wallonie des écrivains

Bezoek onze website

www.wallonie-tourisme.be

van de groteHet Wallonië

schrijvers

I n 2011 huldigt Wallonië een aantal grote schrijvers.

Veel van hen hebben door onze streken gereisd of er zich gevestigd.

De Luikenaar Simenon die Charleroi koos als decor voor zijn roman ’Le Locataire’, maar ook Guillaume Apollinaire wiens gedicht ’Marie’ geïnspireerd was door een verblijf in Stavelot. Of de Franse dichter Paul Verlaine die in Bergen in de gevangenis zat na zijn twist met Rimbaud. Uit zijn verblijf in Wallonië ontsproten de gedichten ’Sagesse’ en ’Jadis et Naguère’, die geschreven werden in een kleine herberg in de Ardennen.

Het idee om deze schrijvers in de schijnwerpers te plaatsen, beviel me meteen. Het is een volledig nieuwe manier om ons mooi gewest voor te stellen, samen met zijn vele schatten en rijkdommen die in hun verhalen zijn beschreven.

Verlaine, Apollinaire, Hugo, Masson, Yourcenar…

Onze steden en dorpen, onze cultuur en ons erfgoed zijn vandaag nog doordrongen van de woorden van deze befaamde auteurs.

Zoveel mannen en vrouwen met een immens talent, die de emoties die ze bij ons beleefden en hun herinneringen op papier hebben gezet.

Ik nodig u dus dit jaar uit om Wallonië te ontdekken via hun pen. Ontdek de landschappen die ze beschreven, hun brieven, de tijdperken waarin ze in Wallonië hebben verbleven.

De kunstenaar Julos Beaucarne, een dromer met een groot hart en peter van dit initiatief, zal u gidsen tijdens deze reis.

Op het programma van het parcours staan heel wat activiteiten : evenementen, tentoonstellingen, lezingen, de verschijning van het boek ’La Wallonie vue par les grands écrivains’ (Wallonië geschetst door de grote schrijvers) en nog veel meer.

Ik hoop dat dit toeristisch en literair initiatief voor u een bron van ontdekking en plezier zal zijn, ongeacht of u het beleeft in proza of in poëzie.

Paul FURLAN Waals Minister voor Toerisme

www.walloniedesecrivains.be

�


Veertien Waalse musea nodigen u uit om in de voetsporen te treden van grote schrijvers Al vele jaren nemen de musea die lid zijn van de vzw ’Musées et Société en Wallonie’ actief deel aan het themajaar. Doorheen de 4 seizoenen van 2011 nodigen 14 instellin-gen u uit om in de voetsporen te treden van grote schrijvers en vooral van Victor Hugo… U ontdekt ze in de overzichtsagenda van de evenementen. Het logo ’MSW’ laat u toe ze gemakkelijk te identifi ceren !

L a poésie n’est pas que belle, elle est rebelle’ (Poëzie is niet enkel mooi, ze is ook rebels) zei Raoul Duguay, een dichter uit

Quebec. Poëzie richt zich tot de ziel, ze is sterker dan wapens, natuurrampen en tsunami’s. Poëzie is onze vriendin, onze grote zus, sterker dan de dood want ze overleeft de tijd. Ze doet haar intrede met de wiege-liedjes en aftelrijmpjes die nooit verdwijnen uit ons geheugen. Wie ze kent, draagt de bagage van woor-den en klanken zijn hele leven mee.

Een Bretons gezegde stelt dat poëzie sterker is dan de 3 sterkste dingen in het leven : het kwaad, het vuur en de stormen. Poëzie betekent ook vrolijkheid, ongebreidelde fantasie, vreugde. Sommige teksten zijn echte zielendokters. Hoe spijtig dat poëzie uitgesloten wordt op scholen, in boeken en op de radio… Hoe spijtig dat ze in quarantaine is geplaatst.

’L’enfant promène le chien sous la lune d’été’ (Het kind laat de hond uit onder de zomermaan). Deze haiku van Shoha zegt meer dan een heel boek. Muziek is de bondgenoot van de poëzie. De woorden worden nog verder geprojecteerd wanneer de tekst een lied wordt. Het verheugt de oren en het hart. Woorden op zich zijn al sterk maar als er muziek wordt aan toegevoegd, worden ze nog grootser en blijven tot lang na zonsondergang nazinderen. Zij wiegen ons, zorgen voor een revolutie in onze ziel, strelen onze zenuwcellen wanneer we rivieren van triestheid en pijn moeten oversteken. Aarzel niet om u te laten helpen door woorden. Geef u over aan de tederheid van woorden en maak een reis door teksten en melodieën die u tot rust laten komen. U slaapt in, maar de woorden en de muziek gaan verder… u bent niet meer alleen in de nacht.

Wij Belgen hebben het geluk dat talentrijke dichters, opgejaagd door de gendarmen van hun geboorte-land, in België hebben geleefd. Victor Hugo verbleef in Waterloo, Apollinaire in Stavelot, in het pension Constant, tot hij met zijn broer en zijn moeder op een ochtend met de noorderzon verdween zonder te betalen. Hij schreef zelfs een gedicht in het Waals voor Mareye, een meisje waar hij verliefd op was. Baudelaire vestigde zich dan weer in Brussel. Deze dichters in ballingschap hebben hun sporen nagelaten in ons land en hun geesten dwalen nog rond in abdijgangen, vlaktes en bossen van het collectief geheugen.

Julos Beaucarne Tourinnes-la-Grosse, Wallonië, België donderdag 10 februari 2011.

Julos Beaucarne,Peter van het themajaar 2011

Musées et Société en Wallonie (MSW) Rue du Moulin de Meuse 4B5000 NAMURTel. : 081/42 00 50Fax : 081/42 00 59E-mail : [email protected] : http ://www.msw.be

© D

anie

l Fo

uss

�

�

�Maart

April

VielsalmWandeling

Wandelcircuit Victor Hugo Van maart tot decemberVictor Hugo, die in 1862 op doortocht was in Salmchâteau (Vielsalm), werd getroffen door de schoonheid van de plaats en maakte één van de mooiste plekjes van het toenmalige dorp onsterfe-lijk : de Pont Madeleine met op de achtergrond de ruïnes van de burcht van de graven van Salm. Een wandelcircuit biedt het grote publiek de kans om de talrijke bezienswaardigheden van het dorp te ontdekken, met commentaar van de illustere 19e eeuwse bezoekerwww.vielsalm-gouvy.org

LuikRondleiding

Luik ontdekken in de voetsporen van enkele beroemde toeristen uit de 19e eeuw 24 april, van 14.30 tot 16.30 u.Vergezeld van Victor Hugo, Alexandre Dumas, Gérard de Nerval en andere schrijvers wordt u ondergedompeld in de stad uit het midden van de 19e eeuw. Luik was toen zijn middeleeuws uiterlijk aan het inwisselen voor moderniteit. Rondleiding voor individuele bezoekers. Reserveringen : Offi ce du Tourisme (04/221 92 21)www.liege.be/tourisme

Abdij van Villers-la-Ville Evenement

De Lente van de Abdij 25 april, van 10 tot 18 u.’De Lente van de Abdij’ is de jaarlijkse dag voor gezinnen die georganiseerd wordt door de Abdij van Villers-la-Ville. Voor deze gelegenheid biedt de Abdij een kennismaking met Victor Hugo voor groot en klein via begeleide ontdekkingen, een pistespel en een woordenatelier. Er vinden die dag ook tal van animaties plaats, zoals spelletjes, spektakels, ludieke ateliers en een markt met streekproducten.www.villers.be

Museum van het Bos en het Water Animatie

Nieuwe ’Chouette enquête’ : een vreemd personage doolt rond in het Museum van het Bos en het Water Van 1 maart tot 30 decemberEen blad dat wordt uitgedeeld aan iedereen die het Museum van het Bos en het Water binnenkomt, biedt een speciaal bezoek met als gids onze mascotte : een uiltje (chouette) met gouden ogen. Dit jaar heeft het opnieuw uw hulp nodig om een onderzoek te voeren. Voorwerpen die verdwijnen, vreemde geluiden, verschrikte dieren… in het museum gebeuren rare dingen. Enige aanwijzing die we hebben : bij zijn dood heeft de ziel van een beroemd personage de wens uitgedrukt in de zalen van het Museum van het Bos en het Water te blijven om er de bossen, venen, rivieren en landschappen terug te vinden die de man zo mooi vond tijdens zijn bezoek aan onze streek in… 1865 ! Verborgen voorwerpen, raadseltjes en spelletjes geven zaal na zaal meer informatie over ’het spook’.www.berinzenne.be


Abdij van Villers-la-Ville

Agenda van de evenementen

Vielsalm

© M

T V

iels

alm

© A

bb

aye

de

Vill

ers

la-V

ille

© F

on

dat

ion

Fo

lon

Museum van het Bos en het Water

© M

use

um

van

het

Bo

s en

het

Wat

er

�MeiLuikTentoonstelling

Luik in de tijd van Victor HugoVan mei tot septemberVictor Hugo was in 1837 een van de eerste Franse schrijvers en dichters die België ’afreisde’. Zijn tweede bezoek vond plaats in 1840, wanneer hij zijn tocht naar de Rijn begon langs de vallei van de Maas. Hij passeerde toen in Luik en keerde er terug in 1864. Hij liet ons mooie beschrijvingen na uit een tijd waarin de stad in volle expansie was en een grondige gedaantewissel onderging. Dat was het gevolg van de opkomst van de industrie en de economische bloei van die tijd. Hij beschreef Luik met één zin, iets waar hij in uitblonk : ’Liège, une de ces vieilles villes en train de devenir neuve’, vrij vertaald als ’Luik, één van die oude steden die een nieuw gezicht kijgt’. (Le Rhin, Lettres à un ami, lettre VII). Gelijkvloerse verdieping van Le Grand Curtius (gratis toegang). www.liege.be/tourisme

LuikRondleiding

Luik ontdekken in de voetsporen van enkele beroemde toeristen uit de 19e eeuwVan mei tot decemberRondleidingen voor groepen, te voet of met de autocar. Vergezeld van Victor Hugo, Alexandre Dumas, Gérard de Nerval en andere schrijvers wordt u ondergedompeld in de stad uit het midden van de 19e eeuw. Luik was toen zijn middeleeuws uiterlijk aan het inwisselen voor moderniteit.Reserveringen : Offi ce du Tourisme (04/221 92 21)www.liege.be/tourisme

Villers-la-VilleFijnproeverswandeling

De dichters van het lekkere eten22 mei

Op zondag 22 mei, organiseert het broederschap van de ’Hostieux Moines de l’Abbaye’ in Villers-la-Ville zijn 10e fi jnproeverswandeling. Tijdens deze sympathieke en aangename

wandeling wordt een smakelijk menu met streekgerechten aangeboden in het dorp dat al vele keren bezocht werd door dichters, onder meer door Victor Hugo !

www.hostieux.org

Stichting FolonTentoonstelling

Beelden voor woordenVan 27 mei tot 11 septemberEen vijftigtal werken – aquarellen en gravures – van Folon verfraaien een selectie van teksten van grote namen uit de literatuur. De poëzie van de kunstenaar mengt zich met de woorden van Prévert of Apollinaire en biedt een kleurrijke reis naar het hart van de droomwerelden van Jorge Luis Borges (De ronde ruïnes), van Lewis Carroll (Alice in Wonderland), van Franz Kafka (De metamorfose), van Boris Vian (Herfst in Peking), van Orson Welles (De onzichtbare man), enz. Een ontmoeting tussen beeld en schrift die u niet mag missen !www.fondationfolon.be

Luik

© O

T Li

ège

Luik

Luik

© O

T Li

ège

© O

T Li

ège

�

�JuniHabayEvenement

Kunstenfestival van ’Le Pont d’Oye’ Van 1 tot 5 juniHet ’Festival des arts du Pont d’Oye’ groeit ieder jaar en trekt ook steeds meer bezoekers uit verschillende landen, zoals uit Frankrijk. De editie 2011 vindt plaats van 1 tot 5 juni in het Kasteel van Le Pont d’Oye in Habay. Het thema wordt dit jaar ’Lire – Délire’ (Lezen – Verrukking) in het teken van Arthur Rimbaud. www.festivalpontdoye.comwww.foret-anlier-tourisme.be

Blegny mineLiteraire cruise

Literaire cruiseZomerTijdens de hele zomer organiseert Blegny-Mine een literaire cruise op de boot ’Pays de Liège’. De tocht wordt onderbroken door voordrachten van een schrijver die kenner is van Victor Hugo. Hij leest verschillende teksten voor die verband houden met plaatsen die Hugo maar ook hedendaagse auteurs beschreven hebben. www.blegnymine.be

Museum van het Water en de Fontein Tentoonstelling

Blik op een tijdperk… Victor HugoVan 1 juli tot 31 decemberNeem het rad van de tijd… en ontdek het dagelijkse leven van ’Les Misérables’ (De ellendigen) ! Het Museum van het Water en de Fontein nodigt u uit om een romantisch en fascinerend verleden te ontdekken, een voorspel op de maatschappij van vandaag. Maak kennis met waterverdeling, ziektes, machtscen-tra en industriële vernieuwingen… Allemaal onderwerpen die deze tijdelijke tentoonstelling in het spoor brengt van Victor Hugo, tussen fi ctie en realiteit.www.lemuseedeleauetdelafontaine.be

Het Huis van de Metallurgie en de Industrie in Luik Tentoonstelling

Victor Hugo en de industriële revolutieVan 13 juni tot 30 septemberMonumenten uit de industriële archeologie vormen het vertrekpunt om enkele facetten uit het leven en werk van Victor Hugo te explore-ren – met teksten om de materiële sporen te duiden van een eeuw vol technologische, sociale en politieke veranderingen.In de loop van dit themaparcours ontdekt u de industrialisering via de visie van Hugo over machines; de werkomstandigheden via de standpunten van de schrijver-politicus en zijn houding tegenover wetenschap en vooruit-gang. Met de voorstelling van de producten van de 19e eeuwse gieterijen, waaronder de Leeuw van Waterloo en de zinken badkuip van Napoleon, beleeft u het ballingschap mee van de auteur en zijn fascinatie voor de keizer. www.mmil.be

LuikGroepsarrangement

Ontdekking van Luik in de tijd van Victor HugoOntdekking van Luik in de tijd van Victor HugoThema-arrangement van 1 dag voor groepen : programma à la carte, vertrekkend van voorstellen voor rondleidingen en een rondleiding op de tentoonstelling ’Victor Hugo en de industriële revolutie’ in het Huis van de Metallurgie en de Industrie.Reserveringen : Offi ce du Tourisme (04/221 92 21 - offi [email protected]) www.liege.be/tourisme

LuikRondwandeling

Luik in de voetsporen van enkele beroemde toeristen uit de 19e eeuwVan 13 juni tot 30 septemberThema-arrangement van 1 dag voor individuele bezoekers : circuit met smartphone, themamaaltijd en bezoek aan de tentoonstelling ’Victor Hugo en de industriële revolutie’ in het Huis van de Metallurgie en de Industrie. Reserveringen : Offi ce du Tourisme (04/221 92 21)www.liege.be/tourisme

LuikRondleiding

Luik ontdekken in de voetsporen van enkele beroemde toeristen uit de 19e eeuw17 juni, van 14.30 tot 16.30 uRondleiding voor individuele bezoekers.Vergezeld van Victor Hugo, Alexandre Dumas, Gérard de Nerval en andere schrijvers wordt u ondergedompeld in de stad uit het midden van de 19e eeuw. Luik was toen zijn middeleeuws uiterlijk aan het inwisselen voor moderniteit. www.liege.be/tourisme

SillyTentoonstelling

’Baraques à Vaches’Van 26 juni tot 10 juliIn het kader van de tentoonstelling-wandeling ’Baraques à Vaches’ (Koeienstallen) organiseert het Syndicat d’Initiative van Silly een activiteit op het thema ’Victor Hugo op het platteland’ in de kapel van St-Marcoult. Ze zal gezinnen op een ludieke manier laten ontdekken welke banden Victor Hugo had met de natuur, het platteland en de wereld van de boeren.www.silly-tourisme.be

Juli �

Luik

Museum van het Water en de Fontein

Luik

Het Huis van de Metallurgie en de Industrie in Luik

Silly - ’Baraques à Vaches’

© O

T Li

ège

© O

T Li

ège

© M

MIL

© C

hri

stia

n D

ebla

nc

© M

usé

e d

e l’e

au e

t d

e la

fo

nta

ine


WellingtonmuseumTentoonstelling

Victor Hugo en 150 jaar ’Les Misérables’ in WaterlooVan 1 juli tot 15 oktober30 juni 1861, 8.30 u : Victor Hugo schrijft het woord ’einde’ in het manuscript van ’Les Misérables’.Hij beëindigt de tekst in het Hôtel des Colonnes in Waterloo, rechtover die leeuw die hij doorlopend door het slijk haalt. De tentoonstelling “Victor Hugo en 150 jaar ’Les Misérables’ in Waterloo” laat de etappes van het schrijven, de concretisering, de publicatie en het succes van Les Misérables herleven.Ze is georganiseerd in samenwerking met prestigieuze Belgische en Franse musea en privéverzamelaars.www.museewellington.be

Arthur Masson Museum Tentoonstelling

De visie van Victor Hugo op de kinderjarenVan 3 juli tot 25 septemberDe tentoonstelling belicht de visie van Victor Hugo op de kinderjaren via zijn romantisch en poëtisch werk, zijn reizen, feiten uit zijn leven en zijn strijd voor de kinderrechten. U ontdekt oude illustraties en foto’s, originele en nooit eerder vertoonde documenten, voorwerpen, zeldzame boeken, tekeningen, karikaturen…In dit kader worden animaties georganiseerd in onze ’school uit de tijd van toen’ (1932), rond Victor Hugo, zijn verblijven in België en Les Misérables. Bezoekers krijgen ook de gelegenheid om schoolmateriaal uit vroegere tijden te gebruiken.www.espacemasson.be

Citadel van NamenEvenement

Marie Tudor, openluchtspektakelVan 19 tot 31 juliIn samenwerking met de diensten van de citadel van de stad Namen en het Animatiecomité van de citadel, komt het theatergezelschap Jardin Passion de citadel animeren. Sinds bijna twintig jaar ijvert Jardin Passion voor jong talent. Nu wordt de vedette Victor Hugo aangepakt. Na de verovering van de wijdse ruimtes van de Far West, komt de jonge regisseur Marc Weiss de delicate mechanismen van het romantisch theater exploreren.De muren van de citadel zijn perfect geschikt om onze persoonlijke visie weer te geven van het werk van de ’reus’ Victor Hugo. Het wordt een Victor Hugo zoals u zich nooit heeft kunnen voorstellen… Marie Tudor komt weer tot leven.www.citadelle.namur.be

Euro Space CenterTentoonstelling

BE A STAR of van astronomie naar Victor Hugo…Van 1 juli tot 30 septemberVan astronomie naar Victor Hugo is maar een stap. Dat toont deze tentoonstelling aan, die de astronomie van gisteren en vandaag belicht aan de hand van de grote projecten van het ESC, de astronomie van het oneindig grote en oneindig kleine (of het nabije en verre oneindige), samen met teksten van Victor Hugo die ons op zijn manier ons heelal laat ontdekken want hij kon met woorden sterren strelen, hoe ver ze zich ook bevonden.www.eurospacecenter.be

�Augustus

Mijnsite van Bois-du-Luc Evenement

Victor Hugo en de 19e eeuw ontdekken de snelheid14 augustusEen technologische revolutie maar vooral een revolutie van de zintuigen… De trein en later de auto vervoeren tal van schrijvers zoals Hugo, Dumas, Mirbeau, Lemonnier en Verne naar nieuwe horizonten en confronteren hen met vragen over de ongelofelijke moderniteit.Om de mensen te vervoegen die de mysterieuze snelheidsmachines bewierookt of bekritiseerd hebben, nodigen wij u uit in Bois-du-Luc, waar zich het atelier van alle revoluties bevindt.

LuikEvenement

Luik in de tijd van Victor Hugo27 augustusOp zaterdag 27 augustus keert Luik terug naar de tijd van Victor Hugo. Een niet missen evenement ! Op het programma : opendeurdag, muziek, toneel, fi lm, wandeling, gastronomie, polka...www.liege.be/tourisme

Villers-la-VilleWandeling26 augustus Op 26 augustus, vanaf 18 u, organiseert het Maison du Tourisme van het Land van Villers in Waals-Brabant verschillende wandelingen in de mooiste hoekjes van Villers-la-Ville : een boswandeling ’naar de zonsondergang’, een wandeling naar de tentoonstelling ’Wallonië geschetst door de grote schrijvers’ enz. Voorzie stapschoenen. Bovendien opent de Abdij van Villers-la-Ville uitzonderlijk haar deuren tot 20.30 u.

Evenement

Film in openlucht : De Bultenaar van Notre-Dame26 augustus Op 26 augustus organiseert het Maison du Tourisme van het Land van Villers in Waals-Brabant een fi lmvoorstelling in openlucht. Op het programma : de klassieke tekenfi lm van de Walt Disney studio’s De Bultenaar van Notre-Dame. De fi lm is geïnspireerd op de roman ’Notre-Dame de Paris’ van Victor Hugo, die verscheen in 1831. Afspraak om 21 u, op 150 m van de Abdij van Villers. Gratis activiteit, voorzie een vouwstoeltje, warme kleding en een zaklamp. www.paysdevillers-tourisme.be

Juli �

Euro Space Center

Wellingtonmuseum

Citadel van Namen

© E

uro

Sp

ace

Cen

ter

© M

usé

e W

ellin

gto

n©

Dav

id R

ivir

© B

ois

-du

-Lu

c

Luik

© O

T Li

ège

Abdij van Villers-la-Ville

© A

bb

aye

de

Vill

ers-

la-V

ille


�

Oktober�

Espace Bernier in WaterlooTentoonstelling

Rond ’Les Misérables’ en de HugomaniaVan 1 september tot 30 oktoberDe tentoonstelling wordt georganiseerd rond het thema ’Victor Hugo voor iedereen’ en brengt tekeningen, karikaturen, stripverhalen, merkwaardige uitgaven, ongewone voorwerpen enz. Zij probeert ook aan te tonen dat de menselijke benadering waar Hugo zo gevoelig voor was, nog steeds actueel is. www.espacebernier.be

Arthur Masson Museum Lezing10 september om 17.30 u en 17 september om 17.30 u’Hugo en de kinderjaren’ door Jean-Marc Hovasse www.espacemasson.be

Museum van de Kuurstad in Spa Lezing - Tentoonstelling

’Wanneer Victor Hugo dacht aan de stad Spa’ door Guy Peeters10 september om 20 u.’Victor Hugo en Spa’ evoqueren lijkt een paradox of toch minstens een niet helemaal correcte toeristische publiciteit. Tijdens zijn ballingschap in de jaren 1860 kwam Victor Hugo drie keer in Spa maar alles bij elkaar overnachtte hij er slechts zeven dagen. Zeven dagen op de duizend dagen dat hij in België verbleef, het is toch weinig.Nochtans werpt de professionele en familiale correspondentie van de schrijver een heel ander licht op de relaties die hij had met de kuurstad en men mag terecht stellen dat Spa heeft ’meegeteld’ voor Victor Hugo. Voldoende reden om er in 2011 aan te herinneren dat er banden waren tussen Victor Hugo en Spa. En waarom zouden we ook de andere Franse republikeinse ballingen niet aanhalen die in dezelfde periode naar Spa zijn gekomen ? Deze lezing wordt ’omkaderd’ door een ten-toonstelling die gewijd is aan de duistere kant van de kansspelen van Spa. Ze is toegankelijk voor het publiek op 10 en 11 september.www.spavillaroyale.be

LuikRondleiding

Luik ontdekken in de voetsporen van enkele beroemde toeristen uit de 19e eeuw24 september, van 14.30 tot 16.30 uRondleiding voor individuele bezoekers.Vergezeld van Victor Hugo, Alexandre Dumas, Gérard de Nerval en andere schrijvers wordt u ondergedompeld in de stad uit het midden van de 19e eeuw. Luik was toen zijn middeleeuws uiterlijk aan het inwisselen voor moderniteit. Reserveringen : Offi ce du Tourisme (04/221 92 21)www.liege.be/tourisme

Museum van de Lintweverij Tentoonstelling

Victor Hugo, romantiek en realisme in Comines-Warneton : tussen vuur en water...Van 10 tot 24 septemberVictor Hugo (1802-1885) is een van de meest briljante geesten van de 19e eeuw. Hij was een schrijver, dichter, plastisch kunstenaar, politicus en estheet. Hij reisde verschillende keren naar de steden rond Comines-Warneton en dacht er zelfs even aan om zich in Ieper te vestigen. Teksten met betrekking tot deze reizen (in 1837 en 1864) en een multisensuele evocatie van Victor Hugo, lichten de sluier van het artistieke en sociale leven in Comines-Warneton, dat belichaamd wordt door tekeningen en schilderijen van twee van zijn grootste kunstenaars : Eugène Verboeckhoven (1798-1881, schilder, beeldhouwer en aanhanger van de romantiek) en Charles Degroux (1825-1870, baanbreker van het sociale realisme in België). Een unieke gelegenheid om de schijnwerper te richten op het werk van Hugo dat zowel de ’bourgeoisie’ als de ’misérables’ refl ecteert. www.villedecomines-warneton.be

Arthur Masson Museum Lezing25 september om 15 u.’De mens die lacht en de kinderen die wenen’ door Jean-Luc Wauthierwww.espacemasson.be

Abdij van StavelotTentoonstelling

Reisboekjes - Victor Hugo & Guillaume ApollinaireVan 7 oktober 2011 tot 15 januari 2012De Abdij van Stavelot organiseert ’Reisboekjes’ (Carnets de voyage), een tentoonstelling gewijd aan twee uitzonderlijke schrijvers, namelijk Victor Hugo (1802-1885) en Guillaume Apollinaire (1880-1918). Beiden hebben door onze streek gereisd in de loop van de 19e eeuw. Beiden waren ze schrijver, dichter, tekenaar, verliefd op de natuur en gevoelig voor vrouwelijk schoon. Een wandeling door hun herinneringen die ze onsterfelijk hebben gemaakt met pen en potlood.www.abbayedestavelot.be

SillyEvenement

Stripfestival - Victor Hugo en zijn tijd20 november Tijdens dit festival hebt u gelegenheid om verschillende auteurs van stripverhalen te ontmoeten, die als thema kozen voor Victor Hugo of verhalen uit de tijd van Hugo. Na een informele ontmoeting met deze professionelen zullen ze met veel plezier hun werken signeren. Een evenement voor grote en kleine liefhebbers van stripverhalen.www.silly-tourisme.be

September�

November�

�

Museum van de Kuurstad

Arthur Masson Museum

© E

spac

e A

rth

ur

Mas

son

© A

bb

aye

de

Stav

elo

t

© F

red

An

ciau

x

© O

. Cly

nck

emai

llie

© M

usé

e d

e la

vill

e d

’eau

x


December�Koninklijk Museum van Mariemont Evenement

De kasteelheer en de schrijverHet werk van Victor Hugo in de Bibliotheek van Raoul Warocqué4 december om 14.30 uToen Victor Hugo overleed in 1885 was Raoul Warocqué nog een tiener. In 1890, nauwelijks 20 jaar oud, verwierf hij het volledige geïllustreerde werk van de Franse auteur : 44 banden gedrukt op groot Japans papier. Was dat een verstandige investering ? Absoluut, want Victor Hugo, zowel de man als zijn werk, was toen al een monument voor het nageslacht en dus een vaste waarde. De keuze mag echter niet enkel daaraan worden toegeschreven. Want wat te zeggen over de overige boeken die Warocqué zijn hele leven heeft gekocht om zijn bibliotheek in het kasteel van Mariemont te verrijken ? Hoe kan men de redenen begrijpen van een dergelijke passie voor een schrijver waarvan het engagement en het leven zo veraf lagen van de zorgen van een rijke industrieel uit Henegouwen ? Tussen de Belgische landschappen die Hugo tekende – het land van zijn prille liefde voor de mooie Juliette Drouet – en de hulde die zijn vrienden en tijdgenoten hem brachten, ontdekken de bezoekers de prestigieuze banden uit de waardevolle Reserve van Mariemont. Zij volgen een geïllustreerd parcours dat enerzijds een licht werpt op de passie van de kasteelheer van Mariemont en anderzijds op het leven van de schrijver.www.musee-mariemont.be

Koninklijk Museum van Mariemont

© M

usé

e R

oya

l de

Mar

iem

on

t

Toerismebureau

Provinciale ToeristischeFederaties

Waals-BrabantMaison du Tourisme de Waterloo Chaussée de Bruxelles, 2181410 WATERLOOTel. : 02/352.09.10Fax : 02/354.22.23E-mail : [email protected] : www.waterloo-tourisme.be

Maison du Tourisme des Ardennes brabançonnesRue de Nivelles, 11300 WAVRETel. : 010/23.03.52 Fax : 010/23.03.56E-mail : [email protected] : www.mtab.be

Maison du Tourisme du Roman PaïsRue de Saintes, 481400 NIVELLESTel. : 067/22.04.44Fax : 067/21.98.88E-mail : [email protected] : www.tourisme-roman-pais.be

Maison du Tourisme de la Hesbaye brabançonneHôtel des LibertésGrand-Place, 11370 JODOIGNETel. : 010/22.91.15Fax : 010/81.59.67E-mail : [email protected] : www.hesbayebrabanconne.be

Maison du Tourisme du Pays de Villers en Brabant wallon Rue de l’Abbaye, 551495 VILLERS-LA-VILLETel. : 071/88.09.80Fax : 071/87.98.00E-mail : [email protected] : www.paysdevillers-tourisme.be

HenegouwenMaison du Tourisme du Pays de Mons Grand-Place, 227000 MONSTel. : 065/33.55.80Fax : 065/35.63.36E-mail : [email protected] : www.monsregion.be

Maison du Tourisme du TournaisisPlacette aux Oignons, 207500 TOURNAITel. : 069/35.42.85Fax : 069/35.42.86E-mail : [email protected] : www.visitwapi.be

Maison du Tourisme du Parc des Canaux et ChâteauxPlace Mansart, 21-227100 LA LOUVIERETel. : 064/26.15.00Fax : 064/31.22.88E-mail : [email protected] : www.parcdescanauxetchateaux.be

Maison du Tourisme de la Picardie7700 MOUSCRONTel. : 056/86.03.70Fax : 056/86.03.71E-mail : [email protected] : www.visitwapi.be

Maison du Tourisme de la Botte du HainautRue de Noailles, 6 6460 CHIMAYTel. : 060/21.98.84Fax : 060/21.98.85E-mail : [email protected] : www.botteduhainaut.com

Maison du Tourisme Val de Sambre et ThudiniePlace Albert Ier, 26530 THUINTel. : 071/59.54.54Fax : 071/59.54.53E-mail : [email protected] : www.valdesambre-thudinie.be

Maison du Tourisme du Pays de CharleroiPlace Charles II, 206000 CHARLEROITel. : 071/86.14.14Fax : 071/86.61.57E-mail : [email protected] : www.paysdecharleroi.be

LuikMaison du Tourisme du Pays de VesdreRue Jules Cerexhe, 864800 VERVIERSTel. : 087/30.79.26Fax : 087/31.20.95E-mail : [email protected] : www.paysdevesdre.be

Maison du Tourisme des Cantons de l’EstPlace Albert Ier, 29 A4960 MALMEDYTel. : 080/33.02.50Fax : 080/77.05.88E-mail : [email protected] : www.cantonsdelest.be

Maison du Tourisme « Ourthe-Amblève »Route de Louveigné, 34920 SOUGNE-REMOUCHAMPSTel. : 04/384.35.44Fax : 04/384.35.46E-mail : [email protected] : www.ourthe-ambleve.be

Maison du Tourisme du Pays des Sources Place Royale, 414900 SPATel. : 087/79.53.53Fax : 087/79.53.54E-mail : [email protected] : www.paysdessources.be

Maison du Tourisme Hesbaye et Meuse Rue Paix-Dieu, 1b4540 AMAYTel. : 085/21.21.71Fax : 085/21.21.76E-mail : [email protected] : www.tourisme-hesbaye-meuse.be

Maison du Tourisme des Thermes et CoteauxAvenue des Thermes, 78B4050 CHAUDFONTAINETel. : 04/361.56.30Fax : 04/361.56.40E-mail : [email protected] : www.thermesetcoteaux.be

Maison du Tourisme du Pays de LiègePlace Saint-Lambert, 32-354000 LIEGETel. : 04/237.92.92Fax : 04/237.92.93E-mail : [email protected] : www.mtpaysdeliege.be

Maison du Tourisme du Pays de HervePlace de la Gare, 1-34650 HERVETel. : 087/69.31 71Fax : 087/69.31 79E-mail : [email protected] Website : www.paysdeherve.be Maison du Tourisme du Pays de Huy – Meuse – CondrozQuai de Namur, 14500 HUYTel. : 085/21.29.15Fax : 085/23.29.44E-mail : [email protected] : www.pays-de-huy.be

Maison du Tourisme des Vallées de la Burdinale et de la MehaigneRue de la Burdinale, 64210 BURDINNETel. : 085/25.16.96Fax : 085/25.17.96E-mail : [email protected] : www.tourismebm.be

Maison du Tourisme de la Basse-MeuseRue des Béguines, 74600 VISETel. : 04/374.85.55Fax : 04/374.85.51E-mail : [email protected] : www.basse-meuse.be

LuxemburgMaison du Tourisme du Pays de BastognePlace Mc Auliffe 606600 BASTOGNETel. : 061/21.27.11Fax : 061/21.27.25E-mail : [email protected] : www.paysdebastogne.be

Maison du Tourisme de Gaume Rue des Grasses Oies, 2b 6760 VIRTONTel. : 063/57.89.04Fax : 063/57.71.14E-mail : [email protected] : www.soleildegaume.be

Maison du Tourisme du Pays d’Ourthe et AisneGrand-Rue, 166940 BARVAUX-SUR-OURTHETel. : 086/21.30.81Fax : 086/21.40.65E-mail : [email protected] : www.ourthe-et-aisne.be

Maison du Tourisme du Pays d’Houffalize - La Roche-en-ArdennePlace du Marché, 15 boîte 376980 LA ROCHE-EN-ARDENNETel. : 084/36.77.36Fax : 084/36.78.36E-mail : [email protected] : www.coeurdelardenne.be

Maison du Tourisme du Pays du Val de Salm et des Sources de l’OurtheAvenue de la Salm, 506690 VIELSALMTel. : 080/21.50.52Fax : 080/21.74.62E-mail : [email protected] : www.vielsalm-gouvy.org

Maison du Tourisme du Pays de Saint-HubertRue Saint-Gilles, 126870 SAINT-HUBERTTel. : 061/61.30.10Fax : 061/61.54.44E-mail : [email protected] : www.saint-hubert-tourisme.be

Maison du Tourisme du Pays de la Semois entre Ardenne et GaumeEsplanade du Panorama, 16820 FLORENVILLETel. : 061/31.12.29Fax : 061/31.32.12E-mail : [email protected] : www.semois-tourisme.be

Maison du Tourisme du Pays de Marche et de NassognePlace de l’Etang, 156900 MARCHE-EN-FAMENNETel. : 084/34.53.27Fax : 084/34.53.28E-mail : [email protected] : www.maisontourisme.nassogne.marche.be

Maison du Tourisme du Pays de la Haute-Lesse Place de l’Esro, 606890 REDU (LIBIN)Tel. : 061/65.66.99Fax : 061/65.65.16E-mail : [email protected] Website : www.haute-lesse-tourisme.be

Maison du Tourisme du Pays d’ArlonRue des Faubourgs, 26700 ARLONTel. : 063/21.94.54Fax : 063/22.60.89E-mail : [email protected] : www.arlon-tourisme.be

Maison du Tourisme du Pays de la Forêt d’AnlierGrand Place, 36840 NEUFCHATEAUTel. : 061/27.50.88Fax : 061/27.50.96E-mail : [email protected] : www.foret-anlier-tourisme.be

Maison du Tourisme du Pays de BouillonQuai des Saulx, 126830 BOUILLONTel. : 061/46.52.11Fax : 061/46.52.18E-mail : [email protected] : www.bouillon-tourisme.be

NamenMaison du Tourisme de la Haute-Meuse dinantaise Avenue Colonel Cadoux, 85500 DINANTTel. : 082/22.28.70Fax : 082/22.77.88E-mail : [email protected] : www.dinant-tourisme.com

Maison du Tourisme du Pays de Namur Square Léopold 5000 NAMURTel. : 081/24.64.49Fax : 081/26.23.60E-mail : [email protected] : www.mtpn.be

Maison du Tourisme du Val de Lesse Beauraing-Houyet-RochefortRue de Behogne, 55580 ROCHEFORTTel. : 084/34.51.72Fax : 084/36.79.30E-mail : [email protected] : www.valdelesse.be

Maison du Tourisme Sambre-Orneau 5030 GEMBLOUXTel. : 081/62.69.66Fax : 081/62.69.65E-mail : [email protected] : www.sambre-orneau.com

Maison du Tourisme de l’Ardenne namuroiseRue Albert Raty, 835550 VRESSE-SUR-SEMOISTel. : 061/29.28.27-26Fax : 061/29.28.32 E-mail : [email protected] : www.ardenne-namuroise.be

Maison du Tourisme des Vallées des Eaux VivesRue de la Falaise, 35660 COUVINTel. : 060/34.01.40Fax : 060/34.01.43E-mail : [email protected] : www.valleesdeseauxvives.be

Maison du Tourisme « Condroz-Famenne »Rue de l’Eglise, 45377 HEURE-EN-FAMENNETel. : 086/40.19.22Fax : 086/40.19.23E-mail : [email protected] : www.valleesdessaveurs.be

Toeristische dienst van de Provincie Waals Brabant Avenue Einstein 2 1300 WAVRETel. : 010/23 63 [email protected] ://www.brabantwallon.be

Toeristische Federatie van de Provincie Luik Boulevard de la Sauvenière 77 4000 LIEGE Tel. : 04/237 95 [email protected] ://www.liegetourisme.be

Toeristische Federatie van de Provincie HenegouwenRue des Clercs 31 7000 MONSTel. : 065/36 04 [email protected] ://www.hainaut.be

Toeristische Federatie van de Provincie Namen Avenue Reine Astrid 22 2 5000 NAMURTel. : 081/77 67 [email protected] ://www.paysdesvallees.be

Toeristische Federatie van Belgisch Luxemburg Quai de l’Ourthe 9 6980 LA ROCHE-EN-ARDENNETel. : 084/41 10 [email protected] ://www.ftlb.be

Wallonie-Bruxelles Tourisme (W.B.T.) (Offi ce de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles (OPT), ASBL) Sint-Bernardusstraat, 30 - 1060 BrusselTel. : 02/504 02 00Fax : 02/513 69 50E-mail : [email protected] : www.belgie-toerisme.bewww.wallonie-toerisme.be

Commissariat Général au Tourisme Avenue Gouverneur Bovesse, 745100 JambesTel. : 081/32 56 11Fax : 081/32 56 07E-mail : [email protected] Website : www.tourismewallonie.be

Musées et Société en Wallonie (MSW) Rue du Moulin de Meuse 4B5000 NAMURTel. : 081/42 00 50Fax : 081/42 00 59E-mail : [email protected] : http ://www.msw.be

Kabinet van Minister FURLAN Rue du Moulin de Meuse 4 5000 NAMURTel. : 081/23 47 11Fax : 081/23 47 20E-mail : [email protected] : http ://furlan.wallonie.be

Een uitgave van Wallonië-Brussel Toerisme, vzw ( W.B.T.) (Offi ce de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles, asbl - O.P.T.). Coordination : MSW / Benoît Malengreaux – WBT / Pierre Coenegrachts. De informatie in deze brochure werd met de grootste zorg samengesteld. De uitgever is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen die zich zouden voordoen tussen het verzamelen van de gegevens en de verschijningsdatum van deze brochure. Verantwoordelijke uitgever : Viviane Jacobs, Directrice générale.Concept en prepress : www.helloagency.com

Tentoonstelling

Wallonië geschetst door de grote schrijvers

Wallonië geschetst door Victor Hugo

Agenda

Informatie

Wallonië geschetst door de grote schrijvers

De tentoonstelling ’Wallonië geschetst door de grote schrijvers’ zal het hele jaar 2011 te zien zijn op verschillende plaatsen in Wallonië en Frankrijk. Zij bestaat uit twee luiken.

Door de eeuwen hebben de grootste schrijvers van verschillende nationaliteiten beschrijvingen neergepend van de 1001 landschappen die Wallonië sieren. Allemaal hebben ze sporen nagelaten van hun reizen door onze streken, van Plinius de Oudere tot Georges Simenon, van Charles Baudelaire tot Marguerite Yourcenar, en van Lord Byron tot James Fenimore Cooper, Alexandre Dumas, Théophile Gautier, Victor Hugo, James Joyce, Gérard de Nerval, Arthur Rimbaud, George Sand, Sir Walter Scott, Paul Verlaine en Jules Verne. Sommigen hadden hier familiale banden, anderen vonden hier een toevlucht nadat ze waren weggevlucht van epidemieën, revoluties, dictaturen…

Nog anderen passeerden hier toevallig, op weg naar Duitsland of Nederland, of waren aangetrokken door het rijke erfgoed dat hun voorgangers hadden beschreven. Zoveel is duidelijk, Wallonië liet en laat niemand onberoerd.

Deze tentoonstelling is het complement op een werk van Yves Vander Cruysen en Tommy Leclercq. Zij reconstrueren daarin de Waalse routes van de beroemde schrijvers en bewijzen met een reeks foto’s dat Wallonië, van Aarlen tot Waterloo en van Verviers tot Thuin, nog steeds een aantrekkelijke inspiratiebron is.

Iets meer dan 170 jaar geleden zwierf de grote Franse schrijver Victor Hugo voor het eerst rond op ons platteland en in onze steden. Niemand kon toen vermoeden dat de schrijver en zijn familie enkele jaren later in ballingschap naar België zouden komen.

De tentoonstelling ’Wallonië geschetst door Victor Hugo’ is een initiatief van de vzw ’Musées et Société en Wallonie’. Ze is een uitnodiging voor een ontdekking van de wegen die de woordkunstenaar heeft gevolgd in onze streken, samen met de landschappen en decors die een stempel hebben gedrukt op zijn denken en zijn werk.

Foto’s, uittreksels van teksten, brieven en tekeningen verluchten deze bijzondere reis. De boeiende vermenging van verleden en heden laat iedereen toe kennis te maken met enkele culturele en erfgoedrijkdommen van Wallonië, in de voetsporen van de geniale dichter.

Musées et Société en WallonieRue du Moulin de Meuse, 4b - 5000 [email protected]/42 00 50www.msw.be

Abdij van Orval Thuin SemoisDinant

© O

PT –

JP

Rem

y

© O

PT –

JP

Rem

y

© O

PT –

JP

Rem

y

© S

PW –

Gu

y Fo

can

t


Tommy Leclercq is een moderne humanist die studeerde aan de Vrije Universiteit van Brussel (ULB) en aan de universiteit Paris XII. Hij is al twintig jaar actief op directieniveau bij het Waalse Gewest (onder meer als kabinetchef van Minister-President Di Rupo) en is expert-spreker aan de Haute Ecole Condorcet in Charleroi. Hij wordt unaniem erkend als dé specialist op het gebied van toerisme in Wallonië.

Yves Vander Cruysen is een voormalig journalist, conservator van het Slagveld van Waterloo en auteur van verschillende regionale monografi eën, die doorgaans over geschiedenis vertelt via kleine anekdotes. De reisverhalen van de grote schrijvers zijn voor hem een bron van citaten die het erfgoed valoriseren van een Wallonië waarin hij rondzwierf van oost naar west.

21 maart tot 30 maartNamen Moulins de Beez

15 tot 25 april Berck-sur-Mer (Frankrijk)Internationaal Vliegerfestival

7 en 8 mei Rijsel (Frankrijk) Salon « Les Belges sont là ! »

13 tot 31 mei La LouvièreMaison du Tourisme du Parc des Canaux et Châteaux

3 tot 21 juni Waterloo

24 juni tot 18 juli VielsalmMaison du Tourisme du Pays du Val de Salm et des Sources de l’Ourthe

21 juli tot 21 augustus Braine-le-ChâteauRoyal Syndicat d’Initiative

24 augustus tot 8 september Villers-la-VilleMaison du Tourisme du Pays de Villers en Brabant wallon

10 en 11 september Namen

15 tot 30 septemberMonsMundaneum

1 tot 9 oktoberTournai Stadhuis

13 tot 30 oktoberStavelotAbdij van Stavelot

7 tot 26 novemberLiège Bibliotheek van Chiroux

16 tot 31 decemberLobbes Relais de la Haute Sambre

wallonie des écrivains

Documents