pmyocomputer.files.wordpress.com · web viewraid 5 ve 10'un varyasyonlarıraid 2, raid 3, raid...
TRANSCRIPT
Raid Veri Kurtarma
RAID Nedir?
RAID, çok sayıda bağımsız harddiskin büyük bir mantıksal dizi oluşturmak üzere bir araya getirilmesine verilen addır. RAID kullanıldığında, ayrı ayrı disklerle uğraşmak yerine tek bir mantıksal sürücü olarak gördüğü tüm disk dizisiyle aynı anda ilgilenir. RAID dizilerinin başlı ca amacı veri kullanılabilirliğini, hızını ve güvenliği artırmaktır. RAID, bir sabit disk arızası olduğunda sistemin kapalı kalmasını önler (Raid 1
hariç) ama kullanıcı tarafından silinmiş, hırsızlık, yangın ve sel gibi önemli bir olay nedeniyle zarar görmüş sistemlerde müdahale görmediği süre içerisindeki veriler kurtulabilir. Veri kaybı yaşamamanız için bir raid sistemi kurduktan sonra sisteminizi bu tür sorunlara karşı güvenceye almak için verilerinizi düzenli olarak yedeklemeniz gerekir.
Raid 0: Amaç performanstır. En az iki diskle yapılır, Yazı lan veriyi tüm disklere aynı
anda paylaştırarak yazar. Yazma ve okuma hızında ciddi performans sağlanır. İki tane 2gb'lık disk kullanıldığında veri yazılabilecek olan alan 4gb'dır. Dezavantajları; Disklerden sadece biri zarara uğradığında tüm bilgi kaybolur. Raid 0 Veri Kurtarma
>>
Raid 1: Amaç güvenliktir, En az iki disk ile yapılır, Bir diske yazılan veriler aynı anda düğer diskede yazılır. Veri güvenliği sağlar. Disklerden biri zarara uğradığında diğeri ile
kaldığınız yerden devam edersiniz. İki tane 2gb'lık disk kullanıldığında veri yazılabilecek alan sadece 2gb'dır. Dezavantajı; yazmada her iki diskte kullanıldığından performans kaybı yaşanır. Raid 1 Veri Kurtarma >>
Raid 5: Hızın ve güvenliğin buluştuğu ortak noktadır, Amaç güvenlik ve performans
sağlamaktır, En az 3 disk gerekir. Disklerden birine zarar geldiğinde sistem de kalan 2 disk ile duraksamadan çalışmaya devam eder. Arızalı disk sistem sistem kapandığında değiştirilebilir. Üç tane 2gb'lık disk kullanıldığında veri yazılabilecek alan 4 gb'dır. Dezavantajları; Veri alanı ve maliyet kaybı olarak belirtilebilir. Raid 5 Veri Kurtarma
>>
Raid 6: Raid 5 ile aynı mantıkta çalışır amaç performans ve güvenliktir. Ancak en az 4 disk gerekir. 4 tane 2gb'lık disk kullanıldığında veri yazılabilecek alan 4gb'dır.
Disklerden bir yada iki tanesine zarar geldiğinde kalan 2 disk kullanmaya devam eder ve veri kaybı yaşanmaz. Dezavantajı; veri alanı ve maliyet kaybı olarak belirtilebilir. Raid 6 Veri Kurtarma >>
Raid Yapıları
RAID 0 RAID 1 RAID 3 RAID 4
RAID 5 RAID 1E RAID 6 RAID 5E
RAID 5EE RAID ADG RAID 0 +1 RAID 10
RAID 50 RAID 51
Raid Hataları
Raid denetleyici hatası Hasarlı bölge Birden fazla sürücü hatası Birden falza çevrımdışı sürücü Raid dizinlerinin veya birimlerinin çökmesi Uyumsuz sürücüler Donanım uyuşmazlığı Eksik yazılım Virüs yada kötü niyetli yazılımlar
Raid Sürücü Türleri
DE/ATA/PATA/EIDE ULTRA/ATA 100 SAS SCSI ESDI Fibre Channel USB Firewire PCMCIA RLL iSCSI eSATA SATA II/2.0 SATA MFM
Sisteminizde iki ya da daha fazla sabit sürücü bulunuyorsa, hem bir hata yaşandığında verilerinizin kaybolmasını önlemek, hem de performans artışı sağlamak için RAID yapabilirsiniz. RAID hakkında bilmeniz gereken her şeyi bir araya getirdik.
Birden fazla kişi tarafından kullanılabilecek NAS (Network Attached Storage) cihazı almak ya da sistemine mevcut sabit diskin yanı sıra ekstra bir tane daha eklemek isteyenler mutlaka RAID terimiyle karşılaşmışlardır. "Redundant Array of Independent Disks" yani bağımsız disklerin çoklu dizilimi anlamına gelen RAID, birden fazla sabit sürücü kullanıldığında performansı artırıp, hata oranını azaltmak için kullanılan bir sistemdir.
Birden fazla sabit disk kullanıyorsanız RAID yapmak performansı artırabilir
RAID TürleriRAID'in birden fazla konfigürasyonu bulunuyor ve bunların hepsinin ne için kullanıldığını, hangi kullanıcının hangi konfigürasyonu seçmesi gerektiğini anlamak ve öğrenmek biraz zor. Birden fazla sabit diski bir arada performanslı bir şekilde kullanmak ve RAID ile performans artışı sağlamak isteyenler için bu sistemin nasıl işlediğini ve uygulandığını sizler için anlatalım istedik.
Donanım Tabanlı RAIDRAID ayarı yapmak için temelde, yazılımsal ve donanımsal olmak üzere iki
farklı yol bulunuyor. Donanımsal RAID daha çok, hata toleransı oranlarının ve uygun performansın bir lüks değil de ihtiyaç olduğu kurumsal şirketlerde tercih ediliyor. (QNAP TS-439U-RP İnceleme)Donanım tabanlı RAID'in kendine özgü avantaj ve dezavantajları mevcut. RAID dizilerini kontrol eden RAID kontrolcüsü adlı ayrı bir cihaz ile yapılabilen donanım tabanlı RAID, bu sebeple daha pahalı bir çözüm oluyor.
Donanım tabanlı RAID yapmak isteyenler piyasada bulunan RAID kartlarından almalılar
RAID KontrolcüsüRAID kontrolcüleri bir sunucun ya da anakartın içinde tümleşik olarak bulunabileceği gibi harici olarak da kullanılabiliyor. Öte yandan, donanım tabanlı RAID, yazılım tabanlı RAID'e göre daha yüksek performans vermesinin yanı sıra daha verimli oluyor. Bu tip RAID sistemleri genelde şirketlerin sunucularında ve büyük iş yerlerinde kullanılan NAS sunucularında kullanılıyor.
Yazılım Tabanlı RAIDYazılım tabanlı RAID ise donanım tabanlı olan kadar güvenilir bir çözüm değil. Ancak bu çözümün çok daha masrafsız olduğu da bir gerçek. Ayrıca, yazılım tabanlı RAID de donanım tabanlı kadar olmasa da yeterli sayılabilecek bir seviyede hata toleransını artırıyor. RAID dizilerinde yazılım ile donanımla yapabileceğiniz kadar ayarlama yapamasanız da hedefiniz sadece bir sürücüdeki veriyi ötekisine kopyalamak ve bir sürücüde sorun çıktığında verileri diğerinden almaksa, yazılım tabanlı RAID sizin için çok daha ulaşılabilir ve kolay bir yöntem
olacaktır.
Hangi RAID seviyesini seçeceğinizi ve bunlara ait detaylı ayarları BIOS üzerinden yapabiliyorsunuz
Ucuz Ama GüvensizBirden fazla sabit disk ve bir kontrolcü kullanmak yerine, bazı RAID yazılımları tek bir sabit sürücüyü bölümlere ayırarak performansı artırabiliyor. Bu şekilde oluşturulan bir sistem çok ucuz olsa da aynı oranda güvensiz oluyor.Eğer kullandığınız tek sabit sürücüde bir sorun yaşanırsa, tüm verilerinizi kaybedebiliyorsunuz. RAID 0 ve 1 seviyeleri hemen hemen tüm işletim sistemleri ile kullanılabiliyor.
RAID SeviyeleriDonanım ya da yazılım tabanlı RAID'den hangisinin sizin için daha uygun bir çözüm olduğunu belirledikten sonra, şimdi sıra hangi RAID seviyesini kullanacağınıza karar vermeye geldi. RAID seviyeleri arasında çok fazla seçenek bulunuyor. Bunlardan hangisini seçeceğiniz, RAID'i ne yapmak için kullanacağınıza göre değişiyor.
Farklı ihtiyaçlar için farklı RAID seviyeleri var
İhtiyacı BelirlemekHata toleransı, performans ya da ikisini birden istiyorsanız her bir durum için farklı bir RAID seviyesi seçmelisiniz. Ayrıca yapacağınız seçimin donanım tabanlı mı, yoksa yazılım tabanlı RAID mi yaptığınız ile de doğrudan bağlantılı olduğunu söylemek gerek. Bunun sebebi ise donanım tabanlı RAID'in yazılım tabanlıya oranla daha fazla seviyeye destek vermesi. Farklı kontrolcüler, farklı seviyelere destek verebiliyorlar. Yaklaşık on taneden fazla olan RAID seviyeleri arasında en sık kullanılanlar ise RAID 0, RAID 1, RAID 5 ve RAID 10 olarak göze çarpıyor.
RAID 0Stripe da denilen RAID 0 seviyesi daha hızlı ve yüksek performanslı bir sistem oluşturmak için kullanılıyor. Bu sistemde verilerin farklı parçaları ayrı disklere yazılıyor. Hem yazılım, hem de donanım tabanlı RAID, RAID 0 seviyesini destekliyor.
RAID 0 ile verilerin parçaları farklı disklere yazılıyor
Eksi ve ArtılarBu seviyenin en büyük eksisi hiçbir hata toleransı göstermemesi. Eğer bir sürücüde hata olursa tüm verilerin kaybolması ya da bozulması olasılığı bulunuyor. RAID 0 seviyesini kullanmak için en az iki adet sürücüye ihtiyaç duyuluyor.
RAID 1RAID 0'ın aksine, RAID 1 seviyesi performanstan çok hata toleransı için kullanılıyor. Bu seviyede bir sürücüdeki verilerin tümü bir diğerine de aynı anda kopyalanıyor. Böylece iki sürücü birbirinin kopyası haline geliyor. Eğer bu sürücülerden birisinde bir sorun yaşanırsa, diğeri devreye giriyor. Böylece veri kaybı yaşanmasının önüne geçilmiş olunuyor. Mirror olarak da anılan RAID 1, hata toleransını artırmak ve güvenli bir sistem kurmak için başvurulacak en basit ve ucuz yöntem.
RAID 0'da tüm veriler iki diske birden yazılıyor
Dezavantajlar Neler?Ancak, iki sürücünün fazladan çalışmasını gerektiren bu seviye performansta düşüş yaşanmasına yol açıyor. RAID 1'in en önemli dezavantajı ise kapasiteyi yarı yarıya düşürmesi. Eğer 1 TB'lık iki adet sabit diskiniz varsa bunları RAID 1 konfigürasyonunda kullanıyorsanız, toplam kapasiteniz 2 TB değil, 1 TB oluyor. Yazılan her bir verinin bir kopyası diğer sürücüye de yazıldığı için kullanılabilir kapasitede bu şekilde bir düşüş yaşanıyor.
RAID 5İş yerlerinde kullanılan sunucularda ve NAS cihazlarında en sık kullanılan seviye RAID 5'tir. RAID 5 performans sağlamasının yanı sıra hata toleransını da artıran bir seviye olarak iş yerleri için idealdir. RAID 5 ile verinin kendisi ve kopyası üç ya da daha fazla sürücüye dağıtılır. Hatalar genelde sürücülerin tamamında değil de sadece belli bir bölümünde gerçekleştiğinden, RAID 5 sadece hata olan bölümde kaybolan veriyi kurtararak performansta artış sağlar. RAID 5 ayrıca NAS ve sunucu sürücülerinin sistemin tamamını kapatmadan değiştirilebilmesine olanak tanır.
RAID 5 hem performans hem de güvenlik sağlıyor
Donanım Tabanlı RAID 5RAID 5 hem yazılım tabanlı, hem de donanım tabanlı RAID ile kullanılabilen bir seviyedir. Donanımsal RAID 5 daha yüksek performans verir. Bunun sebebi ise işlemin CPU tarafından değil de RAID kontrolcüsü tarafından yapılmasıdır. RAID 5'in dezavantajı ise sürekli bir kopyalama ve yazma işlemi olduğundan performansın düşmesidir.
RAID 10RAID 10 için RAID 0 ile RAID 1'in bir kombinasyonu denilebilir. Zaten bu seviyeye aslen RAID 1+0 denilir. En yüksek performansı veren seviye olan RAID 10 aynı zamanda maliyeti de en yüksek olan seviye olma özelliğine sahiptir.
RAID 10 daha çok veritabanı sunucularında kullanılır
Kimler İçin?
Bunun en büyük sebebi ise RAID 10 yapmak için en az dört adet sürücüye ihtiyaç duyulmasıdır. RAID 10 çok yoğun kullanılan veritabanı sunucuları için ideal bir çözümdür. Yazılım tabanlı olarak da yapılabilse de böyle olunca sağladığı performans avantajını büyük ölçüde kaybeden RAID 10 seviyesinin en ideal kullanım şekli donanım tabanlıdır.
Diğer SeviyelerEn sık kullanılan bu dört seviyenin dışında bazı başka seviyeler de bulunuyor fakat bu seviyeler aslında bu dört ana seviyenin varyasyonları şeklinde tasarlanmışlar.
Dört ana seviye dışındakiler belli amaçlar için özel tasarlanmış
RAID 5 ve 10'un VaryasyonlarıRAID 2, RAID 3, RAID 4, RAID 6 ve RAID 7 seviyeleri aslen RAID 5'in farklı ve spesifik amaçlar için geliştirilmiş varyasyonları. Bunların dışında bir de RAID 0+1 seviyesi bulunuyor. Bu seviye de RAID 10'un farklı kullanım alanları için geliştirilmiş bir varyasyonu olarak tasarlanmış.
Hangisini Seçmeliyim?Sonradan bahsettiğimiz seviyeleri göz ardı edip dört ana RAID seviyesine odaklandığımızda, hangisini seçeceğimizin, neye ihtiyacımız olduğuyla doğrudan ilgili olduğunu görüyoruz. Küçük ve orta ölçekli işletmeler için RAID 0,1 ve 5'in ve bazı durumlarda RAID 10'un farklı ihtiyaçlar için yeterli olabildiğini söyleyebiliriz.
Ev kullanıcıları için en uygun seviyeler RAID 0 ve 1
Ev KullanıcılarıEv kullanıcılarına gelecek olursak, öncelikle RAID 5'in maliyeti sebebiyle aşırı bir çözüm olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Aynı şekilde RAID 10 da standart bir ev kullanıcısı için çok abartı olur.Geriye kalan RAID 0 ve RAID 1 arasında karar vermek için güvenlik mi yoksa performans mı istediğinizi belirlemelisiniz. Eğer bir sürücünüzde bir hata oluştuğunda verilerinizin kaybolmasını istemiyorsanız RAID 1 konfigürasyonunu kullanmalısınız. Ancak hedefiniz yüksek performanssa o zaman size uygun olan seviye RAID 0 olacaktır.
Raid nedir?Günümüzde işyerleri için ellerindeki bilgilerin korunması oldukça önemlidir. Bilgisayarlarda veri depolamamıza yarayan parçalardan biri olan harddiskler, düşme, yoğun manyetik ortam, çarptırma gibi hatalar sonucunda bozulabilmektelerdir. Harddiskler bozuldukları zamansa içerisindeki değerli veriler çok zorlu işlemler sonunda geriye döndürülebilmektedir. Klasik ev kullanıcılarının bilgisayarlarında günümüz harddisk yapıları yeterli olmaktayken iş yerleri
içinse bu tür bir kullanım yeterli olmamaktadır. Düşünün ki bir sisteminizde disklerinizden biri arızalanınca veri kaybı yaşamadan yeni bir disk takarak çalışmaya devam ettiğinizi işte "Raid" size isterseniz "Performans" istersenizde "Güvenlik" vaad ediyor. Raid, Redundant Array of Independent Disks kelimelerinin kısaltılmışıdır. Türkçe'de ise "Bağımsız Disklerin Artıklıklı
Dizisi" anlamına gelmektedir
Raid türleri nelerdir?1- Raid 02- Raid 0+13- Raid 14- Raid 25- Raid 36- Raid 47- Raid 58- Raid 69- Raid 1010- Raid 1511- Raid 5012- Raid 5113- Raid 60Bu raid türleri arasında en çok kullanılanlar Raid 0, Raid 1, Raid 0+1, Raid 5'dir. Şimdide en çok kullanılan raid türleri açıklayalım;
Raid 0 nedir?Raid 0 sadece performans için üretilmiş teknolojidir. En az 2 disk ile oluşturulur. Raid kart
üzerine gelen tüm datalar disk sayısına bölünerek aynı anda hepsine birden yazılır. Örnek olarak elimizde 15.000 rpm bir disk varsa bu diske sadece 15.000 rpm hızı ile yazabilirken 3 adet aynı diskten varsa 45.000 rpm hızında kullanma olanağımız mevcut olur. Güvenliği en
alt seviyededir. Disklerden biri göçerse tüm veriyi kaybetmiş oluruz. Kapasiteye bakacak olursak disk sayısının toplamı kadar kapasite elde edilir.
Raid 1 nedir?Raid 1’de yapı çok farklıdır.Yine en az 2 disk ile oluşturulan bu yapıda Raid kartına gelen tüm data iki diskede aynı şekilde yazılır. Bu işleme Mirroring ’te denilir. Bir disk göçtüğünde diğer
disk problem olmamış gibi işlemlere devam eder. Kapasite anlamında da tekdisk kapasitesi elde edilir.
Raid 0+1 nedir?İşte Raid teknolojisinde performans anlamında en üst seviyede bulunan Raid yapısı budur.Disk sayısı ne kadar fazla ise performans o derecede artar. En az 4 disk ile oluşturulabilir. 2 adet Raid 0 yapısını Raid 1 altında toplayarak yapılan bu yapı gelen tüm dataları parçalayıp tüm
disklere dağıtarak okuma yazma yaptığından performans olarak hiçbir yapı performans anlamında bu yapının yanına yaklaşamaz.
Raid 5 nedir?Günümüzde en yagın ve en popüler yapı Raid 5’tir.Enaz 3 disk ile oluşturulur.Parite bilgisi tüm
disklere dağıtılır.Yani tüm disklerde hem veri hem parite bilgisi bulunur.Veriler disklere yazılmadan önce Raid kart üzerinde parçalara ayrılır ve parite bilgisi ile birlikte disklere yazılırlar.Raid 5, 2,3,4 gibi tek diski tolere edebilir.
Hot spare nedir?Hot spare 'da sistem yöneticileri için olmazsa olmazlardan biridir. RAID sistemine dahil olan
bir harddiskin bozulması halinde, yerine otomatik olarak gelecek olan ayrı bir diske verilen isimdir. Normal Raid sistemi bozulduğu andan itibaren sisten yöneticisinin anında müdahale etmesi gerekmektedir. İşte sistem yöneticisi yerinde olmasa bile Hot Spare sayesinde boştaki disk devreye girerek sistem yöneticilerinin işlerini kolaylaştırmaktadır.
Hot Swap nedir?RAID sistemde, RAID sistemine dahil olan bir sürücünün bozulması halinde, server`ı kapatmadan ve hiç bir şekilde dokunmadan, bu bozuk diski alıp, yerine sağlam bir diski takma yeteneğine verilen isimdir.
Parity nedir?RAID 5 Sistemi tarafından kullanılan ve disk dizesindeki bir harddiskte meydana gelen veri kaybını tekrar en eski haline getirmek için kullanılan bir tür veri kaybı önleme sistemidir.
Duplexing nedir?İki RAID kartınını birbirini Mirror etmesidir.
Raid türleri nelerdir?İki tür raid vardır. Bunlar;1- Yazımsal Raid2- Donanımsal Raid
Yazılımsal raid nedir?Ek yazılım ve ek donanım gerektirmeden Windows işletim sitemi tarafından desteklenen raid çeşididir.
Donanımsal raid nedir?Herhangi bir Raid kartı alınarak kurulan raid sistemidir.
Yazılımsal raid ile donanımsal raid arasında ne gibi farklar vardır?1- Yazılımsal Raid, işlemciye ekstra bir yüklenmeye sebep olduğundan dahili kartlarla yapılan Raid'e göre oldukça yavaş kalıyor. Masaüstü sistemlerde güdülen asıl amaç performans olduğu için Yazılımsal Raid pek tercih edilmeyen bir yöntem. Donanımsal Raid'in performansı software RAID'e göre çok çok üstün durumda.2- Donanmısal RAID, yazılımsal RAID'e göre daha pahalıdır.3- Donanmısal Raid kullanmak için iki diskin de baştan formatlanması gerekir ve donanımın raid bios'undan gerekli ayarlar yapıldıktan sonra ancak Windows kurulup gerekli driverlar yüklendikten sonra çalışır.4- Yazılımsal Raid yapılırken bilgiler kaybolmuyor ama Donanmısal raid için hdd’leri formatlamak gerektiğinden tüm bilgilerini kaybolmaktadır.5- Yazılımsal olarak bir kere RAID dizisini oluşturduğunuzda daha sonra donanımsal bir çözüme dönemiyorsunuz. Eğer fikir değiştirip donanımsal bir çözüme geçerseniz tüm diziyi baştan yaratmalısınız.
6- Basic diskler dinamik disk haline çevrilebilir, ancak dinamik diskler Basic haline çevrilemez. Bu ancak dinamik disklerin silinmesiyle oluşur.7- Üçüncü parti partition yazılımlarla Basic diskler üzerinde işlem yapabilirken dynamic diskler üzerinde işlem yapamamaktadırlar. Dynamic disklerde artık partition kavramı yoktur, volume kavramı vardır.
Raid kimler içindir?Raid sistemlerini aslına bakarsanız hem ev kullanıcıları hemde işyerleri kullanabilirler. Önemle ev kullanıcılarıyla işyerlerini birbirinden ayıran fark ise raid sisteminde bitiyor yani bir ev kullanıcısı için raid 0 veya raid 1 uygunken bir işyeri için raid 10 uygun olabilmektedir. Disk sayısı arttıkça maliyet artacağı için Raid yapmadan önce gerçekten buna ihtiyacınız olup olmadığını analiz etmelisiniz.
Raid Nedir?
RAID (Redundant Array of Independent Disks)
Çok sayıda diski aynı anda kullanarak yüksek performans / güvenilirlik elde etmek için
endüstri standardı yöntemdir. Disk arızalarına karşı kesintisiz erişim için koruma sağlar.
Yaygın Kullanılan Raid Yapıları:
RAID 0 : Güvenilirlik sağlamayan, kapasite kaybı olmayan, yüksek performanslı, sunucular
için uygun olmayan çözüm
RAID 1 : 2 Disk ile yapılan, disklerin birbirine birebir aynalanmış olduğu tek diskin
kapasitesini sağlayan çözüm. Disklerden bir adedinin arızasında kesinti olmaz.
RAID 10 : 4 ve daha yüksek sayıda çift adet disk ile yapılan, disklerin ikişerli gruplar halinde
birbirine aynalandığı, her gruptan bir, toplamda yarı adette diskin arızasına dayanan, düşük
kapasiteli (%50) yüksek performanslı çözüm. Raid 1+0’da denir.
RAID 5 : 3 yada daha yüksek sayıda disk ile yapılan, herhangi bir diskin arızasında kesinti
oluşturmayan, toplamdan bir eksik sayıda diskin kapasitesini sunan, yazma konusunda orta
seviyede performanslı, popüler, uygun fiyatlı çözüm.
RAID 6 : 4 yada daha yüksek sayıda disk ile yapılan, herhangi iki adet diskin arızasında
kesinti oluşturmayan, toplamdan iki eksik sayıda diskin kapasitesini sunan, düşük
performanslı, yüksek güvenilirlikli çözüm.
IBM X3650 M3 sunucunun (Örnek: Raid 1) olarak yapılandırılması resimli anlatım:
1) IBM Server Guide Cd si ile Raid yapılandırması:
Raid yapılandırmasını isterseniz işletim sistemi kurulumu ile beraber yapabilirsiniz.
Yada sadece Raid yapılandırması yapabilirsiniz.
2-) WebBIOS ile Raid yapılandırması:
CTRL + H tuş kombinasyonuna basılarak aşağıdaki ekrana giriş yapılır.
Configuration Wizard seçilerek, aşağıdaki ekranlarda görüldüğü gibi sorulara olumlu cevap
vererek Raidyapılandırması tamamlanmış olur.
