Wa&jt ICjif .C,

DLEASDANAS NA CLOIMNE;

Bill

*G IARRUIDH AGUS a’ GRADHACHADH

CHRfOSD,

FulaingOalL do Diilean.'il-.ail.li..agus naFacfabli dhoibh teachd a m ionnsuidli: oir is ami d' oa leifhidibh. sin.a ta xioghaclid neimli’.'

OS bhuaxlte. ryus air arv reic. le ZWleanv Oliphant.DunrtidinJsis.

DLEASDANAS NA CLOINNE;

nm

’g IARRU1DH AGUS a’ GrAdHACHADH

CHRIOSD.

Comhairle do Chloinn ann an Sgoilibh Sctbaid,

LEIS

AN URRAMACH DONNCHA GRAN NT,

MINISTEIR SGlitEACHI) FHARAIS.

tc Is luibh flor ghras a's aillidh droach, 'S each neach am faigh e buaidh. Is uor-ghlan, n^amhaidh e ’n a thus, ’S tha ’Tul air rloghachd shuas. Ach anns an oigridh sin a fhuair, ’S ro bhuan *s is caomh a mheas ; O, chlann gun churam, thugaibh gdill. Is eisdibh rium a nis. Eisdibh ri Criosd ’n a bhriathraibh grhidh. Is gheibh sibh gr^s is buaidh. Is cha ’n ’eil peacadh ann bhur n-6ig’ Nach glan a thrdcar uaibh."—Cupar.

EADAR-THEANGAICHXE CHUM GAELIC.

DUN-EIDIN. CLO-BHUAILTE, AGUS AIR AN REIC LE

UILLEAM OLIPHANT.

M DCCCXXIX.

roimh-rAdh

LEIS AN EADAR-THEANGAIR.

“ Is mise Alpha agus Omega, an toiseach agus an deireadh, tha an Tighearn ag radh, a ta, agus a bha, agus a ta ri teachd, an t-Uile-chumhachdach; ’ is iad so briathra Chriosd, a labh- air Esan’s an Taisbean r’ a sheirbhiseach caomh f6in, Eoin an diadhair, agus anns na briathraibh sin tha Criosd a’ cm* an ceill a mhorachd shlorruidh fein, agus a ta focal De o thois- each gu deireadh a’ cm* an ni cheudna an ceill mu Chriosd.

•- Tha Dia an t-Athair a’ toirt fianuis do ’n fhlrinn mhoir so, tha an Spiorad Naomh a’ toirt fianuis di; tha na h-aingil a’ toirt fianuis di, ’n uair tha iad a’ tighinn air theachdaireachd o Dhia a dh’ ionnsuidh an duine, tha na faidhean air an teag- asg leis an Spiorad a’ toirt fianuis di; tha na naoimh, an eag- lais uile a’ toirt fianuis do ’n fhlrinn so. Bu shona na’m biodh an cinneadh-daoine uile a’ togail na fianuis cheudna mu Chriosd, gu’m biodh iad uile ’g a aithneachadh-sa, agus ’g a aideachadh ann an Spiorad agus ann am flrinn mar an Ti a ’s ro oirdheirce, ’s a’s ro gldormhoire ’s a ’s ro luachmhoiie dhoibh fein. Gidheadh cha ’n ’eil! ’s ann tha Chriosd do ’n chuid mhoir eadhon anns na h-aitibh sin far am bheil e fein a’ cur a mach a shoisgeil d’ an ionnsuidh, ’s ann tha Criosd dhoibh, mar fhreumh a talamh tioram ; cha ’n ’eil sgeimh no grinneas aige, gn ’n amhairceadh iad air, ni mo tha maise aige, gu ’n iarradh iad e. Ach tha a’ mhuinntir sin uile truagh, nach faca riamh sgMmh, no maise, no oirdheirceas ann an Criosd, chum’s gu ’n iarradh iad e. ’S ann ann-san tha a’ bheatha shlorruidh, ’s ann aige-san tha i r’ a builcachadh air na h-uile ; is Esan e fein a’ bheatha sin ; agus nach truagh a’ chuis bhi a dh’ easbhuidh na beatha sin ! Tha Criosd, mo chairdean oga, a’ tairgseadh na beatha so dhuibhse ; tha e ’g a fhoillseachadh f6in dhuibh, tha anns an fhocal, tha anns an leabhar so, agus a’ bheatha shlorruidh aige, ’s ag as-

VI

luchadh oirbh gu ’n gabliadh. eibh ualtbe i gu saor. Cboi- sinn esa gu daor i j’s ann a chum's gu’m faigheadh sibh i, a dh’ fhag e uchd an Athar, agus a’ ghlbir shiorruidh, a bha e air ’irioslachadh gu bhi ’n a dhuine, agus a bha e “ ’n a dhuine dhoilghiosan, agus eolach air brdn” fad a bheatha air thalamh ;—a thug e lan umhlachd do ’n lagh sin a bhris sibhse, a dh’ f hulaing e fearg Dh6 ’n a phearsa, ’n a anam, a dh’ fhulaing e amhghar, doghruinn, pian, cradh, o dhaoinibh ain-diadhuidh, agus o dheamlinaibh, gus am feudadh Esan gu maith a radh, “ Amhanxibh agus faicibh am bheil bron’s am bith cosmhuil ri mo bhron-sa a thugadh orm, o ’n uair an d’ rinn an Tigheara mo smachdachadh ann an la a dhian fheirge. Chuir e teine a nuas, agus thug e air dol a steach do m’ chnamhaibh dh’ fhulaing Criosd sud uile, agus am bas bu phiantaiche, ’s bu naraiche, agus sin uile chum’s gu ’m faigheadh sibhse a’ bheatha shiorruidh. An gabh sibh a’ bheatha so uaithe ma ta ? “ larraibh, agus gheibh sibh.” Tha sibhse a dh’ easbhuidh na beatha so, a thaobh naduir ; agus is e am peacadh bhur bas ; dh’ fhulaing Criosd air son bhur peacadh, tha iad air an lan dioladh ’n a f hulangasaibh-sa ; agus nach oirdheirc Criosd, ma ta, eadhon ’n a ghradh ! Nis, chum’s gu’m faigheadh sibh Criosd agus a’ bheatha shiorr- uidh maille ris, agus ann-san, tha e ag aithneadh dhuibh bhi ’g a iarraidh fein. Tha an leabhar beag so, a seoladh dhuibh, cia mar a dh’ iarras sibh e. Chuir Dia ann an cridhe ughd- air an leabhair so a sgrlobhadh air bhur son-sa, agus tha Dia ag aithneadh dhomhsa a chur anns a’ chainnt so air bhur son, chum gu ’n iarradh sibhse agus gu'm faigheadh sibh Criosd. Leughaibh e, agus thugaibh umhlachd do gach comhairle bheir e dhuibh : creidibh ann an Criosd, agus tha an sin Criosd agus a’ bheatha shiorruidh agaibh. Amen,

DLEASDANAS CLOINNE, &c.

Gnath-fhocail, viii. 17. “ ladsim aig am bheil gradh dliomh, gradhaichidh mi;

“ agus iadsan a dh’ iarras mi gu moch, gheibh iad mi."

Bheil fhios agaibli, mo chlann ghradhach, co e an neach a tha labbairt nam focal so ribh? ’N uair a labhras neach air bith briathra caoimh- neil ri cloinn, ’s maith leo fhios bhi aca co e. ’S cinnteach mi nach do labhair neach air bith riamh ribh briathran a’s caoimlmeile, na leugh mi nis. Feumaidh sibh fios bhi agaibh co e an neach so, no cha ’n urrainn sibh gradh a thoirt da. A’ mhuinntir nach aithne dhuibh, cha ’n urrainn sibh an gradhachadh. Tha mi creids- inn gur maith le cuid agaibh fios fhaotainn cia uime tha Solamh a’ labhairt, an ann uime fein, no mu neach-eigin eile. Cha ’n an uime fein tha e a’ labhairt; oir, “ A ta ni’s mb na Sol- amh an so.” Tha fhios agaibh gu bheil Sol- amh fein ag innseadh dhuinn, “ cha ’n ’eil fios ni air bith aig na mairbh agus a thaobh’s gu n d’ fhuair Solamh am bas o cheann fada, fada, cba ’n urrainn e gradh a thoirt dhoibhsan a ta nis air thalamh; agus cha ’n urrainn e fios bhi aige ciod e a smuainicheas’s a their sibhse mu dheighinn. Tha e air innseadh dhuinn

A

2

anns a’ cheud earrann de ’n chaibidil so, gur h-e Gliocas a tha labliairt ruinn an so. Bbeil fios agaibb co e Gliocas? Tha an Tiomnadh Nuadh ag innseadh dhuinn, gur h-e losa Criosd Glioc- as Dhe. Tha na focail a leugh mi, ma ta, air an labhairt ribh le losa Criosd. Tha fios ag- aibb gu robh Solamh fein ’n a dhuine ro gblic, ach cha b’ urrainn dha gu brath a leithid a’ dh’ iongantas a chur air Ban-righinn Sheba, no a teagasg le a ghliocas, mur a biodh e air iarraidh agus air faotuinn gliocais Uaitbe-san a thuirt ris, “ larr ciod is aill leat mi thabhairt dhuit.” Bhiodh e cbo amaideacb r’ a mhac Rehoboam, agus risna daoin’ oga a thug fior dhroch comh- airl’ air, mur biodh e air a theagasg Leis-san d’ an goirear “ An Comhairleach.” Tha sibh a’ faicinn, ma ta, gu robh briathran an teagaisg air an labhairt leis-san a thubhairt, “ Fulaing- ibh do na leanabaibh, agus na bacaibh dhoibh teachd a m’ ionnsuidh : oir is ann d’ an leithid- ibh sin a ta rioghachd neimh.” Am maith leibh fios fhaotainnair ni tuilleadb mu.’n neach so ? Ma leughas sibh an caibidil so, chi sibh mbran nithe iongantach a ta e ag radh uime fein. Cba ’n ’eil ni air a radh, gidheadh, ni’s iongantaiche na na briathra, “ ladsan aig am bheil gradh dhomh, gradhaichidh mi; agus iadsan a dh’ iarras mi gu moch, gheibh iad mi.” Tha a’ cheud chuid de ’n teagasg, “ ladsan aig am bheil gradh dhomh, gradhaichidh mi,” air a labhairt ris na h-uile neach sean agus dg. Bu choir do sheann daoinibh, ’s do sheann mhnath- aibh na briathra so a ohreidsinn, agus gradh a

3

thabhairt do Chriosd, a tha labhairt cho caoirah- neil riutha. Ach an dara cuid dc ’n teagasg, “ ladsan a dh’ iarras mi gu modi, gheibh iad mi,” tha e air a labhairt ri cloinn oga a mhain. Feumaidh sibh a chuimhneadiadh, gu bheil na briathra so air an labhairt ribhse, gur leibh fein an gealladh so, agus nach tabhair sibh seadiad do neach’s am bith gealladh dio caoimhneil’s cho solasach. Tha moran sheann daoine ’s sheann mhnathan ann, air am bheil fait hath, agus gruaidhean preasach, is suilean dalla, a tha ’n an seasamh air fior bhruach na h-uaighe, nach d’ iarr Criosd gu modi, agus aig nach ’eil gradh dha: ach cha ’n ’eil e toirt a’ gheallaidh so dhoibh. ’S bochd an sluagh iad ! ’s iad creutairean a ’s truaighe’s an t-saoghal. Tha an talamh sgith dhe ’n giulan. Tha a’ ghrian sglth a bhi soillseadiadh orra, Tha na frasan sgith a bhi taiteam orra. Tha na h-ainglean sgith a bhi coimhead orra cho fada ann an .cqr naimhdeis do Dhia, agus do losa Criosd. ’S mor an t-iongantas gu ’n do chaomhain Dia iad gu bhi faicinn a’ cheud cho iomadh bliadhna eile; agus bithidh e ’n a iongantas ni’s mo mur bi iad air an tilgeadh ann an ifrinn roimh cheann na bliadhna so ; oir bithidh am peacair a ruig- eas ceud bliadhna dh’ aois mallaichte. O, ’s coir dhuinn truas a ghabhail ris a’ mhuinntir so, agus urnuigh a dheanamh air an son, agus innseadh dhoibh gu bheil Criosd fathast ag radh riutha. “ C’ ar son tha sibh ’n ur seasamh an so feadh an la diomhanach ? Imichibh-sa mar an ceudna do ’n gharadh-fhiona.” Ach cha ’n

4

fhaod sibh bhui- gealladh fein thoirt seachad dhoibh ; oir tha e air a thabhairt dhoibhsan a mhain a dh’ iarras Criosd gu moch, ’s e sin, an laithibh an dige. Cha ’n urrainn do ’n mbuinnt- ir sin so a dheanamh a nis, oir tha an dige-san air dol seachad a chaoidh. Ribhse, ma ta, mo chlann ghradhach, tha na briathra so air an labhairt; agus tha iad air an labhairt ris gach neach agaibh fa leth. Seadh, dh’ aindeoin cho mdr aireamh dhibh’s a dh’ fbeudas a nis bhi cruinn, tha Criosd a’ labhairt ri gach neach air leth agaibh anns na briathraibh so : agus gradh- aichidh e gach neach agaibh, agus gheibhear e le gach neach agaibh, ma ghradhaicheas agus ma shireas sibh e. Tha fios agaibh gu bheil a ghrian a’ toirt soluis do shluagh an t-saoghail so uile, gidheadh tha i cho lan soluis a nis’s a bha i a’ cheud uair a shoillsich i riamh; mar sin is urrainn Criosd agradha thabhairt do ’n chloinn uile, ’s do ’n t-sluagh uile’s an t-saoghal, agus fathast cridhe bhi aige lan graidh.

EARRANN I.

Tha mi dol a dh’ innseadh dhuibh e’ ar son a ghradhaicheadh sibh losa Criosd. Nis, bu choir dhuibh a ghradhachadh, a thaobh gur h-e a rinn bhur cruthachadh. Tha e air innseadh dhuinn gu ’n “ d’ rinneadh na h-uile nithe leis- san.” Rinn esan na speuran a th’ air an sgaoil- eadh a mach bharr bhur cinn, agus a’ ghrian a tha soillseachadh cho soilleir, agus a’ ghealacb,

5

agus na reultan a tha toirt dhuibh soluis ’n uair luidheas a’ ghrian. Kinn e an talamh a ta fuidh bhur cosaibh, agus an cuan a tba ’g a sgaoil- eadh fein ceithir tbimcliioll an t-saoghail. Rinn e an samhradh a tha cho taitneach, agus am feur a tha comhdachadh na talmhainn mar aod- ach uaine, breagba. Rinn e an geamhradh a tba fuar, redta, agus an sneachd a chdmhdaich- eas an talamh mar bhrat min, geal. Rinn e na h-edin bheaga a sheinnaas gu binn an geugaibb na coille, agus na h-uian a ni mire gu suilbhir ’s na h-achaibb, agus na h-iasgan meanbha a cbi sibh ri aighear ’s na sruthaibh. Seaub, agus chrutbaich e sibhse agus mise, agus an sluagh uile bha riamh bed: chruthaich e ar cuirp a bhasaicbeas gu h-aithghearr, agus ar n-an- ama nach basaich gu brath. Thug e dhuinn cuirp air an dealbhadh gu ro iongantach, agus anama air an cruthachadh 'n a iomhaigh fein. Cha ’n urrainn do chreutairibh air bith eile, ach dhuinne, Esan a ghradhachadh, oir cha ’n ’eil anama aca ; agus nach tigeadh dhuinne gradh a thoirt dhasan, a bhuilich oirnn anama d’ an comasach a gbradhachadh, agus cuirp d’ an comasach seirbhis a dheanamh dba ? Gu cinnt- each bu choir dhuinn an Tighearn a ghradh- achadh, le ’r n-uile chridhe, ’s le ’r n-uile an am.

Bu choir dhuibh losa Criosd a ghradhach- adh, oir is esan a tha ‘g a bhur cumail bed. “ Tha esan roimh na h-uile nithibh, agus trid- san tha na h-uile nithe a’ co-sheasamh.” Thuit- eadh a’ ghrian as a h-ait, agus loisgeadh i an

a 2

6

saogbal agus na h-uile ni a tha ann, na ’n tug- adh e air falbh uaith a ghairdean neartmbor; agus thigeadh an cuan thairis air an talamh, ’s ghiulaineadh e air falbh sibh uile, mur cumadh esan air ais e; agus dhoirteadh na nedil tuilt- ean a nuas oirbh, agus bhathadh iad sihh, mur biodh iad air am bacadh leis-san. Is esan a tha toirt air na frasan sileadh, agus air an dealt tighinn a nuas, chum bhi ’g uisgeachadh na talmhainn, gu ’n tugadh e a mach toradh agus biadh chum sibhse a bheathachadh. Cha tugadh na raoin a mach arbhar, mur tugadh esan air an arbhar fas’s cha tugadh na nedil uisge uath, mur tugadh esan air sileadh. Cha tugadh bhur par- antan am biadh dhuibh, mur tugadh esan e dhoibh-san; agus an t-aran a dh’ itheas sibh, ’s an t-uisge a dh’ bias sibh, cha bheathaicheadh iad sibh’s cha deanadh iad laidir sibh, mur beann- aicheadh esan iad. Bhitheadh sibh ann an dubh- dhorchadas mur tugadh esan air a’ ghrian eiridh ; agus cha tairngeadh sibh bhur n-anail, mur tug- adh esan dhuibh an t-aileadh, anns am bheil sibh ag analachadh agus a’ tighinn bed. An uair a tha sibh tinn, cha bhitheadh sibh slan gu brath, mur tugadh esan dhuibh slainte ; agus an uair a tha sibh slan, cha b’ fhada gus am fasadh sibh tinn, ’s gus am basaicheadh sibh, mur cumadh e tinneas agus am bas air falbh uaibh. ’N uair theid sibh a mach, cha philleadh sibh dachaidh, mur dionadh esan sibh; agus ’n uair luidheas sibh air bhur leabaidh, ’s a dhiiineas sibh bhur suilean, cha b’ urrainn sibh gu brath bhur siiil-

7

ean fhosgladh. no thighinn as bhur leabaidh, mur bitheadh esan ri caithris oirbh. ’N uair a bha sibh ’n ur leanabaibh, cba b’ urrainn sibh labhairt gu brath, no coiseachd, mur tugadh esan an comas dhuibh; agus ’n uair a tha sibh ’n ur claim bheaga, cha ’n fhasadh sibh gu brath ’n ur daoinibh, ’s ’n ur mnaibh, mur toir esan oirbh fas suas ann am meudachd. ’N uair a chaidh sibh do ’n sgoil, cha b’ urrainn dhuibh aon ni ’s am bith ionnsachadh mur tugadh esan cuideachadh dhuibh; agus cha b’ urrainn sibh aon ni fhaotainn air bhur teangaidh, mur tug- adh esan meadhail duibh.

Chualasibh, ann anduthchaibh araidh, gu bheil aithrichean agus mathraichean a’ marbhadh no a’ bathadh an cuid cloinne, chum’s nach bi iad ’n an cuimrig air bith dhoibh, no chum’s gu ’n toilich iad na diathan breige amaideach agus ole a tha aca ; agus ann an duthchaibh eile, tha parantan a’ reiceadh an cuid cloinne mar thraill- ibh, gun speis air bith aca dhoibh ; ach Criosd, a chruthaich agus a tha gabhail curaim asaibh- se, thug e dhuibh bhur breith, far am bheil par- anta agaibh a tha gradhachadh, ag eiridinn, ag ullachadh air son an cuid cloinne, agus a’ toirt beathachaidh dhoibh gu caomh, caoimhneil. Tha moran cloinne ann, a tha air am breith, far am bheil iad air an teagasg bhi deanamh aoraidh do dh’ iodhalaibh, agus do dhiathaibh breige, do bheathachaibh, do coin, ’s do mhiribh fiodha no cloiche; agus cha chuala a’ chlann sin riamh mu Dhia, no mu losa Criosd, no mu ’n Bhiob- ull; ach rugadh sibhse ann an tir far am bheil

8

sibh air bhur teagasg eolas a gbabhail air Dia, agus air losa Criosd, a chuir e uaith, an gradh- achadh, agus seirbhis a dheanamh dhoibh. Tha mdran cloinne’s an tir so fein air an togail suas ann an aineolas, agus ann an aingidheachd, nach deachaidh rianih do sgoil, no do eaglais, ’s nach fhaca riamh fear-teagaisg, no ministeir; ach tha sibbse air bhur teagasg, ’s air bh.ur comhairleach- adh anns an sgoil agus anns an eaglais. Nach mbr an trdcair e, nach ’eil sibh air bhur pianadh air leapaicbibh euslaint ? nach ’eil sibh dall, no bodhar ? Nach mbr an trbcair nach ’eil sibh a’ basachadh leis an ocras a chion arain, agus a’ meileachadh leis an fhuachd a dhith aodaich ? Nach mbr an trbcair gu bheil aithrichean no mathraichean agaibh, no cairdean, gu curam a ghabhail asaibh, gu ullachadh dheanamh air bhur son, agus gu bhur teagasg, ’s bhur fogh- lum ? Nach mbr an trbcair gu bheil agaibh luchd-teagaisg fad na seachduin, agus air la na Sabaid ? Tha na h-uile trbcair dhiubh so, air an toirt dhuibh le losa Criosd ; agus nach e bhur dleasdanas-sa esan a gradhachadh a tha ’g ur cumail beb, agus a toirt dhuibh cho iomadh trbcair ? Nach bu choir dhuibh esan a ghradh- achadh anns am bheil agaibh, “ bhur bith, bhur beatha, ’s bhur comas gluasad ?” Bu choir dhuibh uile a radh,

** ’S didean a ghairdean dhomh do ghnath, Mo dhion gach la a shuil: C’ ar son a dhi-chuimhnichinn-s’ Dia, A tha gun sgios dhomh dluth ?”

9

Bu choir dhuibh Criosd a ghradhachadh, do bhrigh gu ’n do leig e sios a bheatha air bhur son. Tha e air innseadh dhuibh anns a’ Bhiob- ull, goirid as deigh do Adhamh bbi air a chruth- achadh, gu ’n do bbris e lagh Dhe, ’s gu ’n do pheacaich e ’n a aghaidh, le meas na craoibh eolais mhaith is uilc itheadh. Le peacadb Adh- aimh, tba sinn uile air ar ciurradh gu goirt, a- gus air ar deanamh ciontach agus peacach. Ged nach ’eil sibh gu h-iomlan comasach a thuig- sinn, cia mar b’ urrainn peacadh a’ cheud duine call a dheanamh dhuinne, gidheadb feumaidh sibh a chreidsinn, oir tha an Sgriobtur ag inn- seadh dhuinn, “ Tre eas-umhlachd aoin duine, gu ’n d’ rinneadh mdran ’n am peacaich agus gu bheil sinn uile, “ Thaobh naduir ’n ar cloinn na feirge.” ’N uair ghearrar sios craobh, tuitidh na geugan uile maille rithe; ’n uair a lionar to- bar le droch ni’s am bith, tha an sruth a ruith- eas uaith ole mar an ceudna. Tha fios agaibh ged bha Cain air a theagasg gu Dia a ghradh- achadh, agus a bhrathair mar an ceudna, agus ged nach fhaca, ’s nach cual e riamh mu mhort, gidheadh gu ’n do mharbh e a bhrathair, ’s gu ’n do thaisbein e gu robh droch cridhe agus fior dhroch nadur aige. Cha ’n ’eil bhur cridhe-sa, ’s bhur nadur-sa ni’s fhearr na bha iad aige-sa, oir tha Dia ag innseadh dhuibh gu bheil, “ Smuainte cridhe daoine ole o ’bige,” agus gu bheil an duine, “ Dol air seacharan o ’m breith, a’ labhairt bhreug.” Cha mb or nach ’eil treas cuid na cloinne a tha air am breith a' faotuinn a’ bhais ’n an leanabaibh; agus tha so

10

a’ taisbeanadh gu bheil iad ciontach agus peac- ach an fianuis Dhe, “ Oir is e tuarasdal a’ pheac- aidh am bas.” Ach a thuilleadh air so, tha sibhse ’n ur peacaich, do bhrigh gu ’n do bhris sibh gu trie lagh Dhe, ’s gu ’n d’ rinn sibh iomadh droch ni a tba Dia a’ fuathachadh agus a’ toirmeasg, ’s gu ’n d’ fbag sibh iomadh nithe maithe gun deanamh, a tha Dia a’ gradhaebadh, agus ag aithneadh a dheanamh. Cha ’n urrainn do ’n leanabh a’s oige ’n ur measg a radh, nach d’ inpis e riamh aon bhreug, ’s nach do labhair e riamh aon droch fhocal, ’s nach d’ rinn e mire no cluiche air la na Sabaid, ’s nach robh fearg air r’ a chompanachaibh, ’s nach do chuir e ’n aghaidh a pharantan, no nach d’ rinn e droch ni ’s am bith. An leanabh a’s oige ’n ur measg, cha ’n ’eil latha nach d’ rinn e cuid do na droch nithe so, agus air an aobhar sin is peacach e. Nis, tha Dia ag innseadh dhuibh gu bheil e gle fheargach ri peacaichibh, agus gu ’m fdgair e iad do ifrinn, ’s gu ’n dean e peanas siorruidh orra. ’S ro uamhasach an ni peacadh, ’n uair a tha e a’ deanamh Dhia diombach ! agus cia uamhasach an t-ail ifrinn, ’n uair is ann an sin a tha Dhia a’ taisbeanadh agus a’ ddrtadh a mach ’fheirge ! ’N uair a bha righ Bhabiloin diombach, theasaich e an amhuinn seachd uair- ean ni bu teithe, a dh’ fheuchainn cia cho mdr agus a bha Thearg ; ach an uair a tba corruich air Righ nam Flaitheanas, teasaichidh e an amhuinn air chor’s gu ’n teid a deatach suas gu siorruidh. ’N uair bha Dia dol d’ ar tilg- cadh uile do ’n ait uamhasach sin, gheall losa

11

Criosd, Mac gradhach Dhe, gu ’n tigeadh e a dh’ ionnsuidh an t-saoghail so, gu basachadh ann ar n-aite-ne, air chor ’s gu ’m bitheadh sinne air ar saoradh o ifrinn.

Tha Criosd ag radh anns a’ chaibidil so, gu 'm b’ e fein a ghnath tlachd an Athar, agus tha e a’ cur ri sinn, “ Bha mo thlachd maille ri cloinn nan daoine.” Nis, nach gle iongantach an ni e, ged b’ e fein tlachd an Athar, gu ’n robh a thlachd aig losa Criosd maille ri cloinn nan daoine ? Nach ni ro iongantach e, nach robh a thlachd aige-san mailie ri Dia a mhain, ’s gu’m b’ e e fein a ghnath tlachd Dhe, no maille ris na h-ainglibh tha a’ tabhairt graidh dha, agus a’ deanamh seirbhis dha, a la ’s a dh’oidhche ? Nach ro iongantach an ni, gu ’m fagadh e flaitheanas agus a shonas uile, agus uchd an Athar, agus a shonas uile, agus gu ’n tigeadh e dh’ ionnsuidh an t-saoghail aingidh so? Cha leigeadh a ghradh le Criosd, cha leigeadh, mo chlann ghradhach,—cha leigeadh a ghradh fein leis, fuireach air neamh, ’n uair chunnaic e sibhse agus raise, agus sliochd Adhaimh uile, ann an cunnart bhi air an tilgeadh do ifrinn. Chunnaic e sibh uile ciontach, truaillidh, gun chobhair gun chomhnadh ; agus bha fios aige nach b’ urrainn do Dhia maitheanas a thoirt dhuibh, no bhur deanamh naomha agus sona, mur a tigeadh e fein a dh’ ionnsuidh an t-saogh- ail, ’s mur basaicheadh e air bhur son. Bha fhios aige nach b’ urrainn do ainglibh bhur tearnadh, ’s nach b’ urrainn do dhaoinibh bhur tearnadh, ach gu ’m b’ urrainn Dha-san bhur

12

tearnadhj agus thainig Esan, uime sin, a dh’ionn- suidh an t-saoghail, direach mar a thubhairt Esaiah. “ Dhuinne tha leanabh air a bhreith, dhuinne tha mac air a thabhairt.” Tha e air innseadh dhuibh, gu ’n d’ rugadh e ann am Betelem, agus gu ’n do “ phaisgeadh e ann am brat-speilidh, ’s gu 'n do chuireadh e ’n a luidhe am prasaich.’ ’Dh’ fheudtadh nach ’eil sibhse a’ gabhail iongantais ri gradh Chriosd, aims gu ’n d’ rinneadh e ’n a naoidhean beag; ach ghabh ainglean iongantas ris, agus thainig iad a nuas o neamh a dh’ innseadh do na buachaillibh mu dheighinn, agus dh’ fhag iad an treudan, agus chaidh iad a dh’ fhaicinn an leanaibh; agus ghabh na daoineglice iongantas ris, agus thain- ig iad o ’n duthaich an ear a shealltuinn air an leanaban ; agus bha e coltach gu robh na neamh- an fein fuidh iongantas ris ; oir shoillsich solus mor ann an raointibh Bheteleim, agus sheol reul ur an slighe do na daoinibh glice a dh’ ionnsuidh an leanaibh. Goirear do Chriosd, “ Ant-iongant- achagus nach bu ghle iongantach an ni, gu ’m biodh mac Dhe air a dheanamh ’n a leanabh beag—gu’m biodh e air a bhreith—cha ’n ann ann an tigh, ach ann an Stabull; gu’m biodh e air a chur ’n a luidhe-—cha ’n ann ann an creitheall, ach am prasaich. Dh’ fheudtadh nach ’eil sibhse subhach a chluinntinn, gu ’n d’ rugadh Slanuighear; ach bha aig seann Simeon aoibh- neas ’n a chridhe, agus fiamh-ghaire air a ghniiis, ’n uair chunnaic se e; agus bha aig Anna aosda aoibhneas ’n a h-anam, agus moladh ’n a beul ’n uair chunnaic i e. Dh’ fheudtadh nach ’eil

13

agaibhse gradh do Cliriosd, ’n uair tba sibh a’ cluinntinn mu a bhreith, ach gu blieil fuatli ag- aibh dha, mar bha aig Herod, leis am bu mhaith a mharldiadh, a cliionn gu ’n robh eagal air gu ’n tugadh e a rloghachd uaitb. Cha ’n ’eil fhios agam am bheil sibbse toirt graidh, no aoraidh, no a’ deanamh seirbhis do Dhia; ach Criosd, ’n uair bha e da bhliadhna dheug a’ dh’ aois, bha e air ’fhaotainn anns an teampull, agus dh’ innis do a mhathair, gu feumadh e bhi mu ghnothach ’Athar airneamh. Cha ’n’eil fhios agam nach ’eil sibhse eas-umhal do bhur parant- aibh, agus a’ fas ann an amaideas, agus ann an naimhdeas do Dhia agus do dhaoinibh ; ach bha Criosd 'n uair bha e dg “ Umhal d’ a pharant- taibh,” agus “ dh’ fhas e ann an gliocas, ’s am meudachd, agus ann an deadh-ghean aig Dia, agus aig daoinibh.”

Tha e air innseadh dhuibh, ’n uair a bha Criosd mu thimchioll deich bliadhna fichead a’ dh’ aois, gu ’n do thdisich e air teagasg an t- sluaigh, ’s gu ’n do mhair e ’g an teagasg gu am a bhais. Theagaisg e dhuinn na h-uile ni a’s feumail dhuinn aithneachadh mu thimchioll Dhd, mu dheighinn fein, agus mu ’n Spiorad Naomh; mu ’n t-saoghal so, agus mu ’n t- saoghal ri teachd ; muneamh, agus mu ifrinn. Theagaisg e dhuinn ciod a’s feumail dhuinn a chreidsinn agus a dheanamh chum bhi air ar tearnadh, agus ciod a ’s feumail dhuinn a smuaineachadh, a labhairt, agus a dheanamh, ma tha gradh againn dha-san. Chaidh e mu ’n cuairt mar an ceudna, a’ deanamh maith, agus a’

B

14

coimhlionadh oibre iongantacb, a thaisbean gu ’m bu Dia e, ’s gu ’n robh aige gach uile chumh- acbd, gliocas, agus maitheas. Shlanuich e na h-uile bha tinn, thug e an leirsinn do na doill, an eisdeachd do na bodhraibh, an comas imeachd no na bacaich, agus an comas labhairt do na bailbh. Dh’ imich e air a1 mhuir, thug e air a ghaoith agus air na tonnaibh a thoil a dhean- amh. Thog e na mairbh gu beatha, agus thug e air deamhnaibh agus air droch Spioradaibh umhlachd a thoirt dha fein. Cia cho naomha, ’s cho maith’s a bha a’ bheatha sin a bha aig Criosd air an talamh ! Bha a smuaintean uile, a bhriathran uile, a ghniomhara uile cho naomha ri lagh Dhe. Bha e “ naomh, neo-lochdach, neo- thruaillidh, air a dhealachadh o pheacachaibh.” Agus nach bu choir dhuibhse gradh a thoirt do ’n t-Slanuighear chaomh, chaoimhneil so, a rinn uiread do mhaith, agus a rinn uile e chum ’s gu’m biodh sibhse air bhur tearnadh ?

An urrainn sibh smuaineachadh air fulangas- aibh agus air bas Chriosd gun ghradh a mhoth- achadh dha ? Tha sibh a’ leughadh gu ’n robh e air ocras, ’s air thart, gu ’n robh e sgith; gu ’n robh e air a dhi-meas, air ’fhuathachadh, ’s magadh air a dheanamh air. Tha sibh a’ leugh- adh gu ’n do reic ludas e, gu ’n do dhit Pilat chum bais e, gu ’n do chuir Herod an neo- shuim e, ’s gu ’n do cheus na h-Iudhaich e. Seadh, tha e air innseadh dhuibh gu ’n robh druim Chriosd air a reubadh le sgiursaibh, a cheann air a chrunadh le droighionn, agus a chasan’s a lamhan air an tolladh le tairngnibh,

15

a thaobh air a leon le sleagh, agus a chorp air a shathadh ris a’ chrann-cbeusaidh. ’N uair a dh’ eigh e mach, Tha tart, tha tart orm ! thug iad dha, cha ’n e uisge, ach fion-geur g’ a 61. ’N uair a shil e na deoir, cha do thiormaich caomh charaid ’s am bith suas a chuid deur. Tha sibh a’ leughadh gu ’n robh e ann an geur ambghar anama, gus an do chuir e mach mar fhallus braonaibh mora fola, ’s gu ’n dh’ eigh e mach, “ Tha m’ anam ro bhronach, eadhon gu bas.” Tha e air innseadh dhuibh gu ’n do “ Thoilich an Tighearn a bhruthadh,” agus nach do “ chaomhain Dia a mhac fein,” ach gu ’n d’ aithn d’ a chlaidheamh a bhualadh, a thug air Criosd eigheach a mach, “ Mo Dhia, mo Dhia, c’ ar son a threig thu mi ?”

A nis, mo chlann ghradhach, nach gle iong- antach an ni e, gu ’n d’ thainig Criosd a dh’ ionnsuidh an t-saoghail, ’n uair bha fios aige gu ’m fuilingeadh e so uile, agus ’n uair a dh’ fhaodadh e gu furasda fanadh air neamh ? B’ e gradh do chloinn, agus do mhuinntir eile, thug air-san uchd Dhe fhagail, agus a thighinn a dh’ ionnsuidh an t-saoghail gu so fhulang uile. Cha bhiodh na h-Iudhaich comasach a mharbh- adh, mur biodh e fein toileach air basachadh ; ach cha robh na tairngnean comasach a shath- adh ris a’ chrann-cheusaidh, mur biodh gu robh e air a cheangal le cordaibh graidh. Dh’ fhaod- adh e bhi air faotainn legiona do dh’ ainglibh o fhlaitheanas, a b’ urrainn sgrios a thoirt air na h-Iudhaichibh uile, cho furasd ’s a sgrios an t-aingeal armailt righ Asiria. Ach bha Criosd

16

toileach air basachadh, chum gu’m biodh sibhse bed ; bu mhaith leis bhi fulang, chum’s gu’m biodh sibhse air bhur tearnadh. B’ arm air bhur sgath-sa, ’s air mo sgath-sa, ’s air sgatli pheacach eile, a dh’ fhuiling Criosd, ’s a bhas- aich e, oir tha e air innseadh dhuinn gu ’n do “ Ghradhaieh Criosd sinn, ’s gu ’n d’ thug se e fein air ar son.” Tha fios agaibh gu ’n do thairg ludah fuireach ’n a phriosanach ’s an Eiphit an ait Bheniamin, air chor’s gu’m feud- adh a bhrathair beag pilleadh a dh’ ionnsuidh ’athar ; air an t-sebl cheudna, chuir Criosd e fein ’n ar n-aite-ne, agus dh’ fhuiling e air ar son, chum’s gu’m bitheadh sinne air ar tearn- adh. Tha mbran cloinne ann, nach ’eil a’ smuaineachadh, ’s air nach ’eil curam air bith mu fhulangasaibh Chriosd ; ach bu choir dhoibh cuimhneachadh, mur biodh esan air fulang, gu ’m biodh iadsan gu brath ann an ionad na doghruinn. Ged nach ’eil sibhse, feudaidh e bhi, ro churamach mu na nithibh so, tha na h-ainglean toirt mhoir aire dhoibh ; oir thainig aingeal a chum Criosd a neartachadh ’n uair bha e ann an amhghar; agus tha mor shuim aig luchd-aiteachaidh neimh do na nithibh so, agus tha iad a’ labhairt mu ghradh agus mu fhulangasaibh an Uain a chaidh mharbhadh. Ged nach mothaich sibhse bron, feudaidh e bhi, ’n uair a leughas sibh mu bhas Chriosd, bha moran do luchd-aiteachaidh lerusaleim fuidh bhrdn, agus shil iad na dedir, agus bhuail iad air an uchd. A’ ghrian fein mar gu ’m biodh i fuidh bhrdn, dh’ fholaich i a h-aghaidh,

IT

agus chomhdaich si i fein le dorchadas agus dubhachas; agus na creagan fein, bha iad colt- ach ris gu ’n do mhothaich iad—bha iad air an reubadh ’n am bloighdibh ; agus mhothaich eadhon na mairbh fein—dh’ eirich iad as na h-uaighibh. Tha e air innseadh dhuibb gu ’n do shil Saul na dedir, ’s gu ’n do labhair e gu caoimhneil ri Daibhidh, ’n uair chunnaic e gu ’n do chaomhain Daibhidh a bheatha, ’n uair bha e ’n a chomas Saul a mharbhadh ; agus nach bu choir dhuibhse na deoir a shileadh, agus smuaineachadh agus labhairt gu caoimh- neil, gu caomh, mu Chriosd, a bhasaich, chum ’s gu’m biodh ur beatha-sa air a caomhnadh ? ’N uair chunnaic na h-Iudhaich Criosd a’ sil- eadh nan deur aig uaigh Lasaruis, thubhairt iad, “ Feuch, mar ghradhaich se e !” Agus ’n uair tha sibhse a’ faicinn Chriosd a’ sileadh, cha ’n e na deoir, ach Thuil fein air a chrann- cheusaidh, nach bu choir dhuibh a radh, Feuch mar a ghradhaich e sinn ! Ma thaisbean am boirionnach a thug gradh do Chriosd a gradh fein le bhi nigheadh a chosan le a deuraibh, nach ’eil Criosd a’ taisbeanadh a ghraidh fein dhuinne, ’n uair tha e ’g an nigheadh le ’fhuil fein ? Ach cha chomasach an gradh so a mhin- eachadh, “ Tha e a’ dol thar eolas.”

Bu choir dhuibh Criosd a ghradhaehadh, do bhrigh’s gu bheil e nis air neamh, ag urnuigh air an son-san idle tha ’g a ghradhacbadh, agus ag ulluchadh aiteachan-cdmhnuidh air an son ann am flaitheanas. Tha e air innseadh dhuibh, an deigh do Chriosd luidhe’s an uaigh, earrann

b 2

18

do thri laithean, gu ’n do chuir Dia ’aingeal f'ein a charachadh na cloiche o bheul na h-uagha, ’s gu ’n d’ eirich Criosd o na mairbh. Tha sibh a’ leughadh, an deigh dha bln dii fhichead la maille r’ a dheisciobluibh, gu ’n do thredraich e iad a dh’ ionnsuidh Bhetani, ’s gu ’n do bheannaich e iad ; agus an sin, am feadh a bha e ’g am beannachadh, gu ’n robh e air a dhealachadh uatha, ’s air a ghiulan suas gu neamh. Dh’ f'hag e an talamh a’ beannachadh a phobuill, agus tha e nis air neamh ’g am beannachadh. Tha fhios agaibh gu ’n deach- aidh Aaron as tigh do ’n ionad naomh le ainmibh da threubh dheug chloinn Israeil air ’uchd ; agus tha Criosd air dol a stigh do fhlaitheanas le ainmibh na h-uile neach a tha ’g a ghradhachadh, air a chridhe. Bha a thlachd maille ri cloinne nan daoine, roimh dha thigh- inn do ’n t-saoghal so; agus tha a thlachd niaille riu a nis, an deigh dha an saoghal so fhagail, agus pilltinn do neamh. Is esan a ta cur an Spioraid Naoimh, gu thoirt air cloinn agus air muinntir eile bhi fuidh bhrdn air son am peacaidh, agus gu e fein a ghradhachadh, a bhasaich air an son. Is e Criosd a theac- o aisgeas do chloinn, urnuigh a dheanamh, agus a tha, e fein, ag urnuigh air an son ri Dia. ’N uair nach urrainn iad maitheanas a chosnadh no thoirt dhoibh fein, tha esan a’ toirt maith- eanais dhoibh ; ’n uair nach urrainn siad iad fein a dheanamh naomha, tha esan ’g an naomh- achadh ; ’n uair nach urrainn siad iad fein a dheanamh sona, tha esan ’g an deanamh sona

19

“ Tha e bed gu siorruidh gu eadar-ghuidhe dheanamh air an son,” agus gu ’m beannach- adh. Nach bu choir dhuibh-san an Slanuighear sin a ghradhachadh, a tba deanamh eadar- ghuidhe air an son-sa gu h-uile a tha toirt graidh dha, agus a ghabhas curam dhiubh ’n an dige, ’s ’n an sean aois, ’n an slainte, ’s ’n an euslaint,—an uair tha parantan agus caird- ean aca, ’s an uair nach ’eil ;—’n uair tha iad ’s an t-saoghal so, ’s an uair a tha iad dol thairis do neamh. Ged bha Joseph fad air a dhi- chuimhneachadh le buidileir Pharaoh, tha mi cinnteach gu robh Joseph taingeil dha air son gu ’n do chuimhnich se e mu dheireadh; agus nach bu choir dhuibhse bhi taingeil do Chriosd, nach do dhi-chuimhnich riamli aig am ’s am bith, aon neach a bheir gradh dha ? Cia cho aoibhneach’s a bha na h-Iudhaich, is cia cho taingeil’s a bha iad do Ester, air son gu ’n do labhair i ris an righ as an leth, agus gu ’n do shaor i iad o ’n bhas ! ach nach bu choir dhuibhse gradh a thoirt do Chriosd, tha a’ labhairt’s ag urnuigh air bhur son ri Righ nan neamh ? ’S ann air son gu robh mdr ghradh aig Jonathan do Dhaibhidh, a labhair e cho cairdeil r’ a athair mu dheighinn ; agus nach ann air son gu bheil gradh aig Criosd do ’chloinn fein a tha e a’ labhairt air mhodh cho cairdeil umpa r’ a Athair air neamh ? ’S ann do bhrigh’s gu robh gradh aig Pol do Onesi- mus, a sgriobh e litir cho cairdeil uime a dh’ ionnsuidh Philemoin ; agus nach ann do bhrigh gu bheil gradh aig Criosd doibhsan a

20

bheir, gradh dha, a tha e a’ tagradh an cuise air beulaobh righ-chaithreach Dhe ? ’N uair bha Daibhidh ’n a dhuin’ 6g, bha iongantas air gu ’n do thaisbean Saul a bha ’n a righ uiread a’ chaoimbneas dha; agus nach bu choir dhuibh- se bhi fuidh iongantas, gu ’n do thaisbean Criosd, agus gur e “ Righ nan Righ” e, a leithid a’ chaoimhneas dltuibhse ?

Tha mi smuaineachadh gu ’n d’ innis mi nis dhuibh uiread mu Chriosd, agus na rinn e air bhur son, ’s gu ’n aidich sibh gu ’m bu choir dhuibh a ghradhachadh ; agus b’ urrainn mi tuilleadh aobhairean innseadh dhuibh, air sgath ’m bu choir dhuibh a ghradhachadh, na dh’ innis mi fathast. Am bheil fios agaibh, mo chlann ghradhach, gu ’m bu choir dhuibh Criosd a ghradhachadh, eadhon ged nach biodh e air basachadh air bhur son ? Tha e air innseadh dhuibh gu bheil na h-ainglean ’g a ghradh- achadh ged nach do leig e sios a bheatha air an son-sa. ’N uair chluinneas sibh mu dhuine glic, maitheasach, caoimhneil, cuiridh sibh meas air, ged nach d’ rinn e maith’s am bith dhuibh fein. Nis, tha Criosd cho glic, cho naomh, cho ceart, agus cho maith, ’s gu’m bu choir dhuibh a ghradhachadh, agus seirbhis a dheanamh dha, •ged nach biodh e air deanamh na h-uiread air bhur son. Ach cia cho mbr, ’s bu choir dhuibh a ghradhachadh, ’n uair smuainicheas sibh, cha ’n aim a mhain air ciod a tha e ann fein, ach mar an ceudna air ciod a rinn e.

Is ann do bhrigh ’s gu ’n do ghradhaich Criosd sibh, a leig e slos a bheatha air bhur

21

son ; agus cha ’n fhaod sibh a smuaineachadh gu ’r urrainn dhuibh gradh a thoirt dha-san, roimh dha-san gradh a thoirt dhuibbse. Tha e air a radh mu lacob, roimh dha aon ni maith a dheanamh “ lacob ghradhaich miagus tha Eoin ag radh, “ Tha gradh againne dha-san, do bhrigh gu ’n do ghradhaich esan sinne air tus.” Thubhairt nighean dg araidh ’n uair bha i air leabaidh a bais, “ Tha gradh agam do Chriosd, air son gu ’n do ghradhaich e mise air tus, agus tha mi am barail mur biodli esan air mo ghradh- achadh air tus, nach gabhadh mo dhrdch cridhe aingidh suim’s am bith dheth gu brath.” , Cha =n fhaod sibh smuaineachadh nach urrainn sibh Criosd a ghradhachadh a chionn gu bheil e cho fad as, no a chionn nach urrainn sibh ’fhaicinn le bhur suilibh. Nach biodh e gle ghorach na ’n abradh leanabh nach b’ urrainn dha a phar- antan, no a bhraithrean, no a pheathraicbean a ghradhachadh, ’n uair a bhiodh iad as a sheall- adh, no fada air falbh uaith ? Is urrainn dhuibh muinntir mhaith a ghradhachadh, ma bha iad caoimhneil ribh gu h-araidh, ged nach faca sibh riamh iad. Cha ’n ’eil Criosd air seol ’s am bith, fada uaibh. Tha e fagus oirbh na h-uile tiota, agus ’g ur faicinn, mar a chunnaic e Na- taniel ’n uair bha e fuidh ’n chrann fhige, ’s ged nach fhaca neach’s am bith e. Is aithne dhuibh ciod e tha Peadair ag radh, “ limn nach faca sibh, tha sibh ag gradhachadh.” Cha ’n ’eil sibh gu bhi smaoineachadh gu bheil sibh ro dg gu gradh a thoirt do Chriosd. Cha ’n ’eil sibh tuilleadh’s dg gu peacachadh, agus gu basach-

32

adh, ’s gu bhi air bhur tilgeadh do ifrinn, agus cha ’n urrainn sibh bhi tuilleadh’s 6g gu esan a ghradhachadh a bbasaich air bhur son chum gu ’n tearnadh e sibh. Nach smuainicheadh sibh gu hn b’ amaideach do leanabh a radh, tha mi tuilleadh’s 6g gu gradh a thoirt do mo pharantaibh ? Cha ’n fhaod sibh smuaineach- adh, ma tha gradh agaibh do bhur parantaibh, ’so do bhur cairdibh, nach ruig sibh a leas gradh a thoirt do Chriosd. Cia cho gdrach’s cho ole ’s a bhiodh an leanabh sin a theireadh, tha gradh agam do mo bhraithribh agus do mo pheathraichibh, ach tha fuath agam do ’m ath- air, agus cha dean mi aon ni a chum a thoil- eachadh. Cha ’n fhaod sibh smuaineachadh gur urrainn sibh tuilleadh ’s a’ choir graidh thoirt do Chriosd, no nach ruig sibh a leas tuill- eadh graidh thoirt dha na bheir muinntir eile dha. Cha ’n urrainn do Dhia tuilleadh’s a’ choir graidh thoirt dha-sa, agus cha ’n urrainn do na h-ainglibh tuilleadh ’s a’ choir graidh a thoirt dha ; agus an leanabh sin nach ’eil a’ gradh- achadh Chriosd ni’s mo na tha e gradhachadh neach’s am bith eile, cha ’n ’eil e toirt graidh idir dha. Cha ’n fhaod sibh smuaineachadh gur h-urrainn dhuibh gradh a thoirt do Chriosd car tiota, agus an sin sgur a bhi ’g a ghradh- achadh. Nach b’ ole, amaideach an ni e na ’n abradh leanabh’s am bith, Tha gradh agam do m’ pharantaibh an trath so, agus gradhaich-

, idh mi iad gu ruig greis uine an deigh so, agus an sin sguiridh mi bhi toirt graidh dhoibh. Is e Criosd a tha ’g radh, “ Fanaibh ann mo

23

ghradh-saagus b’ e Pol a thubhairt, “ Co a sgaras sinn o ghradh Chriosd?” Ged bhiodh sibh air toiseachadh gradh a thoirt do Chriosd cho luath’s a rugadh sibh, cha b’ urradh sibh fad na siorruidheachd fein, leithid a’ ghraidh so a thoirt dha-san air ais, agus a thaisbean esan air bhur son-sa.

EARRANN II.

Tha mi, nis, dol a dh’ fhoigneachd na ceiste so dhibh, a dh’ fhoighnich Criosd do Shimon mac lonais, “ am bheil gradh agad dhomh-sa ?” Is ceist ghoirid so, ach tha i ’n a ceist ro-chud- thromach; agus bu choir do gach neach ag- aibh-se bhi comasach freagairt a thoirt di. Feudaidh bhi, nach ’eil fios aig moran agaibh ciod am freagradh bheir sibh dhi. Feudaidh bhi, gu’m bu mhaith leibh a chluinntinn cia mar is urrainn do chloinn aithneachadh am bheil ghradh aca do Chriosd, no nach ’eil. Inn- sidh mi dhuibh cia mar a dh’ aithnicheas sibh so. Na’m foighnichinn-se ri h-aon agaibhse, Am bheil gradh agaibh do bhur parantaibh ? Theireadh e, Tha, gu dearbh tha gradh mbr agam dhoibh. Na’m foighnichinn, cia mar tha fios agad gu bheil gradh agad dhoibh ? Chuir- eadh e a laimh bheag air ’uchd, agus theireadh e, “ Tha mi a’ mothachadh ni-eigin an so, tha ag innseadh dhomh gu bheil gradh agam dhoibh; cha ’n urradh mi innseadh ciod e tha aim, ’s cha ’n urrainn mi a mhineachadh, ach

24

tha mi ’g a mhothachadh,—gu cinnteach tha gradh agam dhoibh arm mo chridhe.” Nis, ma tha neach, dhibhse toirt graidb do Chriosd, feumaidh ni-eigin bhi ann bbur cridhe, tha ’g innseadh dhuibh gu bbeil gradh agaibh dha. Ma tha sibh ’g a ghradachadh, bithidh gu trie a’ smuaineachadh air, direach mar smuainicheas sibh air bhur parantaibh, ’s air bhur braithribh, agus air bhur peathraichibh. Ma tha gradh agaibh dha, bu mhaith leibh bhi ’n a chuid- eachd, mar is maith leibh bhi an cuideachd na muinntir tha sibh a’ gradhachadh air thalamh, agus smuainichidh sibh nach b’ urrainn sibh bhi sona ann an ait ’s am bith, ach far am biodh esan. Leugh mi o chionn ghoirid mu leanabh ris an deachaidh a’ cheist so a chur agus e ri h-uchd bais, “ C’ ait an robh e a’ dol ?” Fhreagair e, “ Do fhlaitheanas.” “ C’ ar son is maith Teat dol do fhlaitheanas ?” Fhreag- air e, “ Oir is ann an sin tha Criosd.” “ Ach ciod na m’ fagadh Criosd flaitheanas ?” “ Ma dh’ fhagas,” ars an leanabh, “ theid mise maille ris.” Bha gradh cho mor aig an leanabh so do Chriosd, ’s gu ’n do shaoil e nach b’ urrainn da bhi sona air neamh fein a dh’ easbhuidh Chriosd. Ma tha gradh agaibh do Chriosd, labhraidh sibh gu trie uime, direach mar ’s maith leibh bhi labhairt mu bhur parantaibh, agus mu ’n mhuinntir d’ am bheil gradh agaibh; agus is maith leibh bhi ’g eisdeachd ri muinntir eile a labhras uime, ’s a mholas e, mar bhiodh sibh toilichte na ’n cluinneadh sibh bhur paran- tan air am moladh. Ma tha gradh agaibh do

25

Chriosd, bu mhaith leibh gu ’m biodh gradh aig na h-uile leanabh air an talamli dha mar an ceudna; direach mar bu mhaith leibh gu’m biodh gradh aig muinntir eile do bhur parant- aibh agus do bhur cairdibh ; agus bithidh bron oirbh ’n uair chi sibh nach ’eil gradh aig clann eile dha. Thubhairt caileag bheag aon uair, “ Cia cho maith’s a bha Criosd, a thighinn a nuas o neamh, agus na h-uiread fhulang, agus basachadh air son pheacach, agus air mo shon- sa cuideachd! Agus tha iongantas orm nach ’eil na h-uile bean is duine a gradhachadh losa Criosd.”

Ma tha gradh agaibh do Chriosd, tha gradh agaibh do ’n chloinn uile, ’s do ’n mhuinntir uile tha ’g a ghradhachadh-sa, direach mar is toigh leibh a’ mhuinntir tha ag gradhachadh bhur paranta, agus bhur braithribh, ’s bhur peathraichibb. A’ chlann sin uile tha ag gradh- achadh Chriosd, buinidh iad do aon teaghlach lionmhor, shona; agus tha fios agaibh gu’m bu choir do chloinn na h-aoin teaghlaich gradh bhi aca d’ a cheile ; agus tha Criosd ag radh r’ a dheisciobluibh, “ Le so aithnichidh na h-uile dhaoine gur sibh mo dheisciobuil-sa, ma bhios gradh agaibh gach aon d’ a cheile.” Ged bhios na coin a’ reubadh a cheile, agus na naithrichean a lotadh a cheile, ged ’eil droch clann a’ fuathachadh a cheile, agus ri cdmh- stri, ’s ri sabaid ; a chlann sin tha toirt graidh do Chriosd, feumaidh iad a ghnath a cheile a ghradhachadh. ’N uair bha an t-abstol Eoin, a bha ’n a dheisciobul d' an d’ thug Criosd mor

c

26

ghradh, agus a thug, e fein, mor ghradh do Chriosd, ’n uair bha e gle shean, lag, ’s nach b’ urradh dha searmona fada dheanamh, bha e air a ghiulan do ’n eaglais, agus thigeadh e an cdmhnuidh thairis air na briathraibh so “ A chlann bheaga, gradhaichibh a chdile.” Dh’ fhoighnich aon neach, d’ a luchd-eisdeachd dheth, c’ ar son bha e a ghnath ag aithris nam briathar so ? Fhreagair e “ Oir is e an gradh coimhlionadh an lagha, agus gur e so an aithne nuadh thug Criosd.” Thubhairt Uilberfors Smit,. balachan dg mu sheachd bliadhna dh’aois, ’n uair bha e direach a’ dol bas, “ A mhathair, tha gradh agam dhuibh le m’ uile chridhe, tha gradh agam do Dhia, agus do losa Criosd, agus do na h-uile neach maith, diadhuidh, agus tha gradh agam do dh’ ainglibh, agus seinnidh mi drana molaidh,—aleluiahan.

Tha mdran cloinne ann aig nach ’eil gradh do mhuinntir dhiadhaidh, agus tha so ’n a dhearbh- adh nach ’eil gradh aca do losa Criosd. Tha mdr- an cloinne ann, ni tair agusfanoid air pobull De; ach tha Dia gle fheargach ris a’ chloinn sin air son gu bheil iad a’ fuathachadh na muinntir tha esan a’ gradhachadh. Tha fios agaibh gu robh a’ chlann sin gle aingidh a thubhairt ris an fhaidh Elisa, a’ fanoid air, “ Each suas a chinn mhaoil,” agus gu robh Dia gle fheargach riutha, ’s gu ’n do chuir e da mhath-ghamhuinn bhoir- ionn a mach as a’ choille a reub agus a mharbh da fhichead ’s a dha dhiubh. Bha so ’n a bhreitheanas eagalach, ach thoill a’ chlann so, air son gu ’n d’ fhuathaich ’s gu ’n d’ rinn iad

27

magadh air an duine mhaith sin a ghradhaich Dia. Bha e ’n a ni ro bhorb agus ro aingidh dhoibh, glaodh magaidh thogail an aghaidh an fhaidh, a bha dol seachad, nach d’ rinn cron orra, ’s nach dubbairt focal riutha. Ach chunn- aic mi clann cbeart cho aingidh ri cloinn Bhe- teil. Chunnaic mi clann a’ deanamh magaidh air muinntir a’ falbh an ratbaid, agus a’ tilgeadh chloch is sneachd orra ; agus chuala mi clann ag eigheach gu fanoideach ri muinntir nach d’ rinn cron ’s am bith orra. Nis, cha ’n ’eil aig a’ chlann sin gradh do Chriosd. Chunnaic mi droch clann a’ ruith an deigh chreutairean gorach, neo-ghlic, a’ magadh orra, agus ’g am bualadh ; agus chunnaic mi clann a’ lean- mhuinn agus a’ deanamh magaidh air sluagh bochd bha ’g iarruidh dheirc o dhorus gu dorus ; agus chunnaic mi clann ’n an seasamh mu na dorsaibh, agus a’ togail gaire ri creutairibh bochda, bha dall, no bacach, no cioramach. Nis tha so uile ro aingidh, agus a taisbeanadh gu bheil a chlann sin ciontach,—nach ’eil iad a’ gradhachadh Chriosd. Is esan a chruthaich na creutairean bochda so, cho cinnteach’s a chruthaich e sibhse, agus is e a chum uatha ciall agus tuigse, no beartas, no slainte, no neart, agus ’n uair tha sibhse ri magadh orra, tha sibh ri magadh air Dia agus bhur cruith- 1 hear. Cha d’ rinn Criosd riamh magadh no fanoid air a’ mhuinntir ghorach, no amaideach, no chioramach a chunnaic e; gabh e truas riutha, agus bheannaich e iad. Tha fhios ag- aibh ’n uair chunnaic e muinntir air a’ chuthach,

28

fiadhaich, eu-ceillidh, bha anus na beanntaibh, agus aims na h-uaghaibh, a’ ranail, ’s ’g an gearradh fein, gu ’n do ghabh e truas dhiubh, gu ’n do thiJg e mach na deambna asda, ’s gu ’n d’ aisig e iad a dh’ ionnsuidh an ciall cbeart. Tha sibh a’ leughadh, an ait gu deanadh Criosd magadh air duine bochd iag an robh laimh sheargta, gu ’n do shlanuich se e ; an ait niag- adh a dheanamh air bean chioramach a bha air a cromadh sios le eucail agus tinneas, gu ’n d’ thug e neart dhi: an ait gaire dheanamh ri duine bochd, bacach, gu ’n d’aisig e dha comas a chosan’s a lamhan ; an ait fanoid a dheanamh air dithis dhall a bha ’g iarruidh deirce, gu ’n d’ ghabh e truas dhiubh, ’s gu ’n d’ thug e am fradharc doibh. Tha mbran dhibhse bochd, aineolach, agus gun aodach ro mhaith oirbh ; ach saoil sibh am biodh e ceart do ’n mhuinn- tir a chijsibh beartach, foghluimte, ’s air an deas- achadh gu grinn, gu ’n deanadh iad gaire ribh, agus magadh oirbh ? Tha e cheart cho mi-iom- chuidh, ’s cho aingidh dhuibhse, ma ni sibh fanoid air creutairibh gdrach, bochda, cioram- ach. Tha fios agaibh do bhrigh gu ’n d’ rinn Ismael ’n uair bha e dg fanoid air Isaac a bhriithair, gu robh Dia feargach ris, agus gu 'n dubhairt se “ Tilg a mach mac na ban-trail], agus na biodh e ’n a oighre maille ri Isaac.” Smuainichibh air clann Bheteil, ’n uair dh’ eir- eas togradh annaibh gu magadh dheanamh air neach’s am bith. Cha d’ rinn na beathaich- ean fiadhaich a rinn an reubadh, ach an ni a dh’ iarr Dia orra dheanamh ; agus ged nach

29

ruig sibbse leas eagal bhi oirbh roimh bheath- aiche fiadhaich, gidheadh is urrainn do Dhia dioghaltas a dheanamh oirbh air iomadh ddigh eile. ’S urradh da teasach, no tinneas-caith- eimh, no galar eile a chur oirbh, gu bbur gearr- adh as ; agus ni e peanas air bhur n-anamaibh gu siorruidh ann an ifrinn, ma ni sibh so. Bu choir dhuibh cuimhneachadh, ma tha iomadh beannachd agaibh tha air an aicheadh do ’n mhuinntir sin, gu’m bu choir dhuibh bhi ni bu taingeile dhasan a thug na trdcairean so dhuibh ; bu choir dhuibh a radii

“ ’N e so do chaoimhneas air gach la, Thar chach a rinn thu rium ? ’N sin bheir tni dhuitam barrachd graidb, ’S biodh t’ aith’ntean ann mo chuimhn’.”

Tha a’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd caoimhneil ris gach neach a chi iad, ris na bochdaibh, ri muinntir aosmhor, ris a’ mhuinn- tir gun chuideachadh, agus is toigh leo bhi deanamh maith dhoibh, le bhi tabhairt nithe feumail dhoibh a’s urrainn iad a sheachnadh. Tha Pol ag innseadh dhuibh gu’m bu choir dhuibh na bochdan a chuimlmeachadh, agus tha Eoin ag radh nach ’eil gradh Dhe a’ gabh- ail cdmhnuidh anns a’ chridbe sin nach dean iochd air a bhrathair ’n uair tha e ann am feum. Tha caileag 6g air a h-ainmeachadh ann an leabhar chaidh sgriobhadh mu bhaintighearn a bh’ ann an America; agus b’ abhaist bhi dol a leughadh a’ Bhiobuill do bhoirionnach bochd, tinn, do nach b’ aithne’ a leughadh i fein. Dh’ foighnich duin’ uasal ris a’ chaileig so, ann

c 2

30

an sgoil’ sliabaid, c’ ar son bha i do! a’ sheall- tuinn air a bhoirionnach so ? Tha; ars ise, air son gu bheil mi a’ faicinn aims a’ Rhiobull, “ ’S i so an diadhachd fhior-ghian agus neosbal- ach am fianuis De agus am Athar, dilleaclid- ain agus bantracha fhiosrachadh ’n an triob- laid.” “ Ro mhaitb,” ars esan, “ an d’ thug thu airgiod idir dhi?” “ Thug,” ars ise. “ Agus c’ ait an d’ fhuair thu e ?” “ Thug mi,” ars ise, “ dhi an t-airgiod a fhuair mi mar dhuais aims an sgoil so.” A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, tha iad a’ gradhachadh agus a’ toirt umhlachd d’ am parantaibh. Tha Dia ag radh, “ Thoir onoir do t’ athair agus do d’ mhathair.” Agus a ris, Mallaichte gu robh esan a ni magadh air ’athair no air a mhathair.” “ A chlann,” arsa Pol, “ bithibh umhal do ’ur parantaibh.” Tha fios agaibh gu ’n do ghradhaich Solamh a phar- anta, agus gu robh e umhal doibh ; agus bheaim- aich Dia e; agus gu ’n d’ fhuathaich Absalom a pharanta, ’s gu robh e eas-umhal doibh, ’s gu ’n deachaidh esan a mharbhadh. Cha tugadh mic Eli umhlachd do ’n athair, agus goirear dhiubh Mic Bheliail, agus bha iad air an sgrios air mhodh uamhasach. Tha fios agaibh, gu robh Criosd ’n uair bha e ’n a leanabh, umhal do ’pharantaibh. B’ aithne dhomh balachan dg aig an robh leithid a’ ghradh d’ a athair, ’s gu ’n dubhairt e air leabaidh a’ bhais ; nach do chuir ni’s am bith uiread eagail air ris gu ’n do ghradhaich e ’athair ni bu mho na ghradh- aich e losa Criosd. Chaidh a’ cheist a chur ri nigheanag dg a chaochail o chionn ghoirid an

31

Eiiinn le a mathair, nach do ghradhaich i Criosd ni bu mho na a mathair ? Bha i greis ’n a tosd; agus dh’ fhoighnich a mathair a ris rithe; agus fhreagair an leanabh. “ Tha mi an ddchas, ’n uair bhios Dia dol g’ am thoirt d’ a ionnsuidh fein, gu ’n cuidich e mi gu sin a dheanamh. Tha so a’ feuchainn dhuinn gu robh gradh mdr aice d’ a mathair, ach gu’m bu mhaith leatha gradh ni bu mho bhi aice do Chriosd, a reir aithne Dhe.

Bu choir do ’n chloinn aig am bheil gradh do Chriosd, bhi ’g urnuigh air son am paranta, mar bu choir d’ am parantaibh dheanamh air an son-sa. Dh’ fhoighnich leanabh bha mu ochd bliadhna dh’ aois, aon uair ri ’athair, c’ ar son nach robh ’athair ag urnuigh air a shon, mar b’ abhaist do pharantaibh maith eile mu ’n do leugh e bhi ’g urnuigh air son an cloinne fein ? Sheall an t-athair gu daimheil air an leanabh ghradh- ach so, rinn e osnadh, agus ghuil e; agus thubhairt e “ cha ’n iongantach ged nach d’ rinn mi urnuigh air do shon-sa ;—cha d’ rinn mi urnuigh riamh air mo shon fein. “ Ma ta, ni mise urnuigh air bhur son, athair, ars an leanabh. An deigh so, b’ abhaist do ’n athair, d’ a mhathair, ’s do ’n leanabh bhi ’g urnuigh gach latha, agus dh’ fhas iad ’n am muinntir dhiadhaidh. Bu choir do ’n chloinn a tha toirt graidh do Chriosd, bhi deanamh an dichill gu cuideachadh le’m parantaibh. Tha fios agaibh gu ’n do ghabh Joseph mdr churam mu ’athair ’n a shean aois; agus ’n uair bha Criosd fein air a’ chrann-cheusaidh ann am mdr phian,

32

nach do dhi-chuimhnich e a mhathair, chuir e air curam Eoin i, a thug leis i d’ a thigh fein, agus a dh’ ullaich air a son. Thu bhur paranta a’ toirt caomh ghradh dhuibhse, agus rinn iad ullachadh air ’ur son, ’n uair nach b’ urrainn duibh ni’s am bith a dheanamh air bhur son fein : agus rinn iad mdran tuilleadh air bhur son, na’s urrainn duibhse dheanamh gu brath air an son-sa ; bu choir dhuibh air an aobhar sin gach ni ann bhur comas a dhean- amh air an son. Bha duine, o chionn ghoirid ann, aig nach robh ach aon mhac, agus bha athair gle mhaith ris ; thug e dha na h-uile ni a bh’ aige fein. ’N uair a dh’ fhas a mhac suas, agus a bha tigh aige, bha e ro mhi-dhleasd- anach d’ a sheann athair bochd, dhiult e cuid- eachadh da, agus chuir e mach air an dorus e. Thubhairt an seann duine ri ’ogha, “ Theirig agus thoir dhomh plaide a mo leabaidh’s gu’m falbh mi a dh’ iarraidh deirce ri taobh an rath- aid.” Shil an leanabh na deoir, agus ruith e a shireadh na plaide. Choinnich e ’athair, agus thubhairt e ris, “ Tha mi dol a shireadh na plaide o leabaidh mo sheanair’s gu ’n cuir e uime i, agus e falbh a shireadh dheirc. Dh’ fhalbh Tomasan beag a shireadh na plaide, agus thug e dh’ ionnsuidh ’athair i, agus ars esan. ’Athair, roinn thusa a’ phlaide ’n a da leth, bithidh a dara leth mor ni ’s loir air son mo sheanair, agus faodaidh bhi gu’m bi feum agad fein do ’n leth eile ’n uair bhios mise ’n am dhuine, ’s a chuireas mi thusa chun an doruis. Bhuail so air inntinn ’athar gu ro

33

ghoirt, air chor gu ’n do ruitli e a dh’ ionnsuidh an t-seann duine air ball, dh’ iarr e maitheanas air, agus bha e gle choir ris, gus an do chaoch- ail e. Tha ’n sgeula beag so ro chudthrom- ach, ’s bu choir dhuibh a chuimhneachadh.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca do ’m brathraibh agus do ’m peathraichibh. Tha fios agaibh gu robh Cain gle aingidh, ’s gu’n do mhort e a bhrathair; gu robh Ismael air a thilgeadh a mach a tigh ’athar air son gu ’n d’ rian e fanoid air a bhrath- air ; agus gu ’n do chuir braithrean loseiph cradh air cridhe an athar, ’n uair bha iad a’ fuathachadh loseiph, agus a reic iad e ; gu ’n d’ rinn iad gu ro aingidh, ’s gu ’n do chuir iad mdr dhiombadh air Dia. Tha Criosd ag inns- eadh dhuibh, esan a their r’ a bhrathair “ Amadain,” gu bheil e an cunnart tein’ ifrinn. ’N uair tha na h-eoin bheaga a’ cordadh r’ a cheile ’n an nead ; na h-uain mhine luidhe slos cuideachd an sith,—nach bu choir do chloinn cordadh r’ a cheile, agus a cheile ghradhach- adh ? Thubhairt caileag dg ri h-aon d’ a brath- raibh, dha ’n d’ fhuair i coire, “ Feudaidh tu smuaineachadh nach ’eil gradh agam-sa dhuit, ’s gu bheil mi labhairt mar so riut, ach gu cinnteach tha gradh agam dhuit, agus is maith learn bhi bed ’n ad chuideachd gu siorruidh air neamh.” O cheann beagan sheachduin, sgriobh duine diadhuidh litir do m’ ionnsuidh fein mu mhac leis, a chaochail o cheann ghoirid’s an aite so, anns am bheil e ag radh, “ Bha ’n t-seach- duin so gle fhada dhomh a’ sileadh, mar bha mi

34

tuiltean dheur, le cuignear do chloinn 6g’ agam ri taobh mo theine, agus an athair truagh a' comhead orra—’n an clann gun mhathair, e fein a’ basachadh, agus a dh’ easbhuidh a’ ghille chaoimh so, a bhitheadh na ’n robh e air a chaomhnadh, reir na h-uile coslais mar athair agus mar mhathair dhoibh. Na’m biodh fios agad an taic a rinn an gille so dhomh ’n uair bha a mhathair ’n a h-euslaint fhada, agus an curam a ghabh do ’n chlann oga ! Bha urram aca dha, bha iad umhal dha,—bha gradh aca dha—dh’ fheuch iad r’ a thoileachadh. Chron- aich e iad, agus stiuir e iad ’n uair bha e maille ruinn, agus bu phriseil an leanabh e. Ach thu mi ’g aideachadh nach ’eil aobhar brdin agam, mar dhream aig nach ’eil dochas. Cha ’n ’eil aobhair brdin, gu ma beannaichte gu robh Dia, tha an dearbhadh a’s solleire agam a reir an Sgriobtuir, gu robh e air ’iompachadh chum Dhe, agus tha mi creidsinn gu ’n do bhasaich e anns a ehreidimh, a’ gldrachadh Dhe a shlainte.” Nach eil sibh a’ faicinn, gu ’n do ghradhaich an gill’ dg so a pharanta, a bhraithrean, agus a pheathraichean ? Ghradhaich, agus ghradhaich e Dia agus Criosd mar an ceudna, oir ’n uair dh’ fhoignich mi fhein dheth, mu thrl uairean a thiom mu ’n do chaochail e, ciod e bu mhaith leis a dh ’iarrainn air a shon ann an urnuigh ? Fhreagair e, “ Gu’m biodh gradh Dhe air a dhdrtadh a mach ann mo chridhe.” Agus ’n uair chunnaic e a chompanaich ’n an seas- amh mu ’n cuairt da, thubhairt e riutha, “ ’S e nis an t-am air son slanuighir.”

35

A’ chlann aig am bbeil gradh do Chriosd, tha iad umbal d’ an luchd-teagaisg, agus tha gradh aca dhoibh. Tha an t-abstol Pol ag radh “ Biodh aithne agaibh air an dream a tha saoithreachadh ’n ur measg, agus a tha os ’ur ceann’s an Tighearn, agus a tha ’g ur comh- airleachadh; agus biodh meas mor agaibh dhiubh ann an gradh, air son an oibre.” Tha sinn a’ faicinn mu Obadiah, air an robh eagal an Tighearn o ’dige, gu robh mdr mheas agus urram aige do ’n fhaidh Eliah, a bha toirt teag- aisg do chloinn Israeil aig an am sin. Is fior dhroch comhara air clann, nach ’eil iad a’ toirt graidh no urraim do ’n luchd-teagaisg. Tha fios agaibh mu Shamuel ’n uair bha e ’n a lean- abh, gu ’n d’ thug e gradh agus arram do Eli. Bu choir dhuibh gradh a thoirt do bhur luchd- teagaisg uile, agus gu h-araidh dhoibh-san a tha ’g ur teagaisg air la. na sabaid. Cha ’n ’eil iad ag iarruidh duais air son an saoithreach, agus air son an caoimhneis uile dhuibh, agus nach bu choir dhuibhse gradh agus urram a thoirt doibh ? ’N an seirbhis uile cha ’n ’eil ni eile aca ’n an amharc, ach gldir Dhe, agus bhur buannachd-sa. Tha cuid d’ ur luchd-teagaisg aig nach ’eil feasgair eile a ’s urrainn iad a sheachnadh o ’n obair fein, ach feasgair la an Tighearn, agus a’ cheud fheasgair do ’n bhliadh- na, agus iad sin tha iad a’ tabhairt dhuibhse. Fhad’s a tha a’ chuid mhor do ’n t-sluagh a’ cur seachad oidhche na sabaid ann an diomh- anas, no ann an sugradh, no ann an aingidh- eachd fhollaiseach, tha iadsan a’ tighinn’ ’g ur

36

coinneacbadh-sa, chum ’s gu ’m faigh sibh comhairlean agus earailean maithe. Nis, tha so ’na ni caoitohneil, iochdail. Nach bu choir dhiubhse ma ta, bhi measail orra, agus umhal dhoibb. Tha iadsan ’g ur gradhachadh-sa, ’s a' smuaineacbadh umaibh, agus is toigh leo gu ’n gradhaich sibhse Criosd, ’s gu ’n sir sibh e. Cha ’n ’eil aoibhneas ni’s mo aca, na gu’m faiceadh iad an clann ag imeachd’s an fhirinn. ’S iomadh balachan agus caileag dg leis’m bu mhaith, gu’m biodh an leithid do luchd-teag- aisg aca. ’S iomadh leanabh ann an Eirinn agus an Gaidhealtachd na h-Alba bheireadh mdran, seadh ni’s mb na th’ aca do ’n t-saogh- al, gu ’m biodh luchd-teagaisg mar so aca. Agus nach gradhaich sibhse, ma ta, bhur luchd- teagaisg, tha cho cairdeil ribh. Feumaidh sibh feitheamh gu toigheach air an sgoil, ach cumail o bhruidhean, o ghaire, o shealltuinn mu ’n cuairt, agus o ni’s am bith a dheanamh tha mi- iomchuidh ’n uair tha sibh innte. Feumaidh sibh na h-earrannan a tha air an toirt dhuibh r’ an ionnsachadh, fhaotainn air bhur teangaidh aig an tigh, agus bhi ullamh gu ’n radh gu soilleir, poncail, ’n uair thig sibh do ’n sgoil.

A’ chlann sin aig am bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca bhi ’g innseadh do chlann eile, agus do na h-uile neach na’s aithne dhoibh uime ; agus is maith leo, na’m b’ urrainn doibh, gu ’n tugadh iad airmuinntir eile esan a ghradh- achadh. Tha fios aca ’n uair bha Criosd air fhalamh, gu ’n do labhair e gu minic mu a .ijhradh fein, agus mu n ghradh a thug ’Athair

37

do pheacachaibh. Hi ’dheisciobluibh fein a bha an cdmhnuidli maille ris, labhair e mu ’n ghradh so ; agus ri Nicodemus, a thainig d ’a ionnsuidh ’s an oidhche, labhair e na nithe bu thaitneiche mu ’n ghradh so. Dh’ aithn e d’ a abstolaibh dhol a dh’ ionnsuidh an t-saoghail uiie, agus an soisgeul a shearmonachadh do na h-uile creut- air ; agus dh’ iarr e orra a shearmonachadh air tus ann an Jerusalem, do ’n dearbh mhuinntir sin a rinn fanoid air, a rinn a sgiursadh, agus a cheusadh. Ged nach labhradh iad focal siofh- chail no ciuin ris, gidheadh rinn e urnuigh air son maitheanais dhoibh, eadhon ’n uair bha iad ’g a cheusadh ; agus thairg e dhoibh-san air tus aithreachas agus maitheanas. Dh’ iarr Daibhidh eagal an Tighearn a theagasg do chloinn agus do shluagh a rioghachd uile. Nach ’eil cuimhne agaibh ciod e rinn Aindreas? An deigh dha Criosd fhaicinn, “ Fhuair e a bhrathair fein Simon, agus thubhairt e ris, Fhuair sinne am Mesiah, no Criosd, agus thug e chum losa e.” Tha Pol ag innseadh dhuinn, gu ’n do chomh- eignich gradh Chriosd e. Cha b’ urrainn e labhairt no searmonachadh, ach mu a ghradh- sa ; agus V fhearr leis sgur do labhairt gu h-iomlan, na gu ’n sguireadh e a’ labhairt mu Chriosd agus a ghradh.—Innsidh mi sgeula no dha mu so. Chaochail gille 6g o chionn ghoir- id ann an Lunnuinn d’ am b’ ainm Simon Uilhelm, agus's ann de na daoinibh dubha bha e ; agus chaidh fhoigneachd dheth air leabaidh a bhais, ci'a mar bha e ’g a mhothachadh fein ? “ Gu ro bhochd,” thubhairt e. “ Am bheil

n

38

thu a’ faireachadh gu’m bu mhaith leat fan- tuinn bed ?” “ Na’m b’ e sin toil an Tighearn,” fhreagair e ; “ ach mur e sin a thoil-sa, dean- adh esan an ni a chi e maith.” “ C’ ar son bu mhaith leat fuireach bed ?” “ Gu ’n rachainn air m’ ais do m’ dhuthaich fein.” “ C’ ar son bu mhaith leat, dol air t’ ais do d’ dhuthaich fein ?” “ Chruinichinn ans luagh idle mu ’n cuairt dhomh, m’athair, mo mhathair, agus na h-uile neach, agus dh’ innsinn dhoibh ciod a vinn an Tighearn air son m’ anama.” Bha balachan beag ann an Eirinn, air am bheil ainmeachadh ann an leabhar araidh, aig an robh athair fior ain-diadhuidh. Aon oidhche, thainig ’atbair dachaidh agus e gu troxn air mhisg. Chual e guth air culaobh a leapa, agus ’n uair dh’ eisd e, bha a mhac dg ag urnuigh ri Dia trdcair a dheanamh air ’athair. Bha ’athair air a ghluasad gu mdr leis na chual e a mhac ag radh, agus thug e thairis a dbroch shlighean. Bha caileag dg eile ann an America, aig an robh beagan sgilinnean a fhuair i air son airgid pdcaid did fein; dh’ iarr a companaich oirre rudan milis, no ni-eigin breagha cheannach le a cuid airgid. Thubhairt i “ Is caomh leam an leithide sin, tha mi ’g aideaehadh, ach cha ’n urrainn mi, gu dearbh cha n urrainn mi mo chuid airgid thoirt seachad; feumaidh dol a’ cheannach Bhiobull do na daoinibh buidhe, bochda !” An ath sgeul a dh’ innseas mi dhuibh, is sgeul i cho taitneach s a’s aithne dhomh, agus bha e air innseadh le duin’ uasal urramach an Lunnuinn, aig coinneamh Comuinn nam

39

BiobuTi’s an aite sin. “ O chionn tri bliadhna, chaidh mi o Bhombeidh, a’ dh’ ionnsuidh diitb- aich nam Marhatach, aims na h-Innseachaibh shios, air son slainte do mo theaghlaich. Aon latha, ’n uair bha leanabh nighean dhomh, mu thri bliadhna dh’ aois a muigh aim an doire chraobb, agus seirbhiseach do mhuinntir na duthcha cdmbluath rithe, tbainig iad fagus do sbeann teampull, no sedrs eaglais, anns am bi muinntir na tire sin a’ toirt aoraidh do ’n diathaibh breige. ’N uair thainig iad gus an teampull so, db’ fhag an seirbhiseach an leanabh, agus chaidli e gu taobh, a dheanamh aoraidb do ’n iodhol chloiehe, bba air a clmr ’n a sheasamh aig dor- us an teampuill. ’N uair a phill e, Dh’ fhoigh- nicb an leanabh dheth, “ A Shamueil, c’ ar son a ni thu sin ?” “ O, a bhaintighearn bheag,” ars esa, “’s e sud mo Dhia.” “ Do dhia ! ciod ! ars an leanabh, an e clack do Dhia-sa !— cha ’n urrainn do d’ dhia faicinn, no cluinntinn, no gluasad : “ mo dhia-sa,” ars ise, “ Chi e na h- uile ni—Chruthaich e thusa, chruthaich e mise, chruthaich e na h-uile ni.” Dh’ fhuirich sinn, ars an duin’ nasal, ceithir miosan ’s an aite sin. Bha Samuel dol na h-uile la do ’n teampull, agus bha ’n leanabh na h-uile la ’g a chronach- adh, air son bhi deanamh aoraidh do iodhol. A dh’ aindeoin so, bu ro-thoigh leis an lean- abh, agus ’n uair shaoil leis gu robh i gu dhol air falbh do Bhreatuinn, thubhairt e rithe. “ Ciod e ni Samuel bochd, ’n uair dh’ fhalbhas a’ bhaintighearn bheag do Shasunn,—cha ’n ’eil athair no mathair aig Samuel. “ (), Shamu-

40

eil, ars an leanabh, ma bheir thusa gradh do ’n Dia agam-sa, bitbidh e ’n a athair dhuit, agus ’n a mhathair cuideachd.” Gheall Samuel, agus na dedir a’ sileadh o ’shuilean gu ’m biodh gradh aige do ’n Dia aice-sa. Ma ta, ars an leanabh, feumaidh tu na h-urnuigbean agam-sa ionnsachadh. Agus theagaisg i dha urnuigh an Tighearn, a’ chreud, agus na laoidhean beaga, bha sinn a’ toirt oirre fhein a sbeinn gach mad- uinn is feasgar. Air aon mhaduinn shabaid, ’n uair bha sinn cruinn aig dleasdanas teaghlaich, thainig Samuel a stigh do ’n t-sedmar’s an robh sinn gun iarruidh ; thug e an sedrsa currachd a bh’ air a cheann dhetb, agus chuir e air an lar i, lub e a ghluinean, agus thdisich e air urnuigh an Tighearn a radh. O ’n am sin a mach, bha caochladh soilleir air ’fbaicinn ’n a ghiulan, gu b-araidh anns an fhirinn a dheanamh mu na h- uile ni, ni nach d’ rinn e roimhe. Thainig e gu bhi ro dheigheil air a’ Bhleurla ionnsuchadh, chum’s gu ’n leughadh e am Biobull, agus ann an nine nach robh gle fhada, rinn e mach sin —dh’ionnsuich e am Biobull a leughadh.”—Nis thu na naidheachdan beaga, breagha so a’ feuch- ainn dhuibh, a’ chlann sin aig am bheil gradh do Chriosd, gur maith leo bhi labhairt uime, agus bhi ’g a dheanamh aithnichte do ’n caird- ibh, do sheirbhisich, agus do na h-uile neach. Cia cho maith ’s a bha ’n leanabh so do ’n t- seirbhiseach. Cha robh i mar tha iomadh leanabh, draghailagus cuimrigeach do sheirbh- isich, agus crosda riutha.

A’ ehlann aig am bheil gradh do Chriosd,

41

t-’ia gradh aca do latha Chriosd, do ’n t-sabaid. Tha latba an Tighearna air a thoirt mar ainm do ’n t-sabaid, air son gur aim air an lii sin a dh’ eirich Criosd o na marbhaibh, ’s a chaidh e suas air neamh. Tha Dia ag radh, “ Cuimh- nich la na sabaid a choimhead naomh.” Tha fios agaibh gu bheil duine air ainmeachadh ’s an t-seann Tiomnadh, bha air a-chlachadh gu bas, air son nach do choimhid e an t-sabaid, ach gu robh e a’ tional mhaidean air an la sin. ’S iomadh uair a chithear clann a’ mireadh’s a’ cluiche air la na sabaid ; agus tha e mdrac ni’s miosa bhi ri mire’s ri cluiche, no bhi tion- al mhaidean, air an la sin, agus dh’ fhaodadh Dia peanas a dheanamh orra-sa, mar rinn e air an duine chaidh ainmeachadh. La na sabaid

| mu dheireadh, chunnaic mi clann ri slaoid air i an deigh, agus ’n uair labhair mi riutha mu

pheacadh a leithid sin do ghiulan, rinn cuid dhiubh fanoid, mar a rinn clann Bheteil. Cha ’n ’eil fhios agam nach robh cuid dhibhse ’n am measg; ma bha, tha mi nis ag innseadh dhuibh nach ’eil gradh agaibh do Chriosd. ’S trie a chi sinn clann a’ giulan uisge air la na sabaid; agus tha truas againn riutha, agus r’ am parantaibh, tha ’g an teagasg bhi mi-naomh- achadh la an Tighearn, agus bhi siubhal air an t-slighe a tha tredrachadh chum sgrios; agus tha sinn ’a meas nam piirant sin ni’s an-iochd- mhoire na bha Herod a mharbh clann Bhetel- eim ; oir tha iad a’ sgrios an cloinne f'ein, agus cha do sgrios esan ach clann mhuinntir cile ; tha iadsan a’ sgrios anam an cloinne, ach cha

n 2

42

do sgrios esan ach cuirp na cloinne rinn e mharbhadh. ’N uair chi sinn cruinneachadh cloinne air an rathad mhor, no mu na dorsaibh, bithidh aobhar eagail againn gur h-ann ris an ole a tha iad; agus gu h-araidh ma’s ann air la na sabaid a tha e. Bu choir dhuibh la na sabaid a chaitheadh ann an urnuigh, a’ moladh Dhe; anns an eaglais, agus ann an smuain- eachadh air na chuala sibh ; agus ann am faot- ainn air bhur cridhe gach earrann a chuirear roimhibh, air son na sgoil shabaid, agus ann an deanamh nan nithe a tha Dia a’ gradhachadh agus ag aithneadh. Mur bi gradh agaibh do ’n t-sabaid, cha ’n urradh dhuibh dol do neamh, agus cha bhiodh sibh sona ann. Cha ’n ’eil ann an neamh ach teampull mor, agus’s an t - siorruidheachd ach sabaid fhada, bhuan, shona, air a caitheadh ann an gradhachadh, agus ann an deanamh aoraidh agus seirbhis do Dhia, agus ann a’ mealtuinn a lathaireachd. Cuimhnichibh, ma ta, an t-sabaid a naomhach- adh. Chunnaic mi aon uair duin’ 6g air a dhiteadh gu bas, air son gu ’n do mharbh e boirionnach 6g. Rinn e an gniomh uamhasach sin air la na sabaid; agus dh’ aidich e mu ’n d’ fhuair e bas, gu robh e air a thebrachadh dh’ ionnsuidh na h-uile ole agus droch-bheart, leis nach do choimhid e an t-sabaid mar tha Dia ag aithneadh a coimhead. Dh’ aidich mdr- an eile an ni ceudna, ’n uair bha iad direach gu blii air an crochadh air son chionfan uamh- asach. Tha duine diadhaidh araidh ag rudh ann an leabhrachan breagha a sgriobh e mu ’mhac

43

fein, a chaochail 6g, agus bha n a leanabli ro mhaith “ ’S iomadh sabaid shona a chaith sinn cuideachd air an ddigh so, gu h-araidh fad nam bliadhna mu dheireadh a dh’ fhan mo mhac gradhach losua maille ruinn ; agus a nis, ’n uair is nadurrach d’ a mbathair is dhomhsa, air an la sin, bhi sealltuinn le bron air an ait anns am b’ abbaist dha suidhe, agus ’g a fhaicinn falamh, bithidh sinn ag oidhirpeachadh misneachd a tboirt d’ a cheile, leis an dochas gu ’n lean sinn gu h-aithghearr ar mac gradhach, gu bhi coimh- ead na sabaide shiorruidh sin shuas, d’ an robh againn cho iomadh roimh-bhlas taitneach.”

I Tha Mr. Neuton ag radh mu Elisa Cunning- ham, “ Bu mhdr a tlachd anns na meadhon- aibh,—bu mhor a h-aire fuidh shearmonachadh

> an fhocail. Bhi air a cumail air ais o ’n eisd- eachd aig na h-amannaibh suidhichte, mheas i

| mar dheuchainn mhdr, ged a ghiulain i leis, bu truime an deuchainn so dhi, na deuchainn’s am

j bith eile. Cha robh mdran suim aice mu na dh’ fhuiling i fad na seachduin, na ’m biodh

, slainte ni’s ledir aice gu feitheamh air aoradh ! folluiseach Dhe.” Tha mdran dhibh a chi an

t-sabaid air a mi-naomhachadh le bhur parant- aibh; ach cha ’n ’eil sibh gu bhi leantuinn an eisimpleir; agus ged dh’ innis sinn dhuibh gu ’m feum sibh umhlachd thoirt do bhur parant- aibh, gidheadh, cha ’n ’eil e mar fhiachaibh oirbh umhlachd thoirt dhoibh, no an eisimpleir a ghabhail, ’n uair dh’iarraas iad oirbh, no ’n

M uaitj^tha iad fein a' deanamh, an ni a thoirmisg Dia. Cha ’n fhaca mi riamh leanabh aig nach

44

robh tlachd bhi coimbead na sabaid naomh, nia bha gradb aige do Chriosd. Tha duine ro fhoghluimte, bha ’n a dhuine mdr, agus ’n a dhuine diadhuidh, ’n uair tha e a’ comhairleach- adh a chloinne an t-sabaid a choimhead naomh, ag innseadh dhoibb, gu ’n do shoirbhich na h-uile ni leis, no gu ’n deachaidh iad ’n a agh- aidh, fad na seachduin, a reir mar choimhid e an t-sabaid.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca do ’n Bhiobull. Bha’m Biobull air a thoirt dhuinn le Dia, chum’s gu ’n ionn- saicheadh sinn mu Chriosd, agus mur bi gradh againn do ’n Bhiobull, cba ’n urrainn sin esan a ghradhachadh a thug dhuinn e, no esan mu’m bheil e a’ labhairt. Tha’m Biobull mar lios, lan luibhean is phluraichean aillidh : agus am measg nan luibh so, thu Ros Sharoin a’ fas aim am meadhon an lios, agus na h-uile neach a tha gradhachadh an Rbs sin, feumaidh iad sir- eadh air a shon am measg nan luibhean so. ’S e ’m Biobull a’ chairt-iuil a shedlas clann bheaga dh’ ionnsuidh neimh,—am fear-iuil a sheblas an t-slighe dh’ ionnsuidh na tire maith. Tha sibh a’ leughadh gu robh Daibhidh ’n uair bha e bg, cho maith’s ’n uair bha e scan, a’ gabhail mbr thlachd ann an leughadh a’ Bhio- buill; agus losiah, ged bha e ’n a righ, agus ’n a dhuine gle bg, gu robh aoibhneas air ’n uair fhuaireadh cuid do ’n Bhiobull a bha air chall, ’s gu ’n do ghuil e ’n uair bha e air a leughadh "n a eisdeachd. Tha sibh a’ leughadh gu m’ b’ aithne do Thimoteus na sgriobtuirean o ’oige.

45

Thubhairt righ 6g a bh’ air Sasunn, ’n uai1' chrunadh e, ’s ’n uair thug iad dha tri claidh- mhean, a’ ciallachadh gu robh e ’n a righ air tri tiribh “ Tha aon chlaidheamh fathast a dh’easbhuidh orrn,” agus ’n uair chaidh fhoigh- neachd dheth ciod an claidheatnh bha sin ? fhreagair e “ Claidheamh an Spioraid ni is e focal De.” Thug gille dg, a chaochail o chionn ghoirid an Lunnuinn a Bhiobull do charaid dg dha, agus thubhairt e ris, “ Sin agad leabhar, dean urnuigh air son beannachd air,—na deal- aich ris, eadhon ged bhiodh easbhuidh arain ort.” Dh’ fheuch mdran, mar an gille dg so, gu’m bu mhaith leo muinntir eile bhi leughadh agus a’ gradhachadh a Bhiobuill. Thubhairt bean uasal a tha teagasg sgoil Shabaid, o chionn ghoirid, ni ceileag bheag, “ A Mhairi, cha robh thu’s an sgoil o chionn ghreis : tha eagal orm nach ’eil gradh agad do ’n sgoil a nis.” “ O, tha, tha mi cinnteach gurobh toilagam ancdmhnuidh do ’n sgoil Shabaid.” “ C’ ar son, ma ta, nach ’eil tha ’ga frithealadh?” “ Tha, air son,” ars a’ chaileag,—ach cha choir domh innseadh. “ Ro mhaith, ach’s cinnteach gu faod thu innseadh dhomhsa. “ Le bhur cead,” ars a’ chaileag, “ cha ’n aithne do Anna, an seirbhiseach againn, leughadh, agus is maith leatha ionn- sachadh, air chor’s gu ’n leugh i am Biobul), agus mar sin tha mi fuireach aig an tigh ’g a teagasg, ach ’n uair dh’ ionnsuicheas i, thig mi a ris do ’n sgoil.”—Bha mi o chionn ghoirid aig tiodhlacadh caileig dig, a thubhairt ri piuthar a mathair goirid roimh uair a bais, “ Tha sea

46

sgillinn deug leamsa aig a leithid so a’ bhean uasal, a gheibh sibh uaithe, agus a bheir sibb do chuideachd nam Biobull.”

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, tba gradh aca do ’n fhirinn. Tha Dia ag innseadh dhuinn gu bheil a chlann-sa, “ ’n an clann nach dean breug.” ’Se Criosd an Fhirinn, agus an Fianuis fhipr. Tha fios agaibh ciod a fhuair Gehasi air eon breug innseadh. Fhuair e an luibhre, galar ro uamhasach. Tha sibh a’ leugh- adh gu robh Ananias agus Saphira air am bual- adh marbh air son gu ’n d’ innis iad a’ bhreug ; agus gu bheil a’ mhuinntir a dh’ innis na breugan an aghaidh Naboit air an ainmeachadh clann Bheliail. ’S e ’n diabhul athair nam breug, agus tha a’ chlann a dh’ innseas na breugan col- tach ris-sa, agus bithidh an cuibhrionn aca maille ris ; oir tha e air innseadh dhuinn, cia b’ e a ghradhaicheas agus a ni breug, gu bheil e air a dhruideadh a mach a neamh, agus air a thilgeadh do ’n loch theine ; na h-uile ni dion do ’n bhreug, theid iad sios do ’n t-slochd, le breug ’n an laimh dheas. Theid na breugair- ean, ma ta, do ionad na doghruinn mu dheir- eadh ; agus tha iad air an cur suarach, agus air am fuathachadh le daoinibh, fhad’s is bed iad. Tha clann gu trie a’ deanamh na breige gu bhi ceiltinn dhroch nithe a rinn iad; ach tha so a’ deanamh na coire mdran, mdran ni ’s mb. Rinn Cain so. Mharbh e air tus a bhrathair, agus an sin ’n uair thubhairt Dia ris, “ C’ait am bheil Abel do bhrathair ?” “ Fhreagair e, cha ’n cil fhios agam.” Tha e air innseadh dhuibh’

47

gu ’n do reic a bhraithrean loseph an toiseacli, ’s an sin gu ’n dll’ innis iad a’ bhreug do ’n athair. Tha parantan ann a bheir misneachd do ’n cloinn bhi ’g innseadh bhreug, agus mar sin, tha iad ’g an cuideachadh air aghairt air an t-slighe gu masladh’s an t-saoghal so, agus gu truaighe ’s an ath shaoghal. Bha giollan dg a’ cluicheadh’s an tigb, ’n uair bha ’athair’s a mhathair a muigh, agus bhris e sgathan. Cho luath’s a thainig ’athair dachaidh, ruith an lean- abh d’ a ionnsuidh, agus thubhairt e ris, ie gnuis mhuladaich, “ Athair tha mi air briseadh an sgathan a’s fearr’s an tigh.” Thubhairt ’athair gucaoimhneilris “B’fhearr learn na h-uile sgath- an ’s an tigh bhi briste, na gu ’n innseadh aon leanabh leam breug, na gu’m feuchadh iad leis a’ bhreug an lethsgeul fein a ghabhail.” Gu dearbh cha bu choir do’n leanabh. ud bhi ri cluiche ’s am bith’s an tigh bhiodh cunnartach air aon ni a bhristeadh no phronnadh ; agus bu choir do chloinn a’ cheart aire thoirt nach brist- eadh’s nach milleadh iad ni’s am bith. Ach bha e ceart an fhirinn a dheanamh; agus o chionn ghoirid thubhairt piutbair an leanaibh ud, gu robh e nis da bhliadhna thar fhichead, ’s nach b’ urrainn caraid no namhaid a chur as a leth gu ’n d’ innis e breug riamh.

A’ chlann aigam bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca do ’n onoir. Tha Dia ag radh, “ Na dean gaduidheachd.” Agus tha fios agaibh gu robh Achan air a chur gu bas air son na meirle, no an ni sin a ghleidheadh nach bu leis fein. Tha am faidh Sechariah ag radh, gu bheil mall- achd an Tighearn a’ dol a stigh do thigh a’

48

ghaduiche; agus ged nach 'eil tighean agaihhse, f’aodaidli a’ mhallachd so bliur leantuinn, agus dol a stigh am bhur ’n anamaibh. Tha moran cloinne ann a ghoideas n,a h-uile ni air an urr- ainn iad an iamhan a chur, agus tha mdran mhathraichean ann a bheir misneachd doibh so a dheanamh agus chunnaic mi fein an leith- ide sin do chloinn aingidh, agus an leithide sin do mhathraichean aingidh. B’ eagalach an ni na’m biodh a h-aon agaibhse gu brath ciont- ach ann an goid. Tha sibh a’ cluinntinn gu bheil na meirleich a’ chruid a’s trice dol air an aghaidh ’n an droch shlighibh, gus am bheil iad air am fdgradh as an duthaich, no air an croch- adh ; agus tha fios agaibh gu bheil e air a radh, “ nach sealbhaich luchd-gaduidheachd riogh- achd Dhe.” Tha mdran cloinne ann, ged nach goid iad, a ni mealladh air a cheile. Nis tha so ’n a ni ro pheacach, aingidh. Tha fhios agaibh, cho luath’s a thdisich Sacheus gradh a thoirt do Chriosd, gu ’n d’ thug e air ais na choisinn e air shedl mi-cheart. Tha ’n t-abstol Pol ag radh. “ Na deanadh neach’s am bith eucoir no mealltaireachd air a bhrathair ’n a chuis.” Thubhairt balachan dg r’ a mhathair aon latha, “ A mhathair ghraidh, thugaibh maitheanas dhomh, bha mi gle aingidh an diugh: bha mi ri cluich an cuideachd chlann brathar m’ athar, agus choisinn mi orra le mear- achd cunntais a rinn mi, agus do nach d’ thug iadsan an aire, agus o sin tha mi gle mhi-shona !n am inntinn, agus tha eagal orm dol a’ chodal, air eagal gu’m bi an t-athair neamhaidh mu’m bheil sibh ag innseadh dhomh gu trie, diombach

49

Hum. Tha sibh ag radh gu bheil fios aige-sa, agus gur aitbne dha na h-uile ni; ciod a ni mi, gu ’n toir e maitheanas dumb ?” Tha sibh a’ faicinn nach b’ urrainn do ’n leanabh so codal, an deigh dha bhi ciontach’s a’ gbniomh so, tha eagal orm nach measadh moran dhibhse idir ’n a choire. Chreid e gu robh Dia ’g a fhaicinn; agus tha na h-uile aig am bheil gradh do Chriosd a’ creidsinn so ; agus ’n uair tha droch thogradh ag eiridh annta gu droch ni’s am bith a dheanamh tha ole, creididh iad gu bheil Dia g am faicinn, agus tha iad ag radh maille ri Joseph “ Cionnus a ni mi an t-olc mor so, agus peacachadh an aghaidh Dhe ?”

A’ chi an n aig am bheil gradh do Chriosd, cha ’n ’eil iad gearanach no frionasach ’n uair tha iad ann an tinneas, no ann an deuchainn. Tha fios agaibh nach d’ rinn Joseph gearan, ged bha e air a thilgeadh ann am priosan ; agus nach d’ rinn an truir dhaoin’ dga tha air an ainm- cachadh ann an Daniel, gearan, ged bha iad air an tilgeadh anns an amhuinn theine. Tha moran cloinne ann a tha dranndanach, frionas- ach, agus mi-thoilichte, ma tha an ni a’s lugha cur orra, no a’ tachairt dhoibh. Bu choir dhuibh a chuimhneachadh gu bheil Dia a’ smachdachadh a chuid cloinne, mar a smach- daicheas athair a chlann fein ; gu bheil aobhair aige air son bhur deanamh tinn, no air son bhur parantan a dheanamh tinn, agus air son ni’s am bith a chumail uaibh bu mhaith leibh bhi ag- aibh. Cha bu choir duibh, ma ta, bhi ri gearan, ach bhi taingeil air son na tha sibh

E

50

fathast a’ mealtuinn ; agus bu choir dhuibh bhi g urnuigli gu bearhiaicheadh Dia dhuibh an eu- slaint, ’s gu tugadh e dhuibh r’ a mhothachadh eta cho anmhuinn’s a tha sibh, agus cia cho furasda’s a tha e do Dhia bhur gearradh stos mar bhlath an fheoir. Dh’ fhoighnich mi o chionn ghoirid ri balachan 6g, ciod an ni bu mhaith Jeis mi a dh’ iarruidh air a shon ann an urnuigh; agus thug e dhomh am freagradh soilleir so “ Deanaibh urnuigh ma’s e bhur toil, gu biodh foighidinn agam fhad’s a tha mi ann an trioblaid, gu hi mo thinneas air a bheannachadh dhomh ma thig mi air ais uaith, ’s gu bi mi air m’ ulluchadh air son bais agus siorruidheachd, ma gbeibh mi am bas.” Thubhairt caileag bheag a chaoch- ail o cheann mios no dha, r’ a mathair, uine ghoirid mu ’n do chaochail i, “ A mhathair tha mi ag urnuigh air son creidimh agus, foigh- idinn.” R’ a piuthair thubhairt i, “ C’ ar son tha thu a’ gul air mo shon-sa, nach eil fios agad gu bheil raise dol do neamh ?” Tha sibh a’ faicinn gu robh gradh aig a’ chaileag so do iir- nuigh, ’s gu d’ rinn i urnuigh air son creidimh agus foighidinn; agus a’ chlann uile aig am bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca bhi 'g urnuigh. Tha sibh a’ leughadh gu’m bu trie a rinn Criosd fein urnuigh ’n uair bha e air thal- amh, ’s gu ’n d’ aithn e dhuinne urnuigh dhean- amh r’ ar n-athair a chi an uaignidheas. Tha fios agaibh gu ’n do theagaisg e d’ a dheisciob- laibh urnuigh a dheanamh. Na daoine diadh- aidh, naomha, uile tha air an ainmeachadh’s a’ Bhtobull, bha iad ag urnuigh ri Dia. Innsidh

5i

mi duibh tuilleadh mu urnuigh, ’n uair bhruidh- neas mi ribh mu bhi ’g iarruidh Chriosd. A’ chaileag, bheag chaidh ainmeachadh mu dheir- eadh, rinn i urnuigh as leth mhuinntir eile, agus ’s e so a thubhairt i. “ Gu beannaich Dia uile-chumhachdach mo mhatbair chaomli, agus mo bhraithrean uile ’s mo pheathraichean, braithrean m’ athar, peatbraichean m’ athar, braithrean mo mbathar, agus peathraichean mo mhathar agus an clann, agus iomadh nacb eiie nach uiTadh mi ainmeachadh a nis; agus, O, dednaich gu coinnich mi iad uile an lathair caithreach losa Criosd, agus gu ’n aithnich iad uile losa Criosd, esan is e edlas air a’ bheatha mhaireannach. Dh’ fhoighnich duin’ uasal o chionn ghoirid ri balachan 6g cia cho trie’s a rinn e urnuigh ? Fhreagair e “ ’S a’ mhaduinn ’s mu fheasgair, agus air uairibh mu mheadhon la “ Cia lion sedmair tha anns an tigh’s am bheil thu ?” “ Cha ’n ’eil ach aon sedmair.” “ Cia mar, ma ta, is urrainn duit urnuigh a dheanamh mu mheadhon latha ?” “ Ma ta,” ars am balachan, a’ pilleadh ’aghaidh a thaobb, mar gu’m bu nair leis bhi ’g innseadh, “ Ni mi urnuigh air uairibh anns a’ chldsaid, agus air uairibh eile anns an toll ghuail.” “ Cia mar a tha thu ag urnuigh ?” “ Tha mi an toiseach ag radii na h-urnuigh a dh’ ionnsuich mi, agus an sin ni mi m’ urnuigh fhein.” Tha cuid d’ ur parantaibh nach ’eil ag urnuigh, agus ddirt- idh Dia a chorruich orra ; cha ’n ’eil iad a’ cumail dleasdanas teaghlaich, agus tha mall- achd Dhe ’n an tigh ; ach na leanaibh-se an

52

droch eisimpleir, ach bithibh ag urnuigh mar bha a’ chlann chaidh ainmeachadh a nis, a bha ’g urnuigh gu deanadh Dia trdcair orra.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, cba chum iad comunn ri droch cloinn. Tha fios agaibh gu bheil Solamh ag radh, ma thal- aidheas peacaich sibh nach faod sibh aontach- adh leo, agus gu bi companaich nan amadan’s nan aingidh air an sgrios. Tha droch clann gu trie an cuideachd a cheile, ’s a’ deanamh an uile, coslach ris a’ chlann a rinn fanoid air an fhaidh, agus is maith leo clann eile dheanamh cho ole riutha fein. Tha ministeir diadhuidh an Lunnuinn ag innseadh dhuinn, ’n uair bha e dg, gu ’n do ghabh aon d’ a chompanaich uir- ead a’ shaothair gu ’inntinn a thruailleadh, ’s a bheusan a mhilleadh’s a chreidimh chur mear- achd, ’s ged bhiodh e gu neamh a chosnadh leis an t-saothar a ghabh e. B’ aithne dhomh mdran cloinne bha air an sgrios le droch cuid- eachd ; bhiodh e ni bu tearuinte dhuibh dol a stigh do dh’ ait anns am biodh droch theasach, na dhol an cuideachd mhuinntir ain-diadhaidh. Tha droch leanabh coltach ri nathair a loiteas sibh, no ri teine a loisgeas sibh.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, cha dean iad mionnan, agus cha toir iad ainm an Tighearn an diomhanas. Faodaidh bhur parantan smuaineachadh nach ’eil cron anns gu tugadh sibh ainm an Tighearn an diomhaineas, agus faodaidh iad eisimpleir thoirt dhuibh bhi ri mionnachadh ; agus faodaidh muinntir eile smuaineachadh mar ni iadsan, ach “ Cha mheas

53

an Tighearn neo-chiontach esan a bheir ’ainm an diomhanas.” Tha Dia gle fheargach ri luchd-mionnachaidh uile, agus ni e peanas orra an ifrinn. Tha sibh a’ leughadh gu robh mac mna Israelach air a chlacbadh gu bas, air son gu ’n d’ thug e toibheum do ainm an Tighearn, ’s gu ’n do mhionnaich e ; agus gu robh Simei a rinn mionnan is mallachadh ri Daibhidh air a chur gu bas. Thubhairt Simeon Uilhelm ri ministeir, “ Tha mi’m baraii, le bhur cead, gur fior droch ni bhi toirt ainm an Tighearn an diomhanas.” “ Ts seadh, a Shimeoin, is fior dhrochnie.” An sin thubhairt Simeon. “Tha iomadh neach ann a ghabhas ’ainm naomh- sa ’n am beul, agus a luaidheas e mu gach ni a ’s faoine’s am bith. Feumaidh sinn cuimh- neachadh gur h-e Criosd a tha ’n a shlanuigh- ear dhuinn, an Dia naomh. Cha ’n urradh mi, uime sin smuaineachadh air, ach le gradh agus urram. Ni an Tighearna dioghaltas orra-san a bheir ’ainm an diomhanas.”

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, is toigh leo bhi labhairt bhriathra neo-chronail, maiseach, agus cha ’n e a’ chainnt shalach, thru- aillidh, a bhios aig droch shluagh. Is toigh leo bhi leughadh leabhraichean maithe, diadhaidh, agus cha n e na droch leabhraichean, gdrach, faoine a leughas droch clann, Tha moran do mhuinntir oga ann, a chaitheas an uine ri leughadh leabhraichean gdrach, faoin-sgeulach gun fhirinn, agus leabhraichean chluichean; agus tha mi creidsinn gu do sgriosadh mdran le leitliid sin do leabhraichean. Tha iomradh ag-

e 2

54

ainn arm an leabhar o chionn ghoirid mu chail- eag a chaidh as a ciall le bhi leughadh an leithid- ean sin. B’ eol domh cuid a’ mhuinntir oga bha gu nior air an ciurradh le bhi leughadh leabh- raichean cluiche, ’s le bhi dol do ’n tigh-chluiche. Bha Tilotson, ministeir ann an eaglais Shasuinn, ag radb, agus e labhairt mu pharantaibh bha toirt an cloinne do ’n tigh-chluich. “ Tha iad ’n an cuis-uamhais cho mor, ’s beag nach abrainn ’n an deamhnaibh cho eagalach, ’s nach aithne dhoibh tiodhlaca maithe thoirt do ’n cloinn. An ait bhi ’g an toirt do Eaglais Dhe, tha iad ’g an tabhairt leotha, do thighean an diabhuil,—do na tighibh cluiche, na sgoilibh sinn aims an ionnsaich iad neo-ghloine agus mi- bheus.” Cha d’ ionnsaich leanabh riamh Criosd a ghradhachadh’s an tigh-chluiche. Thubhairt Mr. Mason, “ Tha e cheart cho furasd r’ a smuaineachadh, gu bheil e comasach do ’n diabhul bhi sona ann an lasraichibh ifrinn, ris gur h-urradh do leanabh bhi sireadh sonais agus 'g a shealbhachadh’s an tigh-chluiche; ma tha gradh Chriosd ann an tomhas’s am bith blath ’n a chridhe, agus ma tha sith Dh6 a’ riaghladh ’n a anam.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, is toigh leo bhi gniomhach, dichiollach r’ an leabhraichibh, agus r’ an obair ; agus cha chaith iad an uin’ uile ann an diomhanas no ri cluich. Tha sibh a’ leughadh, ’n uair a chruthaich Dia an duine, gu do chuir se e an garadh Edein, chum’s gu biodh e ri obair an sin. ’N uair bha Rachel dg, ghleidh i treudan a h-athar

55

agus rinn Daibhidh an ni ceudna. ’N uair tha muinntir dga ri seirbhis air son tuarasdail, bu choir dhoibh bhi dicbiollach, curamach, dileas, agus na h-uile ni a dheanamh ’n an comas, gu toileacbadh thoirt d’ am maigbstir, no d’ am ban-mhaighstir. Rinn Joseph so, agus bha Dia maille ris, agus bbeannaich se e. ’S aithne dhuibh iomradh an Sgriobtuir, mu ’n chaileag bheag a bha frithealadh air bean Naamain. Ged bha i 6g, agus fad as o ’cairdibh, agus a measg choigreach, bu toigh leatha gach maith a b’ urrainn i, dheanamh d’ a maighstir, agus dh’ innis i dha, cionnus a dh’ fheudadh a luibhre bhi air a glanadh uaithe. Nach bu mhbr a’ bheannachd do Naaman i ? Cha ’n fheud seirbhisich eadar gur h-dg, no gur sean iad, bhi ri diomhanas, oir cha leotha fein an uine, acli le am maighstir; agus cba ’n fheud iad bhi neo-churamach mu ni’s am bith a bhuineas do mhuinntir eile ; cha ’n fheud iad bhi ’g aithris ni ’s am bith a chluinneas iad air feadh an tighe, no bhi ri casaid, no ’g innseadh sgeoil mu na seirbhisich eile bhios ’s an aon tigh riutha; cha ’n fheud iad bhi toirt eagraidh, ’n uair gheibhear coire dhoibh, no ni’s am bith ach an fhirinn ghlan a labhairt: cha ’n fheud iad fuir- each fad air falbh ’n uair chuirear air ghnothuch iad, no cuideachdas a chumail ri muinntir dhiomhain, no ri droch sheirbhisich eile ; feum- aidh iad a ghnath frithealadh air an obair fein ; agus bhi cho gniomhach 'n uair nach ’eil am maighstir 'g am faicinn, ’s a bhios iad ’n uair tha c a lathair. Thuirt bean uasal o chionn

56

ghoirid ri ministeir a thachair bln ’n a tigh, “ Tha cliaileag sheirbhisicli sin a th’ agam ’n a comhfhurtachd ni’s mo dhomh na’s urradh mi innseadh; tha i ri feitheamh orm, mar gu bu nigbean domh i, ach cho curamach umam, ’s ged bu bhan-altruim i. ’S e ’n t-aon ghearan tha agam oirre, gu bheil a leitbid a’ churam aice dbiom, agus nach gabh i ni ’s leou- a’ churam uimpe fein.”

A’ cblann aig am bheil gradh do Chriosd, tha iad iriosal. Cha ’n ’eil iad air an llonadh leis an ardan air son gu bheil iad breagha, no gu bheil aodach grinn aca, no gu deaehaidh am moladh, no gu ’n do choisinn iad duals air son deanamh gu maith’s an sgoil, no aim an obair air bith eile. Tha Criosd, a bha ghnath iriosal agus min e fein, ag radh anns a’ ehaibidil so, “ ardan agus uamhar is fuathach leam-sa.” Feudaidh sibh bhi bdidheach, ach cha ’n fhada gus an searg bhur boidhche; agus gus am bi sibh ’n ur companaich agus ’n ur biadh do na cnuimhibh. Feudaidh sibh bhi air bhur deas- achadh gu grinn ;—ach tha Klidhean an achaidh mar sin, agus’s goirid gus an searg’s gus am biisaich iad. Feudaidh sibh bhi maith air foghlum a thogail, ach ’s mb bhur n-aineolas na bhur n-edlas; agus feudaidh Dia a thug cuimhne agus tuigse dhuibh, an toirt uaibh gu grad, ma ni sibh uaill asda. Bha aingle air an tilgeadh mach a neamh air son an ardain ; agus bha Herod air itheadh suas le cnuimhibh, a chionn gu robh e uaibhreach. Mar nach fheud sibh blii uaibhreach air son ni’s am bith tha

57

agaibh, mar sin cha ’n flieud sibh bhi gabbail farmaid ri muinntir eile air son ni’s am bith bbios aca. ’N uair chi sibh muinntir eile ni’s grinne, no ni’s fearr air an deasachadh na sibh fein, no ni’s ionnsuichte na sibh fein, cha ’n fhaod sibh farmad a ghabhail riutha. Bha Joseph air a reic le ’bhrathraibh tre fharmad. Bha Miriam air a comhdachadh le luibhre, agus Corah, Datan, agus Abiram air an slugadh bed leis an talamh, air son gu ’n ghabh iad farmad ri Maois. Mharbh Ahab Nabot, chum’s gu faigheadh e Thion-lios, a shanntaich e; agus bha Haman air a thoirt a dh’ ionnsuidh na croiche le ’chuid farmaid. Chunnaic mi leanabh, an deigh dhi bhi ann an cuideachd le cloinn eile, a shil na deoir, ’s a bha ’n coinneamh a eridhe bhriseadh, air son gu fac’ i cuid de ’n chlann eile air an deasachadh ni b’ fhearr na bha i fein. Thubhairt nighean dg dhiadhaidh ris an fhear-teasgaisg aig an robh i’s an sgoil “ Air uairibh, shaoil learn nach robh uiread agaibh air mo shon-sa, ’s bha agaibh air son na cloinn’ eile, agus chiurr sin mi ; gidheadh bha fios again nach do thoill mi ni araidh’s am bith, oir bu mhi ceann-feadhna pheacach.”

A chlann aig am bheil gradh do Chriosd, cha ghabh iad fearg gu bras, agus cha chuirear gu mi-thlachd no mi-mhodh iad, ’n uair gheibh iad achmhasan o ’n luchd-teagaisg no o ’m parantaibh. Ni clann iomadh ni mi-iomchuidh, a smuaineachadh nach ’eil cron annta ; ach tha fios aig am parantaibh gu bheil na nithe sin eronail, agus’s e an dleasdanas an cuid cloinne

58

stnachdachadh. Tha sibh a’ leughadh gu robh Dia toilichte le Abraham, air son gu ’n d’ aithn e d’ a chloinn, ’s gu do theagaisg e dhoibh eagal De bhi orra; agus gu robh Dia gle dhiomb- ach ri Eli, air son nach do smachdaich e a mhic. Tha e gle mhearachdach ann an clann, bhi ’n cdmhnuidh ag iarruidh aodach ur, no aill- eagana ; no bhi mi-churamach mu ’n cuid aod- aicb, no mu ni’s am bith a th’ aca ; no bhi trie a’ foigbneachd cheistean gorach, mbi-fheumail; no bln mi-mhodhail no ladarna air sedl ’s am bith ’n uair tha am paranta agus muinntir eile a’ labhairt. Tba e gle mhearachdach dhoibh dol a mach gun innseadh d’ am parantaibh c’ ait am bheil iad a’ dol; no, ’n uair theid iad a mach, bhi fantuinn ni’s faide na’s maith le’m parantaibh. Tha e gle mhearachdach dhoibh bhi dol do dh’ ait’s am bith far am bheil cunn- art, no bhi ri mire chunnartach air bith. Tha e gle mhearachdach dhoibh bhi laimhseachadh ghunnaeban, no airm’s am bith, no bhi streap chraobhan, agus bhallachan. Tha e gle mhear- achdach mar an ceudna bhi ri mire mu bhruach aimhne, no uillt. Bha caileag dg aon latha ri bruach uillt, agus thuit i ann ; n uair chaidh raise mach, chunnaic mi i ’n a luidhe sinte fuidh ’n uisge ; dh’ fheuch mi r’ a toirt as, ach cha b’ urrainn mi, oir cha robh mi ’n uair sin ach beag, agus bha ise gld throm. Ruitli mi an sin a’ dh’ iarruidh cuideachaidh, agus chaidh a toirt as an uisge; ach cha d’ fhosgail i riamh a suilean,—bha i marbh ! Tha e ’na ni gle mhearachdach, agus gle aingidh ann an clann,

59

bhi mi-chaoimhneil ri coin, no ri beathaichibh oga, ri coin bheaga, no creutair ’s am bith mar sin. Tha sibh a’ leughadh gu d’ thug Dia aithne, gun a’ mbathair thoirt air falbh cuide ris an al as a nead; agus gu’m b’ e a h-aon do na h-aobharaibh air son an do chaomhain e Nine- bhi, gu robh moran spreidhe anns a’ bhaiie sin. Nach bu mhi-chaoimhneil an rud a rinn Balaam, an asal a bhualadh cho goirt, agus cho trie, air an do mharcaich e, agus a bba ’n a meadhon air a bheatha thiorcadh ? Tha neach air ain- meachadh le Mr. Couper, bha air a bhualadh marbh ann am priobadh na sula, an uair bha e a' toirt droch laimhseachadh do dh’ eun air an d’ fhuair e greim ! Tha iomadh ni eile ro mhi-

i iomehuidh agus cronail a ni clann, air son am bheil e ceart an cronachadh; agus an ait bhi diombach air son sin, ris a’ mhuinntir bheir

I; cronachadh dhoibh, ’s ann bu choir dhoibh bhi taingeil do n mhuinntir a dh’ innseas doibh gu bheil e ’n ni mearachdach, agus gun an rud ceudna dheanamh gu brath tuilleadh. “ Gheibh esan leis am fuathach achmhasan bas,” direach mar fhuair mic Eli; agus esan a ghabhas fearg ris a’ mhuinntir bheir achmhasan da, tha e mar bha Herod, a chuir an am priosan Eoin Baiste, agus an deigh sin a chuir gu bas e, air son gu ’n chronaich Eoin e air son a phecanna.

A’ chlann aig am bheil gradh do Chriosd, tha gradh aca do na h-uile ni a ghradhaich Chriosd ; agus fuath aca do na h-uile ni a dh’ fhuathaicheas Criosd. Is maith leo na h-uile ni a dheanamh, tha Criosd ag aithneadh ’n a flioc-

60

al; agus na li-uile ni a sheachnadh tlia Criosd ag iarruidh orr’ a sheachnadh. Is maith leotha eisimpleir Chriosd a leantuinn aims gach aon ni, agus an inntinn sin bha anns-san, bhi annta fein mar an ceudna. Is maith leo Criosd a ghradhachadh ni’s mo, agus umhlaclid ni's mo a thoirt dha, na thug iad riamh roimhe; agus tha iad am barail nach urrainn iad gradh a thoirt dha cho mdr, no seirbhis a dheanamh dha cho maith’s bu choir dhoibh. Tha deigh aca gu minic a bhi ann an neamh ’n a chuid- eachd, air chor gu ’n gradhaicheadh iad e ni ’s fearr, ’s gu ’n deanadh iad seirbhis dha ni’s fearr, le ’n uile chridhe, ’s le ’n nil’ anam; agus nach deanadh iad aon ni tuilleadh bhiodh mi- thaitneach dha-san; agus nach biodh iad ann an teagamh, no ’n amharus mu a ghradh-sa dhoibh-san, no mu an gradh fein dha-san ; dir- each mar bha Pol, aig an robh “ togradb air siubhal, agus bhi maille ri Criosd agus colt- ach ris a’ chaileig dhiadhaidh sin Elisa Cun- ingliam a thubhairt air leabaidh a bais, “ Tha fadalachd orm bhi dol dachaidh; cha deanainn iomlaid cor ri aon neach air thalamh; tha mi ullamh a radh, “ c’ air son tha rothan a charb- aid a’ deanamh moille ?”

Tha mi smuaineachadh gu ’n d’ innis mi nis dhuibh cho iomadh ni mu ’n chlann aig am bheil gradh do Chriosd, agus gu faod sibh freagradh thoirt do ’n cheist a tha Criosd a’ cur, “ Am bheil gradh agad dhomhsa ?” Tha mi an dochas gu bheil cuid dhibh a’s urrainn a radh an dfiigh na thubhairt mi chluinntinn.

61

“ Tha, tha duil again gu bheil gradh again do Chriosd, agus gur toigh leara a’ mhuinntir, agus na nithe bha air an ainmeachadli; agus gradh- aichidh mi e a ghnath, agus ni mi seirbhis dha, fhad’s is bed mi.” Innsidh mi dhuibh an ceart uair ciod a gheibh sibh, le bhi gradhachadh Chriosd ; agus bu choir dhuibh uile an urnuigh so ionnsachadh, agus a radii:—

“ Cuir-sa do Spiorad mias o ’n aird, ’S ar gradh bidh dhuitse mdr ’S a’ chlann nach d’ thug dhuit riamh bcnn graidb, Gu ’n gradhaich mar is coir.”

EARRANN III.

Tha eagal orm gu bheil mdran dhibh ’g am ! eisdeachd, aig nach ’eil gradh do losa Criosd, j agus nach ’eil a’ deanamh nan nithe dh’ innis 5 mi dhuibh, a dh’ fheumas bhi air an coimhlion-

adh leis a’ chlann aig am bheil gradh dha. O ! mo chlann ghradhach, tha truas aig mo chridhe

i ris gach aon neach dhibh-se aig nach ’eil gradh do Chriosd. Nach ro uamhasach a’ chuis bhi mallaichte. Tha fios agaibh ’n uair mhallaich Criosd a’ chraobh-fhige, gu ’n chrion, 's gu ’n bhasaich i, ’s nach do chuir i mach gu brath

i tuilleadh duille no Math. Gu cinnteach is e so s an ni a’s uamhasaiche’s urradh dhuibh smuain- i eachadh; ach uamhasach mar tha e, tha ’n

t-abstol Pol ag radh, “ Ma tha neach ’s am I. bith nach gradhaich an Tighearn losa Criosd, ! biodh e ’n a anatema” ’s e sin, “ mallaichte.”

F

I

62

Faodaidh sibh fuatli thoirt do dhaoinibh, 's gun fios bbi aca air ; ach tha fios aig Criosd air gach aon ni; tha esan a’ leughadh bhur n-anama; is leir dha ciod e tha sgriobhta aim bhur anam- aibh, cho maith’s is leir dha ciod tha deanta leibh gu folluiseach ; ’s aithne dha-sa gu maith, co iad a’ chlann aig nach ’eil gradh dha, agus b’ urrainn dha an ainmean innseadh aig a’ cheart am so. Faodaidh sibhse bhi fuathach- adh na muinntir agus na cloinne tha sibh a’ faicinn, gun chomas bhi aca air aon ni deanamh ’n ur n-aghaidh ; ach tha cumhachd aig Criosd bhi peanasachadh nan uile a bheir fuath dha, agus aig nach ’eil gradh dha; oir’s e sin an t-aon ni bhi ’g a fhuathachadh, agus gun ghradh bhi aig neach dha, do bhrigh, iadsan uile nach ’eil air a shon, gu bheil iad ’n a aghaidh. Tha fios agaibh gu ’n d’ rinn e peanas air claim Bheteil, air mhodh uamhasach anns a’ bheatha so, agus gu bheil e nis a’ deanamh peanais orra ann an ionad na truaighe. Tha e comasach so a dheanamh oirbhse, agus ni e so, ma gheibh sibh am bas gun ghradh agaibh dha. Cha ’n ’eil fios agaibh ciod cho luath’s a bheir e oirbh crionadh agus basachadh mar a’ chraobh fhige. Cuid d’ ar companaich a bha ’n an slainte bliadhna roimh an fheasgar so, tha iad a nis ’n an uaighibh; agus ma bhasaich iad gun ghradh do Chriosd, tha an anama air an tilgeadh do ifrinn. Cha ’n ’eil fios aig aon neach agaibh, nach faod sibh bhi marbh mus tig bliadhna o ’nochd, seadh mus tig seachduin. Gu dearbh tha mi cinnteach gu f’aod mi a radh ri cuid

63

dhibh, “ Air a’ bhliadhna so, gheibh tha am basagus ma gheibh sibh am bas gun ghradh do Chriosd, feumaibh sibh bhi air bhur fdgradh air falbh gu h-ionad na doghruinn shiorruidh. Ciod a ni sibh, ma their Dia, air a’ bhhadhna so, seadh air an t-seachduin so, ris a’ bhas, “ Gcarr sios a’chraobhag bheag ud, agusbiodh i air a tilgeadh’s an teine.” Aig an dearbh mhionaid so, feudaidh e bhi ’g radh, Faic, an sud chi mi balachan dg aig nach ’eil gradh dhomhsa, no do Chriosd; an sud, tha caiieag bheag, tha toirt f’uath dhomhsa, agus do mo mhac gradhach ; an sud, tha leanabh aig nach ’eil gradh dhomhsa, no do ’n t-slanuighear ; leig leotha, fad bliadhna, no fad leth-bhliadhn’, no fad mxos, no fad seachduin ; agus mur toir iad gradh dhuinne roimh an am sin, gearr sios iad. Gu cinnteach tha e ro choslach gu ’m hi so deanta, oir tha fios agaibh, nach ’eil ann bhur beatha ach snaidhne, tha ro fhurasd a ghearradh, lus a tha gle fhurasd r’ a spion- adh a suas as a fhreumh, duilleag a shearg- as gu grad, luibh a chrionas gu h-aithghearr. Tha sibh a’ leughadh mu mhac na ban-Shun- amaich, gu ’n deachaidh e mach air mhaduinn fior mhaith ’n a shlainte, agus chaidh e dh’ ionnsuidh ’athar, agus dh’ eigh e, “ Mo cheann, mo cheann !” agus shuidh e air glun a mhathar gu meadhon la, agus an sin bhasaich e. Na h-uile latha, tha clann a’ faotainn a’ bhais; agus a maireach, feudaidh sibhse bhi sinte air bhur leabaidh bhais. Tha fios agaibh an deigh a’ bhais gu ’n tig am breitheanas, agus

64.

gu feum na mairbh, beag agus mor, bbi air an nochdadh an lathair Dhe, mar a choinnicheas iad cuideachd anns an uaigh. A’ chlann bheaga rinn Herod a mharbbadh, taisbeanaidh iad an lathair caithir-bbreitheanais Dhe ; agus a’ chlann bheaga chaidh mharbhadh leis na math-ghamhuimibh, nochdar iadsan an lathair na caithir - bhreitheanais. Ma gheibh aon dhibhse bas gun ghradh do Chriosd, tilgear sibh ’s an loch theine, agus an sin feumaidh sibh luidhe sios gu siorruidh, agus bhi maille ri sluagh aingidh, agus an diabhul ’s a chuid aingle. Nis nach ro-uamhasach so ? Gu cinnteach seadh. Agus nach mithich a nis, gu ’n toisicheadh sibh bhi sireadh agus a’ gradh- achadh Chriosd. Cha ’n urradh sibh gu brath faotainn do neamh mur iarr agus mur gradhaich sibh e ; agus cha ’n urradh sibh gu brath aon ni maith fhaotainn, gus an iarr, ’s gus am faigh sibh e.

Bheir Criosd na h-uile beannachd dhoibh-san a shireas agus a ghradhaicheas e. Innsidh mi dhuibh cuid de na nithibh sin air am bheil feum agaibh, agus a gheibh sibh, ma shireas, agus ma ghradhaicheas sibh Criosd. Tha feum agaibh air maitheanas ann bhur n-uile pheacaibh. Rinn an neach a’s hige dhibh, gu trie, agus thubhairt sibh, iomadh droch ni; agus bhris sibh idle, lagh Dhe, agus tha sibh thaobh na- duir agus cleachdaidh, ’n ur clann feirge. Smuainichidh clann gu trie, nach ’eil feum aca air maitheanas; ach, mo chlann ghradhaich, tha sibh idle ciontach an sealladh Dhe, agus

G5

gus an iai'r sibh Criosd, fanaidli sibh cionlach, agus tha Dia feargach ribh na h-uile latha. Tha fios agaibh gu robh clann an t-seann saogbail air am bathadh maillc r’ am ptirant- aibh, agus gu robh clann Shodoim agus Gho- morra aiv an sgrios maille r’ am parantaibh; agus gu robh clann Dhatain agus Abiraim air an slugadh suas leis an talamh, maille r’ am parantaibh ; agus tha so a’ feuchainn dhuinn gu robh a’ chlann sin uile ciontach an lathair Dh6 ; oir tha Dia naomh, agus ceart, agus cha bhiodh e air an sgrios mur biodh iad ciontach. Nach fhiach maitheanas, ma ta, bhi ’g a shir- eadh ? Is fiach, oir thubhairt Daibhidh, ged bha e ’n a righ, “ Is beannaichte esan d’ an do mhaitheadh ’easaontas.” Cha ’n urradh sibh maitheanas fhaotainn ach tre losa Criosd ; ’s i fhuil-san a ghlanas o gach uile pheacadh ; agus feumaidh sibhse slaint’ fhaotainn, tre ’fhuil, eadhon maitheanas bhur peacaidh. Tha Criosd ag innseadh dhuibh anns a’ chaibidil so, gu bheil esan tha ’g a fhaotainn-sa, a’ faotainn deadh-ghean o Dhia. Cha ’n ’eil Dia feargach ris a’ chlann, no ris an t-sluagh sin a shireas agus a gheibh Criosd.

Tha feum agaibh bhi air bhur deanamh naomh. Tha agaibh cridheachan lan naimhdeis, mi-ruin, farmaid, ardain, agus do na h-uile ole ; agus feumaidh bhur cridheachan bhi air an caochladh, agus air an lionadh le gradh, lo ciuineachd, le irioslachd, agus leis gach ni a ta maith. Feumaidh an cridhe cloiche, bhi air a ihoirt air falbh, agus cridhe maoth bhi air a

e 2

66

thabhairt; an cridhe neo-ghlan, truaillidh bin air ’atharracbadh, agus cridhe glan air a chruth- achadli;—agus is e Criosd d’ an urrainn so a dheanamh. Tha Thuil-sa ’n a tobar, air Thosg- ladh air son peacaidh agus air son neo-ghloine ; agus anns an tobar so, feumaidh sibhse bin air bhur n-ionnlad, agus leis, feumaidh sibh bin air bhur glanadh. Tha na h-uile air neamh a’ seinn an drain so mu Chriosd, “ Dha-san a ghradhaich sinn, agus a dh’ ionnlaid sin o ar peacaibh ’n a fhuil fein, dha-san gu robh gldir agus cumhachd.”

Tha feum agaibh air gliocas agus edlas. Tha mdran cloinne ann, a shaoileas iad fein bhi gle ghlic, ach tha Solamh ag innseadh dhuinn, gu bheil “ amaideas air a cheangal ann an cridlie leanaibh.” Smuainichidh iad gu bheil fios aca ach beag air na h-uile ni; ach tha Bildad ag innseadh dhuinn nach ’eil sinn “ ach o ’n de agus nach edl duinn ni’s am bithis maith leo bhi air am meas glic, ach tha Sophar ag radh, “ B’ aill leis an duine flialamh bhi glic, ged is ann mar loth asail fhiadhaich a bheirear duine,”—an creutair a ’s baotha, ’s a’s neo- ghlic, ’s a’s duire do na h-uile chreutairean. Cia cho beag agus is aithne do chloinn mu Dhia, no mu losa Criosd, umpa fein, no mu mhuinntir eile, mu ’n cridheachaibh fein, no mu ’n slainte shiorruidh ! Tre aineolas, tha iad a’ deanamh iomadh ni peacach. Cheus na h-Iudh- aich Criosd, agus rinn Saul o Tharsus geur- leanmhuinn air, tre aineolas. ladsan aig nach ’eil gradh do Chriosd “ Cha ’n ’eil tuigse ac’,

67

tha iad glic gus an ole a dheanamh, ach gus a’ mhaith a dheanamh cha ’n ’eil eolas air bith aca.” Cha ’n ’eil aca, ach an gliocas tha tal- mhaidh, collaidh, diabhlaidh; agus ma bhas- aicheas iad gun ghradh do Chriosd, feumaidh iad, mar na h-dighibh amaideach, bhi air an druideadh a mach a neamh, agus siorruidheachd thruagh, bhronach, mhuladach a chaitheadh ’n am measg-sa, “ D’ am bheil duibhre an dorch- adais gu siorruidh air a thasgaidh.” Ach ma shireas sibhse Criosd, ni e glic a chum slainte sibh. Anns a’ chaibidil so, tha Criosd ag radh ri cloinn nan daoine, “ A dhaoine baoghalta, tuigibh gliocas, agus amadana, tuigibh ’n ur cridhe. Gabhaibh mo theagasg agus ni h-e airgiod, agus eolas thar an or thaghta.” Is esan Grian na Flreantachd.” “ Reul dhealrach na maidne,” agus sgapaidh esan na nedil uile, agus an dorchadas uile tha ’n a luidhe air bhur cridh- ibh, ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh e. Is esan thug an gliocas uile do loseph, do Sholamh, do Dhaniel; agus do na h-dighibh glice, thug leo oladh ’n an soithichibh, do ’n duine ghlic a thog a thigh air carraig, agus doibh-san uile tha nis aims a’ bhaile sin aig nach ’eil dorchadas, do bhrigh gur h-e “ an t-uan solus a’ bhaile sin.” Bha tlachd aige ’n uair bha e air thalamh, bhi teagasg nan ain- eolach ; agus thug e buidheachas d’ a athair neamhaidh, air son gu ’n d’ fhoillsich e do na naoidheanaibh na nithe a dh’ fholaich e o na daoinibh glic agus eagnaidh. Leugh sibh ciod e tha Esaias ag radh “ Co d’ an teagaisg c

68

colas, agus co d’ an ionnsaich c fbglilum ? dhoibh-san a chuireadh o ’n chich, agus a sgar- adh o ’n blirollach.”

“ Gii deanar leis an glic ni’s glice, Is naoidheana cho glic ri each.”

Ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh Criosd, bheir e dhuibh sith agus sonas. Smuainichidh clann iad fdin gle shona, ’n uair bhios aca cairdean, slaintc,biadh, aodach, agus an cluiche; ach cia b’ e ni’s am bith bhios aca, cha ’n urradh dhoibh bhi da rireadh sona, mur ’eil gradh aca do Chriosd. An robh Cain sona, ’n uair ghlaodh e “ Is mb mo pheanas na gur urrainn mi ’ghiulan;—agus bithidh mi a’m’ fhdgarach, agus a’ m’ fhear-fuadain air an talamh.” Nach robh Saul ro mhi-shona, 'n uair thubhairt e “ Tha mi ann an teannt- achd mhbr,—oir dhealaich Dia rium ?” An robh sith aig Simri ’n uair mharbh e a mhaigh- stir? Am bheil sith aca-san aig am bheil fuath do Chriosd a ’s e fein “ Prionnsa na sithe?” “ Cha’n’eil sith, deir an Tighearn, do ’n ain-diadhach.” Ach ma shireas sibhse air son Chriosd, is e “ Solas Israeli, bheir e dhuibh sonas, sith, agus solas. ’N uair ghabhas mathair dhaimheil a naoidhean bg air a glim, agus le caomhalachd paraint ’n uair ni i faoilt ris, ’s a phbgas i e, ’s a ghairmeas i dheth, leanabh a graidh, nach ’eil an sin, an naoidhean sona ? Nach ’eil c cho mbr air a thoileachadh le caomh shealladh a mhathar, le a pbig, agus le a briathraibhc aoimhneil, gu

69

n di-chuimhnich e na briathra garbha, agus an droch caradh a fhuair e o a chompanachaibh; agus nach tniann leis an sin a mhathair a thoil- eachadh ? ’N uair bha Mr. Uest, am fear tarr- uing dhealbh a b’ urramaiche bha bed r’ a linn, ’n uair bha e ’n a leanabh beag, dh’ fheuch e d’ a mhathair gne dhealbh bha e air tarruing ; phdg si e, agus bha e cho mbr air a thoileachadh le so, agus gu ’n d’ fhag se e ro dhurachdach dol air aghairt le a chuid dealbhaibh beaga, thaobh gu robh a mhathair toilichte leo. 'S minic a thubhairt e “ Einn a’ phdg ud fear-tarruing dhealbh dhiom.” Tha mi creidsinn gu robh

1 iomadh neach dhibh air bhur deanamh sona re j seal air an ddigh so : agus an saoil sibh nach | feum an neach sin bhi gle shona, ris an abair IDia, agus ris an abair Criosd, tha ag radh agus

a’ deanamh aig na h-uile am, na h-aon nithe a their agus a ni Dia “ Mar neach d’ an toir a

| mhathair comhfhurtachd, mar sin bheir mise | comfhurtachd dhuibhse.” Feudaidh mathair

a leanabh beag a dhi-chuimhneachadh, agus gun truas a ghabhail dheth, agus chunnaic mi an leithide sin do mhathraichean, ach cha di- chuimhnich Dia sibhse, cha ’n urradh dha bhur di-ohuimhneachadh, ma shireas, agus ma ghradh- aicheas sibh Criosd. Nach d’ rinn e Jacob sona, ged nach robh leabaidh aige ach an lar

) lom, ’s ged nach robh cluasag aige ach a’ i chlach, ’n uair thaisbean se e fein dha. Nach 1 d rinn e Joseph sona, eadhon ’n uair dh’ fhuath- | aich a bhraithrean e, agus a thilg iad ann an I slochd e, agus ’n uair bhuin a naimhdean gu

.

70

h-an-iochclmhor ris, ’s a dhruid iad am priosan e ? Nach d’ rinn e ise sona, ris an dubhairt e “ A nighean, biodh deadh mhisneach agad, shlanuich do ehreidimh thu ; imich an sith ?” An saoil sibh nach feum a’ mhuinntir, sin bhi sona aig am bheil Dia na sithe ’n a athair, agus Prionnsa na sithe ’n a Shlanuighear, agus Spiorad nan gras ’n a chomhfhurtair; aig am bheil am peacaidhnean air am maitheadh, an anam air a lionadh le naomhachd, le gliocas, agus le edlas. Thubhairt Mr. Sciigoil, doin’ 6g bha ’n a mhinisteir ann an Aber-eadhoin, “ Cha bhi fios gu brath aig anam’s am bith, ciod e sin fior shonas seasmhach, bunaiteach, gus an tbir se e Fein suas do Dhia, agus gur urrainn da radh, o fhiosrachadh ann F6in, “ Is leamsa m’ aon ghraidh, agus is leis-san mise.” O, cia cho sona’s a tha iad-san, a shuidhich an gradh air-san nach urrainn bhi air falbh uatha ! Is urradh comhradh bhi aca ris-san do bheil gradh aig an anam, agus ni so dhoibh am prios- an a ’s duirche, no an fhasach ’s fiadhaiche, cha ’n e mhain so-ghiulain, ach ro thaitneach. Dh’ fhoighnich mi ri balachan o chionn ghoir- id, “ An robh sith inntinn aige ?” “ Tha,” thu- bhairt e, “ Bha mi car uine, air mo lionadh le h-eagal, agus le amhghar, agus shaoil mi na h-uile tiota, gu tilgeadh Dia mi gu h-obann do ifrinn; ach tha mi an dochas, gu robh mi air mo thredrachadh gu Criosd, a bhasaich air son pheacachaibh, agus a nis, tha fois agus sonas again ’n am inntinn.

Ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh Criosd,

71

gleidhidh e sibh o’ na h-uile cunnart, agus o na h-uile ole. Tha claim gu trie ann an cunnart agus tha iad cho lag, agus nach urrainn iad mdran a dheanamh g’ an saoradh fein uaithe. Dh’ aithnich Cain gu robh e an cunnart mor, ’n uair dh’ eigh e a mach, “ Gach neach a gheibh mi marbhaidh e mi.” Nach robh cunnart Is- maeil mor, ’n uair bha e air a thilgeadh fuidh phreas, an deigh do ’n t-searrag uisge bhi fal- amh, agus ’n uair bha e ullamh gu basachadh le tart ? Am leanabh bochd gun chomhnadh ! ’s beag a b’ urrainn e dheanamh g’ a chuideach- adh fein. Tha mdran dhibhse cho lag agus cho neo-chomasach ris-sa ; agus tha sibh uile, aig gach uair, anns a’ chunnart a’s md. Tha bhur cuirp ann an cunnart bhi air an ciiirradh gach uair le tuiteamasaibh agus le galaraibh ; agus tha bhur n-anama ann an cunnart bhi air an ledn le peacadh, le droch chompanachaibh, agus le Satan ; tha bhur cuirp agus bhur n-an- ama an cunnart bhi air an tilgeadh do ifrinn. Ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh Criosd, cumaidh esan gach cunnart air falbh uaibh, a- gus gach ole. Tha e nis ’n a shuidhe air a righ-chaithir, air a sgeadachadh le earradh tum- ta am full, agus tha aige air a thrusgan, agus air a leis, ainm sgriobhta, “ high nan rich, AGUS TIGHEARNA NAN TIGHEARN.” Cha 'n urradh do ’n t-saoghal, no do ’n diabhull, do ’n pheacadh, do ’n bhas, no do ifrinn, iadsan a chiurradha shireas agus a ghradhaicheas Criosd; gleidhidh se a chlann fein mar ubhal a shula. Saoraidh e sibh o gach ole, ’n uair nach urrainn

72

bliiir paranta agus bhur cairdean ni’s am bith dheanatnh air blmr son ; direach mar shaor e Maois, ’n uair bha e air a chur anns an airc luachrach ri taobh na h-ainihne, agus ’n uair sheideadh oiteag ghaoith an leanabh gu meadh- on an t-srutha, gu bhi air a bhathadh ’s na h-uisgeachaibh, no gu bhi air a mhilleadh leis na beisdibh bha anns an uisge. Saoraidh e sibh ’n uair tha bhur paranta fada uaibh, direach mar shaor e loseph, agus e fad air falbh o ’ath- air caomh agus gradhach. Saoraidh e sibh ’n uair nach urrainn do aon neach no ni cruthaichte bhur saoradh, agus ’n uair bhiodh an ath thiota ’n a crioch do bhur beatha ; direacli mar shaor e Isaac, ’n uair chaidh a shineadh air an altair, agus ’n uair bha sgian ’athar air a sineadh a mach g’ a mharbhadh. Saoraidh e, agus dion- aidh e sibh, ’n uair bhios fiadh-bheathaichean, agus daoine borba, ’g iarruidh bhur milleadh, direach mar shaor e Daibhidh, ’n uair bha an leomhan’s am math-ghamhuinn, agus Goliah ’g iarruidh a mharbhadh, no mar shaor e Daniel ’n uair bha e air a thilgeadh ann an slochd nan ledmhan. An t-aingeal a shaor Jacob as gach gabhadh,dionaidh e sibhse mar an ceudna o gacb ole, ann am beatha, aig am bais, agus gu siorruidh, ma shireas, agus ma ghradhaicheas sibh e. “ Na biodh eagal oirbh, a mhathair,” ars cail- eag bheag cho finealt’s a chunuaic mi riamh, “ ’n uair bhios m’ athair agus a’ chlann a muigh; tha Dia maille rium-sa, agus tha aingle naomha maille ribhse, agus cumaidh iad air falbh na h-uile cunnart agus ole.”

73

Ma dh’ iarras agus ma ghradhaicheas sib'h Criosd, gabhaidh e sibh d’ a theaghlaich, agus bheir e dhuibh gach uile bheannachd, agus gach uile iii maith, air ambi feum agaibh. Tha droch clann, nach ’eil ag iarruidh no a’ sireadh Chriosd “ d’ an athair an diabhul,” agus d’ a theaghlaich buinidh iad, agus a sheirbhis tha iad ’a deanamh, agus a thuarasdal gheibh iad. Nacli oillteil an ni e bhi mar mhic Eli, ’n ur mic do Bhelial, no mar Elimas bha ’n a lean- abb do ’n diabhul ? Nach oillteil an ni do neacb ’s am bith bhi do theaghlach Bhelial, ’n uair tha Dia ag radii “ Bithidh mic Bheliail uile mar dhroighionn a thilgear air falbli; agus bithidb

1 iad uile ann an aon ait.” Siribhse Criosd, agus 1 gabhaidh e sibh d’ a theaghlach fein, agus ni e

clann dha fein dhibh. ’S iad so na cumhachan caoimhneil air am bbeil sibh a’ faotainn gairm, teaghlach Shatain fhagail, agus bhur droch chompanaich, agus bhi ’n ur cloinn do Dhia. “ Thigibh a mach as am meadhon, agus bithibh

■ dealaichte, agus gabhaidh raise ribh, agus bitb- idh mi ’n am athair dhuibhse, agus bithidh

1 sibhse in ur mic agus ’n ur nigheanaibh dhomh- [ sa, deir an Tighearn uile-chumhachdach.” Cia i cho sona ’s a shaoileadh dhibhse, bhitheadh

4 sibh, na’m bu chlann righ sibh, ’s gu biodb i bbur cbmhnuidh ann an luchairt rigbrean, agus ! gu’m biodh na h-uile ni talmhaidh agaibb bu

mhaith leibh. Ach nach mor gur fearr bhi ’n J ur clann aig righ na gldire, agus gacb ni maith

! bhi agaibh air am bheil feum agaibh ? Uhiult Mtiois bhi air a ghairm ’n a mhac do nighcaa

G

Hi

74

Pharaoih, agus dh’ fhag e tigh an righ, an crun, agus ionmhasan na h-Eiphit, chum 's gu biodh an t-sochair, agus an sonas sin aige bhi ’n a mhac do Dhia. Cha ’n urradh sibh smuaineachadh cia cho mdr an onoir’s a tha e bhi ’n ur cloinn do Dhia. Tha gradh aig Dia do na h-uile neach a bhuineas d’ a theaghlaich, agus tha e ag radh uimemar thubhairt, e mu Ephraim, “ Nach e Ephraim mo mhac caomh, nach leanabh ro- thaitneach e, ni mi gu deimhin trocair air.” Teagaisgidh e iad, mar a theagaisgeas athair a chlann; agus tha Esan cho glic agus nach urradh e mar pharantaibh eile dol mearachd, no iads- an chur mearachd ; agus dionaidh se iad, mar dhionas athair a leanabh, agus tha Esan cho cumhachdach, agus cho fagus orra an cdmh- nuidh, gu feum iad bhi tearuinte le ’ghairdein- ibh siorruidh fudhpa ; agus cronaichidh se iad, ’n uair ni iad coire, mar chronaicheas athair a mhac fein; agus cha dean e mar aithriehibh eile, a chronaicheas an claim air uairibh ro bheag, mar ni an t-athair a chaomhainneas an t-slat, agus a tha a’ fuathachadh a mhic; agus cha chronaich e iad ro ghoirt, mar am parant aig nach eil trocair air a leanabh. Bheir Dia cead d’ a chlann teachd ’n a lathair, agus eisd- idh e r’ an gearanaibh uile, agus ni e suas an uireasbhuidhean uile. Eheir e dhoibh na h-uile ni, oir is oighreachan iad air Dia, agus is comh- oighreachan iad maille ri Criosd, agus sealbh- aichidh iad an rioghachd a dh’ ulluich e air an son. A’ chlann sin aig am bheil gradh do Chriosd, agus tha ’n an clann dha, tha iad air

an gradliachadh leis na h-ainglibh naomha, a tha iad fein mar an ceudna ’n am mic do Dhia, agus tha deanamh frithealaid'h do chloinn Chriosd, ri faire os an ceann, agus mu dheir- eadh a’ giulan an anama dh’ ionnsuidh uchd Abrahaim. Tha gradh aig ministeiribh uile, agus aig pobull Dbe uile, do chloinn Chriosd, agus tha iad ag urnuigh air an son, agus tlachd aca bhi ’g an teagasg; agus tha gradh aig neamh uile dhoibh, agus durachd aig uile luchd- cdmhnuidh an-ionaid shona sin am faicinn maille riutha fein, chum’s gu hi iad fior shona maille r’ an athair, an Slanuighear, agus am braithribh ann an gldir.

Ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh Criosd, gheibh sibh a’ bheatha shiorruidh. ’S tearc a’ chlann, agus is tearc an t-seann mhuinn- tir a smuainicheas cia cho mbr ’s a tha iad

i. am feum air Criosd, chum’s gu sealbhaich iad ' a’ bheatha mhaireannach. Tha mdran beo,

mar nach biodh iad gu bas fhaotainn, agus tha iad a’ faotainn a’ bhais gun ghradh do Chriosd, agus air an tilgeadh do ionad na doghruinn, far am bi iad ’n an luchd-comuinn do dheamh- naibh, agus do dhaoinibh aingidh gu siorruidh.

1“ Esan nach creid anns a’ mhac, cha ’n fhaic e beatha, ach tha fearg Dhe a’ gabbail comh- nuidh air.” Tha ’n fhearg so a’ gabhail comh- nuidh air na h-uile nach ’eil ag iarruidh agus a’ gradhachadh Chriosd, agus tha i ’g an leant- uinn, ’n uair theid iad a mach, agus ’n uair thig iad a stigh, n’ uair tha iad ’n an duisg, is ’n uair tha iad ’n an codal; agus gabhaidh si

comhnuidh orra gu brath, ma bhasaicheas iad gun gradh do Chriosd; agus cuiridh si sios iad le a cudthrom, agus cha ’n urrradh dhi bhi gu brath no gu brath, air a togail air falbh uatha. ’S gearr gus an tig la ’fheirg-sa, agus cd bhios comasach seasamh ? Bithidh iadsan a mhain comasach seasamh, a dh’iarr agus a fhuair Criosd. Tha Esan ag innseadh dhuibh anns a’ chaibidil so, an neach a gheibh Esan, gu’m faigh e beatha, ’S e Criosd “ Prionnsa na beatha” an Ti a ta bed, a ta bed gu siorruidh; agus tha iuchraichean neimh aige, cho maith ri iuchraichean ifrinn ; agus fosglaidh Esan dorsan siorruidh an lerusaleim nuaidh, agus gabhaidh e na h-uile bheir gradh dha, d’ aionnsuidh fein, agus bheir e dhoibh a’ bheatha mhaireannach, solas, agus aoibhneas. Thubhairt e ris ’a ghad- uich air a’ chrann-cheusaidh, “ Gu deimhin a ta mi ’g radh riut, gu m bi thu maille rium an diugh an am parrasagus thu e ’g radh ri gach neach againne. “ Bi-sa firinneach gu bits, agus bheir mise dhuit crun na beatha.” ladsan a dh’iarras’s a ghradhaicheas Criosd, bith- idh iad gu siorruidh ag amharc air a ghnuis, a- gus sona ’n a ghradh. Suidhidh iad sios fuidh sgail chraoibh na beatha, ithidh iad d’ a meas, agus cha chaithear am meas sin gu brath, agus bithidh e ghnath milis d’ am bias. Leugh mi na briathra so aim an aon do litrichibh duine diadhaidh a sgriobh iad ’n uair bha e ’n a phrios- anach air son gu robh e dileas do Chriosd. “ ’S e Criosd sealladh a’s aillidh tha mi a’ faicinn ’s a’ bhaile so, no ami an ait’s am bith

77

far ’n do shiubhail mo chosan riabh; ’s iomadh luibh aillidh a rinn Dia, ach’s e neamha’s aill- idh dhiubh uile, agus’s e aillteachd na h-uile aillteachd Criosd. larraibh air bhur clann an Tighearn so a shireadh, iarraibh so orra uamsa, air sgath Chriosd, bhi beannaicht’ agus sona, a thighinn agus Criosd a ghabhail agus na h-uile ni maith maille ris.” Tha mi nis air innseadh dhuibh cuid do na nithe a gheibh iadsan uile a shireas Criosd, agus innsidh mi dhuibh gu goirid, cuid do na nithibh sin a gheibh iadsan a mhain a shireas Criosd gu moch ; agus is maith leam sibh a’ chuimhneachadh, mur a faigh sibh maith- eanas, agus naomhachd, agus gliocas, agus sith, agus ait ann an teaghlaich Chriosd, agus ’n a

' rioghachd shlorruidh, gu feum sibh bhi gu brath air bhur druideadh suas ann an ionad na

j doghruinn agus a’ phein. Innsidh mi nis dhuibh cionnm tha sibh gu

’ bhi ’g iarruidh Chriosd. Tha fios agaibh, mo 1 chlann ghradhach, nach sir sibh air son ni’s am

bith, gus an creid sibh gu bheil feum agaibh air. Tha clann gu trie ag iarruidh nithe air nach ’eil feum aca, ach tha iad a’ smuaineach- adh gu bheil feum aca dhiubh. ’N uair tha sibh air ocras, iarraidh sibh biadh; ’n uair mhoth-

i aicbeas sibh tinneas, bu mhaith leibh an t-slainte bhi agaibh; ’n uair tha sibh gun air- giod, iarraidh sibh e, ’n an smuainicheadh sibh gu ’m biodh e ann ri a thoirt duibh. Nis, feumaidh sibh creidsinn, agus mothachadh, gu

i bheil sibh am feum air Slanuighear, mus smuain- i ich sibh sireadh air a shon. Tha fios agaibh

g 2

re

mu ’n mliac strodhail, an duin’ dg amaideacft agus aingidh sin, nach d’ iarr e tigh ’athar gus an do mhotliaich e gu robli e a’ basacliadh leis an ocras. Tha e air innseadh dhuibh, gu ’n mhothaich Solamh ’fheum fein air gliocas, mu ’n d’ iarr, agus mu ’n d’ fhuair se e. Tha e ’n a ni duilich thoirt air clann no air muinntir eile chumail ’n an ouirnhne gu bheil feum aca air Criosd. A thaobh gu bheil agaibb parantan, agus cairdean, agus biadh, agus aodach, agus cluichean, tba sibh a’ smuaineachadh nach ’eil feum agaibh Air-san. Ach, gu cinnteach, tha feum anabarrach tndr agaibh air. Tha fios aig Dia air na nithibh a dh’ fheunias sibh moran ni ’s fearr na tha agaibh f6in ; agus tha Esan ag innseadh dhuibh gu bheil feum agaibh air Slan~ uighear. An saoil sibh gu m’ biodh Dia air a chur-sa nuas o neamh a dh’ ionnsuidh an- 1-saoghail so, mur biodh gu robh feum agaibh air. Tha fios agaibh gu robh Jacob ro mhi- thoileach dealachadh ri Beniamin, ged bha- iomadh mac eile aig’; agus mur bhiodh gu faca se ’fheum fein air siol as an Eiphit, cha leig- eadh e dha, tha mi creidsinn, a thigh fhagail ; agus an saoil sibhse am biodh Dia air dealach- adh r’ a aoin-ghin mhic fein, mur biodh e air faicinn hhur feum-sa air? An saoil sibh am biodh Criosd air fagail uchd ’athar, gu tigeadh e dh’ionnsuidh an t-saoghail so, ’s gu fuiling- eadh e na h-uiread’s a rinn e, agus gu’m bas- aicheadh e air a’ chrann-cheusaidh, mur biodh feum agaibhse air ? An saoil sibh am bitheadh an Spiorad Naomh air innseadh dhuinn arms a.’ Bhiobull uiread mu Chriosd, agus gu ’n abradh

79

e “ An diugh, tna ehluinneas sibh a glmtli, na cruadhaichibh bhur cridlie,” mur biodh feum agaibh air ? An saoil sibh am fagadh na h-aingle neamh, a’ dh' innseadh do na buach- aillibb, agus dhuibhse, gu ’n d’ rugadh Slanuigh- ear, agus gu’m b’ e ’ainm losa, mar biodh feum agaibh air ? An saoil sibh an abradh faidh- ean agus abstola an uiread mu dheighinn, mur brodh feum agaibh air ? An saoil sibh am biodh ministeirean cho trie a’ searmonachadh uime, mur biodh feum agaibh air ? An saoil sibh am biodh bhur luchd-teagaisg ag innseadh uiread dhuibh uime, no gu ’n labhrainn-se an uiread uime air an oidhche nochd, mur biodh feum agaibh air? Tha fios aig an diabhul fein gu bheil feum agaibh air Criosd, agus feuchaidh e air an aobhar sin thoirt oirbh gu ’n dearmaid sibh a shireadh, agus tha fios aig na h-aingidh ann an ifrinn, mar an duine beartaeh tha air ainmeachadh’s an Tiomnadh Nuadh, gu bheul feum agaibh air Criosd, agus ag radh, Thugaibh rabhadh d’ ar braithribh “ Mu’s tig iad mar an ceudna do ’n ionad ro phiantaich so.”

Tha fios agaibh cia cho mdr’s a tha bhur feum air bhur parantaibh, agus gu’m biodh sibh ro thruagh d’ an easbhuidh : ach tha feum agaibh air Criosd mdran ni ’s mo na tha agaibh air bhur parantaibh, oir is Esan a ni suas an ait- sa, agus ait na h-uile ni eile. Tha iomadh neach dhibh air an robh pathadh uair-eigin, a- gus bhiodh sibh air toirt ni’s am bith air son beagan uisge; ach tha Esan ni ’s feumail dhuibh na bha ’n t-uisge eadhon do Shamson, ’n uair bha e gu goirt air phathadh. Dh’ fheud-

80

tadh gu robh cuid dibh a muigh ri fior dhroch oidhcbe, ’s gu’m bu mbaith leibli bbi fagus air fasgadh ; ach tha Esan moran ni ’s feumaile dhuibh na tha’m fasgadh dhoibh-se a chi an dealanach, ’s a chluinneas an tairneanaich, agus air am bheil eagal gach tiota gu’m bi iad air am milieadh. Tha Criosd ’n a dhidean o ’n fhearg a ta chum teachd, agus o’n doinionn a bhuail- eas air na h-aingidh agus a ni an sgrios. Ach cha ’n urradh mi innseadh dhuibh cia cho mdr ’s a tha bhur feum air, feumaidh sibb creidsinn gu bheil am feum so agaibh air; gur h-Esan an t-aon ni feumail. Dh’ innis ministeir diadh- uidh dhomh o chionn ghoirid, gu’m faca se balachan beag a’ gul ’s ag eigheach, le bhi mothachadh fheum air Criosd, agus a chreid gu’m bitheadh e truagh a dh’ easbhuidh air. Thubhairt caileag bheag an Duneidin, ’n uair bha i air leabaidh a bais, ris an t-seirbhiseach bha a’ feitheamh oirre. O, Cheitidh, is peacair mi. Tha nadur peacach agam, agus cionnus a shaorar mi uaithe ? “ Thubhairt duin’ dg rium o chionn ghoirid,” Ma tha peacair mdr’s an t-saoghal, ’s cinnteach gur mis am peacair sin; agus ma tha obair air son Slanuigheir an ait air bith, ’s cinnteach gur h-ann ’n am chridhe-sa. ’N uair is maith learn dol a dh’ urnuigh tha leithid do naire orm umam fein, agus mu m’ pheacadh, gur gann is urradh dhomh mo bheul fhosgladh, agus eagal cho mdr orm, gu ’n crioth- naich mi an lathair Dhe. ’S iongantach learn nach do thilg e do ifrinn mi fad roimh an am so ; agus tha mi cinnteach gu bheil iomadh

81

neach an sin, nach robli n’ a pheacair cho mor s a tha mise, agus nach ’eil neach a mach a if- rinn a’s mo feum air Slanuighear na mise. Tlia fios aig Dia air so, agus tha fios aig mo choguis leonta air mar an ceudna.” Cha ’n ’eil sibh go saoillsinn gu robh an gille dg so ’ni b’ aingidh na muinntir eile, gu robh e ’n a mheirleach, ’n a mhisgear no ’n a fhearr mionnachaidh, no ’n a pheacair dana an lathair dhaoine. Cha robh, bha a ghiulan gle stuama, agus bha e air a mheas ’n a ghille maith. Ach bha e bed a dh’ easbbuidh Dhe, agus gun ghradh do Chriosd, agus gun churam air bith mu shlaint’ ’anama, eadhon ged bba e ag ur- nuigh, ’s ged chaidh e do ’n eaglais, ’s ged bba e air a chumail o dhroch companaich, agus o pheacaibb follaiseach. Chual e searmon mu chunnart na muinntir tha gun ghradh do Chriosd, agus tbdisicb e r’ a chunnart fein fhaicinn, agus ’fheum fein a mhothachadh air Slanuighear, agus Criosd a shireadh ; agus tha mi an ddchas gu mair e bhi ’g a sbireadh, gus am faigh se e, agus maille ris-sa fois d’ a anam.

Feumaidh sibh creidsinn, gur h-e Criosd ’n a aonar d an urradh bhur tearnadh, agus bhur deanamh naomh agus sona. Smuainichidh iom- adh leanabh, agus iomadh neach eile, gu’m hi iad air an tearnadh, ma their iad an urnuighean, ma theid iad do ’n eaglais, ma leughas iad am Biobull, ma chumas iad o mhionnaibh, o ’n 61, agus an leithidean sin. Nis is barail ghorach agus ole so. Bu choir na nithe so uile a dhean- amh ; ach bu choir dhuibh cuimhneachadh aig

82

an am cheudna, nach team na nitlie so sibli, agus gur comasach Criosd ’n a aonar air sin a dheanamh. Na’m b’ urrainn do mhuinntir iad fein a thearnadh, cha bhitheadh feum air Slan- uighear. Tha Dia ag innseadh dhuibh, agus tha Criosd ag innseadh dhuibh, agus tha an Spiorad Naomh ag innseadh dbuibh, agus tha na h-ainglean ag innseadh dhuibh, agus tha’m Biobull uile ag innseadh dhuibh, gur h-Esan an t-aon Slanuighear; agus nach urradh do ni air bith bhur cionta thoirt air falbh, agus bhur deanamh naomh agus sona, mach o Uan Dhe, a bheir air falbh peacadh an t-saoghail. Ma tha sibh air ocras, cha toilich uisge sibh ; ma tha sibh air phathadh cha dean leabhraichean, no breugachain bhur toileadhadh, agus ma tha mothachadh agaibhse air bhur feum air Criosd, cha dean ni air bith bhur toileachadh ach gu ’m faigh sibh Esan. Tha fios agaibh gu ’n deachaidh Muire do ’n uaigh a shireadh Chriosd, agus nach d’ fhuair i ach aingeal; nis cha do thoilich an t-aingeal i, oir cha b’ urrainn do ’n aingeal a tearnadh.

Feumaidh a chreidsinn na tha air a radh leis na Sgriobtuiribh mu chumhachd agus mu ghradh Chriosd. Tha na h-uile cumhachd air neamh a- gus air talamh aige, agus is urradh dha an ni a’s aill leis a dheanamh; agus tha e cho maitheasach agus cho caoimhneil, ’s gu toir e dhuibh na h-uile ni air am bheil feum agaibh, ma shireas sibh e. Gu cinnteach bheir; agus cha ’n fhaod sibh smuaineachadh nach ’eil gradh aige do ’n chloinn sin tha toirt graidh, dha agus ’g a shir-

83

eadh, no, nach bi e air ’fhaotainn loo, agus nacli gradhaich e iad. Is Esan “ Prionnsa na sithe” agus “ Righ nan Rigliis Esan “ An Dia cumhachdach, agus an t-Athair siorruidh agus’s cinnteacli gu bheil cumhachd aige maith- eanas a thoirt dhuibh, agus bhur beannachadh. “ Is Esan Uan De, agus an t-Ard shagart Trb- caireach,” agus is cinnteach gu bheil e toileach bhi ’g ur deanamh naomh agus sona. So, ma ta, feumaidh sibh creidsinn. Cluinuidh sibh gu trie ministeirean agus luchd-teagaisg a’ labh- airt mu chreidimh, no, bhi creidsinn. Nis, irms- idh mi dhuibh sgeula bheag cho breagha mu chreidimh air son cloinne’s a chuala sibh riamh, agus a leugh mi ann an leabhar urramach le Mr Cecil, ministeir diadhaidh, bha ’n Lunnuinn. Tha am ministeir diadhaidh so, a chaochail o chionn ghoirid ag radh : “ Bha nighean bheag domh, aon latha, a’ cluich le grainean ghriogag, anns an robh i gabhail tlachd ro mhor; bha a h-inntinn gu h-iomlan mar gu biodh i air a slugadh suas ’n a cuid ghriogag. Thubhairt mi rithe, M’eudail, tha grainean ghriogag breagha agad an sin ?” “ Tha, Athair,” ars ise. “ Agus tha thu ro-thoilichte leotha ?” “ Tha Athair,” “ Ro mhaith, a’ nis, tilg a stigh’s an teine iad.” Sheall i gu geur orm, agus na deoir a’ lionadh a suilean, mar gu’m bu mhaith leatha aobhar thoirt dhi, air son an iarrainn oirre ni cho ro chruaidh a dheanamh. “ Ro mhaith, m’ eud- ail, dean mar is toigh leaf, ach tha fios agad gu maith nach d’ iarr mise riamh ort ni air bith a dheanamh, ach ni bha air son maith dhuit.”

84

Dhearc i orm fathast car tiota, agus le spairn mhor d’ a h-inntinn, bha gu soilleir air fhaicinn ’n a gnuis, agus a h-uchd ag at leis an oidhirp chruaidh a thug i, thilg i iad am meadhon an teine. “ ito mhaith,” ars raise, “ luidheadh iadsan an sin, cluinnidh tu ni’s rad mu ’n deigh- inn fathast, ach na h-abair aon ghuth tuilleadh mu ’n deighinn an drasd.” Beagan laithean an deigh sin, cheannaich mi dhi bdsdan lan do ghriogagan bu mho na mhuinntir ud, agus do rudan beaga breagha eile. ’N uair thainig mi dhachaidh, dh’ fhosgail mi an t-ionmhas, agus chuir mi ’n a lathair e shil i na deoir le fior shubhachas. “’S leatsa so,”ars mis, “moleanabh gradhach, air son gu ’n cbreid thu raise, ’n uair dh’ innis mi dhuit gu’m biodh e ni’s fearr air do shon na dha no thri ghriogagan dona a thilg- eadh’s an teine ; nis, tlia sin air toirt dhuit an ionmhais so. Ach a nis, mo leanabh gradhach, biodh fhios agad fhad ’s is bed thu, ciod e creidimh. Rinn mi so idle chum a theagasg dhuit eiall an fhocail sin creidimh. Thilg thu do chuid gln-logag air f'albh, ’n uair dh’ iarr mi ort, oir bha creidimh agad annam-sa, nach d' thug- mi comhairle riamh dhuit ach air son do mhaith. Biodh an creidimh ceudna agad ann an Dia, creid na h-uile focal tha Esan ag radh ’n a fhocal, eadar gu ’n tuig no nach tuig thu e, biodh creidimh agad ann-san gu bheil e ag iarr- uidh do mhaith.” Nis, mo chairdean dga gradhach, ’n uair tha Dia ag aithneadh dhuibh- se creidsinn ann an Criosd, agus dealachadh ris na h-uile ni air a sgath, ’s ann air son bhur

85

maith, agus feumaidh sibh a chreidsinn, agus sireadh air son Chriosd, mar thu e ag aithneadh dhuibh. ' Feumaidh sibh bhi ’g iarruidh Chriosd le h-urnuigh. Bhi sireadh Chriosd, tha sin a’ ciall- achadh, gu h-araidh, bhi ’g urnuigh ris, agus na h-uile shireas e, feumaidh iad sin a dheanamh le h-urnuigh. Is aithne dha-sa gu maith ciod air am bheil feum agaibh, ach is maith leis gu moth- aicheadh sibh bhur feumasa fein, agus gu ’n deanadh sibh aithnichte dha-sa iad ann an urn- uigh. Bha fios aig Dia gu maith ciod air an robh feum aig Solamh ; ach thubhairt e, “ larr, ciod a bheir mi dhuit.” Bha fios aig Criosd,

; gu robh feum aig Bartimeus air a radharc, ach \ thubhairt e ris, “ Ciod is aill leat gu ’n dean-

ainnse air do &hon ?” Feumar urnuigh a dhean- ) amh, do bhrigh’s gu ’n goirear do Dhia Fear- 1 eisdeachd na h-urnuigh; agus a’ chlann nach 1 eil ag urnuigh, tha iad a’ deanamh an comais

gu bhi toirt an ainme sin air falbh o Dhia. Tha fios agaibh nach do dhuin Criosd a chluas riamh an aghaidh nan urnuigh sin a rinneadh ris, ’n uair bha e air thalamh. Tha sibh a’ leughadh gu d’ rinn lacob gleachd ris an aingeal, agus b’ e an t-aingeal sin Criosd ; agus ’n'uair rinn lacob gul agus athchuinge, fhuair e na shir e uaith. Ma ni sibhse urnuigh gu durachdach ris, freag- raidh e bhur n-urnudgh; gu cinnteach freag- raidh. Dh’ fheudtadh nach ’eil fhios agaibh

i da mar ni sibh urnuigh, ach ma bheir sibh an 1 oidhirp, chi sibh gu ’n teagaisg esan dhuibh ■ urnuigh a dheanamh

H

86

“Is iarraidh bhur cridlie uile Dia, ’S cuiridh e spiorad umuigh

Ainniichidh mi tri urnuighean goirid fineaka as an t-Seann Tiomnadh. ’S i a’ cheud aon, um- uigh Mhaois ; “ O sasuich sinn gu modi le d’ thrdcair.” ’S i an atli aon urnuigh labels, “ O gu’m beannaicheadh tu mi da rireadh, agus gu ’m biodh do lamb learn, agus gu ’n gleidheadh tu mi o ole a chum nach craidh e mi!” ’S i ’n aon mu dheireadh, urnuigh Dhaibhidh. “ Cruthaich annam cridhe glan, a Dhe, agus ath-nuadhaich spiorad ceart an taobh a stigh dhiom; na cuimhnich ’n am aghaidh peacaidhean m’ dige.” Ainmichidh mi tri urnuighean goirid eile o ’n Tiomnadh Nuadh, bha uile air am freagairt. ’S i a’ cheud aon, urnuigh Bhartimeuais, “ losa, a mhic Dhaibhidh, dean trdcair orm.” S’ i an dara h-aon, urnuigh a’ chis-mhaoir, “ A Dhia, dean trdcair ormsa tha am pheacach.” ’S i an treas aon, urnuigh a’ ghaduiche air a’ chrann- cheusaidh, “ Thighearna, cuimhnich ormsa, ’n uair thig thu gu do rioghachd.” Feudar na h-urnuighean so bhi air an cuimhneachadh gu furasda, agus bu choir dhoibh bhi air an cant- itinn gu trie; agus tha iomadh urnuigh eile air son cloinne’s a’ Bhiobull. Cha ’n ’eil sibh gu smuaineachadh nach coir dhuibh urnuigh a dheanamh, ach a mhain air mhaduinn ’s air feasgar; feumaidh sibh bhi ’g urnuigh gu trie. Feumaidh sibh bhi ’g urnuigh air son gach beannachd tha dh’ easbhuidli oirbh ; agus gu h- araidh air son an spioraid naoimh, a’ dh’ iomp-

87

achadh bhur cridhe, agus bhur nadur, a tboirt oirbli Criosd a gliradhachadb, bhur gleidheil o gach peacadh, agus bhur tredrachadh air an t-slighe gu Neamh : feumaidh sibhbhi 'g urnuigh air son an spioraid so, do bhrlgh agus a dh’ easbhuidh air-sa, nach bhi raaith air bitli ann an aon ni a ni sibh. An siol a chuirear’s an talamh, cha ’n fhas e, mur sil an t-uisge’s an druchd air an talamh, agus mur dealraich a’ ghrian air; agus cha mho a dh’ fhasas aon ni maith ann bhur cridheachaibh-sa, mur tig Spiorad nan gras a nuas, a shuidheachadh, a dh’ uisgeachadh, ’s a bhlathachadh, ’s a thoirt fas air. Cuimhnichibh, ma ta, Criosd a shireadh le h-urnuigh. Tha balachan dg air a’ inmeach- adh ann an leabhar beag, breagha, d’ am b’ abhaist bhi cho trie ag urnuigh, agus cho trom a’ gul, ag iarruidh Chriosd, gu ’n cluinneadh a’ mhuinntir a bha’s an tigh a b’ fhaisge e gu minic, agus b’ abhaist doibh a radh “ Cuiridh urnuighean agus dedir a’ bhalachain sin a sios do ifrinn sinn !” Shil e na deoir air son gu ’n do pheacaich e gu trie an aghaidh losa Criosd, ’s gu ’n do chuir e cradh air; agus bha e ’g urn- uigh air son maitheanais. Dh’ fhoighnich mi ri caileag bheag a dh’ iarr orm urnuigh a dhean- amh ri taobh a leapa, o chionn seachduin no dha “ Ciod is maith leat gu ’n iarrainn ann an urnuigh ?" Flireagair i, “ Deanaibh urnuigh gu ’n deanadh Dia trdcair air m’ anam.” Thubh- airt mi rithe, “ Nach maith leat mi dh’urnuigh, gu faigheadh tu lasachadh ’n ad euslaint.” Thubhairt i. “ Cha ’n iarrainn lasachadh, no

88

tighinn air ais, na maitheadh Dia dhomh mo pheacaidh, ’s na ’n deanadh e trocair air m’ an- am.” Ma theid neach dhibh a luidhe, mu oidh- che gun urnuigh ri Dia trocair a dheanamh air bhur n-anamaibh, tha e ro chunnartach gu ’n dean sibh an ni ceudna a maireach, ’s an ath la, agus na h-uile la agus nach sir, ’s nach gradh- aich sibh Criosd, ’s nach teid sibh gu brath do neamh.

Feumaidh sibh Criosd a shireadh le bin leughadh a’ Bhiobuill. Bha am Biobull air a thoirt dhuinn, mar dh’ innis mi dhuibh roimhe, a chum’s gu ’n innseadh e dhuinn mu Chriosd, agus tha e ’g aithneadh dhuinn na Sgriobtuir- ean a rannsachadh, do bhrigh gu bheil iad a’ toirt fianuis uime-sa. Tha fios agaibh gu bheil e air a radh mu Thimoteus, “ O ’bige gu fm b’ aithne dha na Sgriobtuirean,” a tba comasach air sinn a dheanamh glic chum slainte. Tha mdran agaibh d’ an urradh na Sgriobtuirean a leughadh, agus earranna fada dhiubh aithris air bhur teangaibh, aig nach ’eil gradh dhoibh no do Chriosd. Tha sibh ’g an leughadh gu trie, cha ’n ann chum’s gu faigheadh sibh eblas air Criosd, ach a chum gu’m bi sibh comasach na h-earrannan a radh, tha air an sireadh uaibh. Tha e gle iomchuidh agus ceart, gu’m biodh na h-earrannan sin agaibh, ach feumaidh sibh cuimhneachadh mur ’eil gradh agaibh do ’n ni a leughas sibh, agus mur iarr sibh a thuigsinn, agus na nithe a dheanamh tha e ’g aithneadh dhuibh, cha bhi feum dhuibh ’n ur leughadh. Tha mbran ann, de dhroch clann, ’s a’ dhroch

89

mhiunntir, aig am bheil moran de ’n Bhiobull air an teangaibh, agus aig nach ’eil gradh do ’n Bhiobull, no do na tha e ag innseadh, agus tha iad ni’s miosa na mhuinntir sin agus a’ chlann sin nach fhaca, ’s nach cuala riamh mu ’n Bhio- bull. Feumaidh sibh bhi ’g urnuigh, gu ’n tugadh Dia oirbh sin a leughas sibh a thuigsinn. Tha sibh a’ leughadh, nach d’ fhuair an Etio- panach Criosd anns an earrann do Isaiah bha e a’ leughadh, gus an robh e air a shedladh dha le Philip. Feumaidh sibh urnuigh a dheanamh gu fosgladh an Spiorad bhur tuigse, chum’s gu ’n tuigeadh sibh na Sgriobhtuirean. Cha ’n fhaic neach dall, ged shoillsicheas a" ghrian, agus cha 'n urradh dhuibhse faicsinn ged ’eil an soisgeul agaibh, gus am bi bhur suilean air am fosgladh, agus am brat air a thoirt air falbh o bhur cridhe. Cha ’n fhaca Hagar an tobar gus an do dh’ fhosgail Dia a suilean. Goirear mar ainm air an Sgriobtur “ Claidheamh an Spioraid.” Nis, tha fios agaibh, nach dean claidheamh ni ’sam bith, ged ’eil e gle gheur, gus an gabh saighdear e ’n a lamh, ’s gu ’n cleachd se e. Cha dean am Biobull feum dhuibh, gus an cleachd an Spiorad e mar a chlaidheamh. Feumaidh sibh leughadh le h-ir- ioslachd, agus mar chlann bheag, suidhe aig cosaibh Chriosd, a tha teagasg nan iriosal. Feumaidh sibh smuaineachadh air na leughas sibh, an deigh dhuibh a leughadh : ’n Hair theid sibh a mach, ’s ’n uair thig sibh a stigh, ’n uair tha sibh a’ siubhal an rathaid mb dir, ’n uair tha sibh’s an achadh fhosgailte, agus ’n uair tha

h 2

90

sibh 'n ur luidhe ’« ur leabaidh ; ’n uair tba sibh ri obair aig gach idle am, bu choir dhuibh bhi a’ smuaineachadli air na leugbas sibb. Dh’ innis duine 6g dhomh, gu ’n chomhairlich ’athair dha so a dheanamh, agus gu ’n d’ rinn se e ; agus fhuair e Criosd, agus ghradhaich se e, agus chaidh e do fhlaitheanas o cheann bheagan bhliadhnaibh. Cha ’n urradh mi inn- seadh dhuibh cho iomadh balachan agus caileag mu ’n do leugh mi, a fhnair Criosd le bhi leughadh a’ Bhiobuill. Innsidh mi dhuibh mu aon neach : Fior dhroch leanabh crosda, agus chaidh e an uraidh a stigh do bhuth ceannaiche, agus ’n uair chual e comunn nam Biobull air ’ainmeachadh, ’s aim dh’ eiricli e ann an cor- ruich, agus thaisbean e gu robh fuath aige do Chriosd, le nithibh uamhasach a radh an agh- aidh a Bhiobuill : dh' innis maighstir a’ bhutha so d’ a nighean dg leis fein, bha air leabaidh a bais, a bha ’n a leanabh maith, agus dh’ fhedr- aich e rithe ciod rachadh a dheanamh. “ (J, athair,” fhreagair i, “ cuiribh sios bhur n-ainm air son Biobuill do ’n bhalachan sin, agus thug- aibh dha e.” Rinn e so, agus chaidh am Biob- ull a thoirt da; agus dh’ innis iad dha ciod a thubhairt a’ chaileag bheag. Bhuail air a chridhe, an rud a thuirt a’ chaileag ; ghabh e am Biobull, thug e leis dhachaidh e, leugh se e, agus chreid e na nithe dh’ innis am Biobull dha ; agus dh’ fhas e ’n a ghille diadhaidh, agus leugh e am Biobull do mhuinntir eile, agus bha sin air a dheanamh cuideachd ’n a mheadhon

91

feumail dhoibhsan, do iomadh neach dhuibli, a dh’ iarr Criosd le so, agus a fhuair e.

Bu choir dhuibh mar an ceudna leabhraich- ean beaga maith eile a leughadh. B’ urradh mi innseadh dhuibh mu iomadh neach 6g a fhuair Criosd, le an leithid sin do leabhraichibh a leughadh. Tha e air innseadh dhuinn aim an aon leabhar beag diadhaidh mu bbalachan bha ’n a sheoladair, bha air ’iompachadh le leughadh an leabhair sin, “ Tus agus fas Diadhachd’s an anam.” Thachair dha an leabhair so a thog- ail a ciste bha laimh ris, ’s an long air an robh e. Thoisich e air a leughadh, ach thaobh nach robh tlachd’s am bith aig anns na chunnaic e ’s an leabhar, cha b’ fhada gus an do thilg e air falbh an leabhar. Thog e a ris e, ach cha b’ fhada gus an do thilg e a ris air ais e do ’n chiste, agus bha fadal air gus an tigeadh an uair, anns am faigheadh e cead a’ chearna do ’n long fhagail anns an d’ fhuair e an leabhar. Mu dheireadh thainig an uair sin, agus ghreas e air falbh, ’s chaidh gu a dhinneir. Cha mhdr gu ’n do sguir e d’ a dhinneir, ’n uair dh’eirich e, ’s a dh’ fhag e a chuid deoch aig na seolad- airibh eile; ruith e dh’ ionnsuidh na ciste, thog e an leabhar, agus thdisich e ris r’ a leughadh. Mhair e air a leughadh, agus thainig e gu bhi ’n a fhior dhuine diadhuidh. “ ’N uair a thog mi an toiseach an leabhair sin, “ Gairm do ’n anam neo-iompaichte,” ars an duine dg diadh- uidh sin, losua Gilpin, beagan mu ’n d’ fhuair e bas, “ bha eagal orm, ’n uair mhothaich mi orm fein uile chomharraidhean an anama neo-

92

iompaichte; ach ged bha mi aon uair fuidh riaghladh cuid de napeacaibh sin, a dh’ ainmieb an leabhar, theagaisg e dhomli m’ fheumas a mhothachadh air Fear-saoraidli, agus maitli an Fhir-shaoraidh sin, agus tha mi nis air mo chur saor o ’n daorsa.” “ Bha an leabhar beag sin,” ars’ athair, “an c6mhnuidh,’n a luidhe fa choinn- eamh, o ’n uair a dll’ eireadh gus an luidheadh e ; agus aig am’s am bith, ma chaidh e mach do ’n lios a ghabhail blathas na greine, b’ e an leabhar a chompanach an sin.” Bha duine dg ann an Sasunn o cheann ghoirid, a bha ’n a ghille diadhuidh, gealltanach, bha air a thredr- achadh chum losa le leabhar beag a leughadh, “ Neart na firinn,” le Mr. Scott, agus bha sea braithrean ann an teaghlach araidh a fhuair Criosd le iad a leughadh “ Gairm an De mhdir do ’n mhuinntir neo-iompaichte” le Mr. Bac- stair. Leugh mi mu iomadh neach bha air an tabhairt a chum an Fhir-shaoraidh le leabh- raichibh beaga a leughadh. Bha boirionnach dg ann o chionn ghoirid aig an robh mi-thoil do dhiadhachd, agus thachair dhi tuiteam an tinneas-caitheimh. Thug a h-athair dhi r’ a leughadh “ Eachdraidh nighin an airich,” leabh- ran beag ro urramach, diadhuidh. Cha mhdr gu ’n do leugh i e, ’n uair a shil na dedir bhrdin o a suilibh, air son a peacanna fein, agus thdis- ich innte athnuadhachadh inntinn agus bheachd- an ; agus naoidh miosan an deigh sin, chrioch- naich i a turus ann am mdr shonas, a' tiomnadh a h-anama ann an laimhibh a slanuighir. Dh’ innis sedladair dhomh o chionn ghoirid, gu

93

robh e uair-eigin ’n a dhuine dg gle aingidh, ain-diadhuidh, agus gun chiiram air bith aige mu ’anam ; ach gu ’n robh leabhran beag a thachair air, ’n a mheadhon a thoirt air smuain- eachadh mu a chunnart fdin, agus a dh’ fhoill- sich dha ’i’heum fein air Criosd, anns an robh e a nis, an deigh mdr amhghair inntinn, air faotainn fois d’ a anam. Tha sibb a faicinn gu ’n robh leabhraichean mdr’ agus beaga air an deanamh feumail agus eifeachdach do mhuinntir eile, agus faodaidh iad bhi mar sin dhuibhse mar an ceudna, ma leugbas sibh iad. Tha mdran leabhraichean, agus leabhraichean cheist, agus laoidhean diadhuidh air son cloinne nis air an cur a mach; agus bu choir dhuibh an leughadh le ro-aire, agus moladh a thoirt do Dhia gu bheil sibh comasach an leughadh ; agus urnuigh dheanamh ris gu’m beannaich- eadh Esan dhuibh na leughas sibh agus na gheibh sibh air bhur teangaidh. Tha fhios agaibh co a thubhairt ri Timoteus, “ Thoir an aire do leughaireachd.”

Feumaidh sibh Criosd a shireadh le bhi ’g eisdeachd an t-soisgeil’s an eaglais. Tha fhios agaibh gu ’n do gheall Criosd bhi maille r’ a sheirbhiseachaibh a shearmonaicheas an soisg- eul, agus gu’m beannaicheadh Esan an ni a theireadh iad. Anns a’ chaibidil so’s am bheil ar teagasg, thu e ag radh, “ Is beannaichte an duine a dh’ eisdeas rium, a’ deanamh faire aig mo gheataibh gach la, a’ feitheamh aig ursainn- ibh mo dhorsa.” Na ’n innseadh neach dhuibh gu’m biodh deadh charaid ann an ait araidh, aig

am araidh, nach rachadh sibli, na’m bu mbaith leibb Thaicinn, dll’ ionnsuidh an aite sin aig an am sin? Fhuair a mliathair Criosd anns an teampull, agus tha Esan air fhaotainn fathast le clann anns an eaglais. Tba fhios agaibh gn robb c air fhaotainn le tri mile de mhuinntir lerusaleim, le aon searmon eisdeacbd cbaidh a sbearmonacbadb le Peadar. B’ urrainn mi innseadh dhuibh mu mhdran cloinne a shir, agus a fhuair Criosd air a’ mhodh so. Chuala mi o chionn ghoirid mu bhalachan dg a bha ’g eisdeacbd a’ mhinisteir a’ searmonachadh a dh’ innis an sgeula dhomh, agus a thainig gu bhi fuidh mhdr churam mu ’anam ’s an am; agus a labhair ris a’ mhinisteir mu a chor fein, agus thug am ministeir comhairlean iomchuidh air. Air air an ath mhaduinn bha am mi- nisteir ceudna gu bhi searmonachadh iomadh mile air falbh o ’n ait aims an d’ fhag e am balachan dg so; ach ciod e an t-ioghnadh a ghabh e ’n uair chunnaic e am balachan ag eisdeachd ris anns an ait sin mar an ceudna ! Choisich e fad na h-oidhche, gus an cluinneadh e mu Chriosd. ’S aithne dhomh iomadh neach dg, mu ’m bheil mi an deadh bharail gu ’n d’ fhuair iad Criosd 's an eag- lais. Tha mdran cloinne ann, a dh’ fhanas air falbh o ’n eaglais, agus a bhios air la an Tighearn ri mire, ri cluich, ’s ri droch ghniomharaibh, ’n uair bu choir dhoibh bhi sireatlh Chriosd; ach mu mhaireas iad anns an t-slighe sin, feumaidh iad dol a dh’ ionnsuidh ionad na ddghruinn mu dheireadh. Ach cuimh-

95

nichibh nach leoir c sibli a dhol do ’n eaglais; —feumaidh sibh eisdeachd ris an ni a chluinn- eas sibh. ’S iomadach uair a chunnaic mi clann gle mhi-churamach ’s an eaglais,—a’ coimhead mu ’n cuairt, ri gaire, agus a’ cluich le ’n leabhraichibh, no ri ni’s am bith bhiodh laimh riutha; ’s minic a chunnaic mi iad ’n an codal’s an eaglais ; ach bu choir dhoibh cuimh- neachadh, mu ’n duine 6g a choidil ’n uair bha Pol a’ searmonachadh, gu ’n do thuit e sios, ’s gu n do thogadh marbh e. Feumaidh sibh cuimh-

neachadh gu bheil am ministeir a’ labhairt briathra Dhe, agus mur h-eisd sibhse, gu bheil sibh a’ deanamh f'anoid air Dia, cho cinnteach ’s a ni sibh air-san. Bu choir dhuibh a chuimh- neachadh gu bheil ministeirean a’ labhairt libhse, ged nach ’eil iad a ghnath ag ainmeach- adh cloinne ’n an searmonaibh. Dh’ fhoigh- nich ministeir ri caileag a chrioch o chionn ghoirid an Duneidin an robh cuimhne aice gu ’n do shearmonaich e o na briathraibh :—“ Mar bhuachaille beathaichidh e a thread ; le a ghairdean cuairtichidh e na h-uain, agus giul- ainidh e iad ’n a uchd ?” “ Tha” ars ise, “ tha cuimhne agam air gu ro mhaith ; oir fhad’s a bha sibh a’ labhairt, bha mi ag iarruidh- le in' uile chridhe gu’m b’ aon do dh’ uain Chriosd mise.” Feumadh sibh feuchainn ris an ni a chluinn- eas sibh a chuimhneachadh, agus a bhi smuain- eachadh uime an deigh dhuibh dol dachaidh ; agus feumaidh sibh bhi ’g urnuigh gu’m beann- aicheadh Dia dhuibh e, ’s gu ’n deanadh e com- asach sibh bhi chreidsinn agus a’ deanamh nan

96

nithe a their am ministeir bu choir dhuibh a chreidsinn agus a dheanamh.

Feumaidh sibh bhi sireadh Chriosd le bhi frithealadh air sgoilibh sabaid. Is lionmhor a’ chlann a shir agus a fhuair Criosd aig na sgoil- ibh sabaid. Innsidh mi dhuibh mu dhithis no thriuir dhiubh. Thubhairt bean araidh o chionn ghoirid, agus i a’ toirt buidheachais do neach a bha teagasg sgoil shabaid, air son a’ churaim a ghabh e mu a nighean. “ Tha mi an ddchas,” ars i, “ gu ’m bi aobhar aig a h-athair agus agam-sa Dia a bheannachadh fad na siorruidh- eachd air son gu ’n do chuir sinn i do ’n sgoil so.” Dh’ innis a’ bhean dha an sin, gu ’n robh a fear-pdsda ’n a fhior dhroch duine, trom air droch cuideachd, ’n a mhisgear, ’n a fhear- mionnachaidh, agus air toirt thairis curam a ghabhail a ’theaghlach. An deigh dhoibh Mairi, b’ e sin ainm na caileig, a chur do ’n sgoil, b’ abhaist dhi a h-athair a chronachadh gu ciuin, stuama, air son a chuid mionnachaidh agus ’aingidheachd. Air la sabaid araidh, thai- nig e dhachaidh f'uidh ’n dall daoraich, agus e a’ mionnachadh gu sgreataidh : chrith a nighean bheag ’g a eisdeachd, agus thubhairt i, “ O athair ghraidh, na’m biodh fhios agaibh cia cho ciontach agus a tha e bhi labhairt an leithid sin a dhroch bhriathran, tha mi cinnteach nach abradh sibh iad.” Bhuail na focail so air ro throm ; agus smuainich e air a dhroch shligh- ibh, leig e dheth a chuid oil agus mionnachaidh, thionndaidh e gu bhi caomh, cairdeil ri ’bhean agus r’ a Icanabh, chaidh e gu riaghailteach do ’n

97

eaglais, leugh e am Biobull, agus thoisich e air Criosd a shireadh agus a ghradhachadh. Thu- bhairt a’ bhean aig an am eheudna, gu ’n d’ thainig i fein fuidh churam mu a slainte shiorr- uidh, o ’n uair’s a chaidh a’ chaileag do ’n sgoi], agus o tbdisich i air leughadh a Bhiobuill dlii. Dh’ fhoighnich a fear-teagaisg ri caileag big o chionn ghoirid agus i air leabaidh a bais, an robh i a’ tuigsinn an ni a bha i a’ leughadh ? Thubhairt i, “ Tha, bha mi a’ leughadh a’ chaibidil, far am bheil e ag radh pillear na h-aingidh do ifrinn, maille riu-san uile a dhi- chuimhnicheas Dia agus tha fhios agam gur

I ban-pheacair mise, ’s nach ’eil mi a’ toilltinn ni ! ’s am bith ach a dhiombadh-san; ach tha mi

an dbchas gu ’n toir e maitheanas dhomh, agus ; gu ’n gabh e do a ionnsuidh fein mi.” Mu nigh- i ean bg eile, dh’ innis fear-teagaisg sgoil-shab- I aid araidh dhomh, “ Chaidh mi g’ a coimhead

air leabaidh a bais tri no ceithir a dh’ uairean ; ’s ann mu Chriosd a b’ bill leatha bhi labhairt; bu chuis chbmhraidh Esan dhi bha aig gach am nuadh, agus aig gach am blasda. Fhuair i a ghnath aobhar-molaidh ’n a ghradh-sa do shaoghal caillte, agus dhi fein mar pheacach ciontach gu h-araidh. Tha mi an dbchas maith,

i ars am fear-teagaisg, gu bheil a spiorad sona a ms a’ deanamh aoibhneis maille r’ a fear-saor- aidh. Ann an litir bhreagha a sgriobhadh o chionn ghoirid leis a’ chlann a tha feitheamh air na sgoilean sabaid an Alba Ldh’ ionnsuidh na

| cloinne tha feitheamh air na sgoilean sabaid an Eirinn, tha na briatlira a leanas. “ O, cia chu

I

98

mor’s a tha an trocair so, ug mar tha sinn, a» gus aineolach mar tha sinn fathast, gidheadh is aobhar molaidh gun sgur e, gu ’n do theag- aisgeadh dhuinn am Biobull, an leabhar beann- alchte sin, a leughadh. Tha sinn a’ guidheadh oirbh eisdeachd r’ ar guth a null o Alba, agus sinn ag radii ribh, Rannsuichibb na Sgriobtuir- ean, oir tba iad a’ toirt fianuis mu Chriosd. Innsidh iad dhuibb co e, agus ciod e a rinn e ; tredraichidh iad sibh a dh’ ionnsuidh Dhe, a dh’ ionnsuidh Chriosd, agus a chum neimh. Agus ged nach faiceadh sinn sibh gu brath’s an fheoil, tha sinn an ddchas bhur coinneachadh air neamh, gu bhi moladh lehobhah, air son na tha e ann fein, agus air son na tha e dhuinne, agus sin fad na siorruidheachd, ’na Dhia dhuinn agus ’n a chuibhrionn. Feuch, a nis tha e ’n a sheasamh aig dorsaibh bhur chridhe, ullamh. chum bhur beannachadh.” Bha balachan dg o chionn beagan oidhchean, tha ann am fior dhroch shlainte, agus shaoil leis gu ’n robh e ri h-uchd bais. Ghairm e air a pharantan agus air a’ chuid eile do ’n chlann gu taobh a leapa, agus labhair e riutha, mar gu’m b’ ann air son na h-uaire deireannaiche, air modh dhruidht- each. ’N uair bha e a’ gabhail a chead leis a’ chlann, chomhairlich e dhoibh gu dian, iad a dh’ fheitheamh air an sgoil shabaid; gur ann an sin a fhuair e fein an ni a bha nis ’n a chomhfhurtachd agus ’n a dhdchas dha aig an uair dheireannach. Nis tha sibh a’ faicinn gu ’n do shir claim air son Chriosd, agus gu ’n d’ fhuaradh leo e, anns na sgoilibh sabaid ; a-

99

gus nach bu choir dhuibhse a shireadh far an d’ fhuair iomadb neach e. Tre an leitbid sin a mheadhona feumaidh sibh Criosd a shireadh, agus feumaidh sibh tdiseachadh r’ a shireadh air an oidhche nochd so fein. Tha iomadh neach dhibh a’ smuaineachadh gu bheil e tuill- eadh’s tra dhuibhse bhi ’g iarruidh Chriosd ; ach cha ’n ’eil smuaintealn Dhe mar a ta bhur smuaintean-sa ; oir a deir e, “ Feuch, a nis an t-am taitneach, feuch, is e an diugh ia na slainte.” Tha iomadh neach dhibh a’ smuain- eadh gu ’m hi e tra ni ’s ledir bhi sireadh Chriosd a mdireach; ach tha Dia ag radh, “ an diugh, ma chiuinneas sibh a ghuth, na cruadhaichibh bhur cridhe.” Faodaidh sibh bhi aims an t-saoghal shiorruidh mu ’n tig a maireach, agus cha ’n urrainn dhuibh an sin a shireadh no Thaotainn. Tha mi creidsinn gu

i bheil a’ chuid mhor dhibh a’ smuaineachadh gu ’n sir sibh Criosd mu’m faigh sibh am bas;

> ach cluinnidh sibh an deigh so, gu’m bi sibh an cunnart nach faigh sibh e, mur sir sibh e'aig an dearbh uair so. Dh’ innis neach dg dhomh o chionn ghoirid, agus a shuilean lan dheur, agus a chridhe lan brdin “gur minic a dh’inn- is an diabhul agus a chridhe fein da, gu ’n robh e tuilleadh’s tra dha aithreachas a ghabhail agus a pheacaidh a threigsinn, agus Criosd a shireadh; ach a nis, gu ’n d’ fhuair e mach gu ’n robh am peacadh ro shearbh, agus slighe nan aingidh ro chruaidh.” Tha briathran ar teagaisg ag innseadh dhuibh, gu’m feum sibh Criosd a shireadh gu moch ; agus fhad's a tha

100

e nis moch arm an laithibh bhur n-aois agu? bhur beatha, siribh air a shon, agus abraibh,

“ () uile chiont ar peacanna, Gian sinn le ghras-sa, Thriath, ’S a’ bhliadhna nis nach ’eil ach ur, Biodh ’tus ’s a crioch aig Dia.”

Feumaidh sibh Criosd a shireadh le bbur n-uile chridhe. Thubhairt Maois ri cloinn Israeli, “ Socraichibh bhur cridlie air na focail uile air am bheil mise toirt fianuis ’n ur measg air an la ’n diugh.” Tha Daibhidh ag radh r’ a mhac Solamh. “ Biodh aithne agadsa air Dia t’ath- ar, agus dean seirbhis da le cridhe iomlan, agus le inntinn thoilichagus tha Isaia ag radh “ Le mo spiorad’s an taobh a stigh iarraidh mi thu ’s a’ mhaduinn.” Bha Criosd gle shaothrachail aim an oibreachadh a mach bhur slainte-sa; bha e air a thoirt do ’n obair so le ’uile chridhe ; agus tha e ag aithneadh dhuibh- se sbairn a dheanamh gu dol a stigh air a’ gheata chumhang; agus ’saothrachadh air son a’ bhidh a mhaireas chum na beatha slorruidh.” Tha Criosd ag radh ribh, “ A mine, thoir dhomh-sa do chridhe.” Tha fhios agaibh gu ’m bi muinntir a’ cur thiodlacan a dh’ ionn- suidh a cheile aig amaibh araidh; a nis tha Criosd mar bhur caraid ag iarruidh tiodhlac uaibhse ; agus feumaidh sibhse an aon tiodhlac tha e ag iarruidh, no a ghabhas e uaibh, a thoirt do Chriosd—bhur cridhe. Thug na daoine glice tiodhlacan da—or, agus tuis, agus mirr ; agus nigheanan Thiruis tiodhlaicean ; agus ’c ar son nach deanadh nigheana agus mic aim an

101

aitibh eile a leithid ceudna ? Cha mhaith le Criosd gu’m biodli sibh an call le bhur cridhe a tlioirt dba. Oir ma bheirsibh dha bhur cridlie tair agus neo-fhiughail, tba e ag radh, “ Cridhe nuadh bheir mi dhuibh.” Nis an saoil sibh nach h-e cridhe nuadh an tiodhlaic a ’s fearr a fhuair sibh riamh ? Gu dearbh tha mi cinnt- each gur h-e ; agus tha mi cinnteach gu’m bu choir dhuibh bhur cridhe thabhairt do Chriosd, agus iad cho aingidh, ole, chum’s gu’m faigh- eadh sibh uaith cridhe maith, nuadh, agus naomh. ’N uair bha na sgoileirean idle, ann an sgoil araidh fad as, a’ tairgsinn tiodhlaic do am fear-teagaisg, thubhairt aon bhalachan dg r’ a mhaighstir, “ Cha ’n ’eil ni’s am bith agam a bheir mi dhuit, ach ma ghabhas tu mi fein, bheir mi mi fein dhuit.” “ An dean thu sin ?” ars a mhaighstir, “ Bheir mise ma ta thu fein a ris air ais, moran ni’s fearr na bha thu.” Mis, ma bheir sibhse bhur cridhe do Chriosd, bheir esan air ais bhur cridhe mbran, mdran ni 's fearr na fhuair e iad. Feumaidh sibh Criosd a shireadh os ceann nan idle nithe. Dh’ innis mi dhuibh roimhe cuid de na nithibh a gheibh sibh, ma shireas agus ma ghradhaicheas sibh Criosd ; agus is cinnteach mise gur fiu iad na h-uile ni eile a’s urrainn dhuibh a shireadh. ladsan a shireas agus a gheibh Criosd, gheibh iad na h-uile nithe, oir tha e air a radh ris a’ mhuinntir sin “ Is leibhse na h-uile nithe, agus is le Criosd sibhse, agus is le Dia Criosd.” Faodaidh iadsan a fhuair Criosd a radh.

*

2

102

“ D’ ad uile thiodhlacan, a Dhe, Is tusa fein a’s modha luacli; Ged fhaigheadh sinn do shaoiblireas fein, A’d’ easbhuidh, Dhe, bhiodh sinne truagh ; Ach, thus’ bhi dhuinne mar ar Dia, Bithidh sinn aoibhinn, ait, a Thriath ; Bi-sa ’n ad athair dhuinn air neamh, *S thoir uainn ni’s aill, bidb sinne seimh.

Feumaidh sibh eisimpleir an duine sin a leant- uinn tha air ’ainmeachadh le Criosd, a reio gacli ni a bhuineadh da’s an t-saoghal, chum’s gu ’n ceannaicheadh e an t-aon neamhnuid ro luachmhor. Tha fhios agaibh gu bheil duine 6g air ainmeachadh ’s an t-Soisgeul nach tug- adh seachad a chuid beartais air son Chriosd. Agus tha duine diadhuidh araidh ag innseadh dhuinn, an uair bha e fein 6g, gu m b’ abhaist da bhi ’g urnuigh ri Dia, ach gu robh eagal air gu’m freagradh Dia a chuid urnuigbean agus gu ’n tigeadh cumhachd d’ a ionnsuidh a dhean- adh diadhuidh e ; agus gu’m feumadh e an sin gach peacadh a leigeil dheth, agu;, na h uile ni a thr6igsinn air son Chriosd. Tha Dia ag radh, “ A chlann bheag, coimbidibh sibb fein o iodh- olaibhagus am bheil fhios agaibh, a chlann ghradhach, gur h-iodhol gach aon ni a bhacas sibh o bhi a’ sireadh agus a’ gradhachadh Chriosd? Tha truas agaibh ris na daoinibh bochda dubha, tha a’ cromadh sios agus ag aoradh do na h-iodholaibb cloiche ; ach bu choir dhuibh truas cho mor bhi agaibh ribh fein, ma tha sibh a’ gradhachadh bhur cluiche, bhur n-eudacb, bbur maise, bhur n-airgiod, no eadhon bhur paranta, no aon ni’s am bith, ni’s

103

mo na tha sibh a’ gradhachatlli Chriosd. Gach aon ni a tha sibh a’ gradhachadh ni ’s md na tha sibh a’ gradhachadh Chriosd, is iodhol an ni sin ; agus bu choir dhuibh nis a radh maille ri Ephraim “ Ciod tha agam-sa tuilleadh ri dheanamh ri iodholaibh ?” agus mar dheis- ciobluibh Chriosd, na h-uile ni a threigsinn agus esan a leantuinn. Dh’ fhedraich bean araidh r’ a leanabh, c’ ar son nach robh speis aige do uan breagha thug i dha. “ Tha mi a’ smuaineachadh,” ars esan, “ mu uan De a chuir ann an lathair an Athar mi.” Dh’ iarr agus ghradhaich an leanabh ud Criosd, os ceann gach aon ni eile air thalamh.

Feumaidh sibh bhi sireadh Chriosd, ged nach sireadh muinntir eile air a shon. Tha mdran cloinne, agus mdran sluaigh, a’ ruith air an t-slighe fharsuinn tha tredrachadh chum sgrios ; ach cha ’n ’eil sibhse gu V eisimpleir a leant- uinn, no am mdr shluagh a leantuinn gus an ole a dheanamh. Tha iomadh neach d’ ur luchd-edlais leis am bu mhaith bhur bacadh o bhi ’g iarruidh Chriosd, agus air a’ mhodh so, tha iad coltach ris an diabhul, a tha, a chionn ’s gu bheil e mallaichte agus truagh e fein, a’ dol mu ’n cuairt, ag iarruidh bhi deanamh mhuinntir eile truagh agus mallaichte. Feum- aidh gach neach dhibhse basachadh, agus seas- amh fa chomhair caithir-bhreitheanais Chriosd, agus freagairt air air bhur son fein ; agus cha toir e toileachas air bith dhoibh-san bhitheas air an cur do ifrinn, fios bhi aca gu bheil mdran maille riu fgin’s an ionad thruagh sin. Ach,

104

air an laimh eile, ni sin pian an luich theine ni ’s mo, agus ni’s doghruinneiche, do biirigh’s gu’m bi iadsan tha ’n an companachaibh anns an ole’s a’ bheatlia so, ’n an companachaibli anns an truaighe shiorruidh bhios an sin, agus bithidh iad a’ diteadh a cheile, ’s a’ coireachadh a cheile gu siorruidh. Bha Abel diadhuidh, agus ghradhaich e Dia, ged bha Cain aingidh, agus ged dh’ fhuathaich e Dia agus a bhrath- air ; bha Isaac diadhuidh, dh’ iarr agus ghradh- aich e Dia, ged bha a bhrathair aingidh; agus bha Joseph diadhuidh, dh’ iarr agus ghradhaich e Dia, ged nach d’ rinn a bhraithrean mar sin. Tha fhios agaibh gu bheil e air a radh mu Abiah gu ’n “ d’ fhuaradh ann ni maith thaobh an Tighearna Dia Israeli, ann an tigh lero- boaim.” Ged bha leroboam ’n a righ aingidh a rinn aoradh do iodholaibh, agus nach d’ iarr air son De, bha aig a mhac ni-eigin maith ann. Ged a dhi-chuimhnicheadh bhur parantan, bhur braithrean, agus bhur peathraichean Dia agus Criosd, feumaidh sibhse bhur Cruith-fhear a chuimhneachadh ann an laithibh bhur n-dige— feumaidh sibh esan a shireadh agus a ghradh- achadh. Is aithne dhomh duine dg, mu ’n deachaidh innseadh dhomh, gu ’n deachaidh esan an cdmhnuidh a leughadh a’ Bhiobuill, ’h uair chaidh na daoin’ dga eile bha ’g obair ’n a chuideachd a chluich, no a dheanamh uile; no, rachadh e a dh’ urnuigh an oisinn d’ an tigh. Shaltair Criosd am preasfiona ’n a aonar, agus feumaidh sibhse Criosd iarruidh, ged b’ ann ’n ur n-aonar.

105

Feumadh sibh bhi ’g iarruidh Chriosd, gun sgitheachadh. Tba moran cloinne agus mhuinn- tir eile ann, a tbdisicheas ri bhi sireadh Chriosd, agus a mbaireas greis bheag, ach an sin tha iad a’ cinntinn sgith. Nis, tha fios agaibh nach ’eil maith’s am bith sireadh air son aon ni air bith, agus toirt thairis mu ’m bi e air Thaotainn. Tba sibh a’ leughadh mu ’n bhean a chaill am mir airgid, nach do sgithich i bhi ’g a sbireadli gus an d’ fhuair i e. Na ’n rachadh sibh a’ dh’ shireadh ni’s am bith o bhur parantaibh, dh’ iarradh sibh e, agus mhaireadh sibh ag iarruidh air a shon gus am faigheadh sibh uatha e. Mu ’s maith leughadh agus ionnsuchadh,

i feumaidh sibh fuireach’s an sgoil gus an teag- I aisgear sibh, agus cha d’ thainig neach dg riamh j gu bhi ’n a sgoileir maith ann am beagan laith-

ean. Cha ’n urradh dhuibh ceaird ionnsuch- adh ann am beagan laithean, no mhiosan; feum- aidh sibh bhi bliadhnachan ’g a h-ionnsuchadh.

{ Tha fios agaibh nach do sgithich Criosd a bhi g iarruidh bhur slainte-sa; cha do smuainich e riamh mu stad, gus an do crxochnaich e an ob-

l air a thugadh dha r’ a dheanamh. Cha do sgithich Jacob a ghleachadh ris an aingeal, ach

i thubhairt e, “ Cha leig mi as thu gus am beannaich thu mi.” Cha dealaicheadh Rut ri Naomi agus r’ a muinntir, agus r’ a Dia. ’S iomadh neach dg a thdisicheas an t-slighe iarruidh chum Shion, agus a dh’ imicheas car uine ghearr air an t-slighe sin; ach ’n uair thig an t-slighe gu bhi cruaidh, deacair, tha iad an sin a’ stad, agus pillidh iad air an ais. Tha cuid dhiubh

II

106

dol fada air aghairt, agus coltach ris gu ’ra biodh iad ’n an seasamh aig geataibh nan neamb, ach cha ’n ’eil iad a’ dol a stigb. Rinn na h-dighean amaideach an ni so. Rinn an duine dg, nach robh fada o rioghacbd neimh an ni so. Nach ’eil truas agaibh ris an duin’ dg sin ? Tha truas agam dheth, agus cba ’n urr- adb mi svnuaineachadh uime gun bhi ro, ro bhrdnach air a sbon. Cuimhnicbibh, a cblann ghradbacb, gu bheil Dia ag radh, “ Ma phill- eas neach’s am bith air ais, cba bbi aig m’ an- am-sa tlacbd ann.” Cha bhi tlachd’s am bith aig Dia annaibhse, a shireas air son Chriosd car nine, ach an deigh sin a threigeas e; acb cba bbi tlachd’s am bith aig Criosd annaibh, agus na m’ b’ urradb iad, ghuileadh na h-ainglean air bhur son ; agus bithidh bhur luchd-teagaisg fuidb bhrdn air bhur son ; agus bitbidh raise ro bbrdnach air bhur son. “ Ma dh’ iarras tus’ esan, gheibhear e leat; acb ma threigeas tu e, tilgidh e uaith tbu gu brath.”

EARRANN IV.

Tha mi nis gu bhi nochdadh dhuibb, ma db’ iarras sibh Criosd gu moch’s an t-slighe so, gu ’m faigb sibh e. Is e losa Criosd, a tha labhairt ribh ann am biathraibh ar teagaisg “ an fhianuis dhileas agus fhirinneach,’’ agus gach ni tba e a’ gealltuinn, bheir e. Tha mdr- an cloinne agus iomadh neach eile bheir geall-

107

adh gun iad bhi cur rorupa a choiinhlionadh ach cha dubhairt Criosd aon ni riamh agus ni eile ’n a bheachd, oir, “ Cha duine e gu ’n deanadh e breug.” ’S iomadh uair gu m feud aithreachas bbi oirbhse gu ’n tug sibb gealladb; ach cha do ghabh Criosd riamh aithreachas air- son aon ni a gheall e, oir, “ Cha mhac an duine e gu ’n gabhadh e aithreachas.” Feudaidh sibhse gealladh a dheanamh nach bi sibb com- asach a choimhlionadlr; ach tha lan fhios aig Criosd gu bheil gach idle chumhaehd aige, agus gur h-urrainn e na h-uile ni a dheanamh ; agus aon uair’s gu ’n toir esan gealladh, cha ’n urr- ainn e a bhristeadh. Gheall esan do Dhia gu ’n oibricheadh e mach slainte air son pheacach ; agus tha fios agaibh gu ’n do chum e an geall- adh sin, ged thug, e bhi cumail a’ gheallaidh sin, a dh’ ionnsuidh an t-saoghail aingidh so c, ged thug sin da bhi fulang, ged thug e dha a chuid fola bhi druchdadh a mach ann am boinnibh mora mar fhallus, agus ged thug o dha bhi basachadh air a’ chrann mhallaichte. Feudaidh sinn bhi cinnteach an deigh do Chriosd an gealladh so a choimhlionadh, nach h-urrainn da aon ghealladh’s am bith a bhris- eadh a bheir e. Cha ’n urrainn ; “ Theid neamh agus talamh seachad, agus cha teid Thocal-sa seachad gu brath.” Tha gach gealladh uile’s a’ Bhiobull air an laimh-sgriobhadh le Criosd, air an sgriobhadh le Thuil; agus cha ’n urrainn dhoibh bhi air am briseadh. Tha briathra ar teagaisg ni’s leoir ’g a thaisbeanadh dhuibh, iadsan a dh’ iarras Criosd gu moch, gu’m faigh

108

iad e ; ged nach biodh gealladh eile air bith dhoibh mu ’n ni cheudna’s a’ Bhiobull; ach tha, gu cinnteach, iomadh gealladh eile d’ an nadur cheudna air a thabhairt anns a’ Bhiobull. ’S aithne dhiubh na briathran finealta sin a labhradh mu Chriosd, “ Mar bhuachaille beath- aichidh e a threud ; le a ghairdein cuairtichidh e na h-uain, agus giulainidh e iad ’n a uchd. Nis, 's iad na h-uain so, a’ mhuinntir 6g, an- mhunn, agus aineolaeh. Feudaidh bhi gu bheil cuid dhibh nach faca uan riamh ; ach is urrainn dhomh innseadh dhuibh gu bheil an t-uan ’n a chreutair lag, amaideach, agus seachranach ; ruithidh e air falbh o ’n chro, o ’n ionaltradh, agus theid e air seacharan, agus is trie a rach- adh a mheileachadh le fuachd, no a mharbhadh le fiadh-bheathaichibh, no a gheibheadh e am bas a dhith bidh, mur rachadh am buachaille as a dheigh. Agus gidheadh, is trie leis ’n uair a chi e am buachaille, gu ’n gabh e eagal, gu ’n ruith e uaithe, a’ smuaineachadh gur namhaid bhios aim. Ach tha gradh aig a’ bhuachaille chaoimhneil do ’n uan bhochd sheachranach, agus theid e ’n a dheigh, agus beiridh e air, agus bheir e air ais do ’n chrd e. Mur urrainn do ’n uan cumail suas ris a’ chuid eile do ’n trend ’n uair theid iad a mach gu ionaltradh, no ’n uair tha iad a’ tighinn dachaidh do ’n chrd, an sin giulainidh am buachaille air agh- airt e gu caomh; agus ma tha an t-uan cho lag ’s nach urrainn da imeachd, an sin togaidh am buachaille e ’n a ghairdeinibh, agus giulainidh se e ; agus ma bhios an t-uan air fuachd agus

109

ullamh basachadh ; an sin suainidh am buach- aille a bhreacan uime, agus cuiridh se ’n a uchd e, agus giulainidh se e gu ro churamach. Nis tha fios agaibh gu bbeil Criosd ag radii, “ Is raise am buachaille maith agus tha esan ni’s caoimhneile ri claim a dh’ iarras air a shon, na tha buachaille air bith eile ri a chuid fein uan. Ged ’eil a’ chlann tha nis a’ toiseachadh r’ a iarruidh fathast gle aineolach, agus gle lag, agus ged nach urrainn iad imeachd ach mall, cha di-chuimhnich e iad ; tha e ’g an togail anus na gairdeinibh sin bha aon uair air an sathadh ris a’ chrann-cheusaidh, direach mar rinn e ’n uair bha e air thalamh, “ Thog se iad ’n a ghairdeinibh, agus bheannaich se iad agus an uair tha iad ro lag, agus ullamh bhi basachadh le fuachd agus ocras, cuiridh se iad ’n a uchd.—’N uair chuirear iad ’s an uchd ghraidh sin, cha ’n urrainn iad bhi air an ciurradh le ocras, no le fuachd, no le fiadh- bheathachaibh. Goirear mar an ceudna de ’n bhuachaille uan Dhe, do bhrigh’s gu bheil e cho caoimhneil, cho ciuin, agus cho lan graidh ; agus an smuainich sibhse gur h-urrainn da uain a threuda fein dhi-chuimhneachadh ? Cha ’n urrainn, gu cinnteach cha ’n urrainn e an di- chuimhneachadli ; treoraichidh se iad, dionaidh se iad, beathaichidh se iad; giulainidh se iad ’n a ghairdeinibh agus ’n a uchd, thar gach cnoc agus gleann, thar gach fasach is amhainn, agus mu dheireadh thar gleann sgaile a’ bhais; agus fosglaidh e dhoibh dorus a chrd mhdir agus shiorruidh fein; gabhaidh e a stigh iad,

K

110

rtgus beathaichklh e iad; agus tredraichidh se iad ri taobli tobraichibh an uisge bhed. Tlia Criosd ag radh ribh, “ Cionnus a chuireas mi sibh a measg na cloinne ?” Tha aige, mar tha, teagh- Jach mbr agus sona, agus is maith leis sibhse bhi ’n ur buill d’ an teaghlach sin; agus fedr- aichibh ribh fein cionnus is urrainn da bhur suidheachadh a measg a chuid cloinne. Cha ’n urrainn sibh innseadh cionnus is urrainnear so a dheanamh; ach thu e ag radh, “ Nach gairm thu ormsa o ’n uair so, ag radh, m’ ath- air, bu tusa fear-stiuraidh m’ dige ?” Nach faic sibh, ma ta, gu bheil fios aige feum bhi aig an digridh air fear-stiuraidh; gu bheil e a’ tairgseadh bhi ’n a fhear-stiuraidh dhoibh, a- gus gur maith leis gu ’n gabhadh iadsan e mar am fear-stiuraidh o ’n dearbh uair so ? Ach cha ’n urrainn domh innseadh dhuibh na geallaidhean uile tha air an toirt le Criosd do chloinn, dhoibhsan a dh’ iarras e gu modi. Tha na h-uile h-aon de na geallanaibh so a’ taisbeanadh dhuinn, ma dh’ iarras sibh e, gu ’m faighear leibh e. Creidibh ’fhocal, ma ta, agus iarraibh Criosd a tha labhairt umaibh air mhodh cho caoimhneil.

Tha fios agaibh gu ’n dubhairt Criosd mu chlann, ’n uair bha e air thalamh. “ Fulaing- aibh do na leanabaibh, agus na bacaibh dhoibh teachd a m’ ionnsuidh : oir is ann d’ an leith- idibh sin a ta rioghachd neimh.” An urrainn dhuibh smuaineachadh, an deigh dhuibh na briathran sin a chluinntinn, nach bi e air fhaot- ainn leibh ma dh’ iarras sibh e ? Bha e mi- thoilichte le ’dheigciobluibh air son nach robh

Ill

rad dconach, gu’m biodh a’ chlann bheag air an toirt d’ a ionnsuidh. Tha aige-sa gradh mdran ni’s mo do ’n chloinn sin a dh’ iarras e, na ‘s urrainn bhi aig parant’s am bith, no aig fear-teagaisg’s am bith, no aig ministeir’s am bith. Nach ’eil fios agaibh ciod a thubhairt e ri Peadair, ’n uair bha e fein air ti an saoghal so fhagail, agus dol air ais do ’n ait sin as an d’ thainige ? An deigh do Pheadar a radh “ Tha fios agad gur toigh leam thu,” thubhairt losa ris “ Beathaich m’ uain.” Dh’ fheudtadh gu ’n robh eagal air nach biodh Peadar agus a dheisciobuil cuimhneachail air a chuid nan an deigh dha-san am fagail, agus tha e ag iarruidh air Peadar gun an di-chuimhneachadh, ach e g’ am beathachadh. Tha a bhriathran, direach mar gu ’n abradh e, “ Tha mo chuid-sa uan, na creutairean beaga, gradhach,—tha iad lag- chuiseach agus gorach, agus cha ’n ’eil iad comasach iad fein a bheathachadh ; ach a Shimoin, a mhic lonais, dean thusa an dionadh, an tredrachadh, agus am beathachadh ; ma tha gradh agad dhomhsa, mar tha fhios agam gu bheil, taisbean do ghradh le bhi beathachadh mo chuid uan. Innis doibh gur maith leamsa uain fhaicinn ann mo thread, agus gu goirid nach bi treud agam idir mur bi mo chuid uan air an sealltuinn riutha. Innis doibh, ’n uair bha mi direach ullamh bhi dol do neamh, gu ’n do chuimhnich mi orra, agus gu ’n d’ thug mi teann drdugh dhuitse, agus do na h-uile air am bi curam mo o threuda, bhi ro chaoimhneil ri mo chuid uan; agus innis doibh gu ’n do gheall mise, an t-Ard Bhuachaille dhoibh cuibh-

112

rionn de mo rloghachd, comh-pairt de m’ righ- chaithir, aite-suidhe aig mo bhord, agus aite arm mo chridhe.” An smuainich sibh, mo cbairdean dga, gradhach, gur h-urrainn do Chriosd a chuid nan a dhi-chuimhneacbadh, an deigh dha a leithid do nithe caoimhneil a radh umpa ri Peadar ? Am bheil sibh a’ smuain- eachadh gu ’m b’ aill leis gu ’n nochdadh Peadar caoimhneas bu mho d’ a chuid-sa uan, na tha e fein a’ nochdadh dhoibh ? Cha b’ aill, cha ’n fhaodar so a smuaineachadh : tha cridhe Chriosd lan graidh ; agus is ann o ’n chridhe sin a shruth an gradh sin uile a mhoth- aich agus a thaisbean Simon Peadar, agus Eoin, agus uile mhinisteirean, agus phobull De anns gach linn do uanaibh a threuda-sa.

Tha fhios agaibh, gu bheil iomadh neach air an ainmeachadh ’s an Sgriobtur a dh’ iarr agus a fhuair Criosd gu moch. ’S an t-Seann Tiomnadh tha sibh a’ leughadh mu Isaac, mu Joseph, agus mu Mhaois, mu Sham- uel, agus mu Dhaibhidh, agus mu Sholamh; mu Rachel, mu Rut, agus mu Esther; mu losiah, agus mu Abiah, agus mu Obadiah; mu leremiah, agus mu Dhaniel; agus mu ’n triuir dhaoin’ dga a chaidh a thilgeadh’s an amhuinn ; agus mu mhdran tuilleadh a dh’ iarr agus a fhuair Criosd ann an laithibh an dige. ’S an Tiomnadh Nuadh, tha sibh a’ leughadh mu Eoin a leig a thaic air uchd Chriosd; mu Thimoteus, neach, o dige a dh’ iarr agus a ghradhaich Criosd ; mu chlann na baintighearn taghta a dh’ imich ’s an fhirinn; agus mu

113

mhuinntir eile a dh’ iarr agus a fhuair Criosd ’n an oige. Nis, ’n uair leughas sibh mu ’n mhuinntir so a fhuair Criosd ’n an dige, nach ’eil sibh a’ faicinn iadsan a dh’ iarras e gu rrioch gu’m faigh iad e. Tha fhios agaibh cia mdr an caoimhneas ’s a nochd Criosd do chloinn ’n uair bha e air thalamh: “ Chuir e a lamhan orra, agus bheannaich e iad.” Bha aoibhneas air ’n uair chual e iad a’ glaodhaich “ Hosana do mhac Dhaibhidh,” ’N uair ghuidh duine mdr araidh air Criosd a mhac a leigheas, thug e freagradh d’ a urnuigh, agus thubhairt e “ Imich romhad, tha do mhac bed.” ’N uair lean ban-Shamaritanach Criosd, a’ guidheadh air trdcair a dheanamh oirre, agus a nighean a leigheas, a bha “ air a buaireadh gu truagh le deamhan,” fhreagair e a h-urnuigh, agus bha a nighean air a slanuchadh o ’n uair sin fein. ’N uair ghlaodh duine mach, “ A thighearn dean trdcair air mo mhac,” chronaich Criosd an deamhan, agus chaidh an deamhan a mach as. Tha fhios agaibh, an deigh do nighean dg laruis bhi marbh, gu ’n do ghairm Criosd air ais gu beatha i, agus gu ’n d’ thug e i d’ a par- antaibh dubhach ; agus an deigh do mhac bant- raich Nain bhi anns a chist-luidhe, gu ’n do thog Criosd e o na marbhaibh, ’n uair bha e dir- each ullamh bhi air a chur’s an uaigh, agus gu ’n d’ thug se e d’ a mhathair dheurach ; agus gu ’n d’ rinn so i cho sona’s a b’ urrainn math- air idir a bhi. Nis, an deigh dhuibh so uile chluinntinn, cha ’n urrainn dhuibh smuaineach- adh nach bi Criosd air 'fhaotainn leo-san a di(’

k 2

114

iarras gu modi e. Tha e cheart cho maitheas- ach agus dio caoimhneil, get! ’eil e nis air neamh, ’s a bha e ’n uair bha e air thaiamh. Is “ ard-sbagart trbcaireach” e, agus na ’m bu diomasach dhuibh ’fhaicinn ’n a sbeasamh aig deas laimh Dhe, chitheadh sibh gradh sgrxobhta air a rigb-chaithir agus air a chriin, air a laimh- ibh agus air a chridhe ; agus na ’m bu diomas- adi dhuibh an carbad fhaicinn’s am bheil esan a’ marcachd, chitheadh sibh e “ cdmhdaichte le purpur”—leis na falluinnibh sin bha air an dath ’n a fhuil, agus chitheadh sibh e “ oib- richte le gradh air son nighean lerusaleim,” agus air son gach mac agus nighean a dh’ iarras gu modi e, agus a bheir gradh da. Dh’ innis mi duibh cuid do bhriathran mhdran cloinne a dh’ iarr agus a fhuair Criosd gu moch, agus b’ urrainn mi briathra mhdran, mhdran tuilleadh innseadh dhuibh, a fhuair Criosd an deigh dha dol do neamh, agus tha nis ann an neamh maille ris. Na ’m b’ urrainn sinne a nis a’ chlann so fhaicinn, chitheadh sinn iad ’n an seasamh maille ris an Uan air Sliabh Shioin, no ’g a leantuinn “ gu tobraichibh uisge bed agus na ’m b’ urrainn duinn an cluinntinn, b’ aoibhneas duinn an guth agus iad a’ seinn “ dr- ain Mhaois agus an Uain.”—Agus na’m b’ urr- ainn duin fhedrachd riutha, am faigheadh a’ chlann sin Criosd a dh’ iarradh air a shon gu moch, theireadh iad “ Gheibh; bha sinne gu h-uile rdir naduir ’n ar clann feirge cosmhuil ribhse, ach thug e dhuinn cridhe chum e fein iarruidh ; agus dh’ iarr agus fhuair sinn e; agus

115

tha sinn a nis naomh agus sona, beo ’n a lath- air-san, a’ faicinn a ghnuis, a’ seinn a chliu, a’ beathachadh air aran na beatba, ag bl a aimh- nichibh sblais, agus a’ leantuinn an uain cia b’ c taobh a theid e.” larraibh-se e, agus gheibh sibhse e mar an ceudna, agus gheibh sibh deadh bheatha uaithe, agus uainne mar an ceudna ’n uair gbeibh sibh bas, gheibh sibh deadh-bheatha do ’n ionad shona so, agus, dluthaicher maille ruinne sibh a’ seinn an brain so, “ Dha-san a ghradhaich sinn, agus a dh’ ionnlaid sinn o ar peacaibh ’n a fhuil fein, agus a rinn sinn ’n ar righribh agus ’n ar sagartaibh do Dhia, dha-san gu robh glbir agus cumhachd gu saoghal nan saoghal, Amen.” O! eisdibh, mo chlann ghradh- ach, ri guth a’ mhbir shiuaigh so, a’ mhuinntir sin a dh’ iarr agus a fhuair Criosd gu moch. Tha iad a’ sealltuinn a nuas o ’n ionadaibh arda suidhe, agus ag radh ribh, “ Thigibh suas an so,” agus dheanadh iad idle aoibhneas, agus sheinn- eadh iad brain ni bu bhinne, na m faiceadh iad sibhse ’ga iarraidh-sa, a dh’ iarr iadsan agus a fhuair iad.

Tha sibh a’ leughadh ’s a’ Bhiobull mu ’n chaoimhneas agus mu ’n ghradh mhbr sin a thaisbean Dia aig gach am do pheacachaibh. Tha mbran mhuinntir bga, agus mbran sheana mhuinntir a tha smuaineachadh nach ’eil gradh Dhe do ’n duinne cho mbr, cho iongantach agus a tha gradh Chriosd, agus is barail amaid- each agus ole so. Tha gradh aig Dia do na h-uile a dh’ iarras agus a bheir gradh do Chriosd, gradh cho mbr’s tha aig Criosd fein doibh. Is

116

e gradh Dhe an tobair as an do shruth gach sruth leathan agus domhain trocaire agus grais, a shmth riamh dh’ ionnsuidh an t-saoghail so; agus a tha cosmhuil ris na h-uisgeachaibh a chunnaic Eseciel, a tha ghnath dol ni’s mo ann an doimhneaehd s’ ann an neart, agus tha a ghnath a’ craobh-sgaoileadh beatha agus maise, agus saoibhreis agus sonais cia b’ e air bith ait gus an sruth iad. Cha b’ urrainn do Abraham neart a ghraidh fein do Dhia a thaisbeanadh air mhodh ni b’ iongantaiche, na le umhlachd thoirt da, ’n uair thubhairt Dia “ Gabh a nis do mhac, t’ aon mhac Isaac a’s ionmhuinn leat, agus rach do thir Mhoriaih, agus thoir suas e an sin mar thabhartas-Ioisgte air aon do na beannt- aibh a dh’ inuseas raise dhuit.” Agus am b’ urr- ainn do Dhia mdrachd a ghraidh fein duinne a thaisbeanadh air mhodh a b’ iongantaiche, na a mhac ftiin a ghabhail, ’aon mhac losa Criosd, a ghradhaich e, agus ’anam a dheanamh ’n a iobairt air son peacaidh air beinn Chalbhairi ? Thug Abraham suas a mhac mar iobairt an umhiachd do aithne Dhe, chum a ghradh fein a thaisbeanadh do ’n Dia sin a thug dha Isaac agus gach beannachd eile bha aige an sealbh, agus a nochd dha a leithid a ghradh agus a chaoimhneas roimh an am sin ; ach thug Dia a mhac fein suas air son pheacach, air son a naimhdean, air an son-sa bha tabhairt fuath do Dhia, agus a thoill bhi air an sgrios. “ Tha Dia a’ moladh a ghraidh fein dhuinne, do bhrigh, ’n uair bha sinn fathast ’n ar peacachaibh gu ’n do hhasaich Criosd air ar son.” Thu parantan

117

a’ toirt thiodhlacan maitli d’ an cioinn, agus nochclaidh cairdean caoimhneas dhoibhsan aig am bi gradh dhoibh fein ; ach tha Dia a’ toirt “ a tbiodhlaic do-labhairt” d’ a naimhdibh, agus a’ toirt a mhic ro-ghradhaich air an son-sa a ta ’g a fhuathachadh fein. Nach biodh iongantas oirbh ri gradh Dhe do pheacachaibh na ’m biodh e air cur nam miltean do mhiltibh do aing- libh gldrmhor tha deanamh fi-ithealaidh dha air neamh, na’m biodh e air an cur-san a dh’ ionnsuidh an t-saoghail, chum ’s gu fulaing- eadh agus gu’m basaicheadh iad air ar son ? Tha sibh a’ smuaineachadh gu’m biodh sin ’n a dhearbhadh anabarrach iongantach air gradh Dhe. Ach tha an dearbhadh a thug e mu a ghradh fein le a mhac chur a dh’ ionnsuidh an t-saoghail moran ni’s mb,—seadh, tha e mbran ni ’s mb na bhiodh e ’n a chomharradh air gradh e a chur Ghabriel agus Mhichael, agus na h-aingil’s na h-ard-aingil, seraphim agus che- rubim a tha mu ’n cuairt a righ-chaithreach a dh’ fhulang agus a bhasachadh air ar son. Cha ’n ’eil na bithe so uile, ged ’eil aca barr- achd ann an neart, an gliocas, agus an sonas, ach ’n an creutairibh a mhain. Cha chreutair cruthaichte Criosd, ach is esan “ dealradh glbire Dhe, agus fior iomhaigh a phearsa.” Is esan Tighearna nan aingeal; chruthaich e fein iad, tha e ’g an cumail suas, agus ged bhiodh iad uile air basachadh air ar son, bu chomasach esan le ’fhocal fein a mhain an leithide eile a chruthachadh gu an ait a lionadh air neamh. ’S e bas Chriosd,—bas Emanueil dearbhadh a’s mb

118

air gradh Dhe a b’ urrainn bid air a thabhairt eadhon le lehobhah fein. “ Is gradh Dia. An so bha air a thaisbeanadh gradh Dhe dhuinne, do bhrigh gu ’n chuir e aon-ghin mhic do ’n t-saoghal chum’s gu’m bitheamaid bed trid- san.”

Tha Dia a’ gradhachadh gach neach a tha tabhairt graidh do Chriosd agus ’g a iarruidh, do bhrigh ’s gu bheil griidh aca do ’n t-slan- uighear, agus tha gradh aige-sa do Chriosd, air son gu ’n leag e sios a bheatha air son pheacach. Dh’ irioslaich Criosd e fein, agus bha e umhal gu has, eadhon has a’ chroinn- cheusaidh ; air an aobhar sin dh’ ardaich Dia e gu ro ard mar an ceudna, agus thug e dha ainm os ceann gach idle ainme. “ Nach ion- gantach an ni gu’m builicheadh e urram nuadh ainm nuadh, agus gu ’n cuireadh e gldir nuadh ri crun Chriosd, air son e a leagadh a bheatha sios air son a naimhdean fein agus naimhdean Dhe ? Dh’ ardaich Saul Daibhidh gu h-urram, do bhrigh gu ’n do mharbh e am Philiostach a bliagair gu ’n sgriosadh e Saul agus a shluagh ; ach Dh’ ardaich Dia, High nam fiaitheas Criosd, do bhrigh cha ’n atm gu ’n do sgrios, ach gu ’n do shaor e a’ mhuinntir sin a thug fuafh dha fein agus d’ a athair. Chuir righ Phersia urram air Mordecai air son gu ’n d’innis e mu ’n dithis fhear-coimhead a bha ’g iarruidh an righ a mharbhadh; ach an Righ siorruidh—chrun esan Criosd le gldir agus le h-urram, air son gu ’n do bhasaich c an ait an luchd-ceannairc sin a pheacaich an aghaidh Dhe, agus a thoill

119

bhi air an sgrios. Gheall Dia gu’m biodli a sheirbhiseach, “ air ’ardachadh, air a thogail suas, agus gu’m bitheadh e ro ard,” agus tha an gealladh so air a choimhlionadh do Chriosd, do bhrigh gu ’n do ghabh e air fein cruth seir- bhisich, ’s gu ’n do chriochnaich e obair ar slainte a thugadh dha leis an Athair. Tha sibh a leughadh “ Esan gu ’n dh’ ardaich Dia le a dheas lairah ’n a cheannard agus ’n a Shlan- uighear, a thoirt aithreachais agus maitheanais pheacanna do Israel.” Tha sibh a’ faicinn gu ’n d’ ardaich Dia Criosd gu leithid sin a dh’ urram, chum’s gu’m beannaicheadh e sibhse le maith- eanas, agus aithreachas.agus gach beannachd air am beil sibh a dh’ uireasbhuidh. Cho luath agus bha loseph air ’ardachadh gu h-urram mbr le Pharaoh, bha gach aon ni air a dheanamh a reir a thoile ; agus ’n uair bha feum aig an t-sluagh air aran, agus a ghlaodh iad ri Pha- raoh, thubhairt esan, “ Rachaibh a chum lo- seph,” agus gach neach a chaidh do ionnsuidh- sa, fhuair e na bha dh’ uireasbhuidh air. Tha Criosd air a chur os ceann uile thighe Dhe, chum’s gu rachamaid d’ a ionnsuidh-sa, agus gu’m faigheamaid uaithe gach beannachd tha aige r’ a bhuileachadh. ’N uair chaidh e suas air neamh, fhuair e tiodhlacan air son dhaoine, agus na tiodhlacan so a fhuair e o ’n Athair, builichidh e orra-san a tha toileach bhi ’g an gabhail uaithe. Cha ’n urrainn sibh smuain- eachadh cia cho ullamh’s a tha Dia a bhi buil- eachadh gach uile thiodhlaic orra-san bheir gradh do Chriosd. Tha e a’ toirt dhoibh an

120

Spioraid Naoimb, agus a’ ghrais, agus a’ chomh- fhurtachd sin idle tlia aig an Spiorad r’ am buileachadh, oir a deir e r’ aphobull “ Doirtidh mi mach mo Spiorad air do shliochd, agus mo bheannachd air do ghineil.” Tha Criosd ag radh “ Cia b’ e ni air bith a dh’ iarras sibh air an Athair a’m’ ainm-se, bheir e dhuibh,” agus tha e ag radh ris gach aon neach a dh’ iarras e mar thubhairt Elisa ris a’ bhan-Shunamaich, “ An aill leat labhairt air do shon ris an righ ?” Esan tha a ghnath ’n a fhear-eisdeachd urnuigh, freagraidh e gu cinnteach blmr n-urnuighean-sa, ma dh’ iarras sibh Criosd, “ oir, gach idle neach a dh’ iarras glacaidh e : agus cia b’ e a shireas gheibh e: agus do ’n ti a bhuaileas an dorus, fosgailear.” An Dia sin a tha ’g eisdeachd ris a’ bhochd agus ris an fheumnach, ’n uair tha iad a’ sireadh uisge, agus a deir mu Chriosd “ Is e so mo mhac gradhach, eisdibh ris”— bheir e dhuibh Criosd agus na h-uile ni maille ris, “ An ti nach do chaomhain a mhac fein, aeh a thug thairis e air ar son-ne uile, cionnus maille ris-san nach toir e mar an ceudna dhuinn gu saor na h-uile nithe ?”

A thuilleadh air gach dearbhadh mu ghradh Dhe chaidh ainmeachadh, tha iomadh ni eile air a radh aims a’ Bhiobull a thaisbeanas cia cho maitheasach agus cho caoimhneil’s a bha Dia riamh do chloinn. Tha sibh a’ leughadh ’n uair ghairm Dia Abraham, agus a gheall e a bheannachadh, agus bhi ’n a Dhia dha, gu ’n dubhairt e mar an ceudna, gu’m beannaich- eadh e a chlann, agus gu’m biodh e ’n a Dhia

121

dhoibli; agus aims gach linn an deigh sin, thug e geallana cha ’n ann a mhain d’ a phobull fein, ach mar an ceudna d’ an clann. Tha an geall- adh, arsa Peadair ris na h-Iubhaichibh “ dhuibh- se agus do bhur cloinn oir thubhairt Dia gu’m biodh eolas aca air Dia o ’n neach bu lugha gus an neach bu mho. Tha sibh a’leugh- adh ’n uair cheadaich Pharaoh aon uair do shluagh Israeli imeachd a mach as an Eiphit, gu ’m b’ aill leis gu ’m fagadh iad an cuid cloinne ’n an deigh; ach nach falbhadh Maois, a bha deanamh mar a dh’ aitlin Dia dha, gus an <V fhuair e a’ chlann uile mar an ceudna maille ris. Am Pharaoh borb so, cha ’n e am Pha-

t raoh sin bha cho caoimhneil ri Joseph, dh’aithn j e roimh sin mdran d’ an chlann bhi air am jl bathadh, agus b’ aill leis a nis a’ chlann uile a

mharbhadh, ach shaor Dia iad ; agus nach saor \ e sibhse o shatan, agus o bhur naimhdibh uile, 1 ma dh’ iarras agus ma ghradhaicheas sibh

Criosd ? Tha sibh a’ leughadh gu ’n d’ aithn Dia do na h-Israeilich an clann a theagasg, agus freagradh a thoirt do gach ceist a dh’ fhedr- aicheadh iad mu ’n aoradh agus mu ’n t-seirbhis

i bhiodh air am frithealadh leo : agus nach toir esan freagradh dhuibhse, ’n uair dh’ fhedraicheas sibh mar rinn an duine dg air ’ainmeachadh’s an t-soisgeul, “ Ciod a ni mi, chum’s gu sealbh- aich mi a’ bheatha mhaireannach ?” Tha Dia ag radh r’ a phobull “ Agus bithidh na briath- ran so tha raise ag aithneadh dhuit an diugh, ann do chridhe; agus teagaisgidh tu iad gu dichiollach do d’ chloinn, agus labhraidli tu

L i

122

umpa 'n uair slmidheas tu ann do thigh, agus ’n uair dh’ imicheas tu air an t-slighe, agus ’n uair luidheas tu sios, agus ’n uair dh’ eireas tu suas.” Dh’ aithn e dhoibli [an clann idle thoirt an ceann a cheile aig amaibh araidh, chum’s gu ’n cluinneadh iad lagh Dbg air a leughadh, agus gu’m foghluimeadh iad ’eagal- san bhi orra, chum’s gu’m biodh e gu maith maille riutha. Bha Dia ro thoilichte le Abraham do bhrigh’s gu ’n d’ aithn e d’ a chloinn slighe an Tighearna chumail; agus bha e ro dhiomb- ach air Eli, do bhrigh’s nach do theagaisg e a chlann, agus nach do smachdaich e iad ’n uair pheacaich iad. Bha e anabarrach diombach ris na parantaibh eu-c6illidh agus aingidh sin thug air an clann dol troimh an teine gu Mol- och, agus dh’ aithn e na paranta sin bhi air an clachadh gu bas. Shaor e muinntir oga o Bhabilon, far an robh an triuir dhaoine oga air an tilgeadh ’s an amhuinn dhearg-loisgeach, agus thug e air ais iad gu tir an aithrichean, ag ullachadh slighe dhirich air son a phobuill agus air son am muinntir bhige. Chaomhain e Nin- ebhe,am baile mdrsin,annan cuid air songurobh ann cho iomadh neach dg; agus tha e ag radh umpa-san uile tha gradhachadh agus ag iarruidh Chriosd “ Bithidh iad leamsa anns an la sin ’s an dean mi suas mo sheudan ; agus coiglidh mi iad, mar a choigleas duine a mhac fein a ta deanamh seirbhis da.” Is e Dia a theagaisg do Mhaois, agus do Dhaibhidh, agus do Sholamh, agus do Phdl, agus do mhuinntir eile, cho iom- adh ni caoimhneil a labhairt mu chlann, agus a

123

leithid a churam a thaisbeanadh air an son. Nis nach ’eil na nithe so, agus nithe eile, tha air an deanamh le Dia air son cloinne a’ taisbeanadh dhuinne gu bheil gradh aige do cbloinn, agus gur aill leis gu ’n iarradh iad e fein, agus gu ’n deanadh iad seirbhis da; agus gu ’n iarradh agus gu ’n gradhaicheadh iad Criosd ? Agus nach ’eil na nithe so a’ dearbhadh, iadsan idle a dh’ iarras Criosd gu moch, gu’m faigh iad e. Is raaith a dh' fhaodas sibh a radh mar thuirt lonah ’n uair chunnaic e gu ’n do chaomhain Dia Nin- ebhe,agus a’ chlann bha ’n sin, “Is aithne dhomh gur Dia grasmhor thu no mar thubhairt Israel “ annad-sa, gheibh an dilleachdan trdcair.” Thu- bhairt mic lacoib mu Bheniamin, gu ’n robh e ’n a leanabh, ’n a urra bheag, agus gu robh gradh aig ’athair da; agus a ta Daibhidh ag radh, “ Mar a ghabhas athair truas d’ a chloinn, gabhaidh an Tighearna truas dhiubh-sand’ an eagal e.” “ An sin gairmidh sibh orm, agus theid sibh agus ni sibh urnuigh rium, agus eisd- idh mise ribh. Agus iarraidh sibh mi, agus gheibh sibh mi, an uair a rannsuicheas sibh air mo shon le bhur n-uile chridhe.”

Tha mdran nithe eile air an ainmeachadh anns na Sgriobtuiribh, a tha taisbeanadh dhuinn, iadsan a dh’ iarras Criosd gu mach, gu ’m faigh iad e. Tha fios agaibh gu ’n robh e air ’aithneadh do chloinn Israeil le Dia iad a dhol a mach agus a shireadh a’ mhanaih anns a’ mhad- uinn ; agus na h-uile neach a rinn mar sin, gu ’n d’ fhuair e d’ an mhana uiread’s a bha dh’ uir- easbhuidh air. Tha Criosd ag innseadh dhuinn

124

gur h-Esan “ aran na beatha,” air a tlioirt duinne mar bha am mana do chloinn Israeli. Ma dh’ iarras sibh e, ma ta, arm am maduinn bhur laithean, gheibh sibh e, cho cinnteach a- gus a fhuair claim Israeil am mana anns a’ mhaduinn; agus ithidh sibb fad na siorruidh- eachd d’ an “ mhana fbolaicbte,” agus olaibh sibh a dh’ uisgeacha na beatha. Dh’ aithn Dia “ ceud thoradh na talmhainn, agus ceud mheas- an nan craobh idle, bhi air an toirt gach bliadh- na gu tigh an Tighearna,” agus uain, agus meinn, agus colamain oga bhi air an tabhairt suas air ’altar fein ; agus nach ’eil so a' taisb- eanadh dhuinn gur h-aill le Criosd gu ’n tugadh sibh suas sibh fein da ? Bha Elisa toilichte ’n uair a bha aran d’ an cheud thoradh, agus dias- an arbhair lana air an toirt d’ a ionnsuidh ; agus nach bi Criosd toilichte, ’n uair bheir sibh d’ a ionnsuidh-san ceud thoradh bhur beatha,— maduinn bhur laithean ? Tha Micah ag radh, “ Tha m’ anam ag iarruidh a’ cheud thoraidh,” agus nach ’eil anam Chriosd ag iarruidh ceud thoraidh abuich bhur graidh-sa ? Tha Criosd ag innseadh dhuibh gu bheil rioghachd neimhe cosmhuil ri fear-tighe a chaidh a mach gu mock anns a’ mhaduinn a thuarasdalachadh luchd- oibre g’ a fhionain ; agus nach tuarasdalaich e sibhse ’n a sheirbhis, ma tha sibh toileach gabhail ’n a sheirbhis gu modi ? Tha e ag innseadh dhuibh an duine dg a chuir cul ri tigh ’athar, nach luaithe a phill e d’ a ionnsuidh, na ghabh ’athair ris le mdr aoibhneas. Tha fhios agaibh gu ’m bu mhac ro aingidh Absalom,

125

agus gu 'n d’ rinn e iomadli droch ni; agus gu ’m b’ eigin da teicheadh o ghnuis ’athar air son a pheacanna; acb tha e air innseadh dhuibh gu ’n do “ Mhiannaich cridhe righ Dhaibhidh dol a mach a dh’ ionnsuidh Absaloim.” Tha sibbse air deanamh iomadb, iomadh droch ni, agus chaidh sibh air seacharan o Dhia, agus o ’theaghlach ; ach tha cridhe Dhe, agus cridhe Chriosd, a’ miannachadh dol a mach do bhur n-ionnsuidh, agus bhiodh iad aoibhneach bhur faicinn a’ pilleadh d’ an ionnsuidh-san, agus g’ an iarruidh. Tha Criosd a’ teagasg dhuibh cia cho cinnteach’s a tha e gu’m faigh sibh esan, ann an cosamhlachd aluinn a’ chls-mhaoir. Sheas an duine so fad as, mar gu’m biodh e a’ smuaineachadh gu ’n truailleadh a chosan mi- naomha fein an teampull; agus cha togadh e suas a shuilean gu neamh, mar gu’m biodh eagal air gnuis an De fhgargaich a choinneach- adh; agus bhuail e air ’uchd fein, mar neach a bha lan amhghair agus broin air son a pheac- anna, agus dh’ eigh e a mach “ A Dhia, dean trocair ormsa, a ta am pheacach,”—mar neach a mhothaich ’fheum fein air trdcair, agus bha an earbsa bhi air a shaoradh tre throcair a mhain. Cha bu luaithe rjnn e urnuigh na fhuair e maitheanas ; agus an Slanuighear sin a rinn trdcair airrsan, saoraidh e sibhse, ma dh’ iarras sibh e mar a rinn an duine so. Tha Criosd ag innseadh dhuibh cia cho mdr’s a tha a ghradh agus a thrdcair-sa, ’n uair tha e ag radh ris an duine d’ an do mhaith e fiachan dheich mhile talann “ Mhaith mi dhuit na

l 2

126

fiachan sin uile, cliionn gu ’n do ghuidh thu orm e; agus ’n uair tha e ag radh mu dhithis eile air an robh fiachan aige “ Agus do bhrigh nach robli aca ni leis an dioladh iad, mhaith e gu saor dhoibh araon.”

Ach cha ’n urrainn domh innseadh dhuibh na nithe uile a thubhairt Criosd, a dh’ flieuchainn duibh cia cho cinnteach’s a tha e gu’m faigh sibh e, ma dh’ iarras sibh e. Tha e air inns- eadh dhuibh mu Mhanaseh ged bha e ’n a dhuine anabarrach aingidh, a thug air sraidean lerusaleim sruthadh le fuil a cloinne, nach bu luaithe dh’ irioslaich se e fein, agus a dh’ iarr e Dia, na fhuair se e, agus a bha a pheacanna air am maitheadh. Tha sibh a’ leughadh mu ’n bhean d’ a mhuinntir Shamaria, nach luaithe dh’ iarr i an t-uisge bed o Chriosd na fhuair i e ; agus mu na deich lobhair, nach bu luaithe ghlaodh iad “ losa, mhaighstir, dean trdcair oirnne,” na dh’ eisd e, agus fhreagair e an urn- nigh. Leughaibh am Biobull uile, agus cha ’n fliaigh sibh aon neach air ainmeachadh a dh’ iarr Criosd gu moch, agus le ’uile chridhe, nach d’ fhuair e. Leughaibh an Tiomnadh Nuadh, agus cha ’n fhaie sibh aon neach dol air falbh o Chriosd a dh’ easbhuidh a bheannachd, ma dh’ iarr e a rireadh air a son. Na daoine sin chaidh a shireadh Eliah, ged nach d’ fhuair iad e, agus nach b’ urrainn doibh Thaotainn, do bhrigh agus gu ’n robh e air neamh, gidheadh, gach neach a shireas Criosd gheibh iad e. Ged a tha e nis air neamh, tha e fathast dliith air gach neach a ghairmefts air ; agus (ha e ’n a

127

sheasamh, daeach ullarah a bhi toirt maithean- ais doibli agus a bbi ’g an saoradh ; agus tba an Spiorad Naomh direach cbo ullamh bhi ’g am beannachadh ’s a tha Criosd. Na h-uile ni caoimhneil tha air an labhairt ribh anns a’ Bhiobull, is iad sin briathra an Spioraid Naoimb; agus a’ bheatha sin idle, an solus sin uile, an gradh sin uile, an naomhachd, an t-sitb, agus an t-aoibhneas sin uile a bhuilich e orra-san a dh’ iarr agus a fhuair Criosd, bha iad air an tabhairt leis an Spiorad Naomh. Is e esan fathast Spiorad nan gras, agus tha e direach a’ feitheamh ri bhi grasmbor dhuibh, agus tba e a’ miannachadh bhur slainte agus tha e air a chradh ’n uair dhiultas sibh bhi ’g irrauidh Chriosd. An cuir sibh curadh, an cuir sibh craclli air an Spiorad Naomh, a tha cho lan a gbras agus a dh’ fhirinn, le sibh bhi mairsinn neo-cburamach mu Chriosd, agus mu a sldainte mhor-sa ? Tha mi an ddchas nach cuir, ach gu ’n eisd sibh, agus gu ’n toir sibh umhlachd, an uair ann am briatbraibh aoiblineis agus grais tba an Spiorad ag radh, “ Thig, agus an neach air am bheil tart, thigeadh e. Agus cia b’ e neach leis an aill, gabhadh e uisge na beatha gu saor.”

Tha ddchas again gu bheil sibh nis a’ faicinn, ma thdisicbeas sibh ri bhi ’g iarruidh Chriosd gu moch, agus ma bhuanaicheas sibh bhi ’g a iarruidh, gu cinnteach gu’m faigh sibh e. Ma chi sibh leanabh dol do ’n sgoil gu moch, agus ri mdran saothrach hlii ’g ionnsuchadh, nach smuainich sibh gu ’n tig an leanabh ud gu bhi

128

’n a neach gle fhoghluinnte ? Ma chi sibh neach dol a mach a chum ’obair gu moch anns a’ mhaduinn, nach smuainich sibh gu ’n cuir an neach sin crioch air ’obair mu ’n tig an oidh- che anns nach urrainn do aon neach obair a dheanamh ? Ma chi sibh neach saothrachail an am an earraich, ag greidheadh a chuid fear- ainn, agus a’ cur a chuid sil, nach smuainich sibh gu ’n dean an neach ud buain’s an fhogh- aradh, agus gu’m bi pailteas loin aige ? “ Esan a thionaileas ’s an t-samhradh” deir Solamh, “ is mac glic e,” agus bithidh teachd-an -tir aige ’s a’ gheamhradh. Chi sibh an seillean beag, gniomhach, a bhuilicheas gu saothrachail an latba soilleir, grianach, samhraidh, a’ tional a bldh milise fein, cha ’n ’eil uireasbhuidh oirre ’s a’ gheamhradh, ’n uair nach urrainn di dol a mach a shireadh bldh agus ’n uair nach ’eil aon luibh r’ a fhaotainn o am b’ urrainn di mil a thabhairt. An seangan beag, ged nach ’eil aige “ fear-seolaidh, fear-amhairc, no riaghlair, ullaichidh e a bhiadh ’s an t-samhradh, agus cruinnichidh e a theachd-an-tir’s an fhoghar- adh.” Fhad’s a tha a’ gbrian a’ tabhairt sol- uis, cia cho fada no cho teth’s a bhitheas an latha, tha an seangan saothrachail r’ a obair fein ; agus ’n uair a dh’ eireas a’ ghealach, ’s a bheir i solus da, tha e air innseadh dhuinn, gu bheil e a’ dol gu trie, agus a’ togail a thighe, no a’ tional a bhidh ; agus cha luaithe gheibh e biadh’s am bith, na, mar ni an seillean, greas- aidh e dhachaidh leis, agus taisgidh e suas e air son loin geamhraidh. Agus an uair a thig an

129

geamliradh fuar, rcdta, gheibh an seangan an sin e fein gle dhion, socrach, ’n a thigh beag fein, a thog e le leithid a churam agus a shaothair, agus ithidh e gu toilichte am biadh rinn e a thional le saothar cho iongantach fad an t-samh- raidh’s an fhogharaidh. “ Imich a chum an t-seangain ; thoir fainear a shlighean, agus bi glic agus lean ’eismpleir, le bhi ’g ulluchadh ’s an t-sambradh air son a’ gheamhraidh sin tha tarruing am fagus, agus cha bhi uireasbhuidh ort, an uair bhitheas muinntir eile faotainn a’ bhais a dhith bidb. “ Is aitbne do ’n cborra bbain anns an adhar a h-am fein, agus is aitbne do ’n choluman, agus do ’n chorra-mhonaidb, agus do ’n gholan-gbaoithe am an teachd,” agus fagaidh iad aon duthaich, ’n uair thig am fuachd am fagus, agus bheir iad duthaich eile orra, far am faigh iad sambradh, chum gu’m bi iad tearuinte agus nach bi geamhradh aca ’n am bliadhna. Ma ghabhas sibh sgiathan na maidne, agus ma theicbeas sibh air son tearuinteaehd a chum Cbriosd, tearnaidb e sibh, agus bheir e sibh do ’n tir tha am fad as, agus an sin is urr- ainn duibh a radh “ Feuch, tha ’n geamhradh seachad,’ tha ’n t-uisge thairis, dh’ imich e roimhe.” Esan a dh’ ulluich aite tearuinte air son columain Noaih, an uair nach d’ fhuair i ait air son bonn a coise,—esan a tha ’g ullach- adh a bhidh fein air son an fhithich, ’n uair a ghlaodhas a chuid isean ri Dia, —esan a bhuil- icheas air feumas nan leomhan dga, an uair a dh’ iarras iad an Ion o Dhia,—esan a riaraieh- eas miann nan idle chreutair, bithidh esan gu

130

cinnteach air ’fhaotainn leo-san uile a dh’ iarras e gu modi. Feudaidh an leomhan 6g bhi air ocras, agus am fitheach 6g feudaidh e glaodh- aich gu diomhain air son bidh,—feudaidh dol as do ainmbidhibh an achaidh a dh’ uireasbh- uidh loin, agus feudaidh eunlaith nan speur basachadh tre ghainne ; ach iadsan a dh’ iarras Criosd gu modi, gu brath, gu brath, cha ’n iarr iad e an diomhanas. ■ Cha ’n iarr is luaithe a sguireas a’ ghrian o bhi dealradh, agus a’ gheal- ach bhi toirt soluis,—is luaithe a sguireas na frasan o shileadh, agus na h-aimhnichean o shruthadh,—is luaithe a sguireas aimsirean na bliadhna bhi ag atharrachadh agus a’ pilleadh, agus is luaithe bhios uine fein air a criodmach- adh, na sguireas Criosd a bhi ’g eisdeachd agus a’ toirt ffeagraidh, ’s a bhi beannachadh na muinntir a dh’ iarras gu moch e. “ Tha mi dol a dh’ ionnsuidh mo Shlanuighear,” arsa Simon Uilhelm ris an t-seirbheseach bha frith- ealadh dha air leabaidh a bhais, “ agus ma tha gradh agadsa do ’n t-Slanuighear, dean iirn- uigh ris. Eisdidh e ruit. Each a steach do d’ shedmar, agus dean urnuigh, oir gheall e gu ’n eisdeadh e riut. B’ abhaist domhsa bhi ’g urn- uigh ri mo Shlanguighear tri uairean ’s an latha, aims a’ mhaduinn, agus ’n uair thainig mi o ’n sgoil, agusjnu oidhdie. Abair ri d’ pheath- raichibh iad a bid ’g urnuigh. Innis doibh gur aill le Simon Uilhelm thu a dh’ innseadh so dhoibh.” “ Bithibh cinnteach,” arsa Elisa Cun- ingham, an la a chrioch i, “ bithibh cinnteach, gu’m buanaich sibh bhi gairm air an Tighearn ;

131

agus ma smuainicheas sibh nach eil e ag eisd- eachd ribh a nis, eisdidh e f'athast ribh, mar rinn e riumsa. ’ Deanaibh-se gu durachdach, agus le bhur n-uile chridbe, urnuigh ris an Tighearna. Ma dh’ iarras sibh e, gu cinnteach gheibh sibh e.

EARRANN V.

Tha sibh a’ leughadh anns an t-Soisgeul mu ; dhuine dg ris an robh e air a radh, “ A mhic,

imich, dean obair an diugh a’m’ gharadh-fio- na," agus a thug am freagradh so, “ Cha dean.” Faodaidh e bhi, gu bheil cuid dhibhse, ’n uair dh’ iarrar oirbh bhi sireadh Chriosd, a their mar thubhairt esan, “ Cha sir.” Ma ’s e so a ’s cainnt duibh, amhaircibh suas,—cha ’n ann rium-sa, ach ris na flaitheas, far am bheil Criosd n a shuidhe, agus innsibh dha fein nach aill leibh gu ’n iarradh sibh, e ; agus cuimhnichibh gu’m bi bhur briathran air am faotainn sgriobh- ta ’n a leabhar-sa, aig la a’ bhreitheanais. Tha ddchas again gu bheil cuid dhibh mar bha Daibhidh,—cba bu luaithe chual esan Dia ag radh, “ larraibhse mo ghnuis,” na thubhairt e, “ Do ghnuis, a Thighearn, iarraidh mi.” Ma ’s e so is cainnt dhuibhse, faicibh gu ’n dean sibh mar gheallar leibh, agus an sin, gheibh sibhse Criosd. Agus, O, cia maith an ni e Criosd fhaghail gu moch ! Dh’ innis mi dhuibh roimhe, na h-uile neach a tha faotainn Chriosd

I

132

aig am ’s am bith, gu bheil iad a’ faotainn maitheanais, gliocais, sonais, agus beatha sbior- ruidh ; ach iadsan a gheibh gu much e, gheibli, iad iomadh ni nacli urrainn bid aii- am faotainn leis a’ mhuinntir sin nach faigh Criosd ach an- moch. Eisdibh a nis beagan mhionaidean fath- ast, fhad’s a dh’ innseas mi dhuibh cuid de na beannachdan sin a bhuineas dhoibh-san a mhain, a dh’ iarras agus a gheibh Criosd ’n an bige.

Ma dh’ iarras agus ma ghradhaicheas sibh Criosd gu moch, bithidh sibh cinnteach dol do neamh, ma gheibh sibh am bas ’n ur n-dige. Faodaidh gach aon neach agaibh basachadh ann bhur n-bige ; ach’s iad a mhain a’ mhuinn- tir sin a fhuair Criosd a theid gu neamh aig am bais. Neach a tha gradhachadh peacaidh agus aingidheachd, cha ’n urrainn e bhi gu ’n teid e gu neamh ; oir cha ’n flieud aon ni a thruailleas dol a stigh do ’n ionad naomh sin ; ach gach aon neach a tha gradhachadh Chriosd, tha e a’ fuathachadh peacaidh, agus gach aon droch ni, agus co luath’s a bhas- aicheas iad, cia b’ e cho luath’s a thachaireas sin, tha iad air an gabhail gu neamh. Chaidh Abel gu neamh, agus chaidh mar an ceudna a’ mhuinntir bg dhiadhuidh idle a bhasaich riamh gus an am so o thoiseach an t-saoghail. ’S gle thric a chunnaic agus a chuala sinn gu ’n robh a’ chlann sin a thug gradh do Chriosd ro shona air leabaidh am bais, do bhrigh gu ’n do chreid, ’s gu ’n d’ aithnich iad, gu ’n robh iad a’ dol gu neamh. Thubhairt neach araidh ri caileag bg o chionn ghoirid, a bha ri h-uchd

133

bais, “ Is sona a’ chaileag thusa.” “ Cia mai- ls urrainn domb,” ars ise, “ ach bhi sona, ’n uair tha mi a’ dol gu neamh. “ A Mharta ghradh- aich,” arsa nighean dg aim an Sasunn, agus i air leabaidh a bais, r’ a piutbar, “ bheir an Tighearn combfliurtachd duit. Tha e a’ toirt comhfhurtachd domhsa a nis, tha e gu cinnteach a’ toirt comhfhurtachd domh.” Thubhairt i an deigh sin, “ O, labhraidh rium mu neamh, tha an Tighearn caoimhneil, ro chaoimhneil—coid- lidh mi ann an Criosd,—eiridh mi a ris anns- an—eiridh mi maille ris-san, aig aiseirigh nam firean ! tha ni nis a’ buadhachadh ann an Criosd ;—molaibh e,—is sona !—is sona !” Nis, nach bu mhaith leibh bhi cosmhuil ris a’ mhuinn- tir dg so ’n uair bhios sibh direach a’ basachadh ? larraibh Criosd, agus ged a thachradh nach bitheadh sibh cheart cho sona so, gidheadh theid sibh gu cinnteach gu neamh. Coidlidh bhur cuirp anns an uaigh, ’s iad sin a’ chreathal anns am bheil Criosd a’ toirt air cuirp a chuid fein cloinne fois a ghabhail; agus togar iad as na leapachaibh foisneach sin, agus bithidh iad air an deanamh cosmhuil ri corp Chriosd, aig an la dbeireannach; agus bithidh bhur n-anama a ris air an dluthachadh ri bhur cuirp, agus air an deanamh sona gu siorruidh. Cha urrainn sinn innseadh dhuibh cia cho fada an uin’ a bhios sibh air bhur deanamh sona air neamh ; cha ’n urrainnear lan sheadh an fhocail sin Siorruidheachd a mhineachadh dhuibh. Na’m biodh an talamh so uile ’n a thdir mdr gaineimh, agus na ’n tugtadh air

M

134

falbh aon smuirnean d’ an ghaineamh sin a nochd, agus aon smuirnean eile aig ceann mhile bliadhna, agus aon eile aig ceann mhile bliadhna an deigli sin, agus mar sin air aghairt, aon smuirnean aig ceann gach mile bliadhna, gus am biodh an torr mbr gaineimh air a thoirt uile air falbh,—nach fada, fada an uine a ghabh- adh e, an t-iomlan a thoirt air falbh air an ddigh so ? Gu cinnteach b’ fhada a rireadh ; ach ’n uair thigeadh an t-am anns am biodh an t-iom- lan air a thoirt air falbh, cha bhiodh fathast an t-siorruidheachd ach a mhain a’ toiseachadh.

“ Air gach aon latha, *s bliadhna, ’s mios. Thig ceann is crioch gu grad, Ach fos air bith-bhuantachd gu sior, Cha tig aon chrioch no stad Bidh aig an t-siorruidheachd gu brath, A tiis, ’s a fas, ’s a buil, ’S a dh’ aindeoin f had’s a bhios i ann, Cha tig an t-am di sgur. Dhe mhor! cha ’n urrainn leanaban maoth An sonas caomh so luadh, No cia mar’s urrainn duinn gu brath, Bhi mealtuinn t’ arois shuas. Ach ni mi mhain riut* m’ urnuigh dhian, Gu lionar mi le d’ ghradh, *S gu ’n comhnuich mi tre linntibh buan, ’S an duthaich shuas a *s fearr.”

Ma dh’ iarras sibh Criosd, agus ma gheibh sibh am bas gu h-dg, fagaidh sibh bhur paranta agus bhur cairdean sona, toilichte, ’n ur deigh. Cha toir aon ni comhfhurtachd do pharantaibh diadhuidh, ’n uair gheibh an clann bas, ach an smuain gu ’n dh’ iarr iad Criosd, agus gu bheil iad air dol do neamh gu bhi maille ris. ’N uair

135

chrioch mac na ban-Shunamaich, a bha ’n a leanabh maith, tha mi creidsinn, bha a mhath- air toilichte, agus thubhairt i “ Tba e gu maith.” Tha bean dhiadhaidh araidh ag radh ’n a litrichibh a sgriobh i, ’n uair achaochail nigh- ean leatha, “ An diugh tha Iseabail gradhach, air a h-aonadh ris an eaglais shona, bhuadhach shuas, agus air faotainn a h-aite suidhe a measg na cuideachd sin agus na cloinne bige a dh’ innis Criosd a bhiodh sona, beannaichte; tha m’ anam air a thoileachadh, tha ni ’s mo na toilichte ; tha mi ri h-aoibhneas, agus ag iarr- uidh bhi toirt altachaidh-beatha do nT leanabh graidh, air dhi nis dol as o ’s shaoghal lan peacaidh agns broin, a dh’ ionnsuidh glacaibh a Fear-saoraidh grasmhoir.” Tha bean uasal eile ag radh, agus i a’ sgriobhadh mu a leanabh a fhuair bas goirid roimh sin. “ Tha niidur ri brdn, ach tha mo spiorad a’ deanamh aoibhneis ann an Dia mo Shlanuighear. Chuir aoibh- neas mo leanaibh, air dhi bhi ’g a faicinn fein a’ dol dh’ ionnsuidh righ-chaithreach Dhe iong- antas agus solas air gach neach a chunnaic i ; agus dhomhsa a mathair, a tha air m’ fhagail dubhach, brdnach, agus aonaranach ’n a deigh, tha so dhomh ’n a fhior aobhar comhfhurtachd agus aoibhneis.” Tha ministeir diadhaidh, Mr. Blac, bha o cheann ghoirid an Duneidin ag radh mu leanabh gradhach leis fein a chaochail 6g. “ Tha mo leanabh graidh a nis, tha ddchas ag- ain, maille ri Criosd air neamh ; agus cia iong- antach an t-atharrachadh sin ! O leabaidh tinneis, gu caithir gldire | air falbh o chairdibh dubhach

136

a dh’ ionnsuidh spiorad nam firean air an dean- amh foirfe ! air falbh o Shanghai peacach, lan fulangais a dh’ ionnsuidh an t-saoghail sin a tha fior naomh, agus sior-bheannaichte! Is smuain ro chudthromach so, gu bheil, mar tha, aig an naoidhean bheag so ni ’s mo gu mbr a dh’ edlas, na tha aig an naomh a ’s iomlaine air thalamh!” B’iad na briathra deireannach a labh- air mac 6g a bha aig ministeir diadhuidh ann an Glascho chionn ghoirid. “ Gloir, gldir, do ’n Uan, a bhasaich air mo shon; cuiridh e coron fireantachd air mo cheann, agus sgeadaichidh e mi le trusgan na slainte. Tha Dr. Balfour, ath- air an leanaibh so ag radh, “ A nis, dh’ iarr- ainn a bhi toirt molaiclh do Dhia air son leithid a mhac; air son gu ’n do cheadaich e d’ a pharantaibh a mhealtuinn re ochd bliadhna, air son gu ’n d’ rinneadh e tre ghras cho abuich air son oighreachd nan naomh's an t-solus; a- gus air son gu ’n do cheadaicheadh dha fianuis cho soilleir a thabhairt aig uair a bhais mu eif- eachd grids Dhe. Thug sinn thairis gu toil- each do Thighearna ar beatha agus ar bais ar leanabh gradhach, an dochas ’fhaicinn a ris ann an cruth a’s maiseiche’s a’s glormhoire, ’s a’s cosmhuile ri mac Dhe. Tha e nis a’ mealltuinn lan bheatha an lathair righ-chaithreach Dhe.”

Bu mhaith ieam, agus tha dbchas again gu 'm bi gu h-aithghearr leabhar beagro phriseil a sgriobh ministeir araidh ann an Siorramaehd Abair-eadhoin mu nighean leis fein a chaochail ’n a h-dige, air a chur a mach, agus air a chur an laimhibh mhuinntir dga. Chitheadh iad an

137

sin cia cho sona agus tha iadsan air leabaidh am bais a bha ’g iarraidh agus a’ gradbachadh Chriosd gu mocb, ngus cia cho sona’s a tha am parantan agus an cairdean an am dealachaidh riutha. Da latha, mu ’n do chaochail an nigh- ean 6g so, thubhairt a h-athair rithe. “ Tha ddchas agam gu bheil dearbhadh agad mu do choir fein ann an Criosd.” Fhreagair i, Tha, “ Is leamsa m’ aon ghraidb, agus is leis- san mise.” Dh’ fhedraich a h-athair a ris, “ An do mhothaich thu cumhachd gras an iompach- aidh air do chridhe ?” Fhreagair i, “ Mhoth- aich, aims a’ bhliadhna 1815. bha fiosrachadh agam air ath-nuadhachadh cridhe.” Thubhairt a h-athair—“ Cha dealaicheadh tu ri do Shlan- uighear air son mile saoghal.” Fhreagair i, le beothalachd iongantaich, “ O, cha dealaich- eadh ! cha dealaicheadh !” Air an fheasgair mu ’n do clirioch i, ghairm i a h-athair, a mathair, a peathraichean, agus piuthar a mathair gu taobh a leapa, agus thubhairt i, “ O, thigibh, thig- ibh, agus faicibh cuimhneachan air saor ghras o, m’ athar ghradhaich, deanaibh urnuigh gu durachach air mo shon, gu m’ faod mi bhi ’n oidhche so, an oidhche so fein ann an uchd mo Shlanuighir. O, Fhir-shaoraidh ghraidh, thig, thig, gu luath, tha mise ullamh. O, gu ’n caith mi mo cheud Sabaid a maireach, air neamh. O, nis a pheathraichean graidh, thugaibh gradh do Chriosd, deanaibh greim air-san, agus is urrainn mi innseadh dhuibh nach treig e gu brath, gu brath sibh. O, m’ fhear- saoraidh graidh, thig, agus gabh mi: Dhuitse

M 2

138 .

tha mi a’ toirt cliu mo shlainte uile; agus a nis, ’n uair thcid mi troimh na h-uisgeacha, bi thusa maille rium. Thig, O, losa ghradhaich, ghradh- aich, thig gu luath.” Fhuair i a h-iarrtas. Air an fheasgar sin thubhairt a h-athair rium fhein, “ Dhealaich mi ri Sine ghradhach, agus is i mo bharail nach coinnich sinn tuilleadh air thalamh, agus gu ’n cuir i seachad an t-Sabaid tha nis am fagus maille ri Criosd air neamh.” Agus tha e ag innseadh dhuinn’s an leabhar bheag so ; “ Thoilich e a h-athair neamhaidh a h-ath- chuinge thoirt di; agus an sin le fior shuaimh- neas, thiomain i a spiorad ann an lamhaibh a Fear-saoraidh gradhach, agus fhuair i dol a stigh chum fois agus aoibhneas a Tighearna.”

Bha aige-sa, aig a mathair, agus aig a cairdean eile mor aoibhneas, agus sith ann an dealachadh rithe; agus thug iad buidheachas do Dhia air son na rinn e air a son-sa, agus air an son fein.

Tha sibh a’ faicinn cia cho sona ’s a dh’ fhaodas bhur parantan a bin an deigh bhur bais, ma dh’ iarras agus ma ghradhaicheas sibh Criosd gu moch. Smuainichibh cia cho dubh- aph’s a dheanadh bhur bas iad, na’m basaich- eadh sibh a dh’ easbhuidh graidh do Chriosd. Mur b’ urrainn do Ilagar bas aimsireil a lean- aibh fhaicinn, cia mar’s urrainn do pharanta diadhuidh smuaineachadh air bas siorruidh an cuid cloinne ? Tha mi creidsinn nach biodh aon latha sona aig EJi gu brath, na’m biodh e air fantuinn bed an deigh bais a dhithis mac aingidh. Agus tha mi cinnteach gu ’m bu ghort am bron a rinn Daibhid h’n uair a chual

139

e mu bhas Absaloim aingidh : bha e gu mbr air a gbluasad, agus chaidh e suas d’ a sheomar, agus ghuil e; agus thubhairt e, “ O, a mhic Absaloim ! a mhic, a mhic, Absaloim ! O, nach raise f6in a fhuair bas air do shon, Absaloim, a mhic, a mhic !”

Ma dh’ iarras sibb Criosd gu moch, bithidh sibb, ma chaomhainear sibh a chum aois,air bbur cumail o iomadh peacadh agus aingidheachd a tba air an ciontachadh leo-san, nach d’ iarr gu moch e. Tha a’ cblann sin nach ’eil a’ gradhachadh no ag iarruidh Chriosd gu moch, a’ fas gach aon la ni’s miosa, agus ni’s miosa, agus a’ mi-thoileachadh Dhe ni’s mb agus ni ’s mb ; gach aon la, tha iad a’ cur tuilleadh ri an cionta agus ri an aingidheachd, agus ag ab- uchadh ni’s mb air chionn ionad na dbghruinn shiorruidh. Ach iadsan a tha ag iarruidh agus a’ gradhachadh Chriosd gu moch, tha iad air an coimhead o iomadh peacadh, agus o mhbran aingidheachd a chiontaicheadh iad mur biodh iad air tbiseachadh gu moch Criosd iarr- uidh agus a ghradhachadh. Am bheil sibh air bharail nach robh loseph air a choimhead o iomadh droch ni re a bheatha, leis gu ’n d’ iarr agus gu ’n d’ fhuair e Criosd ’n a bige. Bha seann duine diadhuidh o chionn ghoirid a dh’ fhag sgriobhta ’n a thiomnadh deireannach, “ Gu ’n d’ thug e buidheachas do Dhia a thug maitheanas da ’n a bige, leis an robh e air a choimhead o iomadh peacadh.”

Tha gach aon neach a dh’ iarras Criosd gu moch, a’ sebladh le an eisimpleir na slighe a

140

dh’ ionnsuidh neimhe, do na h-uile a chi iad, agus tha iad ro fheumail’s an t-saoghal. Nach robh moran maith air a dheanamh le losiah ’n uair a sgrios e aig aois dba bhliadhna dheug na h-iodbala d’ an d’ rinn ’athair aoradh, agus ’n uair chuir e suas aoradh an De fhirinneich an Jerusalem ? Nach robh moran maith air a dheanamh le Joseph, bha ’n a mheadhon air na h-Eiphitich uile agus muinntir eile a thiorcadh o ’n bhas ? Bu mhaith do chloinn Jsraeil gu ’n d’ iarr Maois Criosd gu moch; agus is maith dhuinne mar an ceudna, gu ’n d’ iarr Daibhidh agus Eoin, agus iomadh neach eile Criosd gu moch, agus gu ’n do ghradhaich iad e. “ Bba mi riamh a’ smuaineachadh,” arsa neach araidh, bha ’n a dhuine ro fheumail air thalamh, “ na ’m b’ urrainn mi cuideachadh ri aon anam a shaoradh, gu’m biodh e ’n a reult, ’n a choron, ’B a choron gldrmhor.” Thubhairt ministeir diadhuidh a b’ edl domh, agus bha ’n a mheadh- on air iomadh neach og agus aosda thoirt a dh’ ionnsuidh Chriosd, ’n uair bha e a fulang pian mdr air leabaidh a bhais, “ Dh’ fhulaing- inn uile na tha mi nis a’ fulang fad mo bheatha, air sgath mi bhi ’n am mheadbon air aon anam a thoirt a dh’ ionnsuidh Chriosd,” O, iarraibhse Criosd gu moch, chum’s gu ’n cuidich sibh le muinntir eile bhi ’g a iarmidh, agus bhi ’g imeachd ’s an t-slighe a threoraicheas gu neamh.

Mar is luaithe thdisicheas sibh bhi ’g iarruidh agus a’ gradhachadh Chriosd, ’s ann is mo nine bhios agaibh, ma chaomhnas Dhia sibh,

141

gu bhur n-ulluehadh air son neimhe. ’N uair bha turns fada aig Abraham r’ a shiubhal, dh’ eirich e gu moch anns a’ mbaduinn, agus thdisich e r’ a thurus ; agus ’n uair bha obair mhor aig Solamh r’ a dheanamh, thdisich e tithe ’n a dige, agus chunnaic e an obair crioch- naichte. Cha ’n ’eil turus’s am bith co fada ris an turus o nine gu bith-bhuantachd; cha ’n ’eil obair ’s am bith cho mdr ris an obair sin bhi ’g ulluchadh air son neimhe; agus nach maith an ni dol a mach air an turus so, tdis- eachadh ris an obair so ann am maduinn bhur laithean ? Faodaidh bhur n-uine bhi gearr, faodaidh bhur grian dol fuidhe mu mheadhon la, agus ni ’s luaithe ; faodaidh bhur cosan comas imeachd a chall gu grad, agus tuisleachadh air na beanntaibh dorcha ; agus feudaidh bhur lamb an an comas oibre a chall gu grad, agus fas lag, fuar, anmhunn, agus neo-bheothail; agus faodaidh sibh bhi air bhur gairm air falbh chum na siorruidheachd, mu ’n gluais sibh aon cheum air an t-slighe gu neamh, no mu ’n saothraich sibh aon la ri ulluchadh air son saoghail eile. Ach cia cho fada air bith ’s a dh’ fhaodas bhur beatha bhi, gheibh sibh i gearr ni’s leoir air son na h-oibre mdra tha agaibh r’ a dheanamh. Feumaidh uine mhaith a chleachdach ann an ulluchadh air son bhi coinneachadh bhur luchd-teagaisg, agus a bhi ag radh dhoibh na nithe a dh’ ionnsuich sibh ; agus nach feum sibh mdran uine a dh’ ullach- adh air son Dia a choinneachadh, agus bhi deanamh seirbhis dhagu siorruidh? Gabhaidh e

142

mdran uine agus saothrach gach lus, dris, agus droighionn a spionadh a mach a talamh garbh, fasachail, agus luibhean aillidh agus taitneach, agus craobhan tarbhach a shuidheachadh ’n an ait. Tha bhur cridhe-sa, thaobh naduir, cha ’n ann a mhain mar bheanntaibh Gilboa, a bha gun driichd, gun uisge, gun achaidh air son tabhartais, acb tha iad mar am fearann a mhallaich Dia, agus a bheir uaithe foghnanna agus droigbionn agus lusan cronail; agus nach feum e saothar agus moran uine na freumhan seirbhe so a spionadh a macb, agus an ait a lionadh le luibhibh taitneach a bheir uatha tor- adh na fireantachd ? Nach maith an ni am bhi ann air son an ni chaidh a shuidheachadh spionadh a suas ; agus am bhi ann air son suidheachaidh, agus am air son bhi faghail an uisge mhoich, agus an uisge dheireannaich, a- gus am air son bhi fas mar a’ chraoibh phailm, agus gu bhi toirt a mach toraidh ann an scan aois ? Nach bu mhaith do Noah gu ’n thdisich e cho tra r’ a obair fein, agus uiread a dh’ uine bhi aige a criochnachadh mu ’n d’ thainig an dile, agus gu ’n do bhath i a’ mhuinntir sin uile rinn fanoid air agus a dhiult airc a thogail ? Nach smuainicheadh a’ mhuinntir ud uile, ’n uair thainig an dile mu dheireadh, gu ’m b’ esan an t-aon duine glic, ’n uair chunnaic iad e a nis ann an aite tearuinteachd, agus iad fein air an giulan air falbh leis na h-uisgibh cumh- achdach ? “ Na ’n iarradh tu gu moch a dh’ ionnsuidh Dhe, agus air an uile-chumhach- dach na ’n aslaicheadh tu; ged bhiodh do

143

thoiseach beag, gidheadh dh’ fhasadh do chrioch gu mor.” “ Tha sibh a’ tighinn an so” arsa Richard Bacstair diadhaidh, air leabaidh a bhais, “ a dh’ fhoghlura basachadh. Cha mhise an t-aon neach a dh’ fheumas imeachd air an t-slighe so; is urrainn mi innseadh dhuibh gu cinnteach, a dh’ aindeoin co fada’s a dh’ fhaodas bhur beatha bhi, is gearr, ni ’s leoir i gu ulluchadh air son a’ bhais.” “ O uine, uine !” arsa duin’ dg, agus e nisri h-uchd bais, “ O, air son mios, O, air son aoin seachduin, cha ’n ’eil mi ag iarruidh air son bhliadhnan, ged bhiodh na linntean tuilleadh is beag air son na h-oibre sin tha agam-sa r’ a dheanamh.”

Ma dh’ iarras agus ma ghradhaicheas sibh Criosd gu modi, gradhaichidh esan sibhse; a- gus gradhaichidh Dia sibh air mhodh shdn- ruichte, agus cuimhnichidh iad ’n uair bhios sibh aosda, an gradh moch a thug sibh. Bu mhdr an gradh a thug lacob d’ a mhac Joseph, agus bu mhdr a shonas ’n uair chual e gu ’n robh Joseph fathast bed ; ach is md na sin an gradh a tha Criosd a’ toirt dhoibh-san uile a dh’ iarras e, agus is md na sin an t-aoibhneas a ta e a’ deanamh, ’n uair chi e neach dg a’ tdiseachadh bhi tighinn bed dha-san, agus bhi ’g a ghradhachadh fein. Tha e air a smuain- eachadh gu ’n robh a leithid a ghradh sdn- ruichte aig Criosd do Eoin, do bhrigh agus gu ’m b’ esan an neach a b’ dige de na h-abstoil. B’ esan an deisciobul gradhaichte, agus luidh e air uchd Josa aig a shuipeir, agus chunnaic e

j a ghldir air a’ bheinn; agus ’n uair dh’ fhas e

144

aosda, agus chaidh a chur do eilean Phatniois, agus air a dbruideadh aims na sloehdaibh toch- ailt, tbaisbean Criosd dba, agus tbubbairt e ris. “ Na biodh eagal ort.” Bithidb mdr thoileach- as aig a’ gharadair ’n uair cbi e craobh 6g air a combdachadh thairis le meas, uisgichidh se i, agus eiridnidh se i, agus iarraidh e air muinntir amharc oirre mar shealladh ro bbreagba, agus bithidh siiil aige ’n uair dh’ fhasas i ni’s seine, gu ’n giulain i fathast tuilleadh toraidh. Mol- aidh an deadh mbaighstir an seirbhiseacb a ta . air cinntinn aosda ’n a thigh, agus ni e ulluch- adh air a shon, agus is dleasdanas thaitneach leis ’ainmeacheadh, agus duais a thoirt da air son a sheirbhis dhileis agus fhada. “ Is cuimh- neach leam thu, agus caoimbneas t’ bige,” tha Dia ag radh r’ a phobull. “ O Dhe,” thuirt Daibhidb, “ theagaisg thu mi o m’ bige ; agus a nis, ’n uair tha mi aosmhor, bath, o Dhe, na treig mi.” Cha treig Dia, cba ’n urrainn da iadsan a tbreigsinn a ni an urnuigh so : oir deir e “ Eisdibh rium a thigh lacoib, agus uile iar- mad thighe Israeil; a ghiulaineadh leam o ’n bhroinn; eadhon gu bhur sean aois, agus gu bhur fait hath, is raise fein an ti a gbiulaineas sibh.”

Tha, mar an ceudna aig mninntir dhiadh- uidh air mhodh shbnruichte gradh dhoibhsan aig am bheil gradh do Chriosd. .Tha e air inn- seadh dhuibh gu ’n robh gradh mbr aig Eli aosda do Shamuel ’n uair bha e ’n a leanabh ; ^ agus bha Pol air a lionadh le h-aoibhneas ’n uair chual e mu chreidimh Thimoteuis big;

145

agas rinn Eoin aoibhneas gu mbr ’n uair a i'huair e clann na baintighearn taghta ag im- eachd’s an fhirinn. Tha pobull De ag radii a nis mar a thubhairt iad o shean, “ Anns a’ mhoch-thrath rachamaid suas do na fion-lios- aibh, seallamaid am bheil an fhlon-chraobh air teachd fuidh bhlath, am bheil an flnon-dhearc bheag ’g a nochdadh fein. Bithidh taitneas againn uile ann am maduinn mhaith, do bhrigh gu ’n toir i dochas dhuinn gu’m faigh sinn latha maith. ’N uair a shiubhlas sinn a macb, cuiridh bran nan eun beaga aoibhneas oirnn, ’n uair shinneas iad gu binn’s a’ mhaduinn; agus bithidh gean oirnn ri blath bg nan sbbhrach agus nam pluranam eile a’s moiche a thaisb- eanas’s an earrach. Ach ni ’s taitneiche na soillse na maidne tha iadsan a dh’ iarras agus a bheir gradh do Chriosd gu modi, agus “ air an d’ fhiosraidi an ur-mhaduinn o ’n ionad a’s airde.” Is milse na brain nan doireachan brana Shioin air an seinn le teangaibh agus Ip bilibh na doinne. Ni’s sgiamhaiche na phluir- idiean an earraich tha am blath maoth a thaisb- eanas air na luibhean bga sin a dh’ fhasas ann an lios an Tighearn, agus air an sil na frasan, a- gus air an dealraich a’ ghrian, gus an taisbean iad cbmhdaidite le meas milis do ’n bhlas, agus taitneach do ’n t-suil. Thainig dithis sheann daoine diadhuidh a dh’ innseadh dhomh o chionn ghoirid, gu ’n robh aireamh beag a mhuinntir bg araidh a bha riamh roimh sin neo-churam- ach agus aingidh a nis air tbiseachadh ri bhi ’g iarruidh Chriosd, gu ’n robh iad a’ cumail cointi-

N

146

eimh ’n am measg fein air son urnuigh agus leughadh nan Sgriobtur; agus cha ’n urrainn sibh smuaineachadh cia cho toilicht.e’s a bha na daoine maith so ri bhi faicinn a’ chaochlaidh so ann an giulan na h-6igridh, agus ri bhi ’g innseadh mu dheighinn. Na ’n toisicheadh aon leanabh air an oidhche so ri bhi ’g iarruidh agus a’ gradhachadh Chriosd, tha mi a’ smuain- eachadh gu’m biodh aoibhneas, cha ’n ann a mhain a measg uile luchd-aiteachaidh neimh, ach mar an ceudna a measg bhur luchd-teag- aisg, agus uile sluaigh Dhe a chluinneadh an naidheachd mhaith so; agus air leam gu ’n deanainn fein aoibhneas maille riutha, agus gu ’n glaodhainn, mar ghlaodh clann lerusaleim “ Ho- sanah to mhac Dhaibhidh.” Tha duine diadh- uidh araidh, Mr. Lauson, ag radh, “ ’S mor gu’m b’ fhearr leam bhi ’n am athair spioradail do dh’ aon anam luachmhor, na bhi an seilbh air uile ionmhas Sholaimh, na gu ’n goirteadh dhiom Tighearn cheud rioghachd.”

Mar is luaithe thoisicheas sibh bhi ’g iarruidh Chriosd, ’s ann is mb sonas bhios agaibh’s an t-saoghal. Dh’ innis mi roitnh so dhuibh cia cho sona agus tha iadsan uile tha a’ gradhach- adh Chriosd, agus is urrainn domh n’s innseadh dhuibh gur h-e iadsan a dh’ iarras agus a ghradh- aicheas esan gu moch, a’ mhuinntir is sona air an t-saoghal. Is taitneach an ni e gradh bhi againn do pharantaibh agus do chairdibh, agus tios bhi againn gu bheil gradh aca-san dhuinne. Ghradhaich lonatan Daibhidh mar ’anam fein ; agus tha Daibhidh ag radh mu lonatan, “ JR6-

147

thaitneach bha thu dhomhsa ; b’ iongantacb do ghradh dhomhsa.” Ma tha an gradh eadar chairdean cho taitneach, cia mo is taitneiche dh’ fheumas e bhi, a bhi gradhachadh Chriosd, an caraid a’s mo, a ’s glice, agus a ’s fearr de na h-uile chairdibh, agus fios bhi againn gu bheil gradh aige-sa dhuinne, agus gu ’n ceangail e ris fein sinn fathast ni’s dluithe d’ a chridhe le cdrdaibh graidh nach urrainn bhi air am briseadh le beatha, leis a’ bhas, no le h-ifrinn ? Am bheil sibh air bharail, iadsan a

• theid modi gu tobraichibh na slainte, agus a Ibhuanaicheas re am la bhi tarruing uisge asda

sin le h-aoibhneas, nach bi ni ’s mb aca-san de ’n uisge sin, agus de ’n aoibhneas so, na bhios aca-san nach ’eil a’ dol dh’ ionnsuidh nan tobar so gus an tig am feasgar, ’n uair nach bi

! mbr uine aca bhi tarruing? Tha aig triiiir phearsaibh araidh an t-aon turus r’ a shiubhal ; tha aon diubh a’ dol a mach gun fhear-iuil

1 aige g’ a shebladh, gun Ion aige g’ a bheath- achadh. Caillidh e a shlighe gu minic, tuislich- idh, agus tuitidh e; cluinnidh e gu trie na fiadh-bheathaichean ag ulurtaich mu ’n cuairt da, chi e na nebil dhorcha a’ cruinneachadh os a cheann, agus an doinnion a’ tarruing am fagus da, lionar e le h-eagal agus le h-uamhunn ; agus ma ruigeas e crioch a thuruis idir, ruigidh e air a chaitheadh as, agus ach beag gun an deb ann. Tha aon eile a’ tbiseachadh r’ a thurus, agus dol air aghaidh re uine direach mar chaidh an ceud neach; ach mus tig e leth na slighe, coinnichidh e caraid a threbraicheas, a bheath-

148

aicheas, agus a dlilonas e gus an ruig e crioch a thuruis. Tlia an treas neach a’ fagail a dhach- aidh fuidh churam caraid a tha glic, agus com- asach, a thredraicheas a cheumanna, a bhuilich- eas air aims gach uireasbhuidh, a chuireas gach cunnart am fad uaith, agus a ghiulaineas e aim an sith, gu crioch a thuruis. Cha ruig mi leas innseadh dhuibh cd an neach d’ an trifiir so a’s md a fhuair de shonas air an t-slighe. Agus nach e sin an neach a ’s sona air thalamh a thdisich air turus na beatha fuidh churam an t-slanuighir, agus a dh’ imicheas re an la ann an solus a ghnuis, air a dhionadh le fear-coimh- eid Israeli, air a bheathachadh le h-aran na beatha, air a dheanamh aoiblmeach le dranaibh Shioin, air a sgaileadh leis a’ Mheanglan chliuit- each, agus air a thredrachadh fa dhedidh gu crioch a thuruis, gu tir an t-soluis shiorruidh, agus an aoibhneis iomlain ? “ O sasuich sinn gu mach le d’ thrdcair, a chum gu ’n dean sinn gairdeachas agus aoibhneas re ar laithean uile.” “ Chunnaic mi thu o chionn ghoirid a’ gul’s an eaglais,” arsa neach ri seann duine araidh, “ bha eagal orm nach robh thu ’n ad shlainte “ tha mi toirt buidheachais do Dhia,” ars an duine, “ tha mi a’ mealtuinn deadh shlainte, ach guil- idh mi gu trie, ’n uair smuainicheas mi gu ’n do chaith mi mo bheatha gus an d’ fhas mo cheann hath, gun edlas air an t-sith agus air an t-sonas sin tha mi nis a’ faghail ann an Criosd.” “ ’S e so mo bhriathra bais,” arsa Mata Henri, duine diadhuidh urramach a fhuair Criosd gu moch, agus a rinn seirbhis fhada dha, “ Is e beatha

149

air a caitheadh ann an seirbhis Dhe, agus an co-choraunn maille ris, a’ bheatha a’s sblasaiche agus a’s taitneicbe a ’s urrainn do neach air bith a chaitheamh’s an t-saoghal so.”

Mar is luaithe a dh’ iarras agus a ghradhaich- eas sibli Criosd, ’s ann is mo a’s urrainn sibb innseadh ann bhur scan aois mu a mhaitheas agus a throcair do bhur taobh f6in. Chunnaic mi clann a’ eruinneachadh mu ’n cuairt air saighdear aosda, agus ag disdeachd le tlachd ’n uair dh’ innseadh e dhoibh mu na duthcliann- aibh anns an robh e, mu na cathaibh a chuir e, agus mu gach buaidh a thug e air na naimh- dean ; mu a lotaibh, a chunnartaibh, agus gach teasairginn a fhuair e; agus mu na nithibh mora euchdail a rinneadh le ceannard na h-arm- ailt. Agus chunnaic mi muinntir 6g agus shean, a bha gradhachadh Chriosd a’ cruinneachadh mu ’n cuairt air-san bha ’n a shean saighdean le Criosd, agus iad ag eisdeachd le h-aoibhneas r’ a bhriathraibh, ’n uair dh’ innis e dhoibh mu a chathaibh fein, mu a naimhdibh, mu gach buaidh a fhuair e orra, mu a lotaibh, a chunn- artaibh, agus a shaorsaibh uatha; mu a cho- shaighdeiribh, agus ’innealaibh cogaidh, agus gu h-araidh mu chumhachd, mu ghliocas, mu mhaitheas Chriosd “ Ceannard a shlainte.” Is moradh’innseas e chum foghlum agus rabhadh a thoirt do mhuinntir eile, mu a laigsean fein, mu ’eagalan fein, mu lionmhoireachd, mu neart, agus mu ain-iochdmhoireachd a naimhdean : agus is mdr a dh’ innseas e a chum misneachd a thoirt do dhream eile, uime-san a chuir

N 2

150

comhdach air a cheann an latha a chath , agus a sgaoil bratach a ghraidh fein thairis agus mu ’n cuairt air; a leighis gu trie e ’n uair a chaidh a ledn, a thog e, ’n uair bha e air tuiteam, agus a rinn cotnasach e gu trie mar armailt Ghid- eoin, ged a bha e fann, bhi leantuinn air agh- airt, eadhon ’n uair bha muinntir eile, mar a rinn clann Ephraim, “ a’ tionndadh an cidaobh an latha a’ chath,” agus a thaisbean da gu trie, gu robh e anns na h-uile ni, tuilleadh agus n a fhear-buadhachaidh, trid-san a ghradhaich e. Nach ’eil cainnt neach aosda a thug gradh do Chriosd gu moch, a’ toirt urachaidh, agus aoibh- neis do ’n chridhe ; agus nach ’eil i mar bha briathra Mhaois ’n a shean aois, a’ sileadh mar an druchd, mar an t-uisge min air na luibhean maoth ? Nach ’eil i, mar bha briathran losuaih ’n a shean aois, a’ taisbeanadh “ Nach d fhail- nich aon ni de na h-uile nithe maithe a labhair an Tighearn a Dhia uime.” Nach taitneach bhi ’g eisdeachd ris an ni tha air a radh ann an sean aois, leis-san a bha ’g bl re a laithean a tobar a’ ghraidh ; agus d’ an urrainn innseadh dhuinn gu ’n d’ fhuair e a ghnath an tobar sin, ’n a bige, agus ’n a shean aois fein, ’s an t-samh- radh, agus anns a’ gheamhradh, ’n a thobar saoibhir,..lan, a’ cur thairis, agus a dh uraich e aig gach am le h-uisge beb ? Tha a leithid sin do neach mar an rbs, an luibh sin, ged is aluinn e ’n uair tha a dhuillean air an uisgeach- adh le druchd na maidne a’ fbsgladh ris a’ oiirbin, gidheadh a bheir uaithe an fhaile a’s cubhraidh, ’n uair tha a bhlath bg air crionadh,

151

agus a dhuille air seargadh. Is taitneach bhi ’g eisdeachd Shamueil Ruterford, an diadhair urramach sin ag radh, ’n uair bha e air a shlighe do bhaile Abair-eadhon “ Tha fios agam gu ’n dean Criosd dhomh am baile sin Abair-eadhon mar mo gharadh ro-thaitneach,” agus ’n uair bha e am priosan aims a’ bhaile sin, air a gheur- leanmhuinn gu goirt, tha e ag radh, “ Tha Criosd a’ toirt air an luibh thioram, sheargta, a bhlath chur a mach mar an lili, agus a bhi fuidh bhlath mar Lebanon. Ghradhaich e mi roimh an am so, tha fios agam, agus tha agam blath ur a ghraidh. Cha ’n ’eil ni uam, ach cionnus a ghradh a chur an ceill. Ged bhiodh an saoghal uile ’n a thosd, cha ’n urrainn mise bhi ’n am thosd. Gu ’n dednaicheadh Dia gu ’n robh fios aig an rioghachd uile air na rinn Criosd air son m’ anama, agus gu ’n cuidich- eadh iad mi gu esan a mholadh a’s e an ti is maiseiche, ’s is mo am measg dheich mile. Cia sona’s a bhiodh m’ anam do chuideachadh gu esan a ghradhachadh, agus gu edlas a ghabh- ail air cho sona’s a tha iadsan a rinn cinnteach dheth-san an deadh am.” Nach taitneach bhi Cluinntinn Pholicarp ag radh riu-san bha dol d’ a mharbhadh, air son nach mallaicheadh e Criosd “ Tha mi nis air deanamh seirbhis da ceithir fichead bliadhna ’s a sea, agus re na h-uine sin uile cha d’ rinn e aon lochd orm ; cia mar, ma ta, is urrainn domh toibhenm a thoirt do mo righ agus mo Shlanuighear ?” Ged ’eil co iomadh dhibh a nis ’g am eisdeachd, cha ’n ’eil e coslach gu ’m hi a h-aon dhibh

152

beo cho fada, ’s gu’m bi sibh comasach an ni thubhairt an duino urramach so a radh ; ach ma thdisicheas sibh a nis ri Criosd iarmidh agus a ghradhachadh, bitbidb sibb comasacb ann an nine ni’s lugha na ceithir ficbead bliadbna’s a sea, mdran innseadh mu a chaoimbneas agus a ghradh do bhur taobh fein.

’S iad a’ mbuinntir sin a dh’ iarras Criosd a- gus a bheir gradh dha-san gu moch, mar is trice, a’ mbuinntir a’s sona ri am am bins ann an sean aois. Chunnaic mi long a’ pilleadb o tbaisdeal fada, agus sealbhmhor, a’ teachd a stigh do ’n chala le glaodh aoibhneis, le deadli shoirbheas, le lan shruth ’n a deigh, le a cuid sedl mdra, geala air an sgaoileadh a mach, agus a cuid bratach a suas ris an speur. Chunnaic mi a’ ghrian ag eirigh ’n a h-aillteacbd a measg ruthadh na maidne moich, a’ siubhal ’n a treun neart troimb ’n iarmailt gblan sboilleir, agus a’ luidbe gu buadhach, ag dradh nan speur agus na talmhainn le a caomh dhearsaibb soillseacb dearg-bbuidhe. Chunnaic mi mac dleasdanach agus gradhaichte ’n a luidhe sinte air leabaidh a bhais, agus a pharant caomh ri caithris bhrdn- ach os a cheann, agus e a’ cur sedl air a chluas- aig, a’ siabadh nan deur o a shuil, agus a’ dean- amh gach aon ni a b’ urrainn do sheallan- aibh caoimbneil bhriathraibh, do agus do gbniombaraibb a dheanamh a chum comhfhurt- achd agus fois a tboirt da; agus chunnaic mi an Criosduidh aosda, a dh’ iarr, agus a fhuair Criosd gu modi, air a lionadh le sitb, agus e sona ann an gradh Chriosd, a’ deanamb aoibh-

153

neis ami an dochas gloire Dlic, direach aig crioch a thuruis a shoillsich ni bu mho agus ni bu mho a chum an la iomlain, agus a’ feith- eamli ri “ slighe a steach do rioghachd shior- ruidh ar Tighearn agus ar Slanuighir losa Criosd bhi air a frithealadh dha." Cia cho sona ’s a bha lacob, a fhuair bas agus e a’ feitheamh ri slainte Dhe, agus a’ gairm bheann- achd air a chuid cloinne ! Cia cho sona’s a bha Maois, ’n uair bhasaich e, an deigh dha Dia fhaicinn aghaidh ri h-aghaidh, agus an tir mhaith chaidh a ghealltuinn do shluagh Dhe fhaicinn o mhullach Pisgaih ? Nach robh Daibhidh sona, ’n uair labhair e air leabaidh a bhais mu ’n chumhnant sin bha dha-san mar a shlainte uile, agus mar ’uile iarrtas. Agus nach robh Simeon a dh’ fheith fada ri solas Israeli, ’n uair ghlaodh e, agus Criosd aige ’n a ghaird- einibh aosda, agus na flaitheas aige ’n a lan- amharc, nach robh esan ro-shona, ’n uair ghlaodh e, “ A Thighearn tha thu leigeadh do d’ sheirbhiseach siubhal an sith.” Chi na scan Chriosduidhean gu trie, mar chunnaic Stephan, Criosd ’n a sheasamh aig deas-lamh Dhe, ull- amh bhi ’g an gabhail a steach chum neimh, agus bhi toirt dhoibh crun na gloire nach searg as. Tuitidh iad ’n an codal ann an Criosd; agus cd leis, no co dha nach bu shona codal ’n a ghairdeinibh-sa, agus dol a stigh a dh’ ionn- suidh na fois sin o pheacadh agus o thrioblaid a ta feitheamh air sluagh Dhe ? Thubhairt Mr. Haliburton diadhuidh, uine ghearr mu ’n do chaochail e, “ Tha toiseach agus deireadh na

154

diadhachd ro iongantach milis. Tha fadachd orm air son a shlainte. Fhuair mi e. Tha mi air mo lionadh le buidheachas dha. Tha mi a’ basachadh a' deanamh aoibhneis anns an Tigh- earna.” ’S ainneamh uair a leugh mi briathra a’s aillte na bha air an labhairt le Huistein Mac-Alla, ’n uair bha a naimhdean ’g a chur gu bas anns an t-seathamh bliadhna thar fhich- ead d’a aois, air son e bhi a’ gradhachadh Chriosd agus a’ searmonachadh a shoisgeil, “ Sian leibh, athair, a mhathair, a’ luchd-daimh, a chairdean ; slan leibli, biadh, deoch ; slan leibh, a reultan, a ghealaich, a ghrein ; do deadh bheatha-sa, Dhe agus Athair, do dheadh bheatha-sa, a Thighearn losa, mhilis, ghradhaich, thusa eadar- mheadhonair a’ choimhcheangail nuaidh; do dheadh bheatha-sa, thusa, a Spioraid nan gras, agus a Dhe nan idle sholas ; do dheadh bheatha- sa, a ghldir shiorruidh; do dheadh bheatha-sa, bheatha mhaireannaich ; do dheadh bheatha-sa, a Bhais ; o Thighearna, ann do laimhibh-se, tiomnam mo spiorad, oir shaor thu m’ anam, a Thighearn, a Dhe na firinn.”

Mar is luaithe a dh’ iarras, agus mar is md a ghradhaicheas sibh Criosd, ’s ann is md bhios bhur sonas agus bhur gldir air neamh. Ma sheallas sibh suas, ’n uair bhios sibh muigh air an oidhche, chi sibh na speuran a soillseachadh leis na ceudaibh do reultaibh dealrach. Soill- sichidh cuid de na reultaibh so cho soilleir, ’s gu ’m faic sibh iad ceart cdmh-luath, tha cuid eile dhuibh bheir solus uatha a’s laige, ach a chithear gidheadh gu soilleir; agus tha cuid

155

eile dliiubh a shoillsicheas le solus cho lag, ’s gu feum sibh amharc tiota gu scasnihach, mu ’m faic sibh idir iad, mu ’m beir bhur suil orra. Tha iomadh mile reult mar an ceudna nach faicear idir, tha iad clio fad as, gus an amhairc sibh orra troimh ghloine-sheallaidh. Nis, tba Pol ag innseadh dhuinn, mar “ tha eadar-dhealachadh eadar reult agus reult thaobh gloire,” gur h- “ ann mar sin a bhios aiseirigh nam marbh, ’n uair a dhealraicheas a’ mhuinn- tir sin aig am bheil griidh do Chriosd mar na reultaibh gu saoghal nan saoghal. Ann an Neamh, ni Criosd aithnichte saoibhreas aghldire air soithichibh na trdcaire, o ’n aon a’s lugha gus an aon a’s mb, o na soithichibh, no na copanaibh a’s lugha, gus na soithichibh a’s mo agus a’s luchdmhoire ; ach mar is mb na soithichean so, ’s ann is mb de ’n t-saoibhreas glbire so, a’s urrainn iad a chumail, agus’s ann is mb a gbeibh iad. Chaidh an seirbhiseach a bhuannaich na cuig puinnd a dheanamh ’n a uachdaran air cuig bailtibh ; agus an seirbhis- each a bhuannaich na deich puinnd, air deich bailtibh. Nach ’eil sibh air bharail, a’ mhuinn- tir sin a dh’ iarras agus a ghradhaicheas Criosd gu moch, agus a dh’ fhasas suas gach la, ann an eblas, an gradh, agus ann an naomhachd, nach bi aca-san tuilleadh de sholus, de shonas, agus de ghlbir neimh, na bhios aca-san nach gradhaich an Slanuighear gus am bheil an laith- ean fagus d’ an crioch ? Tha mi creidsinn gu ’m bu mhaith leibh bhi gu siorruidh a’ caith- eamh cruin glbire, agus a’ seinn brain ro-bhinn.

156

Cha ’n urrainn mi chreidsinn gu’m bu mhaith leibh so, mur toisich sibh a nis a bhi ’g iarruidh agus a’ gradhachadh Chriosd. “ An ti a cbuir- eas gu pailte, buainidh e gu pailte mar an ceudna,” agus mealaidh e fa dheoidh tomhas anabarrach agus siorruidh gloire. Thubhairt sean bhean dhiadhuidh air leabaidh a bais, a thug gradh gu modi do Chriosd “ O, a’ ghloir sin a tha feitheamh air pobull De ! ’n uair a gheibh mi aon uair a dh’ ionnsuidh a1 cbo- chomuinn bheannaichte sin slmas, dia chrloch- naich gu brath mo shdlasan. O, a’ gbldir, O, a’ gbldir a diuirrear air ceann a’ chreidimh agus a’ ghraidh—tha fadachd orm air son na gldire so.” Bha na briatbra so a measg nam briathar deireannach a labhair duine diadhuidh o cbionn ghoirid. “ Dealraichidh mi ; chi mi e mar a tha e, agus a’ chuideachd aluinn sin uile tba maille ris, agus bithidh mo chuiblirionn lan ag- am-sa mar an ceudna. Tha gldir, gldir, gldir, a’ gabhail cdmhnuidh ann an tir Emanueil.

“ Do ’n Tighearii bheir sinn gradh ar cridli’ Is ni sinn scirbhis ait, ’S 1c ’r n-uile chomas ann ar n-oig’, ’S biclh againn dochas maith.

Is ghcibli sinn uaitb an duais ro mhor, ’S a sholas fcin tre ghras, 'S a’ ghloir ta feitheamh air a shlnagh, Mealar kinn shuas gu brath,”

157

AN CO-DHUNADH.

Tha aon ni fathast agam r’ a innseadii dhuibh, agus is mor mo dhurachd gu ’n creid- eadh gach aon neach dg e. ’S e so e : mur a h-iarr sibh Criosd gu moch, tha e’n a mhor chuunart nach iarr gu brath, agus nach faigh sibh e. Faodaidh sibh am bas fhaotainn gle thrath, agus an sin cha ’n urrainn duibb Criosd iarruidh. Dh’fheudtadh nach ’eil sibh a’ smuain- eachadh, gu’m basaich sibh gle mhoch. Leig- idh dhomh beagan cheistean beaga chur oirbh. Nach ’eil cuimhne agaibh a ni a dh’ innis mi dhuibh roimhe mu chlann an t-seam saoghail, agus Shodoim, agus Bheteil, bha uile air an sgrios gu h-obann ? Co iad so a chi mi ’n an snamh air amhuinn na h-Eiphit ? Ciod a tha tighinn ri ceud-ghin na h-Eiphit, agus an par- antan a’ togail a leithid a sgread thruagh ? Ciod a tha toirt air Aaron agus air Eli amharc cho dubhach ? C’ arson a ta luchairtean Dhaibhidh agus leroboaim air an llonadh le bron ? Co am bas air son am bheil bantrach Sharepta, agus a bhan-Shunamach a’ caoidh gu searbh ? Co air son am bheil Rachel a’ gul ann am Betelem ? Co e an t-adhlacadh a chi mi air an t-slighe gu Nain, agus bantrach bhochd a’ sileadh nan deur g a leantuinn ? C’ arson a chi mi tigh larius air a lionadh le luchd-mulaid? Ereagraibh na ceistean sin agus an sin abraidh rium nach fhaod claim agus muinntir dg basachadh gle thrath, agus gu ro obann ? Nach fhaod sibhse am bas fhaotainn cho luath agus cho obann

o

158

riuth-san ? Nadi fhaod am has aig an dearbh uair so bhi geurachadh a ghath, chum’s gu ’n toir e air an neach a’s oige’s a *s slainteii ’n ur measg a mhothachadh aig bhur cridhe ? Ma theid sibh do ’n chladh, nach faic sibh iomadh uaigh direach dhe bhur fad fein ? Feudaidh sibh fheorachd ri fear-chladhach nan uaigh co air son a ta e a’ cladhach na h-uaighe goirid, goirid, ud ? Agus co dha a bhuineadh a’ chiste bheag ud, agus na cnamhan beaga ud a tha e air toirt suas as an iiir ? Feudaidh e freagairt —“ Tha ’n uaigh so air son leanaibh—tha corp leanaibh aims a’ chiste ud—is cnamhan neach dsr tha an sud.” Feoraichibh ris am bheil © e trie a’ deanamh uaighean beaga cosmhuil ris an aon so ? Their e ribh, “ Tha ! tha mi a’ dean- amh mdran, mdran dhiubh; agus cha bhiodh am bas agus raise air deanamh leth na h-oibre a rinn sinn, mar a biodh air son cloinne.” Feud- adh sibh bhi leughadh na chi sibh air na leac- aibh uaighe beaga, beaga ud; agus tha gach aon duibh mar gu ’n abradh iad, “ F'euch, tha mi a’ tighinn gu h-obann—bithibhse mar an ceudna ullamh.” Nis mo chlann ghradhaeh, nach feud an ath uaigh a dh’ fhosgailear bhi air son aoin dhibhse? Agus an ath leac-uaighe a bhi air a cur thairis air an leanabh a ’s dige tha nis ’g am eisdeachd ? O thoisich an latha so, agus cha ’n ’eil an sin fathast ach cunntas beag uairean a’ thiom, tha dc/c/t agus In fichcad mile neach air gabhail seachad a dh’ ionnsuidh saoghal siorruidh. Agus mu ’s tig crioch air an aon la so, leanaidh ceilhir mile

159

<leug fathast iad sin ! Tairgnidli a dha uiread a chlann's a tha nis 'g am eisdeaclid an anail dheircannacli air an t-saoghal mu ’n tig ceann na h-ath uaire ! Co aige tha fios nacli hi neach- eigin dhiblise a measg an aireimh sin ! Co dha is urrainn innseadh nach cluinn an leanabh a’s slainteile’s a’s neo-churamaiche ’n ur measg aim am beagan mhionaid, na briathra so, “ Air an oidhche so fein, iarrar t’ anam ort !”

Chunnaic mi a’ mhaduinn bu bhreagha a b’ urrainn a bhi gu luath a’ tionndadh gu bhi stoirmeil, doinionnach ; agus na phliiirean a’ b' aillidh a’ seargadh. Chunnaic mi an t’eun beag agus e a’ seinn gu cedlmhor a measg nan geug air a leagadli sios le urchair mharbhtach ; agus an t-uan beag eutrom, mear, air a ghiid- an air falbh ’n uair bha e a’ mire ri taobh a mhathar : chunnaic ! agus chunnaic mi an lean- abh slan, falluin a’ tighinn dachadh o ’n sgoil, a’ dol a’ luidhe, a’ caitheadh as beagan laithean le pian ro mhdr. Bha a parantan a’ gul, agus a’ fasgadh nan dorn, agus ag urnuigh air a son, agus a’ deanamh gach ni bha ’n an comas air son an nighin ghradhaich. Bha am bas ’n a sheasamh ’s an t’ sedmair,—cha do mhothaich e truas—cha do shil e aon deur. Bha e a’ tar- ruing ni b’ fhaisge agus ni b’ fhaisge a ghnath air leabaidh an leanaibh : mu dheireadh thilg e a shaighead;—dh’ fhalbb i, agus ghon i cridhe an leanaibh, agus an sin chlos an cridhe sin gu brath. Dh’ fhalbh anam an leanaibh ud a dh’ ionnsuidh an De a thug e ; dh’ fhas a gruaidh ruiteach cho ban ri gruaidh a bhais fein ; agus

160

chirm a lamh bhlath, chaomh cho fuarr’a liimh- sa ; agus bha a suil bheothail air a diinadh— agus a teangaidh bheothail, bhriathrach air a cur ’n a tosd gu brath. Bha a corp arm an nine bhig air a chur’s an uaigh ; agus thiormaich a parantan suas an cuid dheur; agus phill a:

chlann eile dh’ ionnsuidh an cluiche, agus cha ’n ’eil ainm na caileig tuilleadh air ’ainmeach- adh. ’Eisdibh ris na briathran a sgriobh caraid gradhach do m’ ionnsuidh fein o chionn ghoirid mu leanabh cho aillidh agus cho tlachdmhor’s a chunnaic mi riamh ; agus smuainichibh cia cho luath agus cia cho obann’s a dh’ fheudas bhur bas-sa bhi. “ B’ i toil De ar leanabh graidh a thoirt air falbh, ar nighean a b’ oige, bha mu cheithir bliadhna dh’ aois, le euslaint nach do mhair ceithir uaire fichead.” Tha a h-athair urramach a’ cur ri so, “ Bha an deuch- ainn gle ghoirt d’ a parantaibh, neo-ullamh mar bha iad air son an fhiosrachaidh chruaidh so. Dh’ oibrich an Tighearn aims a’ chuis so cos- mhuil ris fein, an gliocas, an dilseachd, agus aim am mbr thrdcair, agus gu neartaichear mise gu ’ainm naomh-sa a bheannachadh gu siorruidh.” Chunnaic mi o chionn ghoirid balachan dg ro- ghealltanach, maiseach, agus caileag dg ro- aluinn, agus iad slainteach, sona, ann an teagh- lach cairid. Cha ’n fhaic mi tuilleadh iad air thalamh. Ghabh am balachan fiabhrus, dh’ fhas e tinn, chaith e air falbh, agus bhasaich e. Chaithris a phiuthar e, agus fhritheil i dha gu caomh ’n a thinneas. Ghabh ise am fiabhrus mar an ceudna; agus am beagan laithean,

161

clirion am pliluirean aluinn, maoth agus mais- each so, bha cho sgiamhach ri aon phluirean air bith a thainig riamh fuidh bhlath, no db’ fhosg- ail ri teas na gr6ine no ri solus na maidne, cbrom e a cheann agus ghearradh sios e— t'buair i bas, agus tba i nis as an t-sealladh. Ach mar an ros a sheargas, dh’ fhag iad so boltrach cubbraidh an deadh ainme ’nan deigh, a tba toirt taitneis agus tlachd dhoibh-san a dh’ araich agus a thog iad, agus dhoibh-san uile d’ am b’ eol iad. Tha baintigbearn urramach dbiadhuidh ag radh mu ’n chaileag so, agus i a’ sgriobhadh do m’ ionnsuidh mu deighinn, “ Tha aobhar mdr aig a parantan ’n an amhghar gort bhi a’ beannachadh Dhe, a bhuilicb orra a leithid do leanabb,—leanabh a thaisbein i fein a bhi na h-uile ni a b’ urrainn d’ an cridhe iarruidh.” Dh’ iarrainn gu’m faigheadh comb- fhurtachd uaithe-san a thubhairt ri parantaibh dubbach roimhe. “ Na guilibh, cha ’n ’eil an nigbeanag marbh, ach ’n a codal.” Tha mi ag urnuigh mar an ceudna air bhur son-sa uile, agus air son gach aon neach a chluinneas uimpe tha nis ’n a codail’s an uaigh, gu ’n creideadh iad nach ’eil speis aig a’ bhas do ’n dige, do mhaise, no do mhaitheas. Na ’m bitheadh, cha bhiodh e air cur a lamb ain- iochdmhor air a’ bhaintighearn dg, shuairc, agus dhiadhuidh ud, bha mar aon ro ghraidh aig a parantaibh, ’n a tlachd d’ a cairdibh, agus d’ an robh ro-speis aig gach aon neach d’ am b’ edl i; agus a bha i fein cho caoimhneil ris na bochdaibh, aig an robh leithid a ghradh do ’n

o 2

162

Bhiobull, aig an robh leitbid a dh’ fhoighidin ’n a triol)laid, agus a thaisbein i fein cho umhal do Dhia agus d’ a thoil anns a bhas. Tha mi cinnteach ach beag mu ’n tig an ath earrach, gu ’m faicear an druchd air uaighean cuid dhibhse tha nis ’g am eisdeachd ! gu ’m fas feur an t-samhraidh os bhur ceann air an uaigh, agus gu’m bidh duilleach an fhoghair air an sgapadh air uaigh neach eile dhibh ; agus gu ’n luidh sneachd an ath gheamhraidh air uaigh neach eile. “ Basaichidh iad ’n an dige, agus an tiota theid iad a sios do ’n uaigh.” “ Bha mi anns a’ chladh,” arsa balachan beag ludhach, “ agus tha mi faicinn leis na h-uaigh- ean a tha an sin, ’n uair a luidh mi sios r’ an taobh, gu ’n do bhasaich iomadh neach ni ’s dige na tha raise a nis; agus ma gheibh raise am bas mu ’n ionnsuich mi lagh Dhe, ciod a dh’ eireas dhomh ?”

Nis, ma gheibh sibhse am bas mu ’n d’ iarr, agus mu ’n d’ fhuair sibh Criosd, cha ’n urrainn duibh cluinntinn gu brdth uime ’s an uaigh, agus cha mho is urrainn sibh pilleadh do ’n t-saoghal-sa, chum’s gu ’n iarradh sibh a ris e. Luidhidh a’ ghrian, agus eiridh si a ris a chum solus a thoirt dhuinn; ach ’n uair luidheas bhur grian-sa, cha ’n eirich i gu brath ; aims an uaigh is oidhche bhios an sin am feasd, oidche fhada, dhorcha, gun ghealach gun solus. Tha uile luibhean an achaidh a’ searg- adh, agus tha duilleach na coille a’ tuitcara, agus sguiridh na h-edin bheaga, bhinne d’ an dranaibh ; ach thig an t-carach a ris, le a grian

1G3

agus le a druchd agus a frasaibh caoimhneill fein, agus cinnidh na luibhean a ris aims an achadh, fasaidh an duilleach a ris air gach craobh, agus scffinidh na h-edin a ris an drain fein. Ach, fathast, agus a ghnath, ’s e an geambramh e’s an uaigh; agus cha toir gathan na greine, no na frasan a shileas o ’n speur, a ris air ais dhuibh solus, no biathas, no beatha, n uair a chuirear aon uair ’s an uaigh sibh. Feudaidh sibh nis dol a luidhe, agus feudaidh sibh eirigh a ris; aeh gu h-aithghearr theid sibh a dh’ ionnsuidh bhur dachaidh bhuan ; far an luidh an duine sios, agus o nach eirich e a ris gus nach bi na speuran aim ni’s mb. Agus c’ ait am bi bhur n-anama fad na h-uine so, ma gheibh sibh am bas gun ghradh do Chriosd ? Bithidh iad maille ri anam an duine bheartaich a fhuair bas, agus a chaidh adhlachadh, agus a thog a shuilean an ifrinn, agus cha ’n urrainn iad an t-ionad uamhasach sin fhagail gu brath. Cha ’n urrainn duibh faotainn thairis'air an doimhneachd mhdr; cha bhrisear am priosan, agus cha mhuchar an teine fad na siorruidh- eachd uile. “‘Cia fhad a chlann Bheteil tha sibhse nis a’ fulang’s an ionad dhdghruinneach sin?” “ Tha sinn a’ fulang an so corruich Dhe, ach beag a nis re thri mhile bliadhna !” Agus cia fhad fathast ’s is eigin duibh a’ chorruich sin fhulang ?” Bithidh sinn air ar pianadh ’s an lasar so, fhad ’s a mhaireas an t-siorruidheachd; agus ’n uair theid cho lion- mhor bliadhna seachad ’s a tha boinne do n uisge anns a’ chuan mhdr ; agus cho lionmhor

164

tuilleadh’s a tha graine gaineimh air traigh .na niara, agus clio lionmhor tuilleadh ’s a tha duille air uile chraobhan na coille agus air idle luibhean na machrach’s an t-samhradh ; agus cho lionmhor tuilleadh’s a tha reultan ’s na speuraibh ; ach deich mile uair deich mile bliadhna nan deigh sud uile ; ’n uair shiubhlas na bliadhnacha do-aireamhta ud uile, fathast cha bhi ar doghruinn ach a mhain a’ toiseach- adh; bithidh corruich Dhe a ghnath agus gu siorruidb, siorruidh, chum teachd.” “ Ah !” Mhr. Herbhi, arsa duine araidh ri h-uchd bais ; “ tha an la anns am bu choir bhi ri obair air dol seachad ; agus a nis, thu mi faicinn na h-oidhche uamhasaich, oillteil, a’ tarruing am fagus, agus a’ toirt leatha ’n a cois duibhre dorchadais gu siorruidh. An-aoibhinn domhsa ! ’n uair ghairm Dia, dhiult mise. A nis tha mi trom-bhuailte le doghruinn, agus gidheadh cha ’n ’eil an so ach toiseach amhghair. Bithidh mi air mo sgrios le sgrios siorruidh !”

Tha mor chunnart aim, mur iarr sibh Criosd gu modi, nach iarr sibh e ged a bhiodh sibh air bhur caomhnadh re nine fhada. Chamhorgur h-urrainn dochas bhi againn, a’ chraobh nach giulain toradh ’n uair tha i og, gu ’n tdisich i toradh a ghiulan ’n uair dh’ fhasas i sean; agus leudaidh sinn a radh “ Gearr sios i.” Nach abradh sibh gu’m b’ amaideach an duine sin a leigeadh dearmad air ’obair's an earrach, agus aig am bheil dbchas gidheadh gu’m buaineadh e’s an fhoghar; no gu’m faodadh fathast siol a chur ’s an fhoghar, ’n uair bhiodh each a’

165

buain toraidh an sil ? Tha sinn a’ leughadh anns a’ Bhiobull mu aireamh ro bheag agus ainneanih a thdisich riamh air bhi ’g iarruidh Cliriosd ’n an sean aois ; ach tha moran air an ainmeachadh a thubhairt gu ’n robh iad a’ cur rompa bhi ’g iarruidh Chriosd uair-eigin aim an am ri teachd, agus nach d’ rinn riamh mar gheall iad. An duine dg sin a thubhairt gu ’n leanadh e Criosd, ’n uair ghabhadh e ’chead d’ a chairdibh ; an do phill esan riamh a dh’ ionn- suidh Chriosd ? An d’ fhuair Felics riamh an t-am freagarrach mu ’n do labhair e, no an do chuir e riamh a shireadh Phdil, mar a gheall e a dheanamh ? Mur h-iarr sibh Criosd aim an laithibh bhur n-dige, fhad’s a tha bhur curaman agus bhur trioblaidean cho tearc agus cho eu- trom, agus bhur cothroma cho mdr agus cho lionmhor; cha ’n ’eil aobhar ddchais ann ach ro bheag, gu ’n iarr sibh e ann bhur sean aois ; ’n uair lionar bhur n-inntinn le curamaibh le saoibhreas, le taitneasaibh na beatha so, agus ’n uair chraidhear bhur cuirp le laigse agus le pian. ’S gearr an uine gus am bi bhur cridhe cho lan d’ a nithibh eile, gu’m bi e mar bha an tigh-dsda am Betelem, cha bhi ait ann air son Chriosd. Mar is faide bhios sibh bed, ’s ann is cruaidhe a chinneas bhur cridhe, agus ’s ann is duirche dh’ fhasas bhur n-inntinn, agus ’s ann is ceannairciche a dh’ fhasas bhur toil ; agus is ann is md a ghradhaicheas agus a mhiannaicheas sibh nithe an t-saoghail so, agus ’s ann is lugha bhios bhur meas, no a dh’ iarras sibh air son nithe an t-saoghail shiorruidh.

1GG

\

“ Theid na h-aingidh ni ’s miosa, agus ni ’s miosa,” direach mar Alias rigli ludhaich, a chiont- aich ni bu mho agus ni bu mho an aghaidh an Tighearn ; no mar Hasacil righ Shiria, nacli creideadh ’n a dige gu ’n tigeadh e fein, gu bhi cho an-iochdmhor, cruaidh-chridheach, aingidh, ’s a thaisbean e bhi mu dheireadh. Tha a’ chlach a sh]eamhnaicheas le bruthach a’ gluasad gu mall air tus, agus feudar a stad gu furasda ; ach gleidhidh agus meudaichidh si neart mar theid i air aghairt; ach co dha mu dheireadh d’ an urrainn a bacadh gus an ruig i an doimh- neachd shios ? ’S urrainn duibh gu furasda am fiuran dg maoth a lubadh, no a fhreumhan a spionadh as an talamh, ach cd d’ an urrainn an t-seann chraobh mhdr a lubadh no a spionadh a bun ? B’ fhurasd do innleachd dhaoine an amhainn mhdr a thionndadh gu slighe eile, far am bheil i a’ tdiseachadh no ag eirigh shuas gu h ard a measg nam beann, far nach ’eil i ach ’n a sruth beag, caol; ach cia mar a rachadh a tionndadh aig beul na mara, ’n uair thu i mdr, leathfin, domhain, agus neartmhor ? “ Am feud an t-Etiopach a chraicionn a mhuthadh, no an liopard a bhreice ? an sin feudaidh sibhse, bha cleachdta ri ole, maith a dheanamh.” Tha aig a’ chuid mhdr dhiubh-san a chailleas maduinn an laithean r’ a radh mu dheireadh, “ an-aoibh- inn duinne, oir tha an la a’ dol seachad, tha an samhradh air criochnachadh, agus theirig am fogharadh, agus cha ’n ’eil sinne air ar saoradh.” “ Am maighstir sin” arsa Mr. Ebhans urram- ach, “ d’ an dean muinntir seirbhis ’n an dige,

167

mairidh iad air seirbhis a thoirt da gu la am bais, eadar gur a’ h-e Dia e no an diabhul.” “ Tha a chnamhan lan do pheacadh ’dige, agus maille ris anns an duslach luidhidh e.”

Tha e ’n a chunnart mur h-iarr sibh Criostl gu modi, nach faigh sibh e, eadhon ged dh’ iarr- adh sibh e ’n uair dh’ fhasas sibh aosda. Ma chaitheas sibh bhur n-dige, bhur slainte, agus bhur neart ann an seirbhis Shatain, an urrainn ddchas bhi agaibh gu ’n gabh Criosd sibh a dh’ ionnsuidh a sheirbhis-sa, ’n uair tha sibh air fas sean, lag, agus neo-chomasach seirbhis ^ dheanamh do bhur seann mhaighstir. Tha Dm ag innseadh dhuibh nach gabh e an ni a tha dall, agus bacach, agus euslan, mar iobairt, agus gur “ mallaichte am mealltair a dh’ iobras ni truaillidh do ’n Tighearn.” Tha sibh a’ leugh- adh nach d’ fhuair Esau ait air son aithreach- ais, ged dh’ iarr se e gu durachdach le deur- aibh, gu ’n do ghlaodh na h-dighean amaideach gu dlomhain, “ A Thighearn, a Thighearn, fosg- ail dhuinne agus gu ’n dubhairt Criosd ris na h-Iudhaichibh “ larraidh sibh mi, agus basaich- idh sibh ann bhur peacaibh.” Tha Criosd ag radh umpa-sa nach iarr air a shon-sa gus an tig aois agus amhghar, agus gu’m bi am bas agus ifrinn ullamh an slugadh suas, “ An sin gairm- idh iad orm-sa, ach cha fhreagair mi; iarraidh iad mi gu moch, ach cha ’n fhaigh iad mi.” “ Tha eagal mdr orm” arsa duine dg rium, da latha mu ’n deachaidh a chrochadh, “ nach ’eil ni air bith eile ach eagal bais agus ifrinn a’ toirt orm a nis bhi ’g iarruidh Chriosd, agus nach

168

feud mi dochas bhi agam gu’m faigh mi c. Tha m’ inntinn, do bhrigh gu ’m bheil mi a’ faieinn gu bheil am arm arms nach bi e r’ a fhaotainn.” Thubhairt neach eile, “ elm ’n ’eil mi aithreachail, ’s e eagal sgrios siorruidh tha air a dhusgadh ’n am anam ciontach ; agus is e an t-eagal so earlas agus roimh-bhlas pian nan aingidh.” Tha e gu trie a’ tachairt, iadsan a chaitheas an dige ann an amaideas, agus am beatlia ann am peacadh, gu bheil iad a’ basach- adh ann an uamhas agus an an-earbsadh, dir-

/\ach mar ludas, a thug duil thairis, agus a chaidh agus a chroch e fein. Ghunnaic mi aon uair duine ri h-uchd bais, bha ’n a uamhas da fein agus d’ a chairdibh, agus do gach neaeh a chunnaic e. Tha ddchas agam nach fhaic mi a leithid tuilleadh gu brath. Cha do smuain- ich daoine gu’m bu duine ro-aingidh e ; ach cha deachaidh e do ’n eaglais ach ro ainmic, agus b’ ainmnic a leughadh e am Biobull; agus cha b’ abhaist da bhi ri urnuigh, no ri smuain- eachadh air a’ bhas. Ach thug High nan uamhas air, ann an uine ghearr, cha e mhain smuaineachadh, ach mothachadh gu goirt. ’N a dheigh fein, cha ’n fhac e ach beatha a chaith e gun ghradh do Chriosd; agus roimhe fein cha ’n fhaca e ach corruich an De fheargaich uile-chumhachdaich; ’n a chorp cha robh aige r’ a mhothachadh ach pian agus laigse, agus ’n a anam cha robh aige r’ a mhothachadh ach fgin- dhiteadh agus eu-dochas. Thionndaidh e a shuilean fiadhaich mu ’n cuairt, bhuail e air ,uchd, dh' fhaisg e na duirn ; dh’ eigh e air son

169

maitlieanais, agus labhair e briathran uavnhas- ach mu sgrios siorruidh; an sin rinn e osnaicb, chriothnaich e, agus thug e suas an deb ! Dh’ fhag mi an tigh ag radh rium fein, “ Cionn- us a thugadh iad gu sgrios, mar ann an tiota ! a chuireadh as dhoibh gu tur le h-uamhasaibh.” “ Is eagalach an ni tuiteam ann an laimhibh an De bheb !” Thubhairt duin’ eile, ri h-uchd bais, “ Deanaibhse urnuigh d’ an urrainn ;—cha d’ rinn mise riamh urnuigh. Cha ’n urrainn domhsa urnuigh a dheanamh,—agus cha ruig mi leas. Tionndaidhidh agus tionndaidhidh mi, agus cha ’n fhaigh mi a’on bhoillsgeadh dbch- ais ; O ! thusa Dhe, d’ an d’ thug mi toibheum, acli a tha ’n ad Dhia maitheasach, a Thighearna Dhia ! bitbidh ifrinn fein ’n a fasgadh dhomh, ma cheileas i mi o fhearg do ghnuis-sa.”

Nis, mo chlann ghradhach, iarraibh-se Criosd gu modi, chum’s gu’m faigh sibh e, ’s a chum ’s gu ’m faigh sibh gach uile bheannachd a tlh’ ainmich mi. Feumaidh sinn a nis dealach- adh, agus cha choinnich sinn uile a ris air thal- amh ; ach coinnichidh sinn uile, ’n uair sheasas na mairbh, beag agus mbr an lathair Chriosd mar am Breitheamh. Ma bhasaicheas sibh gun ghradh do Chriosd, bithidh clann Shodoim agus Bheteil air am faotainn ni’s lugha ciontach, agus ni’s lugha truagh na sibhse, oir cha chual iadsan riamh briathra caoimhneil Chriosd, “ lad- san a dh’ iarras mi gu moch, gheibh iad mi agus cha do theagaisgeadh riamh dhoibh, mar theagaisgeadh dhuibhse, bhi gradhachadh agus ag iarruidh Chriosd. Feudaidh an diabhul agus

r

170

a chuid ainglean a radii ribh nui dheireadb, “ Cionnus a tha sibh air tighinn do ’n aite so gu bhi ’n ur companaich maille ruinne ann an, truaighe ?” Cha d’ fhulaing agus cha do bhas- acih Slanuighear riamh air ar son-ne ; dhuinne cha deachaidh slainte riamh a thairgseadh ; cha do dhiult sinne Slanuighear riamh. Ach air bhur son-sa bha Slanuighear air a chur gu pian, agus bhasaich e air crann-ceusaidh; dhuibhse bha slainte gu trie air a tairgseadh, leibhse bha an t-slainte sin gu trie air a diultadh. O ! cionnus a tha sibh air tuiteam, agus air tighinn gu bhi cosmhuil ruinne ?” Bidh Criosd fein an sin ’n a namhaid dhuibh; agus an sin cia cho uamhasach agus a bhios bhur cor, ’n uair a their an Slanuighear ribh, an aite e a radh “ Thigibh, sibhse beannaichte o m’ Athair,” ’n uair a their e, “ Imichibh uam, sibhse ta mall- aichte.” Glaodhaidh sibh an sin air son trdcair, ach cha bhi trdcair air a buileachadh oirbh ; glaodhaidh sibh an sin ris na creagaibh tuiteam oirbh, agus bhur folach o ghnuis a’ Bhreitheimh ; ach glaodhaidh sibh an diomhanas. Bithidh deoir, agus eigheachd, agus urnuighean, an sin tuilleadh is anmoch. Feumaidh sibh dol air falbh o lathair na caithreach, agus o lathair Chriosd, gu bhi air bhur pianadh a la agus a dh’ oidhche gu saoghal nan saoghal. Tha Criosd a nis, nach taisbean trdcair’s am bith aig an am sin dhoibh- san a bhasaicheas gun ghradh dha, tha e nis ni ’s toileiche na ’s urrainn do theangaidh inn- seadh, no cridhe a bhreithneachadh, maithennas a thoirt dhuibh, agus bhur beannachadh, ma

171

dli’ iarras sibh e. Tha a ghairdean-sa Ian do neart; agus tha an gairdean sin sinte mach gu sibhse a shaoradh ; tha a chridhe lan graidh, agus tha an cridhe sin a nis a’ miannachadh, air thart air son bhur slainte-sa ; tha a bhilean lan grais; agus tha na bilean sin a nis ’g a bhur gairm a dh’ ionnsuidh a chridhe, agus a ghraidh, agus ’aoibhneis, agus bheir iad deadh bheatha dhuibh gu h-aithghearr, ma dh’ iarras sibh e gu moch, a chum a lathaireachd fein, a chum a righ-chaithreach, agus chum a ghldire. Agus a nis, gu beannaicheadh an Tighearn losa sibh, gu deanadh e sibh ’n ur claim da fein, agus gu gabhadh e sibh a steach fa dhedidh a dh’ ionn- suidh a rioghachd, gu bhi mealtuinn slorruidh- eachd bhuan agus shona, aig am bheil a beann- achdan uile air ceann Chriosd, agus air mul- lach a chinn-sa bha air a sgaradh o a bhraith- rean !

“ Fhir-shaoraidh ghraidh’s e nis an t-am, ’S an teann sinn riut-sa dluth, O chiont \s o pheacadh deann sinn slan, ’S do gradh biodh dhuinn mar iul. Cuireadh an la an diugh an ceill, Aon rabhadh geur a mach, Is glaodhadh ris gach neach gun ghras, A Dhe, do ghradh, ’s do neart.”

A’ CHRIOCH.

PUBLISHED BY

WILLIAM OLIPHANT,

22, SOUTH BRIDGE STREET, EDINBURGH,

THE POPULAR LIBRARY,

Consisting of Worlts recommended as being par- ticularly adapted for Family, Village, and Sabbath School Libraries, neatly and uni-

formly printed in 18mo. with Portraits or Frontispieces.

1. History of the Church of Christ, from the 1st till the 19th Century, 5 vols. 15s. 6d.

2. History of the Reformation in the Principal Coun- tries of Europe, 2 vols. 10s. fid.

“ These volumes belong to a class of writings which have no rivals in real utility. We sincerely hope that many of our young friends will avail themselves of this very admirable sketch of one of. the most glorious events ever transacted on the theatre of the world. The au- thor deserves great praise for the pains he has taken, and successfully taken, to condense into narrow limits a very satisfactory account of an era never to be forgotten.”—Evangdical Magazine, Oct. 1826. 3. History of the Church of Scotland, from its Earliest

Establishment till the Present Time, 2_vols. 9s. “ We would heartily recommend to the perusal of our young

friends these two little volumes; they will find in them an excellent abridgment of the History of the Church of Scotland. The leading facts connected with the progress of the Christian religion in our na- tive country have been condensed into a comparatively small space, and clothed in language distinguished for its perspicuity and accura- cy.”—Theological Magazine, Nov. 1826.

2 Boohs Published by William Oliphant 4. Sketches of Life and Character, from Scripture and

from Observation, by the Rev. Dr. Belfrage, 2d Edi- tion, enlarged, 5s.

5. Life of Samuel Rutherford, Principal of St. Mary’s College, St. Andrews. By Thomas Murray, F. A. S. E. 4s. 6d.

6. Life of John Eliot, the Apostle of the American In- dians, 3s. Gd. “ This is a work of great research, and of no less accuracy, and

contains the fullest account which has ever been published of that truly apostolical man.”—Scottish Missionary Register, Feb. 1828. 7. Life of James Nisbet, a Scottish Covenanter, written

by Himself, 5s. Gd. “ The tale of a Covenanter, told by himself, is indeed a treat of no ordinary description. In Nisbet, the characteristic defects and ex-

cellencies of the Cameronian piety may be advantageously contem- plated. To rescue such a fragment from oblivion was indeed a meri- torious act.”—Evangelical Magazine, April 1827. 8. Life of the Rev. Thomas Boston, of Ettrick, Author

of “ The Fourfold State,” 5s. Gd. 9. History of the Waldenses, from the Earliest Period

Till the Present Time, 3s. 6d. This is a Work which cannot fail to excite a powerful interest in

every reader.”—Imperial Magazine, July 1828. 10. Life of Archbishop Leighton, by the Rev. Thomas

Murray, F. A. S. E. 5s. “ We cannot but rejoice in the opportunity of introducing to our readers this brief well-written Memoir of Leighton.”—Evangelical Magazine, Dec. 1828.

11. Life of the Rev. George Whitefield, 5s. Gd. 12. Babylon Destroyed ; or, the History of the Assyrian

Empire, by the Author of “ Lily Douglas,” 3s. Gd. 13. Jerusalem Destroyed ; or, the History of the Siege of

that City. By the same Author, 5s. Gd. 14. Labourers in the East; or, Memoirs of the Reve-

rends Dr. C. Buchanan, Henry Martyn, and David Brown. By the same Author, 5s. Gd.

15. History of the Inquisition, from its Establishment till the Present Time, 3s.

16. Life of Philip Melanclhon, the German Reformer, 3s.

Books Published by William Oliphant. 3

17. Harbingers of the Reformation ; or, Lives of Wit k- lilf'e, Jerome of Prague, and John Huss, 2s. 6d. “ We are delighted to see so much valuable information concerning

Wickliffe, Huss, and Jerome, compressed into so small a compass, and at so cheap a rate.—Evangelical Magazine, August 1827. 18. Morning of the English Church; or, Lives of its

Early Reformers, Cranmer, Latimer, Hooper, and Ridley, 2s. 6d.

19. Select Biography, or Memoirs of Mrs. Graham, Har- riet Newell, and Caroline Smelt. By the Author of “ Lily Douglas,” 2s. 6d.

20. Life of Colonel Hutchinson of Nottingham Castle, 2s. 6d.

21. Life of Martin Luther, the German Reformer, 2s. 6d. 22. Life of John Calvin, the Genevese Reformer, 2s. 23. Lives of Zuinglius and GScolampadius, Swiss Refor-

mers, 2s. 24. Life of John Knox, the Scottish Reformer, 2s. 25. Lives of Clemens Romanus, Ignatius and Polycarp,

early Fathers of the Church, 2s. 26. Life of Colonel Blackader, of Stirling Castle, 2s. 27. Major General Burn, of the Royal Marines,

2s. 28. John Erskine, Baron of Dun, one of the

Scottish Reformers, 2s. “ There is so much civil and ecclesiastical History mixed up with this life, as to render the volume equally interesting and instructive, and to entitle it to a place in every juvenile library.”—fVesleyan-Me- thodist Magazine, April 1828.

29. Life of Andrew Melville, one of the Scottish Refor- mers, Is. 6d.

30. Life, and Original Letters of the Rev. W. Guthrie, Author of “ The Christian’s Great Interest,” Is. 6'd.

The following are Extracts from Reviews where sevei'al of the Series have been noticed together.

“ We think we have not exceeded our editorial bounds in calling the notice of our readers, whether as wishing to supply their family shelves, or as desirous to establish or increase popular libraries, to those interesting and valuable publications.”—Dublin Christian Exa- miner, and Church of Ireland Magazine.

4 Boohs Published by William Oliphant. “With much satisfaction do we hail the appearance of these'vo-

lumes: they are got up in a captivating style, neatly printed, and embellished with well executed engravings,—they deserve encourage- ment, and we have no doubt they will receive it.”—Particular Bap- tist Magazine.

“ We anticipate great good from the circulation of these works, which have been recently published for the benefit of youth, and of the intelligent poor.”—fVesleyan-Methodist Magazine. ' “ In strongly recommending them, we do not mean to intimate that any thing new is presented in them to those read in history, but they are excellent gleanings of the most excellent passages of ecclesi- astical history, presented in a form suitable for the reading of young persons. In this view, we cannot too highly recommend them, or welcome too readily this regeneration of our little books,—we shall be much disappointed if they do not meet with entire and encourag- ing acceptance.”—Fry’s Assistant. See also Evangelical, Imperial, Congregational, Baptist, Edinburgh Theological Magazines, $$c.

(fj* Other interesting Works in progress.