŒt, có m¶t tÀm quan-tr†ng chi‰n-lÜ®c ÇÓi v§i MÏ trong viŒc duy-trì s¿ °n-ÇÎnh và änh-hܪng tåi Á-châu. Bao lâu ñNA còn n¢m trong änh-hܪng cûa MÏ và bi‹n ñông chÜa rÖi vào s¿ khÓng-ch‰ cûa Trung-quÓc thì s¿ °n-ÇÎnh và cân-b¢ng quyŠn-l¿c ª Á-châu vÄn duy-trì nhÜ hiŒn nay, và do Çó, quyŠn-l®i cûa MÏ vÅn ÇÜ®c bäo-vŒ. Trong trÜ©ng-h®p ngÜ®c låi, nguy-cÖ ñài-Loan bÎ Trung-quÓc thu-hÒi së gia-tæng, NhÆt-Bän, vì vÆy, phäi tái vÛ-trang và ra khÕi cái dù che chª cûa MÏ, và nhÜ vÆy có nghïa là änh-hܪng cûa MÏ ª Á-châu së chÃm-dÙt.

Ngoài ra, xét vŠ m¥t kinh-t‰, quyŠn-l®i kinh-t‰ cûa MÏ tåi ñNA rÃt l§n. Hàng næm, MÏ xuÃt-cäng qua ñNA hÖn 50 tÌ dollars hàng-hoá; Çây là thÎ-trÜ©ng chÌ ÇÙng sau NhÆt, Châu-Âu, Canada và Mexico. ñÀu-tÜ tÜ-nhân h¢ng næm cûa MÏ vào ñNA là 80 tÌ dollars, cao hÖn vào Trung-hoa, NhÆt-Bän và ƒn-ñ¶. (The Heritage Foundation, No 2017)

Trong con m¡t cûa các nhà nghiên-cÙu MÏ thì ª ñNA, hai quÓc-gia quan-tr†ng nhÃt là Indonesia và ViŒt-Nam. V§i dân-sÓ gÀn 250 triŒu Indonesia là m¶t quÓc-gia HÒi-giáo th‰-tøc l§n nhÃt Th‰-gi§i. LÜ®ng Hoa-KiŠu ít so v§i các nܧc khác trong vùng. Indonesia rÃt Ƕc-lÆp ÇÓi v§i Trung-quÓc. ViŒt-Nam v§i dân-sÓ gÀn 85 triŒu, có m¶t lÎch-sº lâu dài chÓng ch†i v§i Trung-quÓc, có m¶t tiŠm-næng kinh-t‰ l§n, và do vÎ-trí ÇÎa-lš Ç¥c-biŒt cûa nó së trª thành m¶t c¶ng-s¿ chi‰n-lÜ®c quan-tr†ng cûa MÏ trong chi‰n-lÜ®c bäo-vŒ quyŠn-l®i cûa mình (hedging strategy) trܧc Çà l§n månh Çáng s® hiŒn nay cûa Trung-quÓc.

Tuy vÆy, vŠ phía nhà cÀm-quyŠn VN, Hà-N¶i vÅn còn e-ngåi viŒc MÏ dùng các vÃn-ÇŠ Nhân-quyŠn và Dân-chû Ç‹ gây bÃt-°n, tåo th©i-cÖ cho " DiÍn-ti‰n hòa-bình ", lÆt-Ç° Çäng CS và thao-túng ViŒt-Nam cho các l®i-ích kinh-t‰. S¿ e-dè này bi‹u-hiŒn trong s¿ thÆn-tr†ng cûa Hà-N¶i ÇÓi v§i MÏ cÛng nhÜ nh»ng gi¢ng-co trong n¶i-b¶ cÃp lãnh-Çåo Çäng CSVN vŠ chính-sách ÇÓi v§i MÏ và ÇÓi v§i Trung-quÓc.

ñÓi v§i các nܧc khác:

Nga

Ngoài hai nܧc quan-tr†ng trên Çây, VNCS quan-tâm ljn viŒc lÆp quan-hŒ v§i 3 quÓc-gia trong hy-v†ng cân-b¢ng änh-hܪng cûa Trung-quÓc; Çó là Nga, NhÆt-Bän và ƒn-ñ¶.

M¥c-dù Çang g¥p nh»ng khó-khæn và không còn gi» ÇÜ®c uy-l¿c nhÜ Liên-Sô ngày nào, Nga vÅn còn là m¶t cÜ©ng-quÓc v§i m¶t kho vÛ-khí nguyên-tº kh°ng-lÒ ÇÙng hàng thÙ hai trên Th‰-gi§i.Chính vì vÆy, VNCS trong suÓt mÃy thÆp-niên qua tØ sau ngày Liên-Sô søp-Ç° vÄn duy-trì quan-hŒ mÆt-thi‰t v§i Nga Ç‹ cân-b¢ng b§t áp-l¿c tØ Trung-quÓc. H¢ng næm VNCS mua m¶t sÓ lÜ®ng l§n phø-tùng và thi‰t-bÎ vÛ-khí, các trang-bÎ cÖ-khí trong ngành dÀu-khí, hang-không và ÇiŒn-l¿c. T°ng-sÓ -lÜ®ng mÆu-dÎch hiŒn nay lên ljn 1 tÌ dollars/næm.Trong th©i-gian qua Nga là ngÜ©i cung-cÃp vÛ-khí cho VNCS, trong Çó có 12 tàu tuÀn-duyên Svetlyak, 12 dàn hoä-tiÍn ÇÎa-không, 40 chi‰n-ÇÃu-cÖ SU-30 và m¶t sÓ Çåi-bác. Nga cÛng cam-k‰t nâng-cÃp tÃt-cä sÓ vÛ-khí VNCS Çã mua lúc trܧc. (Asia Times)

NhÆt-Bän

Næm ngoái, NhÆt-Bän Çã kš-k‰t v§i VN Tuyên-bÓ chung vŠ H®p-tác Chi‰n-lÜ®c cho Hoà-bình và Thinh-vÜ®ng cûa Châu-Á. Theo bän tuyên-bÓ này thì hai bên cam-k‰t ÇÄy månh s¿ h®p-tác trong các lãnh-v¿c kinh-t‰, khoa-h†c kÏ-thuÆt và xã-h¶i. NhÆt-Bän là nܧc ÇÀu-tiên ngay sau 1975 ûng-h¶ VNCS, Çã cho vay n® 2 tÌ dollars qua IMF næm 1993 và làm trung-gian trong viŒc vÆn-Ƕng cho VNCS trª nên thành-viên cûa t°-chÙc này. Có lë NhÆt-Bän là quÓc-gia ÇÀu-tÜ nhiŠu nhÃt vào VN, trong th©i-gian 1998-2005 NhÆt-Bän Çã ÇÀu-tÜ t°ng-c¶ng 6.8 tÌ dollars. Sau MÏ, NhÆt-Bän là thÎ-trÜ©ng l§n thÙ hai cûa VNCS. (FITA.org), næm 2005 t°ng-sÓ xuÃt-cäng cûa VN qua NhÆt-Bän lên ljn 4.5 tÌ dollars.

NhÆt-Bän có nŠn kinh-t‰ l§n thÙ hai trên Th‰-Gi§i, chÌ sau M³. V§i tiŠm-næng kinh-t‰ l§n lao nhÜ vÆy, NhÆt-Bän có th‹ trª nên m¶t siêu-cÜ©ng quân-s¿, khi cÀn, trong m¶t th©i-gian rÃt ng¡n. Và Çó chính là ÇiŠu lo-ngåi l§n nhÃt cho Trung-quÓc trong tham-v†ng trª nên bá-chû Á-châu trong tÜÖng-lai.

ƒN-ñ¶

Là quÓc-gia Çã tØng có nh»ng xung-Ƕt biên-gì§i trܧc Çây v§i Trung-quÓc và hiŒn nay Çã trª thành m¶t cÜ©ng-quÓc nguyên-tº. Trong suÓt mÃy thÆp-niên qua Trung-quÓc Çã liên-k‰t v§i Pakistan Ç‹ chÓng v§i ƒn-Ƕ. ViŒt-Nam và ƒn-ñ¶ Çã kš m¶t thông-cáo chung næm 2003 ÇŠ-cÆp ljn quan-hŒ gi»a hai quÓc-gia n¥ng vŠ chi‰n-lÜ®c và kinh-t‰ hÖn là š-thÙc-hŒ. M§i Çây có tin ÇÒn r¢ng ViŒt-Nam Çang muÓn ƒn-ñ¶ giúp ch‰-tåo phi-Çån?

M¥c dù t°ng-lÜ®ng mÆu-dÎch gi»a hai quÓc-gia không l§n, nhÜng do ƒn-ñ¶ là m¶t cÜ©ng-quÓc nguyên-tº v§ m¶t dân-sÓ hÖn 1 tÌ ngÜ©i, trª thành m¶t trª-l¿c rÃt l§n cho m¶ng bá-chû Á-châu cûa Trung-quÓc, nên quan-hŒ ƒn-ñ¶- ViŒt-Nam có tÀm-mÙc rÃt quan-tr†ng trܧc mÓi Çe-doå Trung-quÓc và th‰ cân-b¢ng chi‰n-lÜ®c ª ñông-Nam-Á.

K‰t-luÆn

ñäng CS vÅn còn cÓ bám lÃy Ƕc-quyŠn lãnh-Çåo ñÃt-Nܧc bÃt-chÃp nh»ng Çòi-hÕi cûa tình-hình khách-quan và khát-v†ng Dân-chû cûa Çåi-Ça-sÓ nhân-dân và ngay cä nh»ng l©i kêu g†i thi‰t-tha cûa nhiŠu Çäng-viên yêu Nܧc. S¿ ngoan-cÓ này së trª thành m¶t trª-l¿c l§n cho công-cu¶c ÇÃu-tranh xây-d¿ng Dân-chû và bäo-vŒ Nhân-quyŠn, së làm cho Çäng CS mÃt dÀn s¿ ûng-h¶ ít-Õi còn låi, không Çoàn-k‰t ÇÜ®c toàn-dân Ç‹ ÇÜÖng-ÇÀu v§i B¡c-phÜÖng cÛng nhÜ nh»ng áp-l¿c kinh-t‰ ljn tØ phÜÖng Tây.

Nh»ng thành-t¿u kinh-t‰ cho ljn nay chÌ là nhÃt-th©i. VŠ lâu dài còn có vô-vàn nh»ng thách-thÙc VN cÀn phäi vÜ®t qua ÇŠ tÒn-tåi và vÜÖn lên cùng v§i Th‰-gi§i nhÜ là m¶t quÓc-gia Ƕc-lÆp, t¿-do và dân-chû. ñ‹ ÇÜ®c nhÜ vÆy, ngÜ©i VN phäi bi‰t t¿ giäi-thoát mình ra ngoài s¿ mê-mu¶i š-thÙc-hŒ và óc v†ng-ngoåi, quay vŠ v§i Dân-T¶c, Ç¥t quyŠn-l®i T°-quÓc lên trên h‰t, Çoàn-k‰t nhau låi, Ç‹ cùng phøc-hÜng ñÃt-Nܧc.

Không m¶t liên-minh chính-trÎ, kinh-t‰ hay quân-s¿ v§i m¶t cÜ©ng-quÓc nào là bŠn-v»ng muôn-Ç©i và có-th‹ giúp cho T°-quÓc trÜ©ng-cºu. ChÌ có s¿ Çoàn-k‰t và t¿-l¿c cûa ngÜ©i VN m§i cÙu ÇÜ®c VN.

Sunnyvale, Ngày 25/6/2007

TrÜÖng-ñình-Trung

***

ThÜ-Møc (Works cited):

1. World Bank reports.

2. Petrovietnam.com.

3. Oxfam Briefing paper 67, Oxfam international.

4. US Embassy in Hanoi.

5. US chamber of Commerce: Southeast Asia.

6. S¿-thÆt vŠ 30 næm quan-hŒ VN-Trung quÓc, NXB S¿-thÆt, Hà-n¶i 1982.

7. Chanda, Nayan. "Brother Enemy ", NXB Mc Millan 1986.

8. Chinese Brief Volume VI, Issue 24.

9. Asian Survey, Vol 16, number 6, Alexandr L. Vuving).

10. Vietnam Investment Review, October, 2005).

11. Mc Cargo, Duncan." Rethinking Vietnam", New-York 2004

12. The Heritage Foundation, No 2017.

13. Asia Times.

=END=

5- Câu ChuyŒn ñiŒn �nh

- Hollywood 7 Ngày Qua

Natalie Nguyen

(VNN)

Underwood: NgÜ©i æn chay quy‰n rÛ nhÃt!

Ca sï nhåc ÇÒng quê Carrie Underwood vØa giành ÇÜÖc danh hiŒu ngÜ©i æn chay quy‰n rÛ nhÃt th‰ gi§i theo cu¶c bÕ phi‰u cûa t° chÙc bäo vŒ Ƕng vÆt.

NgÜ©i chi‰n th¡ng chÜÖng trình "American Idol" Çã vÜ®t qua Natalie Portman và Shania Twain Ç‹ giành låi vÎ trí cô tØng Çoåt ÇÜ®c næm 2005.

Underwood b¡t ÇÀu æn chay tØ khi cô m§i 13 tu°i, cô thØa nhÆn: "Tôi không th‹ chÎu n°i khi nhìn thÃy các doanh nhân æn thÎt".

Cùng lúc Çó, ngÜ©i ÇiŠu hành chÜÖng trình "The Tonight Show" Kevin Eubanks cÛng giành ÇÜ®c danh hiŒu ngÜ©i Çàn ông æn chay quy‰n rÛ nhÃt, vÜ®t qua diÍn viên, ca sï nhåc rock Jared Leto và Joaquin Phoenix.

***

ñÙc cÃm m¶t phim cûa Tom Cruise

ñÙc vØa ban hành lŒnh cÃm Tom Cruise không ÇÜ®c quay phim tåi các doanh tråi quân s¿ vì h† phän ÇÓi tôn giáo khoa h†c giáo cûa Tom Cruise. Chính quyŠn ñÙc hiŒn không thØa nhÆn khoa h†c giáo nhÜ m¶t tôn giáo, h† xem Çây chÌ là m¶t hình thÙc ki‰m tiŠn trá hình. Tom Cruise d¿ ÇÎnh së khªi quay b¶ phim Valkyrie tåi ñÙc trong mùa hè này và anh së thû vai Çåi tá Claus von Stauffenberg, ngÜ©i lãnh Çåo cu¶c mÜu sát Adolf Hitler bÃt thành trong giai Çoån ÇŒ nhÎ th‰ chi‰n. Harald Kammerbauer, phát ngôn b¶ QuÓc Phòng ñÙc nói: "Các nhà sän xuÃt së không ÇÜ®c phép quay phim tåi doanh tråi quân s¿ ñÙc n‰u nhÜ vai Çåi tá Stauffenberg do Tom Cruise thû diÍn, Çây là m¶t thành viên công khai cûa khoa h†c giáo. NhÜng nói chung, Bundeswehr (quân Ƕi ñÙc) quan tâm Ç¥c biŒt ljn tính xác th¿c và nghiêm túc cûa s¿ kiŒn ngày 20 tháng bäy næm 1944 và vai diÍn Stauffenberg".

***

Crowe & DiCaprio Çóng vai chính trong b¶ phim m§i cûa Scott

Nam diÍn viên Russell Crowe së làm viŒc v§i Çåo diÍn Ridley Scott lÀn thÙ næm trong b¶ phim nói vŠ m¶t âm mÜu cûa Al Qaeda. Leonardo DiCaprio cÛng së tham gia b¶ phim Body of lies, kÎch bän cûa William Monahan, Çåo diÍn Scott. Ngôi sao cûa Gladiator së vào vai m¶t ngÜ©i lãnh Çåo CIA k‰t h®p v§i m¶t nhân viên do DiCaprio thû vai Ç‹ cài bÅy m¶t tên trùm Al Qaeda. Theo Moviehole.net, các nhà sän xuÃt Çã tìm m†i cách Ç‹ m©i g†i s¿ tham gia cûa Crowe trong nhiŠu tháng qua, m¥c dù anh Çã ÇÒng š, nhÜng vÅn muÓn džc kÎch bän m§i trܧc khi kš h®p ÇÒng.

***

Hudson giành giäi thܪng tåi BET Awards

Ca sï / diÍn viên Jennifer Hudson vØa giành giäi thܪng thÜ©ng niên cûa chÜÖng trình truyŠn hình Black Entertainment Television (BET). N» diÍn viên giành giäi thܪng Oscar Çã ÇÜ®c trao t¥ng hai danh hiŒu tåi h¶i trÜ©ng Shrine Auditorium ª Los Angeles vào hôm thÙ ba vØa qua, Çó là danh hiŒu n» diÍn viên xuÃt s¡c nhÃt và ca sï m§i Çáng chú š nhÃt trong b¶ phim Dreamgirls. Sau khi hát chung ca khúc "And I Am Telling You I'm Not Going" v§i ngôi sao Broadway Jennifer Holliday, Hudson rÃt xúc Ƕng khi ÇÜ®c nhÆn giäi thܪng, cô nói: "Tôi không th‹ ng© r¢ng mình låi giành ÇÜ®c giäi thܪng!". Bån diÍn cûa Hudson trong Dreamgirls Beyonce cÛng giành ÇÜ®c hai giäi thܪng cho video clip "Irreplaceable" - video clip hay nhÃt trong næm, và danh hiŒu n» ca sï R&B hay nh�