· web view5 teamül hukuku Ülkeleri 40 5.1 giriş 40 5.2 yasal Çerçeveye genel bakış 40 5.3...
TRANSCRIPT
Barolar Birliğinin mevzuat yapısı – Karşılaştırmalı çalışma
Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs, Danimarka, İrlanda, Malta, Hollanda ve Birleşik Krallık
İçindekiler
1 GİRİŞ 3
2 ÇEK CUMHURİYETİ 3
2.1 Yasal Çerçeveye Genel Bakış........................................................................................................................3
2.2 Avukatların Barolar Birliğine karşı temel hak ve görevleri...........................................................4
2.3 Barolar Birliğinin Teşkilat Yapılanması..................................................................................................7
2.4 Adalet Bakanlığının Yetkileri.......................................................................................................................8
2.5 Barolar Birliğindeki Duruşmalar...............................................................................................................9
2.6 Stajyerlerin eğitimi ve sınavlar...................................................................................................................9
3 HOLLANDA 12
3.1 Giriş...................................................................................................................................................................... 12
3.2 Avukat olmak...................................................................................................................................................12
3.3 İlk eğitim............................................................................................................................................................ 13
3.4 Kurallar ve yönetmelikler..........................................................................................................................14
3.5 Koşulsuz olarak kabul edilen avukatlar...............................................................................................15
3.6 Disiplin kuralları.............................................................................................................................................15
3.7 Ek olarak............................................................................................................................................................ 16
1
3.8 Uzmanlaşma.....................................................................................................................................................16
3.9 Özetle...................................................................................................................................................................16
4 DANİMARKA 18
4.1 Yasal Çerçeveye Genel Bakış.....................................................................................................................18
4.2 Avukatların Baro ve Hukuk Derneğine karşı temel hak ve görevleri......................................24
4.3 Baro ve Hukuk Derneğinin Teşkilat Yapılanması............................................................................30
4.4 Adalet Bakanının ve Bakanlığın Yetkileri............................................................................................34
4.5 Teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında uygulamalı test...........................................36
4.6 Sürekli eğitim...................................................................................................................................................38
5 TEAMÜL HUKUKU ÜLKELERİ 40
5.1 Giriş...................................................................................................................................................................... 40
5.2 Yasal Çerçeveye Genel Bakış.....................................................................................................................40
5.3 Avukatların Barolar Birliğine karşı temel hak ve görevleri........................................................46
5.4 Sürekli eğitim...................................................................................................................................................56
6 EKLER 58
6.1 Çek Cumhuriyeti.............................................................................................................................................58
6.2 Hollanda............................................................................................................................................................. 58
6.3 Danimarka.........................................................................................................................................................58
6.4 Teamül Hukuku Ülkeleri.............................................................................................................................58
2
1 GİRİŞ
İşbu karşılaştırmalı çalışma, 23 Mart – 25 Mart 2015 tarihleri arasında Lefkoşa'da düzenlenen
"Kıbrıs Türk Toplumu İçin Avukatlık Mesleği Desteği" misyon toplantısını tamamlayıcı bir
çalışma olarak düzenlenmiştir (Etkinlik No: ATCC IND/EXP 59095). Seçilmiş AB'ye Üye
Devletlerde Barolar Birliği'nin teşkilat yapılanmasının ve işleyişinin genel özelliklerini
göstermeyi amaçlamaktadır. Çalışma; Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs, Danimarka, İrlanda, Malta,
Hollanda ve Birleşik Krallık'ta geçerli yasal çerçeveyi ele almaktadır. Çalışma, özellikle eğitim,
staj ve barolarda üyelik konuları üzerine eğilmektedir.
2 ÇEK CUMHURİYETİ
2.1 Yasal Çerçeveye Genel Bakış
Çek Cumhuriyeti Barolar Birliğinin (bundan böyle "Baro" olarak tanımlanacaktır) kuruluş ve
çalışmasını içeren yasal çerçeve, yarı özerk yönetime sahip bir meslek kuruluşu sıfatıyla
Baronun kendi geliştirdiği meslek etiği kurallarından ve genel anlamıyla bağlayıcı yasalardan
oluşmaktadır.
2.1.1 Genel anlamıyla bağlayıcı yasalar
Barolar Birliğini düzenleyen temel yasa, 1995 yılında çıkarılan 85/1995 Sayılı Avukatlık Mesleği
Yasasıdır (bundan böyle "Yasa" olarak anılacaktır) 1. Parlamento tarafından yasalaştırılan, genel
anlamıyla bağlayıcı bir yasa olduğu için, Baronun kendi uygulamaya koyduğu meslek kuralları
aksine Baro tarafından etkilenip şekillendirilemez. Ancak Baro yine de Yasayı ve değişikliklerini,
yasama süreci sırasında önereceği yasal metinler vasıtasıyla etkileyebilir.
Yasa, yetkili makam sıfatıyla Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan bir takım kararnameler
yoluyla uygulamaya geçirilir (Bakanlığın rolü için daha aşağıda ayrıntılı olarak verilen bende
bakınız). Bu hususlar avukatlık hizmetlerinin fiyatlarını (Avukatlık hizmetleri tarifesi)2,
Avukatlık Mesleği Disiplin Kuralları, Sınav Kurallarını kapsar.
2.1.2 Barolar Birliği tarafından uygulanan meslek kuralları
Yarı özerk yönetime sahip bir meslek kuruluşu olarak Baro, genel anlamıyla bağlayıcı yasalarla
düzenlenmemiş konularda kendi düzenleyici kurallarını oluşturur (ancak Baro tarafından
1 Ek 1'deki İngilizce çevirisine bakınız.2 Kararın tam metninin İngilizce çevirisini Ekte bulabilirsiniz.
3
oluşturulan bu kurallar, fiili olarak daha yüksek düzeyde bağlayıcı etkiye sahip olan genel
anlamıyla bağlayıcı yasalarla çelişemez). Bunlar çoğunlukla ya Baro Genel Kurulu ya da Yönetim
Kurulu tarafından alınan kararlar şeklinde olurlar. Baro tarafından yayınlanan temel düzenleme,
Avukatlık Mesleği Yasasında belirtilen avukatların temel görevleri ve davranış sorumlulukları
hakkındaki Mesleki Davranış Kurallarıdır3.
Baroyu ilgilendiren diğer kararlar arasında, stajyerlerin eğitimi, normal Baro ücretleriyle ilgili
kurallar, Baro sosyal yardımlaşma fonu, meslek sınavı ücretleri vb. gibi farklı konular yer
almaktadır.
Bu kararlar yanı sıra, (örn., vefat eden bir avukatın müşterilerine ait belgelerinin ne tür bir
işleme tabi tutulacağı konusuna açıklama getiren bir bilgi notu gibi), Baro'ya bağlı avukatların
faaliyetleri hakkında açıklanacak belirli bilgi notları ve görüşler ile, Baro Genel Kurulu Kuralları
ve Usulleri çerçevesinde ele alınacak Genel Kurul Seçim Kuralları türünden özel nitelikteki bazı
kurallar, Baro tarafından düzenlenir.
2.2 Avukatların Barolar Birliğine karşı temel hak ve görevleri
2.2.1 Avukatların temel hak ve görevleri
Avukatlar, müvekkillerinin haklarını ve yasal çıkarlarını gözetip kullanmalarını sağlamak ve
talimatlarını uygulamak zorundadır. Ancak, yasal veya mesleki düzenlemelere aykırı olmaları
halinde müvekkillerin talimatlarının bağlayıcı bir hükmü yoktur (Yasanın 16 nolu Maddesine
bakınız). Yasanın 17. Bendi çerçevesinde bir avukat, avukatlık mesleğini, mesleğin saygınlığına
gölge düşürmeyecek şekilde sürdürecek olup, bu bahisle, meslek etiğine ve rekabet kurallarına
da uymak zorundadır. Avukatlık mesleği düzenlemeleri tarafından belirlenen bu kurallar,
yukarıda sözü edilen Mesleki Davranış Kuralları dâhilinde ele alınmaktadır.
2.2.2 Avukatlık Mesleğinin icra edilmesiyle ilgili kurallar
Avukatlık Yasası, avukatlık mesleğinin icra edilmesi konusunda oldukça farklı konuları kapsayan
şartlar getirmiştir. Bunların en önemlisi, Baro'ya kaydolmadan avukatlık yapılamayacağı
kuralıdır. Çek Cumhuriyeti'nde tek bir Baro olduğundan sistem merkezileştirilmiş durumdadır.
3 Tam metninin İngilizce çevirisini Ek 3'te bulabilirsiniz.
4
Yukarıda yer verilen konular, Baro'ya kaydolma şartları arasındadır (Yasanın 5 nolu Maddesine
bakınız). Baro, şartları yerine getiren başvuru sahiplerini Baro'ya almak zorundadır. Ana
koşullar şunlardır:
eksiksiz yasal yeterlilik;
Çek Cumhuriyeti'nde bir üniversiteden veya (Çek Cumhuriyeti'nde alınan bir
diplomaya muadil olduğu Çek Cumhuriyet tarafından kabul ediliyorsa) yurt dışında
bir üniversiteden, hukuk dalında verilen yüksek lisans programı çerçevesinde hak
edilen üniversite derecesi
Stajyerlik eğitimi için en az üç yıl stajyer avukat olarak çalışmış olmak ve Baro
sınavını başarıyla vermek
Baro üyeliğinin sona erdirilmesine neden olacak bir sabıka kaydı veya disiplin cezası
olmaması
Baro sınavını geçmek
Yaklaşık 370 avro eden 10.000 Çek kronu tutarındaki kayıt ücretinin ödenmesi
Baroya kabul edilen Avukata Baro Kayıt Sertifikası ve Avukat Kimlik Kartı verilir. Avukat
kendisine verilen Avukata Baro Kayıt Sertifikası veya Avukat Kimlik Kartı yardımıyla avukatlık
mesleğini icra etmeye hak kazanmış olur. Baroya kaydedilen avukatın adı aynı zamanda da
kamuya ilanen tescil edilir (Lütfen http://vyhledavac.cak.cz/Units/_Search/search.aspx web
sitesine bakınız). Her avukata ayrı bir sicil numarası verilir (Daha fazla ayrıntı için Yasanın 5d ve
5e nolu Maddelerine bakınız).
Baroya kayıtlı avukatlar, Baro üyeliğinin askıya alınmasını veya feshedilmesini gerektirebilecek
nedenler de dâhil, belirli bazı değişiklikler durumunda bunu gecikmeksizin Baroya bildirmek
zorundadır (Yasanın 29 nolu Maddesine bakınız).
2.2.3 Baro üyeliğinin feshedilmesi
Avukatın avukatlık vasfının kısıtlanması/kaybı, vefatı, iflası gibi belirli durumların vuku bulması
veya kendi talebi halinde (Yasanın 7b nolu Maddesine bakınız) Baro üyeliği feshedilir.
5
Bazı durumlarda Baro kendisi de avukatın üyeliğinin feshini talep etme hakkına sahiptir. Baro
örneğin, avukatlık mesleğinin icrası sırasında veya başka bir nedenle işlenen kasti bir suçtan
kesin hüküm giyerek belirli bir süre hapisle cezalandırılan veya altı (6) aydan uzun süredir Baro
aidatını ödemeyen veya Yasayla belirlenmiş herhangi başka bir yükümlülüğünü yerine
getirmeyen bir avukatın üyeliğini fesheder (Yasanın 8 nolu Maddesine bakınız).
Her iki durumda da, Avukat Sicil Kütüğünden avukatın kaydı silinir.
Bazı durumlar ise avukatın Baroya üyeliğinin askıya alınmasına neden olur (Yasanın 8a, 8b ve 9
nolu Maddelerine bakınız). Avukatlık mesleğini icra etme yetkilerinin askıya alındığı süre içinde
avukatın, avukatlık hizmetleri sağlama ve/veya Baro organlarına katılma gibi hakları
olmayacaktır.
2.2.4 Disiplin Cezası
Avukatlara ve stajyer avukatlara, disiplin ihlalleri nedeniyle disiplin cezası verilebilir. "Disiplin
ihlalleri" tanımından anlaşılması gereken, avukatın veya stajyer avukatın kendilerine Yasanın
ve/veya özel düzenlemelerin ve/veya meslek kurallarının yüklediği görevleri, ciddi biçimde
ve/veya birçok kez ihmalden kusurlu bulunmalarıdır.
Yasa aşağıdaki disiplin yaptırımlarını öngörmektedir:
tembih
aleni ihtar
özel yasayla belirlenen aylık asgari ücretin 500 (beş yüz) katına kadar para cezası
Altı (6) aydan üç (3) yıla kadar bir süre için avukatlık mesleğini icra etmesinin geçici
şekilde yasaklanması
Avukat Sicil Kütüğünden kaydının silinmesi suretiyle Baro üyeliğinin feshi
Yasa disiplin işlemlerini ayrıntılı şekilde tanımlamaktadır (Yasanın 33 - 35e arasındaki
Maddelerine bakınız).
2.3 Barolar Birliğinin Teşkilat Yapılanması
2.3.1 Barolar Birliği ve organları
6
Baro, daha önce yukarıda da belirtildiği gibi, tüm avukatların özerk yapıya sahip mesleki
kuruluşudur (yasanın 40 nolu Maddesine bakınız). Avukatlık mesleği alanında kamu idaresi
hizmetleri sağlar. Baro, tüzel kişilik sahibidir. Baro beş (5) organdan oluşur. Baro Genel Kurulu
en üst organdır.
2.3.2 Genel Kurul
Tüm avukatların Genel Kurula katılma hakları vardır. Genel Kurulda bir avukatın diğerini temsil
hakkı yoktur. Genel Kurul, Yönetim Kurulunun önceden belirlediği tarihlerde toplanır.
Genel Kurul, diğerlerine ilaveten, avukatlar arasından doğrudan ve gizli oyla ve dört (4) yıllık bir
süre için Baro organlarının üyelerini seçer, Baronun meslek kuralları çerçevesinde
teşkilatlanmasına yardım edecek Teşkilat Kurallarıyla, örneğin avukatlık ücretleri gibi konuları
düzenleyen başka hususları ve yine Baronun diğer organlarının faaliyetlerinin raporlanmasıyla
ilgili hususları düzenler ve onaylar (Yasanın 43 nolu Maddesine bakınız).
2.3.3 Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu, Baronun icra organıdır. 11 (on bir) asil ve beş (5) yedek üyeden oluşur.
Baronun, günlük işlere dair kararlarının alınması konusunda yetkili yürütme organı olan
Yönetim Kurulu, diğerleri arasında, avukatların Avukat Sicil Kütüğünden kayıtlarının silinmesi,
avukatlık mesleğinden geçici süreyle men edilmesi ve yine aynı men kararının kaldırılması vb.
gibi kararları da alır.
Yönetim Kurulu ayrıca yönetim görevlerini de deruhte eder, Baronun mallarını yönetir,
dokümantasyon, yayın, eğitim ve staj faaliyetlerini destekleyip düzenler (Yasanın 44 nolu
Maddesine bakınız).
2.3.4 Baro Başkanı
Baro Başkanı, tüm avukatlar adına her türlü konuda icraatta bulunma hakkına sahiptir. Bazı özel
durumlarda avukat atamalarını yapar (Yasanın 18 nolu Maddesine bakınız), ve yine bazı
durumlarda bir avukatın Baroya üyeliğinin feshine karar verir. Başkan ayrıca, Yönetim Kurulu
toplantıları arasında Baronun tüm organlarının normal faaliyetlerine devam etmelerini
sağlamak için, Yasa tarafından veya Baronun farklı bir organı tarafından öngörülen mesleki
düzenlemeler çerçevesinde özel bir hükme tabi tutulmamış olan her türlü konuda gerekli tüm
önlemleri alma ehliyet ve yetkisine sahiptir (Yasanın 45 nolu Maddesine bakınız).
7
2.3.5 Denetleme Kurulu
Denetleme Kurulu, Baronun kontrol organıdır. 54 (elli dört) üyeden oluşur. Denetleme
Kurulunun görevi, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesi
Hakkında Kanun da dâhil Yasa ve/veya özel düzenlemeler gereği Baronun diğer organlarının,
Baro personelinin, avukatların ve stajyer avukatların, mesleki ve/veya yasal Baro faaliyetleriyle
ve/veya mesleki kurallara uyum konusuyla ilgili her türlü tasarruflarını denetlemektir.
Denetim Kurulu ayrıca, yasalara veya Genel Kurulun kararlaştırdığı hususlara aykırılıklarının
tespiti halinde Yönetim kurulunun aldığı her türlü kararın / onayladığı kuralların askıya
alınmasına karar verme yetkisi vardır (Yasanın 46 nolu Maddesine bakınız).
2.3.6 Disiplin Organları
Baronun, disiplin işlemi gerçekleştirebilecek iki (2) organı mevcuttur: Disiplin Kurulu ve Temyiz
Kurulu. Disiplin Kurulunun 83 üyesi ve Temyiz Kurulunun da 11 üyesi vardır. Bu organların
çalışmalarını düzenleyen kuralların ayrıntıları Disiplin Kurallarında belirtilir ve Adalet Bakanlığı
tarafından yayınlanır (önceden Baronun görüşü alınarak).
2.4 Adalet Bakanlığının Yetkileri
Genel olarak Adalet bakanlığı, avukatların ve stajyer avukatların faaliyetlerini denetler. Baro,
tüm organları tarafından yapılan tüm mesleki düzenlemeleri 30 gün içinde Bakanlığa bildirmek
zorundadır ve Bakanlık da yapılan mesleki düzenlemelerin yasalara aykırı olduğunun tespiti
halinde bunların yasal açıdan gözden geçirilmesi talebinde bulunabilir.
Bakanlık ayrıca Disiplin Kuralları şeklinde bir yasal düzenleme yapma hakkına sahiptir
(Yukarıdaki 2.3.6 fıkrasına bakınız). Adalet Bakanlığı, Avrupa Avukat Sicil Kütüğünden kaydının
silinmesi ve/veya Baro üyeliğinin askıya alınması suretiyle meslekten men edilmesi için avukat
hakkında kovuşturma başlatılması talebiyle disiplin kovuşturmalarına disiplin savcısı sıfatıyla
katılma hakkına sahiptir.
Stajyer avukatların eğitimi konusunda da Bakanlık yine önceden Baronun görüşünü almak
kaydıyla Baro Sınav Kurallarını belirleme hakkına sahiptir (yasal bir düzenleme şeklinde,
yukarıdaki 2.6.3 fıkrasına bakınız). Adalet Bakanlığı, en az üçte biri Baro tarafından ve üçte biri
de Yargıtay tarafından önerilen Baro Sınav Heyetini atar.
2.5 Barolar Birliğindeki Duruşmalar
8
Bir avukatın veya stajyer avukatın durumuyla ilgili konularda (örn., Avukat Sicil Kütüğünden
kaydının silinerek avukatın Baro üyeliğinin feshedilmesi, Baro üyeliğinin askıya alınması
suretiyle meslekten men edilmesi, men kararının kaldırılması gibi) görülecek duruşmalar, 2004
yılında yayınlanan 500/2004 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca Baro organları
huzurunda yapılacaktır.
Duruşmalarda standart yargılama usulü uygulamaları geçerli olacaktır (örn., katılan kişinin
beyanının alınması, tanıkların dinlenip sorgulanması, kanıtların sunulması, sözlü duruşma hakkı
gibi). Duruşma sonunda yazılı karar metninde kararın yanı sıra gerekçesi de yer almalı ve özel
yasalar gereği mahkeme nezdinde işlem yapılabileceği bilgisi de tebliğ edilmelidir (Yasa No.
150/2002, Değişik haliyle İdari Yargılama Usulü Kanunu idari kararların adli incelemesi
konusunda uygulanacaktır).
Baro organlarının gerekli süre içinde harekete geçmemeleri halinde (örn., Yasanın gerektirdiği
süre içinde hak sahibi avukatın veya stajyer avukatın ilgili Baro Sicili Kütüğüne kaydının
yapılmaması gibi), söz konusu kişi harekete geçme nedeni oluşturabilir ve adına mahkemeden
idari karar almasını talep edilebilir.
2.6 Stajyerlerin eğitimi ve sınavlar
2.6.1 Zorunlu eğitim sistemi
Baro Yönetim Kurulu kararıyla zorunlu staj sistemi getirilmiştir (Stajyer avukatların eğitimi ve
avukatların ileri düzey stajı ile ilgili 1/1998 Sayı ve 10 Mart 1998 tarihli Karar ). Baro tarafından
geliştirilen staj sistemi; (i) stajyerliğin ilk yılında alınan zorunlu giriş sınavı; (ii) stajyerliğin her
üç yılında da alınması gereken zorunlu seminerler; ve (iii) isteğe bağlı seçmeli seminerlerden
oluşmaktadır.
İki üç gün kadar süren giriş sınavı genelde (meslek etiği dâhil) avukatlık mesleğinin temel icra
ilkeleri, geçerli yasal çerçeve, Baro tarafından getirilen meslek kuralları, avukatlığa dair temel
AB yasası düzenlemeleri ve sınır ötesi avukatlık hizmetleri tedariki üzerinde odaklanmaktadır
Stajyerliğin her üç yılında da alınması gerekli olan zorunlu olan seminerler şu alanlarda
yoğunlaşır: (i) (medeni ve ticaret hukuku gibi) özel hukuk alanında avukatlık hizmetleri
sağlanması; (ii) kamu hukuku alanında avukatlık hizmetleri sağlanması; (iii) ceza davalarında
9
savunma; ve (iv) Barolar Birliğinin teşkilatlanması, meslek kuralları ve etiği ve avukatlık
becerileri.
Her stajyer avukat, ileride uzmanlaşmak istediği konularla ilgili veya avukatlık mesleğinde ilgi
duyduğu alanlara göre isteğe bağlı bir takım seçmeli seminerleri almak zorundadır. Bu
seminerlerin içeriği ve programı Baro Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
2.6.2 Stajyerlere sağlanan diğer Barolar Birliği destekleri
Baro ayrıca stajyer avukatlar için de avukatlık mesleğini icra etmekle ve mesleki gelişmelerle
ilgili birçok farklı konuda da zorunlu olmayan isteğe bağlı seminerler ve konferanslar da
düzenlemektedir. Baro kendi periyodik dergisi yanı sıra ve diğer konularda da eserler yayınlar
ve stajyer avukatlar ve avukatlar için kütüphane kurup ödünç kitap verme hizmetleri sağlar.
2.6.3 Baro sınavı
Baro sınavı, adayın yasaları yorumlayıp belirli bir duruma uygulama kabiliyeti de dâhil Çek
Cumhuriyeti yasa sistemi hakkındaki bilgisi yanı sıra meslek kuralları konusundaki bilgisini de
ölçer. Adalet Bakanlığı tarafından 1996 yılında yayınlanan Baro Sınavı için Sınav Kuralları ile
ilgili 197/1996 sayılı Adalet Bakanlığı Yönetmeliği uyarınca düzenlenir. Baro sınavı, beş kişilik
Baro Sınav Heyetinden oluşan bir jüri önünde sadece Çek veya Slovak dillerinde alınabilir.
Örneğin adli sınav, savcılık sınavı, nihai savcılık sınavı, tahkim hakemliği sınavı, noterlik sınavı,
lisanlı icra hakimliği sınavı gibi bazı diğer sınavların da Baro sınavına denk olduğu düşüncesiyle
Baro, stajyerin daha önce almış olduğu diğer sınavları da Baro sınavı yerine kabul edebilir.
Baro sınavı yazılı ve sözlü kısımlardan oluşur. Yazılı sınav üst üste üç gün sürer ve aşağıdaki
hukuk alanlarını kapsar: (i) ceza hukuku; (ii) medeni, aile ve iş hukuku; ve (iii) ticaret hukuku.
Adaya bir takım dava dosyaları / yasal belgeler veya gerçeklere dayalı bilgiler verilir ve örneğin
dava dilekçesi hazırlamak, temyize başvurmak, ceza davasında savunma yapmak veya bir
müşteriye hukuki görüş bildirmek / bilgi notu iletmek gibi senaryoları icra etmeleri istenir. Her
alandaki yazılı sınavın süresi sekiz saati geçemeyeceği gibi sınavın halka açık olarak yapılması da
söz konusu değildir.
Sınavın sözlü kısmı yukarıda belirtilen üç alanda da yapılır ve ayrıca anayasa hukukunu, idari
hukuku ve avukatlık mesleğiyle ilgili yasaları ve mesleki düzenlemeleri de kapsar. Sınav jürisi
10
adayın avukatlık mesleği sırasında yasaları ve diğer mevzuatı uygulama yeteneğini
değerlendirir. Sınavın sözlü kısmı iki saati geçmez ve halka açık yapılır.
11
3 HOLLANDA
3.1 Giriş
Doğru bir kavrayış için, avukatların konumunun Baroyu hukuk temelinde kural ve yönetmelikler
çıkarma yetkisine sahip bir kamu kuruluşu olarak belirleyen resmi bir yasa (Advocantenwet)
tarafından düzenlendiğini hatırlatmakta yarar var.
Bu kısımda daha sonra, tamamen kalite güvencesi ile ilgili konularda, bu kurallara atıfta
bulunulacaktır.
Verordening op de advocatuur ( Avukatlık tüzüğü)
Regeling op de advocatuur (Avukatlık Yönetmeliği)
Gedragsregels 1992 (Etik Kurallar)
Opleidingsreglement (Eğitim yönetmeliği).
İlgili metinler, Ulusal Baro'nun web sitesinde bulunabilir (Nederlandse Orde van Advocaten :
www. advocatenorde.nl. Göründüğü kadarıyla İngilizce sürümü mevcut değildir.
Baronun teşkilatlanma yapısı, ulusal ve yerel organlara bölünmüştür. Bir kıdemli üye vardır,
Genel Konsey tarafından desteklenir ve yerel Baroların temsilcileri tarafından seçilir.
Yerel Baro (bir bölge mahkemesinin toplam 11 yetki alanından her birinde - her bir semtte)
Kıdemli Üye, Baronun üyeleri tarafından seçilir ve faali avukatlardan oluşan Denetim Konseyi
tarafından desteklenir.
Bu son Konsey, yasalara göre bir bireyin veya Kıdemli Üyenin şikayeti üzerine avukatlara
yaptırım uygulama yetkisine sahiptir. Kararlara üç hakim ve iki avukattan oluşan bağımsız bir
Yüksek Disiplin Mahkemesi huzurunda itiraz edilebilir.
Kalite güvencesi bakımından, Baronun ve üyelerinin işleyiş biçimi ile ilgili bilgi verdiği için,
şikayet prosedürleri önemli araçlar olarak kabul edilir. Bu nedenle, şikayetlerin ele alınmasına
yönelik iyi geliştirilmiş bir sistem, temel bir kalite aracıdır.
3.2 Avukat olmak
12
Avukat olmak isteyen kişinin yerel Baroya kayıtlı olması gerekir ve bu kişi, mahkemede avukat
olarak yemin etmek için izin ister.
Kayıt olmak - ve sonradan yemini etmek - için ön şart, Hollanda üniversitelerinden birinden
hukuk alanında lisans derecesi ve hukuk alanında Yüksek Lisans derecesi almış olmaktır
(yabancılar için de kurallar vardır). Ve elbette kişinin sabıka kaydının olmaması gerekir.
Kayıt ve baroya kabul, koşulsuz ve koşullu olarak gerçekleşebilir.
Koşullu kabul (kuraldır), avukatın hukuk pratiğinde daha önceden deneyiminin olmadığı
durumlarda gerçekleşir. Özellikle üniversiteden yeni mezun olmuş kişilere uygulanır.
Bu genç/yeni avukatların Ulusal Barolar Birliği'nin himayesi altında ve onun tarafından
belirlenen veya onaylanan programa göre bir mesleki eğitimden geçmeleri gerekir; yukarıda
belirtilen "Opleidingsreglement", uygulanacak programın belirlenmesi için esas teşkil eder.
3.3 İlk eğitim
Bu eğitim, yalnızca ulaşılmak istenen hedefin ne olduğu belirlendikten sonra yararlı olabilir. Bir
kişi, saygın bir avukattan genel olarak beklenen hedefi belirleyebilir:
Müvekkil ve üçüncü şahıslar ile ilgili olarak bağımsızlık
Müvekkilin çıkarı ile ilgili konularda taraflılık
Ehil olma, gerekli becerileri ve teknik bilgileri kullanabilme
İyi avukat olmayı engelleyecek her türlü davranıştan kaçınma, dürüst olma
Sır saklayabilme, hukukun sınırları dahilinde gizlilik yükümlülüğüne riayet etme
Görülebileceği gibi, bunun hem etik ile hem de bilgi ile ilgili yönleri vardır.
Esas itibarıyla ilk eğitim, ortaçağ loncalarındaki eski eğitim sistemine benzetilebilir; öğrenci,
çalışma arkadaşları ve usta, bir "usta"nın gözetimi altında yaparak öğrenme.
Genç avukatın öncelikle bir hukuk bürosunda stajyerlik yapması ve burada üç yıl boyunca
kıdemli bir avukatın (en az yedi yıllık tecrübeye sahip bir "patron") gözetimi altında çalışması
gerekir. Bazı durumlarda yerel Baronun onaylaması ile bu avukat kendi bürosunu açabilir ama
13
bunu yine de farklı bir bürodan kıdemli bir avukatın (“buıten patroon”) gözetimi altında yapması
gerekir
Bu yıllar içinde avukat, özel avukat olarak görevlerini yerine getirir ama aynı zamanda Barolar
Birliği tarafından veya Barolar Birliği'nin onayladığı kuruluşlar tarafından spesifik bir programa
göre düzenlenen eğitimlere katılır. Bu program, bir final sınavı ile sonuçlanır.
Ek eğitim, adayın devamlılık zorunluluğunun bulunduğu eğitim faaliyetlerini kapsayan bir
çerçeve olan mesleki eğitim (beroepsopleiding) çerçevesinde düzenlenir.
Geçerli yönetmeliğe (Opleidingsreglement) göre akredite kuruluşlar, şu alanlarda bir dizi
faaliyetler düzenler: ceza (usul) hukuku, medeni (usul) hukuku, etik, bir hukuk firmasının
ofisinin düzenlenmesi.
Eğitimin her bir modülü, adaylara yönelik bir test ile sonuçlanır.
3.4 Kurallar ve yönetmelikler
Yukarıda belirtilen Genel Konsey; gereksinimleri, mesleki yetenekleri ve mesleki faaliyetlerin
kalitesini belirleyen bir avukat eğitim yönetmeliği çıkarır.
Bir hükümler dizisi, yeni kabul edilen avukatların eğitim gereksinimi ile ilgilidir. Genel kural,
avukatın mesleki uygulamaları bağımsız ve genellikle kabul edilen mesleki standartlara uygun
olarak ifa edebileceğinin düşünülmesidir.
En önemli gereksinim, avukatın günlük uygulamalarda avukat olarak mesleki deneyim kazanmış
olmasıdır. Minimum standartlar şunlardır:
En az beş kez medeni ihtilaf kovuşturmalarında avukat olarak yer almış olmak;
"patroon" en azından bir savunma oturumuna veya duruşmaya katılmış olmalıdır
En az 10 prosedür belgesi hazırlamış olmalı ve şu üç gereksinimden en az 2'sinde
deneyim sahibi olmalıdır:
o Meslek etiği
o Medeni ve cezai hukuktaki temel meseleler
o Başka bir bilişsel uzmanlık.
14
Mesleki çalışmaları çerçevesinde avukatlar, etik kurallar "Gedragregels" halihazırda belirtildiği
gibi, spesifik etik ve mesleki kurallara tabidir.
Başlangıç noktası olarak avukat, yalnızca yetenekleri ve teknik bilgisi dahilinde olan davaları
kabul eder; diğer durumlarda bir üçüncü şahsın uzmanlığından yararlanır. Diğer bir deyişle
avukatların kendi sınırlarının farkında olmaları beklenir.
3.5 Koşulsuz olarak kabul edilen avukatlar
Yukarıda belirtilen üç yıllık staj ve eğitim dönemini başarıyla tamamlayan ve final testinde
başarılı olanlar, Baroya koşulsuz olarak kabul edilirler.
Ancak kendilerinden mesleki teknik bilgilerini muhafaza edip yenilemeleri beklenir.
Bu nedenle, farklı biçimlerde eğitim faaliyetleri gerçekleştirmeli ve her yıl "puan"
kazanmalıdırlar. Bu puanlar, Baroda kaydedilir ve bu yükümlülüğü yerine getirmeyen avukatlar
ile ilgili tedbir alınır.
Genel olarak, akredite eğitim faaliyetleri için bir saatin bir puanı temsil ettiği söylenebilir.
Avukat ayrıca puan olarak katkı sağlayacak başka faaliyetler de gerçekleştirebilir. Örneğin
Hukuk alanında ders vermenin yarım saati bir puandır; bizatihi Baro gibi hukuk kuruluşlarına
fikir ve tavsiye yazıları yazmak da puan kazandırır.
Hukuk "piyasa"sı, eğitim kuruluşlarının, bilinen nedenden ötürü oldukça dikkat çeken sayısız
eğitim faaliyetleri sunduklarını göstermektedir. Örnek olarak bu belgenin yazarı birçok kez
medeni usul hukuku ve iflas gibi konularda eğitmen olarak görev yapmıştır. Ayrıca
mahkemelerde "yedek hakim" olarak görev yapmak da her oturum başına puan kazandırır.
3.6 Disiplin kuralları
Daha önce belirtildiği gibi avukat, etik ve mesleki kurallara tabidir. Bu kurallara uyulmadığı
takdirde Denetim Konseyi tarafından ceza/yaptırım uygulanır; buna her mesleki eğitim yılında
20 puana ulaşamamak da dahildir. Nihai yaptırım, avukatın Barodan atılmasıdır.
Ayrıca, öncelikle hukuk pratisyenlerinin ve avukatlarının ilettiği sinyallere dayalı olarak ancak
bazen hakim, savcı ve mahkeme başkanlarının da verdiği bilgilere göre mesleki teknik bilginin
yetersiz olması durumunda yerel Kıdemli Üye harekete geçebilir.
15
Diğer bir deyişle, mesleki teknik bilginin açık şekilde eksik olduğu durumlarda için de aktif
denetim mekanizması söz konusudur.
Buna ek olarak yasalar, hukuk şirketlerinin yeterli donanıma sahip olmasını gerektirmektedir.
Buna kütüphane ve bir kütüphaneye erişim olanağı, hukuk ve içtihat ile ilgili gelişmeler
konusunda güncel bilgiyi sahip olmak için gerekli altyapı. Yerel Kıdemli Üye bunu etkili bir
şekilde denetleyebilir.
3.7 Ek olarak
Hollanda'da kapsamlı bir ücretsiz hukuki yardım sistemi vardır. Mali olanakları yeterli olmayan
kişiler "pro deo" avukat isteyebilirler; bunun için gelirlerine göre belli bir katkı payı ödemeleri
gerekebilir.
Bu istek, hukuki yardım Konseyi tarafından (Raad voor de Rechtsbijstand) karara bağlanır. Bu
kurum, avukatların kalitesi ile ilgili kendi - ek - kurallarını yayınlar. Yalnızca bu kurallara
uymaya hazır olan kişiler ücretsiz hukuki yardım avukatı olarak görev yapıp Devletten ödeme
alabilir. Bu kurallar ayrıca hukuki yardımın kaliteli olmasını sağlamayı amaçlar.
3.8 Uzmanlaşma
Diğer birçok meslekte olduğu gibi uzmanlık kaçınılmazdır: Her şeyi bilmek mümkün değildir.
Hollanda'da resmi uzmanlaşma bulunmamaktadır anca uzmanlık, kendisini gayri resmi bir
şekilde göstermektedir.
Uzmanlaşan avukatlar, kendi alanlarında teknik bilgilerini artırdıkları birlikler oluştururlar.
Bu tür birliklere üyelik, söz konusu birliğin kurulu tarafından, söz konusu alanda kanıtlanmış
teknik bilgi temelinde verilebilir. Bu birliklerde de ayrıca gerekli teknik bilgileri elde etmek
isteyen aday üyeler olabilir. Vergi hukuku, tarım hukuku, miras hukuku, istimlâk hukuku, aile
hukuku, iflas hukuku ve başka birçok alanda bu tür birlikler mevcuttur. Bu birliklerin üyeleri,
kendilerini birliğin üyesi olarak tanıtabilirler. Aynısı gidere artan bir oranda aracılar için de
geçerlidir.
3.9 Özetle
Baronun kalitesi, temel olarak yasal bir çerçeve dahilinde bizatihi Baronun sorumluluğudur.
Bunun için aşağıdaki hususları denetler:
16
Meslekte ilk üç yılda eğitim
Her yıl 20 puanın kazanılmasını öngören sürekli eğitim yükümlülüğü
Disiplin mekanizması
Hukuk insanlarının ilettiği sinyaller ile müvekkillerin ve avukatın çalışmasını
gözlemleyen kişilerin şikayetleri
Meslektaşların mesleki gayri resmi denetimi
Uzmanlaşmanın gayri resmi olarak kabulü
17
4 DANİMARKA
4.1 Yasal Çerçeveye Genel Bakış
4.1.1 Usul Kanununa Genel Giriş
Danimarka'da avukatlık ile ilgili temel mevzuat, Usul Kanunudur4 ve bu kanun idari ve medeni
hukuk ile ceza hukuku alanında yargı yetkisini, usulü ve infazı içerir. Usul Kanunu bu konuları
ayrıntılı olarak düzenler ama Usul Kanunu ayrıca büyük oranda çeşitli makamlara yetki verir.
Buna bu makamlara kendi yetki alanlarında verilen hem bağlayıcı hem de bağlayıcı olmayan
kanunlar çıkarma yetkisi de eklenebilir.
Devlet Hukuk Veritabanında Usul Kanunu ile ilgili kayıtlı 390 kanun vardır. Bunların en önemlisi
111 Kararnamedir (Bekendtgørelser) ve bunlara artık kullanılmayan bir formatta hazırlanmış 2
Kararname (Anordninger) eklenebilir. Kararnameler, bağlayıcı nitelikte genel uygulama
kararları teşkil ederler ve bu kararların, diğerlerinin yanı sıra Kararnamelerin Adalet Bakanı
tarafından yayınlanacağını belirleyen Usul Kanununun spesifik hükümlerinde spesifik hukuki
temellerri vardır. Böylelikle bu kararlar, Avrupa Komisyonunun AB yasaları kapsamında
çıkardığı kanun hükmünde kararnameler ve uygulama kanunlarına benzer niteliktedir.
Buna ek olarak hem Bakan hem de Bakanlık, idari hiyerarşide altlarında yer alan makamlar için
çeşitli formatlarda talimatlar yayınlayabilir. Bu talimatlar bu makamlar üzerinde bağlayıcıdır
ancak bireylere hak vermez. Ancak AB yasalarında olduğu gibi, idari kararlardan etkilenen
bireyler, yetkili makamların talimatlara uyma yükümlülüğüne dayanabilir.
Talimatlar 52 Sirküleri (Cirkulærer), 49 Mektubu (Skrivelser), 54 Sirküler Mektubunu
(Cirkulæreskrivelser) ve 106 Tebliği (Meddelelser) içerir. Bu talimatlardan bazısının Usul
Kanununda spesifik bir hukuki temel vardır ve diğer bazı talimatlar ise daha genel olarak
hiyerarşi ilişkisine dayalıdır
Ayrıca Bakanlık, bağlayıcı olmayan kararlar olarak Yönergeler (Vejledninger) yayınlayabilir. AB
yasalarında olduğu gibi Bakanlık ve onay tabi yetkili makamlar yönergeleri uygular; böylece
4 Devlet Hukuk Veritabanı tarafından yayınlandığı biçimiyle 9 Aralık 2014 tarihli 1308 sayılı Konsolide Kanun (Retsinformation) https://www.retsinformation.dk/Forms/R0710.aspx?id=164280, avukatlık mesleğine ilişkin bölümü ilgilendirmeyen ve 1242 sayılı 18 Aralık 2012 tarihli Kanun, 176 sayılı 24 Şubat 2015 tarihli Kanun, 270 dayılı 25 Mart 2015 tarihli Kanun, 524 sayılı 29 Nisan 2015 tarihli Kanun ve 740 sayılı 1 Haziran 2015 tarihli Kanun ile kabul edilen tadilatlar ile birlikte
18
bireyler, Bakanlığın ve yetkili makamların spesifik bir durumda bu yönergelerden sapmaları
gerekçelendirme yükümlülüklerine güvenebilirler. Usul Kanunu için toplam 15 Yönerge
yayınlanmıştır.
Son olarak Usul Kanunu, Bakana ve Bakanlığa spesifik idari durumlarda karar verip harekete
geçme yetkisi ve yükümlülüğü verir; bu durumlar tipik olarak Usul Kanunu kapsamında
bireylerin hak ve yükümlülükleri ile ilgilidir ancak tabi yetkili makamlar tarafından kabul edilen
genel uygulama kararlarının onaylanmasını da içerebilir.
4.1.2 Usul Kanununun Avukatlık Mesleğine ilişkin Hükümleri
Avukatlık mesleği, Usul Kanununun İlk Kitabının Yedinci Bölümü kapsamında ele alınmıştır. Bu
Bölüm, toplam 45 kısmın 6 fasıldan oluşur5. Bu kısımlar avukatlık mesleğinin tüm yönlerini
kapsar ve buna Avukatlık Ruhsatı (Beskikkelse, ayrıntılı genel olarak atıfta bulunulduğu üzere:
Bestalling), avukatlık yapma hakkının feshedilmesi ve iade edilmesi, Baro ve Hukuk Derneği
(Advokatsamfundet), Genel Konsey (Advokatrådet), Bölge Komiteleri ve Kurulları
(Advokatkredse ve Kredsbestyrelser) ve Disiplin Kurulu (Advokatnævnet) dahildir.
Yukarıda belirtildiği gibi, Usul Kanununun birkaç hükmünde Bakanlığa bağlayıcı olan ve
olmayan kararlar alma ve ayrıca genel ve spesifik kararlar çıkarma yetkisi ve yükümlülüğü
vermektedir. Bu kanunlar için gereken format Usul Kanununda belirtilmiştir ve buna Bakanın ve
Bakanlığın kamu yetkilisi olarak elinde bulundurduğu zımni yetkiler eklenebilir.
Genel uygulamaya yönelik bağlayıcı kararla ile ilgili Bakana yetki veren hükümler şunlardır:
Kısım 119.4: Bakan, hukuk alanında hangi tür faaliyetlerin Avukatlık Ruhsatı
verilmesi için değerlendirme kapsamına alınacağına karar verebilir
Kısım 119.5: Bakan; teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında uygulamalı test
için gereksinimler ile ilgili kuralları kabul etmelidir
Kısım 124d: Bakan, avukatlık mesleğinin önemli kuralları ile ilgili olarak avukat
olmadıkları halde bir profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi olan kişilerin
geçmesi gereken testler ile ilgili kuralları kabul etmelidir
5 Usul Kanununun 2008 yılına ait eski bir sürümünün çevirisi, Ek 1'in parçası olarak eklenmiştir ancak birçok hükmün sayısı ve içeriğinin daha sonradan değiştirildiğini belirtmek gerekir. Usul Kanununun mevcut sürümünün diğer bölümleri İngilizceye çevrilmiştir ve yayıncı Karnov'dan temin edilebilir: http://www.karnovgroup.dk/shop/products/dk-karnov-law-retsplejeloven-eb.
19
Kısım 124f: Bakan, bir şirket formatında profesyonel avukatlık şirketinin avukatlık
yapması ile ilgili kuralları kabul etmelidir
Kısım 124g.2: Bakan, Kısım 124d ve 124f kapsamında kabul edilen kuralların ihlal
edilmesi durumunda uygulanmak üzere para cezalarını kabul edebilir
Kısım 126.5: Bakan, sürekli eğitim yükümlülüğünün uygulanması ile ilgili kurallar
kabul edebilir
Kısım 127: Bakan; yedieminlik fonu, alacakların teminatı, muhasebe ve finans
bilgilerinin Baro ve Hukuk Derneğine bildirilmesi ve gerekli tedbirler ile ilgili olarak
Baro ve Hukuk Derneği tarafından kabul edilen kuralları onaylamalıdır
Kısım 130.1: Bakan, Avukatlık Ruhsatı ile ilgili davaların ele alınmasına ilişkin
kurallar da dahil olmak üzere, AB gereksinimlerine uymak için Avukatlık Ruhsatı ile
ilgili kurallar kabul edebilir
Kısım 130.2: Bakan, AB yasaları kapsamında avukatlık unvanının kullanımı ile ilgili
kurallar kabul edebilir ve bu kuralların ihlal edilmesi durumunda uygulanacak para
cezalarını belirleyebilir
Kısım 130a: Bakan, Faroe Adaları'nın yetkili makamları ile yapılan müzakerelere
dayalı olarak Usul Kanununun Faroe Adaları'nda avukatlık mesleği için de geçerli
olmasını sağlayacak kurallar kabul edebilir6
Kısım 143.5: Bakan, Baro ve Hukuk Derneğinin çıkardığı Baro ve Hukuk Derneğinin
teşkilat yapısı ve faaliyetleri ile ilgili tüzükleri onaylamalıdır
Kısım 143.6: Bakan, Faroe Adaları'nın yetkili makamları ile yapılan müzakerelere
dayalı olarak Baro ve Hukuk Derneğinin Usul Kanunu kapsamında görevlerini Faroe
Adaları'nda da yürütebilmesine ilişkin kuralları kabul edebilir7
Kısım 144.4: Bakan; odaların kullanımı da dahil olmak üzere Disiplin Kurulunun
işleyişi ile ilgili kuralları kabul etmelidir ve bu tür davalarda savcı, savunma avukatı
6 Madde 130a, ancak Bakanın diğer konuların yanı sıra Faroe Adaları'nda avukatlık mesleğine ilişkin 12 Haziran 2009 tarihli ve 505 sayılı yasanın 8.2. Maddesine göre karar vermesinin ardından yürürlüğe girer 7 Madde 143.6, ancak Bakanın diğer konuların yanı sıra Faroe Adaları'nda avukatlık mesleğine ilişkin 12 Haziran 2009 tarihli ve 505 sayılı yasanın 8.2. Maddesine göre karar vermesinin ardından yürürlüğe girer
20
veya müvekkil temsilcisi olarak hareket eden avukatlara ödenecek ücretler ile ilgili
kuralları kabul edebilir.
Kısım 145.1: Bakan; Disiplin Kuruluna yardımcı olacağı durumlarda ve söz konusu
bölgenin bölgesel yetkili makamlar birliğinin, Danimarka Yerel Hükümetinin bir
üyesi olmayan durumlarda, Baro ve Hukuk Derneğinin avukat olmayan üyelerinin
atanması ile ilgili kurallar kabul edebilir
Kısım 145.2: Bakan, Disiplin Kuruluna yardımcı olacağı durumlarda, Baro ve Hukuk
Derneğinin Bölge Kurulları tarafından davalara bakılması ile ilgili kuralları kabul
etmelidir
Bu hükümlere dayalı olarak Bakan, aşağıdaki Kararnameleri kabul etmiştir8:
Avukatların bölge komitesinde görüşmeye çağrılmasına vb. ilişkin kararname, 11
Aralık 2007 tarihli 1423 sayılı Kararname
Profesyonel avukatlık şirketlerine ilişkin 11 Aralık 2007 tarihli 1427 sayılı
Kararname
Avukat olmayıp profesyonel avukatlık şirketine sahip olan kişilerin avukatlık
mesleğinin önemli kurallarına ilişkin testten (ortaklık testi) geçmelerine ilişkin 11
Aralık 2007 tarihli 1426 sayılı Kararname
Avukatlar ve yardımcı avukatlar için sürekli zorunlu eğitime ilişkin 11 Aralık 2007
tarihli 1474 sayılı Kararname
Avukatlık yapmanın koşulu olarak zorunlu temel eğitime ilişkin 11 Aralık 2007
tarihli ve 1473 sayılı Kararname
Avukatlar hakkındaki şikayetler vb. ile ilgili olarak Disiplin Kurulunun ve bölge
komitelerinin faaliyetlerine ilişkin 17 Ocak 2008 tarihli 20 sayılı Kararname
AB avukatlarının Danimarka'da yerleşmelerine ilişkin 11 Aralık 2007 tarihli 1431
sayılı Kararname
8 Bkz. ek 1
21
AB avukatlarının Danimarka'da hizmet sağlamalarına ilişkin 11 Aralık 2007 tarihli
1429 sayılı Kararname
4.1.3 Baro ve Hukuk Derneği tarafından kabul edilen meslek kuralları
Baro ve Hukuk Derneği, yukarıda belirtildiği gibi Usul Kanununun Birinci Kitabının Yedinci
Bölümü 15. Faslı kapsamında ele alınmaktadır. Bir avukatın (Advokat) Baro ve Hukuk Derneğine
üye olması zorunludur ve avukatlık unvanının kullanımı, avukatlık yapma hakları feshedilmemiş
olan ve gönüllü olarak Avukatlık Ruhsatından vazgeçmemiş olan Avukatlık Ruhsatı sahibi
kişilere ayrılmıştır9.
Baro ve Hukuk Derneğinin düzenleyici ve idari yetkileri şunları içerir:
Kısım 119.5: Baro ve Hukuk Derneği, mahkemelerin bir davanın uygulamalı test
olarak uygunluğunu onaylamasına ve Bakanın yukarıda belirtilen yetkilerine tabi
olarak, teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında uygulamalı testten
sorumludur
Kısım 124d: Baro ve Hukuk Derneği, avukatlık mesleğinin önemli kuralları ile ilgili
olarak avukat olmadıkları halde bir profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi olan
kişilerin geçmesi gereken testlerden sorumludur
Kısım 127: Baro ve Hukuk Derneği, yukarıda belirtildiği gibi Bakanın onayına tabi
olarak, yedieminlik fonu, alacakların teminatı, muhasebe ve finans bilgilerinin Baro
ve Hukuk Derneğine bildirilmesi ve gerekli tedbirler ile ilgili olarak Baro ve Hukuk
Derneği tarafından kabul edilen kuralları kabul etmelidir
Kısım 143.4: Baro ve Hukuk Derneği Bölge Komitelerini belirlemelidir ve Bölge
Komitelerinin Kurulları, Genel Konseyi desteklemelidir ve Disiplin Kurulunu
desteklemek üzere çağrılabilir
Kısım 143.5: Yukarıda belirtildiği gibi Bakanın onayına tabi olarak Baro ve Hukuk
Derneğinin çıkardığı Baro ve Hukuk Derneğinin teşkilat yapısı ve faaliyetleri ile ilgili
tüzükleri kabul etmelidir
9 Avukatlık yapma hakkının feshedilmesi ile ilgili davaların duruşması sırasında geçerli olan geçici durdurma kararları ile ilgili olarak bkz. Madde 120.1 ve Madde 140.1
22
Kısım 144.1: Baro ve Hukuk Derneği, Disiplin Kurulunu kurmalı ve 20 üyesinin
9'unu avukatlar arasından atamalıdır; Kurulun başkanı ve başkan yardımcısı
Yargıtay başkanı tarafından ve geri kalan 9 üyesi, aşağıdaki belirtildiği gibi, Bakan
tarafından atanır
Yukarıdaki bilgilere dayalı olarak Baro ve Hukuk Derneği, aşağıdaki kararları kabul etmiştir10:
Danimarka Barosu ve Hukuk Derneğinin 25 Ekim 2008 tarihli Genel Avukatlar
Kurulu tarafından kabul edilen tüzükleri
Danimarka Barosu ve Hukuk Derneği için Usul Kanunu (Danimarka Barosu ve Hukuk
Derneğinin Genel Konsey tarafından kabul edilen Kurallar ve politika)
4.2 Avukatların Baro ve Hukuk Derneğine karşı temel hak ve görevleri
4.2.1 Avukatların temel hak ve görevleri
Baro ve Hukuk Derneği 1919 yılında kuruldu ve başkangıçta yalnızca Danimarka'da avukatların
meslek örgütü olarak hizmet verip mesleğin denetimini ve düzenlenmesini, mesleğin
çıkarlarının temsil edilmesini ve profesyonel hizmetlerin temin edilmesini sağlıyordu.
Ancak Avukatlık Ruhsatına sahip olmanın ve avukatlık yapmanın ön koşulu olarak Baroya
zorunlu üyelik, mesleğin temsili ve profesyonel hizmetlerin teminini, denetim ve düzenleme
açısından Baroya ve Hukuk Derneğine yüklenen görevlerden ayırt edilmesini gerekli kıldı.
İlk adım olarak, profesyonel hizmetlerin temini, Baronun ve Hukuk Derneğinin yegâne hissedarı
olduğu Avukatlık Hizmet Şirketi başlıklı (Advokaternes Serviceselskab) bir sınırlı sorumlu
şirkete verildi.
Daha sonradan hukuk mesleği için ayrı ticaret birlikleri kuruldu ve bunlardan biri, Danimarkalı
Avukatlar (Danske Advokater), Hizmet Şirketini Barodan ve Hukuk Derneğinden satın aldı.
Ticaret birliklerine üyelik ve Hizmet Şirketinden profesyonel hizmetlerin kullanımı tamamen
gönüllülük esasına dayanır.
Ancak Baro ve Hukuk Derneği; finansal, siyasi veya pazarlama ile ilgili meseleleri temsil etmediği
müddetçe, Baro ve Hukuk Derneği hukukçuluk mesleğini temsil etme işlevini elinde tutmaya
10 Bkz. ek 2 ve 3
23
devam etmektedir. Advokat unvanı ile bağlantılı temsil işlevleri ve ayrıca yargı, yürütme ve
yasama işlevleri ile karşılaştırmalı olarak temsil işlevleri, halen Derneğin çatısı altındadır.
Danimarka Barosu ve Hukuk Derneğinin hedefleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
Avukatların bağımsızlığını ve dürüstlüğünü korumak
Avukatların görev ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini sağlamak
Avukatların mesleki yeterlilik sahibi olmalarını sağlamak
Danimarka'da hukukun üstünlüğü yararına çalışmak
Avukatların Baro ve Hukuk Derneğine karşı görevleri temel olarak Usul Kanununda ve Bakanın,
Bakanlığın ve Baro ve Hukuk Derneğinin kabul ettiği ve uygun mesleki davranış kavramına
yönelik tanımlamaya yarayan destekleyici yasalarda belirlenen mesleki davranış kurallarına
riayet etmekten ibarettir.
Avukatlık Ruhsatına sahip avukatların hakları ile ilgili olarak bu, daha önceleri mahkemeler
önünde mesleki tarafın temsilinde bir tekeli içermekteydi. Ancak 2007'den bu yana Usul
Kanununun 260 ve 730. Bölümlerinde belirtildiği gibi bu tekel değiştirilmiştir. Bugün herhangi
bir şahıs hukuk danışmanı olarak hareket edebilir ve 6.700 Avro (50.000 DKK) tutarına kadarki
davalara bakan asliye mahkemesi prosedürlerine göre görülen davalarda ve ayrıntılı icra
mahkemesi huzurundaki davalarda bölge mahkemeleri önünde hazır bulunabilir. Diğer
davalarda taraflar kendilerini temsil edebilirler ancak bir danışman tarafından temsil edilmeyi
istedikleri takdirde bunun Usul Kanununun 131. Maddesinde belirtildiği gibi Avukatlık
Ruhsatına sahip bir avukat olması gerekir; bununla birlikte, Usul Kanununun 136. Kısmında
belirtildiği gibi Yardımcı Avukatlar da bir dereceye kadar Asıl Avukat adına hazır bulunabilir.
Usul Kanununun 132. Kısmı kapsamında tüm avukatlar bölge mahkemeleri huzuruna çıkmaya
yetkilidir ancak Yüksek Mahkeme, Deniz Mahkemesi ve Ticari Mahkeme önüne çıkmaktadır için,
133. Kısımda belirtildiği gibi, Avukatlık Ruhsatı almak için geçilmesi gereken prosedüre benzer
bir tarzda, hukuk davası alanında bir pratik testten geçilmesi gerekmektedir. Yargıtay huzuruna
çıkmak için, Usul Kanununun 134. Kısmında belirtildiği gibi, Yüksek Mahkeme önüne çıkmaya
yetkili bir avukat olarak minimum beş yıl süreyle avukatlık yapmış olmak gereklidir ancak
Yargıtay önüne çıkabilmek için geçilmesi gereken formel bir test mevcut değildir.
24
Usul Kanununun 124. Kısmında belirtildiği gibi avukatlar, tek başlarına veya gruplar halinde
avukatlık yapabilirler. Avukatlardan oluşan profesyonel bir şirketin kurulmasında izin verilen
tek hedef, avukatlık yapmaktır. Bu nedenle, Danimarka yasalarına göre disiplinler arası ortaklık
kurmak mümkün değildir. Başkalarıyla ortaklık içinde faaliyet gösteren hukuk şirketleri ancak
kamuya açık limited, özel limited ve limited ortaklık şirketleri biçiminde olabilir.
4.2.2 Avukatlık Mesleğinin icra edilmesiyle ilgili kurallar
Avukatlık Ruhsatı almak içi gereksinimler, Usul Kanununun 119.2. Kısmında belirtilmiştir ve
buna göre:
Aşağıdaki koşulları sağlayan herkes, avukatlık ruhsatı alabilir:
o (i) Danimarka Yasal Ehliyetsizlik ve Velayet Kanununun 5. veya 7. kısmı uyarınca
hukuken ehliyet sahibi olan velayet altında olmamak;
o (ii) Ödemeleri durdurma veya iflas ile ilgili hakkında dava açılmamış olması;
o (iii) Danimarka'da Hukuk alanında Lisans ve Yüksek Lisans derecesine sahip
olma; ancak bkz. kısım 135 a;
o (iv) en az üç yıldır uygulamalı hukuk alanında çalışıyor olmak; krş. alt kısım (3)
ve (4); ve
o (v) avukatlık mesleği açısından özel önemi haiz olan konularda temel teorik
eğitim alıp bir sınavdan ve buna ek olarak hukuk davaları alanında pratik bir
testten geçmiş olmak
Danimarka'da önceleri baro sınavı yoktu ve yeterlilik, hukuk alanında 3 yıllık uygulamalı çalışma
ve Danimarka'da hukuk diploması sahibi olma gereksinimi temelinde alınıyordu. Ancak hukuk
eğitim ile ilgili karşılıklı tanıma yükümlülükleri ile bu, Danimarka'yı diğer AB üyesi ülkelerden
yabancı avukatlara gerçek bilgilerini ölçme olanağı olmaksızın Avukatlık Ruhsatı verme
yükümlülüğü altına sokacaktı.
Bu düşünülerek baro sınavı uygulaması başlatıldı ve AB yasalarındaki ayrımcılık karşıtı
maddeler nedeniyle bunun Danimarkalı başvuru sahiplerine de uygulanması gerekli oldu. Bu, bir
yardımcı avukat çalıştıran avukatın onların avukat olabilmek için yeterlilik elde etmeleri ile ilgili
25
sorumluluğu da üstlendiği eski sistemden bir ayrılışı temsil ediyordu. Ancak yeni sistem aynı
zamanda kalite güvencesi bakımından da bir iyileşme olarak görülüyordu.
Üç yıllık uygulama süresi için Kısım 119.3-4'te şöyle denmektedir:
(3) Alt kısım (2)(iv)'te belirtilen çalışma; avukatlık yapan bir avukatın yetkili yardımcı
avukatı olarak duruşmalara katılmak ve, duruşmalara katılmanın önemli bir bölümünü
oluşturduğu mahkemeler, kovuşturmalar veya polis önüne yasal sıfat ile çıkmak da dahil
olmak üzere, genel hukuk uygulamalarına katılımdan ibarettir.
(4) Adalet Bakanı, alt kısım (3)'te belirtilenler dışında başka hukuki konumların da
kısmen ve tamamen alt bölüm (2)(iv)'te belirtilen süreye dahil edilebilmesine karar
verebilir ve buna yol açacak kurallar getirebilir.
Bakan, Kısım 119.4 kapsamında kural belirlememiştir ve hukuk alanında başka çalışma
türlerinin dahil edilmesi, her bir vaka için Bakanın kararına tabi olacaktır. Pratikte Bakan, kamu
kuruluşlarında ve özel şirketlerde hukuk konumlarında çalışanları yeterlilik sahibi olarak kabul
etmektedir ancak bu hak genellikle maksimum iki yıllığına verilir ve bu tür konumlar da hak,
fiilen istihdamda geçen sürenin yüzde 50'sine dayalı olarak verilir.
Yukarıda belirtildiği gibi genel gereksinim, Danimarka'da bir hukuk diploması almış olmaktır
anca Kısım 135a'da şöyle denmektedir:
(1) AB'ye Üye Devletlerden ve Topluluğun anlaşması bulunan bir ülkeden alınan ve
Danimarka'da Hukuk Lisans ve Yüksek Lisans derecelerinin düzeyine koşut olan bir
Hukuk Yüksek Lisans derecesine sahip kişiler için Adalet Bakanlığı, adayın Danimarka
usul hukukuna ilişkin yeterli bilgi sahibi olduğundan ve adayın sözlü işlemleri usulüne
uygun bir şekilde yürütebilmesini sağlayacak düzeyde Danca konuşabildiğinden emin
olmak adına adayın yardımcı avukatlar olarak yetkisini belirlemenin bir koşulu olarak
bir deneme süresi belirleyebilir. Aynısı, AB'ye Üye Devletlerden ve Topluluğun anlaşması
bulunan bir ülkeden alınan ve Danimarka'da Hukuk Lisans ve Yüksek Lisans
derecelerinin düzeyine koşut olan bir Hukuk Lisans derecesine sahip kişiler için de
geçerlidir.
(2) Adalet Bakanı, Danimarka'nın AB ile ilgili yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için
gerektiği oranda, bu kişileri Danimarka'da bir Hukuk Lisans ve Yüksek Lisans derecesi
26
sahibi olma ve bunun bir koşulu olarak deneme süresinden geçme gereksiniminden
muaf tutabilir.
Bakanın başka bir AB üyesi ülkede görülen eğitimin kabul edilmesi ile ilgili genel kurallar
belirlemiş olmasının tercih edilir olduğu savunulabilir ancak Usul Kanununda yer alan ve
Bakana karşılıklı tanıma ile ilgili konularda bir parça inisiyatif tanıyan mevcut hükümlerin AB
yasaları ile uyumlu olduğu varsayılmalıdır.
Başka AB üyesi ülkelerden alınmış Avukatlık Ruhsatına sahip avukatların Danimarka'da
yerleşerek hizmet sunma hakları ile ilgili olarak Usul Kanununun 130. Kısmında şöyle
denmektedir:
(1) Avrupa Topluluğu kararlarını hayata geçirmek ve uygulamak maksadıyla Adalet
Bakanı, hukuk alanında çalışma ve avukatlık yapmak için geçerli kuralları belirleyebilir;
buna mesleki yeterliliklerini Avrupa Birliği'nin Üye Devletlerinden birinde ve
Topluluğun anlaşması bulunan bir ülkede almış olan avukatların yerleşerek gruplar
halinde avukatlık yapmalarına ilişkin kurallar da dahildir.
(2) Ayrıntılı Adalet Bakanı, Avrupa Topluluğu kararlarının kapsadığı mesleki unvanların
kullanımına ve bu kuralların ihlali halinde uygulanacak para cezalarına ilişkin de kurallar
belirleyebilir.
Bu kurallar, her ikisi de 11 Aralık 2007 tarihli olan Danimarka'da AB avukatlarının hizmet
sağlamasına ilişkin 1429 sayılı Kararname ve AB avukatlarının Danimarka'da yerleşmelerine
ilişkin 1431 sayılı Kararname ile kabul edilmiştir.
Son olarak, teorik temel eğitim, sınav ve avukat alanında uygulamalı sınav içi Kısım 119.5'te
şöyle denmektedir:
İçerik, düzenleme ve ödeme konuları da dahil olmak üzere teorik temel eğitim, sınav ve
avukat alanında uygulamalı test ile ilgili kuralları Adalet Bakanı belirler. Adalet Bakanı,
özel durumlarda, bir kişiyi temel eğitimi tamamlama, sınavdan geçme ve avukatlık
alanında uygulamalı testten geçme gereksiniminden muaf tutabilir. Teorik temel eğitim
programından, sınavdan ve avukatlık alanında uygulamalı testten Danimarka Barosu ve
Hukuk Derneği sorumludur. Mahkeme, bir davanın avukatlık alanında uygulamalı test
için temel teşkil etmeye uygun olup olmadığını belirler.
27
Bu kurallar, avukatlık yapmanın koşulu olarak zorunlu temel eğitime ilişkin 11 Aralık 2007
tarihli ve 1473 sayılı Kararname ile kabul edilmiştir. Teorik temel eğitimin ödemesi ile ilgili
olarak Kararnamenin 8.2. Kısmında ödemenin Baro ve Hukuk Derneğine yapılacağı belirtilirken,
Kısım 8.1'de ise aşağıdaki hükmü öngören Usul Kanununun 126. Kısmına atıfta
bulunulmaktadır:
Bir avukat, kendisi ile birlikte avukatlık yapmaya yetkili olan bir yardımcı avukatın
teorik temel eğitime, sınava ve avukatlık alanında uygulamalı teste katılmasına yardımcı
olacaktır; krş. kısım 119(2(v). Teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında
uygulamalı testin masraflarını avukat üstlenecektir.
Teorik temel eğitimin şu anki fiyatı, 20 gün için 5.300 Avrodur (40.000 DKK); buna 1.700
Avroluk (13.000 DKK) geceleme ücretleri eklenebilir çünkü kurslar, katılımcıların kurs boyunca
kalmalarının beklendiği eğitim merkezlerinde verilmektedir.
Son olarak, aşağıda belirtildiği gibi, avukatlık alanında uygulamalı bir davanın yerini bir
münazara meclisi alabilir ve bu tür bir münazara meclisine katılmanın ortalama fiyatı 600 Avro
(4.500 DKK) olarak belirtilmiştir.
4.2.3 Baro üyeliğinin feshedilmesi
Usul Kanununun 143.1. Kısmında belirtildiği gibi, Avukatlık Ruhsatına sahip olan tüm avukatlar
için Baro ve Hukuk Derneğine üyelik zorunludur ama Ruhsata yapılan atıf zımnidir:
Danimarka Barosu ve Hukuk Derneği tüm Danimarkalı avukatlardan oluşur.
Buna göre 141. Kısım kapsamında avukat Ruhsattan vazgeçtiği veya cezai durumlarda 138.
Kısım kapsamında mahkemeler tarafından ve Kısım 147c.3 kapsamında Disiplin Kurulu
tarafından avukatlık yapma hakkı feshedildiği takdirde, Kurul tarafından alınan fesih kararı
mahkemeye taşınmadığı ve mahkeme tarafından askıya alma kararı reddedilmediği müddetçe,
üyelik feshedilir. Fesih durumunda Kısım 142, avukatın Avukatlık Ruhsatını teslim etmesini
öngörmektedir.
4.2.4 Disiplin Cezası
Usul Kanununun 147c Kısmı kapsamında Disiplin Kurulu, görevi kötüye kullanma durumunda
kınama yayınlayabilir, para cezası verebilir veya avukatlık yapma hakkını feshedebilir.
28
4.3 Baro ve Hukuk Derneğinin Teşkilat Yapılanması
4.3.1 Baro ve Hukuk Derneği
Yukarıda da atıfta bulunulduğu üzere, Baro ve Hukuk Derneğinin 4 temel bileşeni vardır:
Genel Avukatlar Kurulu
Genel Konsey
Bölge Komiteleri ve Kurulları
Disiplin Kurulları
4.3.2 Genel Avukatlar KKurulu
Genel Avukatlar Kurulu her iki yılda bir yapılır ve Usul Kanununda belirlenen sınırlar dahilinde
Genel Kurul, Baro ve Hukuk Derneğinin üst organıdır.
4.3.3 Genel Konsey
Baro ve Hukuk Derneği, Usul Kanunu kapsamında denetimsel ve idari yetkilere sahip olan Genel
Konsey tarafından yönetilir:
Kısım 134.1: Bir avukat Yargıtay huzurunda savunma yapmak istediğinde, Genel
Konsey bu avukatın Yüksek Mahkeme önünde 5 yıl süreyle savunma yapmaya yetkili
olduğunu onaylayan bir bildirge yayınlamalıdır.
Kısım 142.2: Avukatlık yapma hakkı durdurulduğunda veya feshedildiğinde, Genel
Konsey kuralların uygulanmasından vazgeçilmesine karar vermediği müddetçe,
kısım 127'de atıfta bulunulan yedieminlik fonu ile ilgili kuralların uygulanmasını
denetlemeli ve buna ek olarak Genel Konsey, avukatlık yapma hakkının durdurulması
veya feshi ile ve bunun sonuçları ile ilgili olarak müvekkili bilgilendirmelidir.
Kısım 143.2: Genel Konsey avukatları, satjyer avukatları ve profesyonel avukatlık
şirketlerini denetler. Görevi kötüye kullanma durumlarında Genel Konsey, konuyu
Disiplin Kuruluna taşıyabilir.
Kısım 143.3: Avukatlar ve profesyonel avukatlık şirketlerinde hisse sahibi olan
kişiler, tekrarlayan görevi kötüye kullanma durumlarda Genel Konsey tarafından
Baro ve Hukuk Derneğinin söz konusu avukatın veya kişinin iş yaptığı bölgenin
29
yakınında kurulan Bölge Kurullarından birinde bir denetim toplantısına katılmaya
çağırılabilir. Ayrıca avukatlık yapma veya profesyonel avukatlık şirketinde hisse
sahibi olma hakkının feshini gerektirebileceği ihlal şüphelerinde Genel Konsey,
mesleki denetim uygulanması kararı alabilir.
4.3.4 Bölge Komiteleri ve Kurulları
Bölge Komiteleri ile ilgili olarak İç Tüzüğün 45. Kısmında şöyle denmektedir:
Bu İç Tüzükler ile ilgili bir avukat, mesleğini icra ettiği yerel bölgeye ve yargı
bölgesine ait olacaktır. Avukatlık yapmayan avukatlar ile ilgili ise ikâmet, belirleyici
faktör olacaktır. Danimarka'da ikâmet etmeyen veya avukatlık yapmayan bir avukat,
1. Bölgeye ait olacaktır. Her bir yerel bölge ayrıca tescilli büroları (merkezleri)
bölgede yer alan profesyonel avukatlık şirketlerini de içerecektir.
İç Tüzüğün 46.1. Kısmına göre Bölge Komitelerinin amacı, bölgenin özel çıkarlarını temsil etmek
ve Genel Konseye yardım ve destek sunmaktadır; ayrıntılı Usul Kanununun 144.3. Kısmında
belirtildiği gibi Bölge KKomitelerinin Kurulları Disiplin Kurulunu desteklemek üzere
toplanabilir.
4.3.5 Disiplin Kurulları
Disiplin Kurulu, Usul Kanununda belirtildiği gibi, yarı yargısal yetkilere sahiptir ve Kısım 145a
kapsamında Disiplin Kurulu, Bakana yıllık rapor sunmak zorundadır.
Kısım 144'e göre Disiplin Kurulunun üyeleri yukarıda belirtildiği gibi Baro ve Hukuk Derneği,
Yargıtay Başkanı ve Bakan tarafından atanır. Üyeler altı yıl için atanır ve üyelik yenilenmez. Bir
duruşmaya Baro ve Hukuk Derneği ve Bakan tarafından atanan üyeler eşit sayıda, başkan ve
başkan yardımcısından biri veya her ikisi ile birlikte katılmalıdır. Disiplin Kurulu, dava hazırlığı
için yukarıda belirtildiği gibi Bölge Kurullarından yardım isteyebilir.
Disiplin Kurulunun yargı yetisi aşağıdaki davaları kapsar:
Genel Konsey tarafından açılan görevi kötüye kullanma davaları:
o Avukatlara, yardımcı avukatlara ve profesyonel avukatlık şirketlerine karşı
açılan davalar (Kısım 143.2)
30
o Profesyonel avukatlık şirketlerinde hisse sahibi olan kişilere açılan davalar
(Kısım 124.d)
Hukuku ilgilendirdiği kadarıyla taraflarca açılan ödenmesi gereken ücretlere ilişkin
davalar:
o Bu tür davalar 1 yıllık süre sınırı içinde açılmalıdır
Kurul ücreti onaylayabilir, azaltabilir veya iptal edebilir (Kısım 146)
o Kurulun kararına karşı idari temyiz hakkı yoktur
Şikayetin dinlenmesi sırasında mahkeme huzuruna eşzamanlı bir
dava getirilemez
Kurulun kararının ardından taraflar, davayı mahkemeye taşıyabilirler
(Kısım 147a)
Taraflarca açılan ve hukuku ilgilendirmesi şartına tabi olabilecek görevi kötüye
kullanma davaları:
o 1 yıllık süre sınırı içinde açılmalıdır
Kurul, bariz şekilde mesnetsiz olan davaları reddedebilir (Kısım
147b)
Kurul, bir kınama yayınlayabilir veya 40.000 Avroya (300.000 DKK)
kadar para cezasına ve ayrıca görevi kötüye kullanma durumu
giderilene kadar günlük para cezalarına karar verebilir ve müvekkilin
davasını başka bir avukata verebilir.
Tekrarlayan görevi kötüye kullanma durumlarında Kurul, 6 ay ila 5 yıl
arasında bir süre için veya süresiz olarak avukatlık yapma veya
profesyonel avukatlık şirketlerinde hisse sahibi olma hakkını
feshedebilir.
o Kurulun kararına karşı idari temyize başvurulamaz ancak kararın
mahkemelere başvurmaya ilişkin yönergeler içermesi gerekir (Kısım 147c)
31
Görevi kötüye kullanma temelinde verilen para cezası, günlük para
cezası ve davanın başka bir avukata verilmesi kararları, 4 hafta içinde
Kurula karşı bir dava olarak mahkemeye taşınabilir.
Bu dava kararın ilgilendirdiği avukat, profesyonel avukatlık
şirketi veya profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi olan
kişi tarafından açılabilir.
Mahkemeler Kurulun kararını onaylayabilir, değiştirebilir
veya iptal edebilir (Kısım 147d)
Avukatlık yapma veya profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi
olma hakkını fesheden kararlar, yalnızca Bakanın izni ile mahkemeye
taşınabilir.
Bu iznin 4 hafta içinde alınması gerekir
İzin verildiğinde Bakan, davayı Kurula taşır.
Mahkemeler Kurulun kararını onaylayabilir, değiştirebilir
veya iptal edebilir
Davanın açılması, mahkeme aksi yönde karar vermediği
müddetçe, askıya alma sonucunu doğurur.
Mahkemeler, askıya alma sonucunun temyize tabi olmasını
reddedebilir (Kısım 147e)
Son olarak Usul Kanununun 147f Kısmı kapsamında Disiplin Kurulu, avukatlık yapma veya
profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi olma hakkını herhangi bir zamanda iade edebilir.
Disiplin Kurulu yılda yaklaşık 1.400 şikayet ile ilgilenmektedir. Disiplin Kurulunun kararları salt
çoğunluk ile alınır. Oyların eşit sayıda olması durumunda başkanın oyu belirleyicidir.
4.4 Adalet Bakanının ve Bakanlığın Yetkileri
Adalet Bakanlığının yukarıda belirtilen düzenleyici yetkilerine ek olarak Usul Kanunu ayrıntılı
Bakanın birkaç durumda idari sıfatla hareket etmesini öngörmektedir:
32
Kısım 119.1: Avukatlık Ruhsatları Bakan tarafından verilir
Kısım 119.4: Bakan, hukuk alanında hangi tür faaliyetlerin Avukatlık Ruhsatı
verilmesi için değerlendirme kapsamına alınacağına karar verebilir
Kısım 119.5: Bakan; özel durumlarda teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında
uygulamalı test için gereksinimler ile ilgili kurallardan vazgeçebilir
Kısım 121.4: Bakan bir Avukatlık Ruhsatını reddederse, ilgili kişi, konunun
mahkemeye taşınmasını isteyebilir ve bu durumda konuyu mahkemeye taşıması
gereken Bakandır
Kısım 122.2-3: Bakan, kamu çalışanlarının avukatlık yapması önündeki yasaktan
vazgeçebilir
Kısım 123.1: Bakan, bir avukatın avukatlık yapmadan önce avukat veya yardımcı
avukat olarak başka bir avukat altında başkka bir avukat ile birlikte veya tek başına
çalışması veya bir profesyonel avukatlık şirketinde hisse sahibi olması
gereksiniminden vazgeçebilir
Kısım 135a.1: Bakan, Başka AB üyesi ülkelerden gelen ve bir Danimarka hukuk
Yüksek Lisans derecesine veya bir Danimarka Yüksek Lisans derecesinin takip ettiği
bir Lisans derecesine sahip olan kişilerin Avukatlık Ruhsatı almadan önce
Danimarka'da geçerli prosedürlere ilişkin pratik bilgi sahibi olmalarını sağlamak
adına bir çıraklık döneminden geçmelerini şart koşabilir
Kısım 135a.2: Bakan, AB yasalarınca dayatıldığı ölçüde, bir Danimarka hukuk Lisans
veya yüksek Lisans derecesine sahip olma gereksiniminden vazgeçebilir ve bu
bağlamda bir çıraklık döneminden geçilmesini şart koşabilir
Kısım 139.1: Mahkemeler, avukatlık yapma hakkını feshedebilirler ve bu gibi davaları
mahkemelere sunması gereken Bakandır
Kısım 139.3: Fesih gerekçeleri ortadan kalktığında, avukatlık yapma hakkının
iadesine Bakan karar verir
33
Kısım 140.3: İflas işlemleri sonuçlandıktan sonra borç kaldığı takdirde Bakan,
avukatlık yapma hakkının iadesini reddedebilir
Kısım 144.1: Bakan, Disiplin Kurulunun 20 üyesinden 9'unu atamalıdır
Kısım 145.1: Bakan, Disiplin Kuruluna yardımcı oldukları durumlarda, Bölge
Kurullarına katılacak avukat olmayan üyeleri atamalıdır
Kısım 145a: Bakan, Baro ve Hukuk Derneğinin faaliyetleri ile ilgili yıllık raporu basıp
yayınlamasını sağlamalıdır
Kısım 147e: Disiplin Kurulunun avukatlık yapma veya bir profesyonel avukatlık
şirketinde hisse sahibi olma hakkını fesheden kararları mahkemeye taşınabilir ve bu
talepleri mahkemeye sunması gerekken Bakandır
Kısım 147f: Fesih kararının 5 yıldan eskiye ait olduğu ve süresiz verildiği
durumlarda, Disiplin Kurulunun avukatlık yapma veya bir profesyonel avukatlık
şirketinde hisse sahibi olma hakkını iade eden kararları mahkemeye taşınabilir ve bu
davayı mahkemeye sunması gerekken Bakandır
Adalet Bakanlığı, Bakandan ayrı olarak, Usul Kanununda belirtilen idari yetkilere sahiptir:
139a: Bakanlık, avukatlık yapma hakkının feshedildiği mahkeme kararlarını
yayınlayabilir
Kısım 140.1: Bakanlık, avukatlık yapma hakkı feshedildiği takdirde teslim edilmesi
gereken Avukatlık Ruhsatı için yedieminlik yapabilir
Kısım 140.2: Bakanlık, iflas borçları ile ilgili olarak Kısım 140.3 kapsamında aksi
yönde karar vermediği müddetçe, fesih şartları ortadan kalktığında teslim edilmiş
olan bir Avukatlık Ruhsatını iade etmelidir
Kısım 141: Bir avukat gönüllü olarak Avukatlık Ruhsatını Bakanlığa verebilir ve
Bakanlık, ruhsatın ancak Avukatlık Ruhsatına sahip olma koşulları halen yerine
getiriliyorsa iade edilmesini sağlamalıdır
4.5 Teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında uygulamalı test
34
4.5.1 Teorik temel eğitim ve sınav
Teorik temel eğitim, sınav ve avukatlık alanında uygulamalı test ile ilgili konular, Usul
Kanununun 119.5. kısmı temelinde kabul edilen, avukatlık yapma koşulu olarak zorunlu eğitime
ilişkin 11 Aralık 2007 tarihli 1473 sayılı kararname ile düzenlenmiştir.
Kararnamenin 3.1. Kısmında şöyle denmektedir:
Teorik temel eğitim programı, bir yıla yayılmış 20 kurs gününden oluşur ve sonucunda
yazılı bir sınav yapılır. Sınavlar en az iki yılda bir yapılır.
Teorik temel eğitimin içeriği ile ilgili olarak Kararnamenin 9. Kısmında şöyle denmektedir:
(1) Adalet Bakanlığı; temel eğitim programının içeriği ve düzenlenmesi, öğretmenlerin
atanması ve görevden alınması ve teorik sınav ile ilgili yönergeleri belirleme görevi
bulunan bir kurs komitesi oluşturur. Kur komitesi ayrıca deneme duruşması ve Yüksek
Mahkemelerin, Denizcilik Mahkemesinin, Ticaret Mahkemesinin ve bölge
mahkemelerinin başkanları ile görüşmeler de dahil olmak üzere, avukatlık testine
yönelik ayrıntılı yönergeleri belirler.
(2) Baro ve Hukuk Derneği, kurs komitesine ihtiyaç duyulan sekreterlik yardımını verir.
Mevcut teorik temel eğitim, 2-3 gün süreli aşağıdaki 8 kursu içerir:
Yazılı itiraz dilekçeleri (3 gün)
Avukat ile müvekkil arasındaki ilişkiler (2 gün)
Müzakereler, yedieminlik fonu ve para aklama (3 gün)
İlettişim (3 gün)
Muhasebe anlayışı (2 gün)
Mesleki davranış, bölüm 1 (2 gün)
Sözlü duruşmalar (2 gün)
Mesleki davranış, bölüm 2 (3 gün)
35
4.5.2 Sınav
Yukarıda belirtildiği gibi, sınavın formatına Kurs Komitesi karar verir. Fiili sınav ile ilgili olarak
Kararnamenin 3.3. Kısmında şöyle denmektedir::
Bir diplomanın verilebilmesi için katılımcıların değerlendirme sonucunda "geçer" not
almaları gerekir. Katılımcılar, özel durumlar dışında, sınava yalnızca üç kez girebilir; krş.
Kısım 18
Kararnamenin 18.1. Kısmında şöyle denmektedir:
Bir sınava veya avukatlık testine kısım 3(3) ve 4(3)'te belirtildiği gibi üçten fazla kez
girme istekleri kurs komitesine sunulabilir. Kurs komitesi özel durumların mevcut olup
olmadığını ve bu iznin verilip verilemeyeceğini değerlendirir.
4.5.3 Avukatlık alanında uygulamalı test
Avukatlık alanında uygulamalı test, Kararnamenin 4.1. Kısmında belirtildiği gibi, gerçek bir dava
ile ilgili olarak gerçekleşir:
Adliye Kanununun 119(5). kısmı uyarınca avukatlık testi; bölge mahkemesi, Yüksek
Mahkeme veya Denizcilik Mahkemesi ve Ticaret Mahkemesi huzurunda görülen
davalardan birinde gerçekleştirilir. Mahkeme, bir davanın avukatlık testi için temel teşkil
etmeye uygun olup olmadığını belirler. Değerlendirmede, davanın adayın avukatlık
yapma kabiliyetinin değerlendirilmesini sağlayabilecek nitelikte olup olmadığına
odaklanılır.
Ancak uygulamalı avukatlık testi için uygun dava bulmak güç olabilir ve bu nedenle
Kararnamenin 6. Kısmında bunun yerine deneme duruşması olarak atıfta bulunulan bir
münazara meclisi kullanılabileceği öngörülmüştür:
(1) Adayın avukatlık testi için uygun bir dava bulmasının mümkün olmadığı durumlarda
aday, yardımcı avukatlık süresi olarak en fazla bir yılı kalmışsa, kurs komitesinden
avukatlık testinin deneme duruşması biçiminde yapılmasını talep edebilir.
(2) Baro ve Hukuk Derneği, en az yılda iki kez bir deneme duruşmasına katılım olanağı
sunar.
36
(3) Deneme duruşması; Yüksek Mahkeme, Denizcilik Mahkemesi, Ticaret Mahkemesi ve
bölge mahkemeleri başkanlarından ortak tavsiye, Baro ve Hukuk Derneği tarafından
atanan bir hakim ve bir denetleyicinin katılımı ile gerçekleştirilir.
4.6 Sürekli eğitim
Yukarıda belirtildiği gibi sürekli eğitim görme yükümlülüğü, Usul Kanununun 126.5. Kısmında
belirlenmiştir:
Her avukat ve yardımcı avukat, avukatlık mesleği ile ilgili sürekli eğitime katılır. Bir
avukat, kendisi ile birlikte avukatlık yapmaya yetkili olan bir yardımcı avukatın eğitim
masraflarını üstlenir. Adalet Bakanı, bu konuyla ile ilgili daha ayrıntılı kurallar
belirleyebilir.
Bu hukuk temeline, yukarıda belirtildiği gibi Bakana Danimarka'da diğer AB üyesi ülkelerden
avukatların avukatlık yapmasına ilişkin koşulları belirleme hakkı veren Usul Kanununun 130.1.
Kısmı eklenmelidir. Bu ortak hukuk temelinde Bakan, avukatlar ve yardımcı avukatlar için
sürekli zorunlu eğitime ilişkin 11 Aralık 2007 tarihli 1474 sayılı Kararnameyi kabul etmiştir.
Eğitimin öngörülen kapsamı ile ilgili olarak Kararnamenin 4.1. Kısmında şöyle denmektedir:
1. Kısımda belirlenen sürekli eğitim koşulunu yerine getirmek için avukat veya yardımcı
avukatın üç yıllık süre zarfında avukatlık mesleği ile ilgili en az 54 sürekli eğitim dersine
katılması gerekmektedir; ancak bkz. Kısım 7 ila 11. Her ders en az 45 dakika sürer.
Kısım 7 ila 11'e yapılan atıf, başka bir AB üyesi ülkeden bir avukatın kendi ülkesinde benzer
sürekli eğitim gereksinimlerine tabi tutulmasını da kapsayan muafiyet gerekçeleri ile ilgilidir.
Bireysel kurslar için gereksinimler Kararnamenin 3.1. Kısmında belirlenmiştir:
(i) Her kurs, toplam en az üç 45 dakikalık dersten oluşur
(ii) Bir kurs programı, hedef tanımı, konu tarifi veya kurs içeriğine ilişkin benzer bir tarif
sunulur
(iii) Kurs sağlayıcısı, öğretmenin ilgili alandaki ehliyetini belgeleyebilecektir
(iv) Avukat veya yardımcı avukatın kursa katılımı, örneğin öğretmen tarafından
imzalanan bir kurs sertifikası biçiminde belgelenecektir
37
Buna, Kararnamenin 5. Kısmına göre Kısım 3.1 kapsamında uygun olarak görülebilecek
kurslarda öğretmenlik yapmanın, öngörülen 54 saatin maksimum 27 saati için sayılabileceği
eklenebilir. Benzer şekilde, Kararnamenin 6. Kısmı kapsamında akademik düzeyde hukuk
yazıları yazmak, öngörülen 54 saatin maksimum 18 saati için sayılabilir.
Kararnamenin 13. Kısmına göre avukatın yalnızca her üç yıllık dönem için 54 saatlik
gereksinimin yerine getirilmesi ile ilgili bir beyanda bulunması gerekmektedir ve 7. Kısma göre
avukat, bunu aşan saatlerin bir sonraki raporlama dönemine sayılmasını talep edebilir. Ancak
avukatın sürekli eğitimin tüm belgelerini muhafaza etmesi gerekmektedir zira Kararnamenin 14.
Kısmı kapsamında Baro ve Hukuk Derneği, bu belgeleri istek üzerine inceleyebilir.
38
5 TEAMÜL HUKUKU ÜLKELERİ
5.1 Giriş
Bu bölüm, AB içindeki Teamül Hukuku Ülkeleri (CLC) ile ilgilidir; bu ülkeler şunlardır:
Kıbrıs
İrlanda
Malta
Birleşik Krallık
o İngiltere ve Galler
o Kuzey İrlanda
o İskoçya
CLC'nin paylaştığı birçok unsur olması nedeniyle bu ülkeler, bu raporun amaçları doğrultusunda
bir grup olarak ele alınmıştır ve yetki bölgeleri arasındaki farklılıklar aşağıdaki bölümlerin her
birinde belirtilmiştir.
Aynı zamanda, AB'de CLC içinde mevcut olan sayısız yetki bölgesi nedeniyle bu raporda,
avukatlık yapmanın yasal çerçevesine ve gereksinimlerine odaklanılmaktadır.
5.2 Yasal Çerçeveye Genel Bakış
5.2.1 Genel anlamıyla bağlayıcı yasalar
İngiltere ve Galler'de temel mevzuat, avukatlığa kabul de dahil olmak üzere hukukçuluk
mesleğinin düzenlenmesinde reform yapan 30 Ekim 2007 tarihli Hukuki Hizmetler Kanunudur11.
Kabul edilmesinden bu yana bu kanun, Kanunun çeşitli bölümlerinin tedrici olarak yürürlüğe
girmesini kapsayan 600'ün üzerinde tadilattan geçmiştir. Kanun tasarısı ile birlikte sunulan
açıklayıcı notlar biçiminde, kanuna yönelik bir dizi yönerge belirlenmiştir12.
11 Bkz. Ek 712 Bkz. Ek 8
39
İskoçya'da buna koşut mevzuat, 13 yine açıklayıcı notlar ile birlikte sunulan İskoçya
Parlamentosunun14 9 Kasım 2010 tarihli Hukuki Hizmetler (İskoçya) Kanunudur. Kabul
edilmesinden bu yana bu kanun 273'ün üzerinde tadilattan geçmiştir ve İngiltere ve Galler ile
ilgili olarak tadilatların birçoğu, Kanunun çeşitli bölümlerinin tedrici olarak yürürlüğe girmesini
kapsamaktadır.
Ancak Kanunun belli bazı bölümleri yürürlüğe girmiş olsa da birçok hüküm henüz yürürlükte
değildir. Bu nedenle hukuk müşavirleri için temel yasa halen 15 Hukuk Reformu (Muhtelif
Hükümler) (İskoçya) Kanunu 199016 ile tadil edilen Hukuk Müşavirleri (İskoçya) Kanunu
1980'dir. Avukatlar için düzenleyici makam, aşağıdaki belirtildiği gibi İskoçya Barosu'dur.
Kuzey İrlanda'da da hukuk müşavirleri ile avukatlar için farklı mevzuatlar uygulanır. Böylelikle
12 Nisan 1976 tarihli Hukuk Müşavirleri (Kuzey İrlanda) Kararnamesi hâlâ yürürlüktedir17 ve
avukatlar için Kuzey İrlanda Barosu'nun oluşturulmasının ilk temeli, İrlanda'nın Yönetimi
Kanunu 1920'nin özerklik hükümleridir. Kanun artık yürürlükte olmasa da Kuzey İrlanda
Barosu, Anayasa ve Kuzey İrlanda Mahkemesi Yüce Topluluğunun Tüzükleri kapsamında
avukatlık mesleği için düzenleyici yetkileri elinde bulundurmaktadır; 5 Ekim 1983 tarihinde
Anayasanın mevcut sürümü kabul edilmiştir.
İrlanda Cumhuriyeti'nde temel mevzuat, 2011 yılında çıkarılan Hukuki Hizmetler Yasası'dır18.
Daha önceden yalnızca hukuk müşavirlerinin yasal denetim çerçevesi varken, bu yasa ile hem
hukuk müşavirlerine hem de avukatlara yönelik düzenleme getiren yeni bir düzenleyici organ
olan Hukuk Hizmetleri Düzenleyici Makamı kurulmuştur. Yasaya reformun amaçlarını ortaya
koyan açıklayıcı bir bildiri eşlik etmiştir19.
Ancak Yasa henüz nihai olarak kabul edilmemiştir ve hukuk müşavirlerinin mesleği halen en
yakın zamanda 2008 yılında tadil edilmiş olan Hukuk Müşavirleri KKanunu 1954'e20 göre
düzenlenmektedir. Avukatlar için yasal bir düzenleme temeli yoktur ancak teamül hukuku
13 Bkz. Ek 914 Bkz. Ek 1015 Bkz. Ek 1116 Bkz. Ek 1217 Bkz. Ek 1318 Bkz. Ek 1419 Bkz. Ek 1520 Bkz. Ek 16
40
kapsamında bu meslek, mevcut Anayasanın 25 Temmuz 2011'de21 kabul edildiği İrlanda Barosu
Genel Konseyi tarafından düzenlenmektedir.
Kıbrıs için temel mevzuat, 1960 yılında Avukatlar Yasası olarak kabul edilmiştir 22 ve bu yasa,
hukukçuluk mesleğini avukatlar olarak atıfta bulunulan tek bir kategoride düzenleyen diğer
Teamül Hukuku mevzuatından farklıdır. Malta'da mevzuatın formatı kıta geleneğine daha
yakındır zira hukukçuluk mesleğinin düzenlenmesi, Teşkilat ve Hukuk Muhakemeleri
Kanununun bir parçasını teşkil etmektedir; burada 2002 yılında tadil edilen Başlık V'i
oluşturmaktadır23 ve benzer şekilde teamül hukukunda hukuk müşavirleri ile avukatlar
arasındaki geleneksel ayrım olmaksızın Avukat terimi kullanılmaktadır.
Buna ayrıca Malta'da mahkeme duruşmalarında Avukatlara yardımcı olan ve daha düşük
düzeydeki mahkemeler önüne çıkma hakkı bulunan yasal vekillik mesleğinin devam ettirildiğini
eklemek gerekir. Bu meslek daha önceleri İtalya'da da vardı ancak şu anda faal avukatlık
mesleğine dahil edilmiş durumdadır.
5.2.2 Barolar Birliği tarafından uygulanan meslek kuralları
Hukuki Hizmetler Kanunu kapsamında 6 farklı düzenleyici makam tanındığı için İngiltere ve
Galler, hukukçuluk mesleğinin düzenlenmesine yönelik en karmaşık Teamül Hukuku
yaklaşımlarından birini sergilemektedir. Bu makamların ehliyetleri aşağıdaki şekilde
özetlenebilir:
Düzenleyici Savunma hakkı
Hukuk davasını yürütme
Ayrılmış araçlar
Vasiyetname faaliyetleri
Noterlik faaliyetleri
Yemin idaresi
Hukuk Derneği
Evet Evet Evet Evet Hayır Evet
Baro Konseyi Evet Evet Evet Evet Hayır EvetBranş Uzmanları
Hayır Hayır Evet Evet Evet Evet
Birleşik Hukuk Yöneticileri Enstitüsü
Evet Hayır Hayır Hayır Hayır Evet
Ruhsatlı Temlik Avukatları Konseyi
Hayır Hayır Evet Evet Hayır Evet
Birleşik Patent Avukatları Enstitüsü
Evet Evet Evet Hayır Hayır Evet
21 Bkz. Ek 1722 Bkz. Ek 1823 Bkz. Ek 19
41
Düzenleyici Savunma hakkı
Hukuk davasını yürütme
Ayrılmış araçlar
Vasiyetname faaliyetleri
Noterlik faaliyetleri
Yemin idaresi
Marka Avukatları Enstitüsü
Evet Evet Evet Hayır Hayır Evet
Hukuki Maliyet Belgesi Düzenleyicileri Derneği
Evet Evet Hayır Hayır Hayır Evet
Bu, Hukuki Hizmetler Kanunu çıkarıldığı sırasında ehliyetleri dağılımını yansıtmaktadır. Ancak
Kanun ayrıca onaylanmış düzenleyicilerin dahili düzenlemelerinde yapılan tüm değişiklikleri
onaylaması gerekken Hukuk Hizmetleri Kurulunu getirmiştir; düzenleyicileri onaylayan makam
ise Lordlar Kamarası Başkanıdır.
Ayrılmış hukuki faaliyetlerin listesini değiştirebilecek olan da benzer şekilde Lordlar Kamarası
Başkanıdır; bu faaliyetler, Kısım 12 ve Plan 2'de şu şekilde tanımlanmıştır:
Savunma hakkının kullanımı
Hukuk davasını yürütme
Ayrılmış belge faaliyetleri, yani arsa tescili ve gayrimenkul ile ilgili belli bazı
faaliyetler
Vasiyetname faaliyetleri
Noterlik faaliyetleri
Yemin idaresi
Kısım 12'de ayrılmış hukuki faaliyetlerin yanı sıra ayrıca hukuki faaliyetler, daha genel olarak
yasaların uygulanması veya hukuki ihtilafların herhangi bir biçiminde çözülmesi ile bağlantılı
olarak hukuki danışmanlık, yardım veya temsil hizmetlerinin temini olarak tanımlanmaktadır
ancak bu tanım, aracılık veya hakemlik konumunu kapsamamaktadır.
Kısım 14'e göre ayrılmış hukuki faaliyetleri yalnızca yetkili bir kişi veya muafiyet kapsamındaki
bir kişi yürütebilir. Hukuk müşavirleri için Hukuk Derneği temel düzenleyici makam olarak
görülebilir ve bu işlev daha önceleri hukukçuluk mesleğinin mesleki çıkarlarını temsil etme
işlevi ile birliktedir.
42
Ancak AB rekabet yasalarına riayet etmek amacıyla Hukuk Derneğinin düzenleme faaliyetleri,
Hukuk Derneğinin çalıştırdığı ve Hukuk Müşavirleri Düzenleme Kurumu (SRA) adlı bağımsız bir
kuruma verilmiştir. Bu kurum, İngiltere ve Galler'de düzenleme ve disiplin ile ilgili tüm konular
ile ilgilenmekte ve hukuk müşavirleri için standartları belirlemekte, denetlemekte ve
uygulatmaktadır. SRA son sürümü 30 Nisan 2015 tarihinde yayınlanan 14. sürüm olan ve hukuk
müşavirleri hukukçuluk mesleğine erişim koşullarını belirleyen 17 Haziran 2011 tarihli SRA
Uygulama Yönetmeliklerini içeren24 bir Yönetmelikler El Kitabı yayınlamaktadır.
Avukatlar için temel düzenleyici kurum, Baro Konseyidir. Ancak, Hukuk Derneği gibi Konsey de
düzenleme faaliyetler Konsey tarafından Baro Standartları Kurulu (BSB) olarak oluşturulan ve,
SRA gibi, 4. Bölümü yeterlilik ile ilgili kurallardan oluşan bir el kitabı yayınlamış olan ayrı bir
kuruma devretmiştir.
İskoçya'da, İngiltere ve Galler'de olduğu gibi bir Hukuk Hizmetleri Kurulu kurulması
öngörülmemektedir zira Adaletten sorumlu Kabine Sekreteri, Hukuk Hizmetleri Kurulunun
orantısız ve verimsiz bir yanıt olacağı görüşünü ifade etmiş ve bunun gereksiz bir bürokrasi ve
ek mali yük getireceğini eklemiştir. Bu argüman, İskoçya'da hukuk hizmetleri pazarının nispeten
basit olmasına ve dolayısıyla düzenleyicilerin onaylanmasının bakanlığın yetkisi dahilinde
olacağına dayanmaktadır.
Mevcut 1980 Kanunu kapsamında Hukuk Derneği, hukuk müşavirleri için yegane düzenleyicidir
ve İskoçya Hukuk Derneği Uygulama Kuralları 2011'için yayınlamıştır25. 1990 Reform
Kanununda Hukuk Müşaviri Avukat kavramının getirildiğini ve bu kavramın 2011 Uygulama
Kurallarında da yer aldığını belirtmek gerekir.
Avukatlar için temel düzenleyici makam, İskoçya Barosu'dur ve bu kurum, kökenlerinin bu
olayın öncesine uzandığı düşünülse de, 1532 yılında İskoça Parlamentosunun çıkardığı bir
Kanun ile kurulmuştur. Bu, İskoçya Mahkemeleri önünde avukatlık yapmak üzere kabul edilmiş
olan bağımsız avukatlardan oluşan bir kurumdur. Baro kendi kendini düzenler ve Mahkeme,
Yeni Girenler olarak atıfta bulunulan adayları avukat olarak kabul edilmek üzere hazırlama
görevini Baroya vermiştir. Bu amaç doğrultusunda Baro, Yeni Girenler için Haziran 2009'da
gözden geçirilen Yönetmelikleri çıkarmıştır26.
24 Bkz. Ek 2025 Bkz. Ek 2126 Bkz. Ek 22
43
Kuzey İrlanda'da Hukuk Derneği, avukatlık yapmak ve eğitime devam etmek için bir dizi
yönetmelik çıkarmıştır ve bunlar, diğer AB üyesi ülkelerden avukatlar kabul edilmesine ilişkin
hükümler de dahil olmak üzere 27, Hukuk Müşavirlerinin Kabul ve Eğitim (Ustalık Yeterliliği)
Yönetmelikleri 1988 ile desteklenen28 Hukuk Müşavirlerinin Kabul ve Eğitim Yönetmelikleri
1988'i de kapsamaktadır.
Hukuk müşavirleri ile ilgili olarak Kuzey İrlanda Barosu, Öğrencilerin Baroya ve Dava Vekilliği
Derecesine Kabulü için Kuzey İrlanda Mahkemesi Yüce Topluluğunun Kuralları olarak atıfta
bulunulan kuralları kabul etmiştir29. Hukuk müşavirleri ile ilgili bu, başka AB üyesi ülkelerden
avukatların kabul edilmesine ilişkin hükümleri de kapsar.
İrlanda Cumhuriyeti'nde İrlanda Hukuk Derneği, 1954 Kanunu kapsamında hukuk müşaviri
olarak çalışmaya kabul ile ilgili yönetmelikler çıkarmaya yetkilidir ve benzer şekilde, 2011
Anayasasında ve bu Anayasa kapsamında 23 Temmuz 2014 yılında kabul edilen Etik Kurallar
çerçevesinde, İrlanda Barosu Genel Konseyi, avukatlık yapmaya kabul koşullarını düzenlemeye
yetkilidir. Yukarıda belirtildiği gibi, Kıbrıs ve Malta'da hukukçuluk mesleğine erişim koşulları,
Kıbrıs'ta 1960 Avukatlar Yasası ve Malta'da Usul Muhakemeleri Kanununun 2002 sürümü ile
belirlenmiştir ve buna göre daha başka yönetmelik kabul etme yetkisi Adalet Bakanındadır.
5.3 Avukatların Barolar Birliğine karşı temel hak ve görevleri
5.3.1 Avukatların temel hak ve görevleri
Genel olarak Teamül Hukuku ülkeleri, hukukçuluk mesleğinin yürütülmesine yönelik davranış
normalarını belirlemişlerdir ve buna göre hukuk müşavirleri ile avukatlar arasında tipik bir
ayrım yapılır ve mesleğin farklı bölümlerini düzenlemeye yönelik düzenleme yetkileri vermiş
olan Barolar Birlikleri bu ayrımı benimsemiştir.
Örnek olarak, İngiltere ve Galler için 2007 Hukuk Hizmetleri Kanununun 76.1. Kısmında şöyle
denmektedir:
• Onaylanmış bir düzenleyici ile ilişkili olarak düzenleme kapsamında olan bir kişi,
onaylanmış düzenleyicinin söz konusu kişi için geçerli düzenlemelerine uymakla
yükümlüdür.
27 Bkz. Ek 2328 Bkz. Ek 2429 Bkz. Ek 25
44
Aynı zamanda CLC ülkelerinin çoğunda geleneksel olarak prensipte hukuk müşavirlerinin
görevini müvekkiller ile ilişki kurup mahkeme önünde temsil hakkı bakımından tekel sahibi olan
avukatlara talimat vermek ile sınırlandıran bir haklar ayrımı uygulanır. Buna bir istisna olarak
hukuk müşavirleri, diğerleri arasında yargıç kürsüleri, Ölüm İnceleme Mahkemeleri, Sulh Ceza
Mahkemeleri, Asliye Mahkemeleri ve Şerif Mahkemelerinden oluşan daha düşük düzeydeki
mahkemeler önüne çıkabilirler.
Ancak hem Kıbrıs'ta hem de Malta'da, hukuk müşavirleri ile avukatların hak ve yükümlülüklerini
birleştiren üniter bir avukatlık kavramı vardır. Benzer bir eğilim İngiltere, Galler ve İskoçya'da
da görülmektedir ve bu ülkelerde, hukuk müşavirlerine diğerlerinin yanı sıra Ceza Mahkemesi,
Yüksek Mahkeme, Yargıtay, Sulh Mahkemesi, Özel Meclis ve Lordlar Kamarasının da aralarında
bulunduğu daha yüksek mahkemeler önünde temsil hakkı verilmiştir.
Bu erişim hakkı 1990 Yasa Reformları ile getirilmiş ve yeterlilik kriterlerine bağlanmıştır.
İngiltere ve Galler için bu erişim hakkı, 2000 yılında çıkarılan ve şu anda 2011 sürümü SRA El
Kitabının bir bölümünü oluşturan Yüksek Savunma Hakları Yönetmeliklerinin çıkarılmasıyla
daha az karmaşık haline getirilmiştir.
2011 Yönetmeliğinde yüksek mahkemeler önüne çıkmaya yetkili hukuk müşavirleri için
kullanılan terim Avukat'tır ve İskoçya yönetmeliklerinde Hukuk Müşaviri Avukat terimi
kullanılmaktadır, ki bu terim, yüksek mahkemeler önüne çıkmaya yetkili hukuk müşavirleri için
jenerik bir terim haline gelmiş görünmektedir. Bu kavram Kuzey İrlanda'da da uygulanmaya
başlamıştır; İrlanda'da ise, Mahkemeler KKanunu 1971 Kısım 17 kapsamında hukuk
müşavirlerine tüm mahkemelerin huzuruna çıkma hakkı verilmiştir ancak uygulamada az sayıda
hukuk müşaviri müvekkillerini temsilen Üst Mahkemeler huzuruna çıkmaktadır.
5.3.2 Avukatlık Mesleğinin icra edilmesiyle ilgili kurallar
İngiltere ve Galler'de avukat olmanın yollarından biri, bir LLB biçiminde, zorunlu hukuk
derslerine ek olarak hukuki araştırma becerilerini kapsaması gereken bir hukuk derecesi sahibi
olmaktır:
• Yükümlülükler I (Sözleşme Hukuku)
• Yükümlülükler II (Haksız Fiil Hukuku)
• Ceza Hukukunun Temelleri
45
• Nefaset Hukuku ve Tröst Hukukunun Temelleri
• Avrupa Birliği Hukukunun Temelleri
• Mülkiyet Hukukunun Temelleri
• Amme Hukukunun Temelleri
Ancak hukuk lisans derecesi almamış olan öğrenciler de avukat olabilir. Hukuk dışında alanlarda
lisans derecesine sahip olan öğrencilerin Hukuk Lisansüstü Diploma kursuna (GDL)
kaydolmaları mümkündür. Bu, yedi temel dersi kapsayan ve LLB ile sonuçlanan tam zamanlı bir
yıllık veya yazı zamanlı iki yıllık bir kurstur. Pratikte, her yıl stajyerlerin yaklaşık yarısı hukuk
dışındaki alanlardan gelmektedir.
Bir hukuk müşaviri olmak için tam zamanlı bir yıllık veya yazı zamanlı iki yıllık bir kurs olan
Hukuk Uygulama Kursu'nun (LPC) tamamlanması gerekmektedir. LPC'nin ardından adaylar bir
eğitim sözleşmesi imzalamalıdır. Buna göre aday, yetkili bir eğitim kurumunda, genellikle bir
hukuk müşavirliği şirketinde, bir eğitmenin gözetimi altında iki yıl geçirir. Bazı adaylar LPC
aşamasındayken bir hukuk şirketi ile sözleşme imzalarlar; bunun ücret genellikle yaklaşık
10.000£'dur ve bu durumda bu ücret, hukuk şirketi tarafından ödenir.
Avukat olmak için adayların Lincolns Inn, Gray’s Inn, Middle Temple ve Inner Temple'ı içeren
dört mahkemeden birine üye olması gerekir. Mahkemelerindeyken adaylar; toplantılar,
münazaralar, seminerler ve meskun kurslardan oluşan 12 yeterlilik oturumunu tamamlamalıdır.
Daha sonra adaylar, tam zamanlı bir yıllık veya yarı zamanlı iki yıllık bir kurs olan ve ücreti
12.000 £ olan Baro Mesleki Eğitim Kursu'nu (BPTC) tamamlamalıdır. Son olarak adaylar,
stajyerli eğitim vermeye yetkili bir kurumda, genellikle bir avukatlık odasında ustaları altında
bir yıllık eğitimden geçmelidirler. Daha önceleri stajyerlerin staj ücretini ödemeleri gerekiyordu
ancak stajyerler artık stajyer olarak maaş almaktadırlar.
İngiltere ve Galler dışından avukatlar, avukatlık için yeniden hak kazanma başvurusunda
bulunabilirler ve hukuk müşavirleri için bu, Teamül Hukukunun uygulandığı başka bölgelerde de
bulunan Yeterlilik Sahibi Avukat Transfer Programı (QLTS) programını sunan SRA tarafından
idare edilir. Başka AB üyesi ülkelerden avukatlar için, AB yasalarında öngörüldüğü üzere, hizmet
sunma ve yerleşme hakları uygulanmıştır.
46
İskoçya'da hukuk müşaviri için olağan yöntem, 3-4 yıl sürecek olan İskoç Hukukunda LL.B.
derecesi almaktır ancak bu, hukuk dışında bir alanda derece sahibi olan kişiler tarafından 2 yılda
tamamlanabilir. LL.B. olmaksızın adaylar, İskoçya'da bir hukuk müşaviri ile üç yıllık eğitim
sözleşmesi yapma ve daha sonradan İskoça Hukuk Derneğinin Meslek Sınavına girme yolunu
seçebilirler.
Her iki durumda da adaylar, ilk aşaması İskoçya'da altı üniversite tarafından sunulan yirmi altı
haftalık bir lisansüstü kurstan oluşan ve beceriye dayalı bir mesleki yeterliliğe benzer bir
şekilde, hukuk bilgisinin uygulanmasına odaklanan Mesleki Eğitim ve Öğretim (PEAT)
kursundan geçmelidir. İkinci aşama ise, özel veya devlete ait bir hukuk şirketinde iki yıllık
stajdır.
Avukat olmak için LL.B. zorunludur ve bunun ardından İskoçya'da altı üniversite tarafından
sunulan bir yıllık Mesleki Hukuk Uygulamaları Diploma eğitimi gelmelidir. Hukuk müşavirleri
için bu diploma, hukuk bilgisinin uygulamasına dayanır ve beceriye dayalı mesleki yeterlilik
eğitimine benzer.
Daha sonradan adaylar, Hukuk Derneği tarafından onaylanmış bir hukuk müşavirliği şirketinde
minimum 21 aylık bir eğitimden geçmeli ve son olarak, deneyimli bir avukatın yanında, vekâlet
etme olarak adlandırılan, 8-9 aylık ücretsiz bir stajdan ve ayrıca İskıçya Barosu'nun belirlediği
bir giriş sınavından geçmelidirler.
Yukarıdaki yeterlilikleri aldıktan sonra adaylar, hukuk müşavirliği için Hukuk Derneği'ne veya
İskoçya Barosu'na başvurmalıdır ve ilgili kuruluş, adayın İskoçya'da hukuk alanında çalışmaya
uygun olup olmadığını değerlendirir.
Kuzey İrlanda'da adaylar, Belfast'ta The Queens University ve University of Ulster'in sunduğu
Yeterliliğe yönelik Hukuk Derecesi (QLD) almalıdırlar. QLD İngiltere ve Galler'de de kabul
edilmektedir ve Belfast'ta alınan derece, İrlanda Cumhuriyeti'nde de tanınmaktadır. QLD
şunlardan oluşmalıdır:
• Ceza Hukuku
• Kamu ve Anayasa Hukuku
• İçtihat
47
• Sözleşme Hukuku
• Haksız Fiil Hukuku
• Arazi ve Mülkiyet Hukuku (İrlanda Cumhuriyeti hukukudur)
• Kanıt Hukuku
• Nesafet ve Tröst
Belfast'ta, Hukuk Biliminde Yüksek Lisans (Mesic) olarak atıfta bulunulan 2 yıllık lisansüstü
hukuk geçiş derecesi sunulmaktadır. Adaylar, akademik eğitimin ardından, Enstitü Sınavı olarak
anılan bir sınavdan geçmelidirler. Bu sınavdan en yüksek puanla geçenlere hukuk müşaviri veya
avukat olarak eğitim alma seçeneği sunulur; daha düşük puan alanlara ise hukuk müşaviri olarak
eğitim alma olanağı sunulur ve en düşük puanı alanlar, bekleme listesine alınır.
Takip eden eğitim, Belfast'ta Mesleki Hukuk Çalışmaları Enstitüsü'nde veya Derry'de Lisans Üstü
Mesleki Hukuk Eğitimi Okulu'nda verilir ve avukatlar yalnızca Belfast'ta eğitim alırlar. Eğitim bir
yıl sürer ama hukuk müşaviri olmak isteyen adaylar yalnızca yarı zamanlı eğitim alırlar ve
onaylanmış bir hukuk müşavirliği şirketinde stajyerlik konumunu ayarlamış olmaları gerekir.
Avukat olmak isteyen adaylar tam zamanlı olarak eğitim alır ancak eğitimi tamamladıktan sonra,
onaylanmış bir avukatın altında 6-12 ay süreli bir staj dönemini tamamlamaları gerekir.
İrlanda Cumhuriyeti'nde, yeterlilik kazandıran bir hukuk derecesine sahip olan adaylar, İrlanda
Hukuk Derneği tarafından düzenlenen ve Final Sınavı 1 (FE 1) olarak anılan giriş sınavına
girebilirler. Bu sınav aşağıdaki konulardan oluşur:
• Şirket Hukuku
• Anayasa Hukuku
• Sözleşme Hukuku
• Ceza Hukuku
• Avrupa Birliği Hukuku
• Nesafet
48
• Gayri Menkul
• Haksız Fiil Hukuku
Yeterlilik kazandıran bir hukuk derecesine sahip olan adaylar, FE 1'e girebilmek için öncelikle
Ön Sınava girmelidirler. Bu, İrlanda devleti ve siyaseti, İngilizce ve genel kültür ile ilgili bir
sınavdır. Geçme notu yüzde 50'dir ve adaylara sınava üç kez girme hakkı verilir.
Ancak adaylar, aşağıdaki koşulları yerine getirdikleri takdirde Ön Sınavdan muafiyet
başvurusunda bulunabilirler:
• İrlanda'da veya BK'ta bir kurumdan herhangi bir disiplinde Yüksek Eğitim Unvanları
Konseyi tar onaylanmış kabul edilen bir dereceye sahip olmak veya, yabancı uyruklu
mezunlar için, üniversite transkriptlerini ve sertifikalarına sahip olmak.
• Hukuk Çalışmaları alanında bir diplomaya ve en az 5 yıllık deneyime sahip raportör
veya hukuk yöneticisi olmak
• Başka yeterliliklere sahip olmak
FE 1'den geçen adaylar daha sonradan 2 yıllık ofis içi eğitimden geçerler ve bu eğitimde hukuk
müşavirlerinden 2'si zorunlu olan 5 alanın 4'ünde adaya eğitim vermeleri istenir:
• Temlik İşlemleri, Mülk Sahibi ve Kiracı Hukuku
• Hukuk Davaları
• Vasiyetnameler, Vasiyetname Tasdiki ve Mülk İdaresi
• Ticaret Hukuku, Şirketler Hukuku, İflas Hukuku
• Ceza Hukuku ve Muhakeme Usulü, İstihdam Huu, Avrupa Birliği Hukuku, Aile
Hukuku, Fikri Mülkiyet Hukuku, Emeklilik Hukuku, Planlama ve Çevre Hukuku, Gelir
ve Vergilendirme Hukuku ve diğer uzmanlık alanları veya hukuki uygulamalar
Ofis içi eğitim ile aynı zamanda adaylar, Hukuk Derneği tarafından Dublin'de düzenlenen 2
Mesleki Uygulama Kursuna katılmalıdır. PPC 1 olarak adlandırılan ilk kurs, 8 ay sürer ve
aşağıdaki konuları kapsar:
49
• Temel kurs
• Uygulamalı arazi hukuku
• Vasiyetname tasdiki ve vergi
• İşletme hukuku
• Hukuk davası (medeni hukuk ve ceza hukuku)
• Hukuk uygulamaları İrlandaca (LPI)
• Beceriler - medeni hukuk ve ceza hukuku avukatlığı, görüşme ve danışmanlık, hukuki
araştırma, hukuki temsil becerileri, hukuki yazı ve taslak hazırlama, müzakere ve
mesleki gelişim
PPC 2 olarak anılan ikinci kursu ise, ofis içi eğitim sırasında 12 haftalık tam zamanlı kurs olarak
gerçekleşir. Her iki kursta eğitim uygulama odaklıdır ve eğitimin sonucu, sürekli değerlendirme
ve kurs sonu sınavları yoluyla değerlendirilir.
Avukatlar için eğitim, Kings Inns Honourable Society tarafından idare edilir ve eğitime kabul,
hukuk derecesine sahip kişilere açık olan ve özellikle aşağıdakiler dahil olmak üzere tüm temel
konuları içermesi gereken bir giriş sınavına dayalıdır:
• Arazi hukuku (veraset hukuku dahil)
• Nesafet,
• İdare Hukuku
• Şirket Hukuku
• Avrupa Birliği Hukuku
• İçtihat
Hukuk derecesi olmayan adaylar için Honourable Society, hukuk çalışmaları alanında 2 yıllık bir
lisansüstü diploma eğitimi olanağı sunmaktadır. Giriş sınavından geçen tüm adaylar, aşağıdaki
konular içeren 1 yıllık Dava Vekilliği kursuna katılmalıdır:
50
• Yasal yollar ve nicelik
• Medeni uygulamalar ve usuller
• Cezai uygulamalar ve usuller
• Kanıt
• Savunma, müzakere, danışmanlık, kanaat yazımı, taslak hazırlama, hukuki araştırma
etiği, mesleki sorumluluk ve uygulama yönetimi, deneme duruşmalarına katılma,
mahkemelere, yargıç kürsülerine katılma ve diğer uzmanlık alanları da dahil olmak
üzere hukuki beceriler
Buna ek olarak adaylar, topluluk bilinci için Kings Inns'de 10 kez yemek yemeli ve İrlandaca
Dilince zorunlu bir testten geçmelidir. Tüm kursların geçme notu %50'dir ve Dava Vekili olarak
derece sahibi olan adaylar, onaylamış bir hukuk müşavirinin çalışmalarını tekrarladığı bir yıl
süre boyunca vekâlet görevini yerine getirmelidir.
Kıbrıs'ta, yukarıda belirtilen hukuk müşavirliği ve avukatlık görevlerini birleştiren bir Avukat
olmak için hukuk derecesine sahip olmak zorunludur. Hukuk dereceleri ile ilgili gereksinimler,
Avukatlık Kanununun 4. Maddesinde belirtilmiştir; buna göre:
• Yunanistan veya Türkiye'de herhangi bir Üniversiteden herhangi bir şekilde veya
yazışma yoluyla alınan hukuk derecesi veya diploması; veya
• Birleşik Krallık, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda veya İrlanda Cumhuriyeti'nde
herhangi bir Üniversiteden herhangi bir şekilde veya yazışma yoluyla alınan hukuk
derecesi veya diploması
Buna ek olarak bu Madde, halihazırda İngiltere, Kuzey İrlanda veya İrlanda Cumhuriyeti'nde
dava vekili veya İskoçya'da avukat olan adayları kabul etmektedir. Ancak bu Madde aynı
zamanda Genel Avukata diğer adayları onaylamak için geniş yetkiler vermektedir ve bu yetkiler,
Kıbrıs'ta hukuk eğitiminin akreditasyonu, denetimi ve yönetiminde sorumlu denetim kurumu
olarak Hukuk KKonseyinin incelemesine tabidir.
Yeterlilik sahibi adaylar, tam zamanlı istihdamdan ve faal Avukat ve Yargıçlar ile birlikte
düzenlenen öğretim çalışmalarına ve sanal atölye çalışmalarına katılımdan oluşan bir yıllık
51
mesleki eğitimden geçmelidir. Staj, Kıbrıs'ta kayıtlı herhangi bir hukuk şirketinde veya
Başsavcılıkta gerçekleştirilebilir. Yalnızca iyi karakter sergileyen ve Kıbrıs'ta daimi olarak
ikâmet eden adaylar mesleki eğitime kabul edilir.
Mesleki eğitim süresinin sonunda Baro Sınavı uygulanır ve bu sınav şunlardan oluşur:
• Anayasa Hukuku
• Mahkemelerin Kurulması, Avukatların Hakları, Mesleki Etik Kurallar
• Ceza Hukuku
• Kamu Suçları
• Medeni Usuller
• Kanıt Hukuku
• Sözleşme Hukuku
• Medeni Usul Hukuku
• Cezai Usul Hukuku
Başarılı adaylar Avukat olur ve başkangıçta aile mahkemeler, istihdam ihtilafları mahkemeler,
kira denetim mahkemeleri ve askeri mahkemeler dahil olmak üzere bölge mahkemeleri önüne
çıkıp savunma yapabilirler. Sonraki çalışmalarının süresine bağlı olarak Avukatlar bölge
mahkemesi, Ağır Ceza Mahkemesi ve Yargıtay başkanı olarak görev yapabilirler.
Son olarak Malta'da Avukat olmanın normal yolu, Malta'da doktora (LL.D.) olarak anılan
lisansüstü hukuk derecesi almaktır. Bu, 3 yıllık lisans derecesini takip eden 3 yıllık bir
programdır ve bu lisans derecesi ayrıca Noterlik yüksel lisans diploma programına girmek için
kullanılabilir. LL.B. şunlardan oluşur:
• Medeni hukuk
• Ticaret hukuku
• Ceza hukuk
52
• Avrupa hukuku
• Uluslararası hukuk
• Medya hukuku
• İletişim ve Teknoloji hukuku
• Çevre Kaynakları hukuku
• Kamu hukuku
LL.D hem akademik hem de mesleki bir unsurdan oluşur ve avukatlık uygulamalarında 2 yıllık
bir staj dönemi uygulanır. Akademik eğitim bakımından LL.D çok sayıda konuyu kapsar ancak
son zamanlarda şu konulara odaklanılmaktadır:
• Avrupa hukuku
• Uluslararası Kamu hukuku
• Mali Hizmetler
• Aracılık
• İnsan Hakları
Akademik gereksinimler yerine getirildikten sonra veya Malta'daki öğrenciler için LL.D.'nin son
yılında adaylar, Malta Barosu'na üye olan faal bir avukatlık bürosuna 1 yıl süreyle düzenli olarak
devam etmeli ve üst mahkeme duruşmalarına katılmalıdır. Ayrıca adaylar, Maltaca diline hakim
olduklarını göstermelidir. Son olarak adaylar, iki hakim tarafından incelenip onaylanmalıdır.
5.3.3 Baro üyeliğinin feshedilmesi
Teamül Hukuku Ülkelerinde Baro üyeliği genel olarak hem gönüllü feshe hem de diğer yaptırımı
olarak feshe tabidir. Örnek olarak, Kıbrıs'a Avukatlık Yasasının 17. Bölümünde şöyle
denmektedir:
• (1) Avukatlardan herhangi biri herhangi bir Mahkeme tarafından Disiplin Kurulunun
görüşüne göre ahlaksızlık içeren bir suçtan hüküm giymişse veya söz konusu avukat,
Disiplin Kurulunun görüşüne göre yazılım kızartıcı, dolandırıcılık içeren veya meslek
53
ahlakına sığmayacak bir davranıştan suçlu bulunursa ya da Avukatlık Etik Kuralları
Yönetmeliklerinin hükümlerine aykırı bir tarzda hareket etmiş veya davranmışsa,
Disiplin Kurulu
• (a) avukatın adının Avukatlar Kaydından silinmesine hükmedebilir;
• (b) avukatı Disiplin Kurulunun uygun göreceği bir süre boyunca meslekten men
edebilir;
• (c) bu paragraf kapsamında ödenen tutarların Baro Konseyi Fonuna yatırılıp Baro
Konseyinin amaçları doğrultusunda kullanılması koşuluyla, avukatın para cezası
olarak yirmi bin avroyu geçmeyecek bir tutar ödemesine hükmedebilir.
• (d) avukata uyarı veya kınama gönderebilir;
• (e) Disiplin Kurulunun uygun göreceği gibi, Disiplin Kurulu huzurundaki işlemlerin
maliyetlerinin hükümlü avukat tarafından veya, avukatın suçsuz olması durumunda,
davacı tarafından ödenmesine hükmedebilir ve bu tutarlar, hukuk davalarında
10.000€ ile 50.000€ arasında Kıbrıs Barolar Birliği Mahkeme Dışı Karar Komitesi
tarafından belirlenip Disiplin Kurulu tarafından onaylanır.
5.3.4 Disiplin Cezası
Avukatlara yönelik disiplin cezaları genel olarak CLC'nin temel mevzuatında veya bu mevzuata
dayalı olarak oluşturulan Barolar Birliği'nin kak ettiği yönetmeliklerde belirlenmiştir. Bu normal
olarak, Kıbrıs Avukatlık Yasası Kısım 15 ve 16.1'de belirtildiği gibi, disiplin duruşması
düzenlemeye hakkı bulunan ayrı bir kurumu içerir:
• Her avukat bir adalet görevlisi olarak değerlendirilir ve bu Bölümde belirtilen
disiplin işlemlerine karşı yükümlüdür.
• Bu Yasanın hükümlerine tabi olarak her avukat üzerinde denetim ve disiplin yetkisini
kullanmak üzere bir Disiplin Kurulu oluşturulur.
54
5.4 Sürekli eğitim
Sürekli eğitimden geçme yükümlülüğü, CLC ülkeleri arasında önemli ölçüde farklılık
göstermektedir. Örnek olarak, İrlanda Cumhuriyeti'nde hukuk müşavirlerine yönelik düzenleme
halen resmi olmayan bir temele dayanmaktadır ve sürekli eğitimden geçmeye yönelik herhangi
bir yükümlülük içermemektedir.
Ancak genel olarak sürekli eğitimin şu anda giderek artan bir oranda hukukçuluk mesleğinin
bütünsel bir parçası haline gelmekte olduğunu belirtmek gerekir. Örnek olarak, İngiltere ve
Galler için BSB El Kitabı'nda yer alan Yeterlilik Kurallarının rQ132-rQ133 Kısmında şöyle
denmektedir:
• Faaliyete 1 Ekim 2001 tarihinde veya sonrasında başlayan faal bir avukat, staj yılının
ardından avukatlık ruhsatına sahip olduğu ilk üç takvim yılı içinde minimum 45
saatlik sürekli mesleki gelişim eğitimi tamamlamalıdır.
• Kural Q134'e tabi olarak bir avukat:
o .1 bir takvim yılının tamamında avukatlık ruhsatına sahipse, o dönem için
minimum 12 saatlik sürekli mesleki gelişim eğitimi tamamlamalıdır; ve
o .2 bir takvim yılının yalnızca bir bölümü için avukatlık ruhsatına sahipse,
avukatlık ruhsatına sahip olduğu her takvim ayı için bir saatlik mesleki gelişim
eğitimini tamamlamalıdır.
1 saatlik yıllık sürekli eğitim normu çok kapsamlı olmasa da, örnek olarak 3 gereksinimin 3 yıllık
bir dönem için 54 saat biçiminde belirlendiği Danimarka yönetmeliklerinden çok da uzak
değildir.
55
6 EKLER
Karşılaştırmalı raporun ekleri aşağıdaki unsurlardan oluşur:
6.1 Çek Cumhuriyeti
6.1.1 Ek 1: Avukatlık Mesleğine ilişkin Kanun No 85/1995
6.1.2 Ek 2: Avukatlık tarifesi
6.1.3 Ek 3: Baro Etik Kuralları
6.2 Hollanda
Metnin İngilizcesi mevcut değildir
6.3 Danimarka
6.3.1 Ek 4: Usul Kanunu ve Kararnameler
Danimarka Usul Kanununun ve Usul Kanununun 2008 yılı sürümü kapsamında seçilmiş
Kararnamelerin metinleri
6.3.2 Ek 5: Tüzükler
Danimarka Baro ve Hukuk Derneğinin Tüzükleri
6.3.3 Ek 6: Etik Kurallar
Danimarka Barosu ve Hukuk Derneği için Usul Kanunu (Danimarka Barosu ve Hukuk
Derneğinin Genel Konsey tarafından kabul edilen kurucu Kuralları ve politikası)
6.4 Teamül Hukuku Ülkeleri
6.4.1 Ek 7: 30 Ekim 2007 tarihli Hukuk Hizmetleri kanunu
İngiltere ve Galler
6.4.2 Ek 8: 30 Ekim 2007 tarihli Hukuk Hizmetleri Kanunun ile ilgili Açıklayıcı Bildiri
İngiltere ve Galler
6.4.3 Ek 9: 9 Kasım 2010 Tarihli Hukuk Hizmetleri (İskoçya) Kanunu
İskoçya
56
6.4.4 Ek 10: 9 Kasım 2010 Tarihli Hukuk Hizmetleri (İskoçya) Kanunu ile ilgili açıklayıcı bildiri
İskoçya
6.4.5 Ek 11: Hukuk Müşavirleri (İskoçya) Kanunu 1980
İskoçya
6.4.6 Ek 12: Hukuk Reformu (Muhtelif Hükümler) (İskoçya) Kanunu 1990
İskoçya
6.4.7 Ek 13: 12 Nisan 1976 tarihli Hukuk Müşavirleri (Kuzey İrlanda) Kararnamesi
Kuzey İrlanda
6.4.8 Ek 14: 2011 Hukuk Hizmetleri Yönetmeliği
İrlanda Cumhuriyeti
6.4.9 Ek 15: 2011 Hukuk Hizmetleri Yönetmeliği ile ilgili açıklayıcı bildiri
İrlanda Cumhuriyeti
6.4.10 Ek 16: Hukuk Müşavirleri Kanunu 1954
İrlanda Cumhuriyeti
6.4.11 Ek 17: 25 Temmuz 2011 tarihli İrlanda Barosu Genel Konseyi Anayasası
İrlanda Cumhuriyeti
6.4.12 Ek 18: 1960 Avukatlık Yasası
Kıbrıs
6.4.13 Ek 19: 2002 yılında Tadil Edildiği Biçimiyle Teşkilat yapısı ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu
Başlık V
Malta
6.4.14 Ek 20: 17 Haziran 2011 tarihli SRA Uygulama Yönetmelikleri
İngiltere ve Galler
6.4.15 Ek 21: İskoçya Hukuk Derneği Uygulama Kuralları 2011
İskoçya
57
6.4.16 Ek 22: Haziran 2009'da Gözden Geçirilen Yeni Girenlere ilişkin Yönetmelikler
İskoçya
6.4.17 Ek 23: 1988 Hukuk Müşavirleri için Kabul ve Eğitim Yönetmelikleri
Kuzey İrlanda
6.4.18 Ek 23: 1988 Hukuk Müşavirleri için Kabul ve Eğitim (Ustalık Yeterliliği) Yönetmelikleri
Kuzey İrlanda
6.4.19 Ek 25: Öğrencilerin Baroya ve Dava Vekilliği Derecesine Kabulü için Kuzey İrlanda
Mahkemesi Yüce Topluluğunun Kuralları olarak atıfta bulunulan kurallar.
Kuzey İrlanda
58