watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen filip raymaekers
TRANSCRIPT
![Page 1: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/1.jpg)
Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen
Filip Raymaekers
![Page 2: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Watertoetszie ook www.watertoets.be
• Beoordeling van schadelijke effecten m.b.t. watersysteem bij vergunningen, plannen en programma’s
• Referentiekader: doelstellingen en beginselen van het decreet integraal waterbeleid (ruimte voor water, brongerichte aanpak,…)
• Concreet:• controle toepassing bestaande (water)wetgeving• opleggen van specifieke bijkomende voorwaarden om
significante schadelijke effecten te voorkomen, beperken, herstellen of compenseren
• Richtlijnen voor vergunningen (BVR 20/07/06): wanneer is er schadelijk effect, wanneer advies vragen en aan wie
![Page 3: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Voorbeelden van bestaande kaders
Kwantiteit oppervlaktewater Stedenbouwkundige verordeningen, wetgeving waterwegen en onbevaarbare waterlopen, BW art. 640, codes van goede praktijk
Kwaliteit oppervlaktewater Vlarem
Kwantiteit grondwater Vlarem
Kwaliteit grondwater Vlarem
Watergebonden natuur Decreet Natuurbehoud en uitvoeringsbesluiten
Algemeen Decreet IWB, waterbeheerplannen
![Page 4: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Opbouw van de richtlijnen voor vergunningverleners
• De watertoets dekt alle schadelijke effecten af• Richtlijnen voor de watertoets verwijzen maximaal naar
bestaande (wetgevend) kader• Voor de leemten in het bestaande kader: drempels die
aangeven vanaf wanneer schade mogelijk is en dus ook een wateradvies van een waterbeheerder nodig is
• Grootste leemten voor wat betreft impact op de kwantiteit van oppervlaktewater en grondwater:bouwen in overstromingsgebieden, versnellen van de waterafvoer, wijzigen van infiltratie, grondwaterstroming, grondwaterstand,...
![Page 5: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Voor welke activiteitenACTIVITEIT RICHTLIJN
Verkavelen van gronden, oprichten van constructies aanleggen van verhardingen
Gewijzigd overstromingsregime
Gewijzigde afstromingshoeveelheid
Gewijzigde infiltratie naar het grondwater
Gewijzigde grondwaterstroming
Opslag of storten van bodemvreemd materiaal
Opslag of storten van bodemvreemd materiaal
Vegetatiewijziging Vegetatiewijziging
Reliëfwijziging Reliëfwijziging
Buffer en infiltratievoorzieningen Buffer en infiltratievoorzieningen
Puntbronnen (lozingen) Wijziging aantal puntbronnen
Winnen van grondwater Winnen van grondwater
Wijzigen van bedding of structuur van waterlopen
Toename of bestendiging vismigratieknelpunten
Migratiebelemmering fauna op oever
Gewijzigd afvoergedrag van de waterloop
![Page 6: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Vorm van de richtlijnen
• Beslissingsbomen
• Kaarten
• Watertoets instrument www.watertoets.be
• Watertoets geoloket www.agiv.be
![Page 7: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/7.jpg)
7
7 watertoetskaarten
Overstromingsgevoelige gebieden
VHA - Waterbeheerders Erosiegevoelige gebieden
Grondwaterstromingsgevoelige gebieden
HellingenkaartInfiltratiegevoelige gebieden
Winterbedkaart (…)
![Page 8: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/8.jpg)
8
![Page 9: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Resultaat van de richtlijnen: wanneer schadelijk effect mogelijk
en advies vragen
• Ingreep in overstromingsgevoelig gebied (verkaveling, gebouw, ondergrondse constructie, verhard oppervlak, opslag, reliëfwijziging, buffer/infiltratie-voorziening)
• Verkaveling met wegenis• Daken/verharde oppervlakken groter dan 0,1 ha (in
infiltratiegevoelig gebied of afwaterend naar kleine waterloop cat. 2, 3, niet gekl.) of groter dan 1 ha (overal)
• Omvangrijke ondergrondse constructies: bv. dieper dan 3 m in grondwaterstromingsgevoelig gebied
• Belangrijke wijzigingen van reliëf of vegetatie• Veranderingen aan de structuur van waterlopen
![Page 10: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Watertoets – criteria adviesverlening= aandachtspunten voor ontwerpen
• Toepassing van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater (GSV) en Vlarem voorwaarden
• Aanleg van wegen, rioleringen en grachten• Bouwen in overstromingsgebieden• Bouwen langsheen waterlopen• Bouwen aan de kust en in gebieden met ondiep
verzilt grondwater• Uitgravingen en ophogingen• Andere
![Page 11: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Toepassing GSV en Vlarem
• GSV = minimale voorwaarden www.watertoets.be/bronmaatregel.pdf www.agoria.be/upload/dothepluviotest/Pluvio_test.pdf
• Scheiding van hemelwater en afvalwater• Eerst hergebruiken van hemelwater Dan infiltreren• Dan pas bufferen (gemiddelde streefwaarde 250 m3/ha)
en vertraagd afvoeren (gem. streefwaarde 20 l/s/ha)• Zuivering van verontreinigd hemelwater
![Page 12: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Scheiding hemelwater en afvalwater minstens tot aan perceelsgrens
Geen aansluiting van hemelwater op riolering als er een haalbaar alternatief is (gracht,…)
Aansluiten afvalwater i.f.v. zoneringsplannen (evt. IBA)
Volgorde: eerst hergebruik, dan infiltratie, dan buffering en vertraagde afvoer van hemelwater
Hergebruik: alleen voor dakwater, voorfilters, putvolume i.f.v. maximaal gebruik, verbinding meerdere putten onderaan of via hevel
Infiltratie: via waterdoorlatende verhardingen of naar onverharde randzones, niet bij verontreiniging (tankstations, wasplaatsen, laadkaden, mestopslag,…)
Bij verontreiniging van hemelwater: KWS afscheider, sedimentvang,…
RWA DWA
![Page 13: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Wegen, rioleringen en grachten
• Scheiding van hemelwater en afvalwater• Prioritair infiltratie van hemelwater• Dan buffering (gemiddelde streefwaarde 250 m3/ha) met
vertraagde afvoer (gem. streefwaarde 20 l/s/ha)• Voorkeur open waterberging (grachten, vijvers, wadi’s,…)• Behoud van open grachten
![Page 14: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Waterdoorlatende verhardingen op waterdoorlatende fundering (parkings, opritten,…)
Afwatering van hemelwater prioritair via grachten of onverharde randzones en infiltratiebermen
Scheiding van hemelwater en afvalwater, opletten voor foute aansluitingen
Opletten voor verontreiniging van hemelwater (tankstations, wasplaatsen, laadkaden,…): KWS afscheider met sedimentvang en coalescentiefilter
RWA DWA
![Page 15: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Gemiddeld grondwaterniveau
Drainagegracht
Infiltratiegracht
Buffer en infiltratiegracht met drempel en vertraagde doorvoer opening
BI
![Page 16: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Burgerlijk Wetboek Art. 640
Inbuizing gracht niet langer dan 5 m
Aansluiten lozingen in open trajecten
Inbuizing met voldoende ruime doorstroomsectie, min. diam. 400 mm, nieuw bodempeil gelijk aan bestaande peil
5 m
![Page 17: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Bouwen in overstromingsgebieden
• Onaanvaardbaar voor nieuwe aansnijdingen• Aanvaardbaar binnen bestaande aansnijdingen
mits overstromingsvrij bouwen en compensatie van verlies aan ruimte voor water
![Page 18: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Oorspronkelijk maaiveld
Overstromingsniveau
Overstroombare woning en kelder
Overstroombare stookolietank
![Page 19: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Oorspronkelijk maaiveld
Overstromingsniveau
Gevraagde ophoging
Te compenseren volume ruimte voor water
![Page 20: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Oorspronkelijk maaiveld
Overstromingsniveau
Gevraagde ophoging
Overstroombare kruipkelder
Restant te compenseren volume ruimte voor water
![Page 21: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Overstromingsniveau
Gevraagde ophoging
Overstroombare kruipkelder
Restant te compenseren volume ruimte voor water
Compensatie o.v.v. afgraving
![Page 22: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Overstromingsniveau
Gevraagde ophoging
Overstroombare kruipkelder
Restant te compenseren volume ruimte voor water
Compensatie o.v.v. vijver
Gemiddeld grondwaterpeil
![Page 23: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Bouwen langsheen geklasseerde onbevaarbare waterlopen
(wet 28/12/1967)
![Page 24: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Laagste kruin of insteek
Machtiging van de waterbeheerder vereist voor werken binnen de bedding van een geklasseerde waterloop
Bedding van de waterloop
Maximale waterhoogte binnen de bedding
Werken: lozingsconstructie, brug, overwelving, kruising,…
Richtlijnen voor machtiging op aanvraag te bekomen bij de waterbeheerder (VMM, provincie, …)
![Page 25: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Kruin of insteek
5m
Geen vaste constructies binnen de 5m-zone
![Page 26: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/26.jpg)
26
5m
Ophoging
Niet aanvaardbaar deel van de ophoging
Geen ophoging binnen de 5m-zone
![Page 27: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/27.jpg)
27
5m
Ondergrondse constructies of terrassen in de 5m zone: overrijdbaar met materiaal tot 30T
![Page 28: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/28.jpg)
28
0,75 – 1 m
Afsluitingen: 0,75m-1m van de kruin van de waterloop, max hoogte 1,5m
Dwarsafsluitingen mogen de toegang tot de werkstrook niet belemmeren en moeten daarom gemakkelijk wegneembaar en terugplaatsbaar zijn
max. 1,5 m
![Page 29: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Min. 10 m
Bomen: tussenafstand van minstens 10 meter, op minstens 0,75m van de kruin van de waterloop
![Page 30: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Bouwen aan de kust en in gebieden met verzilt grondwater
• Zandgronden of geulgronden?• Diepte grondwatertafel en diepte vanaf waar verzilting
optreedt?• Prioritair infiltratie van hemelwater• Retourbemaling en waterdichte bouwputten• Hergebruik van hemelwater maximaliseren
![Page 31: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/31.jpg)
31
![Page 32: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Verziltingskaart
![Page 33: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/33.jpg)
33
zoet grondwater
zilt grondwater
duinenpoldersloot
![Page 34: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Werken met gesloten bouwkuip, retourbemaling, infiltratie,…
![Page 35: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Bemalingen en drainages
• Vlarem reglementering• Meldingsplicht
• Proefpompingen• Bronbemalingen• Draineringen• Grondwaterwinning < 500 m3/jaar
• Vergunningplicht• Bronbemaling vanaf 500 m3/dag klasse 2, vanaf 2.000 m3/dag
klasse 1• Bronbemaling in mijnverzakkingsgebieden• Koude-warmtepompen• Grondwaterwinning > 500 m3/jaar klasse 2, > 30.000 m3/jaar of >
2.500 m3/dag of > 1.000 m3/dag in duinen/SBZ klasse 1• Irrigatie > 100 ha, drooglegging > 50 ha of > 15 ha in SBZ klasse 1
• MER plicht
![Page 36: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Uitgravingen en ophogingen
• Verandering van grondwaterstand• Verandering van infiltratiecapaciteit• Overstromingsgevoelig gebied• Verandering van grondwaterstromingspatroon
![Page 37: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/37.jpg)
37
N
Voorbeeld van schadelijk effect bij ontgraving
![Page 38: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Conclusies
• Aandacht voor het natuurlijk watersysteem:• Grondwaterstanden• Bodemkenmerken• Overstroombaarheid• Effecten op waterlopen
• Vermijden, verminderen, herstellen of compenseren van schadelijke effecten op water
• Vergunningsaanvraag: alle relevante elementen samenvatten om watertoets toe te laten
![Page 39: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/39.jpg)
39
Decreetswijziging 2007
• Adviesplicht i.p.v. adviesmogelijkheid
• Ook voor stedenbouwkundige en planologische attesten
• Rekening houden met relevante doelstellingen en beginselen in advies en in waterparagraaf i.p.v. alles toetsen
• Positieve lijst vergunningen en plannen (deel 1)
![Page 40: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Ontwerp aanpassing uitvoeringsbesluit (afstemming
met decreetswijziging 2007)• Adviesplicht• Ook voor attesten• Rekening houden met relevante d&b• Verenigbaarheid alleen met de bindende
bepalingen van de waterbeheerplannen• Technische correcties beoordelingschema’s• Correcties kaart overstromingsgevoelige
gebieden• Positieve lijsten vergunningen en plannen
(deel 2)
![Page 41: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Vragen voor de toekomst
• Richtlijnen voor plannen en programma’s• Richtlijnen voor adviesverleners• Stedenbouwkundige verordening –
afstemming buffervolumes en lozingsdebieten – link met infiltratievolumes/oppervlakken
• Nieuwe versies kaarten• Tabel met afvoercoëfficiënten• …
![Page 42: Watertoets – adviesverlening en toekomstverwachtingen Filip Raymaekers](https://reader038.vdocuments.net/reader038/viewer/2022102815/5551a0ef4979591f3c8b9d00/html5/thumbnails/42.jpg)
42