vrijwilligerswerk voor of door ouderen? prof. dr. anja declercq studiedag actief ouder worden?...
TRANSCRIPT
![Page 1: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/1.jpg)
Vrijwilligerswerk voor of door ouderen?
Prof. Dr. Anja Declercq
Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen!
5 maart 2012
![Page 2: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Ouderen en cijfers: de vergrijzing
2. Beelden van ouderen
3. Veranderende maatschappij
4. Ouderen en vrijwilligerswerk
5. En de toekomst?
Inhoud
![Page 3: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/3.jpg)
“De veroudering van de bevolking is ongezien en uniek in de wereldgeschiedenis en in de 21ste eeuw zal de veroudering nog sneller zijn dan in de 20ste eeuw.” (www.un.org/esa/population/worldageing19502050)
1. Ouderen en cijfers
![Page 4: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/4.jpg)
Leeftijdspiramide 1881
Mannen Vrouwen
![Page 5: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/5.jpg)
Leeftijdspiramide 1971
Mannen Vrouwen
![Page 6: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/6.jpg)
Leeftijdspiramide 2010
![Page 7: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/7.jpg)
Leeftijdspiramide Vlaanderen 2020
![Page 8: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/8.jpg)
Vergrijzing binnen de vergrijzing
![Page 9: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/10.jpg)
Vroeger vierde het hele dorp een 100-jarige
![Page 11: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/11.jpg)
Naast vergrijzing ook ontgroening
![Page 12: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/12.jpg)
http://www.un.org/esa/population/publications/worldageing19502050/pdf/8chapteri.pdf
![Page 13: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/13.jpg)
Is de vergrijzing iets dat negatief is?
http://www.youtube.com/watch?v=YX1DavTrLS8
![Page 14: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/14.jpg)
Beelden van ouderen: tussen twee uitersten?
14
![Page 15: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/15.jpg)
Negatieve connotatie voor iets dat in de eerste plaats positief is
Veroorzaakt door complex samenspel tussen vooruitgang geneeskunde, hygiëne en nieuwe familiale, sociale, politieke en economische organisatie
De vergrijzing
15
![Page 16: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/16.jpg)
Hoe zien we dat?
• In sommige landen verdubbelde de levensverwachting tijdens de 20ste eeuw (bvb. Spanje, Oostenrijk, Griekenland)
• In andere landen neemt de levensverwachting voor mannen momenteel af, bvb. Rusland
• Tussen 1987 en 1994 daalde de levensverwachting voor mannen in Rusland met 7,3 jaar tot 57,6 jaar
![Page 17: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/18.jpg)
65 jaar is een arbitraire grens
Binnen de groep 65plussers is er heel wat diversiteit (uiteraard!)
Mensen geboren in 1925 hebben een heel ander leven gekend dan mensen geboren in 1945
Wie zijn die ouderen?
18
![Page 19: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/19.jpg)
Individualisering
– Betere materiële levensomstandigheden: lifteffect
1. Meer levenstijd
2. Minder arbeidstijd en meer vrije tijd
3. Hoger arbeidsinkomen
Meer kansen tot ontplooiing
– Toename van cultureel kapitaal: rol van het onderwijs
(nog) mondiger
Socio-culturele veranderingen
19
![Page 20: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/20.jpg)
Wankelende pijlers van de verzorgingsstaat:
– Veronderstelling van volledige tewerkstelling
– Traditionele taakverdeling man-vrouw Meer vrouwen werken Vaker flexibele arbeid: flexibele uren,
flexibele contracten, …
Economische veranderingen
20
![Page 21: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/21.jpg)
Niet alleen de levensverwachting stijgt, ook de leeftijd van waarop we zorg nodig hebben verschuift
Ouderen zijn gemiddeld actiever en gezonder dan vorige generaties
Beeld leeft dat ‘alle’ ouderen zorg nodig hebben?
21
![Page 22: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/22.jpg)
Aan kleinkinderen
Aan volwassen kinderen
Aan hun partner
Heel wat ouderen geven – vrijwillig - zorg
22
![Page 23: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/23.jpg)
LOVO-onderzoek: 1 op 10 ouderen doet regelmatig vrijwilligerswerk
Behoeftenonderzoek VUB (Prof. Verté): meer dan 16% van de 60-plussers doen vrijwilligerswerk
Enquête over eenzaamheid en sociaal isolement bij 65plussers (KBS, nog te verschijnen): 45% is lid van een vereniging
Heel wat ouderen doen ook vrijwilligerswerk
23
![Page 24: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/24.jpg)
Die wel zorg kunnen gebruiken
En vaak is dat vrijwilligerswerk voor andere ouderen
24
![Page 25: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/25.jpg)
Berekende hoeveel de overheid per jaar spendeert aan de zorg voor 65-plussers: 7,5 miljard pond in 2010
Uit een bevraging bleek: 8% van de 65-plussers geven minstens 20u zorg per week
75 jaar en ouder: 15% geeft minstens 20u zorg per week
Als je dat zou omrekenen, tegen een prijs van 6,08 pond per uur, dan kom je tot 6,3 miljard pond vrijwillige, informele zorg (=84% van wat de overheid spendeert)
http://ageukblog.org.uk/2012/02/24/social-care-expenditure-in-the-context-of-informal-caring/
Age UK
25
![Page 26: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/26.jpg)
(1) Hoe en waarom men aan vrijwilligerswerk zal doen
(2) Hoeveel men aan vrijwilligerswerk kan doen
(3) Voor wie men aan vrijwilligerswerk zal doen
Wat zal er misschien/wellicht veranderen?
26
![Page 27: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/27.jpg)
De redenen waarom ouderen aan vrijwilligerswerk doen en hun soort engagement (bijvoorbeeld religie)
Van ‘vast’ vrijwilligerschap naar meer losse engagementen
(1) De redenen waarom men aan vrijwilligerswerk doet
27
![Page 28: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/28.jpg)
Ouderen zullen zelf langer aan het werk zijn
Anderzijds: kinderen wonen verder, ouderen zijn vaker alleen, dus misschien meer tijd?
(2) Hoeveel men aan vrijwilligerswerk kan doen
28
![Page 29: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/29.jpg)
Meer alleenstaande ouderen, met minder kinderen die verder weg wonen en meer aan het (flexibel) werk zijn
Vermaatschappelijking van de zorg: buurtzorg?
(3) Voor wie men aan vrijwilligerswerk zal doen
29
![Page 30: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/30.jpg)
Hopelijk wel, maar waarschijnlijk in nieuwe vormen
Sociale participatie is bijzonder belangrijk voor iedereen
Blijft vrijwilligerswerk bestaan?
30
![Page 31: Vrijwilligerswerk voor of door ouderen? Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Actief ouder worden? Vrijwilligen! 5 maart 2012](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbdc1/html5/thumbnails/31.jpg)
Vragen?
31