ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲೆ

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ________________

ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲೆ ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕರು

ಡಾ. ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ

ಸಂಪಾದಕರುಡಾ. ಕರೀೀಗೌಡ ಬೀೀಚನಹಳ್ಳಿ(

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಕೊ*ತ್ತಲ ಮಹಾದೇೀವಪ್ಪ

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸರ್ಕಾಾ2ರ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರ

ಬೆಂಗಳೂರು- ೫೬೦ ೦೦೨________________

BASAVARAJA KATTIMANI A Monograph on Basavaraja Kattimani. Written by Kothala Mahadevappa. Published By B.K. Mallikarjun, Administrative Officer, Kannada Pustaka Pradhikara, Kannada Bhavana, J.C. Road, Bengaluru - 560 002.© ಈ ಆವೃತ್ತಿ್ತಯ ಗ್ರಂಥಸಾCಮ್ಯ - ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರ, ಬೆಂಗಳೂರುFirst Impression : 2011 Pages: xii + 90 Copies : 1000 Price : 60/

ಮೊದಲನೆಯ ಮುದ್ರಣ : ೨೦೧೧ ಪುಟಗಳು : xii + ೯೦

ಪ್ರತ್ತಿಗಳು : ೧೦೦೦ ಬೆಲೆ : ೬೦/

ಕರಡು ತ್ತಿದ್ದಿ್ದದವರು : ಲೆೀಖಕರುಪ್ರರ್ಕಾಾಶಕರು: ಬೀ.ಎಚ ್. ಮಲಿPರ್ಕಾಾಜು2ನಆಡಳ್ಳಿತಾಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳು

ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರ ಕನ್ನಡ ಭವನ, ಜೆ.ಸಿ. ರಸ್ತೆ್ತ

ಬೆಂಗಳೂರು- ೫೬೦ ೦೦೨

ಮುದ್ರಕರು: ಮೆ|| ಪ್ರಿ್ರಂಟ ್ ಪಾರ್ಕಾ ್2೧೪೯೬/೪, ೩ನೆೀ ಅಡ್ಡರಸ್ತೆ್ತ, ಮರೀಯಪ್ಪನಪಾಳ್ಯ,

ಶ್ರ್ರೀರಾಂಪುರಂ ಅಂಚೆ, ಬೆಂಗಳೂರು- ೫೬೦ ೦೨೧ ದ* : ೦೮೦-೨೩೪೨೨೮೩೮

ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲೆ ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕರು

ಡಾ. ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ

ಸಂಪಾದಕರುಡಾ. ಕರೀೀಗೌಡ ಬೀೀಚನಹಳ್ಳಿ(

ಸಂಪಾದಕ ಮಂಡಳ್ಳಿಪ್ರೊ್ರ. ಮಲೆPೀಪುರಂ ಜಿ. ವೆಂಕಟೇೀಶ

ಶ್ರ್ರೀ ಹೊ*ರೆಯಾಲ ದೇ*ರೆಸಾCಮಿಪ್ರೊ್ರ. ಸುಕರ್ನಾಾ್ಯ ಮಾರುತ್ತಿಡಾ. ಎಚ ್. ಟ್ಟಿ. ಪ್ರೊೀತೆ

ಶ್ರ್ರೀ ಪ್ರರ್ಕಾಾಶ ್ ಕಂಬತ್ತಳ್ಳಿ(

ಶ್ರ್ರೀ ಬೀ.ಹೊಚ ್. ಮಲಿPರ್ಕಾಾಜು2ನಆಡಳ್ಳಿತಾಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳು

________________

ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕರ ಮಾತು ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ವಿವಿಧ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾಲೆಗಳಡಿಯಲಿP ಮಹತCದ ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುತಾ್ತ

ಬರುತ್ತಿ್ತದೇ. ಪುಸ್ತಕೊ*ೀದ್ಯಮವನು್ನ ಜನಪರವಾಗಿಸುವುದರ ಜೆ*ತೆಗೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರೀಗೆ ಸುಲಭ ಬೆಲೆಯಲಿP ಪುಸ್ತಕಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಬೆೀಕೊಂಬ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಈ ಮಾಲೆಗಳನು್ನ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ಪಾ್ರರಂಭಿಸಿರುತ್ತದೇ.

“ ಈ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ಕೊvಗೆ*ಂಡಿರುವ ಮಹತCದಯೋೀಜನೆಗಳಲಿP ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲೆ' ಯ* ಒಂದು. ಕನ್ನಡರ್ನಾಾಡು, ನುಡಿ, ಕಲೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯೇೀ ಮೊದಲಾದ ವಿವಿಧ ಕೊ|ೀತ್ರಗಳಲಿP ಅಪಾರವಾದ

ಸ್ತೆೀವೆಯನು್ನ ಸಲಿPಸಿಯ* ಅಜ್ಞಾ~ತರಾಗಿ ಉಳ್ಳಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳನು್ನ ಒಳಗೆ*ಂಡಂತೆ ಕನ್ನಡರ್ನಾಾಡು, ನುಡಿಯನು್ನ ಕಟು�ವಲಿP ನೆರವಾದ ಮಹನಿೀಯರನು್ನ ಕುರೀತು ಕ್ತಿರುಹೊ*ತ್ತಿ್ತಗೆಗಳನು್ನ ಈ ಮಾಲೆಯಡಿ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ. ಈ

ಮಾಲೆಯನು್ನ ಅತ್ಯಂತ ರಚರ್ನಾಾತ್ಮಕವಾಗಿ ರ*ಪ್ರಿಸಬೆೀಕೊಂಬ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಒಂದು ಸಂಪಾದಕ ಮಂಡಳ್ಳಿಯನು್ನ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ರಚಿಸಿತು, ಪ್ರೊ್ರ. ಮಲೆPೀಪುರಂ ಜಿ. ವೆಂಕಟೇೀಶ, ಶ್ರ್ರೀ ಹೊ*ರೆಯಾಲ ದೇ*ರೆಸಾCಮಿ, ಪ್ರೊ್ರ. ಸುಕರ್ನಾಾ್ಯ

ಮಾರುತ್ತಿ, ಡಾ. ಎಚ ್. ಟ್ಟಿ. ಪ್ರೊೀತೆ, ಶ್ರ್ರೀಪ್ರರ್ಕಾಾಶ ್ ಕಂಬತ್ತಳ್ಳಿ( ಇವರನು್ನ ಸದಸ್ಯರರ್ನಾಾ್ನಗಿಯ* ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ನೆೀಮಿಸಿತು. ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡು ನುಡಿ ಕೊ|ೀತ್ರದಲಿP ಅಪಾರ ಪರೀಶ್ರಮವನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿರುವ ಈ ಮಹನಿೀಯರು ಈ

ಮಾಲಿಕೊಯಡಿ ಬರೆಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ನ*ರಾರು ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಹಾಗ* ಅವರನು್ನ ಕುರೀತು ಬರೆಯಬಹುದಾದ ಲೆೀಖಕರ

ಪಟ್ಟಿ�ಯನು್ನ ಪರೀಶ್ರಮವಹಿಸಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊ*ಟು� ಉಪಕರೀಸಿರುತಾ್ತರೆ. ಸಂಪಾದಕ ಮಂಡಳ್ಳಿಯು ಸಮಥ2ವಾಗಿ ಈ ಮಾಲಿಕೊಯ ಹಸ್ತಪ್ರತ್ತಿಗಳನು್ನ ಪರೀಶ್ರೀಲಿಸಿಕೊ*ಟ್ಟಿ�ರುತ್ತದೇ. ಸಂಪಾದಕರಾದ ಡಾ. ಕರೀೀಗೌಡ ಬೀೀಚನಹಳ್ಳಿ(

ಅವರೀಗೆ, ಸಂಪಾದಕ ಸಮಿತ್ತಿಯ ಸದಸ್ಯರೀಗೆ ಹಾಗ* ಎಲP ಲೆೀಖಕರೀಗೆ ನನ್ನ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು.

ಈ ಮಾಲೆಯ ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ಹೊ*ರತರುವಲಿP ಪಾ್ರರಂಭದ್ದಿಂದ ವಿಶೇೀಷ ಆಸಕ್ತಿ್ತ ವಹಿಸಿದ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ ಆಡಳ್ಳಿತಾಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳಾದ ಶ್ರ್ರೀ ಬೀ.ಹೊಚ ್. ಮಲಿPರ್ಕಾಾಜು2ನ ಅವರೀಗೆ, ಆಪ್ತರ್ಕಾಾಯ2ದಶ್ರ2ಗಳಾದ ಶ್ರ್ರೀ ಕೊ.

ಮುಕುಂದರ್ನಾ ್ ಅವರೀಗೆ, ಶ್ರ್ರೀ ಜೆ. ಎರ್ನಾ ್. ಶಾಮರಾವ ್ ಅವರೀಗೆ ಹಾಗ* ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ ಎಲಾP ಸದಸ್ಯರು ಹಾಗ* ಸಿಬ್ಬಂದ್ದಿ ವಗ2ದವರೀಗೆ ಆಭಾರೀಯಾಗಿದೇ್ದೀನೆ. ಈ ಮಾಲೆಯ ಎಲಾP ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ಕನ್ನಡ ವಾಚಕರು

ತುಂಬುಹೃದಯದ್ದಿಂದ ಸಾCಗತ್ತಿಸುತಾ್ತರೆಂದು ಆಶ್ರಸುತೆ್ತೀನೆ.

(ಡಾ. ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ್ಯ)ಅಧ್ಯಕ್ಷರು

________________

ಸಂಪಾದಕರ ಮಾತು ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸರ್ಕಾಾ2ರದ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರವು ' ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲೆ' ಯಡಿಯಲಿP ಕನ್ನಡ

ರ್ನಾಾಡು, ನುಡಿ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಶ್ರಕ್ಷಣ, ಕಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ ಕೊ|ೀತ್ರಗಳಲಿP ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿದ ಅಪರ*ಪದ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಜಿೀವನ, ಸಾಧನೆ, ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತ C ಮತು್ತ ಹೊ*ೀರಾಟದ ಕಥನವನು್ನ ಕುರೀತು ನುರೀತ ಲೆೀಖಕರೀಂದ ಕ್ತಿರುಹೊ*ತ್ತಿ್ತಗೆಗಳನು್ನ ಬರೆಸಿ

ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಬೆೀಕೊಂದು ತ್ತಿೀಮಾ2ನಿಸಿತು. ಈ ನಿಟ್ಟಿ�ನಲಿP ಸಂಪಾದಕ ಸಮಿತ್ತಿಯೋಂದನು್ನ ರಚಿಸಿ ನಮ್ಮನು್ನ ಆಹಾCನಿಸಿದಾಗ ಈ ಪ್ರಕ್ತಿ್ರಯೇಯಲಿP ಪಾಲೆ*�ಳ(ಲು ಸಂತೆ*ೀಷದ್ದಿಂದ ರ್ನಾಾವು ಒಪ್ರಿ್ಪಕೊ*ಂಡೆವು. ಅನಂತರ ಈ

ಸಮಿತ್ತಿಯು ಸ್ತೆೀರೀ ಹಲವು ಸಭೆಗಳನು್ನ ನಡೆಸಿ ಈ ಮಾಲೆಯ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಸCರ*ಪ, ಬರೆಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಹಾಗ* ಬರೆಯುವ ಲೆೀಖಕರ ಪಟ್ಟಿ� ಇದನೆ್ನಲಾP ಸಿದ್ದಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಮಾಲೆಯ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ

ಈ ಕೊಳಕಂಡ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಮ*ರು ಮುಖ ್ಯ ವಿಷಯಗಳನು್ನ ಒಳಗೆ*ಂಡಿರಬೆೀಕೊಂದು ತ್ತಿೀಮಾ2ನಿಸಿ ರ್ಕಾಾಯೋೀ2ನು್ಮಖರಾದೇವು.

೧. ಆಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಬಾಲ್ಯ, ವಿದಾ್ಯಭಾ್ಯಸ ರ್ಕಾೌಟುಂಬೀಕ ಹಿನೆ್ನಲೆ-ವಿವರಗಳು, ಗಣ್ಯರೆ*ಡನೆ ಒಡರ್ನಾಾಟ, ಪಡೆದ ಪ್ರ್ರೀರಣೆ-ಪ್ರಭಾವಗಳು, ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಚಳುವಳ್ಳಿಹೊ*ೀರಾಟಗಳು, ಸಂಘಟನೆಗಳು, ರ್ನಾಾಡು-ನುಡಿ-

ಸಾಹಿತ್ಯ- ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಗೆ ಸಲಿPಸಿದ ಸ್ತೆೀವೆಗಳು, ಮಾನವಿೀಯ ಗುಣ- ನಡತೆ ಇತಾ್ಯದ್ದಿ ವಿವರಗಳನು್ನ ಅಡಕವಾಗಿ ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳಲಿP ಅಳವಡಿಸಿ ಬರೆಯಬೆೀಕು.

೨. ಆಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಜಿೀವನ ಹಾಗ* ಸಾಧನೆಗಳನು್ನ ದಾಖಲು ಮಾಡುವಾಗ ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆಗಳನು್ನ ಅವಲಂಬೀಸಿ ಬರೆಯಬೆೀಕು; ಆದಷು� ಕೊ|ೀತ್ರರ್ಕಾಾಯ2 ಮಾಡಿ ಮಾಹಿತ್ತಿಗಳನು್ನ ಕಲೆಹಾಕ್ತಿ ವಸು್ತನಿಷ್ಠವಾಗಿ

ನಿರ*ಪ್ರಿಸಬೆೀಕು.

೩. ಎಲಾP ಬಗೆಯ ಓದುಗರನು್ನ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿPಟು�ಕೊ*ಂಡು ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ಸರಳವಾಗಿ, ಸಂಕ್ತಿ|ಪ್ತವಾಗಿ ಮತು್ತ ಸ್ಪಷ�ವಾಗಿ ಬರೆಯಬೆೀಕು.

ಹಲವಾರು ಜನ ಎಲೆಮರೆಯ ರ್ಕಾಾಯಂತೆ, ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಏಳ್ಗೆ�ಗಾಗಿ ದುಡಿದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿದಾ್ದರೆ. ಆದರೆ ಅಂತಹವರ ಬಗೆ� ಸಾಹಿತ ್ಯ ಚರೀತೆ್ರಯಲಿP ಒಂದು ಸಣ ್ಣ ದಾಖಲೆಯ* ಸಿಗುವುದ್ದಿಲP. ಈ ನಿಟ್ಟಿ�ನಲಿP

ಶ್ರಮಿಸಿದ ಅನೆೀಕ ಜನರ ಹೊ*ೀರಾಟದ ಕಥೆ ನೆೀಪಥ್ಯಕೊ್ಕ ಸರೀದು ಹೊ*ೀಗಿದೇ. ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಚರೀತೆ್ರಯನು್ನ ಇಂದು ಹುಡುಕ್ತಿ ಹೊ*ರತೆಗೆದು ದಾಖಲಿಸಿ ಅವರ ಸ್ತೆೀವೆಯನು್ನ ಕೃತಜ್ಞತೆಯಿಂದ ಸ್ಮರೀಸಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದೇ. ಇಂತಹವರ

ಹೊ*ೀರಾಟದ ಜಿೀವನವು ಮುಂದ್ದಿನ ಪ್ರಿೀಳ್ಳಿಗೆಗೆ ಆದಶ2ವೂ ಅನುಕರಣೀೀಯವೂ ಆಗಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದೇ. ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳಲಿP ದೇ*ಡ್ಡಗ್ರಂಥಗಳಲಿP ಹೊೀಳಬಹುದಾದ ವಿವರಗಳ್ಗೆಲPವನ*್ನ ಹೊೀಳಲಾಗದ್ದಿದ್ದರ* ಸ*ಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ, ಸಂಕ್ತಿ|ಪ್ತವಾಗಿ ಮತು್ತ ಪರೀಣಾಮರ್ಕಾಾರೀಯಾಗಿ ಹೊೀಳಲಾಗಿದೇ. ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ಓದುವಾಗ ಇವರ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC, ಸಾಧನೆ,

ಹೊ*ೀರಾಟ, ವಿಚಾರಲಹರೀ, ಆಸಕ್ತಿ್ತಗಳು ಇನ್ನಷು� ಸು್ಪಟಗೆ*ಳು(ತಾ್ತ ಹೊ*ೀಗುತ್ತವೆ; ಇವರ ವಿಷಯದಲಿP

ಪ್ರಿ್ರೀತಾ್ಯದರಗಳು ಇಮ್ಮಡಿಗೆ*ಳು(ವುದರ ಜೆ*ತೆಗೆ ಕನ್ನಡ ಪುನರುಜಿ�ವನದ ಸಂದಭ2ಗಳು ಹಾಗ* ಸವಾಲುಗಳು ಸು್ಪಟಗೆ*ಳು(ತ್ತವೆ. ಇವರು ಬರೀೀ ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡು, ನುಡಿ, ಸಾಹಿತ ್ಯ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾತ್ರವಲP; ಇವರು ಕನ್ನಡ

ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯ ನಿಮಾ2ಪಕರ* ಹೌದು. ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯ ಬಗೆಗೆ ಮತು್ತ ಕನ್ನಡಿಗರ ಬದುಕ್ತಿನ ಬಗೆಗೆ ಕೊಲಸ ಮಾಡುವ ಯಾರೀಗಾದರ* ಈ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳು ಪ್ರ್ರೀರಕಶಕ್ತಿ್ತಗಳಾಗಿದಾ್ದರೆ.

ಮೊದಲಿಗೆ ಇಂತಹ ನ*ರು ಜನ ಮಹನಿೀಯರ ಬಗೆ� ಕ್ತಿರುಹೊ*ತ್ತಿ್ತಗೆಗಳನು್ನ ಬರೆಸಬೆೀಕೊಂದು ಸಮಿತ್ತಿಯ ಪಟ್ಟಿ� ಮಾಡಿ ಬರೆದುಕೊ*ಡುವಂತೆ ನ*ರು ಜನ ನುರೀತ ಲೆೀಖಕರನು್ನ ಗುರುತ್ತಿಸಿ ಅವರೀಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆಯಲಾಯಿತು.

ಆದರೆ ಬರೆಯುವವರು ಸಿಗುವುದು ಬಹಳ ಕಷ � ಎಂಬ ಸಂಗತ್ತಿ ನಂತರ ನಮಗೆ ಮನವರೀಕೊಯಾಯಿತು. ಕೊ*ನೆಗೆ ಈ ಮಾಲೆಗೆ ಇನ*್ನ ಕೊಲವರು ಬರೆಯುತ್ತಿ್ತರುವುದಾಗಿ ತ್ತಿಳ್ಳಿಸಿದ್ದರ*, ಬರೆದು ಬಂದಂತಹ ಹಸ್ತಪ್ರತ್ತಿಗಳು

೩೫ ಮಾತ ್ರ ಅವುಗಳನೆ್ನಲಾP ಸಂಪಾದಕ ಮಂಡಲಿಯ ಸದಸ್ಯರೆಲಾP ಓದ್ದಿ, ಪರೀಶ್ರೀಲಿಸಿ, ತ್ತಿದು್ದಪಡಿಗಳ್ಳಿದ್ದರೆ ಲೆೀಖಕರೀಗೆ ಅವುಗಳನು್ನ ಸ*ಚಿಸಿ ನಂತರ ಹಸ್ತಪ್ರತ್ತಿಗಳನು್ನ ಮುದ್ರಣಕೊ್ಕ ಅಂತ್ತಿಮಗೆ*ಳ್ಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಈ ಯೋೀಜನೆಯ ಪ್ರತ್ತಿಯೋಂದು ಹಂತದಲಿPಯ* ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಡಾ. ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ ್ಯ ಅವರು ತಮ ್ಮ ಸಲಹೊ, ಸಹರ್ಕಾಾರವನು್ನ ನಿೀಡಿದಾ್ದರೆ. ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ

ಆಡಳ್ಳಿತಾಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳಾದ ಶ್ರ್ರೀ ಬೀ. ಹೊಚ ್. ಮಲಿPರ್ಕಾಾಜು2ನ ಅವರು, ಹಿಂದ್ದಿನ ಶ್ರ್ರೀ ಅಶೇ*ೀಕ ಎರ್ನಾ ್. ಚೆಲವಾದ್ದಿ ಅವರು, ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಆಪ್ತರ್ಕಾಾಯ2ದಶ್ರ2ಗಳಾದ ಶ್ರ್ರೀ ಕೊ ಮುಕುಂದರ್ನಾ ್ ಅವರು ಹಾಗ* ಅವರ ಸಿಬ್ಬಂದ್ದಿ ಇಂತಹ

ಜವಾಬಾ್ದರೀಯನು್ನ ವಹಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ ಗೌರವಾನಿCತ ಸದಸ್ಯರು- ಇವರೆಲPರ ಸಲಹೊ, ಸಹರ್ಕಾಾರ ನಮಗೆ ದೇ*ರೆತ್ತಿರುತ್ತದೇ. ಇದರ ಸಂಪಾದಕ ಸಮಿತ್ತಿ ಸದಸ್ಯರಾದ ಪ್ರೊ್ರ. ಮಲೆPೀಪುರಂ ಜಿ. ವೆಂಕಟೇೀಶ, ಶ್ರ್ರೀ

ಹೊ*ರೆಯಾಲ ದೇ*ರೆಸಾCಮಿ, ಶ್ರ್ರೀಮತ್ತಿ ಸುಕರ್ನಾಾ್ಯ ಮಾರುತ್ತಿ, ಡಾ. ಹೊಚ ್.ಟ್ಟಿ. ಪ್ರೊೀತೆ, ಶ್ರ್ರೀ ಪ್ರರ್ಕಾಾಶ ್ ಕಂಬತ್ತಹಳ್ಳಿ(- ಇವರೆಲPರ ಸಲಹೊ, ಸಹರ್ಕಾಾರ ಹಾಗ* ಸಾಮ*ಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನದ ಫಲವಾಗಿ ಈ ಕೃತ್ತಿಗಳು ಸರ್ಕಾಾಲದಲಿP

ಪ್ರಕಟವಾಗಲು ರ್ಕಾಾರಣವಾಗಿದೇ. ಹಿೀಗೆ ಇಂತಹ ಒಂದು ಅಪರ*ಪದ ಯೋೀಜನೆಯೋಂದನು್ನ ಅನುಷಾ್ಠನಗೆ*ಳ್ಳಿಸಲು ನೆರವಾದ ಎಲPರೀಗು ಸಂಪಾದಕ ಸಮಿತ್ತಿಯ ಪರ ವಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು.

ಡಾ. ಕರೀೀಗೌಡ ಬೀೀಚನಹಳ್ಳಿ(ಸಂಪಾದಕ

ಲೆೀಖಕರ ನುಡಿ “ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿೀಮನಿಯವರ ಕ್ತಿರು ಹೊ*ತ್ತಿ್ತಗೆ

ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿ್ತರುವುದು ಸಂತಸದ ಸಂಗತ್ತಿ. ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಿ�ದವರು ಮಾಲಿಕೊಯಲಿP ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡುನುಡಿ, ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಕೊ|ೀತ್ರಕೊ್ಕ ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿದ ಮಹಾನುಭಾವರ ಜಿೀವನ ಬದುಕು - ಬರಹ ಕುರೀತು ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುತ್ತಿ್ತರುವ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ

ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರದ ರ್ಕಾಾಯ2 ಶಾPಘನಿೀಯ.

“ ” ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡು ನುಡಿಗಾಗಿ ಹೊ*ೀರಾಡಿದ ಬೀಚು¡ ನುಡಿಯ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಯವರ ಜಿೀವನ ಹೊ*ೀರಾಟಮಯವಾದುದು್ದ ಬಡತನದಲಿP ಜನಿಸಿ ಬಡತನದಲಿPಯೇೀ ಬದುಕ್ತಿ ಬಾಳ್ಳಿದವರು ಪತ್ರಕತ2,

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ, ಸಾಹಿತ್ತಿ, ಶಾಸಕ, ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರಾಗಿ ಎಲಿPಯ* ನಿಲPದ ಬದುಕು ಸಾಗಿಸಿದ ದ್ದಿಟ � ಧಿೀರ ಕನ್ನಡದ ಸುಪುತ್ರ ರ್ನಾಾಡು ನುಡಿಗೆ ಅಪಮಾನ ಅವಮಾನವಾದಲಿP ಕೊಂಡ ರ್ಕಾಾರುವ ನಿಷು್ಠರವಾದ್ದಿ ಕನ್ನಡನುಡಿಯ

ಅಭಿಮಾನಿ, ಬದುಕ್ತಿನುದ್ದಕ*್ಕ ಕನ್ನಡರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದವರು ಕನ್ನಡ ನುಡಿ ಉಳ್ಳಿಸಿ ಬೆಳ್ಗೆಸಿ ಮಾಡಿಮಡಿದವರು.

“ ” ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಯಂಥವರ ಜಿೀವನಚರೀತೆ್ರ ಸಾಧನೆಗಳನು್ನ ದಾಖಲಿಸುವ ಅವರ್ಕಾಾಶವನು್ನ ನಿೀಡಿದ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಪಾ್ರಧಿರ್ಕಾಾರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರೀಗ* ಹಾಗ* ಸಿಬ್ಬಂದ್ದಿಯವರೀಗ* ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು.

ಈ ರ್ಕಾಾಯ2ದಲಿP ಸಹರ್ಕಾಾರ ನಿೀಡಿದ ಹಿರೀಯ, ಕ್ತಿರೀಯ, ಸ್ತೆ್ನೀಹಿತರೀಗ* ನನ್ನ ವಂದನೆಗಳು.

ಕೊ*ತ್ತಲ ಮಹಾದೇೀವಪ್ಪ

ಪರೀವಿಡಿ

೦೧ ಪ್ರಿೀಠಿಕೊ

೦೨ ಜನನ ಹಾಗ* ಬಾಲ್ಯ

೦೩ ಶ್ರಕ್ಷಣ ೩

೦೪ ಸಂಸಾರೀಕ ಜಿೀವನ

೦೫ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ - – ಜಿೀವನ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ವಿಶ್ರಷ�ತೆ

೦೬ ಪತ್ತಿ್ರಕೊ*ೀದ್ಯಮ

೦೭ ಶಾಸಕ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

೦೮ ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

೦೯ ಕೃತ್ತಿಗಳು

೧೦ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

೧೧ ಐತ್ತಿಹಾಸಿಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

೧೨ ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯತೆಯ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

೧೩ ಸಾಮಾಜಿಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

೧೪ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಕಥೆಗಳು

೧೫ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಇತರ ಕೃತ್ತಿಗಳು

೧೬ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ- ಕುರೀತು ಅಭಿಪಾ್ರಯಗಳು

೧೭ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳೊಂದ್ದಿಗೆ ಪತ್ರ

೧೮ ಕವಿಗಳು ಕಂಡಂತೆ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

೧೯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮೆ್ಮೀಳರ್ನಾಾಧ್ಯಕ್ಷತೆ ಪಟ�

೨೦ ಕೊ*ನೆಯ ದ್ದಿನಗಳಲಿP

೨೧ ಅನುಬಂಧ - ೧

ಅನುಬಂಧ - ೨

ಅನುಬಂಧ - ೩

೨೨. ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಯವರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳು.

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

ಸೌಭಾಗ್ಯಸೃಷ್ಟಿ� ಬದುಕು ಬಹು ವಿಸಾ್ತರ, ಬಾಳು ಅಪರಂಪಾರ

ಜಿೀವನದುದ್ದಕ*್ಕ ಬೆಳ್ಗೆವ ಬಾಳ ಬಳ್ಳಿ(ಯ ಬೀಡುವ ಹ* - ರ್ಕಾಾಯಿ - ಹಣು್ಣಗಳ್ಳಿಗಿಂತ ವಾಸನೆಯೋಗರು

ಸವಿಯನೆಂಬುದನು ತ್ತಿಳ್ಳಿಯುವ ಬಗೆ, ನೆಲದ ಹದವನು ಬಲP ಸಾಹಿತ್ತಿಯೇೀ ಬಲP ಕಷ� ನಿಷು�ರವಿರಲಿ ಜಿೀವ

ಜ್ಞಾಲಾಡುತ್ತಿಹಘೋೀರ ಬಡತನವಿರಲಿ ಜನರೆದೇಯ ವಾಣೀಯಿದು ತೆರೆತೆರೆಯೋಳ್ಗೆೀಳೂವುದು ಜಿೀವಂತವಾಣೀ

ಮಲಾP(ಡು) ಮರಡಿಯೇೀಂ? ಹಳ್ಳಿ(ಯೇೀಂ? ದ್ದಿಳ್ಳಿ(ಯೇೀಂ? ನಿನ್ನಂತರಂಗದೇ*ಳ ್ ಮ*ಡಿ ಬೆಳ್ಗೆಸಿದ ಜನವು

ಮನು ಕುಲದ ಸಂತಾನವಲPವೆೀ ಗೆಳ್ಗೆಯ ! ಮಾಡಿ ನುಡಿದವರೆಲPರಮರರಾಗಿಹರೀಂದು

ನಿನೆ್ನದೇಯ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿ�ಯೋಳು ಮ*ಡಿ ಬಂದು ಸತ್ಯ ಸಮತೆಯ ದೃಷ್ಟಿ�, ವೆvಭವದ ಪರೀವೃಷ್ಟಿ�

ಓ! ಗೆಳ್ಗೆಯ! ನಿನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿ�- ಕೃಷ್ಣಮ*ತ್ತಿ2 ಪುರಾಣೀಕ

( ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಶ್ರ್ರೀ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರನು್ನ ಕುರೀತು ಕವನ)

ಪ್ರಿೀಠಿಕೊ

ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗಿೀತ, ವಾಸು್ತಶ್ರಲ್ಪ, ಕೊ|ೀತ್ರಗಳಲಿP ತನ್ನದೇೀ ಆದ ವೆvಶ್ರಷ�್ಯತೆಯನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಗಂಡು ಮೆಟ್ಟಿ�ನ ತಾಣ, ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲೆP ಯಾವುದೇೀ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ವಿೀಕ್ತಿ|ಸಿದರ* ಅತ್ಯಂತ ಸಮೃದ್ದಿ್ಧ

ಹೊ*ಂದ್ದಿದ ಸ್ಥಳ ಪಾ್ರಚಿೀನ ರ್ಕಾಾಲದ್ದಿಂದಲ* ಈ ಪ್ರದೇೀಶವು ಜ್ಞಾ~ನಿ, ವಿದಾCಂಸ, ಮೆೀಧಾವಿಗಳನು್ನ ಪಡೆದ್ದಿದೇ. ಈ ನೆಲಕೊ್ಕ ಭವ್ಯ ಪರಂಪರೆ ಇದೇ, ಕ್ತಿತ*್ತರರಾಣೀ ಚೆನ್ನಮ್ಮ, ಬೆಳವಡಿ ಮಲPಮ್ಮ, ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ - ಮುಂತಾದವರ

ನೆಲೆವಿೀಡು. ಇನೆ*್ನಂದೇಡೆ ಕವಿಗಳ, ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ ಪಾವನ ಪವಿತ್ರ ಭ*ಮಿಯ* ಆಗಿದೇಂಬುದಕೊ್ಕ ಎರಡು ಮಾತ್ತಿಲP!

ಈ ಜಿಲೆP ಆಧುನಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ಅನೆೀಕ ಶೇ್ರೀಷ್ಠರನ ್ನ ರ್ನಾಾಡಿಗೆ ನಿೀಡಿದ ಹೊಮೆ್ಮಯನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದೇ. ಎಂ. ಅಕಬರ ಅಲಿ, ಕೊ.ಜಿ. ಕುಂದಣಗಾರ, ಎಸ ್.ಡಿ. ಇಂಚಲ, ಕೃಷ್ಣಮ*ತ್ತಿ2 ಪುರಾಣೀಕ, ನಿಂಗಣ್ಣ ಸಣ್ಣಕ್ತಿ್ಕ -

ಇವರೆಲPರು ಕುಂದರ ರ್ನಾಾಡಿನ ಸಾಹಿತ್ಯವಲಯದಲಿP ಅಪಾರವಾದ ಕನ್ನಡ ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿ ಸ್ಮರಣೀೀಯರಾಗಿದಾ್ದರೆ.

ಇಂಥವರ ಸಾಲಿಗೆ ಸ್ತೆೀರಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಜಿಲೆPಯ ಕುಂದರರ್ನಾಾಡಿನ ಶೇ್ರೀಷ ್ಠ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ, ಬ.ಕ. ರ್ಕಾಾವ್ಯರ್ನಾಾಮದ ಮಾಸ್ತಮರಡಿಯ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು, ಇವರು ಅತ್ಯಂತ ಹಿರೀಯ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ, ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾರಂಗದ ಭಿೀಷ್ಮರು, ಶ್ರ್ರೀಯುತರು ಸಾಹಿತ್ಯ, ರ್ನಾಾಟಕ, ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾರಂಗ, ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ಕೊ|ೀತ್ರಕೊ್ಕ ಸಲಿPಸಿದ ಕೊ*ಡುಗೆ

ಪ್ರಶಂಸನಿೀಯವಾದುದು. ಅಂಥ ಕ್ತಿೀತ್ತಿ2ಶಾಲಿ ಸಾಧನ ಜಿೀವನ ಹಾಗ* ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಧನೆಯ ಪರೀಚಯಿಸುವ ಕೃತ್ತಿಯಾಗಿದೇ. ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡು ನುಡಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮನೆ್ನೀ ಅಪ್ರಿ2ಸಿಕೊ*ಂಡವರು ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಎತ್ತರದ ನಿಲುವುಳ( ವ್ಯಕ್ತಿ್ತ ಮಾಸಲು ಬಣ್ಣದ ಹೊ*ಳ್ಗೆಯುವ ಕಣು್ಣ, ನಿಧಾನನಡೆ, ಪ್ರvಜ್ಞಾಮ ಜುಬ್ಬ, ಮೆೀಲೆ*ಂದು, ವೆೀಸ� ್ಕೊ*ೀಟ ್ ಕಡಿಮೆ ಮಾತುಳ(ವರು ಇದುವೆೀ ಅವರ ಸ*್ಕಲ ಚಿತ್ರ.

ಮನೆತನ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಮನೆತನ ಶ್ರ್ರೀಮಂತ್ತಿಕೊಯಿಂದ ಕ*ಡಿರದೇ ಬಳಲಿ ಬೆಂಡಾಗಿತು್ತ. ಬಡತನದಲಿP, ತಂದೇ ಅಪ್ಪಣ ್ಣ ಪ್ರೊೀಲಿೀಸ ್ ಪಡೆಯಲಿP ಪ್ರೀದೇಯಾಗಿದ್ದರು, ತಾಯಿ ಬಾಳವC, ಮನೆಗೆಲಸಮಾಡಿ ಹಣ ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿ

ಕುಟುಂಬವನು್ನ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದಳು. ರ್ನಾಾಲು್ಕ ಮಕ್ಕಳನು್ನ ಸಾಕಲು ದಂಪತ್ತಿಗಳು ಮಾಡುತ್ತಿ್ತರುವ ಹರಸಾಹಸ ದೇೀವರೀಗೆ ಪ್ರಿ್ರಯವಾಗಿತೆ್ತಂದರೆ ತಪಾ್ಪಗಲಾರದು.

ತಾಯಿ ಹಾಡುತ್ತಿ್ತದ ್ದ ಜ್ಞಾನಪದಗಳು ಮಕ್ಕಳ್ಳಿಗೆ ಒಳ್ಗೆ(ಯ ಸಂಸಾ್ಕರ ಬೀೀರುವಲಿP ಯಶಸು̈ ಪಡೆದ್ದಿದ್ದವು. ಹೊೀಳುವ ಕಥೆಗಳು ಮಕ್ಕಳಲಿP ಧೈvಯ2 ಸಾಹಸವನು್ನ ಬೆಳ್ಗೆಸುವಲಿP ಸಹರ್ಕಾಾರೀಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ತಂದೇಯ ವಗಾ2ವಣೆ, ಊರೀಂದ ಊರೀಗೆ ಪ್ರಯಾಣ, ಓದ್ದಿಗೆ ಸಂಚರ್ಕಾಾರ, ಮಿತವಾದ, ಆದಾಯದಲಿPಯೇೀ

ಸರಳ, ನಿರಾಡಂಬರ ಜಿೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ನೆರೆಹೊ*ರೆಯವರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ, ಸಮುದಾಯದವರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ, ಸಹರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ವತ್ತಿ2ಸುವ ಮ*ಲಕ ಅಪಾರ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದರು. ಜಿೀವನವನು್ನ ಅಚು¡ಕಟ್ಟಾ�ಗಿ

ಸಾಗಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು.

ತಾಯಿ ಬಾಳವ C ತುಂಬಾಸಾದ್ದಿC, ಬೀಚೆ*¡ೀಲೆಗೌರಮ ್ಮ ಮನೆತನದ ಗೌರವವನು್ನ ರಕ್ತಿ|ಸುವಲಿP ಸದಾ ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು ಅಭಾ್ಯಸ ಬಲದ್ದಿಂದಲೆೀ ಸಭ್ಯತೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದ್ದಳು. ಸಂಸಾರ ನಡೆಸಲು ಶ್ರಮ,

ಆತ್ಮ ಗೌರವದ್ದಿಂದ ರ್ಕಾಾಪಾಡಿಕೊ*ಂಡು ಬಂದ್ದಿದ್ದಳು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರೀಗೆ ಮ*ವರು ಸಹೊ*ೀದರರು. ಒಬ ್ಬ ಅಣ್ಣ- ಇನಿ್ನಬ್ಬರು ತಮ್ಮಂದ್ದಿರು, ಅಣ್ಣನಿಗೆ ಮನೆತನದ ಚಿಂತೆವಿರಲಿಲP, ಆದರೆ ಬಸವರಾಜ ಅಣ್ಣನ ಗುಣಕೊ್ಕ ತದ್ದಿCರುದ ್ದ ಅನ್ಯರ ಹಂಗಿನಲಿP ಬದುಕಲು

ಇಚಿ¡ಸುತ್ತಿ್ತರಲಿಲP.

ತಮ ್ಮ ಜಿೀವನದ ಹೊ*ೀರಾಟದ ಬಗೆ� ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಕೊಳಗಿನಂತೆ ಸಾCರಸ್ಯವಾಗಿ ವಿವರೀಸುತಾ್ತರೆ- “ ಐವತು್ತ ವಷ2 ಆಯುಷ್ಯದಲಿP ನಲವತ್ತರಷು� ಬರೀ ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿPಯೇೀ ಸವೆದದು್ದ, ಜಿೀವನವಿಡಿೀ ಅಲೆದಾಟ ತಪ್ಪಲಿಲP. ಬದುಕಲು ಹೊ*ೀರಾಟ, ಬೆಳ್ಗೆಯಲು ಹೊ*ೀರಾಟ, ತ್ತಿಳ್ಳಿಯಲು ಹೊ*ೀರಾಟ, ಜಿೀವನದುದ್ದಕ*್ಕ ಎಲPವೂ

”ಹೊ*ೀರಾಟವೆೀ ಆಯಿತು .

ಜನನ ಹಾಗ* ಬಾಲ್ಯ

ಬೆಳಗಾವ ಜಿಲೆPಯ ಹುಕೊ್ಕೀರೀ ತಾಲ*ಕ್ತಿನ ಶ್ರರ*ರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ತಂದೇ ಅಪ್ಪಣ್ಣವರ ಊರು. ಇದೇೀ ಜಿಲೆPಯ ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾರ್ಕಾ ್ ತಾಲ*ಕ್ತಿನ ಮಲಾಮರಡಿ ತಾಯಿ ಬಾಳವCನ ತವರ*ರು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ೫-೧೦-

೧೯೧೯ ರಂದು ಶುಭ ಮ*ಹ*ತ2ದಲಿP ಮಲಾಮರಡಿಯಲಿP ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಹಾಗ* ಬಾಳವCರ ಸಂಸಾರದಲಿP ಸಂತಸವನು್ನ ತಂದ್ದಿತು. ಮನೆಯವರ ಸಲಹೊಯಂತೆ ಹುಟ್ಟಿ�ದ ಗಂಡು ಕ*ಸಿಗೆ 'ಬಸವರಾಜ'

ವೆಂದು ರ್ನಾಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು. ರ್ನಾಾಲCರು ಮಕ್ಕಳಲಿP ಎರಡನೆೀ ಮಗರ್ನಾಾದ ಬಸವರಾಜರ ಮೆೀಲೆ ವಿಶೇೀಷ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ. ಬಡತನವಿದ್ದರ* ಬಾಲ್ಯದಲಿPಯೇೀ ಮಕ್ಕಳಲಿP ಧೈvಯ2, ತಾಳ್ಗೆ್ಮ, ಸಹನೆಯನು್ನ ಕಲಿಸುವುದರಲಿP ಹಿಂದೇ ಬೀೀಳಲಿಲP. ಮಕ್ಕಳು ವಿದಾ್ಯವಂತರಾಗಲು ಹಗಲಿರುಳು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದ ಬಾಳವCನ ಕಳಕಳ್ಳಿ ಮೆಚು¡ವಂತಹುದು. ತನ್ನ

ವಿರಾಮದ ಸಮಯದಲಿP ಮಕ್ಕಳ್ಳಿಗೆ ಓದುಬರಹದಲಿP ಅಸಕ್ತಿ್ತಯನು್ನಂಟು ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದ್ದಳು.

“ ರ್ನಾಾನಂತ* ಸಾಲಿೀ ಕಲಿೀಲಿಲP ನಿಮ್ಮಪ್ಪನ* ಕಲಿೀಲಿಲP ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ನಿೀವಾದರ* ಕಲಿೀರಪಾ್ಪ, ಕಲಿತು ಶಾ್ಯಣಾ್ಯರಾಗಿ್ರ, ಎಂದು ತಾಯಿ ಹೊೀಳುವ ಮಾತಂತ* ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ದಿ್ಧಗೆ ಹಿಡಿದ ರನ್ನಗನ್ನಡಿ, ತಾಯಿಯ ಮಾತು ವೆೀದವಾಕ್ಯ, ತಾಯಿ ಅಭಿಲಾಷೆಯನು್ನ ಪೂರೆvಸಲು ಬಾಲ್ಯದಲಿPಯೇೀ ಛಲವು ಚಿಗುರು ಒಡೆಯಿತು.

ಬಸವರಾಜರು ಬಡಮಕ್ಕಳೊಂದ್ದಿಗೆ ಹೊಚಾ¡ಗಿ ಬೆರೆಯುತ್ತಿ್ತರಲಿಲ P ತನ ್ನ ಮನೆಗೆಲಸವಾಯು್ತ ತಾರ್ನಾಾಯು್ತ. ತಾಯಿಗೆ ಕೊಲಸದಲಿP ಸಹಕರೀಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ಶಾಲೆಗೆ ಚಕ್ಕರ ್ ಹೊ*ಡೆಯುವುದು ಅವರೀಗಾಗುತ್ತಿ್ತರಲಿಲP. ಸಮಯಕೊ್ಕ ಸರೀಯಾಗಿ ಶಾಲೆಗೆ ಹೊ*ೀಗಿ ಗುರುಗಳು ಹೊೀಳ್ಳಿದ್ದ ಪಾಠವನು್ನ ಗಮನವಿಟು� ಕಲಿಯುತ್ತಿ್ತದ್ದರು.

ಶ್ರಕ್ಷಣ

ಬಾಲಕ ಬಸವರಾಜ ಆರುವಷ2ಗಳು ತುಂಬುತ್ತಿ್ತದ್ದಂತೆಯೇೀ ಮಲಾಮರಡಿಯ ಪಾ್ರಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗೆ ಸ್ತೆೀರೀಸಿದರು. ಶಾಲೆಯಲಿPದಾ್ದಗ ಬಸವರಾಜನು ಆಟ ಪಾಠಗಳಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತ, ಗುರುಹಿರೀಯರಲಿP ಶ್ರದೇ್ಧ, ಭಕ್ತಿ್ತ

ಮೆvಗ*ಡಿಸಿಕೊ*ಂಡು ನಡೆದರು. ಇಂಥ ಮಗನನು್ನ ಪಡೆದದು್ದ ನನ ್ನ ಸೌಭಾಗ್ಯವೆಂದು ತಾಯಿ ಬಾಳವ C ಹೊಮೆ್ಮ ಪಟ್ಟಿ�ದ್ದಳು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ತಂದೇ ತಾಯಿಯವರು ವಿದಾ್ಯವಂತರಾಗದ್ದಿದ್ದರ* ಮಕ್ಕಳು ವಿದಾ್ಯವಂತರಾಗಬೆೀಕೊಂದು ಆಸ್ತೆ ಪಟ�ವರು. ಬೆಳ್ಳಿಗೆ� ಐದು ಗಂಟೇಗೆ ತಂದೇ ಅಪ್ಪಣ್ಣರು ಪರೆೀಡಿಗೆ ಹೊ*ೀಗುವ

ಮುನ ್ನ ಎಬೀ್ಬಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ಓದಲು ಕ*ಡಿ್ರಸಿ ಹೊ*ೀಗುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ಮಕ್ಕಳು ಶಾಲೆಗೆ ತಪ್ಪದೇೀ ಹೊ*ೀಗಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತಿ್ತತು್ತ. ಇಲPದ್ದಿದ್ದರೆ ಏಟುಗಳನು್ನ ತ್ತಿನ್ನಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತಿ್ತತು್ತ. ತಾಯಿಯು ವಿಶೇೀಷ ರ್ಕಾಾಳಜಿವಯಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದಳು.

ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ಮುಲಿ್ಕಪರೀೀಕೊ| ( ಇಂದ್ದಿನ ಏಳನೆಯ ತರಗತ್ತಿ) ತೆೀಗ2ಡೆಯಾದರು. ಶ್ರ್ರೀ ಪ್ರ.ಗೆ*ೀ. ಕುಲಕಣೀ2 ಮಾಸ�ರ ್‌ರು ಬಾಲಕನಿಗೆ ಪುಸ್ತಕ ನೆ*ೀಟ ್ ಬುರ್ಕಾ ್ ನಿೀಡುತಾ್ತ, ಕನ್ನಡಭಾಷೆಯನು್ನ ಸಾCರಸ್ಯಕರವಾಗಿ

ಭೆ*ೀಧಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು.

ಮುಲಿ್ಕ ಪರೀೀಕೊ|ಯಲಿP ಉತ್ತಿ್ತೀಣ2ರ್ನಾಾದ ನಂತರ ಬೆಳಗಾವದ ಗಿಲಗಂಚಿ ಅರಟ್ಟಾಳ ಹೊvಸ*್ಕಲಿನಲಿP ಸ್ತೆ್ಪೀಶಲ ್ ತರಗತ್ತಿಗೆ ಸ್ತೆೀರೀದರು. ಶಾಲೆಯ ಶ್ರಕ್ಷಕರಾದ ಬೀ.ಬೀ. ಮಮದಾಪುರ, ಪಟ�ಣಶೇಟ್ಟಿ�, ಮೊದಲಾದವರು

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರ್ರೀಮವನು್ನ ಕಂಡು ಸಂತಸಪಟ�ರು. ತಂದೇ ಅಪ್ಪಣ್ಣನಿಗೆ ಪುಣೆಗೆ ವಗ2ವಾದದ್ದರೀಂದ ಹೊ*ೀದರು. ಅಲಿPಯ ಮರಾಠಿ ಭಾಷೆಯ ಶಾಲೆಯಿದ್ದ ರ್ಕಾಾರಣ ಕಲಿಯಲು ಆಗದ ರ್ಕಾಾರಣ ಪುನಃ ಬೆಳಗಾವಿಗೆ ಬಂದರು. ಆರ್ಥಿ2ಕ ಮುಗ�ಟ್ಟಿ�ನಿಂದ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯನು್ನ ಮಾರೀ ತಮ್ಮ ವಿದಾ್ಯಭಾ್ಯಸ

ಪೂರೆvಸಿಕೊ*ಳ(ಬೆೀರ್ಕಾಾಯಿತು. ಆ ಪುಡಿಗಾಸು ಅಧ್ಯಯನಕೊ್ಕ ಆಧಾರವಾಯಿತು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಓದು ಕ್ರಮೆೀಣ ಕುಂಟುತ್ತ ಸಾಗಿ ಸಾಗಿ ಕಲಿಯುವಿಕೊಯಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತಯನು್ನ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡರು.

ಸಂಸಾರೀಕ ಜಿೀವನ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ವಿವಾಹವು ಯಲಹಂಕದ ನಂಜುಂಡರ ಸಹೊ*ೀದರೀ ಗಂಗಮ್ಮರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ೧೯೪೪ ರಲಿP ಬಸವಜಯಂತ್ತಿಯಂದು ವಿವಾಹವಾಯಿತು. ಈ ದಂಪತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು, ಮ*ವರು ಹೊಣು್ಣಮಕ್ಕಳು,

ಜಯಪ್ರರ್ಕಾಾಶ, ರಾಜಶೇೀಖರ, ಹಾಗು ಹೊಣು್ಣಮಕ್ಕಳಾದ ಶಕುಂತಲಾ, ನಿೀಲವಾC, ಮಂಜುಳಾ, ಗಂಗಮ್ಮ ಶಹರ ಜಿೀವನಕೊ್ಕ ಒಗಿ�ದವರು. ಬಸವರಾಜರು ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಪರೀಸರದಲಿP ಹುಟ್ಟಿ� ಬೆಳ್ಗೆದವರು ಸಾಮರಸ್ಯದಲಿP ಕೊ*ರತೆ ಕಂಡರ* ಜೆ*ತೆ ಜೆ*ತೆಯಾಗಿ ಸಂತಸದ ಬಾಳನು್ನ ಬಾಳ್ಳಿದವರು. ಗಂಗಮ ್ಮ ಹೊಚು¡ ಓದ್ದಿಲPದ್ದಿದ್ದರ*

ಸುಸಂಸ್ಕೃತರು.

೧೮-೧೧- ೧೯೮೪ ರಂದು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಧಮ2ಪತ್ತಿ್ನ ಗಂಗಮ್ಮ ನಿಧನರಾದರು. ಸುಖಸಂಸಾರಕೊ್ಕ ಸಿಡಿಲು ಬಡಿದಂತಾಯಿತು. ಇಳ್ಳಿವಯಸಿ¨ನಲಿP ಜಿೀವನ ಸಂಗಾತ್ತಿ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡು ವಿಧುರರಾಗಿದು್ದ ವಿಧಿ

ವಿಲಾಸವೆೀ ಸರೀ!

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ, ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ವಿಶ್ರಷ�ತೆ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಬಹುಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCವುಳ(ವರು. ಮೃದು ಸCಭಾವ ಅಷೆ�ೀ ಕಠೋ*ೀರ, ಜನರ ಕಷ� ನಷ�ಗಳ್ಳಿಗೆ ಸದಾ ಕ್ತಿ್ರಯಾಶ್ರೀಲರಾಗಿ ಸ್ಪಂದ್ದಿಸುವಂತಹವರು. ಕನ್ನಡ ಕಟ್ಟಾ�ಳು ಕನ್ನಡದ ನುಡಿಗೆ

ಅಪ್ರಿ2ಸಿಕೊ*ಂಡವರು, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ(, ಬೆಳಗಾವಿ ಜನ ಹಿತರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಮುಂಚ*ಣೀಯಲಿP ನಿಂತು ಹೊ*ೀರಾಡಿದ ಅನೆೀಕ ನಿದಶ2ನಗಳ್ಳಿವೆ.

ಬಡತನದ ಸಾಗರವನು್ನ ಈಜುತಾ್ತ ಬಂದ ಅವರ ಎದೇ ಗಟ್ಟಿ�ಯಾಗಿತು್ತ. ಶೇ*ೀಷಕವಗ2ದವರೀಗೆ ಸಿಂಹಸCಪ್ನರಾಗಿದ್ದರು. ಶೇ*ೀಷಣೆಯ ಎದುರು ಸಿಡಿದು ನಿಲುPವ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಮನೆ*ೀಭಾವದವರು. ಈ ಗುಣ

ಅವರ ರಕ್ತದ ಕಣ ಕಣದಲ*P ಬೆರೆತುಕೊ*ಂಡಿತು್ತ. ಮುಚು¡ ಮರೆವಿರಲಿಲP. ಒಳಗೆ*ಂದು ಹೊ*ರಗೆ*ಂದು ಗುಣ “ ” ಅವರಲಿP ಎಳ(ಷು್ಣವಿರಲಿಲP ಆರು ಮುನಿದು ಏನು ಮಾಡುವರು ಅಣ್ಣ ಬಸವಣ್ಣನವರ ನುಡಿಯು ಇವರೀಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸ*ಕ್ತವಾಗಿತು್ತ. ಬರಹದಲ*P ಬಂಡಾಯದ ಮಾಗ2 ಹಿಡಿದು ಸಮಾಜದಲಿPಯ ಅಸಮಾನತೆಯನು್ನ

ನಿವಾರೀಸಲು ಸದಾ ಯತ್ತಿ್ನಸಿದವರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬರವಣೀಗೆಯಲಿP ಪ್ರಗತ್ತಿಪರ ತತCದ ಮನೆ*ೀಧಮ2ವಿದೇ. ಗಾ್ರಮಿೀಣ ಜನತೆಯ ಕಲಾ್ಯಣದ ಕಳಕಳ್ಳಿಯಿದೇ. ಜಿೀವನದುದ್ದಕ*್ಕ ನಂಜುಂಡು, ನಂಜುಂಡರಾಗಿ ಸಾಥ2ಕ ಬದುಕನು್ನ

ಅನುಭವಿಸಿದವರು ಮಹಾಸಾCಭಿಮಾನಿಯಾದ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಅಹಂರ್ಕಾಾರೀಯಾಗಲಿಲP. ದುರಭಿಮಾನಿಯಂತ* ಅಲPವೆೀಅಲP. ಸಾCಭಿಮಾನಕೊ್ಕ ಪ್ರಟು�ತಾಗಿದಲಿP ಸಿಡಿಗುಂಡಿನಂತೆ ಸಿಡಿಯುತ್ತಿ್ತದ್ದರು.

ಇವರ ಸರಳತೆಗೆ ಅವರು ತೆ*ಡುವ ಉಡುಪುಗಳ್ಗೆೀ ಸಾಕ್ತಿ|, ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆದ ಲೆೀಖಕ, ಪದವಿ ಪುರಸಾ್ಕರಗಳ ಮೊೀಹಕೊ್ಕ ಅಂಟ್ಟಿಕೊ*ಂಡವರಲP. ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಸಂಗಾ್ರಮದಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿ ಗಾಂಧಿೀ ತತCಗಳನು್ನ

ಚಾಚ* ತಪ್ಪದೇೀ ಅಳವಡಿಸಿಕೊ*ಂಡವರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನು್ನ ಎತ್ತಿ್ತ ಹಿಡಿಯಲು ಶ್ರಮಿಸಿದವರು.

ಶ್ರವರಾಮರ್ಕಾಾರಂತರು ಕಡಲತ್ತಿೀರದಭಾಗ2ವರಾದಂತೆ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಬೆಳವಲ ರ್ನಾಾಡಿನ ಭಾಗ2ವರೆಂದೇೀ ಖಾ್ಯತರಾಗಿದ್ದವರು.

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಧಾರವಾಡದ ಸಾಧನಕೊೀರೀಯಲಿPಯ ಮನೆಗೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಎಂದು ಹೊಸರೀಟ�ರು ಅಂಕಣರ್ಕಾಾರರಾಗಿ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ(ಯ ಕಮ2ವಿೀರ ವಾರಪತ್ತಿ್ರಕೊಗೆ ' ಶಾಸಕಸಾಹಿತ್ತಿಯ ಸಂಪುಟದ್ದಿಂದ'

ಅನುಭವ ಪೂಣ2ತೆಯುಳ( ಲೆೀಖನಗಳನು್ನ ಬರೆದರು. ' ಹೊೀಳುವುದೇ*ಂದು ಮಾಡುವುದು ಇನೆ*್ನಂದು' ಇಂಥ ರಾಜರ್ಕಾಾರಣೀಗಳನು್ನ ಟ್ಟಿೀಕ್ತಿಸಿ ಅವರನು್ನ ಸರೀದಾರೀಗೆ ತರುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಬದುಕನು್ನ ಎದುರೀಸಿ ಬದುಕ್ತಿದ

ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಸಾಹಿತ್ತಿ.

ಕ್ತಿತ*್ತರ ರ್ನಾಾಡಿನಲಿP ಜನ್ಮತಾಳ್ಳಿದ ಧಿೀರ ಪುತ್ರರು, ವಿೀರ ಭ*ಮಿಯ ನೆಲದ ಗುಣವೆೀ ಅಂತಹದು. ಆಷಾಢಭ*ತ್ತಿ ವಿರುದ ್ಧ ಯಾವ ಲೆೀಖಕರ* ಚರ್ಕಾಾರವೆತ್ತದ್ದಿದ ್ದ ಸಮಯದಲಿP ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ತಮ್ಮ ಹರೀತ ಲೆೀಖನಿಗಳ್ಳಿಂದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿದ ವಿಶೇೀಷ ಗುಣವು ಅನುಕರಣೀೀಯವಾದುದು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಬದುಕು ಅಲೆಮಾರೀ ಬದುಕು. ತುತ್ತಿ್ತನ ಚಿೀಲ ತುಂಬೀಸಲು ಸದಾರ್ಕಾಾಲ ಪರದಾಟ. ಒಂದ*ರೀನಲಿP ಎಂದ್ದಿಗ* ನೆಲೆಸಲಿಲP, ರ್ನಾಾರದನಂತೆ ಸದಾ ಸಂಚಾರೀ. ಗದಗ, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ(, ಬೆಂಗಳೂರು,

ಬೆಳಗಾವ, ದಾವಣಗೆರೆ, ಧಾರವಾಡ ಹಿೀಗೆ ಊರ*ರು ಅಲೆದಾಡಿ ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾರಂಗದಲಿP ಅಸಿ್ಥರ ಬದುಕನು್ನ ಕಂಡುಂಡವರು. ಇವರ ನಿಷು�ರ ಸCಭಾವವೆೀ ಮ*ಲರ್ಕಾಾರಣ. ಒಳ್ಗೆ(ಯದನು್ನ ಹೊ*ಗಳುವುದು ಕೊಟ�ದ್ದನು್ನ

ಟ್ಟಿೀಕ್ತಿಸುವುದು ಇವರ ಸCಭಾವವಾಗಿತು್ತ. ಕೊಟ�ದು್ದ ಅರಮನೆಯಲಿPರಲಿ ಗುರುಮನೆಯಲಿPರಲಿ ಅದನು್ನ ಬಯಲುಮಾಡುವುದೇೀ ಇವರ ಧೈvಯವಾಗಿತು್ತ. ಒಟ್ಟಾ�ರೆ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಹೊ*ೀರಾಟ ಜಿೀವಿ.

ಬಸವರಾಜರ ಸಿದ್ದಿ್ಧಯ ದಾರೀ ಸುಗಮವಾಗಿರಲಿಲP. ನಿರುತಾ¨ಹದ ಬದುಕ್ತಿನಲಿPಯೇೀ ಬದುಕಬೆೀರ್ಕಾಾದಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ. ಸCಪ್ರಯತ್ನ ಪಾ್ರಮಾಣೀಕ ಸಾಧನೆಗಳ್ಳಿಂದ ಅವರ್ಕಾಾಶಗಳನು್ನ ಸೃಷ್ಟಿ�ಸಿಕೊ*ಂಡು ಬೆಳ್ಗೆದವರು.

ಬದುಕ್ತಿನ ಶಾಲೆಯಲಿP ಓದ್ದಿ ಅನುಭವಗಳ್ಳಿಸಿದರು. ಕನ್ನಡಕಟ್ಟಾ�ಳು, ಮಹಾಸ್ತೆೀರ್ನಾಾನಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯ ಸಂರಕ್ಷಕರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCದ ಬಗೆ� ಹೊೀಳುವುದು ಕಷ�. ' ಮಣೀ್ಣನ ಕ*ಸು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ' ವೆಂದು ದೇೀಜಗೌ ಎಂದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಡಾ|| ಹಾ. ಮಾ. ರ್ನಾಾಯಕರು ಹಿೀಗೆ ಹೊೀಳ್ಳಿದಾ್ದರೆ: “ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸುಖ ನೆಮ್ಮದ್ದಿಗಳನು್ನ

ಕಂಡರೆಂಬುದು ಅನುಮಾನ, ನಿಜದಥ2ದಲಿP ಇವರೆ*ಬ್ಬರು ಬಂಡಾಯಗಾರ, ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ, ಅಸಮಾನತೆ, ಶೇ*ೀಷಣೆ, ಜ್ಞಾತ್ತಿಯತೆಗಳ್ಳಿಗೆ ವಿರೆ*ೀಧಿಯಾಗಿದ್ದರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ನಡೆನುಡಿಯಲಿP ಬಹಳ ಶ್ರಸು್ತ ಯಾರನು್ನ ಒಲೆvಸಿದವರಲP. ಅವರು ಯಾರ ದಾಕ್ತಿ|ಣ್ಯಕೊ್ಕ ಒಳಗಾದವರಲP. ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಯಲPದ್ದಿದ್ದರ* ರಾಜರ್ಕಾಾರಣೀಗಳ ಜೆ*ತೆ-ಜೆ*ತೆ-

ರ್ಕಾಾಯ2ನಿವ2ಹಿಸಲು ಸ*ಕ್ತ ಮಾಗ2ದಶ2ನ ನಿೀಡಿದವರು. ಗಡಿರ್ನಾಾಡ ಜನರ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳ್ಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದ್ದಿಸಿ ಎಲಾP ರೀೀತ್ತಿಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನು್ನ ಸವ2ರೀಗ* ಸಮರ್ನಾಾಗಿ ವಿತರೀಸಲು ಸರರ್ಕಾಾರಕೊ್ಕ ತಮ್ಮ ಮಾತ್ತಿನ ಶೇvಲಿಯಲಿP ಸರರ್ಕಾಾರಕೊ್ಕ

ತ್ತಿಳ್ಳಿಸಿದವರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಅನುಭವಿಸಿದ ಕಷ � ನಷ�ಗಳ್ಗೆಷೆ*�ೀ!? ದುಃಖ ದುಮಾ್ಮನ ಗಳ್ಗೆಷೆ*�ೀ!? ಕನಸು ನನಸುಗಳ್ಗೆಷೆ*�ೀ!? ಸಿಹಿ ಕಹಿ ಸವಿದದು್ದ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿP ಪಲPವಿಸಿದೇ.

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ನಿಧನರಾದ ದ್ದಿನ (೨೩-೧೦-೧೯೮೬) ದಂದು ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ಕುರೀತು ಕವಿ ಸಾದರ ಪಡಿಸಿದ ಕವನ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ನೆನಪು

ಕಪು್ಪ ಕನ್ನಡಕ, ನೆ*ೀಟ ಕೊಂಪುಜ್ಞಾCಲೆ ಬಗಲ ಚಿೀಲದ ತುಂಬ ಬಂಡಾಯ ಬದ್ಧತೆ ನಿಧಾನ ನಡೆದಾಟ ಹುಳ ಹುಪಡಿ ಮೊಸಳ್ಗೆ ತ್ತಿಮಿಂಗಲ ಹುಡರ್ಕಾಾಟ

ಬಕ ಧಾ್ಯನ ಪ್ರಗತ್ತಿಯೋೀಗಕೊ್ಕ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಯ ತೆೀರು ಛತ್ತಿ್ರ ಕೊvಯಲಿP ನೆ*ಂದವರ ನೆರಳ್ಳಿಗೆ

ಆಗೆ*ಮೆ್ಮ ಈಗೆ*ಮೆ್ಮ ಪ್ರಶೇ್ನಬಡಿಗೆಹಸಿವಿನ*ಟ, ನಿರಾಶೇ ನಿೀರು

ನೆ*ೀವಿನ ಬುತ್ತಿ್ತ ದಾರೀಯುದ್ದಕ*್ಕಸPಮು್ಮ, ಗುಡಿಸಲು, ಕೊ*ಚೆ¡

ರಸ್ತೆ್ತ ಬದ್ದಿ ಬೀಳ್ಳಿ ಜೆ*ೀಳ ಹೊ*ಲದಾರೀ ಪಾಜಿಗೆ ನಡೆದದೇ್ದೀ ನಡೆದದು್ದ ಅಲೆಮಾರೀ ವೃತ್ತಿ್ತ

ನಿತ್ಯ ಮಸ್ತೆಯುತ್ತ ನೆ*ೀವಿನ ಕತ್ತಿ್ತರಂಟೇ, ಕುಂಟೇ ಕೊv ಕುಡುಗೆ*ೀಲು ಸುತ್ತಿ್ತಗೆ ಎತ್ತಿ್ತ ಹೊ*ತ್ತ ತಲೆ

ಶ*ಲೆಗೆ*ಂಡರ* ದಣೀವರೀಯದ ಛಲ, ಕುಂದರರ್ನಾಾಡಿನ ನೆಲದ ಫಲ!

ಎದೇತುಂಬ ಕರುಣೆ ಕಬೀ್ಬಣ ಕಲಿPಗೆ ಗುಂಡು ಹಾರೀದರ* ಜಿೀವ ಕೊvಯಲಿP ಹಿಡಿಯದ ಧಿೀರ ಬತ್ತಳ್ಳಿಕೊ ತುಂಬ ಕ*ರಸಿ ಕುಠಾರ ಕುಟ್ಟಿ�ದೇ್ದೀ ಕುಟ್ಟಿ�ದು್ದ ಕುಟೇ*�ೀ ಶನಿಯಾಗಿ

ರ್ಕಾಾವಿ, ಖಾದ್ದಿ, ಖಾಕ್ತಿ ಪಾ್ರಣೀಗಳ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ� ಬೆತ್ತಲೆಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿ ಹರಾಜಿಗಿಟ್ಟಿ�ದೇ್ದೀ ಇಟ್ಟಿ�ದು್ದ

ದೇೀಶ, ರಾಜ್ಯ, ರ್ನಾಾಡು- ನುಡಿ ಸಮಾಜದ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ ಸಾಗುವ ಹಟಕೊ್ಕ ಮಾಡುತ್ತಲೆೀ ಮಡಿದ ವಿೀರ. ಎಳ್ಗೆವಾಗ ಸಂಸಾರದ ತೆೀರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಮಾರೀ

ಕಟ್ಟಿ�ದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಿರೀತಲೆ ಎದೇ- ಮೆv- ಮನಗಳ ತುಂಬ ತಪ್ಪಲಿಲP ವಾರೆ ಜಪ್ಪರದ ವಾಸ, ಸುತ್ತಣ ಮೊೀಸ

ಎಲP ಮಾಡಿಯ* ಏನ* ಪಡೆಯದ ರೆ*ೀಷ ನೆ*ೀವಿನ ರೆvಲು, ಬೆ್ರೀಕ್ತಿಲPದ ಓಟ, ಆಗಾಗ ಅಷ್ಟಿ�ಷು� ಹೊ*ಯಾ್ದಟ

ಎಚ¡ರೀಕೊ ತಡೆಯೋಡಿ್ಡದಾಗ ಟ್ರಕ್ತಿ್ಕನುತ್ತರ ಮತೆ್ತ ಹೊ*ಸ ನಡೆ……………………………………………………………………..

ಬೆಳ್ಗೆದ ಮರ ಬೀಳಲು ಬೀಟ�ರ* ನೆಲಕ್ತಿ್ಕಳ್ಳಿಯಲೆೀ ಇಲP ರ್ಕಾಾಂಡ ರ್ಕಾಾಯಲೆೀ ಇಲP

ಏನೆಲP ಕತ್ತರೀಸಿ, ಕಡಿದು, ಮುರೀದು ನಿಗಿ ನಿಗಿ ಕುಪ್ಪಡಿಗೆ ಹೊ*ತ್ತಿ್ತಸಿ

ಹೊ*ತು್ತ ಬೆಂಕ್ತಿಯ ಕುಂಡ ಸಾಗಿದೇ್ದೀ ಸಾಗಿದು್ದ ಸುಟ�ದೇ್ದಷೆ*�ೀ ! ಸುಡಿಸಿಕೊ*ಂಡದೇ್ದಷೆ*�ೀ!!

ಪ್ರಗತ್ತಿ ಪಂಜಿನ ಮೆರವಣೀಗೆ....................................

ಆಯಾಸಗೆ*ಂಡ ಜಿೀವ ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಕನಸ ರ್ಕಾಾಣುತ್ತ ಮಲಗಿರಬೆೀಕು.

ಮುಂಜ್ಞಾನೆಯ ಸ*ಯ2 ಚುಮು ಚುಮು ಕೊಂಪ್ರಿನ ಮಾತು ಕೊ*ಟ್ಟಾ�ಗಲೆೀ

ಹೊ*ಣೆ ಹೊ*ರೀಸಿ ಉಸಿರ ನಿಲಿPಸಿದು್ದ ಉಸಿರೆ*ಡನೆ ಲೆೀಖನಿ ಕೊಳಗಿಟ್ಟಿ�ದು್ದ.

ಪತ್ತಿ್ರಕೊ*ೀದ್ಯಮ

ಪತ್ತಿ್ರಕೊ*ೀದ್ಯಮವು ಅಂದು ಬರಹಗಾರರನು್ನ ಆಕಷ್ಟಿ2ಸುತ್ತಿ್ತದ ್ದ ವೃತ್ತಿ್ತಯಾಗಿತು್ತ. ತ.ರಾ.ಸು. ಶ್ರವರಾಮರ್ಕಾಾರಂತ, ಸಿದ್ದನಹಳ್ಳಿ( ಕೃಷ್ಣ ಶಮ2............. ಮುಂತಾದವರು ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯನು್ನ ನಡೆಸಿದವರು ತ್ತಿಳಕ,

ಮಹಾತಾ್ಮಗಾಂಧಿೀಜಿಯವರು ಕ*ಡಾ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿ ಅನುಭವ ಪಡೆದವರಾಗಿದ್ದರು. ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯು ಕ*ಡಾ ಪ್ರಮುಖ ಅಸ್ತ ್ರವೆಂದೇೀ ಹೊೀಳುತಾ್ತರೆ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಬದುಕು ಪತ್ತಿ್ರಕೊ*ೀದ್ಯಮಕೊ್ಕ ಮಿೀಸಲಾಗಿತು್ತ. ತಮ ್ಮ ತ್ತಿೀಕ್ಷ ್ಣ ಬರವಣೀಗೆಗಳ್ಳಿಂದ ಓದುಗರನು್ನ ಸ*ಜಿಗಲಿPನಂತೆ ತಮ್ಮತ ್ತ ಸ್ತೆಳ್ಗೆದ್ದಿದ್ದರು ' ಸಂಯುಕ ್ತ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ', ' ತರುಣ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ' ಗದುಗಿನ

' ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಬಂಧು' ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾಲಯದಲಿP ದುಡಿದರು. ಆಗೆ� ಉಪವಾಸ, ಶೇ*ೀಷಣೆಗಳನು್ನ ಅನುಭವಿಸಿದರು.

'ಸಂಯುಕ್ತಕರ್ನಾಾ2ಟಕ' ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸುದ್ದಿ್ದ ಪತ್ತಿ್ರಕೊ, ಅದರ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿದ ್ದ ಡಾ. ರಂಗರ್ನಾಾಥ ದ್ದಿವಾಕರರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರೀಗೆ ಪರೀಚಿತರಾಗಿದ ್ದ ರ್ಕಾಾರಣ ೧೯೩೩ರಲಿP ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗಳ್ಳಿಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಿ್ತದ್ದರು

ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯಲಿPರುವಾಗಲೆೀ ಬದುಕ್ತಿನ ಹಲವಾರು ಜನರ ಪರೀಚಯವಾಯಿತು. ಬರಹದಲಿPಯ* ಚಾಕಚಕ್ಯತೆಯನು್ನ ತೆ*ೀರೀಸಿದರು. ಬೆಂಗಳೂರೀನಲಿPದಾ್ದಗ ಕನ್ನಡದ ಖಾ್ಯತ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ ಪರೀಚಯವಾಯಿತು. ಒಂದು ಸಲ

ಸಂಪಾದಕರ ಗಮನಕೊ್ಕ ತರದೇ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯಲಿP ಒಂದು ಲೆೀಖನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿ ಸಂಪಾದಕರ ಕೊ*ೀಪಕೊ್ಕ ಗುರೀಯಾದರು. ದ್ದಿವಾಣರ ಬಗೆ� ಟ್ಟಿೀಕೊಯು ಅವರ ಕೃಪ್ರಗೆ ಪಾತ್ರರಾದ ಸಂಪಾದಕರೀಗೆ ಸರೀ ಎನಿಸದೇೀ ಮಾತ್ತಿನ ಘಷ2ಣೆಯಿಂದ

ನೆ*ಂದುಕೊ*ಂಡರು. ಪುನಃ ರ್ನಾೌಕರೀಗಾಗಿ ಅರಸಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿತು್ತ. ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾ ವ್ಯವಸಾಯ ಹ*ವಿನ ಹಾಸಿಗೆಯಲP, ಕಟು ಅನುಭವ ಪಡೆದ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಶ್ರದೇ್ಧ, ಆಸಕ್ತಿ್ತಗಳ್ಳಿಗೆ ತೆ*ಂದರೆಯಾಗಿರಲಿಲP. ಅಧ್ಯಯನ ಚಿಂತನೆ, ಹರೀತವಾದ ಶೇvಲಿಯಿಂದ ಜನಪ್ರಿ್ರಯತೆಯನು್ನ ಗಳ್ಳಿಸಿದ್ದರು. ದೇೀಶದಲಿP ಕ್ತಿCಟ ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳವಳ್ಳಿಯು ಆಗಸ� ್ ೧೯೪೨ರಲಿP ನಡೆಯಿತು. ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷರೆೀ ಭಾರತವನು್ನ ಬೀಟು� ತೆ*ಲಗಿರೀ ಎಂದು ಮಹಾತಾ್ಮ ಗಾಂಧಿೀಜಿಯವರು

ಗುಡುಗಿದರು. ಅದರಲಿP ಅಸಂಖಾ್ಯತ ದೇೀಶ ಬಾಂಧವರು ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಕ*ಡಾ ಸಕ್ತಿ್ರಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಬಂಧಿತರಾದರು. ಹಿಂಡಲಗಿ ಜೆೀಲನು್ನ ಸ್ತೆೀರೀದರು. ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿ ಮನೆ*ೀಭಾವನೆಯುಳ(

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸುಮ್ಮನಿರದೇೀ ಹಲವಾರು ಕಥೆಗಳನು್ನ ಬರೆದು ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದರು. ನೆಹರು, ತ್ತಿಲಕ. ಮೊದಲಾದ ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ರ್ನಾಾಯಕರು ಸ್ತೆರೆಮನೆಯಲಿPದ್ದರು.

ಅಮ*ಲ್ಯವಾದ ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ರಚಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಇದೇೀ ವೆೀಳ್ಗೆಗೆ ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಚಳವಳ್ಳಿ ಪಾ್ರರಂಭಗೆ*ಂಡಿತು್ತ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಅದರಲ*P ಮರಾಠಿ ಪ್ರಭಾವವಿದ ್ದ ರ್ಕಾಾರಣ ನೆ*ಂದು ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ಹಾಗ* ಕನ್ನಡ ಪ್ರಜೆ~ಗಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು.

ಸ್ತೆರೆಮನೆಯಿಂದ ಬೀಡುಗಡೆಗೆ*ಂಡ ನಂತರ ಆತ್ತಿ್ಮೀಯರಾದ ಎಸ ್. ನಂಜಪ್ಪನವರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರನು್ನ ಬೆಂಗಳೂರೀಗೆ ಕರೆತಂದರು. 'ಉಷಾ' ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯಲಿP ಬೆಂಗಳೂರೀಗೆ ಕರೆತಂದರು. ಉಷಾ

ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯು ರ್ಕಾಾರಾ‌್ಯರಂಭಗೆ*ಂಡಿತು. ಅಲಿP ಕೊಲರ್ಕಾಾಲ ನಿಸ್ಕೃಹ ಸ್ತೆೀವೆಯನು್ನ ಸಲಿPಸಿದರು. ಆ ರ್ಕಾಾಲಕೊ್ಕ ಕಥೆಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ 'ಉಷಾ' ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯು ಜನಪ್ರಿ್ರಯವಾಗಿತು್ತ. ಹಿರೀಯ, ಕ್ತಿರೀಯ, ಬರಹಗಾರರ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಪ್ರೊ್ರೀತಾ¨ಹಿಸಿದರು.

ಅದೇೀ ಸಮಯಕೊ್ಕ ಬೆಂಗಳೂರೀನಲಿPಯೇೀ 'ಸCತಂತ್ರ' ಹಾಗ* ' ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಬಂಧು' ಗಳಂತಹ ವಾರ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗಳಲಿP ಸ್ತೆೀವೆ ಗಳ್ಳಿಸಿ ಹೊಸರು ಮಾಡಿದರು. ಹನೆ್ನರಡು ವಷ2ರ್ಕಾಾಲ ಸಾಥ2ಕ ರೀೀತ್ತಿಯಿಂದ ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾ ರಂಗದಲಿP

ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿದರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಯಾವಾಗಲು ನೆೀರವಾಗಿ ಮಾತರ್ನಾಾಡುವ ಸCಭಾವದವರೀದ್ದರು. ಅರ್ನಾಾ್ಯಯಕೊ್ಕ ಎಂದ್ದಿಗ* ರಾಜಿಮಾಡಿಕೊ*ಳ(ದ ಸCಭಾವದವರೀದ್ದರು.

ಶಾಸಕ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಪತ್ತಿ್ರರ್ಕಾಾ ರಂಗದಲಿPದಾ್ದಗ ಕೊ*ೀ. ಚನ್ನಬಸಪ್ಪ, ಎಂ. ಅಕಬರಲಿ ನಿರಂಜನ, ಮುಂತಾದವರ ಕತೆ, ಕವನಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿ ಚಿರಪರೀಚಿತರಾಗಿದ್ದರು.

೧೯೪೨ ರೀಂದಲ* ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರೀಗೆ ರಾಜಕ್ತಿೀಯದಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತಯಿದ್ದರ* ಅಷು� ಗಂಭಿೀರವಾಗಿ ಪರೀಗಣೀಸಿರಲಿಲP ಸಾಹಿತ್ಯವನು್ನ ನೆಚಿ¡ ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ಕೊ|ೀತ್ರಕೊ್ಕ ಪ್ರವೆೀಶ್ರಸಲಿಲP.

೧೯೬೮ ರಲಿP ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ರಾಜ್ಯದ ವಿಧಾನ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತಗೆ ರ್ನಾಾಮಕರಣಗೆ*ಂಡು ನೆೀರವಾಗಿ ರಾಜಕ್ತಿೀಯಕೊ್ಕ ಪ್ರವೆೀಶವಾದರು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಹಾಗ* ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊ|ೀತ್ರದ ಹಲವಾರು ಕುಂದುಕೊ*ರತೆಗಳನು್ನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು

ಇದೇ*ಂದು ಉತ್ತಮ ಅವರ್ಕಾಾಶವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. ಶಾಸಕರಾದ ನಂತರ ಅನೆೀಕರು ತಮ ್ಮ ತಮ್ಮ ತೆ*ಂದರೆಗಳನು್ನ ನಿವೆೀದ್ದಿಸಿಕೊ*ಂಡರು ಅವೆಲ P ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳನು್ನ ಪರೀಶ್ರೀಲಿಸಿ ಸ*ಕ ್ತ ಪರೀಹಾರವನು್ನ

ಒದಗಿಸಿಕೊ*ಟ�ರು.

ಶಾಸಕರಾದವರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮತಕೊ|ೀತ್ರಗಳ್ಳಿಗೆ ಹೊ*ೀಗಿ ಜನತೆಯ ಸಂಕಷ�ಗಳ್ಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದ್ದಿಸಬೆೀಕೊಂದು ಕ್ತಿವಿಮಾತು ಹೊೀಳ್ಳಿದರು. ಸರರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ದೇ*ರೆತ ಸಹಾಯವನು್ನ ಪ್ರಜೆಗಳ್ಳಿಗೆ ತಲುಪ್ರಿಸಲು ಪಾ್ರಮಾಣೀಕ

ಪ್ರಯತ್ನಗೆvದರು. ಆಡಳ್ಳಿತ ಕ್ರಮಕೊ್ಕ ರ್ಕಾಾಯಕಲ್ಪಗೆvಯಲು ಸರರ್ಕಾಾರವನ್ನ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಒತಾ್ತಯ ಮಾಡಿದರು.

ಹೊvದರಾಬಾದ ್ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿPಯ ಶೇvಕ್ಷಣೀಕ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯನು್ನ ಎತ್ತರೀಸಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಕೊಲ ವಿಚಾರಗಳಲಿP ದ್ದಿಟ�ತನದ್ದಿಂದ ವತ್ತಿ2ಸಿದರು. ಕಲೆ ಮತು್ತ ಶೇvಕ್ಷಣೀಕ ಪ್ರಗತ್ತಿಗೆ ವಿಶೇೀಷ ರ್ಕಾಾಳಜಿ ಹೊ*ಂದ್ದಿ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಜಿಲೆPಗಳಾದ ಧಾರವಾಡ, ರ್ಕಾಾರವಾರ, ಬೆಳಗಾವ ಮತು್ತ ಬೀಜ್ಞಾಪುರ ಜಿಲೆPಗಳ ಸ*್ಕಲ ್ ಬೆ*ೀರ‌್ಡ ್

(D.S.B) ಶ್ರಕ್ಷಕರ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳನು್ನ ಗಮನಿಸಿ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಹೊ*ೀರಾಟಗೆvದರು.

ಆಡಳ್ಳಿತ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡವಾಗಬೆೀಕೊಂಬ ಪ್ರಬಲ ಇಚೆ¡ಯಾಗಿತು್ತ. ಕನ್ನಡರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ ಡಾ|| ಡಿ. ಜವರೆೀಗೌಡರನು್ನ ಪ್ರಬುದ ್ಧ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಚಿನ್ನದ ಹಬ್ಬದಂದು ಅಭಿನಂದ್ದಿಸಿ ಗೌರವಿಸಿದು್ದ

ಕಟ್ಟಿೀಮನಿಯವರ ಹೃದಯ ವಿಶಾಲತೆಯನು್ನ ತೆ*ೀರು ತ್ತದೇ. “ ”ಬಸವರಾಜರು ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗೆ ಸ್ತೆ*ೀವಿಯೇಟ ್ ದೇೀಶದ ನೆಹರ* ಪ್ರಶಸಿ್ತ ಪಡೆಯಲು ಹೊ*ೀಗಿ ರಶ್ರಯಾ ದೇೀಶದಲಿP ಕನ್ನಡದ

ಕಂಪನು್ನ ಪಸರೀಸಿದಾ್ದರೆ.

ವಿಧಾನ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ಒಳಗ* ಹೊ*ರಗ* ತಮ್ಮ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿ ಮನೆ*ೀಧಮ2ವನು್ನ ತೆ*ೀರೀದಾ್ದರೆ. ಜನಪರ ರ್ಕಾಾಯ2ಗಳು ಪ್ರಗತ್ತಿ ಪಥದಲಿP ಸಾಗಲು ಕೊvಲಾದಮಟ್ಟಿ�ಗೆ ಯತ್ತಿ್ನಸಿದರು. ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯದ ಸಿನೆೀಟ ್

ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ೧೯೬೯ ರೀಂದ ೧೯೭೨ ರ ವರೆಗೆ ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿದರು. ಕನ್ನಡನುಡಿ ಬೆಳ್ಗೆಯಲು ಉಳ್ಳಿಸಲು ಸದಾ ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸಿದರು. ಶಾಸಕರಾಗಿ ಆಳುವ ಸರರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ಸರ್ನಾಾ್ಮನಗೆ*ಂಡಿದ್ದರು. ಶಾಸಕರಾಗಿದ ್ದ ಸಮಯದಲಿP

ಸ*ಕ್ಷ್ಮತೆ ಮತು್ತ ಸೃಜನ ಶ್ರೀಲತೆ ಮರೆಯಾಗಿತೆ್ತಂದು ಅಭಿಪಾ್ರಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಆದರೆ ರಾಜಕ್ತಿೀಯವು ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಒಗ�ದೇಂದು ಅಭಿಪಾ್ರಯವಾಗಿತು್ತ.

ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

೧೯೪೨ ರಲಿP ಸಾCತಂತ್ರ್ಯರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷರವಿರುದ ್ಧ ದೇೀಶಾದ್ಯಂತ ಹೊ*ೀರಾಟ ಚಳುವಳ್ಳಿ ಬೀರುಸಾಗಿ ನಡೆದವು. ಬೀಸಿರಕ್ತದ ತರುಣ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿP ಸಕ್ತಿ್ರಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.

ಚಲೆೀಜ್ಞಾವ ್ ಚಳುವಳ್ಳಿಯು ದೇೀಶದ ಉದ್ದಗಲಕ*್ಕ ಹಬೀ್ಬಕೊ*ಂಡಿತು್ತ. ಇದರಂಗವಾಗಿ ಧಾರವಾಡದಲ*P ಪ್ರತ್ತಿಭಟರ್ನಾಾ ಮೆರವಣೀಗೆ ಪಾ್ರರಂಭವಾಗಿತು್ತ. ಇದರಲಿP ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು ಭಾಗವಹಿಸಿ' ಇಂಕ್ತಿCಲಾಬ ್

ಜಿಂದಾಬಾದ ್' ಘೋೀಷಣೆ ಕ*ಗಿದರು. ಬೀ್ರಟ್ಟಿಷರ ದುಷ � ಆಡಳ್ಳಿತಕೊ್ಕ ಬೆೀಸತು್ತ ೧೯೪೨ ಆಗಸ � ್ ೯ ರಂದು ಧಾರವಾಡದ ಕಡಪಾ ಮೆvದಾನದಲಿP ಉಗ್ರ ಪ್ರತ್ತಿಭಟರ್ನಾಾ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕ್ರಮ ಜರುಗಿತು. ಡಾ|| ಕಲ*Pರ ್ ಅವರ ಭಾಷಣ

ಪಾ್ರರಂಭಗೆ*ಂಡಾಗ ಪ್ರೊೀಲಿೀಸರು ಲಾಠಿ ಚಾರ್ಜ್ ್2 ಮಾಡಿ ಸಭೆಯನು್ನ ವಿಸಜಿ2ಸಲು ಯತ್ತಿ್ನಸಿದರು. ಆಗೆ� ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಏಟು ತ್ತಿಂದು ಪ್ರಮುಖರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಬಂಧಿತರಾದರು. ವಿಚಾರಣೆಯ ನಂತರ ದೇ*ೀಷ

ಮುಕ್ತರಾಗಿ ಹೊ*ರಗಡೆ ಬಂದರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಬಂಧನದ್ದಿಂದ ಬೀಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ 'ರಣಭೆೀರೀ' ಯೇಂಬ ಕರಪತ್ರಗಳನು್ನ ಬರೆದು ರಾತೆ*್ರೀ ರಾತ್ತಿ್ರಯಲಿP ಸ್ತೆ್ನೀಹಿತರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಧಾರವಾಡದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗದ ಗೆ*ೀಡೆಗೆ ಅಂಟ್ಟಿಸಿದರು. ೧೯೪೨ ಆಗಸ � ್‌ ೧೯ ರಂದು ಸರ್ಕಾಾ2ರ ಇವರನು್ನ ಭಾಷಣ ಮಾಡುವ ಸಮಯಕೊ್ಕ ಬಂಧಿಸಿತು. ಅಪರಾಧಿ

ವಿಚಾರಣೆ ನಂತರ ೬ ತ್ತಿಂಗಳ ಶ್ರಕೊ| ನಿೀಡಿ ಇವರನು್ನ ಹಿಂಡಲಗಿ. ಸ್ತೆರೆಮನೆಗೆ ಕಳ್ಳಿಸಿತು. ಜೆvಲಿನಲಿPಯೇೀ ಕ್ತಿಸಾನಮಜದ*ರ ಸಮಸ್ತೆ್ಯ, ಗಾಂಧಿೀಜಿ ಚರೀತೆ್ರ, ಹಿಂದು ಮುಸಿPಂ ಸಮಸ್ತೆ್ಯ ಕುರೀತು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ

ಗೆvದರು. ಅನೆೀಕ ಕತೆಗಳನು್ನ ಜೆೀಲಿನಲಿPಯೇೀ ರಚಿಸಿದರು. ಮಾನವ ಸCಭಾವದ ನ*ರಾರು ಮುಖಗಳ ಪರೀಚಯವಾಯಿತೆಂದು ಹೊೀಳ್ಳಿದಾ್ದರೆ.

ಪಾ್ರಥಮಿಕ ಶ್ರಕ್ಷಣದಲಿP ಕನ್ನಡವನು್ನ ಕಡಾ್ಡಯವಾಗಿ ಅನುಷಾ�ನಕೊ್ಕ ತರಲು ಸರರ್ಕಾಾರ ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ಸಮಿತ್ತಿಯನು್ನ ನೆೀಮಿಸಿತು. ಡಾ. ವಿ.ಕೃ. ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕರವರು ವರದ್ದಿಯನು್ನ ಸರರ್ಕಾಾರಕೊ್ಕ ಸಲಿPಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ

ಸರರ್ಕಾಾರವು ವರದ್ದಿಯನು್ನ ಅನುಷಾ�ನಕೊ್ಕ ತರಲು ಮಿೀನ ಮೆೀಷವನು್ನ ಮಾಡಿದಾಗ ರಾಜ್ಯದ ತುಂಬ ಪ್ರತ್ತಿಭಟನೆಯು ಚಳುವಳ್ಳಿ ಸCರ*ಪ ತಾಳ್ಳಿತು. ೧೯೮೨ರಲಿP ನಡೆದ ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾರ್ಕಾ ್ ಚಳುವಳ್ಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ

ಶ್ರಕ್ಷಣತಜ್ಞರು, ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳಲಿP ಭಿರ್ನಾಾ್ನಭಿಪಾ್ರಯ ಮ*ಡಿತು. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯನು್ನ ಕಡಾ್ಡಯ ಮಾಡಿದರೆ

ಅಲ್ಪಸಂಖಾ್ಯತರ ಹಿತಾಶಕ್ತಿ್ತಗೆ ಧಕೊ್ಕಯುಂಟ್ಟಾಗಬಹುದೇಂಬ ಅಪಸCರ ಕೊೀಳ್ಳಿಬಂದ ಹಿನೆ್ನಲೆಯಲಿP ರಾಜ್ಯದ ತುಂಬ ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ವರದ್ದಿ ಬಗೆ� ಚಳುವಳ್ಳಿ ಪಾ್ರರಂಭವಾಯಿತು.

ಧಾರವಾಡದಲಿP ರ್ನಾಾಡೆ*ೀಜ ಡಾ|| ಪಾಟ್ಟಿೀಲ ಪುಟ�ಪ ್ಪ ಅವರ ನೆೀತೃತCದಲಿP ಚಳುವಳ್ಳಿ ಉಗ್ರ ಸCರ*ಪ ತಾಳ್ಳಿತು. ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ವರದ್ದಿ ಜ್ಞಾರೀಗೆ ಬರಲೆಂದು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸರ್ಕಾಾ2ರ ೧೪೪ನೆೀ ರ್ಕಾಾಲಂ ಜ್ಞಾರೀ

ಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿದರ* ಗಮನಿಸದೇೀ ಹೊ*ೀರಾಟಕೊ್ಕ ಅಣೀಯಾದರು. ಕವಿ ಚೆನ್ನವಿೀರ ಕಣವಿ, ಡಾ. ರಾ.ಯ. ಧಾರವಾಡಕರ, ವೆಂಕಟೇೀಶ ್ ಕುಲಕಣೀ2, ಡಾ. ಆರ ್.ಸಿ. ಹಿರೆೀಮಠ... ಮೊದಲಾದವರನು್ನ ಪ್ರೊೀಲಿೀಸರು ಬಂಧಿಸಿದರು. ಸತತ ಹೊ*ೀರಾಟದ ಸCರ*ಪ ಕಂಡು ಸರ್ಕಾಾ2ರವು ತನ್ನ ಬೀಗಿಪಟ�ನು್ನ ಸಡಿಲಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿತು. ದ್ದಿರ್ನಾಾಂಕ ೨೪-೦೬- ೧೯೮೨ರಲಿP ರಾಜ್ಞಾ್ಯದ್ಯಂತ ವಿಜಯೋೀತ̈ವ ಆಚರೀಸಲಾಯಿತು. ಆ ಸಮಯಕೊ್ಕ ಬಸವರಾಜ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಅರ್ನಾಾರೆ*ೀಗ್ಯದ್ದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿ್ತದ್ದರು ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕ್ರಮದಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿ ಸಂತಸ ಹಂಚಿಕೊ*ಂಡರು. ಕನ್ನಡ ಕ್ತಿ್ರಯಾ ಸಮಿತ್ತಿ ಈ ಉಗ್ರ ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿP ಗದುಗಿನ ತೆ*ೀಂಟದಾಯ2 ಮಠದ ಶ್ರ್ರೀ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗ ಸಾCಮಿಜಿ ಮತು್ತ ವರನಟ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ರತ್ನ ಡಾ|| ರಾರ್ಜ್ ್ ಕುಮಾರ ್‌ಅವರು ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿದು್ದ ಮರೆವಂತ್ತಿಲP.

ಇವೆಲPರ ಸಹರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರೀಗೆ ಅಪಾರ ಸಂತಸವಾಯಿತು್ತ.

ಹೊ*ೀರಾಟದ ಇನೆ*್ನಂದು ಹೊಸರೆೀ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಇವರ ಕ್ತಿ್ರಯಾಶ್ರೀಲತೆಗೆ, ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ಚಳುವಳ್ಳಿಯೇೀ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು. ಇವರು ಶ್ರಸಿ್ತನ ಸಿಪಾಯಿ ತೆರದ್ದಿ ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿP ಭಾಗಿಗಳಾಗಿ ಯಶಸು̈

ಕಂಡರು.

ಕೃತ್ತಿಗಳು

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ, ಸಣ್ಣಕಥೆ, ರ್ನಾಾಟಕ, ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಜಿೀವನ ಚರೀತೆ್ರ, ಆತ್ಮಕಥೆ ಪ್ರವಾಸ ಕಥನ, ಗ್ರಂಥ ಸಂಪಾದನೆ ಈ ಪ್ರರ್ಕಾಾರ ಸಾಹಿತ ್ಯ ರಚನೆ ಗೆvದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಇವರು

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರರಾಗಿಯೇೀ ಖಾ್ಯತರಾಗಿದಾ್ದರೆ. ಇವರ ಕೃತ್ತಿಗಳ ಮೆೀಲೆ ಪಾಶಾ¡ತ ್ಯ ಲೆೀಖಕರ ಪ್ರಭಾವವಾಗಿದೇಂದರೆ ತಪಾ್ಪಗದು. ಬರಹಗಳಲಿP ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಯ ರ್ಕಾಾವುಂಟು. ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ವಿಚಾರವನು್ನ ಅಳವಡಿಸಿಕೊ*ಂಡ ಲೆೀಖಕರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಪರೀಸರದಲಿP ಹುಟ್ಟಿ� ಬೆಳ್ಗೆದವರು. ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜಿೀವನ ಕ್ರಮವನು್ನ ಚೆರ್ನಾಾ್ನಗಿ ಬಲPವರು.

ಬಡತನ, ಹಸಿವು ಶ್ರಮ, ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ, ಶೇ*ೀಷಣೆ, ಮುಗ್ಧತೆ ಹಿೀಗೆಲ P ಪ್ರಮುಖ ಮುಖಗಳ ಪರೀಚಯವುಳ(ವರು. ಅರ್ನಾಾ್ಯಯದ ವಿರುದ ್ಧ ಲೆೀಖನಿಯನು್ನ ಎತ್ತದೇ ಬೀಡಲಿಲP, ತೆರೆದ ಕಣು್ಣಗಳ್ಳಿಂದ ಸಮಾಜ

ಕಂಡು ಅವುಗಳಲಿPಯ ನ*್ಯನತೆಗಳನು್ನ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದರು. ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಕಮು್ಯನಿಸ�ರ ಧೈ*ೀರಣೆಗಳನು್ನ ಮೆvಗ*ಡಿಸಿಕೊ*ಂಡವರು. ಲೆೀಖನಿ ಇವರ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಮನಸಿ¨ಗೆ ಪ್ರಬಲ ಆಯುಧವು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಕಥೆ, ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿPಯ ವಣ2ನೆಗಳು ಅದು¹ತ. ಭಾಷೆಯ ಮೆೀಲಿನ ಹಿಡಿತ ಓದುಗರನು್ನ ಚುಂಬಕದಂತೆ ಸ್ತೆಳ್ಗೆಯಿತು. 'ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ', ‘ ’ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ , ' ಜರತಾರೀ ಜಗದು�ರು'

ಜನಿವಾರ ಮತು ಶ್ರವದಾರ ಹರೀಜರ್ನಾಾಯಣ', ಬೀೀದ್ದಿಯಲಿP ಬೀದ್ದವಳು'............ ಮೊದಲಾದ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಎಂದೇಂದ್ದಿಗ* ಓದುವಂತಹವು. ಅವುಗಳಲಿP ಮಾಡಿ ಮಡಿದವರು ' ಪೌರುಷ ಪರೀೀಕೊ| ಎಂತಹವರರ್ನಾಾ್ನದರ*

ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚು¡ವಂತಹ ಆತ್ಮಕತೆಯೇಂದರೆ ಅತ್ತಿಶಯೋೀಕ್ತಿ್ತಯೇನಿಸದು.

ಕೊಲವು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಪ್ರತ್ತಿರೆ*ೀಧವನು್ನಂಟು ಮಾಡಿದವು. ಅವರ ದ್ದಿಟ�ತನವೆೀ ರ್ಕಾಾರಣವೆನ್ನಬಹುದು. ಸಮಾಜದಲಿPಯ ಆಷಾಢ ಭ*ತ್ತಿಗಳ ಕೃತ್ಯವನು್ನ ಬಯಲಿಗೆ ತರುವಲಿP ಹಿಂದೇ ಬೀೀಳಲಿಲP. ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ್ತ

ಸಾCತಂತ್ರ್ಯವಿರಬೆೀಕೊಂಬುದು ಅವರ ಅಭಿಪಾ್ರಯವಾಗಿತು್ತ. ಧಾಮಿ2ಕ ಡಾಂಭಿಕತೆ, ಸಮಾಜದಲಿP ಅಸಮಾನತೆಗಳನು್ನ ನೆ*ೀಡಿದಾಗ ಕೊ*ೀಪಗೆ*ಳು(ತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ದ್ದಿಟ�ತನವು ಅವರ ಹುಟು�ಗುಣವೆೀ ಆಗಿತು್ತ.

ಪ್ರಗತ್ತಿ ಶ್ರೀಲ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗೆ� ಅವರದೇೀ ಆದ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳ್ಳಿದ್ದವು. ಪ್ರಗತ್ತಿ ಶ್ರೀಲರೆಂದು ಬಾಹ್ಯದಲಿP ಸ್ತೆ*ೀಗು ಹಾಕ್ತಿ ವಾಚಕರನು್ನ ಮರುಳು ಮಾಡುವವರನು್ನ ಕಂಡಾಗ ಎಲಿPಲPದ ಕೊ*ೀಪ. ಅಶ್ರPೀಲವನೆ್ನೀ ವಿರ್ನಾಾರ್ಕಾಾರಣ

ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ತರುವುದನು್ನ ಅಲPಗಳ್ಗೆಯುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ್ಕ ಗೆ*ತು್ತ ಗುರೀಗಳ್ಳಿಲPದಾಗ ಅದಕೊ್ಕ ತಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳನು್ನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿ ಹೊ*ರಬಂದರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಕೃತ್ತಿಗಳಲಿP ಪ್ರಗತ್ತಿ ತತCದ ಮನೆ*ೀಧಮ2ವಿದೇ. ಜನತೆಯ ಕಲಾ್ಯಣದ ಕಳಕಳ್ಳಿಯಿದೇ ಅಸಹಾಯಕ ಸಿ್ಥತ್ತಿಯವರ, ಗಾ್ರಮಿೀಣಜನರ, ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತ ವಗ2ದವರ ಕೃಷ್ಟಿರ್ಕಾಾಮಿ2ಕರ ದಾರುಣ ಚಿತ್ರಗಳನು್ನ

ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ. ಬರಹಕೊ್ಕ ಕಥಾವಸು್ತವನು್ನ ಹುಡುಕುವ ಪ್ರಮೆೀಯವಿರಲಿಲP. ದೇ*ರಕ್ತಿದ ಯಾವುದೇೀ ವಸು್ತವನು್ನ ಅಂದವಾಗಿ ಪಳಗಿದ ಕೊvಯಲಿP ಕೃತ್ತಿಗಿಳ್ಳಿಸುವ ಪ್ರತ್ತಿಭಾವಂತರು. ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳ್ಗೆೀ ಬರಹಕೊ್ಕ ವಸು್ತ.

ದ*ರದ ದೇೀಶದ ಹೊ*ೀರಾಟಗಳನು್ನ ಆಯೇ್ಕ ಮಾಡಿದವರಲP. ನೆvಜ ಚಿತ್ರಣಗಳ್ಗೆೀ ತುಂಬಾ ಪ್ರಿ್ರಯವಾದುದು. ವೆvವಿಧ್ಯತೆಯನು್ನ ಎತ್ತಿ್ತ ತೆ*ೀರೀಸಿ ಒಂದು ಸಂದೇೀಶವನು್ನ ತೆ*ೀರೀಸುವಲಿP ತುಂಬಾ ಯಶಸಿCಯಾದವರು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರರ್ಕಾಾರಗಳಲಿP ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾದುದು. ಈ ಮಾತು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ್ಕ ಮಾತ ್ರ ಅನCಯಿಸದೇ ವಿಶCದ ಎಲ P ಸಾಹಿತ್ಯಕ*್ಕ ಅಳವಡಿಸುತ್ತದೇ. ಇದು ಒಂದು

ಮಾಧ್ಯಮ. ಮಾನವರಲಿP ಕಥೆಯನು್ನ ಹೊೀಳುವ ಕೊೀಳುವ ಆದ್ದಿರ್ಕಾಾಲದ್ದಿಂದಲ* ಜನಪ್ರಿ್ರಯವಾದ ಮನೆ*ೀರಂಜನೆಯ ಪ್ರರ್ಕಾಾರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಅಂಗೆv ರಂಗಭ*ಮಿ ಎನ್ನಬಹುದು.

ಸಮಾಜದ ಕೊಳಗಿನ ಹಂತದವರ ಇತ್ತಿಹಾಸ, ವಗ2ಗಳ ಹೊ*ೀರಾಟದ ಕಥನಗಳು, ಸ್ತೆ�ೀಚಾ¡ಚಾರವನು್ನ ಬಯಲಿಗೆ ತರುವ ಹತು್ತ ಹಲವು ವಸು್ತಗಳನೆ*್ನಳಗೆ*ಂಡ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ರಚಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಅವರು ಇಂಥ

ವಿಷಯಗಳನು್ನ ಆಯೇ್ಕಮಾಡಿ . ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳನು್ನ ನಿೀಡಿದಾ್ದರೆ. ವಗ2ದ ಹೊ*ೀರಾಟ ಕುರೀತು 'ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ'. ವೆೀಶಾ್ಯ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಯ ನೆvಜತೆಯನು್ನ ಬೀೀದ್ದಿಯಲಿP ಬೀದ್ದವಳು, ಮಠಾಧಿಪತ್ತಿಗಳ ಸ್ತೆCೀಚಾ»ಚಾರವನು್ನ 'ಜರತಾರೀ ಜಗದು�ರು' ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ಪ್ರಜೆ~ಯನು್ನ ತೆ*ೀರುವ' ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ', ಮಾಡಿ ಮಡಿದವರು' ಇತ್ತಿಹಾಸ ಕಥನಗಳನು್ನ ' ಪೌರುಷ ಪರೀೀಕೊ| ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ(ರಾಯರ್ನಾಾಯಕ', ನರಗುಂದ ಬಂಡಾಯ' ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳ ಮ*ಲಕ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

ಅವರ ಕೃತ್ತಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ತ್ತಿಳ್ಳಿಯಬಹುದು.

ನಿೀ ನನ್ನ ಮುಟ�ಬೆೀಡ (೧೯೫೪)

ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಹರೀಜನ ಬಂಧುಗಳ ಸುತ ್ತ ಹೊಣೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿ�ದೇ. ಜ್ಞಾತ್ತಿಯ ಪ್ರಭಾವದಲಿP ದಲಿತರೀಗೆ ಸಿಗುವ ಅವರ್ಕಾಾಶ ಅವರ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ ಕರುಣಾಜನಕ, ಉತ್ತಮ ಕುಲದವರೆಂದು ಬೀೀಗುತಾ್ತ ಕನಿಷ್ಠ ಕುಲದವರನು್ನ

ಹಿೀಯಾಳ್ಳಿಸುತಾ್ತ, ಅವಮಾನ ಮಾಡುತ್ತ, ಕೊೀಕೊ ಹಾಕ್ತಿ ನಗುವವರೀಗೆ ಸಂದೇೀಶ ನಿೀಡುತ್ತದೇ. ' ಜ್ಞಾತ್ತಿ ಹಿೀನನ ಮನೆಯ ಜೆ*್ಯೀತ್ತಿ ತಾ-ಹಿೀನವೆೀ!?' ವೆಂಬ ಸವ2ಜ್ಞನ ವಚನವನು್ನ ನೆನಪ್ರಿಸದ್ದಿರಲಾರದು. ಅಂಥ ಶ್ರದೇ್ಧಗಳ ವಿರುದ್ದ

ಹೊ*ೀರಾಟ ದೇೀವರ ಹೊಸರೀನಲಿP ಸ*ಳ್ಗೆ ಬೀಡುವ ಅನಿಷ� ಪದ್ದತ್ತಿಯನು್ನ ವಿರೆ*ೀಧಿಸುತಾ್ತ ಹರೀಜನರಲಿP ಒಬ್ಬಳಾದ ರೆೀಣುರ್ಕಾಾದೇೀವಿಯ ಮಗಳು ಚಂದ್ದಿ್ರಯನು್ನ ಸ*ಳ್ಗೆ ಬೀಡುವಂತಹದು ಹೊೀಯವಾದುದು ವಿರೆ*ೀಧಿಸುವ

ಮಹಾದೇೀವಗೆ ಅವಮಾನದ ಪ್ರಸಂಗವು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಇಂಥ ಮ*ಢನಂಬೀಕೊಯ ವಿರುದ ್ದ ಜನರಲಿP ಜ್ಞಾಗ್ರತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿದಾ್ದರೆ.

ಮಣು್ಣ ಮತು್ತ ಹೊಣು್ಣ (೧೯೫೩) ಉತ್ತರಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜಿೀವನವನು್ನ ಪರೀಚಯಿಸುವ ಕಥೆ. ಯಾವುದೇೀ ಹಿಂದುಳ್ಳಿದ ಹಳ್ಳಿ(ಗ*

ಅನCಯಿಸುವಂತಹದು. ಹಳ್ಳಿ(ಗಳಲಿP ಗುಂಪುಗಾರೀಕೊ ಹೊಚು¡ ಒಂದೇ*ಂದು ಗುಂಪ್ರಿಗೆ ಒಬ್ಬ ರ್ನಾಾಯಕನಿದು್ದ, ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಪ್ರತ್ತಿಷೆ�ಗಾಗಿ ಹೊ*ೀರಾಡುವುದು ಸಹಜ. ಭಿೀಮಪ್ಪ ಹೊ*ಲಗಳನು್ನ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡು ಹೊಂಡತ್ತಿಯನು್ನ ಸಾಯಿಸಿ

ಅವಳ ಹಣವನು್ನ ಲಪಟ್ಟಾಯಿಸುತಾ್ತನೆ. ಆ ಹಣದ ಮೆೀಲೆ ಕಳ(ಭಟ್ಟಿ� ತಯಾರೀಸುವ ರ್ಕಾಾಮಣ್ಣನ ಆಶೇಯುಂಟ್ಟಾಗುತ್ತದೇ. ಇದು ಒಂದು ಗುಂಪ್ರಿನ ಕಥೆಯು ಗಿರೀಯೇಂಬವನು ಹಣ ಸುಲಿಗೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರ್ನಾಾಗುತಾ್ತನೆ. ಬಾಲಿ ಎಂಬಾಕೊ - ತನ ್ನ ಗಂಡನನು್ನ ಬೀಟು� ಬೆೀರೆ ಗಂಡಿನೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಸ್ತೆೀರುವಳು.

ಇಷ�ವಿಲPದ್ದಿದ್ದರ* ತಾಯಿಯ ಆಸ್ತೆಯಂತೆ ಬದುಕ ಕಂಡವಳು ಗಿರೀಯನು್ನ ಮೆಚಿ¡ ಬಾಳಲು ಆಸ್ತೆ ಹೊ*ಂದುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಹಳ್ಳಿ(ಗಳಲಿP ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೊ*ಡೆದಾಟ, ಕೊ*ೀಟು2, ವಕ್ತಿೀಲ........ ಗಳ್ಗೆಂಬ ಮಾತುಗಳ್ಗೆೀ ಇರುತ್ತವೆ.

'ಜನಪಥ' ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯ ಸಂಪಾದಕರಾದ ಹರೀಹರ ರೆvತರ ಸಂಘಟನೆಗೆ ಯತ್ತಿ್ನಸಿ ಶೇ*ೀಷ್ಟಿಸುತ್ತಿ್ತರುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಹೊ*ೀರಾಡಲು ಜ್ಞಾಗೃತಗೆ*ಳ್ಳಿಸುತಾ್ತನೆ.

ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜಿೀವನದಲಿP ಮಣು್ಣ ಮತು್ತ ಹೊಣೀ್ಣಗಾಗಿ ತಮ ್ಮ ಬದುಕನು್ನ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊ*ಂಡು ಅವುಗಳ ವಾ್ಯಮೊೀಹ ಬೀಡದೇೀ ಅಂತ ್ಯ ರ್ಕಾಾಣುವುದು ಸರೀಯಲPವೆಂಬುದೇೀ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಮುಖ್ಯವಿಚಾರ. ಹೊಣೀ್ಣನ ಮೆvಮಾಟಕೊ್ಕ ಸ್ತೆ*ೀತು ಮನೆಯಲಿP ಕೊ*ೀಲಾಹಲ ಮಾಡಿ ಹೊಂಡಿರು ಮಕ್ಕಳನು್ನ ತೆ*ಂದರೆಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಿಕ್ತಿ್ಕಸಿ, ಮೆಚಿ¡ದವಳ ಜೆ*ತೆ ಚೆಲಾPಟವಾಡುತ ್ತ ಬಾಳುವ ಜನರೀಗೆ ಕೊ*ರತೆವಿಲP. ಹೊಣೀ್ಣನ ಆಕಷ2ಣೆಗೆ ಬಲವಿದೇಂದು

ಮನೆ*ೀಜ್ಞವಾಗಿ ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ.

ಬೀೀದ್ದಿಯಲಿP ಬೀದ್ದವಳು (೧೯೫೨) ಸಮಾಜದಲಿPಯ ವೆೀಶಾ್ಯ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳನು್ನ ಕುರೀತು ಅನೆೀಕ ಕೃತ್ತಿಗಳು ಬಂದ್ದಿವೆ. ತ.ರಾ.ಸು. ರವರ

' ಮಸಣದ ಹ*', ಎಂ.ಕೊ. ‘ಇಂದ್ದಿರಾ ರವರ ಗೆಜೆ�ಪೂಜೆ' ಮುಂತಾದವುಗಳನು್ನ ನೆನಪ್ರಿಸಬಹುದಾಗಿದೇ.

' ಬೀೀದ್ದಿಯಲಿP ಬೀದ್ದವಳು' ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯು ಓದುಗರ ಮನವನು್ನ ಸ್ತೆಳ್ಗೆಯುತ್ತದೇ. ಓದ್ದಿಸಿಕೊ*ಳು(ವ ಗುಣವನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದೇ. ಹುಟು�ತ್ತಲೆೀ ಯಾರು ವೆೀಶೇ್ಯಯಾಗಿ ಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲP. ಸಂದಭ2, ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ,

ಸನಿ್ನವೆೀಶಗಳು ಹೊಣ್ಣನು್ನ ವೆೀಶೇ್ಯಯರ್ನಾಾ್ನಗಿಸುತ್ತದೇ. ಹೊಣು್ಣ ವೆೀಶಾ್ಯ ಬದುಕನು್ನ ಬಯಸದು. ಗಂಡುಗಳು ಕ*ಡಾ ರ್ಕಾಾರಣವಾಗುವುದು ಸಹಜ, ತಂದೇಯ ಬಡತನ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ, ತಾಯಿ ಮತು್ತ ಗಂಡನ ಕ್ತಿರುಕುಳ ರ್ಕಾಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.

ರುದೇ್ರೀಗೌಡನ ಲಂಪತನಕೊ್ಕ ಯಮುನೆ ರ್ನಾಾಶವಾಗುವಳು. ಯಮುನೆಯ ಮನಸು̈ ರಾಮನ ಮೆೀಲೆ ಇರುವುದು. ಅವಳ ಮೆvಮಾಟವನು್ನ ಅನುಭವಿಸಲು ಮಲPಪ್ಪಯುವಕನು ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದಾ್ದನೆ. ಯಮುನೆಯು ಸಿದ್ದರಾಮನ

ಸಂಗಡದಲಿPದ್ದರ* ಸಹ ರಾಮನ ನೆನಪು ಮಾಸುವದ್ದಿಲP. ಯಮುನೆಯ ಪಾತ್ರದ ಮ*ಲಕ ವೆೀಶೇ್ಯಯರ ಗೆ*ೀಳ್ಳಿನ ಕಥೆಯನು್ನ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಮಾಮಿ2ಕವಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ.

ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ (೧೯೫೧)' ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ' ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಮಹತCದ ಕೃತ್ತಿ, ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಹಾಗ* ರ್ಕಾಾಮಿ2ಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ದೇೀಶದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯ ಮುಖಾ ಮುಖಿಯಾಗಿದೇಂದು ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಅಪ್ಪಟ ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲರು ಆಗಿದ್ದರೆಂಬುದನು್ನ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಸಾಬೀೀತು ಪಡಿಸುತ್ತದೇ.

ಐತ್ತಿಹಾಸಿಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ 'ಸಮರಭ*ಮಿ' (೧೯೫೬), ' ಪೌರುಷ ಪರೀೀಕೊ|' (೧೯೫೫), 'ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ' (೧೯೭೩). ' ಕ್ತಿತ*್ತರ ಕೊೀಸರೀ' (೧೯೬೯) ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ರಚಿಸಿದು್ದ, ಸಮರಭ*ಮಿಯು, ನರಗುಂದ

ಬಂಡಾಯ ಕುರೀತದು್ದ ಉಳ್ಳಿದೇರಡು ಕೃತ್ತಿಗಳು ಕ್ತಿತ*್ತರು ಸಂಸಾ್ಥನದ ಇತ್ತಿಹಾಸ ಕುರೀತದಾ್ದಗಿದೇ.

'ನರಗುಂದದಬಂಡಾಯ': ಆಂತರೀಕ ಕಲಹದ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯು, ಭಾಸ್ಕರರಾಯರೀಗೆ ಕಂಪನಿ ಸರರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ದತು್ತ ಪುತ್ರನನು್ನ ಸಿCೀಕರೀಸಲು ಅನುಮತ್ತಿ ನಿೀಡದ್ದಿದು್ದ, ತನ*್ಮಲಕ ಹಲವು ಬಂಡಾಯದ ಬಾವುಟವನು್ನ ಹಾರೀಸಲು ಆ ಚಾರೀತ್ತಿ್ರಕ ಹಿನ್ನಲೆಯೇೀ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಮ*ಲ ತ್ತಿರುಳು. ' ಸಮರ ಭ*ಮಿ'

ರಚಿಸುವಾಗ ಲೆೀಖಕರು ನರಗುಂದಕೊ್ಕ ಹೊ*ೀಗಿ ಅಂದ್ದಿನ ಹೊ*ೀರಾಟದಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಕೊಲ ವಂಶಜರ ಅಭಿಪಾ್ರಯಗಳನು್ನ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದು್ದ ಗಮರ್ನಾಾಹ2.

ಇಲಿP ಅದಕ್ಷತೆ, ಅವಿವೆೀಕ, ಪ್ರಿತ*ರೀತನಗಳು, ಬಂಡಾಯವನು್ನ ವಿಫಲಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿವೆ. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ವಿವರವಾಗಿ ನಿರ*ಪ್ರಿಸಿರುವವರು.

' ’ಪೌರುಷಪರೀೀಕೊ| ಯಲಿP ಕ್ತಿತ*್ತರೀನ ದೇ*ರೆ ಮಲPಸಜ2ನ ಆಳ್ಳಿCಕೊಯ ದ್ದಿನಗಳನು್ನ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿವೆ. ಮಲPಸಜ2ನ ಆಡಳ್ಳಿತ ವಿಷಯವು ಕಥಾವಸು್ತವಾಗಿ ಲೆೀಖಕರು ಬಳಸಿಕೊ*ಂಡಿದಾ್ದರೆ ಮೆvಸ*ರೀನ ಟ್ಟಿಪು್ಪಸುಲಾ್ತನ ಮತು್ತ

ಮಲPಸಜ2ರ ನಡುವೆ ಘೋೀರ ಯುದ ್ಧ ಜರುಗಿ ರಾಜ್ಯವನು್ನ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡು ಸ್ತೆರೆಯಾಳಾಗುತಾ್ತನೆ. ನಿಸಾCರ್ಥಿ2ಯಾದ ಮಡಿವಾಳ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಧಾರೀ.

ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ: ಇದೇ*ಂದು ಚಿಕ ್ಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ, ಕ್ತಿತ*್ತರೀನ ಇತ್ತಿಹಾಸದ ಅಂತ್ತಿಮ ದ್ದಿನಗಳನು್ನ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದ ಮುಖ್ಯ ಉದೇ್ದೀಶವಿದೇ. ಇಂದ್ದಿನ ಜನತೆಗೆ ರಾಯಣ್ಣನ ಚರೀತೆ್ರ ಸ*¼ತ್ತಿ2 ನಿೀಡುತ್ತದೇ. ರಾಯಣ್ಣನ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC

ನಿರ*ಪ್ರಿಸಲಾಗಿದು್ದ, ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಕೊ*ನೆಯ ದುರಂತ ಚಿತ್ರಣವನು್ನ ವಿವರೀಸುತ್ತದೇ. ಕ್ತಿತ*್ತರು ಸಂಸಾ್ಥನದಲಿP ನಡೆದ ಐತ್ತಿಹಾಸಿಕ ಹೊ*ೀರಾಟದ ವಣ2ನೆ ಇದೇ. ರಾಯಣ ್ಣ ಗಂಗಾಧರ, ಕೊಂಚವC, ಬೀಚು¡ಗತ್ತಿ್ತಚನ್ನಬಸಪ್ಪ,

ಪಾವ2ತ್ತಿ..... ಮೊದಲಾದವರ ಪಾತ್ರ ಮನೆ*ೀಜ್ಞ.

ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯತೆಯ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು. ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ ಮತು್ತ 'ಮಾಡಿಮಡಿದವರು' ಇವೆರಡು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ಪ್ರಜೆ~ಯನು್ನ

ಜ್ಞಾಗೃತಗೆ*ಳ್ಳಿಸುವಂಹವು. 'ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ' ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯು ದೇೀಶಕೊ್ಕ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದರ* ಆದಶ2ಗಳು ಮಾತ್ರ ದೇ*ರೆಯಲಿಲP. ಭಾರತ ದೇೀಶ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದತ ್ತ ಇಂದ್ದಿಗ* ಸಾಗುವಂತ್ತಿದೇ. ಇದರಲಿP ಗಾಂಧಿೀಜಿಯವರು

ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ಗೆvದಹರತಾಳದವಣ2ನೆಯಿದೇ. ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಕಥಾ ರ್ನಾಾಯಕ ಶೇೀಖರ ಪ್ರೊಲಿೀಸ ್ ಸಿಪಾಯಿಯ ಮಗ, ಕಡು ಬಡತನದಲಿPಯ ಕುಟುಂಬದಲಿP ಬೆಳ್ಗೆದವನು. ಬಡತನದಲಿP ನೆ*ಂದುಬೆಂದರ* ಉನ್ನತ

ವೆvಚಾರೀಕತೆಯುಳ(ವನು ತಂದೇಯ ರ್ನಾೌಕರೀ ಹೊ*ೀಗುವುದೇಂಬ ಭ್ರಮೆ. ಶೇೀಖರ ಮನೆಯ ಬೀಟು� ಒಂದು ಹಳ್ಳಿ(ಗೆ ಹೊ*ೀಗುತಾ್ತನೆ. ಅಲಿPಯ ರೆvತರ ಸಹವಾಸದಲಿP ಸರ್ಕಾಾ2ರದ ವಿರುದ್ದ ರೆvತರನು್ನ ಹೊ*ೀರಾಡಲು ಅಣೀಗೆ*ಳ್ಳಿಸುವನು.

ಕ್ತಿCಟ ್‌ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳ್ಳಿಯಲಿP ಭಾಗವಹಿಸುತಾ್ತನೆ. ಈತನ ಪ್ರೊ್ರೀತಾ¨ಹದ ಮ*ಲಕ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ ತನು ಮನ ಧನದ್ದಿಂದ ಧುಮುಕುತಾ್ತರೆ. ಜನತೆ ದೌಜ2ನ್ಯದ್ದಿಂದ ಬಳಲಿ, ಶೇ*ೀಷ್ಟಿಸುವವರ ವಿರುದ್ದ ತಮ್ಮ ಕೊ*ೀಪವನು್ನ ಎತ್ತಿ್ತ

ತೆ*ೀರೀಸುತಾ್ತರೆ ಇಲಿP ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರರ ನೆvಜ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯನೆ್ನೀ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಂತ್ತಿದೇ

ಮಾಡಿ ಮಡಿದವರು (೧೯೫೦) : ಈ ಕೃತ್ತಿಯು ಕ್ತಿCಟ ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ವಸು್ತ. ಶೇೀಖರನ ಬೆಂಬಲಿಗರು ಧಿೀರತನದ್ದಿಂದ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಮಾಡಿಮಡಿದದ್ದನು್ನ ನಿರ*ಪ್ರಿಸುತ್ತದೇ, ಬಾಳಪ ್ಪ ಪ್ರೊೀಲಿೀಸರ ಕೊvಗೆ ಸಿಗುತಾ್ತನೆ

ಪ್ರೊೀಲಿೀಸರು ಅವನಿಂದ ಮಾಹಿತ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ತೆ*ಂದರೆ ನಿೀಡಿ ಹಿಂಸಿಸುತಾ್ತನೆ ಕ್ತಿತ*್ತರ ರ್ನಾಾಡಿನಲಿP ಹುಟ್ಟಿ�ದವನು. ಮಾಹಿತ್ತಿ ನಿೀಡಿ ಆತ್ಮವಂಚನೆ ಮಾಡಿಕೊ*ಳು(ವುದ್ದಿಲPವೆಂದು ಹೊೀಳುತಾ್ತನೆ. ೧೯೪೨ರಲಿP ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ

ಸಂಗಾ್ರಮ ಚಳುವಳ್ಳಿ ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಗಳನು್ನ ಮೆv ಜುಮೆ್ಮನು್ನವಂತೆ ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ರಾಜಕ್ತಿೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಘಷ2ಗಳ ತೆ*ಳಲಾಟದ ಚಿತ ್ರ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಉಲೆPೀಖವಾಗಿದೇ. 'ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದೇಡೆಗೆ' ಮತು್ತ 'ಮಾಡಿ

ಮಡಿದವರು' ಎರಡ* ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಂಡು ಬಂದರ* ಗುರೀ ಮಾತ ್ರ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆಯುವುದಾಗಿದೇ.'

ಕ್ತಿತ*್ತರ ಕೊೀಸರೀ: ಕ್ತಿತ*್ತರ ಸಂಸಾ್ಥನದ ಬಗೆ� ವಿವರಣೆಯುಂಟು ಚೆನ್ನಮ್ಮನ ಬಂಟ ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ ಶ್ರಸಿ್ತನ ಸಿಪಾಯಿ ಕ್ತಿತ*್ತರ ರ್ನಾಾಡಿಗೆ ತನ್ನ ಪಾ್ರಣ ತೆ*ರೆದ ಶ್ರದಾ್ಧವಂತ ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರ ಆತನ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ಚಿತ್ತಿ್ರತವಾಗಿದೇ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP ಸಮಾಜದಲಿP ನಡೆದ ವಿವಿಧ ಮುಖಗಳ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳನು್ನ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP, ತಮ್ಮದೇೀ ಆದ ವಿಚಾರ ಶೇvಲಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಾ್ದರೆ.

ನಿೀ ನನ್ನ ಮುಟ�ಬೆೀಡ (೧೯೫೪)

ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಹರೀಜನರ ಸುತ ್ತ ಹೊಣೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿ�ದೇ. ಜ್ಞಾತ್ತಿಯ ಪ್ರಭಾವದಲಿP ದಲಿತರೀಗೆ ಸಿಗುವ ಅವರ್ಕಾಾಶ, ಪಡುವ ಕರುಣಾಜನಕ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ, ಹಾಗ* ಉತ್ತಮ ಕುಲದವರೆಂದು ಬೀೀಗುತ್ತ, ಕೊಳವಗ2ದವರನು್ನ

ಹಿೀಯಾಳ್ಳಿಸುತ ್ತ ಅವಮಾನಗೆ*ಳ್ಳಿಸುತ್ತ, ಕೊೀಕೊ ಹಾಕುತ ್ತ ನಗುವಂತವರೀಗೆ ಎಚ¡ರೀಕೊ ನಿೀಡುವಂತ್ತಿದೇ. ' ಜ್ಞಾತ್ತಿಹಿೀನರಮನೆಯ ಜೆ*್ಯೀತ್ತಿಯ ತಾ ಹಿೀನವೆೀ' ವೆಂಬ ಸವ2ಜ್ಞನ ಉಕ್ತಿ್ತ ನೆನಪಾಗದ್ದಿರಬಹುದು ಕಥಾರ್ನಾಾಯಕ

ಮಹಾದೇೀವ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆಯಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತಯುಳ ( ಉತಾಹ̈ಿ, ಸಮಾಜ ಸಿ್ಥತ್ತಿ ಕಂಡು ಸCತಃ ಸಿದ್ಧರ್ನಾಾಗಿ ನಿಲುPತಾ್ತನೆ. ಮ*ಢನಂಬೀಕೊಗಳನು್ನ ತೆ*ರೆಯಲು ಪ್ರತ್ತಿಭಟ್ಟಿಸುವನು. ರೆೀಣುರ್ಕಾಾದೇೀವಿಯ ಮಗಳಾದ ಚಂದ್ದಿ್ರಯನು್ನ

ಸ*ಳ್ಗೆಬೀಡುವ ಪ್ರಸಂಗದಲಿP ಪ್ರಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ತಿಭಟನೆಯಿಂದ ವಿರೆ*ೀಧಿಸುತಾ್ತನೆ. ದೇೀವರೀಗೆ ಬೀಡುವುದು ಸರೀಯಲP ಚಂದ್ದಿ್ರಯನು್ನ ಸ*ಳ್ಗೆ ಬೀಡಬೆೀಡಿರೆಂದು ಕೊೀಳ್ಳಿಕೊ*ಳು(ತಾ್ತನೆ. ಮಹಾದೇೀವನಿಗೆ ಅನೆೀಕ ತೆ*ಂದರೆಗಳನು್ನ ಸಮಾಜ ಒಡಿ್ಡದರ* ಹರೀಜನರ ಕಲಾ್ಯಣಕೊ್ಕ ಪಣತೆ*ಡುತಾ್ತನೆ. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಮಹದೇೀವರ ಪಾತ್ರದ ಮ*ಲಕ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರ ತೆ*ಂದರೆಗಳನು್ನ ನಿವಾರೀಸಲು ಯತ್ತಿ್ನಸಿರುವರು.

ಬೆಳಗಿನ ಗಾಳ್ಳಿ (೧೯೫೬):

ರಾಜ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಕಥಾರ್ನಾಾಯಕ, ಕ್ತಿೀಳುಜ್ಞಾತ್ತಿಯಲಿP ಜನಿಸಿದವನು, ವಣ2 ಹಾಗ* ಜ್ಞಾತ್ತಿಯ ಅವ್ಯವಸ್ತೆ್ಥಯ ಬಗೆ� ಕೊ*ೀಪಗೆ*ಂಡು ಬೆೀರು ಸಹಿತ ಕ್ತಿೀಳಲು ಪ್ರಯತ ್ನ ಮಾಡುತಾ್ತನೆ. ಈ ವಗ2ದ ಪ್ರಗತ್ತಿಗಾಗಿ

ಸಂಘಷ2ಕ ವಿಚಾರಗಳು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿPವೆ.

ಹರೀಜರ್ನಾಾಯಣ (೧೯೬೯):

ಶಂಭುರ್ನಾಾಯಕ ಕಥೆಯ ಮ*ಲ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತ, ಲೆ*ೀಹಿಯಾ ಅಂಬೆೀಡ್ಕರ ಮುಂತಾದ ದಲಿತ ರ್ನಾಾಯಕರ ಭಾಷಣದ್ದಿಂದ ಸ*¼ತ್ತಿ2 ಪಡೆದ ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಎಲP ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರನು್ನ ಒಂದುಗ*ಡಿಸಿ, ಹುರೀದುಂಬೀಸಿ ಸವಣೀ2ಯರ ಸಲPದ

ವಿಷಯಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತ್ತಿಭಟನೆಗೆvಯುವುದು ಇದು ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಪ್ರಮುಖ ಉದೇ್ದೀಶ.

ಜನಿವಾರ ಶ್ರವದಾರ (೧೯೬೧):

ಅಂತಜ್ಞಾ2ತ್ತಿ ವಿವಾಹದ ಸುತ್ತ ಹೊಣೆದ ಕಥೆಯಿದು ಇಂಥ ಪ್ರ್ರೀಮದ್ದಿಂದ ಸಮಾಜದಲಿP ಎಂಥ ಕಷ�ಗಳು ಬರುವುದೇಂಬ ಚಿತ್ರಣವನು್ನ, ಜ್ಞಾತ್ತಿಮತ ಲೆಕ್ತಿ್ಕಸದೇ ಸದಾನಂದ (ಲಿಂಗಾಯತ), ಶಾಂತಾ ( ಬಾ್ರಹ್ಮಣ) ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಸುವುದು ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಗೆ ಜ್ಞಾತ್ತಿವಿಲೆPಂಬ ಸಂದೇೀಶ ಸಾರುವುದೇೀ ಈ ಕೃತ್ತಿಯ ಮುಖ್ಯ ಉದೇ್ದೀಶ.

ದೇ*್ರೀಹಿ (೧೯೬೧):

ರ*ಪವತ್ತಿಯಾದವಳು ಕುರ*ಪ್ರಿ ಗಂಡನು್ನ ಮದುವೆ ಆಗಿರುವಾಗ ಸಮಾಜದಲಿP ರ್ಕಾಾಮಣ್ಣರು ಸಿ್ತ ್ರೀಯ ಅನುರ*ಪ ದೇೀಹ ಸೌಂದಯ2ಕೊ್ಕ ಮರುಳಾಗಿ ಗಂಡನಿಂದ ಹೊಂಡತ್ತಿಯನು್ನ ಅಗಲಿಸಿ ಅವಳನು್ನ ಭೆ*ೀಗಿಸುವ ರೀೀತ್ತಿಯನು್ನ ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ಲಕ್ಷ್ಮಣನಿಗೆ ರ*ಪವಿಲP, ಅಂತಸಿ್ತಲP, ಅವನ ಹೊಂಡತ್ತಿ ತಾರಾ ಸುರಸುಂದರೀ, ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಹೊಣಾ್ಣದರು ಅಪ¨ರೆಗಿಂತ ಸೌಂದಯ2ದಲಿP ಹೊಚು¡. ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಶ್ರ್ರೀಮಂತರೀಗೆ ಅವಳನು್ನ ಕದು್ದ ರ್ಕಾಾಮದಾಸನೆಯಿಂದ

ಭೆ*ೀಗಿಸಲು ಪ್ರಬಲ ಹಿರೀಯಾಶೇ. ಇವುಗಳ ಮಧ ್ಯ ಅವರ ಜಿೀವನ ದುರಂತವಾಗುತ್ತದೇ. ಹೃದಯ ಸ್ಪಶ್ರ2 ಘಟನೆಯು.

ಖಾರ್ನಾಾವಳ್ಳಿ ನಿೀಲಾ (೧೯೬೨):

ಷಡಕ್ಷರಪ್ಪ ದ್ದಿೀನಬಂಧು ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯ ಸಂಪಾದಕ. ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಕೊೀಂದ್ರ ಬೀಂದು ನಿೀಲಾ, ಅವಳು ಓದ್ದಿದವಳು ವಿೀರಭದ್ರಪ್ಪನು ನಿೀಲಾಳ ತಾಯಿಯನು್ನ ಇಟು�ಕೊ*ಂಡಿರುತಾ್ತನೆ. ನಿೀಲಾಳ್ಳಿಗೆ ಎಲ P ಅನುಕ*ಲ

ಮಾಡಿರುತಾ್ತನೆ. ತಾಯಿಗೆ ನಿೀಲಾಳ ಮ*ಲಕ ಅವನಿಂದ ಹಣ ಮತು್ತ ಇನಿ್ನತರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನು್ನ ಸ್ತೆಳ್ಗೆಯುವಾಶೇ, ಆದರೆ ನಿೀಲಾ ಸ*ಳ್ಗೆಯಾಗಲು ಪ್ರತ್ತಿಭಟ್ಟಿಸುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಷಡಕ್ಷರಪ ್ಪ ತನ ್ನ ರ್ಕಾಾಮ ತ್ತಿೀರೀಸಿಕೊ*ಳ(ಲು ಶ್ರ್ರೀಶೇvಲವೆಂಬನ

ಮ*ಲಕ ನಿೀಲಾಳನು್ನ ಅನುಭೆ*ೀಗಿಸಲು ಆಶ್ರಸುತಾ್ತನೆ. ಆದರೆ ಶ್ರ್ರೀಶೇvಲನನು್ನ ವಿವಾಹವಾಗಲು ನಿೀಲಾ ನಿರಾಕರೀಸುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಕುತಂತ್ರ ತ್ತಿಳ್ಳಿದ ಶ್ರ್ರೀಶೇvಲನು ಸ್ತೆvನ್ಯ ಸ್ತೆೀರಲು ಹೊ*ೀಗುವನು. ಸನಿ್ನವೆೀಶಗಳು ಮಾಮಿ2ಕತೆಯಿಂದ ಕ*ಡಿದೇ.

ಜಲತರಂಗ (೧೯೫೭):

ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಕಥಾವಸು್ತ ಹೊ*ಸ ವಿಚಾರದ್ದಿಂದ ತುಂಬೀಕೊ*ಂಡಿದೇ. ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ರ್ನಾಾಯಕ ಮಹಾಂತನು ತುಂಬು ಯೌವನದ ಯುವಕ. ಇದರಲಿP ಯುವತ್ತಿಯ ರ್ಕಾಾಮುಕತೆಯ ವಿರಹ ವೆೀದನೆಯುಂಟು.

ಇಲಿP ಮಹಾಂತನ ಅನುಭವ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರರ ಅನುಭವವಾಗಿದೇಂದು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು 'ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆಯಲಿP ಹೊೀಳ್ಳಿಕೊ*ಂಡಿದಾ್ದರೆ. ಯೌವನದಲಿP ಹುಡುಗ ಹುಡುಗಿಯರ ಮನಸಿ¨ನಲಿPಯ ತುಮುಲವನು್ನ ಮಾಮಿ2ಕ ವಿಶೇPೀಷ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ.

ಪ್ರಪಾತ (೧೯೮೭):

ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಯುವತ್ತಿ ರಾಧೈಯ ಆದಶ2 ಪ್ರ್ರೀಮದ ಸುತ್ತ ಹೊಣೆದ ಕಥೆ. ಗೆ*ೀಪಾಲನೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಬದುಕಲು ಇಚಿ¡ಸಿ ಮುನ್ನಡೆದಾಗ ಸಮಾಜವು ಮ*ಗು ಮುರೀಯುವುದು. ಅನೆೀಕ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳ್ಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾದರ*

ಅವುಗಳ್ಳಿಗೆ ಯಾವುದೇೀ ತರಹದ್ದಿಂದ ಹಿಮು್ಮಖವಾಗದೇ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗಳನು್ನ ಎದುರೀಸಿ ಬಂದ ದಾರುಣ ಸಿ್ಥತ್ತಿಯನು್ನ ಇಲಿP ಚಿತ್ತಿ್ರಸಲಾಗಿದೇ.

ಪಾತರಗಿತ್ತಿ್ತ (೧೯೮೭):

ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಲೆvಂಗಿಕ ಮುಕ್ತ ಸುಖವು ಹೊಣೀ್ಣಗೆ ತರವಲೆPಂಬುದನು್ನ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ರಷ � ಶೇvಲಿಯಲಿP ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ನವ ಸಮಾಜದ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿP ಸ*ಕ್ತವೆನಿಸಿದರು ಕೊಲವು ಕಡೆ ವಿಚಾರಗಳು

ಸತ್ಯವೆನಿಸುವದ್ದಿಲP.

ಮಕ್ಕಳಾಗದ್ದಿದ್ದರೆ ಬಂಜೆಯೇಂಬ ಪಟ�, ಮತೆ್ತ ಮನೆಬೀಟು� ಹೊ*ರ ಹಾಕ್ತಿರುತಾ್ತರೆ. ಹಾ್ಯಗಾದು್ರ ಮಾಡಿ ರ್ನಾಾವು ಮಕ್ಕಳನು್ನ ಹಡೆಯಲು ಬೆೀಕಂತಾ ಬೆೀರೆ ಗಂಡನು್ನ ವರೀಸಿದರೆ ಹಾ್ಯಂಗೆ' ಎನು್ನವಲಿP ಹೊಣು್ಣ ಅದೇೀ ತೆರರ್ನಾಾಗಿ ಗಂಡು

ಕ*ಡಾ ಬೆೀರೆ ಹೊಣ್ಣನು್ನ ಕ*ಡಲು ವಿಚಾರೀಸುವುದು. ಒಟ್ಟಾ�ರೆ ಇಬ್ಬರೀಗ* ಬೆೀರ್ಕಾಾದದು್ದ ಮಕ್ಕಳ್ಗೆೀ ಅವು ಯಾರೀಂದ ಆದೇ್ರೀನು? ಎಂಬುದೇೀ ವಿಚಾರ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು ಹೊಣೀ್ಣನ ಸCಚ»ಂಧತೆಯನು್ನ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ. ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನ ಸಮಾಜಕೊ್ಕ ಸವಾಲು ಹಾಕ್ತಿ ಹೊಣೀ್ಣಗ* ಪುರುಷನಂತೆ ಹಕು್ಕವಿರಬೆೀಕೊಂದು ಹೊೀಳುವಲಿP ಉತೆ್ಪ ್ರೀಕೊ ಅವರದು. ಲೆೀಖಕರು ವ್ಯವಸ್ತೆ್ಥಯ ಬಗೆ� ದ್ದಿಟ�ತನದ್ದಿಂದ ವಿಶೇPೀಷ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ.

ಹೊಂಡತ್ತಿ (೧೯೬೪)

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಗಾ್ರಮಿೀಣ ಪ್ರದೇೀಶದಲಿPಯ ಭ್ರಷ � ರಾಜಕ್ತಿೀಯದ ಬಗೆ� 'ಕ್ಷ' ಕ್ತಿರಣ ಬೀೀರೀದಾ್ದರೆ ಹಳ್ಳಿ(ಯಲಿPಯ ಪರೀಸರ ರೀಪ್ರೀರೀಯಾಗದಷು� ಹೊ*ಲಸುಗೆಟ್ಟಿ�ದೇಂದರೆ ತಪಾ್ಪಗದು. ಹೊಂಡ ಮತು್ತ ಹೊಣು್ಣಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ

ತಮ್ಮ ಬಾಳನೆ್ನೀ ಹಾನಿ ಮಾಡಿಕೊ*ಂಡವರ ಚಿತ್ರ ನಮಗೆಲP ಅಸಹ್ಯವನು್ನ ಹುಟ್ಟಿ�ಸುತ್ತದೇ, ಅತೆ್ತ, ಸ್ತೆ*ಸ್ತೆ ತಾಯಿ- ಮಗ ಇವರ ನಡುವಿನ ಜಗಳ ಪರಸ್ಪರ ದೇCೀಷಗಳು ಜಿೀವನಕೊ್ಕ ಅಂತ ್ಯ ಹಾಡುವುದು ಸರೀಯೇನಿಸದು. ಮಗ ಮತು್ತ

ಸ್ತೆ*ಸ್ತೆಯರ ಬಾಳನು್ನ ಹಾಳು ಮಾಡುವ ತಾಯಿಯ ಚಿತ್ರಣ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ವಸು್ತವಾಗಿದೇ.

' ರ್ನಾಾನು ಪ್ರೊೀಲಿೀಸರ್ನಾಾಗಿದೇ್ದ' (೧೯೫೪) ಹಾಗು ' ಬಂಗಾರದ ಜಿಂಕೊಯ ಹಿಂದೇ (೧೯೫೪):

ಇವೆರಡು ಕೃತ್ತಿಗಳು ವಿಶ್ರಷ�ಮಯವಾಗಿವೆ. ಪ್ರೊೀಲಿೀಸ ಇಲಾಖೆಯೇಂದರೆ ಭ್ರಷ�ತನದ ಹಾಗ* ಅಮಾನವಿೀಯ ಇಲಾಖೆಯೇಂಬುದು ಜನರಲಿP ಭಾವನೆಯಾಗಿದೇ. ಆದರೆ ಲೆೀಖಕರು ಮಾನವಿೀಯ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ

ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ. ಅವರ ತಂದೇ, ಅಣ ್ಣ ಪ್ರೊಲಿೀಸ ಇಲಾಖೆಯಲಿP ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸಿದ್ದಿ್ದರಬಹುದು. ಸಮಿೀಪದ್ದಿಂದ ಇಲಾಖೆಯ ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಯನು್ನ ಕಂಡವರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು, ಒಳಗಿನ, ಹೊ*ರಗಿನ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನು್ನ ಎಳ್ಗೆ ಎಳ್ಗೆಯಾಗಿ ಬೀಡಿಸಿದಾ್ದರೆ. ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ವಸು್ತ ವಿಶ್ರಷ�ತೆಯಿಂದ ಕ*ಡಿದೇ.

ಬೆಳಗಿನ ಗಾಳ್ಳಿ (೧೯೫೬):

ಅಪರಾಧಿ ವೃತ್ತಿ್ತಯ ಜನರು ರ್ನಾಾಗರೀಕರೆನಿಸಿಕೊ*ಂಡವರ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿP ಅಲಕ್ಷಕೊ್ಕ ಗುರೀಯಾಗುವರು. ಊರಲಿPಯ ದ*ರದ ಪ್ರದೇೀಶದಲಿP ಕೊೀರೀ ಕಟ್ಟಿ�ಕೊ*ಂಡು ಅರ್ನಾಾಗರೀಕತೆಯ ಜಿೀವನ ನಡೆಸುತಾ್ತರೆ. ಇವೆಲPವನು್ನ

ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ. ಕತ್ತಲೆಯ ಬಾಳ್ಳಿನಲಿP ಬೆಳಕು ರ್ಕಾಾಣಲು ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸುವುದು, ಶೇ*ೀಷಣೆ ರಹಿತ ಸಮಾಜ ಕಟು�ವ ಲೆೀಖಕರ ಕನಸು ಇಲಿP ಎದು್ದ ರ್ಕಾಾಣುತ್ತದೇ.

' ಬೆಂಗಳೂರೀಗೆ*ಂದು ಟ್ಟಿಕೊಟ ್' (೧೯೩೫) 'ಗೆಳ್ಗೆಯನಮಡದ್ದಿ' (೧೯೫೮) 'ಚಕ್ರವೂ್ಯಹ' (೧೯೮೨) 'ಜೆ*ತೆಗಾತ್ತಿ' (೧೯೮೫)' 'ಮಗನತಾಯಿ(೧೯೮೬)' “ಆಶ್ರಮವಾಣೀ' (೧೯೮೭) ಇವೆಲ P ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP

ಗಾ್ರಮಿೀಣ ಪರೀಸರ ಸುತ್ತಣ ಹೊಣೆದ್ದಿದೇ. ಮನುಷ್ಯನ ವಿಕೃತ ಮನಸು̈ ಮತು್ತ ಗಾ್ರಮಿೀಣ ಬದುಕ್ತಿನ ಗೆ*ೀಳಾಟ, ಗಾ್ರಮಿೀಣರ ಮುಗ್ಧತೆಗಳ ತೆ*ಳಲಾಟ ರ್ಕಾಾಣಬಹುದು.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಕಥೆಗಳು

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳನು್ನ ಓದುವ ತಾಳ್ಗೆ್ಮ ಓದುಗರಲಿP ಇಂದು ಕಡಿಮೆ. ಅಲPದೇ ಸಮಯದ ಅಭಾವವು ಕ*ಡಾ ರ್ಕಾಾರಣವು. ಈ ರ್ಕಾಾರಣದ್ದಿಂದ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ್ಳಿಗೆ ಹೊಚಿ¡ನ ಆದ್ಯತೆ ಲಭಿಸಿದೇ. ಹೊ*ಸ ಹೊ*ಸ ತಂತ್ರಗಳ ಕಥೆಗಳು

ರಚನೆಗೆ*ಂಡುದುಂಟು ವೆvವಿಧ್ಯ ಶೇvಲಿಯ ಕತೆಗಳು, ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಲೆೀಖನಿಗಳ್ಳಿಂದ ಮ*ಡಿ ಬಂದ್ದಿರುತ್ತವೆ.

'ರ್ಕಾಾರವಾರ್ನಾ ್' (೧೯೪೫) ಸ್ತೆರೆಯಿಂದ ಹೊ*ರಗೆ (೧೯೪೬) ' ಗುಲಾಬೀ ಹ*' ೧೯೪೬) ' ಜೆ*ೀಳದ ಬೆಳ್ಗೆಯ ನಡುವೆ (೧೯೫೩) “ ಜಿೀವನ ಕಲೆ' (೧೯೬೪) 'ಸುಂಟರಗಾಳ್ಳಿ' (೧೯೫೭) ' ಸ್ತೆvನಿಕನ ಹೊಂಡತ್ತಿ' (೧೯೬೬)

' ಹುಲಿಯಣ್ಣನ ಮಗಳು' (೧೯೬೮) 'ಗರಡಿಯಾಳು' (೧೯೭೫) ಇವರ ಅತು್ಯತ್ತಮ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು.

ರ್ಕಾಾರವಾರ್ನಾ ್ (೧೯೪೫): ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಪ್ರಥಮ ಕಥಾ ಸಂಕಲನವು. ಭಾರತದ ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಯುದ್ಧದಲಿP ಹೊ*ೀರಾಟಗೆvದು, ಜೆೀಲು ವಾಸದ ಅನುಭವ ಹೊ*ಂದ್ದಿದು್ದ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯದ ವಿರುದ ್ಧ ಸಿಡಿದೇೀಳುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ್ತ ಮತು್ತ

ಪ್ರತ್ತಿಭಟ್ಟಿಸುವ ಮನೆ*ೀಧಮ2, ಈ ಕಥೆಗಳಲಿP ಜನರ ಮುಗ್ಧತೆ, ಪ್ರ್ರೀಮ, ಛಲ, ಇವುಗಳನೆ್ನೀ ವಸು್ತಗಳಾಗಿಸಿಕೊ*ಂಡಿದು್ದ, ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತರ ಪರವಾಗಿ ನಿಲುPವುದು ಮಾನವಿೀಯತೆಯನು್ನ ಹಲವಾರು ಕತೆಗಳಲಿP ಮೆರೆದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಪಾತ್ರ ನಿರ*ಪಣಾ ರ್ಕಾೌಶಲ್ಯವು ಅದು¹ತವಾದುದು.

ಆಗಸ � ್ ಒಂಭತು್ತ (೧೯೪೫): ಈ ಸಂಕಲನದಲಿPಯ ಏಳು ಕಥೆಗಳು ೧೯೪೨ರ ಚಲೆೀಜ್ಞಾವ ್ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ಹಿನೆ್ನಲೆಯುಳ(ವವು. ಈ ಕಥೆಯಲಿP ಪತ್ತಿಯ ಪವಿತ್ರಪ್ರ್ರೀಮ ಇವುಗಳ್ಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಳಾಗಿ, ರ್ಕಾಾಮುಕರು

ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ�ದರು ಶ್ರೀಲವನು್ನಳ್ಳಿಸಿಕೊ*ಂಡ ಸಾದ್ದಿCಯ ಚಿತ್ರಣವಿದೇ. ಹುತಾತ್ಮರ ಶೌಯ2, ತಾ್ಯಗ, ದೇೀಶಪ್ರ್ರೀಮ, ಬಲಿದಾನದ ಕುರೀತು ಕಥೆಗಳಲಿP ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ, ದೇೀಶಪ್ರ್ರೀಮ ಹಾಗ* ದೇೀಶ ಭಕ್ತಿ್ತಯ ಕಥಾ ಸಂಕಲನವಾಗಿದೇ.

ರಕ್ತಧCಜ ಆಗಸ� ್೯ ರ ಕಥಾ ಸಂಕಲನದ ಏಳುಕಥೆಗಳ ಪ್ರvಕ್ತಿ ಉತ್ತಮ ಕಥೆಯು ಹತು್ತ ವಷ2ದ ಕ್ತಿಶೇ*ೀರ ಕ್ತಿಶರ್ನಾ ್‌ನ ವಯಸಿ¨ಗೆ ಮಿೀರೀ ಗೆvದ ಸಾಹಸ ವಣೀ2ತವಾಗಿದೇ ಕೊ*ೀಟ್ಟಿ2ನ ಗೆ*ೀಪುರ ಏರೀ ನಿಭಿೀ2ತೆಯಿಂದ ರಾಷ� ್ರಧCಜವನು್ನ

ಹಾರೀಸಿದು್ದ, ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷರ ಗುಂಡಿಗೆ ಬಲಿಯಾದ ಹೃದಯ ವಿದಾ್ರವಕ ಚಿತ್ರಣವಿದೇ. ಈತ ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಪ್ರ್ರೀಮಿಯ ಬೀಸಿರಕ್ತದ ಬಾಲಕ, ಓದುಗರ ಮನವನು್ನ ಕದಲುವಂತಹ ಹೃದಯ ಸ್ಪಶ್ರ2 ಕತೆಯು.

'ಹುತಾತ್ಮ' ವೆಂಬ ಕಥೆಯಲಿP ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲೆPಯ ಒಬ್ಬ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆಯ ಚಿತ್ರವಿದೇ. ಹೊ*ೀರಾಟರ್ಕಾಾಲದಲಿP ಖೆvದ್ದಿಗಳ್ಳಿಗೆ ರ್ಕಾಾರಾಗೃಹದಲಿP ನಿೀಡುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸ್ತೆಗಳ ವಿವರಣೆಗಳನು್ನ ಒಳಗೆ*ಂಡಿದೇ. ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷ ್ ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ

ರ್ಕಾ ್ೌರರ‌್ಯದ ವಣ2ನೆಯಿದೇ.

' ’ಜನೆೀವರೀ ಇಪ್ಪತಾ್ತರು ವಿೀರ ಖೆvದ್ದಿಗಳು ಜೆೀಲಿನಲಿP ಅನುಭವಿಸಿದ ಕಹಿ ಅನುಭವಗಳ ಕುರೀತು ವಿವರಣೆಯುಂಟು ಜೆvಲು ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ ಕ*್ರರ ವತ2ನೆಯ ಭಿೀಕರ ಚಿತ್ರಣವುಂಟು.

'ಬಲಿ' ಕ್ತಿCಟ ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ಸಮಯದಲಿP ಧೈvಯ2, ಸ್ತೆ್ಥvಯ2ದೇ*ಂದ್ದಿಗೆ ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷರ ಮದು್ದ ಗುಂಡುಗಳ ಮಧ್ಯದಲಿP ಹೊ*ೀರಾಡಿದ ವಿೀರನ ಸಾಹಸ ಕಥೆಯಾಗಿದೇ. ಪ್ರೊಲಿೀಸರ ಕೃತ್ಯದ್ದಿಂದ ಕ್ತಿಶೇ*ೀರ-

ಕ್ತಿಶೇ*ೀರೀಯರು ಅನುಭವಿಸಿದ ದೃಶ್ಯವಿದೇ. ಹೃದಯ ಮಿಡಿಯುವ ಕರುಣಾಜನಕ ಕಥೆಯಾಗಿದೇ.

'ಸುಂಟರಗಾಳ್ಳಿ' ದೇೀಶಪ್ರ್ರೀಮವುಳ ( ಯುವಕನು ತಂದೇ- ತಾಯಿಗಳ ವಿರೆ*ೀಧತೆಯಲಿP ವಿವಾಹವಾಗುತಾ್ತನೆ. ಕುಟುಂಬದ ಬಗೆ� ಅರ್ನಾಾಸಕ್ತಿ್ತ, ಹೊಣೀ್ಣನ ಮನಸಿನ̈ ತುಮುಲಕೊ್ಕ ರ್ಕಾಾರಣರ್ನಾಾಗುವ ಚಿತ್ರಣವಿದೇ.

'ಗ*ಢಚಾರೀಣೀ' ಈ ಕಥೆಯು ಗೆ*ೀವಾವಿಮೊೀಚನೆಯಯುದ್ಧಕೊ್ಕ ಸಂಬಂಧವುಳ(ದಾ್ದಗಿದೇ.

' ಬ*ಟ ್ ಪಾಲಿಶ ್' ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದ ಹೊ*ಸದರಲಿP ದೇೀಶದ ಮಕ್ಕಳು ಬ*ಟ ್ ಪಾಲಿಶ ್ ಮಾಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯಿತು್ತ. ಇಲಿP ಕಡುಬಡತನದಲಿP ಬೆಂದು ಬೆಂಡಾದ ಅರ್ನಾಾಥ ಬಾಲಕನೆ*ಬ್ಬನ ಕಥೆ. ನನ್ನದು

ರ್ನಾಾಯಿಬಾಳು, ರ್ನಾಾಯಿ ಜಿೀವನಕ್ತಿ್ಕಂತಲು ಕನಿಷ�ವೆಂಬ ಮನದ ಮಾತು ಇಲಿPದೇ.

' ದ್ದಿೀಪಾವಳ್ಳಿ ಕತ್ತಲೆ' ಬಡತನಕೊ್ಕ ನಲುಗಿ ಹೊ*ೀದ ತರುಣ ದಂಪತ್ತಿಗಳ ಸುತ ್ತ ಹೊಣೆದ ಕಥೆ. ಬಡತನ ದೃಶ್ಯವನು್ನ ವಿವರೀಸಿ ಯಾರೀಗ* ಬರಬಾರದೇಂಬ ಅಂಶ ಕಂಡುಬರುವುದು ' ರವಿಕೊಗಳು ಹರೀದ

ದೇ*ೀಸ್ತೆಯಂತೆ' ವೆಂಬ ಹೊ*ೀಲಿಕೊ ರೆ*ೀಚಕವಾಗಿದೇ.

'ಪರಾಜಿತೆ' ಅತೆ್ತ ಸ್ತೆ*ಸ್ತೆಯರ ಕಥೆಯಾಗಿದೇ. ಅತೆ್ತಯು ಕೊ*ೀಪದಲಿP ನುಡಿದ ಮಾತ್ತಿನಿಂದ ಸ್ತೆ*ಸ್ತೆಯು ಸ್ತೆೀಡು ತ್ತಿೀರೀಸುವ ಮಟ್ಟಿ�ಗೆಯ ಪ್ರಸಂಗವಿದೇ. ಅತೆ್ತ ತನ್ನ ಅರ್ನಾಾರೆ*ೀಗ್ಯದ್ದಿಂದ ಪುನಃ ಸ್ತೆ*ಸ್ತೆಯನು್ನ ಆಶ್ರಯಿಸುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಅತೆ್ತಯ ' ಮಾತೃ ವಾತ̈ಲ್ಯ, ವಿಶಾಲ ಹೃದಯ, ಮುಂತಾದವು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದೇ*ಂದು ಸುಂದರವಾದ ಸಹಜ

ಕಥೆ.

' ಹೊ*ಸ ವಷ2ದ ಹಳ್ಗೆ ರಾತ್ತಿ್ರ' ಈ ಕಥೆಯಲಿP ಬಡತನ ಸಿರೀತನದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತಾ್ಯಸವನು್ನ ಮಾಮಿ2ಕವಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದೇ.

' ಗಿರೀಜ್ಞಾ ಕಂಡ ಸಿನಿಮಾ' ಈ ಕಥೆಯಲಿP ಬಡ ದಂಪತ್ತಿಗಳ ಸಂಸಾರ ಚಿತ್ರಣವುಂಟು ಗಂಡ ಬಡಕ*ಲಿರ್ಕಾಾರ, ಗಿರೀಜ್ಞಾಳ್ಳಿಗೆ ಗಂಡನೆಂದರೆ ತುಂಬಾ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ, ಅವಳು ಸಿನಿಮಾ ನೆ*ೀಡಲು ಬಯಸುವಳು,

ಪಟ�ಣಕೊ್ಕ ಹೊ*ೀದಾಗ ಅಲಿPಯ ಜನರದಾರುಣ ಬದುಕನು್ನ ಕಂಡುಕೊ*ಳು(ತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಇದೇೀ ಅವಳು ನೆ*ೀಡಿದ ಸಿನಿಮಾ.

ಸಿನಿಮಾ ನೆ*ೀಡಲು ಬಾPರ್ಕಾ ್ ಮಾಕೊ2ಟ್ಟಿ�ನಲಿP ಟ್ಟಿಕೊೀಟು ಸಿಗುವದ್ದಿಲP. ಚಿಕ ್ಕ ಲಾಲಬಾಗ ್‌ಗೆ ಹೊ*ೀಗಿ ನೆ*ೀಡುವ ದೃಶ್ಯಗಳು ಚಲನಚಿತ್ರದ ಸುರುಳ್ಳಿಯಂತೆ ಬೀಚು¡ತ್ತವೆ. ಇದು ಪರೀಣಾಮರ್ಕಾಾರೀ ಕತೆಯು.

' ಮನಸಿ¨ನ ಮಂಜು' ಮನಶಾ್ಯಸ್ತ ್ರದ ಮೆೀಲೆ ಹೊಣೆದ ಕತೆಯಿದು. ಮೊೀಸಗಾರರೀಂದ ಸುಸಂಸ್ಕೃತರು, ವಿಚಾರಶ್ರೀಲರು ಹೊೀಗೆ ಮೊೀಸಕೊ್ಕ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿ್ತರುತಾ್ತರೆಂಬುದನು್ನ ಇಲಿP ವಿಶೇPೀಷ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ.

' ಹಾಜಿಪ್ರಿೀರ ್ ಕಣೀವೆಯ ಮಾಗ2ದಲಿP’ ರಾಷ� ್ರ ಪ್ರ್ರೀಮವನು್ನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಕತೆಯಿದು..

'ಮುದು್ದ' ಮುದು್ದ ಮ*ಕ ಪಾ್ರಣೀ ರ್ನಾಾಯಿಯ ಅರ್ನಾಾಥ ಸಿ್ಥತ್ತಿ ವಣೀ2ತವಾಗಿದೇ. ಪ್ರಪಂಚದ ರೀೀತ್ತಿ ರೀವಾಜುಗಳನು್ನ ತ್ತಿಳ್ಳಿಯದಾಗಿದೇ. ಅಂತ್ತಿಮವಾಗಿ ಪ್ರೊಲಿೀಸರ ಬಲಿಯಾಗುವ ಪರೀಣಾಮರ್ಕಾಾರೀ ಕಥೆ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಎಲಾP ಕಥೆಗಳು ಜಿೀವನದ ವೆvವಿಧ್ಯತೆಯನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುವವು. ಅವರ ಗಮರ್ನಾಾಹ2 ಶೇvಲಿಯೇೀ ಮ*ಲ ರ್ಕಾಾರಣ, ದೇCೀಷ, ಆಕೊ*್ರೀಶ, ಪ್ರ್ರೀಮ- ರ್ಕಾಾಮ, ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಮುಖಗಳನು್ನ

ರ್ಕಾಾಣಬರುತ್ತದೇ.

'ಗುಲಾಬೀಹ*', ' ಸತ್ಯವಾನ ಮರಳಲಿಲP', 'ರ್ನಾಾಯಕನಮಾವ', 'ಆಕಷ2ಣೆ'. “ ಸಂಪಾದಕನ ಕುಚಿ2' ' ಒಂಭತು್ತ ರ್ಕಾಾಸು', ' ಜಿೀವನ ಕಲೆ', ' ಎರಡು ಗುಲಾಬೀ', “ ಬಣ್ಣದ ಬುಗೆ�' ಮುಂತಾದ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಗಮನಿಸಬಹುದಾಗಿದೇ.

ಸ್ತೆರೆಯಿಂದ ಹೊ*ರಗೆ (೧೯೪೬):

ಈ ಕಥಾ ಸಂಕಲನದಲಿP ಹತು್ತ ಕಥೆಗಳ್ಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲಿP ೪ ಕಥೆಗಳು ಚಿಕ್ಕವು, ಸಣ ್ಣ ಕಥೆಗಳಲಿP ಜಿೀವನದ ದಶ2ನವಾಗುತ್ತದೇ. ಸ್ತೆರೆಯಿಂದ ಹೊ*ರಗೆ ಬಂದಾಗ ತ್ತಿಳ್ಳಿಯುವುದೇೀನೆಂದರೆ ಜಿೀವನದಲಿP ಅತೃಪ್ರಿ್ತ,

ಅಸಂತೆ*ೀಷ..... ಮುಂತಾದ ಗುಣಗಳನು್ನ ರ್ಕಾಾಣುವೆವು.

' ಮ*ವರು ಸ್ತೆvನಿಕರು' - ಈ ಕಥೆಯಲಿP ಮ*ವರು ಸ್ತೆvನಿಕರು ಗಾಂಧಿೀಜಿಯವರ ಅಹಿಂಸಾ ತತCದ ಮೆೀಲೆ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿ ಮಾಡಿದ ಘಟನೆಯು ವಣೀ2ತಗೆ*ಂಡಿರುವದು. ಲೆೀಖಕರು ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರನು್ನ

ಕೊ*ಲುPವುದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿರುವುದ್ದಿಲP. ಅಹಿಂಸಾ ಪರಮೊೀಧಮ2ದ ಮೆೀಲೆ ಅವಲಂಬೀತವಾದ ಕಥೆ.

ಬೀ್ರಟ್ಟಿೀಷರು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ವಸ*ಲಿ ಹಣವನು್ನ ಎತು್ತವ ಘಟನೆ. ಪರಸ್ಪರರ ಹೊ*ೀರಾಟ, ಹಿೀಗೆ ಹೊ*ೀರಾಡಿ ಮಡಿದವರ ವಿೀರತCದ ಕಥೆಗಳ್ಳಿವೆ.

“ ಉಪಸಂಪಾದಕನ ಕುಚಿ2'- ಬಡವರನು್ನ ಹಾಗ* ಅಸಹಾಯಕರನು್ನ ಹೊೀಗೆ ಶೇ*ೀಷಣೆ ಮಾಡುವರೆಂಬುದನು್ನ ಉಪಸಂಪಾದಕನ ಕುಚಿ2 ಕಥೆಯಲಿP ಹೊೀಳಲಾಗಿದೇ. ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯಲಿP ಉಪಸಂಪಾದಕರ್ನಾಾಗಿ

ಕೊೀವಲ ೩೦ ರ*ಪಾಯಿ ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿ ಅದರಲಿPಯೇೀ ಬಾಳುವ ದಾರುಣ ಕಥೆಯಿದು. ಮಾಲಿೀಕರ ಕಠೋ*ೀರ ವತ2ನೆ ಎದು್ದ ರ್ಕಾಾಣುವುದು. ವಿಪರೀೀತವಾದ ರ್ಕಾಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲಿದರು ಮ*ರುಮೆvಲು ನಡೆದು ಬಂದು ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗೆ ಸಂಪಾದಕ್ತಿೀಯ ಬರೆಯುವ ಕೊಲಸ. ಕೊ*ನೆಗೆ ವಿಧಿವಶರ್ನಾಾಗುವುದು. ಬಡತನದ ಬದುಕು ಮತು್ತ

ಶ್ರ್ರೀಮಂತರ ದಪ2 ಇಲಿP ರ್ಕಾಾಣುತೆ್ತೀವೆ.

' ಒಂಬತು್ತ ರ್ಕಾಾಸು'- ನಂಜ ಅಡುಗೆಯನು್ನ ಮಾಡುವಾತ. ತನ ್ನ ಪ್ರ್ರೀಯಸಿಗೆ ಒಂದು ಪುಟ � ರ್ಕಾಾಣೀಕೊ ನಿೀಡಲು ಅಸಹಾಯಕ. ಅವನಲಿP ಒಂಭತು್ತ ರ್ಕಾಾಸು ವಿರುವುದ್ದಿಲP. ತನ ್ನ ಒಡೆಯನಿಂದ ಆತನಿಗ* ಒಂಭತು್ತ

ರ್ಕಾಾಸು ಸಿಗುವದ್ದಿಲP ರ್ಕಾಾರಣ ಆತ ತನ ್ನ ಪ್ರ್ರೀಯಸಿಯ ಪ್ರ್ರೀಮದ್ದಿಂದ ವಂಚಿತರ್ನಾಾಗುತಾ್ತನೆ. ನಂಜನ ಮಾಲಿಕನು ಮನಸು̈ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಆತನ ಪ್ರ್ರೀಮದ ಬಳ್ಳಿ(ಯಲಿP 'ಹ*' ಅರಳಬಹುದಾಗಿತು್ತ ಈ ಘಟನೆಯು ಹಣದ್ದಿಂದ

ತ್ತಿರಸ್ಕರೀಸಲ್ಪಟ� ಪ್ರ್ರೀಮವು ನಂಜನ ಬಾಳಲಿP ತಂದ ನಂಜು. ಕೊೀವಲ ಪುಟ� ಕನ್ನಡಿ ಪಡೆಯಲು ಆಕೊ ನಂಜನನು್ನ ತೆ*ರೆಯುವಳು. ಇದು ಈ ಕಥೆಯ ಮಮ2.

' ಜಿೀವನ ಕಲೆ'- ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಜಿೀವನ ಮತು್ತ ಕಲೆಯನು್ನ ಕುರೀತು ವಿವರೀಸುತಾ್ತರೆ. ಮಾನವನ ಕಪಟವನು್ನ ರ್ಕಾಾಣಲು ಸಾಧ್ಯ ೫೦೦ ರ*ಪಾಯಿಕೊ*ಟು� ಮುದ್ದಿ ಭಿಕು|ಕನ ಚಿತ್ರವನು್ನ ತಂದು ಮನೆಯ ಅಲಂರ್ಕಾಾರ

ಮಾಡುವರು. ಅದೇೀ ಭಿಕು|ಕ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷರ್ನಾಾಗಿ ಅಮಾ್ಮ! ಕವಳ ಎಂದರೆ ಹಾಕುವ ಹೃದಯವಂತರೀಲP. ಜಿೀವನವನು್ನ ಕೊ*ಲೆಮಾಡುವ ಕಲೆಯು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯ* ಅದು ಕಲೆಯಾಗುವದ್ದಿಲP.

“ ಕಲುPರ್ನಾಾಗರ ಕಂಡರೆ ಹಾಲನೆರೆಯೇಂಬರು, ದ್ದಿಟರ್ನಾಾಗರ ಕಂಡರೆ ಕೊ*ಲೆPಂಬರು.....” ಮಹಾತ್ಮ ಬಸವಣ್ಣರ ವಚನದ ತತC ಈ ಕಥೆಯ ಸಾರಾಂಶ.

ಎರಡು ಗುಲಾಬೀ ಮತು್ತ ಮಧ್ಯ ಹಾಗ* ಅಮೃತ - ಜಿೀವನವು ಅನೆೀಕ ತಾಪತ್ರಯಗಳ ಗ*ಡು, ಕಪಟ ಜಿೀವನವು ಅಥ2ಹಿೀನ. ಇಂಥ ಬಾಳ್ಳಿಗಿಂತ ಮರಣವೆೀ ಪರಮಸುಖ. ಗುಲಾಬೀ ಹೊಣೀ್ಣನಮುಡಿಗೆೀರೀ ತನ್ನ ಬದುಕನು್ನ ಸಾಥ2ಕಮಾಡಿಕೊ*ಂಡರೆ ಕೊ*ನೆಗೆ ಅದು ಮಣು್ಣ ಪಾಲಾಗಿ ಅಂತ್ಯವನು್ನ ರ್ಕಾಾಣುತ್ತದೇ. ಇದು ಕಥೆಯ

ಹಂದರ.

ಅವನು ಕೊ*ನೆಯ ಉಸಿರು ಹಾಕ್ತಿದ ಬಳ್ಳಿಕ:

ಈ ಕಥೆಯಲಿP ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಯು ಕೊ*ನೆ ಉಸಿರು ಹಾಕ್ತಿದ ನಂತರ ಹೊಂಡತ್ತಿ, ಮಕ್ಕಳು ರೆ*ೀಧಿಸುವರು ಇಲಿP ಅದು ಕೊೀವಲ ರ್ನಾಾಟಕ್ತಿೀಯ. ಮನೆಯವರು ಆಪ್ತರು ಮೊಸಳ್ಗೆ ಕಣೀ್ಣೀರು ಹಾಕುವರು. ಬಹಿರಂಗದಲಿP ಅಕ್ಕರೆಯನು್ನ

ತೆ*ೀರೀಸುವ ಕುತಂತ್ರವು, ಆತನ ಸಾವಿಗಾಗಿ ಮಿತ ್ರ ಕಣೀ್ಣೀರು ಹಾಕುತಾ್ತನೆ. ಗೆ*ೀಳಾಡುತಾ್ತನೆ, ನಿೀನು ಹೊ*ೀಗಿ ಬೀಟೇ�ಯಾ? ನಿನೆ*್ನಂದ್ದಿಗೆ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡ ಅಮ*ಲ್ಯ ವಸು್ತವನು್ನ ಇನೆ್ನೀತರದ್ದಿಂದಲ* ಪಡೆಯಲಾರೆ, ಸ್ತೆ್ನೀಹಿತನ

ನುಡಿ ಕೊೀಳ್ಳಿದಾಗ ದುಃಖ ಉಮ್ಮಳ್ಳಿಸಿ ಬರದ್ದಿರಲಾರದು!

ಬಣ್ಣದ ಬುಗೆ�

ಮಾನವನಿಗೆ ಕ್ತಿೀತ್ತಿ2 ಸಂಪತು್ತಗಳ್ಳಿದ್ದರೆ ಸCಗ2 ಕೊೀವಲ ಮ*ರೆೀ ಮ*ರು ಗೆೀಣು ಅಮಲುಏರೀದವ ಗರಬಡಿದಂತೆ ವತ್ತಿ2ಸುತಾ್ತನೆ. ಅಹಂದ್ದಿಂದ ತನ್ನನು್ನ ತಾನೆೀ ಮರೆಯುತಾ್ತನೆ. ಇದು ಸತ್ಯವಾದುದು.

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಮಹಾಶಯನೆ*ಬ ್ಬ ಜನರ ಹೊ*ಗಳ್ಳಿಕೊಯ ನುಡಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಉಬೀ್ಬ ಮೆರೆವನು. ತನ ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCದ ಅರೀವು ಇರದಾಗದು. ಅವನನು್ನ ಅದೇೀ ಜನರು ದ*ರ ತಳ್ಳಿ(ದಾಗ ತನ ್ನ ಮರಳುತನಕೊ್ಕ

ಪಶಾ¡ತಾ್ತಪಪಟು�ಗೆ*ಳು(ವನು. ತನ ್ನ ರ್ಕಾಾಯಕವನು್ನ ಪಾ್ರಮಾಣೀಕವಾಗಿ ಮಾಡಿ ತೃಪ್ರಿ್ತ ಪಡೆಯಬೆೀಕು. ಅದುವೆೀ ಸಂತೆ*ೀಷದ ವಿಷಯ, ಕಡೆPರ್ಕಾಾಯಿ ಮಾರೀ ಜಿೀವಿಸುವ ಓವ2 ಮುದುಕ್ತಿಯ ಉದಾಹರಣೆಯನು್ನ ಲೆೀಖಕರು

ಚಿತ್ತಿ್ರಸುತಾ್ತರೆ. ವಂಚಕರು ಸದಾ ಸುಳ್ಳಿಯುತಾ್ತರೆ. ಅಂಥವರೀಂದ ದ*ರವಿದು್ದ ಬದುಕನು್ನ ಸುಖಕರವಾಗಿ ಕಳ್ಗೆಯಬೆೀಕೊಂದು ತ್ತಿಳ್ಳಿಸುವುದೇೀ ಕಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಉದೇ್ದೀಶ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಇತರ ಕೃತ್ತಿಗಳು

ಸಂಪಾದನೆ: ನವಿಲ*ರ ಮನೆಯಿಂದ(೧೯೫೨): ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿದ ಕೃತ್ತಿಗಳಲೆ*Pಂದಾಗಿದೇ. ಕವಿ ಚೆನ್ನವಿೀರ

ಕಣವಿಯವರ ಸಹರ್ಕಾಾರದೇ*ಂದ್ದಿಗೆ ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಕವಿ ಶ್ರವೆೀಶCರ ದೇ*ಡ್ಡಮನಿ ಅವರ ಕೃತ್ತಿಗಳ ಸಂಕಲನವು ಇವರು ಉದಯೋೀನು್ಮಖ ಕವಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೫೦ರಲಿP ನಿಧನರಾಗಿದು್ದ ಅವರ ವಯಸು̈ ಇಪ್ಪತೆ¾ದು ಮಾತ್ರ, ಆರ್ಥಿ2ಕ ಮುಗ�ಟ್ಟಿ�ನಿಂದ ರ್ಕಾಾಲೆೀರ್ಜ್ ್ ಶ್ರಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲಾಗಲಿಲP.

ಶ್ರವೆೀಶCರ ದೇ*ಡ್ಡಮನಿಯವರು ನೆೀರ್ಕಾಾರ ಕುಟುಂಬದಲಿP ಜನಿಸಿ ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಸುಂದರ ಪರೀಸರದಲಿP ಬೆಳ್ಗೆದ್ದಿದ್ದವರು. ಜನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತವುಳ(ವರಾಗಿದ್ದರು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಇವರ ಸಾವಿನ ಬಗೆ�

ತ್ತಿಳ್ಳಿಸುತ ್ತ ಚಿಕ ್ಕ ವಯಸು̈ಳ(ವರಾಗಿದು್ದ ಸಾಯುವ ವಯಸಾ¨ಗಿರಲಿಲP. ವಿಷಮಜCರದ್ದಿಂದ ಮರಣೀಸಿದರು. ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿ2ಕ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ವಿಷಮತೆಯ ಜCರವೆಂದೇೀ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತಾ್ತರೆ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು.

ಸಮಾಜದಲಿPಯ ಅನಿಷ�ಗಳನು್ನ ಬಯಲಿಗೆಳ್ಗೆಯುವಲಿP ಆಸಕ್ತಿ್ತ ಹೊ*ಂದ್ದಿದ ್ದ ಶ್ರವೆೀಶCರರು, ಅವರಾಶೇಯನು್ನ ಸಾವುನುಂಗಿ ನಿೀರು ಕುಡಿಯಿತೆಂದರೆ ತಪಾ್ಪಗದು!

ರಸಿಕ ರಂಗದಶ2ನ (೧೯೬೬): ಖಾ್ಯತ ಸಾಹಿತ್ತಿ ಡಾ|| ರಂ.ಶ್ರ್ರೀ. ಮುಗಳ್ಳಿಯವರ ಅಭಿನಂದನ ಗ್ರಂಥ, ಮಾಧವ ಮಹಿಷ್ಟಿಯವರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿರುವರು. ಈ ಕೃತ್ತಿಯಲಿP ಅಭಿಮಾನಿಗಳು

ಡಾ|| ಮುಗಳ್ಳಿಯವರ ಬದುಕು- ಬರಹ ಕುರೀತು ಚಿತ್ತಿ್ರಸಿದಾ್ದರೆ. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ' ನಮ್ಮ ಮುಗಳ್ಳಿಯವರೀಗ* ಇದ್ದ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಸಂಬಂಧವನು್ನ ಮಾಮಿ2ಕವಾಗಿ ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ಅವರ ಶ್ರಷ್ಯರು ಅಲP, ವಿದಾ್ಯರ್ಥಿ2ಯ* ಆಗಿಲP,

ಆದರೆ ಡಾ|| ಮುಗಳ್ಳಿಯವರ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCಕೊ್ಕ ಮಾರು ಹೊ*ೀದವರು. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಮೆಚಿ¡ದವರಾಗಿದ್ದರು. ಡಾ|| ಮುಗಳ್ಳಿಯವರ ಹೃದಯ ಶ್ರ್ರೀಮಂತ್ತಿಕೊಯನು್ನ ಹೊ*ಗಳ್ಳಿದಾ್ದರೆ.

ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾರ್ಕಾ ್ ತಾಲ*ಕ್ತಿನಲಿPಯ ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಸಮರ (೧೯೮೦) : ಈ ಪುಟ � ಕೃತ್ತಿಯನು್ನ ಶ್ರವಲಿಂಗಪ್ಪ ಭಾವಿಕಟ್ಟಿ�ಯವರೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿರುವರು. ಈ ಕೃತ್ತಿಯಲಿP ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ತಾಲ*ಕ್ತಿನ ಹಲವಾರು

ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರ ಪರೀಚಯವುಂಟು.

ಹಾಲು ತೆರೆಗೆ ಬೆಲPದ ಕೊಸರು (೧೯೮೩): ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಸCತಂತ್ರವಾಗಿ ಸಂಪಾದ್ದಿಸಿದ ಕೃತ್ತಿ. ಇದರಲಿP ಸುಮಾರು ೧೫೦ ಶರಣರ ವಚನಗಳುಂಟು, ಜನಮನವನು್ನ ಗೆದ್ದ ಕೃತ್ತಿ ಇದಾಗಿದೇ.

ಜಿೀವನ ಚರೀತೆ್ರ: ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು ವ್ಯಕ್ತಿ್ತ ಚಿತ್ರವನು್ನ ವಿಶ್ರಷ� ಶೇvಲಿಯಲಿP ನಿರ*ಪ್ರಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರ ಬದುಕು ಹಾಗ* ಅವರ ತಾ್ಯಗವನು್ನ ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ.

ಸ್ತೆೀರ್ನಾಾಪತ್ತಿ ಚೆನ್ನಪ್ಪವಾಲಿ (೧೯೫೦) - ಈ ಕೃತ್ತಿಯಲಿP ವಾಲಿಯವರ ಹೊ*ೀರಾಟಮಯ ಬದುಕು ಚಿತ್ತಿ್ರತಗೆ*ಂಡಿದೇ ಬೆಳಗಾವ ಜಿಲೆPಯಲಿPಯ ಸಮಗ್ರ ಹೊ*ೀರಾಟ ಪರೀಚಯವಾಗುತ್ತದೇ. ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಪ್ರಿ್ರಯರೀಗೆ ಹಿಡಿಸುವ ಕೃತ್ತಿಯು.

ಪ್ರಿ್ರಯದಶ್ರ2ನಿ, ಮಾಗ2ದಶ್ರ2ನಿ, ಇಂದ್ದಿರಾಗಾಂಧಿ (೧೯೩೫): ಇಂದ್ದಿರಾಜಿಯವರ ಹೊ*ೀರಾಟ, ಅವರು ಧೈvಯ2, ಸ್ತೆ್ಥvಯ2, ಛಲವಂತ್ತಿಕೊಯಿಂದ ಆಳ್ಳಿದ ಆಡಳ್ಳಿತ ವೆvಖರೀ ವಿವರೀಸಲಾಗಿದೇ. ಅವರು ಕಮು್ಯನಿಸ� ್

ಧೈ*ೀರಣೆಗಳನು್ನ ಅಳವಡಿಸಿಕೊ*ಂಡಿದ್ದರು ಅವರ ವಿಶಾಲ ಭಾವನೆ, ರಾಷ� ್ರಪ್ರ್ರೀಮ, ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತದೇ.

ಪ್ರವಾಸ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಪ್ರವಾಸದ ಅನುಭವಗಳನು್ನ ' ರ್ನಾಾನು ಕಂಡ ರಷಾ್ಯ' ವೆಂಬ ಕೃತ್ತಿಯಲಿP ವಿವರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ರಷಾ್ಯದೇೀಶದ ಸ್ತೆ*ೀವಿಯತ ್ ಲಾ್ಯಂಡ ್ ನೆಹರುಪ್ರಶಸಿ್ತಯು ದೇ*ರೆತಾಗ ಅದನು್ನ ಸಿCೀಕರೀಸಲು

ರಶ್ರಯಾಕೊ್ಕ ಹೊ*ೀಗಿದ್ದರು. ಅಲಿP ಕಂಡ, ಅನುಭವಿಸಿದ ವಿವರಣೆಯನು್ನ ದಾಖಲಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಆ ಸಮಯದಲಿP ಎರಡು ವಾರದವರೆಗೆ ರಶ್ರಯಾದಲಿP ಪ್ರವಾಸ ಕೊvಕೊ*ಂಡು ಸಾಕಷು� ಅನುಭವಗಳ್ಳಿಸಿಕೊ*ಂಡಿದು್ದ ಸಾಹಿತ್ಯ

ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಪ್ರಯೋೀಜನಕರವೆೀ ಸರೀ!

ರ್ನಾಾನು ಕಂಡ ರಷಾ್ಯ (೧೯೭೦) - ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪ್ರಿ್ರಯರೀಗೆ ಅಚು¡ ಮೆಚಾ¡ದ ಕೃತ್ತಿ. ಆ ದೇೀಶದ ಆಚಾರ, ವಿಚಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಹಿನೆ್ನಲೆ ಅರೀಯಲು ಉತ್ತಮ ಕೃತ್ತಿ, ಇದೇ*ಂದು ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಪ್ರವಾಸ ಕಥನ.

ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ ್ಯ : ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ*P ಕೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದಾ್ದರೆ. ಮಕ್ಕಳು ರಾಷ� ್ರದ ಆಸಿ್ತ, ದೇೀಶದ ಭವಿಷ್ಯ ಮಕ್ಕಳನೆ್ನೀ ಅವಲಂಬೀಸಿದೇ. ಇಂದ್ದಿನ ಮಕ್ಕಳ್ಗೆೀ ರ್ನಾಾಳ್ಳಿನ ಪ್ರಜೆಗಳು, ಕಥೆ, ಕವಿತೆ,

ರ್ನಾಾಟಕ, – ಪ್ರಬಂಧ ಮುಂತಾದ ಪ್ರರ್ಕಾಾರಗಳುಂಟು. ' ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ' (೧೯೭೩) ಮತು್ತ 'ಕುಮಾರರಾಮ' (೧೯೩೫) ಈ ಎರಡು ಕೃತ್ತಿಗಳು ಐತ್ತಿಹಾಸಿಕ ಕೃತ್ತಿಗಳಾಗಿವೆ ಮಕ್ಕಳ ವಯೋೀಮಾನಕೊ್ಕ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿ�ವೆ. ಜ್ಞಾ~ರ್ನಾಾಜ2ನೆಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿವೆ. ಶೇvಲಿ ಹಿಡಿಸುವಂತಹದು. ಮಕ್ಕಳ್ಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತ- ಭಾರತ್ತಿ

ಪುಸ್ತಕ ಸಂಪದ ಮಾಲಿಕೊಯಲಿP ಪ್ರಕಟಗೆ*ಂಡಿವೆ. ಪುಟ� ಪುಟ� ಪುಸ್ತಕಗಳು ಓದಲು ಮಕ್ಕಳ್ಳಿಗೆ ಬಲು ಅಚು¡ ಮೆಚು¡.

ಆತ್ಮಕಥೆ: “ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆ' (೧೯೮೧) - ಈ ಕೃತ್ತಿಯು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಆತ್ಮ ಚರೀತೆ್ರಯಾಗಿದೇ. ತಮ್ಮ ಜಿೀವನದ ಬಹುಮುಖಗಳನು್ನ ದಾಖಲಿಸಿದ ಸಾಥ2ಕ ಕೃತ್ತಿಯಾಗಿರುವುದು ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯಕ, ರಾಜಕ್ತಿೀಯ,

ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ, ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಯನು ಹಾಗ* ಮಾಹಿತ್ತಿಯನು್ನ ಒಳಗೆ*ಂಡಿರುವುದು. ಪ್ರಖರವಾದ ಶೇvಲಿಯನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದೇ. ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರನು್ನ ಕುರೀತು ಸಮಗ ್ರ ಅಧ್ಯಯನ ಗೆvಯುವವರೀಗೆ ಮಾಗ2ದಶ್ರ2ಕೊಯಾಗುತ್ತದೇ.

ಆತ್ಮಕಥೆಯು ಸಾCಗತಾಹ2ವಾದುದು.

ಕವನ ಸಂಕಲನ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಕಥೆ, ಸಣ್ಣ ಕಥೆ, ಹಾಗ* ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳನು್ನ ರಚಿಸಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದಂತೆ ಕವನಗಳನು್ನ ರಚಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಅವರು ಎರಡು ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಕಂಪ್ರೊೀಜಿಟರ ್ (೧೯೭೬) ಸCತಂತ್ರವC (ಗಿೀತರ*ಪಕ) (೧೯೭೭) ಸಂಕಲನಗಳು ಅನಿಸಿಕೊಗಳನು್ನ, ಅನುಭವಗಳನು್ನ, ತಳಮಳಗಳನು್ನ, ಪರೀಣಾಮರ್ಕಾಾರೀ

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಲು ಪದ್ಯಪ್ರರ್ಕಾಾರವೆೀ ಸಮಥ2ವಾದ ಮಾಧ್ಯಮವು.

ಕಂಪ್ರೊೀಜಿಟರ ್ (೧೯೭೬):

ದುಡಿಯುವ ಜನರ ಶೇ*ೀಷಣೆಯನು್ನ ಖಂಡತುಂಡಾಗಿ ಖಂಡಿಸಿ ಬೆಂಬಲಕೊ್ಕ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುವುದು. ಗಾ್ರಮಿೀಣ ಜನರ ಬಡತನ, ನೆ*ೀವು ಬಗೆ� ಪ್ರಸಾ್ತಪ್ರಿಸಲು ಕವನಗಳ ಮ*ಲಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸಿರುವರು.

ಈ ಸಂಕಲನದಲಿP ಎಂಟು ಕವನಗಳ್ಳಿದು್ದ ಅವುಗಳಲಿP ಮ*ರು ಕವನಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳನು್ನ ಕುರೀತದಾ್ದಗಿದೇ, ಉಳ್ಳಿದ ಇನು್ನಳ್ಳಿದ ಐದು ಕವನಗಳು ದುಡಿಯುವ ಬಡಜನರ, ಚಿಂದ್ದಿ ಬದುಕು ನಡೆಸುವವರನು್ನ ಕುರೀತದಾ್ದಗಿದೇ,

' ಎಲುಬುಗಳ ಹಾಡು' ಕವನದಲಿP ಮಣ್ಣಲಿP ಮಣಾ್ಣಗುವ, ಕಲಿPನೆ*ಡನೆ ಕಲಾPಗುವ, ಕಟ್ಟಿ�ಗೆಯೋಡನೆ ಕಟ್ಟಿ�ಗೆಯಾಗುವ ಜನರ ಪಾಡೆೀ ಎಲುವುಗಳಹಾಡು. “ಕುಡುಗೆ*ೀಲು' ಕವನವು ಎಲPವನು್ನ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡು

ಶೇ*ೀಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾದವರ, ನೆ*ಂದವರ ಹಾಡುಗಳ್ಳಿವೆ. “ಕುಡುಗೆ*ೀಲು' ಒಂದು ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಯ ಸಂಕೊೀತವಾಗಿದೇ.

ಇಂದ್ದಿರಾಜಿ, ಲೆನಿರ್ನಾ ್, ಮೊದಲಾದವರ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCವನು್ನ ಕವನರ*ಪದ್ದಿ ಸ್ತೆರೆಹಿಡಿದಾ್ದರೆ. ಕವನಗಳಲಿP ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳು ಓತಪ್ರೊ್ರೀತವಾಗಿ ತುಂಬೀಕೊ*ಂಡಿರುವವು.

ಸCತಂತ್ರವC (೧೯೭೭) - ಇದು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ದ್ದಿCತ್ತಿೀಯ ಸಂಕಲನ, ಗಿೀತರ*ಪದಲಿP ರಚಿಸಲಾಗಿದೇ. ದೇೀಶಕೊ್ಕ ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಸಿಕು್ಕ ಹಲವಾರು ವಷ2ಗತ್ತಿಸಿದರು ದೇೀಶದ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿ ಮಾತ್ರ ಯಥಾ ಸಿ್ಥತ್ತಿ, ಬಡವರು ಅತ್ತಿೀ

ಬಡವರಾಗಿ, ಶ್ರ್ರೀಮಂತರು ಆಗಭ2 ಶ್ರ್ರೀಮಂತರಾಗಿ ಮೆರೆಯುವುದು, ಉಳ(ವರು ಗತ್ತಿ ಹಿೀನರನು್ನ ಹರೀದು ತ್ತಿನು್ನವುದು ಇಂದ್ದಿನ ವಾಸ್ತವಿಕ ಚಿತ್ರಣ.

ಮಹಾತಾ್ಮಗಾಂಧಿೀಜಿಯವರ ಜೆ*ತೆಗೆ ಮೆಚಿ¡ನಶ್ರಷ್ಯರಾಗಿ, ದಂಡಿಯಾತೆ್ರ ಮಾಡಿ, ಜೆvಲುಶ್ರಕೊ| ಅನುಭವಿಸಿ ಚಲೆೀಜ್ಞಾವ ್ ಚಳುವಳ್ಳಿಯಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಹುಚ¡ಪ್ಪ, ಹರೀಜನ ಕೃತ್ತಿಯಲಿPದು್ದ ಅವರಂತಾಗಿ ಕೊ*ನೆಗೆ

ಪಾಶC2ವಾಯುವಿಗೆ ತುತಾ್ತಗುತಾ್ತನೆ. ಹುಚ¡ಪ್ಪ, ಆತ ಮಾತ್ರ ಆದಶ2ವಾದ್ದಿ, ಇಂದ್ದಿನ ಜನತೆಯ ಮುಂದೇ ಹೊಸರೀಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹುಚ¡ಪ್ಪ, ಹುಚ¡ರ್ನಾಾಗಿ ರ್ಕಾಾಣುತಾ್ತನೆ. ಆತನ " ದಯಾಮಾಡಯ್ಯ ಜವರಾಯಾ' ವೆಂಬ ದ್ದಿೀನತೆಯ ಕ*ಗು

ಕರುಳನು್ನ ಹಿಂಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೇ.

ದಲಿತಕವಿ ಡಾ|| ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ್ಯನವರ ' ಹೊ*ಲೆಮಾದ್ದಿಗರ ಹಾಡು' ನೆನಪ್ರಿಗೆ ಬರದ್ದಿರದು. “ಯಾರೀಗೆ ಬಂತು? ಎಲಿPಗೆ ಬಂತು ೪೭ರ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ?” ವೆಂಬ ಕವನವು ಕ್ತಿವಿಯಲಿP ಪ್ರತ್ತಿಧCನಿಸುತ್ತದೇ.

ಇಂದ್ದಿರಾಜಿ ಸವಾ2ಧಿರ್ಕಾಾರೀಯಾಗಿದ್ದರ* ಪ್ರಿ್ರಯದಶ್ರ2ನಿಯಾಗಿ ಕವಿ ಮನಸಿ¨ನಲಿPದಾ್ದಳ್ಗೆ, ಭಗತ ್‌ಸಿಂಗ ್ ತಾನು ಬಯಸಿದ ರಾಮರಾಜ ್ಯ ಬರಲಿಲೆPಂದು ವೆೀದನೆ ಪಡುತಾ್ತನೆ. ನೆ*ೀಟು, ಹೊಂಡ, ಹೊಣು್ಣ ಕೊ*ಟು�

ಓಟುಪಡೆದು ರಾಜರ್ಕಾಾರಣ ಮಾಡುವ, ಮೆರೆಯುವ ಪ್ರಜ್ಞಾಪ್ರತ್ತಿನಿಧಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ಮಾಮಿ2ಕವಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರತವಾಗಿದೇ. ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP ಪ್ರಸು್ತತಪಡಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಕವನ ಮತು್ತ ರ*ಪಕಗಳಲ*P ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಯ ಭಾವನೆಯನು್ನ ತೆ*ೀರೀದಾ್ದರೆ.

ಬಂಡಾಯಗಾರರಾದ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಮನೆ*ೀದೃಷ್ಟಿ�ಯೇೀ ಅಂತಹದು.

ಅನುವಾದ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಬೆvಲೆ* ರಶ್ರಯರ್ನಾ ್ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆ ತಜು2ಮೆಗೆvದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಬೀಡಿ ಬೀಡಿಯಾದ ಕಥೆಗಳನು್ನ ರ್ನಾಾಡಿನ ವಿವಿಧ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗೆ ಕಳ್ಳಿಸಿ ನಂತರ ಪ್ರಕಟಗೆ*ಂಡ ನಂತರ ಅವುಗಳನು್ನ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಕೃತ್ತಿ. ' ರ್ಕಾಾಡಿನ ಹಾಡು' ೧೯೭೭ ರಲಿP ಸಾರಸCತಲೆ*ೀಕಕೊ್ಕ ಅಪ್ರಿ2ಸಿದಾ್ದರೆ. ಮ*ಲಭಾಷೆಯ ಸ್ತೆ*ಗಡು

ಯಥಾವತಾ್ತಗಿ ಅನುವಾದದಲ*P ಪ್ರಕಟಗೆ*ಂಡಿದೇ.

ರ್ನಾಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ: ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ರ್ನಾಾಟಕ ರಚನೆಯಲ*P ಮೆೀಲೆ್ಮ ಹೊ*ಂದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ರಚಿಸಿದು್ದ ಒಂದೇೀ ರ್ನಾಾಲು್ಕ ಅಂಶಗಳ್ಳಿಂದ ಕ*ಡಿರುವ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ರ್ನಾಾಟಕ (೧೯೫೬)

ಪಟ�ಣದ ಹುಡುಗಿ ತಾನು ನಿಲ2ಕ್ತಿ|ಸಿದ ಹಳ್ಳಿ(ಯನೆ್ನೀ ಪುನಃ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯ ಪ್ರಭಾವಕೊ್ಕ ಒಳಗಾಗಿ ಸ್ತೆೀರುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಅದರ ಒಳಗಿನಲಿPರುವ ರ್ನಾಾಟಕ ಸಾರಾಂಶ.

ಸರೆ*ೀಜ ಪ್ರೀಟೇಯ ಹುಡುಗಿ, ಹಳ್ಳಿ( ಮತು್ತ ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜನರೆಂದರೆ ಅಲಜಿ2. ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಸದಾಶ್ರವನೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊ*ಂದ್ದಿರುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಅವರೆಲP ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜಿೀವನಕೊ್ಕ ಒಗಿ�ದವರು ಸರೆ*ೀಜಳ ಕೊ*ಂಕು

ನುಡಿ, ಆಕೊಯ ರೀೀತ್ತಿ, ಆತ್ಮ ಪ್ರಶಂಸ್ತೆ ಯಾರೀಗ* ಪ್ರಸಂದವಾಗುತ್ತಿ್ತರಲಿಲP. ಅತೆ್ತ ಪಾವ2ತ್ತಿಯೋಡನೆ ಸದಾ ಜಗಳ ರ್ಕಾಾಯುವುದು ಆಕೊಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿ್ತಯು ಆದರು ಪಾವ2ತ್ತಿಯು ಸರೆ*ೀಜಳನು್ನ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ, ವಿಶಾCಸದ್ದಿಂದ

ನೆ*ೀಡಿಕೊ*ಳು(ತ್ತಿ್ತದ್ದಳು. ಕೊ*ನೆ ಕೊ*ನೆಗೆ ಹಳ್ಳಿ(ಯ ಜಿೀವನ ಸುಖಮಯವೆಂಬ ವಿಚಾರಕೊ್ಕ ಸರೆ*ೀಜಳು ಅಪ್ರಿ್ಪಕೊ*ಂಡು ಎಲPರ* ಒಪು್ಪವಂತೆ, ಮೆಚು¡ವಂತೆ ಬಾಳುತಾ್ತಳ್ಗೆ. ಈ ರ್ನಾಾಟಕದಲಿP ಬರುವ ಪಾತ್ರಗಳಾದ

ಚಂಪಾವತ್ತಿ, ಮಹಾಲಿಂಗಪ್ಪ ಶಂಕರಪ್ಪ, ಗೌಣವಾಗಿ ರ್ಕಾಾಣುವರು. ಸರೆ*ೀಜ ಮತು್ತ ಸದಾಶ್ರವ ಇವರ ಪಾತ್ರಕೊ್ಕ ಇನು್ನಳ್ಳಿದ ಪಾತ್ರಧಾರೀಗಳು ಪೂರಕವಾಗಿದಾ್ದರೆ. ಈ ರ್ನಾಾಟಕದಲಿP ಎಂಟು ಪಾತ್ರಗಳ್ಳಿಗೆ, ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಒಂದೇೀ

ರ್ನಾಾಟಕವನು್ನ ರಚಿಸಿದರ* ಅದು ಅಮ*ಲ್ಯ ಮುತೆ್ತೀ ಸರೀ!

ಕಟ್ಟಿೀಮನಿಯವರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಕುರೀತುಅಭಿಪಾ್ರಯಗಳು

' ಮೊೀಹದ ಬಲೆಯಲಿP' ಹಾಗ* ' ಜರತಾರೀ ಜಗದು�ರು' ಎರಡು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಅವಳ್ಳಿ ಜವಳ್ಳಿ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಆದರ* ಎರಡ* ಪ್ರತೆ್ಯೀಕ ಕೃತ್ತಿಗಳ್ಗೆೀ. ಈ ಎರಡು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ವಿೀರಶೇvವ ಸಮಾಜದ ಮಠ

ಹಾಗು ಜಗದು�ರುಗಳ ಸುತ್ತಲೆೀ ಹೊಣೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿ�ವೆ. ಜಗದು�ರುಗಳನೆ್ನೀ ಮುಂದ್ದಿಟು�ಕೊ*ಂಡು ಮುಖಂಡರು ನಡೆಸುವ ಭ್ರಷ�ರಾಜಕ್ತಿೀಯ, ಸಾCಥ2 ಇವುಗಳ ಜCಲಂತ ಚಿತ್ರವನು್ನ ಕೊ*ಡುತ್ತದೇ. ಗಮರ್ನಾಾಹ2ವಲPದ್ದಿದ್ದರ* ಲೆೀಖಕರ

ಸಮಾಜವಾದ್ದಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಜೆ~ಯ ಹಿನೆ್ನಲೆ ಇಲPದ ಚಿಂತನ ದ್ರವ್ಯವಾಗಿರುವುದು ಕೃತ್ತಿಯ ಹೊಚ¡ಳ.

ಆರ ್‌.ವಿ¿, ಭಂಡಾರೀ.

“ ” ಪೌರುಷ ಪರೀೀಕೊ| ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿPನ ನಿರ*ಪಣೆ ಪಾತ್ರಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಸಾಗುವುದು ಒಂದು ವಿಶೇೀಷಣ. ಆದರೆ ಪಾತ್ರಗಳ್ಗೆೀ ಉತ್ತಮ ಪುರುಷರಲಿP ಘಟನೆಗಳನು್ನ ಅನುಭವಗಳನು್ನ ನಿರ*ಪ್ರಿಸುವಲಿP ಎಲP

ಪಾತ್ರಗಳಲಿP ಒಂದೇೀ ನಿರ*ಪಣೆ ಇದೇ. ಪಾತ್ರಗಳ ಸCಭಾವದಂತೆ ಕಥನ ಕ್ತಿ್ರಯೇ ನಡೆದ್ದಿಲP. ಇನೆ*್ನಂದು ವಿಶೇೀಷ ಅಂದರೆ ಕಥನ ಕ್ತಿ್ರಯೇ ನಡೆಯುವುದು ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಾನ ್ಯ ಪ್ರಜೆಗಳ ಮಧೈ್ಯ ಕಥೆ, ರಾಜಮನೆತನದಾ್ದಗಿದ್ದರ*

ಆಳುವ ಮತು್ತ ಆಳ್ಳಿಸಿಕೊ*ಳು(ವವರ ನಡುವಿನ ಅಂತರಗಳು ಸ್ಪಷ�ವಾಗಿ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಭಾಗ ಪಡೆದ್ದಿವೆ. ಇದು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಬರವಣೀಗೆಯ ವೆvಶ್ರಷ�್ಯತೆಯಲೆ*Pಂದು.

- ಡಾ || ವಿೀರೆೀಶ ಬಡಿಗೆೀರ

“...... ಮ*ರು ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಭುತC ಶಾಹಿ ಮತು್ತ ವಸಾಹತು ಶಾಹಿ ವಿರುದ ್ದ ಪ್ರಜ್ಞಾಸತೆ್ತ ನಡೆಸಿದ ಹೊ*ೀರಾಟಗಳ ಚಿತ್ರಣ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೇ. ಒಂದೇಡೆ ವಸಾಹತು ಶಾಹಿಯನು್ನ

ವಿರೆ*ೀಧಿಸುವ ಚಿತ್ರಣ ಇದ್ದರೆ ಟ್ಟಿಪು್ಪವಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬೀ್ರಟ್ಟಿಷರ ನೆರವನು್ನ ಸಾCಗತ್ತಿಸುವುದನು್ನ ಇನೆ*್ನಂದೇಡೆ ”ರ್ಕಾಾಣುತೆ್ತೀವೆ

-ಪ್ರೊ್ರ. ಎಮ ್.ಎಚ ್. ಕೃಷ್ಣಯ್ಯ

ಧಮ2ದ ಹೊಸರೀನಲಿP ಅಧಮ2, ಸಂಸ್ಕತ್ತಿ ಹೊಸರೀನಲಿP ಬಬ2ರತೆ ನಿಯಮ ನಿೀತ್ತಿಗಳ ಹೊಸರೀನಲಿP ವಿಷಮತೆ ಸಾCತಂತ್ರ್ಯದ ಹೊಸರೀನಲಿP ಪಾರತಂತ ್ರ್ಯ ನಮ ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ ್ತ ವಿಜೃಂಭಿಸುತ್ತಿ್ತದೇ. ಒಂದು ಕಡೆ ಭೆ*ೀಗ,

ವೆvಭೆ*ೀಗಗಳ ಕಟ್ಟಾ�ಟ�ಹಾಸ ಮತೆ*್ತಂದು ಕಡೆ ಉಪವಾಸ, ವನವಾಸ, ರೆ*ೀಗರುಜಿನಗಳ ಆತ2ರವ, ಇದು ನಿಸಗ2ದ ನಿಯಮ ಪ್ರಭಾವ ಅಲ P ಮಾನವ ಮೃಗ ಪ್ರಭುತCದ ಪ್ರಭಾವ, ಎಲೆPಲ*P ಒಳ್ಳಿತ್ತಿಗಾಗಿ ಬಯಸುವ,

ಆದಶ2ವಾದ್ದಿಯಾದ, ಸಮಾಜದ ಪ್ರತ್ತಿವಾದ, ಕನ್ನಡ ಲೆೀಖಕ, ಈ ಡಂಭಾಚಾರ, ಈ ಶೇ*ೀಷಣೆ, ಈ ಸ್ತೆ*ೀಗಲಾಡಿತನ, ಈ ವಂಚನೆ, ಈ ಜ್ಞಾತ್ತಿ ಮತ¨ರ, ಈ ಹುಳುಕು ರ್ನಾಾರುವ ಅಂತರಂಗ, ಈ ದಪ2ಗಳನು್ನ ಕಂಡು

ಅಸCಸ ್ತ ಮನಸ್ಕರ್ನಾಾಗಿ ರೆ*ಚಿ¡ಗೆೀಳುವುದು ಸಹಜ. ತನ ್ನ ಬರವಣೀಗೆಯ ಮ*ಲಕವಾದರ* ಸಮಾಜ ಶರೀೀರದ ರೆ*ೀಗಗಳನು್ನ ಖಂಡಿಸಿ ಅವುಗಳ ಅರ್ನಾಾಚಾರವನು್ನ ಬಯಲಿಗೆಳ್ಗೆದು ನಿಲ2ಕ್ಷಕ್ತಿ್ಕೀಡಾದ ದಲಿತ ವಗ2ದ ಉದಾ್ದರಕೊ್ಕ ಶ್ರಮಿಸುವುದು ತನ ್ನ ದೇ್ಯೀಯಕೊ್ಕ ಲೆೀಖಕರ ಎಲೆPಲ*P ಸೌಂದಯ2ವನೆ್ನ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯನು್ನ, ಕೊ*ೀಮಲತೆಯನೆ್ನೀ

ರ್ಕಾಾಣುವ ಸಮಸ್ತೆ್ಯ ಇದ್ದರ* ಸರಳಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿ ನಯವಾಗಿ, ನವಿರಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಅವನಿಗೆ ಸರೀದೇ*ೀರಲಿಲP. ಹಿೀಗೆ ತ್ತಿೀವ್ರ ಪ್ರತ್ತಿಕ್ತಿ್ರಯಾಶ್ರೀಲ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಈ ಬಗೆಯ ಉದೇ್ದೀಶದ್ದಿಂದ ಕನ್ನಡ ಸಣ್ಣಕತೆಗೆ ಹೊ*ಸ ಪಾ್ರಣ, ಹೊ*ಸ ತಾ್ರಣ, ಹೊ*ಸಮುಖ ಪಾ್ರಪ್ತವಾಯಿತು. ಈ ಪಂಥದ ಪ್ರಮುಖ ಲೆೀಖಕರಲಿP ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ*

ಒಬ್ಬರು ಅವರ ಮ*ಲ ಧಮ2ವೆೀ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರವಾದುದು. ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ ಅರ್ನಾಾಚಾರಗಳನು್ನ ಕಂಡು ಸಿಡಿದೇೀಳುವ ಸೌಮ್ಯರ*ಪದ ಸಿಡಿಗುಂಡು.

-ಡಾ|| ಎಚ ್.ಜೆ. ಲಕ್ಕಪ್ಪಗೌಡರು

“........ ಈ ವಿಚಾರಗಳ ಹಿನೆ್ನಲೆಯಲಿP ಮತು್ತ ಕೃತ್ತಿಯ ಆಶಯದ ನೆಲೆಯಲಿP ಆಲೆ*ೀಚಿಸಿದಾಗ ಪ್ರಸು್ತತ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಕಮು್ಯನಿಸ � ್ ಧೈ*ೀರಣೆಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಸ್ಪಷ � ನಿಲುವುಗಳು

ಗೆ*ೀಚರವಾಗುತ್ತದೇ.”- ಅಶೇ*ೀರ್ಕಾ ್ ಶೇಟ�ರ ್

“ ನಲವತೆ್ತರಡರ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ತ್ತಿೀಕ್ಷತೆ, ತ್ತಿೀವ್ರತೆ, ಆವೆೀಶ, ತಾ್ಯಗಗಳ ಪರೀಪೂಣ2 ಚಿತ ್ರ ಮ*ಡಿದೇ. ಆದರೆ ಈ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ವೆvಶಾಲ್ಯದ ಕಲ್ಪನೆ ತಕ್ಕಷು� ಬರುವುದ್ದಿಲP. ಅದರ ಸಾವ2ತ್ತಿ್ರಕತೆ, ಸಾಮ*ಹಿಕತೆಯ ಚಿತ್ರ

ಸ್ಪಷ�ವಾಗಿ ಮ*ಡಿಲP.”- ಗೆ*ೀಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಅಡಿಗ

“ “ ” ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP ಮಾಡಿ ಮಡಿದವರು ಗೆ ವಿಶ್ರಷ� ಸಾ್ಥನವಿದೇ. ೧೯೪೨ ರ' ಭಾರತ ” ಬೀಟು� ತೆ*ಲಗಿ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ಹೊ*ೀರಾಟವನು್ನ ಆಧರೀಸಿರುವ ಈ ಕಥೆ ಸಾCತಂತ್ಯಸಂಗಾ್ರಮದಲಿP ಗಾ್ರಮಿೀಣ

ಯುವಕರು ವಿದಾ್ಯರ್ಥಿ2ಗಳು, ಹಿರೀಯರು, ಹೊಂಗಸರು, ರೆvತರು ತೆ*ಡಗಿಕೊ*ಂಡ ಒಂದು ವಿೀರಗಾಥೆ ಆಗಿದೇ. ಅದರೆ*ಟ್ಟಿ�ಗೆ ರೆvತರ ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ಪ್ರಜೆ~ ಗಂಭಿೀರವಾಗದ ಮಿತ್ತಿ. ರ್ಕಾಾಂಗೆ್ರಸಿ¨ಗರ ಸ್ತೆ*ೀಗಲಾಡಿತನ ಇವೆಲPವನು್ನ

ಒಪ್ಪವಾಗಿ ಚಿತ್ತಿ್ರಸುತ್ತವೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರ ಇತರ ಕೃತ್ತಿಗಳಲಿP ಸಂಘಟ್ಟಿಸಿದ ಎಲಿPಲPದ ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರಮಾಣ ಬದ್ದತೆ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಸಂಬಂಧಿಸಿದೇ.”

-ಆರ ್.ವಿ¿. ಭಂಡಾರೀ

“ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಲಿP ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗಮನಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಅಂಶ ಎಂದರೆ ಗಾಂಧಿವಾದ ಮತು್ತ ಸಮತಾವಾದದ ತಾಕಲಾಟಗಳು ಮಾಕ̈2ವಾದದ ಪ್ರಭಾವ ಪ್ರ್ರೀರಣೆಗಳು ಕುರೀತು ಆಕೊ*್ರೀಶ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು ಸಮರ್ಕಾಾಲಿೀನ ಸಂದಭ2ದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದುಕ್ತಿನ ಗಾಢ ಚಿತ್ರಣವನು್ನ ಇದರಲಿP ಚಿತ್ತಿ್ರಸುತಾ್ತರೆ. ಪೂಣ2 ಬದುಕ್ತಿಗಾಗಿ ತಹತಹಿಸುವ ಇಲಿPನ ಪಾತ್ರಗಳು ಶೇ*ೀಷಕ ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತ ನಡುವಿನ ಕಂದಕಗಳಾಗಿವೆ. ನೆ*ೀವು

ನಲಿವುಗಳ ಸ್ತೆvದಾ್ಧಂತ್ತಿಕ ಬದ್ಧತೆಯನು್ನ ವೆvಜ್ಞಾ~ನಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ರಿ್ಪಕೊ*ಳು(ವಲಿP ಸ್ತೆ*ೀಲುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ನೆ*ೀವಿನ ರ್ಕಾಾರಣಗಳನು್ನ ವೆvಜ್ಞಾ~ನಿಕ ಅರೀವಿನ ಮ*ಲಕ ಪಡೆದುಕೊ*ಂಡು ಸಾಥ2ಕವಾಗುವ ಪಾತ್ರಗಳನು್ನ ನಿರಂತರ

“ ” ಚಿರಸ್ಮರಣೆ ಯಲಿP ರ್ಕಾಾಣುತೆ್ತೀವೆ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ರ್ಕಾಾ್ರತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಹೊ*ೀರಾಟಗಳ ಸಂಪಕ2 ಹೊ*ಂದ್ದಿದ್ದರ* ನಿರಂಜನರಷು� ”ತಾತ್ತಿCಕ ಬದ್ಧತೆ ಸ್ತೆvದಾ್ಧಂತ್ತಿಕ ಚೌಕಟ�ನು್ನ ಪಡೆದುಕೊ*ಳು(ವುದರಲೆPೀ ಎಲೆ*Pೀ ಒಂದು ಕಡೆ ಕೊ*ರತೆ ರ್ಕಾಾಣುತ್ತದೇ

-ಡಾ|| ವಿೀರೆೀಶ ಬಡಿಗೆೀರ

“ ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯ ಮೆೀಲೆ......” ವಗ2ದ ಸಂಘಷ2ದ ಹಿನೆ್ನಲೆಯಲಿP ಗಮನಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗೆ ಹೊಗಲೆಣೆಯಾಗುವ ಕೃತ್ತಿ ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲರಲಿP ವಿರಳವಾಗಿದೇ. ರ್ಕಾಾಮಿ2ಕರ ಶೇ*ೀಷಣೆ ಮತು್ತ ಪ್ರತ್ತಿಭಟನೆಯ ಹಿನೆ್ನಲೆಯಲಿP ಪರೀಣಾಮಾತ್ಮಕ ಬೆಳವಣೀಗೆಗೆ ಸಂಘಷ2ದ ಕ್ತಿ್ರಯಾರ*ಪವನು್ನ ವಿವಿಧ ವಿರ್ನಾಾ್ಯಸದಲಿP

ಸ್ತೆರೆ ಹಿಡಿದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಆದರೆ ಇವೆಲಾP ಒಂದು ಸಂಕ್ತಿೀಣ2 ಸCರ*ಪದಲಿP ಒಂದರೆ*ಳಗೆ*ಂದು ಅರಳುತಾ್ತ ಬೆಳ್ಗೆಯುತಾ್ತ ಹೊ*ೀಗುತ್ತವೆ. ಗಾಂಧಿವಾದ್ದಿ ಆಗಿದ ್ದ ರ್ಕಾಾಂಗೆ್ರಸಿ¨ಗೆ ಚಂದ್ರಣ ್ಣ ಸೌಮ್ಯವಾದ್ದಿಯಾಗಿ

ಪರೀವತ2ನೆಯಾಗುವವರೆಗಿನ ಬೆಳವಣೀಗೆ, ವಗ2 ಸಂಘಷ2 ಬೆಳವಣೀಗೆಗೆ ಆಗುತ್ತದೇ. ಹಾಗಂತ ರ್ನಾಾವು ಇಡಿೀ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯನು್ನ ಚಂದ್ರಣ್ಣನ ಬೆಳವಣೀಗೆಯ ಹೊಜೆ� ಗುರುತ್ತಿಗಾಗೆೀ ಗಮನಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿಲP. ಯಾಕೊಂದರೆ ಇಲಿP

ನಮಗೆ ಕೃತ್ತಿಯ ಆಲೆ*ೀಚರ್ನಾಾ ಸಂಗತ್ತಿ ಮುಖ್ಯ. ಆದ್ದರೀಂದ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯ ಅಂತಃಸತ್ಯವೆಂದರೆ ವಗ2 ಸಂಘಷ2ದ ಚಾರೀತ್ತಿ್ರಕ ತಾತ್ತಿCಕ ದಶ2ನವೆೀನೆಂದರೆ ವಗ2 ಸಂಘಷ2 ಚಾರೀತ್ತಿ್ರಕ ತಾತ್ತಿCಕ ದಶ2ನವೆೀ ಆಗಿದೇ.”

-ಆರ ್.ವಿ. ಭಂಡಾರೀ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳೊಂದ್ದಿಗೆ ಪತ್ರ

ನಿೀವು ಕೃಪ್ರಯಿಟು� ಕಳ್ಳಿಸಿದ ಆತ್ಮಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆಯ* ನಿಮ್ಮ ರ್ಕಾಾಗದವೂ ತಲುಪ್ರಿದವು ಅದನು್ನ ದ್ದಿನವೂ ಸCಲ್ಪ ಸCಲ್ಪವಾಗಿ ಓದುತ್ತಿ್ತದು್ದ ನಿನೆ್ನ (೧೫-೪-೧೯೮೨) ತಾನೆೀ ಪೂರೆvಸಿದೇ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಂತೆಯೇೀ

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆಯ* ಓದ್ದಿಸಿಕೊ*ಂಡು ಹೊ*ೀಗುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಪಂಕ್ತಿ್ತಯನು್ನ ಬೀಡದಂತೆ ಅಮ*ಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಓದ್ದಿದೇ್ದೀನೆ. ಒಂದೇರಡು ಕಡೆ ಭಿತ¨2ನೆಯನು್ನ ಮಾಡಿದೇ್ದೀನೆ! ನಿೀವು ಆನಂದ, ಶ್ರ್ರೀದೇೀವಿ, ಸಿೀತಾರಾಮ ್,

ವಿಚಾರವಾಗಿ ಬರೆದುದು ನನಗೆ ತುಂಬ ಆತ್ತಿ್ಮೀಯವಾಗಿ ಆನಂದವಾಯಿತು. ರಾಜರ್ಕಾಾರಣೀಗಳ ನೆvಜ ಸCರ*ಪವನು್ನ ಬಯಲಿಗೆಳ್ಗೆದ್ದಿದ್ದಿ್ದೀರೀ. ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ ಅಸ*ಯಾಪರತೆಯನು್ನ ಮುಚಿ¡ಟ್ಟಿ�ಲP! ಆದರೆ ದಪ2ದ ಸದೃಶವಾದ ಒಂದು

ಕಟು� ರೀೀತ್ತಿಯ ನಿಮ್ಮ ಬರವಣೀಗೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಹೃದಯದ ನೆvಜ ಮೃದುತCವನು್ನ ರಕ್ತಿ|ಸಿಕೊ*ಳ(ಲು ನಿಮ್ಮ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ಆರೆ*ೀಪ್ರಿಸಿಕೊ*ಂಡಿರುವ ಬರೀಯ ರರ್ಕಾಾ| ಕೊ*ೀಟೇ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತೆ್ತೀನೆ.

ನಿೀವೂ ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯವರು ಮಕ್ಕಳೂ ಎಲP ಕೊ|ೀಮವೆಂದು ಹಾರೆvಸುತೆ್ತೀನೆ,

ದ್ದಿ: ೧೬-೦೪- ೧೯೮೨ ಇಂತ್ತಿ ವಿಶಾCಸ ಪೂಣ2 - ಕುವೆಂಪು

ನಮ್ಮ ಕೊvಗೆ ಒಳ್ಗೆ(ಯ ಗೆಲುವಿನ ಪುಸ್ತಕ ಕೊ*ಟು� ಹೊ*ೀದ್ದಿರೀ ಅದನು್ನ ಕೊvಯಿಂದ ಕೊಳಗಿಸಲೆೀ ಆಗುವುದ್ದಿಲP. ರಾತ್ತಿ್ರ ಹೊ*ತು್ತ ನನ್ನ ಕಣು್ಣ ಅಬಲ ನನ್ನ ಹೊಂಡತ್ತಿ ಪುಟ ತ್ತಿರುವುತಾ್ತ 'ಕರೀಗಡುಬು' ಎಂಬಲಿP ಬಂದಳು, ಓದ್ದಿದಷು�

ತುಂಬ ಸಾCರಸ್ಯಕರವಾದ ಪ್ರಸಂಗ ನಮಗೆ ನಕು್ಕ ನಕು್ಕ ಹೊ*ಟೇ� ಹುಣಾ್ಣಯಿತು, ತಾವು ನಿಷ್ಕಪಟ ಪ್ರ್ರೀಮಶಾಲಿ ಹಾಸ್ಯಪ್ರಿ್ರಯರು, ನಿಮ್ಮನು್ನ ನಿೀವೆ ನೆ*ೀಡಿ ನಗುವ ದ್ದಿಟ್ಟಿ�ಸಿಕೊ*ಳು(ವ ಹಾಗ* ತ್ತಿದ್ದಿ್ದಕೊ*ಳು(ವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ್ತ ಮನೆ*ೀಹರವಾಗಿದೇ. ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ ಚಿತ್ರಣ ಹಾಗ* ಟ್ಟಿೀಕೊಗಳು ತುಂಬಾ ಸಾCರಸ್ಯಕರವಾಗಿಯ* ಇವೆ. ನಿಮ್ಮ

ಮದುವೆಯ ಪ್ರಸಂಗ ಹಾಗ* ಸಹಧಮಿ2ಣೀಯವರೀಂದ ನಿಮ್ಮ ಬರಹವನು್ನ ಪ್ರತ್ತಿಮಾಡಿಸುವ ಸಾಹಸ ಎಲP ಹಿತವಾಗಿ ಮ*ಡಿ ಬಂದ್ದಿದೇ ಇದು ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ ಬಹುಮಾನ ಗಳ್ಳಿಸುವ ಪುಸ್ತಕ, ನಮ್ಮ ಓದುಗರು ರಸಿಕರಾದರೆ

ಪಾ್ರಮಾಣೀಕ ಅನಿಸಿಕೊಗಳ್ಳಿಗೆ ಬೆಳ್ಗೆ ಕೊ*ಡುವವರಾದರೆ ಪಾ್ರಮಾಣೀಕರಾದರೆ ಎನಿಸುತ್ತದೇ. ತಮಗೆ ನನ್ನ ಹಾಧಿ2ಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು ಮೆೀಲು ನೆ*ೀಟಕೊ್ಕ ಅಷು� ಆಕಷ2ಕವಾಗಿದೇಯಲP. ಪೂತ್ತಿ2

ಓದ್ದಿದ ಮೆೀಲೆ ಇನ್ನಷು� ಸತC ಹಾಗ* ಚೆಲುವಿನ ಸ್ತೆ*ಬಗನು್ನ ಪಡೆಯುವಂತಾಗಿರುವನೆ*ೀ ರ್ನಾಾನು! ಎನಿಸುತ್ತದೇ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಯ ಮಾತುಗಳು ನನ್ನನು ನವಿೀಕರೀಸುವಂತ್ತಿವೆ. ಇದನೆ್ನಲP ಮುಖತಃ ಹೊೀಳಲು ಬರುವುದ್ದಿಲP ಬರೆದು

ಬೀಟೇ�.... ಈಗಾಗಲೆೀ ಮೊದಲಿನಿಂದ ಮುರ್ಕಾಾ್ಕಲು ಭಾಗ ಓದು ಪೂರೆvಸಿದೇ್ದೀನೆ. ಓದು ಕಣು್ಣ ನೆ*ೀವಾದಾಗ ಮಾತ್ರ

ಸCಲ್ಪ ರ್ಕಾಾಲ ಕೊಳಗಿಡುತೆ್ತೀನೆ. ಬಹು ಆಕಷ2ಕವಾದ ಪುಸ್ತಕ, ಸುಂದರ ಹಾಗು ಅನನ್ಯವಾದ ಬರವಣೀಗೆ ನಿಮ್ಮ ಗದ್ಯ ತುಂಬ ಸ್ತೆ*ಗಸು ಕನ್ನಡಕೊ*್ಕಂದು ಕೊ*ೀಡು.

ಮೆvಸ*ರು ಇಂತ್ತಿ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಯ೧-೧೨- ೧೯೮೧ ಪು.ತ್ತಿ. ನರಸಿಂಹಾಚಾರ

ತಮ ್ಮ ' ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರನ ಕಥೆ', ' ಪುಸ್ತಕ ನಿನೆ್ನ ಬಂದ್ದಿತು' ' ಅಕ್ಕರೆಯ ಕೊ*ಡುಗೆಗಾಗಿ ವಂದನೆ' ಇಂಥ ವಿಷಯದಲಿP ನಿಮ ್ಮ ದೃಷ್ಟಿ� ಬೆೀರೆ ತರಹವು ನಿೀವು ಹೊೀಳ್ಳಿರುವ ಹಲವು ಸಂಗತ್ತಿ ಹೊೀಳಲೆೀಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದ್ದವನಲP. ಹೊೀಳ್ಳಿದರ* ಹಿೀಗೆ ಹೊೀಳಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿರಲಿಲ P ಎಂದು ನನಗೆ ಎನಿಸುವುದು ಸಹಜ. ಈ ಮಾತ್ತಿನಿಂದ ನಿಮಗೆ

ಬೆೀಸರವಾಗುವುದು ಬೆೀಡ. ಶ್ರ್ರೀ ಅಡಿಗರ ಪತ್ರಗಳು ಓದಲು ಚೆರ್ನಾಾ್ನಗಿವೆ ಆದರ* ಅವು ಪಡೆದ್ದಿರುವ ಪುಟಗಳ ಸಂಖೆ್ಯ

ಹೊಚಾ¡ಯಿತೆನು್ನವಂತ್ತಿದೇ ರ್ನಾಾನು ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ, ಬೆೀಂದೇ್ರ ನಿಮಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ ಪುರಸಾ್ಕರ ದೇ*ರೆಯದಕೊ್ಕ ರ್ಕಾಾರಣ ಎಂದು ಹೊೀಳ್ಳಿದ್ದಿ್ದೀರೀ. ಇದು ದ್ದಿಟ ಅಲP. ರ್ನಾಾನು ಕನ್ನಡ ಡಿಸ್ಕವರೀ ಬೆ*ೀಡಿ2ನಲಿPದೇ್ದ ಗೆ*ೀರ್ಕಾಾಕ ಇದ್ದರು ಬೆೀಂದೇ.

ಇದ್ದರೆಂದು ನೆನಪ್ರಿಲP ನಿಮ್ಮ ಗ್ರಂಥದ ಮಾತು ಬೆ*ೀಡ ್2 ಸಭೆಗಳಲಿP ಎಂದ* ಬರಲಿಲP ರ್ನಾಾನು ಬೆೀಂದೇ್ರ ಸಹ ಎಂದೇೀ ಆಗಲಿ ಇವರ ಮಾತರ್ನಾಾ್ನಡಿದುದ್ದಿಲP.

ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ಪುರಸಾ್ಕರ ನಿಧಾ2ರದ ಕ್ರಮವೆೀ ತಪಾ್ಪಗಿತು್ತ ಎಂದು ರ್ನಾಾನು ಅನೆೀಕ ಬಾರೀ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಗೆ ತ್ತಿಳ್ಳಿಸಿದೇ. ಕೊ*ನೆಗೆ ಕನ್ನಡದಲಿP ಪುರಸಾ್ಕರಕೊ್ಕ ತಕ್ಕ ಪುಸ್ತಕ ಇರಲಿಲP ಎಂದು ಒಂದು ಬಾರೀ ಸಂಸ್ತೆ್ಥ ನಿಧ2ರೀಸಿದಾಗ

ಬೆೀಸತು್ತ ಅಷ�ರಲಿP 'ಚೆನ್ನಬಸವರ್ನಾಾಯಕ' ಗೆ*ಂದಲದ ಸಂದಭ2ದಲಿP ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯಿಂದ ತ್ತಿೀರಾ ಬೀಡಿಸಿಕೊ*ಂಡೆ. ರ್ನಾಾನು ನಿಮಗೆ ಎಂದ* ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ ಮಾಡಿಲ P ನಿಮಗೆ ಎನ್ನಲೆೀಕೊ? ಯಾರೀಗ* ಮಾಡಿಲ P ಎಂದೇೀ

ಹೊೀಳಬಲೆPೀ. ೮-೧- ೧೯೮೨ ಮಾಸಿ್ತ ವೆಂಕಟೇೀಶ ಅಯ್ಯಂಗಾರ

ನಿೀವು ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ ಪೂವ2ಕ ಕೊ*ಟ್ಟಿ�ರುವ ನಿಮ ್ಮ ಆತ ್ಮ ಕಥೆ ಓದ್ದಿದೇ. ತುಂಬಾ ಸಂತೆ*ಷವಾಯಿತು. ಬಹುರ್ಕಾಾಲದ ಒಬ್ಬ ಸನಿ್ಮತ್ರನ ಬದುಕು ರ*ಪುಗೆ*ಡ ಬಗೆಯ ಇನ್ನಷು� ಹತ್ತಿ್ತರದ್ದಿಂದ ತ್ತಿಳ್ಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

ಆತ ಕಥೆಯ ಬರವಣೀಗೆಗೆ ಇರಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಋಜುತC, ಸ್ಪಷ�ನೆ, ನಿವ2ಚನೆ, ಧೈvಯ2, ಇದರಲಿP ಪುಟ ಪುಟದಲಿP ಕಂಡೆ ಮೆಚಿ¡ದೇ ಇಲಿPನ ಕಥನ ರೀೀತ್ತಿ ನಿಮ್ಮದೇ ಆದ ವಿನ*ತನ ಶೇvಲಿಯಲಿP ಬಂದ್ದಿರುದು ನಿಮ್ಮದೇೀ ಆದ ಕೃತ್ತಿಗೆ ಹೊ*ಸ ಮೆರುಗನು್ನ ನಿೀಡಿದೇ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲಿP ಮಾತ್ರವಲP. ರ್ನಾಾನು ತ್ತಿಳ್ಳಿದ ಇತರ ಯಾವುದೇೀ ಭಾಷೆಯಲ*P ಈ ತೆರನ ಶೇvಲಿ ಆತ್ಮಚರೀತೆ್ರಗೆ ಯಾರ* ಅಳವಡಿಸಿಕೊ*ಂಡದು್ದ ರ್ನಾಾನೆೀ ಓದಲಿಲP. ನಿಮ ್ಮ ಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳಲಿP

ಎಂತೆ*ೀ ಅಂತೆ ಇಲಿPಯ* ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರ ಶೇvಲಿ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರದೇೀ ಎಂಬಂತೆ ಆಗಿದೇ. ನಿಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯಜಿೀವನ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರರೆನಿಸಿ ಬರೆದುದನು್ನ ಓದ್ದಿ ಮನಸು̈ ಕಲಕ್ತಿದೇ. ಎಂಥಾ ಕಷ�ದ ಕುಲುಮೆಯಲಿP ಈ

ಪುತ್ಥಳ್ಳಿ ಬಂಗಾರ ಸು್ಪಟಗೆ*ಂಡಿದೇ ಎಂದು ಸಂಕಟದೇ*ಂದ್ದಿಗೆ ಸಂತೆ*ೀಷ ಆಗಿದೇ. ನಿಮ್ಮ ಸಾಧನೆಗೆ ತಕ್ಕ ಮನ್ನಣೆ ಇನ*್ನ ಕ*ಡಾ ದೇ*ರಕಲಿಲP ಎಂದು ಮನಃಪೂರಕವಾಗಿ ಹಾರೆvಸುತೆ್ತೀನೆ.

ಪ್ರರಡಾಲ (ಕೊೀರಳ) ಕಯಾ್ಯರ ಕ್ತಿಯ್ಯಣ್ಣರೆv

ನಿೀವು ವಿಶಾCಸದ್ದಿಂದ ಕಳ್ಳಿಸಿದ ನಿಮ ್ಮ ಆತ ್ಮ ಕಥೆ ಬಂದು ತಲುಪ್ರಿದೇ ಇನ*್ನ ಪೂತ್ತಿ2 ಓದ್ದಿ ಮುಗಿಸಲಾಗಲಿಲP. ಅದರಲ*P ನಿೀವು ಮಠಗಳ ಜಗದು�ರುಗಳ ಇವರ ಬಗೆ� ಬರೆದ್ದಿರುವ ಭಾಗ ಓದ್ದಿದೇ. ಈ ರೀೀತ್ತಿ

ಕಳ( ಜಗದು�ರುಗಳ ಕಂದಾಚಾರದ ಮಠಗಳ ಬಗೆ� ಹೊ*ೀರಾಟದವರನು್ನ ಇಂದ್ದಿಗ* ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದಲಿP ಒಬ್ಬರನು್ನ ರ್ನಾಾನು ಕಂಡಿಲP. ಈ ಕಂದಾಚಾರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ವಿರುದ್ದ ನಿೀವು ಲೆೀಖನಿಯ ಮ*ಲಕ ನಡೆಸಿದ ಹೊ*ೀರಾಟ ನನಗಂತ* ಅವಿಸ್ಮರಣೀೀಯ ದಾರೀದ್ದಿೀಪ. ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲದಲಿP ಅನೆೀಕ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳು ಇದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ನಿಮ್ಮನು್ನ

ಹೊ*ಗಳ್ಳಿದರು. ಅವರು ಹೊ*ಗಳ್ಳಿದ ಲಿಂಗಾಯತ ಮಠಗಳನು್ನ ನಿೀವು ಟ್ಟಿೀಕ್ತಿಸಿದ್ದಕೊ್ಕ ಮಾತ್ರವೆೀ ಅವರಾರ* ತಮ್ಮ ಜ್ಞಾತ್ತಿಯ ಮಠಗಳ ಜಗದು�ರುಗಳು ತಂಟೇಗೆ ಹೊ*ೀಗಲಿಲP. ಅದರ ಬದಲು ಒಳಗಿಂದೇ*ಳಗೆ ಅವರೆ*ಡನೆ

ಶಾಮಿೀಲಾದವರೆೀ ( ಅಡಿಗ ಅನಂತಮ*ತ್ತಿ2 ಸಹ) ನಿೀವು ಇಳ್ಳಿವಯಸಿ¨ಂದೇೀ ಆಗ ಈ ಕೊಲಸ ನಿಲPಸಲೆೀ ಕ*ಡದು. ಈ ಜ್ಞಾತಾ್ಯಂಧರೀಗ* ಮತ ಮ*ಢರೀಗ* ನಿಮ ್ಮ ಹೊಸರೆಂದರೆ ಸಿಂಹಸCಪ್ನವಾಗಿದೇ. ಈ ದ್ದಿಕ್ತಿ್ಕನಲಿP

ತರುಣರೀಗೆ ಸ*¼ತ್ತಿ2ದಾಯಕವಾಗುವಂತೆ ನಿೀವು ಏರ್ನಾಾದರು ಆಗಿಂದಾ್ದಗೆ� ಮಾಡಲೆೀಬೆೀಕು.

ಮ*ಡಿಗೆರೆ - ಕೊ.ಪ್ರಿ. ಪೂಣ2ಚಂದ್ರ ತೆೀಜಸಿC.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಕುರೀತು ಅನಿಸಿಕೊ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಬದುಕ್ತಿನ ಶೇvಲಿಯೇೀ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಶೇvಲಿಯಾಗಿ ಪರೀಣಮಿಸಿದೇ. ಅಕ್ಷಯ ನಿಧಿಯಾದ ಅವರ ಬತ್ತಳ್ಳಿಕೊಯಲಿP ವಜ್ಞಾ್ರಸ್ತ ್ರ, ಆಗೆ್ನೀಯಾಸ್ತ ್ರಗಳ್ಳಿವೆಯೇೀ ಹೊ*ರತು ಕುಸುಮ ಬಾಣಗಳು ಅಷ್ಟಿ�ಲP.

- ದೇೀ. ಜವರೆೀಗೌಡ.

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಬಡವರು ನಿಜ. ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಆತಾ್ಮಭಿಮಾನಿಗಳ್ಳಿದ್ದರು. ಅವರ ಅಭಿಮಾನಕೊ್ಕ ಚು್ಯತ್ತಿ ಬರುವ ಒಂದೇೀ ಒಂದು ನುಡಿಯನು್ನ ಅವರು ಸಹಿಸುತ್ತಿ್ತರಲಿಲP.

-ಕೊ*ೀ. ಚೆನ್ನಬಸಪ್ಪ

ಭ*ಜ್ಞಾತ ಸಾಹಿತ್ತಿ – ಸಿದ್ಧಯ್ಯ ಪುರಾಣೀಕ

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಕೊೀಳ್ಳಿದ್ದಕ್ತಿ್ಕಂತಲ* ಕಂಡಿದ್ದ ಹೊಚು¡ - ಡಾ|| ಎಮ ್.ಎಸ ್. ಸುಂರ್ಕಾಾಪುರ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಎದೇಗಾರೀಕೊಯ ಲೆೀಖಕ. - ಡಾ|| ಎಸ ್.ಎಂ. ವೃಷಭೆೀಂದ್ರಸಾCಮಿ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ನಿಭಿ2ಡೆಯ ಸCಭಾವ ಅನುಚಿತವಾದ ಘಟನೆ ತಮ್ಮ ಗಮನಕೊ್ಕ ಬಂದರಾಯಿತು ಅದನು್ನ ಮುಖದೇದುರೀಗೆೀ ಖಂಡಿಸದೇೀ ಬೀಡರು.

- ಎಂ. ಅಕಬರ ಅಲಿ.

ಕವಿಗಳು ಕಂಡಂತೆ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ : ವ್ಯಕ್ತಿ್ತ

ಅರೆಗಳ್ಳಿಗೆ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ ಸಹಿಸದಲಗಿನ ಏಣು ನಿನ್ನ ಐವತ್ತಕೊ್ಕ ನಿೀನೆೀ-

ರೀ ನಿಂತ ಆರ್ಕಾಾಶ ಎಷು�? ಉಪವಾಸದೇಲೆ ಮೆೀಲೆ ವ್ಯಥೆಯ ಕಡುಬನು್ನಂಡು

ಪವನ ಮಂಚದ ಮೆೀಲೆ ಪವಡಿಸಿದವ ಮಣು್ಣ ವಾಸನೆಯಲಿP ಅಗಿ್ನ- ಲೆೀಖನಿಯದ್ದಿ್ದ

ಕಣಾ್ಣಲಿ- ಮಿಂಚಮನಸು- ಹಾಳ್ಗೆಯ ಮೆೀಲೆ ಮ*ಡಿಸಿದವ

ಯೋೀಚನೆಯ ಒರೆಯಿಂದ ಖಚಿತ ನಿಣ2ಯದ ನಿಶ್ರತ ಖಡ�ವ ಹಿರೀದು

ಅರ್ನಾಾ್ಯಯಕೊದುರಾಗಿ ಜ್ಞಾಲಾಡಿ ಭ್ರಷ�-ಕಂಟಕ- ಪಶುನೆತ್ತರ

ನಕ್ಕವ ಅನಿಸಿದರೆ ಗಕ್ಕನೆೀ ನಿಂತೆ*ಮೆ್ಮ ಹೊ*ರಳ್ಳಿ ಸಿಂಹ ನೆ*ೀಟವ ಬೀೀರೀ ಸರಳ ರೆೀಖೆಯಗುಂಟ ನಡೆಯಲೆಂದು ಒದ್ದವ

ಸ್ತೆ*ೀತರ* ಸ್ತೆ*ೀತ್ತಿಲP ಅತ್ತರು ಅತ್ತಿ್ತಲP ಕೊೀಳ್ಳಿಯ* ಕೊೀಳ್ಳಿಲP ಅಭಾಸ- ದಂಗಳದಲಿP ಮಂಗಳದ ಗುರೀಯಿಂದ

ಕೊvದೇ*ಣೆ್ಣ ಬೀೀಸಿದ ಹೊ*ೀ--- ಎಂದು ನಕು್ಕ ಅಳಸಿದವ

ನಿೀನೆ ಗಿೀಚಿದ್ದ ಪಾಟ್ಟಿ ಮೆೀಲಿನ ಚಿತ್ರ ಸಣ್ಣತನದಭಿರಾಮ ಹಿರೀತನದ ಶ್ರ್ರೀಮಂತ ದೇ*ಡ್ಡವರ

ದೇ*ಡ್ಡ ಹೊಸರೀನ ಪಟ್ಟಿ� ನನ್ನ ಬಳ್ಳಿಯಲೆ*ಂದುಂಟು ಇದರಲಿP ನಿೀನೆ*ಬ್ಬ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆಯೇ ಬರುವಿ

- ಸಿದ್ಧಲಿಂಗ ಪಟ�ಣಶೇಟ್ಟಿ�

ವಾಸ್ತವವಾದ್ದಿ

ಬೆಂಕ್ತಿಯ ರ್ಕಾಾರುತಲಿರುವ ಸಮಾಜದ್ದಿ ನಿಮ್ಮಂಥವರೆೀ ಬೆೀಕಲP.

ನಮ್ಮ ಸಮಾಜವ ಬಯಸಿದ ಜನತೆಗೆ ವೆೀಷಧಾರೀಗಳು ಬೆೀಕ್ತಿಲP!

ಸಮಾಜ ಹಿಂಡುತೆ ಮದದ್ದಿಂ ಮೆರೆಯುತೆ ನತ2ನ ನಡದ್ದಿದೇ ಸ್ತೆ*ೀಗಿಗಳ:

ಜನಮನ ಹಿಂಡುವ ಮಾನವರಯೋ್ಯ ಶಾಂತ್ತಿಯ ದ್ದಿೀಕ್ತಿ|ತರಾಗಿಹರು!.

ಧಮ2ದ ಹೊಸರಲಿ ಪಾತಕ ಗೆvಯುತ- ಲಿರುವರು ದೇೀಶ ದೇ*್ರೀಹಿಗಳು:

ನವಿೀನಯುಗದೇ*ಳು ಬಡವರ ಕೊ*ರಳಲಿ ಕುಣೀಯುತಲಿರುವವು ಹಗ�ಗಳು!

ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯಲಿ ಜಿೀವನ ಕಂಡು ನಿೀವು ಬರೆದ್ದಿರೀ, ಕತೆ - ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ: ನಿಷು್ಠರ ನುಡಿಯಲಿ ಜನಮನ ತ್ತಿದ್ದಿ್ದ

ಬೆಳ್ಗೆದು, ಬೆಳ್ಗೆಸ್ತೆದ್ದಿರೀ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಿರೀ! ನಿಮ್ಮ ಖಡ್ಡ ಸಮ ಲೆೀಖನಿಯಿಂದಲೆ

ಚೆೀತನಗೆ*ಂಡಿದೇ ಕರುರ್ನಾಾಡು

ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತ್ತಿಭೆಗೆ ಪಟ�ವ ಕಟ್ಟಿ� ಗೌರವ ಗೆ*ಂಡಿತು ನಲುರ್ನಾಾಡು!

- ಬಾಳ್ಗೆೀಶ ಲಕೊ|ಟ್ಟಿ� ಚುಟುಕು

ಕೊಚು¡- ಕಲಿತನದಮತ್ತಿ ಬೀಚು¡ಮಗಿ� ಮಾತುಕರ್ಥಿ ಸಾಧುವಿಗೆ ಸಾಧಬಗೆ ಭಾಧಿಪಗೆ ಬೀಚು¡ ಗತ್ತಿ್ತ!

-ಎಂ. ಅಕಬರ ಅಲಿ

ಪರೀಮಳ್ಳಿಸುವ ಪುಷ್ಪ

ರ್ನಾಾಡಿನ ಹಿತ ಚಿಂತನೆಯಲಿ ಮುಳುಗಿಹ ಆ ದೃಷ್ಟಿ�

ತುಟ್ಟಿಯಂಚಿನ ಒಳಗಡೆಯಲಿನಗೆ- ತುಂತುರ ವೃಷ್ಟಿ�

ನಸುವೆತ್ತರ ಆಕೃತ್ತಿಗೆ*ೀ- ಪು್ಪವ ವಿಸ್ತ ್ರತ ನೆ*ಸಲ

ನುಡಿದೇೀವಿಯ ಸ್ತೆೀವೆಗೆ ಇವ ಕೊ*ಟ್ಟಿ�ರುವನು ಹೊಗಲ ಉಟ್ಟಿ�ರುವದು ತೆ*ಟ್ಟಿ�ರುವದು

ಖಾದ್ದಿಯ ಸಿರೀಯುಡಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸತ್ತಥದಲಿ

ಗಾಂಭಿೀಯ2ದ ನಡಿಗೆ ಕಥೆ -ರ್ನಾಾಟಕ- ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ

ಏನೆಲPವ ಬರೆದ ರಶ್ರಯದ ಹೊ*ಸ ನೆಲದಲಿPಯು

ಹೊಸರಾಗಿಯೇ ಮೆರೆದ ಎದೇಯೋಳಗಡೆ ತುಳುರ್ಕಾಾಡಿದೇ

ಕರುರ್ನಾಾಡಿನ ಕೊಚು¡ ಇವ ನುಡಿದರೆ ಜೆೀರ್ನಾ ್ ಸುರೀವುದು

ಇಲPವೊ ' ಮರೆ -ಮುಚು¡' ಬಡತನವನು್ನ ಅರೀತವನಿವ

ಬಡವರ ಕೊvವಾರೀ ದುಡಿವವರೀಗೆ ದಯೇಗರೆದವ

ತೆ*ೀರೀದ ಸರೀದಾರೀ ಪದವಿ ಪ್ರಶಸಿ್ತಗಳ್ಳಿಗೆ ಮನ

ಸ್ತೆ*ೀಲದ ಗಂಭಿೀರ ಪಾಂಡಿತ್ಯದ ಭಂಡಾರವೆ

ತಾರ್ನಾಾಗಿಹ ಧಿೀರ ಲೆೀಖನಿವ ಶಾಸಕನಿವ

ಇವಕ್ತಿರುಕತೆಗಾರ ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯತೆ - ಮೆರೆಸಿದ ಶ್ರ್ರೀ

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ನುಡಿದೇೀವಿಯ ಗುಡಿಯೋಳಗಿನ

ಬೆಳ ಬೆಳಗುವ ದ್ದಿೀಪ ವರ ಸರಸತ್ತಿ ಸಿರೀಮುಡಿಯಲಿ

ಪರೀಮಳ್ಳಿಸುವ ಪುಷ್ಪ-'ಉಳುವಿೀಶ' ಹುಲೆಪ್ಪನವರ ಮಠ

________________

ಬಸವರಾಜ ಕತ್ತಿ್ತ ಮೊನೆ

ಕನ್ನಡದ ಕನಸು ನನಸಾಗಿಸಿದವ ಕುಂದರ ರ್ನಾಾಡಿನ ಹಸುರೀನ ಕಂದನವ

ಭ* ಪ್ರದಕ್ತಿ|ಣೆ ಮಾಡಿದ ತನ್ನನುಭವ ಕನ್ನಡರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಮಹಾನುಭಾವ

ಬೀೀಸಿದೇ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯಳ್ಳಿವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕತ್ತಿ್ತಯನು ಧೈ*ೀತ್ತಿ ನಿಲುವಂಗಿ ಆಗಾಗ ತೆ*ಟ� ಕೊ*ೀಟು

ಕಣೀ್ಣನ ಹೊ*ರಚಲುವಿಕೊಯ ಕತು್ತ ನೆ*ೀಟು ಒಳಗಣೀ್ಣಗೆ ರ್ಕಾಾಣೀಸುವ ಕೊಂಪು ಜ್ಞಾCಲೆ

ಚಿೀಲಲಿ ತುಂಬೀಕೊ*ಂಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾಲೆ ರಚಿತ ಕೃತ್ತಿಗಳು ಉಳ್ಳಿಯಮೊನೆಯಿಂದ

ಸಮಾಜ ರಚನೆಗೆ ಹಲವು ಹಂಚಿಕೊ ಓದ್ದಿದೇ್ದೀ ಓದ್ದಿದು್ದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಚಿಕೊ

ನಿತ್ಯ ನಿಯಮಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಸರಕು ಸತ್ಯ ಕಂಡದ್ದನು್ನ ಎದೇತುಂಬೀಕೊ*ಂಡು

ಜಿೀವನದುದ್ದಕ*್ಕ ತೆ*ೀರೀದ ಕರುಣೆಯನು ಕಷ�ದಲಿ ಕಲಿಯಾಗಿ ಹೊ*ೀರಾಟ

ಕಟು�ವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಿರೀಗಾಗಿ ಓಡಾಟ ಮೆvಮನಗಳ ಎಚ¡ರೀಕೊಯ ಹೊ*ಯಾ್ದಟ

ಜ್ಞಾCಲಾಮುಖಿಯಿಂದೇದ್ದ ಸಮಾಜ ಸರೀರ್ಕಾಾಟ ಬತ್ತಲೆತನದ ನೆvಜ ರ್ಕಾಾಣುವ ನೆ*ೀಟ

ತನ್ನ ತನದರೀವಿನೆ*ಂದ್ದಿಗೆ ಎತ್ತಿ್ತದವ ಕೊvಯಲಿ ಲೆೀಖನಿಯ ಖಡ�ವ

ಕಬೀ್ಬಣ ಕಲುPಗಳ ಎದೇ ಬೀೀರುವ ತಾಯಿ ಕುಟ್ಟಿ�ದ ಒನಕೊಯ ಪ್ರಟು�

ರ್ನಾಾಗರಹಾವು ಚ*ರುಚ*ರಾದಂತೆ ಅವರೀವರೆನ್ನದೇ ಮಾನವಿೀಯ ಮೌಲ್ಯಕೊ

ಹತ್ತಿ್ತಯೇೀ ಹತ್ತಿ್ತದ ಎತ್ತರದ ನಿಚ¡ಣೀಕೊ ಕಂಡನವ ವಿಶಾಲ ದೃಷ್ಟಿಯ ಕ್ತಿ|ತ್ತಿಜ ಕಥೆಮಾಡಿ ಹೊೀಳ್ಳಿದ ಸಾವಿರ ಬಲಭುಜ

ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯಲPವ ಬಸವರಾಜ ಕತ್ತಿ್ತಮೊನೆ- ನಿಂಗಣ್ಣ ಸಣ್ಣಕ್ತಿ್ಕ

ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮೆ್ಮೀಳರ್ನಾಾಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಪಟ�

೧೯೮೦ ರಲಿP ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ನಡೆದ ೫೨ನೆಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಸಮೆ್ಮೀಳನ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರರಾದ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಅವರು ಪಡೆದ ಸಾವ2ಜನಿಕ ಗೌರವವಾಯಿತು. ಆ

ಮನ್ನಣೆಯನು್ನ ಅವರು ಸಿCೀಕರೀಸುತಾ್ತ ತಮ್ಮ ಸಹಜ ವಿನಯವನು್ನ ಹಿೀಗೆ ತೆ*ೀಪ2ಡಿಸಿಕೊ*ಂಡಿದಾ್ದರೆ.

“ ಈ ಸಮೆ್ಮೀಳರ್ನಾಾಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಗುರುತರವಾದ ಭಾರವು ನನ ್ನ ಮೆೀಲೆ ಬೀದ್ದಿ್ದದೇ. ಈ ಹೊ*ಣೆಯನು್ನ ನನಗಿಂತಲ* ಹೊಚು¡ ಸಮಥ2ರಾದವರು ನಿವ2ಹಿಸಿದ್ದರೆ ನೆಟ�ಗಾಗುತ್ತಿತು್ತ. ರ್ನಾಾಡಿನ ಕರೆಗೆ ಓಗೆ*ಡುವುದು ನನ್ನ ಕತ2ವ್ಯವೆಂದು ಭಾವಿಸಿ, ”ಕನ್ನಡ ತಾಯಿಯ ಅಡಿಗೆ ನಮಸ್ಕರೀಸಿ ಈ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸಾ್ಥನವನು್ನ ಸಿCೀಕರೀಸಿದೇ್ದೀನೆ .

ಆ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಸಮೆ್ಮೀಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸಾ್ಥನದ್ದಿಂದ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣವು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಿ್ಥತ್ತಿ- ಗತ್ತಿಗಳ ಖಚಿತಾಭಿಪಾ್ರಯಗಳನೆ*್ನಳಗೆ*ಂಡಿದೇ. ಅಲಿPನ ಕೊಲವು ವಾಕ್ಯ

ಮಾಣೀಕ್ಯಗಳನು್ನ ಇಲಿP ಉಲೆPೀಖಿಸಬಹುದು.

- ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಾರರು ಕಥೆಗಳನು್ನ ಬರೆದ* ಚಿಂತೆಯಿಲP ಮ*ರನೆಯ ತರಗತ್ತಿಗಳ ಈ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳನು್ನ ಬರೆಯುವುದು ಸರೀಯಲP.

- ಇಂದು ಹುಟ್ಟಿ� ರ್ನಾಾಳ್ಗೆ ಸಾಯುವ ಸಮಾಜ ವಿಘಾತರ್ಕಾಾರೀ ಕೃತ್ತಿಯ ರಚನೆಯನು್ನ ನಿಲಿPಸಿ.

- ಪ್ರಶಸಿ್ತಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ನಿಜವಾದ ವಿಮಶೇ2ಗಳು ಬೆಳಕ್ತಿಗೆ ಬಂದರೆ ನಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯದ ನೆvಜ ಬೆಲೆ ಗೆ*ತಾ್ತಗುತ್ತದೇ.

- ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ತನ್ನ ದ್ದಿಟ�ತನದ, ಕೊಚಿ¡ನ ದನಿಯಲಿP ಸಭೆಯನು್ನ ಉದೇ್ದೀಶ್ರಸಿ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣ ಅಮ*ಲ್ಯವಾದುದು.

ಕೊ*ನೆಯ ದ್ದಿನಗಳಲಿP

ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು ಯಾರಹಂಗಿನಲಿPಯ* ಬದುಕು ಸಾಗಿಸಲಿಲP. ತಮ್ಮದಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತCದೇ*ಂದ್ದಿಗೆ ಬಾಳ್ಳಿದವರು, ಬಡತನವೆಂಬ ಸಾಗರದಲಿP ಕಷ� ನಷ�, ನೆ*ೀವು ಅವಮಾನಗಳ್ಗೆಂಬ ತೆರೆಗಳನೆ್ನೀ

ದ್ದಿಟ�ತನದ್ದಿ ದಾಟ್ಟಿ ಸಾಥ2ಕ ಜಿೀವನ ನಡೆಸಿದ ಧಿೀಮಂತರು. ಪ್ರತ್ತಿಕ*ಲವಲPದ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯಲಿP ಹೊ*ೀರಾಟ!! ಹೊ*ೀರಾಟ !! ಹೊ*ೀರಾಟ!! ವೆಂಬ ಮಂತ್ರವನೆ್ನೀ ಜಪ್ರಿಸಿದವರು.

ಯಾರೀಗ* ನನಿ್ನಂದ ಭಾರವಾಗದ್ದಿರಲೆಂದು ತಮ ್ಮ ಅಂತ್ತಿಮ ಸಂಸಾ್ಕರಕೊ್ಕ ಎರಡು ಸಾವಿರ ರ*ಪಾಯಿಗಳನು್ನ ತೆಗೆದ್ದಿಟ�ವರು. ಎಂಥಹ ದ*ರದೃಷ್ಟಿ� ಅವರದು. ಸಾCಭಿಮಾನಕೊ್ಕ ಈ ಪ್ರಸಂಗ ಜCಲಂತ ಸಾಕ್ತಿ|!

೧೯೮೯ ಅಕೊ*�ೀಬರ ೨೩ ರಂದು ಅವರ ಭೌತ್ತಿಕ ದೇೀಹದ್ದಿಂದ ಪಾ್ರಣಪಕ್ತಿ| ಹಾರೀ ಹೊ*ೀಯಿತು. ನಿಧನದ್ದಿಂದ ಒಬ್ಬ ಮಹಾರ್ನಾ ್ ಛಲವಂತ, ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರೀ ಬರಹಗಾರರನನು್ನ ಸಾರಸCತ ಕಳ್ಗೆದುಕೊ*ಂಡಂತಾಯಿತು. ಹುಲಿಯಂತೆ ಬಾಳುತ್ತ ಹುಲಿಯಾಗಿಯೇೀ ಪಾ್ರಣ ತೆ*ರೆದರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು.

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ, ಕವನ, ರ್ನಾಾಟಕ, ಪ್ರವಾಸಕಥನ, ಜಿೀವನ ಚರೀತೆ್ರ, ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯ..... ಮೊದಲಾದ ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ್ಕ ನಿೀಡಿ, ಹೊ*ೀರಾಟ ಮಾಡುತ್ತ ಕೊvಯಲಿP ಬರೆಯುವ ಶಕ್ತಿ್ತ ಇರುವವರೆಗ* ಬರೆದರು

ಬರೆದು ಬದುಕ್ತಿದರು. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪ್ರಪಂಚ ಇವರನು್ನ ಎಂದ್ದಿಗ* ಮರೆಯಲಾಗದು. ಆರ್ಥಿ2ಕ ದಾರೀದ್ರವಿದ್ದರ* ಹೃದಯ ಶ್ರ್ರೀಮಂತ್ತಿಕೊಯ ದಾರೀದ್ರವಿರಲಿಲP. ತಮ ್ಮ ಸುತ್ತಲ* ಯಾವ ಮಠವನು್ನ

ಕಟ್ಟಿ�ಕೊ*ಂಡಿರಲಿಲP. ಅಪರ*ಪದ ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಯಾಗಿದ್ದವರು ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿಯವರು.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಿೀವನದಲಿP ಕಕು್ಕಲತೆ ಗುಣಗಳನು್ನ ಹೊ*ಂದ್ದಿದ್ದ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ ಹೊಸರೀಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬಾಳ್ಳಿ ನಮ್ಮನು್ನ ಅಗಲಿದರು. ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಮಗೆಲP ಸ*¼ತ್ತಿ2ದಾಯಕ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ ಸದಾ ಹಸಿರು, ಸದಾ ಉಸಿರು.

“ ಕೊ*ಡಲಿ ಕುಡುಗೆ*ೀಲೆತ್ತಿ್ತ ರ್ಕಾಾಡುಮಿಕಗಳನಟ್ಟಿ�

ಮೆಟ್ಟಿ�, ಹ*ಂ-ತರೀಸಕುಂ-

ದರ ರ್ನಾಾಡಿರ್ನಾಾಜಟ್ಟಿ�!”-ಎಂ. ಅಕಬರ ಅಲಿ

ಅನುಬಂಧ - ೧ ಅಖಿಲಭಾರತ ೫೨ ನೆಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮೆ್ಮೀಳನ ಬೆಳಗಾವಿ

ಗಂಗಾಧರ ಮಡಿವಾಳ್ಗೆೀಶCರ ತುರಮರೀ ಮಂಟಪದಲಿP ೮-೨-೧೯೮೦ರಂದು ಸಮೆ್ಮೀಳರ್ನಾಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಶ್ರ್ರೀ ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟಿ�ೀಮನಿ

ಅವರು ಮಾಡಿದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಭಾಷಣ ಜಯ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜ್ಞಾತೆ

ಜಯಹೊೀ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಮಾತೆ ಜಯ ಸುಂದರ ನದ್ದಿವನಗಳ ರ್ನಾಾಡೆೀ

ಜಯಹೊೀ ರಸಋಷ್ಟಿಗಳ ಬೀೀಡೆೀ | ನಲವತೆ್ತಂಟು ವಷ2ಗಳ ಹಿಂದ್ದಿನ ಮಾತು: ಹನೆ*್ನಂದು ಹನೆ್ನರಡರ ಬಾಲಕನೆ*ಬ ್ಬ ಈ ರ್ನಾಾಡಗಿೀತೆ

ಗುಣು ಗುಣೀಸುತ ್ತ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಕೊ*ೀಟೇಯಲಿP ಕತ್ತಲಾಗುವವರೆಗ* ಅಲೆಯುತ್ತಿ್ತದ್ದ, ಆತ ಪ್ರೊೀಲಿೀಸ ್ ಸನಿ್ನಧಿಕೊೀಂದ್ರದ್ದಿಂದ ಶೇಟ�ರ ಬೀೀದ್ದಿಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗೆ ಬಂದು ಹೊ*ೀಗುತ್ತಿ್ತದ್ದ.

ಬೆಳಗಾವಿಯ ಬಾಲಕ

ಮತೆ್ತ ಕೊಲವು ವಷ2ಗಳ ತರುವಾಯ ಶೇಟ�ರ ಬೀೀದ್ದಿಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆ: ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾಷಾತಜ್ಞ ಶ್ರ್ರೀ ಪ್ರ.ಗೆ*ೀ. ಕುಲಕರಣೀಯವರು

ಆಗ ಅಲಿP ಮುಖಾ್ಯಧಾ್ಯಪಕರು ಏಳನೆಯ ತರಗತ್ತಿಗೆ ಪಾಠ ಹೊೀಳುತ್ತಿ್ತದ್ದವರು

ಅವರೆೀ ಆ ಬಾಲಕ ಅವರ ವಿದಾ್ಯರ್ಥಿ2 ಆ ವಯಸಿನ̈ಲಾPಗಲೆೀ ಆತ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಕವಿತೆಗಳನು್ನ ಬರೆಯುತ್ತಿ್ತದ ್ದ ವಿದಾ್ಯರ್ಥಿ2' ಎಂಬ ಕೊvಬರಹದ

ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯ ಸಂಪಾದಕನ* ಆಗಿದ್ದ, ಶ್ರ್ರೀ ಪ್ರ. ಗೆ*ೀ. ಕುಲಕರಣೀಯವರ* ಶ್ರ್ರೀ ಕೃಷ ್ಣ ಪಾಟ್ಟಿೀಲ ಮತು್ತ ಶ್ರ್ರೀ ಕೊೀದನ*ರ ಗುರುಗಳೂ ಆ ಹುಡುಗನ ಬರವಣೀಗೆ ಕಂಡು, ಮೆಚಿ¡ ಪ್ರೊ್ರೀತಾಹ̈ಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು ಮಾಗ2ದಶ2ನ

ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದ್ದರು.

ಅನಂತರ, ಗಿಲಗಂಚಿ ಅರಟ್ಟಾಳ ಹೊvಸ*್ಕಲಿಗೆ ಸ್ತೆೀರೀಕೊ*ಂಡು ಅಲ*P ಸಾಹಿತ್ಯದ ಗಿೀಳು ಅಂಟ್ಟಿಸಿಕೊ*ಂಡು ಗಣಪತ್ತಿ ಬೀೀದ್ದಿಯ ಸಾವ2ಜನಿಕ ವಾಚರ್ನಾಾಲಯ, ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸಂಘದ ವಾಚರ್ನಾಾಲಯ ಪ ್ೌರಢಶಾಲೆಯ

ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಲಿPದ ್ದ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ಓದ್ದಿ ಮುಗಿಸಿದ, “ಅಂದು ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ಅಸಿ್ತತCದಲಿPದ ್ದ ರ್ನಾಾಡ ” “ ” ನರೀಗಳ ಸಂಘದ ಕ್ತಿರುನರೀಯಾಗಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸಂಘದ ವಾಚರ್ನಾಾಲಯದ ಕೊಲಸಗಾರರ್ನಾಾಗಿ ದುಡಿದ,

ವಿ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ಠ್ಠಲಕುಲಕಣೀ2. ಆರ ್.ಹೊಚ ್. ಕುಲಕಣೀ2, ಮಾಧವ ಮಹಿಷ್ಟಿ, ತುರಮರೀ, ರಾಘವೆೀಂದ ್ರ ಮೊದಲಾದ ಗೆಳ್ಗೆಯರೆ*ಡನೆ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಗಳಲಿP ನಿರತರ್ನಾಾದ.

ಬೆಡಗಿನ ಬೆಳಗಾವಿ

ಹದ್ದಿನೆvದು ವಷ2 ಅಲಿP ಇಲಿP ಅಲೆದು ೧೯೫೦ಕೊ್ಕ ಕುಂದರ ರ್ನಾಾಡಿನ ಮಲಾಮರಡಿಗೆ ಬಂದ, ವಾರಕೊ*ಮೆ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿಗೆ ಪಯಣ, 'ಜನಜಿೀವಾಳ' ದ ಬ.ಮ. ಏಳುಕೊ*ೀಟ್ಟಿಯವರ ಗೆಳ್ಗೆತನ, ಅಂಗಡಿ ದಂಪತ್ತಿ, ಅಣ್ಣ

ಗುರ*ಜಿ ಚನ್ನಪ್ಪವಾಲಿ ಅಡಿವೆಪ್ಪರ್ನಾಾವಲಗಟ್ಟಿ�, ಮೊದಲಾದ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕತ2ರ ಒಡರ್ನಾಾಟ ರಾಜಕ್ತಿೀಯರಂಗದ ನಿಕಟಪರೀಚಯ. ಆ ಅನುಭವ ಉಪಯೋೀಗಿಸಿಕೊ*ಂಡು ಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳ ರಚನೆ.

ಬೆಳಗಾವಿಯ ಪುಟ � ಪುಟ � ಓಣೀಗಳು ಟ್ಟಿಳಕವಾಡಿಯ ವ್ಯವಸಿ್ಥತ ಬಂಗಲೆಗಳು, ಹಸಿರು ಸ*ಸುವ ಮಾವಿನ ಮರಗಳು, ಕೊv ಬೀೀಸಿ ಕರೆಯುವ ರೆೀಸ ್ ಕೊ*ೀಸ ್2 ರಸ್ತೆ್ತ, ಮೊೀಜಿನ ಕೊೀಂದ್ರ ಮಿಲಿಟರೀ ಮಹಾದೇೀವ ್,

ರಸಿಕತೆಯ ರಾಮದೇೀವಬೀೀದ್ದಿ, ಭವ್ಯವಾಗಿ ತಲೆಯೇತ್ತಿ್ತನಿಂತ ಲಿಂಗರಾಜ ರ್ಕಾಾಲೆೀಜು, ರಾಣೀಪಾವ2ತ್ತಿ ರ್ಕಾಾಲೆೀಜು, ಅಶಾCರೆ*ೀಹಿಣೀ ಚೆನ್ನಮ್ಮ ರಾಣೀ ಪ್ರತ್ತಿಮೆ, ಕತ್ತಿ್ತ ಹಿಡಿದು ನಿಂತ ರಾಯಣ್ಣನಮ*ತ್ತಿ2.

ಕನ್ನಡ ತಾಯಿಯ ಸುಂದರ ಮುಖದಂತ್ತಿರುವ ಚೆಂದದ ನಗರ ಬೆಳಗಾವಿ. ಅದನು್ನ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಸುವ ಈ ಲೆೀಖಕ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಅನ್ನ- ನಿೀರು ಸ್ತೆೀವಿಸಿ ಬೆಳ್ಗೆದು ಇಲಿPಯ ಸೃಷ್ಟಿ� ಸೌಂದರ‌್ಯದ್ದಿಂದ ಸ*¼ತ್ತಿ2 ಪಡೆದು ಕಥೆ-

ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ರಚಿಸಿದ ಈತನನು್ನ ಇಂದು ಮಮತೆಯಿಂದ ಬರಮಾಡಿಕೊ*ಂಡು ಸಾಹಿತ್ಯಸಮೆ್ಮೀಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರಿೀಠದಲಿP ಕ*ಡಿಸಿ ಹರಸುತ್ತಿ್ತರುವ ಬೆಳಗಾವಿ.

ಬೆಳಗಾವಿರ್ನಾಾಡು!

ಬಾಲಕರ್ನಾಾಗಿದಾ್ದಗ ಈ ಲೆೀಖಕ ಬರೆದಹಾಡು !

ಬೆಳಗಾವಿರ್ನಾಾಡು, ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿರ್ನಾಾಡು!

ಸುಂದರರ್ನಾಾಡು, ನಮ್ಮ ಕುಂದರರ್ನಾಾಡು!

ಬಳಾ(ರೀ ಹಳ(ದ ಆಭ2ಟ ನೆ*ೀಡು

ಮಲಪ್ಪಭ, ಘಟಪ್ಪಭ ವಿರಾಟನೆ*ೀಡು

ಕಬೀ್ಬನಚವರೀಯ ಹಾರಾಟನೆ*ೀಡು

ಜೆ*ೀಳದ ಪಯಿರೀನ ತ*ರಾಟನೆ*ೀಡು

ನವಣೆಯ ಸಾವಿಯ ಕುಲುರ್ಕಾಾಟನೆ*ೀಡು

ಮಾವಿನಹಣೀ್ಣನ ಸಿಂಗಾರನೆ*ೀಡು

ಬಂಗಾರರ್ನಾಾಡು! ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿರ್ನಾಾಡು!

ಬಂಗಾರ ರ್ನಾಾಡು! ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿರ್ನಾಾಡು !

ಸುತ್ತ ಕಡೆಗ* ಬೆಟ�ದ ನೆ*ೀಟ

ಹಸುರೀನ ಕುಸುರೀನ ಚೆಲುವಿನ ತೆ*ೀಟ

ಕೊಚಿ¡ನ ಮೆಚಿ¡ನ ಜೆ*ೀಳದ ರೆ*ಟ್ಟಿ�

ಗುರೆಳ( ಹಿಂಡಿ, ಶೇೀಂಗಾ ಚಟ್ಟಿ್ನ, ಮೆಣಸಿನ ರ್ಕಾಾಯಿ

ಹುಳ(ನ ನುಚು¡, ಕೊನೆ ಕೊನೆಮೊಸರು, ಬದನೆರ್ಕಾಾಯಿ

ರ್ಕಾಾಳಮೆ್ಮ ಹಯನು, ರ್ಕಾಾಡಿನ ಜೆೀನು

ಹಾಲಿನ ಹೊ*ಳ್ಗೆಯು ತುಪದ ಗಿರೀಯು

ಸಮೃದ್ಧ ರ್ನಾಾಡು ! ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿ ರ್ನಾಾಡು !

ಅಂಕಲಗಿ - ಕುಂದರಗಿ - ಹುದಲಿಯ ರ್ನಾಾಡು

ಮಲPಮ್ಮ ದೇೀವಿಯ ಬೆಳವಡಿ ರ್ನಾಾಡು

ಚೆನ್ನಮ್ಮ ರಾಣೀಯ ಕ್ತಿತ*್ತರ ರ್ನಾಾಡು

ಅಣ್ಣ ರಾಯಣ್ಣನ ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರ್ನಾಾಡು

ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಯೋೀಧರ ತಾ್ಯಗದ ಬೀೀಡು

ಥಳ ಥಳ್ಳಿಸುವ ಕುಡುಗೆ*ೀಲನು ನೆ*ೀಡು

ಬೆಳಗಾವಿ ರ್ನಾಾಡು ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿ ರ್ನಾಾಡು.

ಬೆಳಗಾವಿಯ ರಾಜಕ್ತಿೀಯ

ಬೆಳಗಾವಿ ನಗರದ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಗೆ ಅದರದೇೀ ಆದ ಒಂದು ವೆvಶ್ರಷ�್ಯವಿದೇ. ಕನ್ನಡ-ಮರಾಠಿ- ಉದು2 ಹಾಗ* ಇನಿ್ನತರ ಭಾಷೆಗಳ ಸುಂದರ ಸಂಗಮ ಇಲಿPದೇ. ಈ ವಿಚಾರದಲಿP ಬೆಳಗಾವಿಗ* ಬೆಂಗಳೂರೀಗ* ಸಾಮ್ಯವಿದೇ.

ಬೆಂಗಳೂರೀನಲಿP ಕನ್ನಡದ ಜೆ*ತೆಗೆ ತಮಿಳು - ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಗಳೂ ಬಳಕೊಯಲಿPವೆ. ಆದರೆ ಅದರೀಂದಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರೆೀನ* ತಮಿಳರ ಅಥವಾ ತೆಲುಗರ ನಗರವೆೀನ* ಎನಿಸಿಕೊ*ಂಡಿಲPದು ನಮ ್ಮ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ

ರಾಜಧಾನಿಯೇೀ ಆಗಿದೇ. ಆರ್ಥಿ2ಕ ರ್ಕಾಾರಣಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ ಮಹಾನಗರಗಳ್ಳಿಗೆ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಿೀಮೆಗಳ ಜನರು ವಲಸ್ತೆ ಬರುವುದು ಸಹಜ. ಮರಾಠರ ಮತು್ತ ಪ್ರೀಶೇCಗಳ ಆಡಳ್ಳಿತ ರ್ಕಾಾಲಕೊ್ಕ ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿP ಮರಾಠಿ ಭಾಷ್ಟಿಕರನೆೀಕರು

ನೆಲೆಸಿದರು. ಸನಿಹದಲಿPಯೇೀ ಇರುವ ಮರಾಠಿ ಸಿೀಮೆಯಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ಕುಟುಂಬಗಳು ಬಂದು ಸ್ತೆೀರೀದವು. ಇಲಿPಯೇೀ ಹೊ*ಲ, ಮನೆ ಕೊ*ಂಡು ಕೊ*ಂಡವು. ರ್ನಾೌಕರೀ ಚಾಕರೀಗಳಲಿP ತೆ*ಡಗಿಕೊ*ಂಡವು ಆನಂತರ ಅವರ ಪರೀವಾರ ಬೆಳ್ಗೆಯಿತು.

ರ್ನಾಾನು ಚಿಕ್ಕವನಿದಾ್ದಗ ಇಲಿP ಕನ್ನಡ ಮರಾಠಿ ಜಗಳವಿರಲಿಲP. ಸಾCತಂತ್ರ್ಯ ಪೂವ2ದ ದ್ದಿನಗಳಲಿP ಕನ್ನಡಿಗರ* ಮರಾಠಿಗರ* ಸ್ತೆ*ೀದರರಂತೆ ಜಿೀವಿಸುತ್ತಿ್ತದ್ದರು. ಸಾCತಂತೆ*್ರ್ಯೀತ್ತರ ರ್ಕಾಾಲದಲಿP ಎಲ P ಕೊ|ೀತ್ರಗಳಲಿP ಅಧಿರ್ಕಾಾರದ

ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ಪ್ರವೆೀಶ್ರಸದಂತೆ ಭಾಷಾ ಕೊ|ೀತ್ರದಲ*P ಪ್ರವೆೀಶ್ರಸಿತು. ಬೆಳಗಾವಿ - ರ್ಕಾಾರವಾರ - ನಿಪಾ್ಪಣೀಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ ಮರಾಠಿಗರ ಚಳುವಳ್ಳಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಕೊೀಂದ್ರ ಸರರ್ಕಾಾರ ನೆೀಮಿಸಿದ ಎಲP ಆಯೋೀಗಗಳೂ ಮರಾಠಿಗರ ಈ

ಬೆೀಡಿಕೊಯನು್ನ ತ್ತಿರಸ್ಕರೀಸಿದವು. ಆಗ್ರಹದ್ದಿಂದಲೆೀ ಅದು ನೆೀಮಕವಾಯಿತು. ರ್ನಾಾ್ಯಯಮ*ತ್ತಿ2 ಮಹಾಜನರು ಈ ಸಿೀಮೆಯಲೆPಲP ಸಂಚರೀಸಿ ಈ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಯ ಎಲP ಮುಖಗಳನ*್ನ ಪರೀಶ್ರೀಲಿಸಿ ಬೆಳಗಾವಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದು್ದ ಎಂದು

ತ್ತಿೀಪು2 ಕೊ*ಟ�ರು. ತಾವೆೀ ನೆೀಮಿಸಿಕೊ*ಂಡ ಈ ಮಹಾಜನ ಆಯೋೀಗದ ತ್ತಿೀಪ್ರಿ2ಗ* ಮರಾಠಿಗರು ಬದ್ದರಾಗಲಿಲP. ಈಗಲ* ಸಹ ಬೆಳಗಾವಿ ರ್ಕಾಾರವಾರಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ ಅವರ ಆಂದೇ*ೀಲನ ನಡೆದೇೀ ಇದೇ. ಕೊೀವಲ

ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ರ್ಕಾಾರಣಗಳ್ಳಿಗಾಗಿ ನಡೆದ್ದಿರುವ ಆಂದೇ*ೀಲನವಿದು.

ಕನ್ನಡಿಗರ ಬೆಳಗಾವಿ

ಇತ್ತಿಹಾಸ, ಪರಂಪರೆ, ಸತ್ಯ, ರ್ನಾಾ್ಯಯಗಳ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಬೆಳಗಾವಿ ಎಂದೇಂದ* - ಹಿಂದು - ಇಂದು - ಮುಂದೇಯ* ಸಹ ಕನ್ನಡಿಗರ ನಗರ ಸ*ಯ2 ಚಂದ್ರರೀರುವವರೀಗೆ ಮಲಪ್ರಭಾ ಘಟಪ್ರಭಾ ಇರುವವರೆಗೆ,

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕವಿರುವವರೆಗೆ ಬೆಳಗಾವಿಯ* ಕನ್ನಡಿಗರ ನಗರವಾಗಿಯೇೀ ಉಳ್ಳಿಯುವುದು. ನಮ್ಮದಲPದುದನು್ನ ರ್ನಾಾವು ಬಯಸುವವರಲP. ನಮ್ಮದಾದುದುನು್ನ ಬೀಟು�ಕೊ*ಡುವವರಲ P ಬೆಳಗಾವಿಯು ನಮ ್ಮ ಕುಡುಗೆ*ೀಲಿದ್ದಂತೆ,

ಕತ್ತಿ್ತಗಿಂತಲ* ಹರೀತವಾದ ಕುಡುಗೆ*ೀಲು ಇದನು್ನ ನುಂಗಬೆೀಕೊನು್ನವವರೆೀ ಜೆ*ೀಕೊ!

ಕನ್ನಡಿಗರಲಿP ಒಗ�ಟು�

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ವಿಧಾನ ಮಂಡಲವೂ ಮಂತ್ತಿ್ರಮಂಡಲವೂ ಈ ಬಗೆಗೆ ಧಿೀರ ನಿಲುಮೆ ತಳ್ಗೆದ್ದಿದೇ. ಮಹಾಜನ ಆಯೋೀಗದ ವರದ್ದಿಗೆೀ ಅಂಟ್ಟಿಕೊ*ಂಡಿವೆ. ಬೆಳಗಾವಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದು್ದ, ಅದು ಎಂದ್ದಿಗ* ಬೆೀರೆ ರಾಜ್ಯಕೊ್ಕ ” ಹೊ*ೀಗದು ಎಂದು ನಮ ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ತಿ್ರಗಳೂ ಹಲವಾರು ಬಾರೀ ಘೋೀಷ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ. ಆದುದರೀಂದ

ಬೆಳಗಾವಿಯ ಬಗೆಗೆ ಕನ್ನಡಿಗರೀಗೆ ಚಿಂತೆ ಅನವಶ್ಯಕ.

ಆದರೆ ಜ್ಞಾತ್ತಿ ಮತ ವೆvಯಕ್ತಿ್ತಕ ಆಸ್ತೆ ಆರ್ಕಾಾಂಕೊ| ಇತಾ್ಯದ್ದಿ ಸಣ್ಣ ವಿಚಾರಗಳನು್ನ ಮರೆತು, ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲೆPಯ ಕನ್ನಡಿಗರೆಲ P ಒಂದಾಗಿ ಸಂಘಟ್ಟಿತರಾಗಬೆೀರ್ಕಾಾದದು್ದ ಇಂದ್ದಿನ ಸಂದಭ2ದಲಿP ಅಗತ್ಯ. ಮರಾಠಿಗರ ಒಗ�ಟ್ಟಿ�ದೇ,

ಸಮಿತ್ತಿಯ ನೆೀತೃತCದಲಿP ಅವರೆಲPರ* ಒಂದುಗ*ಡಿದಾ್ದರೆ. “ ” ಝಲಾಚ ಪಾಹಿಜೆ ಯ ಪ್ರಶೇ್ನ ಬಂದಾಗ ಅವರು ಜ್ಞಾತ್ತಿ ಮತಗಳನೆ್ನಲ P ಕಡೆಗಣೀಸಿ ಒಂದಾಗುತಾ್ತರೆ. ಕನ್ನಡಿಗರು ಮಾತ ್ರ ಬಾ್ರಹ್ಮಣ - ಲಿಂಗಾಯಿತ - ಬಣಜಿಗ-

ಜಂಗಮ - ಕುರುಬ - ರೆಡಿ್ಡ ಇನಿ್ನತರ ಜ್ಞಾತ್ತಿಗಳ ಸಂಕುಚಿತ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ್ತಗಳನೆ್ನೀ ಗಮನಿಸುತಾ್ತರೆ. ಕನ್ನಡಕೊ್ಕ ಸಂಬಂಧಪಟ � ಸಮಸ್ತೆ್ಯ ಬಂದಾಗಲ* ಸಹ ಜ್ಞಾತ್ತಿೀಯ ಭಾವನೆ ಒಳಗೆ*ಳಗೆೀ ಕೊಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೇ.

ಬೆಳಗಾವಿಯಿಂದ ಚುರ್ನಾಾವಣೆ ನಿಂತ ಕನ್ನಡ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ2ಗೆ ಕನ್ನಡಿಗರಲಿPಯೇೀ ಕೊಲವು ಜ್ಞಾತ್ತಿಗಳವರ ಮತ ಸಿಕು್ಕವುದ್ದಿಲP ಆತ ಸ್ತೆ*ೀತು ಹೊ*ೀಗುತಾ್ತನೆ. ನಿರಾಶರ್ನಾಾಗುತಾ್ತನೆ ಹಣದಾಸ್ತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಜ್ಞಾತ್ತಿಯಮೊೀಹದ್ದಿಂದಾಗಿ ಮರಾಠಿಗರ ಪಕ್ಷ ವಹಿಸುವವರ* ಇಲPದ್ದಿಲP. ಇಂಥವರೀಗಾಗಿ ಇಲಿP ಕನ್ನಡಿಗರ ಶಕ್ತಿ್ತ ಕ್ತಿ|ೀಣವಾಗಿದೇ, ಮರಾಠಿಗರಲಿP

ಮಾತ್ರ ಇಂಥ ದೇ*್ರೀಹಿಗಳು ವಿರಳ.

ನಗರರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ನಡೆದ್ದಿರುವ ಈ ತ್ತಿರ್ಕಾಾ್ಕಟವೆೀನೆೀ ಇದ್ದರ* ಇಲಿPನ ಕನ್ನಡಿಗರ* ಮರಾಠಿಗರ* ಸೌಹಾದ2ದ್ದಿಂದಲೆೀ ಬಾಳುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಕನ್ನಡಿಗರೀಗೆ ಮರಾಠಿಯ* ಮರಾಠಿಗರೀಗೆ ಕನ್ನಡವೂ ಅಥ2ವಾಗುತ್ತದೇ.

ಮರಾಠಿಗರು ಕನ್ನಡ ಮಾತರ್ನಾಾಡುವುದು ಕಡಿಮೆ. ಕನ್ನಡಿಗರೀಗೆ ಮಾತ್ರ ಮರಾಠಿ ಮಾತರ್ನಾಾಡಲು ಬಲು ಹುರುಪು! ಶ್ರ್ರೀಮತ್ತಿ ಇಂದ್ದಿರಾ ಸಂತ, ಎಸ ್.ಡಿ. ಇಂಚಲರಂಥ ಕವಿಗಳು, ದ್ದಿ, ಬಾಬುರಾವ ್ ಠಾಕ*ರ ್ ಅಣು್ಣ ಗುರ*ಜಿ

ಅನಂತರಾವ ್ ಚಿಕೊ*್ಕೀಡಿ, ಬ. ಮ. ಏಕೊ*ೀಟ್ಟಿ, ಪರುಳ್ಗೆೀಕರರಂತ ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರು ಪತ್ರಕತ2ರು, ಈ ನಗರದ ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಜಿೀವನವನು್ನ ಶ್ರ್ರೀಮಂತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿದಾ್ದರೆ. “ ” ಸಾCಮಿ ಯಂಥ ಶೇ್ರೀಷ ್ಠ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಬರೆದ ಮರಾಠಿಯ

ಖಾ್ಯತ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾರ ಶ್ರ್ರೀ ರಣಜಿತ ದೇೀಸಾಯಿಯವರ* ಬೆಳಗಾವಿಯ ಸಮಿೀಪದಲಿPಯೇೀ ಇರುವವರೆಂದು ಕೊೀಳ್ಳಿದೇ್ದೀನೆ.

ಸಾವಿರಾರು ವಷ2ಗಳ ಹಿಂದೇ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಮಹಾರಾಷ�ಗಳ್ಗೆರಡ* ಒಂದೇೀ ರಾಷ� ್ರವಾಗಿದು್ದವೆಂಬ ಸತಾ್ಯಂಶವನು್ನ ಇತ್ತಿಹಾಸ ಹೊೀಳುತ್ತದೇ. ಅನಂತರ ಅವೆರಡ* ಬೆೀರೆ ಬೆೀರೆಯಾಗಿ ವಿಶ್ರಷ� ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತC ಪಡೆದುವು ಆದರೆ ನೆರೆಹೊ*ರೆಯ ಸ್ತೆ*ೀದರ ರಾಜ್ಯಗಳಾದುದರೀಂದ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಯಿಂದಲ* ಸೌಹಾದ2ದ್ದಿಂದಲ* ವತ್ತಿ2ಸುವುದು

ಅವಶ್ಯ.

ರ್ನಾಾನು ಒಂದೇರಡು ವಷ2 ಪುಣೆಯಲಿP ಇದು್ದ ಆಚಾರ‌್ಯ ಅತೆ್ರಯವರ ಪ ್ೌರಢಶಾಲೆಯಲಿP ಓದ್ದಿದವನು. ಅಲಿPಯೇೀ ಮರಾಠಿ ಕಲಿತುಕೊ*ಂಡು ಖಾಂಡೆೀಕರ - ಫಡಕೊ - ಮಾಡಖೆ*ೀಲಕರರ ಕೃತ್ತಿಗಳನೆ*್ನೀದ್ದಿದವನು

ಖಾಂಡೆೀಕರರಂತೆಯೇೀ ನನ್ನದ* ಸಮಾಜವಾದ್ದಿೀ ವಾಸ್ತವತೆಯ ನಿಲುಮೆ ಕಲೆ ಕಲೆಗಾಗಿ, ಎಂಬುದು ಸಲP. ಎಲP ಕಲೆಗಳೂ ಇರುವುದು ಜಿೀವನರ್ಕಾಾ್ಕಗಿಯೇೀ ಎಂದು ದೃಢವಾಗಿ ನಂಬೀದವರು ಖಾಂಡೆೀಕರ ್, “ ”ಅವರ ಉಲಾ್ಕ

“ ” “ ರ್ಕಾಾಂಚನಮೃಗ ದೇ*ೀನ ಧು್ರವಗಳನೆ*್ನೀದ್ದಿ ರ್ನಾಾನು ಪ್ರಭಾವಿತರ್ನಾಾದದು್ದ ನಿಜ. ಕನ್ನಡದಲಿP ಕುವೆಂಪು ಮತು್ತ ರ್ಕಾಾರಂತರೀಗಿರುವ ಸಾ್ಥನ ಮರಾಠಿಯಲಿP ಖಾಂಡೆೀಕರರೀಗಿದೇ.

ಇತ್ತಿ್ತೀಚೆಗೆ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಸಂಚರೀಸಿ ಹೊ*ೀದ ಶ್ರ್ರೀಮತ್ತಿ ದುಗಾ2 ಭಾಗವತರು ಕನ್ನಡ ಮರಾಠಿ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಬಗೆಗೆ ಅನೆೀಕ ಒಳ್ಗೆ(ಯ ಮಾತು ಆಡಿದಾ್ದರೆ. ಭಾರತ್ತಿೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿಯ ಮ*ಲದಲಿP ಒಂದೇೀ,

ಭಾಷೆಗಳು ಬೆೀರೆ ಬೆೀರೆಯಾಗಿದ್ದರ* ಅವುಗಳ ಮ*ಲ ಸ್ತೆ*್ತೀತ್ರದಲಿP ಒಂದೇೀ ಭಾಷೆಯ ಹೊಸರೀನಲಿP ರ್ನಾಾವು ಬಡಿದಾಡಬಾರದು. ಪರಸ್ಪರರ ಭಾಷೆಗಳನು್ನ ಕಲಿತು ಪರಸ್ಪರರನು್ನ ಗೌರವಿಸಬೆೀಕು. ಶ್ರ್ರೀಮತ್ತಿ ದುಗಾ2ಭಾಗವತರ

ಈ ಸು್ತತ್ಯ ನಿಲುಮೆಗಾಗಿ ರ್ನಾಾನು ಅವರನು್ನ ವಂದ್ದಿಸುತೆ್ತೀನೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಮಟ�ದಲಿP ಕನ್ನಡ - ಮರಾಠಿ ಬಾಂಧವ್ಯ ಇದೇ್ದೀ ಇದೇ. “ ”ಪುಣೆಯ ಅಂತರ ಭಾರತ್ತಿ ಯವರ* ಹಲವಾರು ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಇವೆೀ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯದಲಿP ತೆ*ಡಗಿದಾ್ದರೆ.

ಕ್ತಿತ*್ತರ ಚೆನ್ನಮ್ಮ, ಬೆಳವಡಿ ಮಲPಮ್ಮ, ಸಂಗೆ*ಳ್ಳಿ( ರಾಯಣ್ಣ, ಟ್ಟಿಪೂ್ಪ ಸುಲಾ್ತನರೀಂದ ರ್ನಾಾವುಸ*¼ತ್ತಿ2 ಪಡೆದಂತೆಯೇೀ ಶ್ರವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜ, ತಾರ್ನಾಾಜಿ ಮಾಲಸುರೆ, ಬಾಪೂಗೆ*ೀಖಲೆ, ತಾರಾರಾಣೀಯವರೀಂದಲ*

ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದೇ್ದೀವೆ. ಪ್ರಬಲರಾದ ಮೊಗಲರನು್ನ ಎದುರೀಸಿ ನಿಂತು, ರಾಜ್ಞಾರಾಮ ಮಹಾರಾಜ ಮತು್ತ ತಾರಾರಾಣೀಯವರೀಗೆ ನಮ್ಮ ಕೊಳದ್ದಿಯ ವಿೀರ ರಾಣೀ ಚೆನ್ನಮ್ಮ.

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಮರಾಠಿಗರು

ಆದರೆ, ಅದೇೀ ತಾರಾ ರಾಣೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಕೊ*ಲಾPಪುರದಲಿP ಕೊಲವಷ2ಗಳ ಹಿಂದೇ ಕನ್ನಡಿಗರ ವಿರುದ್ದ ದೇ*ಂಬೀಯಾದು್ದ ದುಡಿದುತ್ತಿನು್ನವ ಕನ್ನಡ ಶ್ರಮಜಿೀವಿಗಳನು್ನ ಬಡಿದು ಓಡಿಸಲಾದದ*್ದ ದುಃಖದ

ವಿಚಾರವಲPವೆೀ? ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ನಗರಗಳಲಿP ಲರ್ಕಾಾ|ಂತರ ಮರಾಠಿಗರು ನೆಲೆಸಿದಾ್ದರೆ. 'ಕ್ತಿಲೆ*ೀ2ಸ್ಕರ ್‌' ದಂಥ ದೇ*ಡ್ಡ ಸಂಸ್ತೆ್ಥ ಬೆಂಗಳೂರು, ಹರೀಹರ, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ(ಗಳಲಿP ರ್ಕಾಾರಖಾನೆಗಳನು್ನ ಸಾ್ಥಪ್ರಿಸಿದೇ, ಸಾವಿರಾರು ಮರಾಠಿಗರು,

ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ(-ಗದಗ-ಹರೀಹರ-ದಾವಣಗೆರೆ-ರಾಣೀಬೆನ*್ನರು-ಹಾವೆೀರೀ- ಬೆಂಗಳೂರುಗಳಲ*P ಮರಾಠಿಗರು ವಾ್ಯಪಾರವ್ಯವಹಾರ- ರ್ನಾೌಕರೀ ಮಾಡಿಕೊ*ಂಡು ಹಾಯಾಗಿದಾ್ದರೆ. ಅವರು ಕನ್ನಡ ಕಲಿತು ಕನ್ನಡಿಗರೆ*ಡನೆ ಬೆರೆತ್ತಿದಾ್ದರೆ. ಅವರು ಮರಾಠಿಗರೆಂಬ ರ್ಕಾಾರಣರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಅವರೀಗೆ ಯಾವ ತೆ*ಂದರೆಯ* ಇಲP.

ಕೊ*ಲಾPಪುರ ಬೆಳಗಾವಿಗಳಲಿP ಕನ್ನಡಿಗರ ಮೆೀಲೆ ದಾಳ್ಳಿ ನಡೆದಾಗ ಮಾತ್ರ ಧಾರವಾಡದ ಕೊಲವು ಕ್ತಿಡಿಗೆೀಡಿಗಳು ಅಲಿPಯ ಮರಾಠಿ ಮಂಡಲಿಯ ಕಟ�ಡಕೊ್ಕ ಬೆಂಕ್ತಿಹಚಿ¡ದ್ದರು. ಇಂಥ ಹಿಂಸಾ ಕೃತ್ಯಗಳನು್ನ ಕನ್ನಡಿಗರು

ಸಹಿಸುವುದ್ದಿಲP. ಈಚೆಗೆ ಈ ಮರಾಠಿ ಮಂಡಲಿಯ ನ*ತನ ಕಟ�ಡ ಎದು್ದ ನಿಂತ್ತಿದೇ. ನಮ್ಮ ಅಂದ್ದಿನ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ತಿ್ರಗಳ್ಗೆೀ ಅದರ ಅಡಿಗಲುP ಇರೀಸಿದರಲPದೇ, ಸರರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ಸಾಕಷು� ಹಣವನು್ನ ಸಲಿPಸಿದಾ್ದರೆ. ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಮರಾಠಿಯ ವಾ್ಯಸಂಗಕೊ್ಕ ಯಾವ ವಿಧವಾದ ತೆ*ಂದರೆಯ* ಇಲP. ಕೊಲವು ಜನ ಮರಾಠಿ ಪತ್ರಕತ2ರೀಗ* ಸಹ

ನಮ್ಮ ಸರರ್ಕಾಾರದವರು ಮಾಸಿಕ ಗೌರವಧನ ಸಲಿPಸುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. !

ಪುಣೆ - ಮುಂಬಯಿಗಳಲಿP ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸಂಘಗಳ್ಳಿವೆ ಮುಂಬಯಿಯಲಿP ಲರ್ಕಾಾ|ಂತರ ಕನ್ನಡಿಗರೀದಾ್ದರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಮರಾಠಿ ಕಲಿತು ಅಲಿPಯ ಜನರೆ*ಡನೆ ಸಮರಸರಾಗಿರುತಾ್ತರೆ. ರ್ನಾಾವು ಯಾವುದೇೀ

ರಾಜ್ಯದಲಿPದ್ದರ* ಅಲಿPಯ ಪಾ್ರದೇೀಶ್ರಕ ಭಾಷೆಯನು್ನ ಕಲಿಯಲೆೀಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ಮದಾ್ರಸಿನಲಿP ನೆಲೆಸಿದ ಪರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಜನರು ತಮಿಳು ಕಲಿಯದ್ದಿದ್ದರೆ ಫಜಿೀತ್ತಿ ಪಟು�ಕೊ*ಂಡು ಹಿಂತ್ತಿರುಗಿ ಬರಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ಆದರೆ ಅಂಥ

ಉಗ್ರಭಾಷಾಭಿಮಾನ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿPಲP. ಬೆಳಗಾವಿಯಲಿPರುವ ಮರಾಠಿ ಬಾಂಧವರೆಲPರ* ಕನ್ನಡ ಕಲಿತುಕೊ*ಂಡು ಕನ್ನಡಿಗರೆ*ಡನೆ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿಯಿಂದ ವತ್ತಿ2ಸುವರೆಂದು ಆಶ್ರಸುತೆ್ತೀನೆ.

ರ್ಕಾಾಸರಗೆ*ೀಡು- ಕನ್ನಡ ರ್ನಾಾಡು

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕಕೊ್ಕ ಸ್ತೆೀರೀಕೊ*ಳ(ಬೆೀರ್ಕಾಾದ ರ್ಕಾಾಸರಗೆ*ೀಡು ಕಳ್ಗೆದ ೨೩ ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಕೊೀರಳದಲಿP ಉಳ್ಳಿದುಕೊ*ಂಡಿರುವುದು ದುಃಖದ ವಿಚಾರ. ನಮ ್ಮ ಹಿರೀಯ ಕವಿ ಗೆ*ೀವಿಂದ ಪ್ರvಗಳೂ ಶಾಸಕರ*,

ಹೊ*ೀರಾಟಗಾರರ* ಆಗಿದ ್ದ ಮಹಾಬಲ ಭಂಡಾರೀಯವರ* ಇದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ದುಃಖಿಸುತ್ತಲೆೀ ತ್ತಿೀರೀಕೊ*ಂಡರು. ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರ ಕಯಾ್ಯರ ಕ್ತಿಯ್ಯಣ್ಣರೆvಯವರು ಅವರ ಸಂಗಡಿಗರ* ರ್ಕಾಾಸರಗೆ*ೀಡನು್ನ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕಕೊ್ಕ ಸ್ತೆೀರೀಸಲು ಹಟ

ಹಿಡಿದು ದುಡಿಯುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ನಮ ್ಮ ಸರರ್ಕಾಾರವೆೀನೆ*ೀ ಅದಕೊ್ಕ ತಯಾರಾಗಿಯೇೀ ಇದೇ. ಕೊೀರಳ ಸರರ್ಕಾಾರ ಒಪ್ರಿ್ಪಕೊ*ಳ(ಬೆೀಕು. ಕೊೀಂದ ್ರ ಸರರ್ಕಾಾರ ಮನಸು̈ ಮಾಡಿದರೆ ಈ ಸಮಸ್ತೆ್ಯ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪರೀಹಾರವಾಗುವುದು.

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಸಂಸತ ್ ಸದಸ್ಯರು ರ್ಕಾಾಸರಗೆ*ೀಡಿನ ಬಗೆಗೆ ಕೊೀಂದ ್ರ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಮೆೀಲೆ ಒತ್ತಡ ತರಬೆೀಕೊಂದು ಅವರನು್ನ ಕೊೀಳ್ಳಿಕೊ*ಳು(ತೆ್ತೀನೆ.

“ಸ್ತೆ*ಲಾPಪುರ, ಅಕ್ಕಲಕೊ*ೀಟೇ, ಜತ್ತ, ತಾಳವಾಡಿ, ಮೊದಲಾದ ನಮ್ಮ ಪ್ರದೇೀಶಗಳನು್ನ ಪಡೆಯಲ* ನಮ್ಮ ಸಂಸತ ್ ಸದಸ್ಯರು ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸಬೆೀಕು. ಮಹಾಜನ ವರದ್ದಿ ಕ*ಡಲೆೀ ಜ್ಞಾರೀಗೆ ಬರಬೆೀಕೊಂದು ರ್ನಾಾವೆಲPರ*

ಆಗ್ರಹಪಡಿಸಬೆೀಕು.” ” ಮಹಾಜನ ವರದ್ದಿ ಮರಾಠಿಗರೀಗೆ ಬೆೀಡವಾದರೆ ನಮಗ* ಬೆೀಡ ಎಂದು ಯಾರ* ಹೊೀಳಬಾರದು. ಆ ವರದ್ದಿ ಜ್ಞಾರೀಗೆಬಂದರೆ ನಮ್ಮ ರ್ಕಾಾಸರಗೆ*ೀಡು ನಮಗೆ ಬರುತ್ತದೇ. ರಾಜ ್ಯ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ -

೧೯೩೬ರ ನವೆಂಬರ ್ ೧ ರೆ*ಳಗಾಗಿ ಕನ್ನಡವು ಈ ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳ್ಳಿತ ಭಾಷೆಯಾಗಲೆೀಬೆೀಕೊಂದು ಧಮ2ಸ್ಥಳದಲಿP ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಶ್ರ್ರೀ ಹಂಪ ರ್ನಾಾಗರಾಜಯ ್ಯ ನವರು ಘೋೀಷ್ಟಿಸಿದ್ದರು. ಸಮಸ ್ತ ಕನ್ನಡಿಗರ ಈ ಕೊ*ೀರೀಕೊಗೆ

ಮನ್ನಣೆಯಿತು್ತ ನಮ ್ಮ ಸರರ್ಕಾಾರದವರು ಕಳ್ಗೆದ ನವೆಂಬರ ್ ೧ ರೀಂದಲೆೀ ಕನ್ನಡವನು್ನ ರಾಜ್ಯಭಾಷೆಯ ಪ್ರಿೀಠಕೊ್ಕೀರೀಸಿದಾ್ದರೆ. ಕನ್ನಡಿಗರ ಅನೆೀಕ ವಷ2ಗಳ ಈ ಕೊ*ೀರೀಕೊಯನು್ನ ಈಡೆೀರೀಸಿಕೊ*ಟು�ದುದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ನಮ್ಮ

ಸರರ್ಕಾಾರಕೊ್ಕ ಹೃತ*ವ2ಕ ವಂದನೆಗಳು.

ನಮ್ಮ ಮಂತ್ತಿ್ರಮಂಡಲದ ಸಭೆಗಳೂ ಸಹ ಕನ್ನಡದಲಿPಯೇೀ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕಲಾಪ ನಡೆಸುತ್ತಿ್ತವೆ. ಸರರ್ಕಾಾರದ ಮುಖ್ಯ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯದಶ್ರ2ಗಳಾಗಿಯಾಗಿ ಎಲP ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳೂ ಕನ್ನಡದಲಿPಯೇೀ ವ್ಯವಹರೀಸುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ.

ವಾ್ಯವಹಾರೀಕವಾಗಿ ಕನ್ನಡವು ಆಡಳ್ಳಿತ ಭಾಷೆಯಾಗುವಲಿP ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ಯಂತ್ರಗಳ ಕೊ*ರತೆ ಮುಖ್ಯ ರ್ಕಾಾರಣ ಇನು್ನ ಮುಂದೇ ಸರರ್ಕಾಾರೀೀ ಕಚೆೀರೀಗಳ್ಳಿಗೆ ಇಂಗಿPಷ ್ ಬೆರಳಚು¡ ಯಂತ್ರಗಳ ಬದಲು ಕನ್ನಡ ಯಂತ್ರಗಳನೆ್ನೀ

ಪೂರೆvಸಲು ಸರರ್ಕಾಾರ ನಿಧ2ರೀಸಿದೇ ಇಂಗಿPಷ ್ ಬೆರಳಚು¡ಗಳು ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಕಲಿಯುವುದು ತ್ತಿೀರಾ ಸುಲಭ ಅಲPದೇ ಸಾವಿರಾರುಮಂದ್ದಿ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ಗರು ಕೊಲಸವಿಲPದೇ ನಿರುದೇ*್ಯೀಗಿಗಳಾಗಿ ಅಲೆಯುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ.

ಕಚೆೀರೀಗಳ್ಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಯಂತ್ರಗಳನೆ*್ನದಗಿಸಿ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಕಲಿತ ಅಹ2ರನು್ನ ಕೊಲಸಕೊ್ಕ ಸ್ತೆೀರೀಸಿಕೊ*ಂಡರೆ ಈ ಸಮಸ್ತೆ್ಯಗೆ ಪರೀಹಾರ ಲಭಿಸುತ್ತದೇ.

ಆದರೆ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಕಲಿಯಲು ಸರರ್ಕಾಾರೀ ರ್ನಾೌಕರ ಬೆರಳಚು¡ ಕಲಿಯಲು ಸರರ್ಕಾಾರೀ ರ್ನಾೌಕರರೀಗೆ ತರಬೆೀತ್ತಿ ನಿೀಡುವುದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ೫, ೨೦೦ ರ*. ಗಳನು್ನ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಮತು್ತ ಶ್ರೀಘ್ರಲಿಪ್ರಿ ಪರೀೀಕೊ|ಗಳ್ಳಿಗೆ ಕಟು�ವವರೀಗೆ

೮೦, ೦೦೦ ರ*. ಗಳನು್ನ ಖಚು2ಮಾಡುವುದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಕನ್ನಡ ಮತು್ತ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ ಇಲಾಖೆಘೋೀಷ್ಟಿಸಿದೇ.

ಈ ಖಚು2 ಅನವಶ್ಯಕತೆವೆಂದೇೀ ನನ್ನ ಸ್ಪಷ� ಅಭಿಪಾ್ರಯ ರ್ನಾೌಕರೀ ಬೆೀಕ್ತಿದ್ದವರು ಕನ್ನಡ ಶ್ರೀಘ್ರಲಿಪ್ರಿಯನು್ನ ಬೆರಳಚ¡ನು್ನ ಕಲಿತೆೀ ಕಲಿಯುತಾ್ತರೆ. ಅವರೀಗೆ ಈ ರೀೀತ್ತಿಯಾಗಿ ಹಣ ಸುರೀಯಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿಲP. ಪ್ರಿಯುಸಿ

ತರಗತ್ತಿಗಳಲಿPಯೇೀ ಈ ಶ್ರಕ್ಷಣ ಕೊ*ಡಬಹುದಾಗಿದೇ. ಈ ಪರೀೀಕೊ| ಮುಗಿಸಿ ಹೊ*ರಬಂದವರು ರ್ನಾೌಕರೀ ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಕನ್ನಡ ಉದಾ್ಧರ

ಕನ್ನಡ ಮತು್ತ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ ಇಲಾಖೆ ಇನು್ನ ಹಲವು ವಿಭಾಗಗಳಲಿP ಹಣ ಪ್ರೊೀಲು ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದೇ. ತಮ್ಮ ನಿತ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರದಲಿP ಕನ್ನಡ ಬಳಸುವ ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ್ಳಿಗ* ರ್ನಾಾ್ಯಯಾಧಿೀಶರೀಗ* ವಕ್ತಿೀಲರೀಗ* ಪ್ರೊ್ರೀತಾ¨ಹ ನಿೀಡಲು

೬೧೦೦೦ ರ*ಪಾಯಿ ಬಹುಮಾನಗಳನು್ನ ಹಂಚುತ್ತಿ್ತದೇ.

ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯದಲಿP ಕನ್ನಡದಲಿPಯೇೀ ವ್ಯವಹರೀಸಬೆೀರ್ಕಾಾದುದು ಈ ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ ಆದ ್ಯ ಕತ2ವ್ಯವಲPವೆೀ? ಅದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಅವರು ಸಂಬಳವನು್ನ ಪಡೆಯುತ್ತಿ್ತರುವಾಗ ಮತೆ್ತ ಈ ' ಪ್ರೊ್ರೀತಾಹ̈ಕರ ಬಹುಮಾನ' ಗಳ ಅಗತ್ಯವಾದರ*

ಏನಿದೇ? ಕನ್ನಡದ ಅಭಿವೃದ್ದಿ್ಧಗಾಗಿ ಸರರ್ಕಾಾರ ಮಿೀಸಲಾಗಿಡುವ ಹಣವನು್ನ ಈ ರೀೀತ್ತಿಯಾಗಿ ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ್ಗೆೀ ನುಂಗುತ್ತಿ್ತರುವುದನು್ನ ನಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ತಿ್ರಗಳು ದಯವಿಟು� ಗಮನಿಸಬೆೀಕು. ಈ ಇಲಾಖೆಯ ಹುಚು¡ಚಾ¡ರಕೊ್ಕ

ಬರೆ ಹಾಕಬೆೀಕು.

ರಾಜ್ಯದಲಿP ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ ಇಲಾಖೆ ಪಾ್ರರಂಭಿಸಿದ ಕ್ತಿೀತ್ತಿ2 ಕನ್ನಡದ ಕಟ್ಟಾ�ಭಿಮಾನಿ ಶ್ರ್ರೀ ಕೊಂಗಲ ್ ಹನುಮಂತಯ್ಯನವರೀಗೆ ಸಲುPತ್ತದೇ. ಅವರ ತರುವಾಯ ಬಂದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ತಿ್ರಗಳೂ ಸಹ ಈ ಇಲಾಖೆಯನು್ನ

ಬಲಪಡಿಸುತ್ತಲೆ ಬಂದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಕನ್ನಡ ಅಭಿವೃದ್ದಿ್ಧ ಹಾಗ* ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕ್ರಮಗಳ್ಗೆಲPವನ*್ನ ಒಂದೇಡೆ ಸ್ತೆೀರೀಸಿ “ ” ವ್ಯವಸ್ತೆ್ಥಗೆ*ಳ್ಳಿಸಲು ಇದ್ದಿೀಗ ಈ ಕನ್ನಡ ಮತು್ತ ಸಂಸ್ಕೃತ್ತಿ ಇಲಾಖೆ ರ*ಪುಗೆ*ಂಡಿರುವಂತೆ ತೆ*ೀರುತ್ತದೇ.

ಪ್ರತ್ತಿಯೋಂದು ಜಿಲಾP ಸ್ಥಳದಲ*P ಈ ಇಲಾಖೆಯ ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ್ಳಿರುವರೆಂದು ಹೊೀಳಲಾಗುತ್ತದೇ. ಸಾವ2ಜನಿಕರೀಗೆ ಮಾತ ್ರ ಇವರ ದಶ2ನವೂ ಅಲಭ ್ಯ ಇವರು ಮಾಡುತ್ತಿ್ತರುವ ಕೊಲಸವೆೀನೆಂಬುದ* ತ್ತಿಳ್ಳಿಯದು. ಕನ್ನಡರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ

ಸರರ್ಕಾಾರ ಕೊ*ಡುವ ಹಣದಲಿP ಬಹುಭಾಗ ಈ ಇಲಾಖೆಯ ರ್ನಾೌಕರರ ಸಂಬಳ - ಗಿಂಬಳಗಳ್ಳಿಗ* ಅಧಿರ್ಕಾಾರೀಗಳ ಬಹುಮಾನಗಳ್ಳಿಗ* ವ್ಯಯವಾಗಿ ಹೊ*ೀಗುತ್ತಿ್ತದೇ. ಇಂಥ ಲ*ಟ್ಟಿ ಬೆೀರಾವ ರಾಜ್ಯದಲ*P ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತಲP.

ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಪರೀಷತು್ತ

೧೯೧೫ರಲಿP ಜನಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಈ ೬೫ ವಷ2ಗಳಲಿP ಪ್ರಪಂಚ ಆಲದ ಮರದಂತೆ ಬೆಳ್ಗೆದು ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದುದ್ದಕ*್ಕ ಹರಡಿಕೊ*ಂಡಿದೇ. ಶ್ರ್ರೀ ಜಿ. ರ್ನಾಾರಾಯಣರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದಾ್ದಗ ಜಿಲಾP ಸಮಿತ್ತಿಗಳ

ಸಾ್ಥಪನೆಯಾಯಿತು. ಅವುಗಳ ಮ*ಲಕ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ವ್ಯವಸಿ್ಥತವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತವೆ. ಸರರ್ಕಾಾರದ್ದಿಂದ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತಗೆ ೫ ಲಕ್ಷ ರ*. ಗಳ ವಾಷ್ಟಿ2ಕ ಅನುದಾನ ಸಲುPತ್ತಿ್ತದೇ. ಅಲPದೇ

ವಜ್ರಮಹೊ*ೀತ̈ವದ ರ್ಕಾಾಲಕೊ್ಕ ೧೫ ಲಕ್ಷ ೩೧ ಸಾವಿರ ಸಂದ್ದಿದೇ. ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ಹಳ್ಗೆಯ ಕಟ�ಡಕೊ್ಕ ಹೊ*ಂದ್ದಿಕೊ*ಂಡೆೀ ಭವ್ಯವಾದ ನ*ತನ ಭವನ ಎದು್ದ ನಿಂತ್ತಿದೇ. ವಜ್ರ ಮಹೊ*ೀತ¨ವದ ನೆನಪ್ರಿಗಾಗಿ ಇನೆ*್ನಂದು ಕಟ�ಡ ಏಳಲಿದೇ.

ಇದೇಲ P ಸಂತೆ*ೀಷದ ವಿಚಾರ. ಆದರೆ ಇನು್ನ ಮುಂದೇ ಜಿಲಾP ಸಮಿತ್ತಿಗಳನು್ನ ಬಲಪಡಿಸುವುದರತ್ತ ಪರೀಷತು್ತ ಗಮನವಿೀಯಬೆೀಕು. ಸ್ಥಳಾಭಾವದ್ದಿಂದಾಗಿ ಎಷೆ*�ೀ ಜಿಲೆPಗಳಲಿP ಜಿಲಾP ಸಮಿತ್ತಿಗಳ ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಗಳು

ನಡೆಯದಂತಾಗಿದೇ. ಪ್ರತ್ತಿಯೋಂದು ಜಿಲಾP ಸ್ಥಳದಲ*P ಪರೀಷತ್ತನದೇೀ ಆದ ಒಂದು ಸಣ ್ಣ ಕಟ�ಡ ನಿಮಿ2ತವಾಗಬೆೀಕು. ಅದಕೊ್ಕ ೧ ಲಕ್ಷ ರ*. ಸಾಕು. ಈ ಯೋೀಜನೆಗಾಗಿ ೨೦. ಲಕ್ಷರ* ಕೊೀಳ್ಳಿದರೆ ಸರರ್ಕಾಾರ ಕೊ*ಟೇ�ೀ ಕೊ*ಡುತ್ತದೇ. ಶ್ರ್ರೀ ಹಂಪ, ರ್ನಾಾಗರಾಜಯ್ಯನವರಂಥ ಹುರುಪ್ರಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧಿರ್ಕಾಾರಾವಧಿಯಲಿPಯೇೀ ಈ ಮಹತCದ

ರ್ಕಾಾರ‌್ಯ ನಡೆಯಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದೇ.'

ಪರೀಷತು್ತ ಈಗ ಕೊೀವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಸಂಸ್ತೆ್ಥಯಾಗಿ ಉಳ್ಳಿದ್ದಿಲP. ಅಖಿಲ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಸCರ*ಪದ ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಸಂಸ್ತೆ್ಥಯಾಗಿಯ* ಅದು ರ*ಪುಗೆ*ಳು(ತ್ತಿ್ತದೇ. ಸಾಹಿತ ್ಯ ಮತು್ತ ಕಲೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ದಿ್ದಗಾಗಿ, ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಅದು

ದುಡಿಯುತ್ತಿ್ತದೇ. ಕಳ್ಗೆದ ೬ ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಕನ್ನಡ ಬೆರಳಚು¡ ಮತು್ತ ಲಿಪ್ರಿ ತರಗತ್ತಿಗಳನು್ನ ನಡೆಸುತ್ತಿ್ತದೇ. ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ಆಶ್ರಯದಲಿP ಸಾಕ್ಷರತಾ ತರಗತ್ತಿಗಳೂ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತವೆಯೇಂದರೆ ಕೊಲವರೀಗೆ ಅಚ¡ರೀಯೇನಿಸಬಹುದು. ಸಾಹಿತ್ಯಕ

ಸಂಸ್ತೆ್ಥಗೆ ಈ ಉಪದಾ್ಯಪವೆೀಕೊ? ಎಂದು ಪ್ರಶ್ರ್ನಸುವ ದಡ್ಡರು ಇದಾ್ದರೆ. ಓದುವವರೆೀ ಇರದ್ದಿದ್ದರೆ ಇವರ ಸಾಹಿತ್ಯವರ್ನಾಾ್ನರು ಕೊೀಳುತಾ್ತರೆ? ಎಂದು ಇವರೀಗೆ ಉತ್ತರ ಕೊ*ಡಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ದತ್ತಿ್ತ ಉಪರ್ನಾಾ್ಯಸಗಳು, ಗಮಕ

ತರಗತ್ತಿಗಳು, ಕನ್ನಡಪರೀೀಕೊ|ಗಳು, ಕ್ತಿೀತ2ನ ಮಹೊ*ೀತ¨ವಗಳು, ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪ್ರದಶ2ನಗಳು, ಅಂತರರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ಪುಸ್ತಕವಷ2, ಮಹಿಳಾ ವಷ2ಗಳ ಆಚರಣೆ, ಕಳ್ಗೆದ ಡಿಸ್ತೆಂಬರ ್‌ನಲಿP ನಡೆದ ಅಖಿಲ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ಮಕ್ಕಳ ಮೆೀಳ, ಅದಕ*್ಕ, ಮೊದಲು ನಡೆದ ' ದಲಿತ ಮಕ್ಕಳು' ಎಂಬ ವಿಚಾರ ಸಂಕ್ತಿರಣ - ಹಿೀಗೆ ಸದಾ ರ್ಕಾಾಲವೂ

ಚಟುವಟ್ಟಿಕೊಗಳಲಿP ನಿರತವಾಗಿರುವ ಪರೀಷತು್ತ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ವಿಭಾಗದಂತೆಯೇೀ ಕೊಲಸಮಾಡುತ್ತಿ್ತದೇಯೇಂದರೆ ಅತ್ತಿಶಯೋೀಕ್ತಿ್ತಯಾಗದು. ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಇದನೆ್ನಲ P ಮಾಡಬಾರದೇಂದು

ವಾದ್ದಿಸುವವರ* ಇದಾ್ದರೆ. ಅದು ಅವರ ಅಭಿಪಾ್ರಯ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಮಟ�ದಲಿP ವಾ್ಯಪಕವಾದ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಸ್ತೆೀವೆಸಲಿPಸುತ್ತಿ್ತರುವ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನ ರ್ಕಾಾಯ2ಕತ2ರನು್ನ ರ್ನಾಾವು ಮೆಚಿ¡ಕೊ*ಳ(ಲೆೀಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ.

ಫ್ರೆ್ರಂಚ ್ ಮಾದರೀ

ಕಳ್ಗೆದ ವಷ2 ಧಮ2ಸ್ಥಳದಲಿP ನಡೆದ ಸಮೆ್ಮೀಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರಿೀಠದ್ದಿಂದ ಮಾತರ್ನಾಾಡುತ ್ತ ಶ್ರ್ರೀ ಗೆ*ೀಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಅಡಿಗರು-

“ ರ್ನಾಾರ್ನಾಾ ಗ್ರಂಥಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿ್ತರುವ ಈ ರ್ಕಾಾಲದಲಿP ಯಾವುದು ಸಾಹಿತ್ಯ, ಯಾವುದು ಸಾಹಿತ್ಯವಲP ಕೊೀವಲ ವರದ್ದಿ, ಕೊೀವಲ ಕೃತಕ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲು ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವೆೀ ರ್ನಾಾವು ನಮ್ಮ ಭಾಷೆಗ* ಜನಕ*್ಕ ಸಲಿPಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಸ್ತೆೀವೆ ಉಳ್ಳಿದೇಲ P ದೇ*್ರೀಹ, ಈ ಕೊಲಸ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ

ನಡೆಯುತ್ತಲೆೀ ಇರಬೆೀಕು. ಈ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಈ ಸಂಸ್ತೆ್ಥ ಮಾಪಾ2ಟ್ಟಾಗಲು ತಕ್ಕ ಏಪಾ2ಟು ಆಗಬೆೀಕೊಂದು ನನ್ನ ” ಕಳಕಳ್ಳಿಯ ಪಾ್ರಥ2ನೆ ಎಂದು ಹೊೀಳ್ಳಿದ್ದರು.

ಹನೆ*್ನಂದು ತ್ತಿಂಗಳುಗಳ ಅಲಾ್ಪವಧಿಯಲಿP ಇಂಥ ಮಾಪಾ2ಟ್ಟಾಗುವುದು ಶಕ್ಯವೆೀ ಇಲPದ್ದಿರುವುದು ಸ್ಪಷ�ವಿದೇ. ನ*ತನವಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿ�ಯಾಗುವ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೌಲ್ಯ ಮಾಪನ ರ್ಕಾಾವ್ಯವನು್ನ ಪರೀಷತು್ತ ಮಾಡಬೆೀಕೊಂಬುದೇ ಶ್ರ್ರೀ

ಅಡಿಗರ ಸ*ಚನೆಯ ತ್ತಿರುಳು.

ಪರೀಷತು್ತ, ಪಂಡಿತರ, ವಿದಾCಂಸರ, ವಿಮಶ2ಕರ, ಶೇ್ರೀಷ ್ಠ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ ಅತು್ಯಚ¡ ರ್ನಾಾ್ಯಯಪ್ರಿೀಠವಾಗಲೆೀಂಬುದು ಅವರ ಆಶಯ.

“ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತ್ತಿಗಳಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ� ವಿಮಶ2, ಮೌಲ್ಯ ನಿಣ2ಯ ಮುಂತಾದವುಗಳ್ಳಿಗಾಗಿಯೇೀ ಫ್ರೆ್ರಂಚ ್ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ರೀೀತ್ತಿಯ ಅತು್ಯಚ¡ ಧಿೀಮಂತರ ಒಂದು ವಿಶ್ರಷ� ಸಂಸ್ತೆ್ಥಯನು್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಸಾ್ಥಪ್ರಿಸಿ ಅದನು್ನ

ಸCತಂತ್ರವಾದ ಒಂದು ಸಣ ್ಣ ಘಟಕವರ್ನಾಾ್ನಗಿ ನಡೆಸಿಕೊ*ಂಡು ಬರುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾದ್ದಿೀತೆೀ ಎಂದು ಪರೀೀಕ್ತಿ|ಸಿ ನೆ*ೀಡಬೆೀಕು. ಇದು ತ್ತಿೀರ ದೇ*ಡ್ಡ ಸಂಘವಾಗದೇ, ಇಡಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ಹತು್ತಹದ್ದಿನೆvದು ಮಂದ್ದಿ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ

”ವಿದಾCಂಸರೀಗೆ ಆ ಕೊಲಸ ಒಪ್ರಿ್ಪಸಬಹುದು . ಎಂದು ಅವರ ಸ*ಚಿಸಿದರು.

“ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ್ತಿಗಳು!” ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ರ್ಕಾಾವ್ಯವನು್ನ ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯದ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಕೊೀಂದ್ರವು

ಸಾಹಿತ್ಯ ವಾಷ್ಟಿ2ಕದ ಮ*ಲಕವು ಬೆೀರೆ ಬೆೀರೆ ವಿಮಶ2ಕರು ತಮ್ಮ ವಿಮಶೇ2ಗಳ ಮ*ಲಕವೂ ಮಾಡುತ್ತಲೆೀ ಇದಾ್ದರೆ. 'ಕನ್ನಡನುಡಿ' ಯಲ*P ಆ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯನಡೆಯುತ್ತಿ್ತದೇ. “ಶ್ರ್ರೀ ಅಡಿಗರು ಸ*ಚಿಸುವಂತೆ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ್ತಿಗಳಾದ

ವಿದಾCಂಸರ ಅತು್ಯಚ ¡ ಸಂಸ್ತೆ್ಥ ಇಂದ್ದಿನ ಸಂದಭ2ದಲಿP ಅನವಶ್ಯಕ. “ ” ಇಂಥ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ್ತಿ ವಿದಾCಂಸರ* ಇಂದು ದುಲ2ಭ. ನಮ್ಮಲಿP ಇಂದು ನಡೆದ್ದಿರುವುದಾದರ* ಏನು? ಒಬೆ*್ಬಬ್ಬ ಹಿರೀಯ ಕವಿ- ಸಾಹಿತ್ತಿಯ ಸುತ್ತಲು ಆತನ

ಶ್ರಷ್ಯರ ಅಥವಾ ಭಕ್ತರ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಗುಂಪು ಇದೇ. ತಾವು ಮಹಾ ವಿದಾ್ಯಂಸರೆಂದ* ವಿಮಶ2ಕರೆಂದು ಇವರು ಸ್ತೆ*ೀಗು ಹಾಕುತಾ್ತರೆ. ಕೊೀಂದ ್ರ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ಬಹುಮಾನಗಳನು್ನ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ. ಅಲಿP ಕೊೀವಲ

ಸರರ್ಕಾಾರದ ಹಣದ ಲ*ಟ್ಟಿ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತದೇ ಎಂದು, ಆ ಆರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ನಿವೃತ ್ತ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯದಶ್ರ2 ಡಾ|| ಪ್ರಭಾಕರ ಮಾಚವೆೀಯವರೆೀ ಈಚೆಗೆ ಬರೆದ್ದಿದಾ್ದರೆ.

ಕೊೀಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ನಿಯಮಗಳನು್ನ ಸರೀಯಾಗಿ ರ*ಪ್ರಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಎಷೆ*�ೀ ಅತು್ಯತ್ತಮ ಲೆೀಖಕರ ಉತ್ಕೃಷ� ಕೃತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಬಹುಮಾನಗಳು ತಪ್ರಿ್ಪ ಹೊ*ೀಗಿವೆ. ಶೇ್ರೀಷ� ಕೃತ್ತಿ ಯಾವ ವಷ2ವೆೀ ಪ್ರಕಟವಾಗಿರಲಿ.

ಅದಕೊ್ಕ ಬಹುಮಾನ ದೇ*ರೆಯುವ ಏಪಾ2ಡು ಆಗಬೆೀಕು.

ಕೊೀಂದ ್ರ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ ಸಾ್ಥಪ್ರಿತವಾದಂದ್ದಿನಿಂದಲ* ಅದರ ಗುತ್ತಿ್ತಗೆ ಹಿಡಿದ್ದಿದು್ದ ಕವಿ- ಪಂಡಿತರದೇ*ಂದು ಸಣ ್ಣ ಗುಂಪು. ಈ ಗುಂಪು ಮಾಡದ್ದಿರುವ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯವೆೀ ಇಲP. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ

ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ ವಾಷ್ಟಿ2ಕ ಬಹುಮಾನಗಳನು್ನ ಇವರು ತಾವು ತಾವೆೀ ಸರದ್ದಿ ಪ್ರರ್ಕಾಾರ ಹಂಚಿಕೊ*ಂಡರು. ಅಂತರ ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸಿ್ತಗಳ್ಳಿಸಿದ ಪ್ರಗತ್ತಿ ಶ್ರೀಲ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಕೃತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗ* ಇವರು ಬಹುಮಾನ ಕೊ*ಡಲಿಲP. ತಮ್ಮ

ಗುಂಪ್ರಿನವರಲPದ ಬೆಟಗೆೀರೀ ಕೃಷ್ಣಶಮ2ರಂಥ ಶೇ್ರೀಷ� ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗ* ಕೊ*ಡಲಿಲP ತಮ್ಮ ಗುಂಪ್ರಿನವರೀಗ* ತಮ್ಮನು್ನ ಒಲೆvಸುವವರೀಗ* ಮಾತ ್ರ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ಅನುವಾದ ರ್ಕಾಾವ್ಯಗಳನೆ*್ನಪ್ರಿ್ಪ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಅನುದಾನದ ಹಣ ಕರಗಿಸುವುದರಲಿP ಇವರು ಪರೀಣೀತರು. ಹಳಬರೀಗ* ಹಿರೀಯರೀಗ* ಮೊದಲು ಬಹುಮಾನ ಕೊ*ಡಬೆೀಕೊಂದು

ಹೊೀಳುತ ್ತ ಅನಹ2 ಕೃತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗ* ಇವರು ಬಹುಮಾನ ಹಂಚುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಡಾ. ಅಡಿಗರು ಸ*ಚಿಸುವ 'ಫ್ರೆ್ರಂಚ ್ ಮಾದರೀಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ' ” ಯ* ಇಂಥ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ್ತಿ ಪಂಡಿತ ರ ಕಪ್ರಿಮುಷ್ಟಿ�ಗೆ ಸಿಕ್ತಿ್ಕ ಬೀದು್ದ ಅವರ* ಅವರ ಬಾಂಧವರು ಮೆೀಯಲು ಇನೆ*್ನಂದು ಸಮೃದ್ದ ತೆ*ೀಟವೆೀ ಸಿಕ್ತಿ್ಕದಂತಾದ್ದಿೀತು. ಸರರ್ಕಾಾರದ ಹಣವನು್ನ ಗುಳಂಕೃತ

ಮಾಡುವ ಇಂಥ ವಿದಾCಂಸರ ವಿಮಶೇ2ಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿP ಬೆಲೆಯ* ಇಲP. ಅಹ2ತೆಯಿಲPದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ತಲೆಯ ಮೆೀಲೆ ಹೊ*ತು್ತ ಕುಣೀಯುವ ಇವರ ಸCಜನ ಪಕ್ಷ ಪಾತದ ಪ್ರಹಸನಗಳನು್ನ ನೆ*ೀಡಿ ಜನರು ನಗುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ.

ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿ ಮಾತ್ರ ಡಾ|| ಹಾ.ಮಾ. ರ್ನಾಾಯಕರ ನೆೀತ್ರತCದಲಿP ನಿಜಕ*್ಕ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಿಂದ ಕೊಲಸ ನಡೆದ್ದಿದೇ. ಈ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ ಸದಸ್ಯರು ತಮ ್ಮ ಸCಂತ ಕೃತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಬಹುಮಾನ

ಪಡೆಯಕ*ಡದೇಂಬ ನಿಬ2ಂಧವಿರುವುದರೀಂದ ಕೊೀಂದ್ರ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯಲಿP ನಡೆಯುವ ಸಾCಥ2ದ ಅಟ�ಹಾಸ ಇಲಿP ನಡೆಯುವುದ್ದಿಲP.

ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಕೊೀಂದ್ರಗಳು

ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ವಿಶ C ವಿದಾ್ಯಲಯಗಳ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಕೊೀಂದ್ರಗಳೂ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕನ್ನಡ ಕಲೆಗಳ ಬೆಳವಣೀಗೆಗಾಗಿ ಶಕ್ತಿ್ತ ಮಿೀರೀ ದುಡಿಯುತ್ತಿ್ತವೆ. ಈ ವಿಷಯಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ � ನ*ರಾರು

ಗ್ರಂಥಗಳು ಈ ಕೊೀಂದ್ರಗಳ್ಳಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ; ವಿಶCಕೊ*ೀಶದಂಥ ಬೃಹತ ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಹಾಸಂಪುಟ ರಚಿಸುವ ರ್ಕಾಾರ ‌್ಯ ಮೆvಸ*ರು ವಿಶCವಿದಾ್ಯನಿಲಯ ' ಸಾಹಿತ ್ಯ ಚರೀತೆ್ರ' ಒದಗಿಸಿದೇಯಲPದೇ ಸಾಹಿತ ್ಯ ವಿಮಶೇ2ಗೆ

ಸಂಬಂಧಪಟ� ಪುಸ್ತಕಗಳನು್ನ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುತ್ತಿ್ತದೇ. ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ ವಿಶCವಿದಾ್ಯನಿಲಯವು ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಶೇ*ೀಧನ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲಿP ಹೊಚಿ¡ನ ಕೊಲಸಮಾಡಿದೇ. ಜ್ಞಾನಪದ-ರ್ಕಾಾವ್ಯ- ರ್ನಾಾಟಕಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದೇ. ರಜತ “ ”ಮಹೊ*ೀತ¨ವದ ವಿಶೇೀಷ ಪ್ರಕಟನೆಯಾಗಿ ಹೊ*ರಬಂದ್ದಿರುವ ಈ ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯದ ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ರ್ಕಾಾವ್ಯ

ಎಂಬ ಕನ್ನಡಾಂಗ P ಸಂಕಲನ ಕಳ್ಗೆದ ದಶಕದಲಿP ಪ್ರಕಟವಾದ ಮಹತ C ಗ್ರಂಥಗಳಲೆ*Pಂದು ಕಳ್ಗೆದ ಅರವತು್ತ ವಷ2ಗಳ ಅವಧಿಯಲಿP ರ್ಕಾಾವ್ಯ ರಚನೆಮಾಡಿದ ಎಲP ಹಿರೀಯ ಕವಿಗಳ್ಳಿಗ* ಇಲಿP ಸಾ್ಥನ ಲಭಿಸಿದೇ.

ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಇಲಾಖೆ

ಈ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಿೀಠಗಳೂ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತ*್ತ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಅರ್ಕಾಾಡೆಮಿಯ* ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುವ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮಾರಾಟವೂ ಒಂದು ಸಮಸ್ತೆ್ಯಯೇೀ. ನಮ್ಮಲಿP ಕೊ*ಂಡು ಓದುವವರು ಕಡಿಮೆ. ೫೦- ೬೦ ರ*.

ಬೆಲೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನಂತ* ಕೊೀವಲ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ್ಗೆೀಕೊ*ಳ(ಬೆೀಕು. ನಮ್ಮ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಇಲಾಖೆ ಕಳ್ಗೆದ ಹಲವು ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಸಮಥ2ವಾದ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಕೊಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದೇ.

ಪ್ರಕಟವಾದ ಪ್ರತ್ತಿಯೋಂದು ಉತ್ತಮ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕದ ಮೊದಲ ಮುದ್ರಣದ ೫೦೦ ಪ್ರತ್ತಿಗಳನು್ನ ಅಥವಾ ಒಂದು ಮಿತ್ತಿಗೆ*ಳಪಟ� ಬೆಲೆಯ ಪ್ರತ್ತಿಗಳನು್ನ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಇಲಾಖೆ ಖರೀೀದ್ದಿಸಿದರೆ ನಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಪಂಚಕೊ್ಕ ತುಂಬ ಸಹಾಯವಾದ್ದಿೀತು.

ಗ್ರಂಥಕತ2ರೆೀ ಸCತಃ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುವ ಗ್ರಂಥಗಳ್ಳಿಂದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಇಲಾಖೆ - ರೀಯಾಯತ್ತಿ ಬೆೀಡಬಾರದು.

ಸದ್ಯದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರರ್ಕಾಾರ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರರ್ಕಾಾಶಕರೆೀ ಬೆೀರೆ ಬೆೀರೆ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ್ಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ತಿಗಳನು್ನ ಕಳುಹಿಸಿ ಅವರೀಂದಲೆೀ ಹಣ ಪಡೆಯಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ಕೊಲವು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ್ಳಿಂದ ಎರಡು ಮ*ರು ವಷ2 ಕಳ್ಗೆದರ*

ಹಣ ಬರುವುದ್ದಿಲP. ಪ್ರರ್ಕಾಾಶಕರೀಗೆ ಇದೇ*ಂದು ತಲೆನೆ*ೀವಿನ ವಿಚಾರವಾಗಿದೇ.

ಗ್ರಂಥಕತ2ರೆೀ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸುವ ಉತ್ತಮ ಗ್ರಂಥಗಳನು್ನ ರಾಜ ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ತಾನೆೀ ನೆೀರವಾಗಿ ತರೀಸಿಕೊ*ಂಡು ಅವುಗಳ ಹಣವನು್ನ ತಕ್ಷಣ ಸಲಿPಸುವ ಒಂದು ನಿಯಮ ಜ್ಞಾರೀಗೆ ಬರಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದೇ. ವಿಧಾನ

ಮಂಡಲದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಿ್ರಯ ಸದಸ್ಯರು ಈ ದ್ದಿಸ್ತೆಯಲಿP ಕೊಲಸ ಮಾಡಬೆೀಕು. ಶ್ರಕ್ಷಣ ಸಚಿವರು ಮನಸು̈ ಮಾಡಿದರೆ ಇದು ರ್ನಾಾಳ್ಗೆಯೇೀ ಜ್ಞಾರೀಗೆ ಬಂದ್ದಿೀತು.

“ ” ಶ್ರಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯಲಿPಯೇೀ ಗ್ರಂಥಗಳ ಸಗಟು ಖರೀೀದ್ದಿ ಯ ಯೋೀಜನೆಯೋಂದು ಇತು್ತ. ಈಚೆಗೆ ಅದನು್ನ ಕೊvಬೀಡಲಾಗಿದೇಯೇಂದು ಕೊೀಳ್ಳಿದೇ್ದೀನೆ, ರ್ಕಾಾರಣವೆೀನೆಂಬುದು ತ್ತಿಳ್ಳಿಯದು. ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಗೌರವಧನ

ಶ್ರ್ರೀ ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪನವರು ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ತಿ್ರಯಾಗಿದಾ್ದಗ ಶ್ರ್ರೀ ಕುವೆಂಪು ಅವರನು್ನ 'ರಾಷ� ್ರಕವಿ' ಯೇಂದು ಗೌರವಿಸಿ ಅವರೀಗೆ ತ್ತಿಂಗಳ್ಳಿಗೆ ೫೦೦ ರ*. ಗಳ ಗೌರವ ಧನವನು್ನ ಸಲಿPಸುವ ಸು್ತತ್ಯ ಯೋೀಜನೆ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅನಂತರ

ಡಾ|| ಬೆೀಂದೇ್ರ, ಡಾ| ಗೆ*ರ*ರು, ಡಾ|| ಬೆಟಗೆೀರೀ ಕೃಷ್ಣಶಮ2, ಮೊದಲಾದವರೀಗ* ಗೌರವ ಧನ ಸಲಿPಸಲಾಯಿತು. ಶ್ರ್ರೀ ಅರಸು ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ತಿ್ರಯಾದ ಮೆೀಲೆ ಅವರು ವಹಿಸಿದ ಆಸಕ್ತಿ್ತಯಿಂದಾಗಿ ಇನ*್ನ

ಅನೆೀಕ ಜನ ಶೇ್ರೀಷ್ಠ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳು ಗೌರವ ಧನ ಪಡೆಯ ತೆ*ಡಗಿದರು.

ಇದ್ದಿೀಗ ೩೯೩ ಜನ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳು, ಕಲಾವಿದರು ಮತು್ತ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಂಡಿತರೀಗೆ ೫೦೦ ರ*. ೩೬೯ ಜನಕಲಾವಿದರೀಗೆ ಮಾಸಿಕ ೧೦೦ ರ*. ಗೌರವ ಧನ ನಿೀಡಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ.

ಕನ್ನಡದಲಿP ಸಾಕಷು� ಉತ್ತಮ ದಜೆ2ಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚಿಸಿ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕಕೊ್ಕ ಕ್ತಿೀತ್ತಿ2 ತಂದು ಕೊ*ಟ� ಹಿರೀಯ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಮಾಸಿಕ ಗೌರವ ಧನ ನಿೀಡಿ ಗೌರವಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾದದು್ದ ಸರರ್ಕಾಾರದ ಕತ2ವ್ಯ. ಆದರೆ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ

ಉತೆ್ತೀಜನ ನಿೀಡಬೆೀಕೊಂಬ ಉತಾಹ̈ದ ಭರದಲಿP ಈಚೆಗೆ ನ*ರಾರು ಜನ ಅನಹ2ರೀಗ* ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಗೆೀ ಅಲPದವರೀಗ*, ಕನ್ನಡದಲಿP ರ್ನಾಾಲು್ಕ ರ್ನಾಾಲು್ಕ ಸಾಲು ಬರೆಯಲ* ಸಹ ಶಕ್ತರಲPದವರೀಗ* ಸಹ ಈ ಮಾಸಿಕ

ವೆೀತನ ನಿೀಡಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ. ಈ ಅಭಾ್ಯಸವನು್ನ ನೆ*ೀಡಿ ಜನರು ನಗುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಅನಹ2ರೀಗೆ ನಿೀಡುತ್ತಿ್ತರುವ ಮಾಸಾಶನ ನಿಲಿPಸಿ ಅಹ2ರಾಗಿರುವವರೀಗೆ ನಿೀಡಬೆೀರ್ಕಾಾದುದು ಸರರ್ಕಾಾರದ ಕತ2ವ್ಯ.

ಡಾಕ�ರೆೀಟುಗಳ ಕಥೆ

ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತು್ತ ಕಲೆಗಳ ಕೊ|ೀತ್ರಗಳಲಿP ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿ ಹೊಸರುಗಳ್ಳಿಸಿದ ಪ್ರತ್ತಿಭಾವಂತರನು್ನ ಕರೆದು ಗೌರವ ಡಾಕ�ರೆೀಟು ನಿೀಡಿ ಸತ್ಕರೀಸುವದು ನಮ ್ಮ ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯಗಳ ಒಂದು ಕತ2ವ್ಯ. ಡಾ|| ದೇೀಜಗೌ ಅವರು

ಮೆvಸ*ರು ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯದ ಕುಲಪತ್ತಿಗಳಾಗಿದಾ್ದಗ ಅನೆೀಕ ಜನ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಡಿ.ಲಿಟ ್. ಕೊ*ಟು� ಗೌರವಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಇನಿ್ನತರ ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯಗಳಲಿP ಈ ಸು್ತತ ್ಯ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯ ಸರೀಯಾದ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ನಡೆಯಲಿಲP. ಡಿ.ಲಿಟ ್. ಪದವಿ ಕೊ*ಡುವುದರಲ*P ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತರುವಂತೆ ರ್ಕಾಾಣುತ್ತದೇ. ಅನೆೀಕ ಅನಹ2

ವ್ಯಕ್ತಿ್ತಗಳ್ಳಿಗ* ಸಿಕು್ಕವ ಈ ಗೌರವ ನಿಜವಾಗಿಯು ಅಹ2ರಾದವರೀಗೆ ಸಿಕ್ಕಲಿಲP. ಇದು ವ್ಯಸನಕರವಾದ ಅಂಶ. ನಮ ್ಮ ಮ*ರು ವಿಶCವಿದಾ್ಯಲಯಗಳೂ ಪ್ರತ್ತಿವಷ2 ನ*ರು ನ*ರು ಜನ ಕವಿ-ಸಾಹಿತ್ತಿ- ಕಲಾವಿದರೀಗೆ ಗೌರವ

ಡಿ.ಲಿಟ ್. ಕೊ*ಟು� ಗೌರವಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾದುದು ಅವುಗಳ ಕತ2ವ್ಯವಾಗಿದೇಂದು ಹೊೀಳಬಯಸುತೆ್ತೀನೆ.

ಹಿಂದ್ದಿಯ ದಬಾ್ಬಳ್ಳಿಕೊ

ಕನ್ನಡವನು್ನ ಇನಿ್ನತರ ದಾ್ರವಿಡ ಭಾಷೆಗಳನು್ನ ತುಳ್ಳಿದು ಹತ್ತಿ್ತಕ್ತಿ್ಕ ಅಪಮಾನಗೆ*ಳ್ಳಿಸುತ್ತಿ್ತರುವ ಹಿಂದ್ದಿೀ ಸಾಮಾ್ರಜ್ಯವಾದ್ದಿಗಳನು್ನ ರ್ನಾಾವು ಖಂಡಿಸಲೆೀ ಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ.

ಭಾರತವೆಲ P ಒಂದು ಭಾರತ್ತಿೀಯರೆಲPರ* ಸ್ತೆ*ೀದರರು- ಎಂಬುದೇೀನೆ*ೀ ನಿಜ ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ಸ್ತೆ*ೀದರ ಇನಿ್ನತರ ಸ್ತೆ*ೀದರರ ಮೆೀಲೆ ದಬಾ್ಬಳ್ಳಿಕೊ ನಡೆಸತೆ*ಡಗಿದರೆ ಅದನು್ನ ಸಹಿಸಿಕೊ*ಂಡು ಸುಮ್ಮನಿರುವುದು

ಹೊೀಡಿತನವಾದ್ದಿೀತು. ಹಿಂದ್ದಿಯು ರಾಷ� ್ರಭಾಷೆಯಾಗಿದೇಂದೇೀ ನಂಬೀಕೊ*ಂಡು ಅದನು್ನ ಭಾರತ್ತಿೀಯರೆಲPರ ಮೆೀಲ* ಒತಾ್ತಯದ್ದಿಂದ ಹೊೀರುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಹಿಂದ್ದಿ ಭಾಷಾಂತರ್ಕಾಾರರು, ಅಂಚೆತಂತ್ತಿ ಇಲಾಖೆ, ರೆvಲೆCಇಲಾಖೆಗಳ ರ್ಕಾಾಗದ

ಪತ್ರಗಳ ಮೆೀಲೆ ಬೀ್ರಟ್ಟಿಷರ ರ್ಕಾಾಲದಲ*P ಇರುತ್ತಿ್ತದ್ದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಈಚೆಗೆ ಮಾಯವಾಗಿ ಅದರ ಸಾ್ಥನವನು್ನ ಹಿಂದ್ದಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿದೇ. ರಾಷ್ಟಿ� ್ರೀಕೃತ ಬಾ್ಯಂಕುಗಳ ರ್ಕಾಾ್ಯಲೆಂಡರ ್‌ಗಳ ಮೆೀಲೆ, ನಮ*ನೆ ಪತ್ರಗಳ ಮೆೀಲೆ, ರ್ನಾಾಮ ಫಲಕಗಳ

ಮೆೀಲೆ ಚೆಕು್ಕಗಳ ಮೆೀಲೆ, ರ್ಕಾಾರುಗಳ ಮೆೀಲ* ಸಹ ಹಿಂದ್ದಿೀ ರಾರಾಜಿಸುತ್ತಿ್ತದೇ. ಕನ್ನಡಿಗರ ಹಣದ್ದಿಂದ ಕೊ*ಬೀ್ಬ ಬೆಳ್ಗೆಯುವ ಈ ಬಾ್ಯಂಕುಗಳು ಕನ್ನಡಕೊ್ಕ ಸಾ್ಥನ ಕೊ*ಡುವುದ್ದಿಲೆPಂದರೆ ಉದ್ದಟತನದ, ಅಕೃತಘ್ನತೆಯ

ನಿದಶ2ನವಲPವೆ? ಸಾCಭಿಮಾನ ಜನರಾದ ಕನ್ನಡಿಗರು ಈ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯದ ವಿರುದ ್ಧ ಧCನಿಯೇತುತ್ತಿ್ತಲPವೆೀಕೊ? ಕನ್ನಡ ತ್ತಿೀರ ತುಚ¡ವಸು್ತವಾಯಿತ್ತಲP, ಈ ಹಿಂದ್ದಿ ಮತಾಂಧರ ದೃಷ್ಟಿ�ಯಲಿP? ನಮ್ಮ ಸಂಸತ ್ ಸದಸ್ಯರು ಸಂಸತ್ತಿ್ತನಲಿP ಈ ಹಿಂದ್ದಿ ಆತಾ್ಯಚಾರೀಗಳನು್ನ ಖಂಡಿಸಬೆೀಕು. ನಮ್ಮ ಹತು್ತ ಜನ ಸಂಸತ ್ ಸದಸ್ಯರು ಪ್ರತ್ತಿಭಟ್ಟಿಸಿದರೆ ಸಾಕು. ಹಿಂದ್ದಿ

ದಬಾ್ಬಳ್ಳಿಕೊಗಾರರು ಬಾಲ ಮುದುರೀಕೊ*ಂಡು ಓಡುತಾ್ತರೆ.

ನನಗೆ ಹಿಂದ್ದಿಯ ಬಗೆಗೆ ದೇCೀಷವಿಲP. ಯಾವುದೇೀ ಭಾಷೆಯ ಬಗೆಗ* ದೇCೀಷವಿಲP, ಹಿಂದ್ದಿೀ ಸಹ ಭಾರತ್ತಿೀಯ ಭಾಷೆಯೇೀ ಆದರೆ ಕನ್ನಡ-ತಮಿಳು-ತೆಲಗು-ಮಲೆಯಾಳ್ಳಿೀ- ಮರಾಠಿ ರ್ಕಾಾವ್ಯ- ಸಾಹಿತ್ಯಗಳ ಶ್ರ್ರೀಮಂತ್ತಿಕೊ

ಹಿಂದ್ದಿಗೆ ಇಲP. ೧೦ನೆಯ ಶತಮಾನದಲಿPಯೇೀ ಪಂಪನಂಥ ಮಹಾಕವಿಯನು್ನ ಕೊ*ಟ � ಕನ್ನಡವೆಲಿP? “ಶ್ರ್ರೀ ” ರಾಮಾಯಣ ದಶ2ನಂ ದಂಥ ಮಹಾರ್ಕಾಾವ್ಯವಾಗಲಿ, “ ” ಮಲೆಗಳಲಿP ಮದುಮಗಳು ದಂಥ

ಮಹಾರ್ಕಾಾದಂಬರೀಯಾಗಲಿ ಹಿಂದ್ದಿಯಲಿP ಬಂದೇೀ ಇಲP. ಸಣ್ಣ ಕಥೆ, ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ, ಕವಿತೆಗಳ ಕೊ|ೀತ್ರದಲಿP ಕನ್ನಡವೂ ಮರಾಠಿಯ* ಪಡೆದ್ದಿರುವ ಸಿದ್ದಿ್ದ ಹಿಂದ್ದಿಗೆ ಲಭಿಸಿಲP. “ ” ರಾಷ� ್ರ ಭಾಷೆ ಎಂಬ ನೆವ ಹೊೀಳ್ಳಿ ಹಿಂದ್ದಿ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳು

ತಮ್ಮ ಮ*ರನೆಯ ದಜೆ2ಯ ಕಥೆ - ಕವಿತೆಗಳನು್ನ ಶಾಲಾ ರ್ಕಾಾಲೆೀಜುಗಳಲಿP ಪಠ್ಯವಾಗಿಸಿಕೊ*ಳು(ತ್ತ ಹಣ ಲ*ಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಆ ಪಠ್ಯಗಳನು್ನ ಭಾರತದ ಎಲ P ವಿದಾ್ಯರ್ಥಿ2ಗಳು ಓದಬೆೀರ್ಕಾಾಗಿದೇ, ಉತ್ತರ ಭಾರತ ಹಿಂದ್ದಿೀ

ಪಠ್ಯಗಳಲಿP ದಕ್ತಿ|ಣ ಭಾಷೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಾ್ಥನವಿಲ P ಕನ್ನಡದ ಅತು್ಯತ್ತಮ ಕಥೆ, ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳ ಹಿಂದ್ದಿೀ ಅನುವಾದ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಲು ಯಾವ ಹಿಂದ್ದಿೀ ಪ್ರರ್ಕಾಾಶಕನ* ಮುಂದೇ ಬರುವುದ್ದಿಲP. ಹಿಂದ್ದಿೀ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗಳ್ಳಿಗ* ಸಹ

ದಾ್ರವಿಡ ಭಾಷೆಗಳ ಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳ ಬಗೆಗೆ ತಾತಾ¨ರವೆೀ ಇದೇ.

“ ”ಹಿಂದ್ದಿಯನು್ನ ರ್ನಾಾವು ಕಲಿಯೋೀಣ ಆದರೆ ಅದೇ*ಂದೇೀ ಇಡಿೀ ಭಾರತದ ರಾಷ� ್ರ ಭಾಷೆ , “ರಾಜ್ಯ ” ಭಾಷೆ ಎಂಬ ದುರಹಂರ್ಕಾಾರವನು್ನ ಮೆಟ್ಟಿ� ನಿಲೆ*Pೀಣ. ನಮ ್ಮ ಸಂವಿಧಾನದಲಿP ಸ*ಚಿತವಾಗಿರುವ ಎಲP

ಭಾಷೆಗಳೂ ರಾಷ� ್ರ ಭಾಷೆಗಳ್ಗೆೀ, ಅವೆಲPವುಗಳ್ಳಿಗ* ಏಕಪ್ರರ್ಕಾಾರದ ಗೌರವ ಸಾ್ಥನಮಾನ ಸಲPಬೆೀಕು. ಇವುಗಳನು್ನ ತುಳ್ಳಿದು ಹಿಂದ್ದಿಯನು್ನ ಮಾತ ್ರ ಮೆರೆಯಿಸಬಯಸುವ ಸಾCಥ2 ಸಾಧಿಸಲೆತ್ತಿ್ನಸುವ ಧ*ತ2ರನು್ನ ರ್ನಾಾವು ಸದೇ

ಬಡಿಯಬೆೀಕು.

ರ್ನಾಾಮಕರಣಗಳು

ಹಿಂದ್ದಿೀ ಸಾಮಾ್ರಜ್ಯವಾದ್ದಿಗಳು ಇನೆ*್ನಂದರ ವಿಷಯದಲುP ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ ಮಾಡುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ಎರಡು ವಷ2ಗಳ್ಳಿಗೆ*ಮೆ್ಮ ರಾಜ ್ಯ ಸಭೆಯಲಿP ಕವಿ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ನಿೀಡಲಾಗುವ ರ್ನಾಾಲು್ಕ ರ್ನಾಾಮಕರಣ ಸಾ್ಥನಗಳನು್ನ

ಉತ್ತರದ ಹಿಂದ್ದಿೀ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಗೆೀ ಕಬಳ್ಳಿಸುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ. ದಕ್ತಿ|ಣದ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಈ ಸಾ್ಥನಗಳು ದಕು್ಕವಂತೆಯೇೀ ಇಲP ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ತಿ್ರ ಮೆೀಲೆ ರ್ನಾಾರ್ನಾಾ ರೀೀತ್ತಿಯ ಒತ್ತಡ ತಂದು ಉತ್ತರದ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳು ಇಂಥ ಸಾCಥ2 ಸಾಧನೆಯಲಿP

ನಿರತರಾಗಿದಾ್ದರೆ ಇದು ಸಣ್ಣ ವಿಷಯವೆಂದು ಉಪ್ರೀಕ್ತಿ|ಸುವಂತ್ತಿಲP. ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ರ್ನಾಾಮಕರಣಗೆ*ಳ(ಬೆೀರ್ಕಾಾದುದು ದಕ್ತಿ|ಣ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ ಹಕ*್ಕ ಆಗಿದೇ. ನಮ ್ಮ ರ್ನಾಾಲು್ಕ ಜನ ಲೆ*ೀಕಸಭಾ ಸದಸ್ಯರು ಈ ಬಗೆಗೆ ಗಂಭಿೀರವಾಗಿ

ತ್ತಿೀವ್ರವಾಗಿ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ತಿ್ರಗಳ್ಳಿಗೆ ತ್ತಿಳ್ಳಿಸಿದರೆ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಾ್ಥನ ಲಭಿಸದ್ದಿರದು. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ದಿ್ಧಯ ಬಗೆಗ* ಕರ್ನಾಾ2ಟಕಕೊ್ಕ ಆಗಬೆೀರ್ಕಾಾದ ರ್ಕಾಾವ್ಯಗಳ ಬಗೆಗೆ ಈ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳೂ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲಿP

ಪರೀಣಾಮರ್ಕಾಾರೀಯಾಗಿ ಮಾತರ್ನಾಾಡುತ್ತಿ್ತದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾಾ2ರಕ*್ಕ ಲಾಭವಾಗದ್ದಿರದು.

ಇದೇೀ ಮಾತು ನಮ ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ವಿಧಾನ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತಗ* ಅನCಯಿಸುತ್ತದೇ, ಇಲ*P ಸಹ ಎರಡು ವಷ2ಗಳ್ಳಿಗೆ*ಮೆ್ಮ ಮ*ರು ಜನ ಸಾಹಿತ್ತಿ ಕಲಾವಿದರನು್ನ ರ್ನಾಾಮಕರಣ ಮಾಡಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ಕೊಲ ವಷ2ಗಳ

ಹಿಂದೇ ಡಾ|| ಗೆ*ರ*ರು ಆನಂತರ ರ್ನಾಾನ* ರ್ನಾಾಮಕರಣಗೆ*ಂಡ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದೇ್ದವು. ನನಗೆ ಎರಡನೆಯ ಅವಧಿಗೆ ರ್ನಾಾಮಕರಣವಾಗುವುದರಲಿPದಾ್ದಗಲೆೀ ರಾಜರ್ಕಾಾರಣೀಗಳ ಕುತಂತ್ರದ್ದಿಂದ ಅದು ತಪ್ರಿ್ಪ ಹೊ*ೀಯಿತು. ಆರು

ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ನಮ ್ಮ ವಿಧಾನ ಪರೀಷತ್ತಿ್ತನಲಿP ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳೂ ಕಲಾವಿದರ* ಇಲP. ಈ ವಿಚಾರದಲಿP ತೆರೆಯ ಮರೆಯಯಲಿP ಅತ್ಯಂತ ಕ್ತಿೀಳು ತರಗತ್ತಿಯ ರಾಜಕ್ತಿೀಯ ನಡೆಯುತ್ತದೇ. ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿಗೆ ಸಲPಬೆೀರ್ಕಾಾದ ರ್ನಾಾಮಕರಣ

ಸಾ್ಥನಗಳನು್ನ ಸಹ ನುಂಗಿ ಹಾಕುತಾ್ತರೆ. ಈ ಅರ್ನಾಾ್ಯಯ ಇರ್ನಾಾ್ನದರ* ನಿಲPಬೆೀಕು, ಸಂವಿಧಾನಕೊ್ಕ ಮೊೀಸ ಮಾಡುವುದು ತಪ್ಪಬೆೀಕು.

ನವೊ್ಯೀತ್ತರ ಸಾಹಿತ್ಯ

ಸಮೆ್ಮೀಳರ್ನಾಾಧ್ಯಕ್ಷರ್ನಾಾದವನು ಗಮನಿಸಬೆೀರ್ಕಾಾದ ಹಲವಾರು ಸಾಂಸ್ಕೃತ್ತಿಕ ಅಂಶಗಳನು್ನ ಪ್ರಸಾ್ತಪ್ರಿಸಿದುದಾಯಿತು ಇನು್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊ|ೀತ್ರದ ವಿಚಾರ.

ಈ ಕೊ|ೀತ್ರದಲಿP ಸದ ್ಯ ತುಂಬ ಗೆ*ಂದಲವಿದೇ, ಅರಾಜಕತೆಯಿದೇ, ಸೃಜನ ರ್ಕಾಾರ‌್ಯವೆೀ ನಿಂತುಹೊ*ೀಗಿದೇ. ಗಲಾಟೇ ಮಾಡುವವರೀಗೆೀ ಬೆಲೆಯಿದೇ - ಎಂದೇಲP ಹೊೀಳಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ.

ನಿಜವಾದ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯೇೀನು? ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊ|ೀತ್ರದಲಿP ಹಿಂದೇಂದ* ಇಲPದ್ದಿದ್ದಂಥ ಗೆ*ಂದಲ ಇಂದು ಇದೇಯೇಂದು ನನಗಂತ* ಹಳ್ಗೆಯ ರೀೀತ್ತಿಯೋಂದರ ಬದಲು ಹೊ*ಸ ರೀೀತ್ತಿಯೋಂದು ಬಳಕೊಗೆ ಬರುವಾಗಲೆಲ P ಒಂದು ಬಗೆಯ ಆಭ2ಟ ಇದೇ್ದೀ

ಇರುತ್ತದೇ. ಅಧ2 ತಾಸು ಅಡ್ಡ ಮಳ್ಗೆ ಜಡಿದಾಗ ಕೊಂಪು ನಿೀರು ರಭಸದ್ದಿಂದ ನುಗಿ� ಬಂದು ಹಳ( ಹೊ*ಳ್ಗೆಗಳನು್ನ ತುಂಬೀಸಿ ಕಸ - ಕೊ*ಳ್ಗೆಗಳನೆ್ನಲ P ಕೊ*ಚಿ¡ಕೊ*ಂಡು ಭೆ*ೀಗ2ರೆಯುತಾ್ತ ಹರೀಯುದ್ದಿಲPವೆ? ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊ|ೀತ್ರಕೊ್ಕ ಹೊ*ಸ

ನಿೀರು ಬಂದಾಗಲ* ಹಿೀಗೆಯೇೀ ಆಗುವುದು ಸಹಜ. ನವೊೀದಯ ಕವಿಗಳು ಪಾ್ರಸ ತ್ಯಜಿಸಿ ಕವನ “ ” ರಚಿಸತೆ*ಡಗಿದಾಗ ೪೦ರ ದಶಕದಲಿP ಪ್ರಗತ್ತಿ ಶ್ರೀಲರು ಹಿರೀಯ ಸಾಹಿತ್ತಿಗಳನು್ನ ಟ್ಟಿೀಕ್ತಿಸತೆ*ಡಗಿದಾಗ ೫೦ರ

“ ” “ ” ದಶಕದಲಿP ನವ್ಯ ಅವತಾರವಾದಾಗ ನಡೆದ್ದಿದ್ದಂತ ವಾದ ವಿವಾದ ಘಷ2ಣೆ ನವೊ್ಯೀತ್ತರ ದ ಈ ಸಂದಭ2ದಲಿP ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತದೇ ಅಷೆ�ೀ ಇದೇಲP ತಾತಾ್ಕಲಿಕ ಅಡ್ಡಮಳ್ಗೆ ಯಾವಾಗಲ* ಸುರೀಯುವುದ್ದಿಲP. ಅನಂತರ

ಜಡಿ ಮಳ್ಗೆಗಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೇ. ನ*ತನತೆ - ರಭಸ - ರ್ಕಾಾವು ಇಳ್ಳಿದ ಮೆೀಲೆ ಅದು ಸಹ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಗರದಲಿP ಲಿೀನವಾಗುತ್ತದೇ.

ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಕವಿ ಕುವೆಂಪು

೧೯೪೩ರೀಂದ ೧೯೪೯ರವರೆಗೆ ನಡೆದ ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಚಳುವಳ್ಳಿಯಲಿP ರ್ನಾಾನ* ಮುಖ ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದವನು. ಸಮಾಜಕ್ಕಂಟ್ಟಿಕೊ*ಂಡ ಕೊ*ಳ್ಗೆಯನು್ನ ತೆ*ಳ್ಗೆಯಲು ಬರಹಗಳ ಮ*ಲಕ ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸಿದವನು. ಬಡವರನು್ನ, ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತರನು್ನ, ರೆvತರನು್ನ, ರ್ಕಾಾಮಿ2ಕರನು್ನ, ದಲಿತರನು್ನ ಕುರೀತು ಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಬರೆದವನು, ೧೯೪೩- ೪೫ ರ ಅವಧಿಯಲಿP ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲರ* ಕೊ*ಂಚ ಗಲಾಟೇ ಮಾಡಿದು್ದದು ನಿಜ. ನಮ್ಮ ಧೈvಯಾದಶ2ನಗಳನು್ನ

ತ್ತಿಳ್ಳಿಸಿ ಹೊೀಳಲು ಸCಲ ್ಪ ಕ*ಗಿಕೊ*ಳ(ಬೆೀರ್ಕಾಾದುದ* ಅನಿವಾರ‌್ಯವಾಗುತ್ತದೇ. ಆದರೆ ೧೯೪೯ರ ತರುವಾಯ ಮಾತ್ರ ರ್ನಾಾವು ಮೌನವಾಗಿ - ಕೃತ್ತಿ ರಚನೆಯಲಿP ತೆ*ಡಗಿಕೊ*ಂಡೆವು.

ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಚಳುವಳ್ಳಿಯ ಪುನರಾವತ2ನೆ ಇದ್ದಿೀಗ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿ್ತದೇ.

ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ಪ್ರತ್ತಿಭಟನೆಯ ಯುಗ ಆರಂಭವಾದುದು ಶ್ರ್ರೀ ಕುವೆಂಪು ಅವರೀಂದ. ಆದರೆ ತಾವು ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಕವಿಯೇಂದು ಅವರು ಎಂದ* ಹೊೀಳ್ಳಿಕೊ*ಳ(ಲಿಲP. ಕವಿ ಯಾವಾಗಲ* ತನ್ನ ಪರೀಸರದ

ಅನುಭವವನು್ನ ಚಿತ್ತಿ್ರಸಬೆೀಕು ಕುವೆಂಪು ರ್ಕಾಾವ್ಯ ಈ ಕೊಲಸವನು್ನ ಯಶಸಿCಯಾಗಿ ನೆರವೆೀರೀಸಿತು.

“ ” ನಿಜವಾದ ಕಲಾವಿದನಿಗೆ ಸೌಂದಯ2ದಂತೆ ರೌದ್ರವೂ ಆರಾಧನೆಯ ದೇೀವತೆಯೇೀ ಎಂದರು ಕುವೆಂಪು.

ಕವಿಯ ಹೃದಯವೊಂದು ವಿೀಣೆ ಲೆ*ೀಕವದನು ಮಿಡಿವುದು

ವ್ಯಕ್ತಿ್ತತನವೆ ಕವಿಗೆ ಇಲP, ಎಂತೆ*ೀ ರ್ನಾಾಡಿನೆ*ಡಲರ್ನಾಾಡಿ

ಎಂತುಟ್ಟಾಸ್ತೆಯಹುದೇ*ೀ ನೆ*ೀಡಿ ಎಂತೆ*ೀ ಜನದ ಮ*ಕವಾಣೀೀ

ಅಂತೆ ತಂತ್ತಿ ಮಿಡಿವುದು ಎಂದರು ಕುವೆಂಪು ೧೯೩೦ ರ ದಶಕದಲಿP ಸಾCತಂತ ್ರ್ಯ ಸಂಗಾ್ರಮ ರಭಸದ್ದಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತದಾ್ದಗ ಅದರೀಂದ ಪ್ರ್ರೀರೀತರಾದ

ಕುವೆಂಪು ಹಲವು ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿ ಗಿೀತೆಗಳನು್ನ ಬರೆದರು.

“ ನ*ರು ದೇೀವರನೆ್ನಲP ನ*ರ್ಕಾಾಚೆ ದ*ರ ” ಭಾರತಾಂಬೆಯ ದೇೀವಿ ನಮಗಿಂದು ಪೂಜಿಸು ಬಾರೆ

ಎಂದು ಘೋೀಷ್ಟಿಸಿದರು.

“ ” “ ” ಅದೇೀ ರ್ಕಾಾಲದಲಿP ಅವರು ಬರೆದ ಕಲಿ್ಕ ಯಂಥ ಸಮತಾವಾದ್ದಿೀ ಕವಿತೆ ಯಂತ* ಸಾವಿರಾರು “ ” ತರುಣರನು್ನ ಹೊ*ೀರಾಟಕೊ್ಕ ತೆ*ಡಗಿಸಿದು್ದ ನಿಜ ಅಂಥ ಕೊಂಪು ಕವಿತೆ ಯನು್ನ ಇದುವರೆಗ* ಇರ್ನಾಾ್ನರ*

ಬರೆಯಲಿಲPವೆನು್ನವುದು ನಿಜ.

“ ಗುಡಿ ಚಚು2 ಮಸಿೀದ್ದಿಗಳ ಬೀಟು� ಹೊ*ರಬನಿ್ನ ಬಡತನವ ಬುಡ ಮುಟ� ಕ್ತಿೀಳಬನಿ್ನ ಮೌಡ್ಯತೆಯ ಮಾರೀಯನು ಹೊ*ರದ*ಡಲೆvತನಿ್ನ

” ವಿಜ್ಞಾ~ನ ದ್ದಿೀವಿಗೆಯ ಹಿಡಿದು ಬನಿ್ನ ಎಂಬ ಹಾಡನು್ನ

“ ಸವ2ರೀಗೆ ಸಮಬಾಳು, ಸವ2ರೀಗೆ ಸಮಪಾಲು ಎಂಬ ನವಯುಗವಾಣೀಘೋೀಷ್ಟಿಸಿದೇ. ಕೊೀಳ್ಳಿ ಯುಗ ಯುಗದ ದಾರೀದ್ರ‌್ಯ ಭಾರದ್ದಿಂಬೆರ್ನಾ ್ ಬಾಗಿ

ಗೆ*ೀಳ್ಳಿಡುವ ಬಡಜನರೆ ಏಳ್ಳಿರೆv ಏಳ್ಳಿ!

ಶ್ರ್ರೀಮಂತರಡಿಗಳಡಿ ಹುಡಿಯಲಿP ಹೊ*ರಳಾಡಿ ಕುಸಿದು ಕುಗಿ�ದವರೆಲP ಸಂತಸವ ತಾಳ್ಳಿ. ಕಂಗೆಟ� ಸ್ತೆ*ೀದರರೆ, ಬರುತ್ತಿಹಳು ರ್ಕಾಾಣೀರೆv ”ದಾನವರ ಸಿೀಳ್ಳಿ ಅದೇ* ವಿಪPವದ ರ್ಕಾಾಳ್ಳಿ

ಎಂಬ ರಣಗಿೀತೆಯನು್ನ ಕುವೆಂಪು ಅವರೆೀ ಬರೆದರು. ಕಮು್ಯನಿಸ�ರ ಹಲವಾರು ಸಭೆ -ಸಮೆ್ಮೀಳನಗಳಲಿP ಈ ಗಿೀತೆಯನು್ನ ಹಾಡಿದಾ್ದರೆ ಹಾಡುತ್ತಿ್ತದಾ್ದರೆ.

ಕೊಂಪು ರ್ಕಾಾವ್ಯ

“ನವ್ಯಕವಿ' ಗಳ ರ್ನಾಾಯಕಮಣೀ ಗೆ*ೀಪಾಲಕೃಷ ್ಣ ಅಡಿಗರ* ಸಹ ೧೯೪೬ ರಲಿP ' ಕಟು�ವೆವು ರ್ನಾಾವು' ' ರ್ನಾಾವೆಲPರ* ಒಂದೇೀ ಜ್ಞಾತ್ತಿ' ಯಂಥ ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಕವನಗಳನು್ನ ಬರೆದ್ದಿದ್ದರು. ಬೆೀಂದೇ್ರ, ದ್ದಿನಕರ ದೇೀಸಾಯಿ, ಶ್ರವರುದ್ರಪ್ಪ, ಕಣವಿ, ಮುಂತಾದವರ* ಸಹ ಇಂಥ ಅನೆೀಕ ಸ*¼ತ್ತಿ2 ಗಿೀತೆಗಳನು್ನ ರಚಿಸಿದ್ದರು.

ಆದರೆ 'ನವ್ಯರ್ಕಾಾವ್ಯ' ಬಂದು ಕವಿತೆ ಕೊೀವಲ ವೆvಯಕ್ತಿ್ತಕ ಕಸರತಾ್ತಗಿ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೀಗೆ ತ್ತಿಳ್ಳಿಯದಂಥ ಪ್ರತ್ತಿಮೆಗಳ ಸಂಕೊೀತಗಳ ವಿಚಿತ್ರ ವಸು್ತವಾಯಿತು.

ಐದಾರು ವಷ2ಗಳ ಹಿಂದೇ 'ನವ್ಯ' ದ ಸತ C ಕೊ*ನೆಗೆ*ಂಡಿತು. ಪುನಃ ವಾಸ್ತವವಾದ್ದಿೀ ರ್ಕಾಾವ್ಯ ಪ್ರಕಟವಾಗತೆ*ಡಗಿತು ಇದು ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇನೆ*್ನಂದು ಘಟ � ' ಬಂಡಾಯ ಸಾಹಿತ್ಯ' ವೆಂದು ಇದನು್ನ

ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿ್ತದೇ. ಹೊಸರು ಬೆೀರೆಯಾದರ* ಸಹ ಧೈvಯೋೀದೇ್ದೀಶಗಳಾಗಲಿ, ಸ*¼ತ್ತಿ2ಯ ನೆಲೆಗಳಾಗಲಿ ಬೆೀರೆಯವುಗಳಲP.

' ಕಪು್ಪ ಜನರ ಕೊಂಪು ರ್ಕಾಾವ್ಯ' ಎಂಬ ಒಂದು ಕವನ ಸಂಕಲನವೂ ಬಂದ್ದಿದೇ. ಈ ಆಂದೇ*ೀಲನದ ರ್ನಾಾಯಕರಾದ ವಿಜಯ ಪಾಟ್ಟಿೀಲ ಮತು್ತ ಮಂಗ*(ರ ವಿಜಯ ಅವರು ಈ ಸಂಕಲನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದಾ್ದರೆ. “ಇಂದ್ದಿನ

” ಯುವ ಜರ್ನಾಾಂಗದ ಹೊ*ಸ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಧೈ*ೀರಣೆ ಯನು್ನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಈ ಕವನ ಸಂಕಲನ ಅನೆೀಕ ದೃಷ್ಟಿ�ಗಳ್ಳಿಂದ ಮಹತCದಾ್ದಗಿದೇ. ಗೆ*ೀವಿಂದಯ್ಯ, ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ, ಮಹಾಬಳ್ಗೆೀಶCರ, ಇಂದ*ಧರ, ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ,

ಅಶೇ*ೀಕ ಶೇಟ�ರ, ಚ, ಸವ2ಮಂಗಳ, ಡಿ. ವಿಜಯ ಬಾಬಾಜ್ಞಾನ ಅತಾ್ತರ, ಅಲPಮಪ್ರಭು, ಮೊದಲಾದ ಬೀಸಿ ನೆತ್ತರೀನ ಯವಕ ಯುವತ್ತಿಯರ ಹರೀತವಾದ ಹಾಡುಗಳು ಇಲಿPವೆ. ರಮೆೀಶ ಧಾನವಾಡಕರರು ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದ

'ತಾಪದಕ್ತಿಡಿ' ಎಂಬ ಸಂಕಲನದಲ*P 'ಸೌಜನ್ಯ' ರು ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿದ ' ಪರೀಸರ ರ್ಕಾಾವ್ಯ' ದಲ*P ಇದೇೀ ಬಗೆಯ 'ಕೊಂಪು ಕವನ' ಗಳ್ಳಿವೆ ರಂಜ್ಞಾನದಗಾ2 ಧಾನವಾಡಕರ, ನಿಂಗಣ್ಣಸಣ್ಣಕ್ತಿ್ಕ, ಚಂದ್ರಶೇೀಖರ ಅಕ್ತಿ್ಕ, ಮಹಲಿಂಗ ಮಂಗಿ,

ಬಾಳ್ಗೆೀಶ ಲಕೊ|ಟ್ಟಿ� ಮೊದಲಾದ ಕವಿಗಳು ಇಲಿP ರ್ಕಾಾಣೀಸುತಾ್ತರೆ.

ಇವರೆಲPರ* ರಚಿಸುತ್ತಿ್ತರುವುದು ನಿಜಕ*್ಕ ' ಕೊಂಪು ರ್ಕಾಾವ್ಯ' ' ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಗ�ದ ಪ್ರಚಾರ ಚಿೀಟ್ಟಿಯಾಗಬಾರದು' ಎಂಬ ಅರೀವೂ ಇವರೀಗಿದೇ. “ ಕಲೆಯಲಿP ರಾಜರ್ಕಾಾರಣವು ತಕ್ಷಣತೆಯನು್ನ ಮಿೀರೀ ಇಡಿೀ ಜಿೀವನ

”ದಶ2ನವರ್ನಾಾ್ನವರೀಸಿಕೊ*ಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ ಶೇ್ರೀಷ�ತೆ ಹುಟು�ತ್ತದೇ , ಎಂಬ ನಂಬುಗೆಯ* ಇವರದಾಗಿದೇ.

“ ಪ್ರಜ್ಞಾಪ್ರಭುತCದ ರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗ* ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತ ಜನತೆಯ ಪರವಾದ ಹೊ*ೀರಾಟಕೊ್ಕ

”ಖಡ�ವಾಗಲಿ ರ್ಕಾಾವ್ಯ ಜನರ ನೆ*ೀವಿಗೆ ಮಿಡಿವ ಪಾ್ರಣ ಮಿತ್ರ ಎಂಬುದು ಇವರ ಘೋೀಷಣೆ 'ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ' ರ ಮತು್ತ ಪ್ರಗತ್ತಿ ಪಂಥ' ದವರ ಘೋೀಷಣೆಯ* ಇದೇೀ

ಬಗೆಯದಾಗಿದ್ದಿ್ದತು.

ಎಂಟು ನ*ರು ವಷ2ಗಳ ಹಿಂದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಗಾಗಿ ಶ್ರವಶರಣರು ವಚನಗಳನು್ನ ಬಳಸಿಕೊ*ಂಡರು. ಅದಕ*್ಕ ಮೊದಲೆೀ ಆದ್ದಿಕವಿ ಪಂಪನ* ಸಹ ಅಸಮಾನತೆಯನು್ನ ಖಂಡಿಸಿದ್ದನೆಂಬುದನು್ನ

ರ್ನಾಾವು ಗಮನಿಸಬೆೀಕು.

ಕುಲಂಕುಲ ಮಲು್ತ ಛಲಂಕುಲಂ ಅಣುಗುಣಂ ಕುಲಂ

ಅಭಿಮಾನಮೊಂದೇ ಕುಲಂ ಎಂದು ಪಂಪಕವಿ ಕಣ2ನ ಬಾಯಿಂದ ಹೊೀಳ್ಳಿಸಿದ ಹರೀಹರ, ರಾಘವಾಂಕ ಸವ2ಜ್ಞರ ಮ*ಲಕ,

ದಾಸರ ಮ*ಲಕ ಆ ಹೊ*ೀರಾಟ ಮುಂದುವರೀದುಕೊ*ಂಡು ಬಂದ್ದಿತು.

ಕತ್ತಲ ಜಗತ್ತಿ್ತನಿಂದ

ನವ್ಯರ್ಕಾಾವ್ಯದ್ದಿಂದಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೀಂದ ದ*ರವಾಗಿದ್ದ ಕನ್ನಡ ಕವಿತೆಯನು್ನ ಮತೆ್ತ ಜನರೆಡೆಗೆ ಕರೆದು ತಂದ ಶೇ್ರೀಯಸು̈ ಇಬ್ಬರು ಚಂದ್ರಶೇೀಖರರೀಗೆ ಸಲುPತ್ತದೇ. ಒಬ್ಬರು ಪಾಟ್ಟಿೀಲ, ಇನೆ*್ನಬ್ಬರು ಕಂಬಾರ, ಕಳ್ಗೆದ ಹತು್ತ

ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ್ದಿೀಚೆಗೆ ಪಾಟ್ಟಿೀಲರು ಹೊ*ೀರಾಟದ ಕವಿಯೇಂದೇೀ ಖಾ್ಯತರಾಗಿದಾ್ದರೆ. ಒಕ*್ಕಟದ ರ*ಪದಲಿP ಶ*ದ್ರರದೇ*ಂದು ಸಂಘವನು್ನ ಅವರು ಕಟ್ಟಿ�ದ್ದರು. ಅದರ ನಂತರ ಬೀೀದ್ದಿ ರ್ನಾಾಟಕ, ಬೀೀದ್ದಿ ಭಾಷಣಗಳ ಮ*ಲಕ

ಆಂದೇ*ೀಲನ ಹ*ಡಿದರು. ಅದೇೀ ಸಮಯದಲಿP ದಕ್ತಿ|ಣ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲಿP ದೇೀವನ*ರು ಮಹಾದೇೀವ ಮತು್ತ ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯರಂಥ ದಲಿತಕವಿ - ಕತೆಗಾರರು ಬೆಳ್ಳಿಗೆ� ಬಂದರು. ' ಕತ್ತಲ ಜಗತ್ತಿ್ತನಿಂದ ಬಂದ ಈ ಇಬ್ಬರು

ಯುವಕರೀಂದ ನಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊ|ೀತ್ರದಲಿP ಹೊ*ಸ ಶಕ್ತಿ್ತಯ ಸಂಚಾರವಾಯಿತೆಂಬುದು ನಿಜ.

ದೇೀವನ*ರು ಮಹಾದೇೀವರು ಹೊೀಳುತಾ್ತರೆ: “ ನಮ ್ಮ ಮಾತುಗಳು ತಮ ್ಮ ಮಾತನು್ನ ನಿಲಿPಸಿ ಕ್ತಿ್ರಯೇ ಮಾತಾಡುವದಾದಲಿP ಸಮಾಜವಾದ, ಸಮತಾವಾದಗಳು ಚಿಗುರೆ*ಡೆಯಬಹುದು.

“ ಇಂಥ ಒಂದು ಆಂದೇ*ೀಲನದ್ದಿಂದ ಮಾತ್ರವೆೀ ಅಸ್ಪಶ್ಯತೆಯ ಕತ್ತಲು ಕೊ*ನೆಯಾಗಬಹುದು. ಜ್ಞಾತ್ತಿೀಯ ಗೆ*ೀಡೆಗಳು ಕುಸಿಯಬಹುದು. ವಗ2ದ ಪ್ರಿರಮಿಡು್ಡ ನೆಲಸಮವಾಗಬಹುದು. ಮನುಷ ್ಯ ಮನುಷ್ಯರ ನಡುವೆ

ಇರುವ ದೇCೀಷ - ವಿಷಕೊ್ಕ ಬದಲಾಗಿ ಪ್ರಿ್ರೀತ್ತಿ ಹಾಲು ಉಕ್ಕಬಹುದು. ಈ ರ*ಪಾಂತರವನು್ನ ಹಿಡಿಯುವ ಕಲೆಯು ”ತಾನ* ಹೊ*ಸ ಹುಟ�ನು್ನ ಪಡೆದು ಹೊ*ಸ ಮನುಷ್ಯನ ಹುಟ್ಟಿ�ಗ* ರ್ಕಾಾರಣವಾಗುತ್ತದೇ .

“ ಇಲಿPಯವರೆಗಿನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲಿP ರ್ಕಾಾಣದ ಶೇ*ೀಷ್ಟಿತ ನಡತೆಯ ಬದುಕನು್ನ ಕುರೀತ ಕೃತ್ತಿಗಳನು್ನ ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಬೆೀಕು ಎಂಬುದಷೆ�ೀ ನಮ್ಮ ಗುರೀಅಲP ಈ ಜನತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿ್ತರುವ ವಿಮೊೀಚನೆಯ ಹೊ*ೀರಾಟಕೊ್ಕ ಬೆಂಬಲ ಕೊ*ಡುವುದ* ಪಾಲುಗೆ*ಳು(ವುದ* ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೇ.” ಎನು್ನತಾ್ತರೆ ಡಾ. ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ.

“ ಬರವಣೀಗೆಯಿಂದ ಮಾತ್ರವೆೀ ಬಂಡಾಯ ಅಸಾಧ್ಯ, ದೇvಹಿಕವಾಗಿ ಬೀೀದ್ದಿಗಿಳ್ಳಿದಾಗ ಮಾತ್ರವೆೀ ಬದಲಾವಣೆ ಸಾಧ್ಯ.” ಎಂದು ಆಂಧ್ರ ಕವಿಶ್ರ್ರೀ ಹೊೀಳ್ಳಿದಾ್ದರೆ.

ರ್ಕಾಾವ್ಯವೂ ಸಾಹಿತ್ಯವೂ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಗೆ ಪ್ರ್ರೀರಣೆ - ಪ್ರಚೆ*ೀದನೆ ನಿೀಡಬಲುPದು. ಆದರೆ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿ ನಡೆಯುವುದು ಮಾತ ್ರ ರ್ಕಾಾಮಿ2ಕ ವಗ2ದ್ದಿಂದ, ಶ್ರಮ ಜಿೀವಿಗಳ್ಳಿಂದ ಕವಿಗಳು ಇವರ ಭುಜಕೊ್ಕ ಭುಜ ಹಚಿ¡ ನಿಂತು

ಹೊ*ೀರಾಡಬೆೀರ್ಕಾಾಗುತ್ತದೇ. ಆದರೆ ಸದ್ಯದ ಪರೀಸಿ್ಥತ್ತಿಯಲಿP ಈ ಕವಿಗಳ್ಗೆಲPರ* ಪ್ರತೆ್ಯೀಕ ಹೊ*ೀರಾಟಕ್ತಿ್ಕಳ್ಳಿಯಲಾರರು. ಅನೆೀಕರೀಗೆ ಅವರದೇೀ ಆದ ಇತ್ತಿ ಮಿತ್ತಿಗಳ್ಳಿವೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ - ಹೊ*ೀರಾಟ

“ ರ್ನಾಾನು ಖಂಡಿತ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರನಲP. ಆದರೆ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿಗೆ ಆಸ್ತೆ ಪಡುತ್ತ, ಈ ವ್ಯವಸ್ತೆ್ಥಯಲಿP ರ್ನಾೌಕರೀ ಮಾಡುತ್ತ ಕೊ*ನೆಯ ಪಕ್ಷ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತ್ತಿಗಳಲಾPದರು ನನಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷು� ಪಾ್ರಮಾಣೀಕವಾಗಿರಲು ಪ್ರಯತ್ತಿ್ನಸುವವನು...... ವ್ಯವಸ್ತೆ್ಥಯ ಜೆ*ತೆಗ* ಕೊಲಸ ಮಾಡುತ ್ತ ಸರ್ಕಾಾ2ರದ್ದಿಂದ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುತ್ತ, ಅಷ್ಟಿ�ಷಾ�ದರ* ಪ್ರಜ್ಞಾ ತಂತ್ರ ” ಹಿಗು�ವಂತೆ ಕೊಲಸಮಾಡಬಹುದೇಂಬ ನಿಲುವಿನವನು ಎನು್ನತಾ್ತರೆ. ಡಾ|| ಯು.ಆರ ್. ಅನಂತಮ*ತ್ತಿ2 ಕಳ್ಗೆದ

೫೦ ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಕನ್ನಡದಲಿP ಮಾತ್ರವಲP, ಭಾರತದ ಇನಿ್ನತರ ಭಾಷೆಗಳಲ*P ಸಹ ವಾಸ್ತವತೆಯ ಹಾದ್ದಿ ಹಿಡಿದು ಬಂದವರೆಲPರು ಇದೇೀ ನಿಲುಮೆಯವರು. ಪಾ್ರಧಾ್ಯಪಕರಾಗಿ ರ್ನಾೌಕರೀ ಮಾಡುತ್ತ ಸಂಬಳದ್ದಿಂದ ಜಿೀವಿಸುವವರೆಲPರು

ಇದೇೀ ನಿಲುಮೆಗೆೀ ಅಂಟ್ಟಿಕೊ*ಳ(ಬೆೀರ್ಕಾಾದುದು ಅನಿವಾಯ2.

ಮಾ್ಯಂಗಿ�ೀಂ ಗಾಕ್ತಿ2ಯಂತೆ ಮಾವೊೀರಂತೆ ವಗ2ಸಮರಕೊ್ಕ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಧುಮುಕ್ತಿದವರು ನಮ್ಮಲಿP ಇಲPವೆೀ ಇಲP. ಪ್ರಗತ್ತಿಶ್ರೀಲ ಚಳವಳ್ಳಿಯ ನನ ್ನ ಮಿತ್ರರೆ*ಬ್ಬರು ಕಮು್ಯನಿಸ � ್ ಪಕ್ಷದಲಿP ಹತು್ತ ವಷ2 ಇದ್ದವರು ಆನಂತರ

ಅದನು್ನ ತ್ಯಜಿಸಿ ಒಂದು ಸಾಹಿತ್ಯಕೊ್ಕ ಅಂಟ್ಟಿಕೊ*ಂಡರೆಂಬುದನು್ನ ಎಲPರು ನೆನಪ್ರಿನಲಿPಟು�ಕೊ*ಳ(ಬೆೀಕು. ಶ್ರಮಜಿೀವಿಗಳ ಆಂದೇ*ೀಲನದಲಿP ಭಾಗವಹಿಸಿದ ್ದ ಅವರು ಆನಂತರ ಅದರೀಂದ ದ*ರ ಸರೀಯಲು ರ್ಕಾಾರಣವೆೀನಿದ್ದಿ್ದೀತು?

ಕಮು್ಯನಿಸ � ್ ಪಕ್ಷ ಬೀಟ � ಬಳ್ಳಿಕ ಅವರು ಬಂಡವಾಳವಾದ್ದಿಯ* ಆಗಲಿಲP. ಸಮಾಜವಾದದ ವಿರೆ*ೀಧಿಯ* ಆಗಲಿಲP. ನಿಜ, ಆದರೆ ಪಾಟ್ಟಿ2ಯನು್ನ ಬೀಟು� ಬಂದರಲP?: ಏಕೊ? ಎಂದು ಯೋೀಚಿಸಬೆೀಕು.

ಎಡಪಂರ್ಥಿೀಯರೆಲP ಒಂದುಗ*ಡಿ ಹೊ*ೀರಾಟ ನಡೆಸುವುದ* ಸುಲಭವಲP. ಎಡ ಪಂರ್ಥಿೀಯರಲಿPಯೇೀ ಹಲವು ಬಲ ಪಂರ್ಥಿೀಯರ* ಇದಾ್ದರೆ. ಬಂಡವಾಳ ಶಾಹಿಗಳ್ಳಿಂದ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಹಣ ಪಡೆಯುತ್ತ,

ಸಮಾಜವಾದ್ದಿೀ ಚಳುವಳ್ಳಿಗೆ ಒಳಗೆ*ಳಗೆೀ ಸುರಂಗ ಹಾಕುವವರು ಇದಾ್ದರೆ. ಕಳ್ಗೆದ ನಲವತು್ತ ವಷ2ಗಳ್ಳಿಂದ ಇವರೆಲPರನು್ನ ಚೆರ್ನಾಾ್ನಗಿ ಬಲP ನನಗೆ ಇವರ ನಿಜ ಸCರ*ಪ ಗೆ*ತ್ತಿ್ತದೇ. ಹೊ*ಸ ಹುರುಪ್ರಿನ ಅನುಭವಿಕರೀಗೆ ಇದೇಲP

ಗೆ*ತಾ್ತಗುವದ್ದಿಲP. ಬಂಡಾಯ ಸಂಘಟನೆಯಲ*P ಸ್ತೆೀರೀಕೊ*ಂಡು ಇವರು ಅದನು್ನ ಹಾಳುಮಾಡಲು ಯತ್ತಿ್ನಸುತಾ್ತರೆ. ಇದರ ಅರೀವು ಪಾಟ್ಟಿೀಲರೀಗ* ಇದೇ. “ ಬಂಡಾಯ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಸಂಘಟನೆಯಂಥ ಸಾಮ*ಹಿಕ

” ಚಳವಳ್ಳಿಗೆ ದಲಿತ ಶಕ್ತಿ್ತಯೇೀ ರ್ನಾಾಯಕತC ವಹಿಸಬೆೀಕು ಎಂದು ಪಾಟ್ಟಿೀಲರೆೀ ಹೊೀಳ್ಳಿದಾ್ದರೆ.

ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರಕ ಕೃತ್ತಿಗಳು

ದೇೀವನ*ರು ಮಹಾದೇೀವರು ಕಲೆಯದೃಷ್ಟಿ�ಯಂದಲ* ಶೇ್ರೀಷ�ವಾದ ಸಣ್ಣಕತೆಗಳನು್ನ ಬರೆದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಅವರ 'ಮಾರೀಕೊ*ಂಡವರು' 'ಗ್ರಸ್ತರು' ' ಒಂದು ದಹನದ ಕಥೆ' ' ಡಾಂಬರು ಬಂದುದು' ' ಮ*ಡಲ ಸಿೀಮೆೀಲಿ'

ಮುಂತಾದ ಕತೆಗಳು ೨೦ರ ದಶಕದ ಅತ್ಯತ್ತಮ ಕಥೆಗಳು. ತಮ್ಮದೇೀ ಆದ ಒಂದು ಶೇvಲಿಯನು್ನ ಅವರು ರ*ಪ್ರಿಸಿಕೊ*ಂಡಿದಾ್ದರೆ. ಅವರ ಭಾಷೆಯ* ಶಕ್ತಿ್ತ ಪೂಣ2ವಾದದು್ದ. ಬೆೀರೆಯಾರ* ಅವರಂತೆ ಬರೆಯಲಾರರು.

ದಲಿತರ ಅನಿಸಿಕೊಗಳನು್ನ ಹಾಡುಗರು ರ*ಪದಲಿP ಪ್ರಕಟ್ಟಿಸಿ ಕನ್ನಡ ರ್ಕಾಾವ್ಯಕೊ್ಕ ಹೊ*ಸ ತ್ತಿರುವು ಕೊ*ಟ� ಕ್ತಿೀತ್ತಿ2 ಡಾ. ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯನವರೀಗೆ ಸಲುPತ್ತದೇ. ಅವರ ' ಹೊ*ಲೆಮಾದ್ದಿಗರ ಹಾಡು' ಮತು್ತ ಸಾವಿರಾರು ನದ್ದಿಗಳು' ಎಂಬ

ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು ಕಳ್ಗೆದ ದಶಕದ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರಕ ಕೃತ್ತಿಗಳು.

“ ಒಷೆ*�ತ್ತಿ್ತನ ತುತ್ತಿ್ತಗಾಗಿ ತತ್ತರೀಸುವ ಮೆvಗಳನು್ನ ಸುಪ್ಪತ್ತಿ್ತಗೆ ಮಾಡಿ ಮೆರೆವ ದರಬಾರೀನ ಧಿೀರರೆ

ಘೋೀರ ಹೊರೀಗೆ ನೆ*ೀವುಗಳ್ಳಿಗೆ ಬಂಗಾರದ ಭರವಸ್ತೆಗಳ ಕೊ*ಟು� ರ್ಕಾಾಲನ*ಕುವಂಥ ಅಧಿರ್ಕಾಾರದ ಮಿಂಡರೆ

ಬಡಜನಗಳ ಗುಂಡಿಗೆಗಳ ಇಟ್ಟಿ�ಗೆಗಳ ಗಟಗಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ

ಸೌಧಗಳನು ಕಟು�ವಂಥ ಚುರ್ನಾಾವಣೆಯ ವಿೀರರೆ ಇತ್ತಿಹಾಸದ ಕತ್ತಲೆಯಲಿ ರ್ಕಾಾಣದಾದ ಸತ್ಯಗಳನು

ಸುಟು� ಬ*ದ್ದಿಮಾಡುವಂಥ ಸತ್ಯ ಹರೀಶ¡ಂದ್ರರೆ ಭಾಷಣಗಳ ಬಡಿಸಿದ್ದಿರೀಘೋೀಷಣೆಗಳ ಕುಡಿಸಿದ್ದಿರೀ ಸಂಕಟಗಳ ಕಂಪನಕೊ್ಕ ಕೊ*ನೆಯಿಲPದೇ ಹೊೀಳ್ಳಿರೀ

ನಿಮ್ಮ ಬೆೀಟೇಯುತ̈ವದಲಿ ಕುರೀಗಳಾಗಿ ಸತ್ತ ಜನರು ”ಬಂದ್ದಿರುವನು ಹುಲಿಗಳಾಗಿ ಗಜ2ನೆಯನುಕೊೀಳ್ಳಿರೀ .

ಎಂಬ ಅವರ ಹಾಡು, ಶೇ*ೀಷಕರನು್ನ ನಡುಗಿಸುವ ಗುಡುಗಿನಂತ್ತಿವೆ. ೫೦ ವಷ2ಗಳ ಹಿಂದೇ ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಬರೆದ 'ಕಲಿ್ಕ' ಯನು್ನ ಇದು ನೆನಪ್ರಿಗೆ ತರುತ್ತದೇ.

– ಕಥೆ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ

ಇಂದು ಕನ್ನಡದಲಿP ಕಥೆ, ರ್ಕಾಾದಂಬರೀ ಬರೆಯುವವರೀಗಿಂತ ಕವಿತೆ ಬರೆಯುವವರ ಸಂಖೆ್ಯಯೇೀ ದೇ*ಡ್ಡದು. ರಂಜ್ಞಾನದಗಾ2, ಹಿಂಗಮಿರೆ, ಸರಜ*ರ್ಕಾಾಟಕರ, ಸತ್ತಿೀಶ ಕುಲಕಣೀ2, ದೇೀಶಪಾಂಡೆ ಸುಬ್ಬರಾಯ, ಕೊ.

ಎಸ ್. ಶಮ2, ಚೆನ್ನಣ್ಣ ವಾಲಿೀರ್ಕಾಾರ, ಪುಂಡಲಿೀಕ ಪಾಟ್ಟಿೀಲ ಪ್ರಿ. ವಿ .ವಜ್ರಮಟ್ಟಿ�, ರಮೆೀಶ ಧಾನವಾಡಕರ, ರ್ನಾಾ. ಮೊಗಸಾಲೆ, ವಿೀರಭದ್ರಪ್ಪ, ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ, ಅಲPಮಪ್ರಭು ಬೆಟ�ದ*ರು, ಬಾಳ್ಗೆೀಶ ಲಕೊ|ಟ್ಟಿ�, ಶಂ.ಗು. ಬೀರಾದಾರ,

ಧರಣೆೀಂದ ್ರ ಕುರಕುರೀ, ಚಂದ್ರಶೇೀಖರ ಅಕ್ತಿ್ಕ, ಎಸ ್.ಎಸ ್.ಹಿರೆೀಮಠ, ಮಹಲಿಂಗಮಂಗಿ, ವಿಜಯಪಾಟ್ಟಿೀಲ, ಚ.ಸವ2ಮಂಗಳ, ಡಿ.ವಿಜಯ. ಅಶೇ*ೀರ್ಕಾ ್ ಶೇಟ�ರ, ಸಿದ್ದಲಿಂಗದೇೀಸಾಯಿ, ಇಂದ*ಧರ ಹೊ*ರ್ನಾಾ್ನಪುರ, ಗವಿಸಿದ್ದ ಬಳಾ(ರೀ, ಗೆ*ೀವಿಂದಯ್ಯ ಮತು್ತ ನ*ರಾರು ಜನ ಸಮಥ2ರಾದ ಕವಿಗಳು ನಮ್ಮಲಿPದಾ್ದರೆ.

ಉತ್ತಮ ತರಗತ್ತಿಯ ಕಥೆ- ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳ ಮಾತ ್ರ ಹೊಚಾ¡ಗಿ ಬರುತ್ತಲಿಲP. ಇತ್ತಿ್ತೀಚೆಗೆ ಅನಂತಮ*ತ್ತಿ2ಯವರ 'ಅವಸ್ತೆ್ಥ', ಚಿತಾ್ತಲರ 'ಶ್ರರ್ಕಾಾರೀ', ಶಾಂತ್ತಿರ್ನಾಾಥ ದೇೀಸಾಯಿಯವರ 'ಸೃಷ್ಟಿ�',

ವೆಂಕಟೇೀಶಮ*ತ್ತಿ2ಯವರ 'ತಾಪ್ರಿ', “ ರಾವಬಹಾದ*್ದರರ ಗೌಡರ ಕೊ*ೀಣ', ಕಂಬಾರರ 'ಕರೀಮಾಯಿ, ಬೆಳಗಲಿ ಅವರ 'ಸಿೀಮೆಗಳು', ತರಾಸುರವರ ' ರ್ನಾಾಲು್ಕ + ರ್ನಾಾಲು್ಕ- ಒಂದು', ಭೆvರಪ್ಪನವರ 'ಪವ2'ಗಳಂಥ ಒಳ್ಗೆ(ಯ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀಗಳು ಬಂದ್ದಿವೆ. ರ್ಕಾಾಳ್ಗೆೀಗೌಡ ರ್ನಾಾಗವಾರ, ಶಾಂತಾದೇೀವಿ ಕಣವಿ, ಬೆಸಗರಹಳ್ಳಿ( ರಾಮಣ್ಣನವರ

ಕಥಾ ಸಂಗ್ರಹಗಳು, ಶೇ್ರೀಷ್ಠ ದಜೆ2ಯ ಕಥೆಗಳನು್ನ ಕೊ*ಟ್ಟಿ�ವೆ.

ವಾರ ಪತ್ತಿ್ರಕೊಗಳ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳ ಮ*ಲಕ ರ್ಕಾಾದಂಬರೀರ್ಕಾಾತ್ತಿ2ಯರನೆೀಕರು ಬೆಳಕ್ತಿಗೆ ಬಂದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಅವರಲಿP ಹಲವರು ಜನಪ್ರಿ್ರಯತೆಯನು್ನ ಪಡೆದ್ದಿದಾ್ದರೆ. ಅವಸರದ ಬರವಣೀಗೆ ತ್ಯಜಿಸಿ ಜಿೀವನವನು್ನ ಪಡೆದ್ದಿದಾ್ದರೆ.

ತ್ಯಜಿಸಿ ಜಿೀವನವನು್ನ ಆಳವಾಗಿ ಅಭ್ಯಸಿಸಿ, ಜಿೀವಂತಪಾತ್ರಗಳನು್ನ ವಾಸ್ತವ ದೃಶ್ಯಗಳನು್ನ ಚಿತ್ತಿ್ರಸುವುದರತ್ತ, ನಮ್ಮ ಸ್ತೆ*ೀದರೀಯರು ಗಮನಿಸಬೆೀಕೊಂದು ಅವರನು್ನ ಕೊೀಳ್ಳಿಕೊ*ಳು(ತೆ್ತೀವೆ.

“ ”ಸಮುದಾಯ

“ಸಮುದಾಯ' ದ ಕಲಾವಿದರು ತಮ ್ಮ ರ್ಕಾಾ್ರಂತ್ತಿರ್ಕಾಾರಕ ರ್ನಾಾಟಕಗಳರ್ನಾಾ್ನಡುತಾ್ತ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲೆPಲ P ಯಾತೆ್ರ ಮಾಡಿದುದು ಇತ್ತಿ್ತೀಚೆಗಿನ ಇತ್ತಿಹಾಸದಲಿP ಮಹತCದ ಘಟ�, ಓದು ಬರಹ ಅರೀಯದ ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿ(ಗರನ*್ನ ಬಡ

ಜನರನ*್ನ ಜ್ಞಾಗೃತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಲು 'ಸಮುದಾಯ' ದಂಥ ಪಾ್ರಮಾಣೀಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಎಲ P ಕಡೆಗಳಲ*P ನಡೆಯಬೆೀಕು.

ಮಾನವನ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗೆಗೆ ಪೂಣ2 ನಂಬುಗೆಯಿರೀಸಿಕೊ*ಂಡು ರ್ನಾಾವು ಮುಂದುವರೀಯಬೆೀಕು. ನಮಿ್ಮಂದಮಾತ್ರವೆೀ ಲೆ*ೀಕದ ಉದಾ್ದರ ಎಂಬ ಸಂಕುಚಿತ ಭಾವನೆಯು ಯಾರೀಗ* ಸಲPದು ತಮತಮಗೆ

ಸರೀಯೇನಿಸಿದ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಅನೆೀಕರು, “ಅನೆೀಕ ಸಂಸ್ತೆ್ಥಗಳು ಮಾನವನ ಕಲಾ್ಯಣರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿ್ತವೆ ನ*ರು ” ಹ*ಗಳು ಅರಳಲಿ ಎಂಬುದೇೀ ಸರೀಯಾದ ನಿಲುಮೆ.

ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಈ ದ್ದಿಸ್ತೆಯಲಿP ಉತ್ತಮ ಸ್ತೆೀವೆ ಸಲಿPಸುತ್ತಿ್ತದೇ. ಇನಿ್ನತರ ಸಂಸ್ತೆ್ಥಗಳೂ ತಮಿ್ಮಂದಾಗುವುದನು್ನ ಮಾಡಲು. ಆದರೆ ಪರೀಷತ್ತನು್ನ ವಿರೆ*ೀಧಿಸುವ ಅಸಹರ್ಕಾಾರದ ನಿಲುಮೆಯನು್ನ ಮಾತ್ರ

ಯಾರ* ತಳ್ಗೆಯಬಾರದು.

ಆಲ*ರರ ವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೆ*ೀತ̈ವ

ಮರಾಠಿಮಯವಾಗಿದ ್ದ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದ ಕನ್ನಡಿಗರನು್ನ ತಮ ್ಮ ಲೆೀಖನಗಳ್ಳಿಂದಲ*, ಭಾಷಣಗಳ್ಳಿಂದಲ* ' ಜಯ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ' ಪತ್ತಿ್ರಕೊಯಿಂದಲ* ಜ್ಞಾಗೃತಗೆ*ಳ್ಳಿಸಿ, ಈ ಶತಮಾನದ ಆದ್ದಿ ಭಾಗದಲಿP

ಕನ್ನಡ ಚಳವಳ್ಳಿಯ ಮಹಾ ಮುಖಂಡರಾಗಿ ದುಡಿದು ಅಮರರಾದ ಆಲ*ರುವೆಂಕಟರಾಯರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೆ*ೀತ̈ವವು ಈ ವಷ2ದ ಜುಲೆv ತ್ತಿಂಗಳ್ಳಿನಿಂದ ಮುಂದ್ದಿನ ವಷ2 ಜ*ರ್ನಾ ್ ತ್ತಿಂಗಳ್ಳಿನವರೆಗೆ

ಕರ್ನಾಾ2ಟಕದಲೆPಲ P ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಜರುಗಲಿದೇ. ಅದರ್ಕಾಾ್ಕಗಿ ಹಲವಾರು ಸಮಿತ್ತಿಗಳು ರಚಿತವಾಗಿದೇ. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಸಹ ಒಂದು ಕೊೀಂದ್ರ ಸಮಿತ್ತಿ ರಚಿಸಿ ಈ ಬಗೆಗೆ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊ*ಳು(ತ್ತಿ್ತದೇ.

ಹಳಕಟ್ಟಿ�ಯವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೆ*ೀತ̈ವ

ದ್ದಿ|| ಫ.ಗು. ಹಳಕಟ್ಟಿ�ಯವರು, ದ್ದಿ|| ಆಲ*ರವರ* ಓರಗೆಯವರು ಒಂದೇೀ ಸಂವತ¨ರದಲಿP ಜನಿಸಿದವರು. ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನು್ನ ಬೆಳಕ್ತಿಗೆ ತರುವುದರ ಮ*ಲಕ ಹಳಕಟ್ಟಿ�ಯವರು ಕನ್ನಡಕೊ್ಕ ಸಲಿPಸಿದ ಸ್ತೆೀವೆ

ಚಿರಸ್ಮರಣೀೀಯ. ಮರಾಠಿಮಯವಾಗಿದ ್ದ ಪ್ರದೇೀಶಗಳಲಿP ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳನು್ನ ಸಾ್ಥಪ್ರಿಸಲು ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟಿ�ದ್ದರು. ಅವರು ಬದುಕ್ತಿ ಬಾಳ್ಳಿ ಕೊ*ನೆಯುಸಿರೆಳ್ಗೆದ ವಿಜ್ಞಾಪುರದಲಿP ಅವರೀಗಾಗಿ ಸಾ್ಮರಕ ರಚಿಸಲು ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಯುತ್ತಿ್ತದೇ. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಸಹ ಒಂದು ಕೊೀಂದ್ರ ಸಮಿತ್ತಿ ರಚಿಸಿ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊ*ಳು(ತ್ತಿ್ತದೇ. ದ್ದಿ||

ಆಲ*ರರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೆ*ೀತ¨ವದಂತೆಯೇೀ ದ್ದಿ| ಹಳಕಟ್ಟಿ�ಯವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೆ*ೀತ̈ವನು್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರೀಷತು್ತ ಇನಿ್ನತರ ಸಂಸ್ತೆ್ಥಗಳೂ ವಿಶ್ರಷ�ವಾದ ರೀೀತ್ತಿಯಲಿP ಜರುಗಿಸಬೆೀಕು.

ಜಯ ಕರ್ನಾಾ2ಟಕ, ಜಯ ಹಿಂದ ್.

________________