webgis implementatie tips
DESCRIPTION
WebGIS implementatie is een multidisciplinair. Het raakt: technologie, organisatie en mensen. In deze presentatie geef ik paar handige tips om het balans tussen technologie, organisatie en mensen te behouden.TRANSCRIPT
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
Implementatie van WebGISKarolina van Schrojenstein Lantman - OrlinskaGrontmij, GIS&ICT
1
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
2
ToC
Over GrontmijWebGIS en haar consequentiesHoe begin je?MensenOrganisatieTechnologieAlle tips op één rij
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
3
Grontmij… GIS&ICT… Team GIS Ingenieursbureau, > 7300 medewerkers,
Kantoren door heel Noord Europa100: Combineren branchekennis met
duurzame geo-ICT oplossingen Ontwikkelen, onderhouden, implementeren en
beheren van maatwerk en std geo applicaties35: PL, Adviseurs, Ontwikkelaars
Open source & ESRI based Klanten: Waterschappen, RWS Diensten,
Tennet, Shell, DLG, Gemeenten, verzekeringsmaatschappijen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
4
WebGIS… wat is dat?
WebGIS : is een systeem dat het mogelijk maakt om
ruimtelijke data te visualiseren, analyseren en muteren… over het internet/intranet
WebGIS <> GIS over internetWebGIS :
is voor iedereenGIS :
is voor experts
WebGIS en zijn consequenties
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
5
Special istische informatie toegankeli jk voor hele organisatie
WebGIS
Database
Specialistischeapplicaties
GeoWeb,Flamingo,Mapviewer
ArcGISDesktop,
Gaia, uDig
Oracle, PostgreSQL
Gebaseerd op log data van Waterschappen
Tip 1: WebGIS is voor iedereen
omdat iedereen het gaat gebruiken
WebGIS en zijn consequenties
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
6
Drie perspectieven van een implementatie
WebGIS
Technologie Organisatie
Mensen
Tip 2: zorg dat er balans bestaat
tussen de drie aspecten
WebGIS en zijn consequenties
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
7
Hoe begin je?… met doelstelling, onderzoek en een plan
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
8
Doel
Wat wil je / de organisatie met de implementatie bereiken?
Begin altijd met het doel voor ogen.
Tip 3: De aanpak is
afhankeli jk
van het doel
Hoe begin je?
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
9
Onderzoek
Hoe kan WebGIS onze gebruikers ondersteunen?
Kan het binnen wat er al thuis is?Kan het met een standaard product of
moeten wij een maatwerk applicatie hebben?Open Source vs. Closed source?Gaan we het thuis ontwikkelen of laten
ontwikkelen?
Tip 4: Vraag niet wat de gebruikers wil len?
Hoe begin je?
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
10
Plan
Tip 5: Plan ruim maar begin kleinCommunicatie met gebruikers en acceptatie
testen is altijd nodig(Web)GIS godfathers, (Web)GIS champions
en (Web)GIS keygebruikers Implementatie is een proces niet een projectAdoptie
Hoe begin je?
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
11
MensenAlles wat wij over mensen in implementatie weten…
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
12
Wat weet je over de gebruikers?
Wat doet de gebruiker waarmee WebGIS kan helpen? Analyseer werkprocessen Concentreer je op de belangrijkste of
grootste tijdvreters Ga voor ‘quick wins’
Communiceer met alle gebruikers Direct en in beide richtingen Indirect in één richting
Mensen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
13
Hoe mensen op een verandering reageren?
L. A. Isabella, 1990, Evolving interpretations as a change unfolds: How managers construe key organizational events
Levin
Tip 6: Communiceer met alle gebruikers,
zo vroeg mogelijk
Mensen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
14
Is één WebGIS viewer voldoende?JA:
Dit is wat de gebruikers zien Als het goed op een werkproces aansluit
NEE: Één viewer kan nooit aan wensen van iedereen
voldoen Algemeen gebruik viewers zijn te moeilijk om te
gebruiken
Mensen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
15
Hoe mensen nieuwe dingen gebruiken?
Technology Acceptance Model
Davis et al. 1989, User acceptance of computer technology: a comparison of two teoretical models
Mensen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
16
Hoe een echte adoptie werkt?
D. Leonard-Barton, 1988, Implementation as mutual adoption of technology and organisation
Mensen
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
17
OrganisatieWat moet je regelen?
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
18
WebGIS implementatie raakt veel disciplines…
Budget (WebGIS godfather)Samenwerking met automatisering en met
communicatie afdelingBeheer
Tip 7: Beheer is geen onderdeel van implementatie,maar regelen van het beheer wel
Organisatie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
19
Regelen van beheer
Hoe veel budget is er beschikbaar voor beheer? Wie gaat de data bijhouden? Ontsluiten we data binnen organisatie of gebruiken we
externe services? Maakt WebGIS direct gebruik van de data of van een
kopie? Hoe vaak zijn de data geupdate? Metadata? Wie gaat de applicatie beheren? Wat valt precies onder applicatie beheer? Hoe gaan de nieuwe wensen en verzoeken van
gebruikers gerealiseerd worden?
Organisatie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
20
TechnologieHoe kan je WebGIS in elkaar zetten?
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
21
Architectuur
data
Specialistischeapplicaties Kaart Server
WebGISintranet
WebGISinternet
WebGISMobiele
toepassingen
CMSintranet
CMSintranet
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
22
Omgeving
Architectuur en schaalbaarheid: Mission critical systemen
Server specificaties -> bv. esri performance sheet Maak het toekomst proef gebruik zal toenemen Netwerk specificaties OTAP straat
Afhankelijk van intensiteit van het gebruik: Throughput: aantal requests per tijd eenheid Distributie van throughput
Tip 8: Log bestanden van bestaande systemen
zijn onderschat bron van informatie
Technologie
Tip 9: Plan jouw server ook voor de toekomst
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
23
Throughput analyseAantal kaart requests
0
20
40
60
80
100
120
140
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Uur
Aantal kaart requestsGebruiksfrequentie door gebruikers
46%
11%
14%
9%
8%
8%
4%Dagelijks
Om de andere dag
Een maal per week
Eenmaal per 2 weken
een maal per maand
een maal per kwartaal
een maal per jaar of minder
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
24
Data
Afhankelijk van data bronnen: File based of (geo)databases Externe services
Afhankelijk van server mogelijkheden en licenties Data model, niet alle data modellen zijn geschikt voor
het web
Shapes, File geodatabase, MS Access (Personal geodatabase), Mr.SID’s, GeoTiffs, ECW, CSV’s, Oracle(+ArcSDE), PostgreSQL(+ArcSDE), MySQL, MS SQL Server
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
25
Kaart Server
Open Source vs. Closed sourcePDOK ondersteuning (WMS, WFS etc)Editing mogelijkhedenGeoprocessing mogelijkhedenExposed interfaces en API’sBeheer gemakLicentiesSchaalbaarheid
GeoServer, MapServer, ArcGIS Server
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
26
WebGIS en Mobile toepassingenStandaard product vs. MaatwerkPDOK ondersteuningUitbreidingenWaar zit de logica? Server intensief of client
intensiefDraait het goed in bv. Citrix omgevingOS: Windows, iOS, Android etc…
Programerings frameworks: OpenLayers, Geocortex Essentials, Mapbender, MapFish, Cartoweb, Ka-Map
Toepassingen: Flamingo, GeoWeb, MapViewer, NedBrouwser, Flexiweb, CBMap, SpatialEdit
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
27
Koppelingen met applicaties van derden
WebGIS is niet alleen een viewer het kan ook een geïntegreerde dynamische kaart zijn: Als ondersteuning voor CMS nieuws items Als een onderdeel van een management
dashboard
Technologie
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
28
Alle tips op één rij
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
29
Alle t ips op één ri j (1)
1. WebGIS is voor iedereen, omdat iedereen gaat het gebruiken
2. Zorg dat er tijdens de implementatie een balans bestaat tussen technologie, organisatie en mensen
3. Het aanpak is afhankelijk van het doel4. Vraag niet wat de gebruikers willen. Vraag
wat ze doen5. Plan ruim maar begin klein6. Communiceer met alle gebruikers, zo vroeg
mogelijk
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
30
Alle t ips op één ri j (2)
7. Beheer is geen onderdeel van implementatie, maar regelen van het beheer wel
8. Log bestanden van bestaande systemen zijn onderschat bron van informatie
9. Plan jouw server ook voor de toekomst
22.10.2012, Karolina van Schrojenstein Lantman - Orlinska
31
Dank u wel voor uw [email protected]
http://nl.linkedin.com/pub/karolina-orlinska/2/3b7/b26
@orlinska
http://orlinska.com