warunki chowu - nowe technologie
TRANSCRIPT
1
Nowe technologie
2
Mikroklimat w budynkach tradycyjnych
Wilgotność względna 60-80%Prędkość powietrza:okres zimowy 0,1 – 0,3 m/sokres letni do 0,5 m/s
8-166Jałówki
i buhajki powyżej
6 m-cy
12-166Cielęta
pow. 3m-cy
12-208Cielęta
do 3m-cy
8-166Krowy
Temp. Opt.(0C)
Temp.
Min.( 0C)
Kategoria zwierząt
3
Mikroklimat w budynkach tradycyjnych
Dopuszczalne stężenie gazóww powietrzu obór
1. Oświetlenie naturalne –stosunek powierzchni oszklonej okien do powierzchni podłogi min. 1:18
2. Natężenie oświetlenia sztucznego min. 20 – 30 Lx, nad korytarzem gnojowym podczas doju 100 Lx, w izolatce 200 Lx5Siarkowodór
20Amoniak
3000Dwutlenek węgla
Stężenie gazów (ppm)
Wyszczególnienie
4
Mikroklimat w oborach otwartych cd.
• Wartości temperatury i wilgotności zbliżone do zewnętrznych
• Zakres temperatury termoneutralnej od-10 do 25oC poniżej –10 oC zwiększony pobór paszy
• Powyżej 25oC zmniejszony pobór paszy, niższa wydajność mleczna, problemy z rozrodem
• Powyżej 25oC prędkość ruchu powietrza 1m/s• Stężenie szkodliwych gazów – występują wartości śladowe
• Oświetlenie naturalne – 10% powierzchni podłogi• Natężenie oświetlenia sztucznego w oborze min. 20-30
Lx, w hali udojowej i izolatce 200Lx
5
Wentylacja grawitacyjna kominowa w oborze tradycyjnej
• Wysokość kanału wywiewnego 4-5 m
• Kanał nawiewny (1) i kanał wywiewny (2) z przysłoną regulacyjną• Powierzchnia przekroju kanału wywiewnego 0,05 do 0,06 m2/1SD
• Powierzchnia przekroju kanałów nawiewnych – 2/3 przekroju kanału wywiewnego
6
Wentylacja grawitacyjna podokapowo-kalenicowa w oborze z izolacją cieplną ścian i
stropodachu• Kanał nawiewny (1) i wywiewny (2) z przysłoną regulacyjną
• Powierzchnia przekroju kanału wywiewnego 0,10 do 0,12 m2/SD • Powierzchnia przekroju kanałów nawiewnych 0,10 – 0,12 m2/SD
7
Wentylacja grawitacyjna ścienno-kalenicowa w oborze otwartej
• Nawiew powietrza (1) przez ścianę (regulacja przy pomocy kurtyn)• Powierzchnia przekroju kanału wywiewnego (2): 0,15 – 0,20m2/SD
8
Obora wolnostanowiskowa z głęboką ściółką i z wydzielonym korytarzem karmowym dla krów mlecznych
Obora wolnostanowiskowa z pochyłą podłogą dla krów mlecznych
9
Obora wolnostanowiskowa
boksowa, ściołowa dla krów mlecznych
Obora wolnostanowiskowaboksowa bezściołowa, z podłogą szczelinową dla krów mlecznych
10
Utrzymanie krów
• Jaka obora dla Twojego gospodarstwa– obora na głębokiej ściółce– obora z boksami legowiskowymi
• Inwestycja droższa
• Nie zawsze łatwa modernizacja (słupy, szerokośćobory,…)
• Mniejsze lub żadne zużycie słomy(max. 2-3 kg/krowę/dzień)
• Mniej pracy
11
Utrzymanie krów
• Jaka obora dla Twojego gospodarstwa– obora na głębokiej ściółce• inwestycja tańsza
• prosty wariant przy modernizacji
• duże zużycie słomy
• duże nakłady pracy przy zbiorze słomy
12
13
Okólniki
� Powierzchnia okólników utwardzonych, min.:
� Cielęta do 100 kg m.c. –1,1 m2/szt.
� Cielęta do 200 kg m.c. –1,9 m2/szt.
� Młodzież do 350 kg m.c. –3,0 m2/szt.
� Młodzież powyżej 350 kg m.c. – 3,7 m2/szt.
� Krowy – 4,5 m2/szt.
14
Kojec porodowy
� Powierzchnia kojca indywidualnego min. 9 m2, swobodny dostęp do paszy i wody
� Sucha, czysta ściółka� Przydatne drabiny
samoblokujące.
15
• Stanowisko krótkie w oborze ściołowej
• Stanowisko krótkie w oborze bezściołowej
16
TYPY DOJARNI
17
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– MOTYLEK
18
Dojarnia „rybia ość”• Dobry kontakt dojarza z krowami
• Zazwyczaj jeden aparat na stanowisko
• Aparat zakładany z boku krowy • Możliwe wyposażenie w szybkie wyjście lub
pojemniki na paszę
19
Dojarnia „rybia ość”
20
Dojarnia równoległa (bok w bok)
• Ograniczony kontakt dojarza z krowami
• Zazwyczaj jeden aparat na stanowisko
• Aparat zakładany pomiędzy tylnymi nogami
• Możliwe wypo-
sażenie w szybkie
wyjście lub/i pojem-
niki na paszę
21
Dojarnia równoległa
22
Dojarnia równoległa
23
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– AUTOTANDEM
24
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– AUTOTANDEM
25
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– AUTOTANDEM– RYBIA OŚĆ
26
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– AUTOTANDEM
– RYBIA OŚĆ– BOK W BOK
27
Hala udojowa
• Jaki typ hali udojowej dla Twojego gosp.– Typ hali udojowej
• Zależy od Twoich upodobań ...– AUTOTANDEM
– RYBIA OŚĆ
– BOK W BOK– AUTOROTOR
Hala Karuzelowa
28
29
30
31
32
Porównanie wydajności różnych typów dojarni
Min. 180Zazwyczaj min. 32
Karuzelowa –dojarz na zewnątrz
Nieprawidłowe wymiary wejścia i wyjścia obniżają wydajność
Min. 120Zazwyczaj 22-36Karuzelowa –dojarzwewnątrz
Indywidualne traktowanie krowyMaks. 100Maks. 2x5Tandem
Dojenie indywidualne
Może być wyposażona w szybkie wyjście lub pojemniki na paszę
ZmiennyZmiennaRównoległa
Może być wyposażona w szybkie wyjście lub pojemniki na paszę
ZmiennyZmienna„Rybia ość”
Dojenie w grupach
UwagiRozmiar stada
Liczba stanowisk
33
34
Wymagania ogólneWzajemne kontakty zwierząt
• Zmniejszają agresywność w późniejszym okresie• Ułatwiaj ą adaptację do nowych warunków
Duże zagęszczenie w kojcach grupowych:• Niepokój• Agresywność• Więcej walk• Skrócony czas wypoczynku• Większe ryzyko urazów• Skrócony czas karmienia
35
Wymagania ogólneProjektowanie kojców – zalecenia praktyczne• Suche podłoże, sprawna wentylacja, brak
przeciągów• Łatwość ścielenia, usuwania odchodów,
czyszczenia i dezynfekcji• Łatwy dostęp do kojców – nadzór nad stadem• Łatwość przemieszczania zwierząt z jednego
kojca do drugiego• Możliwość wyłączenia dopływu wody na
wypadek uszkodzenia poideł• Kilka kojców indywidualnych dla chorych cieląt• W budynkach bez izolacji z kojcami
indywidualnymi – lampy do dogrzewania chorych cieląt
• Zapewnienie oświetlenia
36
Systemy utrzymania cieląt i młodzieży
37
Kojce indywidualne• Szerokość: wysokość
cielęcia w kłębie
• Długość: długośćcielęcia (od czubka nosa do ogonowego końca kości kulszowej) ×××× 1,1
• Ściany: ażurowe
38
Kojce indywidualneZalecenia:
• Ściółka na całej powierzchni
• Dostęp do świeżej wody
• Dostęp do paszy treściwej
39
Kojce indywidualneWymiary kojca dobrać do jego zalecanej
powierzchni.
--------0,08 – 0,10--------Zalecana szerokość w przegrodzie bocznej, m
1,11,0Zalecana wysokośćprzegrody bocznej, m
2,01,7Powierzchnia zalecana, m2
1,51,2Powierzchnia min., m2
1,01,0Szerokość min., m
1,51,2Długość min., m
Ponad 60Do 60Masa zwierzęcia, kg
40
Kojce indywidualne
0,900,80Maks. odległość dolnego brzegu drabiny paszowej od podłogi stanowiska, m
0,800,70Odległość wiadra z aparatem do ssania lub atrapy wymienia od podłogi stanowiska, m
0,500,45Odległość górnego brzegu miski od podłogi stanowiska, m
6,006,00Min. pojemność miski na paszę, l
0,300,28Wysokość otworu paszowego, m
0,200,19Szerokość otworu paszowego, m
Ponad 60Do 60Masa zwierzęcia, kg
41
Budki dla cieląt
„Zewnętrzny
kojec
indywidualny”
Ściółkowane
Wybieg na wolnym powietrzu zapewniający ruch i kontakt
42
Utrzymanie cieląt w budkach ze ściółką na wolnym powietrzu
Wymiary budek: dł. 160 cm, szer. 120 cmWymiary wybiegu:dł. 140 cm, szer. 120 cm
43
Budki dla cielątŻywienie• Pasze treściwe i siano podaje się w budce lub na
wybiegu• Mleko i wodę podaje się w wiadrze z aparatem do
ssania lub w misce na wybiegu
44
Budki dla cielątWymiary minimalne na jedno cielę
1.001.00Zalecana wysokość przegrody bocznej, m
1,201,20Długość minimalna, m
1,201,20Powierzchnia minimalna, m2Wybieg
1,251,10Zalecana minimalna wysokość od podłogi do sufitu, m
1,001,00Szerokość minimalna, m
1,501,20Długość minimalna, m
1,501,20Powierzchnia minimalna, m22,001,70Powierzchnia zalecana, m2
Budka
Ponad 60Do 60Masa zwierzęcia, kg
45
Utrzymanie cieląt w kojcach indywidualnych ze ściółką
Wymiary w świetle klatki:
do 2 tyg. życia -dł.120 cm, szer.80 cm;
do 8 tyg. życia -dł.160 cm, szer. 100 cm
46
Utrzymanie cieląt w kojcach grupowych (płytka lub głęboka ściółka)
Przepisy UE :Powierzchniamin. 1,5 m2/szt. - do 150 kg m.ciałamin. 1,7 m2/szt. - od 150 – 220 kg m.c.min. 1,8 m2/szt. - od 220 kg m.c.
47
Stanowiska uwięziowe dla młodzieży
• Obszar wypoczynkowy
• Obszar paszowy• Spadek ku tylnej
części 2%• Ściółka na legowisku• Pasza w żłobach z
przodu stanowisk• Woda w poidłach
miskowych
48
Stanowiska uwięziowe dla młodzieży
Uwięź – wymagania• Pobieranie paszy bez
trudności• Swoboda ruchu przy
wstawaniu• Swoboda ruchu przy
kładzeniu się w sposób naturalny
• Swoboda ruchu przy wylizywaniu się
49
Stanowiska uwięziowe dla młodzieży
Zalecenia: • Dla jałówek przed wycieleniem, jeśli mają one być
następnie utrzymywane na stanowiskach uwięziowych
• Nie zaleca się nieprzerwanego trzymania młodzieży na stanowiskach!
Żłób• Szerokość dna żłobu: 40 – 60 cm• Dno żłobu 5 -15 cm ponad podłogą stanowiska• Tylny brzeg żłobu 15 cm ponad poziomem jego
dna
50
Stanowiska uwięziowe dla młodzieży
1,751,701,551,401,301,25Długość stanowiska, min., m
1,151,101,000,900,850,80Szerokośćstanowiska, min., m
500400300200150100Masa zwierzęcia,od, kg
51
Stanowisko uwięziowe krótkie –ściołowe
dla młodzieżyZużycie ściółki
1-2 kg/SD/dzień
52
Stanowisko uwięzioweśrednie –
ściołowe dla młodzieży hodowlanej
Zużycie ściółki 3-4 kg/SD/dzień
53
Utrzymywanie grupowe
54
Utrzymywanie grupowe
Obszar wypoczynkowy:• Warstwa ściółki zmienianej co najmniej raz na
3 miesiące• Głęboka ściółka zmieniana w odstępach czasu dłuższych
niż 3 miesiące• Boks dla każdego zwierzęcia z wyznaczonym
indywidualnym obszarem wypoczynkowym
Zalecenia• Wyrównana masa ciała zwierząt w grupie!• Unieruchamianie buhajków w samoblokujących barierach
paszowych
55
Kojec grupowy ze ściółkąZalecenia• Zalecany dla cieląt• Konieczne przycinanie
racic• Korytarz paszowy lub żłoby o regulowanej wysokości
• Ściółka: 2 - 5 kg słomy na zwierzę dziennie
56
Kojec grupowy ze ściółką
1,31,31,31,31,31,31,21,1Wysokość ściany bocznej, min., m
5,04,43,83,22,62,21,81,5Powierzchnia kojca, min., m2/zwierzę
50040030020015010060Do60
Masa zwierzęciaod kg
57
Kojec grupowy ze ściółką
58
Kojec grupowy ze ściółką