wervelkolom en romp. menu wervelkolom en romp: inleiding en vorm van de wervelkolom inleiding en...
TRANSCRIPT
Wervelkolom en
Romp
Wervelkolom en
Romp
MENUWervelkolom en Romp:
MENUWervelkolom en Romp:
Inleiding en Inleiding en vvorm van de wervelkolomorm van de wervelkolom
Bouw van de wervelsBouw van de wervels
LigamentenLigamenten
WervelgewrichtenWervelgewrichten
Kraakbeen en Kraakbeen en ttussenwervelschijfussenwervelschijf
Via deze button kun je telkens terug naar dit menu MENU
Inleiding en Vorm van de wervelkolom
MENU
ventraal dorsaal lateraal
De wervelkolom heeft normaliter alleen in voor- achterwaartse richting krommingen:
Lordose in hals (cervicaal) en lenden gebied (lumbaal)
kyfose in borst (thoracaal)en heiligbeen gebied (sacraal)
MENU
vormvorm
De De normalenormale wervelkolom heeft een: wervelkolom heeft een:
CERVICALE CERVICALE lordoselordose
THORACALE THORACALE kyfosekyfose
LUMBALE LUMBALE lordoselordose
GEEN scolioseGEEN scoliose
MENU
Van alle vertebraten heeft alleen de mens een lumbale lordoseVan alle vertebraten heeft alleen de mens een lumbale lordose
MENU
De VORM is variabel binnen grenzen
4 houdingsvormendie toch binnen de
grenzen van het normale liggen
MENU
De VORM ontstaat pas na de geboorte
A: foetus 3 maanden C: pasgeborene B: foetus 6 maanden D: volwassene
A B C D
MENU
De VORM ontstaat in de eerste levensjaren
zie ook: “Ergonomie van houding en beweging”
MENU
Bouw van de Wervels
MENU
Alle wervels zijn uit dezelfde onderdelen ontstaan, een wervelaanleg (grijs) en een ribaanleg (rood).
Alleen in het thoracale gebied, groeien de ribben als afzonderlijk botdeel uit.
cervicaalatlas thoracaal
lumbaalsacraal
MENU
processus spinosus
processus transversus
foramen vertebrale
corpus vertebrale
processus articularis superior
incisura vertebralis superior
incisura vertebralis inferior
processus articularis inferior
gewrichtsvlak met rib
12e borstwervel
algemene bouw van wervelBenoem de aangegeven delen:
MENU
Benoem de aangegeven delen:
algemene bouw van wervel
gewrichtsvlak collum costae met processus transversus
gewrichtsvlak capitulum costae met corpus vertebrale
(facet gewricht) intervertebraal gewricht
foramen intervertebrale
MENU
Zoek en herken de verschillen in:
grootte van: * wervellichaam* foramen vertebrale
stand en vorm van: * processus spinosus* processus transversus* wervelgewrichtjes
aanwezigheid van: * ribgewrichtsvlakken
lumbaal
thoracaal
cervicaalDe drie “soorten” wervels
MENU
• het kleinst
• grootste doorsnede
• gespleten• staat recht naar achter
• bevat foramen intertransversarium
Benoem de verschillen:Cervicale wervels:
Corpus vertebrae:
Foramen vertebrae:
Processus spinosus:
Processus transversus:
Gewrichtsvlak:• plat• schuinverloop (voor/achter)
processus uncovertebrales aan de laterale corpus randen
•
•
• •
•
• •
MENU
Benoem de verschillen:Thoracale wervel
Corpus vertebrae:
Foramen vertebrae:
Processus spinosus:
Processus transversus:
Gewrichtsvlak:
• groter dan cervicaal,
kleiner dan lumbaal
• kleiner dan cervicaal
• staat naar dorso/caudaal
• staat naar latero/dorsaal
•
•
•
•
• • z• verticaal • deel van cilindermantel
MENU
Lumbale wervel
Corpus vertebrae:
Foramen vertebrae:
Processus spinosus:
Processus transversus:
Gewrichtsvlak:
Benoem de verschillen:
het grootste
de kleinste doorsnede
staat recht naar achter;hoog (breed)
staat naar lateraal;is groot (lang)
verticaal, naar dorsaal gericht
MENU
Ligamenten
MENU
vooraanzicht zijaanzicht
Ligamenten: Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:
ligg. costovertebrale
remmen dorsaalflexie
lig. longitudinale anteriusfunctie:
MENU
geen bewegingsrem ! wel:
verstevigen achterkant discus, daardoor bescherming ruggenmerg, let op het breed uitwaaieren achter de discus
lig. longitudinale posterius
Functie:
Aanzicht in het wervelkanaal vanuit
dorsaal
Ligamenten:
Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:
MENU
lig. flavum
Functie:
door z’n elasticiteit, glad houden van wervelkanaal
Aanzicht in het wervelkanaal
vanuit ventraal
Ligamenten:
Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:
wervelbogen en ribben doorgezaagd, corpus verwijderd.
MENU
lig. flavum
lig. interspinale
functie:
lig. supraspinale
functie:
remmen ventraalflexie
remmen ventraalflexie
Ligamenten
Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:
fascia thoracolumbalis
MENU
Ligamenten
Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:
lig. costotransversarium
lig. supraspinale
functie:
lig. intertransversarium
functie:
remmen ventraalflexie
remmen lateroflexie enventraalflexie
MENU
Wervelgewrichten
MENU
De stand van de gewrichtsvlakken bepaalt de beweeglijkheidDe stand van de gewrichtsvlakken bepaalt de beweeglijkheid
cervicaal
thoracaal
lumbaal
zijaanzicht bovenaanzicht
MENU
Beweeglijkheid in de Cervicale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Cervicale wervelkolom:
platte gewrichtsvlakken platte gewrichtsvlakken van ventro-craniaal naar van ventro-craniaal naar dorso-caudaaldorso-caudaal
alzijdigealzijdige beweeglijkheid beweeglijkheid rotatie en lateroflexierotatie en lateroflexie
gekoppeld naar dezelfde gekoppeld naar dezelfde richtingrichting
MENU
Gewrichtsvlakken van Gewrichtsvlakken van ventro-lateraal naar ventro-lateraal naar dorso-mediaaldorso-mediaal
Bewegingsmogelijkheid:Bewegingsmogelijkheid:
lateroflexielateroflexie
rotatierotatie ventraal-/dorsaalflexie ventraal-/dorsaalflexie (gering !)(gering !)
Beweeglijkheid in de Thoracale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Thoracale wervelkolom:
MENU
Gewrichtsvlakken van Gewrichtsvlakken van ventro-mediaal naar ventro-mediaal naar dorso-lateraaldorso-lateraal
Bewegingsmogelijkheid:Bewegingsmogelijkheid:
ventraal-/dorsaalflexieventraal-/dorsaalflexie
lateroflexielateroflexie
Beweeglijkheid in de Lumbale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Lumbale wervelkolom:
MENU
Gemiddelde gewrichtsuitslagen per segment
Gemiddelde gewrichtsuitslagen per segment
flexie / extensie
00 100 200 00 100 200 00 100 200
lateroflexie rotatie
MENU
Overzicht Bewegingsmogelijkheid:Overzicht Bewegingsmogelijkheid:
ventraal/dorsaalflexie lateroflexie rotatie alle de grootste uitslagen
Noem eerst zelf de bewegingsmogelijkheden, klik daarna voor het antwoord
T wk:T wk:
C wk:C wk:
L wk:L wk:
matige ventraal/dorsaalflexie goede lateroflexie redelijke tot goede rotatie
goede ventraal/dorsaalflexie geringe tot redelijke lateroflexie nauwelijks tot GEEN rotatie
MENU
Kraakbeen en Tussenwervelschijf
MENU
Kraakbeen en BewegingKraakbeen en Beweging
Het maken van bewegingen kan zowel een Het maken van bewegingen kan zowel een
positievepositieve invloed, invloed, als een als een negatievenegatieve invloed hebben op kraakbeen, invloed hebben op kraakbeen,
afhankelijk van de richting, de intensiteit, afhankelijk van de richting, de intensiteit, de explosiviteit en/of de grootte van de de explosiviteit en/of de grootte van de bewegingsuitslagenbewegingsuitslagen
MENU
Beweging veroorzaakt in kraakbeenBeweging veroorzaakt in kraakbeen
verplaatsen van synovia over het oppervlak:verplaatsen van synovia over het oppervlak: het bewegende gewrichtsdeel stuwt de vloeistof als een het bewegende gewrichtsdeel stuwt de vloeistof als een golf vóór zich uit.golf vóór zich uit.
in en uitpersen door pompwerking: in en uitpersen door pompwerking: door de intermitterende druk van de gewrichtsdelen op door de intermitterende druk van de gewrichtsdelen op elkaar, wordt het kraakbeen plaatselijk leeg gedrukt, er elkaar, wordt het kraakbeen plaatselijk leeg gedrukt, er treedt verplaatsing op, dus uitwisseling en verversing, van treedt verplaatsing op, dus uitwisseling en verversing, van interstitiële interstitiële (= tussencel)(= tussencel) vloeistof zowel in, als naar buiten vloeistof zowel in, als naar buiten het kraakbeen.het kraakbeen.
MENU
Kraakbeen onder constante drukde curve is te zien als hoeveelheid uitgeperste vloeistof, maar ook als mate waarin kraakbeen wordt ingedrukt.
Kraakbeen onder constante drukde curve is te zien als hoeveelheid uitgeperste vloeistof, maar ook als mate waarin kraakbeen wordt ingedrukt.
geen uitpersing meer
tijd
evenwicht tussen aanzuiging en uitpersing
fase van sterke uitpersing
druk
bel
asti
ng
MENU
Bewegingen in de wervelkolomBewegingen in de wervelkolom
te sterke rotatie lumbaal kan beschadiging te sterke rotatie lumbaal kan beschadiging van de (vezels van de) discus veroorzakenvan de (vezels van de) discus veroorzaken
explosieve bewegingen of te grote uitslagen explosieve bewegingen of te grote uitslagen
kunnen, evenals veroudering, kunnen, evenals veroudering, artroseartrose veroorzaken veroorzaken
(uitleg in volgende schermen)
MENU
Invloed van rotatie op discusInvloed van rotatie op discus
Thoracaal:Thoracaal: rotatieas in centrum rotatieas in centrum
discus:discus: GEEN GEEN VERWRINGING VERWRINGING van de vezels van van de vezels van de anulus fibrosusde anulus fibrosus
Lumbaal:Lumbaal: rotatieas dorsaal, in rotatieas dorsaal, in
wervelboog:wervelboog: WEL WEL VERWRINGING VERWRINGING van de vezels van van de vezels van de anulus fibrosusde anulus fibrosus
thoracale wervel lumbale wervel
rotatie as
MENU
Discus intervertebralis, deze bestaat uit:
MENU
nucleus pulposus anulus fibrosus
De nucleus bestaat uit een geleiachtige massa die vloeistof aanzuigt (turgor) en zo zorgdraagt voor drukopbouw
De anulus fibrosus bestaat uit collagene vezels die weerstand bieden aan trekkrachten
Discus met
nucleus pulposus en anulus fibrosus
Aan de rand van de discus is het door de trekkrachten van de anulus fibrosus vezels veroorzaakte proces van artrose te zien
Dit proces vindt ook plaats bij gewrichten !
MENU
Naald in discus L3-4 voor intradiscale drukmeting
dikte discus is 1/3 tot 1/4 van dikte corpus
Verhouding dikte discus en wervellichaam
let op de vorm van de discus, deze bepaalt mede de lordose en kyfose van de wervelkolom.Discus is voor en achter niet even dik !
MENU
Invloed intra abdominale drukInvloed intra abdominale druk
Door aanspannen van de buikmusculatuur wordt de Intra Abdominale Druk verhoogd. Hierdoor ontstaat een zuil van lucht en water die in staat is een deel van de lichaamslast te dragen, de wervelkolom wordt hierdoor gesteund, dus ontlast (vergelijk een opgeblazen ballon)!
EINDE wervelkolomMENU