week van 23 tot en met 30 september 2020 - astrolab€¦ · toont ons hoe we de schijnbare beweging...
TRANSCRIPT
23 TOT EN MET
WEEK VAN
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
30 september 2020
Eveneens
verkrijgbaar als
videoclip, meer
info op onze
facebook en
website.
Weekoverzicht
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Zondag 27 september
• 23u20 De ster e (epsilon) Capricorni
wordt bedekt door de Maan.
Maandag 28 september
Dinsdag 29 september
• 4 u. Saturnus is stationair
• 19u58 - 22u48 Overgang van de
schaduw van Europa en van Europa
zelf over Jupiter
Woensdag 30 september
• Planetoïde 68 Leto in oppositie
TIJDSTIPPEN BIJ WAARNEMINGEN
In ons hemeljournaal staan bij verschillende
waarnemingen tijdstippen. Deze zijn
weergegeven in lokale tijd. Het exacte
tijdstip bij u thuis kan enkele minuten
eerder of later zijn, want dit is afhankelijk
van uw locatie.
TIP!
Woensdag 23 september
• Ontdekking van Neptunus in 1846
Donderdag 24 september
• 03u55 De Maan in Eerste Kwartier
• 20u06 - 21u55 De vier Galileïsche
manen staan ten oosten van
Jupiter
• 23u Maan 3° ten zuiden van
Saturnus
Vrijdag 25 september
• 22u36 - 23u59 De vier Galileïsche
manen staan ten oosten van
Jupiter
• 23u Maan 3° ten zuiden van
Saturnus
Zaterdag 26 september
• De komeet 88P/Howell staat in
het perihelium
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Zon en Maanplaneten, planetoïden en satellieten
PlanetenVenus is ‘s ochtends te zien in het oosten, komt steeds wat later op, maar
blijft ‘s ochtend te zien in 2020. Ze komt nu ongeveer drie uur voor de Zon op.
Mars vind je stralend oranje in het zuiden. Hij komt steeds vroeger op, en
staat dan de hele nacht aan de hemel, dat blijft zo tot begin november. Jupiter
en Saturnus zijn ‘s avonds in het zuiden te zien, laag aan de horizon. Jupiter is
de helderste van de twee. Ze komen steeds vroeger op en gaan vroeger ‘s
avonds onder, steeds minder zichtbaar. Mercurius is niet te zien, we zien hem
pas terug 29 oktober. Volg deze link vannacht als je detailinfo wenst over de
planeten.
Planetoïden planetoïden en dwergplaneten
ISS Internationaal Space Station link NASA, link Heavens Above
Satellieten volg voor info de link satellieten
Starlink-satellietenHet ruimtevaartbedrijf SpaceX lanceert satellieten voor opbouw van een
wereldwijd netwerk voor internettoegang, Starlink genaamd. Het zou in totaal
uit 42 000 satellieten bestaan. Volg de link Starlinks voor exacte uren en
posities van deze voorbijkomende gelanceerde satellieten.
*
***
*
*
ZonOp-
komstOnder-
gang
Burgerlijke schemering
Duur Begin Einde
23 09 07:31 19:38 33. 06:58 20:10
24 09 07:32 19:35 33. 07:00 20:08
25 09 07:34 19:33 33. 07:01 20:06
26 09 07:36 19:31 33. 07:03 20:04
27 09 07:37 19:29 33. 07:04 20:01
28 09 07:39 19:26 33. 07:06 19:59
29 09 07:40 19:24 33. 07:08 19:57
30 09 07:42 19:22 33. 07:09 19:55
Bron: astro.oma.be, Koninklijke Sterrenwacht
MaanOp-
komstOnder-
gangOp-
komstVerlicht deel (%)
23 09 15:15 23:12 38.
24 09 16:20 49.
25 09 00:05 17:13 60.
26 09 01:07 17:53 70.
27 09 02:15 18:25 79.
28 09 03:25 18:49 86.
29 09 04:35 19:09 92.
30 09 05:44 19:26 97.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
wo 23 septemberOntdekking Neptunus in 1846 Johann Gottfried Galle ontdekt telescopisch
de planeet Neptunus op 1° van de berekende positie gedaan door Urbain
Le Verrier. De berekening volgde uit de storingen in de baan van Uranus.
Neptunus was al eerder gezien in 1612 , maar niet (h)erkend als planeet.
Kijk zelf maar eens via kaartjes op
http://hemel.waarnemen.com/vannacht/ om Neptunus te spotten met
een verrekijker of telescoop.
Op https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4614-5565-3_2 vind
je de achtergronden achter de ontdekking van Neptunus, waaruit
onderstaande figuur ook komt met twee aanduidingen : Neptun (Duits
voor Neptunus) waargenomen en berekend.
Afbeelding 1: Originele Bremiker sterrenkaart waarmee Galle en D’Arres Netpurnusvonden, bron: https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4614-5565-3_2
**
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
do 24 september03u55 De Maan in Eerste Kwartier
Na zonsondergang zien we de Maan in het zuiden, laag boven de horizon.
In september staat de Maan laag, omdat ze zich nabij het winterpunt
bevindt van de ecliptica. De winterzon zal daar binnen drie maanden staan.
Zoals in vorige hemeljournaals gemeld, het is het ideale moment om de
Maan te bekijken. Niet alleen omdat het in de vroege avond kan, maar ook
omdat de bergen en kraterranden lange schaduwen werpen, waardoor we
‘scherper’ kunnen zien met meer diepte. Op het exacte moment van het
Eerste Kwartier staat de Maan onder de Horizon. Wil je deze maanfase
bekijken aan de hemel dan kijk je best ‘s avonds rond 21 uur in zuidelijke
richting tussen de 10 en 15° boven de horizon.
20u06 - 21u55 De vier Galileïsche manen staan ten oosten van Jupiter
We zien tijdelijk de vier Galileïsche manen ten oosten van Jupiter. Van
binnen naar buiten: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat boven
de zuidelijke horizon op een hoogte van 16°.
*
Afbeelding 1 Op 24 09 2020, 21.00 uur, Eerste Kwartier van de Maan, bron Stellarium
Afbeelding 2 Op 24 09 2020, 21.00 uur, Jupiter en manen, bron Stellarium
**
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
do 24 september23u Maan 3° ten zuiden van Saturnus
Deze samenstand vindt plaats in het ZZW, en laag aan de horizon, zo’n
8° , dus vrij zicht is nodig. Het is beter om 22.30 uur te kijken, zie
onderstaande twee afbeeldingen. Als je ook op vrijdag 25 september
kan kijken om 22.30 uur dan zie je mooi hoe dit na een dag opschuift!
Afbeelding 1 Op 24 09 2020, 22.30 uur, Maan 8° boven de horizon in ZZW. bron Stellarium
Afbeelding 2 Op 25 09 2020, 22.30 uur, Maan 12° boven de horizon in ZZW. bron Stellarium
**
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
vr 25 september22u36 - 23u59 De vier Galileïsche manen staan ten oosten van Jupiter
We zien opnieuw de vier Galileïsche manen ten oosten van Jupiter. Van
binnen naar buiten: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat nu
boven de zuidelijke horizon op een hoogte van 10°. Goed zicht op de horizon
is nodig om dit te kunnen zien.
23u Maan 3° ten zuiden van Saturnus
Zie vorige pagina van do 24 september over de mooie samenstand van
Maan, Jupiter en Saturnus.
**
**
Afbeelding 2 Op 25 09 2020, 22.30 uur, Maan 12° boven de horizon in ZZW. bron Stellarium
Afbeelding 1: Op 25 09 2020, 23.00 uur, Jupiter en manen, bron Stellarium
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
za 26 septemberDe komeet 88P/Howell staat in het perihelium
De komeet heeft momenteel een magnitude van 8 à 9 . Het meest gunstige moment om deze komeet vanuit onze streken te bekijken is rond 14 oktober. Deze periodieke komeet heeft een omlooptijd van 5,5 jaar en bevindt zich momenteel op haar dichtste punt bij de zon ca. 1,35 astronomische eenheden van de zon en 1,41 astronomische eenheden van de Aarde. Er is een relatief grote telescoop nodig om de komeet te kunnen zien. Andere informatie over de verandering in magnitude en verschillende kaarten in verband met zijn positie kan je vinden op de volgende link: http://astro.vanbuitenen.nl/comet/88***
Afbeelding 1 Op 26 09 2020, 20.00 uur, komeet 88P/Howell in Schorpioen zie groene vizier, bron https://in-the-sky.org © Dominic Ford 2011–2020
Afbeelding 2 komeet 88P/Howell,bron http://astro.vanbuitenen.nl/comet/88
© Gedeon van Buitenen :
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
zo 27 september23u16 De ster e (epsilon) Capricorni wordt bedekt door de Maan.
De Maan bedekt om 23.16 uur deze ster met een helderheid van +4,5m in
het sterrenbeeld Steenbok (tijdstippen voor Brugge). De ster verdwijnt uit
het zicht aan de onverlichte maanrand om 23.16 uur en wordt weer
zichtbaar aan de verlichte maanrand om 00.35 uur. We raden aan om
materialen een hele tijd op voorhand klaar te zetten, scherp te stellen en
te volgen.
**
Afbeelding 1: Op 27 09 2020, 23.15 uur, net voor bedekking,
bron Stellarium
Afbeelding 1: Op 28 09 2020, 00.35 uur, net na bedekking,
bron Stellarium
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
di 29 september04u00 Saturnus is stationair
Buitenplaneten zoals Saturnus maken op hun reis aan de nachtelijke hemel
een schijnbaar terugkerende beweging, waarna ze opnieuw oostwaarts
trekken. Zo vormen ze lussen, rond hun oppositie. Bij Saturnus duurt dit
enkele maanden. De huidige lus begon op 11 mei, waarna Saturnus op 21
juli in oppositie stond. Vandaag is hij opnieuw stationair, en eindigt de lus.
Hij reist weer oostwaarts tot hij op zondag 23 mei 2021 opnieuw stationair
zal zijn en een nieuwe lus begint. Dit volgen vraagt dus wat geduld, maar
toont ons hoe we de schijnbare beweging kunnen zien en begrijpen.
19u56 - 22u47 Overgang van de schaduw van Europa en van Europa zelf
over Jupiter
Om het begin van de schaduwovergang niet te missen, is het goed om alles
zo goed mogelijk klaar te zetten.
***
Afbeelding 1: Van 29 juli 2020 tot 24 juni 2021, 21.00 uur, beweging van Saturnus aan de hemel,
bron Stellarium
Afbeelding 2: Op 29 09 2020, 21.00 uur, de schaduw van de maan Europa op Jupiter, bron Stellarium
**
29 sept 2020
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
wo 30 septemberPlanetoïde 68 Leto is in oppositie
Deze planetoïde is vandaag in oppositie in het sterrenbeeld Walvis. Ze is
dan van magintude +9,5. Er is dus een relatief grote telescoop nodig om
deze te kunnen waarnemen.
**
Afbeelding 1 Op 30 09 2020, 2.07 uur, planetoïde 68 Leto in Walvis (Cetus) zie groene vizier, bron https://in-the-sky.org © Dominic Ford 2011–2020
Sterrenbeeld van de week 26
Slangendrager(Ophiuchus, Oph)
De Slangendrager is een sterrenbeeld
aan de hemelequator. Ook de ecliptica
loopt door het sterrenbeeld maar het
behoort niet tot de dierenriem.
Door de ligging in de richting van de
Melkweg bevat het sterrenbeeld veel
sterrenhopen waaronder M9, M10,
M12, M14, M19, M62 en M107.
In de Slangendrager bevindt zich ook
de ster van Barnard, na het stelsel van
Alpha Centauri (en uiteraard de Zon)
de dichtst bij de Aarde staande ster.
Bron: wikipedia
De helderste ster van de Slangendrager
(Rasalhague) staat rond 22 uur in het
WZW op ongeveer 37° boven de
horizon. Bron: wikipedia
afbeelding
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussenAstroLAB Iris en Astropolis
Afbeelding 1 : Sterrenbeeld Slangendrager bron: ©The International Astronomical Union
Afbeelding 2: Op 29 09 2020, 22.00uur, Sterrenbeeld Slangendrager bron: Stellarium
Weetje van de week
naamgeving van
kometen
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Afbeelding1: Komeet 88P/Howell, bron http://www.aerith.net/pictures/chamb/88P_20200905_web.jpg
© Jose J. Chambo
Bijna altijd wordt een komeet genoemd naar de ontdekker. Uitzonderlijk
krijgt ze de naam van de persoon die de komeetbaan berekende.
Periodieke kometen hebben een baan met een omlooptijd die minder is
dan 200 jaar. Periodieke kometen krijgen een nummer voor de naam die
meestal na de tweede passage wordt toegevoegd.
In de naamgeving staat de letter “C” voor een niet periodieke komeet, de
letter “P” voor een periodieke komeet, een “D” voor een verdwenen
komeet, een “X” voor een komeet met een onberekenbare baan en een “A”
voor een dwergplaneet die verkeerdelijk als komeet werd aanzien.
bron: wikipedia
Bijvoorbeeld de eerder vermelde 88P/Howell.
FOTO van de Week
• AstroLAB Iris• Zon in H-alpha met rechtsboven twee protuberansen• Zillebeke met Lunt-telescoop en smartphone
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis.
www.astrolab.be
www.facebook.com/astrolabiris
www.astropolis.be
www.facebook.com/astropolis.be
Verschijnt ook via da kanalen van deze partners :
Een realisatie van :