wdkavql%u jhjia:dj - the parliament of sri lanka · wdkavql%u jhjia:dj ixfydaokh lsÍu 82'...
TRANSCRIPT
Y%S ,xld
m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
^2015 uehs ui 15 Èk olajd ixfYdaê;hs&
m%;sfYdaê; uqøKh 2015
md¾,sfïka;= uy f,alï ld¾hd,h u.ska m%ldYs;hs'
Y%S ,xld rcfha uqøK fomd¾;fïka;=fõ uqøKh lrk ,§'
Y%S ,xld md¾,sfïka;=fõ jHjia:dodhl fiajd
fomd¾;fïka;=fõ mk;a flgqïm;a ld¾hdxYh úiska
ixialrKh lrk ,o fuu ks, fkdjk m%;sfYdaê;
uqøKh u.ska wdKavql%u jHjia:dfõ oykj jeks ixfYdakh
olajd md¾,sfïka;=j úiska jßka jr ixfYdaOkh lrk
,o Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha wdKavql%u
jHjia:dj kej; m%ldYhg m;a lrkq ,efí' wod< msgq w.
we;s igyka u.ska wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh l< ta
ta ixfYdaOk oelafõ'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
v
mgqk
msgqj
mQ¾úldj xviiI jeks mßÉfþoh
ck;dj" rch iy mrudêm;Hh
jHjia:dj msgqj
1' rch ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 1
2' talSh rchla nj ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 1
3' ck;djf.a mrudêm;Hh ''' ''' ''' ''' ''' 1
4' mrudêm;Hh l%shd;aul lsÍu ''' ''' ''' ''' ''' 1
5' ckrchg wh;a foaYh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 2
6' cd;sl fldäh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 2
7' cd;sl .Sh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 2
8' cd;sl Èkh''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 2
II jeks mßÉfþoh
nqoaOd.u
9' nqoaOd.u ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 3
III jeks mßÉfþoh
uQ,sl whs;sjdislï
10 is;Sfï ksoyi" yDoh idlaIsfha ksoyi iy wd.ñl ksoyi 4
11' jO ysxidj,ska ksoyi ''' ''' ''' ''' ''' ''' 4
12' i¾j idOdrK;ajfha whs;sjdislu ''' ''' ''' ''' 4
13' wka;fkdau;slj isrNdrhg .ekSfuka" r|jd ;nd .ekSfuka iy o~qjï lsÍfuka ksoyi iy w;S;hg n,mdk oKavk kS;s mekùu ;ykï lsÍu
5
14' NdIKfha" /iaùfï" iud.ufha" /lshdfõ iy hdï Bï hkdÈfha ksoyi
6
14w' f;dr;=re fj; m%fõYùfï whs;sjdislu ''' ''' ''' 7
15' uQ,sl whs;sjdislï ms<sn| iSud ' ''' ''' ''' ''' 8
16' mj;akd ,sÅ; kS;s iy ,sÅ; fkdjQ kS;s n,mj;ajk nj 9
17' úOdhl l%shd u.ska uQ,sl whs;sjdislï W,a,x>kh lsÍug m%;sl¾uh
10
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
vi
IV jeks mßÉfþoh
NdIdj
jHjia:dj msgqj
18' rdcH NdIdj ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 11
19' cd;sl NdId ' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 11
20' md¾,sfïka;=fjys iy m<d;a iNd iy m<d;a md,k wdh;kj, cd;sl NdId Ndú;h
11
21' b.ekaùfï udOH ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 11
22' mßmd,k NdId ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 12
23' kS;s mekùfï NdIdj ''' ''' ''' ''' ''' ''' 14
24' wêlrKfha NdIdj' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 15
25' fï mßÉfþofha úêúOdk i,iajd we;s mßÈ NdId Ndú;h i|yd m%udKj;a myiqlï ie,eiaúh hq;= nj
16
25w' fï mßÉfþohg wkkql+, jk hï kS;shl we;s úêúOdk bj;a lrk ,o fia ie,lsh hq;= nj
16
V jeks mßÉfþoh
mqrjeisNdjh
26' Y%S ,xldfõ mqrjeisNdjh ' ''' ''' ''' ''' ''' 17
VI jeks mßÉfþoh
rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uQ,O¾u iy uQ,sl hq;=lï
27' rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uQ,O¾u ''' ''' ''' 18
28' uQ,sl hq;=lï ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 20
29' rdcH m%;sm;a;sh ms<sn| uQ,O¾u iy uQ,sl hq;=lï úksYaphg Ndck l< fkdyels nj
20
VII jeks mßÉfþoh
úOdhlh
ckrcfha ckdêm;s
30' ckrcfha ckdêm;sjrhd ''' ''' ''' ''' ''' 21
31' ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu yd Oqr ld,h ''' 21
32' Oqrh Ndr .ekSu ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 25
33' ckdêm;sjrhdf.a n,;," ld¾h iy l¾;jH ''' ''' 26
33w' ckdêm;sjrhd md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;= nj ''' ''' 27
34' iudj §u ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 27
35' ckdêm;sjrhdg úreoaOj kvq mejßh fkdyels nj 28
36' jegqm iy úY%du jegqm ''' ''' ''' ''' ''' ''' 29
37' w.dud;Hjrhd úiska ckdêm;sjrhdf.a n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu iy bgq lsÍu
30
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
vii
jHjia:dj msgqj
38' ckdêm;sjrhd úiska Oqrh ysia lsÍu '' ''' ''' ''' 31
39' ckdêm;sjrhd h:d mßÈ f;dard m;a lrf.k fkdue;s njg fyda ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï ckao úuiSu ksIam%N njg fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh lsÍu
33
40' ckdêm;sjrhd úiska Oqrh ysia lsÍu iy wkqm%dma;sl ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍu
34
41' ckdêm;sjrhdf.a ld¾h uKav,h ''' ''' ''' ''' 35
VIIw jeks mßÉfþoh
wdKavql%u jHjia:d iNdj
41w' wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ixhq;sh ''' ''' ''' ''' 37
41wd' iNdj úiska m;alsÍï ks¾foaY l< hq;= nj ''' ''' ''' 39
41we' m;alsÍï iNdj úiska wkqu; l< hq;= nj ''' ''' ''' 41
41wE' iNdfõ uyf,alïjrhd iy wfkl=;a ks,OdÍka ''' ''' 42
41b' iNdfõ /iaùï ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 42
41B' iNdfõ idudðlhka ;jÿrg;a Oqr oeÍu ''' ''' ''' 43
41W' iNdfõ n,;, yd ld¾h '' ''' ''' ''' ''' ''' 43
41W!' iNdfõ úhoï taldnoaO wruqo,g jeh nrla úh hq;= nj43
41t' iNdfõ ;SrKj, wjidkd;aul Ndjh' ''' ''' ''' 43
VIII jeks mßÉfþoh
úOdhlh
wud;H uKav,h
42' w.%dud;Hjrhd iy wud;H uKav,h''' ''' ''' ''' 44
43' wud;Hjrhka iy Tjqkaf.a úIh iy ld¾h '' ''' ''' 44
44' wud;H uKav,fha idudðlhka fkdjk wud;Hjrhka 44
45' ksfhdacH wud;Hjrhka ''' ''' ''' ''' ''' ''' 45
46' w.%dud;Hjrhdf.a Oqr ld,h iy wud;Hjrhkaf.a iy ksfhdacH wud;Hjrhkaf.a ixLHdj iy Oqr ld,h iSud lsÍu
45
47' md¾,sfïka;=j úiqrejd yer we;s ld,h ;=< wud;H uKav,h 46
48' wud;H uKav,h úisÍu '' ''' ''' ''' ''' ''' 47
49' jevn,k wud;Hjrhka yd ksfhdacH wud;Hjrhka ''' 48
50' wud;H uKav,fha f,alïjrhd ''' ''' ''' ''' 48
51' w.%dud;Hjrhdf.a f,alïjrhd''' ''' ''' ''' ''' 48
52' wud;HdxYhkays f,alïjrhka ''' ''' ''' ''' ''' 48
53' ks, m%;s{dj fyda Èjqreu ''' ''' ''' ''' ''' 49
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
viii
IX jeks mßÉfþoh
úOdhlh
rdcH fiajh
jHjia:dj msgqj
54' rdcH fiajd fldñIka iNdj ''' ''' ''' ''' ''' 50
55' wud;H uKav,fha iy fldñIka iNdfõ n,;, iy l¾;jH 52
56' fldñIka iNdfõ lñgq ''' ''' ''' ''' ''' ''' 52
57' rcfha ks,Orhl= fj; n,;, mejÍu ''' ''' ''' 53
58' wNshdpkh lsÍfï whs;sjdislu ' ''' ''' ''' ''' 53
59' mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßh' ''' ''' ''' 54
60' n,;, mjrd § we;s wjia:djl fldñIka iNdj ta n,;, l%shdfõ fkdfhÈh hq;= nj
54
61' /iaùïj, ld¾h mámdáh ''' ''' ''' ''' ''' 54
61w' kvq lghq;=j,ska uqla;sh ' ''' ''' ''' ''' ''' 54
61wd' n,d;aulj mj;sk Í;s iy ksfhda. b;sß lr ;nd .ekSu 55
61we' fldñIka iNdfõ lghq;=j,g whq;= f,i ueÈy;a ùu 55
61wE' ks, m%;s{dj fyda Èjqreu ''' ''' ''' ''' ''' 55
61b' ckdêm;sjrhd úiska lrkq ,nk m;a lsÍï '' ''' ''' 55
61B' w¾: ksrEmKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 56
X jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
md¾,sfïka;=j
62' md¾,sfïka;=j ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 57
63' ks, m%;s{dj fyda Èjqreu ''' ''' ''' ''' ''' 57
64' l:dkdhljrhd" ksfhdacH l:dkdhljrhd iy ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd
57
65' md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd ''' ''' ''' ''' 58
66' wiqka ysiaùu ' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 59
67' md¾,sfïka;=fõ iy md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a jrm%ido" mßydr iy n,;,
60
68' uka;%Sjrhkag §ukd f.ùu ''' ''' ''' ''' ''' 60
69' uka;%S Oqr ysiaj ;snqK o md¾,sfïka;=jg l%shd lsÍug n,h we;s nj 60
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
ix
XI jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
ld¾h mámdáh iy n,;,
jHjia:dj msgqj
70' md¾,sfïka;=fõ iNdjdr ' ''' ''' ''' ''' ''' 61
71' /iaùï l,a ;eîu '' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 62
72' Pkaoh §u ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 62
73' .KmQrKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 63
74 ia:djr ksfhda. ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 63
75' jHjia:dodhl n,h ''' ''' ''' ''' ''' ''' 63
76' jHjia:dodhl n,h mjrd§u ''' ''' ''' ''' ''' 64
77' m<lrk ,o mk;a flgqïm;a iïnkaOfhka kS;sm;sjrhdf.a ld¾h 64
78' mk;a flgqïm;a m< lsÍu iy mk;a flgqïm;a yd fhdackd iïu; lsÍu
65
79' l:dkdhljrhdf.a iy;slh ''' ''' ''' ''' ''' 65
80' mk;a flgqïm;la kS;sh njg m;aùu '' ''' ''' ''' 66
81' uka;%Sjrhka fkrmSu iy m%cd wYlakq;d kshu lsÍu 67
XII jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍu
82' wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍu fyda mßÉýkak lsÍu m%ldYs;j u úh hq;= nj
69
83' we;eï mk;a flgqïm;a cku; úpdrKhl § wkqu; lsÍu 70
84' wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, mk;a flgqïm;a 70
XIII jeks mßÉfþoh
cku; úpdrKh
85' mk;a flgqïm;a cku; úpdrKhla u.ska ck;dj fj; bÈßm;a lsÍu 72
86' cd;sl jeo.;alulska hq;a ldrKd cku; úpdrK u.ska ck;dj fj; bÈßm;a lsÍu
72
87' ld¾h úOdkh i|yd md¾,sfïka;=j úêúOdk fhÈh hq;= nj 72
XIV jeks mßÉfþoh
Pkao n,h" Pkao úuiSu yd ue;sjrK
88 ckao ysñhl= ùfï whs;sjdislu ' ''' ''' ''' ''' 74
89 ckao n,h wysñùu ''' ''' ''' ''' ''' ''' 74
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
x
jHjia:dj msgqj
90' md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dardm;a lr.kq ,eîug iqÿiqlï 78
91' md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dardm;a lr.kq ,eîug kqiqÿiqlï
78
92' ckdêm;sjrhd jYfhka f;dardm;a lr .ekSug kqiqÿiqlï 82
93' Pkaoh §u ksoyiaj" iudkj iy ryfia úh hq;= nj 83
94' ckdêm;sjrhd f;dardm;a lr .ekSu ''' ''' ''' ''' 83
95' iSud ks¾Kh fldñIka iNdj ''' ''' ''' ''' ''' 84
96' ue;sjrK fldÜGdi ''' ''' ''' ''' ''' ''' 84
96w' [ bj;a lrk ,§' ] 85
97' ue;sjrK fldÜGdij, kï wdÈh m%ldYhg m;a lsÍu 85
98' ishÆ ue;sjrK fldÜGdij,ska f;dard m;a l< hq;= uka;%S ixLHdj iy ta ue;sjrK fldÜGdi w;r ta uka;%Sjrhka ixLHdj fnod fjka l< hq;= wdldrh
86
99' iudkqmd;sl ksfhdackh ' ''' ''' ''' ''' ''' 87
99w' uy ue;sjrKhl § ,enQ uq¿ Pkao ixLHdj mokï lrf.k md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSu
91
100' kqiqÿiail=j isáh § md¾,sfïka;=fõ wiqka .;fyd;a fyda Pkaoh ÿkfyd;a oKavkh
92
101' ue;sjrK iïnkaOfhka md¾,sfïka;=j úiska úêúOdk fhÈh yels nj 93
102' ue;sjrK ld,h ;=< § rcfha ks,Orhl= fyda rdcH ixia:djl ks,Orhl= tf,iska ld¾hhkays fkdfhÈh hq;= nj
94
XIVw jeks mßÉfþoh
ue;sjrK fldñIka iNdj
103' ue;sjrK fldñIka iNdfõ ixhq;sh '' ''' ''' ''' 95
104' fldñIka iNdfõ /iaùï ''' ''' ''' ''' ''' 96
104w' ;SrKj, wjidkd;aulNdjh iy kvq lghq;= j,ska uqla;sh 97
104wd' ue;sjrK fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h iy l¾;jH 97
104we' fldñIka iNdj úiska fmd,Sish fhoùu ''' ''' ''' 99
104wE' ikakoaO yuqod fhoùu ''' ''' ''' ''' ''' ''' 100
104b' ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd iy fldñIka iNdfõ fjk;a ks,Orhka
100
104B' f;aÍï Ndr ks,Orhka ''' ''' ''' ''' ''' ''' 102
104W' rcfha ks,Orhka ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 102
104WW' úêsdkj,g wkql+,ùug wfmdfydi;aùu jrola úh hq;= nj102
104W!' ßÜ wd{d ksl=;a lsÍug fY%aIaGdêlrKh i;= n,h 103
104t' w¾: ksrEmKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 103
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xi
XV jeks mßÉfþoh
wêlrKh
jHjia:dj msgqj
105' wêlrK msysgqùu hkdÈh ''' ''' ''' ''' ''' 104
106' m%isoaêfha úNd. meje;aùu ''' ''' ''' ''' ''' 105
wêlrKfha iajdëk;ajh
107' fY%aIaGdêlrKfha yd wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhka m;a lsÍu yd bj;a lsÍu
107
108' fY%aIaGdêlrKfha iy wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhkaf.a jegqma 108
109' jevne,Sfï m;aùï ''' ''' ''' ''' ''' ''' 108
110' úksYaphldrjrhka úiska fjk;a ld¾h fyda l¾;jH bgq lsÍu 108
111' uydêlrK úksYaphldrjrhka m;a lsÍu" Oqrfhka bj;a lsÍu iy Tjqkaf.a úkh md,kh
109
111w' uydêlrK flduidßiajrfhda ' ''' ''' ''' ''' 109
111wd' uq¿ Èjhsku i|yd msial,ajrhd ''' ''' ''' ''' 110
111we' wêlrK lghq;=j,g whq;= f,i ueÈy;aùu jrola nj 110
XVw jeks mßÉfþoh
wêlrK fiajd fldñIka iNdj
111wE' wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ ixhq;sh ''' ''' ''' 112
111b' fldñIka iNdfõ /iaùï ''' ''' ''' ''' ''' 112
111B' fldñIka iNdfõ idudðlhkaf.a §ukd ''' ''' ''' 113
111W' fldñIka iNdfõ f,alïjrhd ' ''' ''' ''' ''' 113
111W!' fldñIka iNdfõ n,;, ''' ''' ''' ''' ''' 113
111t' wêlrK ks,Orfhl=g fyda Wmf,aLk.; rcfha ks,Orfhl=g b,a,d wiaúh yels nj
114
111ta' kvq lghq;= j,ska uqla; nj ''' ''' ''' ''' ''' 114
111T' fldñIka iNdfõ lghq;= j,g whq;= f,i ueÈy;aùu jrola nj 114
111´' w¾: ksrEmKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 115
112' [ bj;a lrk ,§ ] 116
113' [ bj;a lrk ,§ ] 116
113w' [ bj;a lrk ,§ ] 116
114' [ bj;a lrk ,§ ] 116
115' [ bj;a lrk ,§ ] 116
116' [ 111 we jHjia:dj f,i kej; wxl fhdok ,§ ] 116
117' [ bj;a lrk ,§ ] 116
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xii
XVI jeks mßÉfþoh
fcHIaG wêlrK
fY%aIaGdêlrKh
jHjia:dj msgqj
118' fY%aIaGdêlrKfha idudkH wêlrK n,h ''' ''' ''' 117
119' fY%aIaaGdêlrKfha ixhq;sh ''' ''' ''' ''' ''' 117
120' fY%aIaaGdêlrKfha wdKavql%u jHjia:d wêlrK n,h 117
121' mk;a flgqïm;a ms<sn|j wdKavql%u jHjia:d wêlrK n,h idudkHfhka l%shd;aul lsÍu
119
122' [ bj;a lrk ,§ ] 119
123' mk;a flgqïm;a iïnkaOfhka fY%aIaGdêlrKfha ;SrKh 119
124' mk;a flgqïm;aj, j,x.=Ndjh iy jHjia:dodhl l%shdj,sh iïnkaOfhka m%Yak l< fkdyels nj
120
125' wdKavqlu jHjia:dj w¾: ksrEmKh lsÍu iïnkaOfhka wdKavql%u jHjia:d wêlrK n,h
121
126' uQ,sl whs;sjdislï ms<sn| wêlrK n,h iy ta n,h l%shd;aul lsÍu
121
127' wNshdpk wêlrK n,h '' ''' ''' ''' ''' ''' 122
128' wNshdpkh lsÍfï whs;sjdislï ' ''' ''' ''' ''' 123
129' WmfoaYl wêlrK n,h ''' ''' ''' ''' ''' 124
130' Pkao fm;aiï iy cku; úpdrK fm;aiï iïnkaO wNshdpk wêlrK n,h
124
131' md¾,sfïka;= jrm%ido lvlsÍu iïnkaO wêlrK n,h 125
132' fY%aIaGdêlrKh meje;aùu ''' ''' ''' ''' ''' 125
133' ;;ald¾h úksYaphldrjrhka m;a lsÍu ''' ''' ''' 126
134' fY%aIaGdêlrKfha § lreKq lshd isàug we;s whs;sjdislu 126
135' fY%aIaGdêlrKfha frðiag%d¾ ld¾hd,h iy frðiag%d¾ Oqrh 126
136' fY%aIaGdêlrKfha Í;s ''' ''' ''' ''' ''' ''' 127
wNshdpkdêlrKh
137' wNshdpkdêlrKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 129
138' wNshdpkdêlrKfha wêlrK n,h ''' ''' ''' ''' 129
139' wNshdpkfha § we;s n,;, ''' ''' ''' ''' ''' 129
140' fyaìhia fldamqia ßÜ wd{d yer fjk;a ßÜ wd{d ksl=;a lsÍfï n,h
130
141' fyaìhia fldamqia ßÜ wd{d ksl=;a lsÍfï n,h ''' ''' 130
142' isrlrejka f.kajd .ekSfï iy bj;a lsÍfï n,h ''' 131
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xiii
jHjia:dj msgqj
143' bkackaIka ;ykï ksl=;a lsÍfï n,h ''' ''' ''' 131
144' md¾,sfïka;= Pkao fm;aiï ''' ''' ''' ''' ''' 132
145' jd¾;d fidaÈis lsÍu ''' ''' ''' ''' ''' ''' 132
146' wNshdpkdêlrKh meje;aùu ''' ''' ''' ''' ''' 132
147' wNshdpkdêlrKfha frðiag%d¾ ld¾hd,h iy frðiag%d¾ Oqrh 133
XVII jeks mßÉfþoh
uq,H
148' rdcH uq,H ms<sn| md,kh md¾,sfïka;=j i;= nj ' ''' 134
149' taldnoaO wruqo, ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 134
150' taldnoaO wruqof,ka uqo,a bj;alr .ekSu ''' ''' ''' 134
151' wúksYaÑ; wjia:d wruqo, ''' ''' ''' ''' ''' 135
152' rcfha wdodhug n,mdk mk;a flgqïm;a ms<sn| úfYaI úêúOdk 135
153' ú.Kldêm;sjrhd ''' ''' ''' ''' ''' ''' 135
153w' ú.Kk fiajd fldñIka iNdfõ ixhq;sh ''' ''' ''' 136
153wd' fldñIka iNdfõ /iaùu '' ''' ''' ''' ''' ''' 137
153we' fldñIka iNdfõ n,;, yd l¾;jH '' ''' ''' ''' 137
153wE' fldñIka iNdfõ fyda Y%S ,xld ú.Kk fiajfha ;SrKhlg n,mEï lsÍu fyda n,mEï lsÍug ;e;a lsÍu jrola nj
138
153b' kS;s lD;Hj,ska uqla;sh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 138
153B' msßjeh iy úhoï''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 139
153W' mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßhg bÈßm;a lrk ,nk wNshdpk
139
153W!' fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;= nj ''' ''' 139
154' ú.Kldêm;sjrhdf.a ld¾h yd l¾;jH ''' ''' ''' 139
XVIIw jeks mßÉfþoh
154w' m<d;a iNd msysgqùu ''' ''' ''' ''' ''' ''' 143
154wd' wdKavqldrjrhd ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 143
154we' wdKavqldrjrhd úiska úOdhl n,;, l%shd;aul lsÍu 146
154wE' m<d;a iNdfõ idudðl;ajh ''' ''' ''' ''' ''' 146
154b' Oqr ld,h ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 147
154B' wud;H uKav,h ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 147
154W' m<d;a iNd m%{ma;s ''' ''' ''' ''' ''' ''' 148
154W!' wkqu;h ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 150
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xiv
jHjia:dj msgqj
154t' uyck wdrlaIdj ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 151
154ta' úOdk wkqj l%shdlsÍu meyer yeÍu ''' ''' ''' ''' 152
154T' mßmd,kh wekysàu ''' ''' ''' ''' ''' ''' 152
154´' m<d;a iNdjl n,;, md¾,sfïka;=j úiska ckdêm;sjrhdg mejÍu
154
154l' uq,H ia:dhsNdjh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 155
154.' uydêlrKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 156
154j' m<d;a iNdj, l¾;jH" n,;, yd tajdfha uka;%Sjreka f;dardm;alr .ekSu wdÈh
157
154P' uqo,a fldñIka iNdj ''' ''' ''' ''' ''' ''' 158
154g' fï mßÉfþoh hgf;a jQ n,;, l%shd;aul fkdlsÍug m<d;a iNdjlg yelshdj i,ik úfYaI úêúOdk
159
154v' wka;¾ ld,Sk mshjr ''' ''' ''' ''' ''' ''' 159
XVIII jeks mßÉfþoh
uyck wdrlaIdj
155' uyck wdrlaIdj ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 160
XVIIIw jeks mßÉfþoh
cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj
155w' cd;sl fmd,sia fldñIka iNdfõ ixhq;sh ''' ''' ''' 163
155wd' fldñIka iNdfõ /iaùï ''' ''' ''' ''' ''' 164
155we' kS;s lD;Hj,ska uqla;sh '' ''' ''' ''' ''' ''' 165
155wE' fldñIka iNdfõ f,alïjrhd ' ''' ''' ''' ''' 165
155b' msßjeh iy úhoï ' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 165
155B' fldñIka iNdfõ lghq;=j,g whq;= f,i ueÈy;a ùu 166
155BB' [ bj;a lrk ,§ ] '' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 166
155BBB' fldñIka iNdj Í;s iEÈh hq;= nj ''' ''' ''' ''' 166
155W' fldñIka iNdfõ n,;, ' ''' ''' ''' ''' ''' 166
155W!' fldñIka iNdfõ we;eï n,;, lñgqjlg mejÍu ''' 167
155t' fldñIka iNdj úiska we;eï ld¾h mejÍu' ''' ''' 168
155ta' wNshdpk lsÍfï whs;sh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 168
155T' mßmd,k wNshdpk úksYaphdêldrh fj; wNshdpkh lsÍu 169
155´' oekg n,mj;akd Í;s iy ksfhda. fYaI lsÍu ''' ''' 169
155l' fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;= nj ''' ''' 169
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xv
XIX jeks mßÉfþoh
mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
jHjia:dj msgqj
156' mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd 170
XIXw' jeks mßÉfþoh
w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsÍu i|yd jQ fldñIka iNdj
156w' w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsÍu i|yd jQ fldñIka iNdj
172
XIXwd' jeks mßÉfþoh
cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdj
156wd' cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdj ''' ''' ''' ''' 173
156we' iNdfõ l¾;jH ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 173
156wE' fldñIka iNdfõ n,;, ' ''' ''' ''' ''' ''' 174
156b' iNdfõ /iaùï ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 175
156B' iNdfõ ld¾h uKav,h ''' ''' ''' ''' ''' ''' 176
156W' iNdfõ úhoï taldnoaO wruqo,g jehnrla úh hq;= nj 176
156W!' w¾: ksrEmkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 176
XX jeks mßÉfþoh
fmdÿ úêúOdk
157' wka;¾ cd;sl .súiqï yd iïuq;s ''' ''' ''' ''' 177
157w' Y%S ,xldfõ foaY mQ¾K;ajh W,a,x>kh lsÍu ;ykï lsÍu 177
158' n,;, mejÍu ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 178
159' ksfhdacH l:dkdhljrhd l:dkdhljrhd fjkqjg jev ne,Su 181
XXI jeks mßÉfþoh
wka;¾ld,Sk úêúOdk
160' m%:u ckdêm;sjrhd ''' ''' ''' ''' ''' ''' 182
161' m%:u md¾,sfïka;=j ''' ''' ''' ''' ''' ''' 182
162' we;eï úêúOdk wod<ùu ''' ''' ''' ''' ''' 189
163' fY%aIaGdêlrKfha iy uydêlrKj, úksYaphldrjrhka Oqr oeÍu k;r úh hq;= nj
189
164' úksYaphldrjrhka" rcfha ks,Orhka iy fjk;a wh bÈßhg;a fiajfhys ;nd.ekSu
189
165' rcfha ks,Orhka iy fjk;a wh m%;s{dj fyda Èjqreï Èh hq;= nj
190
166' ckrcfha n,;," jrm%ido" mßydr yd whs;sjdislï 191
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xvi
jHjia:dj msgqj
167' ckrcfha whs;sjdislï" hq;=lï yd ne£ï ''' ''' ''' 191
168' bl=;aj .sh ld,h ;=< kS;sfhys l%shdldß;ajh iy l,ska lrk ,o l%shd jerÈ iy úksYaphg kshuj we;a;d jQ kvq wdÈh
191
169' wêlrKhg wod< úêúOdk ''' ''' ''' ''' ''' 193
169w' rdc kS;s{jrhkag iy fcHIaG kS;s{jrhkag wod< úêúOdk 199
XXII jeks mßÉfþoh
w¾: ksrEmKh
170' w¾: ksrEmKh ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 200
XXIII jeks mßÉfþoh
mßÉðkak lsÍu
171' mßÉðkak lsÍu ''' ''' ''' ''' ''' ''' ''' 204
XXIV jeks mßÉfþoh
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul jk nj m%ldYkh lsÍu
172' wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul jk nj m%ldYkh lsÍu 205
oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha wka;¾ld,Sk úêúOdk
206
Wmf,aLkh
m<uqjeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 210
fojeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 211
;=kajeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 213
y;rjeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 215
miajeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 216
yhjeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 217
y;ajeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 218
wgjeks Wmf,aLkh ''' ''' ''' ''' ''' ''' 219
kjjeks Wmf,aLkh ^I jk ,ehsia;=j - m<d;a iNd ,ehsia;=j& 220
^II jk ,ehsia;=j - ixjD; ,ehsia;=j& 240
^III jk ,ehsia;=j - iu.dó ,ehsia;=j& 249
mßYsIag
mßYsIagh I 227
mßYsIagh II 234
mßYsIagh III 237
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
xvii
iji;s
Y%S nqoaO j¾Ifhka fooyia mkaish úis tla jekafkys wê kslsKs ui mqr igjla
kï ;sÒh ,;a oji fyj;a j¾I tlaoyia kjish ie;a;E y;la jQ cQ,s ui úis tla
jk .=re Èk Y%S ,xldjdiS ck;dj úiska ksoyfia m%ldY fldg fok ,o jrfuka"
m%cd;dka;sl iudcjd§ ckrchl wruqKq idlaId;a lr .ekSu msKsi kj ckrc
wdKavql%u jHjia:djla flgqïm;a lsÍug;a" iïu; lsÍug;a" l%shd;aul lsÍug;a tÈk
f;dard m;a lr .kakd ,o ksfhdað;hkag Ndr fldg n,h mjrd fokq ,enQ fyhska
o ksfhdack m%cd;ka;jdoh ms<sn| iaÒridr ckrc uQ,O¾u ;yjqre lrkakdjQ;a Y%S
,xldjdiS ck;djf.a u;= mrïmrd j,o O¾ñIag ksjy,a iudchla ìyslsÍfuys,d iy
iqrlaIs; lsÍfuys,d ta mrïmrd úiska orkakdjQ m%h;akfha § iydh ùug meñfKk
il, f,daljdiSkaf.a o wNsudkh iy iuDoaêh iy;sl flfrk wiam¾YkSh Wreuhla
f,i ksoyi" iudkd;au;dj" hqla;sh uQ,sl udkj whs;sjdislï yd wêlrKfha
iajdêk;ajh il, ck;djg iy;sl lrkakdjQ;a m%cd;dka;sl iudcjd§ ckrchla
njg Y%S ,xldj m;a lsÍu i|yd" ta jru wkqj iy buy;a nyq;r Pkaofhka f;dard
m;a lr .kq ,enQ tlS ksfhdað;hka flfrys ;enQ úYajdih wkqj f.!rj nyqudkfhka
wêIaGdk lrk ,o fyhska o¦
ksoyia f,i f;aÍ m;a jQ Y%S ,xldjdiS ck;djf.a ksfhdað;hka jk wms ck;dj
flfrys wmf.a we;s ne£ï ksy;udkfhka ms<s.ksñka" mqoa., wNsudkh iy ksoyi
iy;sl flfrk wdldrfhka o idOdrK iudc" wd¾Ól iy ixialD;sl mokula bÈ
jk wdldrfhka o rfÜ iu.sh mqk¾ia:dmkh jk wdldrfhka o fiiq cd;Ska iu.
iqyo;dj j¾Okh jk wdldrfhka o iajlSh whs;sjdislï iy jrm%ido h<s Èkdf.k
wdrlaId lr.ekSu msKsi ta ck;dj l< ùfrdaodr iy wm%;sy; wr.,h lD;{;d
mQ¾jlj isysm;a lrñka" tlS jru m%ldr
Y%S ,xld m%cd;dka;sl iudcjd§ ckrcfha
W;a;Í;r kS;sh
f,i fï
wdKavql%u jHjia:dj
fuhska iïu; fldg
mkjïy'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
1
¸ jeks mßÉfþoh
jHjia:dj
ck;dj" rch iy mrudêm;Hh
1' Y%S ,xldj ksoyia" iaffjÍ" iajdëk" m%cd;dka;sl iudcjd§
ckrchls' Y%S ,xldj" Y%S ,xld m%cd;dka;sl iudcjd§ ckrch
hkqfjka y÷kajkq ,efí'
2' Y%S ,xld ckrch talSh rchls'
3' Y%S ,xld ckrcfha mrudêm;h ck;dj flfrys msysgd
we;af;a h' mrudêm;Hh w;ay< fkdyelafla h' mrudêm;Hhg
md,k n,;," uQ,sl whs;sjdislï iy Pkao n,h o we;=<;a
jkafka h'
4' ck;djf.a mrudêm;Hh l%shd;aul ùu o" N=la;s ú£u o"
u;= oelafjk wdldrfhka isÿjkafka h(-
^w& ck;djf.a jHjia:dodhl n,h ck;dj úiska
f;dard m;alr .kq ,nk uka;%Sjrhkaf.ka iukaú;
md¾,sfïka;=j úiska o" cku; úpdrKhl § ck;dj
úiska o l%shd;aul l< hq;af;a h¦
^wd& rfÜ wdrlaIdj we;=¿j ck;djf.a úOdhl n,h
ck;dj úiska f;dard m;alr .kq ,nk ckrcfha
ckdêm;sjrhd úiska l%shd;aul l< hq;af;a h¦
^we& kS;sh wkqj md¾,sfïka;=j úiska u l%shd;aul l<
yels md¾,sfïka;=fõ iy tys uka;%Sjrhkaf.a jrm%ido"
mßydr yd n,;, iïnkaOfhka úkd ck;djf.a
wêlrK n,h" wdKavql%u jHjia:dfjka we;s fldg
msysgqjk ,o fyda wdKavql%u jHjia:dfjka ms<s.kakd
,o ke;fyd;a fjk;a hï kS;shlska we;s fldg
msysgqjk ,o wêlrK" úksYaph wêldr iy wdh;k
u.ska md¾,sfïka;=j úiska l%shd;aul l< hq;af;a h¦
^wE& wdKavql%u jHjia:dfjka m%ldY fldg ms<s.kq ,nk
uQ,sl whs;sjdislï ish¨ md,k wdh;k úiska .re
lrkq ,eìh hq;af;a h¦ wdrlaId lrkq ,eìh hq;af;a
h¦ j¾Okh lrkq ,eìh hq;af;a h' ;j o" ta uQ,sl
whs;sjdislï fuys ñka u;= úêúOdk i,iajd we;s
wdldrhg iy m%udKhg ñi ixlaIsma; lsÍu" iSud
lsÍu fyda wysñ lsÍu fkdl< hq;af;a h¦
^b& wgf<dia úh iïmQ¾K lr we;a;d jQ o" fuys ñka
u;= úêúOdk i,iajd we;s mßÈ Pkaoysñhl= ùug
iqÿiqlï ,en ;udf.a ku Pkaoysñ kduf,aLkfha
rch'
talSh rchla nj'
ck;djf.a
mrudêm;Hh'
mrudêm;Hh
l%shd;aul lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
2
we;=<;a lrkq ,en isákakd jQ o" iEu mqrjeishl=
úiska u ckrcfha ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï
Pkao úuiSfï § o" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard
m;a lsÍfï ue;sjrKfha § o" iEu cku; úpdrKhl
§ o Pkao n,h l%shd;aul l< yels úh hq;= jkafka h'
5' Y%S ,xld ckrchg wh;a foaYh mßmd,k Èia;%slal 1[úismfykao] ckrcfha foaYSh c, ;Srfhka o iukaú; jkafka h'
mßmd,k Èia;%slal 1[úismfyys] kï
2[m<uqjeks Wmf,aLkfhys
oelafjkafka h(
tfia jqj o" md¾,sfïka;=j úiska fhdackd iïu;hla u.ska
;SrKh lrkq ,nk mßÈ ta mßmd,k Èia;%slal" tajdg fjkia jQ
mßmd,k Èia;s%lal ixhqla; jk mßÈ" kej; fn§u fyda taldnoaO
lsÍu fyda lrkq ,eìh yelafla h']
6' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl fldäh" fojeks Wmf,aLkfhys
ksrEms; isxy fldäh jkafka h'
7' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl .Sh —Y%S ,xld ud;d˜ .Sh jkafka h'
cd;sl .Sfhys moud,dj iy ix.S;h ;=kajeks Wmf,aLkfhys
oelafjkafka h'
8' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl Èkh fmnrjdß ui y;rjeks
Èkh jkafka h'
ckrchg wh;a
foaYh'
cd;sl fldäh
cd;sl .Sh'
cd;sl Èkh'
1 - y;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 ^w& jeks j.ka;sh u.ska —úisy;frka o˜" —úisy;frys˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
2 - y;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 ^wd& jeks j.ka;sh u.ska —m<uqjk Wmf,aLkfhys oelafjkafka h˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
3
¸¸ jeks mßÉfþoh
nqoaOd.u
9' Y%S ,xld ckrch nqoaOd.ug m%uqLia:dkh msßkukafka h'
tfyhska 10 jeks jHjia:dfjka iy 14 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks
wkq jHjia:dfõ ^b& fþofhka ish¨ u wd.ïj,g msßkefuk
whs;sjdislï wdrlaId lr fok w;r nqoaO Ydikh iqrlaIs;
fldg fmdaIKh lsÍu rcfha j.lSu úh hq;af;a h'
nqoaOd.u
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
4
¸¸¸ jeks mßÉfþoh
uQ,sl whs;sjdislï
10' iEu ;eke;a;l=g u ;uka wNsu; wd.ula weoySfï fyda
je<| .ekSfï ksoyi o" ,íêhla fyda úYajdihla oeÍfï fyda
ms<s.ekSfï ksoyi o we;=¿j is;Sfï ksoyig" yDoh idlaIsfha
ksoyig iy wd.ñl ksoyig ysñlï we;af;ah'
11' lsisu ;eke;a;l= jO ysxidj,g fyda lDDr" wudkqIsl fyda
wjuka iy.; ie,ls,a,lg ke;fyd;a o~qjulg hg;a fkdl<
hq;af;a h'
12' ^1& kS;sh mis|,Su iy l%shd;aul lsÍu o" kS;sfha
/ljrKh o" i¾j idOdrK úh hq;af;a h'
^2& lsisu mqrjeishl j¾.h" wd.u" NdIdj" l=,h" ia;%S mqreI
fNaoh" foaYmd,k u;h fyda Wmka ia:dkh hk fya;= u; fyda
bka ljr jQ fya;=jla u; fyda fjkialulg fyda úfYaIhlg
fyda Ndck fkdúh hq;af;a h¦
tfia jqjo" rcfha fiajfha" wêlrK fiajfha" m<d;a md,k
fiajfha ke;fyd;a hï rdcH ixia:djl fiajfha hï fiajd
kshqla;shl fyda Oqrhl ld¾h bgqlsÍu i|yd hï ;eke;a;l= hï
NdIdjla ms<sn| m%udKj;a oekSula we;sj isàu idOdrKj wjYH
jk wjia:djl ta fiajd kshqla;sh fyda Oqrh i|yd iqÿiqlula
jYfhka ta NdIdj ms<sn| tfia m%udKj;a oekSula idOdrK
ld,hla ;=<§ ,nd.; hq;= hhs tjeks ;eke;a;l=g kshu lsÍu
kS;Hdkql+, jkafka h(
tfiau ;j ÿrg;a" tjeks hï fiajd kshqla;shl fyda Oqrhl
fyda lsisÿ l¾;jHhla hï NdIdjla ms<sn| oekSu we;af;a kï ñi
bgq l< fkdyelsjk wjia:dj,§" ta fiajd kshqla;shg fyda Oqrhg
fyda we;=<;a lr .ekSfï iqÿiqlula jYfhka hï ;eke;a;l=g
ta NdIdj ms<sn| m%udKj;a oekSula ;sìh hq;= hhs kshu lsÍu
kS;Hkql+, jkafka h'
^3& j¾.h" wd.u" NdIdj" l=,h fyda ia;%S mqreI fNaoh hk
fya;= u; fyda bka ljr jQ fya;=jla u; fyda fj<|i,aj,g"
fmdÿ fNdackd.drj,g" wdmkYd,dj,g" fmdÿ úfkdao ia:dkj,g
fyda ;u ;udf.a wd.ug wh;a fmdÿ mQckSh ia:dkj,g we;=¿ùu
iïnkaOfhka hï wYlakq;djlg" ne£ulg" iSud lsÍulg
ke;fyd;a fldkafoaishlg lsisu ;eke;af;la hg;a fkdjkafka h'
^4& ldka;djkaf.a" <uhskaf.a fyda wn, ;eke;a;kaf.a
m%.;sh i|yd kS;sfhka fyda wkq kS;sj,ska fyda úOdhl l%shd
ud¾.fhka fyda úfYaI úêúOdk ie,eiaùu fï jHjia:dfjka
lsisfia;a wjysr fkdjkafka h'
is;Sfï ksoyi" yDoh
idlaIsfha ksoyi iy
wd.ñl ksoyi'
jO ysxidj,ska
ksoyi'
i¾j idOdrK;ajfha
whs;sjdislu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
5
13' ^1& kS;sfhka kshu lrkq ,enQ ld¾h mámdáhg wkql+,j
ñi lsisu ;eke;a;l= isrNdrhg .ekSu fkdl< hq;af;a h' hï
;eke;a;l= isrNdrhg .kq ,nkafka hï fya;=jla u; o ta fya;=j
ta ;eke;a;dg oekaúh hq;af;a h'
^2& w;a wvx.=fjys ;nd .kq ,enQ fyda r|jd ;nd .kq ,enQ
fyda wkHdldrhlska fm!oa.,sl ksoyi wysñ lrkq ,enQ fyda
iEu ;eke;a;l= u kS;sfhka kshu lrkq ,enQ ld¾h mámdáh
wkqj wdikak;u ksis wêlrKfha úksYaphldrjrhd bÈßhg
f.k hd hq;= w;r" kS;sfhka kshu lrkq ,enQ ld¾h mámdáhg
wkql+,j ta úksYaphldrjrhd úiska lrkq ,enQ wd{dj u; iy
wd{dj m%ldr ñi" ta ;eke;a;d ;jÿrg;a w;a wvx.=fjys ;nd
.ekSu fyda r|jd ;nd .ekSu fyda ta ;eke;a;df.a fm!oa.,sl
ksoyi wysñ lsÍu fyda fkdl< hq;af;a h'
^3& jrola iïnkaOfhka hï ;eke;a;l=g úreoaOj fpdaokd
k.kq ,en we;af;a o" ta ;eke;a;dg" ksis wêlrKhla úiska
mj;ajkq ,nk idOdrK kvq úNd.hl § fm!oa.,slj u fyda
kS;s{jrhl= u.ska fyda lreKq l%shd isàug ysñlï we;af;a h'
^4& kS;sfhka kshu lrkq ,enQ ld¾h mámdáhg wkql+,j
ksis wêlrKhla úiska lrkq ,enQ wd{djla wkqj ñi" lsisu
;eke;a;l= urKSh oKavkhg hg;a lsÍu fyda lsisu ;eke;a;l=
nkaOkd.dr.; lsÍu fyda fkdl< hq;af;a h' tfy;a úu¾Ykhla
mj;ajk f;la fyda kvq úNd.hla mj;ajk f;la fyda hï
;eke;a;l= isrNdrhg .ekSu" w;awvx.=fõ ;nd .ekSu" r|jd
;nd .ekSu fyda wkHdldrhlska ta ;eke;a;df.a fm!oa.,sl
ksoyi wysñ lsÍu o~qjula fkdjkafka h'
^5& jrolre hhs Tmamq lrkq ,nk f;la iEu ;eke;a;l= u
ks¾fodaIS hhs mq¾jdkqudk l< hq;af;a h(
tfia jqj o" úfYaI jQ isoaê Tmamq lsÍfï Ndrh" pQÈ; ;eke;a;l=
fj; kS;sfhka mjrkq ,eìh yelafla h'
^6& hï l%shdjla l< fyda hï fkdlr yeÍula isÿ jQ wjia:dfõ
§ ta ls%hdj fyda fkdlr yeÍu jrola fkdù kï ta l%shdj
fyda fkdlr yeÍu iïnkaOfhka lsisu ;eke;a;l= jrolg
jrolrejl= fkdúh hq;af;a h'
;j o" hï jrola isÿ lrkq ,enQ wjia:dfõ § ta jro
iïnkaOfhka n,meje;a jQ oKavkhg jeä lsisu oKavkhla ta
jro iïnkaOfhka kshu fkdl< hq;af;a h'
hï l%shdjla l< fyda hï fkdlr yeÍula isÿ jQ wjia:dfõ
§ th cd;Skaf.a iïu;fhka ms<s.;a fmdÿ ffk;sl uQ,O¾u
wkqj idmrdë l%shdjla fyda fkdlr yeÍula jQ úg" ta l%shdj
w;a;fkdau;slj
isrNdrhg .ekSfuka"
r|jd ;nd .ekSfuka
iy o~qjï lsÍfuka
ksoyi iy w;S;hg
n,mdk oKavk kS;s
mekùu ;ykï lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
6
fyda fkdlr yeÍu iïnkaOfhka ljr jQ fyda ;eke;a;l= kvq
úNd.hg Ndck fldg o~qjï lsÍug fï jHjia:dfõ we;=<;a
lsisjlska ydkshla fkdjkafka h'
hï jrola i|yd kshu lrkq ,nk wju oKavkh ta
jro isÿl< wjia:dfõ § ta jro i|yd kshñ;j ;snqKq Wmßu
oKavkh fkdblaujkafka kï" ta jro i|yd tlS wju oKavkh
mkjk f,i kshu lsÍu fï jHjia:dfõ úêúOdk lvlsÍula
fkdjkafka h'
^7& wd.dñl yd ú.dñl mkf;a fyda 1967 wxl 14 ork bkaÿ-
,xld .súiqu ^l%shd;aul lsÍfï& mkf;a fyda tlS mk;a fjkqjg
wdfoaY lsÍu i|yd mkjkq ,nk fjk;a kS;shl fyda úêúOdk
hgf;a lrkq ,nk bj;a lsÍfï kshuhl ke;fyd;a ráka msg
lsÍfï kshuhl fya;=fjka hï ;eke;a;l= isrNdrhg .ekSu"
w;a wvx.=fõ ;nd .ekSu" r|jd ;nd .ekSu fyda wkHdldrhlska
ta ;eke;a;df.a fm!oa.,sl ksoyi wysñ lsÍu fï jHjia:dfõ
úêúOdk lvlsÍula fkdjkafka h'
14' ^1& iEu mqrjeishl=g u -
^w& NdIKfha ksoyig iy m%ldYkh we;=¿ woyia m<
lsÍfï ksoyig¦
^wd& iduldój /iaùfï ksoyig¦
^we& iud.ufha ksoyig¦
^wE& jD;a;Sh iñ;s msysgqùfï iy jD;a;Sh iñ;sj,g
ne£fï ksoyig¦
^b& tl,dj fyda wka wh yd iu." m%isoaêfha fyda
fm!oa.,slj ;u wd.u" ,íêh fyda úYajdih
weoySfuka" ms<sme§fuka" m%.=K lsÍfuka iy
b.ekaùfuka m%ldY lsÍfï ksoyig¦
^B& tl,dj fyda wka wh yd iu. fyda iajlSh ixialD;sh
N=la;s ú£fï yd jeä ÈhqKq lsÍfï ksoyig iy iajlSh
NdIdj Ndú; lsÍfï ksoyig¦
^W& tl,dj fyda wka wh yd iu. hï kS;Hdkql+,
/lshdjl" jD;a;shl" l¾udka;hl" fj<| jHdmdrhl
fyda jHjidhl kshqla; ùfï ksoyig¦
^W!& Y%S ,xldj ;=< hdï Bï ksoyig iy wNsu; ia:dkhl
jdih lsÍfï ksoyig¦ iy
^ta& Y%S ,xldjg fmr<d meñKSfï ksoyig
ysñlu we;af;a h'
^2& fjk;a hï lsis rgl mqrjeishl= j fkdisáh § wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la Y%S ,xldfjys iaÓrj
NdIKfha" /iaùfï"
iud.ufha" /lshdfõ
iy hdï Bï hkdÈfha
ksoyi'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
7
iy kS;Hdkql+,j mÈxÑj isáhd jQ iy tfia È.g u mÈxÑj
isákakd jQ ;eke;a;l=g o" wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu
wdrïNùfï isg wjqreÿ oyhl ld,hla ;=< fï jHjia:dfõ
^1& jeks wkq jHjia:dfjka m%ldY fldg ms<s.kq ,en we;s
whs;sjdislïj,g ysñlu we;af;a h'
3 14w' ^1& iEu mqrjeishl=g u -
^w& rch" wud;HxYhla fyda hï wdKavqfõ
fomd¾;fïka;=jla fyda hï kS;shla u.ska fyda hgf;a
msysgqjkq ,enQ fyda we;s lrkq ,enQ hï jHjia:dms;
uKav,hla i;=j mj;akd jQ¦
^wd& hï m<d;a wud;H uKav,hl wud;Hjrhl=f.a hï
wud;HdxYhla fyda hï fomd¾;fïka;=jla fyda m<d;a
iNd m%{ma;shla u.ska msysgqjkq ,enQ fyda we;s lrkq
,enQ hï jHjia:dms; uKav,hla fyda i;=j mj;akd jQ¦
^we& hï m<d;a md,k wdh;khla i;=j mj;akdj¦ iy
^wE& fï wkq jHjia:dfõ ^w&" ^wd& fyda ^we& fþoj, i|yka
wdh;kj,g wod<j fjk;a hï ;eke;a;l= i;=j
mj;akd jQ"
iy mqrjeishl=f.a whs;shla l%shd;aul lsÍu i|yd fyda
wdrlaId lsßu i|yd wjYH jQ hï f;dr;=rla fj; kS;sfhka
i,id we;s mßÈ m%fõY ùfï whs;sjdislu we;af;a h'
^2& cd;sl wdrlaIdj" fN!ñl wLKav;dj fyda uyck
wdrlaIdj ;yjqre lsÍu msKsi o" úIudpdr fyda wmrdO
je<elaùu msKsi o" fi!LHh fyda iodpdrh wdrCId lsÍu
msKsi o" wka whf.a lS¾;sh fyda whs;sjdislï wdrCId
lsÍu msKsi o" fm!oa.,sl;ajh wdrlaId lsÍu msKsi o"
wêlrKhg wmydi lsÍu je<elaùu msKsi o" md¾,sfïka;=
jrm%ido wdrlaId lsÍu iïnkaOfhka o úYajdih u; oekqï
fok ,o f;dr;=re fy<sorõ lsrSu je<elaùu msKsi o fyda
wêlrKfha wêldÍ n,h yd wmCImd;S;ajh mj;ajdf.k
hdu msKsio" m%cd;ka;%jd§ iudchlg wjYH jkakd jQ
kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud lsÍï yer fjk;a
ljr fyda iSudlsÍula fï jHjia:dfjka m%ldY fldg
ms<sf.k we;s whs;sjdislu u; fkdmekúh hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ zmqrjeishdZ hkakg" hï jHjia:dms;
jQ fyda jHjia:dms; fkdjQ uKav,hl idudðlhkaf.ka
y;frka ;=klg fkdwvq ixLHdjla mqrjeishka jkafka
kï" tjeks uKav,hla we;=<;a fõ'
f;dr;=re fj; m%fõY
ùfï whs;sjdislu'
3 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,oS'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
8
15' ^1& 13 jeks jHjia:dfõ ^5& jeks iy ^6& jeks
wkqjHjia:dj,ska m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislï
N=la;s ú¢h yelafla o" l%shd;aul úh yelafla o" rdcH wdrlaIdj
;yjqre lsßu msKsi kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud
lsÍïj,g muKla hg;aj h' fuu wkqjHjia:dfõ ld¾h i|yd
zkS;shZ hkakg uyck wdrlaIdj ms<sn|j ;;a ld,fha wod< jk
kS;sh hgf;a idok ,o ksfhda. o we;=<;a jkafka h'
^2& 14 jeks jHjia:dfõ 1& jeks wkqjHjia:dfõ w& fþofhka
m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislu N=la;s ú¢h yelafla
o" l%shd;aul úh yelafla o" jd¾.sl yd wd.ñl iyfhda.s;dj
;yjqre lsÍu i|yd fyda md¾,sfïka;= jrm%ido" wêlrKhg
wmydi lsÍu" wmydih fyda jrolg fm<Uùu yd iïnkaOj
kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud lsÍïj,g hg;aj h'
^3& 14 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^wd&
fþofhka m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislu N=la;s
ú¢h yelafla o" l%shd;aul úh yelafla o" jd¾.sl yd wd.ñl
iyfhda.s;dj ;yjqre lsÍu i|yd kS;sfhka kshu lrkq ,eìh
yels iSud lsÍïj,g hg;aj h'
^4& 14 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^we&
fþofhka m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislu N=la;s
ú¢h yelafla o" l%shd;aul úh yelafla o" jd¾.sl yd wd.ñl
iyfhda.s;dj ;yjqre lsÍu i|yd fyda cd;sl wd¾Ólh wdrlaId
lsÍu i|yd kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud lsÍïj,g
hg;aj h'
^5& 14 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^W& fþofhka
m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislï N=la;s ú¢h
yelafla o" l%shd;aul úh yelafla o" cd;sl wd¾Ólh wdrlaId
lsÍu i|yd fyda -
^w& hï jD;a;shl fh§ isàug fyda hï /lshdjla"
l¾udka;hla" fj<| jHdmdrhla fyda jHjidhla
mj;ajdf.k hdug wjYH jD;a;Sh" ld¾ñl"
wOHdmksl" uq,H iy fjk;a iqÿiqlï iïnkaOfhka
iy tu uQ,sl whs;sjdislug ysñlï ,nk
;eke;a;kag n,m;% §u iy ta ;eke;a;ka úIhfhys
úkh md,kh iïnkaOfhka¦ iy
^wd& rch úiska fyda rdcH ksfhdað; wdh;khla úiska
fyda rdcH ixia:djla úiska fyda hï l¾udka;hla"
fj<| jHdmdrhla" ld¾ñl jHdmdrhla" fiajdjla
uQ,sl whs;sjdislï
ms<sn| iSud'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
9
fyda jHjidhla mqrjeis iyNd.s;ajh fkdue;sj
fyda mqrjeis fldgil iyNd.S;ajh we;sj fyda
wkHdldrhlska fyda mj;ajdf.k hdu iïnkaOfhka"
kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud lsÍïj,g
hg;aj h'
^6& 14 jeks jHjia:dfõ 1& jeks wkqjHjia:dfõ W!& fþofhka
m%ldY fldg ms<sf.k we;s uQ,sl whs;sjdislu N=la;s ú¢h yelafla
o" l%shd;aul úh yelafla o" cd;sl wd¾Ólh wdrlaId lsßu i|yd
kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels iSud lsÍïj,g hg;aj h'
^7& 12 jeks jHjia:dfjka" 13 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks yd ^2&
jeks wkqjHjia:dj,ska iy 14 jeks jHjia:dfjka m%ldY fldg
ms<sf.k we;s ishÆu uQ,sl whs;sjdislï N=la;s ú¢h yelafla o"
l%shd;aul úh yelafla o" rdcH wdrlaIdj o" rfÜ h:d meje;au
o" ;yjqre lsÍu msKsi;a" uyck fi!LHh fyda iodpdrh wdrlaId
lsÍu msKsi;a" wkHhkaf.a whs;sjdislï yd kka jeoEreï ksoyi
ksis mßÈ ms<s.kakd njg iy Bg ksis mßÈ .re lrk njg j.n,d
.ekSu msKsi;a" m%cd;ka;jd§ iudchl fmdÿ iqNidOkh i|yd
hqla;s iy.;j wjYH oE imqrd,Su msKsi;a" kS;sfhka kshu lrkq
,eìh yels iSud lsÍïj,g hg;aj h' fuu wkqjHjia:dfõ ld¾h
i|yd zkS;shZ hkakg uyck wdrlaIdj ms<sn|j ;;ald,fha wod<
jk kS;sh hgf;a idok ,o ksfhda. o we;=<;a jkafka h'
^8& 12 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfjka" 13 jeks
jHjia:dfjka iy 14 jeks jHjia:dfjka m%ldY fldg ms<sf.k
we;s uQ,sl whs;sjdislï" ikakoaO yuqodjkays idudðlhkag"
fmd,sia yuqodfõ idudðlhkag iy rfÜ h:d meje;au
Ndrj isák fjk;a yuqodj, idudðlhkag wod< ùfï § tu
whs;sjdislï N=la;s ú¢h yelafla o" l%shd;aul úh yelafla o"
Tjqkaf.a ld¾hhka h:d mßÈ bgq lrjd .ekSu iy Tjqka w;r
úkh mj;ajd .ekSu msKsi kS;sfhka kshu lrkq ,eìh yels
iSud lsÍïj,g hg;aj h'
16' ^1& mj;akd ,sÅ; kS;s iy ,sÅ; fkdjQ kS;s w;=frka
hïlsis ,sÅ; kS;shla fyda ,sÅ; fkdjQ kS;shla fï mßÉfþofha
fuhg by;ska we;s úêúOdkj,g wkql+, fkdjqj o" tlS ishÆ
mj;akd ,sÅ; kS;s iy ,sÅ; fkdjQ kS;s n,d;aulj l%shd;aul
jkafka h'
^2& ljr jQ fyda mj;akd ,sÅ; kS;shlska o~qjula f,i ms<s.kq
,enQ ljr jQ fyda wdldrhl o~qjulg ljr jQ fyda ;eke;a;l= ksis
wêlrKhl wd{dj msg hg;a lsÍu fï mßÉfþofha úêúOdk
lvlsÍula fkdjkafka h'
mj;akd ,sÅ; kS;s
iy ,sÅ; fkdjQ kS;s
n,mj;ajk nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
10
17' fï mßÉfþofha úêúOdk hgf;a hï ;eke;a;l=g ysñ
jk hï uQ,sl whs;sjdislula hï úOdhl fyda mßmd,kuh
l%shdjla u.ska W,a,x>kh lr ;sîu fyda W,a,x>kh lsÍug
w;Hdikakj ;sîu fyda iïnkaOfhka 126 jeks jHjia:dfõ
úêúOdk i,id we;s mßÈ fY%aIaGdêlrKhg b,a,Sula lsÍug ta
;eke;a;dg ysñlï we;af;a h'
úOdhl l%shd u.ska
uQ,sl whs;sjdislï
W,a,x>kh lsÍug
m%;sl¾uh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
11
b.ekaùfï udOHh
rdcH NdIdj'
cd;sl NdId
md¾,sfïka;=fjys"
m<d;a iNdj,
iy m<d;a md,k
wdh;kj, cd;sl
NdId Ndú;h'
4- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^w& jeks j.ka;sh u.ska ^1& jeks wkqjHjia:dj f,i h<s wxl lrk ,§'
5 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 ^wd& jeks j.ka;sh u.ska tl;= lrk ,§'
6 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^1& jeks j.ka;sh u.ska zzm<d;a md,k wdh;khl iNslhl=gZZ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
7 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^2& jeks j.ka;sh u.ska zzta m<d;a md,k wdh;kfhaZZ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
IV jeks mßÉfþoh
NdIdj
18' 4 [^1&] Y%S ,xldfõ rdcH NdIdj isxy, NdIdj jkafka h'
5 [^2& fou< NdIdj o rdcH NdIdjla jkafka h'
^3& bx.%Sis NdIdj ikaOdk NdIdj jkafka h'
^4& fï mßÉfþofha úêúOdk l%shd;aul lsÍu i|yd
md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska úêúOdk ie,eiaúh hq;= h']
19' isxy, NdIdj iy fou< NdIdj Y%S ,xldfõ cd;sl NdId
jkafka h'
20' md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=g fyda 6[m<d;a iNdjl
uka;%Sjrhl=g fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhl=g] ms<sfj<ska md¾,sfïka;=fõ fyda
7[ta m<d;a iNdfõ fyda m<d;a
md,k wdh;kfha] fyda cd;sl NdId foflka ljr NdIdjlska
jqj o ;udf.a ld¾h yd l¾;jH bgq lsÍug ysñlu we;af;ah'
21' 1& hï ;eke;a;l=g cd;sl NdId foflka ljr udOHhlska
jqj o wOHdmkh ,eîug ysñlu we;af;ah¦
tfia jqj o" cd;sl NdIdjla fkdjk NdIdjla b.ekaùfï NdId
udOHh jk Wiia wOHdmk wdh;khlg fuu wkqjHjia:dfõ
úêúOdk wod< fkdjkafka h'
^2& rch úiska fl<ska u fyda wkHdldrhlska fyda uqo,a imhkq
,nk hï úYajúoHd,hl hï mdGud,djla i|yd ke;fyd;a hï
wxYhl fyda mSGhl b.ekaùfï udOHh tla cd;sl NdIdjla jk
wjia:djl tu úYajúoHd,hg we;=<;a ùug l,ska wfkla cd;sl
NdId udOHfhka wOHdmkh ,nd we;s YsIHhka fjkqfjka tlS
wfkla cd;sl NdIdj o tlS mdGud,dj i|yd ke;fyd;a tlS
wxYfhys fyda mSGfhys b.ekaùfï udOHhla l< hq;af;a h'
tfia jqj o" tlS úYaj úoHd,fha fjk;a hï uKavmhl
fyda YdLdjl fyda ta yd iudk fjk;a hï úYajúoHd,hl hï
uKavmhl fyda YdLdjl fyda ta yd iudk mdGud,djla i|yd
ke;fyd;a ta yd iudk wxYhl fyda mSGhl b.ekaùfï udOHh
by; lS wfkla cd;sl NdIdj jkafka kï fuu wkqjHjia:dfõ
fuhg by;ska jQ úêúOdk wkqj l%shd lsÍug ne£ula
fkdjkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
12
^3& fuu jHjia:dfjys —úYajúoHd,h˜" hkakg ljr jQ fyda
Wiia wOHdmk wdh;khla we;=<;a fõ'
8 [22' 1& isxy, iy fou< NdId Y%S ,xldj uq¿,af,a u mßmd,k
NdId úh hq;af;a h' rcfha wdh;k úiska fmdÿ jd¾;d ;nd .ekSu
i|yd iy ish¨ lghq;= bgq lsÍu i|yd fou< NdIdj Ndú;d
lrk W;=re iy kef.kysr m<d;a yer" Y%S ,xldfõ ish¨ u
m<d;aj, mßmd,k NdIdj isxy, úh hq;= w;r" ta m<d;aj,
rcfha wdh;k úiska fmdÿ jd¾;d ;nd .ekSu i|yd iy ish¨
lghq;= bgq lsÍu i|yd isxy, NdIdj Ndú;d l< hq;= h¦ tfia
jqj o" Wm Èidm;s fldÜGdihla ixhqla; jk hï tallhl uq¿
ck.ykhg tu m%foaYfha isxy, fyda fou< NdIduh iq¿ ck
fldgi ork wkqmd;h flrys ie,ls,a, we;sj" ckdêm;sjrhd
úiska" isxy, iy fou< NdId fol u fyda ta m%foaYh msysá
m<df;a mßmd,k NdIdj jYfhka Ndú;d lrkq ,enQ NdIdj
fkdjk fjk;a NdIdjla fyda ta m%foaYh i|yd mßmd,k NdIdj
jYfhka Ndú;d lrkq ,eîug úOdk lrkq ,eìh yelsh'
^2& ;u ks, ;;a;ajfhka l%shd lrk ks,Orhl= fkdjk
;eke;a;l=g -
^w& fou< fyda bx.%Sis NdId foflka ljr jQ fyda NdIdjlska
ljr jQ fyda ks,Orhl=f.ka ta ks,Orhdf.a ks,
;;a;ajfhka ,sms .kqfokq Ndr .ekSug" ta ks,Orhdg
ks, ;;a;ajfhka ,sms .kqfokq heùug iy ta ks,Orhd
iu. ta ;;a;ajfhka lghq;= lsÍug ysñlu we;af;a h¦
^wd& hï ks, f,aLkhla" jd¾;djla" m%ldYkhla fyda
fjk;a ,shú,a,la mÍlaId lsÍug ke;fyd;a tjeks
f,aLkhlska" jd¾;djlska" m%ldYkhlska fyda fjk;a
,shú,a,lska msgm;la fyda WOD;hla ,nd .ekSug
Tyqg we;s whs;sjdislu kS;sfhka ms<s.kq ,nkafka
kï" wjia:dfjdaÑ; mßÈ tu f,aLkfhka" jd¾;dfjka"
m%ldYkfhka fyda fjk;a ,shú,af,ka msgm;la fyda
WOD;hla ,nd .ekSug ke;fyd;a tu f,aLkfha"
jd¾;dfõ" m%ldYkfha fyda fjk;a ,shú,af,a
mßj¾;khla fou< fyda bx.%Sis NdId foflka ljr
NdIdjlska jqj o ,nd .ekSug ysñlï we;af;a h¦
^we& ta ;eke;a;dg ksl=;a lrkq ,eîfï ld¾hh i|yd
hï ks,Orhl= úiska hï ,shú,a,la ,shd w;aika
lrkq ,nk wjia:djl ta ,shú,a, fyda ta ,shú,af,a
mßj¾;khla fyda fou< fyda bx.%Sis NdId foflka
ljr NdIdjlska jqj o ,nd .ekSug ysñlu we;af;a h'
8 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 22 jeks jHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
mßmd,k NdId'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
13
^3& mßmd,k NdIdj jYfhka fou< NdIdj Ndú;d lrkq
,nk hï m%foaYhl" iajlSh ks, ;;a;ajfhka l%shd lrk
ks,Orhl= fkdjk hï ;eke;a;l= fï jHjia:dfõ ^2& jeks
wkqjHjia:dfõ ^w&" ^wd& iy ^we& fþoj, i|yka whs;sjdislï
iy fiajdjka isxy, NdIdfjka fyda bx.%Sis NdIdfjka l%shd;aul
lrjd .ekSug iy ,nd .ekSug ysñlï ,eìh hq;af;a h'
^4& iajlSh lghq;= isxy, NdIdfjka lrk hï m<d;a iNdjla
fyda m<d;a md,k wdh;khla" ;u ks, ;;a;ajfhka l%shd lrk
ljr jQ fyda ks,Orhl=f.ka isxy, NdIdfjka ,sms .kqfokq Ndr
.ekSug" ta ks,Odrhdg ks, ;;a;ajfhka ,sms .kqfokq heùug
iy ta ks,Orhd iu. ta ;;a;ajfhka ,sms lghq;= lsÍug ysñlu
;sfnk w;r" iajlSh lghq;= fou< NdIdfjka lrk hï m<d;a
iNdjla fyda m<d;a md,k wdh;khla ;u ks, ;;a;ajfhka l%shd
lrk ljr jQ fyda ks,Orhl=f.ka fou< NdIdfjka ,sms .kqfokq
Ndr .ekSug" ta ks,Orhdg ks, ;;a;ajfhka ,sms .kqfokq heùug
iy ta ks,Orhd iu. ta ;;a;ajfhka lghq;= lsÍug ysñlu
we;af;a h(
tfia jqj o" mßmd,k NdIdj jYfhka fjkia NdIdjla
Ndú; lrkq ,nk hï m%foaYhl lghq;= lrk fjk;a hï m<d;a
iNdjlska fyda m<d;a md,k wdh;khlska" rcfha wdh;khlska
fyda hï ks,Orhl=f.ka ,sms .kqfokq ,nk fyda tajd fyda tu
ks,Orhd iu. jev lghq;= lrk hï m<d;a iNdjlska" m<d;a
md,k wdh;khlska" rcfha wdh;khlska fyda hï ks,Orhl=f.
ka bx.%Sis NdIdfjka ,sms .kqfokq ,nd .ekSug" ksfõok yqjudre
lr .ekSug iy jev lghq;= lsÍug ysñlu ,eìh hq;= h'
^5& rcfha fiajhg" wêlrK fiajhg" m<d;ano rcfha
fiajhg" m<d;a md,k fiajhg fyda rcfha hï wdh;khlg
;eke;a;ka we;=<;a lr .ekSu i|yd meje;afjk hï úNd.hl
§ isxy, fyda fou< fyda ;uka f;dard .kakd NdIdjl fyda
udOHhlska jqj o mÍlaId lrkq ,eîug hï ;eke;a;l=g ysñlï
we;af;a h' ;j o" ;u Oqrfha ld¾h bgq lsÍu i|yd isxy, fyda
fou< ms<sn| m%udKj;a oekSula ta ;eke;a;dg ;sîu idOdrKj
wjYH jk wjia:djkays" tjeks hï fiajhlg fyda rcfha hï
wdh;khlg fyda we;=<;a lr .kq ,eîfuka miq idOdrK
ld,hla we;=<; tfia wjia:dfpdaÑ; mßÈ isxy, fyda fou<
NdIdj ms<sn| m%udKj;a oekSula Tyq úiska ,nd .; hq;= hhs
kshu lsÍfï fldkafoaishg tlS ysñlu hg;a jkafka h (
tfia jqj o hï ;eke;a;l= n|jd .kq ,nk Oqrfhys
lsisÿ l¾;jHhla isxy, fyda fou< NdIdj ms<sn| m%udKj;a
oekSula we;af;a kï ñi bgq l< fkdyels jk wjia:dj, §"
tjeks hï fiajhlg fyda rcfha hï wdh;khlg we;=<;a lr
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
14
.ekSfï fldkafoaishla jYfhka isxy, fyda fou< NdIdj ms<sn|
m%udKj;a oekSula hï ;eke;a;l=g ;sìh hq;= hhs kshu lrkq
,eìh yelafla h'
^6& fuu jHjia:dfjys -
zzks,OrhdZZ hkafkka ckdêm;sjrhd" hï wud;Hjrfhla"
ksfhdacH wud;Hjrfhla" wdKavqldrjrfhla" m%Odk
wud;Hjrfhla" m<d;a wud;H uKav,fha wud;Hjrfhla fyda
rcfha wdh;khl fyda m<d;a md,k wdh;khl fyda m<d;a
iNdjl hï ks,Orfhla woyia fõ'
zzrcfha wdh;khZZ hkafkka" wdKavqfõ fomd¾;fïka;=jla
fyda wdh;khla" rdcH ixia:djla fyda jHjia:dms; wdh;khla
woyia fõ']9 [23' ^1& ish¨ u kS;s iy wkq kS;s mekùu ke;fyd;a
iE§u o" tlS ish¨ u kS;s iy wkq kS;s m< lsÍu o" bx.%Sis
NdIdfjka jQ mßj¾;khla o we;sj isxy, iy fou< NdId
foflka u úh hq;af;a h (
tfia jqj o" ta ta NdIdfjka jQ mdG w;r hï wkkql+,;djla
we;s jqjfyd;a" n,meje;aúh hq;af;a ljr mdGh o hkak
md¾,sfïka;=j úiska hï kS;shla mkjk wjia:dfõ § ;SrKh
l< hq;= h (
tfia u ;jÿrg;a" wfkl=;a ish¨ ,sÅ; kS;s iy wkqkS;s
iïnkaOfhka jk úg mdG w;r wkkql+,;djla we;s jqjfyd;a
ta ,sÅ; kS;s fyda wkqkS;s mkjk ,oafoa fyda iïu; lrk ,oafoa
fyda idok ,oafoa fyda hï NdIdjlska o" ta NdIdfjka jQ mdGh
n,meje;aúh hq;= h'
^2& m<d;a iNdjla úiska fyda m<d;a md,k wdh;khla úiska
fyda idokq ,nk fyda ksl=;a lrkq ,nk kshu" m%ldYk" Í;s"
w;=re jHjia:d" ksfhda. iy ksfõok yer hï ,sÅ; kS;shla
hgf;a idokq ,nk fyda ksl=;a lrkq ,nk ish¨ u kshu"
m%ldYk" Í;s" w;=re jHjia:d" ksfhda. iy ksfõok o" .eiÜ
m;%h o" bx.%Sis mßj¾;khla o we;sj isxy, iy fou< NdIdj,ska
m< lrkq ,eìh hq;af;a h'
^3& hï ,sÅ; kS;shla hgf;a" hï m<d;a iNdjla úiska fyda
m<d;a md,k wdh;khla úiska fyda idokq ,nk fyda ksl=;a
lrkq ,nk ish¨ u kshu" m%ldYk" Í;s" w;=re jHjia:d" ksfhda.
iy ksfõok o" tu m<d;a iNdj fyda m<d;a md,k wdh;kh
kS;s mekùfï NdIdj'
9 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 23 jeks jHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
15
fyda hï rcfha wdh;khla úiska ksl=;a lrkq ,nk fyda Ndú;
lrkq ,nk pl%f,aL iy wdlD;s we;=¿ ish¨ f,aLk o bx.%Sis
mßj¾;khla o we;sj tu m<d;a iNdj fyda m<d;a md,k
wdh;kh fyda rcfha wdh;kh l%shd;aul jk tla tla m%foaYfha
mßmd,kfha § Ndú; lrkq ,nk NdIdfjka m< lrkq ,eìh
hq;af;a h'
^4& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmrd;=j
n,d;aul jQ ish¨ kS;s iy wkq kS;s yels;dla blaukska isxy,
iy fou< NdIdj,ska .eiÜ m;%fhys m< lrkq ,eìh hq;af;a h']10[24' ^1& Y%S ,xldj uq¿,af,a u wêlrKj, NdId isxy, iy
fou< NdId úh hq;= w;r" fou< NdIdj mßmd,k NdIdj jk hï
m%foaYhl yer" Y%S ,xldfõ ish¨ u m%foaYj, msysá wêlrKj,
isxy, NdIdj wêlrK NdIdj jYfhka Ndú; l< hq;af;ah'
kvq jd¾;dj iy kvq lghq;= wêlrKfha NdIdfjka úh hq;=
h' hï wêlrKhlska wNshdpkhla bÈßm;a lrk wjia:djl"
wNshdpkh úNd. lrkq ,nk wêlrKfha NdIdj" wNshdpkh
bÈßm;a lrkq ,enqfõ hï wêlrKhlska o" ta wêlrKfha NdIdj
fkdjk fjk;a NdIdjla jk úg" wNshdpkh úNd. lrkq ,nk
wêlrKfha NdIdfjka o jd¾;d ms<sfh< l< hq;= h(
tfia jqj o" hï wêlrKhl kvq jd¾;dj ;nd .ekSu o"
kvq lghq;= mj;ajd f.k hdu o wêlrKfha NdIdj fkdjk
NdIdjlska o úh hq;= hehs" wêlrK úIhh Ndr wud;Hjrhd
úiska wud;H uKav,fha tlÕ;ajh we;sj úOdk l< yelafla h']
^2& hïlsis md¾Yajhla fyda whÿïlrejl= úiska ke;fyd;a
ta md¾Yajh fyda whÿïlre ksfhdackh lsÍug kS;sfhka n,h
,nd we;s hïlsis ;eke;a;l= úiska" kvq lghq;= wdrïN lsÍu
o" W;a;rjdo iy fjk;a f,aLk wêlrKhg bÈßm;a lsÍu o"
wêlrK lghq;=j,g iyNd.s ùu o" 11[isxy, NdIdfjka fyda
fou< NdIdfjka fyda] lrkq ,eìh yelafla h'
^3& wêlrKhl Ndú; jk NdIdj fkdokakd hï lsis
úksYaphldrjrhl=g" cQß iNslhl=g" hïlsis md¾Yajhlg
fyda whÿïlrejl=g ke;fyd;a ta md¾Yajh fyda whÿïlre
ksfhdackh lsÍug kS;sfhka n,h ,nd we;s hïlsis ;eke;a;l=g
tu wêlrKfha isÿjk lghq;= jgyd .ekSug;a ta lghq;=j,g
iyNd.s ùug;a yelsjk fia rch úiska 12[isxy, NdIdfjka fyda
fou< NdIdfjka] imhkq ,nk NdIK mßj¾;k iy mßj¾;k
10 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^1& jeks wkqjHjia:dj bj;a lr ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
11 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2& jeks j.ka;sfhka —cd;sl NdId folska ljr NdIdjlska jqjo˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
12 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^3&^w& jeks j.ka;sfhka — WÑ; cd;sl NdIdfjka ˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
wêlrKfha NdIdj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
16
,nd .ekSug;a" kvq jd¾;djlska kS;sh wkqj ,nd .ekSug ysñlï
we;s ljr jQ fyda fldgila ke;fyd;a tys mßj¾;khla 13[tu
NdIdfjka] ,nd .ekSug;a ysñlu we;af;a h'
^4& wêlrK úIhh Ndr wud;Hjrhd úiska wud;H uKav,fha
tlÕ;ajh we;sj ish¨ ld¾h i|yd ke;fyd;a Tyq úiska ksYaph
fldg olajk hï hï ld¾h i|yd kvq jd¾;djl fyda kvq
lghq;a;l § ke;fyd;a kvq jd¾;djla fyda kvq lghq;a;la
iïnkaOfhka 14[bx.%Sis NdIdj] hï wêlrKhl Ndú; lsÍug
wjir foñka úOdk ksl=;a lrkq ,eìh yelafla h' tjeks úOdk
ls%hd;aul lsÍug iEu úksYaphldrjrfhla u ne£ isákafka h'
^5& fuu jHjia:dfjys -
—wêlrKh˜ hkafkka ld¾ñl iy fjk;a wdrdjq,a úksYaph
lsÍu yd ksrjq,a lsÍu we;=¿j hqla;sh mis|,Su i|yd we;s fldg
msysgqjk ,o ljr jQ wêlrKhla fyda úksYaph wêldrhla fyda
wêlrK lghq;= ke;fyd;a w¾O wêlrK lghq;= bgq lrk
fjk;a ljr jQ fyda úksYaph wêldrhla fyda wdh;khla fyda
wdrjq,a iu:hlg m;a fldg ksrjq,a lsÍu i|yd we;s fldg
msysgqjk ,o ljr jQ fyda úksYaph wêldrhla fyda wdh;khla
woyia fõ'
—úksYaphldrjrhd˜ hkakg ljr jQ fyda wêlrKhl
iNdm;sjrhd o" uQ,dikdrEV ks,Orhd o" idudðlfhla o we;=<;a
fj;s'
—jd¾;dj˜ hkakg W;a;rjdo" kvq ;Skaÿ" wd{d iy fjk;a
wêlrK yd úOdhl ld¾hh we;=<;a fõ'
25' fï mßÉfþofhys úêúOdk i,iajd we;s mßÈ NdId
Ndú;h i|yd rch m%udKj;a myiqlï ie,eiaúh hq;af;a h'
15 [25 w' hï kS;shl úêúOdk iy fï mßÉfþofha úêúOdk
w;r hï wkkql+,;djla we;s jqjfyd;a" fï mßÉfþofha úêúOdk
n,meje;aúh hq;= h']
13 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^3&wd jeks j.ka;sfhka —cd;sl NdId foflka ljr NdIdjlska jqjo˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
14 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^4& jeks j.ka;sfhka —cd;sl NdIdfjka fkdjk fjk;a NdIdjla˜ fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
15 - oyih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
fï mßÉfÊofha
úêúOdk i,iajd
we;s mßÈ NdId
Ndú;h i|yd
m%udKj;a myiqlï
ie,eiaúh hq;= nj'
fï mßÉfþohg
wkkql+, jk
hï kS;shl we;s
úêúOdk bj;a lrk
,o fia ie,lsh hq;=
nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
17
V jeks mßÉfþoh
mqrjeisNdjh
26' 1& —Y%S ,xldfõ mqrjeishl=f.a ;;a;ajh˜ hkqfjka y÷kajkq
,nk tlu mqrjeis ;;a;ajhla úh hq;af;a h'
^2& Y%S ,xldfõ mqrjeishl=g" mqrjeisNdjh ysñ jQfha
mrïmrdfjka jqj o" mqrjeisNdjh ms<sn| kS;shg wkql+,j
,shdmÈxÑùfuka jqj o" ta ;eke;a;d ish¨ ld¾h i|yd —Y%S ,xldfõ
mqrjeisfhla˜ hkqfjka muKla úia;r lrkq ,nkafka h'
^3& mqrjeis ;;a;ajh w;alr .kq ,enQ wdldrh" tkï"
mrïmrdfjka o" ke;fyd;a ,shdmÈxÑ ùfuka o hkq i,ld
ljr jQ fyda ld¾hhla i|yd Y%S ,xldfõ mqrjeishka fjfiid
fkdoelaúh hq;af;a h'
^4& Y%S ,xldfõ lsisu mqrjeishl=g mqrjeishl= jYfhka Tyqf.a
;;a;ajh mqrjeis mkf;a 19 jeks" 20 jeks" 21 jeks iy 22 jeks
j.ka;sj, úêúOdk hgf;a iy ta j.ka;sj, úêúOdk m%ldr
ñi wysñ fkd l< hq;af;a h(
tfia jqj o" mqrjeis mkf;a 11 jeks" 12 jeks fyda 13 jeks
j.ka;sj, úêúOdk hgf;a ,shdmÈxÑ lrkq ,eîfuka Y%S ,xldfõ
mqrjeishl=f.a ;;a;ajhg ysñlï ,enQ ;eke;a;l=g ta mkf;a 23
jeks iy 24 jeks j.ka;sj, úêúOdk o wod< jkafka h'
^5& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aulùu wdrïN jk f;la
mrïmrdfjka ke;fyd;a mqrjeisNdjh ms<sn| hï kS;shlg
wkql+,j ,shdmÈxÑ ùfuka fyda Y%S ,xldfõ mqrjeishl=j isá iEu
;eke;a;l=g u" fï jHjia:dfõ óg by;ska we;s úêúOdkj,ska
úêúOdk i,id we;s mßÈ Y%S ,xldfõ mqrjeishl=f.a ;;a;ajhg iy
Y%S ,xld mqrjeishl=f.a whs;sjdislïj,g ysñlï ,efnkafka h'
^6& mqrjeisNdjh yd iïnkaO ish¨ mj;akd ,sÅ; kS;s iy
mqrjeisNdjh .ek i|yka lrk fjk;a ish¨ mj;akd ,sÅ; kS;s
fï jHjia:dfõ óg by;ska jQ úêúOdkj,g hg;aj f;areï .;
hq;af;a h'
Y%S ,xldfõ
mqrjeisNdjh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
18
VI jeks mßÉfþoh
rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uQ,O¾u iy uQ,sl hq;=lï
27' ^1& fuys we;=<;a rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uQ,O¾u"
O¾ñIaG ksjy,a iudchla we;s lsÍu i|yd kS;s mekùfuys § o" Y%S
,xldfjys rdcHkqYdikfhys § o" md¾,sfïka;=j" ckdêm;sjrhd
iy wud;H uKav,h úiska .=refldg .kq ,nkafka h'
^2& u;= oelafjk wruqK o we;=<;a j m%cd;dka;sl iudcjd§
iudchla Y%S ,xldfjys we;s lsÍug rch wem lem ù we;af;a h -
^w& ish¨ ;eke;a;kaf.a u uQ,sl whs;sjdislï iy kka
jeoEreï ksoyi imqrd ,Su ¦
^wd& cd;sl ck Ôú;fha ish¨ wdh;k úiska iudc"
wd¾Ól yd foaYmd,k idOdrK;ajh .=refldg .kakd
iudc l%uhla yels;dla id¾:lj we;s lr wdrlaId
lr §fuka ck;d iqN isoaêh j¾Okh lsÍu ¦
^we& m%udKj;a wdydrmdk" we֕ me<֕ iy ksjdi
myiqj o" Ôjk ;;a;ajfhys ksrka;r j¾Okh o"
úfõlh yd iudchSh iy ixialD;sl bv m%ia;d ksis
mßÈ m%fhdackhg .ekSu o we;=¿j m%udKj;a Ôjk
uÜgula ish¨ mqrjeishka úiska ;ukag iy ;u
mjq,aj, idudðlhkag w;alr §u ¦
^wE& rdcH wxYfha yd fm!oa.,sl wxYfha wd¾Ól
l%shdj,shla ;=<ska iy tlS wd¾Ól l%shdj,sh" rfÜ
iudc wruqKq yd fmdÿ wNsjDoaêh wrNhd fufyhùu
iy iïnkaëlrKh msKsi fhda.Hjk ie,iqï iy
md,kh kS;sfhka kshu lsÍfuka YS>% f,i uq¿ rg
ixj¾Okh lsÍu ¦
^b& fmdÿck hym;g bjy,ajk mßÈ m%cdjf.a fN!;sl
iïm;a iy iudc M,h ish¨ mqrjeishka w;r
idOdrK f,i fnod yeÍu ¦
^B& ksIamdokfha" fnod yeÍfï iy yqjudre lsÍfï
ud¾. rcfhys" rdcH wdh;khkays fyda jrm%ido ,;a
w;f<diaila wf;ys fyda talrdYS fkdù iy uOH.;
fkdù Y%S ,xldfõ il, ck;dj w;r úisÍ hk
O¾ñIaG iudc l%uhla msysgqùu ¦
^W& ck;djf.a iodpdrfhys;a" ixialD;sfhys;a" ;;a;ajh
jeä ÈhqKq lsÍu iy fm!reI;ajfhys mQ¾K j¾Okh
;yjqre lsÍu ¦ iy
^W!& kQ.;alu iyuq,ska u ;=rka lsÍu iy ish¨
rdcH m%;sm;a;sh
fufyhùfï uQ,O¾u
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
19
;eke;a;kag wOHdmkfha iEu wjia:djl § u i¾j
idOdrK yd iudk bv m%ia;d ,nd .ekSfï whs;sh
iy;sl lsÍu'
^3& Y%S ,xldfõ iajdëk;ajh" iaffjÍNdjh" tlai;a nj yd
foaY mQ¾K;ajh o rch úiska wdrlaId l< hq;af;a h'
^4& mßmd,kh úuOH.; lsÍfuka iy uyck lghq;=j,g
iy md,k lghq;=j,g iEu wjia:djl u ck;dj iyNd.s
lrjd .ekSfuka wdKavqfõ m%cd;ka;jd§ moku iy ck;djf.a
m%cd;ka;jd§ whs;sjdislï o rch úiska ;yjqre fldg mq¿,a l<
hq;af;a h'
^5& jd¾.sl" wd.ñl" úúO NdId Ndú; lrk iy fjk;a ck
fldÜGdi we;=¿ Y%S ,xld jdiS il, ck;dj w;r iyfhda.h
iy wfkHdkH úYajdih jvd,Sfuka cd;sfha iu.sh ;yjqre lsÍu
o" úfYaI ie,ls,s iy fjkialï ;=rka lsÍu i|yd b.ekaùu"
wOHdmkh §u iy m%jD;a;s iemhSu hk lafIa;%j, M,odhS mshjr
.ekSu o rch úiska l< hq;af;a h'
^6& lsisu mqrjeishl=" j¾.h" wd.u" NdIdj" l=,h" ia;%S
mqreI fNaoh" foaYmd,k u;h fyda /lshdj fya;=fjka hï lsis
wYlakq;djlg m;a fkdjk mßÈ mqrjeishkag ÈhqKq ùug iu
m%ia;djka ie,iSug rch j.n,d .; hq;af;a h'
^7& wd¾Ól iy idudchsl jrm%ido yd úIu;d o" ñksid
úiska fyda rch úiska fyda ñksia Y%uh wh:d mßÈ Wmfhda.S lr
.ekau o" rch úiska ;=rka l< hq;af;a h'
^8& wd¾Ól l%uh l%shd;aul ùfï § Okh iy ksIamdok
ud¾. fmdÿ ck;djg ydkslr jk fia talrdYs fkdjk njg
rch j.n,d .; hq;af;a h'
^9& iudc iqrlaIs;Ndjh yd iqnidOkh we;s lsÍug rch
j.n,d .; hq;af;a h'
^10& ck;djf.a NdId iy ixialD;Ska j¾Okh lsÍug rch
iydh úh hq;af;a h'
^11& wd.ula woyk ljrl= yg jqj o" iajlSh wd.ñl m%;sm;a;s
idlaId;a lr .ekSug wjYH wd¾Ól yd iudc mßirh rch úiska
we;s l< hq;af;a h'
^12& mjq," iudcfha uQ,sl tallh jYfhka rch úiska
ms<sf.k wdrlaId l< hq;af;a h'
^13& <uhska iy fh!jkhka ldhsl jYfhka" udkisl
jYfhka iodpdrd;aul jYfhka" wd.ñl jYfhka yd idudchsl
jYfhka mQ¾K j¾Okhg m;ajk njg j.n,d .ekSug;a" Tjqka
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
20
wd;aud¾:h msKsi fhdod .kq ,eîfuka iy fjkialïj,g md;%
lrkq ,eîfuka wdrlaId lr .ekSug;a yelsjk mßÈ Tjqkaf.a
Y=N isoaêh rch úiska úfYaI mßY%uhlska hq;=j j¾Okh l<
hq;af;a h'
^14& ck;djf.a hym; ;ld rch úiska mßirh wdrlaId
fldg iqrlaIs; fldg jeä ÈhqKq l< hq;af;a h'
^15& cd;Hka;r iduh" iqrlaIs;Ndjh yd iyfhda.S;dj
j¾Okh lsÍu o" cd;Ska w;r lghq;=j, § cd;Hka;r kS;sh iy
.súi .;a ne£ï flfrys f.!rjh we;s lsÍug W;aidy lsÍu o"
O¾ñIaG yd idOdrK cd;Hka;r wd¾Ól yd iudc l%uhla we;s
lsÍug W;aidy lsÍu o rch úiska l< hq;af;a h'
28' whs;sjdislï iy kka jeoEreï ksoyi l%shd;aulùu;a"
N=la;s ú£u;a hq;=lï yd ne£ï bgq lsÍfuka fjkaj mej;sh
fkdyelafla h' tfyhska-
^w& wdKavql%u jHjia:dj iy kS;sh wdrlaId fldg
wkq.ukh lsÍu o"
^wd& cd;sl wNsjDoaêh j¾Okh lsÍu yd cd;sl iu.sh
fmdaIKh lsÍu o"
^we& ;uka úiska f;dard .kq ,enQ /lshdfjys yDoh
idlaIshg tlÕj fkdmsßfy,d jev lsÍu o"
^wE& fmdÿ foam< iqrlaIs; fldg wdrlaId lsÍu o" fmdÿ
foam< wh:d mßÈ m%fhdackhg .ekSug iy kdia;s
lsÍug tfrysj l%shd lsÍu o"
^b& fiiq whf.a whs;sjdislï iy kka jeoEreï ksoyi
.re lsÍu o"
^B& iajNdj O¾uh iy iajdNdúl iïm;a /l .ekSu o"
Y%S ,xldjdiS iEu ;eke;a;l=f.au hq;=lu jkafka h'
29' fï mßÉfþofha úêúOdk fya;=fldgf.k kS;sfhka
lsisu whs;sjdislula fkdmejfrkafka h' kS;sfhka lsisu
ne£ula we;s fkdjkafka h' ;j o" fï mßÉfþofha úêúOdk
wêlrKhla fyda úksYaph wêldrhla u.ska l%shd;aul lrjd
.; fkdyelafla h' tu úêúOdkj,g wkkql+,ùu ms<sn| lsisu
m%Yakhla ljr jQ fyda wêlrKhlg fyda úksYaph wêldrhlg
bÈßm;a l< fkdyelafla h'
uQ,sl hq;=lï
rdcH m%;sm;a;sh
ms<sn| uQ,O¾u
iy uQ,sl hq;=lï
úksYaphg Ndck l<
fkdyels nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
21
VII jeks mßÉfþoh
úOdhlh
ckrcfha ckdêm;sjrhd
16[30' ^1& Y%S ,xld ckrcfha ckdêm;sjrfhla jkafka h'
ckdêm;sjrhd rcfha m%Odkhd o úOdhlfha m%Odkhd o wdKavqfõ
m%Odkhd o ikakoaO fiajdjkays fiakdêkdhljrhd o jkafka h'
^2& ckrcfha ckdêm;sjrhd ck;dj úiska f;dard m;a lr
.kq ,eìh hq;= w;r mia wjqreÿ ld,hla OQrh orkafka h']
31' ^1& ckdêm;s Oqrhg f;dard m;a lr .kq ,eîu i|yd
iqÿiqlï ,nd we;s ljr jQ fyda mqrjeishl=f.a ku -
^w& ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla úiska¦ fyda
^wd& Tyq jHjia:dodhlfhys f;dard m;a l< uka;%Sjrfhlaj
isà kï ke;fyd;a tfia uka;%Sjrfhlaj isáfha kï"
fjk;a hï foaYmd,k mlaIhla úiska fyda hïlsis
Pkao ysñ kdu f,aLkhl ku we;=<;a Pkao ysñhl=
úiskaa¦ fyda
ckdêm;s Oqrh i|yd fhdackd lrkq ,eìh yelafla h'
17[^2& ck;dj úiska ckdêm;s OQrhg fojrla f;dard m;a lr
.kq ,enQ ;eke;a;l= ck;dj úiska kej; tlS OQrh i|yd f;dard
m;a lr .kq ,eîug iqÿiail= fkdjkafka h']
^3& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSfï Pkao úuiSu" Oqrh
ork ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h bl=;a ùug fmr udihlg
wvq fkdjk iy udi follg jeä fkdjk ld,iSudjla ;=<
meje;aúh hq;af;a h'
18[^3w& ^w& ^i& fï mßÉfþofha by;ska jQ úêúOdkj,g
mgyeksj l=ula i|ykaj we; o" ckdêm;sjrhd
úiska m%ldYkhla u.ska jeäÿr ld,hla i|yd
;ud f;dard m;a lr .ekSfuka Oqrh oeÍu
msKsi jrula ,nd .ekSu i|yd ck;dj fj;
wdhdpkh lsÍfï] 19[;u wNs,dIh ;u m%:u
Oqr ld,h wdrïN ù wjqreÿ y;rla bl=;aùfuka
miq hï wjia:djl ckdêm;sjrhd úiska m%ldY
lrkq ,eìh yelafla h]¦ 20
16 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkh u.ska uq,a 30 j.ka;sh bj;afldg kj 30 j.ka;sh wdfoaY lrk ,oS'
17 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkh u.ska we;=<;a lrk ,§'
18 - ;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 ^1& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
19 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2& j.ka;sh u.ska l,ska ;snQ jpk fjkqjg" fuu jpk we;=<;a lrk ,§'
20 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2& j.ka;sh u.ska 3^w&^i& fþofha w;=re úOdkh bj;a lrk ,§'
ckrcfha
ckdêm;sjrhd'
ckdêm;sjrhd f;dard
m;alr .ekSu yd Oqr
ld,h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
22
^ii& ^i& jeks wkqfþoh hgf;a m%ldYkhla lrkq ,enQ
úg th ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu
i|yd Pkao úuiSula meje;aùug ue;sjrK
flduidßiajrhd fj; flrk kshuhla jkafka h'
^wd& ^w& fþofha i|yka m%ldYkfhys Èkfhka miq iy ta
m%ldYkh m%ldr mj;ajkq ,nk Pkao úuiSfï Pkaoh .ekSu
wjikaùug fmr hï wjia:djl § tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhd
ñh .shfyd;a ckdêm;sjrhd ñh .sh Èkfhys isg ta m%ldYkh
m%;HdÈIag lrkq ,enQ f,i i,lkq ,eìh hq;= w;r" ta m%ldYkh
m%ldr meje;aùug kshñ; Pkao úuiSu wj,x.= lrkq ,enQ f,i
i,lkq ,eìh hq;af;a h' ta ñh hdu ksid ckdêm;s Oqrfhys we;s
jQ mqrmamdvqj 40 jeks jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j mqrjkq
,eìh hq;af;a h'
^we& ^i& fï wkqjHjia:dj hgf;a mj;ajkq ,nk Pkao
úuiSul Pkaoh .ekSu wjika ùu yd ta Pkao
úuiSfï m%;sM, m%ldY lsÍu yd w;r ld,h ;=<
hï wjia:djl § ta Pkao úuiSfï wfmalaIlhl=
ñh .shfyd;a ue;sjrK flduidßiajrhd úiska ta
wfmalaIlhd ñh hdu .ek fkd;ld Pkao .Kka
fldg ta Pkao úuiSfï m%;sM, m%ldY l< hq;af;a h'
^ii& ckdêm;sjrhd f,i f;aÍ m;a jQ njg m%ldY lrkq
,eîug ysñlï we;s ;eke;a;d ta Pkao úuiSfï
m%;sM, m%ldY lrkq ,nk wjia:dfõ ñhf.dia
we;fyd;a" ue;sjrK flduidßiajrhd úiska ta
Pkao úuiSfï m%;sM, m%ldY fkdl< hq;= w;r"
ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu i|yd wÆ;a
Pkao úuiSula mj;ajkq ,eìh hq;af;a h'
^iii& ^i& jeks wkqfþofhys i|yka ñh hdfï fya;=fjka
ckdêm;s Oqrfhys mqrmamdvqjla mj;akd úg ta
mqrmamdvqj we;s ùu yd kj ckdêm;sjrhd Oqrh
Ndr .ekSu yd w;r ld,h ;=< w.%dud;Hjrhd
ckdêm;s Oqrfhys jev ne,sh hq;= w;r wud;H
uKav,fha fjk;a wud;Hjrhl= w.%dud;H Oqrfhys
jev ne,Sug Tyq úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h(
tfia jqj o" w.%dud;H Oqrh ta wjia:dj jk úg ysiaj mj;S
kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev ne,Sug fkdyels
kï" l:dkdhljrhd ckdêm;s Oqrfhys jev ne,sh hq;af;a h'
^wE& fï wkqjHjia:dj hgf;a mj;ajk ,o Pkao úuiSul
§ ckdêm;sjrhd f,i f;aÍ m;aj we;ehs m%ldY lrkq ,enQ
;eke;a;d -
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
23
^i& tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhd kï" ta Pkao úuiSu
mj;ajkq ,nkafka hï j¾Ihl" hï Èkhl § o
Tyqf.a m%:u Oqr ld,h wdrïN jQ Èkhg wkqrEm jk
ta j¾Ifha ^ta Pkao úuiSfuka miqj tf<Uk Èkhla
jk& Èkh fyda B<Õg t<fUk j¾Ifha Bg wkqrEm
jk Èkh hk fuhska l,ska t<fUk Èkfhka wdrïN
jk 21[wjqreÿ myl ld,hla] Oqrh oeßh hq;af;a h'
^ii& tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhd fkdfõ kï" ta Pkao
úuiSfï m%;sM, m%ldYhg m;a lrkq ,enQ Èkfhka
wdrïN jk 21[wjqreÿ myl ld,hla] Oqrh oeßh
hq;af;a h'
^b& 40 jeks jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a ckdêm;s Oqrhg
wkqm%dma; jk ;eke;a;l=g" fï wkqjHjia:dfõ ^w& fþoh u.ska
ckdêm;sjrhl= fj; mjrd we;s whs;sh l%shd;aul lsÍfï ysñlï
fkdue;af;a h'
^B& fï wkqjHjia:dfõ ld¾h i|yd" 160 jeks jHjia:dfõ
i|yka m%:u ckdêm;sjrhdf.a m%:u Oqr ld,h 1978 fmnrjdß
ui 4 jk Èk wdrïN jQ f,i ie,lsh hq;= h']22[^4& ckdêm;sjrhl= f;dard m;a lr .ekSu i|yd
Pkao úuiSula mj;ajkq ,nk wjia:djl" ta Pkao úuiSfï §
ckdêm;sjrhd f,i f;dard m;a lr .kq ,enQ ;eke;a;df.a Oqr
ld,h tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h wjidk jQ
úg" wdrïN úh hq;af;a h (
tfia jqj o" 40 jk jHjia:dfjys mgyeksj l=ula i|ykaj
we; o -
^w& ckdêm;sjrhl= f;dard m;a lr .ekSu i|yd jQ
Pkao úuiSul § ckdêm;sjrhd jYfhka f;aÍ m;a
jQ f,i m%ldY lrkq ,enQ hï ;eke;a;l=" Tyq f;aÍ
m;a ù we;s f,i m%ldY lrkq ,eîfuka miq iy
Tyq ñh fkd.sfha kï Tyqf.a Oqr ld,h wdrïN úh
yelsj ;snqKq Èkhg fmr hï wjia:djl ñh .sh
fyd;a" ckdêm;sjrhl= f;dard m;a lr .ekSu i|yd
ue;sjrK flduidßiajrhd úiska wÆ;a Pkao úuiSula
mj;ajkq ,eìh hq;af;a h' tfia wÆ;a Pkao úuiSula
i|yd kshu lrk ,o Èkh" ta m<uq i|yka Èkhg
miq t<fUk Èkhla kï" ta Pkao úuiSfï § f;aÍ
m;aj we;ehs m%ldY lrkq ,nk ;eke;a;df.a Oqr
ld,h" fï jHjia:dfõ by;ska jQ úêúOdkj, l=ula
21 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2&^wd& j.ka;sh u.ska —wjqreÿ yhl ld,hla˜ hkak fjkqjg we;=<;a lrk ,§'
22 - ;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^4& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg wfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
24
i|ykaj we; o" ta m<uq i|yka Èkfhys wdrïN jQ
f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h' 38 1& wE& jHjia:dfjys
ld¾h i|yd muKla" wÆ;a ckdêm;sjrhdf.a Oqr
ld,h wdrïN jk Èkh" Tyq f;aÍ m;ajQ Èkh úh
hq;af;a h'
^wd& ckdêm;sjrhl= f;dard m;a lr .ekSu i|yd jQ
Pkao úuiSul § tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhd
wfmalaIlhl= fkdjkakd jQ fyda kej; f;aÍ m;a
fkdjkakd jQ fyda wjia:djl" Tyqf.a Oqr ld,h"
ta Pkao úuiSfï m%;sM, m%ldY lrkq ,enQ Èkfha §
wjika jQjdla fia ie,lsh hq;af;a h' ta Pkao úuiSfï
§ ckdêm;sjrhd f,i f;dard m;a lr .kakd ,o
;eke;a;d wm%udoj tfy;a ta Èkfha isg i;s folla
bl=;a ùug fmr Oqrh Ndr .; hq;af;a h(
tfia jqj o" ckdêm;sjrhd jYfhka f;dard m;a
lr .kakd ,oehs m%ldY lrkq ,enQ ;eke;a;d
Oqrfha lghq;= Ndr .kakd f;la" tjlg Oqrh ork
ckdêm;sjrhd" 30 jeks jHjia:dfõ mgyeksj
l=ula i|ykaj we; o" ckdêm;s Oqrfha n,;,"
ld¾h yd l¾;jH l%shd;aul l< hq;af;a h¦ bgql<
hq;af;a h' ckdêm;sjrhd jYfhka f;dard m;a lr
.kakd ,oehs m%ldY lrkq ,enQ ;eke;a;d Oqrh Ndr
fkd.ekSfï fya;=fjka ckdêm;s Oqrh ysia jqjfyd;a
w.%dud;Hjrhd fyda ta wjia:dfõ § w.%dud;H Oqrh
ysiaj mj;S kï ke;fyd;a w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s
Oqrfha jev ne,Sug fkdyels kï l:dkdhljrhd 40
jeks jHjia:dj wkqj ckdêm;s Oqrfha jev ne,Su
wdrïN lrk f;la" tjlg Oqrh ork ckdêm;sjrhd"
ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h yd l¾;jH l%shd;aul
l< hq;af;a h¦ bgq l< hq;af;a h'
^we& ^w& fþofhys i|yka ñh hdfï fya;=fjka ckdêm;s
Oqrfhys mqrmamdvqjla mj;sk wjia:djl" ta mqrmamdvqj
we;s ùu yd wÆ;a ckdêm;sjrhd Oqrh Ndr .ekSu
yd w;r ld,h ;=< w.%dud;Hjrhd úiska ckdêm;s
Oqrfhys jev ne,sh hq;= w;r" wud;H uKav,fha
fjk;a wud;Hjrhl= w.%dud;Hjrhd f,i jev
ne,Sug Tyq úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h(
tfia jqj o" w.%dud;H Oqrh ta wjia:dj jk úg ysiaj
mj;S kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev
ne,Sug fkdyels kï" l:dkdhljrhd ckdêm;s
Oqrfhys jev ne,sh hq;af;a h']
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
25
^5& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSu ue;sjrK
flduidßiajrhd úiska mj;ajkq ,eìh hq;af;a h' ta Pkao úuiSu
i|yd wfmalaIlhkaf.a kdufhdackd l< hq;= Èkh o" ta Pkao
úuiSu meje;aúh hq;= Èkh o" ue;sjrK flduidßiajrhd úiska
kshu l< hq;af;a h'
^6& ^w& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSu
i|yd wfmalaIlhkaf.a kdu fhdackd lsÍu
iïnkaOfhka¦
^wd& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSu
i|yd Ndú; l< hq;= Pkao ysñ kdu f,aLkh iy
tu Pkao úuiSfï § wkq.ukh l< hq;= ld¾h
mámdáh iïnkaOfhka¦
^we& ta Pkao úuiSu yd iïnkaO jerÈ kshu lr oelaùu
iy tu jerÈ i|yd jQ o~qjï iïnkaOfhka¦
^wE& ta Pkao úuiSu ksIam%N lsÍug wjYH fya;= iy
ksIam%N lrk wdldrh iïnkaOfhka yd hïlsis
yn l< Pkao úuiSula ksYaph lsÍug wjYH fya;=
iy ksYaph lrk wdldrh iïnkaOfhka¦ iy
^b& by; lS lreKq i|yd wjYH jkakd jQ fyda
wdkqIx.sl jkakd jQ ish¨ ldrKd iïnkaOfhka"
md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
32' 1& ckdêm;s Oqrhg f;dard m;a lr .kq ,nk
;eke;a;d fyda wkqm%dma; jk ;eke;a;d fY%aIaGdêlrKfha
w.% úksYaphldrjrhd bÈßmsg fyda ta wêlrKfha fjk;a hï
úksYaphldrjrhl= bÈßmsg Y%S ,xldfõ § y;rjk Wmf,aLkfha
oelafjk m%;s{dj § Bg w;aika ;eîfuka fyda Èjqreu § Bg
w;aika ;eîfuka fyda Oqrh Ndr .; hq;af;a h'
^2& tfia Oqrh Ndr .;a úg" wdKavql%u jHjia:dfjka
we;s lrk ,o fyda ms<s.kakd ,o fjk hï Oqrhla oeÍu
ckdêm;sjrhd úiska wjidk l< hq;= w;r" Tyq md¾,sfïka;=
uka;%Sjrfhla fõ kï md¾,sfïka;=fõ ish wiqfkka bj;a úh
hq;af;a h' ckdêm;sjrhd fjk;a ljr jQ fyda ,dNodhS Oqrhla
fyda ;k;=rla fkdoeßh hq;af;a h'
23[^3& ckdêm;sjrhd iajlSh Oqrfhys n,h m%ldr udi
;=klg tla jrla md¾,sfïka;=jg iyNd.s úh hq;af;a h' fï
l¾;jHh bgqlsÍfï § Pkaoh mdúÉÑ lsÍug we;s ysñlu
yer md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= i;= ish¨ jrm%ido" mßydr iy
n,;,j,g ckdêm;sjrhd ysñlï ,nk w;r" md¾,sfïka;=j fyda
23 - oywg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3^1& jeks j.ka;sh u.ska ^3& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Oqrh Ndr .ekSu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
26
tys uka;%Sjreka fyda i;= hï jrm%ido lvlsÍula iïnkaOfhka
j.lsj hq;= fkdjkafka h']24[ ^4& iajlSh Oqrfhys n,h m%ldr md¾,sfïka;=j weu;Sug
o" md¾,sfïka;=jg ixfoaY heùug o" ckdêm;sjrhdg whs;sh
;sìh hq;af;a h']25[33' ^1& ckdêm;sjrhdf.a ld¾hh úh hq;af;a (-
^w& wdKavql%u jHjia:dj wkq.ukh lrk njg o"
wdrlaId lrk njg o j.n,d .ekSu¦
^wd& cd;sl m%;sikaOdkh yd taldnoaO;djh m%j¾Okh
lsÍu¦
^we& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ iy VIIw jHjia:dfõ
i|yka wdh;kj, ksis l%shdldÍ;ajh myiqlr,Su¦
iy
^wE& ue;sjrK fldñIka iNdfõ Wmfoia u;" ksoyia yd
idOdrK Pkao úuiSï iy cku; úpdrK meje;aùu
i|yd WÑ; jd;djrK ks¾udKh lsÍu ;yjqre lsÍu"
jkafka h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfjka fyda fjk;a ,sÅ; kS;shlska
fyda m%ldYs;ju ckdêm;sjrhd fj; mjrd fyda kshu
lr we;a;d jQ n,;,j,g iy ld¾hhkag wu;rj"
ckdêm;sjrhdg -
^w& md¾,sfïka;=fõ tla tla ieisjdrh wdrïNfha"
md¾,sfïka;=fõ § wdKavqfõ m%;sm;a;s m%ldYh lsÍug
n,h we;af;a h¦
^wd& md¾,sfïka;=fõ ux., /iaùïj, uq,iqk oeÍug n,h
we;af;a h¦
^we& md¾,sfïka;=j le|ùug" jdr wjika lsrSug iy
úiqrejd yeÍug n,h we;af;a h¦
^wE& ;dkdm;sjrhka" uyflduidßiajrhka" mQ¾KdêldÍ
rdcH ¥;hka yd fjk;a ;dkdm;s ksfhdað;hka
m;a lsÍug yd Tjqkag n,;, mejÍug o" Tjqka
ms<s.ekSug o n,h we;af;a h¦
^b& kS;S{ jD;a;sfhys úYsIaG;ajhg m;aj we;a;d jQo"
meje;afuys yd jD;a;sh lghq;= ms<sn| wjxlNdjfhys
24 - oywg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3^2& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
25 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.saka ;snqKq 33 jk jHji:dj bj;a fldg ta fjkqjg kj jHjia:djla wdfoaY lrk ,§'
ckdêm;sjrhdf.A
n,;," ld¾h iy
l¾;jH'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
27
26 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 6 jeks j.ka;sh u.saka kj 33w' jk jHjia:dj we;=<;a lrk ,§'
W;alDIaG ;;ajhla mj;ajdf.k we;a;djQ o
kS;s{jrhka" ckdêm;s kS;S{jrhka jYfhka m;a
lsrSug n,h we;af;a h' fï fþoh hgf;a m;a lrkq
,nk iEu ckdêm;s kS;S{jrhl=gu ta olajd rdc
kS;S{jrhka úiska N=la;s ú¢k ,o ish¨ jrm%idoj,g
ysñlu we;af;a h¦
^B& ckrcfha rdcH uqødj Ndrfha ;nd .ekSug o
w.%dud;Hjrhd o wud;H uKav,fha wfkl=;a
wud;Hjrhka o fY%AIaGdêlrKfha w.% úksYaphldrjrhd
iy fY%AIaGdêlrKfha wfkl=;a úksYaphldrjrhka o
wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd iy wNshdpkdêlrKfha
wfkl=;a úksYaphldrjrhkao m;a lsÍfï wêldr m;%j,
iy ckrchg wh;a jQ o m%odkh lsrSug yd mjrd §ug
ckdêm;sjrhdg kS;sfhka kshuj we;a;d jQ ke;fyd;a
n,h mejÍ we;a;d jQ o bvlvï yd wfkl=;a ksYap,
foam< m%odkh lsÍfï § fyda mjrd §fï §" ta iïnkaO
m%odk m%;%j, yd mejreï m;%j, rdcH uqødj ;nd" w;aika
lsÍug o rdcH uqødj ;eìh hq;= fjk;a iEu f,aLkhlu
rdcH uqødj ;nd w;aika lsÍug o n,h we;af;a h¦
^W& hqoaOh m%ldY lsÍug yd iduh m%ldY lsÍug n,h
we;af;a h¦ iy
^W!& wdKavql%u jHjia:dfõ fyda fjk;a hï ,sÅ; kS;shl
fyda úêúOdkj,g mgyeks fkdjkakdjQ o cd;Hka;r
kS;sh" pdß;% jdß;% fyda Ndú;h wkqj bgq lsÍug
ckdêm;sjrhdg n,h ,eî we;a;d jQ fyda kshñ;j
we;a;d jQ o ish¨ l%shd yd foa lsÍug n,h we;af;a h']26 [33w' wdKavql%u jHjia:dj hgf;a o uyck wdrCIdj
iïnkaOfhka ;;a ld,fha n,mj;akd kS;sh we;=`M hï ,sÅ;
kS;shla hgf;a o iajlSh n,;," ld¾h iy l¾;jH h:d
mßÈ l%shd;aul lsÍu iy h:d mßÈ bgqlsÍu iïnkaOfhka
ckdêm;sjrhd md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;af;a h']
34' ^1& Y%S ,xld ckrcfha ljr jQ fyda wêlrKhl §
jrolre lrk ,o ljr jQ fyda jrolrejl=g -
^w& iïmQ¾K iudjla fyda kS;Hkql+, fldkafoais iys;
iudjla fyda §ug¦
^wd& kshu lrk ,o hï o~qjula l%shd;aul lsÍu
ld,iSudjla fkdue;sj fyda iqÿiq hhs ckdêm;sjrhd
l,amkd lrk ld,iSudjla we;sj fyda l,a ;eîug¦
ckdêm;sjrhd
md¾,sfïka;=jg
j.lsj hq;= nj'
iudj §u'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
28
^we& ta jrolreg kshu lrk ,o o~qjula fjkqjg ,sys,a
o~qjula kshu lsÍug¦ fyda
^wE& kshu lrk ,o o~qjula uq¿ukska u ksIam%N lsÍug
fyda bka fldgila wvq lsÍug o" tlS jrolre l< jro
fya;=fldg f.k Tyqf.ka ckrchg wh úh hq;a;d
jQ hïlsis oKavkhla uq¿ukska u ksIam%N lsÍug
fyda bka fldgila wvq lsÍug o" tlS jrolre lsÍu
fya;=fldgf.k Tyqg wh;a jia;=jla rdcH ika;l
úh hq;af;a kï" tfia rdcH ika;l úh hq;a;d jQ
jia;=fjka fldgila muKla rchg .ekaùug fyda ta
jia;=j rdcH ika;l lsÍu uq¿ukskau w;aysgqùug"
ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h(
tfia jqj o" tfia jQ hï jrolrejl=g wêlrKhlska urK
o~qju kshu jQ úgl ckdêm;sjrhd úiska ta kvqj úNd. l<
úksYaphldrjrhdf.ka jd¾;djla ,nd .ekSug ie,eiaúh
hq;af;a h' tu jd¾;dj ckdêm;sjrhd fj; ,enqKq úg" ta ms<sn|j
kS;sm;sjrhdf.a Wmfoia §fuka miqj kS;sm;sjrhdf.a ta Wmfoia
iu. th wêlrK úIh Ndr wud;Hjrhd fj; heúh hq;= nj
kshu fldg ckdêm;sjrhd úiska th kS;sm;sjrhd fj; heúh
hq;af;a h' bkamiq ta wud;Hjrhd úiska ish ks¾foaY o iu. tu
jd¾;dj ckdêm;sjrhd fj; túh hq;af;a h'
^2& ckdêm;sjrhd úiska" 89 jeks jHjia:dfõ wE&" b&" B&" W&
fyda W!& fþofha fyda 91 jeks jHjia:dfõ 1& jeks wkqjHjia:dfõ
^W& fþofhys fyda oelafjk kqiqÿiqlulg md;%j isákakd jQ fyda
md;% jkakd jQ fyda hïlsis ;eke;a;l= iïnkaOfhka -
^w& iïmQ¾K iudjla fyda kS;Hkql+, fldkafoais iys;
iudjla fyda Èh yelafla h¦ ke;fyd;a
^wd& tu kqiqÿiqlfï ld,iSudj wvq l< yelafla h'
^3& Y%S ,xld ckrcfha wêlrKhla bÈßhg muqKqjd o~qjï Èh
yels jrola isÿ lrkq ,enQ úgl" tlS jro l< m%Odk jrolre fyda
m%Odk jrolrejka lSm fofkla fj;a kï Tjqka w;=frka ljrl=
fyda jrolre lsÍug ;=vq fok f;dr;=rla imhkakd jQ wmrdO
iydhlhl=g iudjla §ug ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h'
27 [35' ^1& hï ;eke;a;l= Y%S ,xld ckrcfha ckdêm;sjrhd
f,i OQrh ork wjia:djl §" Tyq úiska fm!oa.,sl ;;a;ajfhys ,d
fyda ks, ;;a;ajfhys ,d lrk ,o fyda fkdlr yßk ,o
lsisjla iïnkaOfhka Tyqg úreoaOj lsisu isú,a fyda wmrdO
27 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 35 jeks jHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg kj jHjia:djla wdfoaY lrk ,§'
ckdêm;sjrhdg
úreoaOj kvq mejßh
fkdyels nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
29
jegqm iy úY%du
jegqm'
kvq lghq;a;la mejÍu fyda mj;ajdf.k hdu fyda fkdl<
hq;af;a h (
tfia jqj o" ckdêm;sjrhd úiska Tyqf.a ks, ;;ajfhys
,d lrk ,o fyda fkdlr yrsk ,o lsisjla iïnkaOfhka
kS;sm;sjrhdg úreoaOj 126 jk jHjia:dj hgf;a b,a,Sula lsÍug
hï ;eke;a;l=g we;s whs;sh iSud lrk f,i fï wkqjHjia:dfõ
lsisjla" lshjd f;areï fkd.; hq;af;a h(
tfiau ;jÿrg;a" ckdêm;sjrhd úiska 33^2&^W& jHjia:dj
hgf;a n,;, l%shd;aul lsÍu u; m%{dmkh lsÍug"
fY%aIaGdêlrKhg wêlrK n,h fkd;sìh hq;af;a h'
^2& ljr jQ fyda ;eke;a;l=g úreoaOj" ljr fyda úia;rhl
kvqjla mejßh yels ld,h iSudlrñka kS;sfhka úêúOdk
ilid we;s úg" ta ;eke;a;d hï lsis ld,hla Y%S ,xld ckrcfha
ckdêm;s OQrh ord we;akï tlS kvqj mejßh yels ld, iSudj
f,i kS;sfhka kshuj we;s ld,h ksYaph lsÍfï § ta ;eke;a;d
ckdêm;s OQrh oerE ld,h fkd.eksh hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ úêúOdkj,ska
mejÍ we;s uqla;sh" 129 jk jHjia:dfõ ^2& jk wkq jHjia:dj
hgf;a fyda ckdêm;sjrhd f;dard m;alr .ekSfï Pkao úuiSu yd
iïnkaOj fyda cku; úpdrKhl j,x.= Ndjh yd iïnkaOj 130
jk jHjia:dfõ ^w& fþoh hgf;a fY%AIaGdêlrKfha meje;afjk
kvq lghq;=j,g fyda wod< fkdjkafka h']
36' ^1& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ù udihla
we;=<; md¾,sfïka;=j úiska ckdêm;s Oqrh ork ;eke;a;df.a
jegqma" §ukd yd úY%du jegqma ysñlu fhdackd iïu;fhka ksYaph
l< hq;af;a h' tu úY%du jegqm" hï mQ¾j fiajhla fya;=fldgf.k
ta ;eke;a;dg ysñlu we;s fjk;a hï úY%du jegqmlg w;sf¾lj
jkafka h'
^2& hï ;eke;a;l= úiska ckdêm;s Oqrh Ndr .kq ,enQ
úg md¾,sfïka;=j úiska ksYaph lrkq ,nk mßÈ jQ jegqma iy
§ukd ,eîug o bka miqj" tfia ksYaph lrkq ,nk úY%du
jegqma ,eîug o ta ;eke;a;d ysñlï ,nkafka h' miqj fuu
jHjia:djg lrkq ,enQ ixfYdaOkhla" fuu jHjia:dj mßÉýkak
lsÍula ke;fyd;a m%;sfhdackh lsÍula iy fuu jHjia:djg
wkkql+, jk miqj mkjkq ,enQ hï kS;shla fyda ta kS;shl hï
úêúOdkhla w;S;hg n, fkdmdkafka h'
^3& ckdêm;sjrhdf.a jegqm" §ukd iy úY%du jegqm" taldnoaO
wruqo,g jeh nrla jkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
30
^4& ckdêm;s Oqrh ork ;eke;a;kaf.a jegqma" §ukd fyda
úY%du jegqma ysñlu md¾,sfïka;=j úiska fhdackd iïu;fhka
jeä l< yelafla h'
tfy;a tu jegqma" §ukd fyda úY%du jegqma ysñlï wvq
fkd l< hq;af;a h'
37' ^1& frda.d;=r ùu ksid fyda Y%S ,xldfjka neyerj isàu
ksid fyda fjk;a hï fya;=jla ksid fyda iajlSh Oqrhg wh;a
n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍug iy bgq lsÍug ;udg
fkdyels fõ hhs ckdêm;sjrhdf.a u;h fõ kï" tu ld, iSud
;=< ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu
iy bgq lsÍu i|yd ckdêm;sjrhd úiska w.%dud;Hjrhd m;a
l< yelafla h' ;j o tu ld, iSudj ;=< w.%dud;H Oqrfha jev
ne,Su msKsi ckdêm;sjrhd úiska wud;H uKav,fha fjk;a
wud;Hjrhl= m;a l< yelafla h (
tfia jqjo" w.%dud;H Oqrh ta wjia:dj jk úg ysiaj mj;S
kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev ne,Sug fkdyels
kï ta ld, iSudj ;=< ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h iy
l¾;jH l%shd;aul lsÍu iy bgq lsÍu i|yd ckdêm;sjrhd
úiska l:dkdhljrhd m;a l< yelafla h'
^2& ckdêm;sjrhdg iajlSh Oqrfha n,;," ld¾h iy
l¾;jH l%shd;aul lsÍug iy bgq lsÍug ;djld,slj fkdyels
ù we;s nj iy fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dj wkqj
m;a lsÍula isÿ lsÍug fkdyels nj l:dkdhljrhd úuiSfuka
miqj w.% úksYaphldrjrhdf.a u;h fõ kï Tyq" Tyqf.a u;h
l:dkdhljrhd fj; ,shú,a,lska oekqï Èh hq;af;a h' túg
w.%dud;Hjrhd tu ld, iSudj ;=< ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h
iy l¾;jH l%shd;aul l< hq;af;a h¦ bgq l< hq;af;a h' ;j o"
fuu jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk i,iajd we;s
mßÈ m;a lsÍula lrkq fkd,en ;snqK o tu ld, iSudj ;=<
w.%dud;H Oqrfha jev ne,Su msKsi Tyq úiska wud;H uKav,fha
fjk;a wud;Hjrhl= m;a l< hq;af;a h (
tfia jqj o" w.%dud;H Oqrh ta wjia:dj jk úg ysiaj mj;S
kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev ne,Sug fkdyels
kï" l:dkdhljrhd ta ld,iSudj ;=< ckdêm;s Oqrfha n,;,"
ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul l< hq;af;a h¦ bgq l< hq;af;a h'
^3& 32 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
yer ckdêm;sjrhd ms<sn| wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk" tfia
ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lrk iy
bgq lrk ;eke;a;dg o wod< l< yels ;dla ÿrg" wod< jkafka h'
w.%dud;Hjrhd úiska
ckdêm;sjrhdf.a
n,;," ld¾h iy
l¾;jH l%shd;aul
lsÍu iy bgq lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
31
ckdêm;sjrhd úiska
Oqrh ysia lsÍu'
28 - ;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska —udihla˜ hkak bj;a lr ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
^4& md¾,sfïka;=j úiqrejd yer we;s hï ld,iSudjla ;=< §"
fï jHjia:dfõ o" 38 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ
^wd& fþfohys o" 40 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ
o" ˜l:dkdhljrhd˜ hkakg md¾,sfïka;=j úiqrejd yßk f;la
l:dkdhl Oqrh oerE ;ekeka;d we;=<;a fõ'
38' ^1& ^w& ckdêm;sjrhd ñh .shfyd;a túg o¦
^wd& l:dkdhljrhd fj; ;udf.a w;aikska hjkq ,nk
,smshlska ckdêm;sjrhd ;u Oqrfhka wia jqjfyd;a
túg o¦
^we& ckdêm;sjrhd Y%S ,xldfõ mqrjeishl=j isàu k;r
jqjfyd;a túg o¦
^wE& ckdêm;sjrhd jYfhka f;dard m;a lr .kq ,enQ
;eke;a;d iajlSh Oqr ld,h wdrïN jQ Èk isg 28[i;s
folla] we;=<; Oqrfha ld¾h Ndr .ekSu ys;du;d u
meyer yeßhfyd;a túg o¦
^b& ó<Õ wkqjHjia:dfõ úêúOdk i,id we;s mßÈ
ckdêm;sjrhd Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a túg o¦
^B& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu ksIam%N nj
fY%aIaGdêlrKh úiska" 130 jeks jHjia:dfõ w& fþoh
hgf;a iajlSh n,;, l%shd;aul lsÍfuys ,d ;SrKh
lrkq ,enqjfyd;a yd fjk;a hïlsis ;eke;a;l=
ckdêm;sjrhd jYfhka h:d mßÈ f;dard m;a lr
.kakd ,oehs ;SrKh fkdl<fyd;a túg o"
ckdêm;s Oqrh ysia jkafka h'
^2& ^w& ckdêm;sjrhdg udkisl fyda YdÍßl wn,;dj
fya;=fjka Tyqf.a Oqrfha ld¾h bgq lsÍug ksh; jYfhka
fkdyels njg fpdaokd lrkakd jQ fyda -
^i& fÉ;kdkaú;j wdKavql%u jHjia:dj W,a,x>kh
lsÍfï jro¦
^ii& rdcHfødays ùfï jro¦
^iii& w,a,i iïnkaO jro¦
^iv& iajlSh Oqrfha n,;, whq;= wkaoñka mdúÉÑ lsÍu yd
iïnkaO úIupdrh fyda ¥IKh yd iïnkaO jro¦
fyda
^v& hï kS;shla hgf;a pß; ¥IKh yd iïnkaO jrola
jk jrola"
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
32
lr we;s njg fpdaokd lrkakd jQ o" tu fpdaokdfjys fyda
fpdaokdj, fyda iïmQ¾K úia;r oelafjkakd jQ o" fY%aIaGdêlrKh
úiska ta ms<sn|j mÍlaId fldg n,d jd¾;d lrk f,i b,a,d
isákakd jQ o" fhdackd iïu;hla bÈßm;a lsÍug ;ud woyia
lrk njg md¾,sfïka;=fõ ljr jQ fyda uka;%Sjrhl= úiska
l:dkdhljrhd fj; hjk ,smshlska oekaùula l< yelafla h'
^wd& tjeks lsisu fhdackd iïu;hla ms<sn| oekaùula" th
^w& fþofha úêúOdkj,g wkql+, fõ kï ñi iy -
^i& tu fhdackd iïu;h ms<sn| oekaùu md¾,sfïka;=fõ
uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka follg fkdwvq
uka;%Sjrhka ixLHdjla úiska w;aika fldg we;akï
ñi¦ fyda
^ii& tu fhdackd iïu;h ms<sn| oekaùu md¾,sfïka;=fõ
uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka foflka tllg fkdwvq
uka;%Sjrhka ixLHdjla úiska w;aika fldg we;akï
iy tu fpdaokdj fyda fpdaokd fY%aIaGdêlrKh
úiska mÍlaId fldg jd¾;d lsÍug ;rï jk njg
l:dkdhljrhd iEySug m;a fõ kï ñi"
l:dkdhljrhd úiska Ndr .ekSu fyda md¾,sfïka;=fõ kHdh
m;%hg we;=<;a lsÍu fyda fkdl< hq;af;a h'
^we& tjeks fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=fõ ^fkdmeñKs
uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka
follg fkdwvq uka;%Sjrhka ixLHdjlf.a Pkaofhka iïu;
lrkq ,enQ wjia:djl" tu fhdackd iïu;fhys we;=<;a fpdaokdj
fyda fpdaokd ms<sn|j mÍlaId fldg jd¾;d lsÍu i|yd th
l:dkdhljrhd úiska fY%aIaGdêlrKh fj; fhduq l< hq;af;a h'
^wE& fY%aIaGdêlrKh úiska h:d mßÈ mÍlaIKhla lsÍfuka miq
iajlSh ;SrK yd Bg fya;= o oelafjk jd¾;djla md¾,sfïka;=jg
iemhsh hq;af;a h' tu mÍlaIKfha § ckdêm;sjrhdg
fm!oa.,slj u fyda kS;s{jrhl= u.ska fyda fmkS isàug o
lreKq lshd isàug o whs;sh we;af;a h'
^b& wjia:dfjdaÑ; mßÈ" udkisl fyda YdÍßl wn,;dj
fya;=fjka ckdêm;sjrhdg Tyqf.a Oqrfha ld¾h bgq lsÍug
ksh; jYfhka fkdyels nj fyda tu fhdackd iïu;fhys
fpdaÈ; ljr jQ fyda jrola ckdêm;sjrhd úiska lr we;s nj
fyda fY%aIaGdêlrKfha u;h jk nj fY%aIaGdêlrKh úiska
md¾,sfïka;=jg jd¾;d lrkq ,enQ wjia:djl" ^fkdmeñKs
uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
33
ckdêm;sjrhd h:d
mßÈ f;dard m;a lr
f.k fkdue;s njg
fyda ckdêm;sjrhd
f;dard m;a lsÍfï
Pkao úuiSu ksIam%N
njg fY%aIaGdêlrKh
úiska ;SrKh lsÍu'
follg fkdwvq uka;%Sjrhka ixLHdjla mlaIj Pkaoh §
iïu; lrk fhdackd iïu;hla u.ska md¾,sfïka;=j úiska
ckdêm;sjrhd Oqrfhka bj;a l< yelafla h'
39' ^1& fY%aIaGdêlrKh úiska 130 jeks jHjia:dj hgf;a
iajlSh wêlrK n,h l%shd;aul lsÍfuys ,d -
^w& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍu ksIam%N nj ;SrKh
l< iy fjk;a hïlsis ;eke;a;l= h:d mßÈ f;dard
m;a lr .kakd ,oehs ;SrKh fkdl< wjia:djl
ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu i|yd Pkao
úuiSula" ta ;SrKh lrkq ,enQ Èk isg udi ;=kla
bl=;aùug fmr meje;aúh hq;af;a h¦ ke;fyd;a
^wd& fjk;a hï ;eke;a;l= ckdêm;sjrhd f,i h:d mßÈ
f;dard m;a lr .kakd ,o nj ;SrKh l< wjia:djl"
ta ;SrKh lrkq ,enQ Èk isg udihla we;=<; ta
fjk;a ;eke;a;d ckdêm;s Oqrh Ndr .; hq;af;a h'
38 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^wE& fþofha
ld¾hh i|yd kj ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h wdrïN jk Èkh
wjia:dfjdaÑ; mßÈ" Tyq f;dard m;a lr .kq ,enQ Èkh fyda
;SrKfha Èkh fyda jkafka h'
^2& fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka jk mßÈ
jQ hï ;SrKhla fY%aIaGdêlrKh úiska lrkq ,enQ úg ckdêm;s
Oqrfha n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lrñka iy bgq
lrñka isá ;eke;a;d ta n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul
lsÍu iy bgq lsÍu wm%udoj k;r l< hq;af;a h' tlS ;SrKfha
Èkh;a kj ckdêm;sjrhd Oqrh Ndr .ekSu;a w;r ld,h ;=<
w.%dud;Hjrhd ckdêm;s Oqrfha jev ne,sh hq;= w;r" wud;H
uKav,fha fjk;a wud;Hjrhl= w.%dud;H Oqrfha jev ne,Su
i|yd m;a l< hq;af;a h(
tfia jqj o" ta wjia:dj jk úg w.%dud;H Oqrh ysiaj mj;S
kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev ne,Sug fkdyels
kï l:dkdhljrhd ckdêm;s Oqrfha jev ne,sh hq;af;a h'
^3& 31 jeks jHjia:dfõ ^4& jeks wkqjHia:dfõ ljr
úêúOdkhla ;snqK o" 30 jeks jHjia:dfõ 2& jeks wkqjHjia:dfõ
ld¾hh i|yd" kj ckdêm;sjrhdf.a Oqqr ld,h" hï ;eke;a;l=
f;dard m;a lr .kq ,eîu ksIam%N fyda wksis njg ;SrKh lrkq
,enqfõ o" tu ;SrKh fkdlrk ,o kï ta ;eke;a;df.a Oqr
ld,h wdrïN úh yelsj ;snqKq Èkfha §" wdrïN jQjdla fia
ie,flkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
34
^4& ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h yd l¾;jH hï ;eke;a;l=
úiska l%shd;aul lsÍu fyda bgq lsÍu" ckdêm;sjrhd jYfhka
ta ;eke;a;d f;dard m;a lr .ekSu ksIam%N nj fyda wksis nj
fY%aIaGdêlrKh úiska miq wjia:djl § ;SrKh lrkq ,enQ
muKska ks¾n, fkdúh hq;af;a h'
^5& 40 jeks jHjia:dfõ mgyeksj l=ula i|ykaj we; o" fï
jHjia:dfõ úêúOdk wod< jkafka h'
40' ^1& ^w& ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h bl=;a ùug fmr
ckdêm;s Oqrh ysia jqjfyd;a" md¾,sfïka;=j úiska tys uka;%Sjrhka
w;=frka ckdêm;s Oqrhg f;dard m;a lr .kq ,eîug iqÿiqlï
we;s hï uka;%Sjrhl= ckdêm;sjrhd f,i f;dard m;a lr .kq
,eìh hq;af;a h'
ckdêm;s Oqrhg tfia wkqm%dma; jk hï ;eke;a;l=" Oqrh
ysia lrk ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,fhka b;sß ld,h ;=<
muKla Oqrh oeßh hq;af;a h'
^wd& tfia ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu" mqrmamdvqj
we;s jQ Èkfhka miq yels;dla blaukska l< hq;af;a h' tu f;dard
m;a lr .ekSu lsisu wjia:djl § tÈk isg udihlg jvd miq
fkdúh hq;af;a h' tu f;dard m;a lr .ekSu md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka úêúOdk i,iajkq ,eìh yels hï ld¾h mámdáhlg
wkql+,j ryia Pkaofhka yd fok ,o Pkao ixLHdfjka taldka;
nyq;r Pkaohlska úh hq;af;a h(
tfia jqj o" md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîfuka miqj
tjeks mqrmamdvqjla we;s jqjfyd;a" kj md¾,sfïka;=j úiska"
ta md¾,sfïka;=fõ m<uq /iaùfï Èk isg tla udihla we;=<;
ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .; hq;af;a h'
^we& Oqrh tfia ysia ùu;a" kj ckdêm;sjrhd Oqrfha ld¾h
Ndr .ekSu;a w;r ld,h ;=< w.%dud;Hjrhd ckdêm;s Oqrfha
jev ne,sh hq;af;a h' w.%dud;H Oqrfha jev ne,Su i|yd Tyq
úiska wud;H uKav,fha fjk;a wud;Hjrhl= m;a l< hq;af;a h'
tfia jqj o" ta wjia:dj jk úg w.%dud;H Oqrh ysiaj mj;S
kï fyda w.%dud;Hjrhdg ckdêm;s Oqrfha jev ne,Sug fkdyels
kï" l:dkdhljrhd ckdêm;s Oqrfha jev ne,sh hq;af;a h'
^2& ^32 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
yer& ckdêm;sjrhdg wod< wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk"
wod< l< yels;dla ÿrg" jevn,k ckdêm;sjrhl=g o wod<
jkafka h'
^3& md¾,sfïka;=j úiska ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu
i|yd jQ ld¾h mámdáh ms<sn| ish¨ lreKq i|yd o" Bg wjYH
ckdêm;sjrhd úiska
Oqrh ysia lsÍu
iy wkqm%dma;sl
ckdêm;sjrhd f;dard
m;a lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
35
ckdêm;sjrhdf.a
ld¾h uKav,h'
yd wdkqIx.sl fjk;a ish¨ lreKq i|yd o" md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
41' ^1& ckdêm;s Oqrfha n,;," ld¾h iy l¾;jH
l%shd;aul lsÍfï,d iy bgq lsÍfï,d ;udg iydh §u msKsi
;u u;h wkqj" wjYH jk f,alïjrhka m;a lsÍug o" wud;H
uKav,fha woyia úuid" fjk;a ks,Orhka iy ld¾h uKav,h
m;a lsÍug o" Tjqkaf.a fiajd kshuhka iy fldkafoais ksYaph
lsÍug o" ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h'
^2& ta f,alïjrhkaf.a" ks,Orhkaf.a iy ld¾h uKav,fha
jegqma taldnoaO wruqo,g jeh nrla jkafka h'
^3& ta f,alïjrhka" ks,Orhka iy ld¾h uKav,h
fiajfhka my lsÍfï iy Tjqkaf.a úkh md,kh lsÍfï n,h
ckdêm;sjrhd i;= úh hq;= ùu yer ta f,alïjrhka" ks,Orhka
iy ld¾h uKav,h rcfha ks,Orhka f,i ie,lsh hq;af;a h'
tlS ks,Orhka iy ld¾h uKav,h fiajfhka my lsÍu iy
Tjqkaf.a úkh md,kh lsÍu ms<sn| n,;, ckdêm;sjrhd úiska
tjeks hï f,alïjrhl=g mjrkq ,eìh yelafla h'
^4& kj ckdêm;sjrhl= ckdêm;s Oqrh Ndr .;a úg ta
iEu f,alïjrhl= u" ks,Orhl= u iy ld¾h uKav,fha iEu
idudðlhl= u Oqr oeÍu wjidk jkafka h'
^5& tjeks hï f,alïjrhl=" ks,Orhl= fyda ld¾h uKav,fha
idudðlhl= úiska Oqr oeÍu tfia wjidk jk wjia:djl wud;H
uKav,h úiska ta f,alïjrhd" ks,Orhd fyda ld¾h uKav,fha
idudðlhd rcfha fiajfha hï ;k;=rlg m;a l< yelafla h(
tfia jqj o" f,alïjrhl=" ks,Orhl= fyda ld¾h uKav,fha
idudðlhl= f,i m;a lrkq ,nk f;la rcfha fiajfha fyda
m<d;a md,k fiajfha fyda rdcH ixia:djl fiajfha fyda
kshqla;j isá tjeks hï f,alïjrhl=g" ks,Orhl=g fyda ld¾h
uKav,fha idudðlhl=g"
kj ckdêm;sjrhl= úiska Oqrh Ndr .kq ,enQ úg ;ud tu
fiajfhys oerE ;k;=rg" fcHIaG;dj wysñùulska f;drj wdmiq
meñKSug ysñlï we;af;a h'
^6& fï jHjia:dfõ ^5& jeks wkqjHjia:dfõ" w;=re
wkqjHjia:dj" ta w;=re wkqjHjia:dfõ i|yka hï ;eke;a;l=g
my; i|yka wjia:dj,§" tkï -
^w& úkh fya;= u; fiajfhka my lsÍu yer fjk;a
wdldrhlska ckdêm;sjrhd úiska ta ;eke;a;df.a
fiajh wjidk l< úg¦ fyda
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
36
^wd& ta ;eke;a;d b,a,d wia jk Èkfha § ta ;eke;a;dg
úreoaOj úkh ms<sn| lghq;a;la úNd.hg Ndckj
we;akï fyda úNd.hg .ekSug woyia lr we;akï
ñi" ta ;eke;a;d b,a,d wia jQ úg"
wjYH fjkia lsÍï iys;j wod< jkafka h'
^7& ckdêm;sjrhdf.a f,alï Oqrh fyda hïlsis wud;HdxYhl
f,alï Oqrh fyda ckdêm;sjrhdf.a ld¾h uKav,fhys hïlsis
Oqrhla fyda ta Oqr tlla fyda Bg jeä .Kkla fyda fkdlvjd
ord we;s ljr jQ fyda ;eke;af;la hï Oqrhla wjika jrg
oerefõ o" ta Oqrh ta ;eke;a;d úiska fkdlvjd ork ,o fia" fï
jHjia:dfõ ^5& jeks wkqjHjia:dfõ iy ^6& jeks wkqjHjia:dfõ
ld¾h i|yd ie,lsh hq;af;a h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
37
29 [VIIw jeks mßÉfþoh
wdKavql%u jHjia:d iNdj
41w' ^1& my; oelafjk idudcslhkaf.ka iukaú; jk" ^fï
mßÉfþofha —iNdj˜ hkqfjka i|yka lrkq ,nk& wdKavql%u
jHjia:d iNdjla ;sìh hq;af;a h (-
^w& w.%dud;Hjrhd¦
^wd& l:dkdhljrhd¦
^we& md¾,sfïka;=fõ úreoaO mlaIfha kdhljrhd¦
^wE& ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,eìh hq;= tla
md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla¦
^b& w.%dud;Hjrhd iy úreoaO mlaIfha kdhljrhd hk
fofokdf.a u kdufhdackd lsrSu u; ckdêm;sjrhd
úiska m;a lrkq ,eìh hq;= jQ o" fofofkla
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka úh hq;= jQ o" ;eke;a;ka
mia fofkla¦ iy
^B& w.%dud;Hjrhd iy úreoaO mlaIfha kdhljrhd
wh;a foaYmd,k mlaI fyda iajdëk lKavdhï fyda
fkdjk md¾,sfïka;=fõ ksfhdackh we;s wfkl=;a
foaYmd,k mlaIj, iy iajdëk lKavdhïj,
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a nyq;rfha tl`.;ajh
u; kdu fhdackd fldg ckdêm;sjrhd úiska m;a
lrkq ,nk tla md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla'
^2& l:dkdhljrhd iNdfõ iNdm;sjrhd úh hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^b& fþoh fyda
^B& fþoh hgf;a jk m;alsÍï i|yd jQ kdu fhdackd" ta kdu
fhdackd lsÍfï wjYH;djh mek k.sk ljr fyda wjia:djkays§
isÿ lsÍug j.n,d .ekSu l:dkdhljrhdf.a ld¾hh jkafka h'
^4& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^b& fþofha
i|yka ;eke;a;ka mia fokd kï lsÍfï § w.%dud;Hjrhd iy
úreoaO mlaIfha kdhljrhd úiska jD;a;Sh iy iudÔh úúO;ajh
we;=¿j Y%S ,dxlSh iudcfha nyq;a;aj ,laIKh wdKavql%u jHjia:d
iNdfjka ms<sìUq jk nj iy;sl ùu msKsi" md¾,sfïka;=fõ
ksfhdackh jk foaYmd,k mCI iy iajdëk lKavdhïj,
kdhlhka úuish hq;af;a h'
^5& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^b& fþoh hgf;a
29 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 8 jeks j.ka;sh u.ska wdKavql%u jHjia:dfõ uq,a VIIw' mßÉfþoh bj;a lr ta fjkqjg we;=<;a lrk ,§'
wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ ixhq;sh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
38
m;a lrkq ,nkakd jQ o" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka fkdjkakd
jQ o ;eke;a;ka úYsIag;ajfhka yd wjxl Ndjfhka hq;a" fmdÿ
jD;a;Sh Ôú;fha § ls¾;sh ,;a" lsisÿ foaYmd,k mlaIhl
idudðlhka fkdjk ;eke;a;ka úh hq;= w;r Tjqka kï lrkqq
,eîu md¾,sfïka;=j úiska wkqu; lrkq ,eìh hq;af;a h'
^6& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^b& iy ^B&
fþo hgf;a lrk ,o kdu fhdackd ksYaÑ;j olajñka ,sÅ;
oekqï §ula ckdêm;sjrhd fj; ,eî Èk oy y;rla we;=<;
ckdêm;sjrhd úiska ta wjYH m;alsßï lrkq ,eìh hq;af;a h'
tlS Èk oyy;rl ld, mßÉfþoh we;=<; wjYH m;alsrSï
lsÍug ckdêm;sjrhd wfmdfydi;a jk úfgl" kdu fhdað;
;eke;a;ka" tlS ld, mßÉfþoh wjika jQ Èk isg n, mj;ajk
mßÈ iNdfõ idudðlhka f,i m;alrkq ,enQ f,i i,lkq
,eìh hq;= h'
^7& w& wdKavql%u jHjia:dfõ 64 jk jHjia:dfõ 2& jk wkq
jHjia:dfõ ljr úêúOdkhla ;snqK o" md¾,sfïka;=j úiqrejd
yßkq ,enQ úgl" by; lS jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dj
hgf;a md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl= l:dkdhljrhd jYfhka
f;dard m;a lr .kakd f;la" ta olajd isá l:dkdhljrhd iNdfõ
idudðlhl= f,i ;jÿrg;a OQrh oeßh hq;af;a h'
^wd& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enqj o" w.%dud;Hjrhd"
úreoaO mlaIfha kdhljrhd iy wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
idudðlhka jk md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka tlS úiqrejd yeÍug
miqj mj;ajkq ,nk uyue;sjrKhg blaì;sj wjia:dfjdaÑ; mßÈ
w.%dud;Hjrhd f,i m;alrkq ,nk f;la fyda md¾,sfïka;=fõ
úreoaO mlaIfha kdhlhd f,i ms<s.kq ,nk f;la fyda hï
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka ixLHdjla 1& jk wkq jHjia:dfõ wE&"
^b& fyda ^B& fþo hgf;a wdKavql%u jHjia:d iNdfõ idudðlhka
f,i m;a lrkq ,nk f;la" wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
idudðlhka f,i ;jÿrg;a Oqr oeßh hq;a;dy'
^8& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^wE& fþoh" ^b&
fþoh iy B& fþoh hgf;a m;alrk ,o iNdfõ iEu idudðlhl= u
úiska" ckdêm;sjrhd wu;d hjk ,smshla u.ska Tyqf.a OQrfhka
l,ska b,a,d wiajqjfyd;a fyda Tyqg ;u OQrfha lghq;= ;jÿrg;a
lrf.k hdug fkdyels YdÍßl fyda udkisl wYlakq;djhlg
m;aj we;s njg w.%dud;Hjrhd iy úreoaO mlaIfha kdhljrhd
hk fofokdu u;hla we;slr .kakd wjia:djl ta u;
ckdêm;sjrhd úiska Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a fyda pß;
¥IK jrola iïnkaOfhka hï wêlrKhla úiska Tyq jrolre
lrkq ,enqjfyd;a fyda Tyq úIfhys m%cd wYlakq;d kshu lsÍfï
fhdackd iïu;hla wdKavql%u jHjia:dfõ 81 jk jHjia:djg
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
39
wkql+,j iïu; lrkq ,en we;akï fyda 41b jHjia:dfõ ^7&
jk wkq jHjia:dj hgf;a Tyq ish OQrh yer .shdla fia i,lkq
,nkafka kï fyda ñi" tjeks idudcslhl= jYfhka Tyq m;a
lrkq ,enQ Èk isg wjqreÿ ;=kl ld,hla OQrh oeßh hq;af;a h'
^9& fï jHjia:dfõ ^1& wkq jHjia:dfõ ^wE& fþoh" ^b& fþoh
fyda B& fþoh hgf;a m;alrk ,o idudðlhka w;r mqrmamdvqjla
we;s jQ úgl" tu mqrmamdvqj we;sùfï Èk isg Èk oy y;rla
we;=<;" by; i|yka fþohkays úêúOdk ie,ls,a,g .ksñka"
ckdêm;sjrhd úiska ta idudðlhd fjkqjg wkqm%dma; ùu msKsi
fjk;a ;eke;a;l= m;a lrkq ,eìh hq;af;a h' tfia m;a lrkq
,enQ hï ;eke;af;la" Tyq wkqm%dma; jkafka hï idudðlhl=
fjkqjg o ta idudðlhdf.a OQr ld,fhka fkdf.ù b;sßj
;sfnk fldgi i|yd Oqrh oeßh hq;af;a h'
^10& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^wE& fþoh" ^b&
fþoh fyda ^B& fþoh hgf;a m;a lrk ,o idudðlhl=" tu fþo
hgf;a kej; m;a lrkq ,eîug iqÿiafila fkdjkafka h'
^11& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^wE& fþoh" ^b&
fþoh iy ^B& fþoh hgf;a ckdêm;sjrhd úiska lrkq ,nk
m;aùï l:dkdhljrhdg oekqï Èh hq;af;a h'
41wd' ^1& fï jHjia:dfõ Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka hï
fldñIka iNdjl iNdm;sjrhd f,i fyda idudcslhl= f,i fyda
ckdêm;sjrhd úiska ;eke;a;l= m;a lsÍu iNdfõ ks¾foaYh u;
yer" fkdlrkq ,eìh hq;af;a h'
^2& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk" tlS
hï fldñIka iNdjl iNdm;sjrhd f,i fyda idudðlhl= f,i
jevne,Su i|yd m;a lrkq ,enQ hï ;eke;a;l= iïnkaOfhka o
wod< úh hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka fldñIka
iNdj, iNdm;sjreka f,i fyda idudðlhka f,i m;a lsÍu
i|yd wjia:dj t<fUk ljr fyda úgl tfia m;a lrkq ,eìh
hq;= ksis iy fhda.H ;eke;a;ka ckdêm;sjrhd fj; ks¾foaY
lsÍu iNdfõ ld¾hhla jk w;r ta ks¾foaYj,ska ,sx.sl j¾.SlrKh
we;=¿j Y%S ,dxlSh iudcfha nyq;a;aj iajNdjh ms<sìUq jk nj
j.n,d .ekSug m%h;ak orkq ,eìh hq;af;a h' ta fldñIka
iNdj, iydm;sjreka iïnkaOfhka jk úg" m;a lsÍu i|yd
iNdj úiska ;eke;a;ka ;sfofkl= ks¾foaY lrkq ,eìh hq;= w;r"
ks¾foaY lrkq ,enQ ;eke;a;kaf.ka tla wfhl= ckdêm;sjrhd
úiska iNdm;sjrhd f,i m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
^4& m;a lsÍï i|yd iNdfõ ks¾foaYh ,enqKq Èk isg
Èk oyy;rla we;=<; ckdêm;sjrhd úiska" fï jHjia:dfõ
iNdj úiska m;alsÍï
ks¾foaY l< hq;= nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
40
Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka fldñIka iNdj, iNdm;sjreka
iy idudðlhka m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
tlS Èk oyy;rl ld, mßÉfþoh ;=< wjYH m;a lsÍï
lsÍug ckdêm;sjrhd wfmdfydi;ajQ úgl" tlS ld, mßÉfþoh
wjika jk Èk isg n,meje;afjk mßÈ (-
^w& fldñIka iNdjl idudðlka f,i m;alrkq ,eìh
hq;= njg ^3& jk wkqjHjia:dj hgf;a ks¾foaY lrkq
,enQ ;eke;a;ka fldñIka iNdfõ idudðlhka f,i
m;alrkq ,enQ f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h¦ iy
^wd& fldñIka iNdjl iNdm;sjrhd f,i m;alrkq ,eìh
hq;= njg ^3& jk wkqjHjia:dj hgf;a ks¾foaY lrkq
,enQ kï i|yka ,ehsia;=fõ m<uqj ku oelafjk
;eke;a;d wod< fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd
jYfhka m;alrkq ,enQ f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h'
^5& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkqjHjia:dj hgf;a m;a lrkq
,nk hï ;eke;a;l= fyda fldñIka iNdjl iNdm;sjrhdf.a
fyda idudðlhl=f.a jev ne,Su i|yd m;alrkq ,nk ;eke;a;l="
wdKavql%u jHjia:dfõ fyda hï ,sÅ; kS;shl fyda úêúOdkj,
i,id ;sfnk mßÈ yer bj;a lrkq fkd,eìh hq;af;a h' tjeks
úêúOdkhla fkdue;s wjia:djl § ta ;eke;a;d iNdfõ mQ¾j
wkqu;h we;sj muKla ckdêm;sjrhd úiska bj;a lrkq ,eìh
hq;af;a h'
^6& ue;sjrK fldñIka iNdj yer fï jHjia:dfõ
Wmf,aLkfha i|yka wka ish¨ fldñIka iNd md¾,sfïka;=jg
j.lsj hq;af;a h' ms<s;=re §ug ne£ isáh hq;af;a h'
Wmf,aLkh
^w& ue;sjrK fldñIka iNdj¦
^wd& rdcH fiajd fldñIka iNdj¦
^we& cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj¦
^wE& ú.Kk fiajd fldñIka iNdj¦
^b& Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdj¦
^B& w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsÍfï fldñIka
iNdj¦
^W& uqo,a fldñIka iNdj¦
^W!& iSud ks¾Kh fldñIka iNdj¦
^t& cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
41
41we' 1& ckdêm;sjrhd úiska iNdjg lrk ,o ks¾foaYhla
u;" iNdj úiska wkqu; lr we;akï ñi" fï jHjia:dfõ
Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka lsisu OQrhlg ckdêm;sjrhd
úiska lsisÿ ;eke;a;l= m;a lrkq fkd,eìh hq;af;a h'
^2& fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk"
fï jHjia:dfõ Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka hï OQrhl Èk
oyy;rlg jeä ld,hla jev ne,Su i|yd m;a lrkq ,nk hï
;eke;a;l= iïnkaOfhka o wod< úh hq;af;a h(
tfiau ;j o¦ Èk oyy;rla fkdblaujk wkql%ñl ld,iSud
i|yd tjeks ljr fyda OQrhl jev ne,Sug hï ;eke;a;l= m;a
lsrSu ckdêm;sjrhd úiska lrk ,o ks¾foaY u; iNdj úiska
wkqu; lrkq ,en we;akï ñi" fkdl< hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka ljr fyda
OQrhlg m;a lrkq ,enq lsisÿ ;eke;a;l= fyda ta Oqrhlg m;a
lrk ,o ;eke;a;l= fjkqfjka jev ne,Su i|yd m;a lrkq ,enQ
lsisÿ ;eke;a;l=" wdKavql%u jHjia:dfõ fyda hï ,sÅ; kS;shlska
fyda úêúOdk i,iajd we;s mßÈ yer" tlS Oqrfhka bj;a lrkq
fkd,eìh hq;af;a h'
^4& fY%aIAGdêlrKfha úksYaphldrjrhka iy
wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd iy wNshdpkdêlrKfha
úksYaphldrjrhka m;a lsÍu yd iïnkaO l¾;jH bgq lsÍfï §"
iNdj úiska w.% úksYaphldrjrhdf.a woyia ,nd.; hq;= h'
Wmf,aLkh
I jk fldgi
^w& w.%úksYaphldrjrhd iy fY%aIaGdêlrKfha
úksYaphldrjrhka¦
^wd& wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd iy
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhka¦
^we& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd yer
wfkl=;a idudðlhka'
II fldgi
^w& kS;sm;sjrhd¦
^wd& ú.Kldêm;sjrhd¦
^we& fmd,siam;sjrhd¦
^wE& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
^Tïnqâiauka&¦
^b& md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd'
m;alsÍï" iNdj úiska
wkqu; l< hq;= nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
42
41wE' ^1& iNdjg uy f,alïjrhl= isáh hq;af;a h' uy
f,alïjrhd iNdj úiska wjqreÿ myl ld,hla i|yd m;a lrkq
,eìh hq;af;a h' uy f,alïjrhd Tyqf.a Oqr ld,h wjika
ùfuka miq kej; m;alrkq ,eîug iqÿiq úh hq;af;a h'
^2& tys ld¾h bgq lsÍu i|yd wjYH hhs iNdj úiska
i,lkq ,nk hï ks,Orhka" iNdj úiska ksYaph lrkq ,eìh
hq;= kshuhka iy fldkafoais u; iNdj úiska m;a lrkq ,eìh
yelafla h'
41b' ^1& iNdj úiska iEu udihlu hg;a msßfihska
fojdrhla o" th fj; fï mßÉfþofha úêúOdk u.ska fyda
fjk;a hï kS;shla u.ska fyda mjrd we;s ld¾h bgq lsÍu i|yd
wjYH úh yels ;dla jdr .Kkla o /iaúh hq;= w;r iNdfõ
iNdm;sjrhdf.a úOdkh u; iNdfõ uy f,alïjrhd úiska ta
/iaùï le|jkq ,eìh hq;af;a h'
^2& iNdm;sjrhd" iNdfõ ish¨ /iaùïj, uQ,dikh oeßh
hq;af;ah' iNdfõ hï /iaùulg iNdm;sjrhd meñK fkdue;s
wjia:djl § w.%ud;Hjrhd o w.%dud;Hjrhd meñK fkdue;s
wjia:djl § úreoaO mlaIfha kdhljrhd úiska o iNdfõ
/iaùïj, uQ,dikh oeßh hq;af;a h'
^3& iNdfõ hï /iaùula i|yd .KmQrKh idudðlhka mia
fokl=f.ka iukaú; úh hq;af;a h'
^4& iNdj úiska lrkq ,eìh hq;= iEu ks¾foaYhla fyda wkqu;
lsÍula o .kq ,nk iEu ;SrKhla o talu;slj ;SrKh lsÍug
iNdj úiska W;aidy orkq ,eìh hq;af;a h' talu;sl ;SrKhla
fkdue;s wjia:djl § iNdfõ /iaùug meñK isák idudðlhka
mia fokl=g fkdwvq ixLHdjla úiska ikd: l<fyd;a ñi" iNdj
úiska lrk ,o hï ks¾foaYhla fyda wkqu; lsÍula fyda .kq
,enQ hï ;SrKhla fyda n,iys; fkdúh hq;af;a h'
^5& iNdm;sjrhdg fyda /iaùfï uQ,dikh ork fjk;a
idudðlhdg uq,a Pkaohla fkdue;s kuq;a iNdfõ hï /iaùul §
;SrKh lrkq ,eìh hq;= hï m%Yakhla i|yd iu iuj Pkaoh
,enqKq wjia:djl§ iNdm;sjrhdg fyda /iaùfï uQ,dikh ork
fjk;a idudðlhdg ;Srl Pkaohla ;sìh hq;af;a h'
^6& 41wd fyda 41we jHjia:d hgf;a hï m;alsÍula i|yd
fhda.H ;eke;a;ka ks¾foaY lsÍfï § fyda wkqu; lsÍfï §
wkq.ukh l< hq;= ld¾h mámdáh o we;=¿j iNdfõ /iaùï
iy ta /iaùïj,§ lghq;= lrk wdldrh iïnkaOfhka
wkq.ukh l< hq;= ld¾h mámdáh iNdj úiska ;SrKh lrkq
,eìh hq;af;a h'
iNdfõ /iaùu'
iNdfõ uy
f,alïjrhd iy
wfkl=;a ks,Orhka'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
43
^7& 41w jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfõ ^wE&" ^b& fyda
^B& fþo hgf;a m;a lrkq ,enQ iNdfõ hï idudðlhl= iNdfõ
mq¾j wjirh ,nd fkdf.k iNdfõ wkql%ñl /iaùï ;=klg
fkdmeñK isá wjia:djl § ta idudðlhd ta f;jk /iaùfï
Èk isg n,d;aul jk mßÈ OQrh w;ayßkq ,enqjdla fia ie,lsh
hq;af;a h'
^8& iNdj mQ¾K jYfhka ixia:dms; fkdjqjo" iNdfõ
idudðl;ajfha mqrmamdvqjla ;snqk o ta nj fkd;ld l%shdlsÍug
iNdjg n,h we;s w;r iNdj mQ¾K jYfhka ixia:dms; fkdùfï
fya;=j fyda iNdfõ idudðl;ajfha mqrmamdvqjla ;sîfï fya;=j
fyda ksidu muKla iNdfõ hï l%shdjla" lD;Hhla fyda ;SrKhla
wj,x.= fkdjkafkah' wj,x.= jk f,i fkdie,lsh hq;af;a h'
41B' iNdfõ idudðlhkaf.a fyda 41wd jHjia:dfõ
Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka hï fldñIka iNdjl
idudðlhkaf.a fyda OQr ld, bl=;aùu fkd;ld wjia:dfjdaÑ;
mßÈ iNdfõ fyda ta fjk;a fldñIka iNdj, fyda w¨;a
idudðlhka OQr Ndr.kakd f;la ta olajd isá iNdfõ fyda
ta fjk;a fldñIka iNdj, idudðlfhdaa ;jÿrg;a OQr oeßh
hq;a;dy'
41W' ^1& iNdj úiska iEu udi ;=klg jrla Bg fmrd;=j jQ
udi ;=k ;=< tys lghq;= ms<sn|j jd¾;djla ckdêm;sjrhd fj;
bÈßm;a l< hq;af;a h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfjka fyda fjk;a hï ,sÅ; kS;shlska
mkjkq ,eìh yels mßÈ jQ fyda mjrkq ,eìh yels mßÈ jQ fjk;a
ld¾h iy l¾;jH iNdj úiska l%shd;aul lsÍu o bgq lsÍuo
lrkq ,eìh hq;af;a h'
^3& iajlSh ld¾h yd l¾;jH l%shd;aul lsÍu iy bgq lsÍug
wod<j Í;s iE§ug iNdjg n,h we;af;a h' tlS ish¿ Í;s .eiÜ
m;%fha m<lrkq ,eìh hq;= w;r tlS m< lsÍfuka udi ;=kla
we;=<; md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< hq;af;a h'
41W!' iNdj úiska orkq ,nk úhoï taldnoaO wruqo,g
jehnrla úh hq;af;a h'
41t' 126 jk jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" iNdj úiska
t<fUk ,o hï ;SrKhla fyda lrk ,o hï wkqu; lsÍula fyda
ks¾foaYhla Ndr .ekSug" úNd. lsÍug ta ms<sn| ;SrKhla §ug
fyda ljr jQ fya;=jla u; fyda ljr jQ fyda wkHdldrhlska m%Yak
lsÍug" lsisÿ wêlrKhlg n,h fyda wêlrK n,h fkdue;s
úh hq;af;a h' tlS ;SrKh" wkqu;h fyda ks¾foaYh ish¨ ld¾h
i|yd wjidkd;aul yd ;SrKd;aul úh hq;af;a h' ]
iNdfõ idudðlhka
;jÿrg;a OQr oeÍu'
iNdfõ n,;, yd
ld¾h'
iNdfõ úhoï
taldnoaO wruqo,g
jehnrla úh hq;= nj'
iNdfõ ;SrKj,
wjidkd;aul Ndjh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
44
30 [ VIII jeks mßÉfþoh
úOdhlh
wud;H uKav,h
42' ^1& ckrcfha wdKavqfõ md,kh fufyhùu iy ta
md,kh ms<sn| úOdkh Ndr wud;H uKav,hla jkafka h'
^2& wud;H uKav,h md¾,sfïka;=jg iduQyslj j.lSug iy
ms<s;=re ne£ug ne£ isákafka h'
^3& ckdêm;sjrhd wud;H uKav,fha idudðlfhla o wud;H
uKav,fha m%Odkhd o jkafka h'
^4& ckdêm;sjrhdf.a u;h wkqj md¾,sfïka;=fõ úYajdih
Wmßu jYfhka we;s md¾,sfïka;= uka;%Sjrhd ckdêm;sjrhd
úiska w.%dud;Hjrhd f,i m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
43' ^1& w.%dud;Hjrhdf.a woyia úuiSu wjYHhehs
ckdêm;sjrhd i,lk wjia:djkays w.%dud;Hjrhdf.a woyia o
úuid" ckdêm;sjrhd úiska wud;H uKav,fha wud;Hjrhkaf.a
ixLHdj o wud;HdxY ixLHdj o ta wud;Hjrhkag mjrk úIh
iy ld¾h o ksYaph l< hq;af;a h'
^2& ckdêm;sjrhd úiska tfia ksYaph lrkq ,nk
wud;HdxY Ndrj lghq;= lsßu i|yd w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia
u;" md¾,sfïka;= uka;%sjreka w;=frka wud;Hjrhka m;a l<
hq;af;a h'
^3& ckdêm;sjrhd úiska ljr wjia:djl § jqj o" wud;H
uKav,h fj; mjrk ,o úIh iy ld¾h fjkia lsÍu iy
wud;H uKav,fha ixhq;sh fjkia lsÍu o lrkq ,eìh yelafla h'
wud;H uKav,fha wLKav meje;aug iy md¾,sfïka;=j fj;
wud;H uKav,h ork j.lSfï wLKav meje;aug tjeks fjkia
lsÍula n, fkdmdkafka h'
44' ^1& ckdêm;sjrhd úiska w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia
u;" md¾,sfïka;=fõ uka;%sjrhka w;=frka wud;H uKav,fha
idudðlhka fkdjk wud;Hjrhka m;a lrkq ,eìh yelafla h'
^2& w.%dud;Hjrhdf.a woyia úuiSu wjYHhehs ckdêm;sjrhd
i,lk wjia:djkays w.%dud;Hjrhdf.a woyia o úuid"
ckdêm;sjrhd úiska" fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dj
hgf;a m;a lrkq ,nk wud;Hjrhkag mejßh hq;= úIh iy
ld¾h o Tjqkag hï wud;HdxY Ndr lrkafka kï ta wud;HdxY o
ksYaph lrkq ,eìh yelafla h'
30 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 9 jeks j.ka;sh u.ska wdKavql%u jHjia:dfõ uq,a VIII mßÉfþoh bj;a lr ta fjkqjg we;=<;a lrk ,§'
w.%dud;Hjrhd iy
wud;H uKav,h'
wud;Hjrhka iy
Tjqkaf.a úIh iy
ld¾h'
wud;H uKav,fha
idudðlhka fkdjk
wud;Hjrhka'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
45
^3& ckdêm;sjrhd úiska" fï jHjia:dfõ 2&jk wkq jHjia:dj
hgf;a lrk hï Ndr lsÍula ljr jQ fyda úgl fjkia lrkq
,eìh yelafla h'
^4& ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a m;alrkq ,nk iEu
wud;Hjrfhlau wud;H uKav,hg iy md¾,sfïka;=jg j.lSug
ne£ isákafka h'
^5& wud;H uKav,fha ljr jQ fyda wud;Hjrhl= úiska
Tyq fj; mejÍ we;s hï úIhhlg fyda ld¾hhlg wod< hï
n,;, lsisjla fyda ld¾hhla fyda hï lsis ,sÅ; kS;shlska
Tyqg mejÍ we;a;d jQ fyda kshu ù we;a;d jQ hï n,;, lsisjla
fyda ld¾hhla .eiÜ m;%fha m<lrkq ,nk ksfõokhla u.ska
wud;H uKav,fha idudðlhl= fkdjk wud;Hjrhl=g mjrd
Èh yels w;r wud;H uKav,fha wud;Hjrhdg tlS n,;,
lsisjla fyda ld¾hhla mjrkakd jQ fyda kshu lrkakd jQ ,sÅ;
kS;sfha mgyeksj l=ula i|yka jqj o fï wkq jHjia:dj hgf;a
tlS fjk;a wud;Hjrhd fj; mjrd fokq ,enq hï n,;,
lsisjla fyda ld¾hhla Tyq úiska l%shd;aul lsÍu fyda bgq lsÍu
kS;Hdkql+, jkafka h'
45' ^1& ckdêm;sjrhd úiska" w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u;"
wud;H uKav,fha wud;Hjrhkag Tjqkaf.a ld¾h bgq lsÍfuys ,d
iydh ùu msKsi md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhka w;=frka ksfhdacH
wud;Hjrhka m;a lrkq ,eìh yelafla h'
^2& wud;H uKav,fha ljr fyda wud;Hjrhl= úiska" Tyq fj;
mjrd we;s hï úIhhlg fyda ld¾hhlg wod< hï n,hla fyda
ld¾hhla fyda hï lsis ,sÅ; kS;shlska Tyq fj; mejÍ we;a;djQ
fyda kshu lrkq ,en we;a;d jQ n,;, lsisjla fyda ld¾hhla"
.eiÜ m;%fha m< lrkq ,nk ksfõokhla u.ska ;u ksfhdacH
wud;Hjrhdg mjrd Èh yels w;r tlS wud;Hjrhdg tlS n,h
fyda ld¾hh mjrkakd jQ fyda kshu lrkakd jQ ,sÅ; kS;sfha
mgyeksj l=ula i|yka ù ;snqk o tlS ksfhdacH wud;Hjrhd
úiska" tfia mjrd fokq ,enQ hï n,hla fyda ld¾hhla l%shd;aul
lsÍu fyda bgq lsÍu kS;Hkql+, jkafka h'
46'^1& ^w& wud;H uKav,fha uq¿ wud;Hjrhka ixLHdj
;sy fkdblauúh hq;= h¦
^wd& wud;H uKav,fha idudðlhkaa fkdjk
wud;Hjrhkaf.a iy ksfhdacH wud;Hjrhkaf.a
ixLHdfõ tl;=j y;,sy fkdblauúh hq;= h'
^2& w.%dud;Hjrhd -
^w& iajlSh w;aik hgf;a ckdêm;sjrhd fj;
ksfhdacH
wud;Hjrhka'
w.%dud;Hjrhdf.a
Oqr ld,h iy
wud;Hjrhkaf.a
iy ksfhdacH
wud;Hjrhkaf.a
ixLHdj iy OQr
ld,h iSud lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
46
hjk ,smshla u.ska iajlSh OQrfhka b,a,d
wiajqjfyd;a¦ fyda
^wd& ;jÿrg;a md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= fkdjqjfyd;a¦
fyda
ñi" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a hï ;dla l,a
wud;H uKav,h mj;afka o ta ;dla l,a iajlSh Oqrh orkafka h'
^3& wud;H uKav,fha wud;Hjrfhla" wud;H uKav,fha
idudðlhl= fkdjk wud;Hjrfhla fyda ksfhdacH
wud;Hjrfhla -
^w& w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u; ckdêm;sjrhdf.a
w;aik hgf;a hjkq ,nk ,smshla u.ska" bj;a lrkq
,enqjfyd;a¦ fyda
^wd& iajlSh w;aik hgf;a ckdêm;sjrhd fj; fhduq
lrkq ,nk ,smshla u.ska iajlSh OQrfhka b,a,d
wiajqjfyd;a¦ fyda
^we& ;jÿrg;a md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl= fkdjqjfyd;a
fyda"
ñi" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a hï ;dla l,a
wud;H uKav,h mj;skafka o ta;dla l,a iajlSh OQrh orkafka h'
^4& 1& jk wkq jHjia:dfõ l=ula i|yka jqjo" md¾,sfïka;=fõ
jeäu wdik ixLHdjla ,nd.kakd ms<s.;a foaYmd,k mlaIh
fyda iajdëk lKavdhu fyda úiska cd;sl wdKavqjla msysgqjk
wjia:dfõ § wud;H uKav,fha wud;Hjrhka ixLHdj o wud;H
uKav,fha idudðlhka fkdjk wud;Hjrhka ixLHdj o
ksfhdacH wud;Hjrhka ixLHdj o md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh
l< hq;af;a h'
^5& ^4& jk wkq jHjia:dfõ ld¾hh i|yd cd;sl wdKavqjla
hkq" md¾,sfïka;=fõ jeäu wdik ixLHdj ,nd.kakd ms<s.;a
foaYmd,k mlaIh fyda iajdëk lKavdhu iy md¾,sfïka;=fõ
wfkl=;a ms<s.;a foaYmd,k mlaI fyda iajdëk lKavdhï tl;=j
msysgqjkq ,nk wdKavqjla jkafka h'
47' ^1& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,nk f;la l%shdl<
wud;H uKav,h md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enqj o" È.gu
l%shd l< hq;= w;r uy ue;sjrKh wjidk jQ úg" tfia l%shd lsÍu
k;r l< hq;af;a h' ta wkqj w.%dud;Hjrhd o wud;H uKav,fha
wud;Hjrfhda o 46 jk jHjia:dfõ ^2& jk wkq jHjia:dfõ ^w&
fþofha iy ^3& jk wkq jHjia:dfõ ^w& fþofha fyda ^wd& fþofha
úêúOdk i,id we;s mßÈ OQr oeÍu k;r jqjfyd;a ñi" È.gu
md¾,sfïka;=j
úiqrejd we;s ld,h
;=< wud;H uKav,h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
47
l%shd l< hq;= w;r tfia Oqr oeÍfï § Tjqka úiska ue;sjrK
flduidßiajrhd úiska kshu lrkq ,nk ks¾kdhlhka ms<smÈñka
ue;sjrKhg whq;= f,i n,mEula fkdjk mßoafoka ls%hd l<
hq;af;a h'
^2& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîu;a uy ue;sjrKh
wjidk ùu;a w;r ld,h ;=< w.%dud;Hjrhd ñh .sfha jqj o"
OQrfhka bj;a lrkq ,enqfõ jqj o" wiajQfha jqj o" wud;H
uKav,h" wud;H uKav,fha wfkl=;a wud;Hjrhkaf.
ka iukaú;j uy ue;sjrKh wjidk jk f;la l%shd l<
hq;af;a h' ;j o w.%dud;Hjrhdf.a n,;," ld¾h iy l¾;jH
l%shd;aul lsÍu i|yd iy bgq lsÍu i|yd ckdêm;sjrhd úiska
tlS wud;Hjrhka w;=frka hï wud;Hjrhl= m;alrkq ,eìh
yelafla h'
^3& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîu;a uy ue;sjrKh
wjidk ùu;a w;r ld,h ;=< wud;H uKav,fha wud;Hjrhl=
ñh .sh úg fyda OQrfhka bj;a lrkq ,enQ úg fyda b,a,d wiajQ
úg ta wud;Hjrhdf.a wud;HxYh Ndrj lghq;= lsÍu fyda ta
wud;Hjrhdf.a n,;," ld¾h iy ljr jQ fyda wud;Hjrhl=
ckdêm;sjrhd úiska w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u; m;a lrkq
,eìh yelafla h'
48' ^1& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîu;a uy ue;sjrKh
wjidk ùu;a w;r ld,h ;=< yer" OQrfhka bj;a lrkq ,eîfuka
fyda b,a,d wiaùfuka fyda wkHdldrhlska fyda w.%dud;Hjrhd
OQrh oeÍu k;r jQ úg" 70 jk jHjia:dj hgf;a iajlSh n,;,
l%shd;aul lrñka ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j úiqrejd
yer wef;d;a ñi" wud;H uKav,h úisfrkafkah' tfia jQ úg
ckdêm;sjrhd úiska 42 jk" 43 jk" 44 jk iy 45 jk jHjia:d
wkqj w.%dud;Hjrhl= o" wud;H uKav,fha wud;Hjrhka o"
wud;H uKav,fha idudðlhka fkdjk wud;Hjrhka o"
ksfhdacH wud;Hjrhkao m;a l< hq;af;a h (
tfia jqj o" by; lS mßÈ w.%dud;Hjrhd OQrh oeÍu k;r
ùfuka miqj md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enqjfyd;a" wud;H
uKav,h" wud;H uKav,fha wfkl=;a wud;Hjrhkaf.ka
iukaú;j uy ue;sjrKh wjidk jk f;la l%shd l< hq;af;a h'
;j o w.%dud;Hjrhdf.a n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul
lsÍu i|yd iy bgq lsßu i|yd ckdêm;sjrhd úiska tlS
wud;Hjrhka w;=frka hï wud;Hjrhl= m;a lrkq ,eìh
yelafla h' ;jo 47 jk jHjia:dfõ úêúOdk wjYH fjkia
lsÍï iys;j fï iïnkaOfhka wod< jkafka h'
wud;H uKav,h
úisÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
48
^2& md¾,sfïkaa;=j úiska wdKavqfõ m%;sm;a;s m%ldYh fyda
úi¾ck mk;a flgqïm; fyda m%;slafIam l< fyd;a túg o wdKavqj
flfrys úYajdi Nx. fhdackdjla iïu; l< fyd;a túg o
wud;H uKav,h úisfrkafka h' tfia jQ úg 70 jk jHjia:dj
hgf;a iajlSh n,;, l%shd;aul lrñka ckdêm;sjrhd úiska
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enqjfyd;a ñi" ckdêm;sjrhd
úiska 42 jk" 43 jk" 44 jk iy 45 jk jHjia:d wkqj
w.%dud;Hjrfhla o" wud;H uKav,fha wud;Hjrhka o" wud;H
uKav,fha idudðlhka fkdjk wud;Hjrhka o" ksfhdacH
wud;Hjrhka o m;a l< hq;af;a h'
49' wud;H uKav,fha hï lsis wud;Hjrhl=g fyda wud;H
uKav,fha idudðhl= fkdjk wud;Hjrhl=g fyda ksfhdacH
wud;Hjrhl=g fyda Tyqf.a OQrfha ld¾h bgqlsÍug fkdyels
jqjfyd;a túg tlS wud;H uKav,fha wud;Hjrhdf.a fyda
wud;H uKav,fha idudðlhl= fkdjk wud;Hjrhdf.a fyda
ksfhdacH wud;Hjrhdf.a OQrfha jev ne,Su i|yd ckdêm;sjrhd
úiska w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u; md¾,sfïka;=fõ ljr jQ
fyda uka;%Sjrhl= m;a lsÍu l< yels jkafka h'
50' ^1& wud;H uKav,hg ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq
,eìh hq;= f,alïjrfhla jkafkah'
^2& ckdêm;sjrhdf.a úOdkhkag hg;aj wud;H uKav,fha
ld¾hd,h Ndrj lghq;= lsÍu;a ckdêm;sjrhd úiska fyda wud;H
uKav,h úiska fyda Tyqg mjrkq ,nkakd jQ fjk;a hï l¾;jH
fyda ld¾h bgqlsÍu;a" lsÍu;a f,alïjrhd úiska lrkq ,eìh
hq;af;a h'
51' ^1& w.%dud;Hjrhdg" ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq
,eìh hq;= f,alïjrfhla jkafka h'
^2& w.%dud;Hjrhdf.a ld¾hd,h Ndrj lghq;= lsÍu;a
w.%dud;Hjrhdf.a úOdkhkag hg;aj Tyqf.a OQrfha ld¾h yd
l¾;jH bgq lsÍu yd lsÍu;a f,alïjrhd úiska l< hq;af;a h'
52' ^1& wud;H uKav,fha wud;Hjrhl=f.a iEu
wud;HxYhla u i|yd ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,eìh hq;=
f,alïjrfhla jkafka h'
^2& wud;HxYhl f,alïjrhd Tyqf.a wud;Hjrhd Ndrfha we;s
wdKavqfõ fomd¾;fïka;= o fjk;a wdh;k o wud;Hjrhdf.a
úOdkhg yd md,khg hg;aj fufyh jkafka h'
^3& wud;HxYhl f,alïjrhd OQrh oeÍu" wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a wud;H uKav,h úisr .sh úg
fyda ta wud;HxYfha meje;au k;rùfï m%;sM,h we;s ;SrKhla
w.%dud;Hjrhdf.a
f,alïjrhd'
wud;HdxYhkays
f,alïjrhka'
wud;H uKav,fha
f,alïjrhd'
jevn,k
wud;Hjrhka
iy ksfhdacH
wud;Hjrhka'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
49
43 jk jHjia:dj fyda 44 jk jHjia:dj hgf;a ckdêm;sjrhd
úiska lrkq ,enq úgl fyda k;r úh hq;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ ld¾h i|yd ckdêm;sjrhdf.a
f,alïjrhdf.a OQrh" wud;H uKav,fha f,alïjrhdf.a OQrh"
ú.Kldêm;sjrhdf.a OQrh" mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;=
flduidßiajrhdf.a ^Tïnqâiauka& OQrh" md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhdf.a OQrh" wdKavql%u jHjia:d iNdj iy 41wd
jHjia:dfõ Wmf,aLkfha i|yka fldñIka iNd wdKavqfõ
fomd¾;fïka;= f,i fkdie,lsh hq;af;a h'
53' fï mßÉfþofha oelafjk hï lsis OQrhlg m;a lrkq
,enQ iEu ;eke;a;l=u Tyq y;rjk Wmf,aLkfha iy y;ajk
Wmf,aLkfha oelafjk m%;s{dj § Bg w;aika ;nkafka kï ñi
fyda Èjqreï § Bg w;aika ;nkafka kï ñi iajlSh OQrhg wh;a
ld¾hkays fkdfhÈh hq;af;a h' ]
ks, m%;s{dj iy
Èjqreu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
50
31 [IX jeks mßÉfþoh
úOdhlh
rdcH fiajh
54' 32[ ^1& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u;
ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,nk idudðlhka kj
fofkl=f.ka iukaú; ^fï mßÉfþofhys —fldñIka iNdj˜
hkqfjka i|yka lrkq ,nk& rdcH fiajd fldñIka iNdjla úh
hq;af;a h' ta idudðlhka w;=frka idudðlhka ;sfokl=g fkdwvq
ixLHdjla rcfha ks,Orhka jYfhka wjqreÿ myf<djlg jeä
m<mqreoaola we;s ;eke;a;ka úh hq;a;dy' wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ ks¾foaYh u; ckdêm;sjrhd úiska tla idudðlhl= tys
iNdm;sjrhd f,i m;a lrkq ,eìh hq;af;a h']
^2& hï ;eke;af;la md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= fyda m<d;a
iNd uka;%Sjrhl= fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhl= fõ
kï fyda ta uka;%Sjrhl= fyda iNslhl= njg m;a jqjfyd;a fyda
ta ;ekeka;d fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lsÍu fyda
tfia idudðlhl= f,i ;jÿrg;a lghq;= lrf.k hdu fyda
fkdl< hq;af;a h'
^3& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;alr
.kq ,eîug fmrd;=ju rdcH fiajfha rcfha ks,Orhl= jQ fyda
wêlrK ks,Orhl=j isá iEu ;eke;af;lau tu Oqrh oeÍu
by; lS m;aùu n,d;aul jQ úg k;r jk w;r rdcH ks,Orhl=
fyda wêlrK ks,Orhl= f,i ;jÿrg;a m;a lrkq ,eîug ta
;eke;a;d iqÿiafila fkdjkafka h(
tfia jqj o" tjeks hï ;eke;af;la rdcH fiajd fldñIka
iNdfõ idudðlhl=j isàu k;r jk f;la fyda wjia:dfjdaÑ;
mßÈ Tyq rdcH ks,Orhl=j fyda wêlrK ks,Orhl=j isáfha
kï ta fiajfhka Tyq úY%du .; hq;= jhig t<öu ta ;ekeka;d
rdcH fiajd fldñIka iNdfõ idudðl;ajh oroa§ isÿ jqjfyd;a
fyda ta ;ekeka;df.a ta fiajh fjkqfjka m%odkh lrkq ,eìh
hq;= úY%du jegqma" mdßf;daIsl §ukd fyda fjk;a §ukdjlg wod<
úêúOdkhl ld¾h i|yd wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ta ;ekeka;d rdcH
ks,Orhl= fyda wêlrK ks,Orhl= f,i o" rdcH fiajfha úY%du
jegqma ysñ Oqrhla orkakl= f,i o" i,lkq ,eìh hq;af;a h'
33 [^4& fldñIka iNdfõ idudðlhl= fï jHjia:dfõ ^2&
jk wkq jHjia:dj hgf;a kqiqÿiqùulg md;% jqjfyd;a fyda
31 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska uq,a IX jeks mßÉfþoh bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
32 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 10^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ixfYdaê; 54^1& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg ta
fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
33 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 10^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 54^4& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg
wdfoaY lrk ,§'
rdcH fiajd fldñIka
iNdj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
51
ckdêm;sjrhd wu;d hjk ,shú,a,la u.ska" kshñ; Èkg
fmrd;=j OQrfhka b,a,d wia jqjfyd;a fyda wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ wkqu;h we;sj ckdêm;sjrhd úiska OQrfhka bj;a lrkq
,enqj fyd;a fyda pß; ¥IK jrola iïnkaOj wêlrKhla
úiska jrolre lrkq ,enqjfyd;a fyda Tyq m%cd wYlakq;djkag
hg;a l< hq;= njg fhdackd iïu;hlaa 81 jk jHjia:dj hgf;a
iïu; fldg we;akï fyda fï jHjia:dfõ 6& jk wkq jHjia:dj
hgf;a OQrh yerhk ,o fia i,lkq ,enqjfyd;a fyda ñi" Tyq
m;alrkq ,enq Èk isg wjqreÿ ;=kl ld,hla OQr oeßh hq;af;a h']
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhl= ta fldñIka iNdfõ
idudðlhl= f,i kej; m;a lrkq ,eîug iqÿiail= jk kuq;a
idudðlhl= jYfhka Tyqf.a Oqr ld,h bl=;a ùfuka miqj rcfha
ks,Orhl= f,i fyda wêlrK ks,Orhl= f,i kej; m;a lrkq
,eîug iqÿiafila fkdjkafka h' lsisu idudðlhl= Oqr ld,
iSud follg jvd fldñIka iNdfõ Oqrh oeÍug iqÿiafila
fkdjkafka h'
^6& fldñIka iNdfõ mQ¾j wjirh ,nd fkdf.k fldñIka
iNdfõ wkqlñl /iaùï ;=klg meñK fkdisák idudðlhl=
ta ;=kajk /iaùfï Èk isg n,mj;ajk mßÈ Oqrh w;ayer hkq
,enqjdla fia ie,lsh hq;= w;r bka miqj fldñIka iNdfõ
idudðlhl= f,i kej; m;a lrkq ,eîug iqÿiafila fkdjkafka h'
34 [ ^7& ckdêm;sjrhd úiska fldñIka iNdfõ idudðlhl=g
udi folla fkdblaujk ld,hlg fldñIka iNdjg wod<
ld¾hj,ska ksjdvq fokq ,eìh yels w;r" fldñIka iNdfõ
idudðlhl= ùug iqÿiqlï we;s ;eke;a;l=" ta ksjdvq ld,h
i|yd ;djld,sl idudðlhl= jYfhka wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ ks¾foaYh u; m;alrkq ,eìh hq;af;a h']
^8& fldñIka iNdfõ idudðlhl=g md¾,sfïka;=j úiska
ksYaph lrkq ,nk mdßY%ñl f.úh hq;af;a h' fldñIka iNdfõ
idudðlhl=g f.jk mdßY%ñl taldnoaO wruqo,g jeh nrla
jkafka h' ta mdßY%ñl ta idudðlhdf.a Oqr ld,h ;=< wvq
fkdl< hq;af;a h'
^9& fldñIka iNdfõ hï idudðl Oqrhla ysiaj ;snqK o" ta
fkd;ld l%shd lsÍug fldñIka iNdjg n,h we;af;a h' ;j o"
tjeks hï mqrmamdvqjla fyda hï idudðlhl= m;a lsÍfuys ,d hï
fodaIhla fyda ;snQ muKska" fldñIka iNdfõ hï lshdjla fyda
lghq;a;la fyda ;SrKhla ks¾n, fkdjkafka h¦ ks¾n, jkakdla
fia fkdie,lsh hq;af;a h'
34 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 10^3& jeks j.ka;sh u.ska l,ska ;snQ 54^7& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg ta
fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
52
^10& fldñIka iNdjg f,alïjrhl= isáh hq;= w;r ta
f,alïjrhd fldñIka iNdj úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
^11& fldñIka iNdfõ idudðlhl= oKav kS;s ix.%yfha IX jeks mßÉfþofha ld¾h i|yd rcfha fiajlhl= f,i i,lkq
,eìh hq;af;a h'
35 [55' 1& wud;H uKav,h úiska" rcfha ks,Orhka m;alsÍu"
Wiia lsÍu" udre lsÍu" Tjqka úIhfhys úkh md,kh iy Tjqka
fiajfhka my lsÍu we;=¿" rcfha ks,Orhkag wod< ish¨
m%;sm;a;suh ldrKd iïnkaOfhka úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
^2& ish¨ fomd¾;fïka;= m%OdkSka m;alsÍu" Wiia lsÍu"
udre lsÍu" Tjqka úIhfhys úkh md,kh iy Tjqka fiajfhka
mylsÍu wud;H uKav,h fj; mejfrkafka h'
^3& wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" rcfha
ks,Orhka m;alsÍu" Wiia lsÍu" udre lsÍu" Tjqka úIhfhys úkh
md,kh iy Tjqka fiajfhka my lsÍu rdcH fiajd fldñIka
iNdj fj; mejfrkafka h'
^4& kS;sfhka msysgqjk ,o m<d;a rdcH fiajd fldñIka
iNdj, n,;, iy l¾;jH fldñIka iNdj úiska ySk lrkq
fkd,eìh hq;af;a h'
^5& fldñIka iNdfõ n,;, iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu
iy bgq lsÍu iïnkaOfhka md¾,sfïka;=fõ ia:djr ksfhda.j,g
wkql+,j fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;= iy W;a;r
Èh hq;= w;r" tla tla ,s;a j¾Ifha § isÿ lrk ,o iajlSh lghq;=
ms<sn| jd¾;djla ta j¾Ih iïnkaOfhka md¾,sfïka;=j fj;
bÈßm;a lrkq ,eìh hq;af;a h']
56'^1& 36[fldñIka iNdj úiska ksYaÑ;j i|yka lrkq ,nk]
rdcH fiajfha hï ks,Or .Kj,g wh;a ks,Orhka m;a lsÍfï"
Wiia lsÍfï" ia:dk udre lsÍfï" Tjqka úIhfhys úkh md,kh
lsÍfï iy fiajfhka my lsÍfï n,;, fldñIka iNdj
úiska m;a lrkq ,nk fldñIka iNdfõ idudðlhka fkdjk
;eke;a;ka ;sfofkl=f.ka iukaú; lñgqjla fj; fldñIka
iNdj úiska mjrkq ,eìh yelafla h'
^2& tjeks hï lñgqjla m;a lsÍu" fldñIka iNdj úiska
.eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîug ie,eiaúh hq;af;a h'
35 - oywg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 8 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 55 jeks jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
36 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 11 jeks j.ka;sh —wud;H uKav,h úiska ksYaÑ;j i|yka lrkq ,nk˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
wud;H uKav,fha
iy fldñIka iNdfõ
n,;, iy l¾;jH'
fldñIka iNdfõ
lñgq'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
53
^3& tjeks lñgqjl /iaùïj, ld¾h mámdáh iy /iaùula
i|yd .KmQrKh" fldñIka iNdj úiska ;;ald¾hh i|yd idokq
,nk Í;sj,ska ksYaph lrkq ,nk mßÈ úh hq;af;a h' fldñIka
iNdj úiska ta Í;s" .eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîug ie,eiaúh
hq;af;a h'
^4& ta tla tla lñgqjlg f,alïjrhl= isáh hq;= w;r ta
f,alïjrhd fldñIka iNdj úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
57'^1& 37 [ fldñIka iNdj úiska ksYaÑ;j kshu lrk ] hï
.Khl rcfha ks,Orhka m;a lsÍfï" Wiia lsÍfï" ia:dk udre
lsÍfï" Tjqka úIhfhys úkh md,kh lsÍfï iy fiajfhka my
lsÍfï n,;, fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,eìh yels
hï fldkafoais yd ld¾h mámdáj,g hg;aj fldñIka iNdj
úiska rdcH ks,Orhl=g mjrd fokq ,eìh yelafla h'
^2& tjeks hï mjrd §ula" ;;a ld¾hh i|yd fldñIka iNdj
úiska ;SrKh lrkq ,nk fldkafoais yd ld¾h mámdá o we;=¿j"
.eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîug fldñIka iNdj úiska lghq;=
i,iajkq ,eìh hq;af;a h'
58' ^1& 56 jeks jHjia:dj fyda 57 jeks jHjia:dj hgf;a" hï
lñgqjla fyda ks,Orhl= fyda úiska ;ud iïnkaOfhka lrk
,o Wiia lsÍfï fyda ia:dk udre lsÍfï fyda fiajfhka my
lsÍfï hï kshuhlska fyda úkh ldrKhlg iïnkaO fjk;a
hï kshuhlska w;Dma;shg m;a hï rcfha ks,Orhl= úiska" tu
kshuhkag tfrysj wNshdpkhla bÈßm;a lsÍug" wNshdpkhla
úNd. lsÍu iy ;SrKh lsÍug wod< jQ ld¾h mámdáh iy
wNshdpkhla úNd. lr ksu lsÍug kshñ; ld,h iïnkaOfhka
fldñIka iNdj úiska l,ska l, idokq ,nk Í;sj,g wkql+,j
fldñIka iNdj fj; wNshdpkh l< yelafla h'
^2& tjeks wNshdpkhla lrkq ,enQ úg" ta wNshdpkh lr
we;af;a hï kshuhlg úreoaOj o" ta kshuh iqÿiq hehs fldñIka
iNdjg fmkS hk mßÈ fjkia lsÍfï" u| jYfhka fjkia
lsÍfï" m%;HdÈIaG lsÍfï fyda iaÒr lsÍfï fyda ta iïnkaOfhka
úOdk §fï fyda jeäÿr fyda fjk;a mÍlaIKhla mj;ajk f,i
kshu lsÍfï n,h fldñIka iNdjg we;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ ^1& jeks fþoh hgf;a fldñIka iNdj
úiska idok ,o Í;s fldñIka iNdj úiska .eiÜ m;%fha m<
lrkq ,eîug i,iajkq ,eìh hq;af;a h'
37 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 12 jeks j.ka;sh u.ska —wud;H uKav,h úiska ksYaÑ;j kshu lrk˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
wNshdpkh lsÍfï
whs;sjdislu'
rcfha ks,Orhl=
fj; n,;, mejÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
54
59' 1& wêlrK fiajd fldñIka iNdj úiska m;a lrkq ,nk
mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßhla jkafka h'
^2& fldñIka iNdj úiska lrk ,o hï kshuhla fyda
;SrKhla fjkia lsÍug" iq¿ jYfhka fjkia lsÍug fyda
m%;HdÈIaG lsÍug mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßhg n,h
we;af;a h'
^3& wNshdpkhla bÈßm;a l< yels ld, iSudj o we;=¿j
ta úksYaph wêldßj, ixhq;sh" n,;, iy ld¾h mámdá
iïnkaOfhka kS;sfhka úêúOdk i,iajkq ,eìh hq;af;a h'
60' wjia:dfjdaÑ; mßÈ 56 jeks jHjia:dj fyda 57 jeks
jHjia:dj hgf;a m;a lrk ,o lñgqjlg fyda rcfha ks,Orhl=g
fldñIka iNdfõ hï n,;, mjrd fokq ,enQ úg" tfia fldñIka
iNdfõ n,;, mjrd §u j,x.=j mj;sk ;dla l,a ta n,;, mjrd
fok ,oafoa rdcH fiajfha hï ks,Or .Kj,g wh;a ks,Orhka
iïnkaOfhka o" ta ks,Or .Kj,g wh;a ks,Orhka iïnkaOj
58 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks yd ^2& jeks fþoj, úêúOdkj,g
hg;aj" fldñIka iNdj úiska ta l¾;jH fyda ld¾h lsÍu fyda
bgq lsÍu fkdl< hq;af;a h'
61' ^1& fldñIka iNdfõ /iaùula i|yd .KmQrKh
idudðlhka mia fokl= úh hq;af;a h'
^2& fldñIka iNdfõ ish¨ ;SrK wod< /iaùug meñK isák
idudðlhkaf.a nyq;r Pkaofhka .kq ,eìh hq;af;a h' Pkaoh
iu iuj ,enqKq wjia:djl § uq,iqk ork idudðlhdg ;SrK
Pkaohla we;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd fldñIka iNdfõ ish¨
/iaùïj, uQ,dikh oeßh hq;af;a h' Tyq meñK fkdue;s úgl"
/iaùug meñK isák idudðlhka úiska Tjqka w;=frka f;dard
m;a lr .kakd idudðlhl= ta /iaùfï uq,iqk oeßh hq;af;a h'
61w' 38 [59 jeks jHjia:dfõ iy 126 jeks jHjia:dfõ
úêúOdkj,g hg;aj] lñgqjla úiska fyda hï rcfha ks,Orhl=
úiska fï mßÉfþoh hgf;a fyda fjk;a hï Í;shla hgf;a ta
fldñIka iNdj fj; mejÍ we;s fyda mekù we;s" ke;fyd;a
lñgqj fj; fyda rdcH ks,Orhd fj; mjrd § we;s" hï n,hla
fyda ld¾hhla m%ldr lrk ,o hï kshuhla fyda ;SrKhla úNd.
lsÍug fyda ;Skaÿjla §ug fyda ljr jQ fyda wdldrhlska ta ms<sn|
m%Yak lsÍug lsisu wêlrKhlg fyda úksYaph wêldßhlg
n,h fyda wêlrK n,h fkdue;af;a h'
mßmd,k wNshdpk
úksYaph wêldßh'
n,;, mjrd § we;s
wjia:djl fldñIka
iNdj ta n,;,
l%shdfõ fkdfhÈh
hq;= nj'
/iaùïj, ld¾h
mámdáh'
kvq lghq;=j,ska
uqla;sh'
38 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 13 jeks j.ka;sfha —126 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks" ^2& jeks" ^3& jeks" ^4& jeks iy ^5& jeks fþohkays úêúOdkj,g hg;aj˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
55
61wd' fldñIka iNdj úiska wkHdldrhlska úêúOdk
i,iajkq ,nk f;la" fï mßÉfþoh l%shd;aul ùu wdrïN
jk Èkfha § rdcH fiajhg wod<j n,d;aulj mej;s ish¨
Í;s" ksfhda. yd ld¾h mámdá" fï mßÉfþoh hgf;a rdcH
fiajhg iïnkaOj idokq ,enQ fyda úêúOdk i,iajkq ,enQ Í;s"
ksfhda. yd ld¾h mámdá jQjdla fia wjYH fjkia lsÍï iys;j"
n,d;aulj mj;sk f,i ie,lsh hq;af;a h'
61we' ^1& fldñIka iNdfõ fyda fldñIka iNdj úiska fï
mßÉfþoh hgf;a hï n,hla mjrd fokq ,enQ fldñIka iNdfõ
hï lñgqjl fyda rcfha ks,Orhl=f.a fyda hï ;SrKhla flfrys"
;udf.a kS;Hkql+, rdcldß lghq;=j, § yer" fl<skau fyda
wkHdldrhlska" ;uka úiskau fyda fjk;a hï ;eke;a;l= u.ska
fyda fjk;a hï ;ekeka;l= iu. fyda ljr fyda wdldrhlska
n,mEula lrkakd jQ fyda n,mEula lsÍug ;e;a lrkakd jQ fyda
whq;= f,i ueÈy;a jkakd jQ fyda fldñIka iNdfõ fyda lñgqjl
idudðlhl=g tf,i n,mEula lrkakd jQ iEu ;ekekaf;la u
jrolg jrolre jk w;r jrolre lrkq ,enQ úg remsh,a tla
,laIhla fkdblaujk ovhlg fyda wjqreÿ y;la fkdblaujk
ld,hlg nkaOkd.dr.; lrkq ,eîug fyda ta ovh yd
nkaOkd.dr.; lsÍu hk o~qjï folgu fyda Tyq hg;a jkafka h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a msysgqjk
,o iEu uydêlrKhlgu" fï jHjia:dfõ ^1& jeks fþofha
i|yka hï ldrKhla úNd. fldg úksYaph lsÍug wêlrK
n,h we;af;a h'
61wE' fï mßÉfþofha i|yka ljr fyda Oqrhlg m;a lrkq
,enQ ;eke;a;l=" wdKavql%u jHjia:dfõ y;r jk Wmf,aLkfha
oelafjk m%;s{dj § Bg w;aika ;nk f;la fyda Èjqreu §
Bg w;aika ;nk f;la fyda iajlSh Oqrhg wh;a ld¾hhkays
fkdfhÈh hq;af;a h'
39 [ 61b' ^1& ckdêm;sjrhd úiska -
^w& hqo yuqodm;sjrhd" kdjql yuqodm;sjrhd iy .=jka
yuqodm;sjrhd m;a lsÍu o
^wd& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;h we;sj
kS;sm;sjrhd iy fmd,siam;sjrhd m;a lsÍu o"
l< hq;af;a h'
^2& kS;sm;sjrhdf.a iy fmd,siam;sjrhdf.a OQr orkakka
jhi wjqreÿ yeg msÍfï § iajlSh OQryer hd hq;a;dy'
39 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 14 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 61b' iy 61B' jHjia:d bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
ckdêm;sjrhd úiska
lrkq ,nk m;alsÍï'
n,d;aulj mj;sk
Í;s iy ksfhda. b;sß
lr ;nd .ekSu'
fldñIka iNdfõ
lghq;=j,g whq;=
f,i ueÈy;a ùu'
ks, m%;s{dj fyda
Èjqreu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
56
61B' fï mßÉfþofha ld¾h i|yd —rcfha ks,Orhd˜ hkakg
hqo yuqod" kdjql yuqod fyda .=jka yuqod idudðlhl= fyda ue;sjrK
fldñIka iNdj úiska m;a lrk ,o ue;sjrK fldñIka iNdfõ
ks,Orhl= fyda cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj úiska m;a lrk
,o fmd,sia ks,Orhl= fyda wêlrK fiajd fldñIka iNdj
úiska m;alrk ,o Wmf,aLk.; rcfha ks,Orhl= fyda ú.Kk
fiajd fldñIka iNdj úiska m;a lrk ,o Y%S ,xld ú.Kk
fiajfha idudðlhl= fyda we;=<;a fkdjkafka h' ]
w¾: ksremKh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
57
X jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
md¾,sfïka;=j
62' 40[ ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j
f;dard m;alr .kq ,nk uka;%Sjrhka foish úismia fokl=f.ka
iukaú; md¾,sfïka;=jla jkafka h' ]41 [ ^2& iEu md¾,sfïka;=jlau m<uqjrg /iaùug kshñ;
Èk mgka mia wjqreoaolg fkdjeä ld,hla mj;afkah' tfy;a
kshñ; ld, iSudj bl=;aùug fmr md¾,sfïka;=j úiqrejd yeßh
yelafla h' tlS mia wjqreÿ ld,h bl=;aj .sh úg u md¾,sfïka;=j
úisr .shdla fia ie,flkafka h' ]
63' l:dkdhljrhd f;dard m;a lr .ekSu msKsi ñi
md¾,sfïka;=j bÈßfha § u;= oelafjk m%;s{dj § thg w;aika
;nk f;la fyda u;= oelafjk Èjqreu § thg w;aika ;nk f;la
fyda lsisu uka;%Sjrhl= úiska md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSu fyda
md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §u fyda fkdl< hq;af;a h(-
—'''''''''''''' jk uu Y%S ,xld m%cd;dka;sl iudcjd§
ckrcfha wdKavql%u jHjia:dj wdrlaId fldg wkq.ukh lrk
njg$f.!rj nyqudkfhka hqla;j m%;s{d foñ$Èjqreï foñ'˜
64' ^1& uy ue;sjrKhlg miqj m<uqjrg mj;ajkq ,nk
md¾,sfïka;= /iaùfï § l:dkdhlh" ñkau;= ksfhdacH l:dkdhl
jYfhka y÷kajkq ,nk ksfhdacH l:dkdhl iy ldrl iNdm;sh"
ksfhdacH ldrl iNdm;sh hk fï ;=ka moúhg md¾,sfïka;=fõ
uka;%Sjrhka ;=kafokl= f;dard m;a l< hq;af;a h'
^2& md¾,sfïka;=fõ l:dkdhlh" ksfhdacH l:dkdhlh"
ksfhdacH ldrl iNdm;sh hk fï moú w;=frka ljr jQ
fyda moúhla orkakd jQ uka;%Sjrfhla fõ o" ta uka;%Sjrhd"
ckdêm;sjrhd fj; iajlSh w;aik hgf;a jQ ,smshla u.ska ish
moúfhka l,ska wiajqjfyd;a ñi tfia ke;fyd;a md¾,sfïka;=fõ
;jÿrg;a uka;%Sjrhl= fkdjqjfyd;a ñi" md¾,sfïka;=j úiqrejd
yßkq ,enQ úgl ish moúfhka bj;a jkafka h'
^3& md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍu fya;=fldgf.k úkd
wkHdldrhlska l:dkdhlh" ksfhdacH l:dkdhlh" ksfhdacH
ldrl iNdm;sh hk fï moú w;=frka ljr jQ fyda moúhla
ysia jQ iEu wjia:djl u ta moúh ysia jQ miq m<uqjrg mj;ajkq
40 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 62^1& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
41 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 15 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 62^2& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
l:dkdhljrhd"
ksfhdacH
l:dkdhljrhd
iy ksfhdacH ldrl
iNdm;sjrhd'
ks, m%;s{dj fyda
Èjqreu'
md¾,sfïka;=j'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
58
,nk /iaùfï § md¾,sfïka;=j úiska tfia ysia jQ moúhg fjk;a
uka;%Sjrhl= f;dard m;alr .; hq;af;a h'
^4& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enQ miq 70 jeks jHia:dfõ
^7& jeks wkq jHjia:dj hgf;a md¾,sfïka;=j kej; /ia lrkq
,enqjfyd;a fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkq jHjia:dfõ i|yka
iEu uka;%Sjrhl= u ta wkq jHjia:dfõ l=ula i|yka jqj o"
md¾,sfïka;=fõ iNd jdrh mj;akd ;=re ;uka l,ska ord isá
moúh kej;;a oeßh hq;af;a h'
^5& l:dkdhljrhd md¾,sfïka;=fõ uq,iqk orkafka h'
l:dkdhljrhd fkdmeñKs úgl ksfhdacH l:dkdhljrhd o"
Tjqka fookd u fkdmeñKs úgl ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd o
md¾,sfïka;=fõ uq,iqk orkafka h' Tjqka w;=frka lsisjl=;a
fkdmeñKs úgl ta /iaùfï uq,iqk orkq msKsi md¾,sfïka;=j
úiska f;dard .kq ,nk uka;%Sjrhl= /iaùfï uq,iqk oeßh
hq;af;a h'
42 [ 65' ^1&md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrfhla jkafkah' uy
f,alïjrhd ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
wkqu;hg hg;aj m;alrkq ,nkafkah' uy f,alïjrhd h:d
meje;afuka isákd ;dla iajlSh OQrh orkafka h' ]
^2& uy f,alïjrhdf.a jegqm md¾,sfïka;=j úiska ksYaph
lrkq ,eìh hq;af;a h' tfia ksYaph lrk ,o jegqm taldnoaO
wruqo,g jeh nrla jkafka h' Tyqf.a Oqr ld,h ;=< tlS jegqm
wvq fkdl< hq;af;a h'
^3& uy f,alïjrhdf.a ld¾h uKav,h l:dkdhljrhdf.a
wkqu;h we;sj uy f,alïjrhd úiska m;a lrkq ,nkafka h'
^4& uy f,alïjrhdf.a ld¾h uKav,fha jegqma taldnoaO
wruqo,g jeh nrla jkafka h'
^5& uy f,alïjrhd -
^w& ñh .shfyd;a túg¦ fyda
^wd& ckdêm;sjrhd fj; hjk ,smshla u.ska b,a,d wia
jqjfyd;a túg¦ fyda
^we& md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka wkHdldr úêúOdk
ie,eiajqjfyd;a ñi" jhi wjqreÿ yeg iïmQ¾K l<
úg¦ fyda
^wE& frda.d;=r ùu ksid fyda YdÍßl ke;fyd;a udkisl
ÿ¾j,;djla ksid fyda ckdêm;sjrhd úiska bj;a
lrkq ,enqjfyd;a túg¦ fyda
42 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 16^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 65^1& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhd'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
59
^b& md¾,sfïka;=j úiska iïu; fldg bÈßm;a lrk
fhdackdjla wkqj ckdêm;sjrhd úiska bj;a lrkq
,enqjfyd;a túg¦ fyda
uy f,alï Oqrh ysia jkafka h'
43[ ^6& uy f,alïjrhdg ish Oqrfha lghq;= bgq lsÍug
fkdyels jQ úg uy f,alïjrhd fjkqfjka jev ne,Sug
wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj ;eke;a;l= m;a
lsÍug ckdêm;sjrhdg n,h ;sìh hq;af;a h' ]
66' ^w& uka;%Sjrhl= ñh.sh fyd;a túg¦ fyda
^wd& uka;%Sjrhl= ;u w;aik hgf;a md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhd fj; hjk ,smshla uÕska ;u wiqfkka
b,a,d wiaùfuka¦ fyda
^we& uyck;dj úiska fyda md¾,sfïka;=j úiska fyda
ckdêm;s Oqrhg f;dard m;a lr .ekSfï fya;=fjka
uka;%Sjrhl= úiska ckdêm;s Oqrh Ndr .ekSfuka¦
fyda
^wE& uka;%Sjrhl= 89 jeks jHjia:dfõ fyda 91 jeks
jHjia:dfõ i|yka hï wdldrhlska kqiqÿiail=
ùfuka¦ fyda
^b& uka;%Sjrhl= rcfha fiajhg m;aùfuka ke;fyd;a
rdcH ixia:djl fiajlhl= njg m;aùfuka ke;akï
rcfha fiajhl kshqla;j isáh § ke;fyd;a rdcH
ixia:djl fiajlhl=j isáh § md¾,sfïka;=jg f;dard
m;a lr .kq ,enQ kuq;a md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug
fmr rcfha fiajfhka fyda rdcH ixia:d fiajfha
fiajl ;k;=ßka neyer fkdùfuka¦ fyda
^B& uka;%Sjrhl= md¾,sfïka;=fõ wjirh l,ska fkd,nd
fkdlvjd udi ;=kla md¾,sfïka;=fõ /iaùïj,g
fkdmeñKSfuka¦ fyda
^W& hïlsis ;eke;a;l= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a
lr .ekSu ;;ald,fha n,mj;akd kS;sh hgf;a
ksYam%N lrkq ,eîfuka¦ fyda
^W!& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîfuka¦ fyda
^t& 81 jeks jHjia:dj wkqj Tyq fkrmSu i|yd jQ
fhdackdjla iïu; jqjfyd;a túg¦
fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=f.a wiqk ysia jkafka h'
43 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 16^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 65^6& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
wiqka ysiaùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
60
67' md¾,sfïka;=fõ iy md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a jrm%ido"
mßNdr iy n,;, md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka ksYaph fldg
úêu;a l< yels w;r" tfia ksYaph fldg úêu;a lrk f;la
md¾,sfïka;= ^n,;, yd jrm%ido& mkf;ys úêúOdk" wjYH
fjkia lsÍï iys;j" ta iïnkaOfhka wod< jkafka h'
68' ^1& wud;Hjrhkag" ksfhdacH wud;Hjrhkag iy
l:dkdhljrhd" ksfhdacH l:dkdhljrhd iy ksfhdacH ldrl
iNdm;sjrhd we;=¿ uka;%Sjrhkag md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka
fyda fhdackd iïu;fhka kshu lrkq ,nk mdßY%ñl fyda §ukd
f.úh hq;af;a h' ta mdßY%ñl fyda §ukd ,eîu fya;=fldg f.k
md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh
§ug tajd ,nkakd kqiqÿiafila fkdjkafka h'
^2& md¾,sfïka;=j tfia úêúOdk i,iajk ;=re
wud;Hjrhkag" ksfhdacH wud;Hjrhkag iy l:dkdhljrhd"
ksfhdacH l:dkdhljrhd iy ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd
we;=¿ uka;%Sjrhkag f.úh hq;= mdßY%ñlh wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la wud;Hjrhkag" ksfhdacH
wud;Hjrhkag iy cd;sl rdcH iNdfõ l:dkdhljrhd"
ksfhdacH l:dkdhljrhd iy ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd
we;=¿ uka;%Sjrhkag f.jkq ,enQ mdßY%ñlh u jkafka h'
69' md¾,sfïka;=fõ uka;%S Oqrhla ysiaj ;snqK o
md¾,sfïka;=jg l%shd lsÍug n,h we;af;a h' md¾,sfïka;=fõ
wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda fjk;a
whqrlska tys lghq;=j,g iyNd.sùug fyda ysñlula fkdue;s
hïlsis ;eke;a;l= md¾,sfïka;=fõ wiqka .;a njla fyda
md¾,sfïka;=fõ hïlsis /iaùul § Pkaoh ÿka njla fyda fjk;a
whqrlska md¾,sfïka;=fõ lghq;=j,g iyNd.s jQ njla fyda miqj
oek .kakg ,enqK o ta /iaùfï § isÿ jQ ish¨ lghq;= n, iys;
jkafka h'
md¾,sfïka;=fõ
iy md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhkaf.a
jrm%ido" mßNdr iy
n,;,
uka;%Sjrhkag §ukd
f.ùu'
uka;S Oqr ysiaj ;snqK
o md¾,sfïka;=jg
l%shd lsÍug n,h
we;s nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
61
XI jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
ld¾h mámdáh iy n,;,
70' 44
[ 1& ckdêm;sjrhd úiska m%ldYhla u.ska md¾,sfïka;=j
le|ùu" md¾,sfïka;=fõ jdrdjidk lsÍu iy md¾,sfïka;=j
úiqrejd yeÍu l< yelafla h(
tfia jqjo" md¾,sfïka;=j úiska tys fkdmeñKs uka;%Sjrhka o
we;=¨j uq¿ uka;%Sjrhkaf.a ixLHdfjka ;=fkka follg fkdwvq
ixLHdjlf.a fhdackd iïu;hla u.ska md¾,sfïka;=j úiqrejd
yßk f,i ckdêm;sjrhdf.ka b,a,Sula lrkq ,nkafka kï
ñi" md¾,sfïka;=fõ m%:u /iaùu i|yd kshu lr.kq ,enQ
Èkfhka wjqreÿ y;rla iy udi yhl ld,hla wjika jk f;la
ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍu fkdl,
hq;af;a h' ]
^2& md¾,sfïka;=j iEu jirlg jrlaj;a le|úh hq;af;a h'
^3& md¾,sfïka;=fõ jdrh wjika lrkakd jQ m%ldYkfhka
B<Õ jdrh mgka .ekSu i|yd Èkhla kshu l< hq;af;a h' ta
Èkh m%ldYkfha Èk isg udi folla fkdblaujk Èkhla úh
hq;af;a h(
tfia jqj o" md¾,sfïka;=fõ jdrhla wjika fldg we;s
ljr jQ fyda wjia:djl -
^i& m%ldYkhla u.ska" ta m%ldYkfha Èk isg ;=ka ojilg
zl,ska ÈkhlaZ fkdúh hq;= kshñ; l,ska Èkhl
/iajk f,i md¾,sfïka;=j le|ùug¦ fyda
^ii& fï jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" m%ldYkhla
u.ska md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍug¦ fyda
ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h'
^4& h:d mßÈ md¾,sfïka;=j bÈßhg f.k tkq ,en"
md¾,sfïka;=fõ jdrh wjidk lrk wjia:dj jk úg lghq;=
ksu lrkq ,en fkdue;s hï ldrKd we;af;a o" ta ish¨ ldrKd
ms<sn|j md¾,sfïka;=fõ B<Õ iNd jdrfha § b;sß mshjr .ekSug
md¾,sfïka;=jg n,h we;af;a h'
^5& ^w& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßk m%ldYkfhys" wNskj
md¾,sfïka;=jg uka;%Sjrhka f;dardm;a lr .kakd Èkh fyda Èk
kshu fldg ;sìh hq;af;a h' tfia u" tlS m%ldYkh ksl=;a l< Èk
md¾,sfïka;=fõ
iNdjdr
44 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 17 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 70^1& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
62
isg udi ;=kla .; jkakg fmr Èkhlg wNskj md¾,sfïka;=fõ
m<uqjk /iaùu ta m%ldYkfhka u le|úh hq;af;a h'
^wd& 62 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkq jHjia:dfõ úêúOdk
m%ldr md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enQ úg ckdêm;sjrhd
úiska md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;aÍu i|yd m%ldYkhla u.ska
fkdmudj Èkhla fyda Èk kshu fldg wNskj md¾,sfïka;=j" ta
m%ldYkfha Èk isg ;=ka udihlg miq Èkhla fkdjk Èkhl
/iajk f,i le|úh hq;af;a h'
^we& w& fþofha fyda wd& fþofha úêúOdk hgf;a m%ldYkhla
u.ska wNskj md¾,sfïka;=fõ m%:u /iaùu i|yd kshu lrk ,o
Èkh bka miqj lrk m%ldYkhla u.ska fjkia lrkq ,eìh
yelafla h' tfy;a miqj lrk m%ldYkh u.ska kshu lrk Èkh
uq,a m%ldYkfha Èk isg udi ;=klg miq Èkhla fkdjk Èkhla
úh hq;af;a h'
^6& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSfï Pkao úuiSu
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßk ,o Èkh;a" fï jHjia:dfõ ^5&
jeks wkq jHjia:dj wkqj md¾,sfïka;=j /iaúh hq;af;a hï
Èkhlg fmr o ta Èkh;a w;r Èkhl § meje;aùug kshñ;j
we;s wjia:djl" ta wkqjHjia:dfõ ljr úOdkhla ;snqK o"
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßk ,o Èkfha isg isõ uilg miq
Èkhla fkdjk Èkhl /iajk f,i wNskj md¾,sfïka;=j
le|úh hq;af;a h'
^7& md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,eîfuka miqj ljr
wjia:djl jqj o md¾,sfïka;=j kshñ; Èkhg l,ska /iaùu
wjYHjk iajNdjhl yÈis ;;a;ajhla Woa.; ù we;s njg
ckdêm;sjrhd iEySulg m;a jqjfyd;a úiqrejd yer we;s
md¾,sfïka;=j m%ldYkhla u.ska" ta m%ldYkfha Èk isg ;=ka
ojilg l,ska Èkhla fkdúh hq;= Èkhl § /iajk f,i
le|ùug ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h' tfia le|jkq ,enQ
md¾,sfïka;=j yÈis wjia:dj wjika ùu fyda uy ue;sjrKh
wjika ùu hk fuhska l,ska t<fUk wjia:dfõ § úisfrkafka h'
71' md¾,sfïka;=fõ jdrh wjidk lrk ;=re fyda
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßk ;=re fhdackd iïu;fhka fyda
ia:djr ksfhda.h wkqj fyda md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh lrkq
,nk mßÈ l,ska l, md¾,sfïka;=fõ /iaùï l,a ;nkq ,eìh
yelafla h'
72' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ wkHdldr úêúOdk i,iajd
we;s wjia:djkays yer md¾,sfïka;=fõ ;SrKhg bÈßm;a lrkq
,nk iEu m%Yakhla u /iaùug meñK Pkaoh fokakd jQ
uka;%Sjrhkaf.a nyq;r Pkaofhka ;SrKh l< hq;af;a h'
/iaùï l,a ;eîu'
Pkaoh §u'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
63
^2& m<uqfldg Pkao úuiSfï §" /iaùfï uq,iqk ork
;eke;a;d Pkaoh fkdÈh hq;= kuq;a hïlsis Pkao úuiSul §
mlaI Pkao ixLHdj yd úmlaI Pkao ixLHdj iu jqjfyd;a
uq,iqk ork ;eke;a;dg ;SrK Pkaohla ysñ jkafka h' Tyq tu
;SrK Pkaoh Èh hq;af;a h'
73' md¾,sfïka;=fõ /iaùula meje;afjk úg ljr jQ fyda
fõ,djl iNd .¾Nh ;=< isák uka;%Sjrhkaf.a ixLHdj úiailg
wvq nj uq,iqk ork ;eke;a;dg okajkq ,enqjfyd;a uq,iqk
ork ;eke;a;d Pkao úuiSula fkdue;sj" md¾,sfïka;=fõ hïlsis
ia:djr ksfhda.hla fjf;d;a Bg o hg;aj ta /iaùu l,a ;eìh
hq;af;a h'
74' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkhkag hg;a j -
^i& l:dkdhljrhd" ksfhdacH l:dkdhljrhd yd
ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd f;dard m;a lsÍu yd
Oqrfhka bj;a ùu ms<sn|j o¦
^ii& md¾,sfïka;=fõ lghq;= lsÍfï ms<sfj< úêu;a lsÍu
i|yd o" md¾,sfïka;=fõ /iaùïj, § úkh wdrlaId
lsÍu i|yd o" wdKavql%u jHjia:dfjka kshu fldg
we;a;d jQ fyda n,h § we;a;d jQ fyda fjk;a ldrKd
i|yd o" fhdackd iïu;fhka fyda ia:djr ksfhda.
u.ska fyda úêúOdk ie,eiaùug md¾,sfïka;=jg
n,h we;af;a h'
^2& md¾,sfïka;=j kS;sfhka fyda fhdackd iïu;fhka fyda
wkHdldr úêúOdk i,iajk ;=re wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul
ùu wdrïN jk f;la n,meje;a jQ cd;sl rdcH iNdfõ ia:djr
ksfhda." wjYH fjkia lsÍï iys;j" md¾,sfïka;=fõ ia:djr
ksfhda. jYfhka n,mj;ajkafka h'
75' w;S;hg o n,mdkakd jQ kS;s iy wdKavql%u jHdjia:dfõ
ljr fyda úêúOdkhla mßÉýkak lrkakd jQ fyda ixfYdaOkh
lrkakd jQ fyda wdKavql%u jHjia:djg hï úêúOdkhla tl;=
lrkakd jQ fyda kS;s we;=¿j kS;s mekùfï n,h md¾,sfïka;=jg
we;af;a h(
tfia jqj o -
^w& wdKavql%u jHjia:dfõ fyda tys hï fldgil fyda
l%shdldß;ajh w;aysgqjkakd jQ kS;shla mekùu¦ fyda
^wd& wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak lrkakd jQ kS;sfhka u
ta fjkqjg kj wdKavql%u jHjia:djla mkjkq
.KmQrKh'
ia:djr ksfhda.'
jHjia:dodhl n,h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
64
,nkafka kï ñi wdKavql%u jHjia:dj uq¿ukska u
mßÉýkak lrkakd jQ kS;shla mekùu¦ fyda
md¾,sfïka;=j úiska fkdl< hq;af;a h'
76' ^1& md¾,sfïka;=j úiska md¾,sfïka;=fõ jHjia:dodhl
n,h w;a fkdy< hq;af;a h' lsisu wdldrhlska wkai;= fkd
l< hq;af;a h' ljr jQ fyda jHjia:dodhl n,hla we;s lsisu
wêldrhla md¾,sfïka;=j úiska fkdmsysgqúh hq;af;a h'
^2& md¾,sfïka;=j úiska" uyck wdrlaIdjg wod< hïlsis
kS;shlg wkql+,j yÈis wjia:d ksfhda. iE§fï n,h
ckdêm;sjrhdg mejfrk úêúOdk" ta kS;shg we;=<;a lsÍu"
fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkq jHjia:dfõ úêúOdk lvlsÍula
fkdjkafka h'
^3& ^w& hï kS;shla fyda hï kS;shl fldgila fyda l%shd;aul
jk fyda tlS kS;shla fyda tlS kS;shl fldgila l%shd;aul ùu
k;r jk Èkh fyda kshu lsÍu¦
^wd& hï kS;shla fyda hï kS;shl fldgila fyda kshuhla
u.ska hïlsis m%foaYhlg fyda ck fldÜGdihlg
fyda iSud fldg l%shd;aul lrùu¦ iy
^we& kshuhlska fyda l%shdjlska fyda ffk;sl mqoa.,hl=
we;s lsÍu"
hk ld¾h we;=¿j kshñ; ld¾h i|yd wkqkS;s iE§u msKsi
hïlsis ;eke;a;l=g fyda hïlsis wêldrhlg fyda n,h mjrkakd
jQ úêúOdk we;=<;a hïlsis kS;shla md¾,sfïka;=j úiska mekùu
fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkq jHjia:dfõ úêúOdk lvlsÍula
fkdjkafka h'
fï wkqjHjia:dfõ ^w& iy ^wd& fþoj, —kS;sh˜ hkakg
mj;akd kS;s o we;=<;a jkafka h'
^4& by; i|yka mßÈ jQ hï úêúOdkhla we;=<;a" mj;akd
kS;shla j,x.= yd l%shd;aul kS;shla jkafka h'
77' ^1& 82 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ iy ^2&
jeks wkqjHjia:dfõ oelafjk kshuhka lvù we;af;a o hk j. o"
wdKavql%u jHjia:dfõ kshu fldg we;s úfYaI nyq;r Pkaofhka
úkd kS;Hkql+,j iïu; l< fkdyels úêúOdk we;=<;a ù
we;af;a o hk j. o oek.ekSu msKsi iEu mk;a flgqïm;la
u mÍlaId lr ne,Su kS;sm;sjrhdf.a ld¾hh jkafka h' fï
jHjia:dj hgf;a ;u ld¾h bgq lsÍfï § kS;sm;sjrhdg fyda
kS;sm;sjrhdg iydh jkakd jQ hïlsis ks,Orfhla fõ kï Tyqg
fyda ta ld¾h bgq lsÍug wjYH ish¨ myiqlï ie,ish hq;af;a h'
jHjia:dodhl n,h
mjrd§u'
m< lrk ,o
mk;a flgqïm;a
iïnkaOfhka
kS;sm;sjrhdf.a
ld¾h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
65
^2& hïlsis mk;a flgqïm;lska 82 jeks jHjia:dfõ ^1&
jeks wkq jHjia:dfõ iy ^2& jeks wkq jHjia:dfõ oelafjk
hïlsis kshuhla lv ù we;s nj kS;sm;sjrhdf.a u;h fõ kï"
tfia ke;fyd;a hïlsis mk;a flgqïm;l hïlsis úêúOdkhla
wdKavql%u jHjia:dfõ kshu fldg we;s úfYaI nyq;r Pkaofhka
úkd kS;Hkql+,j iïu; fldg .; fkdyels nj kS;sm;sjrhdf.a
u;h fõ kï" tlS u;h kS;sm;sjrhd ckdêm;sjrhdg okajd
heúh hq;af;a h(
tfia jqj o" mk;a flgqïm;lg md¾,sfïka;=fõ § fhdackd
lrkq ,enQ ixfYdaOkhla iïnkaOfhka iajlSh u;h ta mk;a
flgqïm; md¾,sfïka;=fõ wjidk iïu;h ,nd .ekSu i|yd
ms<sfh< ù we;s wjia:dfõ § kS;sm;sjrhd úiska l:dkdhljrhd
fj; okajd heúh hq;af;a h'
78' 45[ ^1& iEu mk;a flgqïm;la u md¾,sfïka;=fõ kHdh
m;%hg we;=<;a lsÍug hg;a msßfihska ojia oyy;rlg fmr
.eiÜ m;%fha m< l< hq;af;a h' ]
^2& mk;a flgqïm;la fyda fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=j
úiska iïu; lsÍu wdKavql%u jHjia:djg iy md¾,sfïka;=fõ
ia:djr ksfhda.j,g wkql+,j isÿ l< hq;af;a h' ia:djr
ksfhda.j,ska kshu lr we;s wjia:d.; lreKq hgf;a o" tfia
kshu lr we;s wdldrhg o ljr jQ fyda ia:djr ksfhda.hla
ke;fyd;a ia:djr ksfhda. jeä .Kkla md¾,sfïka;=j úiska
w;aysgqúh yelafla h'
79' md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ,o iEu mk;a
flgqïm;l u fuys my; oelafjk wdlD;sfhys jQ iy;slhla
l:dkdhljrhd úiska iajlSh w;aik we;sj igyka l< hq;af;ah(-
—^mk;a flgqïmf;a yq~q kduh fuys i|yka lrkak& kue;s
fï mk;a flgqïm; md¾,sfïka;=j úiska h:d mßÈ iïu; lrk
,o nj fuhska iy;sl lrñ'˜
mk;a flgqïm; iïu; lrk ,oafoa hï nyq;r Pkaohlska o
ta nyq;r Pkaoh o ta iy;slfhys i|yka lrkq ,eìh yelafla h(
tfia jqj o" 82 jeks jHjia:dfõ fyda 83 jeks jHjia:dfõ
fyda 84 jeks jHjia:dfõ fyda 123 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkq
jHjia:dfõ fyda úêúOdk m%ldr mk;a flgqïm; iïu; lsÍu
i|yd úfYaI nyq;r Pkaohla wjYH jk wjia:djl § ta mk;a
flgqïm; l:dkdhljrhd úiska iy;sl l< hq;af;a ta mk;a
flgqïm; ta úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; ù we;akï muKls'
45 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 18 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 78^1& jeks wkq jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
l:dkdhljrhdf.a
iy;slh'
mk;a flgqïm;a
m< lsÍï iy mk;a
flgqïm;a yd
fhdackd iïu; lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
66
tfia ;jÿrg;a" 83 jeks jHjia:dj m%ldr mk;a flgqïm;
fyda tys hï úêúOdkhla cku; úpdrKhl § ck;dj úiska
wkqu; lsÍu wjYH jk wjia:djl" ta mk;a flgqïm; fyda ta
úêúOdkh ck;dj úiska cku; úpdrKhl § wkqu; lrkq
,nk f;la kS;sh njg m;a fkdúh hq;= nj o ta iy;slfha
i|yka úh hq;af;a h'
80' ^1& md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ,o mk;a
flgqïm;la u; l:dkdhljrhdf.a iy;slh Tyqf.a w;aik
we;sj igyka lrkq ,enQ úg fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkq
jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj th kS;sh njg m;a jkafka h'
^2& hïlsis mk;a flgqïm;la fyda hïlsis mk;a flgqïm;l
hïlsis úêúOdkhla fyda cku; úpdrKhla u.ska ck;djf.a
wkqu;h i|yd bÈßm;a lsÍug wfmalaId lrk nj wud;H
uKav,h úiska iy;sl lr we;a;d jQ wjia:djl fyda" hïlsis mk;a
flgqïm;la fyda hïlsis mk;a flgqïm;l hïlsis úêúOdkhla
fyda cku; úpdrKhl § ck;dj úiska wkqu; lsÍu wjYH
nj fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh lr we;a;d jQ wjia:djl
fyda hïlsis mk;a flgqïm;la 85 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks
wkqjHjia:dj hgf;a cku; úpdrKhla u.ska ck;dj fj;
bÈßm;a lrk wjia:djl" ta mk;a flgqïm; fyda ta úêúOdkh
ck;dj úiska cku; úpdrKhl § 85 jeks jHjia:dfõ ^3& jeks
wkqjHjia:djg wkql+,j wkqu; lr we;s nj ckdêm;sjrhd
úiska iy;sl lrkq ,enQ úg muKla ta mk;a flgqïm; fyda
ta mk;a flgqïmf;ys tlS úêúOdkh fyda kS;sh njg m;a
jkafka h' tfia wkqu; lrkq ,enQ iEu mk;a flgqïm;l u
fuys my; oelafjk wdlD;sfhys jQ iy;slhla" ckdêm;sjrhd
úiska iajlSh w;aik we;sj igyka l< hq;af;a h(-
—fï mk;a flgqïm;$úêúOdkh cku; úpdrKhl § 46[ck;dj úiska h:d mßÈ wkqu; lrk ,o nj fuhska
iy;sl lrñ'˜
tjeks iy;slhla ckdêm;sjrhd úiska mk;a flgqïm;l
igyka lsÍu -
^w& ta mk;a flgqïm; ck;dj úiska wkqu; lrk
,o cku; úpdrKfha j,x.=Ndjh wNsfhda. lrk
lsis fm;aiula bÈßm;a lrkq fkd,enQ wjia:djl"
tjeks cku; úpdrKhl j,x.=Ndjh wNsfhda.
lrk fm;aiula Bg wod< kS;sh hgf;a bÈßm;a l<
yelafla hï ld, iSudjla we;=<; o ta ld, iSudj
bl=;a ùfuka miqj o ¦
mk;a flgqïm;la
kS;sh njg m;aùu'
46 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska zzck;dj úiska h:d mßÈ wkqu; lrk ,o nj fuhska iy;sl lrñZZ hk jpk fjkqjg fuu fldgi wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
67
^wd& ta mk;a flgqïm; ck;dj úiska wkqu; lrk ,oafoa
hï cku; úpdrKhl § o ta cku; úpdrKfha
j,x.=Ndjh wNsfhda. lrk fm;aiula bÈßm;a lrkq
,enQ wjia:djl" ta cku; úpdrKh j,x.= njg
fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,eîfuka miqj o¦
ñi" fkdl< hq;af;a h']
ta iEu iy;slhla u wjidkd;aul yd ;SrKd;aul jkafka h'
ta iy;slh ms<sn|j ljr jQ fyda wêlrKhl § m%Yak fkdl<
hq;af;a h'
^3& wjia:dfpdaÑ; mßÈ ckdêm;sjrhd f.a fyda
l:dkdhljrhdf.a iy;slh mk;a flgqïm;la u; igyka lrkq
,enQ miq tu mk;a flgqïm; kS;sh njg m;a jk wjia:djl ta
mkf;ys j,x.=Ndjh ms<sn|j mÍlaId lsÍu" ta ms<sn|j u;hla
m%ldY lsÍu fyda ljr jQ fyda wdldrhlska m%Yak lsÍu lsisu
wêlrKhla fyda úksYaph wêldrhla fyda úiska fkdl<
hq;af;a h'
81' ^1& cd;sl rdcH iNdfõ 1978 wxl 7 ork úfYaI
ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNd mk; hgf;a msysgqjk ,o
yd fY%aIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl=" wNshdpkdêlrKfha
úksYaphldrjrhl=" uydêlrKfha úksYaphldrjrhl= fyda
Èid wêlrKfha úksYaphldrjrhl= jk idudðlhl=f.ka
fyda tfia jQ idudðlhkaf.ka fyda iukaú; úfYaI ckdêm;s
mÍlaIK fldñIka iNdjla úiska" hï lsis ;eke;a;l= wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr fyda miqj lrk ,o
fyda fkdlr yßk ,o hï l%shdjla fya;=fldgf.k ta ;eke;a;d
m%cd wYlakq;djkag hg;a l< hq;= hhs ks¾foaY lrkq ,nk
wjia:djl ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j& md¾,sfïka;=fõ
uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka follg fkdwvq uka;%Sjrhka
ixLHdjla mlaIj Pkaoh fokq ,en iïu; lrkq ,enQ fhdackd
iïu;hla u.ska-
^w& ta ;eke;a;d úIfhys wjqreÿ y;la fkdblaujk
ld,hla i|yd m%cd wYlakq;djka kshu lsÍu¦ iy
^wd& ta ;eke;a;d md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla kï Tyq
md¾,sfïka;=fjka fkrmSu o"
l< yelafla h'
úfYaI ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNdjla idudðlhka tla
flfkl=g jeä .Kklska iukaú; jk wjia:djl ta fldñIka
iNdj úiska lrk ,o ks¾foaYhla iïnkaOfhka fldñIka
iNdfõ idudðlhka w;r u;fNaohla jqjfyd;a idudðlhka jeä
uka;%Sjrhka fkrmSu
iy m%cd wYlakq;d
kshu lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
68
fofkl=f.a ks¾foaYh fldñIka iNdfõ ks¾foaYh jkafka h¦ tu
ks¾foaYh ish¨ ld¾h i|yd fldñIka iNdfõ ks¾foaYh f,i
ie,lsh hq;af;a h'
^2& tjeks lsisu fhdackd iïu;hla wud;H uKav,fha
wkqu;h we;sj w.%dud;Hjrhd úiska bÈßm;a lrkq ,enqjfyd;a
ñi l:dkdhljrhd úiska Ndr .ekSu fyda md¾,sfïka;=fõ kHdh
m;%fhys we;=<;a lsÍu fyda fkdl< hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ by;ska jQ úêúOdkj,g wkql=,j iïu;
lrkq ,enQ iEu fhdackd iïu;hla u; u l:dkdhljrhd úiska
fuys my; oelafjk wdlD;sfhys jQ iy;slhla ;u w;aik we;sj
igyka l< hq;= h(-
—fuu fhdackd iïu;h wdKavql%u jHjia:dfõ 81 jeks
jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j md¾,sfïka;=j úiska
h:d mßÈ iïu; lrk ,o nj fuhska iy;sl lrñ'˜
tjeks iEu iy;slhla u ish¨ ld¾h i|yd ;SrKd;aul jk
w;r" lsisu wêlrKhl § ta ms<sn|j m%Yak fkdl< hq;af;a h'
;j o" ljr jQ fyda wdldrhl fya;=jla u; lsisu wêlrKhla
fyda úksYaph wêldrhla úiska ta fhdackd iïu;fha j,x.=Ndjh
.ek úNd. lsÍu" u;hla m< lsÍu fyda ljr jQ fyda wdldrhlska
m%Yak lsÍu fyda fkdl< hq;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ —Èid wêlrKh˜ hkafkka" mj;akd
kS;sfhka we;s fldg msysgqjk ,o Èid wêlrKhla woyia
jk w;r" Èid wêlrKh úiska l%shd;aul lrk yd bgq lrk
n,;,j,g iy l¾;jHj,g wkqrEm jQ fyda idrdkql+,j
iudk jQ n,;, iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu yd bgq lsÍu i|yd
md¾,sfïka;=j úiska we;s lrkq ,eìh yels wêlrKhla o Bg
we;=<;a fõ'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
69
XII jeks mßÉfþoh
jHjia:dodhlh
wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍu
82' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla
ixfYdaOkh lsÍu i|yd jQ mk;a flgqïm;la fõ kï tfia
mßÉýkak lrkq ,nkakd jQ fyda fjkia lrkq ,nkakd jQ fyda
tl;= lrkq ,nkakd jQ úêúOdk o wdkqIx.sl ixfYdaOkhla
fjf;d;a th o" mk;a flgqïmf;ys ksYaÑ; j m%ldYs;j we;akï
ñi o ta mk;a flgqïm; wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍu
i|yd jk mk;la njg tys §¾> kdufhys úia;r fldg we;akï
ñi o ta mk;a flgqïm; md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a
fkdl< hq;af;a h'
^2& wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak lsÍu i|yd jQ mk;a
flgqïm;la fõ kï ta mk;a flgqïmf;ys wdKavql%u jHjia:dj
fjkqjg kj wdKavql%u jHjia:djla m%;sfhdackh lrk úêúOdk
we;=<;a fõ kï ñio ta mk;a flgqïm; wdKavql%u jHjia:dj
mßÉýkak fldg ta fjkqjg kj wdKavql%u jHjia:djla
m%;sfhdackh lsÍu msKsi jk mk;la njg tys §¾> kdufhys
úia;r fldg we;akï ñi o ta mk;a flgqïm; md¾,sfïka;=fõ
kHdh m;%hg we;=<;a fkdl< hq;af;a h'
^3& l:dkdhljrhdf.a u;h wkqj hïlsis mk;a flgqïm;la
fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ fyda ^2& jeks
wkqjHjia:dfõ fyda kshuhkag wkql+,j ms<sfh< ù ke;akï
ta kshuhkag wkql+, jk mßÈ ta mk;a flgqïm; ixfYdaOkh
lrkq ,enqjfyd;a ñi ta mk;a flgqïm; iïu; lr .ekSug
wjYH mshjr fkd.; hq;= hhs Tyq úiska úOdk l< hq;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ by;ska jQ úêúOdkj,g l=ula i|ykaj
;snqK o" fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ fyda ^2& jeks
wkqjHjia:dfõ fyda kshuhkag wkql+, jk mk;a flgqïm;la
md¾,sfïka;=j úiska ixfYdaOkh lsÍu kS;Hkql+, jkafka h'
tfia jqj o" tfia ixfYdaOkh lrkq ,enQ úg mk;a flgqïm; ta
kshuhkag wkql+, úh hq;af;a h'
^5& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh
lsÍu i|yd jQ fyda wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak fldg ta
fjkqjg fjk;a wdKavql%u jHjia:djla m%;sfhdackh lsÍu
i|yd jQ fyda hïlsis mk;a flgqïm;lg mlaIj fok ,o Pkao
ixLHdj fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿ uka;%S ixLHdfjka
;=fkka follg wvq fkdjqjfyd;a iy 80 jeks jHjia:dfõ fyda
79 jeks jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j" wjia:dfjdaÑ; mßÈ
ckdêm;sjrhd úiska fyda l:dkdhljrhd úiska fyda iajlSh
wdKavql%u jHjia:dj
ixfYdaOkh lsÍu
fyda mßÉýkak lsÍu
m%ldYs;j u úh hq;=
nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
70
w;aik we;sj iy;slhla tys igyka lrkq ,enQ úg ta mk;a
flgqïm; kS;sh njg m;a jkafka h'
^6& hïlsis kS;shl hïlsis úêúOdkhla" fï jHjia:dfõ
by;ska jQ kshuhkag wkql+,j mkjkq ,enqjfyd;a ñi thska
wdKavql%u jHjia:dj ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis
úêúOdkhla ixfYdaOkh fkdjkafka h ¦ mßÉýkak fkdjkafka h ¦
m%;sfhdackh fkdjkafka h' ;j o" tfia ixfYdaOkh jkakdla
fia fyda mßÉýkak jkakdla fia fyda m%;sfhdackh jkakdla fia
fyda fkdie,lsh hq;af;a h' ;j o" tfia w¾: ksrEmKh fkdl<
hq;af;a h ¦ f;areï fkd.; hq;af;a h'
^7& fï mßÉfþofhys —ixfYdaOkh˜ hkakg mßÉýkak lsÍu"
fjkia lsÍu iy tl;= lsÍu o we;=<;a fõ'
83' 82 jeks jHjia:dfõ úêúOdkhkays mgyeksj l=ula
i|ykaj we; o -
^w& 1 jeks" 2 jeks" 3 jeks" 6 jeks" 7 jeks" 8 jeks" 9 jeks" 10
jeks iy 11 jeks jHjia:dj, fyda fï jHjia:dfjys
fyda úêúOdk ixfYdaOkh lsÍu i|yd jQ fyda
mßÉýkak fldg m%;sfhdackh lsÍu i|yd jQ fyda ta
jHjia:dj, hï úêúOdkhlg wkkql+, jkakd jQ
fyda mk;a flgqïm;lg ¦ iy
^wd& 30 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ
ke;fyd;a 62 jeks jHjia:dfõ 2& jeks wkqjHjia:dfõ
úêúOdk ixfYdaOkh lsÍu fyda mßÉýkak fldg
m%;sfhdackh lsÍu fyda i|yd jQ ke;fyd;a ta
úêúOdkj,g wkkql+, jkakd jQ o" wjia:dfjdaÑ;
mßÈ ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h idjqreoaola blaujd
§¾> lrkakd jQ ke;fyd;a md¾,sfïka;=j mj;akd
ld,h idjqreoaola blaujd §¾> lrkakd jQ o mk;a
flgqïm;lg"
mlaIj fok ,o Pkao ixLHdj ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o
we;=¿j& uq¿ uka;%S ixLHdfjka ;=fkka follg wvq fkdfõ
kï o" cku; úpdrKhl § th ck;dj úiska wkqu; fldg
we;akï o" 80 jeks jHjia:djg wkql+,j ckdêm;sjrhd úiska
tys iy;slhla iajlSh w;aik we;sj igyka fldg we;akï o" ta
mk;a flgqïm; kS;sh njg m;a jkafka h'
84' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla
ixfYdaOkh lsÍu i|yd fyda wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak
fldg m%;sfhdackh lsÍu i|yd fyda fkdjk" tfy;a wdKavql%u
jHia:dfõ hïlsis úêúOdkhlg wkkql+, jQ mk;a flgqïm;la"
82 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkq jHjia:dfõ fyda ^2& jeks
we;eï mk;a
flgqïm;a cku;
úpdrKhl § wkqu;
lsÍu'
wdKavql%u jHia:djg
wkkql+, mk;a
flgqïm;a'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
71
wkq jHjia:dfõ fyda kshuhkag wkql+,j l%shd fkdfldg
md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a l< yelafla h'
^2& mk;a flgqïm;la fï jHjia:dfõ kshñ; úfYaI nyq;r
Pkaofhka iïu; lsÍug wfmalaId lrkq ,nk nj wud;H
uKav,h úiska iy;sl fldg we;a;d jQ fyda mk;a flgqïm;la
tlS úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; l< hq;= nj fY%aIaGdêlrKh
;SrKh fldg we;a;d jQ fyda wjia:djl ta mk;a flgqïm;g mlaIj
fok ,o Pkao ixLHdj ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿
uka;%S ixLHdfjka ;=fkka follg wvq fkdfõ kï iy 80 jeks
jHjia:dfõ fyda 79 jeks jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j"
wjia:dfpdaÑ; mßÈ ckdêm;sjrhd úiska fyda l:dkdhljrhd
úiska fyda tys iy;slhla iajlSh w;aik we;sj igyka lrkq
,enQ úg muKla ta mk;a flgqïm; kS;sh njg m;a jkafka h'
^3& tjeks mk;a flgqïm;la kS;shla f,i mkjkq ,enQ úg ta
mk;ska wdKavql%u jHjia:dj ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dfõ
hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh fkdjkafka h¦ mßÉýkak
fkdjkafka h¦ m%;sfhdackh fkdjkafka h'
;j o" ta mk;ska wdKavql%u jHjia:dj ke;fyd;a wdKavql%u
jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh jkakdla fia fyda
mßÉýkak jkakdla fia fyda m%;sfhdackh jkakdla fia fyda
fkdie,lsh hq;af;a h¦ ;j o" tfia w¾: ksrEmKh fkdl<
hq;af;a h¦ f;areï fkd.; hq;af;a h' tjeks mk;la meñK
Pkaoh fokakd jQ uka;%Sjrhkaf.a nyq;r Pkafohka" bkamiqj
mßÉýkak l< yelafla h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
72
XIII jeks mßÉfþoh
cku; úpdrKh
85' 1& cku; úpdrKhla u.ska ck;dj fj; bÈßm;a lsÍug
wfmalaId lrk mk;a flgqïm;la njg fyda mk;a flgqïm;l
úêúOdkhla njg wud;H uKav,h úiska iy;sl fldg
we;a;d jQ iEu mk;a flgqïm;la u fyda mk;a flgqïm;l iEu
úêúOdkhla u o cku;úpdrKhl § ck;djf.a wkque;sh ,eìh
hq;= mk;a flgqïm;la njg fyda mk;a flgqïm;l úêúOdkhla
njg fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh fldg we;a;d jQ iEu mk;a
flgqïm;la u fyda mk;a flgqïm;l iEu úêúOdkhlau o ta
mk;a flgqïm;lg mlaIj fok ,o Pkao ixLHdj ^fkdmeñKs
uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿ uka;%S ixLHdfjka ;=fkka follg
wvq fkdfõ kï" ckdêm;sjrhd úiska cku; úpdrKhla u.ska
ck;dj fj; bÈßm;a l< hq;af;a h'
47 [ 86 ^2& bj;a lrk ,§' ]
^3& cku; úpdrKhla u.ska ck;dj fj; bÈßm;a lrk
,o hï mk;a flgqïm;la fyda hï mk;a flgqïm;l hï
úêúOdkhla fyda ta cku; úpdrKfha § fok ,o j,x.= Pkao
ixLHdfjka taldka; nyq;r Pkaohlska wkqu; lrkq ,enqjfyd;a"
ta mk;a flgqïm; fyda ta úêúOdkh fyda ck;dj úiska wkqu;
lrk ,o fia ie,lsh hq;af;a h(
tfia jqj o" fok ,o j,x.= Pkao ixLHdfõ uq¿ .Kk Pkao
ysñ kduf,aLkfha we;=<;a Pkao ysñhkaf.a uq¿ ixLHdfjka
;=fkka folla fkdblaujk wjia:djl §" Pkao ysñhkaf.a uq¿
ixLHdfjka ;=fkka tllg fkdwvq ixLHdjl Pkaofhka ta mk;a
flgqïm; fyda úêúOdkh wkqu; lrkq ,enqjfyd;a muKla ta
mk;a flgqïm; fyda úêúOdkh ck;dj úiska wkqu; lrk ,o
fia ie,lsh hq;af;a h'
86' ckdêm;sjrhdf.a u;h wkqj cd;sl jeo.;alulska
hqla; hhs Tyq i,lkakd jQ hï ldrKhla 85 jeks jHjia:dfõ
úêúOdkj,g hg;aj ckdêm;sjrhd úiska cku; úpdrKhla
u.ska ck;dj fj; bÈßm;a l< yelafla h'
87' ^1& iEu cku; úpdrKhla u ue;sjrK flduidßiajrhd
úiska meje;aúh hq;= w;r Tyq úiska tys m%;sM,h ckdêm;sjrhd
fj; oekqï Èh hq;af;a h'
mk;a flgqïm;a
cku; úpdrKhla
u.ska ck;dj fj;
bÈßm;a lsÍu'
cd;sl jeo.;alulska
hq;a ldrKd cku;
úpdrK u.ska
ck;dj fj; bÈßm;a
lsÍu'
47 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 19 jeks j.ka;sh u.ska 85 jk jHjia:dffõ ^2& jk wkqjHjia:dj bj;a lrk ,§'
ld¾h úOdkh
i|yd md¾,sfïka;=j
úêúOdk fhÈh hq;=
nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
73
^2& cku; úpdrK u.ska mk;a flgqïm;a iy cd;sl
jeo.;alulska hq;a ldrKd ck;dj fj; bÈßm;a lsÍu i|yd
jQ ld¾h úOdkh ms<sn| iy tjeks cku; úpdrKhl § Ndú;
l< hq;= Pkaoysñ kduf,aLk ms<sn| ish¨ lreKq i|yd o" ta yd
iïnkaO jerÈ kshu fldg oelaùu yd ta jerÈ i|yd jQ o~qjï
kshu fldg oelaùu i|yd o" Bg wjYH fyda wdkqIx.sl fjk;a
ish¨ lreKq i|yd o" md¾,sfïka;=j úiska kS;s mekùfuka
úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
74
XIV jeks mßÉfþoh
Pkao n,h" Pkao úuiSï yd ue;sjrK
88' u;= oelafjk úêúOdk wkqj Pkao n,h wysñ fõ kï
ñi" iEu ;eke;af;la u ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao
úuiSfï § iy md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï
ue;sjrKfha § Pkao ysñhl= ùug fyda hïlsis cku; úpdrKhl
§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila jkafka h(
tfia jqj o" tjeks lsisu ;eke;a;l=g Tyqf.a ku WÑ;
Pkaoysñ kduf,aLfkhys we;=<;a lr we;akï ñi Pkaoh §ug
ysñlu fkd,eìh hq;af;a h'
89' ^w& hïlsis ;eke;af;la Y%S ,xldfõ mqrjeisfhla fkdfõ
kï" ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul
§ fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl
§ fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug
fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^wd& hïlsis ;eke;af;la 101 jeks jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a
kS;sfhka ksYaph fldg we;s iqÿiqlï ,eîfï Èkfha § wgf<dia
úh iïmQ¾K lr fkdue;s kï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd
f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda
cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiqfila fkdjkafka h'
^we& hïlsis ;eke;af;la isysúl, ;eke;a;l= f,i Y%S
,xldfõ n,mj;akd hïlsis kS;shla hgf;a ;SrKh lrkq ,en
isà kï fyda úksYaph lrkq ,en isà kï fyda ta ;eke;a;d
ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul § fyda
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda
Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda
iqÿiafila fkd jkafka h'
^wE& hïlsis ;eke;af;la wjqreÿ follg fkdwvq ld,hla
nkaOkd.dr.; lsÍfuka o~qjï l< yels jrolg ljr jQ fyda
wêlrKhla úiska jrolre lrkq ,eîfuka miqj kshu lrk
,o yh udihlg fkdwvq ld,hlg ljr jQ fyda wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsÍfï o~qjula ú¢ñka isà kï ke;fyd;a .; jQ
i;a wjqreÿ ld,h ;=< ta o~qju iïmQ¾Kfhka u ú| isáfha kï
ke;fyd;a urK oKavkhg hg;aj isà kï ke;fyd;a tjeks
oKavk kshuhla lshdfõ fhoùu fjkqjg yh udihlg fkdwvq
ld,hlg nkaOkd.dr.; lsÍfï o~qjula ú¢ñka isà kï
ke;fyd;a .; jQ i;a wjqreÿ ld,h ;=< ta o~qju iïmQ¾Kfhka
ú| isáfha kï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï
Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï
Pkao ysñhl= ùfï
whs;sjdislu'
Pkao n,h wysñùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
75
ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl
§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h(
tfia jqj o" fï fþoh hgf;a kqiqÿiail= jQ ljr jQ fyda
;eke;a;l=g fldkafoais rys; iudjla fok ,oafoa kï" ta iudj
ÿka Èkfha isg ta kqiqÿiqlu ke;s ù hkafka h'
^b& i& hïlsis ;eke;a;l= 1946 ,xld md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdciNd wd{dfõ 52 jeks j.ka;sfha ^1& jeks Wmj.ka;sh fyda 53
jeks j.ka;sh fyda hgf;a hïlsis jrolg fyda tlS j.ka;s folska
ljr j.ka;shla fyda hgf;a hïlsis jrolg wkqrEm jkakd jQ o"
cku; úpdrK fyda ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSfï Pkao
úuiSu fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSfï
ue;sjrK fyda iïnkaOfhka ;;ald,fha n,mj;akd kS;sh
hgf;a jQ o jrolg fyda jrolre lrkq ,enqjfyd;a wka;su jrg
tfia jrolre lrkq ,enQ Èk mgka i;a j¾Ihla bl=;a ù ke;akï
ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul §
fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;aÍfï ue;sjrKhl §
fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug
fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^ii& hï lsis ;eke;a;l= 1946 ,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdciNd wd{dj hgf;a ¥IK l%shdjlg fyda tlS hïlsis ¥IK
lshdjlg wkqrEm jkakd jQ o" cku; úpdrK fyda ckdêm;sjrhd
f;dard m;a lr .ekSfï Pkao úuiSu fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lr .ekSfï ue;sjrK fyda iïnkaOfhka ;;ald,fha
n,mj;akd kS;sh hgf;a jQ o jrolg fyda jrolre lrkq
,enqjfyd;a wka;su jrg tfia jrolre lrkq ,enQ Èk mgka i;a
j¾Ihla bl=;a ù ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a
lsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard
m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku;
úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^iii& hïlsis ;eke;a;l= 1946 ,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdciNd wd{dj hgf;a fyda cku; úpdrK fyda ckdêm;sjrhd
f;dard m;alr .ekSfï Pkao úuiSu fyda md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSfï ue;sjrK fyda iïnkaOfhka
;;ald,fha n,mj;akd hïlsis kS;shla hgf;a fyda hïlsis ¥IK
l%shdjlg wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ miq
úksYaphldrjrhl= úiska jrolre nj ks.ukh fldg jd¾;d
lrkq ,enqjfyd;a wka;su jrg tfia jd¾;d lrkq ,enQ Èk mgka
i;a j¾Ihla bl=;a ù ke;akï" ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd
f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda
cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
76
^iv& hïlsis ;eke;a;l= w,a,ia mkf;a úêúOdk hgf;a
fyda u;= mkjkq ,nkakd jQ o" w,a,ia mk;g wkqrEm jkakd
jQ o" hïlsis kS;shl úêúOdk hgf;a fyda w,a,ia fpdaokdjlg
jrolre lrkq ,enqjfyd;a fyda jrolre hhs ;SrKh lrkq
,enqjfyd;a fyda wka;su jrg tfia jrolre lrkq ,enQ fyda
jrolre hhs ;SrKh lrkq ,enQ Èk mgka i;a j¾Ihla bl=;a ù
ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao
úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï
ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl §
Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^B& ^i& hïlsis ;eke;a;l= m<d;a md,k wdh;k Pkao úuiSï
wd{d mkf;a 77 jeks j.ka;sfha mgka 82 jeks j.ka;sh f;la
jQ ^ta j.ka;s fol u we;=¿j& j.ka;sj, úêúOdk hgf;a jQ
jrolg fyda tlS j.ka;s hgf;a hïlsis jrolg wkqrEm
jkakd jQ o" u;= mkjkq ,nkakd jQ hïlsis kS;shla hgf;a jQ
o jrolg fyda jrolre lrkq ,enqjfyd;a tfia wka;su jrg
jrolre lrkq ,enQ Èk mgka mia j¾Ihla bl=;a ù ke;akï ta
;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul §
fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl
§ fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug
fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^ii& hïlsis ;eke;a;l= uyck wdh;k ^¥IK je<elaùfï&
wd{d mkf;a 2 jeks iy 3 jeks j.ka;sj, úêúOdk hgf;a
jrolg fyda tlS jrog wkqrEm jkakd jQ o" u;= mkjkq ,nkakd
jQ hïlsis kS;shla hgf;a jQ o jrolg fyda jrolre lrkq
,enqjfyd;a tfia wka;su jrg jrolre lrkq ,enQ Èk mgka mia
j¾Ihla bl=;a ù ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a
lsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard
m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku;
úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafkah'
^W& i& hïlsis ;eke;a;l= 1946 ,xld md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdciNd wd{dj hgf;a kS;s úfrdaë l%shdjlg fyda cku;
úpdrK iïnkaOfhka ke;fyd;a ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr
.ekSfï Pkao úuiSu fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a
lr .ekSfï ue;sjrK iïnkaOfhka ;;ald,fha n,mj;akd
kS;sh hgf;a jQ o" by; lS kS;s úfrdaë l%shdjlg wkqrEm jkakd
jQ o jrolg fyda jrolre lrkq ,enqjfyd;a tfia wka;su jrg
jrolre lrkq ,enQ Èk mgka ;=ka j¾Ihla bl=;a ù ke;akï ta
;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul §
fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl
§ fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug
fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
77
^ii& hïlsis ;eke;a;l= 1946 ,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdciNd wd{dj hgf;a kS;s úfrdaë l%shdjlg fyda cku;
úpdrK iïnkaOfhka ke;fyd;a ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr
.ekSfï Pkao úuiSu fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a
lr .ekSfï ue;sjrK fyda iïnkaOfhka ;;ald,fha n,mj;akd
hïlsis kS;shla hgf;a kS;s úfrdaë l%shdjlg fyda wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ miq úksYaphldrjrhl= úiska
jrolre nj ks.ukh fldg jd¾;d lrkq ,enqjfyd;a wka;su
jrg tfia jd¾;d lrkq ,enQ Èk mgka ;=ka j¾Ihla bl=;a ù
ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao
úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï
ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl
§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^W!& hïlsis ;eke;a;l= úIfhys m%cd wYlakq;d kshu lsÍu
i|yd jQ fhdackd iïu;hla 81 jeks jHjia:dj wkqj iïu;
lrkq ,en" ta fhdackd iïu;fhys oelafjk m%cd wYlakq;d
ld,iSudj wjika ù fkdue;s kï" ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd
f;dard m;alsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda
cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^t& ^i& hïlsis ;eke;a;l= oKav kS;s ix.%yfha 188 jeks
j.ka;sfha mgka 201 jeks j.ka;sh f;la jQ ^ta j.ka;s fol
u we;=¿j& j.ka;sj, úêúOdk hgf;a jQ hï jrolg fyda tlS
j.ka;s hgf;a hï jrolg wkqrEm jkakd jQ o" u;= mkjkq
,nkakd jQ kS;shla hgf;a jQ o fjk;a jrolg fyda jrolre
lrkq ,enqjfyd;a tfia jrolre lrkq ,enQ Èk mgka i;a j¾Ihla
bl=;a ù ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï
Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï
ue;sjrKhl § fyda Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl
§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^ii& hïlsis ;eke;a;l= 81 jeks jHjia:dfõ ksYaÑ;j i|yka
idudðlhdf.ka fyda idudðlhkaf.ka iukaú; hï úfYaI
ckdêm;s fldñIka iNdjlg my; i|yka fya;=jlska" tkï -
^1& ta fldñIka iNdj úiska ksl=;a lsÍug kS;sfhka
n,h mejÍ we;s hï is;dishl i|yka fõ,dfõ § iy
ia:dkfha § ta fldñIka iNdj bÈßfha fmkS isàu"
fldñIka iNdfõ u;h wkqj idOdrK jQ fya;=jla
fkdue;sj" meyer yeÍfï fya;=fjka¦ fyda
^2& m%;s{d §u fyda Èjqreï §u m%;slafIam lsÍfï fyda ta
fldñIka iNdj úiska úNd. lrkq ,eîug úOdk
lrkq ,en we;s ldrKdj,g wod<j ta ;eke;a;df.ka
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
78
wikq ,nk hï m%Yakhlg" fldñIka iNdfõ u;h
wkqj idOdrK jQ fya;=jla fkdue;sj" ms<s;=re §u
m%;slafIam lsÍfï fyda meyer yeÍfï fyda fya;=fjka¦
fyda
^3& ta fldñIka iNdj úiska úNd. lrkq ,eîug we;s
hï hï ldrKd ms<sn|j i;Hh oek .ekSu i|yd ta
fldñIka iNdfõ u;h wkqj wjYH jkakd jQ o" ta
;eke;a;df.a ika;lfhys fyda n,fhys ;sfnkakd jQ
o" hï f,aLkhla fyda fohla" fldñIka iNdfõ u;h
wkqj idOdrK jQ fya;=jla fkdue;sj" ta fldñIka
iNdj fj; bÈßm;a lsÍu fyda fmkajd isàu m%;slafIam
lsÍfï fyda meyer yeÍfï fya;=fjka"
wmydi lsÍfï fyda wf.!rj lsÍfï fyda jrolg jrolre lrkq
,enQ Èk mgka i;a j¾Ihla bl=;a ù ke;akï" ta ;eke;a;d
ckdêm;sjrhd f;dard m;a lsÍfï Pkao úuiSul § fyda
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda
Pkao ysñhl= ùug fyda cku; úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda
iqÿiafila fkdjkafka h'
^ta& hïlsis ;eke;a;l= 48
[wjia:dfjdaÑ; mßÈ 116 jeks
jHjia:dj fyda IIIwe jHjia:dj] hgf;a kqiqÿiail= ùfï
ld,iSudj bl=;a ù ke;akï ta ;eke;a;d ckdêm;sjrhd f;dard
m;a lsÍfï Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard
m;a lsÍfï ue;sjrKhl § fyda Pkaoysñhl= ùug fyda cku;
úpdrKhl § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
90' 91 jeks jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a kqiqÿiail= jqjfyd;a
ñi Pkao n,h ysñ iEu ;eke;af;la u md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=
jYfhka f;dard m;alr .kq ,eîug iqÿiafila jkafka h'
91' ^1& ^w& hïlsis ;eke;a;l= 89 jeks jHjia:dfõ olajd
we;s ljr jQ fyda kqiqÿiqlulg hg;a fõ kï ke;fyd;a
tjeks kqiqÿiqlulg Ndck jqjfyd;a ta ;eke;a;d md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lr .kq ,eîug fyda
md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug
fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^wd& hïlsis ;eke;af;la -
^i& uy ue;sjrKhl § ue;sjrK fldÜGdi tllg
jeä .Kklg f;dard m;a lr .kq ,eîu msKsi
48 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 6 jeks j.ka;sh u.ska —116 jeks jHjia:dj˜ hk jpk yd b,lalï fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jYfhka
f;dard m;a lr.kq
,eîug kqiqÿiqlï'
md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jYfhka
f;dard m;a lr.kq
,eîug iqÿiqlï'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
79
uka;%SOQrdfmalaIlhl= jYfhka kdufhdackd lrkq
,en isà kï ¦
^ii& hïlsis ue;sjrK fldÜGdihla i|yd f;dard m;a
lr .kq ,eîu msKsi ms<s.;a foaYmd,k mlaI fyda
iajdëk lKavdhï fyda tllg jeä .Kkla úiska
uka;%SOQrdfmalaIlhl= jYfhka kdu fhdackd lrkq
,en isà kï ¦
^iii& tla ue;sjrK fldÜGdihla i|yd uka;%SOQrdfmalaIlhl=
jYfhka kdufhdackd lrkq ,en" ta ue;sjrK
fldÜGdi i|yd meje;afjk ue;sjrKh ksu ùug
fmr" fjk;a ue;sjrK fldÜGdihla i|yd f;dard
m;a lr .kq ,eîu msKsi uka;%SOQrdfmalaIlhl=
jYfhka kdu fhdackd lrkq ,en isà kï¦ fyda
^iv& md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl=j isáh §" 70 jeks
jHjia:dfõ ^7& jeks wkqjHjia:dfõ fyda 155 jeks
jHjia:dfõ ^4& jeks wkqjHjia:dfõ ^i& jeks fþofha
oelafjk wjia:d.; lreKq hgf;a yer" ljr jQ fyda
ue;sjrK fldÜGdihla i|yd f;dard m;a lr .kq
,eîu msKsi uka;%SOQrdfmalaIlhl= jYfhka kdu
fhdackd lrkq ,en isà kï"
ta ;eke;a;d md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a
lr .kq ,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy
md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^we& hïlsis ;eke;af;la ckrcfha ckdêm;sjrhdj isà
kï ta ;eke;a;d md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard
m;a lr .kq ,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy
md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^wE& ^i& wêlrK ks,Orfhla¦
^ii& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;=
flduidßiajrhd¦
^iii& md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd yd Tyqf.a
ld¾h uKav,fha idudðlfhla¦
^iv& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ idudðlfhla ¦
49[^ivw& m<d;a rdcH fiajd fldñIka iNdfõ
idudðlfhla¦ ]
49 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7^1& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
80
50[^v& 41w jHjia:dfõ ^1& jk wkqjHjia:dfõ ^b&
fþofha i|yka md¾,sïka;= uka;%Sjrhl= fkdjk
jHjia:dodhl iNdfõ idudðlhl=¦ ]50[ ^vw& 41wd jHjia:dfõ Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka
fldñIka iNdj, idudclhl=¦ ]50[ ^vwd& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd¦ ]
^vi& ú.Kldêm;sjrhd¦
51[^vii& 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èkg l,ska we;s lrk
,o Oqrhla jQ o" 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èk §"
jegqma mßudKfhys wdrïNl jegqm" j¾Ihlg re' 6"720
g fkdwvq jQ ke;fyd;a bka miqj isÿ lrk ,o hï
jegqma mßudK m%;sfYdaOkhla hg f;a tlS wdrïNl
jegqmg wkqrEm fjk;a hï jd¾Isl jegqma m%udKhla
jQ o 52[hï Oqrhla orkakd jQ" rcfha ks,Orfhla fyda
Y%S ,xld rdcH ú.Kk fiajfha idudðlfhla] ¦
^viii& 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èkg miqj we;s lrk
,o Oqrhla jQ o" Oqrh we;s lrk Èkfha § jegqma
mßudKfhys wdrïNl jegqm ^vii& jk úIhfhys
i|yka Oqrhlg ta Èkfha § wod< jQ jegqma mßudKfhys
wdrïNl jegqmg ke;fyd;a bka miqj isÿ lrk ,o
hï jegqma mßudK m%;sfYdaOkhla hgf;a m<uq i|yka
l< wdrïNl jegqm wkqrEm fjk;a hï jd¾Isl
jegqma m%udKhlg fkdwvq jQ o 53[hï Oqrhla orkakd
jQ" rcfha ks,Orfhla fyda Y%S ,xld rdcH ú.Kk
fiajfha idudðlfhla] ¦ ]54[^viiiw& 1988 fmnrjdß ui 01 jeks Èkg miqj we;s lrk
,o Oqrhla jQ o" Oqrh we;s lrk ,o Èkfha § ta Oqrfha
jegqma mßudKfhys wdrïNl jegqm" md¾,sfïka;=j
úiska fhdackd iïu;hla u.ska ;SrKh lrkq ,enQ
jegqmg ke;fyd;a bka miqj isÿ lrk ,o hï jegqma
mßudK m%;sfYdaOkhla hgf;a tlS wdrïNl jegqmg
wkqrEm jk fjk;a hï jd¾Isl jegqma m%udKhlg
fkdwvq jQ o hï Oqrhla orkakd jQ" m<d;a rdcH
fiajfha ks,Orfhla ¦]
50 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 20^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^V&" ^Vw& yd ^Vwe& jeks wkqfþo fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
51 - kj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^vii&" ^viii&" ^ix& iy ^x& jeks úIhhka fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
52 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 20^2& jeks j.ka;sh u.ska —hï Oqrhla orkakd jQ rcfha ks,Orfhla˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
53 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 20^3& jeks j.ka;sh u.ska —hï Oqrhla orkakd jQ rcfha ks,Orfhla˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
54 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7^4& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
81
^ix& 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èkg l,ska we;s lrk ,o
Oqrhla jQ o" 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èk § jegqma
mßudKfhys wdrïNl jegqm" j¾Ihlg re' 7"200g
fkd wvq jQ ke;fyd;a bka miqj isÿ lrk ,o hï
jegqma mßudK m%;sfYdaOkhla hgf;a tlS wdrïNl
jegqmg wkqrEm fjk;a hï jd¾Isl jegqma m%udKhla
jQ o hï Oqrhla orkakd jQ rdcH ixia:d ks,Orfhla ¦
^x& 1970 fkdjeïn¾ ui 18 jeks Èkg miqj we;s lrk ,o
Oqrhla jQ o Oqrh we;s lrk Èkfha § jegqma mßudKfhys
wdrïNl jegqm ^ix& jk úIhfhys i|yka Oqrhlg ta
Èkfha § wod< jQ jegqma mßudKfhys wdrïNl jegqmg
ke;fyd;a bka miqj isÿ lrk ,o hï jegqma mßudK
m%;sfYdaOkhla hgf;a m<uq i|yka l< wdrïNl
jegqmg wkqrEm fjk;a hï jd¾Isl jegqma m%udKhlg
fkd wvq jQ o hï Oqrhla orkakd jQ rdcH ixia:d
ks,Orfhla ¦
^xi& hqoaO yuqodfõ ks;H n,ldfha idudðlfhla" kdúl
yuqodfõ ks;H n,ldfha idudðlfhla fyda .=jka
yuqodfõ ks;H n,ldfha idudðlfhla ¦ fyda
^xii& fmd,sia ks,Orfhla fyda fmd,sia ld¾h bgq lrkakd
jQ rcfha ks,Orfhla ¦]55[^xiii& fjk;a rgl o mqrjeishl= jk Y%S ,xldfj
mqrjeishl=¦ ]
hk fï wh w;=frka lsisu ;eke;af;l= md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhl=
jYfhka f;dard m;alr .kq ,eîug fyda md¾,fïka;=fõ wiqka
.ekSug iy md¾,sfïka;=fõ§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila
fkdjkafkah'
^b& rch úiska fyda rdcH ixia:djla úiska ke;fyd;a rch
fjkqfjka fyda rdcH ixia:djla fjkqfjka t<U we;a;d jQ hïlsis
.súiqulg hïlsis ;eke;a;l=f.a hï wdldrhl iïnkaO;djla
;sîu md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lr .kq
,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy md¾,sfïka;=fõ §
Pkaoh §ug fyda kqiqÿiqlula hhs md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka
kshu lrkq ,efí o" tjeks .súiqulg ta wdldrfha iïnkaO;djla
we;s ;eke;af;la md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard
m;a lr .kq ,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy
md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
55 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 20^4& j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
82
^B& hïlsis ;eke;af;la jia;= Nx.;ajhg m;ajQjl= njg
m%ldY lrkq ,en ksoyia fkdlrk ,o jia;= Nx.;ajhg m;a
jQfjla fõ o" ta ;eke;a;d md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka
f;dard m;a lr .kq ,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug
iy md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^W& hïlsis ;eke;a;l= by;ska jQ j¾I y; ;=< § ksis
n,h we;s wêlrKhla úiska fyda úfYaI ckdêm;s mÍlaIK
fldñIka iNdjla úiska fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka
ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug
fmr jHia:dodhlfha uka;%Sjrhl= jYfhka ;uka .kakd ;SrKh
flfrys n,mEula we;s lsÍug fok ,o w,a,ila fyda ;=gq m~qrla
fyda ms<s.;a ;eke;a;l= njg úksYaph lrkq ,en isà kï ta
;eke;a;d md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lr .kq
,eîug fyda md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ
§ Pkaoh §ug fyda iqÿiafila fkdjkafka h'
^2& jD;a;Sh iñ;shla úiska fyda fjk;a ixúOdkhla úiska
fyda yqfola Èú meje;au msKsi fokq ,nk §ukdjla fyda lrkq
,nk fjk;a f.ùula fyda md¾,sfïka;=fõ hïlsis uka;%Sjrhl=
úiska ms<s.kq ,enqjfyd;a ta ms<s.ekSu fï jHjia:dfõ ^1& jeks
wkqjHjia:dfõ ^W& fþofhys ld¾h i|yd w,a,ila fyda ;=gq
m~qrla ms<s.ekSula jYfhka fkdie,flkafka h'
92' Pkao ysñhl= ùug iqÿiqlï,;a iEu ;eke;af;la u" ta
;eke;a;d -
^w& jhi wjqreÿ 56 [;siamy ^35&] iïmQ¾K lr fkdisàu¦
^wd& 91 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^wE&" ^b&"
^B& fyda ^W& fþo hgf;a md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=
f,i f;dard m;a lr .ekSug kqiqÿiail= ùu¦
57[^we& Tyq" ck;dj úiska ckdêm;s Oqrhg fojrla f;dard
m;a fldg .kq ,en ;sîu¦]
^wE& 38 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ ^b&
fþofha úêúOdk hgf;a ckdêm;s Oqrfhka bj;a
lrkq ,en isàu" hk kqiqÿiqlïj,ska ljr jQ fyda
kqiqÿiqlulg hg;aj isà kï ñi" ckdêm;sjrhd
jYfhka f;dard m;a lr .kq ,eîug iqÿiafila
jkafka h'
56 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 21 jeks j.ka;sh u.ska z;syZ hk jpkh fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
57 - oywg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkh u.ska bj;a lrk ,o 92^we& wkqjHjia:dj oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 21^2& jeks j.ka;sh u.ska we;=,;a lrk ,§'
ckdêm;sjrhd
jYfhka f;dard
m;alr .ekSug
kqiqÿiqlï
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
83
93' ckrcfha ckdêm;sjrhd iy md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lr .ekSu i|yd o" cku;úpdrKj, § o" Pkaoh §u
ksoyiaj o" iudkj o" ryfia o" úh hq;af;a h'
94' ^1& ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu msKsi mj;ajkq
,nk Pkao úuiSfï § iEu Pkaoodhlhl= úiska u hïlsis
wfmalaIlhl=g iajlSh Pkaoh §fï § -
^w& Pkao úuiSu i|yd wfmalaIlhka ;sfokl= bÈßm;aj
we;s wjia:djl" Tyqf.a fojk ukdmh oelaúh
yelafla h¦ ;j o"
^wd& Pkao úuiSu i|yd wfmalaIlhka ;sfokl=g jvd
bÈßm;aj we;s wjia:djl Tyqf.a fojk iy ;=kajk
ukdmh oelaúh yelafla h'
^2& fok ,o j,x.= Pkao ixLHdfjka foflka tllg jeä
Pkao ixLHdjla ,enQ wfmalaIlhl= fjf;d;a ta wfmalaIlhd
ckdêm;sjrhd jYfhka f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldY
l< hq;af;a h'
^3& fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dj hgf;a
wfmalaIlhl= f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldY fkdlrk ,o
wjia:djl jeä u Pkao ixLHdj yd fojk jeä u Pkao ixLHdj
,nd.;a wfmalaIlhka yer" fiiq wfmalaIlhd fyda wfmalaIlhka
;r.fhka bj;a fldg -
^w& tfia ;r.fhka bj;a lrk ,o wfmalaIlhl=g
Pkaoh ÿka tla tla Pkaoodhlhdf.a fojk ukdmh
b;sß wfmalaIlhka fofokdf.ka tla flkl=g §
we;akï th ta wfmalaIlhdg fok ,o Pkaohla
f,i .Kka f.k ^2& jeks wkqjHjia:dj hgf;a
Tyqf.a jdishg .Kka lrk ,o Pkao ixLHdjg
tl;= l< hq;af;a h¦ ;j o"
^wd& ^w& fþoh hgf;a fojk ukdmh .Kka .kq fkd,enQ
ta fþofhys i|yka tla tla Pkaoodhlhdf.a ;=kajk
ukdmh b;sß wfmalaIlhka fookdf.ka tlaflkl=g
§ we;akï th ta wfmalaIlhdg fok ,o Pkaohla
f,i .Kka f.k w& fþoh yd 2& jeks wkqjHjia:dj
hgf;a Tyqf.a jdishg .Kka lrk ,o Pkao ixLHdjg
tl;= l< hq;af;a h'
Pkaoh §u ksoyiaj"
iudkj iy ryfia
úh hq;= nj
ckdêm;sjrhd f;dard
m;a lr .ekSu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
84
tfia .Kka lrk ,o Pkao ixLHdfjka nyq;r Pkaoh ,nk
wfmalaIlhd ckdêm;sjrhd jYfhka f;dard m;a lr .kakd
,oehs m%ldY l< hq;af;a h'
^4& wfmalaIlhka fookl= fyda Bg jeä ixLHdjla úiska ,nd
.kakd ,o Pkao ixLHd w;r iudk;ajhla we;s úg yd ta Pkao
ixLHdjkag tla Pkaohla tl;= lsÍfuka -
^w& fï jHjia:dj hgf;a f;dard m;a lr .kakd ,oehs
m%ldY l< hq;af;a ljr wfmalaIlhl= o ke;fyd;a
^wd& fï jHjia:dj hgf;a bj;a fkdl< hq;af;a ljr
wfmalaIlhl= o"
hkak ;SrKh jk wjia:djl tu ;SrKh lsÍfï ld¾hh
i|yd tu w;sf¾l Pkaoh fokq ,enQ wfmalaIlhd f,i ie,lsh
hq;af;a lskï wfmalaIlhd oehs ;SrKh lsÍu l=im;a we§fuka
l< hq;af;a h'
95' ^1& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùfuka
miqj udi ;=kla we;=<;" ue;sjrK fldÜGdi iSud ks¾Kh
lsÍu i|yd iSud ks¾Kh fldñIka iNdjla ckdêm;sjrhd
úiska m;a l< hq;af;a h' ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,nk"
foaYmd,k lghq;=j, ksr;j fkdisákakd jQ ;eke;a;ka jYfhka
ckdêm;sjrhd i,lkakd jQ ;eke;a;ka ;=ka fokl= f.ka ta
fldñIka iNdj iukaú; úh hq;af;a h' Tjqka w;=frka tla
;eke;a;l= ta fldñIka iNdfõ iNdm;s Oqrhg ckdêm;sjrhd
úiska m;a l< hq;af;a h'
^2& iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ hïlsis idudðlhl= ñh
.shfyd;a ;ekakï b,a,d wia jqjfyd;a" tfia;a ke;akï hïlsis
idudðlhl=g ta fldñIka iNdfõ idudðlhl= jYfhka ish
l¾;jH h:d mßÈ bgq l< fkdyels hhs ckdêm;sjrhd úYajdi
lrkafka kï fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
wkqj ckdêm;sjrhd úiska ta idudðlhd fjkqjg fjk;a
;eke;a;l= m;a l< hq;af;a h'
96' 1& iSud ks¾Kh fldñIka iNdj úiska Y%S ,xldj úiailg
wvq fkdjQ o" 58 [úismylg jeä fkdjQ o] ue;sjrK fldÜGdi
ixLHdjlg fnod ta tla tla fldÜGdihg kula o Èh hq;af;a h'
^2& Y%S ,xldfõ tla tla m<d; ue;sjrK fldÜGdihla f,i
iukaú; úh yelafla h' ke;fyd;a ta tla tla m<d; ue;sjrK
fldÜGdi follg fyda jeä ixLHdjlg fnÈh yelafla h'
iSud ks¾Kh
fldñIka iNdj
58 - y;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska —úisy;rlg jeä fkd jqj o˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§
ue;sjrK fldÜGdi'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
85
^3& m<d;la ue;sjrK fldÜGdi ixLHdjlg fnokq ,nk
wjia:djl §" yels;dla ÿrg ta tla tla ue;sjrK fldÜGdih
mßmd,k Èia;%slalhla fyda mßmd,k Èia;%slal foll fyda Bg jeä
.Kkl tl;=jla fyda jk njg ke;fyd;a ue;sjrK fldÜGdi
foll fyda Bg jeä .Kkl tl;=jlska mßmd,k Èia;%slalhla
iukaú; jk njg j. n,d .kq msKsi" iSud ks¾Kh fldñIka
iNdj úiska" tjlg mj;akd mßmd,k Èia;%slal ie,ls,a,g .;
hq;af;a h'
^4& tla tla m<df;a ue;sjrK fldÜGdij,g ^ta ta ue;sjrK
fldÜGdifha Pkao ysñ kduf,aLkfha kï oelafjk Pkao
ysñhkaf.a ixLHdj wkqidrfhka f;dard m;a lsÍug ysñlu we;s
uka;%Sjrhka ixLHdjg wu;rj& tlaj uka;%Sjrhka isõ fokl=
f;dard m;a lsÍug ysñlu we;af;a h' tu ysñlu iSud ks¾Kh
fldñIka iNdj úiska tu ue;sjrK fldÜGdi w;r idOdrKj
fnÈh hq;af;a h'
^5& iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ idudðlhka w;r
u;fNaohla we;s jqjfyd;a ta idudðlhka w;=frka jeä fokdf.a
u;h n,meje;aúh hq;= w;r" th fldñIka iNdfõ ;SrKh
jYfhka ief,lkafka h' iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ
idudðlhka ish¨ fokd u tlsfklg fjkia u; or;a kï"
fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhdf.a u;h fldñIka iNdfõ
;SrKh jYfhka ief,lkafka h' ta ;SrKhg tlÕ fkdjk
idudðlfhla fjhs kï Tyq tfia tlÕ fkdùug fya;= o oelaúh
yelafla h'
^6& iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd fldñIka
iNdfõ ;SrKh o" ta ;SrKhg tlÕ fkdjk idudðlhl= úiska
fya;= olajd wef;d;a ta fya;= o ckdêm;sjrhdg oekaúh hq;af;a h'
96w' 59 [bj;a lrk ,§']
97' iSud ks¾Kh fldñIka iNdj l< ;SrKhg wkql+,j"
ue;sjrK fldÜGdij, kï yd iSudjka o" 96 jeks jHjia:dfõ
^4& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk m%ldr ta tla tla ue;sjrK
fldÜGdih úiska f;dard m;a lsÍug ysñlï we;s uka;%Sjreka
ixLHdj o" ckdêm;sjrhd úiska m%ldYkhla u.ska m%isoaO l<
hq;af;a h' ta m%ldYkfha ksYaph fldg olajd we;s ue;sjrK
fldÜGdi ta m%ldYkfhka blaì;sj t<fUk md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï m<uqjk uy ue;sjrKfha §
l%shd;aul úh hq;af;a h' ;j o" bkamiq ta ue;sjrK fldÜGdi
wdKavql%u jHjia:dfõ o" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;alr
ue;sjrK
fldÜGdij, kï
wdÈh m%ldYhg m;a
lsÍu'
59 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrkq ,en myf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska bj;a lrkq ,eîh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
86
.ekSfï ue;sjrKh yd iïnkaOj ;;a ld,fha n, mj;akd
ljr jQ fyda kS;shl o ish¨ ld¾h i|yd Y%S ,xldfõ ue;sjrK
fldÜGdi úh hq;af;a h'
98' ^1& tlaj .;a l, ish¨ ue;sjrK fldÜGdYj,g
uka;%Sjrhka tlish wkQyh fokl= f;dard m;a lsÍug ysñlï
we;af;a h'
^2& tla tla ue;sjrK fldÜGdihg f;dard m;a lsÍug
ysñlï we;s uka;%Sjrhka ixLHdj fnod fjka l< hq;= wdldrh"
uka;%Sjrhka ;sia yh fokl= iïnkaOfhka jk úg 96 jeks
jHjia:dfõ ^4& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j
ksYaph l< hq;af;a h'
^3& b;sß uka;%Sjrhka tlish yeg fokdf.ka tla tla ue;sjrK
fldÜGdihg f;dard m;a lsÍug ysñlï we;s uka;%Sjrhka ixLHdj
fnod fjka l< hq;= wdldrh" fï jHjia:dfõ ñka bÈßhg we;s
úêúOdkj,g wkql+,j ksYaph l< hq;af;a h'
^4& ish¨ u ue;sjrK fldÜGdij, Pkao ysñ kduf,aLkj,
kï oelafjk uq¿ Pkao ysñ ixLHdfõ tl;=j tlish yefgka
fnÈh hq;af;a h' tfia fn§fuka ,efnk mQ¾K ixLHdj ^fYaI
jk Nd. .Kka fkdf.k& fuys ñka u;= —mßñ; ixLHdj˜
hkqfjka i|yka lrkq ,efí'
^5& tla tla ue;sjrK fldÜGdfiha Pkao ysñ kdu f,aLkfha
kï we;=<;a jk Pkao ysñhkaf.a uq¿ ixLHdj mßñ; ixLHdfjka
fnÈh hq;= w;r" ta ue;sjrK fldÜGdifha Pkao ysñhkaf.a uq¿
ixLHdj mßñ; ixLHdfjka fn¥ úg ,efnk mQ¾K ixLHdjg
iudk uka;%Sjrhka ixLHdjla f;dard m;a lsÍug ta tla tla
ue;sjrK fldÜGdihg ysñlï we;af;a h' ;j o" ta Pkao ysñhkaf.a
ixLHdj tfia fn¥ úg fYaIhla fõ kï" ta fYaIh iïnkaOfhka"
wjYH kï" fï jHjia:dfõ ^6& jeks wkqjHjia:djg wkql+,j
lshd l< hq;af;a h'
^6& mßñ; ixLHdj wkqidrfhka fï jHjia:dfõ ^5& jeks
wkqjHjia:djg wkql+,j ksYaph lrk ,o" ue;sjrK fldÜGdi
ish,af,ka u f;dard m;a l< hq;= uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdj
tlish yeglg wvq jk wjia:djl b;sß uka;S Oqr ixLHdj i|yd
ysñlï ue;sjrK fldÜGdi w;r fnod fjka lsÍu" by; lS Pkao
ysñhkaf.a fYaIh o 5& jeks wkqjHjia:dj hgf;a lrk ,o ksYaph
wkqj hïlsis ue;sjrK fldÜGdihlg tl o uka;%Sjrhl=j;a
f;dard m;a lsÍug ysñlï fkd,efnk wjia:djl ta ue;sjrK
fldÜGdifha Pkaoysñ kdu f,aLkfha kï we;=<;a jk Pkao
ysñhkaf.a uq¿ ixLHdj o mokï fldg f.k l< hq;= w;r ta
moku wkqj tfia jeä u Pkao ysñhkaf.a fYaIhla fyda jeä u
ish¨ ue;sjrK
fldÜGdij,ska
f;dard m;a l< hq;=
uka;%S ixLHdj iy ta
ue;sjrK fldÜGdi
w;r ta uka;%Sjrhka
ixLHdj fnod fjka
l< hq;= wdldrh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
87
uq¿ Pkao ysñ ixLHdjla fyda isák ue;sjrK fldÜGdihg tla
jeämqr uka;%Sjrhl= hkd§ jYfhka" f;dard m;a lr .; hq;=
uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdj tlish yegla jk ;=re" uka;%Sjrhka
ixLHdjla f;dard m;a lr .ekSug ysñlu we;af;a h'
^7& ^6& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka fnod fjka lsÍfï §
tjeks Pkao ysñhkaf.a fYaI folla fyda jeä .Kkla yd w;r
ke;fyd;a Pkao ysñhkaf.a uq¿ ixLHd folla fyda jeä .Kkla
yd w;r ke;fyd;a ta Pkao ysñhkaf.a fYaIhla fyda jeä .Kkla
yd ta Pkao ysñhkaf.a uq¿ ixLHdjla fyda jeä .Kkla yd w;r
iudk;ajhla mj;akd nj fmkS .sh wjia:djl tl Pkao ysñhl=
tl;= lsÍfuka ta tla ue;sjrK fldÜGdihlg tla w;sf¾l
uka;%Sjrhl= f;dard m;a lsÍug ysñlï ,efnk úg" tfia tl
Pkao ysñhl= tl;= lrk ,o f,i ie,lsh hq;af;a ljr ue;sjrK
fldÜGdihlg oehs l=im;a we§fuka ksYaph l< hq;af;a h'
60[^8& ish¨ ue;sjrK fldÜGdi i|yd Pkaoysñ kduf,aLk
iy;sl l< miq yels ;dla blaukska" tla tla ue;sjrK
fldÜGdihlska f;dard m;a lsÍug 97 jeks jHjia:dj hgf;a jQ
m%ldYkh m%ldr iy fï jHjia:dj m%ldr ysñlï ,efnk uq¿
uka;%Sjrhka ixLHdj .eiÜ m;%fha m< lrk kshuhla u.ska
ue;sjrK flduidßiajrhd úiska iy;sl l< hq;af;a h']
^9& fï jHjia:dfõ ld¾h i|yd —Pkaoysñ kduf,aLkh˜
hkafkka hï lsis ue;sjrKhla mj;ajkq ,nkafka ;;ald,fha
n,mj;akd hï Pkaoysñ kduf,aLkhla mokï lrf.k o" ta
Pkaoysñ kduf,aLkh woyia fõ'
61 [99' ^1& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï hï
ue;sjrKhl § ue;sjrK fldÜGdihlska f;dard m;a lsÍug
ysñlï we;s uka;%Sjrhka ixLHdj 98 jeks jHjia:dfõ ^8& jeks
wkqjHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j m<lrk kshufhys
ue;sjrK flduidßiajrhd úiska ksYaph lrk ixLHdj úh
hq;af;a h'
^2& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl
§ iEu Pkao ysñhl=g u Tyqf.a Pkaohg w;sf¾lj" Tyq Pkaoh
fokakd jQ ms<s.;a foaYmd,k mlaIh fyda iajdëk lKavdhu
úiska kdu fhdackd lr we;s wfmalaIlhka ;=ka fokl=g fkdjeä
ixLHdjlg Tyqf.a ukdmh m< lsÍug ysñlu we;af;a h'
^3& hï ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla fyda fuys ñka u;=
—iaajdëk lKavdhula˜ hkqfjka i|yka lrkq ,nk iajdëk
60 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 6 jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^8& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg wÆ;a ^8& wkqjHjia:djla we;=<;a lrk ,ÿj myf<diajk wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska th bj;a lrkq ,en" ta fjkqjg fuu wkqjHjia:dj wdfoaY lrk ,§'
61 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska uq,a jHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
iudkqmd;sl
ksfhdackh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
88
wfmalaIlhka jYfhka ;r. lrk ;eke;a;ka lKavdhula
fyda úiska" hï ue;sjrK fldÜGdihla fjkqfjka md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍfï ue;sjrKhl ld¾h i|yd ta
ue;sjrKfha § ta ue;sjrK fldÜGdifhka f;dard m;a lr
.; hq;= uka;%Sjrhka ixLHdjg ;=kla tl;= l< úg ,efnk
ixLHdjg iudk wfmalaIlhka ixLHdjlf.a kï oelafjk tla
kdufhdackd m;%hla bÈßm;a l< yelafla h'
^4& Pkaoysñ kdu f,aLkfhys ;udf.a ku we;=<;a tla tla
Pkao ysñhdg" Tyqf.a ku tla ue;sjrK fldÜGdihlg jvd jeä
ue;sjrK fldÜGdi .Kkl Pkaoysñ kdu f,aLkj, we;=<;aj
;snqK o tl Pkaohlg muKla ysñlï we;af;a h'
^5& hïlsis ue;sjrK fldÜGdihl jeä u Pkao ixLHdj
,nd .kakd ms<s.;a foaYmd,k mlaIhg fyda iajdëk lKavdhug
ta ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha fyda iajdëk lKavdhfï kdu
fhdackd m;%fha ku i|yka jQ o" jeä u ukdm Pkao ixLHdjla
,nd f.k we;a;d jQ o wfmalaIlhd f;dard m;a lr .kakd ,oehs
m%ldYhg m;a lrjd .ekSug ysñlu we;af;a h'
^6& w& hïlsis ue;sjrKhl § hïlsis ue;sjrK fldÜGdihl
fok ,o 62[uq¿ Pkao ixLHdfjka úiafika tllg wvq Pkao
ixLHdjla] ,enQ iEu ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla u iy iEu
iajdëk lKavdhula u" ta ue;sjrK fldÜGdih i|yd ta
mlaIfhka fyda lKavdhfuka ljr jQ fyda wfmalaIlhl= f;dard
m;a lrjd .ekSug iqÿiqlu fkd,nkafka h'
^wd& iqÿiqlï fkd,enQ foaYmd,k mlaI fyda iajdëk
lKavdhï fyda fõ kï ta mlaI fyda lKavdhï fyda úiska ,enQ
Pkao ixLHdj" ta ue;sjrK fldÜGdi i|yd jQ ue;sjrKfha §
fok ,o uq¿ Pkao ixLHdfjka wvq lsÍfuka miq b;sß Pkao
ixLHdj" fuys ñka u;= —wod< Pkao ixLHdj˜ hkqfjka i|yka
lrkq ,efí'
^7& wod< Pkao ixLHdj" ta ue;sjrK fldÜGdih i|yd f;dard
m;a lr .; hq;= uka;%Sjrhka ixLHdjg tlla wvq ixLHdfjka
fnÈh hq;af;a h' tfia fn§fuka ,efnk ixLHdj mQ¾K ixLHdjla
kï ta ixLHdj fyda ta ixLHdj mQ¾K ixLHdjla yd Nd.hla kï
tlS mQ¾K ixLHdjg iy Nd.hg jeä B<Õ mQ¾K ixLHdj fuys
ñka u;= —iïm%hqla; ixLHdj˜ hkqfjka i|yka lrkq ,efí'
^8& fï jHjia:dfõ ^6& jeks wkqjHjia:dj hgf;a iqÿiqlï
fkd,enQ mlaI fyda lKavdhï yer tla tla ms<s.;a foaYmd,k
mlaIh iy iajdëk lKavdhu ,enQ Pkao ixLHdj" tfia jeä u
62 - myf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^1& jeks j.ka;sh u.ska —uq¿ Pkao ixLHdfjka wfgka tllg wvq Pkao ixLHdjla"˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
89
Pkao ixLHdj ,enQ mlaIfhka fyda lKavdhfuka wdrïN fldg"
iïm%hqla; ixLHdfjka fnokq ,eìh hq;af;a h' ta mlaIh fyda
lKavdhu úiska kdufhdackd lrk ,o tla tla wfmalaIlhd
úiska ,nd .;a ukdm Pkao ixLHdj wkqj" ta mlaIh fyda
lKavdhu ,enQ Pkao ixLHdj iïm%hqla; ixLHdfjka fn§fuka
,efnk mQ¾K ixLHdjg iudk ^fï jHjia:dfõ ^5& jeks
wkqjHjia:dj hgf;a f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldYhg m;a
lrk ,o wfmalaIlhd w;ayer& wfmalaIlhka ixLHdjla ^jeä u
ukdm Pkao ixLHdjla ,nd .kakd wfmalaIlhd m<uq jekakd
f,i f;dard m;a lr .;a f,i m%ldY lsÍu B<Õ jeä u ukdm
Pkao ixLHdjla ,nd .kakd wfmalaIlhd B<Õg f;dard m;a lr
.;a f,i m%ldY lsÍu hkd§ jYfhka& ta tla tla mlaIfhka fyda
lKavdhfuka f;dard m;a lr .kakd ,oehs" f;aÍïNdr ks,Orhd
úiska m%ldYhg m;a lrkq ,eìh hq;af;a h' tfia fn§fuka
miq fYaI jk hï Pkao ixLHdjla fõ kï" ta Pkao ixLHdj
iïnkaOfhka wjYH fjf;d;a ^9& jeks wkqjHjia:dj hgf;a
l%shd l< hq;af;a h'
^9& fï jHjia:dfõ ^8& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk i,id
we;s mßÈ uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldYhg
m;a lrkq ,eîfuka miqj" ;j;a tla uka;%Sjrhl= fyda Bg jeä
uka;%Sjrhka ixLHdjla fyda f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldYhg
m;a lsÍug we;súg" ^8& jeks wkqjHjia:dj hgf;a uka;%Sjrhka
f;dard m;a lsÍu m%ldYhg m;a lsÍfuka miqj" tla tla mlaIfha
fyda lKavdhfï jdishg we;s" ^8& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka"
fYaI jQ Pkao ixLHdj wkqidrfhka yd ^8& jeks wkqjHjia:dj
hgf;a tl o wfmalaIlhl=j;a f;dard m;a lr .kakd ,oehs
m%ldYhg m;a lrkq ,en fkdue;s hï mlaIhla fyda lKavdhula
úiska ,nd .kakd ,o Pkao ixLHdj wkqidrfhka" f;dard m;a
lr .; hq;= uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdj f;dard m;a lr .kakd
,oehs m%ldYhg m;a lrkq ,nk f;la" tjeks jeä u Pkao
ixLHdjla we;s mlaIh fyda lKavdhu úiska kdufhdackd lrk
,o jeäu fyda B<Õg jeä u ukdm Pkao ixLHdjla ,nd f.k
we;s wfmalaIlhd uka;%Sjrhd f,i m;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
;j o" f;dard m;a l< hq;= uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdj f;dard m;a
lr .kakd ,oehs m%ldYhg m;a lrk f;la ta wkqms<sfj<ska
m%ldYhg m;a lrf.k hd hq;af;a h'
^10& ^w& tla tla ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla úiska fyda
iajdëk lKavdhula úiska fyda ,enQ uq¿ Pkao ixLHdj fï
jHjia:dfõ ^7& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka iïm%hqla; ixLHdjg
wvq jk wjia:djl" jeä u Pkao ixLHdjla ,enQ foaYmd,k
mlaIhg fyda lKavdhug" fï jHjia:dfõ 5& jeks wkqjHjia:dj
hgf;a f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldYhg m;a lrk ,o
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
90
wfmalaIlhd w;a yer& ta foaYmd,k mlaIh fyda lKavdhu
úiska kdufhdackd lrk ,o jeä u ukdm Pkao ixLHdjla
,enQ wfmalaIlhd f;dard m;a lr.kakd ,oehs m%ldYhg m;a
lrjd .ekSug ysñlï we;s w;r f;dard m;a lr .kakd ,oehs
m%ldYhg m;a l< hq;= uka;%Sjrhka ;j;a tlaflkl= fyda jeä
ixLHdjla ;jÿrg;a b;sßj we;akï" B<Õ jeä u Pkao ixLHdj
,enQ foaYmd,k mlaIh fyda iajdëk lKavdhug" ta foaYmd,k
mlaIh fyda iajdëk lKavdhu úiska kdu fhdackd lrk ,o
jeä u ukdm Pkao ixLHdj ,enQ wfmalaIlhd f;dard m;a lr
.kakd ,oehs m%ldYhg m;a lrjd .ekSug ysñlï we;af;a h'
fï wdldrfhka ue;sjrK fldÜGdifhka f;dard m;a l< hq;=
ish¨ u uka;%Sjrhka ixLHdj f;dard m;a lr .kakd ,oehs fï
wkqjHjia:dfõ úêúOdk hgf;a m%ldYhg m;a lrk f;la tfia
wkqms<sfj<ska m%ldYhg m;a lfr.k hd hq;af;a h'
^wd& w& wkqjHjia:dj hgf;a ksYaph lrkq ,eîfuka miqj o"
ta ue;sjrK fldÜGdih i|yd ;j;a tla uka;%Sjrhl= fyda Bg
jeä uka;%Sjrhka ixLHdjla f;dard m;a lr .kakd ,oehs m%ldYhg
m;a lsÍug b;sßj we;akï" ta uka;%Sjrhka f;dard m;alr .ekSu
iïnkaOfhka o ta fþofha úêúOdk wjYH fjkia lsÍï iys;j
wod< jkafka h'
^11& ms<s.;a foaYmd,k mlaI folla fyda jeä .Kkla
ke;fyd;a iajdëk lKavdhï folla fyda jeä .Kkla
ke;fyd;a ta mlaI yd lKavdhï tll fyda jeä .Kkl
ixhqla;shka fï jHjia:dfõ ^5& jeks fyda ^9& jeks fyda ^10&
jeks wkqjHjia:d hgf;a ,enQ Pkao ixLHdfjys iudk;ajhla
mj;skakd jQ o tl Pkaohla tl;= lsÍfuka ta tla mlaIhl fyda
lKavdhul fyda wfmalaIlhd f;dard m;a lrkq ,eîug ysñlï
,efnkakd jQ o wjia:djl" ta jeämqr Pkaoh fok ,oehs ie,lsh
hq;af;a lskï mlaIhg oehs ke;fyd;a lKavdhug oehs l=im;a
we§fuka ksYaph l< hq;af;a h'
^12& m%;slafIam lrk ,o Pkao yer .Kka lrk ,o Pkao
ixLHdj ,enQ Pkao ixLHdj f,i fï jHjia:dfõ ld¾h i|yd
ie,lsh hq;af;a h'
^13& ^w& hï md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=" Tyq tfia md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jQ wjia:dfõ § Tyqf.a ku we;=<;a jQfha hï
ms<s.;a foaYmd,k mlaIhl fyda iajdëk lKavdhul ^fuys
ñkau;= —wod< kdufhdackd m;%h˜ hkqfjka i|yka lrkq ,nk&
kdufhdackd m;%fha o ta foaYmd,k mlaIfha fyda lKavdhfï
fyda idudðlhl=j isàu" b,a,d wiaùfuka fyda my lsÍfuka
fyda wka fya;=jla ksid fyda k;r jQ wjia:djl" Tyq tfia
idudðlhl=j isàu k;r jQ Èk isg tla udihl ld, iSudjla
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
91
bl=;a jQ úg Tyqf.a wiqk ysia jkafka h(
tfia jqj o" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= mlaIfhka mylrkq
,enQ wjia:djl" by; lS udihl ld, iSudj bl=;a ùug fmr
Tyq fY%aIaGdêlrKh fj; ,shú,a,lska jQ fm;aiula u.ska
b,a,Sula l<fyd;a iy ta my lsÍu j,x.= fkdjk nj ta b,a,Su
u; fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh l<fyd;a Tyqf.a wiqk ysia
fkdjkafka h' ta fm;aiu fY%aIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhka
;sfokl= úiska úNd. l< hq;= w;r" fm;aiu bÈßm;a l< ;eka
mgka udi foll ld, iSudjla we;=<; fY%aIaGdêlrKfha ;SrKh
fokq ,eìh hq;af;a h' ta my lsÍu j,x.= nj fY%aIaGdêlrKh
úiska ;SrKh lrkq ,enQ wjia:djl" ta ;SrKfha Èkfha isg ta
wiqk ysia jkafka h'
^wd& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=f.a wiqk" 66 jeks jHjia:dfõ
^W& fþoh yer ta jHjia:dfõ úêúOdk i,id we;s mßÈ fyda
fï wkqj jHjia:dfõ óg by;ska jQ úêúOdk m%ldr fyda ysia
jQ wjia:djl wod< ms<s.;a foaYmd,k mlaIh fyda iajdëk
lKavdhu úiska kdufhdackd lrk ,o" B<Õ jeä u ukdm Pkao
ixLHdjla ,enQ wfmalaIlhd ta ysia jQ wiqk i|yd f;dard m;a lr
.kakd ,oehs m%ldYhg m;a l< hq;af;a h']63[^14&' bj;a lrk ,§']64[99w' md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSfï uy
ue;sjrKhl § 98 jeks jHjia:dfõ i|yka uka;%Sjrhka tlish
wkQyh fokd f;dard m;a lr .kq ,enQ f,i m%ldYhg m;a lrkq
,eîfuka miqj" b;sß uka;%S Oqr úiskjh" ta uy ue;sjrKh ;r.
lrk tla tla ms<s.;a foaYmd,k mlaIh iy iajdëk lKavdhu
ta uy ue;sjrKfha § ,enQ Pkao ixLHdj" ta uy ue;sjrKfha §
fok ,o uq¿ Pkao ixLHdjg ork wkqmd;h u wkqj" ue;sjrK
flduidßiajrhd úiska ta mlaI fyda lKavdhï w;r jydu fnod
fjkalr Èh hq;af;a h¦ ;j o" tfia fnod fjka lsÍfï ld¾hh
i|yd 98 jeks jHjia:dfõ ^4& jeks" ^5& jeks" ^6& jeks iy ^7&
jeks wkqjHjia:dj, úêúOdk" wjYH fjkia lsÍï iys;j wod<
jkafka h'
uyd ue;sjrKhla ;r. lrk iEu ms<s.;a foaYmd,k
mlaIhla fyda iajdëk lKavdhula úiska u" ta mlaIhg fyda
lKavdhug ta fnod fjka lsÍu wkqj ysñlï ,efnk uka;%S Oqr
ixLHdjla fjf;d;a" ta ixLHdj i|yd ta mlaIh fyda lKavdhu
úiska kï lrkq ,enQ md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f,i f;dard
m;a lr .kq ,eîug iqÿiqlï we;a;d jQ ;eke;a;ka ,ehsia;=jla"
63 - mfyf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2& jeks j.ka;sh u.ska bj;a lrk ,§'
64 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 8 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
uy ue;sjrKhl §
,enQ uq¿ Pkao
ixLHdj mokï
lrf.k md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhka f;dard
m;alr .ekSu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
92
ta uyd ue;sjrKh i|yd kshu fldg we;s kdufhdackd ld,
iSudj we;=<;" ue;sjrK flduidßiajrhd fj; bÈßm;a l<
hq;af;a h' fï jHjia:dj hgf;a ;ud fj; bÈßm;a lrk ,o iEu
,ehsia;=jla u ue;sjrK flduidßiajrhd úiska kdufhdackd ld,
iSudj bl=;a jQ úg wm%udoj .eiÜ m;%fha o" tla isxy," fou< iy
bx.%Sis m%jD;a;s m;%hl o m< lsÍug ie,eiaúh hq;af;a h'
ms<s.;a foaYmd,k mlaIhlg fyda iajdëk lKavdhulg"
by; i|yka fnod fjka lsÍu hgf;a" uka;%S Oqrhlg ysñlu
we;s wjia:djl" ue;sjrK flduidßiajrhd úiska" oekaùula
u.ska" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f,i f;dard m;a lrkq ,eîug
iqÿiqlï we;s ^fï jHjia:dj hgf;a ue;sjrK flduidßiajrhd
fj; bÈßm;a lrk ,o ,ehsia;=fõ fyda ta ue;sjrKfha § ta hï
ue;sjrK fldÜGdihla i|yd ta mlaIh fyda lKavdhu úiska
bÈßm;a lrk ,o hï kdu fhdackd m;%hl fyda kï we;=<;a
jkafka hï ;eke;a;kaf.a o" ta ;eke;a;ka jk& ;eke;a;ka
ta uka;%S Oqr i|yd ta oekaùfï Èk isg i;shla we;=<; kï
lrk f,i" ta ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha f,alïjrhdg fyda
iajdëk lKavdhfï lKavdhï kdhlhdg fyda kshu l< hq;=
w;r tfia kï lrkq ,enQ ;eke;a;ka md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f,i f;dard m;a lr .kakd ,o njg m%ldYhg m;a l< hq;af;ah'
65[by; lS oekaùu ksl=;a lsÍug m<uqj" ue;sjrK
flduidßiajrhd" 98 jeks jHjia:dj hgf;a md¾,sfïka;=jg f;aÍ
m;aj we;s" ckjd¾.sl fyda fjk;a wdldrhl jQ ck fldgilg
wh;a uka;%Sjreka ixLHdj cd;sl ck ixLHd wkqmd;hg wkql+,
jkafka o hk j. ;SrKh l< hq;= w;r md¾,sfïka;= uka;%S Oqr
i|yd f;dardm;a lr .ekSu msKsi tfia ;eke;a;ka kï lsÍfï §
ish¨u ck fldgiaj, ksfhdackh cd;sl ckixLHd wkqmd;hg
wkql+, jk nj yels ;rï m%udKhlg iqrlaIs; lrk f,ig tu
ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha f,alïjrhdf.ka fyda tu iajdëk
lKavdhfï lKavdhï kdhlhdf.ka b,a,d isáh hq;= h']
fï jHjia:dfõ ld¾h i|yd hï uy ue;sjrKhl § kshu
jYfhka u .Kka lrk ,o Pkao ixLHdj" ta uyd ue;sjrKfha §
fokq ,enQ Pkao ixLHdj f,i ie,lsh hq;= w;r" wj,x.= Pkao
f,i m%;slafIam lrk ,o Pkao Bg we;=<;a fkdjkafka h']
100' hï lsis ;eke;a;l= ;ud kqiqÿiail= ù we;s nj fyda
;udf.a wdikh ysia ù we;s nj fyda oek oeku ke;fyd;a ta nj
oek .ekSug m%udKj;a fya;= ;sìh § -
^w& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lrk
,o wjia:dfõ § tfia f;dard m;a lrkq ,eîug
65 - mfyf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
kqiqÿiail=j isáh §
md¾,sfïka;=fõ wiqka
.;fyd;a fyda Pkaoh
ÿkfyd;a oKavkh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
93
iqÿiqlï fkdue;sj isá kuq;a tfia md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lr .kq ,en
md¾,sfïka;=fõ wiqka .;fyd;a fyda md¾,sfïka;=fõ
§ Pkaoh ÿkfyd;a¦ fyda
^wd& md¾,sfïka;=fõ iajlSh wdikh ysiaùfuka miqj fyda
md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ
§ Pkaoh §ug fyda ;ud kqiqÿiafil= jQ miq
md¾,sfïka;=fõ wiqka .;fyd;a fyda md¾,sfïka;=fõ
§ Pkaoh ÿkfyd;a"
ta ;eke;a;d tfia wiqka .kakd jQ fyda Pkaoh fokakd jQ
fyda tla tla oji fjkqfjka remsh,a mkaishh ne.ska jQ oKavk
uqo,lg hg;a jkafka h' ta oKavk uqo, ckrchg wh úh hq;= jQ
Kh uqo,la fia kS;sm;sjrhd úiska fld<U Èid wêlrKfha
kvqjla mejÍfuka wh lr .; hq;af;a h'
101' ^1& ^w& Pkao ysñhka ,shdmÈxÑ lsÍu -
^wd& hïlsis ue;sjrK fldÜGdihl Pkaoysñ kdu
f,aLkfha hï ;eke;a;l=f.a ku we;=<;a lrkq
,eîu i|yd ta ;eke;a;d ta ue;sjrK fldÜGdifha
mÈxÑj isáh hq;= iqÿiqlï ,eîfï Èkhla kshu lsÍu
iïnkaOfhka¦
^we& Pkao ysñhl= jYfhka ,shdmÈxÑ lrkq ,eîu i|yd
iqÿiqlï ,eîug hï ;eke;a;l= wgf<dia úh
iïmQ¾K lr ;sìh hq;= iqÿiqlï ,eîfï Èkhla kshu
lsÍu iïnkaOfhka¦
^wE& Pkaoysñ kduf,aLk ms<sfh< lsÍu yd m%;sfYdaOkh
lsÍu iïnkaOfhka¦
^b& md¾,sfïka;=jg uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSfï
ld¾h mámdáh iïnkaOfhka¦
^B& ta ue;sjrK yd iïnkaO jerÈ kS;sfhka kshu lr
oelaùu yd ta jerÈ i|yd jQ o~qjï iïnkaOfhka¦
^W& ue;sjrKhla ksIam%N lsÍug wjYH fya;= iy
ue;sjrKhla ksIam%N lrkq ,enQ wjia:djl wÆf;ka
ue;sjrK meje;aúh hq;= wdldrh iïnkaOfhka¦
^W!& f;dard m;a lr .ekSfuka fyda wkHdldrhlska ms<s.;a
foaYmd,k mlaIhl fyda iajdëk lKavdhul kdu
fhdackd m;%fha kï i|yka wfmalaIlhka ixLHdj 66[wjidk ù we;s úg fyda ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla
66 - yh jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska —wjidk ù we;s úg˜ hk jpk bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
ue;sjrK
iïnkaOfhka
md¾,sfïka;=j úiska
úêúOdk fhÈh yels
nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
94
fyda iajdëk lKavdhula fyda 157w jeks jHjia:dj
hgf;a ;ykï lrkq ,en we;s úg] mqrmamdvq msrúh
hq;= úêh yd wdldrh iïnkaOfhka¦ iy
^t& yn l< ue;sjrK ksYaph l< hq;= wdldrh iy
md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lsÍu yd
iïnkaOj wjYH jkakd jQ fyda wdkqIx.sl jkakd jQ
fyda fjk;a lreKq iïnkaOfhka" kS;sfhka úêúOdk
fh§ug md¾,sfïka;= jg n,h we;af;a h(
tfia jqj o" tjeks hï kS;shlska 89 jeks iy 91 jeks
jHjia:dj, oelafjk kqiqÿiqlïj,g ;j;a kqiqÿiqlï tl;=
fkdl< hq;af;a h'
^2& tjeks ldrKd i|yd md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka
úêúOdk fhdok ;=re l,ska l, ixfYdaê; 1946 ,xld
^md¾,sfïka;= ue;sjrK& rdcH iNd wd{dj" wjYH fjkia lsÍï
iys;j iy wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;a j wod<
jkafka h'
102' hïlsis ue;sjrKhl § rcfha ks,Orhl= fyda rdcH
ixia:djl ks,Orhl= wfmalaIlhl= jk úg" wfmalaIlhl=
jYfhka Tyqf.a ku fhdackd lrkq ,enqfõ hï Èkhl o" ta
Èkfha isg ue;sjrKh wjika jk f;la Tyq ksjdvq msg isákafka
hhs i,lkq ,eìh hq;af;ah' tjeks rcfha ks,Orhl= fyda rdcH
ixia:djl ks,Orhl= tu ld,h ;=< ;u Oqrfha n,;," ld¾h
fyda l¾;jH l%shd;aul lsÍu fyda bgq lsÍu fkdl< hq;af;a h'
67 [ 103' bj;a lrk ,§'
104' bj;a lrk ,§' ]
67 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 8 jeks j.ka;sh u.ska bj;a lrk ,È'
ue;sjrK ld,h ;=<
§ rcfha ks,Orhl=
fyda rdcH ixia:djl
ks,Orhl= tf,iska
ld¾hhkays fkdfhÈh
hq;= nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
95
68 [XIV w jeks mßÉfþoh
ue;sjrK fldñIka iNdj
103' 69[ ^1& ^fï mßÉfþofhys —fldñIka iNdj˜ hkqfjka
i|yka lrkq ,nk& ue;sjrK fldñIka iNdjla ;sìh hq;af;a h'
fldñIka iNdj" hï jD;a;Ska ys fyda mßmd,k fyda wOHdmk
lafIa;%j, fyda" úYsIag;d ysñlrf.k isák ;eke;a;ka w;=frka"
wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u; ckdêm;sjrhd úiska
m;a lrkq ,nk idudðlhka ;=ka fokl=f.ka iukaú; úh
hq;af;a h' m;a lrkq ,nk tla idudðlhl= ksfhdacH ue;sjrK
flduidßia jrhl= jYfhka fyda Bg by< jQ fyda OQrhla Wiq,kq
,enQ ue;sjrK fomd¾;fïka;=fõ úY%du ,;a ks,Orhl= úh
hq;af;a h' wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u; Tjqka
w;=frka tla idudðlhl= fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd f,i
ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h']
^2& ksoyia yd idOdrK Pkao úuiSï iy cku; úpdrK
meje;aùu fldñIka iNdfõ mrud¾:h úh hq;af;a h'
^3& hï ;eke;a;l= md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=" m<d;a iNd
uka;%Sjrhl= fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhl= kï fyda
tjekakl= njg m;a fõ kï fyda" wêlrK ks,Orhl= fyda rcfha
ks,Orhl= kï fyda tjekakl= jYfhka m;a lrkq ,enqfõ kï
fyda" ljr jqj o ;;a;ajhlska rcfha fiajfha fh§ isà kï fyda
rcfha fiajhg we;=¿ fõ kï tjeks lsisÿ ;eke;a;l= fldñIka
iNdfõ idudðlhl= jYfhka m;a lsÍu fyda tfia idudðlhl=
f,i ;jÿrg;a lghq;= lrf.k hdu fyda fkdl< hq;af;a h'
^4& fYa%IaGdêlrK úksYaphldrjrhka iy wNshdpkdê
-lrKfha úksYaphldrjrhka Oqrfhka bj;a lsÍu ms<sn|j
wdKavql%u jHjia:dfõ iy fjk;a kS;sj, úêúOdk" ue;sjrK
fldñIka iNdfõ idudðlhka Oqrfhka bj;a lsÍu iïnkaOfhka
wjYH fjkia lsÍï iys;j" wod< úh hq;af;a h'
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhl=" fldñIka iNdfõ mQ¾j
wjirh fkdue;sj" fldñIka iNdfõ wkql%ñl /iaùï ;=klg
fkdmeñKshfyd;a Tyq meñK fkdisá ta /iaùïj,ska ;=kajk
/iaùfï Èk isg l%shd;aul jk mßÈ Tyq Oqrh w;yer .shdla fia
ie,lsh hq;af;a h'
^6& fldñIka iNdfõ idudðlhl= fï jHjia:dfõ ^3& jeks
fþoh hgf;a hï kqiqÿiq ùulg md;% jqjfyd;a fyda ckdêm;sjrhd
68 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 9 jeks j.ka;sh u.ska XIVw mßÉfþoh ^jHjia:dj 103 ^1& isg 104 t olajd& we;=<;a lrk ,§'
69 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 22^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 103^1& wkqjHjia:dj bj;afldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
ue;sjrK fldñIka
iNdfõ ixhq;sh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
96
wu;d hjk ,shú,a,la u.ska Oqrfhka b,a,d wiajqjfyd;a fyda
fï jHjia:dfõ ^4& jeks fþoh hgf;a Oqrfhka bj;a lrkq
,enqjfyd;a fyda pß; ¥IK jrola iïnkaOfhka wêlrKhla
úiska jrolre lrkq ,enqjfyd;a fyda Tyq m%cd wYlakq;djkag
hg;a l< hq;= njg fhdackd iïu;hla 81 jeks jHjia:dj hgf;a
iïu; lr we;akï fyda fï jHjia:dfõ ^5& jeks fþoh hgf;a
Oqrh yer .shdla fia i,lkq ,nkafka kï fyda ñi" Tyq Oqrhg
m;a lrkq ,enQ Èk isg wjqreÿ myl ld,hla Oqrh oeßh hq;af;a h'
70 [ 7& ckdêm;sjrhd úiska fldñIka iNdfõ idudðlhl=g
fldñIka iNdjg wod< Tyqf.a rdcldß lghq;=j,ska udi folla
fkdblaujk ld,hla i|yd ;djld,slj ksjdvq fokq ,eìh yels
w;r" fldñIka iNdfõ idudðlhl= ùug iqÿiqlï we;s ;eke;a;l=
ta ksjdvq ld,iSudj i|yd fldñIka iNdfõ idudðlhl= jYfhka
m;a lrkq ,eìh yelafla h' ta iEu m;a lsÍula u wdKavql%u
jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u; úh hq;af;a h' ]
^8& fldñIka iNdfõ idudðlhl=g md¾,sfïka;=fõ fhdackd
iïu;hla u.ska ksYaph lrkq ,nk hï mdßY%ñl f.jkq ,eìh
hq;af;a h' fldñIka iNdfõ idudðlhl=g f.úh hq;= mdßY%ñl
taldnoaO wruqo,g jehnrla úh hq;= w;r" ta idudðlhdf.a Oqr
ld,h ;=< ta mdßY%ñlh wvq fkdl< hq;af;a h'
^9& oKav kS;s ix.%yfha IX jeks mßÉfþofha w¾:dkql+,j
iy ta ld¾hh i|yd fldñIka iNdfõ ishÆ u idudðlhka
rcfha fiajlhka f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h'
104' ^1& fldñIka iNdfõ hï /iaùula i|yd .KmQrKh
idudðlhka ;sfokl=f.ka iukaú; úh hq;af;a h'
^2& ^w& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd fldñIka iNdfõ /
iaùïj, uq,iqk oeßh hq;af;a h' iNdm;sjrhd fldñIka iNdfõ
hï /iaùulg meñK fkdisáhfyd;a meñK isák idudðlhka
úiska Tjqka w;=frka f;dard m;a lr .kakd idudðlhl= úiska ta
/iaùfï uq,iqk oeßh hq;af;a h'
^wd& fldñIka iNdfõ ;SrK" ta ta ;SrK .kq ,nk /iaùug
meñK Pkaoh fokakd jQ idudðlhkaf.a nyq;r Pkaofhka .kq
,eìh hq;= w;r" hï fyhlska iu iuj Pkaoh ,enqKq wjia:djl
§ ta /iaùfï iNdm;sjrhdg ;SrK Pkaohla ;sìh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ idudðl;ajfha hï mqrmamdvqjla
;snqK o" ta fkd;ld l%shd lsÍug fldñIka iNdjg n,h we;af;a
70 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 22^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 103 ^7& j.ka;sh bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,oS'
fldñIka iNdfõ
/iaùï
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
97
h' tjeks mqrmamdvqjla ;snQ muKska u fyda hï idudðlhl= m;a
lsÍfuys ,d fodaIhla ;snQ muKska u" fldñIka iNdfõ hï
l%shdjla fyda lghq;a;la fyda ;SrKhla ks¾n, fkdjkafka h¦
ks¾n, jkafka hhs fkdie,lsh hq;af;a h'
104w' 126 jeks jHjia:dfõ ^1& fþoh iy 104W! jHjia:dj
iy 130 jeks jHjia:dj hgf;a fYa%IaGdêlrKh fj; mjrd
§ we;s wêlrK n,hg iy 144 jeks jHjia:dj hgf;a
wNshdpkdêlrKh fj; mjrd § we;s wêlrK n,hg yd Pkao
fm;aiï fyda cku; úpdrK ms<sn| fm;aiï wid ;SrKh lsÍu
i|yd hï kS;shlska hï wêlrKhla fj; mjrd § we;s wêlrK
n,hg hg;aj"-
^w& wdKavql%u jHjia:dj hgf;a fldñIka iNdj úiska
lrk ,o fyda .kq ,enQ fyda lrk ,oehs ke;fyd;a .kakd ,oehs
lshkq ,nk hï ;SrKhla" úOdkhla fyda l%shdjla iïnkaOfhka
meñKs,a,la ljr fya;=jla ksid jqj o" ljr wdldrhlska jqj o Ndr
.ekSu fyda weiSu fyda ;SrKh lsÍu fyda m%Yak lsÍug md;% lsÍu
i|yd n,h fyda wêlrK n,h lsisÿ wêlrKhlg ke;af;a h'
fldñIka iNdfõ ;SrK" úOdk fyda l%shd wjidkd;aul iy
;SrKd;aul úh hq;af;a h¦ iy
^wd& fldñIka iNdfõ hï idudðlhl= fyda ks,Orhl= fyda
úiska wdKavql%u jHjia:dj hgf;a fyda wjia:dfjdaÑ; mßÈ hï
Pkao úuiSula meje;aùu fyda cku; úpdrKhla meje;aùu yd
iïnkaO hï kS;shla hgf;a iajlSh ld¾h bgq lsÍfï § fyda
;u l¾;jH isÿ lsÍfï § Tyq úiska ioaNdjfhka lrk ,o fyda
ioaNdjfhka lrk ,oehs lshkq ,nk hï l%shdjla fyda fohla
iïnkaOfhka ta idudðlhdg fyda ks,Orhdg úreoaOj lsisÿ
isú,a kvqjla fyda kvq lghq;a;la fkdmjrkq ,eìh hq;af;a h'
104wd' ^1& wdKavql%u jHjia:dj u.ska iy ckdêm;sjrhd
f;dard m;a lr .ekSu" md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lr
.ekSu" m<d;a iNd uka;%Sjrhka f;dard m;a lr .ekSu" m<d;a
md,k wdh;kj, iNslhka f;dard m;a lr .ekSu iy cku;
úpdrKhla meje;aùu iïnkaOfhka ;;ald,fha n,mj;akd
kS;shla u.ska -
^w& fldñIka iNdj¦ fyda
^wd& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd"
fj; mjrd § we;s fyda mkjd we;s fyda ishÆ n,;," ld¾h iy
l¾;jH fldñIka iNdj úiska l%shd;aul lrkq ,eìh hq;af;a o
bgq lrkq ,eìh hq;af;a o isÿ lrkq ,eìh hq;af;a o jkafka h'
tjeks Pkao úuiSïj, iy cku; úpdrKj, ld¾h i|yd Pkao
ysñ kduf,aLk ms<sfh, lsÍu iy m%;sfYdaOkh lsÍu o" tu Pkao
ue;sjrK fldñIka
iNdfõ n,;," ld¾h
iy l¾;jH
;SrKj,
wjidkd;aul Ndjh
iy kvq lghq;=j,ska
uqla; nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
98
úuiSï meje;aùu o tlS n,;,j,g" ld¾hj,g iy l¾;jHj,g
we;=<;a jk kuq;a tajdg u muKla iSud fkdjkafka h'
2& tjeks Pkao úuiSula fyda cku; úpdrKhla meje;aùug
wod< ishÆ u kS;s n,d;aul lsÍu" iqrlaIs; lsÍu fldñIka
iNdfõ ld¾hh úh hq;= w;r" tfia ta kS;s n,d;aul lsÍu"
iqrlaIs; lsÍfuys,d fldñIka iNdfõ iyfhda.h oelaùu ta kS;s
n,d;aul lsÍu Ndrj isák ishÆu rcfha n,Orhkaf.a ld¾h
úh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul
lsÍu yd bgq lsÍu iïnkaOfhka md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda.j,
úêúOdkj,g wkql+,j fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj
hq;= iy W;a;r Èh hq;= w;r" tla tla ,s;a j¾Ifha § isÿ lrk ,o
iajlSh lghq;= ms<sn| jd¾;djla ta j¾Ih i|yd md¾,sfïka;=j
fj; bÈßm;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
71[ ^4& ^w& ue;sjrKhla mj;ajkq ,nk ld, mßÉfþoh
;=< §" rchg fyda hï rdcH ixia:djlg fyda wh;a hï ksYap,
fyda pxp, foam<la -
^i& ta Pkao úuiSfï § ;r`. lrk hï wfmalaIlhl= fyda
hï foaYmd,k mlaIhla fyda iajdëk lKavdhula
fyda f;dard m;alr .ekSu" m%j¾Okh lsÍfï fyda
j<lajd,Sfï ld¾h i|yd Ndú; lsÍu¦
^ii& ta Pkao úuiSfï § ;r`. lrk hï wfmalaIlhl= fyda
hï foaYmd,k mlaIhla fyda hï iajdëk lKavdhula
fyda úiska Ndú; lsÍu"
fldñIka iNdfõ Wmfoia u;" fldñIka iNdfõ
iNdm;sjrhdf.a fyda ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdf.a
,sÅ; úOdkhla u`.ska" ;ykï lsÍfï n,h fldñIka iNdjg
we;af;a h'
^wd& tjeks úOdkhlg wkql+,ùu iy th l%shd;aul lsÍu"
;;a ld,fha ta foam< Ndrj isák fyda ta foamf<a md,kh ork
fyda iEu ;eke;a;fl=f.a u fyda iEu ks,Orhl=f.a u ld¾hh
úh hq;af;a h'
^5& ^w& Pkao úuiSula fyda cku; úpdrKhla meje;aùu
úIfhys ,d ksoyia yd idOdrK Pkao úuiSula meje;aùu iy;sl
lsÍu i|yd wjYH hhs fldñIka iNdj úiska i,lkq ,nk
Wmudk" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" fldñIka iNdj úiska WÑ; hhs
71 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 23 jeks j.ka;sh u.ska 104wd jHjia:dfõ uq,a ^4&" ^4w& yd ^5& wkqjHjia:d bj;a fldg ta fjkqjg kj ^4& yd ^5& wkqjHjia:d wdfoaY lrk ,oS'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
99
i,lkq ,nk hï .=jka úÿ,s fyda rEmjdyskS fiajhla mj;ajd
f.k hkakl= fyda hï m%jD;a;s m;%hl whs;slrejl= fyda
m%ldYlhl= fj; l,ska l, ksl=;a lsÍfï n,h fldñIka iNdjg
;sìh hq;af;a h'
^wd& ^w& fþoh hgf;a" wjia:dfjdaÑ; mßÈ Y%S ,xld .=jka
úÿ,s ixia:dfõ iNdm;sjrhd fj;" Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dfõ
iNdm;sjrhd fj;" iajdëk rEmjdyskS kd,sldfõ iNdm;sjrhd
fj; iy fjk;a ish¨ rchg wh;a fyda rcfha md,khg hg;a
.=jka úÿ,s fyda rEmjdyskS jHjidhl m%Odk úOdhl ks,Orhd
fj; ksl=;a lrkq ,enQ Wmudk wkqj l%shd lsÍu iy;sl flfrk
ish¨ mshjr .ekSu" Tjqkaf.a ld¾hh úh hq;af;a h'
^we& ^i& fldñIka iNdj úiska" wod< mßÈ" ^4& jk wkq
jHjia:dfõ ^w& fþofha iy ^5& jk wkqjHjia:dfõ
^w& fþofha i|yka lrkq ,en we;s úOdk iy Wmudk
isxy," fou< iy bx.%Sis NdIdfjka m<lrkq ,nk"
mq¿,a ixirKhla we;s" hg;a msßfihska tla Èkm;d
m%jD;a;s m;%hl m<lsÍug j. n,d.; hq;af;a h¦
^ii& iEu úOdkhla u iy Wmudkhla u .eiÜ m;%fha m<
lrkq ,eìh hq;= w;r" tlS m<lsÍfï Èkfha § fyda
tlS úOdk iy Wmudkj, ksYaÑ;j i|yka lrkq
,nk hï miq Èkl § fyda l%shd;aul úh hq;af;a h¦
^iii& tlS iEu úOdkhla u iy Wmudkhla u .eiÜ m;%fha
m< lrkq ,nk Èkfhka udi ;=kla we;=<; wkqu;h
i|yd md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< hq;af;a h' tfia
wkqu;h fkd,nk hï úOdk fyda Wmudk tajd hgf;a
mQ¾jfha lrk ,o lsisjlg w.;shla fkdue;sj tlS
wkkqu;fha Èk isg wj,x.= jQ f,i i,lkq ,eìh
hq;af;a h' ]
104we' 1& wjia:dfjdaÑ; mßÈ" Pkao úuiSula meje;aùu i|yd
kshuhla fyda cku; úpdrKhla meje;aùug kshu lrñka
m%ldYkhla fyda lrkq ,enQ úg" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ta Pkao
úuiSu fyda cku; úpdrKh fyda meje;aùu i|yd fldñIka
iNdjg wjYH myiqlï iy fmd,sia ks,Orhka ixLHdj fldñIka
iNdj úiska fmd,siam;sjrhdg oekqï Èh hq;af;a h'
^2& fï jHjia:dfõ ^1& jeks fþoh hgf;a lrkq ,enQ
oekqï§ul ksYaÑ;j i|yka myiqlï iy fmd,sia ks,Orhka"
fmd,siam;sjrhd úiska fldñIka iNdjg ,ndÈh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdj fj; imhk ,o fmd,sia ks,Orhka
iy myiqlï" wjia:dfjdaÑ; mßÈ Pkao úuiSula fyda cku;
úpdrKhla meje;aùu ksoyiaj iy idOdrKj m%j¾Okh lsÍu
fldñIka iNdj úiska
fmd,sish fhoùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
100
i|yd ie,iqï.; wdldrhlska fldñIka iNdj úiska fhdojd
.kq ,eìh hq;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ ^2& jeks fþoh hgf;a fldñIka iNdj
fj; imhk ,o iEu fmd,sia ks,Orhl= u" Pkao úuiSul ld,h
;=< § fldñIka iNdjg j.lsj hq;= w;r fldñIka iNdfõ
úOdkh iy md,kh hgf;a l%shd l< hq;af;a h'
^5& fï jHjia:dj hgf;a fldñIka iNdj fj; imhk ,o
hï fmd,sia ks,Orhl= úiska fldñIka iNdfõ úOdkhla m%ldr
fldñIka iNdj hgf;a l¾;jH bgq lsÍfï § fyda ioaNdjfhka
lrk ,o hï kS;Hkql+, l%shdjla fyda fohla iïnkaOfhka ta
fmd,sia ks,Orhdg úreoaOj hï isú,a kvqjla fyda kvq lghq;a;la
mjrkq fkd,eìh hq;af;a h'
104wE' wjia:dfjdaÑ; mßÈ" Pkao úuiSula meje;aùu i|yd
kshuhla fyda cku; úpdrKhla meje;aùug kshu flfrk
m%ldYkhla fyda lrkq ,enQ úg" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ksoyia yd
idOdrK Pkao úuiSula fyda cku; úpdrKhla fyda meje;aùug
wys;lr úh yels hï l%shd fyda isoaê je<elaùu fyda md,kh
lsÍu fyda i|yd ckrcfha ikakoaO yuqod fhoùu iïnkaOfhka
fldñIka iNdj úiska ckdêm;sjrhd fj; ks¾foaY bÈßm;a
lsÍu kS;Hkql+, jkafka h'
104b' 72[ ^1& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrfhla isáh
hq;af;a h' ta ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd wdKavql%u
jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj fldñIka iNdj úiska ;SrKh
lrkq ,eìh yels mßÈ jQ kshuhka iy fldkafoais u; fldñIka
iNdj úiska m;a lrkq ,eìh hq;af;a h' ]
^2& ;ud ms<sn| hï ldrKhla fldñIka iNdj úiska i,ld
n,kq ,nk wjia:djl § yer" fldñIka iNdfõ /iaùïj,g meñK
isàfï ysñlu ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdg we;af;a h'
tu /iaùïj, § Pkaoh §fï whs;sh Tyqg fkdue;af;a h'
^3& fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,nk kshuhka iy
fldkafoais u; fldñIka iNdjg fjk;a ks,Orhka fldñIka
iNdj úiska m;a lrkq ,eìh yelafla h'
^4& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdf.a iy fldñIka
iNdfõ fjk;a ks,Orhkaf.a jegqma" fldñIka iNdj úiska
;SrKh lrkq ,eìh hq;= w;r" tu jegqma taldnoaO wruqo,g
jehnrla úh hq;af;a h'
ikakoaO yuqod
fhoùu
ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrhd iy
fldñIka iNdfõ
fjk;a ks,Orhka
72 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 24 jeks j.ka;sh u.ska 104b ^1& wkqjHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,oS'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
101
^5& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd úiska fldñIka
iNdfõ ;SrK" fldñIka iNdfõ úOdkj,g iy md,khg hg;aj
l%shd;aul lrkq ,eìh hq;= w;r" fldñIka iNdfõ ks,Orhka
úIhfhys wëlaIKh lsÍu o" lrkq ,eìh hq;af;a h'
^6& fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h iy l¾;jH lsisjla
fldñIka iNdj úiska ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd fj;
fyda fldñIka iNdfõ fjk;a hï ks,Orhl= fj; fyda mjrd
fokq ,eìh yels w;r" fldñIka iNdfõ úOdkhg iy md,khg
hg;aj ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd fyda ta fjk;a
ks,Orhd fyda úiska ta n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul
lsÍu o bgq lsÍu o lrkq ,eìh hq;af;a h'
^7& ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdf.a Oqrh -
^w& Tyq ñh .sh úg ¦
^wd& fldñIka iNdj wu;d hjkq ,nk ,shú,a,la u.ska
Tyq Oqrfhka b,a,d wia jQ úg ¦
^we& Tyq jhi wjqreÿ yegmy iïmQ¾K l< úg ¦
^wE& frda.SNdjh fyda YdÍßl ke;fyd;a udkisl ÿ¾j,;dj
fya;= fldgf.k fldñIka iNdj úiska Tyq Oqrfhka
bj;a lrkq ,enQ úg ¦ fyda
^b& Tmamq lrkq ,enQ úIu meje;au fyda wn,;dj fya;=
fldgf.k Tyq bj;a lsÍu i|yd ixfoaYhla ^8&
jeks fþofha úêúOdkj,g wkql+,j md¾,sfïka;=j
fj; bÈßm;a lrkq ,en fldñIka iNdj úiska Tyq
Oqrfhka bj;a lrkq ,enQ úg"
ysia jkafka h'
^8& ^w& fï jHjia:dfõ 7 jeks fþofha ^b& wkqfþofha
i|yka ixfoaYhg mlaIj" ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j&
md¾,sfïka;=fõ uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfõ nyq;rh úiska
Pkaoh §u wjYH jk w;r" tjeks fhdackdjla ms<sn| oekaùu
md¾,sfïka;=fõ uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka tllg
fkdwvq uka;%Sjrhka ixLHdjla úiska w;aika lr we;akï
iy fpdaÈ; úIu meje;au fyda wn,;dj ms<sn| iïmQ¾K
úia;r tys olajd we;akï ñi" tjeks ixfoaYhla bÈßm;a lsÍu
i|yd jQ lsisu fhdackdjla l:dkdhljrhd úiska Ndr .ekSu
fyda md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a lsÍu fyda fkdl<
hq;af;a h'
^wd& tjeks fhdackdjla iïu; lsÍfï ld¾h mámdáh o"
fpdaÈ; úIu meje;au fyda wn,;dj úu¾Ykh lsÍu iy Tmamq
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
102
lsÍu o fm!oa.,slj u fyda ksfhdað;hka u.ska fyda fmkS isàug
iy lreKq olajd isàug ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd i;=
whs;sh o we;=¿j" tjeks ixfoaYhla bÈßm;a lsÍug wod< ishÆ
ldrKd i|yd md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka fyda ia:djr ksfhda.
u.ska fyda úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
104B' 1& fldñIka iNdj úiska" .eiÜ m;%fha m< lrkq ,nk
oekaùula u.ska" tla tla ue;sjrK Èia;%slalh i|yd f;aÍï Ndr
ks,Orhl= jYfhka ;eke;a;l= kñka fyda ks,fhka fyda l,ska
l, m;a lrkq ,eìh hq;= w;r" f;aÍï Ndr ks,Orhdf.a ld¾hh
bgq lsÍfï § Tyqg iydh ùu msKsi ;eke;a;ka tlaflkl= fyda
Bg jeä ixLHdjla kñka fyda ks,fhka fyda m;a lrkq ,eìh
yelafla h'
^2& ^1& jeks fþoh hgf;a m;a lrkq ,enQ iEu ks,Orhl= u
fj; mjrk ,o ld¾h iy l¾;jH bgq lsÍfï §" fldñIka
iNdj úiska ksl=;a lrkq ,nk úOdkj,g Tyq hg;a úh hq;=
w;r" ta iïnkaOfhka fldñIka iNdjg j.lsj hq;= iy W;a;r
Èh hq;= jkafka h'
104W' hï Pkao úuiSul § fyda cku; úpdrKhl § ld¾h
iy l¾;jH bgq lrk ishÆu rcfha ks,Orhka úiska" ta ld¾h
iy l¾;jH bgq lsÍfï § fldñIka iNdj úiska ksl=;a lrkq
,nk úOdkj,g hg;aj l%shd l< hq;= w;r" ta iïnkaOfhka
fldñIka iNdjg j.lsj hq;= iy W;a;r Èh hq;= jkafka h'
73[ 104WW' ^1& lsisÿ idOdrK fya;=jla fkdue;sj -
^w& hï Pkao úuiSula meje;aùug fyda cku; úpdrKhla
meje;aùug wod< hï kS;shla n,d;aul lsÍu iy;sl
lsrSu msKsi fldñIka iNdj iu`. iyfhda.fhka
lghq;= lsÍug m%;slafIam lrk fyda wfmdfydi;ajk¦
fyda
^wd& 104wd jHjia:dfõ ms<sfj,ska ^4& jk wkqjHjia:dfõ
^w& fþoh fyda ^5& jk wkqjHjia:dfõ ^w& fþoh
hgf;a fldñIka iNdj úiska ksl=;a lrkq ,nk
úOdkhka fyda Wmudk iu. wkql+,j lghq;= lsÍug"
wfmdfydi;ajk"
hï rcfha ks,Orhl=" rdcH ixia:djl fyda fjk;a hï ,sÅ;
kS;shla hgf;a rch fj; mjrkq ,en we;s hï fj<| jHdmdrhl
fyda fjk;a jHdmdrhl fiajd kshqla;slhl= iy 2007 wxl 07
ork iud.ï mk; hgf;a ,shdmÈxÑ ù we;s fyda ,shdmÈxÑ ù
we;s njg i,lkq ,nk iy iajlSh fldgiaj,ska ishhg mkyla
f;aÍï Ndr
ks,Orhka'
73 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 25 jeks j.ka;sh u.ska kj 104 WW' wkqjHjia:dj we;=<;a lrk ,oS'
rcfha ks,Orhka'
úOúOdkj,g
wkql+,ùug
wfmdfydi;aùu
jrola úh h;= nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
103
fyda Bg jeä m%;sY;hla rch fyda rdcH iud.ula fyda m<d;a
md,k wdh;khla fyda úiska orkq ,nk hï iud.ula jrolg
jrolrejk w;r" jrolre lsÍfï § remsh,a tla ,laIhlg
fkdjeä ovhlg fyda wjqreÿ ;=kla fkdblaujk nkaOkd.dr.;
lsrSulg fyda tlS ovh iy nkaOkd.dr.; lsrSu hk o`vqjï
folgu fyda hg;aúh hq;af;a h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a ia:dms;
iEu uydêlrKhlgu ^1& jk wkq jHjia:dfõ i|yka hï
ldrKhla úNd. fldg ;SrKh lsÍug wêlrK n,h ;sìh
hq;af;a h' ]
104W!' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ 140 jeks jHjia:dj
hgf;a wNshdpkdêlrKh fj; mjrd we;s wêlrK n,h"
wdKavql%u jHjia:dj u.ska fyda fjk;a hï kS;shla u.ska fyda
fldñIka iNdj fj; mjrd we;s n,;, fldñIka iNdj úiska
l%shd;aul lrkq ,eîfï § Woa.; jk hï ldrKhlg wod<j"
fYa%IaGdêlrKh úiska l%shd;aul lrkq ,eìh hq;af;a h'
^2& ^1& jeks fþofha i|yka wêlrK n,h wheo bÈßm;a
lrkq ,nk iEu b,a,Sula u" tfia b,a,Sug wod< l%shdj isÿ lrk
,o Èk isg tla udihla we;=<; § bÈßm;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
tjeks b,a,Sula bÈßm;a lrkq ,enQ Èk isg udi folla we;=<; §
fYa%IaGdêlrKh úiska ta b,a,Su úuid wjidk jYfhka iqÿiaila
lrkq ,eìh hq;af;a h'
104ta' fï mßÉfþofha —Pkao úuiSula meje;afjk ld,iSudj˜
hkafkka" wjia:dfjdaÑ; mßÈ cku; úpdrKhla fyda Pkao
úuiSula fyda meje;aùu i|yd m%ldYkhla fyda kshuhla fyda
lrkq ,enQ Èkfhka wdrïNj" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ta cku;
úpdrKfha fyda Pkao úuiSfï Pkao m%;sM,h m%ldYhg m;a lrkq
,nk Èkfhka wjika jk ld,iSudj woyia jkafka h'
ᚠwd{d
ksl=;a lsÍug
fYa%IaGdêlrKh i;=
n,h
w¾: ksrEmkh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
104
XV jeks mßÉfþoh
wêlrKh
105' ^1& fuys my; i|yka wdh;k" tkï (-
^w& Y%S ,xld ckrcfha fYa%IaGdêlrKh¦
^wd& Y%S ,xld ckrcfha wNshdpkdêlrKh¦
^we& Y%S ,xld ckrcfha uydêlrKh yd md¾,sfïka;=j
úiska l,ska l, kshu fldg msysgqjkq ,eìh yels
fjk;a hï uq,a wjia:d wêlrK" úksYaph wêldr
fyda wdh;k"
hk fï wdh;k wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj"
ck;djf.a whs;sjdislï wdrlaId lrkakd jQ" ;yjqre lrkakd jQ
iy n,.kajkakd jQ hqla;sh mis|,k wdh;k jkafka h'
^2& fYa%IaGdêlrKh yer hqla;sh mis|,Su iy ld¾ñl yd
fjk;a wdrdjq,a úksYaph fldg ksrjq,a lsÍu i|yd mj;akd ,sÅ;
kS;sfhka we;s fldg msysgqjk ,oaod jQ ishÆ wêlrK o" úksYaph
wêldr yd wdh;k o md¾,sfïka;=j úiska we;s fldg msysgqjk ,o
wêlrK" úksYaph wêldr iy wdh;k f,i ie,lsh hq;af;a h'
ta wêlrK" úksYaph wêldr iy wdh;k m%;sfhdackh lsÍu
fyda wfydais lsÍu fyda ta wêlrKj," úksYaph wêldrj, iy
wdh;kj, n,;," ld¾h" wêlrK n,h iy ld¾h mámdáh
ixfYdaOkh lsÍu fyda md¾,sfïka;=j úiska l< yelafla h'
^3& Y%S ,xld ckrcfha fYa%IaGdêlrKh iy Y%S ,xld ckrcfha
wNshdpkdêlrKh hk tla tla wêlrKh f,aLfkdam.; lsÍfï
fcHIaG wêlrKhla jkafka h' wêlrKfha § u ke;fyd;a
wka ia:dkhl § ta wêlrKhlg wmydi lsÍu iïnkaOfhka
fYa%IaGdêlrKh fyda wNshdpkdêlrKh iqÿiq hhs i,lk
mßÈ nkaOkd.dr.; lsÍfuka fyda ovhlska fyda nkaOkd.
dr.; lsÍu iy ovh hk o~qjï folska u fyda o~qjï lsÍfï
n,h o we;=¿j tn÷ wêlrKhl ishÆ n,;, ta wêlrKhkag
we;af;a h' wNshdpkdêlrKfha n,hg" fï jHjia:dfõ ^1& jeks
wkqjHjia:dfõ ^we& fþofha i|yka fjk;a hï wêlrKhlg"
úksYaph wêldrhlg fyda wdh;khlg" ta wêlrKh" úksYaph
wêldrh fyda wdh;kh bÈßfha § u fyda wka ia:dkhl § fyda
wmydi lsÍu iïnkaOfhka o~qjï lsÍfï n,h o we;=<;a jkafka h(
tfia jqj o" tn÷ hï wêlrKhlg" úksYaph wêldrhlg
fyda wdh;khlg wmydi lsÍu iïnkaOfhka o~qjï lsÍug ta
wêlrKhg" úksYaph wêldrhg ke;fyd;a wdh;khg ljr jQ
fyda kS;shlska oekg mejÍ we;s fyda u;=jg mejfrk whs;shg"
fï jHjia:dfõ óg by;ska jQ úêúOdkj,ska ydkshla fyda
n,mEula fkdjkafka h'
wêlrK msysgqùu
hkdÈh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
105
^4& NslaIQka jykafia,df.a úkh yd iïnkaO ldrKd fyda
NslaIQka jykafia,d w;r we;s hï wdrjq,la fyda úydria:dkj,
fyda úydria:dkj,g wod< fiajdjka bgq lsÍu yd iïnkaO
fjk;a hï wdrjq,la fyda úksYaph fldg iu:hlg m;a lsÍu
i|yd wêlrK" úksYaph wêldr fyda wdh;k we;s fldg
msysgqùug md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka úêúOdk ie,eiaúh
yelafla h' fï mßÉfþofha fyda XVI jeks mßÉfþofha fyda
mgyeksj ljr úêúOdkhla ;snqK o-
^w& ckdêm;sjrhd úiska fyda ta kS;sfhka úêúOdk
i,iajkq ,nk fjk;a hï ;eke;a;l= fyda mqoa.,
uKav,hla úiska fyda ta wêlrKj, úksYaph
wêldrj, fyda wdh;kj, idudðlhd fyda
iudðlhka m;a lsÍu" udre lsÍu" bj;a lsÍu iy
Tjqkaf.a úkh md,kh iïnkaOfhka o ¦
^wd& tjeks ldrKd yd wdrjq,a" fï jHjia:dfõ ^1& jeks
wkqjHjia:dfõ i|yka fjk;a hï wdh;khl
wêlrK n,fhka bj;a lsÍu i|yd o"
ta kS;sfhka úêúOdk ie,eiaúh yelafla h'
fï wkqjHia:dfõ —NslaIQka jykafia˜ iy —úydria:dkh˜
hk fhÿïj, wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
jk wjia:dfõ fn!oaO úydr.ï yd foajd,.ï wd{dmkf;a ta
fhÿïj, ;snQ w¾:h u we;af;ah'
106' ^1& wdKavql%u jHjia:dj hgf;a msysgqjk ,o ke;fyd;a
md¾,sfïka;=j úiska kshu fldg msysgqjk ,o iEu wêlrKhl u"
iEu úksYaph wêldrhl u fyda fjk;a iEu wdh;khl u kvq
úNd." wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj m%isoaêfha
meje;aúh hq;af;a h' ishÆ ;eke;a;kag" ta kvq úNd.j,g
ksoyfia meñK isàug ysñlï we;af;a h'
^2& tjeks hï wêlrKhl" úksYaph wêldrhl fyda fjk;a
wdh;khl úksYaphldrjrhl= fyda uQ,dikdrEG ks,Orhl=
úiska" fhda.H hhs ;ud i,lk ljr wjia:djl § jqj o iajlSh
wNsu;h mßÈ -
^w& mjqf,a wfkHdkH iïnkaO;d ms<sn| jQ kvq lghq;=j,
§¦ fyda
^wd& ,sx.sl ldrKd ms<sn| jQ kvq lghq;=j, §¦ fyda
^we& rdcH wdrlaIdj fyda uyck wdrlaIdj ;yjqre lsÍu
msKsi¦ fyda
m%isoaêfha úNd.
meje;aùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
106
^wE& ta wêlrKfha" úksYaph wêldrfha fyda fjk;a
wdh;kfha iSudj we;=<; h:d meje;au iy
iqrlaIs;Ndjh ;yjqre lsÍu msKsi"
ta wêlrKfha" úksYaph wêlrKfha fyda fjk;a wdh;kfha
kvq lghq;=j,g fl<ska u iïnkaO;djla fkdue;s ;eke;a;ka
bka neyer l< yelafla h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
107
wêlrKfha iajdëk;ajh
107' 74[ ^1& w.%úksYaphldrjrhd o wNshdpkdêlrKfha
iNdm;sjrhd o fY%AIaGdêlrKfha iy wNshdpkdêlrKfha
fjk;a iEu úksYaphldrjrfhlao ckdêm;sjrhd úiska
wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj iajlSh w;aik
hgf;a jQ wêldr m;%hla u.ska m;alrkq ,nkakd y' ]^2& by; lS iEu úksYaphldrjrfhla u h:d meje;afuka
isák ;dla Oqrh orkafka h' ta hïlsis úksYaphldrjrhl= bj;a
lsÍu i|yd Tmamq ù we;s úIu meje;au fyda wn,;dj fyda mokï
fldgf.k ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j& md¾,sfïka;=fõ
uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka nyq;r ixLHdjla úiska iïu;
lrk ,o md¾,sfïka;=fõ fhdackdjla ckdêm;sjrhd fj;
bÈßm;a lrkq ,eîfuka miqj ckdêm;sjrhd úiska lrk ,o
kshuhlska yer ta úksYaphldrjrhl= bj;a l< fkdyelafla h(
tfia jqj o" tjeks fhdackdjla bÈßm;a lsÍu i|yd jQ
fhdackd iïu;h ms<sn| oekaùu md¾,sfïka;=fõ uq¿ uka;%Sjrhka
ixLHdfjka hg;a msßfihska ;=fkka tlla úiska w;aika ;nd
we;akï yd fpdaÈ; úIu meje;au fyda wn,;dj ms<sn| iïmQ¾K
úia;r tys olajd we;akï ñi l:dkdhljrhd úiska tjeks
fhdackdjla bÈßm;a lsÍu i|yd jQ lsisu fhdackd iïu;hla
Ndr .ekSu fyda md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a lsÍu fyda
fkdl< hq;af;a h'
^3& ta fhdackd iïu;h iïu; lsÍfï ld¾h mámdáh o we;=¿j
tjeks fhdackdjla bÈßm;a lsÍu iïnkaOj jQ o fpdaÈ; úIu
meje;au fyda wn,;dj úu¾Ykh lsÍu iy Tmamq lsÍu iïnkaOj
jQ o úksYaphldrjrhdg fm!oa.,slj u fyda ksfhdað;hl= u.ska
fyda fmkS isàug iy lreKq olajd isàug we;s whs;sh iïnkaO
jQ o ishÆ ldrKd i|yd md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska fyda
ia:djr ksfhda. u.ska fyda úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
^4& w.% úksYaphldrjrhd jYfhka fyda wNshdpkdêlrKfha
iNdm;sjrhd jYfhka fyda fYa%IaGdêlrKfha ke;fyd;a
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl= jYfhka fyda m;a lrkq
,enQ ke;fyd;a ta Oqrhl jev ne,Su i|yd m;a lrkq ,enQ iEu
;eke;a;l= u ckdêm;sjrhd bÈßfha" y;rjk Wmf,aLkfha
oelafjk m%;s{dj fyda Èjqreu fyda § Bg w;aika ;nk f;la
Oqrfha ld¾hhkays fkdfhÈh hq;af;a h'
^5& fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhka úY%du .; hq;= jhi
wjqreÿ yeg my jk w;r" wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhka
úY%du .; hq;= jhi wjqreÿ yeg ;=k jkafka h'
74 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 26 j.ka;sh u.ska uq,a 107 ^1& wkqjHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
fY%aIaGdêlrKfha yd
wNshdpkdêlrKfha
úksYaphldrjrhka
m;alsÍu yd bj;a
lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
108
108' ^1& fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhkaf.a o
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhkaf.a o jegqma md¾,sfïka;=j
úiska ;SrKh lrkq ,nkafka h' ta jegqma taldnoaO wruqo,g jeh
nrla jkafka h'
^2& fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl=g iy
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl=g f.úh hq;= jegqm
iy ta hï úksYaphldrjrhl=f.a úY%du jegqma ysñlï ta
úksYaphldrjrhd m;a lrkq ,eîfuka miq wvq fkdl< hq;af;a h'
109' 75[ ^1& frda.d;=r ùu ksid fyda Y%S ,xldfjka neyerj
isàu ksid fyda fjk;a hï fya;=jla ksid fyda iajlSh OQrfha
n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsßug iy bgq lsÍug
w.% úksYaphldrjrhd fyda wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd
fyda ;djld,slj wfmdfydi;a fõ kï" tu ld,iSudj ;=<
ms<sfj<ska w.% úksYaphldr OQrfha fyda wNshdpkdêlrKfha
iNdm;s OQrfha fyda jev ne,Su i|yd ckdêm;sjrhd úiska
wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj fY%AIaGdêlrKfha
ke;fyd;a wNshdpkdêlrKfha fjk;a úksYaphldrjrhl= m;a
l< yelafla h'
^2& frda.d;=r ùu ksid fyda Y%S ,xldfjka neyerj isàu ksid
fyda fjk;a hï fya;=jla ksid fyda iajlSh OQrfha n,;," ld¾h
iy l¾;jH l%shd;aul lsÍug iy bgq lsÍug fY%aIaGdêlrKfha
hï úksYaphldrjrhl= fyda wNshdpkdêlrKfha hï
úksYaphldrjrhl= fyda ;djld,slj wfmdfydi;a fõ kï" ta
ld, iSudj ;=< ms<sfj,ska fY%AIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl=
jYfhka fyda wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl= jYfhka
fyda jev ne,Su i|yd ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ wkqu;hg hg;aj fjk;a úksYaphldrjrhl= m;a lrkq
,eìh yelafla h' ]
110' ^1& fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl=g fyda
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl=g fjk;a ,sÅ; kS;shla
hgf;a fjk;a WÑ; ld¾h fyda l¾;jH lsisjla bgq lsÍug
ckrcfha ckdêm;sjrhd úiska kshu lrkq ,eìh yelafla h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfjka ke;fyd;a fjk;a ,sÅ; kS;shlska
n,h § we;s mßÈ fyda ckdêm;sjrhdf.a ,sÅ; leue;a; we;sj
fyda ñi" ^jegqma f.jkq ,nk fyda fkd,nk& fjk;a hï Oqrhl
lghq;= lsÍu ke;fyd;a ,dN fyda fõ;khla ,nkakd jQ fjk;a hï
;k;=rla ms<s.ekSu fYa%IaGdêlrKfha fyda wNshdpkdêlrKfha
lsisu úksYaphldrjrhl= úiska fkdl< hq;af;a h'
fYa%IaGdêlrKfha iy
wNshdpkdêlrKfha
úksYaphldrjrhkaf.a
jegqma'
jev ne,Sfï m;aùu'
75 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 27 j.ka;sh u.ska uq,a 109 jk jHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
úksYaphldrjrhka
úiska fjk;a ld¾h
fyda l¾;jH bgq
lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
109
^3& fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl= jYfhka fyda
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl= jYfhka iaÒr Oqrh oerE
lsisu ;eke;a;l=" ckdêm;sjrhdf.a ,sÅ; leue;a; fkdue;sj
ljr jQ fyda wêlrKhl" úksYaph wêldrhl fyda wdh;khl
kS;s{jrhl= jYfhka fmkS isàu" W;a;rjdo bÈßm;a lsÍu" l%shd
lsÍu fyda jD;a;sfhys fh§u fkdl< hq;af;a h'
111' 76 [^1& Y%S ,xld uydêlrKhla ;sìh hq;af;a h'
md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka mjrkq ,nk fyda kshu lrkq ,nk
wêlrK n,h iy n,;, ta wêlrKh l%shd;aul lrkafka h']77 [^2& uydêlrKfha úksYaphldrjrhka"
^w& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ ks¾foaYh u;"
ckdêm;sjrhd úiska ish w;aik hgf;a jQ wêldr m;%hla
u.ska m;a lrkq ,eìh hq;= w;r " kS;sm;sjrhd úuiSfuka miq ta
ks¾foaYh lrkq ,eìh hq;af;a h¦
^wd& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ ks¾foaYh u;"
ckdêm;sjrhd úiska Oqrfhka bj;a lrkq ,eìh yels w;r"
ckdêm;sjrhdf.a úkh md,khg Tjqyq hg;a úh hq;a;d y']
^3& fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdkj,g
hg;aj" uydêlrKfha úksYaphldrjrhkaf.a úY%du .ekSu yd
iïnkaO ldrKd i|yd md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka úêúOdk
ie,eiaúh yelafla h'
78 [^4& uydêlrKfha ljr jqj o úksYaphldrjrhl= úiska"
ckdêm;sjrhd fj; fhduq lrkq ,nk ;u w;aik hgf;a jQ
,shú,a,la u.ska" iajlSh Oqrfhka b,a,d wiaúh yelafla h'] 79
[111w' ^1& hï wêlrK l,dmhl uydêlrKfha wêlrK
n,h yd n,;, l%shd;aul lrk úksYaphldrjrhkaf.a ixLHdj
;djld,slj jeä lsÍu fhda.H hehs wêlrK úIhh Ndr
wud;Hjrhd úiska ckdêm;sjrhdg lreKq bÈßm;a lr isák
wjia:djl" 80
[ckdêm;sjrhd úiska" wêlrK fiajd fldñIka
iNdfõ ks¾foaYh u;" m;a lsÍfï wêldr m;%hla u.ska] ta m;a
lsÍfï wêldr m;%fha ks YaÑ;j oelafjk wêlrK l,dmh
we;=<; uydêlrKfha wêlrK n,h yd n,;, l%shd;aul lsÍu
i|yd" uydêlrK flduidßiajrhka tla flkl= fyda Bg jeä
.Kkla m;a lrkq ,eìh yelafla h'
76 - tfldf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 j.ka;sh u.ska uq,a ^1& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
77 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 12^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^2& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
78 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 12^2& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
79 - y;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska 111 w' jHjia:dj we;=<;a lrk ,§'
80 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 13 jeks j.ka;sh u.ska —ckdêm;sjrhd úiska m;alsßfï wêldr m;%hla u.ska˜ hk jpk fjkqjg we;=<;a lrk ,§'
uydêlrK
úksYaphldrjrhka
m;a lsÍu" Oqrfhka
bj;a lsÍu iy
Tjqkaf.a úkh
md,kh'
uydêlrK
flduidßiajrfhda
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
110
^2& 1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a m;a lrk ,o iEu uydêlrK
flduidßiajrhl= u" Tyq f.a m;aùfï wêldr m;%fha oelafjk
ld, mßÉfþoh ;=< Oqrh oeßh hq;af;a h' iEu uydêlrK
flduidßiajrhl= u" wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ ks¾foaY
u;" ckdêm;sjrhd úiska bj;a lrkq ,eîug;a úkh md,kh
lrkq ,eîug;a hg;a úh hq;af;a h'
^3& 1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a m;a lrk ,o iEu uydêlrK
flduidßiajrhl= u úiska iajlSh Oqr ld,h ;=<" md¾,sfïka;=j
úiska uydêlrKh fj; mjrkq ,nk fyda kshu lrkq ,nk
wêlrK n,h yd n,;," kS;shg wkqj" l%shd;aul lrkq ,eìh
yels w;r ^Oqr ld,h" iïnkaO whs;sjdislï yd jrm%ido yer&
uydêlrK úksYaphldrjrhl=f.a ishÆ whs;sjdislï" n,;,"
jrm%ido yd N=la;Ska Tyqg ysñúh hq;af;a h' ;j o" fï ld¾h i|yd
wdKavql%u jHjia:dfõ fyda fjk;a ,sÅ; kS;shl —uydêlrK
úksYaphldrjrhl=˜ iïnkaOfhka lr we;s iEu i|yklg u"
mo iïnkaOfhka wkHd¾:hla wjYH jqjfyd;a ñi" —uydêlrK
flduidßiajrhl=˜ iïnkaOfhka lrk i|ykla o we;=<;a jk
f,i ie,lsh hq;af;a h']81[111 wd' msial,ajrfhla isáh hq;af;a h' Tyq uq¿ Èjhsk u
i|yd msial,ajrhd úh hq;= w;r" ishÆu uq,a wjia:d wêlrKj,g
wkqhqla; fldg we;s ksfhdacH msial,ajrhka úIhfhys wëlaIKh
iy md,kh Tyq úiska l%shd;aul lrkq ,eìh hq;af;a h']82[111 we] ^1& wêlrK n,;, fyda ld¾h ke;fyd;a fuu
mßÉfþoh hgf;a jQ ld¾h ke;fyd;a md¾,sfïka;=j úiska
mkjk ,o hï kS;shla hgf;a ta yd iudk ld¾h mejÍ we;s
iEu úksYaphldrjrhl= u" uQ,dikdrEV ks,Orhl= u" rcfha
ks,Orhl= u fyda fjk;a iEu ;eke;a;l= u ;ukag mejÍ we;s
n,;, l%shd;aul lsÍfï § yd l¾;jH bgq lsÍfï § ;ukag
úOdkhla lsÍug fyda ;uka wëlaIKh lsÍug fyda kS;sfhka
ysñlï we;s fcHIaG wêlrKhl" úksYaph wêldrhl"
wdh;khl fyda tfia u ysñlï we;s fjk;a ;eke;a;l=f.a
fyda úOdkhlg ke;fyd;a n,mEulg yer fjk;a lsisu
;eke;a;l=f.a úOdkhlg ke;fyd;a n,mEulg hg;a fkdúh
hq;af;a h'
^2& ljr jQ fyda úksYaphldrjrhl=f.a" uQ,dikdrEV
ks,Orhl=f.a" rcfha ks,Orhl=f.a fyda fï jHjia:dfõ
^1& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka hï ks,Orhl=f.a wêlrK
81 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 14 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
82 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 15 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 116 jHjia:dj 111 we jHjia:dj f,i kej; wxl fhdok ,§'
uq¿ Èjhsk u i|yd
msial,ajrhd'
wêlrK lghq;=j,g
whq;= f,i ueÈy;a
ùu jrola nj'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
111
n,;, l%shd;aul lsÍfï § fyda l¾;jH bgq lsÍfï § fyda ta
úksYaphldrjrhd" uQ,dikdrEV ks,Orhd" rcfha ks,Orhd fyda
ks,Orhd flfrys kS;Hkql+, n,hla fkdue;sj hïlsis n,mEula
lrk fyda n,mEula lsÍug ;e;a lrk iEu ;eke;af;la u jrola
lrk w;r" uydêlrKh úiska cQß iNdjla fkdue;sj mj;ajkq
,nk kvq úNd.hlska miq jrolre lrkq ,enQ úg tla wjqreoaola
olajd §¾> úh yels ld, iSudjlg fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda ovhlg fyda ta nkaOkd.dr.; lsÍu
yd ovh hk o~qjï folg u fyda hg;a jkafka h' Bg wu;rj
tfia jrolre lrkq ,enQ Èk isg ta ;eke;a;d" wjqreÿ y;la
fkdblaujk ld,hlg" Pkao ysñhl= ùug o cku; úpdrKhl
§ fyda Y%S ,xld ckrcfha ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSfï
Pkao úuiSul § fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= f;dard m;a lr
.ekSfï ue;sjrKhl § fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhka
f;dard m;a lr .ekSfï Pkao úuiSul § fyda Pkaoh §ug fyda
rcfha ljr jQ fyda Oqrhla oeÍug ke;fyd;a rcfha ks,Orhl=
jYfhka fiajfhys kshqla; lrkq ,eîug o kqiqÿiail= lrkq
,eìh yelafla h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
112
83 [XV w jeks mßÉfþoh
wêlrK fiajd fldñIka iNdj
84[ 111wE' ^1& ^fï mßÉfþofhys —fldñIka iNdj˜hkqfjka
i|yka lrkq ,nk& wêlrK fiajd fldñIka iNdjla jkafka h'
fldñIka iNdj w.%úksYaphldrjrhdf.ka iy wdKavql%u
jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj ckdêm;sjrhd úiska m;a
lrkq ,nk fY%AIaGdêlrKfha fcHIaG;u úksYaphldrjrhka
fofokdf.ka iukaú; úh hq;af;a h'
^2& w.%úksYaphldrjrhd iy fY%aIaGdêlrKfha fcHIaG;u
úksYaphldrjrhka fofokd uq,a wjia:d wêlrKhl
úksYaphldrjfhl= f,i fiajfha fh§ isàfï m<mqreoao
fkdue;s ;eke;a;ka jk wjia:djl § fldñIka iNdj"
w.%úksYaphldrjrhd f.ka o fY%aIaGdêlrKfha fcHIAG;u
úksYaphldrjrhdf.ka o iy uq,a wjia:d wêlrKhl
úksYaphldrjrhl= f,i m<mqreoao ,o tlS fY%aIaGdêlrKfha
B,`. fcHIAG;u úksYaphldrjrhdf.ka iukaú; úh hq;af;a h'
^3& w.%úksYaphldrjrhd fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd úh
hq;af;a h' ]
111b' ^1& fldñIka iNdfõ hï /iaùula i|yd .KmQrKh
fldñIka iNdfõ idudðlhka fofokl=f.ka iukaú; úh
hq;af;a h'
^2& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lrkq ,enQ
fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjr hl= iajlSh Oqrfhka b,a,d
wia jqjfyd;a fyda fuys ñka u;= úêúOdk i,iajd we;s mßÈ
Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a fyda fYa%IaGdêlrKfha
úksYaphldrjr hl=j isàu k;r jqjfyd;a fyda ñi" Tyq m;a
lrkq ,enQ Èk isg wjqreÿ ;=kl ld,hla tu Oqrh oeßh hq;=
kuq;a kej; m;a lrkq ,eîug Tyq iqÿiafila jkafka h'
^3& fldñIka iNdfõ ishÆ ;SrK" /iaùug meñK isák
idudðlhkaf.a nyq;r Pkaofhka úh hq;= w;r" hï fyhlska Pkao
ixLHdj iu iuj ;sfnk wjia:djl ta /iaùfï iNdm;sjrhdg
;SrK Pkaohla ;sìh hq;af;a h'
^4& fldñIka iNdfõ idudðl Oqrhla ysia j ;snqK o fldñIka
iNdjg l%shd lsÍug n,h we;af;a h' ;j o" tfia Oqrh ysiaj
;snQ muKskau fyda idudðlhl= m;a lsÍfuys,d hï fodaIhla ;snQ
83 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 16 jeks j.ka;sh u.ska XVw mßÉfþoh ^jHjia:d 111 wE isg 111 ´ olajd& we;=<;a lrk ,§'
84 - oykj jeks jHjjia:d ixfYdaOkfha 28 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 111 wE jHjia:dj bj;a fldg ta fjkqjg wfoaY lrk ,§'
wêlrK fiajd
fldñIka iNdfõ
ixhq;sh
fldñIka iNdfõ
/iaùï
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
113
muKska fldñIka iNdfõ hï l%shdjla ke;fyd;a lghq;a;la
ks¾n, fkdjkafka h¦ ks¾n, jkafka hhs fkdie,lsh hq;af;a h'
85[ ^5& ckdêm;sjrhd úiska fldñIka iNdfõ hï
idudðlhl=g" Tyqf.a ld¾hhkaf.ka ksjdvq fokq ,eìh yels
w;r" tfia ksjdvq fok ,o ld,iSudj i|yd fldñIka iNdfõ
;djld,sl idudðlhl= ùug" fldñIka iNdfõ idudðl;ajh
,eîu i|yd iqÿiqlï we;s ;eke;a;l=" wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ wkqu;hg hg;aj ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,eìh
yelafla h'
^6& ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;h
iys;j fldñIka iNdfõ ljr jQ fyda idudðlhl= fya;= olajd
OQrfhka bj;a lrkq ,eìh yelafla h' ]
111B' md¾,sfïka;=j úiska ksYaph lrkq ,nk hï §ukdjla
fldñIka iNdfõ idudðlhl=g f.jkq ,eìh hq;af;a h' ta
§ukdj taldnoaO wruqo,g jehnrla jk w;r" idudðlhdf.a
Oqr ld,h ;=< § wvq fkdl< hq;af;a h' ;j o" tu §ukdj ta
idudðlhdf.a iaÒr ;k;=rg wh;a jQ yd ta ;k;=frka ,nkakd jQ
jegqmg iy fjk;a Èukdj,g wu;rj úh hq;af;a h(
tfia jqj o" §ukd jYfhka f.úh hq;= uqo,a m%udKh fï
jHjia:dfõ úêúOdk hgf;a ksYaph lrkq ,nk f;la fï
mk; l%shd;aul jk Èkhg fmrd;=j u jQ Èkfha § fldñIka
iNdfõ idudðlhka úiska ,nk ,o uqo,a m%udKh Tjqkag §ukd
jYfhka ;jÿrg;a ,eìh hq;af;a h'
111W' fldñIka iNdjg uq,a wjia:d wêlrKj, fcHIaG
wêlrK ks,Orhka w;=frka fldñIka iNdj úiska m;a lrkq
,eìh hq;= f,alïjrfhla isáh hq;af;a h'
111W!' ^1& wêlrK fiajd fldñIka iNdjg -
^w& uydêlrK úksYaphldrjrhkaf.a ia:dk udre
lsÍfï n,h¦
^wd& wêlrK ks,Orhka iy Wmf,aLk.; rcfha
ks,Orhka m;a lsÍfï" Wiia lsÍfï" ia:dk udre
lsÍfï" fiajfhka my lsÍfï yd Tjqka úIfhys úkh
md,kh l%shdfõ fh§fï n,h
fuhska mejfrkafka h'
85 - oykj jeks jHjjia:d ixfYdaOkfha 29 jeks j.ka;sh u.ska uq,a 111b ^5& yd ^6& wkqjHjia:d bj;a fldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
fldñIka iNdfõ
idudðlhkaf.a §ukd
fldñIka iNdfõ
f,alïjrhd
fldñIka iNdfõ
n,;,
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
114
^2& fldñIka iNdj úiska -
^w& uydêlrKfha úksYaphldrjrhka mqyqKq lsÍu
iïnkaOfhka Í;s iy wêlrK ks,Orhka iy
Wmf,aLk.; rcfha ks,Orhka n|jd .ekSu" mqyqKq
lsÍu" m;a lsÍu" Wiia lsÍu iy ia:dk udre lsÍu
iïnkaOfhka mámdá idokq ,eìh yelafla h¦
^wd& fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h yd l¾;jH l%shdfõ
fh§u yd bgq lsÍu i|yd wjYH fyda wjia:dfjdaÑ;
ldrKd i|yd úêúOdk i,iajkq ,eìh yelafla h'
^3& hï uq,a wjia:d wêlrKhla fyda uq,a wjia:d wêlrKhl
mj;ajdf.k hkq ,nk jd¾;d" frðiagr fyda fjk;a f,aLk
mÍlaId lsÍfï iy wjYH jk hï mÍlaIKhla meje;aùfï n,h
iy wêldrh" wjia:dfjdaÑ; mßÈ fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhdg
fyda fldñIka iNdj úiska n,h fokq ,enq" fYa%IaGdêlrKfha
hï úksYaphldrjrhl=g fyda wNshdpkdêlrKfha hï
úksYaphldrjrhl=g fyda ;sìh hq;af;a h'
^4& Wmf,aLk.; rcfha ks,Orhka iïnkaOfhka jegqma
jeäùula iys; udreùula fkdjk ishÆ udreùï lsÍfï n,h
fyda kshufha ksYaÑ;j i|yka wjia:djkays § iy iSud lsÍïj,g
hg;aj" jev ne,Sfï" m;aùï lsÍfï n,h fldñIka iNdj úiska
.eiÜ m;%fha m< lrkq ,nk kshuhlska fldñIka iNdfõ
f,alïjrhdg mjrkq ,eìh yelafla h'
111t' hï wêlrK ks,Orhl=g fyda Wmf,aLk.; rcfha
ks,Orhl=g fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd wu;d iajlSh
w;aikska hjkq ,nk ,smshla u.ska Oqrfhka b,a,d wiaúh
yelafla h'
111ta' fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd úiska fyda fldñIka
iNdfõ idudðlhl= fyda f,alïjrhd fyda ks,Orhl= úiska ta
iNdm;sjrhd" idudðlhd" f,alïjrhd fyda fldñIka iNdfõ
ks,Orhd jYfhka iajlSh ld¾h fyda l¾;jH bgq lsÍfuys ,d
ioaNdjfhka lrk ,o hï kS;Hdkql+, l%shdjla fya;=fldg f.k
Tyqg úreoaOj lsisÿ isú,a kvqjla fyda kvq lghq;a;la mjrkq
fkd,eìh hq;af;a h'
111T' ^1& iajlSh kS;Hkql+, ld¾h bgq lsÍfï,d yer
fl<skau fyda wkHdldrhlska ;uka úiska u fyda fjk;a
;eke;a;l= ud¾.fhka fyda fjk;a ;eke;a;l= iu." ljr fyda
wdldrhlska fldñIka iNdj úiska fokq ,nk ;SrKhlg fyda
kshuhlg n,mEula lrk fyda n,mEula lsÍug ;e;a lrk fyda
fldñIka iNdfõ idudðlhl=g ta wdldrfhka n,mEula lrk
iEu ;eke;af;la u jrola lrk w;r" jrolre lrkq ,enQ úg
wêlrK ks,Orhl=g
fyda Wmf,aLk.;
rcfha ks,Orhl=g
b,a,d wiaúh yels nj
kvq lghq;=j,ska
uqla; nj
fldñIka iNdfõ
lghq;=j,g whq;=
f,i ueÈy;a ùu
jrola nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
115
remsh,a tla ,laIhla fkdblaujk ovhlg fyda wjqreÿ ;=kla
fkdblaujk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lrkq ,eîug fyda
ta ovh yd nkaOkd.dr.; lsÍu hk ovqjï folg u fyda ta
;eke;a;d hg;a jkafka h(
tfia jqj o" hï wêlrK Oqrhla fyda Wmf,aLk.; rcfha
;k;=rla b,aÆï lrk b,a¨ïlrejl=g fyda wfmalaIlhl=g
iy;slhla fyda pß; iy;slhla §u jrola fkdjkafka h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a msysgqjk
,o iEu uydêlrKhlg u fï jHjia:dfõ ^1& jeks fþofha
i|yka ljr fyda ldrKhla úNd. fldg ;SrKh lsÍug wêlrK
n,h we;af;a h'
111´' ^w& fï mßÉfþofhys -
—m;a lsÍu˜ hkakg fï mßÉfþofhys i|yka ljr fyda
Oqrhl jev ne,Su i|yd jQ m;a lsÍula we;=<;a fõ ¦
—wêlrK ks,Orhd˜ hkafkka hqla;sh mis|,Su i|yd fyda hï
lïlre fyda fjk;a wdrjq,la úksYaph lsÍu i|yd fyda we;s fldg
msysgqjk ,o hï uq,a wjia:d wêlrKhl" úksYaph wêldrhl
fyda wdh;khl" úksYaphldrjrhd" uq,iqk ork ks,Orhd fyda
idudðlhl= f,i Oqrh ork hï ;eke;af;la woyia jk kuq;a
Bg fYa%IaGdêlrK úksYapldrjrhl= fyda wNshdpkdêlrK
úksYaphldrjrhl= fyda uydêlrK úksYaphldrjrhl= fyda
fíreï lsÍfï l¾;jH bgq lrk ;eke;a;l= fyda ;udf.a m%Odk
ld¾hh wêlrK iajNdjhl ld¾hh bgq lsÍu fkdjk rcfha
ks,Orhl= fyda we;=<;a fkdfõ ¦ iy
—Wmf,aLk.; rcfha ks,Orhd˜ hkafkka fYa%IaGdêlrKfha
frðiag%d¾jrhd" wNshdpkdêlrKfha frðiag%d¾jrhd"
uydêlrKfha fyda hï uq,a wjia:d wêlrKhl frðiag%d¾jrhd"
ksfhdacH frðiag%d¾jrhd fyda iyldr frðiag%d¾jrhd"
wNshdpkdêlrKfha fyda uydêlrKfha iy ljr fyda uq,a
wjia:d wêlrKhl msial,ajrhd fyda ksfhdacH msial,ajrhd¦
fyda fYa%IaGdêlrKfha" wNshdpkdêlrKfha" uydêlrKfha
fyda ljr fyda uq,a wjia:d wêlrKhl frðiag%d¾ ld¾hd,fha
fiajfhys kshqla; lr we;a;d jQ iy miajk Wmf,aLkfha ksYaph
fldg oelafjk .Khlg wh;a fyda wud;H uKav,fha wêlrK
úIhh Ndr wud;Hjrhd úiska kshuhla u.ska ksYaÑ;j kshu
lrkq ,en md¾,sfïka;=j úiska wkqu; lrk ,ÿj .eiÜ m;%fha
m< lrk ,o fjk;a hï .Khlg wh;a hï rcfha ks,Orhl=
woyia fõ'
w¾: ksrEmKh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
116
^wd& hï ;eke;af;la wdKavql%u jHjia:dfõ w¾:dkql+,j
wêlrK ks,Orhl= jkafka o fkdjkafka o hk m%Yakh
ksrdlrKh lsÍu i|yd Ndr .ekSug fyda ta m%Yakh ;SrKh
lsÍug lsisÿ wêlrKhlg" úksYaphdêldrhlg fyda wdh;khlg
wêlrK n,h fkdue;s kuq;a ta m%Yakh fldñIka iNdj úiska u
wkkHj ;SrKh lrkq ,eìh hq;af;a h' ta ms<sn|j fldñIka
iNdfõ ;SrKh wjidkd;aul yd ;SrKd;aul jkafka h'
^we& wd& wkqfþofha i|yka mßÈ jQ hï ;SrKhlg fmrd;=j ta
;eke;a;d úiska lrk ,o hï l%shdjla fyda ta ;eke;a;d bÈßfha
mjrk ,o hï kvq lghq;a;la ta ;SrKh lsÍfï fya;=fjka
ks¾n, jkafka hhs i,lkq fkd,eìh hq;af;a h' ]86[ 112' bj;a lrk ,§'
113' bj;a lrk ,§'
113w' bj;a lrk ,§'
114' bj;a lrk ,§'
115' bj;a lrk ,§' ]87 [ 116' ^111we jHjia:dj f,i kej; wxl fhdok ,È'& ]86 [ 117' bj;a lrk ,§' ]
86 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska bj;a lrk ,§'
87 - oyy;a jeks jHjjia:d ixfYdaOkfha 15 jeks j.ka;sh u.ska 111we jHjia:dj f,i kej; wxl fhdok ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
117
XVI jeks mßÉfþoh
fcHIaG wêlrK
fYa%IaGdêlrKh
118' Y%S ,xld ckrcfha fYa%IaGdêlrKh ckrcfha W;a;Í;u
iy wjidkd;aul f,aLfkdam.; lsÍfï fcHIaG wêlrKh jk
w;r wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" fuys my;
oelafjk wdldrfha jQ wêlrK n,h l%shd;aul lrkafka h'
tkï (-
^w& mk;a flgqïm;aj, jHjia:dkql+,;ajh iïnkaOfhka
jQ wêlrK n,h¦
^wd& uQ,sl whs;sjdislï wdrlaId lsÍu i|yd jQ wêlrK
n,h¦
^we& wjidk wNshdpkdêlrK n,h¦
^wE& WmfoaYl wêlrK n,h¦
^b& Pkao fm;aiï iïnkaOfhka jQ wêlrK n,h¦
^B& md¾,sfïka;=fõ hï jrm%ido lvlsÍula iïnkaOfhka
wêlrK n,h¦ iy
^W& md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka mjrkq ,nk fyda
kshu lrkq ,nk fjk;a ldrKd iïnkaOfhka jQ
wêlrK n,h'
119' ^1& fYa%IaGdêlrKh" w.% úksYaphldrjrhdf.ka o yh
fokl=g fkdwvq iy oi fokl=g fkdjeä fjk;a úksYaphldr-
jrhka ixLHdjlf.ka o iukaú; jkafkah' ta úksYaphldrjrfhda
107 jeks jHjia:dfõ úêúOdk i,id we;s mßÈ m;a lrkq
,nkakdy'
^2& fYa%IaGdêlrKfha hï úksYaphldr Oqrhla ysiaj ;snqK
o fYa%IaGdêlrKhg l%shd lsÍug n,h we;af;a h' ;j o" tjeks
hï Oqrhla ysiaj ;snQ muKska fyda úksYaphldrjrhl= m;a
lsÍfuys ,d hï fodaIhla ;snQ muKska fyda fYa%IaGdêlrKfha
hï l%shdjla ke;fyd;a kvq lghq;a;la ks¾n, fkdjkafka h¦
ks¾n, jkakdla fia fkdie,lsh hq;af;a h'
120' hï mk;a flgqïm;la ke;fyd;a mk;a flgqïm;l
hï úêúOdkhla wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, oehs hk hï
m%Yakhla ms<sn|j ;SrKhla .ekSfï ;ks yd wkkH wêlrK
n,h fYa%IaGdêlrKhg we;af;a h(
fY%aIaGdêlrKfha
idudkH wêlrK
n,h'
fY%aIaGdêlrKfha
ixhq;sh'
fY%aIaGdêlrKfha
wdKavql%u jHjia:d
wêlrK n,h
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
118
tfia jqj o -
^w& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh
lsÍu i|yd jQ ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak fldg
ta fjkqjg fjk;a wdKavql%u jHjia:djla mekùu i|yd jQ mk;a
flgqïm;la f,i §¾> kdufha úia;r lr we;s mk;a flgqïm;la
iïnkaOfhka jk úg 83 jeks jHjia:dfjys úêúOdk m%ldr ta
mk;a flgqïm; ck;dj úiska cku; úpdrKhl § wkqu;
lsÍu wjYH fõ o hk m%Yakh muKla fYa%IaGdêlrKh úiska
;SrKh l< yelafla h'
^wd& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh
lsÍu i|yd jQ ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak fldg
ta fjkqjg fjk;a wdKavql%u jHjia:djla mekùu i|yd jQ mk;a
flgqïm;la f,i §¾> kdufha úia;r lr we;s mk;a flgqïm;la
83 jeks jHjia:dfjka kshñ; úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu;
lsÍug iy cku; úpdrKhla u.ska ck;dj fj; bÈßm;a lsÍug
woyia lrk njg wud;H uKav,h úiska iy;sl lrkq ,enQ
wjia:djl ta mk;a flgqïm; iïnkaOfhka fYa%IaGdêlrKhg
lsisu wêlrK n,hla fkdue;af;a h' fYa%IaGdêlrKh úiska ta
mk;a flgqïm; iïnkaOfhka lsis u wêlrK n,hla l%shd;aul
fkdl< hq;af;a h'
^we& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh
lsÍu i|yd jQ ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak
fldg ta fjkqjg fjk;a wdKavql%u jHjia:djla mekùu i|yd
jQ mk;a flgqïm;la f,i §¾> kdufha úia;r lr fkdue;s
mk;a flgqïm;la 84 jeks jHjia:dfjys kshñ; úfYaI nyq;r
Pkaofhka iïu; lsÍug woyia lrk njg wud;H uKav,h úiska
iy;sl lrkq ,enQ wjia:djl 83 jeks jHjia:dfjys úêúOdk
m%ldr ta mk;a flgqïm; ck;dj úiska cku; úpdrKhl §
wkqu; lsÍu wjYH fõ o ke;fyd;a ta mk;a flgqïm; 82 jeks
jHjia:dfõ ^1& jeks yd ^2& jeks wkqjHjia:d wkqj ms<sfh< ùu
wjYH fõ o hk m%Yakh muKla fYa%IaGdêlrKh úiska ;SrKh
l< yelafla h'
^wE& wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla ixfYdaOkh
lsÍu i|yd jQ ke;fyd;a wdKavql%u jHjia:dj mßÉýkak fldg
ta fjkqjg fjk;a wdKavql%u jHjia:djla mekùu i|yd jQ
mk;a flgqïm;l úêúOdkhla f,i §¾> kdufha úia;r lr
ke;s mk;a flgqïm;l hï úêúOdkhla 84 jeks jHjia:dfjka
kshñ; úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; lsÍug woyia lrk njg
wud;H uKav,h úiska iy;sl lrkq ,enQ wjia:djl" ta mk;a
flgqïmf;a fjk;a hïlsis úêúOdkhla 84 jeks jHjia:dfõ
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
119
kshñ; nyq;r Pkaofhka iïu; lsÍu wjYH fõ o ke;fyd;a
83 jeks jHjia:dfõ úêúOdk m%ldr" ta mk;a flgqïmf;a hï
úêúOdkhla cku; úpdrKhla u.ska ck;dj úiska wkqu;
lsÍu wjYH fõ o ke;fyd;a ta mk;a flgqïm; 82 jeks
jHjia:dfõ ^1& jeks iy ^2& jeks wkqjHjia:d wkqj ms<sfh< ùu
wjYH fõ o hk m%Yakh muKla fYa%IaGdêlrKh úiska ;SrKh
l< yelafla h'
121' ^1& by; lS mßÈ jQ tjeks hï m%Yakhla ms<sn|j
idudkHfhka ;SrKh lsÍug fYa%IaGdêlrKhg we;s wêlrK
n,h w.% úksYaphldrjrhd wu;d ckdêm;sjrhd úiska hjkq
,nk ,sÅ; fhduq lsÍula u.ska ke;fyd;a fYa%IaGdêlrKh wu;d
ljr jQ fyda mqrjeishl= úiska hjkq ,nk ,sÅ; fm;aiula u.ska
l%shd;aul lrjd .; yelafla h' ta fhduq lsÍu fyda fm;aiu
bÈßm;a lsÍu mk;a flgqïm; md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg
we;=<;a l< ;eka mgka i;shla we;=<; l< hq;= jkafkah' ;j o"
ta fhduq lsÍfï ke;fyd;a fm;aifï msgm;la ta wjia:dfõ § u
l:dkdhljrhdg Ndr Èh hq;af;a h' fï wkqjHjia:dfjys
— mqrjeishd ˜ hkakg idudðl ixLHdfjka y;frka ;=klg
fkdwvq ixLHdjla mqrjeishka jkakd jQ ixia:d.; l< fyda
ixia:d.; fkdl< uKav,hla we;=<;a fõ'
^2& fYa%IaGdêlrKfha wêlrK n,h tfia l%shd;aul lrjd
.kq ,enQ wjia:djl fYa%IaGdêlrKfha ;SrKh fok f;la fyda
ta fhduq lsÍfï ke;fyd;a fm;aifï Èk isg i;s ;=kl ld,
iSudjla bl=;a jk f;la fyda hk fuhska m<uqfjka t<fUk
Èkh f;la ta mk;a flgqïm; iïnkaOfhka md¾,sfïka;=fõ §
lsisu mshjrla fkd.; hq;af;a h'
^3& wjia:dfjdaÑ; mßÈ fhduq lsÍula l< ;eka mgka
ke;fyd;a fm;aiula bÈßm;a l< ;eka mgka i;s ;=kla we;=<;
fYa%IaGdêlrKh úiska iajlSh ;SrKh ckdêm;sjrhdg iy
l:dkdhljrhdg oekqï Èh hq;af;a h'
88 [ 122 jk jHjia:dj bj;a lrk ,§' ]
123' ^1& fYa%IaGdêlrKfha ;SrKh iu. ta ;SrKhg
t<öug fya;= o oelaúh hq;= w;r" mk;a flgqïm; fyda tys
hï úêúOdkhla fyda wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, o hk
j.;a tfia kï ta wdKavql%u jHjia:dfõ ljr úêúOdkhlg o
ke;fyd;a úêúOdkj,g o hk j.;a fYa%IaGdêlrKfha
;SrKfhys m%ldY úh hq;af;a h'
88 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 30 jeks j.ka;sh u.ska 122 jHjia:dj bj;a lrk ,§'
mk;a flgqïm;a
ms<sn|j wdKavql%u
jHjia:d wêlrK
n,h idudkHfhka
l%shd;aul lsÍu'
mk;a flgqïm;a
iïnkaOfhka
fY%aIaGdêlrKfha
;SrKh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
120
^2& mk;a flgqïm; fyda tys hï úêúOdkhla fyda
wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, hhs fYa%IaGdêlrKh ;SrKh
l< wjia:djl -
^w& tu mk;a flgqïm; 82 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks iy
^2& jeks wkqjHjia:dj, úêúOdk wkqj ms<sfh< ùu
wjYH o hk j. ¦ fyda
^wd& tu mk;a flgqïm; fyda tys hï úêúOdkhla fyda
84 jeks jHjia:dfõ 2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
hgf;a kshñ; úfYaI nyq;r Pkaofhka muKla
iïu; l< yels o hk j. ¦ fyda
^we& tu mk;a flgqïm; fyda tys úêúOdkhla fyda 84
jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
hgf;a kshñ; úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; fldg
83 jeks jHjia:dfõ kshñ; m%ldr ck;dj úiska
cku; úpdrKhl § wkqu; l< hq;= o hk j."
fYa%IaGdêlrKh úiska ta ;SrKfhys m%ldY l< hq;af;a h' ;j o
ta mk;a flgqïmf;ys fyda ta úêúOdkfhys fyda wkkql+,;dj
bj;a jkafka ljr iajNdjhl ixfYdaOk u.ska o hk j.
ksYaÑ;j i|yka l< yelafla h'
89 [ 123^3& bj;a lrk ,§' ]
^4& hï mk;a flgqïm;la fyda mk;a flgqïm;l úêúOdk
fyda wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, hhs ;SrKh lrkq ,en
we;a;d jQ fyda wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, hhs ;SrKh
lrk ,o fia ie,flkakd jQ wjia:djl ta mk;a flgqïm;
fyda ta úêúOdk fyda fYa%IaGdêlrKfha ;SrKfha m%ldY lr we;s
wdldrhg yer iïu; fkdl< hq;af;a h(
tfia jqj o" ta mk;a flgqïmf;ys wdKavql%u jHjia:djg
we;s wkkql+,;dj bj;a jk fia ixfYdaOkh lrkq ,eîfuka
miqj ta mk;a flgqïm; iïu; lsÍu kS;Hkql+, jkafka h'
124' hqla;sh mis|,Su i|yd we;sfldg msysgqjk ,o lsisu
wêlrKhlg" úksYaph wêldrhlg fyda fjk;a lsisu
wdh;khlg" ;eke;a;l=g fyda mqoa., uKav,hlg" 90[120 jeks
iy 121 jeks jHjia:dj, úêúOdk i,id we;s mßÈ] yer" ljr
fyda fya;=jla ksid" hïlsis mk;a flgqïm;l jHjia:dkql+,Ndjh
ms<sn|j fyda ta mk;a flgqïm; jHjia:dodhl l%shdj,shg
wkql+,ùu ms<sn|j fyda úuiSug fyda ta ms<sn|j u;hla m%ldY
lsÍug" n,h fyda wêlrK n,h fkdue;af;a h'
mk;a flgqïm;aj,
j,x.=Ndjh iy
jHjia:dodhl
l%shdj,sh
iïnkaOfhka m%Yak
l< fkdyels nj
89 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 31 jeks j.ka;sh u.ska 123^3& wkqjHjia:dj bj;a lrk ,§'
90 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 32 jeks j.ka;sh u.ska zz120 jeks iy 121 jeks iy 122 jeks jHjia:dj, úêúOdk i,id we;s mßÈZZ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,oS'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
121
125' ^1& wdKavql%u jHjia:dj w¾: ksrEmKh lsÍu ms<sn|
hï m%Yakhla úNd. fldg ;SrKh lsÍu i|yd ;ks yd wkkH
wêlrK n,h fYa%IaGdêlrKhg we;af;a h' ta wkqj fjk;a hï
wêlrKhl fyda úksYaph wêldrhl fyda hqla;sh mis|,Su i|yd
fyda wêlrK ld¾h ke;fyd;a w¾O wêlrK ld¾h bgq lsÍu
i|yd fyda kS;sfhka n,h mejÍ we;s fjk;a hï wdh;khl
fyda kvq lghq;=j, § tjeks hï m%Yakhla Woa.; jqjfyd;a ta
m%Yakh ;SrKh lsÍu i|yd fkdmudj fYa%IaGdêlrKh fj;
fhduq l< hq;af;a h' ta m%Yakh iïnkaOfhka ;SrKhla lrk
f;la jeäÿr kvq lghq;= w;aysgqjk f,i fYa%IaGdêlrKh úiska
úOdk l< yelafla h'
^2& fhduq lrkq ,enQ Èk isg udi folla we;=<;
fYa%IaGdêlrKh úiska tu m%Yakh ;SrKh fldg wjia:dkql+,j
wjYH úh yels hï wdkqIx.sl wd{d o l< hq;af;a h'
126' ^1& III jeks mßÉfþofhka fyda IV jeks mßÉfþofhka
fyda m%ldY fldg ms<s.kakd ,o hï uQ,sl whs;sjdislula
ke;fyd;a NdId whs;sjdislu hï úOdhl fyda mßmd,k l%shdjla
u.ska lv lsÍug w;Hdikakj mej;Su yd iïnkaO ljr jQ fyda
m%Yakhla úNd. fldg ;SrKh lsÍfï ;ks yd wkkH wêlrK
n,h fYa%IaGdêlrKhg we;af;a h'
^2& ;udg iïnkaO tjeks hï uQ,sl whs;sjdislula
ke;fyd;a NdId whs;sjdislu hï úOdhl l%shdjla u.ska fyda
mßmd,k l%shdjla u.ska lv fldg we;s njg fyda lv lsÍug
w;Hdikakj mj;sk njg hï ;eke;a;l= úiska fodaIdfrdamKhla
lrkq ,nk wjia:djl Tyq úiska u ke;fyd;a Tyq fjkqfjka
fmkS isák kS;s{jrhl=f.a ud¾.fhka" t;eka mgka udihla
we;=<;" tu lv lsÍfuka iykhla fyda msysgla ,nd fok f,i
fYa%IaGdêlrKfhka wheo isák b,a,Sula" ;;ald,fha n,mj;akd
wêlrK Í;sj,g wkql+,j fYa%IaGdêlrKh wu;d bÈßm;a
lrk ,sÅ; fm;aiula u.ska l< yelafla h' tjeks b,a,Sula
ms<sn|j l%shd lsÍug fYa%IaGdêlrKfhka mQ¾j wjirhla ,nd
.ekSfuka miqj muKla tjeks b,a,Sula ms<sn|j l%shd lrf.k
hd yelafla h' tfia wjirh b,a,d isá úg wjia:dfjdaÑ; mßÈ
ta wjirh m%odkh lsÍu fyda wjirh §u m%;slafIam lsÍu fyda
úksYaphldrjrhka fofokl=g fkdwvq ixLHdjla úiska l<
yelafla h'
^3& fyaìhia fldamqia" i¾áfhdrdß" ;ykï" fm%disfvkafvda"
ukavduqia fyda lafjda fjdrkafgda iajNdjfha jQ ᚠwd{d i|yd
lrk ,o b,a,Sula wNshdpkdêlrKfhys úNd. lsÍfï §" ta
b,a,Sfï md¾Yajlrejl= úiska" III jeks mßÉfþofha fyda IV jeks mßÉfþofha úêúOdk lvlr we;s njg fyda lv lsÍug
wdKavql%u jHjia:dj
w¾: ksrEmkh
lsÍu iïnkaOfhka
wdKavql%u jHjia:d
wêlrK n,h
uQ,sl whs;sjdislï
ms<sn| wêlrK n,h
iy ta n,h l%shd;aul
lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
122
w;Hdikakj we;s njg ne¨ ne,aug fmfkk idlaIs we;s nj ta
wêlrKhg fmkS .sh wjia:djl ta ldrKh ;SrKh lsÍu i|yd
ta wêlrKh úiska fYa%IaGdêlrKh fj; fkdmudj fhduq l<
hq;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ iy ^3& jeks
wkqjHjia:dfõ i|yka hï fm;aiula fyda fhduq lsÍula
iïnkaOfhka wjia:d.; lreKq wkqj hqla;s iy.; hhs yd
idOdrK hhs fYa%IaGdêlrKh i,lk iykhla m%odkh lsÍug
fyda úOdkhla §ug fyda uQ,sl whs;sjdislula fyda NdId
whs;sjdislu lv ù fkdue;s nj ta wêlrKfha u;h fõ
kï ta ldrKh wNshdpkdêlrKhg wdmiq fhduq lsÍug fyda fYa%IaGdêlrKhg n,h we;af;a h'
^5& fï jHjia:dj hgf;a bÈßm;a lrk ,o hï fm;aiula
fyda lrk ,o hï fhduq lsÍula ms<sn|j ta fm;aiu bÈßm;a
lrkq ,enQ ke;fyd;a fhduq lsÍu lrkq ,enQ Èk isg udi folla
we;=<; fYa%IaGdêlrKh úiska úNd. fldg lghq;= ksu l<
hq;af;a h'
127' ^1& wNshdpkdêlrKh úiska fyda hï uq,a wjia:d
wêlrKhla" úksYaph wêldrhla fyda fjk;a wdh;khla úiska
fyda isoaêh ms<sn|j ke;fyd;a kS;sh ms<sn|j lrkq ,nk ishÆ u
jerÈ ksjerÈ lsÍu i|yd" fYa%IaGdêlrKh" Y%S ,xld ckrch
fjkqfjka iy Y%S ,xld ckrch ;=< wdKavql%u jHjia:djg
hg;aj isú,a yd wmrdO wNshdpkd wêlrK n,h we;s wjidk
wêlrKh jkafka h' ;j o" iEu wjia:djlu fYa%IaGdêlrKfha
kvq ;Skaÿ yd wd{d tjeks iEu ldrKhl § u wjidkd;aul yd
;SrKd;aul jkafka h'
^2& wNshdpkdêlrKfha hï wd{djlg" kvq ;Skaÿjlg"
;Skaÿ m%ldYhlg fyda oKavk kshuhlg úreoaOj kS;sh
wkqj fYa%IaGdêlrKh fj; wNshdpkhla l< yels wjia:djl
fYa%IaGdêlrKh úiska iajlSh wêlrK n,h l%shd;aul
lsÍfuys ,d ta wNshdpkh ixcdkkh lsÍfï ;ks yd wkkH
n,h fYa%IaGdêlrKhg we;af;a h' tfia u" wNshdpkdêlrKfha
tjeks hï wd{djla kvq ;Skaÿjla" ;Skaÿ m%ldYhla fyda oKavk
kshuhla ia:sr lsÍu" m%;sj¾;kh lsÍu fyda fjkia lsÍu
fYa%IaGdêlrKh úiska l< yelafla h' ;j o" ljr jQ fyda uq,a
wjia:d wêlrKhlg hqla;s O¾uh wkqj wjYH úh yels mßÈ
ljr jQ fyda úOdkhla ksl=;a lsÍu fyda wÆf;ka kvq úNd.hla
mj;ajk f,i wd{d lsÍu fyda hï kvq lghq;a;la ;jÿrg;a
úNd. lrf.k hk f,i wd{d lsÍu fyda fYa%IaGdêlrKh
úiska l< yelafla h' tfia u hqla;sh bgq lsÍu i|yd wjYH fõ
kï wÆ;a fyda w;sf¾l idlaIs le|ùu yd Ndr .ekSu;a tjeks
wNshdpk wêlrK
n,h
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
123
wjia:djl § ta idlaIs wNshdpkdêlrKh úiska fyda hïlsis
uq,a wjia:d wêlrKhla úiska fyda igyka l< hq;= nj úOdk
lsÍu;a fYa%IaGdêlrKh úiska l< yelafla h'
128' ^1& kS;sh ms<sn| jeo.;a m%Yakhla we;a;d jQ hï
isú,a ldrKhla fyda kvq lghq;a;la iïnkaOfhka jqj o
wmrdO ldrKhla fyda kvq lghq;a;la iïnkaOfhka jqj o
wNshdpkdêlrKfha hï wjidk wd{djlg" kvq ;Skaÿjlg" ;Skaÿ
m%ldYhlg fyda oKavk kshuhlg úreoaOj fYa%IaGdêlrKhg
wNshdpkhla lsÍu ta ldrKfha fyda kvq lghq;af;a hï w;Dma;
md¾Yajlrejl=f.a b,a,Su msg fyda wNshdpkdêlrKh úiska ish
fufyhùfuka u fyda wNshdpkdêlrKh úiska wjir fokq
,enqjfyd;a" l< yelaflah'
^2& hï isú,a ldrKhla fyda kvq lghq;a;la iïnkaOfhka
jqj o wmrdO ldrKhla fyda kvq lghq;a;la iïnkaOfhka
jqj o fYa%IaGdêlrKh fj; wNshdpkh lsÍu i|yd wjir §u
wNshdpkdêlrKh úiska m%;slafIam lr we;a;d jQ wjia:djl
fyda fYa%IaGdêlrKfha u;h wkqj ta ldrKh fyda kvq lghq;a;
fYa%IaGdêlrKh úiska iudf,dapkh lrkq ,eîug fhda.H nj
fYa%IaGdêlrKfha u;h jk wjia:djl fyda wNshdpkdêlrKfha
hï wjidk fyda w;=re wd{djlg" kvq ;Skaÿjlg" ;Skaÿ
m%ldYhlg fyda oKavk kshuhlg úreoaOj fYa%IaGdêlrKh fj;
wNshdpkh lsÍu i|yd iajlSh wNsu;h mßÈ fYa%IaGdêlrKh
úiska úfYaI wjirhla Èh yelafla h(
tfia jqj o" ;SrKh lsÍug we;s m%Yakh ck;dj iïnkaOfhka
jeo.;a jk fyda fmdÿ jeo.;alula we;s fyda m%Yakhla njg
fYa%IaGdêlrKh iEySulg m;a jk iEu ldrKhl § fyda kvq
lghq;a;l § u wNshdpkhla lsÍu i|yd fYa%IaGdêlrKh úiska
wjir Èh hq;af;a h'
^3& wNshdpkdêlrKh úiska 139 jeks" 140 jeks" 141 jeks"
142 jeks fyda 143 jeks jHjia:d hgf;a iajlSh wêlrK n,h
l%shd;aul lsÍfuys ,d lrk ,o wd{djlg fyda kvq ;Skaÿjlg
úreoaOj lrk ,oaod jQ o" ckdêm;sjrhd fyda wud;Hjrhl= fyda
ksfhdacH wud;Hjrhl= fyda rcfha ks,Orhl= fyda iajlSh ks,
;;a;ajfhys ,d md¾Yajlrejl= jkakd jQ o hï wNshdpkhla" th
bÈßm;a lrkq ,enQ Èk isg udi folla we;=<; úNd. fldg
;SrKh l< hq;af;a h'
^4& md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ,o fjk;a hï kS;shlska
ksYaÑ;j úêúOdk i,id we;s hï ldrKhla iïnkaOfhka
fYa%IaGdêlrKh fj; fl<ska u wNshdpkhla tfia úêúOdk
i,id we;s wdldrhg l< yelafla h'
wNshdpkh lsÍfï
whs;sjdislï'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
124
129' ^1& fYa%IaGdêlrKfha u;h ,nd .ekSu wjia:dfjdaÑ;
jk iajNdjfha iy fmdÿ jeo.;alulska hq;a hï kS;sh fyda
isoaêh ms<sn| m%Yakhla Woa.; ù we;s nj ke;fyd;a Woa.; ùug
bv we;s nj Y%S ,xld ckrcfha ckdêm;sjrhdg ljr wjia:djl
§ jqj o fmkS .shfyd;a ckdêm;sjrhd úiska fYa%IaGdêlrKh
fj; ta m%Yakh i,ld ne,Su i|yd fhduq l< yelafla h' tfia
fhduq lrkq ,enQ úg ta fhduq lsÍfï ksYaÑ;j i|yka ld,
iSudj we;=<; fyda ckdêm;sjrhd úiska §¾> lrk ,o hï
ld,iSudjla we;=<; fyda ta wêlrKh fhda.H hhs i,lk úNd.
hla meje;aùfuka wk;=rej ta wêlrKfha u;h ckdêm;sjrhdg
jd¾;d l< hq;af;a h'
^2& 38 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ ^w& fþofha
i|yka mßÈ jQ hï fhdackd iïu;hl we;=<;a fodaIdfrdamK"
wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ish,a, u fyda bka hula" ta ms<sn| j mÍlaId
lr jd¾;d lsÍu i|yd l:dkdhljrhd úiska fYa%IaGdêlrKh
fj; fhduq lrkq ,enQ wjia:djl" fYa%IaGdêlrKh úiska 38
jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ ^wE& fþohg wkql+,j
tu fodaIdfrdamKh fyda fodaIdfrdamK ms<sn|j mÍlaId lr
iajlSh ;SrKh ta fhduq lsÍfï Èkfhys isg udi folla we;=<;
l:dkdhljrhd fj; jd¾;d l< hq;af;a h'
^3& ta u;h" ;SrKh iy jd¾;dj hg;a msßfihska
fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhka mia fokl= úiska i,ld
ne,Sfuka miqj m%ldY l< hq;af;a h' w.%úksYaphldrjrhd
wkHdldr úOdkhla l<fyd;a ñi w.%úksYaphldrjrhd o ta
úksYaphldrjrhka miafokdf.ka flkl= úh hq;af;a h'
^4& fï jHia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk hgf;a
jQ iEu kvq lghq;a;la u wêlrKh úiska úfYaI fya;= hgf;a
wkHdldr úOdkhla l<fyd;a ñi" wm%isoaêfha meje;aúh hq;af;a h'
130' ^w& 92
[ ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu fyda
cku; úpdrKhl j,x.=Ndjh iïnkaOfhka jQ ] hïlsis kvq
lghq;a;la ¦ iy
^wd& ue;sjrK fm;aiï kvqjl § wNshdpkdêlrKh úiska
lrk ,o wd{djlg ke;fyd;a fok ,o kvq ;Skaÿjlg úreoaOj
bÈßm;a lrk ,o wNshdpkhla"
kS;sfhka úêúOdk i,id we;s mßÈ úNd. fldg ;SrKh
§ug yd kS;sfhka úêúOdk i,id we;s mßÈ jQ wd{d lsÍug
fYa%IaGdêlrKhg n,h we;af;a h(
WmfoaYl wêlrK
n,h
91 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 9^3& j.ka;sh u.ska ta jHjia:dfõ me;s igyfkys we;s —Pkao fm;aiï˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
92 - oyy;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 9^1& yd ^2& j.ka;s u.ska — ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu iïnkaOfhka jQZZ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,oS'
91 [Pkao fm;aiï
iy cku; úpdrK
fm;aiï] iïnkaO
wNshdpk wêlrK
n,h
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
125
tfia jqj o 92[ckdêm;sjrhd f;dard m;a lr .ekSu fyda
cku; úpdrKhl j,x.=Ndjh iïnkaOfhka jQ ] kvq lghq;a;la
hg;a msßfihska fYa%IaGdêlrK úksYaphldrjrhka mia fokl=
úiska úNd. fldg ;SrKh l< hq;af;a h' w.%úksYaphldrjrhd
wkHdldr úOdkhla l<fyd;a ñi" w.%úksYaphldrjrhd o ta
úksYaphldrjrhka mia fokdf.ka flkl= úh hq;af;ah'
131' md¾,sfïka;=fõ jrm%ido lv lsÍu ixcdkkh fldg
ta iïnkaOfhka ljr jQ fyda ;eke;a;l=g o~qjï lsÍug kS;sh
wkqj fYa%IaGdêlrKhg n,h we;af;a h'
132' ^1& w.%úksYaphldrjrhd wkHdldr úOdk l<fyd;a
ñi" fYa%IaGdêlrKfha fjka fjka wêlrK n,h idudkHfhka
fld<U § l%shd;aul l< hq;af;a h'
^2& fYa%IaGdêlrKfha wêlrK n,h" fjka fjkaj kvq
úNd. lrk ta wêlrKfha úksYaphldrjrhka lsysmfokl=
úiska tlu wjia:dfõ § úúO ldrKd iïnkaOfhka l%shd;aul
l< yelafla h (
tfia jqj o" ishÆ wjia:dj, § tys wêlrK n,h
wdKavql%u jHia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" fYa%IaGdêlrKfha
úksYaphldrjrhka ;sfokl=g fkdwvq ixLHdjla fYa%IaGdêlrKh
jYfhka tla /iaj idudkHfhka l%shd;aul l< hq;af;a h'
^3& w.%úksYaphldrjrhd úiska -
^i& ish fufyhùfuka u ¦ fyda
^ii& hï ldrKhla úNd. lrk úksYaphldrjrhka
fofokl= fyda jeä ixLHdjla úiska b,a,d isákq ,enQ
úg ¦ fyda
^iii& hï wNshdpkhla" kvq lghq;a;la fyda ldrKhla
yd iïnkaO m%Yakh w.%úksYaphldrjrhdf.a u;h
wkqj ck;dj iïnkaOfhka jeo.;a jk yd fmdÿ
jeo.;alula we;s m%Yakhla fõ kï" ta wNshdpkfha"
kvq lghq;af;a fyda ldrKfha md¾Yajlrejl=f.a
b,a,Su msg ¦ fyda
ta wNshdpkh" kvq lghq;a; fyda ldrKh fYa%IaGdêlrKfha
úksYaphldrjrhka mia fokl=f.ka fyda Bg jeä ixLHdjlf.ka
iukaú; úksYaph mSGhla úiska úNd. l< hq;= hhs úOdk l<
yelafla h'
^4& fYa%IaGdêlrKfha kvq ;Skaÿj talu;sl ;SrKhla fkdjk
úg" ta ;Skaÿj nyq;r ixLHdfõ ;SrKh úh hq;af;a h'
md¾,sfïka;= jrm%ido
lv lsÍu iïnkaO
wêlrK n,h
fYa%IaGdêlrKh
meje;aùu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
126
133' ^1& fYa%IaGdêlrKfha hï kvq úNd.hla meje;aùu fyda
mj;ajdf.k hdu i|yd hï wjia:djl § fYa%IaGdêlrKfha
.KmQrKh i|yd wjYH úksYaphldrjrhka ixLHdjla
fkdue;s jqjfyd;a" ;;ald¾h úksYaphldrjrhl= f,i wjYH
úh yels hï ld,iSudjlg ta kvq úNd.h i|yd wêlrKhg
meñfKk f,i ckdêm;sjrhdf.a tlÕ;ajh l,ska ,ndf.k
w.%úksYaphldrjrhd úiska wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd
-f.ka fyda wNshdpkdêlrKfha hïlsis úksYaphldrjrhl=f.ka
fyda ,shú,a,la u.ska b,a,d isáh yelafla h'
^2& tjeks b,a,Sula ,;a úg" ;udf.a meñKSu wjYH jk
fõ,djg iy ld, iSudj ;=< ;udf.a Oqrhg wh;a fjk;a
ld¾h wNsNjd m%uqL;ajh § fYa%IaGdêlrKfha kvq úNd.h i|yd
meñKSu ta b,a,Su ,;a úksYaphldrjrhdf.a ld¾hh jkafka h'
;j o" tfia fYa%IaGdêlrKfha kvq úNd.h i|yd meñfKk
ld,h ;=< fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl=g we;s ishÆ
wêlrK n,h o" n,;, o" jrm%ido o" Tyqg we;s w;r" ta
úksYaphldrjrhl=f.a ld¾h Tyq úiska bgq l< hq;af;a h'
134' ^1& fYa%IaGdêlrKh úiska 120 jeks" 93[121 jeks" 125
jeks]" 126 jeks jHjia:d yd 129 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks
wkqjHjia:dj iy 131 jeks jHjia:dj hgf;a iajlSh wêlrK
n,h l%shd;aul lsÍfï ishÆ kvq lghq;=j, § kS;sm;sjrhdg
oekqï §ula l< hq;= w;r" ta iEu kvq lghq;a;l § u lreKq
lshd isàug kS;sm;sjrhdg whs;sh we;af;a h'
^2& fYa%IaGdêlrKh úiska iajlSh wêlrK n,h l%shd;aul
lsÍfï § ta hï kvq lghq;a;l ljr jQ fyda md¾Yajlrejl=g
ta kvq lghq;af;a § fm!oa.,slj u fyda kS;s{jrhl= u.ska
ksfhdackh lrkq ,eîfuka fyda lreKq lshd isàug whs;sjdislï
we;af;a h'
^3& fYa%IaGdêlrKh úiska fï mßÉfþoh hgf;a iajlSh
wêlrK n,h l%shd;aul lsÍfï § fjk;a hï ;eke;a;l=g fyda
fjk;a hï ;eke;a;l=f.a kS;Hkql+, ksfhdað;hdg fyda wjYH
hhs wêlrKhg fmkS hd yels mßÈ lreKq lshd isàug iajlSh
wNsu;h mßÈ bv ie,ish yelafla h'
135' fYa%IaGdêlrKfha frðiag%d¾ ld¾hd,h" fYa%IaGdêlrKfha
frðiag%d¾jrhd hkqfjka moú kï lrkq ,nk ks,Orhl= Ndrfha
úh hq;af;a h' ta frðiag%d¾jrhd w.% úksYaphldrjrhdf.a
wëlaIKhg" úOdkhg iy md,khg hg;a jkafka h'
;;ald¾h
úksYaphldrjrhka
m;a lsÍu
fYa%IaGdêlrKfha §
lreKq lshd isàug
we;s whs;sjdislu
fYa%IaGdêlrKfha
frðiag%d¾ ld¾hd,h
iy frðiag%d¾ Oqrh
93 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 33 jeks j.ka;sh u.ska —121 jeks" 122 jeks" 125 jeks˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
127
136' 1& wdKavql%u jHjia:dfõ iy hï kS;shl úêúOdkj,g
hg;aj" w.% úksYaphldrjrhd iy Tyq úiska kï lrkq ,enQ
fYa%IaGdêlrKfha hï úksYaphldrjrhka ;sfokl= úiska -
^w& fYa%IaGdêlrKh fj; iy wNshdpkdêlrKh fj;
wNshdpk Ndr .kq ,eìh hq;af;a hï kshuhka
hgf;a o ta kshuhka we;=¿j wNshdpk úNd. lsÍu
iy wNshdpkj,g wod< fjk;a ldrKd iïnkaO
ld¾h mámdáh ms<sn| Í;s iy ta Í;sj,g wkql+,
fkdùfï fya;=fjka ta wNshdpk ksIam%N lsÍu i|yd
úêúOdk ms<sn| Í;s ¦
^wd& wdKavql%u jHjia:dfjka fyda hï kS;shlska fyda
fYa%IaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh fj; mjrkq
,enQ fjka fjka wêlrK n,h l%shd;aul lsÍfï §
ta wêlrKj, ld¾h mámdáh iïnkaO j ta ldrKd
bÈßm;a lsÍu iy ta ldrKd iïnkaOfhka kvq
mjrkq ,eìh yels fyda ta ldrKd wêlrKh bÈßhg
f.fkkq ,eìh yels ld,h iy ta Í;sj,g wkql+,
fkdùfï fya;=fjka ta ldrKd ksIam%N lsÍu we;=¿
lghq;= ms<sn| Í;s ¦
^we& wem §u ms<sn| Í;s ¦
^wE& kvq lghq;= keje;aùu ms<sn| Í;s ¦
^b& ksiaidr hhs fyda mSvdldß hhs fyda m%udo lsÍfï
woyiska f.k tk ,oehs hï wêlrKhlg fmkS hk"
ta wêlrKh fj; bÈßm;a lrk ,o hï wNshdpkhla
ke;fyd;a fm;aiula u.ska fyda wkHdldrhlska
bÈßm;a lrk ,o fjk;a hï ldrKhla ,>q f,i
;SrKh lsÍu i|yd úêúOdk i,ik Í;s ¦
^B& fYa%IaGdêlrKfhys iy wNshdpkdêlrKfhys
wNshdpk fyda fjk;a kvq lghq;=j, ld¾h i|yd
jd¾;d msgm;a ms<sfh< lsÍu ¦
^W& kS;s{jrhka ms<s.ekSu" n|jd .ekSu" jD;a;sfhys fh§
isàu" w;aysgqùu yd bj;a lsÍu 94[] yd ta kS;s{jrhka
i|yd úkh Í;s yd wdpdr Í;s ¦
^W!& úksYaphldrjrhkaf.a" kS;s{jrhkaf.a" wêlrKfha
ks,Orhkaf.a iy wdKavql%u jHdjia:dj hgf;a fyda
md¾,sfïka;=j úiska fyda mj;akd kS;sh hgf;a fyda
Y%S ,xldfõ msysgqjkq ,enQ wêlrKj,g meñfKk
;eke;a;kaf.a we÷u ¦
fYa%IaGdêlrKfha Í;s
94 - wg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska —fcHIaG kS;s{jrhka m;a lsÍu˜ hk jpk bj;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
128
^t& cQß iNd i|yd uQ, uKav, ms<sfh< l< hq;= wdldr h;a"
cQß iNslhka le|ùfï" f;aÍfï iy Tjqka ms<sn|j
úfrdaOh mEfï ms<sfj< ¦
^ta& ta wêlrKj, msial,a ks,Orhkaf.a iy fjk;a
úOdhl ks,Orhkaf.a ld¾h mámdáh iy ta
wêlrKj," wêlrK úOdk iy tajd l%shdfõ
fhdojk wdldrh ¦
^T& fYa%IaGdêlrKfha ;SrKj, wkq.uH n,h ¦
^´& m%odkh l< yels .dia;=j, iajNdjh iy m%udKh o"
ta .dia;= ;lafiare lrk wdldrh o" f,aLkj,g
uqoaor .eiSu o we;=¿j" fYa%IaGdêlrKfhys"
wNshdpkdêlrKfhys" uydêlrKfhys iy uq,a
wjia:d wêlrKj, mßph iy ld¾h mámdáh yd
iïnkaO hï kS;shlska fyda kS;shla hgf;a úêúOdk
i,id ke;s ishÆ ldrKd"
we;=¿ wêlrKfha mßph iy ld¾h mámdáh úêu;a lsÍu i|yd
l,ska l, Í;s iEÈh yelafla h'
^2& fï jHjia:dj hgf;a idok ,o iEu Í;shla u .eiÜ
m;%fha m< lrkq ,eìh hq;= w;r" tfia m< l< Èkfhys fyda ta
Í;sfhys ksYaÑ; j i|yka hï miq Èkhl isg fyda th l%shd;aul
jkafka h'
^3& fï jHjia:dj hgf;a idokq ,nk ishÆu wêlrK
Í;s .eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîfuka miq yels;dla blaukska
wkqu;h i|yd md¾,sfïka;=j fj; bÈßm;a l< hq;af;a h'
tfia wkqu; lrkq fkd,enQ hï Í;shla" tys wkkqu;fha Èk
isg" tfy;a ta hgf;a l,ska lrk ,o lsisjlg fyda ydkshla
fkdue;sj wj,x.= lrkq ,enQ f,i ie,lsh hq;af;a h'
^4& w.% úksYaphldrjrhd iy Tyq úiska kï lrkq ,nk
fYa%IaGdêlrKfha ljr jQ fyda úksYaphldrjrhka ;sfokl=
úiska tjeks hï wêlrK Í;s ixfYdaOkh lsÍu" fjkia
lsÍu fyda m%;HdÈIag lsÍu l< yelafla h' Í;sj, tjeks hï
ixfYdaOkhla" fjkia lsÍula fyda m%;HdÈIag lsÍula fuhg
by;ska we;s wkqjHjia:dfõ wêlrK Í;s iE§u iïnkaOfhka
olajd we;s mßÈ u isÿ úh hq;af;a h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
129
wNshdpkdêlrKh
137' wNshdpkdêlrKh" wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd
-f.ka o 107 jeks jHjia:dfõ úêúOdk i,iajd we;s mßÈ m;a
lrkq ,eìh hq;= fjk;a úksYaphldrjrhka yh fokl=g fkdwvq
yd tfldf<dia fokl=g fkdjeä ixLHdjlska o iukaú; jkafka h'
138' ^1& 95
[uydêlrKfha wNshdpk wêlrK n,h fyda uq,a
wjia:d wêlrK n,h fyda l%shd;aul lsÍfuys § ta wêlrKh
úiska fyda hïlsis uq,a wjia:d wêlrKhla" úksYaph wêldrhla
fyda fjk;a wdh;khla úiska fyda] isoaê ms<sn|j fyda kS;sh
ms<sn|j fyda lrk ,o ishÆ u jerÈ ksjerÈ lsÍu i|yd jQ
wNshdpk wêlrK n,h o 96[ta uydêlrKh úiska fyda ta uq,a
wjia:d wêlrKh" úksYaph wêldrh fyda fjk;a wdh;kh
úiska fyda] ixcdkkh lrk ,o ishÆ kvq ksñ;s" isú,a kvq"
kvq" wmrdO kvq" ldrKd iy foaj,a ta ms<sn| wNshdpkh yd
mßfYdaOkh yd h:d ;;a;ajhg meñKùu u.ska ixcdkkh lsÍfï
;ks yd wkkH n,h o wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g fyda
fjk;a hï kS;shl úêúOdkj,g hg;aj wNshdpkdêlrKhg
we;af;a h' wNshdpkdêlrKh úiska ta n,;, wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj l%shd;aul l< hq;af;a h (
tfia jqj o" hï jrol fyda fodaIhl fyda wúêu;aNdjhl
fya;=fjka kvqfjys md¾Yaplrejkaf.a jeo.;a whs;sjdislïj,g
ydkshla isÿ ù keoao ke;fyd;a hqla;sh bgq fkdùula isÿ ù
keoao tjeks jrola" fodaIhla fyda wúêu;aNdjhla ksid" hï
uq,a wêlrKhl kvq ;Skaÿjla" ;Skaÿ m%ldYhla fyda wd{djla
m%;sj¾;kh lsÍu ke;fyd;a fjkia lsÍu fkd l< hq;af;a h'
^2& md¾,sfïka;=j úiska l,ska l, kS;sfhka mjrkq ,eìh
yels fyda kshu lrkq ,eìh yels mßÈ jQ ishÆ n,;, iy
wNshdpk wêlrK n,h jYfhka fyda uq,a wêlrK n,h
jYfhka fyda jk wêlrK n,h wNshdpkdêlrKhg we;af;a h'
wNshdpkdêlrKh úiska ta ishÆ n,;, iy wêlrK n,h
l%shd;aul l< hq;af;a h'
139' ^1& wNshdpkdêlrKh úiska iajlSh wêlrK n,h
l%shd;aul lsÍfï § ljr fyda wd{djla" kvq ;Skaÿjla" ;Skaÿ
m%ldYhla fyda oKavk kshuhla kS;sh wkqj iaÒr lsÍu"
m%;sj¾;kh lsÍu" ksjerÈ lsÍu fyda iq¿ jYfhka fjkia lsÍu
fyda ta uq,a wjia:d wêlrKhg" úksYaph wêldrhg fyda fjk;a
wNshdpkdêlrKh
wNshdpkdêlrKfha
wêlrK n,h
wNshdpkfha § we;s
n,;,
95 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3^w& j.ka;sh u.ska —hïlsis uq,a wjia:d wêlrKhla" úksYaph wêldrhla fyda fjk;a wdh;khla úiska˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
96 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3^wd& j.ka;sh u.ska —ta uq,a wjia:d wêlrKh" úksYaph wêldrh fyda fjk;a wdh;kh úiska˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
130
wdh;khlg úOdk ksl=;a lsÍu fyda iqÿiq hhs wNshdpkdêlrKh
i,lk kshuhka u; wÆf;ka kvq úNd.hla ke;fyd;a jeäÿr
kvq úNd.hla mj;ajk f,i wd{d lsÍu fyda l< yelafla h'
^2& hï uq,a kvqlrhl §" isú,a kvqjl §" wmrdO kvqjl §
fyda kvqjl § m%ia;=; ldrKdj,g wod<j uq,a wjia:d wêlrKh
úiska f.k we;s idlaIsj,g wu;rj fyda mßmQrlj hqla;s O¾uh
wkqj wjYH úh yels wÆ;a idlaIs Ndr.ekSu iy ms<s.ekSu
wNshdpkdêlrKh úiska jeäÿrg;a l< yelafla h'
140' ljr jQ fyda uq,a wjia:d wêlrKhl fyda úksYaph
wêldrhl fyda fjk;a wdh;khl jd¾;d fidaÈis lsÍug iy
mÍlaId lsÍug o kS;sh wkqj i¾áfhdrdÍ" ;ykï" fm%disfvkafvda"
ukavduqia iy lafjda fjdrkafgda hk iajNdjfha jQ ᚠwd{d
hï uq,a wjia:d wêlrKhl úksYaphldrjrhdg fyda úksYaph
wêldrhlg fyda fjk;a wdh;khlg fyda fjk;a ;eke;a;l=g
fyda úreoaOj m%odkh lsÍug iy ksl=;a lsÍug o iïmQ¾K
n,h yd wêldrh wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj
wNshdpkdêlrKhg we;af;a h'
97 [tfia jqj o" md¾,sfïka;=j úiska mkjkq ,nk kS;shlska"
ta kS;sfhys oelafjk hï .Khlg wh;a ldrKd iïnkaOfhka
fï jHjia:dfõ by;ska u jQ úêúOdkj,ska wNshdpkdêlrKh
fj; mejÍ we;s wêlrK n,h wNshdpkdêlrKh úiska
fkdj" fYa%IaGdêlrKh úiska l%shd;aul l< hq;= hehs úêúOdk
ie,eiaúh yels h']
141' wNshdpkdêlrKh úiska -
^w& kS;sh wkqj l%shd lsÍu i|yd hï mqoa.,hl= ta
wêlrKh bÈßhg f.k tk f,i¦ fyda
^wd& rcfha fyda fm!oa.,sl fyda w;awvx.=fõ kS;s úfrdaëj
fyda wksis f,i r|jd ;ndf.k we;s hï mqoa.,hl= ta
wêlrKh bÈßhg f.k tk f,i"
fyaìhia fldamqia ßÜ wd{d iajNdjfha jQ wd{d m%odkh l<
yelafla h¦ ksl=;a l< yelafla h' ;j o" tfia wêlrKh bÈßhg
f.k tk ,o ljr fyda ;eke;a;l= ksoyia lrk f,i fyda
ßudkaâ Ndrfha ;nk f,i ke;fyd;a Tyq iïnkaOfhka kS;sh
wkqj wkHdldrhlska l%shd lrk f,i kshu l< yelafla h(
tfia jqj o" wNshdpkdêlrKh úiska" tjeks mqoa.,hl=
jvd;a u myiqfjka bÈßm;a l< yels uq,a wjia:d wêlrKh
bÈßhg f.k tk f,i kshu lsÍu o isÿ ù we;ehs lshk
nkaOkd.dr.; lsÍfï fyda r|jd ;nd .ekSfï l%shd ms<sn|j
fyaìhia fldamqia ßÜ
wd{d yer fjk;a ßÜ
wd{d ksl=;a lsÍfï
n,h
fyaìhia fldamqia ßÜ
wd{d ksl=;a lsÍfï
n,h
97 - m<uq jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
131
mÍlaId fldg jd¾;d lrk f,i iy bÈßm;a lrk ,o mqoa.,hdf.a
w;=re Ndrh i|yd iqÿiq hhs ta wêlrKhg fmkS hk úêúOdk
fhdok f,i ta uq,a wjia:d wêlrKfha úksYaphldrjrhdg
úOdk lsÍu o kS;Hkql+, jkafka h' ;j o" ta jd¾;dj ,enqKq
úg" tfia nkaOkd.dr.; lr we;ehs fyda r|jd ;ndf.k we;ehs
lshkq ,nkafka hï ;eke;af;la o ta ;eke;a;d iïnkaOfhka
ksoyia lsÍfï wd{djla lsÍu fyda ta ;eke;a;d ßudkaâ Ndrfha
;eîu fyda kS;sh wkqj Tyq iïnkaOfhka wkHdldrhlska lghq;=
lsÍu wNshdpkdêlrKh úiska l< hq;af;a h' wNshdpkdêlrKh
úiska tfia m%ldY lrk ,o fyda lrk ,o wd{dj ms<sme§u o" jydu
l%shd;aul lsÍu o uq,a wjia:d wêlrKh úiska l< hq;af;a h(
tfia u" ;jÿrg;a nd, jhialdr <uhskaf.a Ndrh iy
md,kh iïnkaO wêlrK n,h hï wêlrKhla úiska l%shd;aul
lrkq ,eîu i|yd kS;sfhka úêúOdk i,ikq ,enqfyd;a túg
tjeks hïlsis nd,jhialdr <uhl=f.a Ndrh ms<sn| wdrjq,la
iïnkaOfhka jvd;a iqÿiq mßÈ ta wêlrKhg lghq;= l<
yels njg wNshdpkdêlrKh iEySug m;a jkafka kï" ta nd,
jhialdr <uhdf.a Ndrh iïnkaOfhka ta wêlrKh fj;
b,a,Sula lrk f,i md¾Yajlrejkag wNshdpkdêlrKh úiska
úOdk l< yelafla h'
142' wNshdpkdêlrKh úiska -
^i& hï nkaOkd.drhl r|jd ;nkq ,en isák
isrlre jl= hqoaOdêlrKhla bÈßmsgg fyda ckrcfha
ckdêm;sjrhdf.ka ,enqKq hï wêldrhl n,h
hgf;a l%shd lrk hï flduidßiajrhl= bÈßmsgg
kvq úNd.h i|yd fyda ms<sfj<ska tlS hqoaOdêlrKh
ke;fyd;a flduidßiajrhd bÈßfhys úNd. fjñka
mj;akd hï ldrKd ms<sn|j úuikq ,eîu i|yd fyda
bÈßm;a lrk f,i¦ fyda
^ii& nkaOkd.dr fha r|jd ;nkq ,en isák isrlre jl=
kvq úNd.fha ld¾h i|yd tla isrNdrhlska fjk;a
isrNdrhlg f.k tk f,i
úOdk l< yelafla h'
143' bkackaIka ;ykula ,nd .ekSu i|yd b,aÆï lrk
md¾Yajlrejl= úiska" hï uq,a wjia:d wêlrKhl kvqjla
mejÍfuka m%;sl¾uhla fhÈh fkdyels wk¾:hla je<elaùug
fmr Woa.; úh yels tjeks wk¾:hla isÿùu je<elaùu
i|yd bkackaIka ;ykï m%odkh lsÍug yd ksl=;a lsÍug
wNshdpkdêlrKhg n,h we;af;a h(
isrlrejka f.kajd
.ekSfï iy bj;
lsÍfï n,h'
bkackaIka ;yku
ksl=;a lsÍfï n,h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
132
tfia jqj o" wNshdpkdêlrKh fj; wNshdpkh lsÍfuka fyda
wNshdpkdêlrKh fj; lrkq ,enQ wNshdpkhla mj;ajdf.k
hdfuka hï wêlrKhl hï kvqjl md¾Yajlrejl= je<elaùu
i|yd fyda kvqj" ú;a;sh fyda wNshdpkh ms<sn|j hï lreKla
bÈßm;a lsÍfuka hï wêlrKhl hï kvqjl md¾Yajlrejl=
je<elaùu i|yd fyda hï wêlrKhl isú,a fyda wmrdO kvqjla
mejÍfuka fyda hï wêlrKhla bÈßfhys isú,a fyda wmrdO
kvqjla mj;ajdf.k hdfuka hï ;eke;a;l= je<elaùu i|yd
fyda wNshdpkdêlrKh úiska bkackaIka ;ykula m%odkh lsÍu
ks;Hkql+, fkdjkafka h' tfy;a tlu kvq ksñ;a;la i|yd
fyda iïnkaOfhka fyda úúO wêlrK foll fjka fjkaj
kvq folla Tyq úiska mjrd we;s wjia:djl" tlS kvq foflka
wNshdpkdêlrKhg iqÿiq hehs fmfkk mßÈ ueÈy;a ùfuka tla
kvqjla fyda wfkla kvqj fyda Tyq úiska mj;ajdf.k hkq ,eîu
je<elaùug wNshdpkdêlrKhg n,h we;af;a h'
144' md¾,sfïka;= uka;%S Oqrhg f;dard m;a lr .ekSu ms<sn|
Pkao fm;aiï iïnkaOfhka ;;a ld, fha n,mj;akd hï
kS;shlg wkql+,j" ta Oqrhlg f;dard m;a lr .ekSu ms<sn| Pkao
fm;aiï úNd. lsÍug wNshdpkdêlrKhg n,h we;af;a h' ta
n,h" ta wêlrKh úiska l%shd;aul l< hq;af;a h'
145' ish fufyhùfuka u fyda bÈßm;a lrkq ,enQ b,a,Sula
wkqj fyda ´kEu uq,a wjia:d wêlrKhl jd¾;d f.kajd .ekSu"
fidaÈis lsÍu fyda mÍla Id lsÍu o iajlSh mßfYdaOk n,;,
l%shd;aul lsÍfuys ,d hqla;s O¾uh wkqj wjYH úh yels wd{djla
ta ms<sn|j lsÍu o wNshdpkdêlrKh úiska l< yelafla h'
146' ^1& wNshdpkdêlrKh idudkHfhka fld<U § iajlSh
wêlrK n,h l%shd;aul l< hq;af;a h'
tfia jqj o" wNshdpkdêlrKh hï wêlrK l,dmhl fyda
Èia;%slalhl meje;aùu iy tys § ta wêlrKfha wêlrK n,h
l%shd;aul lsÍu wjia:dfjdaÑ; hhs w.% úksYaphldrjrhd i,lk
úg th iajlSh úOdkfha ksYaph fldg oelafjk hï wêlrK
l,dmhl fyda Èia;%slalhl mj;ajk f,i yd tys wêlrK n,h
tfia l%shd;aul lrk f,i w.% úksYaphldjrhd úiska l,ska l,
úOdk l< yelafla h'
98[ ^2& wNshdpkdêlrKfha wêlrK n,h" fjka fjkaj
kvq úNd. lrk ta wêlrKfha úksYaphldrjrhka úiska"
tlu wjia:dfõ § úúO ldrKd iïnkaOfhka l%shd;aul l<
yelafla h(
md¾,sfïka;= Pkao
fm;aiï
jd¾;d fidaÈis lsÍu
wNshdpkdêlrKh
meje;aùu
98 - tfldf<dia jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 6 jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^2& jeks wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
133
tfia jqj o -
^i& ^w& uydêlrKh úiska úfYaI wêlrK úNd.hl
§ m%ldYhg m;a lrk ,o kvq ;Skaÿ iy wd{d
iïnkaOfhka wNshdpkdêlrKfha wêlrK
n,h" ta wêlrKfha úksYaphldrjrhka
hg;a msßfihska ;sfokl= úiska l%shd;aul l<
hq;af;a h¦
^wd& uydêlrKfha fjk;a kvq ;Skaÿ yd wd{d
iïnkaOfhka wNshdpkdêlrKfha wêlrK
n,h" ta wêlrKfha úksYaphldrjrhka hg;a
msßfihska fofokl= úiska l%shd;aul l<
hq;af;a h ¦
^ii& 144 jeks jHjia:dj hgf;a jQ iajlSh n,;,
iïnkaOj wNshdpkdêlrKfha wêlrK n,h"
wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd úiska fyda
iNdm;sjrhd úiska kï lrk ,o ta wêlrKfha hïlsis
úksYaphldrjrhka tlaflkl= fyda jeä .Kkla úiska
fyda l%shd;aul l< hq;af;a h' wNshdpkdêlrKfha
iNdm;sjrhd tlS úksYaphldrjrhkaf.ka flkl=
úh yelafla h¦
^iii& wNshdpkdêldrKfha iNdm;sjrhd úiska fmdÿ fyda
úfYaI kshuhka u.ska wkHdldrj úOdk l<fyd;a ñi"
fjk;a ldrKd iïnkaOfhka wNshdpkdêlrKfha
wêlrK n,h" ta wêlrKfha ;ks úksYaphldrjrhl=
úiska l%shd;aul l< hq;af;a h']
^3& úksYaph mSGhla iukaú; flfrk úksYaphldrjrhka
fofokl= w;r u;fNaohla we;s jQ wjia:djl" úksYaphldrjrhka
;sfo kl= /iaj ta ldrKh iudf,dapkh lrk f;la wêlrKfha
;SrKh §u w;aysgjkq ,eìh hq;af;a h'
^4& wNshdpkdêlrKfha kvq ;Skaÿj" talu;sl ;SrKhla
fkdjk úg" ta ;Skaÿj nyq;r ixLHdfjys ;SrKh úh hq;af;a h'
147' wNshdpkdêlrKfha frðiag%d¾ ld¾hd,h"
wNshdpkdêlrKfha frðiag%d¾jrhd hkqfjka moú kï lrkq
,nk ks,Orhl= Ndrfha úh hq;af;a h' ta frðiag%d¾jrhd
wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhdf.a wëlaIKhg" úOdkhg iy
md,khg hg;a jkafka h'
wNshdpkdêlrKfha
frðiag%d¾ ld¾hd,h
iy frðiag%d¾ Oqrh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
134
XVII jeks mßÉfþoh
uq,Hh
148' rdcH uq,H ms<sn| iïmQ¾K md,kh md¾,sfïka;=j i;=
jkafka h' md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrkq ,enQ kS;shl fyda
mj;akd hï kS;shl fyda wêldrh wkqj fyda ta hgf;a fyda
ñi lsisu m<d;a md,k wdh;khla úiska fyda fjk;a fmdÿ
wêldrhla úiska fyda lsisu noaola" jßmkula fyda fjk;a
hïlsis nÿ úfYaIhla kshu lsÍug n,h fkdue;af;a h'
149' 1& kshñ; ld¾hh i|yd kS;sfhka fjka lrkq fkd,enqjd
jQ o" ckrch i;= jQ o" ishÆ u wruqo,a tlaj taldnoaO wruqo,
kue;s wruqo,la jkafka h' ishÆ u wh nÿ" ;Sre nÿ" jßmkï yd
.dia;= hk ud¾.j,ska ,efnk wdodhï o" kshñ; ld¾h i|yd
fjka lrkq fkd,enQ ckrch i;= fiiq ishÆ u wdodhï iy
,eîï o taldnoaO wruqo,g f.úh hq;af;a h'
^2& rdcH Kh wruqof,a fmd,sh o" ksoka wruqo,g f.jk
uqo,a o" taldnoaO wruqo, tl;= lsÍu" md,kh lsÍu iy Ndr
.ekSu hkd§ lghq;= yd iïnkaO msßjeh" .dia;= iy úhoï o"
md¾,sfïka;=j úiska ksYaph lrkq ,nkakd jQ fjk;a úhoula
fõ kï ta úhoï o" taldnoaO wruqo,g jeh nerla l< hq;af;a h'
150' ^1& fï jHjia:dfõ ^3& jeks wkqjHjia:dfõ iy ^4& jeks
wkqjHjia:dfõ m%ldYs;j u úêúOdk i,id we;s mßÈ yer
uqo,a úIhh Ndr wud;Hjrhdf.a w;aik hgf;a jQ n,m;%hl
wêldrh wkqj ñi taldnoaO wruqof,ka lsisu uqo,la bj;a lr
.; fkdyelafla h'
^2& hïlsis uqo,la taldnoaO wruqof,ka bj;a lr .ekSfï §
ta uqo, taldnoaO wruqof,ka bj;a lr .kakd jQ uqo,a j¾Ih ;=<
§ u rcfha kshñ; fiajdjla i|yd md¾,sfïka;=j úiska iïu;
lrkq ,enQ fhdackd iïu;hlska fyda fjk;a hïlsis kS;shlska
fyda ta uqo, fjka fldg § we;akï ñi" tfia ke;akï fjk;a
wdldrhlska ta uqo, kS;Hkql+, mßÈ taldnoaO wruqo,g jeh
nrla lrkq ,enqjfyd;a ñi by; lS n,m;%h ksl=;a fkdl<
hq;af;a h'
^3& hïlsis j¾Ihl úi¾ck mk;a flgqïm; kS;sh njg
m;aùug fmr ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq
,enQ wjia:djl md¾,sfïka;=j úiska rcfha fiajdjka i|yd
uqo,a fjka lr fkdue;af;a kï wNskj md¾,sfïka;=j /iaùug
kshñ; Èk isg udi ;=kla bl=;a jk f;la rcfha fiajdjka
i|yd hïlsis uqo,la wjYH fj;ehs ckdêm;sjrhd i,lhs kï
ta uqo, taldnoaO wruqof,ka ksl=;a lsÍug;a" jeh lsÍug;a kshu
lsÍug ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h'
rdcH uq,Hh
ms<sn| md,kh
md¾,sfïka;=j i;=
nj'
taldnoaO wruqo,
taldnoaO wruqof,ka
uqo,a bj;a lr .ekSu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
135
^4& ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j úiqrejd yer uy
ue;sjrKhla i|yd Èkhla fyda Èk fyda kshu lrk wjia:djl"
ta ue;sjrKh i|yd md¾,sfïka;=j úiska l,ska m%;smdok i,id
fkdue;s kï ta i|yd wruqo,a taldnoaO wruqof,ka ksl=;a
lsÍug;a" ue;sjrK flduidßiajrhd úuid wjYH hehs i,lk
wruqo,a jeh lsÍug;a ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h'
151' ^1& 149 jeks jHjia:dfõ ljr úêúOdkhla we;;a"
wkfmalaIs; yÈis úhoï i|yd uqo,a iemhSu msKsi wúksYaÑ;
wjia:d wruqo,la kS;sfhka msysgqùug md¾,sfïka;=jg n,h
we;af;a h'
^2& ^w& wkfmalaIs; yÈis úhoula oeÍu wjYH nj o¦
^wd& tjeks hïlsis úhoula i|yd m%;smdok i,id
fkdue;s nj o¦
uqo,a úIhh Ndr wud;Hjrhdg wjfndaO jqjfyd;a
ckdêm;sjrhdf.a leue;a; we;sj wúksYaÑ; wjia:d wruqof,ka
w;a;sldrï uqo,la f.ùfuka ta úhoug wjYH uqo, iemhSug
ksfhda. lsÍfï n,h uqo,a úIhh Ndr wud;Hjrhdg we;af;a h'
^3& w;a;sldrï jYfhka tjeks uqo,la ÿka iEu wjia:djlu
ta uqo, wdmiq f.ùu i|yd mßmQrl weia;fïka;=jla wm%udoj
md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< hq;af;a h'
152' ckrcfha taldnoaO wruqof,ka ke;fyd;a ckrcfha
fjk;a wruqo,lska hïlsis uqo,la f.ùug fyda tlS wruqo,aj,g
jeh nrla mejÍug fyda hïlsis noaola mekùug fyda ;;a
ld,fha n,mj;akd hïlsis noaola bj;a lsÍug" jeä lsÍug
ke;fyd;a wvq lsÍug fyda n,h mjrkakd jQ lsisu mk;a
flgqïm;la fyda fhdackdjla" wud;Hjrhl= úiska úkd wka
lsisjl= úiska md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< fkdyelafla h' ;j o"
wud;H uKav,h úiska wkqu; fldg wef;d;a ñi fyda wud;H
uKav,h úiska kshu lrkq ,nk hïlsis wdldrhlg wkqu;
fldg wef;d;a ñi" tjeks mk;a flgqïm;la fyda fhdackdjla
fyda wud;Hjrhl= úiska jqj o md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l<
fkdyelafla h'
153' 99[^1& ú.Kldêm;sjrfhla jkafkah' ú.Kldêm;sjrhd
iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhl= úh hq;= w;r" ckdêm;sjrhd úiska
jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj m;a lrkq ,nkafka h'
ú.Kldêm;sjrhd h:d meje;afuka isák ;dla iajlSh Oqrh
orkafka h' ]
wúksYaÑ; wjia:d
wruqo,
rcfha wdodhug
n,mdk mk;a
flgqïm;a ms<sn|
úfYaI úêúOdk
ú.Kldêm;sjrhd
99 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 34^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 153^1& wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
136
^2& ú.Kldêm;sjrhdf.a jegqm md¾,sfïka;=j úiska ksYaph
l< hq;af;a h' tfia ksYaph lrk ,o jegqm taldnoaO wruqo,g
jeh nrla jkafka h' Tyqf.a Oqr ld,h ;=< tlS jegqm wvq fkdl<
hq;af;a h'
^3& ú.Kldêm;sjrhd -
^w& ñh .shfyd;a túg ¦ fyda
^wd& ckdêm;sjrhd fj; hjk ,smshla u.ska b,a,d
wia jqjfyd;a túg ¦ fyda
^we& jhi wjqreÿ yeg iïmQ¾K l< úg ¦ fyda
^wE& frda.d;=r ùu ksid fyda YdÍßl ke;fyd;a
udkisl ÿ¾j,;djla ksid fyda ckdêm;sjrhd
úiska bj;a lrkq ,enqjfyd;a túg ¦ fyda
^b& md¾,sfïka;=j úiska iïu; fldg bÈßm;a lrk
fhdackdjla wkqj ckdêm;sjrhd úiska bj;a
lrkq ,enqjfyd;a túg" ú.Kldêm;s Oqrh ysia
jkafka h'
100 [ ^4& ú.Kldêm;sjrhdg ish Oqrfhys ld¾h bgq lsÍug
fkdyels jQ úg ú.Kldêm;sjrhd fjkqfjka jev ne,Su i|yd
;eke;a;l= wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;hg hg;aj m;a
lsÍug ckdêm;sjrhdg n,h we;af;a h' ] 101
[ 153w' ^1& ^fï mßÉfþofha —fldñIka iNdj˜hkqfjka
y÷kajkq ,nk& ú.Kk fiajd fldñIka iNdjla mej;sh hq;=
w;r tlS fldñIka iNdj tlS iNdfõ iNdm;sjrhd úh hq;=
ú.Kldêm;sjrhdf.ka iy wdKAvql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaY
u; ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,eìh hq;= my; oelafjk
idudðlhkaf.kao iukaú; úh hq;af;a h (-
^w& ksfhdacH ú.Kldêm;s fyda ksfhdacH ú.Kldêm;s
jrhdf.a fY%aKshg by<ska jQ Oqrhla Wiq,k ,o
ú.Kldêm;s fomd¾;fïka;=fõ úY%du ,;a ks,Orhka
fofofkl= ¦
^wd& Y%S ,xldfõ fY%aIaGdêlrKfha" wNshdpkdêlrKfha
fyda uydêlrKfha úY%du,;a úksYaphldrjrhl=¦ iy
^we& Y%S ,xld mßmd,k fiajdfõ úY%du ,;a 1 jk mka;sfha
ks,Orhl='
100 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 34^2& jeks j.ka;sh u.ska meje;s 153^4& wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
101 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 35 jeks j.ka;sh u.ska kj 153w" 153wd" 153we" 153wE" 153b" 153B" 153W" 153W! hk wkqjHjia:d we;=<;a lrk ,§'
ú.Kk fiajd
fldñIka iNdfõ
ixhq;sh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
137
^2& w& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lrk ,o
;eke;a;l= -
^i& ckdêm;sjrhd wu;d hjk ,smshla u.ska l,ska
b,a,d wiajqjfyd;a ¦
^ii& fï mk; úêúOdk i,id we;s mßÈ Oqrfhka
bj;a l<fyd;a ¦
^iii& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= fyda m<d;a iNd
iNslhl= fyda m<d;a md,k wdh;k iNslhl=
fyda jqjfyd;a"
ñi" wjqreÿ ;=kl ld,hla i|yd Oqr oeßh hq;af;a h'
^wd& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;alrkq ,enQ
;eke;a;l= wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaY u;
jeäÿr Oqr ld,hla i|yd m;a lrkq ,eîug iqÿiail=
jkafka h'
^3& ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
wkqu;h we;sj ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a fldñIka iNdfõ
idudðlhl= f,i m;alrkq ,enq hï ;eke;a;l= fya;= olajd
OQrfhka bj;a lrkq ,eìh yelafla h'
^4& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhdg iy idudðlhkag
md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh lrkq ,nk §ukdjla f.jkq ,eìh
yelafla h' tu §ukdj taldnoaO wruqo,ska f.jkq ,eìh hq;=
w;r iNdm;sjrhdf.a fyda idudðlhkaf.a Oqr ld,h ;=< § th
wvq lrkq fkd,eìh hq;af;a h'
^5& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd iy idudðlhka IX mßÉfþoh jk oKav kS;s ix.%yfha w¾:dkql+,j iy tlS ld¾h
i|yd rcfha ks,Orhka f,i i,lkq ,eìh hq;a;d y'
^6& fldñIka iNdjg" fldñIka iNdj úiska m;a lrkq
,nk f,alïjrhl= isáh hq;af;a h'
153wd' ^1& fldñIka iNdfõ hï /iaùul .KmQrKh tlS
iNdfõ idudðlhka ;=kafofkl=f.ka iukaú; jkafka h'
^2& md¾,sfïka;=j úiska" ^1& jk wkqjHjia:djg hg;aj
fldñIka iNdfõ /iaùï i|yd o" Y%S ,xld rdcH ú.Kk fiajdjla
ia:dms; lsÍu i|yd o ta i|yd iïnkaê; jQ iy wdkqYx.sl jQ
fjk;a ldrKd o i|yd úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
153we' 1& Y%S ,xld rdcH ú.Kk fiajhg wh;a idudðlhkaf.a
m;alsÍï" Wiia lsÍï" udrelsÍï" úkh md,kh lsÍï iy fiajfhka
mylsÍfï n,h fldñIka iNdjg mejfrkafka h'
fldñIka iNdfõ
/iaùï
fldñIka iNdfõ
n,;, yd l¾;jH'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
138
^2& fldñIka iNdj úiska my; i|yka n,;," ld¾h iy
l¾;jH o l%shd;aul lsÍu" bgqlsÍu iy lsÍu" l< hq;af;a h (-
^w& Y%S ,xld rdcH ú.Kk fiajhg wh;a idudðlhkaf.a
fiajhg n|jd.ekSfï mámdá" Tjqkaf.a m;alsÍï"
udrelsÍï" úkh md,kh iy fiajfhka mylsÍïj,g
wod< Í;s tajdg wod<j wud;H uKav,h úiska ksYaph
lrkq ,nk m%;sm;a;sj,g hg;aj ilia lsÍu¦
^wd& kS;sh u.ska ia:dms; cd;sl ú.Kk fiajfha jd¾Isl
weia;fïka;=j ilia lsÍu¦ iy
^we& kS;sh u.ska i,lkq ,nk mßÈ jQ fjk;a n,;,"
ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu" bgqlsÍu yd lsÍu'
^3& ^2& jk wkqjHjia:dj hgf;a idokq ,nk Í;s" fldñIka
iNdj úiska .eiÜ m;%fha m<lrkq ,eîug ie,eiaúh hq;af;a h'
^4& tjeks iEu Í;shlau tfia m< lrkq ,enQ Èk isg fyda
tu Í;s u.ska ksYaÑ;j olajd we;s hï miq Èkhl isg l%shd;aul
úh hq;af;a h'
^5& tjeks iEu Í;shlau .eiÜ m;%fha m<lrkq ,enQ Èk
isg udi ;=kl ld,hla we;=<; md¾,sfïka;=fõ wkqu;h i|yd
bÈßm;a l< hq;af;a h' tfia wkqu; lrkq fkd,enQ hï Í;shla
tu wkkqu;fha Èk isg mßÉýkak lrkq ,enQ f,i i<lkq
,eìh hq;= w;r tu.ska fmr lrk ,o lsisjlg w.;shla fkdúh
hq;af;a h'
153wE' ^1& ;udf.a rdcldß l%shdj,sfha § fkdjk
wjia:djl § ;uka úiska fyda fjk;a ;eke;a;l= fyda ud¾.
fhka" ljr jQ fyda wdldrfhka fldñIka iNdfõ ;SrKhlg fyda
tlS iNdfõ hï idudðlhl=g fyda Y%S ,xld ú.Kk fiajfha hï
ks,Orhl=g fyda n,mEïlrk fyda n,mEï lsÍug ;e;a lrk
hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r jrolre lsÍfï§
remsh,a tla ,laIhlg fkdjeä ovhlg fyda wjqreÿ ;=klg
fkdjeä ld,hla i|yd jQ nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda tlS ovh
iy nkaOkd.dr.; lsÍu hk ovqjï folgu fyda hg;a úh hq;= h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a msysgqjk
,o iEu uydêlrKhlgu ^1& jk wkq jHjia:dfõ i|yka hï
ldrKhla úNd. fldg ;SrKh lsÍug wêlrK n,h ;sìh
hq;af;a h'
153b' 126 jk jHjia:dj hgf;a fY%aIaGdêlrKh msßkud we;s
wêlrK n,hgiy 153W jHjia:dj hgf;a mßmd,kh wNshdpk
úksYaph wêldßhg m%odkh fldg we;s n,;,j,g hg;aj"
fldñIka iNdfõ
fyda Y%S ,xld ú.Kk
fiajfha ;SrKhlg
n,mEï lsrSu fyda
n,mEï lsÍug ;e;a
lsrSu jrola nj
kS;s lD;Hj,ska
uqla;sh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
139
fï mßÉfþoh hgf;a fyda hï ,sÅ; kS;shla hgf;a fldñIka
iNdj fj; mjrd § we;s hï l¾;jHhla bgqlsÍfï § tlS iNdj
úiska fok ,o hï kshula fyda lrk ,o hï ;SrKhla .ek
úNd. lsÍug" m%ldY lsrSug" fyda ljr jQ fyda wdldrhlska m%Yak
lsÍug lsisÿ wêlrKhlg fyda úksYaphdêlrKhlg n,h fyda
wêlrK n,h fkd;sìh hq;af;a h'
153B' fldñIka iNdfõ msßjeh iy úhoï taldnoaO wruqo,g
jeh nrla úh hq;af;a h'
153W' fldñIka iNdj úiska ;uka iïnkaOfhka jQ hï m;a
lsÍulg" Wiia lsÍulg fyda ia:dk udrejlg wod<j lrk ,o
hï kshuhlska fyda úkh ms<sn| ldrKhla u; fyda fiajfhka
mylsÍula u; lrk ,o hï kshuhlska w;Dma;shg m;a Y%S ,xld
rdcH ú.Kk fiajfha hï ks,Orhl= úiska thg úreoaOj 59
jk jHjia:dj hgf;a msysgqjk ,o mßmd,k wNshdpk úksYaph
wêldßhg wNshdpkhla bÈßm;a lsÍu l< yelafla h' fldñIka
iNdj úiska lrk ,o hï kshuhla fyda fok ,o hï ;SrKhla
fjkia lsÍug" iq¿ jYfhka fjkia lsrSug" m%;HÈIaG lsÍug fyda
iaÓr lsÍug tlS úksYaph wêldßhg n,h we;af;a h'
153W!' fldñIka iNdj tlS l¾;jH bgqlsÍu iïnkaOfhka
md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda.j, úêúOdkj,g wkql+,j
md¾,sfïka;=jg j.lsh hq;af;a h' ms<s;=re §ug ne£ isáh
hq;af;a h' tfiau iEu ,s;a j¾Ihl§ u tys l%shdldrlï ms<sn|j
md¾,sfïka;=jg jd¾;djla bÈßm;a l< hq;af;a h' ]
154' 102[ ^1& ú.Kldêm;sjrhd úiska wdKavqfõ ish¨
fomd¾;fïka;=" ckdêm;sjrhdf.a f,alïjrhdf.a ld¾hd,h"
w.%dud;Hjrhdf.a f,alïjrhdf.a ld¾hd,h" wud;H uKav,fha
wud;Hjrhkaf.a ld¾hd," wêlrK fiajd fldñIka iNdj"
wdKavql%u jHjia:d iNdj" 41wd jHjia:dfõ Wmf,aLkfha i|yka
fldñIka iNd" mßmd,kh ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd"
md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd" m<d;a md,k wdh;k" rdcH
ixia:d" hï ,sÅ; kS;shla hgf;a rch fj; mjrkq ,en we;s
fj<| jHdmdr iy fjk;a jHdmdr iy 2007 wxl 7 ork iud.ï
mk; hgf;a ,shdmoxÑ ù we;s fyda ,shdmÈxÑ ù we;s njg
i,lkq ,nk iy iajlSh fldgiaj,ska ishhg mkyla fyda Bg
jeä m%;sY;hla rch fyda rdcH iud.ula fyda m<d;a md,k
wdh;khla fyda úiska orkq ,nk iud.ï o tajdfha .sKqï
we;=¿j ú.Kkh lrkq ,eìh hq;af;a h' ]
msßjeh iy úhoï'
mßmd,k wNshdpk
úksYaph wêldßhg
bÈßm;a lrkq ,nk
wNshdpk
fldñIka iNdj
md¾,sfïka;=jg
j.lsj hq;= nj
ú.Kldêm;sjrhdf.a
ld¾h yd ld¾;jH
102 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 36^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 154^1& wkqjHjia:dj bj;a fldg" ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
140
^2& fï jHjia:dfõ 1& jeks wkqjHjia:dfõ ljr úêúOdkhla
;snqK o tjeks hï 103[ ^1& jk wkqjHjia:dfõ i|yka rdcH
rdcH ixia:djl" fjf<| jHdmdrhl" fjk;a jHdmdrhl
fyda iud.ul] .sKqï ú.Kkh lsÍu i|yd" ta 103[^1& jk
wkqjHjia:dfõ i|yka rdcH ixia:dj" fjf<| jHdmdrh" fjk;a
jHdmdrh fyda iud.u] Ndr wud;Hjrhd úiska" uqo,a úIhh
Ndr wud;Hjrhdf.a tlÕ;ajh we;sj yd ú.Kldêm;sjrhd
úuid iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhl= fyda ú.Kljrhka m;a l<
yelafla h' tjeks m;a lsÍula wud;Hjrhd úiska lrkq ,enQ úg
ta ú.Kljrhdf.a fyda ú.Kljrhkaf.a fiajh tu 103[^1& jk
wkqjHjia:dfõ i|yka rdcH ixia:dj" fjf<| jHdmdrh" fjk;a
jHdmdrh fyda iud.u] iïnkaOfhka ú.Kldêm;sjrhdf.a
ld¾h yd l¾;jH bgq lsÍu i|yd m%fhdackhg .ekSug ;ud
woyia lrk nj" ú.Kldêm;sjrhd úiska ta ú.Kljrhdg fyda
ú.Kljrhkag ,shú,a,lska oekaúh yels w;r" tfia okajkq ,enQ
úg ta ú.Kljrhd fyda ú.Kljrhka ú.Kldêm;sjrhdf.a
fufyhùu yd md,kh hgf;a l%shd l< hq;af;a h'
^3& md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka kshu lrkq ,nkakd jQ
ld¾h iy l¾;jH o ú.Kldêm;sjrhd úiska bgq l< hq;af;a h'
^4& ^w& ú.Kldêm;sjrhd úiska" ;u ld¾h yd l¾;jH bgq
lsÍu i|yd" ;u fufyhùu yd md,kh hgf;a lghq;= l< hq;="
iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhl=f.a fyda ú.Kljrhkaf.a fyda fiajh
,nd .; yelafla h'
^wd& ú.Kkhg wod< hïlsis ;dlaIKsl" jD;a;Sh fyda
úoHd;aul .egÆjla mÍlaId lsÍfï § -
^i& .sKqï ú.Kkh lrkq ,nkafka hï fomd¾;fïka;=jl"
mqoa., uKav,hl fyda wêldrhl o" ta
fomd¾;fïka;=fõ" mqoa., uKav,fha fyda wêldrfha
fiajd kshqla;hl= fkdjk ;eke;a;l=f.a¦ fyda
^ii& tlS fomd¾;fïka;=fõ" mqoa., uKav,fha fyda
wêldrfha lghq;= l<ukdlrKfhys ,d ljr fyda
iïnkaO;djla we;s wdh;khla fkdjk hïlsis
;dlaIKsl fyda jD;a;Sh fyda úoHd;aul wdh;khl"
iyh ,nd .ekSu wjYH nj ú.Kldêm;sjrhdf.a u;h jkafka
kï" Tyq úiska tmßoafoka ta fiajh ,nd .; yelafla h' ;j o"
ta ;eke;a;d fyda wdh;kh ú.Kldêm;sjrhdf.a fufyhùu yd
md,kh hgf;a l%shd l< hq;af;a h'
103 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 36^2& jeks j.ka;sh u.ska meje;s 154^2& wkqjHjia:dfõ — rdcH ixia:dj" fjf<| jHdmdrh fyda fjk;a jHdmdrh˜ hk jpk fhfok ljr ;ekl fyda ta jpk fjkqjg — rdcH ixia:dj" fjf<| jHdmdrh fyda fjk;a jHdmdrh fyda iud.u˜ hk jpk wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
141
^5& ^w& ú.Kldêm;sjrhdg fyda Tyqf.a wêldrh ,;a ljr
fyda ;eke;a;l=g" ;u ld¾h iy l¾;jH bgq lsÍfï § -
^i& ishÆ fmd;am;a" jd¾;d" jdr jd¾;d iy fjk;a
,shlshú,s ,nd .ekSfï o ¦
^ii& .nvdj,g iy fjk;a foam<j,g msúiSfï o ¦
^iii& tlS ld¾h yd l¾;jH bgq lsÍu i|yd wjYH úh
yels f;dr;=re ,nd .ekSfï o" lreKq meyeÈ,s
lrjd .ekSfï o"
ysñlu we;af;ah'
^wd& 104[ hï rdcH ixia:djl fyda fjf<| jHdmdrhl
fyda fjk;a jHdmdrhl fyda ^1& jk wkqjHjia:dfõ i|yka
iud.ul] fyda .sKqï ú.Kkh lsÍu i|yd m;a lrk ,o iEu
iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhl=gu ke;fyd;a Tyqf.a wêldrh ,;a
iEu ;eke;a;l=g u" ta 104[rdcH ixia:dj fyda fjf<| jHdmdrh
fyda fjk;a jHdmdrh fyda ^1& jk wkqjHjia:dfõ i|yka
iud.u] iïnkaOfhka wjYH úh yels msúiSulg" f;dr;=re ,nd
.ekSulg iy lreKq meyeÈ,s lrjd .ekSulg tjeksu ysñlula
we;af;a h'
^6& ú.Kldêm;sjrhd úiska" wdKavql%u jHjia:dj hgf;a
;ukag wh;a ld¾h iy l¾;jH bgq lsÍu ms<sn| jd¾;djla tla
tla uqo,a j¾Ih wjidk ùfuka miq udi oyhla we;=<; § iy
wjYH hhs Tyq i,lk ljr jQ fyda wjia:djl md¾,sfïka;=jg
bÈßm;a l< hq;af;a h'
^7& fï jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk hgf;a
m;a lrk ,o iEu iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhl= u úiska" ;u
jd¾;dj wud;Hjrhd fj; bÈßm;a l< hq;= w;r" tys msgm;la
ú.Kldêm;sjrhd fj; o bÈßm;a l< hq;af;a h'
^8& fï jHjia:dfõ —iqÿiqlï ,;a ú.Kljrhd˜ hkafkka -
^w& Y%S ,xld jr,;a .KldêldÍkaf.a wdh;kfha fyda
kS;sfhka msysgqjk ,o fjk;a hï wdh;khl
fyda idudðlhl= jQ o" .KldêldÍjrhl=
jYfhka jD;a;sfhys fh§ug ta wdh;kfha
iNdj úiska ksl=;a lrk ,o iy;slhla orkakd
jQ o ;eke;af;la ¦ fyda
104 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 36^3& jeks j.ka;sh u.ska meje;s 154^5& wkqjHjia:dfõ ^wd& fþofha —hï rdcH ixia:djl fyda fjf<| jHdmdrhl fyda fjk;a jHdmdrhl˜ hk jpk fhfok ljr ;ekl fyda ta jpk fjkqjg —hï rdcH ixia:djl fyda fjf<| jHdmdrhl fyda fjk;a jHdmdrhl fyda ^1& jk wkqjHjia:dfõ i|yka iud.ul˜ hk jpk wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
142
^wd& hï .KldêldÍ iud.ul tla tla fkajdisl
yjq,alre Y%S ,xld jr,;a .KldêldÍkaf.a
wdh;kfha fyda kS;sfhka msysgqjk ,o fjk;a
hï wdh;khl fyda idudðlhl=j isákafka o"
tfukau .KldêldÍjrhl= jYfhka jD;a;sfhys
fh§u i|yd tlS wdh;kfha iNdj úiska ksl=;a
lrk ,o iy;slhla orkafka o" tjeks jr,;a
.KldêldÍ iud.ula fyda
woyia fõ'
105 [ ^9& ^8& jk wkq jHjia:dfõ ^w& fþofha úêúOdk" 153
^1& jHjia:dj hgf;a m;alrkq ,nk ú.Kldêm;sjrhdg wod<
úh hq;af;a h' ]
105 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 36^4& jeks j.ka;sh u.ska w¨;a 154 ^9& wkqjHjia:dj we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
143
106 [XVIIw jeks mßÉfþoh
154w' ^1& ckdêm;sjrhd úiska .eiÜ m;%fha m< lrkq ,nk
kshuhla u.ska kshu lrk Èkfha fyda Èkj, isg l%shd;aul jk
mßÈ wgjk Wmf,aLkfha ksYaÑ;j i|yka iEu m<d;la u i|yd
wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj" m<d;a iNdjla
fuhska msysgqjkq ,efí' fjkia fjkia m<d;a i|yd fjkia
fjkia Èkhka kshu lrkq ,eìh yelsh'
^2& ^1& jk wkqjHjia:dj hgf;a msysgqjk ,o iEu m<d;a
iNdjla u" m<d;a iNd ckao úuiSïj,g wod< kS;shg wkql+,j"
tu iNdfõ uka;%Sjreka f;dard m;a lrkq ,enQ úg ixia:dmkh
úh hq;= h'
^3& fï jHjia:dfõ by;ska jQ úêúOdkhkays mgyeksj l=ula
i|yka jQj o" tlsfklg hdno m<d;a follg fyda ;=klg
tla wdKavqldrjrhl=f.ka" tla m%Odk wud;Hjrhl=f.ka" tla
wud;H uKav,hlska iy f;dard m;a lr .kakd ,o tla m<d;a
iNdjlska hq;a" tla mßmd,k tallhla njg m;aùug o" tlS
m<d;a tla mßmd,k tallhla jYfhka mßmd,kh lrkq ,eîu
È.g u mj;ajdf.k hd hq;= o ke;fyd;a ta tla tla m<d;a
fjk u wdKavqldrjrfhla" m%Odk wud;Hjrfhla iy wud;H
uKav,hla iys;j iajlShuh jQ m<d;a iNdjla we;s fjk u
mßmd,k tallhla jYfhka ilia úh hq;= o hkak ksYaph lsÍfï
wdldrh ms<sn|j o úêúOdk md¾,sfïka;=j úiska hï kS;shla
u.ska fyda kS;shla hgf;a fyda iEÈh yelafla h'
154wd' ^1& 154w jeks jHjia:djg wkql+,j m<d;a iNdjla
msysgqjkq ,en we;s iEu m<d;la i|yd u wdKavqldrjrhl= isáh
hq;= h'
^2& ckdêm;sjrhd úiska ish w;aik hgf;a jQ wêldr
m;%hla u.ska wdKavqldrjrhd m;a lrkq ,eìh hq;= w;r"
ckdêm;sjrhdf.a m%idoh we;s ;dla l,a 4 ^wd& jeks jHjia:djg
wkql+,j Tyq úiska Oqrh oeßh hq;af;a h'
^3& ckdêm;sjrhd fj; hjk ,smshla u.ska wdKavqldrjrhdg
ish Oqrfhka b,a,d wiaúh yelafla h'
^4& ^w& ^i& wdKavqldrjrhd wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk
fÉ;kdkaú;j W,a,x>kh lr ;sîu ¦
^ii& wdKavqldrjrhd iajlSh Oqrfha n,;, whq;=
wkaoñka mdúÉÑ lsÍu yd iïnkaO úIudpdrh
fyda ¥IKh yd iïnkaO jro isÿ lr ;sîu ¦
m<d;a iNd msysgqùu
wdKavqldrjrhd
106 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska XVII ^w& mßÉfþoh ^jHjia:d 154 w isg 154 v olajd& we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
144
^iii& wdKavqldrjrhd w,a,i iïnkaO jrola fyda
pß; ¥IKh yd iïnkaO jrola isÿ lr ;sîu ¦
hk fya;= u; wdKavqldrjrhd bj;a lrk f,ig
ckdêm;sjrhdg Wmfoia fok fhdackdjla" tu fhdackdj bÈßm;a
lsÍu i|yd jQ fhdackd iïu;h" ^fkdmeñKs uka;%Sjrhka o
we;=¿j& m<d;a iNdfõ uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka
follg fkdwvq ixLHdjla úiska iïu; lrkq ,eìKs kï" m<d;a
iNdj úiska wd& fþohg hg;aj ckdêm;sjrhd fj; bÈßm;a l<
yelafla h'
^wd& w& fþofha i|yka fya;= u; wdKavqldrjrhd bj;a lrk
f,ig ckdêm;sjrhdg Wmfoia fok fhdackdjla bÈßm;a lsÍu
i|yd jQ lsisu fhdackd iïu;hla ta fhdackd iïu;h ms<sn|
oekaùu m<d;a iNdfõ meñK isák uq¿ uka;%Sjrhka ixLHdfjka
foflka fldgilg fkdwvq ixLHdjla úiska w;aika lrkq ,en
we;akï ñi" m<d;a iNdfõ iNdm;sjrhd úiska Ndr .ekSu fyda
ta fhdackd iïu;h .ek m<d;a iNdfõ § idlÉcd lsÍu fyda
fkdl< hq;af;a h'
^5& wdKavqldrjrhd úiska iajlSh Oqrh Ndr .;a Èk isg wjqreÿ
myl ld,iSudjla fï jHjia:dfõ mQ¾jfhka jQ úêúOdkj,g
hg;aj Oqrh oeßh hq;af;a h'
^6& wdKavqldrjrhd f,i m;a lrkq ,nk iEu ;eke;af;la u
ckdêm;sjrhd bÈßmsg § y;rjk Wmf,aLkfha oelafjk m%;s{dj
§ Bg w;aika ;eîfuka fyda Èjqreï § Bg w;aika ;eîfuka fyda
Oqrh Ndr .; hq;af;a h'
^7& tfia Oqrh Ndr .;a úg" wdKavql%u jHjia:dfjka we;s
lrk ,o fyda ms<s.kakd ,o fjk;a hï Oqrhla wdKavqldrjrhl=
úiska oeÍu wjidk jk w;r Tyq md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla
fõ kï md¾,sfïka;=fõ ish wiqkska bj;a úh hq;af;a h'
wdKavqldrjrhd úiska fjk;a ljr jQ fyda ,dNodhs Oqrhla fyda
;k;=rla fkdoeßh hq;af;a h'
^8& ^w& iqÿiq hhs wdKavqldrjrhd woyia lrk fõ,djl §
iy ia:dkhl § /iaùu i|yd Tyq úiska l,ska l, m<d;a iNdj
le|úh yelafla h' tfy;a tla iNd jdrhl wjidk /iaùu iy
B<Õ iNd jdrfha m%:u /iaùu i|yd kshu lrk ,o Èkh w;r
ld,h udi follg wvq úh hq;af;a h'
^wd& wdKavqldrjrhd úiska l,ska l, m<d;a iNdfõ
jdrdjidkh l< yelafla h'
^we& wdKavqldrjrhd úiska m<d;a iNdj úiqrejd yeßh
yelafla h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
145
^wE& wdKavqldrjrhdf.a u;h wkqj" m<d;a iNdfõ
uka;%Sjrhka nyq;r ixLHdjl iyfhda.h wud;H
uKav,hg we;s ;dla l,a wdKavqldrjrhd úiska
fï wkqjHjia:dj hgf;a Tyqf.a n,;, m%Odk
wud;Hjrhdf.a Wmfoia j,g wkql+,j l%shd;aul
l< hq;af;a h'
^9& 34 jeks jHjia:dj hgf;a ckdêm;sjrhdf.a n,;,j,g
ydkshla fkdue;sj" iy Tyqf.a úOdkhg hg;aj m<d;l
wdKavqldrjrhdg ta m<d; i|yd msysgqjk ,o m<d;a iNdj úiska
idok ,o m%{ma;shlg tfrysj jQ fyda m<d;a iNdjg m%{ma;s
iE§ug n,h we;s hï ldrKhla iïnkaOfhka md¾,sfïka;=j
úiska idok ,o kS;shlg tfrysj jQ jrolg jrolre lrkq ,enQ
iEu ;eke;a;l=g u iudjla §fï iy tjeks hï ;eke;a;l=g
wêlrKh úiska kshu lrk ,o o~qjula l%shd;aul lsÍu l,a
;eîfï fyda tu o~qju ,sys,a lsÍfï n,h we;af;a h(
tfia jqj o" hï ldrKhla iïnkaOfhka" wud;H uKav,fha
Wmfoiaj,g wdKavqldrjrhd tlÕ fkdjkakd jQ o tu ldrKh"
wd{djla ,nd .ekSu i|yd ckdêm;sjrhd fj; fhduq lsÍu
uyck hym; msKsi wjYH jkafka hehs wdKavqldrjrhd
i,lkakd jQ o wjia:djl Tyq úiska ta ldrKh ckdêm;sjrhd
fj; fhduq l< yelafla h'
^10& ^w& wdKavqldrjrhd úiska m<d;a iNdj wu;kq ,eìh
yels w;r tu ld¾hh i|yd uka;%Sjrekag meñfKk f,i o
kshu l< yelafla h'
^wd& ;;a ld,fhys iNdfõ ie,ls,a,g Ndckj mj;sk
m%{ma;shla iïnkaOfhka fyda fjk;a ldrKhla
iïnkaOfhka fyda wdKavqldrjrhd úiska iNdj fj;
mKsúv heùu l< yels w;r tjeks mKsúvhla hjkq
,enQ úg ie,ls,a,g .; hq;= f,i tu mKsúvfhka
kshu lr we;s hï ldrKhla iNdj úiska yels ;rï
blaukska ie,ls,a,g .; hq;af;a h'
^11& ^w& hï m<d;l lghq;= mßmd,khg iïnkaO iy
kS;s iïmdokh i|yd jQ fhdackd iïnkaO
m<df;a wud;H uKav,fha ishÆ u ;SrK" ta
m<df;a wdKavqldrjrhdg oekqï §u ¦
^wd& hï m<d;l lghq;= mßmd,khg iy kS;s
iïmdokh i|yd jQ fhdackdj,g wod<j
wdKavqldrjrhd úiska b,a,kq ,nk f;dr;=re
bÈßm;a lsÍu ¦ iy
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
146
^we& wud;Hjrhl= úiska ;SrKhla .kq ,en we;a;d
jQ o" tfy;a m<d;a wud;H uKav,h úiska i,ld
n,kq ,en fkdue;a;d jQ o" hï ldrKhla m<d;a
wud;H uKav,h úiska i,ld n,kq ,eîu i|yd
bÈßm;a lrk f,i wdKavqldrjrhd úiska kshu
lrkq ,enqjfyd;a" tfia bÈßm;a lsÍu
ta m<df;a m%Odk wud;Hjrhdf.a ld¾hh jkafka h'
^12& wdKavqldr Oqrh ork ;eke;a;kaf.a jegqm" §ukd"
úY%du .ekSfï jhi iy úY%du jegqma ysñlï iïnkaOfhka
md¾,sfïka;=j úiska kS;sh u.ska úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
154we' m<d;a iNdjla úiska m%{ma;s iïmdokh lrkq ,eìh
yels ldrKdj,g jHdma; jk úOdhl n,h" tu m<d;a iNdj
msysgqjkq ,enQ m<df;a wdKavqldrjrhd úiska 154B jHjia:djg
wkql+,j" fl,ska u fyda m<d;a wud;H uKav,fha wud;Hjrhka
ud¾.fhka fyda ish hg;a ks,Orhka ud¾.fhka fyda l%shd;aul
l< yelafla h'
154wE' ^1& m<d;a iNdjla" tu m<d;a iNdj msysgqjkq ,en
we;s m<df;a j¾. m%udKh iy ck.ykh ie,ls,a,g f.k"
kS;sfhka ;SrKh lrkq ,nk mßÈ jQ uka;%Sjrhka ixLHdjlska
iukaú; úh hq;af;a h'
^2& ^w& m<d;a iNdjla msysgqjkq ,en we;s m<d; we;=<;
iSudjka msysgd we;s ue;sjrK fldÜGdi i|yd f;dard m;a lr
.kq ,en isák md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkag tu m<d;a iNdfõ
/iaùï lghq;=j,g iyNd.S ùfï whs;sjdislu §ug ta iNdj
úiska m<d;a iNdfõ uka;%Sjrhkaf.a Oqr ld,h wdrïN jk
wjia:dfõ § fhdackd iïu;hla u.ska ;SrKh l< yelafla h'
^wd& ^w& fþoh hgf;a lrk ,o fhdackd iïu;hla n,
mj;akd ;dla l,a" tu m<d;a iNdj msysgqjkq ,en we;s m<d;
we;=<; iSudjka msysgd we;s ue;sjrK fldÜGdihla i|yd f;dard
m;a lr .kq ,en isák md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=g" tu iNdfõ
Oqr ld,h we;=<;" tu m<d;a iNdfõ /iaùï lghq;=j, § l:d
lsÍug iy fjk;a wdldrhlska iyNd.S ùug o" tu m<d;a iNdfõ
hï ldrl iNdjl idudðlhl= jYfhka Tyq kï lrkq ,enQ úgl"
ta ldrl iNdfõ § l:d lsÍug iy fjk;a wdldrhlska iyNd.s
ùug o whs;sjdislu we;af;a h' kuq;a m<d;a iNdjl § fyda tys
ldrl iNdjl § Pkaoh §ug ysñlï we;af;a ^w& fþoh hgf;a jQ
fhdackd iïu;fhys ta i|yd úêúOdk i,iajd we;akï muKs'
^we& fï wkqjHjia:dfõ úêúOdk l%shd;aul ùu m<uq jk
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,nk Èkfhys wjidk jkafka h'
wdKavqldrjrhd
úiska úOdhl n,;,
l%shd;aul lsÍu
m<d;a iNdfõ
idudðl;ajh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
147
154b' m<d;a iNdjla l,ska úiqrejd yßkq ,enqjfyd;a ñi"
tu m<d;a iNdfõ m<uq /iaùu i|yd kshu lrk ,o Èk isg
wjqreÿ myl ld,hla ta iNdj mj;afka h' tlS mia wjqreÿ ld,h
bl=;aj .sh úg u tu m<d;a iNdj úisr .shdla fia ie,flkafka h'
154B' ^1& hï m<d;l wdKavqldrjrhdg Tyqf.a l¾;jH bgq
lsÍfï § iydh ùu iy Wmfoia §u msKsi m%Odk wud;Hjrhdf.a
m%Odk;ajfhka hq;a fjk;a wud;Hjrhka y;r fokl=g fkdjeä
ixLHdjlska iukaú; jQ m<d;a wud;H uKav,hla ;sìh hq;af;a h'
wdKavqldrjrhd úiska ;u l¾;jH fyda bka lsisjla ;u wNsu;h
wkqj bgq l< hq;= njg wdKavql%u jHjia:dj u.ska fyda hgf;a
fyda kshu lrkq ,en we;s ;dla ÿrg yer" wdKavqldrjrhd úiska
tu Wmfoiaj,g wkql+,j ;u l¾;jH bgq l< hq;af;a h'
^2& hï ldrKhla wdKavqldrjrhd úiska ;u wNsu;h wkqj bgq
l< hq;= ldrKhla f,i wdKavql%u jHjia:dj u.ska fyda hgf;a
fyda kshu lrkq ,en ;sfí o" keoao hkak iïnkaOfhka hï
m%Yakhla Woa.; jqjfyd;a wdKavqldrjrhd úiska ta iïnkaOfhka
;u wNsu;h wkqj lrkq ,nk ;SrKh wjidkd;aul jk w;r
wdKavqldrjrhd úiska lrk ,o hï l%shdjl j,x.=Ndjh .ek"
Tyq úiska ;u wNsu;h wkqj l%shd l< hq;= j ;sìKehs fyda
fkd;sìKehs hk fya;=j u;" lsis wêlrKhl § m%Yak lrkq
fkd,eìh hq; af;a h' wdKavqldrjrhdf.a wNsu;h l%shd;aul
lsÍu ckdêm;sjrhdf.a úOdkh u; úh hq;af;a h'
^3& wud;Hjrhka úiska wdKavqldrjrhdg hï WmfoaYhla fok
,oafoa o" tfia kï ta ljr WmfoaYhla ù o hkak iïnkaOfhka
lsisu wêlrKhl § úNd. lrkq fkd,eìh hq;af;a h'
^4& m<d;la i|yd ixia:dms; m<d;a iNdfõ hïlsis
uka;%Sjrhl= ta m<d;a iNdfõ nyq;r uka;%Sjrhkaf.a iydh ,nd
.ekSug iu;a jkafka hehs wdKavqldrjrhd l,amkd flf¾ o"
wdKavqldrjrhd úiska ta uka;%Sjrhd m%Odk wud;H Oqrhg m;a
l< hq;af;a h(
tfia jqj o" m<d;a iNdjlg f;dard m;a lr .kq ,en we;s
uka;%Sjrekaf.ka foflka tllg jeä ixLHdjla tla foaYmd,k
mlaIhlg wh;a idudðlhska jk wjia:djl" wdKavqldrjrhd
úiska tu iNdfõ tu foaYmd,k mlaIfha kdhlhd m%Odk
wud;Hjrhd jYfhka m;a l< hq;af;a h'
^5& wdKavqldrjrhd úiska m%Odk wud;Hjrhdf.a WmfoaYh
wkqj" fiiq wud;Hjrhka tu m<d; i|yd ixia:dmkh lr we;s
m<d;a iNdfõ uka;%Sjrhka w;ßka m;a l< hq;af;a h'
^6& m<d;a wud;H uKav,h m<d;a iNdjg iduqyslj j.lSug
iy W;a;r §ug ne£ isákafka h'
wud;H uKav,h
Oqr ld,h
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
148
^7& m%Odk wud;H Oqrhg fyda m<d;a wud;H uKav,fha
idudðlhl= jYfhka fyda m;a lrk ,o ;ekekaf;la" y;rjk
Wmf,aLkfha oelafjk m%;s{dj § Bg w;aika ;nk f;la fyda
Èjqreï § Bg w;aika ;nk f;la fyda Tyqf.a Oqrfha ld¾hh
wdrïN fkdl< hq; af;a h'
154W' ^1& iEu m<d;a iNdjla u úiska" wdKavql%u jHjia:dfõ
úêúOdkj,g hg;aj" tu m<d;a iNdj msysgqjkq ,en we;s
m%foaYhg wod< jk fia ^fuys ñkau;= —m<d;a iNd ,ehsia;=j˜
hkqfjka y÷kajkq ,nk& kjjk Wmf,aLkfha I jeks ,ehsia;=fõ
we;s hï ldrKhla iïnkaOfhka m%{ma;s iEÈh yelafla h'
^2& fï mßÉfþofha úêúOdk fyda kjjk Wmf,aLkh
fyda ixfYdaOkh lsÍu i|yd fyda bj;a lsÍu i|yd jk mk;a
flgqïm;la" .eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîfuka miqj iy
md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a lrkq ,eîug fmr" ta
ms<sn|j" fhduq lsÍfuys ksYaph fldg oelafjk ld, iSudjla
we;=<;" woyia m%ldY lsÍu msKsi" ckdêm;sjrhd úiska" iEu
m<d;a iNdjla fj; u fhduq lrkq ,en we;akï ñi" iy
^w& ta iEu iNdjla u tu ixfYdaOkhg fyda bj;a lsÍug
fyda tlÕ jkakd jQ wjia:djl" tu mk;a flgqïm;
md¾,sfïka;=jg meñK Pkaoh fok md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhkaf.a nyq;rhla úiska iïu; lrkq ,eìKs
kï¦ fyda
^wd& ixfYdaOkh fyda bj;a lsÍu fyda ms<sn|j tl
iNdjla fyda iNd jeä .Kkla tlÕ fkdjkakd jq
wjia:djl" tu mk;a flgqïm; 82 jeks jHjia:dfõ
kshu lr we;s úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; lrkq
,eìKs kï"
ñi ta mk;a flgqïm; kS;shla njg m;a fkdjkafka h'
^3& m<d;a iNd ,ehsia;=fõ olajd we;s hï ldrKhla ms<sn|j
jk mk;a flgqïm;la" .eiÜ m;%fha m< lrkq ,eîfuka miqj
iy md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%hg we;=<;a lrkq ,eîug fmr"
ta ms<sn|j" fhduq lsÍfuys ksYaph fldg oelafjk ld,iSudjla
we;=<;" woyia m%ldY lsÍu msKsi" ckdêm;sjrhd úiska" iEu
m<d;a iNdjla fj; u fhduq lrkq ,en we;akï ñi" iy
^w& ta iEu iNdjla u tu mk;a flgqïm; iïu; lsÍug
tlÕ jkakd jq wjia:djl" tu mk;a flgqïm;"
md¾,sfïka;=jg meñK Pkaoh fok md¾,sfïka;=fõ
uka;%Sjrhkaf.a nyq;rhla úiska iïu; lrkq ,eìKs
kï ¦ fyda
m<d;a iNd m%{ma;s
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
149
^wd& mk;a flgqïm; iïu; lsÍug" tl iNdjla fyda
iNd jeä .Kkla tlÕ fkdjkakd jq wjia:djl" tu
mk;a flgqïm; 82 jeks jHjia:dfõ kshu lr we;s
úfYaI nyq;r Pkaofhka iïu; lrkq ,eìKs kï"
ñi kS;shla njg m;a fkdjkafka h(
tfia jqj o" tjeks fhduq lsÍula lrk ,ÿj ishÆu m<d;a
iNd fkdj" m<d;a iNd iuyrla muKla tu mk;a flgqïm;
iïu; lsÍug tlÕ jQ wjia:djl" md¾,sfïka;=jg meñK Pkaoh
fokakd jQ md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a nyq;r Pkaofhka tu
mk;a flgqïm; iïu; lrkq ,enQ úg" tu mk;a flgqïm;" Bg
tlÕ jQ m<d;a iNd msysgqjkq ,en we;af;a hï m<d;a i|yd o"
ta m<d;a iïnkaOfhka muKla wod< jk kS;shla njg m;a
jkafka h '
^4& m<d;a iNd ,ehsia;=fõ olajd we;s hï ldrKhla
iïnkaOfhka kS;s idok f,i m<d;a iNd tlla fyda Bg jeä
.Kkla úiska fhdackd iïu;hla u.ska md¾,sfïka;=fjka
b,a,d isák ,o wjia:djl" ta m<d;a iNd msysgjkq ,en
we;af;a hï m<d;a i|yd o" ta m<d;aj,g muKla wod< jk
fia md¾,sfïka;=j úiska" meñK Pkaoh fokakd jQ md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhkaf.a nyq;r Pkaofhka" tu ldrKh iïnkaOfhka
kS;s ieÈh yelafla h'
^5& ^w& tla tla ldrKdfõ wjia:d.; lreKq wkqj WÑ;
hhs md¾,sfïka;=j woyia lrk wdldrhlg ishÆu m<d;a iNd
úuiSfuka miqj ^fuys ñkau;= —iu.dó ,ehsia;=j˜ hkqfjka
i|yka lrkq ,nk& kj jeks Wmf,aLkfha III jeks ,ehsia;=fõ
i|yka l< hï ldrKhla iïnkaOfhka md¾,sfïka;=j úiska
kS;s mekúh yelafla h'
^wd& tla tla ldrKdfõ wjia:d.; lreKq wkqj WÑ; hhs
m<d;a iNdj woyia lrk wdldrhg md¾,sfïka;=j úuiSfuka
miqj" tu m<d;a iNdj msysgqjkq ,enQ m<d;g wod< jk fia
iu.dó ,ehsia;=fõ i|yka hï ldrKhla iïnkaOfhka m<d;a
iNdjla úiska wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj
m%{ma;s iEÈh yelafla h'
^6& m<d;a iNdjla úiska iïmdokh lrk ,o hï m%{ma;shl
hï úêúOdkhla fï jHjia:dfõ fmrd;=j jQ úêúOdkj,g
wkql+,j iïmdokh lrk ,o hï kS;shl úêúOdkj,g
wkkql+, jk wjia:djl" tu kS;sfha úêúOdk n,meje;aúh hq;=
w;r" tu m%{ma;sfha úêúOdk" tu wkkql+,;d jfha m%udKhg
n, rys; jkafka h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
150
^7& ^fuys ñka u;= —ixjD; ,ehsia;=j˜ hkqfjka y÷kajkq
,nk& kj jeks Wmf,aLkfha II jeks ,ehsia;=fõ olajd we;s hï
ldrKhla iïnkaOfhka m%{ma;s iE§ug m<d;a iNdjlg n,h
fkdue;af;a h'
^8& m<d;a iNd ,ehsia;=fõ we;s hï ldrKhla iïnkaO kS;shla
fï mßÉfþoh n,meje;aùu wdrïN jk Èkfhys n,d;aulj
;sfnk iy m<d;la i|yd msysgqjk ,o m<d;a iNdjla úiska Bg
miqj kS;shg wkkql=, nj §¾> kdufha úia;r lrkq ,en we;s
m%{ma;shla tu ldrKh u iïnkaOfhka idokq ,enQ wjia:djl"
tu m%{ma;shg wkqu;h ,enqKq Èk isg tu m%{ma;sh n,mj;ajk
;dla l,a muKla" tu m<d; we;=<; tu kS;sfha úêúOdk
l%shd;aul ùu w;aysgjkq ,en ;sìh hq;= w;r" ta úêúOdk wl%Shj
mej;sh hq;af;a h'
^9& iu.dó ,ehsia;=fõ we;s hï ldrKhla iïnkaO kS;shla
fï mßÉfþoh n,meje;aùu wdrïN jk Èkfhys n,d;aulj
;sfnk iy m<d;la i|yd msysgqjk ,o m<d;a iNdjla úiska
Bg miqj tu kS;shg wkkql=, m%{ma;shla tu ldrKh u
iïnkaOfhka iïmdokh lrkq ,enQ wjia:djl" fhdackd
iïu;hla u.ska md¾,sfïka;=j úiska mgyeks ;SrKhla .kq
,enqjfyd;a ñi" tu m%{ma;shg wkqu;h ,enqKq Èk isg tu
m%{ma;sh n,mj;ajk ;dla l,a muKla tu m<d;a we;=<; tu
kS;sfha úêúOdk w;aysgqjkq ,en ;sìh hq;= w;r ta úêúOdk
wl%Shj mej;sh hq;af;a h'
^10& fï jHjia:dfõ we;=<;a lsisjla wdKavql%u jHjia:dfõ
úêúOdkj,g wkql=,j hï ldrKhla iïnkaOfhka uq¿
Y%S ,xldj u fyda tys hï fldgila i|yd kS;s ie§ug ^fï
mßÉfþoh we;=¿j& wdKavql%u jHjia:dfjka md¾,sfïka;=jg
mejÍ we;s n,;, ySk lrkakdla fia lshjd f;areï .ekSu fyda
fkdl< hq;af;a h'
^11& fï jHjia:dfõ ^3& jeks wkqjHjia:dfõ l=ula i|yka
ù ;snqK o md¾,sfïka;=j úiska" m<d;a iNd ,ehsia;=fõ olajd
we;s hï ldrKhla iïnkaOfhka fjk;a hï rgla fyda rgj,a
iuÕ we;s lr .;a hï .súiqula" tlÕùula fyda iïuq;shla
fyda l%shd;aul lsÍfï fyda cd;Hka;r iïfï,khl §" ix.uhl
§ fyda fjk;a uKav,hl § t<fUk ,o hï ;SrK l%shd;aul
lsÍfï fyda ld¾hh i|yd" tu wkqjHjia:dfõ olajd we;s ld¾h
mámdáh fkdjk fjk;a wdldrhlska kS;s iEÈh yelafla h'
154W!' ^1& m<d;a iNdjla úiska idok ,o hï m%{ma;shlg
fuys ñka u;= úêúOdk i,iajkq ,nk wdldrhg wkqu;h
,enqK úg" tu m%{ma;sh n,d;aul jkafka h'
wkqu;h
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
151
^2& m<d;a iNdjla úiska idok ,o iEu m%{ma;shla u tu
m%{ma;sh idok ,o jydu" wkqu;h i|yd wdKavqldrjrhd fj;
bÈßm;a lrkq ,eìh hq;= h' túg wdKavqldrjrhd úiska tu
m%{ma;shg wkqu;h §u fyda tu m%{ma;sh ;udf.a wkqu;h i|yd
bÈßm;a lrkq ,eîfuka miq yels ;rï blaukska tu m%{ma;sh
fyda tys hï ksYaÑ; úêúOdkhla kej; i,ld n,k f,i
iNdfjka b,a,d isák iy úfYaIfhka" mKsjqvfha ks¾foaY lrkq
,nk ixfYdaOk bÈßm;a lsÍfï fhda.H;dj i,ld n,k f,i
b,a,d isák mKsjqvhla iuÕ m<d;a iNdj fj; wdmiq heùu
fyda l< hq;af;a h'
^3& wdKavqldrjrhd úiska 2& jeks wkqjHjia:dj hgf;a m<d;a
iNdjla fj; m%{ma;shla wdmiq tjkq ,enQ wjia:djl" m<d;a
iNdj úiska wdKavqldrjrhdf.a mKsjqvh flfrys ie,ls,a,
we;sj m%{ma;sh kej; i,ld ne,sh hq;= w;r ixfYdaOk iys;j
fyda rys;j tu m%{ma;sh iïu; lr" wdKavqldrjrhdf.a wkqu;h
i|yd Tyq fj; bÈßm;a l< yelsh'
^4& m%{ma;shla ^2& jeks wkqjHjia:dj hgf;a wdKavqldrjrhd
fj; bÈßm;a lrkq ,enQ úg" wdKavqldrjrhd úiska thg wkqu;h
§u fyda tu m%{ma;sh wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,
fkdjk njg ;SrKhla ,nd .ekSug tu m%{ma;sh fojk jrg
iïu; lrkq ,eîfuka miq tla udihla we;=<; ckdêm;sjrhd
úiska fYa%IaGdêlrKhg fhduq lsÍu i|yd r|jd .ekSu fyda l<
yelafla h' tfia fhduq lsÍfuka miqj" tu m%{ma;sh wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+, nj fYa%IaGdêlrKh úiska
;SrKh lrk ,o wjia:djl" tu wêlrK ;Skaÿj ;udg ,enqKq
úg wdKavqldrjrhd úiska tu m%{ma;shg wkqu;h Èh hq;af;a h'
tfia fhduq lsÍfuka miqj" tu m%{ma;sh wdKavql%u jHjia:dfõ
úêúOdkj,g wkkql=, hhs fYa%IaGdêlrKh úiska ;SrKh lrk
,o wjia:djl" wdKavqldrjrhd úiska tu m%{ma;shg wkqu;h
fkdÈh hq;af;a h'
154t' ^1& w;HjYH iemhqï iy fiajd mj;ajdf.k hdug
;¾ckhla t,a, ù ;sîfï fyda hqoaOhla fyda úfoaY wdl%uKhla
fyda ikakoaO le/,a,la ksid Y%S ,xldfõ wdrla Idjg ;¾ckhla
t,a, ù ;sîfï fya;=j u; uyck wdrla Il wd{dmkf;a fyda
uyck wdrla Idj iïnkaOfhka ;;ald,fha n,mj;akd kS;sj,
úêúOdk l%shd;aul lrk m%ldYkhla ta wd{dmkf;a fyda
kS;s fyda hgf;a lrkq ,enQ úg" hï wdKavqldrjrhl= úiska
l%shd;aul l< hq;= úOdhl n,h l%shd;aul l< hq;= jk wdldrh
iïnkaOfhka ckdêm;sjrhd úiska ta wdKavqldrjrhdg úOdk
ksl=;a l< yelafla h' tu úOdk" tu m%ldYkh lsÍu i|yd fya;=
j Yfhka tys olajd we;s fya;=j,g wod< úh hq;af;a h'
uyck wdrlaIdj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
152
meyeÈ,s lsÍu (-
w;HjYH iemhqï iy fiajd mj;ajdf.k hdug ;¾ckhla
t,a, ù we;s nj fyda hqoaOhla fyda úfoaY wdl%uKhla fyda
ikakoaO le/,a,la ksid Y%S ,xldfõ fyda tys foaYfha hï
fldgil wdrla Idjg ;¾ckhla t,a, ù we;s nj m%ldY lrñka
uyck wdrla Il wd{dmk; hgf;a m%ldYkhla" ta wka;rdhh
w;Hdikak njg ckdêm;sjrhd iEySug m;a fõ kï ta fiajd
iy iemhqï we;a; jYfhka u wekysàug fyda ta hqoaOh fyda
wdl%uKh fyda le/,a, we;a; jYfhka we;s ùug m<uqj
ckdêm;sjrhd úiska l< yelafla h(
tfia jqj o" tjeks hï m%ldYkhla Y%S ,xldfõ hï fldgil
muKla l%shd;aulj mj;sk wjia:djl" fï jHjia:dj hgf;a
úOdk ksl=;a lsÍug ckdêm;sjrhd i;= n,h" w;HjYH iemhqï
yd fiajd mj;ajd .ekSu fyda Y%S ,xldfõ wdrla Idj ia:sr lsÍu
i|yd fhda.H fõ kï iy tfia fhda.H jk ;dla ÿrg" tu
m%ldYkh l%shd;aulj mj;sk m<d; fkdjk fjk;a m<d;lg o
jHdma; úh hq;af;a h'
^2& uyck wdrla Il wd{dmk; fyda uyck wdrla Idjg
wod<j ;;ald,fha fyda n,mj;akd kS;sh hgf;a fyda lrk ,o
m%ldYkhla ishÆu ld¾h i|yd ;SrKd;aul úh hq;= w;r" th
lsisu wêlrKhl § m%Yak lrkq fkd,eìh hq;af;a h' ;j o" tu
m%ldYkh ms<sn|j fyda m%ldYkh lsÍfï fya;= ms<sn|j fyda tu
fya;= mj;skafka o hkak ms<sn|j fyda fï jHjia:dj hgf;a
fok ,o hï úOdkhla ms<sn|j fyda lsisu wêlrKhla fyda
úksYaph wêldrhla úiska úNd. lsÍu" u;hla m%ldY lsÍu
fyda fjk;a hï wdldrhlska m%Yak lsÍu fyda lrkq fkd,eìh
hq;af;a h'
154ta' wdKavql%u jHjia:dfõ fï mßÉfþoh hgf;a
wdKavqldrjrhdg fyda hï m<d;a iNdjlg fok ,o hï
úOdkhlg wkql+,j lghq;= lsÍu fyda tajd l%shd;aul lsÍu
wdKavqldrjrhd fyda ta m<d;a iNdj úiska meyer yer we;s
wjia:djl" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j ta
m<df;a mßmd,kh lrf.k hd fkdyels ;;a;ajhla Woa.; ù
we;ehs ckdêm;sjrhd úiska ;SrKh lrkq ,eîu kS;Hkql+,
jkafka h'
154T' ^1& hï m<d;l mßmd,kh wdKavql%u jHjia:dfõ
úêúOdkj,g wkql+,j lrf.k hd fkdyels njg tu m<df;a
wdKavqldrjrhdf.ka ,enqKq jd¾;djla wkqj fyda wkHdldrhlska
fyda ckdêm;sjrhd iEySulg m;ajqjfyd;a ckdêm;sjrhd úiska
m%ldYkhla u.ska -
úOdk wkqj l%shd
lsÍu meyer yeÍu
mßmd,kh wekysàu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
153
^w& m<df;a mßmd,kh i;= ishÆu l¾;jH fyda bka
lsisjla fyda wdKavqldrjrhd fj; fyda m<d;a iNdj
fkdjk tu m<df;a fjk;a hï uKav,hla fyda
wêldrhla fj; mejÍ we;s fyda Tyq fyda th úiska
l%shd;aul lrkq ,eìh yels ishÆu n,;, fyda bka
lsisjla fyda ;uka fj; mjrd .; yelafla h ¦
^wd& m<d;a iNdfõ n,;, md¾,sfïka;=j úiska fyda
tys n,h hgf;a l%shd;aul l< hq;= nj m%ldY l<
yelafla h ¦
^we& m%ldYkfha mrud¾: id¾:l lr .ekSu i|yd wjYH
f,i fyda WÑ; f,i ckdêm;sjrhdg fmkS hk
wdldrfha wdkqIx.sl úêúOdk ie,eiaúh yelafla h(
tfia jqj o" hï wêlrKhlg mejÍ we;s fyda hï wêlrKhla
úiska l%shd;aul l< yels lsisu n,hla ckdêm;sjrhd fj;
mjrd .ekSu msKsi fï wkqjHjia:dfõ lsisjlska n,h
fkd,efnkafkah'
^2& Bg miqj lrkq ,nk m%ldYkhla u.ska tjeks hï
m%ldYkhla m%;HdÈIag lsÍu fyda fjkia lsÍu fyda l< yelafla h'
^3& fï jHjia:dj hgf;a jQ iEu m%ldYkhla u md¾,sfïka;=j
fj; bÈßm;a lrkq ,eìh hq;= w;r" tu m%ldYkh Bg l,ska jQ
m%ldYkhla m%;HdÈIag lsÍu i|yd jQ m%ldYkhla jk wjia:djl
yer" Èk 14la jQ ld,iSudjla bl=;a ùug fmr th md¾,sfïka;=j
úiska fhdackd iïu;hla u.ska wkqu; lrkq ,eìKs kï ñi"
tys n,mEu Èk oyy;rl ld,hla bl=;a jQ úg wjika jkafka h(
tfia jqj o" ^l,ska jQ m%ldYkhla m%;HdÈIag lsÍu i|yd jQ
m%ldYkhla fkdjk& tjeks m%ldYkhla md¾,sfïka;=j úiqrejd
yer ;sfnk wjia:djl lrkq ,enqjfyd;a fyda fï wkqjHjia:dfõ
i|yka Èk oyy;rl ld,iSudj we;=<; md¾,sfïka;=j úiqrejd
yßkq ,enqjfyd;a iy tu ld,iSudj bl=;aùug fmr tu m%ldYkh
iïnkaOfhka fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=j úiska iïu;
lr fkdue;s kï" md¾,sfïka;=j B<Õg ixia:dmkh ù m%:u jrg
/iajk Èkfha isg Èk oyy;rl ld,iSudjla bl=;a ùug fmr
tu m%ldYkh wkqu; lrk fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=j
úiska iïu; lrkq ,enqjfyd;a ñi" tys n,mEu md¾,sfïka;=j
tfia /ia jQ Èkfha isg Èk oyy;rla bl=;a jQ úg wjika
jkafka h'
^4& tfia wkqu; lrk ,o m%ldYkhla" th l,ska m%;HdÈIag
lrkq ,enqjfyd;a ñi th ksl=;a lrk ,o Èkfha isg udi foll
ld,hla bl=;a jQ úg tys n,mEu wjidk úh hq;af;a h(
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
154
tfia jqj o" tu m%ldYkh È.g u n,mj;akd msKsi wkqu;
lrk fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=j úiska iïu; l<fyd;a
iy tfia iïu; lrk iEu jdrhl§ u" m%ldYkh" m%;HdÈIag
lrkq ,enqjfyd;a ñi" tu m%ldYkfha n,mEu fï wkqjHjia:dj
hg f;a wjidk úh hq;= Èkfha isg jeäÿr udi foll ld,
iSudjla È.g u n,meje;aúh hq;= h' tfy;a lsisu wjia:djl ta
m%ldYkh tla wjqreoaolg jeä ld,hla n,d;aul fkdúh hq;af;a h(
tfia u ;jÿrg;a" tjeks hï udi foll ld, iSudjla we;=<;
md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enQ kuq;a tlS ld, iSudj we;=<;
tu m%ldYkh È.g u n,mj;ajk msKsi fhdackd iïu;hla
md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrkq ,en fkdue;s wjia:djl"
md¾,sfïka;=j B<Õg ixia:dmkh ù m%:u jrg /iajk
Èkfha isg Èk oyy;rla bl=;a ùug fmr" ta m%ldYkh È.g u
n,mj;ajk msKsi md¾,sfïka;=j úiska fhdackd iïu;hla
iïu; lrkq ,enqjfyd;a ñi ta m%ldYkfha n,mEu tlS Èk
oyy;rla jQ ld,iSudj bl=;a ùfï § wjidk jkafka h'
^5& fuu jHjia:dfõ l=ula i|ykaj ;snqK o ^1& jeks
wkqjHjia:dj hgf;a ;ud úiska m%ldYkhla lsÍfuka Èk
oyy;rla we;=<; iy tu wkqjHjia:dfõ i|yka ldrKd w;=ßka
lsisjla iïnkaOfhka ;ud iEySug m;a ùu i|yd ckdêm;sjrhd
úiska tu ldrKd iïnkaOfhka Èk yegl ld,iSudjla
we;=<; úNd. lr jd¾;d lsÍu i|yd úY%du,;a fYa%IaGdêlrK
úksYaphldrjr hl= m;a l< yelafla h' tfia m;a lrk ,o
úksYaphldrjrhl=g" tu mÍla IKh iïnkaOfhka mÍla IK
fldñIka iNd mk; hgf;a m;a lrk ,o flduidßiajrhl= i;=
n,;, we;af;a h' ta úksYaphldrjrhdf.a jd¾;dj ,enqKq úg"
^1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a lrk ,o m%ldYkh ckdêm;sjrhd
úiska m%;HdÈIag l< yelafla h'
^6& fï jHjia:dj hgf;a lrk ,o m%ldYkhla ishÆ ld¾h
i|yd ;SrKd;aul úh hq;= w;r" ta .ek lsisu wêlrKhl §
m%Yak lrkq fkd,eìh hq;af;a h' ;j o" lsisu wêlrKhla fyda
úksYaph wêldrhla úiska tu m%ldYkh fyda th ksl=;a lsÍug
fya;= ms<sn|j fyda úNd. lsÍu fyda ta ms<sn|j u;hla m%ldY
lsÍu fyda fjk;a hï wdldrhlska ta .ek m%Yak lsÍu fyda
fkdl< hq;af;a h'
154´' ^1& m<d;a iNdjl n,;, md¾,sfïka;=j úiska fyda
md¾,sfïka;=fõ n,h hgf;a l%shd;aul l< hq;= nj 154T jeks
jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a ksl=;a lrk ,o
m%ldYkhlska m%ldYhg m;a lr we;s wjia:djl -
^w& m%{ma;s iïmdokh lsÍug m<d;a iNdjg we;s n,h
md¾,sfïka;=j úiska ckdêm;sjrhdg mejÍu iy
m<d;a iNdjl n,;,
md¾,sfïka;=j úiska
ckdêm;sjrhdg
mejÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
155
tfia mjrk ,o n,h iqÿiq hhs ckdêm;sjrhd woyia
lrk fldkafoaisj,g hg;aj" ;;a ld¾hh i|yd
ckdêm;sjrhd úiska ksYaÑ;j i|yka lrkq ,nk
fjk;a hï wêldrhlg mjrd §ug md¾,sfïka;=j
úiska ckdêm;sjrhdg n,h §u¦
^wd& md¾,sfïka;=fõ iNd jdr fkdmj;akd ld,hla ;=<
§ m<df;a m<d;a iNd wruqo,ska orkq ,nk úhoï
i|yd md¾,sfïka;=fõ wkqu;h wfmalaIdfjka
ckdêm;sjrhd úiska ta úhoï i|yd n,h §u
kS;Hkql+, jkafka h'
^2& 154T jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a
ksl=;a lrk ,o m%ldYkhla n,mj;ajk w;r;=r § md¾,sfïka;=j
úiska fyda ckdêm;sjrhd úiska fyda ^1& jeks wkqjHjia:dfõ ^w&
fþofha i|yka fjk;a wêldrhla úiska idok ,o m%{ma;shla"
tu m<d;a iNdj úiska ixfYdaOkh lrkq ,nk ;=re fyda bj;a
lrkq ,nk ;=re È.g u n,meje;aúh hq;af;a h'
154l' ^1& Y%S ,xldfõ fyda tys foaYfha hï fldgil uq,H
ia:dhSNdjhg fyda uq,H lS¾;shg ;¾ckhla jk wjia:djla mek
keÕS we;s njg ckdêm;sjrhd iEySulg m;a jqjfyd;a" Tyq úiska
m%ldYkhla u.ska ta njg jQ m%ldYhla l< yelafla h'
^2& 1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a ksl=;a lrk ,o m%ldYkhla-
^w& Bg miqj lrk ,o m%ldYkhla u.ska m%;HdÈIag lsÍu
fyda fjkia lsÍu fyda l< yelafla h ¦
^wd& md¾,sfïka;=j bÈßfha ;eìh hq;af;a h ¦
^we& udi foll ld, iSudjla bl=;a ùug fmr
md¾,sfïka;=fõ fhdackd iïu;hla u.ska wkqu;
lrkq ,enqjfyd;a ñi" tlS udi folla jQ ld, iSudj
bl=;a ùfï § n,d;aul ùu wjika jkafka h(
tfia jqj o" m%ldYkh md¾,sfïka;=j úiqrejd yer ;sfnk
ld,hl lrkq ,enqj fyd;a fyda ^we& fþofha i|yka udi foll
ld, iSudj we;=<; md¾,sfïka;=j úiqrejd yßkq ,enQ kuq;a tu
ld, iSudj bl=;a ùug fmr tu m%ldYkh iïnkaOfhka fhdackd
iïu;hla md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrkq fkd,enqjfyd;a
md¾,sfïka;=j B<Õg ixia:dmkh ù m%:u jrg /iajk Èkfha
isg Èk ;syla jQ ld, iSudjla bl=;a ùug fmr tu m%ldYkh
wkqu; lrk fhdackd iïu;hla md¾,sfïka;=j úiska iïu;
lrkq ,enqjfyd;a ñi" tlS ojia ;syla jQ ld,iSudj bl=;a jQ úg"
tlS m%ldYfha n,mEu wjika jkafka h'
uq,H ia:dhSNdjh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
156
^3& ^1& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka lr we;s hï m%ldYkhla
l%shd;aulj mj;sk ld, iSudj we;=<;" úOdkj, i|yka lrkq
,efnk wkaofï ksis uq,H m%;sm;a;s wkq.ukh lrk f,ig o
;;a ld¾hh i|yd m%udKj;a hhs ckdêm;sjrhd úiska woyia
lrkq ,nk fjk;a l%shdud¾. iïnkaOfhka o hï m<d;l
wdKavqldrjrhl=g ckdêm;sjrhd úiska úOdk ksl=;a l<
yelafla h'
^4& wdKavql%u jHjia:dfõ l=ula i|ykaj ;snqK o tjeks hï
úOdkhlg -
^w& m<d;l lghq;= iïnkaOfhka fiajfha fh§ isák
ishÆu ;eke;a;kaf.a fyda hï mka;shlg wh;a
;eke;a;kaf.a jegqma iy §ukd wvq lsÍug kshu
flfrk úêúOdkhla o ¦
^wd& m<d;a iNd wruqo,lg fyda tu wruqof,ka f.ùu
i|yd úêúOdk ie,eiafjk ishÆ m%{ma;s m<d;a
iNdj úiska iïu; lrkq ,eîfuka miqj" ta m%{ma;s
ckdêm;sjrhd úiska i,ld ne,Su i|yd fjka lr
;eìh hq;= nj kshu flfrk úêúOdkhla o"
we;=<;a úh yelafla h'
154.' ^1& fï mßÉfþoh n,meje;aùu wdrïN jk Èkfha
isg l%shd;aul jk mßÈ" tla tla m<d;g uydêlrKhla ;sìh
hq;af;a h' ta tla tla uydêlrKh wod< m<df;a uydêlrKh
f,i kï lrkq ,eìh hq;af;a h'
^2& w.% úksYaphldrjrhd úiska ta tla tla uydêlrKhg
wjYH úksYaphldrjreka ixLHdjla" Y%S ,xldfõ uydêlrKfha
úksYaphldrjreka w;=frka kï l< hq;af;a h' ta iEu
úksYapldrjrfhl= u w.% úksYaphldrjrhd úiska udre lrkq
,eìh yelafla h'
^3& ^w& m<d;a we;=<; isÿ lrk jroj,a iïnkaOfhka Y%S
,xldfõ uydêlrKfha uq,a wmrdO wêlrK n,h
kS;shg wkqj l%shd;aul lsÍu ¦
^wd& 138 jeks jHjia:dfõ l=ula i|ykaj ;snqK o" hï
kS;shlg hg;aj" tu m<d; we;=<; ufyaia;%d;a
wêlrK iy m%d:ñl wêlrK úiska lrk ,o
jrolre lsÍï" oKavk kshuhka iy wd{djka
iïnkaOfhka wNshdpk iy m%;sfYdaOk wêlrK
n,h l%shd;aul lsÍu ¦
uydêlrKh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
157
^we& md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska úêúOdk i,iajkq
,nk wdldrfha fjk;a wêlrK n,h iy n,;,
l%shd;aul lsÍu"
ta iEu uydêlrKhla úiska u l< hq;af;a h'
^4& tlS iEu uydêlrKhlg u" kS;shg wkqj -
^w& m<d; we;=<; kS;s úfrdaê f,i r|jd ;ndf.k we;s
hï ;eke;a;ka iïnkaOfhka fyaìhia fldamqia ßÜ
wd{d iajNdjfha jQ wd{d ¦ iy
^wd& m<d; we;=<; -
^i& hï kS;shla¦ fyda
^ii& tu m<d; i|yd msysgqjk ,o m<d;a iNdj úiska
idok ,o m%{ma;shla hgf;a n,;, l%shd;aul
lrk hï ;ekeka;l=g úreoaOj i¾áfhdardÍ"
;ykï" fm%disfvkafvda" ukavduqia iy lafjda
fjdrkafgda hk ᚠwd{dj, iajNdjfha jq wd{d"
m<d;a iNd ,ehsia;=fõ olajd we;s hï ldrKhla iïnkaOfhka
ksl=;a lsÍug wêlrK n,h we;af;a h'
^5& m<d; we;=<; hï uq,a wjia:d wêlrKhl mßmd,kh
iïnkaOfhka mÍlaId lr jd¾;d lsÍfï n,h wêlrK fiajd
fldñIka iNdj úiska hï uydêlrKhlg mejßh yelafla h'
^6& 3& wd& fyda we& fþo fyda 4& jeks wkqjHjia:dj hgf;a fyda
;u wêlrK n,h l%shd;aul lsÍfï ,d tjeks hï wêlrKhla
úiska lrk ,o wjidk wd{djlska" kvq ;Skaÿjlska fyda oKavk
kshuhlska w;Dma;shg m;a hï ;ekeka;l= úiska wdKavql%u
jHjia:dfõ iy fjk;a hï kS;shl úêúOdkj,g hg;aj Bg
úreoaOj 138 jeks jHjia:djg wkql=,j wNshdpkdêlrKh fj;
wNshdpkhla bÈßm;a l< yelafla h'
154p' md¾,sfïka;=j úiska" kS;s u.ska -
^w& m<d;a iNdj, uka;%Sjreka f;dard m;a lr .ekSu iy
tu iNdj, idudðl;ajh ,eîu i|yd iqÿiqlï¦
^wd& ta iEu iNdjla u úiska lghq;= lrf.k hdfï §
wkq.ukh l< hq;= ld¾h mámdáh ¦
^we& m<d;a iNdj, uka;%Sjrekaf.a jegqma iy §ukd ¦ iy
^wE& fï mßÉfþofha m%;sm;a;s iy úêúOdk l%shd;aul
lsÍfï ld¾hh i|yd wjYH fjk;a hï ldrKhla
iy fï mßÉfþofha úêúOdkj,g iïnkaO fyda
wdkqIx.sl ldrKd"
iïnkaOfhka úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h'
m<d;a iNdj,
l¾;jH" n,;, yd
tajdfha uka;%Sjreka
f;dard m;a lr .ekSu
wdÈh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
158
154c' ^1& my; i|yka whf.ka iukaú; uqo,a fldñIka
iNdjla úh hq;af;a h (-
^w& Y%S ,xld uy nexl=fõ wêm;sjrhd ¦
^wd& NdKavd.drfha f,alïjrhd ¦ iy
107[ ^we& tla tla ;eke;a;d uQ,H" kS;s" mßmd,k" jHdmdr
fyda Ydia;%Sh lafIa;%j, lemS fmKqkq fyda Wiia
ks,;, oerE fyda ;eke;a;ka úh hq;= jQ o m%Odk ck
j¾. ;=k ksfhdackh lsÍu i|yd wdKavql%u jHjia:d
iNdfõ ks¾foaY u; ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq
,nkakd jQ o fjk;a idudðlhka ;sfofkla']
^2& l,ska ñh .shfyd;a" b,a,d wia jqjfyd;a fyda Oqrfhka bj;a
lrkq ,enqjfyd;a ñi" fldñIka iNdfõ iEu idudðlfhl= u
wjqreÿ ;=kl ld,hlg Oqrh orkafka h'
^3& m<df;a wjYH;d imqrd,Sfï ld¾hh i|yd m%udKj;a
wruqo,a" wdKavqj úiska fldñIka iNdfõ ks¾foaY wkqj iy
fldñIka iNdj úuid jd¾Isl whjeh f,aLkfhka fjka lr
Èh hq;af;a h'
^4& ^w& m<d;a i|yd wdKavqj úiska jd¾Islj m%odkh
lrkq ,nk wruqo,a m<d;a w;r fnod §fï §
wkq.ukh l< hq;= m%;sm;a;s ¦ iy
^wd& m<d;aj, uqo,a lghq;= iïnkaOfhka
ckdêm;sjrhd úiska fldñIka iNdjg fhduq
lrk ,o fjk;a hï ldrKhla"
iïnkaOfhka ckdêm;sjrhdg ks¾foaY bÈßm;a lsÍu
fldñIka iNdfõ ld¾hh jkafka h'
^5& rg ;=< ;=, m%dfoaYSh ixj¾Okhla w;a lr .ekSu wruqKq
lr fldñIka iNdj úiska ta m%;sm;a;s ms<sfh< l< hq;= w;r ta
wkqj -
^w& tla tla m<df;a ck ixLHdj ¦
^wd& tla tla m<df;a tal mqoa., wdodhu ¦
^we& úúO m<d;a w;r wd¾:sl úIu;d wkql%ñlj wvq
lsÍfï wjYH;dj ¦ iy
^wE& tla tla m<df;a tal mqoa., wdodhu iy m<d;a w;r
jeä u tal mqoa., wdodhu w;r fjki wkql%ñlj
wvq lsÍfï wjYH;dj"
ie,ls,a,g .; hq;af;a h'
107 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 37 jeks j.ka;sh u.ska 154c' jHjia:dfõ ^1& ^we& fþoh bj;afldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
uqo,a fldñIka iNdj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
159
^6& fldñIka iNdj úiska iajlSh ld¾h mámdáh ;SrKh
lrkq ,eìh hq;= w;r" md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska fldñIka
iNdj fj; mjrkq ,nk n,;, fldñIka iNdfõ ld¾h bgq
lsÍfï § fldñIka iNdj i;= jkafka h'
^7& uq,H fldñIka iNdj úiska fï jHjia:dj hgf;a
lrkq ,nk iEu ks¾foaYhla u md¾,sfïka;=jg bÈßm;a lsÍug
ckdêm;sjrhd úiska lghq;= ie,eiaúh hq;= w;r" ta ks¾foaY u;
.kq ,enQ l%shd ljf¾oehs md¾,sfïka;=jg oekqï Èh hq;af;a h'
^8& tjeks wruqo,aj, m%udKj;aNdjhg fyda fldñIka iNdj
úiska lrk ,o hï ks¾foaYhlg fyda ilia lrk ,o hï
m%;sm;a;shlg wod< hï m%Yakhla iïnkaOfhka mÍlaId lsÍu
fyda ljr wdldrhlska jqj o tjekakla Ndr .ekSu" ;SrKh lsÍu
fyda ta ms<sn|j wd{djla lsÍu ljr jqj o wêlrKhla fyda
úksYaph wêldrhla úiska fkdl< hq;af;a h'
154g' ^1& kjjk Wmf,aLkfha m<d;a iNd ,ehsia;=fõ fyda
iu.dó ,ehsia;=fõ olajd we;s hï ldrKhla fyda hï ldrKhlska
fldgila iïnkaOfhka 154W jHjia:dj hgf;a jQ iajlsh n,;,
l%shd;aul fkdlsÍug" m<d;a iNdjla úiska" fhdackd iïu;hla
u.ska ;SrKh l< yelafla h'
^2& m<d;a iNdjla úiska ^1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a
fhdackd iïu;hla iïu; lr we;a;d jQ o" ta fhdackd
iïu;fha kshuhka md¾,sfïka;=j úiska fhdackd iïu;hla
u.ska ms<sf.k we;a;d jQ o" wjia:djl" 154W jHjia:dj hgf;a
ta m<d;a iNdfõ n,;," ta fhdackd iïu;fha ksYaph fldg
oelafjk ldrKh flfrys jHdma; fkdjk fia ie,lsh hq;=
w;r" ta m<d;a iNdj msysgqjd we;af;a hï m<d;la i|yd o"
ta m<d;g wod< jk fia ta ldrKh iïnkaOfhka" 154W
jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkql+,j fkdj wkHdldrfhka"
md¾,sfïka;=j úiska kS;s idokq ,eìh yelafla h'
154v' fï mßÉfþofha úêúOdk l%shd;aul lsÍu fyda
ta i|yd wjYH mßmd,kuh fjkialï i|yd fyda lsishï
ÿIalr;djla bj;a lsÍfï ld¾hh i|yd fyda .eiÜ m;%fha
m< lrk kshuhla u.ska ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdkj,g wkkql=, fkdjkakd jq o" wjYH
hehs fyda fhda.H hehs Tyqg fmkS hkakd jq o" hï l%shd lsÍu
fyda úOdk §u fyda l< yelafla h' ]
fï mßÉfþoh
hg;a jQ n,;,
l%shd;aul fkdlsÍug
m<d;a iNdjlg
yelshdj i,ik
úfYaI úêúOdk'
wka;¾ld,Sk mshjr
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
160
XVIII jeks mßÉfþoh
uyck wdrlaIdj
155' ^1& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la
n,meje;a jQ ixfYdaê; uyck wdrlaIl wd{mk; md¾,sfïka;=j
úiska mkjk ,o mk;la fia ie,flkafka h'
^2& uyck wdrlaIl wd{dmk; hgf;a fyda uyck wdrlaIdj
ms<sn|j ;;a ld,fha n,mj;akd kS;sh hgf;a fyda yÈis wjia:d
ksfhda. iE§fï n,hg" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk yer
fjk;a ljr jQ fyda kS;shl úêúOdk hgm;a lsÍfï" ixfYdaOkh
lsÍfï fyda w;aysgqùfï ffk;sl n,h we;s ksfhda. iE§fï n,h
o we;=<;a jkafka h'
^3& hï kS;shl úêúOdk hgm;a lsÍfï" ixfYdaOkh lsÍfï
fyda ta úêúOdk l%shd;aul ùu w;aysgqùfï ffk;sl n,h we;s
yÈis wjia:d ksfhda. iE§ug ckdêm;sjrhdg n,h mjrk uyck
wdrlaIdjg wod< hï kS;shl úêúOdk" ta úêúOdk l%shd;aul
lrñka ta kS;sh hgf;a m%ldYkhla lrkq ,enQ úg ñi" l%shd;aul
fkdúh hq;af;a h'
108[^3w& kj jeks Wmf,aLkfha olajd we;s ljr fyda
ldrKhla iïnkaOfhka fyda m<d;a iNdjla úiska idok ,o
m%{ma;shla w;sl%uKh lsÍfï" ixfYdaOkh lsÍfï fyda l%shd;aul
ùu w;aysgqùfï m%;sM,h we;a;d jQ fyda yÈis wjia:d ksfhda."
uyck wdrlaIl wd{d mk; hgf;a fyda uyck wdrlaIdjg
wod<j ;;a ld,fha n,mj;akd kS;sh hgf;a fyda iE§u
wdKavql%u jHjia:dfõ óg by;ska we;s úêúOdkj, we;=<;a
lsisjlska ;ykï lrkakdla fia fkdie,lsh hq;af;a h']
^4& tjeks m%ldYkhla lrkq ,enQ úg ta nj" fï jHjia:dfõ
wfkl=;a úêúOdkj,g hg;aj" fkdmudj u md¾,sfïka;=jg
okajd heúh hq;af;a h¦ ;jo ta wkqj -
^i& ta m%ldYkh ksl=;a lrkq ,enqfõ md¾,sfïka;=j
úiqrejd yßkq ,eîfuka miqj kï" ta m%ldYkfhys
md¾,sfïka;=j /iaùu i|yd l,ska Èkhla kshu lr
wef;d;a ñi" ta m%ldYkfhka wk;=rej t<fUk oi jk
Èkfhys md¾,sfïka;=j /iaùu msKsi lrk le|ùula
fia ta m%ldYkh l%shd;aul jkafka h' md¾,sfïka;=j
/iaùu i|yd ta m%ldYkfhys hï Èkhla kshu lrkq
,nkafka kï ta Èkh tlS m%ldYkh l< Èk isg Èk
;= kla bl=;a jQ miq t<fUk Èkhla úh hq;af;a h' ;j
o" tfia le|jkq ,enQ md¾,sfïka;=j ta m%ldYkfha
108 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
uyck wdrlaIdj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
161
fyda jeäÿrg;a lrkq ,enQ hï m%ldYkhl fyda ld,h
bl=;a ùu fyda ta m%ldYkh fyda jeäÿr m%ldYkh
m%;HdÈIag lsÍu ke;fyd;a uy ue;sjrKh ksuùu
hk wjia:d foflka l,ska t<fUk wjia:dj f;la
mj;ajd f.k hd hq;af;a h' tlS ld,h bl=;a jQ úg fyda
m%;HdÈIag lsÍu lrkq ,enQ úg fyda uy ue;sjrKh
ksu jQ úg fyda tfia le|jkq ,enQ md¾,sfïka;=j
úisfrkafka h'
^ii& ta m%ldYkh lrkq ,enQ Èkfha §" tÈk isg Èk oyhla
;=< § wjika fkdjk mßÈ /iaùï l,a ;eîula ksid
fyda jdr wjidk lsÍula ksid fyda md¾,sfïka;=j
úixhqla;j ;snqfKa kï" Èk oyhla ;=< § md¾,sfïka;=
/iaùu i|yd m%ldYkhla ksl=;a lrkq ,eìh hq;af;a h'
^5& uyck wdrlaIdjg wod< hï kS;s hla hgf;a m%ldYkhla
lsÍfuka ta kS;sfha úêúOdk l%shd;aul lr we;s wjia:djl" fï
jHjia:dfõ miqj t<fUk úêúOdkj,g hg;aj" ta m%ldYkh l<
Èk isg tla udihl ld,hla ta m%ldYkh l%shd;aulj mej;sh
hq;af;a h' tfy;a ta ld,h wjidk ùug l,ska ta m%ldYkh
m%;HdÈIag lsÍug fyda ta ld,h wjidkfha § ke;fyd;a Bg
fmr hï jeäÿr m%ldYkhla lsÍug fyda tlS l%shd;aul ùfuka
ydkshla fkdjkafka h'
^6& fï jHjia:dfõ ^3& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka uyck
wdrlaIdjg wod< hï kS;shl hï úêúOdk" ta kS;sh hgf;a
m%ldYkhla lsÍfuka l%shd;aul lr we;s wjia:djl" ta m%ldYkh
md¾,sfïka;=fõ fhdackd iïu;hlska wkqu; lrkq ,en we;akï
ñi" ta úêúOdk l%shd;aul lrkq ,enQ Èk isg Èk oyy;rl
ld,hlg miq" ta m%ldYkh ks¾n, úh hq;af;a h(
tfia jqj o -
^w& ta m%ldYkh lrk Èkfha § md¾,sfïka;=j úiqrejd
yßkq ,en ;sfí kï¦ fyda
^wd& fï jHjia:dfõ ^4& jeks wkqjHjia:dfõ ^ii& jeks
wkqfþofha i|yka mßÈ tjeks hï /iaùï l,a
;eîula fyda jdr wjidk lsÍula fyda ksid ta Èkfha
§ md¾,sfïka;=j úixhqla;j ;sfí kï ¦ fyda
^we& fï jHjia:dfõ ^4& jeks wkqjHjia:dfõ ^i& jeks iy
^ii& jeks wkqfþoj,ska úêúOdk i,iajd we;s mßÈ"
le|jkq ,enQ úg md¾,sfïka;=j /ia fkdfõ kï"
md¾,sfïka;=j B<Õg /ia ù lghq;= lrk Èkfhys ta
/iaùfï § ta m%ldYkh fhdackd iïu;hla u.ska md¾,sfïka;=j
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
162
úiska wkqu; lrkq ,enqjfyd;a ñi md¾,sfïka;=j B<Õg /ia ù
lghq;= lrk Èkfhka miq Èk oyhla wjidkfha § ta m%ldYkh
ks¾n, jkafka h'
^7& uyck wdrlaIdjg wod< hï kS;shl úêúOdk
l%shd;aul lrk ,o Èkfha isg Èk oyy;rl ld,hla we;=<;
§ fï jHjia:dfõ ^6& jeks wkqjHjia:dfjys i|yka m%ldYkhla
m%;HdÈIag lrkq ,enQ úgl fyda ^6& jk wkqjHjia:dfõ
úêúOdkj,g wkql+,j tjeks m%ldYkhla ks¾n, jQ úgl" tfia
m%;HdÈIag lsÍfï ke;fyd;a ks¾n, ùfï Èk isg t<fUk Èk
;syla we;=<; § lrkq ,nk lsisu m%ldYkhla" tu m%ldYkh
lsÍu md¾,sfïka;=fõ fhdackd iïu;hla u.ska wkqu; lrkq
,nk f;la" l%shd;aul fkdúh hq;af;a h'
109[ ^8& bj;a lrk ,§ ]109[ ^9& bj;a lrk ,§ ]110[ ^8& ] fï jHjia:dfõ ^3& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka
wkaofï úêúOdk l%shd;aul lsÍu i|yd jQ hï m%ldYkhla
md¾,sfïka;=j úiska wkqu; fkdlrkq ,enqfõ kï" tfia wkqu;
lrkq ,enQ jydu ta m%ldYkfha j,x.= Ndjh iy kS;sfhys ,d tys
hï n,mEula we;fyd;a th k;r úh hq;= kuq;a ta m%ldYkh
hgf;a kS;Hkql+,j tjlg;a lr ;snqKq lsisjlg bka ydkshla
fkdjkafka h'
110[ ^9& ] le|jkq ,enQ úg md¾,sfïka;=j /ia fkdùfï
fya;=fjka m%ldYkhla lsÍu ms<sn|j md¾,sfïka;=jg oekqï §ug
fyda md¾,sfïka;=fõ wkqu;h ,nd .ekSug fyda fkdyels jkafka
kï" ta m%ldYkfha j,x.= Ndjh fyda l%shd;aul ùu fyda flfrys 111[ fï jHjia:dfõ ^6& jeks fyda ^7& jeks wkqjHjia:dj,
we;=<;a] lsisjla n,fkdmdkafka h(
tfia jqj o" tjeks wjia:djl §" bka miq yels;dla blaukska
md¾,sfïka;=j kej; le|úh hq;af;a h'
109 - oijeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^1& j.ka;sh u.ska bj;a lrk ,§'
110 - oijeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^10& yd ^11& wkqjHjia:d ^8& yd ^9& f,i kej; wxl fhdok ,§'
111 - oijeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^3& jeks j.ka;sh u.ska —fï jHjia:dfõ ^6& jeks" ^7& jeks fyda ^9& jeks wkqjHjia:dj, we;=<;a˜ hk jpk yd wxl fjkqjg wdfoaY ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
163
112 [XVIII w jeks mßÉfþoh
cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj
155w' 113[ ^1& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaY u;
ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,nk idudðlhka y;a fofkl=
f.ka iukaú; jk ^fï mßÉfþofha —fldñIka iNdj˜ hkqfjka
i|yka lrkq ,nk& cd;sl fmd,sia fldñIka iNdjla ;sìh
hq;af;a h' tlS idudðlhka w;=frka hg;a msßfihska tla
idudðlfhla ksfhdacH fmd,siam;sjrhl= jYfhka fyda Bg by<
Oqrhla oerE" úY%du,;a fmd,sia ks,Orhl= úh hq;af;a h' wdKavql%u
jHjia:d iNdj úiska iajlSh ks¾foaY bÈßm;a lsÍfï § rdcH
fiajd fldñIka iNdj úuikq ,eìh yelafla h' ckdêm;sjrhd
úiska" wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaY u;" tlS idudðlhka
f.ka tla idudðlhl= fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd f,i
m;alrkq ,eìh hq;af;a h' ]
^2& hï ;eke;a;l= md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=" m<d;a iNd
uka;%Sjrhl= fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhl= kï fyda
tjekakl= njg m;a jqjfyd;a fyda tjeks ;ekeka;l= fldñIka
iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lrkq fkd,eìh hq;= w;r
idudðlhl= jYfhka ;jÿrg;a lghq;= fkdl< hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lrkq ,eîug
fmrd;=j u rcfha ks,Orhl= fyda wêlrK ks,Orhl= fyda
jYfhka rcfha fiajfha kshqla;j isá iEu ;eke;a;l= u tlS
m;a lsÍu n,d;aul jQ úg" ;ud orñka isá Oqrh w;ayeßh hq;=
w;r" rcfha ks,Orhl= fyda wêlrK ks,Orhl= fyda jYfhka
;jÿrg;a m;a lrkq ,eîug Tyq iqÿiafila fkdúh hq;af;a h(
tfia jqj o" tjeks hï ;ekeka;l= fldñIka iNdfõ
idudðlhl=j isàu k;r jk f;la fyda" wjia:dfjdaÑ; mßÈ"
Tyq rcfha ks,Orhl= fyda wêlrK ks,Orhl= fyda jYfhka
isá kï Tyq úY%du .; hq;= jkakd jQ jhig fldñIka iNdfõ
idudðlhl=j isáh § Tyq t<Uqk fyd;a fyda ta fiajhg wod<
úY%du jegqma" mdßY%ñl iy fjk;a §ukd f.ùug iïnkaO hï
úêúOdkhl ld¾h i|yd" Tyq rcfha ks,Orhl= fyda wêlrK
ks,Orhl= f,i;a rcfha fiajfha úY%du jegqma iys; Oqrhla ork
f,i;a i,lkq ,eìh hq;af;a h'
112 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 20 jeks j.ka;sh u.ska XVIIIw mßÉfþoh ^jHjia:dj 155w isg 155l& olajd we;=<;a lrk ,§'
113 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 38^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 155w' ^1& jk wkqjHjia:dj bj;afldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
cd;sl fmd,sia
fldñIka iNdfõ
ixhq;sh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
164
114 [ 4& fldñIka iNdfõ iEu idudðlhl= u" fï jHjia:dfõ
^2& jk wkq jHjia:dj hgf;a hï kqiqÿiqlulg m;ajqjfyd;a fyda
ckdêm;sjrhd wu;d hjk ,smshla u.ska ;u OQrfhka l,ska
b,a,d wia jqjfyd;a fyda wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;h
we;sj ckdêm;sjrhd úiska fya;= olajd OQrfhka bj;a lrkq
,enqjfyd;a fyda pß; ¥IK jrola iïnkaOfhka wêlrKhla
úiska jrolre lrkq ,enqjfyd;a fyda Tyq úIfhys isú,a
wYlakq;d kshu lsÍfï fhdackd iïu;hla 81 jk jHjia:djg
wkql+,j iïu; lrkq ,en we;akï fyda fï jHjia:dfõ ^6&
jk wkqjHjia:dj hgf;a Tyq ish OQrh yer .shdla fia i,lkq
,nkafka kï fyda ñi" tjeks idudðlhl= jYfhka Tyq m;alrkq
,enQ Èk isg wjqreÿ ;=kl ld,hla OQrh oeßh hq;af;a h' ]
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i kej; m;a lrkq
,eîug fldñIka iNdfõ idudðlhl= iqÿiail= úh hq;= w;r"
idudðlhl= jYfhka Tyqf.a Oqr ld,h wjika ùfuka miq rcfha
ks,Orhl= jYfhka fyda wêlrK ks,Orhl= jYfhka m;a lrkq
,eîug Tyq iqÿiafila fkdúh hq;af;a h' jdr follg jvd jeä
jdr .Kkla fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i Oqrh oeÍug
lsisÿ idudðlfhla iqÿiail= fkdúh hq;af;a h'
^6& fldñIka iNdfõ mQ¾j wkqu;h ,nd fkdf.k fldñIka
iNdfõ wkql%ñl /iaùï ;=klg fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd
fyda idudðlhl= fyda fkdmeñKs wjia:djl § ta /iaùï w;=frka
;=kajk /iaùfï Èk isg Tyq ish Oqrh yer .shdla fia i,lkq
,eìh hq;= w;r" fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd fyda idudðlhl=
fyda jYfhka kej; m;a lrkq ,eîug Tyq iqÿiafila fkdúh
hq;af;a h'
^7& md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh lrkq ,nk §ukd fldñIka
iNdfõ iNdm;sjrhdg iy idudðlhkag f.úh hq;af;a h' tu
§ukd taldnoaO wruqo,g jeh nrla úh hq;= w;r iNdm;sjrhdf.a
fyda idudðlhkaf.a Oqr ld,h ;=< § ta §ukd wvq fkdl<
hq;af;a h'
^8& oKav kS;s ix.%yfha IX jeks mßÉfþofha w¾:dkql+,j
iy ld¾h i|yd fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd iy idudðlhka
rcfha fiajlhka f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h'
155wd' ^1& fldñIka iNdfõ hï /iaùula i|yd .KmQrKh
idudðlhka y;r fofkl= úh hq;af;a h'
^2& fldñIka iNdfõ ishÆu /iaùïj, uq,iqk iNdm;sjrhd
úiska oeßh hq;af;a h' Tyq meñK fkdisá úgl § ta /iaùug
114 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 38^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 155w' ^4& jk wkqjHjia:dj bj;afldg ta fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
fldñIka iNdfõ
/iaùï
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
165
meñK isák idudðlhka úiska ;uka w;=frka flkl= ta
/iaùfï uq,iqk oeÍug f;dardm;a lr .kq ,eìh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ ;SrK" ta ;SrKh .kq ,nk /iaùug
meñK Pkaoh fok idudðlhkaf.a nyq;r Pkaofhka .kq ,eìh
hq;af;a h' Pkaoh iu iuj ,enqKq wjia:djl § uq,iqk ork
;eke;a;dg ;SrK Pkaohla ;sìh hq;af;a h'
^4& fldñIka iNdfõ idudðl;ajfha hï mqrmamdvqjla
;snqfKa jqj o" ta fkd;ld l%shd lsÍfï n,h fldñIka iNdjg
we;s w;r" tjeks mqrmamdvqjla ;sîu fyda iNdm;sjrhd fyda
idudðlhl= fyda m;a lsÍfï hï fodaIhla ;sîu fya;= fldg
f.k muKla fldñIka iNdfõ hï l%shdjla" ld¾h mámdáhla
fyda ;SrKhla ks¾n, fkdjkafka h¦ ks¾n, jkafka hehs
fkdie,lsh hq;af;a h'
115[ ^5& fmd,siam;sjrhdg wod< hï ldrKhla idlÉPd lsÍu
i|yd fhdað; hï /iaùula yer" fldñIka iNdfõ ljr jQ fyda
/iaùulg meñKSugo iyNd.Sùug o fmd,siam;sjrhdg ysñlu
we;af;a h' tlS /iaùïj,§ Pkaoh Ndú;d lsÍug Tyqg ysñlu
fkdue;af;a h' ]
155we' fldñIka iNdj fj;" tys hï lñgqjla fj; fyda
idudðlhl= fj; fï mßÉfþoh hgf;a fyda fjk;a hï kS;shla
hgf;a fyda mjrd we;s fyda mkjd we;s n,;, fyda ld¾h lsisjla
m%ldr" fldñIka iNdj úiska" tjeks hï lñgqjla úiska fyda
fldñIka iNdfõ ke;fyd;a ta lñgqfõ hï idudðlhl= úiska
lrkq ,enQ hï kshuhla fyda .kq ,enQ hï ;SrKhla mÍlaId
lsÍug fyda ta iïnkaOfhka m%ldYhla lsÍug fyda ljr jqj o
wdldrhlska ta .ek m%Yak lsÍug" 116[ 126 jeks jHjia:dfjka
fYa%IaGdêlrKh fj; mjrd § we;s n,hg hg;aj iy 155T
jHjia:d u.ska mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldrh fj;
m%odkh fldg we;s n,;,j,g hg;aj ]" lsisÿ wêlrKhlg
fyda úksYaphdêldrhlg n,h fyda wêlrK n,h fkd;sìh
hq;af;a h'
155wE' fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,nk kshuhka
yd fldkafoais u; fldñIka iNdj úiska m;a lrkq ,nk
f,alïjrhl= iy fjk;a ks,Orhka fldñIka iNdj i|yd isáh
hq;af;a h'
155b' fldñIka iNdfõ msßjeh iy úhoï taldnoaO wruqo,g
jeh nrla úh hq;af;a h'
115 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 39 jeks j.ka;sh u.ska kj 155wd'^5& jk wkqjHjia:dj we;=<;a lrk ,§'
116 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 40 jeks j.ka;sh u.ska 155we' jk wkqjHjia:dfõ —126 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks fþofhka fYa%IaGdêlrKh fj; mjrd § we;s wêlrK n,hg hg;aj˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
kS;s lD;Hj,ska
uqla;sh
fldñIka iNdfõ
f,alïjrhd
msßjeh iy úhou
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
166
155B' ^1& ;ukaf.a kS;Hkql+, ld¾hh bgq lsÍfï § yer" 117[ —fldñIka iNdfõ fyda tys hï lñgqjl fyda fï mßÉfþoh
hgf;a fldñIka iNdj úiska tfia n,h mjrkq ,enQ hï fmd,sia
ks,Orhl=f.a fyda hï ;SrKhlg fl,skau fyda jl%dldrfhka
;ud úiska u fyda fjk;a ;eke;a;l= úiska fyda fjk;a hï
;eke;a;l= iu. ljr jqj o wdldrhlska n,mEï lrk fyda
n,mEï lsÍug ;e;a lrk fyda whq;= f,i ueÈy;ajk fyda
fldñIka iNdfõ fyda tys hï lñgqjl idudðlhl= fj; fyda
tfia n,h mjrk ,o hï fmd,sia ks,Orhl= fj; tfia n,mEï
lrk fyda lsÍug ;e;a lrk] iEu ;eke;a;l= u jrolg jrolre
jk w;r" Tyq tfia jrolre lrkq ,enQ úg remsh,a tla
,laIhl ovhlg fyda wjqreÿ y;la fkdblaujk ld,hlg
nkaOkd.dr.; lrkq ,eîug fyda ta ovh iy ta nkaOkd.dr.;
lsÍu hk o~qjï folg u fyda Tyq hg;a úh hq;af;a h'
^2& ^1& jk fþofha i|yka hï lreKla wid ;SrKh lsÍfï
wêlrK n,h wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a
msysgqjk ,o uydêlrKhlg ;sìh hq;af;a h'
118 [ 119[ 155BB' jHjia:dj bj;a lrk ,§' ]
155BBB' fldñIka iNdj úiska Í;s iE§u kshñ; jkakd jQ
hï ldrKd iïnkaOfhka" l,ska l, Í;s iE§u l< hq;af;a h'
tlS iEu Í;shla u .eiÜ m;%fha m< l< hq;af;a h']120[ 155W' ^1& ^w& fmd,siam;sjrhd yer" fmd,sia ks,Orhka
m;a lsÍfï" Wiia lsÍfï" udre lsÍfï" Tjqka úIfhys úkh
md,kh mj;ajdf.k hdfï iy Tjqka fiajfhka my lsÍfï n,h
fldñIka iNdj fj; mejßh hq;af;a h' Wiia lsÍï" udrelsÍï"
úkh md,kh iy fiajfhka my lsÍï ms<sn| fldñIka iNdfõ
n,;, fmd,siam;sjrhd úuid fldñIka iNdj úiska l%shd;aul
lrkq ,eìh hq;af;a h'
^wd& fï jHjia:dj hgf;a iajlSh n,;, l%shd;aul lsÍfï §"
wdKavql%u jHjia:dfõ XVIIw mßÉfþoh hgf;a m<d;a fmd,sia
fldñIka iNd msysgqjkq ,nk mßÈ iy msysgqjkq ,nk úg ta
m<d;a fmd,sia fldñIka iNd fj; mjrkq ,nk n,;, iy
ld¾h ySk lsÍula" fldñIka iNdj úiska fkdl< hq;af;a h'
^2& uyckhdf.ka ,efnk meñKs,s iy w;Dma;shg m;a hï
;eke;a;l= úiska fmd,sia ks,Orhl=g fyda fmd,sia fiajhg
fldñIka iNdfõ
lghq;=j,g whq;=
f,i ueÈy;a ùu
117- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 41 jeks j.ka;sh u.ska —fldñIka iNdfõ fyda tys hï lñgqjl fyda hï ;SrKhlg˜ hk jpkj, isg —tfia n,mEï lrk fyda lsÍug ;e;alrk˜ hk jpk olajd jQ ish¨ jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
118- oywg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 27 jeks j.ka;sh u.ska 155BB iy 155 BBB jHjia:d we;=<;a lrk ,§'
119- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 42 jeks j.ka;sh u.ska ;snqKq 155BB jHjia:dj bj;a lrk ,§'
120- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 43 jeks j.ka;sh u.ska 155BBB jk wkqjHjia:dfõ wjidkhg kj 155W' 155W!" 155t" 155ta iy 155T kj jHjia:d we;=<;a lrk ,§'
fldñIka iNdfõ
n,;,'
fldñIka iNdj úiska
Í;s iEÈh hq;= nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
167
fyda úreoaOj bÈßm;a lrkq ,nk meñKs,s Ndr .ekSfï yd tajd
úu¾Ykh lsÍfï ld¾h mámdá fldñIka iNdj úiska msysgqúh
hq;= w;r" md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla u.ska
i,id we;s mßÈ iyk ie,ish hq;af;a h' fldñIka iNdj úiska
iyk ie,iSfï § fmd,siam;sjrhdg th úiska ta nj jydu oekqï
Èh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdj úiska" fmd,siam;sjrhd úuid -
^w& ;;a ld¾hh iïnkaOfhka wud;H uKv,h úiska
;SrKh lrkq ,nk hï m%;sm;a;shlg hg;aj fmd,sia
ks,Orhka n|jd .ekSu" Wiia lsÍu iy ia:dk
udrelsÍu ms<sn| mámdá ilia lsÍu¦
^wd& mqyqKqj iy fmd,sia fiajfha ld¾hlaIu;dj yd
iajdëk;ajh jeä ÈhqKq lsÍu¦
^we& cd;sl wxYfha iy m,d;a wxYfha Ndú;h i|yd
wjYH wú wdhqO" fjä øjH iy fjk;a WmlrKj,
iajNdjh iy j¾.h¦ iy
^wE& p¾hd ix.%y iy úkh ms<sn| mámdá"
we;=¿j fmd,sia ks,Orhka iïnkaOfhka jq ish¨ ldrKd
i|yd ie,iSu o ksYaph lsÍu o lrkq ,eìh hq;af;a h'
^4& wdKavql%u jHjia:dfõ kjjk Wmf,aLkfha 1 jk
,ehsia;=fõ 1 jk mßYsIagh hgf;a fldñIka iNdj fj; mjrd
we;s ish¨ u n,;, l%shd;aul lsÍu yd ish¨ ld¾h iy l¾;jH
bgq lsÍu fldñIka iNdj úiska lrkq ,eìh hq;af;a h'
155W!' 1& fldñIka iNdj úiska ksYaph lrkq ,nk fY%aKsj,
fmd,sia ks,Orhka m;alsÍfï" Wiia lsÍfï" ia:dk udre lsÍfï
iy Tjqka úIfhys úkh md,kh lsÍfï iy Tjqka fiajfhka
my lsÍfï ,d fldñIka iNdj i;= n,;, fldñIka iNdj
úiska kï lrkq ,eìh hq;= ^fldñIka iNdfõ idudðlhkaf.ka
iukaú; fkdjk& lñgqjla fj;" fldñIka iNdj úiska mjrkq
,eìh yelafla h'
^2& tjeks hï lñgqjla m;a lsÍu fldñIka iNdj úiska
.eiÜ m;%fha m< lrjkq ,eìh hq;af;a h'
^3& ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a kï lrkq ,nk lñgqjl
/iaùïj, § wkq.ukh l< hq;= ld¾h mámdáh iy ta /iaùïj,
.KmQrKh" fldñIka iNdj úiska idokq ,nk Í;sj,g wkql+,j
úh hq;af;a h' fldñIka iNdj úiska ta Í;s .eiÜ m;%fha m<
lrjkq ,eìh hq;af;a h'
fldñIka iNdfõ
we;eï n,;,
lñgqjlg mejÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
168
155t' ^1& hï fY%aKshl fmd,sia ks,Orhka m;a lsÍu" Tjqka
Wiia lsÍu" ia:dk udre lsÍu" Tjqka úIfhys úkh md,kh
lsÍu iy fiajfhka mylsÍu i|yd fldñIka iNdj i;= n,;,"
fldñIka iNdj úiska kshu lrkq ,nk fldkafoaisj,g iy ld¾h
mámdáhg hg;aj" fmd,siam;sjrhd fj; fyda fmd,siam;sjrhd
úuid hï fmd,sia ks,Orhl= fj; fldñIka iNdj úiska mjrkq
,eìh yelafla h'
^2& tjeks hï n,;, mejÍula" fldñIka iNdj úiska .eiÜ
m;%fha m< lsÍug ie,eiaúh hq;af;a h'
155ta' ^1& ljr fyda ldKavhlg wh;a fmd,sia ks,Orhkaf.a
Wiiaùula fyda ia:dk udrejla fyda Tjqka iïnkaO hï úkh
ldrKhla fyda Tyq fiajfhka my lsÍula fyda ms<sn|j fldñIka
iNdjg we;s n,;, fldñIka iNdj úiska 155t jHjia:dj
hgf;a hï fmd,sia ks,Orhl=g mjrd we;s wjia:djl tlS fmd,sia
ks,Orhd úiska tfia ;ukag mjrkq ,enQ n,;, l%shd;aul
lsÍfï§ fok ,o hï kshuhlg úreoaOj fldñIka iNdjg
wNshdpkh lsÍug fmd,siam;sjrhdg whs;sh we;af;a h'
^2& fmd,siam;sjrhd fyda 155W! iy 155t jHjia:dj, i|yka
lñgqjla fyda fmd,sia ks,Orhl= fyda úiska ;udf.a hï Wiia
lsÍula"ia:dk udrejla fyda fiajfhka mylsÍula iïnkaOfhka
lrk ,o hï kshuhlska w;Dma;shg m;a fmd,sia ks,Orhl=
úiska" wNshdpkhla lsÍu iy wNshdpkhla úNd. lsÍu i|yd
kshu lrkq ,en we;s mámdá o ld,h o úêu;a lrñka fldñIka
iNdj úiska l,ska l, idokq ,nk Í;sj,g wkql+,j" tlS
kshuhg úreoaOj fldñIka iNdjg wNshdpkh lrkq ,eìh
yelafla h'
^3& ^1& jk fyda ^2& jk wkq jHjia:d hgf;a lrk ,o
wNshdpkhla u; fok ,o tlS kshu fjkia lsÍfï" iq¿ jYfhka
fjkia lsÍfï" m%;HdÈIag lsÍfï fyda iaÓr lsÍfï fyda ta
iïnkaOfhka úOdk ksl=;a lsÍfï fyda ;jÿrg;ajQ fyda fjk;a
fyda mÍlaIKhla meje;aùug kshu lsÍfï n,h fldñIka
iNdjg we;af;a h'
^4& fï jHjia:dfõ ^2& jk wkq jHjia:dj hgf;a fldñIka
iNdj úiska l,ska l, idokq ,nk Í;s .eiÜ m;%fha m< lrjkq
,eìh hq;af;a h'
^5& wjia:dfjdaÑ; mßÈ fï mßÉfþofha 155W! fyda 155t
jHjia:d hgf;a lñgqjla fj; fyda fmd,siam;sjrhd fj; fyda
fmd,sia ks,Orhl= fj; n,;, mjrd fokq ,enq úg fldñIka
iNdj úiska tfia mjrk ,o n,;, n,d;aulj mj;soa§" ta
n,;, mejÍu lrk ,oafoa hï fY%aKshl fmd,sia ks,Orhka
fldñIka iNdj úiska
we;eï ld¾h mejÍu'
wNshdpk lsÍfï
whs;sh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
169
iïnkaOfhka o ta fY%aKsfha fmd,sia ks,Orhka iïnkaOfhka"
fuys by; úêúOdk i,iajd we;s mßÈ wNshdpkh lsÍfï
whs;shg hg;aj" fldñIka iNdj úiska ta n,;, mdúÉÑ lsÍu
fyda ta ld¾h fyda l¾;jH bgqlsÍu fkdlrkq ,eìh hq;af;a h'
155T' ;ukaf.a Wiiaùula fyda ia:dk udrejla fyda ;ud
iïnkaOfhka jQ úkh ms<sn| ldrKhl§ fyda fiajfhka my
lsÍula iïnkaOfhka fldñIka iNdj úiska lrk ,o kshuhlska
w;Dma;shg m;a hï fmd,sia ks,Orhl= úiska Bg úreoaO
wNshdpkhla" 59 jk jHjia:dj hgf;a msysgqjk ,o mßmd,k
wNshdpk úksYaphdêldrh fj; bÈßm;a lrkq ,eìh yelafla h'
fldñIka iNdj úiska lrk ,o hï kshuhla fyda ;SrKhla
fjkia lsÍfï" iq¿ jYfhka fjkia lsÍfï fyda m%;HÈIag lsÍfï
n,h ta úksYaphdêldrhg we;af;a h' ]
121[ 155´' fldñIka iNdj úiska wkHdldrhlska úêúOdk
i,iajkq ,nk f;la" fï jHjia:dj l%shd;aul ùfï Èkfha
§ n,d;aulj mj;sk ish¨ Í;s" ksfhda. iy ld¾h mámdá
l%shd;aulj iy n,d;aulj mej;sh hq;af;a h' ]
155l' n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu iy bgq
lsÍu iïnkaOfhka md¾,sfïka;=fõ ia:djr ksfhda. u.ska i,iajd
we;s úêúOdk m%ldr fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;=
iy W;a;r Èh hq;= jk w;r" tla tla ,s;a j¾Ifha fldñIka
iNdfõ lghq;= iïnkaOfhka jd¾;djla ta ta j¾Ifha § fldñIka
iNdj úiska md¾,sfïka;=jg bÈßm;a lrkq ,eìh hq;af;a h']
121- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 44 jeks j.ka;sh u.ska ;snqKq 155´ jHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§
mßmd,k wNshdpk
úksYaphdêldrh fj;
wNshdpk lsÍu
oekg n,mj;akd Í;s
iy ksfhda. fYaI
lsÍu
fldñIka iNdj
md¾,sfïka;=jg
j.lsj hq;= nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
170
XIX jeks mßÉfþoh
mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
156' ^1& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßia
^Tïnqâiauka& Oqrh we;s lsÍu i|yd md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka úêúOdk ie,eiaúh hq;af;a h' rcfha ks,Orhka úiska
iy rdcH iy ixia:dj," m<d;a md,k wdh;kj, yd tjeks
fjk;a wdh;kj, ks,Orhka úiska isÿ lrkq ,nk uQ,sl
whs;sjdislï W,a,x>kh lsÍu iy fjk;a widOdrK l%shd .ek
lrkq ,nk meñKs,s fyda fpdaokd ta kS;sfha úêúOdkj,g
wkql+,j yd hg;aj mÍlaId lr n,d jd¾;d lsÍfï ld¾hNdrh
mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd fj;
mejfrkafka h'
122[ 2& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
^Tïnqâiauka& ckdêm;sjrhd úiska" wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
wkqu;hg hg;aj m;alrkq ,eìh hq;af;a h' tu flduidßiajrhd
h:d meje;afuka isák ;dla iajlSh OQrh oeßh hq;af;a h' ]
^3& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhdf.a
jegqm md¾,sfïka;=j úiska ksYaph l< hq;af;a h' tfia ksYaph
lrk ,o jegqm Tyqf.a Oqr ld,h ;=< wvq fkdl< hq;af;a h'
^4& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd -
^w& ñh .shfyd;a túg ¦
^wd& ckdêm;sjrhd fj; hjk ,smshla u.ska b,a,d
wia jqjfyd;a túg ¦
^we& kS;sfhka kshñ; jhi iïmQ¾K l< úg ¦
^wE& frda.d;=rùu ksid fyda YdÍßl ke;fyd;a
udkisl ÿ¾j,;djla ksid fyda ckdêm;sjrhd
úiska bj;a lrkq ,enqjfyd;a túg ¦ fyda
^b& md¾,sfïka;=j úiska iïu; fldg bÈßm;a lrk
fhdackdjla wkqj ckdêm;sjrhd úiska bj;a
lrkq ,enqjfyd;a túg"
mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßia Oqrh ysia
jkafka h'
122- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 45^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 156 ^2& wkqjHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§
mßmd,k lghq;=
ms<sn| md¾,sfïka;=
flduidßiajrhd
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
171
123[ 5& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
^Tïnqâiauka& g ish OQrfhys ld¾h yd l¾;jH bgqlsÍug
fkdyels jQ ljr fyda úfgl tlS md¾,sfïka;= flduidßiajrhd
fjkqfjka jevne,Sug ;eke;a;l= wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
wkqu;hg hg;aj" ckdêm;sjrhd úiska m;al< hq;af;a h' ]
123- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 45^2& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 156^5& wkqjHjia:dj fjkqjg wdfoaY lrk ,§
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
172
124 [ XIXw jeks mßÉfþoh
w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsrSu i|yd jQ
fldñIka iNdj
156w' ^1& md¾,sfïka;=j úiska" w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd
úu¾Ykh lsÍu i|yd fldñIka iNdjla ia:dms; lsrSu msKsi
kS;sh u.ska ie,eiaúh hq;af;a h' tlS kS;sh u.ska -
^w& ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
wkqu;hg hg;aj fldñIka iNdfõ idudðlhka
m;alsÍu¦
^wd& w,a,ia fyda ¥IK fpdaokdjla iïnkaOfhka ;udf.a
u fufyhùfuka fyda fjk;a ;eke;a;l= úiska
lrkq ,nk meñKs,a,la u; hï w,a,ia fyda ¥IK
fpdaokdjla ms<sn|j uQ,sl mÍlaIKhla meje;aùug
fyda úu¾Ykhla lsrSug úOdk lsÍu i|yd jQ n,;,
iy w,a,ia fyda ¥IKj,g wod<j" n,mj;akd kS;sh
hgf;a jerÈ i|yd kvq mejÍug we;s n,;, o we;=¿
fldñIka iNdfõ n,;,¦ iy
^we& Y%S ,xldj md¾Yajhla jk" ¥IKhg tfrys tlai;a
cd;Skaf.a iïuq;sh iy ¥IKh je<elaùug wod<
fjk;a hï cd;Hka;r iïuq;s l%shd;aul lsÍu msKsi
.; hq;= mshjr i|yd" úêúOdk ie,eiaúh hq;= h'
^2& md¾,sfïka;=j úiska tfia úêúOdk i,iajk f;la"
1994 wxl 19 ork w,a,ia fyda ¥IK úu¾Yk fldñIka iNdj
mk; hgf;a m;a lrkq ,enQ fldñIka iNdj úiska ;u
fufyhùfuka u fyda th fj; lrk ,sÅ; meñKs,a,la u; hï
w,a,ia fyda ¥IK fpdaokdjla úNd. lsÍu fyda úu¾Ykh lsÍu
kS;Hdkql+, njg jQ iq¨ fjkia lsÍug hg;aj" tlS mk; wod<
úh hq;af;a h'
124- oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 46 jeks j.ka;sh u.ska kj XIXw iy XIXwd mßÉfþo we;=<;a lrk ,§
w,a,ia fyda ¥IK
fpdaokd úu¾Ykh
lsrSu i|yd jQ
fldñIka iNdj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
173
XIXwd mßÉfþoh
cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdj
156wd' ^1& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u;
ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,nkakd jQ o idudðlhka mia
fofkl=f.ka iukaú; jQ o ^fï mßÉfþofha ziNdjZ hkqfjka
i|yka lrkq ,nk& cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdjla ;sìh
hq;af;a h' tlS iNdfõ hg;a msßfihska idudðlhka ;sfofkl=
m%iïmdokh" .KldêlrKh" kS;sh fyda rdcH mßmd,kh ms<sn|
ms<s.;a w;aoelSï iys; ;eke;a;ka úh hq;= h' ckdêm;sjrhd"
wdKavql%u jHjia:d iNdfõ ks¾foaYh u; tla idudcslhl=
fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd f,i m;a l< hq;af;a h'
^2& iNdfõ iEu idudðlhl= u úiska ckdêm;sjrhd wu;d
hjk ,smshla u.ska ;u OQrfhka l,ska b,a,d wiajqjfyd;a
fyda wdKavql%u jHjia:d iNdfõ wkqu;h u; fya;= olajd
ckdêm;sjrhd úiska OQrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a fyda pß;
¥IK jrola iïnkaOfhka hï wêlrKhla úiska Tyq jrolre
lrkq ,enqjfyd;a fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= fyda m<d;a
iNd uka;%Sjrhl= fyda m<d;a md,k wdh;khl iNslhl= fyda
jYfhka f;aÍ m;ajqjfyd;a fyda Tyq úIfhys m%cd wYlakq;d
kshu lsÍfï fhdackd iïu;hla wdKavql%u jHjia:dfõ 81 jk
jHjia:djg wkql+,j iïu; lrkq ,enqjfyd;a fyda ñi" tjeks
idudcslhl= jYfhka Tyq m;a lrkq ,enQ Èk isg wjqreÿ ;=kl
ld,hla Oqr oeßh hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhdg iy iEu idudðlhl=g u"
md¾,sfïka;=fõ fhdackd iïu;hla u.ska ksYaph lrkq ,eìh
yels mßÈjQ §ukdjla f.úh hq;af;a h' tlS §ukdj taldnoaO
wruqo,g jeh nrla úh hq;= w;r tlS iNdm;sjrhdf.a fyda
idudðlhdf.a Oqr ld,h w;r;=r wvq fkdl< hq;af;a h'
156we' ^1& ish¨ rcfha wdh;k úiska NdKav iy fiajd" jev"
WmfoaYl fiajd iy f;dr;=re moaO;s m%iïmdokh lrkq ,eîu
iïnkaOfhka idOdrK" hqla;s iy.;" úksúo fmfkk iq¿" ;r`.
ldÍ iy úhoï iM,;djhlska hq;a mámdá iy Wmudk ilia
lsÍu fldñIka iNdfõ l¾;jH jkafka h' fldñIka iNdj
úiska tlS Wmudk .eiÜ m;%fha m< lsÍug ie,ish hq;= w;r
tlS m< lsÍfuka udi ;=kla we;=<; md¾,sfïka;=fõ wkqu;h
i|yd bÈßm;a lsÍug ie,ish hq;af;a h'
^2&^1& jk wkq jHjia:dfõ fmdÿ Ndjhg w.;shla fkdue;sj-
^w& rcfha wdh;k úiska lrkq ,nk NdKav iy
fiajd" jev" WmfoaYl fiajd iy f;dr;=re moaO;s
m%iïmdokh" mQ¾jfha wkqu; jQ l%shdldÍ ie,eiau
cd;sl m%iïmdok
fldñIka iNdj
iNdfõ l¾;jH
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
174
j,g wkql+,j ms<sfh, lrk ,o m%iïmdok l%u u;
mokïj we;a o hkak ms<sn|j kshdukh fldg WÑ;
n,Orhka fj; jd¾;d lsÍu¦
^wd& rcfha wdh;kj,g NdKav yd fiajd" jev" WmfoaYl
fiajd iy f;dr;=re moaO;s iemhSu i|yd jQ ish¨
iqÿiqlï ,;a ,xiq lrejkag tlS NdKav yd fiajd
iemhSu i|yd jQ ,xiq ;eîfï l%shdj,shg iyNd.S
ùu msKsi iudk wjia:d ,nd§ we;a o hkak ms<sn|j
kshdukh fldg WÑ; n,Orhka fj; jd¾;d lsÍu¦
^we& rcfha wdh;kj,g NdKav yd fiajd" jev"
WmfoaYl fiajd iy f;dr;=re moaO;s iemhSu i|yd
fldka;%d;alrejka f;aÍfï iy fldka;%d;a ,nd
§fï l%shdmámdáh idOdrK yd úksúo fmfkk
iq¨ jkafka o hkak ms<sn|j kshdukh fldg WÑ;
n,Orhka fj; jd¾;d lsÍu¦
^wE& rcfha wdh;k úiska lrkq ,nk m%iïmdokhkag
iïnkaê; iemhqï lñgq iy ;dlaIKsl we.hqï
lñgqj, idudðlhska fhda.H mßÈ iqÿiqlï ,nd
we;a o hkak ms<sn|j jd¾;d lsÍu¦ iy
^b& rcfha wdh;k úiska" ms<s.;a mámdáj,ska iy
fufyhqï ks¾Kdhl j,ska neyerj lrk ,o
m%iïmdok jd¾;d úu¾Ikh lsrSu iy tlS m%iïmdok
iïnkaOfhka j.lsjhq;= ks,Orhka wjYH l%shdud¾.
i|yd wod< n,OdÍkag jd¾;d lsÍu" iNdfõ ld¾;jH
jkafka h'
156wE' ^1& fldñIka iNdj úiska hï ;eke;a;l=g" ,sÅ;
oekaùula u.ska -
^w& m%Yak lrkq ,eîu i|yd fldñIka iNdj bÈßhg
meñKsh hq;= njg¦
^wd& tlS oekaùfï ksYaÑ;j olajkq ,nkakdjQ o tlS
;eke;a;df.a ika;lfha fyda md,kfha ;sfnkakd jQ
o hï f,aLkhla fyda fohla iNdjg bÈßm;a l< hq;=
njg" kshdukh lrkq ,eìh yelafla h'
^2& ^w& ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a hjkq ,enQ oekaùula
u.ska fldñIka iNdj bÈßhg meñKsh hq;= njg
kshu lrkq ,en idOdrK fya;=jla fkdue;sj
tlS iNdj bÈßhg meñKSug wfmdfydi;a jk¦
^wd& tjeks oekaùulg wkql+, fjñka fldñIka
iNdj úiska Tyqg bÈßm;a lrkq ,nk hï
fldñIka iNdfõ
n,;,
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
175
m%Yakhlg ms<s;=re §u idOdrK fya;=jla
fkdue;sj m%;slafIam lrk¦ fyda
^we& ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a Tyqg hjkq
,enQ oekaùula u.ska bÈßm;a lrk f,i
kshu lrkq ,enQ hï f,aLkhla fyda fohla"
idOdrK fya;=jla fkdue;sj" bÈßm;a lsÍug
wfmdfydi;ajk fyda m%;slafIam lrk" iEu
;eke;a;l=u jrolg jrolre jk w;r jrolre
lsÍfï § remsh,a ,laIhla fkdblaujk ovhlg
fyda wjqreÿ y;la fkdblaujk ld,hla i|yd
nkaOkd.dr.; lsÍug fyda tlS ovh iy
nkaOkd.dr.; lsÍu hk o`vqjï folgu fyda
hg;a úh hq;af;a h'
^3& wdKavql%u jHjia:dfõ 154. jHjia:dj hgf;a msysgqjkq
,enQ iEu uydêlrKhlgu by; ^2& jk wkq jHjia:dfõ
i|yka hï ldrKhla úNd. fldg ;SrKh §ug wêlrK n,h
we;af;a h'
156b' ^1& fldñIka iNdj" tys l¾;jH bgqlsÍu i|yd wjYH
úh yels mßÈ ljr fyda jdr.Kkla /iaúh hq;af;a h'
^2& fldñIka iNdfõ ish¨ /iaùïj, uQ,dikh iNdm;sjrhd
úiska oeßh hq;af;a h' fldñIka iNdfõ hï /iaùula i|yd
iNdm;sjrhd fkdmeñKs úg § meñK isák idudðlhska úiska
;uka w;=frka idudðlhl= tlS /iaùu i|yd f;dard m;alr .;
hq;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ hï /iaùula i|yd .KmQrKh
idudðlhka ;sfofkl=f.ka iukaú; jkafka h'
^4& fldñIka iNdfõ ;SrK" tlS ;SrK .kq ,nkafka hï
/iaùul§ o" tlS /iaùug meñK Pkaoh fok idudðlhkaf.a
nyq;r Pkaofhka úh hq;af;a h' Pkao iudk jk úgl
iNdm;sjrhdg fyda tlS /iaùfï uQ,dikh ork idudðlhl=g
;Srl Pkaohla we;af;a h'
^5& fï jHjia:dfõ by; úêúOdkj,g hg;aj fldñIka
iNdj úiska tys /iaùï iy tlS /iaùïj, lghq;= ms<sn| mámdá
ksYaph lr.kq ,eìh yelafla h'
^6& fldñIka iNdfõ idudðl;ajfha hï mqrmamdvqjla ;sîu
fkd;ld lghq;= lsÍug fldñIka iNdjg n,h we;s w;r tjeks
mqrmamdvqjla ;sîfï fya;=j fyda hï idudðlhl=f.a m;aùfï hï
fodaIhla ;sîu fyda ksidu muKla fldñIka iNdfõ l%shdjka"
mámdáhla fyda ;SrKhla n,rys; fkdúh hq;af;ah' n,rys; jk
f,i fkdie,lsh hq;af;ah'
iNdfõ /iaùï
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
176
156B' ^1& fldñIka iNdj úiska" th úiska ksYaph lr.kq
,eìh yels kshu iy fldkafoais u;" tys ld¾h ksis mßÈ bgq lr
.ekSu i|yd wjYH hhs i,lkq ,nk mßÈ uyf,alïjrhl= o"
fjk;a hï ks,Orhka o fldñIka iNdjg m;alr.kq ,eìh
hq;af;a h'
^2& fldñIka iNdfõ ish¨ idudðlhka iy ks,Orhka oKav
kS;s ix.%yfha IX jk mßÉfþofha w¾:dkql+,j iy tys ld¾h
i|yd rcfha fiajlhka f,i i,lkq ,eìh hq;af;ah'
^3& fldñIka iNdfõ hï idudðlhl= fyda ks,Orhl= fyda
úiska wdKavql%u jHjia:dj hgf;a Tyqf.a ld¾h fyda l¾;jH
bgqlsÍfï § fyda lsÍfï§ ioaNdjfhka lrk ,o fyda lrk ,oehs
WoafoaYs; hï l%shdjla fyda fohla iïnkaOfhka Tyqg úreoaOj
lsisÿ isú,a fyda wmrdO kvqjla fyda kvq lghq;a;la fyda fjk;a
lD;Hhla mejßh fkdyelafla h'
156W' fldñIka iNdfõ úhoï taldnoaO wruqo,g jehnrla
úh hq;af;a h'
156W!' fï mßÉfþofha zrcfha wdh;khZ hkakg"
wud;HdxYhla" rcfha fomd¾;fïka;=jla" rdcH ixia:djla" m<d;a
md,k wdh;khla" rchg mjrd .;a hï fj<| jHdmdrhla fyda
rchg mjrd .;a fjk;a jHdmdrhla iy 2007 wxl 7 ork iud.ï
mk; hgf;a ,shdmÈxÑ lrkq ,enQ fyda ,shdmÈxÑ lrkq ,enQ f,i
i,lkq ,nkakdjQ o rch fyda rdcH ixia:djla fyda m<d;a md,k
wdh;khla fyda úiska ishhg mkylg jeä fldgia orkakd jQ o
hï iud.ula o we;=<;a fõ' ]
iNdfõ ld¾h
uKav,h
iNdfõ úhoï
taldnoaO wruqo,g
jeh nrla úh hq;= nj
w¾: ksrEmkh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
177
XX jeks mßÉfþoh
fmdÿ úêúOdk
157' Y%S ,xldfõ wdKavqj iy hï úfoaY rdcHhl wdKavqj
w;r" tu úfoaY rdcHfha fyda tys jeishkaf.a fyda ta rdcHfha
kS;s hgf;a ixia:d.; lrk ,o ke;fyd;a ixia:dmkh lrk
,o ixia:dj," iud.ïj, fyda fjk;a ix.ïj, Y%S ,xldj ;=<
wdfhdack jvd,Su fyda wdrlaId lsÍu i|yd we;s lr .;a hï
.súiqula fyda iïuq;shla cd;sl wd¾:slfha j¾Okhg w;HjYH
jkakla nj" fkdmeñKs uka;%Sjrhka o we;=¿j& uq¿ md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhka ixLHdfjka ;=fkka follg fkdwvq ixLHdjla
úiska mlaIj Pkaoh § iïu; lrkq ,nk fhdackd iïu;hla
u.ska md¾,sfïka;=j úiska wkqu; lrkq ,enQ wjia:djl" ta
.súiqug fyda iïuq;shg Y%S ,xldj ;=< kS;sfha n,mEu we;s
w;r" rdcH wdrlaIdj ;yjqre lsÍu msKsi yer" ta .súiqfï fyda
iïuq;sfha úêúOdk lv flfrk lsisu ,sÅ; kS;shla mekùu
fyda iE§u o úOdhl fyda mßmd,k l%shdjla lsÍu o fkdl<
hq;af;a h'
125[157 w' 1& Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u rchla msysgqùug"
fl<ska u fyda wkHdldrhlska Y%S ,xldj ;=< § fyda bka msg; §
fyda wdOdr lsÍu" wkqn, §u" wkq.%yh oelaùu" uqo,a fhoùu"
ffO¾h §u fyda foaYkd lsÍu lsisÿ ;eke;a;l= úiska fkdl<
hq;= h'
^2& Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u rchla msysgqùu ;u
wruqKqj,ska ke;fyd;a mrud¾:j,ska tlla f,i lsisÿ
foaYmd,k mlaIhla fyda fjk;a ix.uhla fyda ixúOdkhla
úiska fkdms<s.kq ,eìh hq;= h'
^3& ^1& jk wkqjHjia:dfõ úêúOdk lvlrñka l%shd lrk
ljr jqj o ;eke;a;l=" wêfpdaokdjla u; iy kS;sfhka kshu
lr we;s ld¾h mámdáhg wkql+,j mj;ajkq ,nk kvq úNd.
hlska miqj wNshdpkdêlrKh úiska jrolre lrkq ,enQ úg -
^w& ta wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk wjqreÿ y;la
fkdblaujk ld,hla i|yd m%cd wYlakq;djg Tyq
hg;a jkafka h¦
^wd& Tyqf.a iy Tyqf.a mjqf,a whf.a Ôúld jD;a;sh
mj;ajdf.k hdu msKsi wjYH hhs ta wêlrKfha
wd{djla u.ska ;SrKh lrkq ,nk foam< yer" Tyqf.a
pxp, iy ksYap, foam< rdcika;l jkafka h¦
125- ih jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 3 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§
wka;¾cd;sl .súiqï
yd iïuq;s
Y%S ,xldfõ
foaY mQ¾K;ajh
W,a,x>kh lsÍu
;ykï lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
178
^we& ta wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk wjqreÿ y;la
fkdblaujk ld,hla i|yd m%cd whs;sjdislïj,g
ysñlï Tyqg fkd,efnkafka h ¦ ;j o"
^wE& Tyq md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla fõ kï fyda 165 jeks
jHjia:dfõ 1& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka fiajdjlg
wh;a jk fyda Oqrhla ork fyda ;eke;af;la fõ kï"
Tyq uka;%Sjrhl= ùu fyda tlS fiajfha isàu fyda tlS
Oqrh oeÍu wjika jkafka h'
^4& Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u rchla msysgqùu" hï
foaYmd,k mlaIhl fyda fjk;a ix.uhl fyda ixúOdkhl
wruqKqj,ska ke;fyd;a mrud¾:j,ska tlla fõ kï" Y%S ,xldfõ
foaYh ;=< fjk u rchla msysgqùu ta foaYmd,k mlaIfha fyda
fjk;a ix.ufha fyda ixúOdkfha wruqKqj,ska ke;fyd;a
mrud¾:j,ska tllaj we;s njg m%ldYhla ,nd .ekSu i|yd
b,a,Sula hï ;eke;a;l= úiska" fYa%IaGdêlrKhg bÈßm;a lrkq
,eìh yels w;r" ta foaYmd,k mlaIfha fyda fjk;a ix.ufha
fyda ixúOdkfha f,alï ke;fyd;a fjk;a ks,Orhd ta b,a,Sug
j.W;a;rlrejl= lrkq ,eìh hq;= h'
^5& ^4& jk wkqjHjia:dj hgf;a fYa%IaGdêlrKh fj;
lrkq ,enQ b,a,Sula m%ldr" hï foaYmd,k mlaIhla fyda fjk;a
ix.uhla fyda ixúOdkhla iïnkaOfhka tlS wkqjHjia:dj
hgf;a m%ldYhla fYa%IaGdêlrKh úiska lrkq ,nk wjia:djl-
^w& ta foaYmd,k mlaIh fyda fjk;a ix.uh fyda
ixúOdkh ;ykï lrkq ,enQjla f,i ishÆ ld¾h
i|yd i,lkq ,eìh hq;= h' ;j o" md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= jQ" ta foaYmd,k mlaIfha fyda fjk;a
ix.ufha fyda ixúOdkfha fyda idudðlhl= ta
m%ldYfha Èkfha isg n,mj;ajk mßÈ md¾,sfïka;=fõ
Tyqf.a wiqk ysia l< f,i i,lkq ,eìh hq;= h' ;j
o tu foaYmd,k mlaIh fyda fjk;a ix.uh fyda
ixúOdkh úiska bÈßm;a lrk ,o hï kdu fhdackd
m;%hla ishÆ ld¾h i|yd n,rys; f,i i,lkq
,eìh hq;= h¦
^wd& tlS m%ldYh lrk ,o Èkfhka miq ta foaYmd,k
mlaIfha fyda fjk;a ix.ufha fyda ixúOdkfha Oqrhla
ork fyda idudðlhl= jk hï ;eke;a;l= jrolg
jrolre jk w;r" wêfpdaokdjla u; iy kS;sfhka
kshu lr we;s ld¾h mámdáhlg wkql+,j mj;ajkq
,nk kvq úNd.hlska miqj wNshdpkdêlrKh úiska
Tyq jrolre lrkq ,enQ úg -
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
179
^i& ta wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk
wjqreÿ y;la fkdblaujk ld,hla i|yd m%cd
wYlakq;djg Tyq hg;a jkafka h¦
^ii& Tyqf.a iy Tyqf.a mjqf,a whf.a Ôúld jD;a;sh
mj;ajdf.k hdu msKsi wjYH hhs ta wêlrKfha
wd{djla u.ska ;SrKh lrkq ,nk foam< yer"
Tyqf.a pxp, iy ksYap, foam< rdcika;l
jkafka h¦
^iii& ta wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk
wjqreÿ y;la fkdblaujk ld,hla i|yd
m%cd whs;sjdislïj,g ysñlï Tyqg
fkd,efnkafka h¦
^iv& Tyq md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla fõ kï fyda
165 jeks jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ
i|yka fiajdjlg wh;a jk fyda Oqrhla ork
fyda ;eke;af;la fõ kï" Tyq uka;%Sjrhl= ùu
fyda tlS fiajfha isàu fyda tlS Oqrh oeÍu
wjika jkafka h'
6& 3& jeks wkqjHjia:dj hgf;a fyda 5& jeks wkqjHjia:dfõ
^wd& fþoh hgf;a fyda kshu lrk ,o hï o~qjula l%shdfõ
fhoùu" ta o~qjug úreoaOj fyda ta o~qju kshu lrkq ,eîug
fya;= jQ jrolre lrkq ,eîug úreoaOj fyda bÈßm;a lrk ,o
hï wNshdpkhla úksYaphg Ndckj ;sîfï fya;=fjka k;r
lsÍu fyda w;aysgqùu fkdlrkq ,eìh hq;= h
^7& Èjqreï § w;aika ;eîug fyda m%;s{d § w;aika
;eîug 32 jeks jHjia:dfjka fyda 53 jeks jHjia:dfjka
fyda 61 jeks jHjia:dfjka fyda 107 jeks jHjia:dfjka fyda
165 jeks jHjia:dfjka fyda 169 jeks jHjia:dfõ ^12& jeks
wkqjHjia:dfjka kshu lr ;snqKq ke;fyd;a kshu lrkq ,nk
iEu ks,Orhl= fyda ;eke;a;l= u o m<d;a md,k wdh;khl"
ixj¾Ok iNdjl" m%dfoaYSh uKav,hl" .%dfudaoh uKav,hl
fyda rdcH ixia:djl iEu idudðlhl= fyda tys fiajfha fh§
isák iEu ;eke;a;l= u o iEu kS;s{jrhl= u o -
^w& fï jHjia:dj n,d;aul jk Èkfhys Oqrh ork
ks,Orfhla fyda ;eke;af;la fõ kï" fï
jHjia:dj n,d;aul jQ Èk isg udihla we;=<; §" ta
jHjia:dfjys i|yka hï ;eke;a;l= fyda uKav,hla
fjf;d;a ta ;eke;a;d fyda uKav,h bÈßfhys y;ajk
Wmf,aLkfhys olajd we;s wdlD;sh wkqj Èjqreula
fyda m%;s{djla § w;aika l< hq;= h¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
180
^wd& fï jHjia:dj n,d;aul jQ Èkfhka miqj ta Oqrhg
m;a lrkq ,enQ ks,Orfhla fyda ;eke;af;la fõ
kï" Tyq ta Oqrhg m;alrkq ,enQ Èk isg udihla
we;=<; §" ta jHjia:dfjys i|yka hï ;eke;a;l=
fyda uKav,hla fjf;d;a ta ;eke;a;d fyda uKav,h
bÈßfhys y;ajk Wmf,aLkfhys olajd we;s wdlD;sh
wkqj Èjqreula fyda m%;s{djla § w;aika l< hq;= h'
fï wkqjHjia:dfjka kshu fldg we;s Èjqreu § w;aika lsÍu
fyda m%;s{dj § w;aika lsÍu hï ;eke;a;l= fyda ks,Orhl= úiska
meyer yßkq ,enqjfyd;a" Tyqg iy Tyq iïnkaOfhka 165 jeks
jHjia:dfõ iy 169 jeks jHjia:dfõ ^12& jeks wkqjHjia:dfõ
úêúOdk" wjYH fjkia lsÍï iys;j" wod< úh hq;= h'
^8& ^w& fï jHjia:dj n,d;aul jk Èkfhys md¾,sfïka;=fõ
uka;%Sjrhl=j isák iEu ;eke;a;l= u" y;ajk Wmf,aLkfhys
oelafjk wdlD;sh wkqj Èjqreï § thg w;aika ;enqjfyd;a fyda
m%;s{dj § thg w;aika ;enqjfyd;a fyda ñi" md¾,sfïka;=fõ
wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh §ug fyda ysñlu
fkd,eìh hq;= h'
^wd& fï jHjia:dj n,d;aul jk Èkfhys fyda bka miqj
md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl= jYfhka f;dard m;a lr .kq ,nk
fyda kdu fhdackd lrkq ,nk iEu ;eke;a;l= u" y;ajk
Wmf,aLkfhys oelafjk wdlD;sh wkqj Èjqreï § thg w;aika
;enqjfyd;a fyda m%;s{dj § thg w;aika ;enqjfyd;a fyda ñi"
md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug fyda md¾,sfïka;=fõ § Pkaoh
§ug fyda ysñlu fkd,eìh hq;= h'
^9& y;a jeks Wmf,aLkfhys oelafjk wdlD;sh wkqj Èjqreu
§ thg w;aika lr we;a;d jQ fyda m%;s{dj § thg w;aika lr
we;a;d jQ lsisu ;eke;a;l=g" wdKavql%u jHjia:dfjys hï
úêúOdkhl mgyeksj l=ula i|ykaj we; o" Èjqreu § w;aika
;eîug fyda m%;s{dj § w;aika ;eîug wdKavql%u jHjia:dj
hgf;a kshñ; fjk;a hï Èjqreula § w;aika ;eîug fyda
m%;s{djla § w;aika ;eîug kshu lrkq fkd,eìh hq;af;a h'
^10& ^7& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk wod< úh hq;= fjk;a
mka;sj, ;eke;a;ka fyda ks,Orhka ljf¾oehs md¾,sfïka;=j
úiska fhdackd iïu;hla u.ska ;SrKh lrkq ,eìh yels
w;r" tfia lrkq ,enQ úg" ta mka;shg wh;a ks,Orhkag fyda
;eke;a;kag ke;fyd;a Tjqka iïnkaOfhka ta fþofha úêúOdk"
wjYH fjkia lsÍï iys;j" wod< úh hq;= h'
^11& fï jHjia:dj hgf;a wNshdpkdêlrKfha n,;,
iïnkaOfhka tys wêlrK n,h" 146 jeks jHjia:dfõ ^2& jeks
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
181
wkqjHjia:dfõ w;=re wkqjHjia:dfõ ^iv& jeks wkqfþofhka
úêúOdk i,iajd we;s wdldrhg l%shd;aul lrkq ,eìh hq;= h'
^12& fï jHjia:dfõ —m%cd whs;sjdislï˜ hkafkka -
^w& úfoaY .uka n,m;%hla ,nd .ekSfï whs;sjdislu¦
^wd& rcfha hï úNd.hlg fmkS isàfï whs;sjdislu¦
^we& hï ksYap, foam<la whs;sj isàfï whs;sjdislu¦
^wE& hï ,sÅ; kS;shla u.ska fyda hgf;a fyda jQ
n,m;%hla" ,shdmÈxÑ lsÍula ke;fyd;a fjk;a n,h
§ula wjYH jk hï /lshdjl fyda jD;a;shl fh§fï
whs;sjdislu
woyia fõ' ]
158' hï n,hla" ld¾hhla fyda l¾;jHhla fjk;a
hï ;eke;a;l=g mejÍug wdKavql%u jHjia:dj hgf;a hï
;eke;a;l=g n,h ,eî we;s wjia:djl" tjeks mejÍula lr
;snqK o" ta ;eke;a;d úiska ta n,h" ld¾hh fyda l¾;jHh
l%shd;aul lsÍu fyda bgq lsÍu o" ljr fyda fõ,djl ta mejÍu
m%;HdÈIag lsÍu o l< yelafla h'
fï jHjia:dfjys —;eke;a;d˜ hkakg hï mqoa., uKav,hla
fyda hï wêldßhla we;=<;a fõ'
159' l:dkdhljrhdf.a Oqrfha l¾;jH bgq lsÍug
l:dkdhljrhdg fkdyels jk wjia:dj, § 31 jeks jHjia:dfõ
^4& jeks wkqjHjia:dfjka" 37 jeks jHjia:dfjka" 38 jeks
jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ ^wd& fþofhka" 39 jeks
jHjia:dfõ 2& jeks wkqjHjia:dfjka iy 40 jeks jHjia:dfjka
yer wdKavql%u jHjia:dfõ hï úêúOdkhlska l:dkdhljrhd
fj; mejÍ we;s" l:dkdhljrhdg kshu fldg we;s fyda Ndr
fldg we;s n,;," ld¾h iy l¾;jHh ksfhdacH l:dkdhljrhd
úiska l%shd;aul l< yelafla h¦ ke;fyd;a bgq l< yelafla h'
n,;, mejÍu
ksfhdacH
l:dkdhljrhd"
l:dkdhljrhd
fjkqjg jev ne,Su
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
182
XXI jeks mßÉfþoh
wka;¾ld,Sk úêúOdk
160' wdKavql%u jHjia:dfõ fjk;a hï úêúOdkhl mgyeksj
l=ula i|ykaj ;snqK o" wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu
wdrïN jk f;la hï ;eke;af;la ckdêm;s Oqrh oerefõ o"
ta ;eke;a;d" wdKavql%u jHjia:dj hgf;a m%:u ckdêm;sjrhd
jkafka h' ta ckdêm;sjrhd ckrcfha ckdêm;sjrhd jYfhka
f;dard m;a lr .kq ,enQ f,i ishÆ ld¾h i|yd i,lkq ,eìh
hq;af;a h' ta ckdêm;sjrhd 1978 fmnrjdß ui 4 jeks Èk isg 126
[31 jeks jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj idjqreoaola Oqrh
orkafka h']
32 jeks jHjia:dfõ ljr úêúOdkhla ;snqK o" wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ jydu ckdêm;sjrhd úiska
Oqrh Ndr .kakd ,oehs ie,lsh hq;= w;r" túg wdKavql%u
jHjia:dj hgf;a fyda wkHdldrhlska fyda ckdêm;sjrhd fj;
Ndr ù we;s" kshu ù we;s fyda mejÍ we;s ishÆ n,;, l%shd;aul
lsÍug o" ld¾h yd l¾;jHh bgq lsÍug o Tyqg ysñlï
we;af;a h' bka wk;=rej yels;dla blaukska md¾,sfïka;=fõ
/iaùul § ckdêm;sjrhd y;rjk Wmf,aLkfha olajd we;s
m%;s{dj § Bg w;aika ;eîu fyda tys olajd we;s Èjqreu § Bg
w;aik ;eîu fyda l< hq;af;a h'
161' wdKavql%u jHjia:dfõ mgyeksj l=ula i|yka j we; o -
^w& m%:u md¾,sfïka;=j uka;%Sjrhka tlish yeg wg
fokl=f.ka iukaú; úh hq;af;a h' ;j o" fï
jHjia:dfõ ó<Õg we;s úêúOdkj,g hg;aj"
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
f;la cd;sl rdcH iNdfõ uka;%Sjrhkaj isá ishÆu
;eke;a;ka md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka jYfhka f;dard
m;a lrk ,o f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h¦
^wd& ^i& m%:u md¾,sfïka;=jg f;dard m;a lr .kakd
,oehs ie,flk ;eke;a;l=f.a cd;sl rdcH
iNdfõ uka;%Sjrhl= jYfhka jQ f;dard m;a
lsÍu ;;ald,fha n,mj;akd kS;sh hgf;a
ksIam%N nj m%ldYhg m;a lrkq ,enqj o fjk;a
;eke;a;l= h:d mßÈ f;dard m;a lr .kq ,enQ
f,i fyda m;a lrkq ,enQ f,i fyda ;SrKh
lrkq fkd,enQ o wjia:djl" ta uka;%Sjrhdf.a
wiqk ysia jkafka h' túg wdKavql%u jHjia:dj
126- ;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska ˜idjqreoaola Oqrh orkafkah'˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§
m%:u md¾,sfïka;=j
m%:u ckdêm;sjrhd
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
183
l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la mej;s ue;sjrK
fldÜGdih i|yd ue;sjrKhla" wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la
cd;sl rdcH iNdjg uka;%Sjrhka f;dard m;a
lr .ekSfï ue;sjrKj,g wod< kS;sh wkqj
o wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ
Èkhg fmr Èkfha l%shd;aulj ;snQ ta ue;sjrK
fldÜGdihg wod< Pkao ysñ kdu f,aLkh
mokï lr f.k o meje;aúh hq;af;a h¦
^ii& ^i& jeks wkqfþofha úêúOdk i,iajd we;s
mßÈ mj;ajk ,o ue;sjrKhla iïnkaO Pkao
fm;aiïj,g wod< kS;sh wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN ùfuka miqj j,x.= jk
kS;sh jk w;r" tjeks ue;sjrKhla ksIam%N nj
m%ldYhg m;a lrkq ,enQ wjia:djl" ^i& jeks
wkqfþofha úêúOdk wjYH fjkia lsÍï iys;j
wod< jkafka h¦
^we& m%:u md¾,sfïka;=jg f;dard m;a lr .kq ,enQ
f,i ie,flk ;eke;a;l=f.a cd;sl rdcH iNdfõ
uka;%Sjrhl= jYfhka jQ f;aÍ m;a ùu ksIam%N yd wksis
nj m%ldY lrkq ,en fjk;a ;eke;a;l= ksis f,i
f;aÍ m;a jQ nj fyda f;dard m;a lr .kakd ,o nj
;SrKh lrkq ,enQ wjia:djl" ta fjk;a ;eke;a;d
m%:u md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrhl= jYfhka ksis mßÈ
f;dard m;a lr .kq ,enQ f,i ie,lsh hq;af;a h¦
^wE& ^i& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
jk f;la cd;sl rdcH iNdfõ uka;%S Oqrj,
mqrmamdvqjla ;snQ wjia:djl fyda fï jHjia:dfõ
^wd& fþofha úêúOdk hgf;a yer fjk;a
wdldrhlska m%:u md¾,sfïka;=fõ uka;%S Oqrj,
mqrmamdvqjla we;s jQ wjia:djl" fuys ^iii& jeks
wkqfþofha úêúOdk i,iajd we;s wdldrhg ta
mqrmamdvqj msrúh hq;af;a h ¦
127 [^ii& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
úg fyda bka miqj hï uka;%Ssjrhl= wh;a jQ
ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha Tyqf.a idudðl;ajh"
m%:u md¾,sfïka;=j mj;akd ld,h ;=< §" b,a,d
wiaùu ksid" mlaIfhka my lsÍu ksid fyda
fjk;a fya;=jla ksid wjidk jk wjia:djl"
127- fojeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^ii& wkqfþoh bj;a fldg wdfoaY lrk ,§
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
184
ta uka;%Sjrhdf.a ta mlaIfha idudðl;ajh tfia
wjidk jQ Èkfha isg i;s folla we;=<;" ta
foaYmd,k mlaIfha f,alïjrhd úiska ta
isoaêh o" th isÿ jQ Èkh o md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhdg ,shú,a,lska ksfõokh l< hq;af;a
h' ta ksfõokh ,enqKq úg" uy f,alïjrhd th
l:dkdhljrhdg bÈßm;a l< hq;af;a h'
uka;%Sjrhl= wh;a jQ ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha
Tyqf.a idudðl;ajh" Tyq ta mlaIfhka my
lsÍu ksid wjidk jk wjia:djl" ta my
lsÍu j,x.= fkdjk njg jQ ;SrKhla ,nd
.ekSu i|yd ,shú,a,lska jQ fm;aiula u.ska"
ta my lsÍfï Èkfha isg tla udihla we;=<;
fY%aIaGdêlrKh fj; b,a,Sula lsÍfï ysñlu
Tyqg we;af;a h' tjeks hï b,a,Sula lrkq
,enqjfyd;a" fY%aIaGdêlrKfha frðiag%d¾jrhd
úiska ta b,a,Su ms<sn|j" md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhd fj;" ,shú,a,lska fkdmudj u
oekqï Èh hq;af;a h' ta iEu b,a,Sula u
fY%aIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhka ;sfokl=g
fkdwvq ixLHdjla úiska úksYaph lr ;SrKh
l< hq;= w;r ta my lsÍu j,x.= jk fyda
fkdjk nj ta b,a,Su l< Èkfha isg udi
folla we;=<; ;SrKh l< hq;af;a h'
uka;%Sjrhl= wh;a jQ ms<s.;a foaYmd,k mlaIfha
Tyqf.a idudðl;ajh wjidk jQ nj lshefjk
ksfõokhla by; lS wdldrhg l:dkdhljrhdg
,enqKq úg" l:dkdhljrhd úiska" ta uka;%Sjrhd
ta foaYmd,k mlaIfhka b,a,d wia jQ nj fyda
my lrkq ,enQ nj fyda ta mlaIfha Tyqf.a
idudðl;ajh fjk;a fya;=jla ksid wjidk
jQ nj lshefjkafka ljr wjia:d.; lreKq
hgf;a o hk j. iy tfia ùug fya;= ljf¾
o hk j. ms<sn|j úNd. fldg" ta ms<sn|j
md¾,sfïka;=jg jd¾;d lsÍu i|yd md¾,sfïka;=
uka;%S jrhka miafokl=g fkdwvq ixLHdjlska
iukaú; úfYaI ldrl iNdjla m;a l<
hq;af;a h' ^bka tla uka;%Sjrhl= tlS úfYaI
ldrl iNdfõ iNdm;sjrhd jYfhka kï lrkq
,eìh hq;af;a h'&(
tfia jqj o" uka;%Sjrhl= wh;a jQ ms<s.;a
foaYmd,k mlaIfhka Tyq my lsÍu ksid ta
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
185
mlaIfha Tyqf.a idudðl;ajh wjidk jQ nj ta
ksfõokfhka lshefjk wjia:djl" lshkq ,nk
ta my lsÍfï Èkfha isg tla udihla bl=;a
jk ;=re o" ta my lsÍu j,x.= fkdjk njg jQ
;SrKhla i|yd ta uka;%Sjrhd fY%aIaGdêlrKh
fj; b,a,Sula lr we;s wjia:djl § kï" ta my
lsÍu j,x.= nj fY%aIaGdêlrKh úiska ;SrKh
l<fyd;a ñi iy tfia ;SrKh lrk ;=re o
by; lS wdldrhg úfYaI ldrl iNdjla m;a
fkdl< hq;af;a h'
by; lS mßÈ m;a lrk ,o úfYaI ldrl iNdjla
bÈßfhys meje;afjk lghq;= iïnkaOfhka iy
ta úfYaI ldrl iNdfõ jrm%ido" mßydr yd
n,;, iïnkaOfhka o md¾,sfïka;= n,;, iy
jrm%ido& mkf;a úêúOdk" wjYH fjkia lsÍï
iys;j" wod< úh hq;= w;r" ta iEu úfYaI ldrl
iNdjla u" ;eke;a;ka" ,shlshú,s iy jd¾;d
f.kajd .ekSug md¾,sfïka;=fõ kshuhlska
ksis mßÈ n,h ,nd we;s f,i" ta mkf;a ld¾h
i|yd i,lkq ,eìh hq;af;a h'
by; lS mßÈ m;a lrk ,o úfYaI ldrl iNdjla
úiska bÈßm;a lrk ,o jd¾;dj i,ld ne,Sfuka
miqj md¾,sfïka;=j úiska uka;%Sjrhka wiQ mia
fofkl=g fkdwvq ixLHdjla mlaIj Pkaoh §
iïu; lr .kakd fhdackd iïu;hla u.ska"
ta jd¾;dj wod< jkafka hï uka;%Sjrhl=g o
ta uka;%Sjrhdf.a md¾,sfïka;= uka;%S Oqrh
wjidk úh hq;= nj" iïu; l< yels h' tfia
iïu; lrkq ,enQ iEu fhdackd iïu;hl u
fuys my; oelafjk wdlD;sfhys jQ iy;slhla
l:dkdhljrhd úiska iajlSh w;aik we;sj
igyka l< hq;af;a h( -
—fï fhdackd iïu;h wdKavql%u jHjia:dfõ
161 jeks jHjia:dfõ ^wE& fþofha ^ii& jeks
wkqfþofha kshñ; nyq;r Pkaofhka iïu;
lrk ,§'˜
ta uka;%Sjrhdf.a wiqk ta iy;slfha Èkfha isg
l%shd;aul jk mßÈ ysia jkafka h'
tjeks iEu iy;slhla u ishÆ ld¾h i|yd
;SrKd;aul jk w;r" lsisu wêlrKhl § ta
ms<sn|j m%Yak fkdl< hq;af;a h' ;j o ljr jQ
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
186
fyda wdldrhl fya;=jla u; lsisu wêlrKhla
fyda úksYaphdêldrhla úiska ta iy;slh igyka
lrkq ,en we;s fhdackd iïu;fha j,x.=Ndjh
.ek úNd. lsÍu" u;hla m< lsÍu fyda ljr
fyda wdldrhlska m%Yak lsÍu fkdl< hq;af;a h']
^iii& ^i& jeks fyda ^ii& jeks wkqfþofha i|yka
wkaofï mqrmamdvqjla we;s ù we;s wjia:djl"
md¾,sfïka;=fõ uyf,alïjrhd úiska ta
mqrmamdvqj .ek ue;sjrK flduidßiajrhdg
fkdmudj oekaúh hq;af;a h' ta mqrmamdvqj
mqrjkq msKsi tu mlaIfha idudðlhl=
kdufhdackd lrk f,i ta uka;%Sjrhd wh;aj
isá foaYmd,k mlaIfha f,alïjrhdg"
ue;sjrK flduidßiajrhd úiska 128[bkamiq
kshu l< hq;af;a h' ta foaYmd,k mlaIfha
f,alïjrhd úiska fï fþoh hgf;a lrkq
,nk kdufhdackdj bÈßm;a lsÍfï §" ta
mqrmamdvqj msrùu ioyd kdufhdackdj lrkq
,enQ ;eke;a;d úiska" wjia:dfjdaÑ; mßÈ"
y;ajk Wmf,aLkfhys olajd we;s wdlD;sh
wkqj Èjqreï § w;aika lrk ,o fyda m%;s{d §
w;aika lrk ,o Èjqreula fyda m%;s{djla iu.
ta kdufhdackdj bÈßm;a lrkq ,eìh hq;= h' ta
kdufhdackdj tlS Èjqreu fyda m%;s{dj iuÕ
,enqKq miq] ue;sjrK flduidßiajrhd úiska
ta ;eke;a;d ta mqrmamdvqj we;s jQ ue;sjrK
fldÜGdifha uka;%Sqjrhd jYfhka m%ldY lrkq
,eìh hq;af;a h(
129[ tfia jqj o fï wkqfþofha óg by;ska we;s
úêúOdk hgf;a ta mqrmamdvqj msrùu i|yd ta
foaYmd,k mlaIfha idudðlhl= 130[kdufhdackd
lrk f,i kshu lrkq ,enQ Èk isg Èk
;syla we;=<; by; i|yka wdldrhg] tfia
idudðlhl= kdufhdackd lsÍu ta foaYmd,k
mlaIfha f,alïjrhd úiska 131[meyer yßkq
,enQ wjia:djl fyda ta foaYmd,k mlaIh 157w
128- ihjeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^1& jeks j.ka;sh u.ska ˜bkamiq kshu l< hq;af;ah' ta kdu fhdackdj ,enqKq miq˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
129- miajeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2^wd& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
130- ihjeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2&^w& jeks j.ka;sh u.ska ˜kdu fhdackd lrk f,i kshu lrkq ,enQ Èk isg Èk ;syla we;=<;˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
131- ihjeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^2&^wd& jeks j.ka;sh u.ska ˜meyer yßkq ,enQ wjia:djl˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
187
jeks jHjia:dj hgf;a ;ykï lrkq ,enQ
f,i ie,flk wjia:djl] ta úêúOdk hgf;a
tjeks hï mqrmamdvqjla msrùu i|yd foaYmd,k
mlaIhl idudðlhl= kdufhdackd lrk f,i
fï w;=re fþoh l%shd;aul ùug fmrd;=j ta
foaYmd,k mlaIfha f,alïjrhdg kshu lrkq
,en" fï w;=re fþoh l%shd;aul ù Èk ;syla
we;=<; ta mqrmamdvqj msrùu i|yd ta foaYmd,k
mlaIfha idudðlhl= kdufhdackd lsÍu ta
f,alïjrhd úiska meyer yßkq ,enQ wjia:djl
fyda ue;sjrK flduidßiajrhd úiska ta nj
ckdêm;sjrhd fj; fkdmudj oekqï Èh hq;=
w;r" ta mqrmamdvqj we;s jQ ue;sjrK fldÜGdih
i|yd ue;sjrKhla mj;ajk f,i" ta oekqï §u
;ud fj; ,eî Èk ;syla we;=<; .eiÜ m;%fha
m< lrk ksfõokhla u.ska ckdêm;sjrhd
úiska ue;sjrK flduidßiajrhdg kshu l<
hq;af;a h' wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul jk
f;la mej;s mßÈ jQ ta ue;sjrK fldÜGdih
i|yd 1946 ,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK&
rdc iNd wd{dfõ I jeks fldgig iy IV jeks fldgfia isg VI jeks fldgi f;la ^ta
fldgia folu we;=¿j& jQ fldgiaj,g wkql+,j
iy 1980 wxl 44 ork Pkao ysñhka ,shdmÈxÑ
lsÍfï mk; hgf;a ms<sfh< lrk ,o Pkao
ysñ kdu f,aLkfha ta ue;sjrK fldÜGdihg
wkqrEmj l%shd;aulj mej;shd jQ fldgi mokï
lrf.k" ue;sjrK flduidßiajrhd úiska
túg ue;sjrKhla meje;aúh hq;af;a h' 1946
,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK& rdciNd wd{dj
bj;a lrkq ,enQj o" ta rdc iNd wd{dfõ
by; lS fldgia ta ue;sjrKfha ld¾hh i|yd
l%shd;aulj mj;akd fia ie,lsh hq;= w;r" wjYH
fjkia lsÍï iys;j iy wdKavql%u jHjia:dfõ
m%ldYs;j u wkHdldrhlska úêúOdk i,iajd
we;s mßÈ yer ta fldgia ta ue;sjrKhg wod<
úh hq;af;a h'
by; lS mßÈ wod< lr .kakd ,o ta rdciNd
wd{dfõ by; lS fldgia tjeks ue;sjrK
fldÜGdi yd iïnkaO ue;sjrK fm;aiïj,g
wod< kS;sh úh hq;= w;r" ta ue;sjrKh ksIam%N
nj m%ldY lrkq ,en fjk;a ;eke;a;l= ksis
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
188
f,i f;aÍ m;a jQ nj fyda f;dard m;a lr .kakd
,o nj fyda ;SrKh lrkq fkd,enQ úgl" ta
mqrmamdvqj msrùu i|yd mj;ajk ue;sjrKh"
fï w;=re fþofha úêúOdkj,g wkql+,j
meje;aúh hq;af;a h'] 132[^iv& ^i& jeks wkqfþofha fyda ^ii& jeks wkqfþofha
fyda i|yka hï mqrmamdvqjla msrùu i|yd
kdufhdackd lrkq ,enQ fyda f;dard m;alr
.kq ,enQ uka;%S jrhl=" y;ajk Wmf,aLkfhys
i|yka wdlD;sh wkqj Èjqreula § w;aika l<
fyda m%;s{djla § w;aika l< uka;%SSjrhl=j
isáñka" Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u rchla
msysgqùug" fl<ska u fyda wkHdldrhlska" Y%s
,xldj ;=< § fyda bka msg; §" wdOdr lsÍu"
wkqn, §u" wkq.%yh oelaùu" uqo,a fhoùu"
ffO¾h §u fyda foaYkd lsÍu lrhs kï" ta
uka;%SSjrhd úiska Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u
rchla msysgqùug" fl<skau fyda wkHdldrhlska
Y%S ,xldj ;=< § fyda bka msg; § wdOdr fldg"
wkqn, §" wkq.%yh olajd" uqo,a fhdojd" ffO¾h
§ fyda foaYkd fldg we;s njg m%ldYhla ,nd
.ekSu i|yd wNshdpkdêlrKh fj; b,a,Sula
hï ;eke;a;l= úiska bÈßm;a lrkq ,eìh yels h'
ta uka;%Sjrhd úiska Y%S ,xldfõ foaYh ;=<
fjk u rchla msysgq ùug" fl<ska u fyda
wkHdldrhlska" Y%S" ,xldj ;=< § fyda bka msg;
§ wdOdr fldg" wkqn, §" wkq.%yh olajd" uqo,a
fhdojd" ffO¾h § fyda foaYkd fldg we;s njg
m%ldYhla" tlS b,a,Su u;" wNshdpkdêlrKh
úiska lrkq ,enqjfyd;a" ta m%ldYh lrkq ,enQ
Èk isg n,meje;afjk fia ta uka;%Sjrhdf.a
wiqk ysia jQ f,i i,lkq ,eìh hq;= w;r"
ta m%ldYfha Èk isg wjqreÿ y;l ld,hlg
md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug iy Pkaoh
mdúÉÑ lsÍug iy md¾,sfïka;=jg f;dard m;a
lr .kq ,eîug fyda kdufhdackd lrkq ,eîug
Tyq kqiqÿiafila jkafka h' ta m%ldYh fya;=
fldg f.k md¾,sfïka;= uka;%SOqrfha we;s
jk mqrmamdvqj ^iii& jeks wkqfþofhka úêúOdk
i,iajd we;s wdldrhg mqrjkq ,eìh hq;= h'
132- ihjeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4^3& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
189
fï wkqfþoh hgf;a wNshdpkdêlrKfha
n,;, iïnkaOfhka tys wêlrK n,h 146
jeks jHjia:dfõ ^2& jeks wkqjHjia:dfõ
w;=re wkqjHjia:dfõ ^iv& jeks wkqfþofhka
úêúOdk i,iajd we;s wdldrhg l%shd;aul
lrkq ,eìh hq;= h']
133
[^b& l,ska úiqrejd yßkq ,enqjfyd;a ñi" m%:u
md¾,sfïka;=j 1989 wf.daia;= ui 04 jeks
Èkh f;la mj;afka h' Bg jvd §¾> ld,hla
fkdmj;afka h' thska miq md¾,sfïka;=j
úisfrk w;r 70 jeks jHjia:dfõ ^5& jeks
wkqjHjia:dfõ ^w& fþofhys úêúOdk wjYH
fjkia lsÍï iys;j wod< jkafka h']
162' 1& 98 jeks jHjia:dfõ 8& jeks iy 9& jeks wkqjHjia:d
yer ta jHjia:d fõ úêúOdk o 99 jeks jHjia:dfõ úêúOdk o
m%:u md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍfuka wk;=rej meje;afjk uy
ue;sjrKh f;la l%shd;aul fkd jkafka h'
^2& m%:u md¾,sfïka;=j tfia úiqrejd yßk wjia:dj jk
úg 97 jeks jHjia:dfjka kshñ; mßÈ ue;sjrK fldÜGdi
ms<sn| ksfõokh m%ldYhg m;a fldg fkdue;s kï m%:u
md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍfuka wk;=rej meje;afjk m%:u uy
ue;sjrKh i|yd ue;sjrK fldÜGdi yd 96 jeks jHjia:dfõ
^4& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk m%ldr ta tla tla ue;sjrK
fldÜGdifhka f;dard m;a lsÍug ysñlï we;s uka;%Sjrhka
ixLHdj" yhjk Wmf,aLkfha oelafjk mßÈ jkafka h' ta wkqj
tla tla ue;sjrK fldÜGdih i|yd Pkao ysñ kduf,aLk
ms<sfh< fldg iy;sl l< hq;af;a h' ;j o" md¾,sfïka;=j úiska
wkHldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi ta kdu f,aLk" wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la n,meje;ajQ Pkao ysñ
kduf,aLk mokï fldg f.k ms<sfh, lrkq ,eìh hq;af;a h'
163' cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mk; hgf;a msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKfhys iy
uydêlrKfhys wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
Èkhg fmr Èkfha § Oqr oerE ishÆu úksYaphldrjrhka úiska
ta Oqr oeÍu" wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ úg
k;r jkafka h'
164' wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la -
^w& 105 jeks jHjia:dfõ 2& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdk
m%ldr" md¾,sfïka;=j úiska we;s fldg msysgqjk ,o
133- y;r jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 2 jeks j.ka;sh u.ska uq,a ^b& fþoh bj;a fldg" wdfoaY lrk ,§'
we;eï úêúOdk
wod< ùu
fY%aIaGdêlrKfha
iy uydêlrKj,
úksYaphldrjrhka
Oqr oeÍu k;r úh
hq;= nj
úksYaphldrjrka"
rcfha ks,Orhka iy
fjk;a wh bÈßhg;a
fiajfha ;nd.ekSu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
190
wêlrKhla fyda úksYaph wêldrhla f,i ie,flk
wêlrKhl fyda úksYaph wêldrhl Oqrhla oerejd
jQ ¦ fyda
^wd& ckrcfha fyda hïlsis m<d;a md,k wdh;khl fyda
rdcH ixia:djl fyda fiajfhys kshqla;j isáhd jQ¦
fyda
^we& hïlsis m<d;a md,k wdh;khl fyda rdcH ixia:djl
fyda Oqrhla oerejd jQ ¦ fyda
^wE& hïlsis mj;akd ,sÅ; kS;shla hgf;a hï m;aùula
oerejd jQ fyda"
iEu ;eke;af;la u" 163 jeks jHjia:dfõ úêúOdkj,g
hg;aj ta ta fiajdjkag fyda Oqrj,g fyda m;aùïj,g fyda wod<
fldkafoais yd kshuhka hgf;a ;jÿrg;a Oqrh fyda m;aùu
orkafka h'
165' 1& iEu rcfha ks,Orhl= o wêlrK ks,Orhl= o iajlSh
Oqrfha lghq;= Ndr .ekSfï § m%;s{d §ug fyda Èjqreï §ug
wdKavql%u jHjia:dfjka kshñ;j we;s fiiq iEu ;eke;a;l= o
mj;akd kS;sh hgf;a ks, m%;s{djla fyda Èjqreula fyda §ug
kshñ; Oqrhla ork iEu ;eke;af;l= o iEu m<d;a md,k
wdh;khl u iy iEu rdcH ixia:djlu fiajfhys kshqla;
iEu ;eke;a;l= o y;rjk Wmf,aLkfhys oelafjk m%;s{dj
ke;fyd;a Èjqreu § Bg w;aika l< hq;af;a h' tfia m%;s{d §
ke;fyd;a Èjqreï § w;aika ;eîug kshñ; rcfha ks,Orhl=
fyda wêlrK ks,Orhl= fyda ;eke;a;l= fyda Oqrhla orkakl=
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jQ miq .eiÜ m;%fha
m< lrkq ,nk kshuhla u.ska w.%dud;Hjrhd úiska kshu lrkq
,nk hï Èkhl fyda tÈkg fmr m%;s{d §u ke; fyd;a Èjqreï
§u yd Bg w;aika ;eîu fkdl<fyd;a ta rcfha ks,Orhd fyda
wêlrK ks,Orhd fyda ;eke;a;d fyda Oqrhla orkakd fiajfhka
fyda ks,fhka fyda my jkafka h'
^2& fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ i|yka hïlsis
rcfha ks,Orhl=g fyda wêlrK ks,Orhl=g fyda ;eke;a;l=g
fyda Oqrhla orkakl=g kshñ; ld, iSudj ;=< m%;s{dj ke;fyd;a
Èjqreu Èh fkdyels jqjfyd;a tfia m%;s{dj ke;fyd;a
Èjqreu Èh fkdyels jQfha frda.d;=r ùu ksid fyda fjk;a hï
fkdje<elaúh yels ldrKhla ksid fyda nj rdcH mßmd,k
úIhh Ndr wud;Hjrhd ms<s.;fyd;a yqfola ta wud;Hjrhdf.a
wNsu;h mßÈ ta rcfha ks,Orhdg fyda wêlrK ks,Orhdg fyda
;eke;a;dg fyda Oqrh orkakdg fyda kshñ; Èkg miqj m%;s{dj
ke;fyd;a Èjqreu §u i|yd wjir §ug ta wud;Hjrhdg n,h
rcfha ks,Orhka iy
fjk;a wh m%;s{dj
fyda Èjqreu Èh hq;=
nj
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
191
we;af;a h' ta rcfha ks,Orhd fyda wêlrK ks,Orhd fyda
;eke;a;d fyda Oqrhla orkakd ta m%;s{dj ke;fyd;a Èjqreu ÿka
úg fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dj hgf;a kshu lrkq
,nkakd jQ ld, iSudj ;=< ta m%;s{dj ke;fyd;a Èjqreu ÿkakdla
fia ta rcfha ks,Orhd fyda wêlrK ks,Orhd fyda ;eke;a;d
fyda Oqrh orkakd bÈßhg;a fiajfhys kshqla; jkafka h¦ Oqrh
orkafka h'
^3& ckdêm;sjrhd úiska m%ldYkhla u.ska -
^w& fï jHjia:dfõ ^1& jeks wkqjHjia:dfõ úêúOdkj,
n,mEfuka hïlsis rcfha ks,Or .Khla neyer l<
yelafla h¦
^wd& mj;akd kS;sh hgf;a m%;s{dj fyda Èjqreu .ekSug
n,h we;s ;eke;a;kag w;sf¾lj ta m%;s{dj fyda
Èjqreu .; yelafla ljr ;eke;a;ka fyda ljr
.Kj, ;eke;a;ka fyda úiska o hk j. kshu l<
yelafla h'
166' wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la
l%shd;aul l<d jQ o" l< yels jQ o n,;, yd jrm%ido o mßydr
yd whs;sjdislï o we;=¿ ishÆ n,uysuh" md¾,sfïka;=j fjk;a
wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi" Y%S ,xld ckrchg ysñ
jkafka h' Y%S ,xld ckrch ta ishÆ n,uysuh ord l%shd;aul
lrkafka h'
167' ljr jQ fyda wdldrhlska we;sj wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la Y%S ,xldKavqjg wh;aj ;snqKd jQ
hïlsis whs;sjdislula" hq;=lula fyda ne£ula fyda fõ o ta ishÆ
whs;sjdislï" hq;=lï yd ne£ï wdKavql%u jHjia:dj hgf;a Y%S
,xld ckrcfha wdKavqjg mejfrkafka h'
168' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ fjk;a úêúOdk m%ldYs;ju
wef;d;a yer" wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
f;la n,meje;ajQ ishÆ u kS;s" ,sÅ; kS;s yd ,sÅ; fkdjQ kS;s
md¾,sfïka;=j wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi wjYH
fjkia lsÍï we;sj fkdlvjd n, meje;aúh hq;af;a h'
^2& wdKavql%u jHjia:dfõ fjk;a úêúOdk wef;d;a
ñi mj;akd kS;s" ,sÅ; kS;s iy ,sÅ; fkdjQ kS;s wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdk fkd jkafka h' tlS kS;s wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdk jYfhka lsisfia;a fkdie,flkafka h'
^3& md¾,sfïka;=j wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a
ñi fyda wkHdldr úêúOdk i,iajk f;la fyda hï lsis
mj;akd kS;shla" ,sÅ; kS;shla fyda ,sÅ; fkdjQ kS;shla fyda
ckrcfhaa n,;,"
jrm%ido" mßydr yd
whs;sjdislï
ckrcfhaa
whs;sjdislï" hq;=lï
yd ne£ï
bl=;aj .sh ld,h
;=, kS;sfhys
l%shdldß;ajh iy
l,ska lrk ,o l%shd"
jerÈ iy úksYaphg
kshuj we;a;d jQ kvq
wdÈh'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
192
wdKavql%u jHjia:dfõ hïlsis úêúOdkhla fyda fkdlvjd n,
meje;aúh hq;= njg wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk i,id
we;s úgl md¾,sfïka;=j úiska tfia wkHdldr úêúOdk
i,iajk kS;shla fjf;d;a tu kS;sh /iaùug meñK Pkaoh
fokakd jQ uka;%Sjrhkaf.a nyq;r Pkaofhka iïu; lr .ekSug
md¾,sfïka;=jg n,h we;af;a h'
^4& md¾,sfïka;=j wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi
fyda wkHdldr úêúOdk i,iajk f;la fyda hïlsis mj;akd
,sÅ; kS;shl hïlsis úêúOdkhla fkdlvjd n,meje;aúh hq;=
njg wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk i,iajd we;s úgl" tlS
,sÅ; kS;shg wkqkS;s o we;=<;a jkafka kï" md¾,sfïka;=j
wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi fyda wkHdldr úêúOdk
i,iajk f;la fyda ta wkqkS;s iE§ug o iE¥ wkqkS;s ixfYdaOkh
lsÍug" fjkia lsÍug" mßÉýkak lsÍug fyda m%;HdÈIag lsÍug o
hïlsis ;eke;a;l=g fyda wdh;khlg n,h mjrd we;af;a o
ta ;eke;a;df.a fyda ta wdh;kfhys tlS n,h" md¾,sfïka;=j
wkHdldr úêúOdk ie,eiajqjfyd;a ñi fyda wkHdldr úêúOdk
i,iajk f;la fyda tlS ,sÅ; kS;sh fkdlvjd n,meje;aúh
hq;af;a h hk úêúOdkfhka" lsisfia;a ySk fkdjkakdla fia
ie,flkafka h'
^5& wdKavql%u jHjia:dfõ wkHdldr úêúOdk i,id
wef;d;a ñi wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïNùug
fmr n,meje;a jQ hïlsis kS;shl bl=;aj .sh ld,h ;=< jQ
l%shdldß;ajh flfrys fyda wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu
wdrïN ùug fmr n,meje;a jQ hïlsis kS;shla hgf;a h:d mßÈ
lrk ,oaod jQ hï lsisjla fõ kï th flfrys fyda hïlsisjla
ú¢k ,oafoa kï th flfrys fyda hïlsis jrola lrk ,oafoa
kï ta jro flfrys fyda hïlsis whs;sjdislula w;ajQfha kï
ta whs;sjdislu flfrys fyda hïlsis ksoyila ,enqfõ kï ta
ksoyi flfrys fyda hï lsis ne£ulg hg;a jQfha kï ta ne£u
flfrys fyda hïlsis oKavkhla úkafoa kï ta oKavkh flfrys
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùfuka ljr jQ fyda
wdldrhl n,mEula we;s fkdjkafka h¦ n,mEula we;a;d fia o
fkdie,flkafka h'
^6& hïlsis mj;akd ,sÅ; kS;shlska fyda mj;akd ,sÅ;
kS;shla hgf;a fyda m;a lrk ,oaod jQ fyda msysgqjk ,oaod jQ
fyda fldñIka iNd úiska bgq lsÍug fyda ksu lsÍug ;snqKd jQ
o wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr tfia
bgq fkdlrk ,oaod jQ fyda ksu fkdlrk ,oaod jQ fyda kvq
lghq;= we;=¿ wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug
fmr úksYaphg kshu ù ;snqKd jQ fyda úksYaphg Ndckh ù
;snqKd jQ fyda ishÆu kvq fyda kvq lghq;=" ldrKd fyda foaj,a
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
193
wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;a j o wjYH fjkia
lsÍï we;sj o bÈßhg;a mj;akd fia ie,flk w;r" ta fldñIka
iNdj, ishÆu lghq;= we;=¿ ishÆu kvq fyda kvq lghq;="
ldrKd fyda foaj,a wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
ùfuka wk;=rej bÈßhg;a mj;ajd ksu l< yelafla h'
169' md¾,sfïka;=j úiska wkHdldr úêúOdk i,iajkafka
kï ñi"-
^1& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mkf;a hï úêúOdk wdKavql%u jHjia:dfõ
úêúOdkj,g wkkql+, jkafka o" ta úêúOdk ta
wkkql+,;dfõ m%udKhg mßÉýkak lrk ,o fia
ie,lsh hq;af;a h¦
^2& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mk;ska msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKfha
meje;au wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
jQ úg k;r jkafka h' ta wkqj tlS fY%akIaGdêlrKh
msysgqùug wod< ta mkf;a úêúOdk mßÉýkak lrk
,o fia ie,lsh hq;af;a h' wdKavql%u jHjia:dfjys
wkahdrldr úêúOdk i,iajd we;fyd;a ñi" hï
mj;akd kS;shl fY%aIaGdêlrKh .ek lr we;s iEu
i|yka lsÍula u" wNshdpkdêlrKh .ek lr we;s
i|yka lsÍula fia ie,lsh hq;af;a h¦
^3& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï
mk; hgf;a msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKfhys"
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr
Èkfhys úNd.hg Ndckj mej;s mßfYdaOk jYfhka
jQ fyda wêlrKfha ;SrKh i|yd fhduq l< ldrKd
jYfhka jQ fyda h:d ;;a;ajhg meñKùu jYfhka
jQ fyda kvq lghq;= o we;=¿j ishÆ wNshdpkd kvq
lghq;= wNshdpkdêlrKhg Ndr jkafkah' ta kvq
lghq;= ixcdkkh lsÍug iy úNd. fldg ;SrKh
lsÍug wêlrK n,h wNshdpkdêlrKhg we;af;a h'
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug
fmr by; lS fY%aIaGdêlrKh úiska wNshdpk kvq
lghq;=j, § m%ldY lrk ,o kvq ;Skaÿ fyda lrk ,o
wd{d wNshdpkdêlrKh úiska m%ldY lrk ,o fyda
lrk ,o kvq ;Skaÿ fyda wd{d fuka j,x.= yd n,
iys; jkafka h¦
^4& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï
mk; hgf;a msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKfhys"
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr
wêlrKhg wod<
úêúOdk
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
194
Èkfhys úNd.hg Ndckj mej;s" mrudêldr ßÜ
wd{d ksl=;a lrjd .ekSu i|yd jQ b,a,Sï yd fjk;a
ljr jqj o iyk i|yd jQ b,a,Sï jYfhka jQ ishÆ
uq,a kvq lghq;= o" cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl
44 ork hqla;sh mis|,Sfï mk; hgf;a msysgqjk ,o
uydêlrKfhys" wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aulùu
wdrïN ùug fmr Èkfhys úNd.hg Ndckj mej;s
bkackaIka ;ykï i|yd jQ ishÆ b,a,Sï jYfhka jQ
ishÆ uq,a kvq lghq;= o" wNshdpkdêlrKhg Ndr
jkafka h' ;j o" ta ishÆ kvq lghq;= ixcdkkh
lsÍug" úNd. lsÍug iy ;SrKh lsÍug fyda
mj;ajdf.k hdug iy ksu lsÍug wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKhg we;s w;r" tlS hqla;sh mis|,Sfï
mk; hgf;a msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKh úiska"
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug
fmr uq,a kvq lghq;=j, § m%ldY lrk ,o kvq ;Skaÿ
iy lrk ,o wd{d" wNshdpkdêlrKh úiska m%ldY
lrk ,oaola fyda lrk ,oaola fuka j,x.= yd n,
iys; jkafka h (
tfia jqj o" isÿ lr we;ehs lshkq ,nk md¾,sfïka;=
jrm%oido lv lsÍulg wod<j fY%aIaGdêlrKfhys
úNd.hg Ndckj mj;sk hï kvq lghq;a;la"
wdKavql%u jHjia:dfjka we;s fldg msysgqjk ,nk
fY%aIaGdêlrKhg Ndr jkafka h¦
^5& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï
mk; hgf;a msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKfha hï kvq
;Skaÿjlg" wd{djlg fyda ;Skaÿ m%ldYhlg úreoaOj
lsisu wNshdpkhla" wdKavql%u jHjia:dj hgf;a we;s
fldg" msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKh fj; bÈßm;a
l< fkdyelafla h' ta kvq ;Skaÿj" wd{dj fyda ;Skaÿ
m%ldYh lrk ,oafoa hï kvqjl § o" b,a,Sul § o"
ke;fyd;a fjk;a kvq lghq;a;l § o" ta kvqfõ"
b,a,Sfï fyda kvq lghq;af;a md¾Yajlrejka w;r"
wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ta kvq ;Skaÿj" wd{dj fyda ;Skaÿ
m%ldYh wjidkd;aul jkafka h (
tfia jqj o" ta kvq ;Skaÿ" wd{d iy ;Skaÿ m%ldY"
wdKavql%u jHjia:dfjka we;s fldg msysgqjk ,o
wNshdpkdêlrKh úiska m%ldY lrk ,oaola fuka
fyda lrk ,oaola fuka" ta kvq ;Skaÿ" wd{d iy ;Skaÿ
m%ldY iïmQ¾Kfhka u iy M,odhS f,i ms<smÈk
njg j. n,d .kq msKsi" ta ;Skaÿ m%ldY tjlg igyka
fldg fkdue;s kï ;Skaÿ m%ldY igyka lsÍu o kvq
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
195
.dia;= ;lafiare lsÍu yd wh lr .ekSu o we;=¿j"
wjYH ishÆ mshjr .ekSug wNshdpkdêlrKhg iy
ta wêlrKfha ishÆ ks,Orhkag n,h we;af;a h' ta
wêlrKh úiska iy ta wêlrKfha ishÆ ks,Orhka
úiska ta ishÆ mshjr .; hq;af;a h¦
^6& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mkf;a I jk mßÉfþoh hgf;a msysgqjk
,o uydêlrKj,ska" Y%S ,xld ckrcfha uydêlrKh
hkqfjka y÷kajkq ,nkakd jQ o ;;a ld,fhys j,x.=j
n, mj;akd kS;shg wkql+, j ta ta l,dmj, wêlrK
n,h l%shd;aul lsÍu i|yd Y%S ,xld ckrch uq¿,af,a
u wêlrK n,h we;a;d jQ o" md¾,sfïka;=j úiska we;s
fldg msysgqjkq ,enqjd jQ o tla wêlrKhla ixia:dmkh
jk f,i ishÆ ld¾hh i|yd ie,lsh hq;af;a h'
;j o" ta wkqj" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g
iy hï mj;akd ,sÅ; kS;shl úêúOdkj,g hg;a j"
uydêlrKj,g wod< j tlS mkf;a we;=<;a ishÆ
úêúOdk" wjYH fjkia lsÍï iys; j" Y%S ,xld
ckrcfha uydêlrKhg wod< jkafka h¦
^7& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mk; hgf;a msysgqjk ,o uydêlrKj,"
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aulùu wdrïNùug fmr
Èkfha § úNd.hg Ndckj meje;s" bkackaIka ;ykï
i|yd jQ b,a,Sï yer ishÆ wmrdO kvq lghq;="
woañrd,a;s kvq" kvq lghq;= fyda ldrKd by; lS Y%S
,xld ckrcfha uydêlrKhg Ndr jk w;r" tajd
ixcdkkh lsÍug" úNd. lsÍug yd ;SrKh lsÍug
fyda mj;ajdf.k f.dia ksu lsÍug wêlrK n,h ta
uydêlrKhg we;af;a h' ;j o" by; lS uydêlrKh
úiska wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aulùu wdrïN ùug
fmr m%ldY lrk ,o kvq ;Skaÿ iy lrk ,o wd{d
Y%sS ,xld ckrcfha uydêlrKh úiska m%ldY lrkq
,enqjdla fuka fyda lrk ,oaola fuka j,x.= yd n,
iys; jkafka h¦
^8& wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd úiska ksYaph
lrkq ,eìh yels l,dmj, Y%S ,xld ckrcfha
uydêlrKfha wêlrK n,h l%shd;aul lsÍu i|yd
fhda.H hehs Tyq i,lk mßÈ l,ska l," Y%S ,xld
ckrcfha uydêlrKfha úksYaphldrjrhka kï
lrkq ,eìh hq;af;a h' ;j o" uydêlrKfha úNd.hg
Ndckj we;s fyda ñka u;= uydêlrKfhys mjrkq
,nk fyda ishÆ kvq lghq;= úNd. fldg ksu lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
196
iïnkaOfhka" cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44
ork hqla;sh mis|,Sfï mkf;a II jeks mßÉfþofha
úêúOdk" wjYH fjkia lsÍï iys;j" wod< jkafka h¦
^9& Y%S ,xld ckrcfha uydêlrKh fj; ñka u;= bÈßm;a
lrkq ,nk ishÆ wêfpdaokd Y%S ,xld ckrcfha
kdufhka úh hq;af;a h' ;j o" kS;sm;sjrhd úiska
fyda cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mkf;a 189 jeks j.ka;sh hgf;a n,h §
we;s hï ;eke;a;l= úiska fyda ta ishÆ wêfpdaokd
w;aika l< hq;af;a h¦
^10& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mk; hgf;a we;s fldg msysgqjk ,o
uydêlrKj," wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu
wdrïN ùug fmr Èkfha úNd.hg Ndckj meje;s"
cd;sl rdcH iNdfõ uka;%S Oqrhlg hï ;eke;a;l=
f;dard m;a lr .ekSu iïnkaOfhka jQ Pkao fm;aiï
ms<sn| ishÆ kvq lghq;= wNshdpkdêlrKhg Ndr
jkafka h' ;j o" ta ishÆ kvq lghq;= ixcdkkh
lsÍug" úNd. lsÍug yd ;SrKh lsÍug fyda
mj;ajdf.k f.dia ksu lsÍug tlS wêlrKj,g
we;s n,hu wNshdpkdêlrKhg we;s w;r" cd;sl
rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï
mk; hgf;a we;sfldg msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKh
fyda uydêlrK fyda úiska tjeks Pkao fm;aiï
ms<sn| kvq lghq;=j, § wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr m%ldY lrk ,o
kvq ;Skaÿ iy lrk ,o wd{d" wjia:dfjdaÑ; mßÈ
wdKavql%u jHjia:dfjka we;s fldg msysgqjk ,o
fY%aIaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh úiska m%ldY
lrk ,o kvq ;Skaÿ iy lrk ,o wd{d mßoafoka
j,x.= yd n, iys; jkafka h' hï Pkao fm;aiula
úNd. fldg ;SrKh lsÍfï wêlrK n,h wdKavql%u
jHjia:dj u.ska wNshdpkdêlrKh fj; mjrd
we;af;a o ta Pkao fm;aiu úNd. fldg ;SrKh
lsÍug wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl= kï
lsÍfï n,h wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhdg
fuhska mjrkq ,nkafkah¦
^11& cd;sl rdcH iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh
mis|,Sfï mkf;a úêúOdk hgf;a kS;s{jrhka
jYfhka ms<sf.k n|jd .kakd ,o fyda tfia
ms<sf.k n|jd .kakd ,oehs i,lkq ,nk fyda ishÆ
kS;s{jrhka" wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdkj,g
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
197
hg;a j" wdKavql%u jHjia:dfjka we;sfldg msysgqjk
,o fY%aIaGdêlrKfha kS;s{jrhka jYfhka ms<sf.k
n|jd .kq ,enqjdla fuka ie,lsh hq;af;ah¦
^12& fY%aIaGdêlrKfha fyda wNshdpkdêlrKfha fyda
uydêlrKfha fyda úksYaphldrjrhl= bÈßfha §
ke;fyd;a 114 jeks jHjia:dfõ úia;r fldg olajd
we;s fjk;a hï wêlrK ks,Orhl= bÈßfha §"
fuys y;rjk Wmf,aLkfha oelafjk m%;s{dj fyda
Èjqreu § w;aika lrk f;la fyda lr;fyd;a ñi"
.eiÜ m;%fha m< lrk kshuhlska wêlrK úIhh
Ndr wud;Hjrhd úiska kshu lrkq ,nk Èkfhka
miq lsisÿ kS;s{jrhl=g" hï wêlrKhl § úksYaph
wêldrhl § fyda fjk;a wdh;khl § kvq lghq;a;l
hï md¾Yajlrejl= ksfhdackh lsÍug fyda fmkS isg
lreKq bÈßm;a lsÍug fyda ysñlula ke;af;a h' tfia
m%;s{d § fyda Èjqreï § w;aika lrkq ,nk m%;s{dj
fyda Èjqreu fY%aIaGdêlrKfha frðiaaag%d¾jrhd fj;
heùu" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ta úksYaphldrjrhdf.a"
ke;fyd;a wêlrK ks,Orhdf.a ld¾hh jk w;r"
ta frðiaaag%d¾jrhd úiska ta m%;s{dj fyda Èjqreu ta
wêlrKfha kduf,aLkj, igyka l< hq;af;a h' ta
kS;s{jrhd úiska ta m%;s{dj fyda Èjqreu § w;aika
lr we;s njg tlu idlaIsh tlS igyk jkafka h¦
^13& kS;sm;sjrhd" kS;s{ jD;a;sh" rcfha kS;s{jrhka iy
rcfha wêkS;s{jrhka iïnkaOfhka cd;sl rdcH
iNdfõ 1973 wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï mkf;a
we;s ishÆ úêúOdk l%shd;aul jk fia ishÆ ld¾hh
i|yd ie,lsh hq;= w;r" cd;sl rdcH iNdfõ 1973
wxl 44 ork hqla;sh mis|,Sfï mkf;a 33 isg 36
olajd jQ j.ka;sj, iy thg wod< ishÆ Í;sj, yd
ksfhda.j, fY%aIaGdêlrKh ms<sn|j lr we;s iEu
i|yka lsÍula u" wdKavql%u jHjia:dfjka we;s
fldg msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKh ms<sn|j lr we;s
i|yka lsÍula fia ie,lsh hq;af;a h¦
^14& wdKavql%u jHjia:dfõ fyda hï ,sÅ; kS;shl fyda
úêúOdk i,iajd fkdue;s jQ o hï wêlrKhla úiska
wkq.ukh l< hq;= jQ o hï ld¾h mámdáhla ke;fyd;a
mßphla iïnkaOfhka hï ldrKhla fyda m%Yakhla
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùfï
m%;sM,hla jYfhka Woa.; jqjfyd;a" widOdrKhla
isÿ ùu je<elaùu i|yd fyda wjia:dkq.;j hqla;sh
bIaG lsÍu i|yd iy wdKavql%u jHjia:dfõ XV jeks
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
198
iy XVI jeks mßÉfþoj, úêúOdk iïmQ¾Kfhka u
o wkqkj o M, .ekafjk njg j.n,d .ekSu i|yd
wjYH hehs w.% úksYaphldrjrhd úiska i,lkq ,nk
úOdk lsÍfï n,h w.% úksYaphldrjrhdg we;af;a h¦
^15& ^i& cd;sl rdcH iNdfõ 1978 wxl 7 ork úfYaI
ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNd mkf;a 2 jeks
j.ka;sfhys fY%aIaGdêlrKh .ek lr we;s hï
i|ykla fjf;d;a th wdKavql%u jHjia:dfjka
msysgqjk ,o fY%aIaGdêlrKh .ek jQ i|ykla
f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h¦
^ii& hï ;eke;a;l=" cd;sl rdcH iNdfõ 1978 wxl 7
lrk úfYaI ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNd
mk; hgf;a msysgqjk ,o úfYaI ckdêm;s
mÍlaIK fldñIka iNdjl idudðlhl= f,i
m;a lrkq ,en we;s wjia:djl" wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdkj, l=ula i|yka j we; o
tu ;eke;a;d ;jÿrg;a tfia idudðlfhl= j
isáh hq;af;a h¦ ;j o" tu ;eke;a;d b,a,d
wia jqjfyd;a fyda lghq;= lsÍu m%;slafIam
l<fyd;a fyda lghq;= lsÍug Tyqg fkdyels
jqjfyd;a fyda" tjeks idudðlhl= f,i iajlSh
ld¾hh bgq lsÍfuka ckdêm;sjrhd úiska
cd;sl rdcH iNdfõ 1978 wxl 7 ork úfYaI
ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNd mkf;a
úêúOdk wkqj Tyq uqod yßkq ,enqjfyd;a fyda
ñi" tu ;eke;a;d 81 jeks jHjia:dfõ ^1&
jeks wkqjHjia:dfõ ld¾hh i|yd tys i|yka
wêlrKfhys úksYaphldrjrhl= f,i i,lkq
,eìh hq;af;a h¦
^iii& úfYaI ckdêm;s mÍlaIK fldñIka iNdjla
msysgqjk wêldr m;%fhys" iNdm;sjrhd
jYfhka ksYaÑ;j i|yka hï ;eke;a;l=
fï wkqjHjia:dfõ ^ii& jeks wkqfþofhys
úêúOdkj,g hg;aj" tu úfYaI ckdêm;s
mÍlaIK fldñIka iNdfjys iNdm;sjrhd f,i
;jÿrg;a lghq;= l< hq;af;a h¦
^16& ^i& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
f;la l%shd;aulj meje;s cd;sl rdcH iNdfõ hï
jrm%ido lv lsÍula md¾,sfïka;=fõ jrm%ido
lv lsÍula f,i i,lkq ,eìh hq;af;a h' ta
wkqj md¾,sfïka;=fõ ta jrm%ido lv lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
199
ixcdkkh lr" hï ;eke;a;l=g kS;shg
wkqj o~qjï lsÍfï n,h md¾,sfïka;=jg iy
fY%aIaGdêlrKhg we;af;a h¦
^ii& fï fþofha ^i& jeks wkqfþofhys i|yka
md¾,sfïka;=fõ jrm%ido lv lsÍula ixhqla;
flfr;ehs lshkq ,nk hï l%shdjla fyda
fkdlr yeÍula iïnkaOfhka fyda hï
l%shdjlg fyda fkdlr yeÍulg wod<j fyda
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
ùug fmr" ixfYdaê; mßÈ jQ md¾,sfïka;=
^n,;, iy jrm%ido& mk;ska kshñ; n,h
mjrd we;s hï mshjrla f.k we;s wjia:djl"
ta mshjr j,x.= f,i f.k we;ehs ie,lsh
hq;af;a h¦ ;j o" md¾,sfïka;=fõ tu jrm%ido
lv lsÍu ixhqla; jk l%shdj fyda fkdlr yeÍu
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
ùfuka miqj lrkq ,en fyda isÿ ù we;a;dla
fuka" ta lrk ,oehs lshkq ,nk jrm%ido lv
lsÍu iïnkaOfhka fyda jrm%ido lv lsÍug
wod<j fyda" ta mk; hgf;a kshñ; fyda n,h
mjrd we;s hï mshjr ;jÿrg;a .ekSu lrkq
,eìh yelafla h'
134[169w' ^1& ^w& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
ùug fmrd;=j m;a lrk ,o iEu rdc kS;s{jrfhla o"
^wd& wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùfuka
miqj ckdêm;sjrhd úiska m;a lrk ,o iEu fcHIaG
kS;s{jrfhla o"
fï jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk Èkfha mgka
ckdêm;s kS;s{jrhd hkqfjka o y÷kajkq ,nk w;r tf;la
rdc kS;s{jrhl= úiska N=la;s ú¢k ,o ishÆ jrm%ido ;jÿrg;a
N=la;s ú¢kakdy'
^2& fcHIaG kS;s{jrhka m;a lsÍu iïnkaOfhka 136 jeks
jHjia:dj hgf;a idok ,o iEu Í;shla u" fï jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN jk Èkfha mgka mßÉýkak lrkq ,enQ fia
ie,flkafka h'
^3& ljr jQ fyda ,sÅ; kS;shl" —fcHIaG kS;s{jrhl=˜ ms<sn|j
we;s iEu i|yklg u" fï jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
Èkfha mgka —ckdêm;s kS;s{jrhl=˜ ms<sn| i|ykla o we;=<;a
jkakdla fia ie,flkafka h']
134 - wg jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 4 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
rdc kS;s{jrhkag
iy fcHIaG
kS;s{jrhkag wod<
úêúOdk
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
200
XXII jeks mßÉfþoh
w¾: ksrEmKh
170' wdKavql%u jHjia:dfjys -
—wêlrK ks,Orhd˜ hkafkka 135
[111 ´ jHjia:dfõ yer] -
^w& fY%aIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhl= f,i fyda
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrhl= f,i fyda
Oqrh ork ljr jQ fyda ;eke;af;la woyia fõ ¦
^wd& uydêlrK úksYaphldrjrhl= f,i fyda hqla;sh
mis|,Su i|yd ke;fyd;a ld¾ñl fyda fjk;a
wdrdjq,a úksYaph fldg ksrjq,a lsÍu i|yd we;s
fldg msysgqjk ,o fjk;a ljr jQ fyda uq,a wjia:d
wêlrKhl" úksYaph wêldrhl fyda wdh;khl
úksYaphldrjrhl= uQ,dikdrEV ks,Orhl= fyda
idudðlhl= f,i Oqrh ork ljr jQ fyda ;eke;af;la
woyia fõ' tfy;a" iu:hlg m;a lsÍfï ld¾hh
bgq lrk ;eke;af;la fyda wêlrK iajNdjhl
jQ lghq;= bgq lsÍu ;udf.a m%Odk ld¾hh fyda
ld¾hh fyda fkdjk rcfha ks,Orfhla Bg we;=<;a
fkdfõ ¦
hï ;eke;a;l= wdKavql%u jHjia:dfõ w¾:dkql+,j wêlrK
ks,Orhl= o hk m%Yakh ;SrKh lsÍug lsisu wêlrKhlg"
úksYaph wêldrhlg fyda wdh;khlg wêlrK n,h ke;af;a h'
tjeks m%Yakhla fõ kï th wêlrK fiajd fldñIka iNdj
úiska ksYaph l< hq;af;a h' ta ms<sn|j wêlrK fiajd fldñIka
iNdfõ ;SrKh wjidkd;aul yd ;SrKd;aul jkafka h ¦
ta ;SrKhg fmr tjeks ;eke;a;l= úiska lrk ,o lsishï
l%shdjla fyda tjeks ;eke;a;l= bÈßfha mj;ajkq ,enQ kvq
lghq;a;la ta ;SrKh fya;=fldg f.k ks¾n, jkafka hehs
fkdie,lsh hq;af;a h ¦
—wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùu˜ hkafkka"
172 jeks jHjia:dj hgf;a lrkq ,nk m%ldYkfhka kshu lrkq
,nk Èkh woyia fõ¦
—foaYSh c, ;Srh˜ hkakg" Y%S ,xldfõ foaYSh uqyqÿ ;Srh yd
fM;sydisl c, ;Srh we;=<;a fõ ¦
135 - oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 22^1& jeks j.ka;sh u.ska —114 jeks jHjia:dfõ§ yer˜ hk jpk iy b,lalï fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
w¾: ksrEmKh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
201
—kS;sh˜ hkafkka" md¾,sfïka;=fõ mk;la iy wdKavql%u
jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN ùug fmr ljr wjia:djl
jqj o hïlsis jHjia:dodhlhla úiska mkjk ,o mk;la woyia
jk w;r" rdciNd wd{djla o Bg we;=<;a fõ¦
—mj;akd kS;sh˜ iy —mj;akd ,sÅ; kS;sh˜ hkafkka"
ms<sfj,ska wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
f;la n,meje;a jQ o"
wdKavql%u jHjia:dj hgf;a bÈßhg;a n,mj;ajkakd jQ o
hï lsis kS;shla iy ,sÅ; kS;shla woyia fõ ¦
—m<d;a md,k wdh;kh˜ hkafkka" uyd k.r iNdjla" k.r
iNdjla" iq¿ k.r iNdjla fyda .ï iNdjla woyia jk w;r"
ta hï iNdjla úiska l%shd;aul lrk yd bgq lrk n,;,j,g"
ld¾hj,g iy l¾;jHj,g wkqrEm jkakd jQ fyda iudk jkakd
jQ n,;," ld¾h iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu yd bgq lsÍu i|yd
hïlsis kS;shlska fyda kS;shla hgf;a fyda we;s fldg msysgqjk
,o ljr jQ fyda wêldrhla Bg we;=<;a fõ ¦
—ms<s.;a foaYmd,k mlaIh˜ hkafkka" md¾,sfïka;=j
úiska wkHdldr úêúOdk i,ikq ,enqjfyd;a ñi" 1946
,xld ^md¾,sfïka;= ue;sjrK& rdciNd wd{dj hgf;a ms<s.;a
foaYmd,k mlaIhla f,i ie,flk iEu foaYmd,k mlaIhla u
woyia fõ ¦
—m%cd wYlakq;dj˜ hk fhÿfuys wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul ùu wdrïN jk wjia:dfõ cd;sl rdcH iNdfõ 1978
wxl 7 ork úfYaI ckdêm;s fldñIka iNd mkf;a ta fhÿfï
;snQ w¾:h u we;af;a h ¦
—uy ue;sjrKh wjidk ùu˜ hkafkka" 70 jeks jHjia:dfõ
^5& jeks wkqjHjia:dj hgf;a lrkq ,nk m%ldYkfha ksYaph
fldg oelafjk Èkfha § fyda Èkj, § Pkaoh úuik ,o
ishÆu ue;sjrK fldÜGdi i|yd md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka
f;dard m;a lr .kakd ,oehs ta ta f;aÍï Ndr ks,Orhka úiska
m%ldYhg m;a lrkq ,eîu fyda m%ldYhg m;a lrk ,o m%;sM,
wkqj md¾,sfïka;=fõ uq¿ uka;%S ixLHdfjka foflka tllg
jeä ixLHdjla hïlsis ms<s.;a foaYmd,k mlaIhlg fyda
iajdëk lKavdhulg fyda wh;a uka;%Sjrhkaf.ka iukaú;
ùu hk fï folska m<uqj isÿjkafka hula o th isÿjk
fõ,dj woyia fõ ¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
202
136[—rcfha ks,Orhd˜ hkafkka wêlrK ks,Orhl= yer
ckrch hgf;a jegqma ,nk Oqrhla ork ;eke;af;la woyia
fõ' tfy;a Bg-
^w& ckdêm;sjrhd¦
^wd& w.%dud;Hjrhd¦
^we& l:dkdhljrhd¦
^wE& wud;Hjrfhla¦
^b& ksfhdacH wud;Hjrfhla¦
^B& md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhla¦
^W& wdKavql%u jHjia:d iNdfõ idudðlfhla¦
^W!& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^t& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^ta& ue;sjrK fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^T& cd;sl fmd,sia fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^´& ú.Kk fiajd fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^l& Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^.& w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsÍfï fldñIka
iNdfõ idudðlfhla¦
^p& uqo,a fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^c& iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^g& cd;sl m%iïmdok fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^v& md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd¦
^K& md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhdf.a ld¾h uKav,fha
idudðlfhla¦
^;& úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦
^o& rdcH NdId fldñIka iNdfõ idudðlfhla¦ iy
^k& ú.Kldêm;sjrhd"
we;=<;a fkdjkafka h']
—rdcH ixia:dj˜ hkafkka" iud.ï wd{dmk; hgf;a yer
fjk;a hïlsis ,sÅ; kS;shlska fyda ,sÅ; kS;shla hgf;a fyda
msysgqjk ,oaod jQ fyda msysgqjkq ,nkakd jQ o wdKavqj úiska
m%odkhla fyda Khla jYfhka ke;fyd;a fjk;a wdldrhlska
136 - oykj jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 47 jeks j.ka;sh u.ska —rcfha ks,Orhd˜ hk w¾: ksrEmkh fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
203
uq¿ wruqo, fyda uq¿ m%d.aOkh ke;fyd;a wruqof,ka fldgila
fyda m%d.aOkfhka fldgila fyda imhkq ,nkakd jQ o ixia:djla"
uKav,hla fyda fjk;a wdh;khla woyia fõ ¦
—,sÅ; kS;sh˜ hkafkka" hïlsis kS;shla iy wkqkS;s woyia
jk w;r" 137[m<d;a iNdjla úiska idok ,o m%{ma;s fyda ljr
jQ fyda kS;shla hgf;a] kshuhka" m%ldYk" Í;s" w;=re jHjia:d
iy ksfhda. iE§ug fyda ksl=;a lsÍug fyda n,h ke;fyd;a
wêldrh we;s hïlsis uKav,hla fyda ;eke;a;l= úiska idok
,o fyda ksl=;a lrk ,o kshuhka" m%ldYk" Í;s" w;=re jHjia:d
iy ksfhda. Bg we;=<;a fõ'
137 - oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 6 jeks j.ka;sh u.ska —ljr jQ fyda kS;shla hgf;a˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
204
XXIII jeks mßÉfþoh
mßÉýkak lsÍu
171' 1972 uehs ui 22 jk Èk iïu; fldg mkjk ,o
wdKavql%u jHjia:dj fuhska mßÉðkak lrkq ,nkafka h'
mßÉðkak lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
205
XXIV jeks mßÉfþoh
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul jk nj m%ldYkh lsÍu
172' ^1& I jeks mßÉfþofha isg XXIII jeks mßÉfþoh f;la
jQ mßÉfþoj, úêúOdk ckdêm;sjrhd úiska m%ldYkhla u.ska
kshu lrk Èk isg l%shd;aul úh hq;af;a h'
^2& tfia kshu lrk ,o Èkfha § md¾,sfïka;=j /iaúh
hq;af;a h' md¾,sfïka;=j tfia /iaúh hq;af;a ljr fõ,djl
oehs ckdêm;sjrhd úiska tu m%ldYkfhys ksYaph fldg oelaúh
yelafla h'
fofjd jiai;= ldf,k
iiai iïm;a;s fyd;= p
Úf;d Nj;= f,dfld p
rdcd Nj;= Oïñfld
isoaêria;= æ
wdKavql%u jHjia:dj
l%shd;aul jk nj
m%ldYkh lsÍu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
206
* oykjjeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha wfkl=;a
wdkqIdx.sl ixfYdaOk
49' ^1& iel ÿre lsÍu i|yd my; i|yka f,i m%ldY lrkq
,efí (-
^w& fï mk; l%shd;aul jkq ,nk Èkhg fmrd;=j u jQ
Èkfha § mj;sk y;ajk md¾,sfïka;=j" th l,ska
úiqrejd yßkq ,enqjfyd;a ñi" 2016 wfm%a,a ui 21
jk Èk f;la È.gu l%shd l< hq;= w;r bkamiq
úisfrkafka h¦
^wd& 2015 wfm%a,a ui 22 jk Èkg fmr ms<sfj,ska ckdêm;s
Oqrh iy w.%dud;H Oqrh ork ;eke;a;ka tu
Èfkka miq" fuu mk; u.ska ixfYdaê; wdKavql%u
jHjia:dfõ úêúOdkj,g hg;aj tu Oqr oeßh hq;=
jkafka h¦
^we& fuu mk; l%shd;aul jkq ,nk Èkhg fmrd;=ju
jQ Èkfha §-
^i& w.%úksYaphldrjrhd ¦
^ii& fY%aIaGdêlrKfha úksYaphldrjrhka ¦
^iii& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ idudðlhka ¦
^iv& wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd ¦
^v& wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjhka ¦
^vi& kS;sm;sjrhd ¦
^vii& ú.Kldêm;sjrhd ¦
^viii& fmd,siam;sjrhd ¦
^ix& mßmd,k lghq;= ms<sn| md¾,sfïka;= flduidßia
^Tïnqâiauka& jrhd ¦
^x& md¾,sfïka;=fõ uy f,alïjrhd ¦
^xi& uydêlrKfha úksYaphldrjrhl= ¦ fyda
^xii& wêlrK ks,Orhl=" Wmf,aLk.; rcfha
ks,Orhl=" rcfha ks,Orhl= fyda fmd,sia
ks,Orhl="
wka;¾ld,Sk
úêúOdk
* - fuu fldgfia wxl 19 jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha olajd we;s wxlj,g wkqrEm fõ'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
207
jYfhka Oqr ork iEu ;eke;a;l= u ;jÿrg;a tu
Oqr orkq ,eìh hq;= w;r" 41we jHjia:dfõ 3& jk wkq
jHjia:djg hg;aj tu kshu yd fldkafoais hgf;a
tu Oqrfha n,;," ld¾h yd l¾;jH l%shd;aul lsÍu
yd bgq lsÍu lrkq ,eìh hq;= jkafka h'
^2& fuu mk; l%shd;aul jkq ,nk Èkhg fmrd;=ju jQ
Èkfha §-
^w& md¾,sfïka;= iNdfõ ¦
^wd& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ ¦
^we& cd;sl fmd,sia fldñIka iNdfõ ¦
^wE& Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdfõ ¦
^b& w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Ykh lsÍfï fldñIka
iNdfõ ¦ fyda
^B& uqo,a fldñIka iNdfõ" iNdm;sjrhd fyda idudðlhl=
fyda f,i Oqr ork iEu ;eke;a;l= fï mk;
l%shd;aul jk Èkfha isg
n,meje;afjk mßÈ Oqr oeÍu wjika l< hq;af;a h ¦
tfia jqjo" fï mk; l%shd;aul jk Èkg fmrd;=j u jQ Èkfha
§ by; i|yka hï fldñIka iNdjl iNdm;sjrhd fyda
hï idudðlhl= fyda jYfhka Oqr ork iEu ;eke;a;l=u
tlS wod< fldñIka iNd wdKavql%u jHjia:d iNdfõ VIIw
mßÉfþohg wkql+,j ia:dms; lrkq ,nk Èkh f;la ;u
wod< Oqrj, n,;, iy l¾;jH l%shd;aul lsÍu iy bgq
lsÍu È.gu lrf.k hkq ,eìh hq;af;a h ¦
^3& w& fuu mk; l%shd;aul jkq ,nk Èkhg fmrd;=ju
jQ Èkfha § ue;sjrK flduidßia Oqrh orkq ,nk
;eke;a;d tu Èkfha § Tyq fj; mjrd § ;snQ ue;sjrK
flduidßiajrhdf.a Oqrfha iy ue;sjrK fldñIka
iNdfõ n,;, yd l¾;jH" 103 jk jHjia:dj m%ldr
ue;sjrK fldñIka iNdjla ia:dmkh lrkq ,nk
f;la ;jÿrg;a l%shd;aul lsÍu yd bgqlsÍu isÿ l<
hq;= w;r ue;sjrK fldñIka iNdj tfia ia:dmkh
lrkq ,nk Èk isg iy bkamiq ta ;eke;a;d ue;sjrK
flduidßia Oqrh oeÍu wjika jkafka h ¦
^wd& 103 jk jHjia:dj hgf;a ue;sjrK fldñIka iNdj
ia:dmkh lrkq ,nk Èkhg fmrd;=ju jQ Èkfha §
ue;sjrK flduidßiajrhd úiska fyda Tyqg tfrysj
fyda mjrkq ,en" úksYaphg Ndckj mj;akd jQ ish¨
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
208
isú,a kvq" kvq yd fjk;a kvq lghq;= ue;sjrK
fldñIka iNdj ia:dmkh lrkq ,enQ Èk isg
n,meje;afjk mßÈ tlS iNdj úiska fyda Bg tfrysj
mjrkq ,enq isú,a kvq" kvq iy fjk;a kvq lghq;=
f,i i,lkq ,eìh hq;= w;r ue;sjrK fldñIka
iNdfõ kñka tajd ;jÿrg;a mj;ajdf.k hdu yd
wjika lsÍu lrkq ,eìh hq;af;a h ¦
^we& 103 jk jHjia:dj hgf;a ue;sjrK fldñIka iNdj
ia:dmkh lrkq ,nk Èkhg fmrd;=j hï ,sÅ;
kS;shla hgf;a ue;sjrK flduidßiajrhd úiska
,ndfok ,o hï ;SrKhla fyda kshuhla fyda kS;sh
ms<sn| hï Í;s kshuhla ue;sjrK fldñIka iNdj
ia:dmkh lrkq ,enQ Èk isg n,meje;afjk mßÈ tlS
iNdj úiska ,nd fok ,o ;SrKhla fyda kshuhla
fyda kS;sh ms<sn| hï Í;s kshula f,i i,lkq ,eìh
hq;af;a h ¦
^wE& mo iïnkaOfhka wkHd¾:hla wjYH jqjfyd;a ñi"
wdKavql%u jHjia:dfõ iy hï ,sÅ; kS;shl fyda
hï fldka;%d;a;=jl" .súiqul fyda fjk;a f,aLkhl
—ue;sjrK flduidßiajrhd˜ iy —ue;sjrK
flduidßia fomd¾;fïka;=j˜ hk jpk fh§ we;s
iEu ;eklu ta i|yd —ue;sjrK fldñIka iNdj˜
hk jpk wdfoaY lrkq ,eìh hq;af;a h'
^4& fuu mk; l%shd;aul jk Èkhg fmrd;=ju jQ Èkfha §
rdcH fiajd fldñIka iNdj bÈßfha mj;akd-
^w& fmd,sia ks,OdÍkaf.a m;alsÍï" Wiia lsÍï" udrelsÍï"
úkh md,kh iy fiajfhka my lsÍï iïnkaO ish¨
ldrKd¦ iy
^wd& fmd,sia ks,Orhka úiska rdcH fiajd fldñIka
iNdjg bÈßm;a lrk ,o ish¨ wNshdpkd" tu Èkfha
isg l%shd;aul jk mßÈ 155w jHjia:dj hgf;a
msysgqjk ,o cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj fj;
mjrkq ,enQ f,i i,lkq ,eìh hq;= w;r ta wkqj
cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj úiska tajd ;SrKh
lrkq ,eìh hq;af;a h'
^5& fuu mk; l%shd;aul jk Èkhg fmrd;=ju jQ Èkfha
§ rdcH fiajd fldñIka iNdj bÈßfha mj;akd Y%S ,xld rdcH
ú.Kk fiajfha idudðlhkaf.a m;alsÍï" Wiiaùï" udrelsÍï"
úkh md,kh iy fiajfhka mylsÍï ms<sn| ish¨ ldrKd
iy tu Èkfha isg l%shd;aul jk mßÈ 153w jHjia:dj hgf;a
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
209
msysgqjk ,o ú.Kk fiajd fldñIka iNdj fj; mjrkq ,enQ
f,i i,lkq ,eìh hq;= w;r ta wkqj ú.Kk fiajd fldñIka
iNdj tajd iïnkaOfhka ;SrKh lrkq ,eìh hq;af;ah'
50' ^fï mkf;a 15" 28" 29" 30 iy 31 jk j.ka;sj, úêúOdk
iy 46 jk jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:djg wod< jk ;dla
ÿrg jQ 9 jk j.ka;sfha úêúOdk yer& fï mk; l%shd;aul
jk Èkfhka wdrïNj md¾,sfïka;= uka;%Sjrhka f;dard m;a lr
.ekSu i|yd jQ B,Õ uyue;sjrKh mj;ajd wjika lrkq ,nk
Èkfhka wjika jk ld,iSudj ;=< § -
^w& ckdêm;sjrhd úiska w.%ud;Hjrhdf.a tl`.;ajh
we;sj Tyq fj; hï úIhhla fyda l¾;jHhla
mjrd.; yels w;r tjeksu tl`.;ajh we;sj Tyqf.a
Ndrfha ;nd.; hq;= wud;HdxY ;SrKh lrkq ,eìh
yelafla h'
^wd& 7 jk md¾,sfïka;=j úiqrejd yeÍug fmrd;=j u jQ
Èkfha § ls%hd l< wud;H uKav,h tys úiqrejd yeÍu
fkd;ld È.gu l%shd l< hq;= w;r uy ue;sjrKh
wjidk jQ úg tfia l%shd lsÍu k;r l< hq;af;a
h' ta wkqj w.%dud;Hjrhd o wud;H uKav,fha
wud;Hjrfhda o fjk;a wud;Hjrfhda o ksfhdacH
wud;Hjrfhda o Tjqka 46 jk jHjia:dfõ 2& jk wkq
jHjia:dfõ ^w& fþofha fyda 46 jk jHjia:dfõ ^3&
jk wkq jHjia:dfõ ^w& fyda ^wd& fþoj, úêúOdk
i,id we;s mßÈ Oqr oeÍu k;r jqjfyd;a ñi tfia uy
ue;sjrKh wjidk jk f;la È.gu l%shd lrkakd y'
51' wdKavql%u jHjia:dfõ mgyeksj l=ula i|yka jqj o
fï mk; wdrïN jk Èkfha § ckdêm;sjrhd f,i Oqr ork
;eke;a;d tfia ckdêm;s Oqrh ork ;dla l,a rdcH wdrlaIdj"
uyje,s ixj¾Okh iy mßirh hk úIh iy tajdfha l¾;jH
;ukaf.a Ndrh fj; mjrd .ekSu o tlS ld¾hh i|yd Tyq fj;
mjrd .; hq;= wud;HdxY ;SrKh lrkq ,eîu o l< yels w;r ta
wkqj tlS úIh fyda l¾;jH mjrkq ,en we;s wud;Hjrhdg hï
,sÅ; kS;shl lrkq ,nk hï i|ykla" ckdêm;sjrhdg lrkq
,nk i|ykla f,i lshjd f;areï.kq ,eìh hq;af;a h'
we;eï jHjia:d
n,d;aul Ndjhg
m;ajk Èkfha
§ wdrïNjk
ld,mßÉfþohg
wod<jk úfYaI
úêúOdk'
Oqrfha isák
ckdêm;sjrhd we;eï
úIh yd l¾;jH
Ndrj isàu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
210
m<uq jeks Wmf,aLkh
5 jeks jHjia:dj
mßmd,k Èia;%slalj, kï
1' fld<U
2' .ïmy
3' l¿;r
4' uykqjr
5' ud;f,a
6' kqjrt<sh
7' .d,a,
8' ud;r
9' yïnkaf;dg
10' hdmkh
138[11' ls,sfkdÉÑh]
12' ukakdru
13' jjqkshdj
14' uq,;sõ
15' uvl,mqj
16' wïmdr
17' ;%sl=Kdu,h
18' l=reKE.,
19' mq;a;,u
20' wkqrdOmqrh
21' fmdf<dkakrej
22' nÿ,a,
23' fudkrd.,
24' r;akmqrh
25' lE.,a,
138- y;ajeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5^wd& jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
211
fojeks Wmf,aLkh
6 jeks jHjia:dj
cd;sl fldäh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
215
y;r jeks Wmf,aLkh
32 jeks" 53 jeks" 61 jeks" 107 jeks iy 165 jeks jHjia:d
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''
''''''''''''''''''''''''''' jk uu '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' Oqrfhys ld¾h
iy l¾;jH Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha wdKavql%u jHjia:djg
iy kS;shg wkql=,j wjxlj bgq lrk njg o" Y%S ,xld ckrchg mlaImd;
jk njg o" uf.a Wmßu Yla;s m%udKfhka Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§
ckrcfha wdKavql%u jHjia:dj wdrlaId fldg wkq.ukh lrk njg o f.!rj
nyqudkfhka hqla;j m% ldY fldg m% ;s{d foñ' $ Èjqreï foñ'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
216
mia jeks Wmf,aLkh
114^6& jeks jHjia:dj
,smslrefjda
139[ksfhdacH msial,a ks,Orfhda]
NdId mßj¾;lfhda
,>q f,aLlfhda
h;=re f,aLlfhda
fmd;a n¢kafkda
139 - tfldf<diajeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska —msial,a ks,Orfhda˜ hk úIh fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
217
yh jeks Wmf,aLkh
162 ^2& jeks jHjia:dj
fld<U k.rh iy foysj,$.,alsiai ^uyd
k.r iNd iSudj&
uka;%Sjrhka 1
fld<U Èia;%slalh ^fld<U k.rh iy
foysj,$.,alsiai yer&
uka;%Sjrhka 2
l¿;r Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
uykqjr Èia;%slalh uka;%Sjrhka 2
ud;f,a Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
kqjrt<sh Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
.d,a, Èia;%slalh uka;%Sjrhka 2
ud;r Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
yïnkaf;dg Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
hdmkh Èia;%slalh uka;%Sjrhka 3
ukakdru iy jjqkshd Èia;%slal uka;%Sjrhka 1
uvl,mqj Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
;%sl=Kdu,h Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
wïmdr Èia;%slalh uka;%Sjrhka 2
l=rKE., Èia;%slalh uka;%Sjrhka 3
mq;a;,u Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
wkqrdOmqr Èia;%slalh uka;%Sjrhka 3
fmdf<dkakrej Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
nÿ,a, Èia;%slalh uka;%Sjrhka 3
fudkrd., Èia;%slalh uka;%Sjrhka 1
lE.,a, Èia;%slalh uka;%Sjrhka 2
r;akmqr Èia;%slalh uka;%Sjrhka 2
—Èia;%slalh˜ hkafkka" ^392 jeks wêldrh jQ& mßmd,k Èia;%slal mk;
hgf;a msysgqjkq ,en 1977 cQ,s ui 21 jeks Èk ta hgf;a ksYaÑ;j ;snQ iSud we;s
mßmd,k Èia;%slal woyia fõ'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
218
140 y;a jeks Wmf,aLkh
157 w ^7& jeks jHjia:dj iy 161 ^wE& ^iii& jeks jHjia:dj
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''' jk uu" Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj wdrlaId fldg wkq.ukh lrk njg o"
Y%S ,xldfõ foaYh ;=< fjk u rchla msysgqùug" fl<ska u fyda
wkHdldrhlska" Y%S ,xldj ;=< § fyda bka msg; § wdOdr §u"
wkqn, §u" wkq.%yh oelaùu" uqo,a fhoùu" ffO¾h §u fyda
foaYkd lsÍu fkdlrk njg o" f.!rj nyqudkfhka hqla;j
m%ldY fldg m%;s{d foñ'$ Èjqreï foñ'
140 - yh jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 5 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
219
141 wg jeks Wmf,aLkh
154w jHjia:dj
m<d;a
niakdysr m<d;
jhU m<d;
W!j m<d;
inr.uqj m<d;
uOHu m<d;
kef.kysr m<d;
ol=Kq m<d;
W;=re ueo m<d;
W;=re m<d;
141- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
220
142 kj jeks Wmf,aLkh
I jeks ,ehsia;=j
^m<d;a iNd ,ehsia;=j&
1' fmd,Sish iy uyck iduh -
cd;sl wdrlaIdj iy cd;sl iqrlaIs;Ndjh o" hï ikakoaO
yuqod fyda isú,a n,hg iydh msKsi Y%S' ,xldfõ wdKavqfõ
md,kh hgf;a jQ fjk;a hï yuqod fhdod .ekSu o neyer fldg
iy fld<U k.rh" fldaÜfÜ Y%S chj¾Okmqr iy .eiÜ m;%fha
m< lrk kshuhla u.ska ckdêm;sjrhd úiska iSudjka ksYaph
fldg kshu lrkq ,nk ta k.rj, ;odikak m%foaYhka w;ayer"
m<uqjk mßYsIagfha olajd we;s m%udKhg m<d; we;=<; uyck
iduh meje;aùu iy fmd,sia n,;, l%shd;aul lsÍu'
2' ie,iqï -
m<d;aj,g wod< wd¾Ól ie,iqï l%shd;aul lsÍu'
3' wOHdmkh iy wOHdmk fiajd -
III jk mßYsIagfha olajd we;s m%udKhg" wOHdmkh
4' m<d;a md,kh -
4(1 m<d;a md,k wdh;kj, ixhq;sh" iajrEmh
iy jHqyh kS;sfhka kshu l< hq;= h hk
jH;sf¾lhg hg;a j" m<d;a md,k iy .%du
mßmd,k ld¾hh i|yd uy k.r iNd" k.r
iNd iy m%dfoaYSh iNd jeks m<d;a md,k
wdh;k¦
4(2 kS;sfhka msysgqjkq ,nk m<d;a md,k wdh;k
^úiqrejd yeÍug fya;= ms<sn|j hï w¾O
wêlrKuh úNd.j,g iy ta iïnkaOfhka jQ
kS;suh m%;sl¾uj,g iy kS;sfhka úêúOdk
i,iajkq ,eìh yels jk mßÈ ú.Kkhg wod<
úêúOdkj,g hg;a j& úiqrejd yeÍfï n,h
o we;=¿ jk mßÈ ta m<d;a md,k wdh;kj,
mßmd,kh wëlaIKh lsÍu¦
4(3 mj;akd kS;sh hgf;a m<d;a md,k wdh;kj,g
mejÍ we;s n,;, ta wdh;kj,g ;sfnkafka
h' uy k.r iNd wd{dmk; iy k.r iNd
wd{dmk; hgf;a uy k.r iNdj,g iy k.r
iNdj,g mejÍ we;s n,;, ta wdh;kj,g
142- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
221
;sfnkafka h' mj;akd kS;sh hgf;a m%dfoaYSh
iNdj,g mejÍ we;s n,;, m%dfoaYSh iNdj,g
;sfnkafka h' m<d;a iNdjla úiska m<d;a md,k
wdh;k fj; w;sf¾l n,;, mjrd §u l<
yelafla h' tfy;a tlS iNdj, n,;, wysñ
lsÍu m<d;a iNdjla úiska l< fkdyelafla h¦
4(4 mj;akd kS;sh hgf;a .%dfudaoh uKav, fj;
mejÍ we;s n,;, .%dfudaoh uKav,j,g
;sfnkafka h' m<d;a iNdjla úiska .%dfudaoh
uKav,j,g w;sf¾l n,;, mjrd §u l<
yels h'
5' m<d;aj, ksjdi iy bÈlsÍï -
5(1 wdOdr fokq ,nk w;alï ksjdi jHdmD;s" ksjdi
Kh iy f.dvke.s,s WmlrK iemhSu we;=¿j
^cd;sl ksjdi ixj¾Ok wêldßfha jHdmD;s
fkdjk& m<d;ano ksjdi ixj¾Ok jevigyka
iy jHd;s l%shd;aul lsÍu" iïnkaëlrKh"
wëlaIKh iy miq úmrï lsÍu¦
5(2 l=,S ksjeishka wdrlaId lsÍfï mk; iy f.j,a
l=,S mk;" m<d;la we;=<; l%shd;aul lsÍu¦
5(3 fï ,ehsia;=fõ olajd we;s úIhhka yd iïnkaO
bÈlsÍï lghq;='
6' ^w& cd;sl uydud¾.¦
^wd& cd;sl uydud¾.j, we;s md,ï iy f;dgqm<j,a yer"
m<d; we;=<; we;s mdrj,a" md,ï iy f;dgqm<j,a'
7' iudcfiajd iy mqkre;a:dmkh -
7(1 mßjdi yd <udrlaIl fiajd¦
7(2 wkd: ;eke;a;ka iy mjq,a mqkre;a:dmkh ¦
7(3 ldhsl" udkisl iy idudðl jYfhka wdndê;
;eke;a;ka mqkre;a:dmkh lsÍu iy Tjqkaf.a
Y=NidOkh¦
7(4 wn, iy fiajd kshqla;shl fhÈh fkdyels
;eke;a;kag iyk ie,iSu'
8' m<d; we;=<; fudag¾ jdyk u.ska mdrj,a Tiafia u.Ska
f.k hdfï fiajd iy NdKav f.k hdu úêu;a lsÍu iy m<d;a
w;r ud¾. Tiafia m%jdyk fiajd ie,iSu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
222
9' lDIsl¾uh iy f.dúck fiajd -
9(1 m<d;ano ld¾hh i|yd lDIsld¾ñl jHdmD;sh"
m%j¾Okh iy wOHdmkh o ^wka;¾ m<d;a
jdßud¾. iy bvïj, mÈxÑ lsÍfï fhdackd
l%u" rcfha bvï iy jeú,s lDIsl¾uh yer&
lDIsld¾ñl fiajd o we;=¿j" lDIsl¾uh¦
9(2 iq¿ jdßud¾. jev lghq;= mqkre;a:dmkh iy
kv;a;= lsÍu¦
9(3 cd;sl lDIsld¾ñl m¾fhaIK wdh;k f,i
kdfudaÈIaG wdh;k yer lDIsld¾ñl m¾fhaIK'
10' .%du ixj¾Okh
11' fi!LHh -
11(1 ^YslaIK frday,a iy úfYaI ld¾hh i|yd
msysgqjkq ,nk frday,a yer& uyck frday,a"
.%dóh frday,a" ud;D ksjdi iy fnfy;a Yd,d
msysgqjd mj;ajdf.k hdu¦
11(2 uyck fi!LH fiajd" fi!LH wOHdmkh"
fmdaIKh" mjq,a fi!LH h" ud;D odrl rlaIKh"
wdydr iy wdydr fi!LHdyrlaIKh" mdßißl
fi!LHh¦
11(3 m<d; i|yd fi!LH j¾Ok ie,iqu iy jd¾Isl
fi!LH ie,iqï ms<sfh< fldg l%shd;aul lsÍu
¦
11(4 T!IO ,nd §u yer m<d; we;=<; by; 1 ys
i|yka ishÆ wdh;k i|yd myiqlï ie,iSu¦
11(5 by; 1 ys i|yka wdh;kj,g wkqhqla;
msßiaj,g Y%S ,xldj we;=<; mYapd;a Wmdê
wOHdmkh i|yd YsIH;aj m%odkh lsÍu'
12' foaYSh ffjoH lghq;= - wdhq¾fõo" isoaO iy hqkdks -
12(1 wdhq¾fõo fnfy;a Yd,d iy frday,a msysgqùu"
tjeks fnfy;a Yd,dj,g yd frday,aj,g wdOdr
uqo,a¦
12(2 T!IO WoHdk msysgqjd mj;ajdf.k hdu'
13' 13'1 m<d;a md,k wdh;k úiska mj;ajdf.k hkq
,nk ;dkdhï¦ iy
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
223
13(2 fï ,ehsia;=fjys hï wdKavqfõ fomd¾;fïka;=j,
l¾;õha úfYaIfhka i|yka fldg we;af;a o ta
fomd¾;fïka;= úiska oekg md,kh lrkq ,nk
ixpdrl nx.,d'
14' nvq Wlia .kakka -
nexl= úiska lrf.k hkq ,nk nvq Wlia .ekSfï jHdmdr
yer" nvq Wlia .kakka'
15' fjf<| fmd<j,a" fmd<j,a
16' m<d;a we;=<; wdydr iemhSu iy fnod yeÍu
17' iuqmldr -
17(1 iuqmldr jHdmdr iy m<d; we;=<; iuqmldr
iñ;s ixúOdkh" ,shdmÈxÑh" wëlaIKh yd
ú.Kkh¦
17(2 iuqmldr wOHdmkh iy m%pdrl lghq;= o
we;=¿j" m<d; we;=<; iuqmldr ixj¾Okh¦
17(3 m<d;ano iuqmldr fiajd kshqla;hkaf.a
fldñIka iNdj¦
17(4 m<d; we;=<; iuqmldr iñ;sj, fiajd
kshqla;hka fiajfhys kshqla; lsÍu" Tjqka Wiia
lsÍu" úY%du .ekaùu iy ta fiajd kshqla;hka yd
iïnkaO fjk;a ldrKd'
18' bvï -
bvï" tkï ^II& jeks mßYsIagfhys olajd we;s m%udKhg bvï
flfrys fyda bvï úIhfhys we;s whs;sjdislï" bvï N=la;sh"
bvï úlsKSu yd wkai;= lsÍu" bvï mßyrKh" bvïj, mÈxÑ
lrùu iy bvï jeä ÈhqKq lsÍu'
19' jdßud¾. -
m<d;a tllg jeä .Kkla yryd .,d hk .x.d yd iïnkaO
jdßud¾. fhdackd l%u fyda wka;¾ m<d;a jdßud¾. iy bvï
ixj¾Ok fhdackd l%u yer ishÆ jdßud¾. jev yd iïnkaO
l%uiïmdokh" tajd ie,iqï lsÍu" l%shd;aul lsÍu" wëlaIKh
iy kv;a;= lsÍu'
20' i;aj md,kh -
m<d; we;=<; mY= iïm;a ixrlaIKh lsÍu" /l .ekSu iy
jeä ÈhqKq lsÍu yd i;aj frda. je<elaùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
224
21' ixj¾Okh iy l%u iïmdokh yd iïnkaO cd;sl
m%;sm;a;sh ms<sfh< lsÍug iy l%shd;aul lsÍug hg;aj"
lDIsld¾ñl" ld¾ñl" jdKsc yd fjf<| jHjidh iy fjk;a
wdodhï WmÈk jHdmD;s" tjeks jHjidh yd jHdjmD;s lrf.k
hdug wdKavqjg iy rdcH ixia:dj,g we;s n,hg ydkshla
fkdue;sj" m<d; we;=<; m%j¾Okh lsÍug msysgq ùug yd tajdfha
ksr; ùug we;s n,h ^m<d; we;=<; úoHd;aul yd ld¾ñl
m¾fhaIK lghq;= m%j¾Okh lsÍu iy m<d; i|yd ld¾ñl
ixj¾Ok ie,iqï ilia lsÍu" ta ms<sn| iïnkaëlrKh iy tajd
l%shd;aul lsÍu o fuhg we;=<;a fõ'&
22' pß;fYdaOkd.dr" fndaiag,a wdh;k iy ta iudk
iajNdjfha fjk;a wdh;k yd tajdfha r|jdf.k isák
;eke;a;ka" tjeks wdh;k m%fhdackhg .ekSu iïnkaOfhka
fjk;a m<d;a iu. jevms<sfj<'
23' u;aîu ika;lfha ;nd .ekSu" m%jdykh lsÍu" ñ, §
.ekSu yd úlsKSu'
24' md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;shla u.ska fyda
kS;shla hgf;a fyda cd;sl wkqiaurK iqidk N+ñ f,i m%ldYhg
m;a lrk ,o tajd yer" N+uodk iy N+uodk ìï" wdodyk iy
wdodyk ìï'
25(1 m<d;a iNdjla úiska md,kh lrk iy uqo,a imhk
mqia;ld," fl!;=ld.dr iy fjk;a ta yd iudk wdh;k ¦
25(2 cd;sl jeo.;alulska hq;= hehs md¾,sfïka;=j úiska
mkjk ,o kS;shla u.ska fyda kS;shla hgf;a fyda m%ldYhg
m;a lrk ,o tajd yer fm!rdKsl iy ft;sydisl iaudrl iy
jd¾;d'
26' md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla u.ska fyda
ta hgf;a fyda wjir § we;s m%udKhg m<d; we;=<; m;,a yd
Lksc ixj¾Ok úêu;a lsÍu'
27' fjf<| ixia:d" nexl=" rlaIK iy uq,H ixia:d yer
m<d;g iSud jQ wruqKq we;s ixia:d ixia:d.; lsÍu" úêu;a lsÍu
iy wêlrKh úiska .Kka fírd jid oeóu'
28' ixia:d.; lrkq fkd,enQ fjf<|" idys;H" úoHd" wd.ñl
iy fjk;a iñ;s yd ix.ï úêu;a lsÍu'
29' 29(1 m%o¾Ykh yd m%uisoaO rÕ oelaùu i|yd iskud
Ñ;%mg wkqu; lsÍu yer" /Õ=ïy,a iy rÕ
oelaùu" ix.S;h" iskudy,a" m%ix. iy úfkdao
lghq;= ¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
225
29(2 l%Svd Èß.ekaùu iy jeä ÈhqKq lsÍu ^cd;sl
l%svd ix.ï yer&'
30' n,m;%r .dia;= iy nÿ kshu lsÍu yer TÜgq we,a,Su iy
iQÿ l%svd'
31' m<d;a Kh'
32' fï ,ehsia;=fjys i|yka ldrKd w;=ßka ljr fyda
ldrKhla iïnkaOfhka m{ma;sj,g úreoaOj isÿ lrkq ,nk
jerÈ'
33' hï wêlrKhl § .kq ,nk .dia;= yer" fï ,ehsia;=fjys
i|yka ljr fyda ldrKhla yd iïnkaO .dia;='
34' ^cd;sl úÿ,sn, moaO;sh fmdaIKh lsÍu i|yd W;amdokh
lrkq ,nk c, úÿ,s n,h yd n,h yer& úÿ,sn, Yla;s W;amdokh
lsÍu iy maßj¾Okh lsÍu i|yd m<d; we;=<; jev ìï iy
myiqlï ixj¾Okh lsÍu" ixrlaIK lsÍu iy md,kh lsÍu'
35' md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla u.ska fyda
kS;shla hgf;a fyda wjir § we;s m%xudKhg" uqo,a Khg .ekSu'
36' 36(1 md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;sfhka kshñ;
hï iSud we;=<; iy hï ksoyia lsÍïj,g
hg;aj" f;d. iy is,a,r úlsKSu iïnkaOfhka
msßjegqï nÿ ¦
36(2 cd;sl f,d;/hs iy Y%S ,xld wdKavqj úiska
ixúOdkh lrk ,o f,d;/hs fkdjk
f,d;/hs iy ;E.s ;r. nÿ iy TÜgq nÿ ¦
36(3 n,m;% nÿ" wrlal=" rd f¾kao" ue§ï n,m;%
.dia;=" iy u;ameka n,m;% .dia;= ¦
36(4 md¾,sfïka;=j úiska mkj, ,o kS;s u.ska kshu
lrkq ,eìh yels hï iSud we;=<; iy hï
ksoyia lsÍïj,g hg;aj fudag¾ jdyk n,m;%
.dia;=¦
36(5 T!IO iy fjk;a ridhksl øjH iïnkaOfhka
fjf<| n,m;% nÿ¦
36(6 bvï iy fudag¾ r: jeks foam< mejÍu
iïnkaOfhka uqoaor .dia;= ¦
36(7 f¾kao .dia;= tl;= lsÍu¦
36(8 wêlrK úiska mkjkq ,nk ov ¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
226
36(9 ffjoH wd{dmk; hgf;a wh lrkq ,nk
.dia;=¦
36(10 fudag¾ jdyk .ukd.uk mk; hgf;a whlrkq
,nk .dia;=¦
36(11 fuu ,ehsia;=fõ i|yka hï lreKla
iïnkaOfhka fomd¾;fïka;= .dia;=¦
36(12 jk i;aj iy jDlaI,;d wdrlaId wd{dmk;
hgf;a .dia;= ¦
36(13 bvï ixj¾Ok wd{dmk; iy rcfha bvï
wd{dmk; hgf;a wkai;= lrk ,o bvï
iïnkaOfhka .dia;= ¦
36(14 wêlrKfha § bÈßm;a flfrk f,aLk
iïnkaOfhka uqoaor .dia;= o we;=¿ wêlrK
.dia;= ¦
36(15 mä iy ññ wd{dmk; hgf;a kshñ; .dia;= ¦
36(16 wdodhï ;lafiarej iy tl;= lsÍu we;=¿ bvï
wdodhu iy wdodhï ld¾hh i|yd bvï jd¾;d
iólaIKh iy mj;ajdf.k hdu ¦
36(17 md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;s u.ska
wjir fok ,o m%dudKhg rcfha foam< o we;=¿
bvï iy f.dvke.s,s iïnkaOfhka nÿ ¦
36(18 md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;s u.ska
kshñ; hï iSud we;=<; iy hï ksoyia lsÍïj,g
hg;aj" Lksc whs;sjdislï iïnkaOfhka nÿ ¦
36(19 u;aøjH ika;lh" m%jdykh" ñ,g .ekSu iy
úlsKSu iïnkaOfhka n,m;% .dia;= ¦
36(20 md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla
u.ska fyda hgf;a wjir fok ,o m%udKhg
m<d;aj, ld¾h i|yd wdodhï ,nd.kq msKsi
m<d; we;=<; fjk;a whnÿ .ekSu'
37' md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla u.ska fyda
kS;shla hgf;a wjir § we;s m%udKhg" m<d; we;=<; mßirh
wdrlaId lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
227
mßYsIagh I
kS;sh yd h:d meje;au
1' úuOH.; lrkq ,nk úIhh my; oelafjk wdldrhg
úia;r l< hq;=h (-
fï Wmf,aLkfhys olajd we;s mßÈ m<d; we;=<; uyck
iduh iy fmd,sia n,;, l%shd;aul lsÍu ¦ tfy;a my; oelafjk
úIhhka we;=<;a fkdúh hq;= h(-
^w& cd;sl wdrlaIdj ¦
^wd& cd;sl iqrlaIs;Ndjh ¦ iy
^we& hï ikakoaO yuqod fyda isú,a n,;,j,g iydh
msKsi Y%S ,xld wdKavqfõ md,kh hgf;a we;s fjk;a
hï yuqod fhdod .ekSu'
2' fmd,siam;sjrhd" Y%S ,xld fmd,sia yuqodfõ m%Odkshd úh
hq;= h' Y%S ,xld fmd,sia yuqodj my; oelafjk wxYj,g fnÈh
hq;= h (-
^w& cd;sl wxYh ^úfYaI tall o we;=¿j& ¦ iy
^wd& tla tla m<d; i|yd m<d;ano wxYhla'
2(1 cd;sl wxYh" fmd,siam;sjrhd" ksfhdacH
fmd,siam;sjrhka" fcHIaG fmd,sia wêldßjrhka"
iyldr fmd,sia wêldßjrhka iy cd;sl uÜgfuka
n|jd .kq ,nk fjk;a ks, ork ;eke;a;kaf.ka
iukaú; úh hq;= h'
2(2 cd;sl wxYfhka oaù;Shkh lrk ,o ksfhdacH
fmd,siam;sjrhdf.ka fyda fcHIaG fmd,sia
wêldßjrhkaf.ka" fmd,sia wêldßjrhkaf.ka
yd iyldr fmd,sia wêldßjrhka f.ka o" m<d;a
uÜgñka n|jd .kakd ,o m<d;ano iyldr fmd,sia
wêldßjrhka" m%Odk mÍlaIljrhka" mÍlaIljrhka"
Wm mÍlaIljrhka" ierhka iy fldia;dm,ajrhka
hk ;eke;a;kaf.ka o m<d;ano wxYh iukaú; úh
hq;= h' m<d;ano wxYfha idudðlfhda cd;sl wxYhg
Wiia lrkq ,eîug iqÿiafida fj;s'
3' 143[cd;sl fmd,sia wxYhg n|jd .ekSï iy m<d;a
wxYj, fmd,sia ks,Orhka cd;sl wxYhg Wiia lsÍu" cd;sl
fmd,sia fldñIka iNdj úiska l< hq;af;a h']
143- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,ÿj" oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 23^1& jeks j.ka;sh u.ska uq,a 3 jeks úIhdxlh fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
228
3(1 hï m<d;ano wxYhl fiajh lrk hï fmd,sia
ks,Orhl= cd;sl wxYhg Wiia lsÍug m<uqj" cd;sl
fmd,sia fldñIka iNdj úiska wod< m<d;ano fmd,sia
fldñIka iNdfjka ta ks,Orhd ms<sn|j ryiH
jd¾;djla le|úh hq;= w;r" ta ks,Orhd Wiia l<
hq;= o" fkdhq;= o hk j. ksYaph lsÍfï § ta jd¾;dfõ
i|yka ldrKd ie,ls,a,g .kq ,eìh hq;= h'
3(2 fuys my; 4(1 jk fþohg hg;aj" fmd,siam;sjrhd
yer" cd;sl wxYfha idudðlhka Wiia lsÍu" udre
lsÍu yd Tjqkaf.a úkh md,kh iïnkaOfhka o
fldñIka iNdj j.lsj hq;= h'
3(3 m<d;ano wxYj,g oaú;Shkh lrkq ,enQ o" ;ukag
úreoaOj m<d;ano fmd,sia fldñIka iNdj úiska
úkh l%shd ud¾. f.k we;a;d jQ o" ks,Orhka úiska
bÈßm;a lrkq ,nk wNshdpk fldñIka iNdj úiska
úNd. lr ksYaph lrkq ,eìh hq;= h'
3(4 fldñIka iNdj úiska" ishÆu wxYj, fmd,sia
ks,Orhka n|jd .ekSu iy Wiia lsÍu i|yd jQ m%ñ;s
kshu l< hq;= w;r" ta m%ñ;s ish¨u m<d;ano wxY
i|yd taldldr jQ m%ñ;s úh hq;= h'
4' tla tla m<d;ano wxYhg n|jd .ekSu my; i|yka
;eke;a;kaf.ka iukaú; m<d;ano fmd,sia fldñIka iNdjla
úiska l< hq;= h (-
^w& m<df;a ksfhdacH fmd,siam;sjrhd ¦
^wd& ckdêm;sjrhd úuid rdcH fiajd fldñIka iNdj
úiska kï lrk ,o ;eke;af;la ¦ iy
^we& m<df;a m%Odk wud;Hjrhdf.a kdñlfhla'
4(1 m<d;ano fmd,sia fldñIka iNdj" m<d;ano wxYfha
ks,OdÍkaf.a udre lsÍï" Wiia lsÍï iy Tjqkaf.a
úkh md,kh iïnkaOfhka o" m<d;ano wxYhg
oaú;Shkh lrk ,o cd;sl wxYfha ks,Orhka"
fcHIaG fmd,sia wêldßjrhdf.a ;k;=r f;la Wiia
lsÍu iïnkaOfhka o" ksfhdacH fmd,siam;sjrhd yer
m<d;ano wxYhg oaú;Shkh lrk ,o ks,Orhka udre
lsÍu yd Tjqkaf.a úkh md,kh iïnkaOfhka o
j.lsj hq;= h(
tfia jqj o" hï m<d;ano wxYhlg oaú;Shkh lrkq
,enQ o" m<d;ano fmd,sia fldñIka iNdjla úiska
;ukag úreoaOj úkhdkql+, l%shd ud¾.hla .kq ,en
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
229
we;a;d jQ o" cd;sl wxYfha hï ks,Orhl=g" cd;sl
fmd,sia fldñIka iNdj fj; wNshdpkh lsÍfï
whs;sjdislï we;s w;r" wNshdpkh iïnkaOfhka ta
fldñIka iNdfõ ;SrKh wjidkd;aul úh hq;= h'
5' cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj úiska fyda m<d;ano
fldñIka iNdjla úiska fyda iajlSh n,;, w;=ßka kshu lrkq
,eìh yels hï n,;," kshu lrkq ,eìh yels hï fjk;a
;eke;a;l=g fyda wêldßhlg mejÍug cd;sl fmd,sia fldñIka
iNdjg fyda m<d;ano fldñIka iNdjg fyda ysñlï ;sìh hq;= h'
6' tla tla m<d;a i|yd ta ta m<df;a m%Odk wud;Hjrhdf.a
tlÕ;djh we;sj fmd,siam;sjrhd úiska ksfhdacH
fmd,siam;sjrhl= m;a l< hq;= h' fmd,siam;sjrhd yd m%Odk
wud;Hjrhd w;r tlÕ;djla fkdue;s wjia:djl ta ldrKh 144[cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj fj; fhduq lrkq ,eìh
hq;= w;r] m%Odk wud;Hjrhdf.ka ksis úuiSï lsÍfuka miqj
ckdêm;sjrhd úiska ta m;aùu lrkq ,eìh hq;= h'
7' cd;sl wxYfha ishÆu ks,j, fmd,sia ks,Odß fiajl
ixLHdj Y%S ,xldfõ wdKavqj úiska kshu l< hq;= h' tla tla
m<d;ano wxYfha ks,Orhkaf.a iy fjk;a ks,j, fiajl ixLHdj-
^w& m<df;a j¾. m%udKh ¦
^wd& m<df;a ck.ykh ¦ iy
^we& tlÕjkq ,nk fyda kshu lrkq ,eìh yels fjk;a hï
Wmudk flfrys ie,ls,su;aj m<d;ano mßmd,kh
úiska 145[cd;sl fmd,sia fldñIka iNdfõ wkqu;h
we;sj] kshu lrkq ,eìh hq;= h'
fï uQ,O¾u ishÆu m<d;ano wxY flfrys taldldÍ f,i
wod< úh hq;= h'
7(1 ck.ykh" j¾. m%udKh" fmd,sia ia:dk ixLHdj
hkdÈh iy fjk;a wod< lreKq flfrys
ie,ls,su;a j ks¾Kh lrkq ,nk m%;sm;a;s u;"
m<d;ano wxYj, fiajl ixLHdj ksYaph l< hq;= h'
fï m%;sm;a;s ish¨ u m<d;ano wxY flfrys fjkila
fkdue;sj wod< úh hq;= h'
7(2 cd;sl iy m<d;ano wxYj, úúO ks,j, ks,Odßka
N=la;s ú¢k jegqma mßudK iy Oqrhg wod< w;sf¾l
144- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,ÿj" oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 23^2& jeks j.ka;sh u.ska —ckdêm;sjrhd fj; fhduqlrkq ,eìh hq;= w;r˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
145- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,ÿj" oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 23^3& jeks j.ka;sh u.ska —ckdêm;sjrhdf.a wkqu;h we;sj˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
230
,dN" m<d;aj, m%Odk wud;Hjrhka úuid Y%S ,xldfõ
wdKavqj úiska ksYaph lrkq ,eìh hq;= h' m<d;ano
wxYj, idudðlhka úiska N=la;s ú¢kq ,nk jegqma
mßudK iy Oqrhg wod< w;sf¾l ,dN ish¨u
m<d;ano wxY flfrys taldldr f,i wod< úh hq;= h'
8' cd;sl wxYh i|yd jQ .sks wú" fjä øjH iy wksl=;a
WmlrKj, iajNdjh" j¾.h iy m%udKh cd;sl fmd,sia
fldñIka iNdj úiska ksYaph lrkq ,eìh hq;= h' ishÆu m<d;ano
wxY i|yd jQ .sks wú yd fjä øjH iy wksl=;a WmlrKj,
iajNdjh" j¾.h yd m%udKh m<d;ano fmd,sia fldñIka iNdj
úiska úuid cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj úiska ksYaph lrkq
,eìh hq;= w;r" ishÆu m<d;ano wxY i|yd taldldr m%ñ;s yd
m%;sm;a;s wod< úh hq;= h'
9' cd;sl wxYhg n|jd .ekSu fmd,sia fldia;dm,a" Wm
fmd,sia mÍlaIl iy iyldr fmd,sia wêldß ks, i|yd úh
hq;= h' m<d;ano wxYhg n|jd .ekSu fmd,sia fldia;dm,a"
Wm fmd,sia mÍlaIl iy ^by; 2'2 fþofha i|yka ks,h jk&
m<d;ano iyldr fmd,sia wêldÍ ks, i|yd úh hq;= h'
9(1 cd;sl wxYhg n|jd .ekSu" cd;sl fmd,sia fldñIka
iNdj úiska o" m<d;ano wxYhg n|jd .ekSu m<d;ano
fmd,sia fldñIka iNdj úiska o" ;;ald¾hh i|yd
kshñ; n|jd .ekSfï m%ñ;s yd Wmudk flfrys
ie,ls,su;aj l< hq;= h' tfia jqj o" n|jd .;a
;eke;a;l= m;a lrkq ,eîfï § Tyq fiajh lsÍug
leu;s wxYh ms<sn| ukdmh oelaúh hq;= w;r" yels
kï Tyq fiajh lsÍug leu;s wxYhg" ta wxYfha
leue;a; we;sj m;a lrkq ,eìh hq;= h'
9(2 Y%S ,xld fmd,sia yuqodfõ ishÆ wxYj,g n|jd .kq
,nk ;eke;a;ka yd tajdfha idudðlhska mqyqKq lsÍu
iïnkaOfhka Y%S ,xldfõ wdKavqj j.lsj hq;= h'
146[wjYH hhs cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj i,lkq ,nk
wjia:djl" hï m<d;ano wxYhl idudðlhka i|yd ffjl,ams;
mqyqKqjla iemhSu msKsi cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj úiska
úêúOdk i,iajkq ,eìh yelafla h'] 10' cd;sl wxYfha iy m<d;ano wxYj, idudðlhka tlu
ks, we÷ï iy ks, ,dxPkh me<¢h hq;= h' tfia jqj o" tla
tla wxYfha idudðlhkaf.a ks, we÷ïj, Tyq wh;a jk wxYh
fmkakqï lrk úfYaI Wrysia ,l=Kla úh hq;= h'
146- oy;=ka jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 7 jeks j.ka;sh u.ska we;=<;a lrk ,ÿj" oyy;a jeks wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkfha 23^4& jeks j.ka;sh u.ska —wjYH hhs ckdêm;sjrhd i,lk wjia:djl" hï m<d;ano wxYhl idudðlhka i|yd ffjl,ams; mqyqKqjla iemhSu msKsi ckdêm;sjrhd úiska úêúOdk fhdokq ,eìh yelaflah˜ hk jpk fjkqjg wdfoaY lrk ,§'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
231
10(1 tla tla m<d; i|yd m<d;ano wxYfha idudðlhka
f.ka iy Bg oaú;Shkh lrk ,o ks,Orhkaf.ka
iukaú; ks, we÷ï iys; tla fmd,sia yuqodjla úh
hq;= h' cd;sl wxYfha idudðlhka idudkHfhka"
idudkH we÷ñka ieriS isáh hq;= h' tfia jqj o" 12(2"
12(3 iy 12(4 jk fþoj, olajd we;s uyck iduh
mj;ajdf.k hdu fyda kej; we;s lsÍu yd iïnkaO
hï ld¾h bgq lrk úg Tjqkag ks, we÷ïj,ska ieriS
isáh yels h' ;j o" fmd,siam;sjrhd yd kshu lrkq
,eìh yels fjk;a hï ks,Orhka idudkHfhka ks,
we÷ïj,ska ieriS isáh hq;= h'
11' hï m<d;l cd;sl wxYfha tallj, iy m<d;ano wxYj,
fiajh lrk ishÆu fmd,sia ks,Orhka ta m<df;a ksfhdacH
fmd,siam;sjrhdf.a úOdkh yd md,kh hgf;a lghq;= l< hq;= h'
11(1 m<df;a uyck iduh mj;ajdf.k hdu iïnkaOfhka
iy fï Wmf,aLkfha olajd we;s mßÈ m<df;a
fmd,sia n,;, l%shd;aul lsÍu iïnkaOfhka
m<df;a ksfhdacH fmd,siam;sjrhd tu m<df;a m%Odk
wud;Hjrhdg j.lsj hq;= w;r" Tyqf.a md,kh
hgf;a isáh hq;= h'
11(2 by; 11(1 fþofha úêúOdk my; oelafjk iSud
lsÍïj,g hg;a úh hq;= h (-
^w& m<df;a yÈis ;;a;ajhla m%ldYhg m;a lrkq
,enQ úg" m<d; we;=<; uyck iduh iïnkaOj
m%Odk wud;Hjrhdf.a iy m<d;ano mßmd,kfha
n,;, iy j.lSï w;=ßka ckdêm;sjrhd
úiska ksfhda. u.ska i,iajk úêúOdkj,
kshu lrkq ,eìh yels hï n,;, iy j.lSï
ckdêm;sjrhd úiska ;ud fj; mjrd .kq ,eìh
yels h ¦
^wd& nrm;, wNHka;r le<öï ksid m<d;l
wdrlaIdjg fyda uyck iduhg ;¾ckhla
t,a, ù we;s nj ckdêm;sjrhdf.a u;h jk
wjia:djl" Tyq úiska yÈis ;;a;ajhla m%ldYhg
m;a fkdlr" tfy;a ta m<df;a m%Odk wud;Hjrhd
úuiSfuka iy uyck wdrlaIl wd{dmkf;a
úêúOdkj,g hg;aj" kshuhla u.ska" uyck
iduh kej; we;s lsÍfï ld¾hh i|yd cd;sl
wxYfha hï tallhla isú,a n,;,j,g wdOdr
msKsi fhdod .kq ,eìh yels h(
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
232
tfia jqj o" uyck iduh kej; msysgqjd we;s
njg ckdêm;sjrhd iEySulg m;a jQ jydu
ke;fyd;a kshufha Èkfha isg Èk ;syla bl=;a
jQ úg hk fï wjia:d folska l,ska t<fUk
wjia:dfõ §" ta iEu kshuhla u n,d;aul ùu
k;r úh hq;= h'
12(1 m<d; we;=<; uyck iduh wdrlaId lsÍu iy
^Wmf,aLkfha ksYaÑ;j olajd we;s jerÈ yer& ishÆ
jerÈ je<elaùu" wkdjrKh lr .ekSu yd ta ms<sn|j
úu¾Ykh lsÍu iïnkaOfhka o" wmrdO kvq úOdk
ix.%yh mk; m%ldr kS;sm;sjrhdf.a n,;,j,g
hg;aj" ta jerÈ ms<sn|j wod< wêlrKj, kvq
mejÍu iïnkaOfhka o m<d;ano wxYh j.lsj hq;= h'
Wmf,aLkfhys ksYaÑ;j olajd we;s ishÆ jerÈ
je<elaùu" wkdjrKh lr .ekSu iy ta ms<sn|j
úu¾Ykh lsÍu iïnkaOfhka o" wmrdO kvq úOdk
ix.%yh mk; m%ldr kS;sm;sjrhdf.a n,;,j,g
hg;aj" ta jerÈ ms<sn|j wod< wêlrKj, kvq
mejÍu iïnkaOfhka o Y%S ,xld fmd,sia yuqodfõ
cd;sl wxYh j.lsh hq;= h'
12(2 m<d;la we;=<; uyck iduh wdrlaId lsÍu i|yd
m%Odk wud;Hjrhd cd;sl wxYfha iydh b,a,d isák
wjia:djl" fmd,siam;sjrhd úiska ta ld¾hh i|yd
wjYH jk mßÈ cd;sl wxYfha msßia fhdojd ta msßia
m<df;a ksfhdacH fmd,siam;sjrhdf.a md,kh hg;g
m;a l< hq;= h'
12(3 m<d; ;=< yÈis ;;a;ajhla m%ldY lrkq ,enQ
wjia:djl" ta m<d; ;=< uyck iduh kej;
we;s lsÍu iy mj;ajdf.k hdu i|yd wjYH hhs
fmd,siam;sjrhd woyia lrk cd;sl wxYfha hï tall
Tyq úiska fhdojkq ,eìh yels h'
12(4 idudkHfhka m<d;ano wxYhla úiska úu¾Ykh lrkq
,eìh yels hï jrola my; oelafjk wjia:dj, §
wmrdO úu¾Yk fomd¾;fïka;=j úiska fyda cd;sl
wxYfha fjk;a hï tallhla úiska fyda úu¾Ykh
lrkq ,eìh yels h (-
^w& wmrdO úu¾Yk fomd¾;fïka;=j fyda cd;sl
wxYfha fjk;a hï tallhla úiska fyda ta
úu¾Ykh l< hq;= njg m%Odk wud;Hjrhd
úiska b,a,d isák wjia:djl ¦ iy
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
233
^wd& ta jro ms<sn| úu¾Ykhla" wmrdO úu¾Yk
fomd¾;fïka;=j úiska fyda cd;sl wxYfha
fjk;a hï tallhla úiska fyda uyck hym;
i|yd fõ hhs fmd,siam;sjrhdf.a u;h jk yd ta
jro wmrdO úu¾Yk fomd¾;fïka;=j úiska fyda
cd;sl wxYfha fjk;a hï tallhla úiska fyda
úu¾Ykh l< hq;= nj fmd,siam;sjrhd úiska
m%Odk wud;Hjrhd úuid iy kS;sm;sjrhdf.a
wkqu;h we;sj úOdk lrkq ,nk wjia:djl'
13' m<d;ano wxYhla i;= ù we;s ishÆ l¾;jH cd;sl wxYh
úiska tla wjqreÿ ld,hla i|yd fyda ta m<df;a m<d;a wxYhla
msysgqjkq ,nk f;la hk fï wjia:d folska l,ska t<fUk
wjia:dj f;la hï m<d;la ;=< bgq lrkq ,eìh hq;= h'
14' cd;sl wxYfha iy m<d;ano wxYj, ishÆ rdcH ksfõÈ;
ks,Orhka isxy, iy fou< NdIdj,ska kshñ; m%ùK;ajh ,nd
.; hq;= njg kshu lrkq ,eìh hq;= h' iyldr fmd,sia wêldß
iy Bg by< ks,j, ishÆu ks,Orhka bx.%Sis NdIdfjka kshñ;
m%ùK;ajh ,nd .; hq;= njg kshu lrkq ,eìh hq;= h'
Y%S ,xld fmd,sia yuqodjg n|jd .kq ,nk iEu
;eke;af;l=g u iajlSh uõ NdIdj ms<sn| m%ùK;ajhla ;sìh
hq;= h' Tyqf.a m<uqjk Wiiaùu i|yd Tyqf.a uõ NdIdj yer
fjk;a NdIdjl m%ùK;ajhla Tyq úiska ,nd .; hq;= h' Tyqf.a
B<Õ Wiiaùu i|yd ;=kajk NdIdj ms<sn| oekSula Tyq úiska
,nd .; hq;= h' fï ld¾hh i|yd ms<s.;a NdId ;=k jkafka
isxy," fou< yd bx.%Sis hk NdIdjka h'
Wmf,aLkh
cd;sl fmd,Sish úiska úu¾Ykh l< hq;= jroj,a ms<sn|
,ehsia;=j
1' rchg úreoaOj lrkq ,nk jroj,a"
2' kdjql yuqodjg" hqo yuqodjg iy .=jka yuqodjg
wod<j lrkq ,nk jroj,a"
3' Pkao úuiSïj,g wod<j lrkq ,nk jroj,a"
4' ldisj,g" uqo,aj,g" fkdaÜgqj,g iy wdKavqfõ
uqoaorj,g wod<j lrkq ,nk hï jrola"
5' ckdêm;sjrhdg úreoaOj lrkq ,nk hï jrola"
6' rcfha ks,Orhl=g fyda wêlrK ks,Orhl=g
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
234
fyda l:dkdhljrhdg fyda w.%dud;Hjrhdg fyda
wud;Hjrhl=g fyda wêlrK fiajd fldñIka
iNdfõ idudðlhl=g fyda rdcH fiajd fldñIka
iNdfõ idudðlhl=g fyda ksfhdacH wud;Hjrhl=g
fyda md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl=g fyda md¾,sfïka;=fõ
uy f,alïjrhdg fyda ckdêm;sjrhdf.a ld¾h
uKav,fha idudðlhl=g fyda md¾,sfïka;=fõ uy
f,alïjrhdf.a ld¾h uKav,fha idudðlhl=g fyda
úreoaOj lrkq ,nk hï jrola"
7' rchg wh;a foam<j,g fyda rch úiska m%d.aOkh
iïmQ¾Kfhka u fyda m%d.aOkfhka fldgila fyda
imhkq ,en we;s rdcH ixia:djlg fyda iud.ulg
fyda wdh;khlg wh;a foam<j,g wod< hï jrola"
8' cd;sl wdrlaIdjg ydkslr fyda w;HjYH fiajd
mj;ajdf.k hdug ydkslr jk hï jrola"
9' ixjD; ,ehsia;=fõ we;=<;a hï ldrKhlg wod<j
hï kS;shla hgf;a jQ jroj,a w;=frka .eiÜ m;%fha
m< lrkq ,nk kshuhka u.ska ckdêm;sjrhd úiska
neyer lrkq ,nk jroj,a yer tlS fiiq jroj,a"
10' m<d;a tllg jeä ixLHdjl wêlrKj,g hï jrola
iïnkaOfhka wêlrK n,h we;s úgl" ta jro"
11' cd;Hka;r jroj,a'
mßYsIagh II
bvï iy bvïj, mÈxÑ lrùu
rcfha bvï ckrch i;=j È.g u mej;sh hq;= w;r" 33^wE&
jHjia:dj wkqj yd tu ldrKh md,kh flfrk ,sÅ; kS;shg
wkqj tu bvï neyer l< yels h'
by; lS wdldrhg hg;aj bvï ms<sn| úIhh" my; oelafjk
úfYaI úêúOdkj,g hg;aj" m<d;a iNd úIhhla úh hq;= h'
1' rcfha bvï -
1(1 ixjD; fyda iu.dó úIhhla iïnkaOfhka wdKavqfõ
ld¾h i|yd wjYHj rcfha bvï" wdKavqj úiska
tu ldrKh md,kh flfrk kS;sj,g wkql+,j
m%fhdackhg .kq ,eìh yels h' tu bvï tu úIhh
iïnkaOfhka m%fhdackhg .ekSu ms<sn|j wdKavqj
úiska wod< m<d;a iNdj úuish hq;= h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
235
1(2 iEu m<d;a iNdjlgu" m<d;a iNd úIhhka
iïnkaOfhka wjYH ù we;s tu m<d; we;=<; we;s"
rcfha bvï wdKavqj úiska ,nd Èh hq;= h' m<d;a
iNdj úiska tu rcfha bvï" tu ldrKh md,kh
flfrk kS;s yd m%{ma;sj,g wkql+,j mßmd,kh
lsÍu" md,kh lsÍu iy m%fhdackhg .ekSu l< hq;= h'
1(3 m<d;la we;=<; we;s rcfha bvï hï mqrjeishl=g
fyda ixúOdkhlg mjrd §u fyda kShdokh lsÍu"
wod< m<d;a iNdfõ WmfoaYh u; tu ldrKh
md,kh flfrk kS;sj,g wkql+,j" ckdêm;sjrhd
úiska isÿ l< hq;= h'
2' wka;¾ m<d;a jdßud¾. lghq;= iy bvï ixj¾Ok jHdmD;s'
2(1 ta jHdmD;s -
^w& rch úiska m<d; we;=<; wdrïN lrkq ,enqjd
jQ o" m<d;a tllg jeä .Kkla yryd .,d hk
.x.dj, c,h fhdod .kq ,nkakd jQ o" jdßud¾.
iy bvï ixj¾Ok fhdackd l%uj,ska iukaú;
úh hq;= h(
tfia jqj o" m<d;a iNdjla úiska ta .x.dj,
c,h fhdod .ksñka ta m<d; we;=<; jdßud¾.
iy bvï ixj¾Ok jHdmD;s o wdrïN lrkq
,eìh yels h¦
^wd& m<df;ka msg; isg yrjk ,o c,h fhdod .kq
,nk iy m<d;a we;=<; jQ jdßud¾. iy bvï
ixj¾Ok fhdackd l%uj,ska iukaú; úh hq;= h¦
^we& uyje,s ixj¾Ok jHdmD;sh jeks" md,k m%foaYh
m<d;a follg fyda jeä .Kklg wh;a jk"
ishÆ fhdackd l%uj,ska iukaú; úh hq;= h'
2(2 fï jHdmD;s iïnkaOfhka j.lSu Y%S ,xld wdKavqj
i;= úh hq;= h'
2(3 fï jHdmD;s ksid we;s jk lDIsld¾ñl bvïj, iy
ksjdiia:dk bvï oeßh yels m%udKh ms<sn| m%;sm;a;s
iy Wmudk m<d;a iNd úuid Y%S ,xld wdKavqj úiska
ksYaph lrkq ,eìh hq;= h'
2(4 tu bvï fldgia ,nk ;eke;a;ka f;dard .ekSu"
ms<sfj<" Y%S ,xldfõ wdKavqj úiska" b,aÆïlrejkaf.a
bvï fkdue;slfï m%udKh" Tjqkaf.a wdodhï
;;a;ajh" mjqf,a ixLHdj" lDIsld¾ñl miqìu wdÈh
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
236
we;=¿ mÈxÑlrejka f;dard .ekSfï Wmudk flfrys
ie,ls,su;aj ksYaph lrkq ,eìh hq;= h' fï
m%;sm;a;s kshu jYfhka wod< lr .ekSu" fldgia
,nk ;eke;a;ka f;dard .ekSu iy ta yd iïnkaO
fjk;a wdkqIx.sl ldrKd m<d;a iNdj, n,;,j,g
we;=<;a úh hq;= h'
2(5 ta jHdmD;sj, ta bvï fldgia fnod §u cd;sl
ckjd¾.sl wkqmd;h wkqj úh hq;= h' ta wkqmd;j,g
wkql+,j bvï fldgia fnod §fï §" ta jHdmD;sh
ksid Wkaysá ;eka wysñ jQ iy ta jHdmD;sh msysá
Èia;%slalfha bvï fkdue;s ;eke;a;kag o" bka miqj
ta m<df;a bvï fkdue;s ;eke;a;kag o" m%uqL;dj
fokq ,eìh hq;= h'
2(6 tjeks hï jHdmD;shlska ;ukag ysñ bvï fldgia hï
ck iuQyhl idudðlhka úiska ,nd fkd.kakd fyda
Tjqkag ta fldgia ,nd .; fkdyels jk wjia:djl"
Tjqkag ta yd iudk bvï fldgia .Kkla fjk;a
wka;¾ m<d;a jdßud¾. fyda bvï ixj¾Ok fhdackd
l%uhlska ,nd .ekSug ysñlu ;sìh hq;= h' fï mdúÉÑ
fkdlrk ,o m%udKh" fok ,o ld, rduqjla we;=<;
m%fhdackhg .kq ,eìh hq;= h'
2(7 by; lS m%;sm;a;sj,g wkql+,j ta jHdmD;sj, bvï
fldgia fnod §u yels;dla ÿrg ta m<df;a ck
úldYk rgdj ie,lsh hq;= m%udKhlska fjkia
fkdjk mßÈ o" ukqIH ckdjdij, m%cdfõ tald.%;dj
iy;sl lsÍfï m%;sm;a;shg wkql+,j o isÿ l< hq;= h'
2(8 ta jHdmD;sfha mßmd,kh lsÍu iy l<ukdlrKh
lsÍu Y%S ,xld wdKavqj úiska l< hq;= h'
3' cd;sl bvï fldñIka iNdj
3(1 Y%S ,xld wdKavqj úiska" cd;sl bvï fldñIka iNdjla
msysgqúh hq;= w;r" ta fldñIka iNdj rcfha bvï
mdúÉÑh yd iïnkaO cd;sl m%;sm;a;sh ilia lsÍu
ms<sn|j j.lsj hq;= h' fï fldñIka iNdjg Èjhsfka
ishÆ u m<d;a iNdj, ksfhdað;hka we;=<;a úh hq;=
h'
3(2 cd;sl bvï fldñIka iNdjg" iajdNdúl iïm;a
l<ukdlrKhg wod< iudc-wd¾:sl idOl
fuka u fN!;sl idOl we.hSu i|yd wjYH" wod<
ishÆ úIhhka ksfhdackh jk ;dlaIKsl f,alï
ld¾hd,hla ;sìh hq;= h'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
237
3(3 bvï mdúÉÑh ms<sn| cd;sl m%;sm;a;sh ^foaYmd,ksl
fyda ckjd¾.sl jYfhka fkdj& ld¾ñl idOl u;
mokï úh hq;= w;r" fldñIka iNdj úiska mi"
foaY.=Kh" j¾Idm;kh" mi fia§hdu" jk wdjrKh"
mdßißl idOl" wd¾Ól fhda.H;dj wd§ lreKq
flfrys ie,ls,su;a j bvï mdúÉÑh yd iïnkaO
fmdÿ kHdh kshu l< hq;= h'
3(4 m<d;a iNd fj; mejreKq n,;, l%sshd;aul lsÍfuys
,d" ta m<d;a iNd úiska cd;sl bvï fldñIka iNdj
úiska ilia lrk ,o cd;sl m%;sm;a;sh flfrys ksis
mßÈ ie,ls,su;a j ta n,;, l%shd;aul lrkq ,eìh
hq;= h'
mßYsIagh III
wOHdmkh
1' ksYaÑ; mdi,a fkdjk ishÆ u rcfha mdi,a i|yd
myiqlï ie,iSu ^ksYaÑ; mdi,a kï" cd;sl mdi,a" yuqodj,
idudðlhka i|yd jQ úfYaI mdi,a iy ksYaÑ;j ixj¾Ok
fhdackd l%u i|yd jQ mdi,a fõ'&
2' my; oelafjk mdi,a wëlaIKh lsÍu yd l<ukdlrKh
lsÍu(-
^w& ishÆ u fmr mdi,a ¦ iy
^wd& by; olajd we;s ksYaÑ; mdi,a fkdjk ishÆ u
rcfha mdi,a'
^m%ñ;s mj;akd njg j.n,d .ekSu msKsi mdi,aj,
l<ukdlrKh mÍlaId lsÍfï yd wëlaIKh lsÍfï
whs;sh wOHdmk wud;HdxYh úiska r|jd .kq
,nkafka h'&
3' ishÆ u wOHdmk fiajd msßia tkï" .=rejre" úÿy,am;sjre
iy wOHdmk ks,Orhka udre lsÍu yd Tjqkaf.a úkh md,kh"
cd;sl fiajhg wh;a tfy;a m<d;ano wêldßhg oaú;Shkh lsÍu
u; fiajh lrk ks,Orhkag rdcH fiajd fldñIka iNdj fj;
wNshdpkh lsÍfï whs;sjdislu we;af;a h' fiajfhka mylsÍug
úreoaOj rdcH fiajd fldñIka iNdj fj; wNshdpkd lsÍfï
whs;sh m<d;ano fiajdjg wh;a ks,Orhkag we;af;a h'
4' wOHdmk úoHdh;kj,ska iy úYajúoHd,j,ska fok
,oaod jQ o" b.ekaùfï iqÿiqlï jYfhka ms<sf.k we;a;d jQ o
ämaf,daud iy Wmdê we;s ;eke;a;ka .=re fiajhg n|jd .ekSu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
238
5' fï j¾.j,g m%udKj;a mqoa.,hka ixLHdjla n|jd .;
yels jk f;la .=re fiajhg fjk;a ;eke;a;ka n|jd .ekSu"
rdcH fiajd fldñIka iNdj úiska mj;ajkq ,nk n|jd .ekSfï
mÍlaIKj, m%;sM, wkqj isÿ lrkq ,nkafka h' fï mÍlaIKj,
m%;sM, wkqj m<d;ano wêldßj, iyNd.s;ajfhka iïuqL
mÍlaIK yd f;dard .ekSfï mÍlaIK mj;ajkq ,nkafka h'
6' 1 ta" î" iS j¾.j, mdi,a yer wfkla ishÆ mdi,aj,
úÿy,am;sjreka m;a lsÍu ^fuys,d wkq.ukh l< hq;= f;dard
.ekSfï Wmudk wOHdmk wud;Hjrhd úiska kshu lrkq ,efí'&
7' 1 ta" î" iS mdi,aj, úÿy,am;sjreka m;a lsÍu" wOHdmmk
úIh Ndr wud;Hjrhdf.a wud;HdxYfha f,alïjrhd úiska fyda
rdcH fiajd fldñIka iNdj úiska fyda lrkq ,nkafka h'
8' .=rejreka iy fjk;a wOHdmk fiajd msßia mqyqKq lsÍu"
cd;sl wOHdmk wdh;kfha úIh m:hg wh;a fõ' m<d;ano
wêldr úiska iajlSh wjYH;d cd;sl wOHdmk wdh;khg
oekaúh hq;= h'
9' WmfoaYl l¾;jH Ndr m<d;ano wOHdmk uKav, m;a
lsÍu" wOHdmk wud;Hjrhdf.a j.lSu jkafka h' tfy;a fuh
m<d;ano wêldßfha m%Odk wud;Hjrhdf.a tlÕ;ajh we;sj
lrkq ,efí'
10' wOHdmk wud;HdxYh úiska kshu lrkq ,nk kshuhkag
wkql+,jk mdi,a uKav," m<d;ano wêldr úiska msysgqjkq ,efí'
11' mdi,a uKav,j, l%shdldÍ;ajh m<d;ano wêldr úiska
wëlaIKh lrkq ,efí'
12' ie,iqï ^wOHdmk ixj¾Ok ie,eiau iy jd¾Isl
l%shd;aul ie,eiau& ms<sfh< lsÍu m<d;ano wêldßfha j.lSu
fõ'
13' jd¾Isl wOHdmk ixj¾Ok ie,eiau l%shd;aul lsÍu'
14' úÿy,am;sjreka" .=rejreka iy wOHdmk ks,Orhka l<
jev ms<sn| we.ehSu'
15' cd;sl wOHdmk wdh;kfha mQ¾j wkqu;h ,nd f.k we;s
fiajdia: mqyqKq lsÍfï jevigyka mj;ajdf.k hdu'
16' úNd. flduidßia ckrd,ajrhd úiska wkqu; lrk ,o
m%dfoaYSh úNd. meje;aùu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
239
17' wúêu;a wOHdmkh ms<sn| jev igyka l%shd;aul
lsÍu'
18' fmr mdi,a ,shdmÈxÑ lsÍu iy tajd wëlaIKh lsÍu'
19' m%d:ñl mdi,aj, úIh ud,dfõ iy oaù;shsl wOHdmkh
ms<sn| f;dard .;a úIhj, m%dfoaYSh fjkialï we;s lsÍug cd;sl
wOHdmk wdh;kfha wkqu;h ,nd .ekSu'
20' wOHdmk f.dvke.s,s" mqia;ld, iy l%Svd N+ñ bÈ lsÍu
iy kv;a;= lsÍu'
21' b.ekaùfï wdOdr" oDYHdOdr iy Y%jH oDIH WmlrK" ,S
nvq iy fjk;a WmlrK iemhSu iy fnod yeÍu'
22' wud;HdxYh úiska i|yka lrk ksYaÑ; WmlrK
iuyrla yer" úoHd WmlrK ,nd .ekSu iy fnod yeÍu'
23' wud;HdxYfha wkqu;h ,nd .ekSfuka miq mdi,a fmd;a
ksIamdokh lsÍu iy fnod yeÍu'
24' cd;sl mqia;ld, fiajd uKav,h úiska lrkq ,nk
uÕfmkaùïj,g wkql+,j mdi,a mqia;ld, ixúOdkh lsÍu yd
ixj¾Okh lsÍu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
240
II jeks ,ehsia;=j
^ixjD; ,ehsia;=j&
ishÆ úIhhka iy l¾;jH ms<sn| cd;sl m%;sm;a;sh
rdcH wdrlaIdj iy cd;sl iqrlaIs;Ndjh" wNHka;r wdrlaIdj"
kS;sh yd h:d meje;au iy I jeks ,ehsia;=fõ wxl 1 ork úIfhys
olajd we;s m%udKhg yer wmrdO je<elaùu yd wkdjrKh lr
.ekSu'
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& Y%S ,xldfõ wdrlaIdj i|yd iQodkï ùu iy hqoaOuh
wjia:djl § hqoaOh mj;ajdf.k hdu msKsi ys;lr
jk ishÆ l%shd lsÍu iy hqoaOh wjika jQ miqj
iM, f,i fiakd úiqrejd yeÍu msKsi ys;lr jk
ishÆ l%shd lsÍu we;=¿j Y%S ,xldfõ iy tys iEu
fldgil u wdrlaIdj ¦
^wd& kdjql" hqo iy .=jka yuqod" Y%S ,xld wdKavqfõ fjk;a
ljr fyda ikakoaO yuqod¦
^we& isú,a n,hg iydh ùu msKsi" Y%S ,xld wdKavqfõ hï
ikakoaO yuqodjla fyda Y%S ,xld wdKavqfõ md,khg
hg;a fjk;a hï yuqodjla fyda ta yuqodjl hï
n,weKshla fyda tallhla hï m<d;l fhoùu¦ tfia
fhdojkq ,en isáh § ta yuqodj, idudðlhkaf.a
n,;," ta n,;,j, úIh m:h" jrm%ido iy j.lSï¦
^wE& md,k fldÜGdij, iSud ks¾Kh lsÍu" ta fldÜGdij,
m%dfoaYSh iajhxmd,kh" ta md,k fldÜGdi n,uKav,
we;=<; m%foaYj, ixhq;sh iy n,;, yd ^f.j,a l=,S
md,kh o we;=¿j& ta m%foaYj, ksjdi bv myiqlï
úêu;a lsÍu¦
^b& kdjql" hqo yd .=jka yuqod lghq;=¦
^B& hqoaOdhqO" .sks wú" fjä øjH iy mqmqrK øjH¦
^W& mrudKq Yla;sh iy th ksmoùu i|yd wjYH Lksc
iïm;a¦
^W!& wdrlaIl ld¾h i|yd fyda hqoaOfhys fh§u i|yd
fyda wjYH hhs md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka
m%ldYhg m;a lrk l¾udka;¦
^t& wmrdO úu¾Yk fomd¾;fïka;=j¦
^ta& rdcH wdrlaIdj" úfoaY lghq;= fyda Y%S ,xldfõ wdrlaIdj
yd iïnkaO fya;= ksid ksjdrl /|ùfuys ;nd .ekSu¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
241
tfia r|jd ;nd .ekSug hg;a ;eke;af;da¦ iy
^T& hï m<d;lg wh;a fmd,sia yuqodjl idudðlhka
i;= n,;, yd ta n,;,j, úIh m:h ta m<df;ka
msg; hï m%foaYhlg jHdma; lsÍu' tfy;a tfia
jHdma; lsÍu" ta m%foaYh msysgd we;s m<d;a iNdfõ
leue;a; fkdue;sj tla m<d;l fmd,Sishlg iajlSh
n,;, yd n,;,j, úIh m:h" ta m<df;ka msg;
hï m%foaYhla ;=< l%shd;aul lsÍug yels fkdjk
mßÈ úh hq;= h' hï m<d;lg wh;a fmd,sia yuqodjl
idudðlhka i;= n,;, yd ta n,;,j, úIh m:h
ta m<df;ka msg; ÿïßh m%foaYj,g jHdma; lsÍu'
úfoaY lghq;=
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& úfoaY lghq;=¦ Y%S ,xld wdKavqj fjk;a hï úfoaY
rgla iuÕ iïnkaO;djlg fhduq lrk ishÆ ldrKd¦
^wd& rdcH ;dka;%sl" fldkai,a iy fjf<| ksfhdackh¦
^we& tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh¦
^wE& cd;Hka;r iïfï,kj,g" iñ;sj,g iy fjk;a
uKav,j,g iyNd.s ùu iy tajdfha § t<fUk ;SrK
l%shd;aul lsÍu¦
^b& úfoaY rgj,a iuÕ ikaOdkj,g iy .súiqïj,g
we;=<;a ùu iy úfoaY rgj,a iuÕ jQ ikaOdk"
.súiqï iy iïuq;s l%shd;aul lsÍu¦
^B& hqoaOh yd iduh¦ iy
^W& úfoaY wêlrK n,h'
;eme,a yd úÿ,s ixfoaY" .=jka úÿ,sh iy rEmjdysks
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& ;eme,a yd úÿ,s ixfoaY" ÿrl:k" .=jkaúÿ,sh" úldYk
iy fjk;a tjeks ixksfõok udOH¦ iy
^wd& m%o¾Ykh lsÍu i|yd iskud Ñ;%mg wkqu; lsÍu'
wêlrKhg iy wêlrK moaO;shg wod< jk;dla ÿrg hqla;sh
mis|,Su
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& fY%aIaGdêlrKfha ixhq;sh" ixúOdkh" wêlrK n,h
iy ta wêlrKhg wmydi lsÍu o we;=¿j& tys n,;,
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
242
yd tys § wh lrkq ,nk .dia;=¦ fY%aIaGdêlrKh"
wNshdpkdêlrKh iy fjk;a wêlrK bÈßfhys
jD;a;sfhys fh§ug ysñlï ,nk ;eke;af;da¦
^wd& wNshdpkdêlrKfha ixhq;sh" ixúOdkh" wêlrK
n,h iy n,;, yd tys § wh lrkq ,nk .dia;=¦ iy
^we& fY%aIaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh yer wfkl=;a
ishÆ wêlrKj, wêlrK n,h iy n,;,'
cd;sl wdodhug" uq,H m%;sm;a;shg iy úfoaY iïm;aj,g wod<
uqo,a ms<sn| lghq;=
f¾.=j
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& Y%S ,xld wdKavqfõ rdcH Kh¦
^wd& jHjydr uqo,a" ldis iy j,x.= uqo,a¦ úfoaY úksuh¦
^we& úfoaY Kh¦
^wE& Y%S ,xld uy nexl=j¦
^b& cd;sl b;sß lsÍfï nexl=j¦
^B& cd;sl f,d;/hs iy Y%S ,xld wdKavqj úiska ixúOdkh
lrkq ,nk f,d;/hs¦
^W& nexl= lghq;=¦
^W!& úksuh ì,am;a" fplam;a" fmdfrdkaÿ fkdaÜgq iy
fjk;a tjeks idOk m;% ¦
^t& rlaIK lghq;=¦
^ta& jHdmdr jia;= yqjudre uOHia:dk iy wkd.; NdKav
fjf<| fmd<¦
^T& Y%S ,xld wdKavqfõ iy m<d;a iNdj, .sKqï ú.Kkh¦
^´& mqoa.,hkaf.a" iud.ïj, iy ixia:dj, wdodhu"
m%d.aOkh yd Okh u; nÿ¦
^l& wdkhk yd wmkhk nÿ iy iqrd nÿ we;=¿j f¾.=
nÿ¦
^.& I jeks ,ehsia;=fõ ksYaÑ;j oelafjk m%udKh yer
msßjegqï nÿ iy uqoaor .dia;=¦
^p& I jeks ,ehsia;=fõ ksYaÑ;j fkdoelafjk fjk;a hï
noaola fyda .dia;=jla'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
243
úfoaY fjf<|du" wka;¾ m<d;a w;r fjf<|du yd jdKsc lghq;=
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& úfoaY rgj,a iu. fjf<|du iy jdKsc lghq;="
f¾.= m%;Hka; yryd wdkhkh iy wmkkhkh¦
f¾.= m%;Hka; ms<sn| w¾: l:kh¦ iy
^wd& wka;¾ m<d;a fjf<|du yd jdKsc lghq;='
jrdhj,a iy keõ f;dgj,a
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;s fyda mj;akd
kS;s u.ska fyda ta kS;s hgf;a fyda m%Odk jrdhj,a
f,i m%ldYhg m;a lrk jrdhj,a iSud ks¾Kh
lsÍu we;=¿j" jrdhj,a iy tajdfha jrdh wêldßj,
ixhq;sh yd n,;,¦
^wd& ksfrdaOdhkh yd iïnkaO frday,a o we;=¿j
jrdh ksfrdaOdhkh¦ ^kdúlhkaf.a frday,a iy
iduqøslhkaf.a frday,a'&
.=jka .ukd.ukh iy .=jka f;dgqm<j,a
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
.=jka fiajd¦ .=jka hdkd iy .=jka ;rKh¦ ..k hd;%dx.k
iemhSu¦ .=jka .ukd.ukh iy ..k hd;%dx.k úêu;a
lsÍu iy ixúOdkh lsÍu¦ ..k hdka;%sl wOHddmkh iy
mqyqKqj ie,iSu iy m<d;a u.ska iy fjk;a ksfhdacHdh;k
u.ska imhk tjeks wOHdmkh iy mqyqKqj úêu;a lsÍu'
cd;sl m%jdykh
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& ÿïßh fiajh¦
^wd& md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ,o kS;shla u.ska
fyda ta hgf;a fyda cd;sl uyd ud¾. njg m%ldYhg
m;a lrk ,o uyd ud¾.¦ iy
^we& ÿïßfhka" f.däka" uqyqÈka fyda .=jkska fyda
hka;%dkqidrfhka Odjkh jk hd;%d j,ska cd;sl c,
ud¾. Tiafia fyda u.Ska iy NdKav f.k hdu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
244
.x.d iy c, ud¾.¦ keõ .ukd.ukh iy uqyqÿ ;rKh"
ft;sydisl c,h" foaYSh c, ;Srh" wkkH wd¾Ól l,dmh iy
uydoaùmsl ;glh iy wNHka;r c,h we;=¿j iuqøsuh l,dm¦
I jeks ,ehsia;=fõ 18 jeks úIhh hgf;a ksYaÑ;j olajd we;s
m%udKhg yer rcfha bvï iy wla fjr<'
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& uy uqyqfoa § fyda .=jfka § isÿ lrkq ,nk uqyqÿ
fld,a,lEï fyda .=jka fld,a,lEï iy wmrdO¦
f.dvìu § fyda uy uqyqfoa § fyda .=jfka § fyda
cd;Hka;r kS;shg úreoaOj isÿ lrkq ,nk jerȦ
^wd& cd;sl c, ud¾. njg md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka m%ldYhg m;a lrk ,o foaYSh c,ud¾.j,
hka;%dkqidrfhka Odjkh jk hd;%dj,g wod<j"
keõ .ukd.ukh yd uqyqÿ ;rKh¦ ta c, ud¾.j,
ud¾. kS;s¦
^we& ndÈh c, ;Srfha keõ .ukd.ukh yd uqyqÿ ;rKh
we;=¿j" iuqøsh keõ .ukd.ukh iy uqyqÿ ;rKh¦
fjf<| kdúlhka i|yd wOHdmkh iy mqyqKqj
ie,iSu iy m<d;a úiska iy fjk;a ksfhdacHdh;k
úiska i,ikq ,nk tjeks wOHdmkh iy mqyqKqj
úêu;a lsÍu¦
^wE& keõ .ukd.ukfhys iy .=jka hdkdj, wdrlaIdj
i|yd m%§m hd;%d" Odrdf,dal iy fjk;a úêúOdk
we;=¿j m%d§md.dr¦
^b& Y%S ,xld wdKavqfõ md,kh hgf;a" wka;¾ m<d;a .x.d
iy .x.d ksïk úêu;a lsÍu yd ixj¾Okh lsÍu¦
uyck ys; msKsi wjia:dfjdaÑ; hhs md¾,sfïka;=j
úiska kS;sfhka m%dldYhg m;a lrkq ,nk m%dudKhg
wka;¾ m<d;a .x.d iy .x.d ksïk úêu;a lsÍu yd
ixj¾Okh lsÍu¦
^B& foaYSh c, ;Srfhka Tífnys uiqka we,a,Su yd ëjr
lghq;=¦ iy
^W& m<d;la ;=< msysgd we;s Y%S ,xld wdKavqfõ foam<
iïnkaOfhka jk úg" md¾,sfïka;=j úiska kS;s
u.ska wkHdldrfhka úêúOdk i,iajk ;dla ÿrg
yer" ta m<d; úiska idok ,o m%{ma;sj,g hg;aj Y%S
,xld wdKavqfõ foam< iy thska ,efnk wdodhu'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
245
Lksc øjH yd m;,a
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& f;,a ìï iy Lksc f;,a iïm;a úêu;a lsÍu yd
ixj¾Okh lsÍu¦ fmÜfrda,shï iy fmÜfrdaa,shï
ksIamdok¦ Nhdkl wkaoñka .sks .kakd iqÆ hhs
md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska m%mldYhg m;a lrkq
,nk fjk;a øj yd øjH¦ iy
^wd& Y%S ,xld wdKavqfõ md,kh hgf;a m;,a yd Lksc
iïm;a ixj¾Okh úêu;a lsÍu uyck ys; msKsi
jkafka hhs md¾,sfïka;=j úiska kS;s u.ska m%ldYhg
m;a lrkq ,nk m%udKhg" m;,a yd LKsc iïm;a
ixj¾Okh úêu;a lsÍu'
wd.ukh yd ú.ukh iy mqrjeisNdjh
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& mqrjeisNdjh" mqrjeisNdjhg we;=<;a lsÍu iy
úfoaYslfhda¦
^wd& Wo¾mKh¦ iy
^we& Y%S ,xldjg meñKSug bv§u iy ú.ukh yd Y%Ss
,xldfjka msgux lsÍu¦ úfoaY .uka n,m;% yd ùid
n,m;% '
ckdêm;sjrKh" md¾,sfïka;= ue;sjrKh" m<d;a iNd i|yd
Pkao úuiSu yd m<d;a md,k wdh;k i|yd Pkao úuiSu we;=¿j"
Pkao úuiSu
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
md¾,sfïka;=j i|yd" m<d;a iNd i|yd" m<d;a md,k
wdh;k i|yd iy ckdêm;s Oqrh i|yd Pkao úuiSï¦
ue;sjrK fomd¾;fïka;=j
ckf,aLk iy ixLHdf,aLk
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& ckf,aLk¦ iy
^wd& fï ,ehsia;=fõ we;=<;a ljr fyda ldrKhl ld¾hh
i|yd jQ úu¾Yk" iólaIK iy ixLHdf,aLk'
jD;a;Sh /lshd iy mqyqKq lsÍu
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
^w& cd;sl jeo.;alñka hq;a wdh;k njg md¾,sfïka;=j
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
246
úiska kS;sfhka m%ldYhg m;a lrk ,o úYaj úoHd,
jeks wdh;k¦
^wd& cd;sl jeo.;alñka hq;a wdh;k njg md¾,sfïka;=j
úiska kS;sfhka m%ldYhg m;a lrk ,oaod jQ o" Y%S
,xld wdKavqj úiska iïmQ¾Kfhka u fyda fldgila
fyda mj;ajdf.k hkq ,nkakd jQ o" úoHd;aul fyda
ld¾ñl wOHdmkh i|yd jk wdh;k¦
^we& ^i& fmd,sia ks,Orhka mqyqKq lsÍu o we;=¿j
jD;a;Sh" Ys,amSh fyda ld¾ñl mqyqKqj¦ fyda
^ii& úfYaI wOHdmk fyda m¾fhaIK m%j¾Okh lsÍu¦
fyda
^iii& wmrdO úu¾Ykh lsÍu fyda wkdjrKh lr
.ekSu i|yd úoHd;aul fyda ld¾ñl iydh¦
i|yd jk m<d;a ksfhdacHdh;kh yd wdh;k¦ iy
^wE& Wiia wOHdmkh fyda m¾fhaIK i|yd jk wdh;kj,
iy úoHd;aul yd ld¾ñl wdh;kj, iïnkaëlrKh
iy m%ñ;s ksYaph lsÍu'
cd;sl f,aLkd.drh¦ cd;sl jeo.;alulska hqla; njg
md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o hï kS;shla u.ska fyda hgf;a
fyda m%ldYhg m;a lrk ,o mqrdúoHd lghq;= iy N+ñ yd mqrd
jia;=
fuhg my; oelafjk úIhhka we;=<;a fõ(-
cd;sl jeo.;alulska hqla; njg md¾,sfïka;=j úiska
mkjk ,o kS;shla u.ska fyda ta hgf;a fyda m%ldYhg m;a
lrk ,o fm!rdKsl iy ft;sydisl iaudrl yd jd¾;d iy
mqrdúoHd;aul N+ñ iy kIagdjfYaI'
my; oelafjk úIhhka we;=¿j I jeks ,ehsia;=fõ fyda
III jeks ,ehsia;=fõ ksYaph fldg olajd fkdue;s ishÆ
úIhhka fyda l¾;jH(
^w& Y%S ,xldfjka neyer ia:dkj,g jkaokd .uka¦
^wd& nexl=" rlaIK iy uq,H ixia:d we;=¿j tfy;a
iuqmldr iñ;s w;ayer fjf<| ixia:d ixia:d.;
lsÍu" úêu;a lsÍu yd .Kka fírd jid oeóu¦
^we& tla m<d;lg iSud fkdjQ wruqKq we;s tfy;a úYaj
úoHd," we;=<;a fkdjk fjf<| fyda fjf<| fkdjk
ixia:d ixia:d.; lsÍu" úêu;a lsÍu yd .Kka fírd
jid oeóu¦
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
247
^wE& fmagkaÜ n,m;% " kj ks¾udK iy fudaia;r" m%ldYk
whs;sh" fjf<| ,l=Kq iy fjf<| nvq ,l=Kq¦
^b& lsreï yd ñKqï ms<sn| m%ñ;s kshu lsÍu¦
^B& Y%S ,xldfjka wmkhkh lrk fyda tla m<d;lska
;j m<d;lg m%jdykh lrk NdKav i|yd m%ñ;s
kshu lsÍu¦
^W& Y%S ,xld wdKavqj úiska md,kh lsÍu cd;sfha ys;
msKsi wjia:dfjdaÑ; hhs md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka m%ldYhg m;a lrk ,o l¾udka;¦
^W!& m;,aj, Y%uh iy lïlrejkaf.a wdrlaIdldÍ;ajh
úêu;a lsÍu¦
^t& Y%S ,xld wdKavqfõ ksfhdacHdh;k úiska ¨Kq
ksIamdokh lsÍu" iemhSu yd fnod yeÍu" fjk;a
ksfhdacHdh;k úiska lrk ¨Kq ksIamdokh iemhSu
yd fnodyeÍu úêu;a lsÍu¦
^ta& wmkhkh i|yd wìx j.d lsÍu" ksIamdokh lsÍu yd
úlsKSu¦
^T& Y%S ,xld wdKavqfõ fiajdkshqla;hka yd iïnkaO
ld¾ñl wdrjq,a¦
^´& Y%S ,xld wdKavqj úiska iïmQ¾Kfhka u fyda fldgila
uqo,a imhk ,oaod jQ o" cd;sl jeo.;alulska hq;a
wdh;k njg md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka m%ldYhg
m;a lrk ,oaod jQ o" fl!;=ld.dr iy hqoaO iaudrl
jeks wdh;k ¦
^l& Y%S ,xldj uekSu¦ Y%S ,xldfõ N+ úoHd;aul" WoaNso
úoHd;aul" i;aj úoHd;aul iy udkj úoHd;aul
iólaIK¦ ld,.=K úoHd ixúOdk¦
^.& cd;sl rdcH fiajd¦ cd;sl rdcH fiajd fldñIka
iNdj¦
^p& úY%du jegqma" tkï" Y%S ,xld wdKavqj úiska f.úh hq;=
fyda taldnoaO wruqo,ska f.úh hq;= úY%du jegqma¦
^c& md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a iy md¾,sfïka;=fõ
l:dkdhljrhdf.a iy ksfhdacH l:dkdhljrhdf.a
fõ;k¦
^g& md¾,sfïka;=j iy md¾,sfïka;= uka;%Sjrhkaf.a iy
ldrl iNdj, n,;," jrm%ido yd mßydr" idlaIs §u
fyda ,shú,s bÈßm;a lsÍu i|yd md¾,sfïka;= ldrl
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
248
iNd fyda md¾,sfïka;=j úiska m;a lrk ,o fldñIka
iNd bÈßfhys fmkS isák f,i ;eke;a;kag n,
lsÍu¦
^v& ckdêm;sjrhdf.a iy wdKavqldrjrhkaf.a mäkä"
§ukd" jrm%ido iy ksjdvq msg neyerj isàfï
whs;sjdislï" Y%S ,xld wdKavqfõ wud;Hjrhkaf.a
fõ;k yd §ukd ú.Kldêm;sjrhdf.a fõ;k" §ukd
iy ksjdvq yd iïnkaO whs;sjdislï iy fjk;a
fiajd fldkafoais¦
^K& wka;¾ m<d;a ixl%uKh¦ wka;¾ m<d;a ksfrdaOdhkh¦
^;& fï ,ehsia;=fõ we;=<;a ljr fyda ldrKhla yd
iïnkaO kS;sj,g úreoaOj isÿlrkq ,nk jerȦ iy
^o& fï ,ehsia;=fõ we;=<;a ljr fyda ldrKhla yd
iïnkaO .dia;=" tfy;a hï wêlrKhl § .kq ,nk
.dia;= neyer fldg'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
249
III jeks ,ehsia;=j
^iu.dó ,ehsia;=j&
1' ie,iqï lsÍu
1(1 m<d;ano uÜgfï § ie,iqï l%shd;aul lsÍfï l%u
we;s lsÍu iy we.ehSu¦
1(2 m%.;s md,kh¦
1(3 rdcH iy fm!oa.,sl wxYfha wdfhdack jevigykaj,
m%.;sh miqúmrï lsÍu¦
1( 4 wd¾Ól lghq;=j, fh§ isák wdh;kj, iy
jHjidhj, jev lghq;= we.ehSu¦
1(5 ie,iqï b,lal idlaId;a lr .ekSfuys ,d wod< o;a;
bÈßm;a lsÍu¦
1(6 ie,iqï b,lal idlaId;a lr .ekSfuys ,d wod<
f;dr;=re fnodyeÍu¦
1(7 l%shd;aul lsÍfï jevigykaj,g m%pdrhla ,nd §u¦
1(8 ñksia n, l%u iïmdokh iy /lshd o;a; nexl=j¦
1(9 fmdaIK ie,iqï iy jevigyka'
2 iy 3 wOHdmkh iy wOHdmk fiajd -
I jeks ,ehsia;=fõ wxl ^3& iy ^4& úIhj, ksYaÑ;j olajd
we;s m%udKhg yer wOHdmkh'
4 Wiia wOHdmkh -
4(1 wÆ;a úYajúoHd, msysgqjd mj;ajdf.k hdu¦
4(2 1985 wxl 07 ork úYajúoHd, ^ixfYdaOk& mk;
hgf;a Wmdê m%odkh lrk wdh;k iy ;D;shsl"
ld¾ñl iy m%d.a - úoHd, wOHdmkh iy mqyqKqj
i|yd fjk;a wdh;k msysgqùu'
5' cd;sl ksjdi iy bÈlsÍï -
kd.ßl ixj¾Ok m%foaYj, wd¾Ól" iudcuh iy fN!;sl
ixj¾Okh ms<sn| taldnoaO l%u ie,iqï m%j¾Okh lsÍu
iy ta ie,iqï l%shd;aul lsÍu'
6' foam< w;alr .ekSu iy n,lr ,nd .ekSu'
7' iudc fiajd iy mqkre;a:dmkh -
7(1 Wkaysá ;eka wysñ jQ ;eke;a;kag iyk ie,iSu"
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
250
Tjqka mqkre;a:dmkh lsÍu iy kej; mÈxÑ lrùu¦
7(2 .xj;=r" kshÕ" jix.; fyda fjk;a widudkH fya;=
ksid we;s jQ wdmodj, § iyk ie,iSu iy tajdhska
ydkshg m;a ;eke;a;ka mqkre;a:dmkh lsÍu iy
kej; mÈxÑ lrùu¦
7(3 úkdY jQ fyda w,dN ydkshg m;a k.r" .ï" rcfha
wdh;k iy foam<" l¾udka;" jHdmdßl ia:dk"
mQckSh ia:dk iy fjk;a foam< m%;sixialrKh
lsÍu" h<s f.dvkexùu iy mqkre;a:dmkh lsÍu¦ mdvq
fyda w,dyNdks ,enQ ;eke;a;kag fyda wdh;kj,g
jkaÈ fyda iyk m%odkh lsÍu iy isú,a Ôú;h
m%;sixúOdkh lsÍu'
8' lDIsl¾uh iy f.dúck fiajd -
8(1 lDIsl¾uhg iïnkaO l¾udka; msysgqùu iy jeä
ÈhqKq lsÍu¦ f.dúm<j,a msysgqùu iy kv;a;= lsÍu
iy fm!oa.,sl ;jdka wëlaIKh lsÍu¦
8(2 mi ixrlaIKh¦
8(3 Ydl m,sfndaOl'
9' fi!LHh -
9(1 Wmldrl ffjoH fiajd msßia mqyqKq lsÍu i|yd
mdi,a¦
9(2 m<d;la we;=<; mqoa.,sl ffjoH myiqlï wëlaIKh
lsÍu" id;a;= ksjdi iy frda. ksYaph lsÍfï myiqlï
md,kh lsÍu¦
9(3 ck.yk md,kh iy mjq,a ixúOdkh¦
9(4 m<d;ano ffjoH uKav, ixia:dmkh lsÍu'
10' Wmamekak" újdy iy urK ,shdmÈxÑ lsÍu'
11' k.r iy .ï kej; kï lsÍu'
12' m<d; we;=<; fm!oa.,sl f,d;/hs'
13' W;aij iy m%o¾Yk'
14' wdydr i,dl lsÍu iy wdydr f;d. mj;ajd .ekSu'
15' iuqmldr - iuqmldr nexl='
16' iólaIK - m<d;ano fyda iu.dó ,ehsia;=fõ olajd we;s
ldrKd w;=ßka ljr fyda ldrKd.; ld¾h i|yd'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha
wdKavql%u jHjia:dj
251
17' jdßud¾. -
17(1 c,h /ia lr ;eîu iy md,kh lsÍu" c,dmjykh
iy fõ,s .xj;=ßka wdrlaIdj" c, iïm;a ie,iqï
lsÍu ¦
17(2 .%du ixj¾Okh" fi!LHh" wOHdmkh" jD;a;Sh iy
ld¾ñl mqyqKqj" iuqmldr jeks wka;¾ m<d;a bvï
yd jdßud¾. fhdackd l%uj,g i,ikq ,nk fiajd
iy fjk;a myiqlï'
18' iudc jk úoHdj iy jk i;=ka iy l=re,a,ka wdrlaId lsÍu'
19' ëjr lghq;= -
foaYSh c, ;Srfhka Tífnys uiqka we,a,Su yer'
20' i;aj md,kh -
20(1 mY= iïm;a iy mY= ksIamdok ksmoùu" ilia lsÍu"
fnodyeÍu iy úlsKSu ¦
20(2 úoHd.dr iy úoHd WmlrK iemhSu we;=¿j mY=
lghq;= mqyqKq fiajd iy m¾fhaIK ¦
20(3 i;=ka fnda lsÍu" /ln,d .ekSu iy fi!LHh ¦
20(4 ;K ìï msysgqùu'
21' fiajd kshqla;sh -
21(1 m<d;ano uÜgfï § fiajd kshqla;sh ie,iqï lsÍu ¦
21(2 m<d;g wod< úfYaI fiajd kshqla;s jevigyka ¦
21(3 m<d;g wod< fh!jk fiajd kshqla;s lghq;= m%j¾Okh
lsÍu ¦
21(4 m<d;g wod< ;dlaIKsl ñksian, ixj¾Ok jev
ms<sfj<j,a'
22' ixpdrl jHdmdr -
m<df;a ixpdrl jHdxmdrh ixj¾Okh lsÍu iy md,kh
lsÍu'
23' my; i|yka foa ms<sn| fjf<|du yd jdKscH" ksIamdokh"
iemhSu iy fnod yeÍu -
^w& hï l¾udka;hla uOHu wdKavqj úiska md,kh lsÍu
uyck hym; i|yd fhda.H fõ hehs md¾,sfïka;=j
úiska kS;s u.ska m%ldY lr we;s wjia:djl" ta
l¾udka;fha ksIamdÈ; iy ta ksIamdÈ; j¾.fha u jQ
wdkhkh l< nvq ¦ iy
^wd& wdydr øjH iy .j wdydr'
24' m%jD;a;s m;%" fmd;a yd jdr iÕrd iy uqøKd,
25' fï ,ehsia;=fõ ksYaÑ;j olajd we;s ldrKd lsisjla yd
iïnkaO jHjia:dj,g úreoaOj isÿ lrkq ,nk jerÈ'
26' hï wêlrKhl § wh lrkq ,nk .dia;= yer" fï ,ehsia;=fjys
i|yka ljr fyda ldrKhla iïnkaOfhka jQ .dia;='
27' mqKH lghq;= iy mqKHdh;k" mqKH iy wd.ñl m%odk iy
wd.ñl wdh;k'
28' ñ, md,kh'
29' fï ,ehsia;=fõ fyda m<d;a iNd ,ehsia;=fõ olajd we;s hï
ldrKhl ld¾h i|yd mÍlaIK iy ixLHd f,aLk'
30' wdydr øjH iy fjk;a NdKavj, ;;a;ajh nd, lsÍu'
31' T!IO iy úI j¾.'
32' m<d; we;=<; úÿ,sh iemhSu" jHdma; lsÍu iy m<d; we;=<;
úÿ,s n,h mdúÉÑ lsÍu" m%j¾Okh lsÍu iy úêu;a lsÍu'
33' mßirh wdrlaId lsÍu'
34' cd;sl jeo.;alulska hqla; njg md¾,sfïka;=j úiska mkjk
,o kS;shla u.ska fyda kS;shla hgf;a m%ldYhg m;a lrkq
fkd,en we;s mqrdúoHd;aul N+ñ iy kgnqka'
35' ukqIHhkag" i;=kag fyda Ydlj,g" n,mdk wdidol fyda
iam¾Yl frda. fyda m<sfndaO tla m<d;lska ;j;a m<d;lg
me;sr hdu je<elaùu'
36' jkaokd .uka'