WOORD VOORAF

Het jaar 2007 was opnieuw een bijzonder goed jaar voor het CPG. In december verscheen deel 7 in de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, getiteld Het kabinet-De Quay (1959-1963). Regeren zonder rood. Een maand eerder was voor de negende keer het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis verschenen. En twee maanden daarvoor, in september van het verslagjaar, zag de bundel Politiek als passie. Twaalf opmerkelijke naoorlogse Kamerdebatten het licht. Deze bundel vormde het afscheidscadeau voor mr. E.M. d’Hondt, die na ruim tien jaar voorzitter te zijn geweest van de Stichting Parlementaire Geschiedenis het stokje doorgaf aan mr. Th.C. de Graaf. Behalve de voorzitter vertrokken in het verslagjaar ook de secretaris/penningmeester E. van Middelkoop, het lid drs. M.J.M. Verhagen en de toegevoegd secretaris mr. H.H. Franke.

In het verslagjaar werkten de medewerkers van het Centrum voorts aan het onderzoek voor deel 8 in de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, over de kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra (1963-1967) en aan de biografie van Van Agt. In maart promoveerde CPG-medewerkster H. Reiding op haar dissertatie getiteld The Netherlands and the development of international human rights instruments. Voor dit proefschrift ontving zij op 13 december te Tilburg de Max van der Stoel-Mensenrechtenprijs 2007.

Graag wil ik iedereen bedanken die zich in 2007 voor het Centrum heeft ingezet: de leden van het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis, de leden van het College van Bestuur van de Radboud Universiteit, de leden van het bestuur van de Faculteit der Letteren alsmede vele andere medewerkers van de Universiteit en de Faculteit, de leden van de Wetenschappelijke Raad en, tot slot, natuurlijk alle medewerkers van het Centrum.

Carla van BaalenNijmegen, maart 2008

1

1. ALGEMEEN

Het kernproject: de parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945

Het kabinet-De Quay (1959-1963)In 2007 voltooide J.W. Brouwer het hoofdstuk over de Nieuw-Guinea-kwestie en J. Ramakers het hoofdstuk over het sociaal-economisch beleid. De leden van de redactie van het deel over het kabinet-De Quay, Brouwer en Ramakers, schreven ook het inleidende hoofdstuk en de conclusies. De overige leden van het De Quay-team – A. Bos, C. Brand, P. van der Heiden, A. van Kessel, M. Leenders en J. van Merriënboer – leverden een bijdrage aan de redactionele correcties van de reeds voltooide hoofdstukken. De student-assistenten M. Jacobs en J. Gijsenbergh, alsmede de stagiaire M. Adriaanse verleenden assistentie bij de voltooiing van het boek. Deel 7 kreeg als titel Regeren zonder rood. Het kabinet-De Quay (1959-1963).

Op maandag 3 december vond de presentatie van het boek plaats. De nieuwe voorzitter van het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis, mr. Th.C. de Graaf, presenteerde het eerste exemplaar aan de minister van Defensie en oud secretaris-penningmeester van het zojuist genoemde bestuur, de heer E. van Middelkoop, en aan de eerste ondervoorzitter van de Tweede Kamer, de heer J. ten Hoopen. Na korte openingswoorden van de directeur van het CPG en de voorzitter van het College van Bestuur van de Radboud Universiteit, R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn, spraken achtereenvolgens P.J.S. de Jong, staatssecretaris van Marine in het kabinet-De Quay, oud-minister van Defensie en oud-minister-president, J.W. Brouwer, een van de reeds genoemde redacteuren van het boek en de heer E. van Middelkoop. Er waren veel belangstellenden aanwezig, onder wie leden van de familie De Quay.

De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra (1963-1967)In het verslagjaar is het inventariserend onderzoek voor de periode 1963-1967 afgerond. Op basis van deze inventarisatie is een concept-hoofdstukindeling opgesteld en zijn de hoofdstukken verdeeld onder de auteurs. De eerste conceptteksten, meest bedoeld voor het hoofdstuk ‘Lopende en onomstreden zaken’, zagen het licht.

In 2007 werkten de volgende medewerkers aan dit project: P. van der Heiden en A. van Kessel (coördinatoren en eindredacteuren), A. Bos, C. Brand, M. Leenders, J. Ramakers en H. Reiding. Ook de student-assistenten J. Gijsenbergh, M. Jacobs en M. Adriaanse werkten mee aan ‘MaCaZij’, zoals dit project in de wandelgangen heet.

Overige onderzoeksprojecten

Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007De redactie bestond in 2007 uit C. van Baalen, A. Bos, M. Leenders en J. Ramakers (allen verbonden aan het CPG), W. Breedveld (commentator van het dagblad Trouw) en I. Secker (universitair docent, Universiteit Leiden). Zoals steeds bood het jaarboek naast wetenschappelijke artikelen tevens boekbesprekingen, boeksignalementen, interviews, een kroniek van het afgelopen parlementaire jaar, egodocumenten en herinneringen aan onlangs overleden politici. Het thema van 2007 was: ‘De moeizame worsteling met de nationale identiteit.’

Op dinsdag 20 november vond de presentatie van het jaarboek plaats. De voorzitter van het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis, mr. Th.C. de Graaf, presenteerde het eerste exemplaar aan de voorzitter van de Tweede Kamer, G.A. Verbeet. Ter gelegenheid van deze presentatie spraken achtereenvolgens CPG-directeur C.C. van Baalen, voorzitter van het College van Bestuur van de Radboud Universiteit R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn, CPG-medewerker J.J.M. Ramakers (als vervanger van staatssecretaris mr. N. Albayrak, die op het laatste moment moest afzeggen), voorzitter van het Stichtingsbestuur Th.C. de Graaf en Kamervoorzitter G.A. Verbeet. Er waren veel belangstellenden aanwezig.

Biografie van mr. A.A.M. van AgtIn het verslagjaar rondden de drie biografen, J. van Merriënboer, P. Bootsma en P. van Griensven, het onderzoek af. Zij voltooiden zestien van de in totaal te schrijven twintig hoofdstukken. Van Agt voorzag de hoofdstukken van commentaar. Tevens troffen de biografen voorbereidingen voor een spoedige voltooiing van het gehele project in 2008.

ProefschriftenIn april/mei 2007 maakte A. Bos gebruik van de proefschriftregeling. Aanvankelijk was het de bedoeling dat zij onder begeleiding van C. van Baalen en prof. dr. J.Th.J. van den Berg een studie zou maken naar het hoe en waarom van aftredende ministers in de periode 1918 tot heden. De grote omvang van het onderzoek en de beperkte tijd die zij als CPG-medewerkster aan het onderzoek zou kunnen besteden noopten haar echter opnieuw

2

na te denken over de mogelijkheden en onmogelijkheden om dit project te realiseren. De oplossing leek zich in november 2007 aan te dienen in de vorm van een vacature voor een promotieplaats bij het Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies (HLCS) van de Faculteit der Letteren. Samen met CPG-medewerkster C. Brand schreef zij, met beoogd promotoren Van Baalen en prof. dr. R.A.M. Aerts, een nieuw onderzoeksvoorstel, voor een duopromotie, met de titel ‘Opstappen of aanblijven? Een onderzoek naar Nederlandse bewindspersonen die vanwege een politiek conflict onder vuur kwamen te liggen (1918-2002)’. De beoordelingscommissie van de Faculteit der Letteren vond het een goed voorstel, maar uiteindelijk, in de tweede ronde, behoorde het voorstel toch bij de afvallers. Hierna besloten Bos en Brand op zoek te gaan naar andere financieringsbronnen.

Biografie van dr. G. Bolkestein, minister van Onderwijs, Kunsten en WetenschappenIn 2007 deed C. Kirkels onderzoek ten behoeve van de eerste twee van de in totaal drie te schrijven hoofdstukken. Hij schreef een groot deel van hoofdstuk 1 (over de periode 1871-1939) en het gehele hoofdstuk 2 (over de jaren 1940-1945). De begeleidingscommissie, bestaande uit C. van Baalen en P. van der Heiden, becommentarieerde de hoofdstukken; hetzelfde deed dr. P. van Schie, directeur van de Teldersstichting, welke stichting het onderzoek financiert.

Demissionair kabinet versus Tweede KamerHet ministerie van BZK, afdeling Strategische Kennisontwikkeling (SKO) onder leiding van dr. M.H. Klijnsma, vroeg het CPG een onderzoek uit te voeren naar de vraag hoe (terughoudend) kabinetten zich in het verleden in demissionaire periodes opstelden ten aanzien van de Tweede Kamer. Dit naar aanleiding van de opstelling van het demissionaire kabinet-Balkenende III in december 2006, toen een door de Kamer aangenomen motie van afkeuring tegen minister Verdonk niet leidde tot het vertrek van genoemde minister. M. Jacobs, bijna afgestudeerd student Geschiedenis, voert dit onderzoek uit. Startdatum van het project: 1 april 2007. Begeleidingscommissie: C. van Baalen (CPG), J. Ramakers (CPG) en dr. J. Loots (afdeling Geschiedenis/Radboud Universiteit). Aan het einde van het verslagjaar was het onderzoeksverslag in concept gereed.

Politiek als passieOp dinsdag 4 september werd aan mr. E.M. d’Hondt de bundel Politiek als passie. Twaalf opmerkelijke naoorlogse Kamerdebatten aangeboden bij gelegenheid van zijn afscheid als voorzitter van het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis. Het boek werd geschreven door de medewerkers van het CPG en verscheen onder redactie van J.W. Brouwer, P. van der Heiden en J. Ramakers.

Werkbezoeken

Op 29 maart bracht een ambtelijke delegatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een bezoek aan de Radboud Universiteit om te discussiëren over het thema ‘valorisatie binnen de Radboud Universiteit’. De delegatie stond onder leiding van dr. F. Heijs, Hoofd Algemeen Wetenschapsbeleid en Internationale Samenwerking, afdeling O&W (Onderzoek en Wetenschapsbeleid). Namens de Radboud Universiteit waren aanwezig: drs. C.M. van den Heuvel, hoofd Marktverkenning, Strategie en Ontwikkeling, M. Faber, onderzoeker bij de afdeling Kwaliteit van Zorg (UMC Sint Radboud), dr. E.A. den Os, hoofd Bureau Onderzoek (Faculteit der Letteren), prof. mr. G. van Solinge, hoogleraar Ondernemingsrecht en directeur van het Van der Heijden Instituut (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) en prof. dr. C.C. van Baalen.

Op 4 juni bracht prof. dr. J.J. van Dijk, lid van de CDA-fractie in de Tweede Kamer, een werkbezoek aan de Radboud Universiteit, waarbij hij onder andere het CPG bezocht.

3

2. HET BESTUUR VAN HET CPG

Algemeen

Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis is een onderzoeksinstituut binnen de Radboud Universiteit Nijmegen dat wordt gefinancierd door de Stichting Katholieke Universiteit (gevestigd te Nijmegen) en de Stichting Parlementaire Geschiedenis (gevestigd te ’s-Gravenhage). Een en ander is vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst van beide stichtingen; deze is gesloten op 20 december 1985 en herzien in december 1996. In de herziene samenwerkingsovereenkomst is bepaald dat het Centrum per 1 januari 1997 deel uitmaakt van de Faculteit der Letteren.

Het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis

Het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis was in 2007 als volgt samengesteld:Mr. E.M. d’Hondt, voorzitter (tot 1 juni 2007);Mr. Th.C. de Graaf, burgemeester van Nijmegen, voorzitter (met ingang van 1 juni 2007);E. van Middelkoop, lid van de fractie van de ChristenUnie in de Eerste Kamer, secretaris-penningmeester (tot 22

februari 2007);Dr. G.A.M. Beekelaar, historicus verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen, secretaris-penningmeester

(met ingang van 1 juli 2007);Drs. M.J.M. Verhagen, voorzitter van de fractie van het CDA in de Tweede Kamer, lid (tot 22 februari 2007);Mr. S. van Haersma Buma, secretaris van de fractie van het CDA in de Tweede Kamer, lid (met ingang van 1

juni 2007);Drs. P. Kalma, lid van de fractie van de PvdA in de Tweede Kamer, lid (met ingang van 1 juni 2007);Drs. A. Slob, voorzitter van de fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer, lid (met ingang van 1 juni

2007);Prof. dr. U. Rosenthal, voorzitter van de fractie van de VVD in de Eerste Kamer, lid;Mr. H.H. Franke, toegevoegd secretaris (tot 1 juli 2007).

De heer Franke en de heer Beekelaar konden voor zaken van financiële aard gebruikmaken van de diensten van H. Leseman (medewerker Concernfinanciën van de Dienst Control, Informatie en Financiën (CIF) van het Cluster Ondersteuning van de Universiteit) en voor alle overige administratieve zaken van de diensten van I. Helsen, secretaresse van het CPG.Het bestuur kwam in 2007 twee maal in vergadering bijeen, op 27 juni en op 2 november te Den Haag.

Het bestuur van de Faculteit der Letteren

Het bestuur van de Faculteit der Letteren was in 2007 als volgt samengesteld:Prof. dr. P.L.M. Sars, hoogleraar Duitse taal en cultuur, inzonderheid Duitslandstudies, decaan; Prof. dr. M.G.M. van der Poel, vice-decaan onderwijs;Dr. A.H. Laeven, vice-decaan bedrijfsvoering;S. Koster, assessor;Dr. H. Termeer, secretaris.

4

3. DE WETENSCHAPPELIJKE RAAD

De Wetenschappelijke Raad ten behoeve van het CPG is ingesteld door de Stichting Katholieke Universiteit en de Stichting Parlementaire Geschiedenis en heeft, aldus de samenwerkingsovereenkomst, tot taak ‘bij te dragen aan de vormgeving van het wetenschappelijk beleid’. Voorts behoeft ‘het beleidsplan inzake het onderzoek’ de instemming van de Raad en beoordeelt de Raad het onderzoeksverslag. De Wetenschappelijke Raad bestaat uit vier leden. Twee van hen worden benoemd door de Stichting Parlementaire Geschiedenis, de overige twee door de Stichting Katholieke Universiteit.

De Wetenschappelijke Raad was in 2007 als volgt samengesteld:Prof. dr. R.A.M. Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, Radboud Universiteit Nijmegen, voorzitter;Prof. dr. J.Th.J. van den Berg, hoogleraar in het parlementaire stelsel, rechtsnormen en machtsverhoudingen,

Universiteit Maastricht en emeritus-hoogleraar parlementaire geschiedenis, Universiteit Leiden, lid;Prof.mr. C.A.J.M. Kortmann, hoogleraar Staatsrecht, bestuursrecht en algemene staatsleer / akademiehoogleraar,

lid;Dr. G. Voerman, directeur Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, Rijksuniversiteit Groningen,

lid.

In 2007 kwam de raad in vergadering bijeen op 17 april, te Nijmegen. De belangrijkste agendapunten waren: het jaarverslag 2006, de voortgang van het kernproject en de overige CPG-projecten. Gedurende de rest van het jaar verliep de communicatie tussen de leden van de raad en de directeur van het CPG hoofdzakelijk via de telefoon en de e-mail.

5

4. SAMENWERKING MET PERSONEN EN INSTELLINGEN BUITEN HET CPG

Het CPG en zijn medewerkers onderhouden contacten met een groot aantal personen en instellingen in binnen- en buitenland. Iedere medewerker heeft zijn eigen netwerk, waarvan ook het CPG profiteert. Uitvloeisel van deze externe contacten vormen de verschillende artikelen, lezingen en gastcolleges die de CPG-medewerkers in 2007 voor hun rekening namen.

Samenwerking met vele instellingen

Het CPG onderhoudt onder meer contacten met het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) te Groningen, het Parlementair Documentatiecentrum (PDC) te Den Haag, het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme, verbonden aan de VU te Amsterdam, het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) te Amsterdam, het Nederlands Instituut voor Wetenschappelijke Informatiediensten (NIWI) van de KNAW te Amsterdam, het Katholiek Documentatie Centrum (KDC) te Nijmegen, het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA), de afdeling SKO (Strategische Kennis Ontwikkeling) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Prof. mr. B.M. Teldersstichting te Den Haag en de Kommission für Geschichte des Parlamentarismus und der politischen Parteien te Berlijn en vele archieven, zoals het Nationaal Archief in Den Haag en het Brabants Historisch Informatie Centrum in Den Bosch.

Bezoek Kommission für Geschichte des Parlamentarismus und der politischen ParteienDe jaarlijkse ontmoeting werd uitgesteld tot begin 2008.

Initiatief Tweede Kamer en Koninklijke Bibliotheek : Staten-Generaal Digitaal 1814-1995In 2005 ging het project ‘Staten-Generaal Digitaal 1814-1995’ van start. De Tweede Kamer en de Koninklijke Bibliotheek namen dit project gezamenlijk ter hand. Het doel is om de Handelingen, Kamerstukken en Kamervragen te verfilmen, te digitaliseren, te ontsluiten en volledig ‘fulltext doorzoekbaar’ te maken op een voor iedereen toegankelijke website. In totaal gaat het om circa 2,3 miljoen pagina’s; het project zal zes jaar in beslag nemen. Projectleider H. Crijns deed een beroep op het CPG om mee te werken aan de benodigde achtergrondinformatie op de website. Het CPG gaf aan dit beroep gehoor; J. Ramakers functioneerde als meelezer/corrector van een aantal teksten voor de website.

Op 8 juni 2007 werd de website in de Oude Zaal van de Tweede Kamer feestelijk ‘geopend’ door de voorzitter van de Tweede Kamer, G. Verbeet en de voorzitter van de Eerste Kamer, Y. Timmerman-Buck. C. van Baalen woonde de opening bij.

Initiatief Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (VU, Amsterdam)Op initiatief van het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme, in de persoon van W.P. Beekers, kwamen ‘Richtlijnen voor historisch-wetenschappelijk onderzoek in opdracht’ tot stand. De richtlijnen zijn gebaseerd op de ‘Verklaring van wetenschappelijke onafhankelijkheid’, opgesteld door de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen in 2005. Op 11 december 2007 werden de richtlijnen gepresenteerd op een bijeenkomst op het Trippenhuis van de KNAW te Amsterdam. In totaal ondertekenden achttien instituten, waaronder het CPG, de richtlijnen (zie bijlage blz. 19).

Huis van de DemocratieBegin september 2007 presenteerde de stichting Huis van de Democratie in Den Haag zich met een startnotitie. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de gemeente Den Haag hadden aan het Instituut voor Publiek en Politiek gevraagd om een ‘visiedocument’ op te stellen voor het Huis van de Democratie, te vestigen in Den Haag. Op vrijdagmiddag 9 november vond in de Oude Zaal van de Tweede Kamer de ‘Housewarming’ van het initiatief plaats. Het CPG was voor deze middag uitgenodigd om mee te debatteren. Citaat uit de uitnodiging: ‘Het programma van de middag: prikkelende inleidingen, creatief denkwerk in verschillende werkgroepen en een forumdebat waar de vonken vanaf vliegen.’ De dag stond onder leiding van Max van Weezel. Voor het CPG woonden C. van Baalen en J. Ramakers deze middag bij.

Het Montesquieu InstituutHet CPG was, in de persoon van C. van Baalen, nauw betrokken bij de oprichting van het Montesquieu Instituut (zie de jaarverslagen van 2005 en 2006).

In het verslagjaar werd de oprichting van het Montesquieu Instituut een feit. Op 9 mei, de Dag van Europa, hebben de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, dr. R.H.A. Plasterk en de burgemeester van Den Haag, drs. W.J. Deetman, het instituut officieel geopend. Ter gelegenheid van deze feestelijke opening, die

6

plaatsvond in Theater Diligentia, Den Haag, spraken achtereenvolgens de minister, de burgemeester en J. Holierhoek, vertaalster van D’esprit des loi van Montesquieu, alsmede vier leden van het bestuur van het Montesquieu Instituut: prof. dr. J.Th.J. van den Berg, mr. N.R.M.N. Cramer, prof. dr. L.F.M. Verhey en prof. dr. J. de Vries.

Naast het bestuur van het Montesquieu Instituut, waarin naast genoemde heren ook nog zitting hebben C.C. van Baalen, mr. E.M. d’Hondt en dr. G. Voerman is in 2007 besloten tevens een Raad van Toezicht in het leven te roepen. Het is de bedoeling dat hierin in ieder geval de burgemeesters zullen plaatsnemen van de steden waarin de universiteiten zijn gevestigd die participeren in het Montesquieu Instituut, te weten Groningen, Leiden, Maastricht en Nijmegen. Ook wordt overwogen nog enkele leden van de Raad van State uit te nodigen zitting te nemen in de Raad van Toezicht. Aan het einde van het verslagjaar was de Raad nog niet voltallig. Tevens werd in 2007 de Wetenschappelijke Adviesraad van het Montesquieu Instituut ingesteld. De voorzitter is J.Th.J. van den Berg, de leden zijn prof. dr. E. Witte, hoogleraar politieke geschiedenis (VU, Brussel), prof. dr. M. Schwegman, directeur NIOD, dr. A. Peper, oud-minister van Binnenlandse Zaken en oud-burgemeester van Rotterdam, prof. mr. M.E. Chavannes, hoogleraar Journalistiek (RUG).

In de herfst van het verslagjaar startte de sollicitatieprocedure voor een directeur/hoogleraar van het Montesquieu Instituut. De directeur/hoogleraar zal zijn/haar werkplek krijgen in het gebouw van het Montesquieu Instituut – gevestigd te Den Haag aan het Lange Voorhout – maar de leerstoel zal ondergebracht worden bij het departement staatsrecht van de Universiteit Leiden. In de benoemingsadviescommissie namen vertegenwoordigers van het Montesquieu Instituut plaats (onder wie C. van Baalen) en van de Universiteit Leiden. Aan het einde van het verslagjaar was de sollicitatieprocedure nog in volle gang.

Op 1 oktober 2007 vond in Berlijn een bijeenkomst plaats op initiatief van prof. dr. E. Chrysos, directeur van de Hellenic Foundation for Parliamentarism and Democracy, gevestigd te Athene, waarbij aanwezig waren: prof. dr. A. Schulz, directeur van de Kommission für Geschichte des Parlamentarismus und der politischen Parteien, gevestigd te Berlijn, dr. A. Biefang, eveneens van de Berlijnse Kommission, prof. dr. J. Vodušek Starič, directeur van het Institute for Contemporary History, gevestigd te Ljubljana, dr. J. Perovšek, eveneens uit Ljubljana, en C. van Baalen (CPG, Nijmegen). Dr. E. Ikonomou, directeur van de Hellenic Foundation for Culture te Berlijn, was dagvoorzitter. Het doel van de bijeenkomst was de oprichting van een netwerk van Europese instituten die zich bezighouden met de parlementaire geschiedenis. Op voorstel van C. van Baalen werd besloten de mogelijkheid te bekijken om het initiatief onder te brengen bij c.q. te laten uitvoeren door het Montesquieu Instituut. De organisatie van de eerstvolgende bijeenkomst zou het Montesquieu Instituut in ieder geval op zich nemen.In november van het verslagjaar diende het Montesquieu Instituut een subsidieverzoek in bij de Europese Commissie te Brussel; het Montesquieu Instituut deed dit samen met de bovengenoemde Europese partners (Duitsland, Griekenland en Slovenië) alsmede met het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap (VLEVA, dat zich bezighoudt met het vertegenwoordigen van de Vlaamse civil society in het Europese Brussel).

7

5. HET PERSONEEL

AlgemeenVolgens de samenwerkingsovereenkomst tussen de Stichting Parlementaire Geschiedenis en de Stichting Katholieke Universiteit verplicht de eerstgenoemde zich om aan de universiteit gelden ter beschikking te stellen voor het handhaven van ten minste vier formatieplaatsen voor wetenschappelijk personeel. De universiteit verplicht zich van haar kant om ten behoeve van het CPG daarnaast drie formatieplaatsen voor wetenschappelijk personeel te handhaven en daarenboven een capaciteit aan overig (administratief) personeel met een omvang van 1,5 formatieplaatsen ten dienste van het Centrum te stellen.

Van de 1,5 formatieplaatsen ‘overig (administratief) personeel’ is 0,5 fte feitelijk aangesteld bij het CPG (0,5 fte secretaresse); de overige fte’s werden door de faculteit aan het CPG ter beschikking gesteld ‘vanuit de ondersteunende diensten’, zoals het bureau, het beheer, de financiële administratie, de afdeling personeelszaken en de computerondersteuningsgroep; voor deze 1,0 fte vond dus geen aanstelling plaats bij het Centrum.

Wetenschappelijk personeel:Prof. dr. C.C. van Baalen (1998) 1,0 fte Drs. P.R. Bootsma (2002) 0,8 fte Drs. A.S. Bos (2001) 1,0 fte Drs. C.J.M. Brand (2006) 0,9 fteDr. J.W.L. Brouwer (1987) 1,0 fteDrs. P.G.T.W. van Griensven (1990) 1,0 fteDr. P.B. van der Heiden (1991) 1,0 fteDr. A. van Kessel (2003) 1,0 fteDr. M.H.C.H. Leenders (2002) 0,8 fte Mr. dr. J.C.F.J. van Merriënboer (1990) 1,0 fteDrs. J.J.M. Ramakers (1986) 1,0 fteDr. H. Reiding (2006) 0,8 fte

Administratief personeel:H.F.M.J. Helsen (1995) 0,7 fte

HoogleraarschapPer 26 februari 2007 werd het bijzonder hoogleraarschap van C. van Baalen door het College van Bestuur omgezet in een persoonlijk hoogleraarschap.

Student-assistentenIn 2007 waren vier student-assistenten werkzaam bij het CPG:student-assistenten betrokken bij het project-De Quay en het project-Marijnen-Cals-Zijlstra:* van 1 januari tot en met 31 maart 2007: M. Jacobs, student Geschiedenis, Radboud Universiteit * van 1 januari tot en met 31 december 2007: J. Gijsenbergh, student Geschiedenis, Radboud Universiteit* van 12 november tot en met 31 december 2007: M.A.D. Adriaanse, student Geschiedenis, Radboud

Universiteitstudent-assistent werkend aan het project-Bolkestein:* van 1 januari 2007 tot en met 31 mei alsmede in de maand oktober 2007: C. Kirkels, student Geschiedenis,

Radboud Universiteitstudent-assistent werkend aan het project-demissionaire kabinetten versus de Tweede Kamer:* van 1 april 2007 tot en met 31 september 2007: M. Jacobs, student Geschiedenis, Radboud Universiteit

MinorstagesVan 20 augustus 2007 tot en met 29 oktober 2007 was M.A.D. Adriaanse, student Geschiedenis aan de Radboud Universiteit, als stagiair werkzaam bij het CPG. Zij verzorgde tijdens haar stage de illustraties voor zowel het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 als Het kabinet-De Quay (1959-1963). Regeren zonder rood, deed onderzoek t.b.v. het project-De Quay en schreef een stuk over het wetsontwerp tot numerus clausus bij geneeskunde in 1966 voor het boek over de kabinetten-Marijnen, -Cals, -Zijlstra. (Stagebegeleider: A. Bos)

Op 5 november 2007 startte R. van de Giessen, student Geschiedenis aan de Radboud Universiteit, als stagiair bij het CPG. Zijn stage zal doorlopen tot en met 17 februari 2008. Eind 2007 hield hij zich bezig met het verzamelen van onderzoeksmateriaal voor het hoofdstuk Volkshuisvesting in het kader van het onderzoek naar de kabinetten-Marijnen, -Cals, -Zijlstra. (Stagebegeleider: H. Reiding)

8

MasterstagesVan 1 februari 2007 tot en met 1 augustus 2007 was B. Peters, student Geschiedenis aan de Radboud Universiteit, als stagiair werkzaam bij het CPG. Tijdens zijn stage schreef hij een artikel voor het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007, getiteld ‘Herdenken en vieren. Debatten in de Tweede Kamer over de betekenis van 4 en 5 mei’. N.B. Masterstages zijn dit jaar geïntroduceerd; daarvoor konden studenten alleen in de bachelorfase stage lopen. (Stagebegeleider: J. Ramakers)

VerlofTwee medewerkers maakten gebruik van de ouderschapsverlofregeling: P. van der Heiden (een dag per twee weken) en J. van Merriënboer (28 dagen in de periode van 1 januari tot en met december 2007).

PrijzenH. Reiding ontving op 13 december 2007 te Tilburg uit handen van de naamgever van de prijs dr. M. van der Stoel de Max van der Stoel-Mensenrechtenprijs voor haar proefschrift, dat zij in maart van het verslagjaar aan de Universiteit Utrecht had verdedigd.

9

6. PUBLICATIES

Wetenschappelijke publicaties

Het kabinet-De Quay (1959-1963). Regeren zonder rood:Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers (red.), Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, deel 7, Het

kabinet-De Quay 1959-1963. Regeren zonder rood (Amsterdam 2007).De volgende auteurs leverden hieraan bijdragen:Bos, A., ‘Het parlement aan het werk’, p. 45-87.Bos, A., bijdrage aan het hoofdstuk ‘Lopende en onomstreden zaken’, p. 123-125.Brand, C., bijdrage aan het hoofdstuk ‘Lopende en onomstreden zaken’, p. 94-95.Brand, C., bijdragen aan de hoofdstukken ‘Lopende en onomstreden zaken’ en ‘Sociaaleconomisch beleid. Een

breuk met het brede-basisverleden?’ en ‘De Mammoetwet centraal. Onderwijs en andere immateriële kwesties’, p. 94-95, p. 301-310 en p. 355-359.

Brouwer, J.W. en J. Ramakers, ‘Inleiding en verantwoording’ en ‘Conclusies’, p. 9-12, p. 373-381.Brouwer, J.W., ‘De Nieuw-Guineakwestie’, p. 149-245.Brouwer, J.W., bijdrage aan het hoofdstuk ‘Sociaaleconomisch beleid. Een breuk met het brede-basisverleden?’,

p. 247-319.Kessel, A. van, ‘Van brede basis naar centrumrechts. Verkiezingen, formatie en samenstelling van het kabinet-

De Quay’, p. 13-44.Kessel, A. van, ‘“Kennelijk was aan beide kanten de maat vol”. De kabinetscrisis van december 1960’, p. 127-

147.Kessel, A. van, bijdragen aan de hoofdstukken ‘Lopende en onomstreden zaken’ en ‘Sociaaleconomisch beleid.

Een breuk met het brede-basisverleden?’, p. 94-95, 108-109, 116-120 en 312-316.Leenders, M., ‘Orchidee voor de minister van Maatschappelijk Werk’, p. 120-122.Leenders, M., ‘Aarzeling op Justitie’, p. 99-101.Leenders, M., ‘Liberalisering bij Volkshuisvesting stuit op verzet’, p. 114-116.Ramakers, J., bijdrage aan het hoofdstuk ‘Sociaaleconomisch beleid. Een breuk met het brede-basisverleden?’, p.

247-319.Ramakers, J., ‘Economische Zaken stuurt slechts hier en daar een beetje bij’, p. 104-108.

Politiek als passie. Twaalf opmerkelijke naoorlogse Kamerdebatten: Jan Willem Brouwer, Peter van der Heiden en Jan Ramakers (red.), Politiek als passie. Twaalf opmerkelijke

naoorlogse Kamerdebatten (Amsterdam 2007).De volgende auteurs leverden hieraan bijdragen:Baalen, C. van, ‘Vrouwen in de hoofdrol. Het debat over de huwende ambtenares, 15 en 22 september 1955’, p.

17-34.Bootsma, P., ‘Het kabinet dat er niet had mogen komen – De regeringsverklaring van Van Agt II, 19 november

1981’, p. 91-101.Bos, A., ‘Hoe de gekozen burgemeester er toch niet kwam. De Eerste Kamer over het schrappen van de

Kroonbenoeming uit de Grondwet, 22 maart 2005’, p. 157-172.Brand, C., ‘De Tweede Kamer en de omgang met Hans Janmaat, politicus in de periferie’, p. 103-114.Brouwer, J.W., ‘Lachen met Luns. Het dossier-Bravenboer in de Tweede Kamer, 11 januari 1962’, p. 49-60.Griensven, P. van, ‘De introductie van het ethisch reveil. Van Agt in het Bloemenhovedebat, 5 november 1974’,

p. 61-74.Heiden, P. van der, ‘Een clownsneus, de Eerste Wereldoorlog en Buckler. Het satiredebat in de Tweede Kamer,

11 november 2003’, p. 145-156.Kessel, A. van, ‘Mannenbroeders laten “in geweten” een kabinet vallen. De huizencrisis, 22 december 1960’, p.

35-47.Leenders, M., ‘Ommezwaai in het asielbeleid. Het Angoladebat, 13 september 1999’, p. 115-130. Merriënboer, J. van, ‘A – (Menten 2 + K) ≠ U 2. Het tweede Mentendebat, 23 februari 1977’, p. 75-90.Ramakers, J., ‘Vrijheid, verdraagzaamheid en het recht om te ergeren’, p. 9-16.Reiding, H., ‘“Uiteindelijk word je teruggeworpen op die door jezelf gestelde vraag”. Srebrenica en de val van

het kabinet-Kok II, 16 en 17 april 2002’, p. 131-143.

Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit:Baalen, C. van, A. Bos, W. Breedveld, M. Leenders, J. Ramakers en I. Secker, redactie van: Jaarboek

Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007).De volgende auteurs leverden hieraan bijdragen:

10

Brand, C. en N. van der Sijs, ‘Geen taal, geen natie: parlementaire debatten over de relatie tussen de Nederlandse taal en de nationale identiteit’, p.43-56.

Leenders, M., ‘Loyaliteit en Nederlanderschap. Staatsburgerschapswetgeving tussen 1850 en 1985’, p. 57-68.Leenders, M., ‘Strijd tussen patriottisme en ideologie: Roestam Effendi, de eerste allochtone parlementariër’, p.

133-139. Ramakers, J., ‘Velerlei natie. W.J.A. Jonckbloet, J.W. Brouwers en J.A. Alberdingk Thijm over de betekenis van

de slag bij Heiligerlee voor de vorming van de natie, bij gelegenheid van de 300-jarige herdenking in 1868’, p. 121-131.

Overige:Bootsma, P. en P. van der Heiden, ‘Het beleid van de kabinetten-Balkenende I en II’, in: Kees Aarts, Henk

van der Kolk en Martin Rosema (red.), Een verdeeld electoraat. De Tweede Kamerverkiezingen van 2006 (Utrecht 2007) p. 31-53.

Brouwer, J.W., ‘De diplomaat als minister-in-de-dop. Uit de dagboeken van C.A. van der Klaauw, 1969-1974’ in: Bob de Graaff en Duco Hellema (red.), Instrumenten van buitenlandse politiek. Achtergronden en praktijk van de Nederlandse diplomatie (Amsterdam 2007) p. 38-49.

Brouwer, J.W., ‘Les Pays-Bas et la querelle Spaak-de Gaulle’ in: Geneviève Duchenne, Vincent Dujardin en Michel Dumoulin (red.), Paul-Henri Spaak et la France. Actes du colloque organisé les 15 et 16 mai à Louvain-la-Neuve (Brussel 2007) p. 225-243.

Leenders, M., ‘Die Europolitiek in den Mitgliedstaten der Europäischen Union, Die Niederlande’, in: Jahrbuch Europäischen Integration (Baden-Baden 2007) p. 363-366.

Reiding, H., The Netherlands and the Development of International Human Rights Instruments (Antwerpen/Oxford 2007; dissertatie Utrecht).

Reiding, H., ‘Nederland en de ontwikkeling van internationale mensenrechteninstrumenten. Gidsland of ‘volgland’?’, NJCM-Bulletin, jaargang 32, nr. 6 (2007) p. 825-839.

Redactie van vakpublicatiesKessel, A. van en Theo Engelen (red.), Een leven vol geschiedenis/ Een leven met geschiedenis. Biografische

schetsen over prof.dr. J.L.J. Bosmans (Nijmegen 2007).

VakpublicatiesBaalen, C. van, ‘Want Jac zegt het’, in: Theo Engelen en Alexander van Kessel (red.), Een leven vol

geschiedenis. Een leven met geschiedenis. Biografische schetsen over prof. dr. J.L.J. Bosmans (Nijmegen 2007) p. 94-96.

Bootsma, P., ‘Spelen met Haagse spelregels – portret van mr. A.A.M. van Agt’, in: Tijdschrift Bestuurskunde, jaargang 16, nr. 2, juni 2007, p. 63-72.

Bos, A. en W. Breedveld, ‘“De PvdA heeft een historische vergissing begaan.” Interview met Jan Marijnissen’, p. 143-149.

Bos, A. en C. Brand, - 11 x maandelijkse bijdrage ‘De laan uit!’ (over opgestapte ministers en staatssecretarissen sinds 1945) in Openbaar Bestuur. Tijdschrift voor Beleid, Organisatie en Politiek, jaargang 17:- ‘‘Mijn aanwezigheid is schadelijk voor het regeringsbeleid’’(E.M.J.A. Sassen (RKSP), minister van

Overzeese Gebiedsdelen, 1949) nr. 1, januari 2007, p. 22- ‘Kranenburg en de helmenaffaire’ (F.J. Kranenburg (PvdA), staatssecretaris van Oorlog, 1958) nr. 2,

februari 2007, p. 21. - ‘Tot mislukken gedoemd’(Ch. J.M.A. van Rooy (KVP), minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid,

1961) nr. 3, maart 2007, p. 13. - ‘Blikschade met fatale gevolgen’ (J. Smallenbroek (ARP), minister van Binnenlandse Zaken, 1966) nr. 4,

april 2007, p. 29. - ‘‘Ik knap de vuile was op van anderen’’ (J.F.Glastra van Loon (D66), staatssecretaris van Justitie, 1975)

nr. 5, mei 2007, p. 26. - ‘Een pacifist op Defensie’ (R.J.H. Kruisinga CDA), minister van Defensie, 1978) nr. 6/7, juni/juli 2007,

p. 35. - ‘Achterna gezeten door het “paspoortmonster”’ (W.F. van Eekelen (VVD), staatssecretaris van

Buitenlandse Zaken, 1988) nr. 8, augustus 2007, p. 31. - ‘Een ministerschap met een onvoorzien groot afbreukrisico’(E. van Thijn (PvdA), minister van

Binnenlandse Zaken, 1994) nr. 9, september 2007, p. 24. - ‘Ruziënd ten onder’ (E.J. Bomhoff (LPF), minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en vice-

premier en H.Ph.J.B. Heinsbroek, minister van Economische Zaken, 2002) nr. 10, oktober 2007, p. 36. - ‘De niet-verzilverde kroonjuwelen van D66’ (Th.C. De Graaf (D66), minister van Bestuurlijke

vernieuwing en Koninkrijksrelaties, 2005) nr. 11, november 2007, p. 23.

11

- ‘Los in het politieke zadel’ (overzichtsartikel) nr. 12, december 2007, p. 34-38. Kessel, A. van en M. Leenders, ‘Het parlementaire jaar 2006-2007’ in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis

2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007) p. 173-188.Kessel, A. van, ‘Stekelenburg, Johannes, vakbondsbestuurder en burgemeester (Maarssen 31-10-1941 – Tilburg

22-9-2003)’ in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel 6 (nog te verschijnen in druk, raadpleegbaar via internet: http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn6/stekelenburg.

Kessel, A. van, ‘”Geen frases, geen drukte, maar stap voor stap. Achtergronden en motieven bij de oprichting van de EEG, 25 maart 1957’ in: Geschiedenis Magazine 42 (2007) p. 8-13.

Ramakers, J., ‘Jac Bosmans en de “Illusies van Den Uyl’” in: Theo Engelen en Alexander van Kessel (red.), Een leven vol geschiedenis. Een leven met geschiedenis. Biografische schetsen over prof. dr. J.L.J. Bosmans (Nijmegen 2007) p. 90-93.

BoekbesprekingenBos, A., ‘Van Kuyper tot Balkenende’, boekbespreking van Thijs Broer en Max van Weezel (red.), De

geroepene. Het wonderlijke premierschap van Jan Peter Balkenende (Amsterdam 2007) en Han van der Horst, Onze premiers (1901-2002). Hun weg naar de top (Amsterdam 2007) in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007) p. 192-193.

Brand, C., boekbespreking van Johan van Merriënboer, Mansholt. Een biografie (Amsterdam 2006) in: Ex Tempore-Verleden Tijdschrift 26 (Nijmegen 2007) p. 146-149.

Brouwer, J.W., boekbespreking van Barbara Tuchman, De kanonnen van augustus. De eerste oorlogsmaand van 1914 (vertaald door A. Alberts) (Amsterdam 2006) in: Marineblad, 117 (2007) nr. 2, p. 34.

Brouwer, J.W., boekbespreking van Rimko van der Maar, Welterusten mijnheer de president. Nederland en de Vietnamoorlog 1965-1973 (Amsterdam 2007) in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007) p. 197-199.

Kessel, A. van, ‘PvdA in de problemen’: boekbespreking van Frans Becker, Wim van Hennekeler en Menno Hurenkamp (red.), Vier jaar Balkenende. WBS jaarboek 2006 (Amsterdam 2006) en Frans Becker en René Cuperus (red.), Verloren slag. De PvdA en de verkiezingen van november 2006 (Amsterdam 2007) in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007) p. 208-210.

Kessel, A. van, boekbespreking van Peter Romijn, Burgemeesters in oorlogstijd. Besturen tijdens de Duitse bezetting (Amsterdam 2006) in: Tijdschrift voor Geschiedenis 120 (2007) p. 273-274.

Reiding, H., ‘Dansen voor de kiezer: de crisis in de VVD’, boekbespreking van Addie Schulte en Bas Soetenhorst, Daadkracht en duidelijkheid. Vijf jaar crisis in de VVD (Amsterdam 2007) en Bibi de Vries, Haagse taferelen. De VVD 2003-2006 (Amsterdam 2006) in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam 2007) p. 202-204.

Populariserende publicatiesBaalen, C. van, columns in de Staatscourant:

1 januari 2007, ‘Regeerakkoord’. 8 februari 2007, ‘Liberale oppositie’. 8 maart 2007, ‘Zo doen we dat in dit land’. 5 april 2007, ‘Het parlement controleert… Toch?’.2 mei 2007, ‘Donner komt naar u toe dit voorjaar’. (Op 3 mei tevens gepubliceerd in Trouw)7 juni 2007, ‘In memoriam: de Staatscommissie Cals-Donner’.27 september 2007, ‘De rode achterban’.25 oktober 2007, ‘De moderne monarchie’.22 november 2007, ‘En laten de saak soo als hij was’.20 december 2007, ‘De vrouwen en de SGP’.

Baalen, C. van, 28 februari 2007, opiniebijdrage in Trouw, getiteld ‘Toekomst land slechts door zes heren bepaald’.

Bootsma, P., columns in de Staatscourant:4 januari 2007, ‘Politiek = kiezen!’.5 februari 2007, ‘Weg met de provincie!’.1 maart 2007, ‘Er staat niet wat er staat’.29 maart 2007, ‘Gemeente, let op uwen saeck’. 16 april 2007, ‘Doorbraak SP’.6 september 2007, ‘Uit eigen zak!’30 november 2007, ‘Regisseurs gewenst?’

Heiden, P.B. van der, opiniebijdragen in de Gelderlander:

12

31 januari 2007, ‘Stille formatie staat onder electorale druk’.9 februari 2007, ‘ChristenUnie scoorde meeste punten’.7 april 2007, ‘Kabinet zet primaat van politiek op de tocht’.2 oktober 2007, ‘Coalitie verkwanselt geloofwaardigheid van de politiek’.

Heiden, P.B. van der, 19 september 2007, opiniebijdrage in het Reformatorisch Dagblad, getiteld: ‘VVD heeft vertrek Verdonk nodig’.

Heiden, P.B. van der, 31 januari 2007, artikel in de Leeuwarder Courant en andere, ‘Dubbele controle voor kandidaat-ministers’.

13

7. OVERIGE ACTIVITEITEN EN DE MEDIA

Overige activiteiten

Begeleidings- en manuscriptcommissiesBaalen, C. van, tweede promotor van drs. C. Hoetink (eerste promotor: prof. dr. R.A.M. Aerts). Werktitel

proefschrift: ‘De werking van het parlement (1945-1988). Een studie naar de invloed van geschreven en ongeschreven regels op de Nederlandse parlementaire praktijk.’

Baalen, C. van, tweede promotor van drs. E. Tanja (eerste promotor: prof. dr. R.A.M. Aerts). Werktitel proefschrift: ‘Goede politiek. De opvattingen van Nederlandse politici over taak, status en vormgeving van de parlementaire politiek in de periode 1866-1940.’

Baalen, C. van, tweede promotor van drs. C.W. van Leeuwen (eerste promotor: prof. dr. R.A.M. Aerts). Werktitel proefschrift: ‘Bedrijven uit een drama. Een onderzoek naar staatscommissies en grondwetsherziening in Nederland 1945-1983.’

Baalen, C. van, lid van de manuscriptcommissie ter beoordeling van het proefschrift van drs. M.H. Klijnsma, getiteld Om de democratie. De geschiedenis van de Vrijzinnig-Democratische Bond, 1901-1946. De promotie heeft plaatsgevonden op 12 december 2007 te Amsterdam (UvA). De promotor was prof. dr. N. van Sas.

Baalen, C. van, lid van de manuscriptcommissie ter beoordeling van het proefschrift van drs. J. Turpijn, getiteld Mannen van gezag. De uitvinding van de Tweede Kamer, 1848-1888. De promotie zal plaatsvinden op 17 januari 2008 te Groningen. De promotor is prof. dr. H. te Velde.

Congres- en symposiumbijdragenBrouwer, J.W., 10-12 mei 2007, ‘Les protagonistes belges des Traites de Rome vus des Pays-Bas’. Voordracht

gehouden op het congres ‘Rey, Snoy, Spaak et quelques autres Pères belges de l’Europe’, l’Academia Belgica, Rome.

Brouwer, J.W., 10-12 oktober 2007, ‘Jan Willem Beyen, l’architecte du marché commun’. Voordracht gehouden op het congres ‘Robert Schuman et les Pères de l’Europe’, Conseil Général de la Moselle, Metz.

Overige lezingen en bijdragen aan debattenBaalen C. van:- 22 januari 2007, deelgenomen aan het debat: ‘Wie wil er een politicus als buurman?’, georganiseerd n.a.v.

een in het dagblad de Gelderlander gehouden enquête over het vertrouwen van burgers in politici. Andere deelnemers aan het debat: mr. drs. A. Nicolaï, minister van Bestuurlijke Vernieuwing en mr. Th.C. de Graaf, burgemeester van Nijmegen. Locatie: Lux, Nijmegen.

- 12 maart 2007, deelgenomen aan een debat over Modern Leiderschap. Het debat stond o.l.v. Felix Rottenberg en was georganiseerd n.a.v. de VPRO-productie ‘De Wouter-tapes’, uitgezonden op tv op 19 en 26 maart. Andere deelnemers aan het debat: E.M. Fallaux, hoofdredacteur van Vrij Nederland en prof. dr. J.I. Stoker, bijzonder hoogleraar Leiderschap en Organisatieverandering (RUG). Locatie: World Forum Convention Center/Het Congresgebouw, Den Haag.

- 2 april 2007, deelgenomen aan een debat o.l.v. Wouke van Scherrenburg over de zojuist gepresenteerde ROB-publicatie Binnenhof van binnenuit. Tweede Kamerleden over het functioneren van de Nederlandse democratie, geschreven door de politicologen prof. dr. R.B. Andeweg (Leiden) en prof. dr. J.J.A. Thomassen (Twente). Andere deelnemers o.a. het oud-Kamerlid G.J. Schutte.

- 16 mei 2007, lezing aan de Universiteit van Düsseldorf (BRD), op uitnodiging van prof. dr. H. Hoebink. Titel lezing: ‘Funktioniert die niederländische Demokratie optimal? Überlegungen für eine bessere Demokratie in den Niederlanden aus den Jahren 1966-2006’.

Brouwer, J.W., 3 december 2007, voordracht gehouden bij de presentatie van de CPG-studie over het kabinet-De Quay, Binnenhof, Den Haag. Titel voordracht: ‘De Quay als minister-president’.

Ramakers, J., 20 november 2007, voordracht bij de presentatie van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007 in de oude zaal van de Tweede Kamer te Den Haag. Titel voordracht: ‘De moeizame worsteling met de nationale identiteit’.

Reiding, H.:- 22 februari 2007, lunchlezing aan het Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten, Universiteit Utrecht.

Titel lezing: The Netherlands and the development of international human rights instruments- 14 mei 2007, lezing voor Amnesty International, Amsterdam. Titel lezing: Nederland en de ontwikkeling van

internationale mensenrechteninstrumenten.- 7 december 2007, deelname paneldiscussie ‘Mensenrechten voor iedereen?’, discussie met de Nederlandse

mensenrechtenambassadeur. Organisatie: Soeterbeeck Programma en United Netherlands.

14

GastcollegesBrouwer, J.W, februari-maart 2007, cursus ‘EURO 3303 History of European integration – special cases’,

Masterprogramma Institut d’études européennes, Université Catholique de Louvain (België).Brouwer, J.W, 25 april 2007, ‘A country of minorities. Dutch political history since the 19th century’,

hoorcollege in de cursus ‘Dutch Culture from the Golden Age until the present day’, Faculteit der Letteren, Radboud Universiteit Nijmegen.

Reiding, H., 21 november 2007, ‘Dutch human rights policy - negotiations on norms and supervisory procedures’, gastcollege in de cursus ‘Foreign policymaking and peace & security’ , University College, Universiteit Maastricht.

Bestuurlijke functiesBaalen, C. van, penningmeester van het bestuur van de Stichting Montesquieu, gevestigd te Den Haag.Brand, C., lid van het bestuur van het Stedelijk 4 & 5 mei Comité Nijmegen.Brouwer, J.W., lid Bijzondere Commissie Archieven van de Raad voor Cultuur te Den Haag.Heiden, P. van der, lid van het bestuur van de Stichting Multimedia, uitgever van het Algemeen Nijmeegs

Studentenblad (ANS).Leenders, M., secretaris Stichting Shyamgonj Bangladesh.

Overige nevenactiviteitenBaalen, C. van:- voorzitter van de redactie Historische Publicaties Gelderland, een adviesorgaan van de Gedeputeerde Staten

van de provincie Gelderland.- lid van de Wetenschappelijke Adviesraad Stichting Amsterdam 2010. Deze stichting bereidt het 21ste

Internationale Congres voor Historische Wetenschappen voor.- lid van de Adviescommissie Onderzoeksprogramma Geschiedenis van het Nederlands Humanisme (2008-

2012). Dit programma wil het J.P. van Praag Instituut i.o. uitvoeren in de periode 2008-2012. De oprichters van het instituut zijn de Universiteit voor Humanistiek en het Humanistische Archief, beide te Utrecht gevestigd.

- lid van de jury van het Studentenparlement 2007. Iedere twee jaar organiseert één van de Nederlandse juridische faculteiten het zogeheten Studentenparlement, waarbij de gang van zaken van een wetsvoorstel wordt nagebootst. Twee hoogleraren staatsrecht vormen de regering, studenten van de verschillende Nederlandse rechtenfaculteiten vormen even zovele fracties. In 2007 was het thema: wijziging van de herzieningsprocedure van de Grondwet. De jury bestond uit oud-GPV-fractievoorzitter G. Schutte, parlementair journalist M. ten Hooven en C. van Baalen. Het debat vond plaats in de vergaderzaal van de Tweede Kamer op 13 april 2007.

Brouwer, J.W., lid redactiecomité Studies on the History of European Integration, Franz Steiner Verlag, Stuttgart.

Griensven, P. van, lid van de Onderdeel Commissie Letteren (OCL).

Het CPG in de media

Kranten en tijdschriftenJournalisten van kranten en tijdschriften deden vele malen een beroep op het CPG, doorgaans om vanuit parlementair-historisch oogpunt een reactie te vernemen op een actuele kwestie (bijvoorbeeld de kabinetsformatie en de honderd dagen tour van het kabinet). In het verslagjaar stonden C. van Baalen, J.W. Brouwer, P. van Griensven, P. van der Heiden, A. van Kessel en J. van Merriënboer journalisten te woord van onder andere de volgende kranten: Trouw, Het Parool, Algemeen Dagblad, Staatscourant, Reformatorisch Dagblad Leeuwarder Courant, Katholiek Nieuwsblad, De Pers, Dagblad, Spits en de Gelderlander en van onder andere het tijdschrift Vrij Nederland.

Radio en tvOok redacties van radio en tv deden vele malen een beroep op het CPG om historische achtergronden te vernemen bij actuele politieke kwesties of om de betreffende CPG-medewerker te interviewen over een zojuist verschenen publicatie. De volgende CPG’ers verleenden hun medewerking aan radio- en/of tv-programma’s: C. van Baalen, J.W. Brouwer, J. Ramakers en A. van Kessel. Programma’s waaraan onder andere medewerking werd verleend: ‘Verre Verwanten’ op Radio 5, Standpunt café op Radio-1, Goedemiddag Gelderland op Radio Gelderland, De ochtenden op Radio-1, OVT op Radio 1.

15

Publiciteit over CPG-boeken

Het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007Naar aanleiding van het Jaarboek verschenen berichten in onder meer: Trouw, Staatscourant, NRC Handelsblad, de Volkskrant.Radio: BNR-radioprogramma ‘Aan de slag’.

Het kabinet-De Quay (1959-1963). Regeren zonder rood.Naar aanleiding van het boek over het kabinet-De Quay verschenen berichten in onder meer: Katholiek Nieuwsblad, Het Parool, Defensiekrant, Nederlands Dagblad, Trouw, Historisch Nieuwsblad, Binnenlands Bestuur, NBD/Biblion.Radio: radio 1 (OVT, het geschiedenisprogramma van de VPRO), radio 1 (Met het oog op morgen), radio Brabant.

16

8. ONDERWIJS

De minor Politieke geschiedenis

De minor ‘Politieke geschiedenis’ is ontwikkeld voor Bachelor-studenten geschiedenis aan de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit, maar ook studenten van andere studierichtingen kunnen de minor, of delen daarvan, volgen.

De minor bestaat uit drie modulen: 1) Aspecten van de politieke geschiedenis (docenten: prof. dr. R. Aerts, dr. J. Loots e.a.), 2) Nederlandse parlementaire geschiedenis sinds 1945 (docenten: prof. dr. C. van Baalen, dr. M. Leenders en dr. H. Reiding) en 3) Politieke aspecten van de Europese samenwerking (docenten: prof. dr. B. Lieshout e.a.).

Module 2, ‘Nederlandse parlementaire geschiedenis sinds 1945’, wordt geheel verzorgd door het CPG. De cursus in het verslagjaar 2007 liep van februari tot en met juni. Het eerste deel van de cursus bestond uit hoorcolleges, verzorgd door C. van Baalen en M. Leenders, het tweede deel bestond uit werkgroepen. C. van Baalen en H. Reiding begeleidden ieder een werkgroep. Daarnaast waren er nog twee gastcolleges, verzorgd door respectievelijk J. van Aartsen en F. Rottenberg, en werd een videomiddag georganiseerd.

36 studenten, afkomstig uit drie verschillende faculteiten (zes verschillende studierichtingen: Geschiedenis, Bedrijfscommunicatie, Politicologie, Taal- en cultuurstudies, Amerikanistiek en Filosofie), volgden de cursus.

Er waren twee toetsmomenten: een schriftelijk tentamen na afloop van de hoorcolleges en een werkstuk na afloop van de werkgroepen. In totaal sloten 26 studenten het vak succesvol af. Zij behaalden daarmee in totaal tien studiepunten (10 ECTS).

De masterspecialisatie Politiek en Parlement

In het studiejaar 2007-2008 bood de Radboud Universiteit Nijmegen voor het eerst de masterspecialisatie ‘Politiek en Parlement’ aan. Deze master is nadrukkelijk niet alleen voor de Nijmeegse studenten bedoeld maar ook voor studenten van andere (Nederlandse) universiteiten. De master werd aangeboden door de opleiding Geschiedenis en ontwikkeld door de afdeling Politieke geschiedenis (R. Aerts en J. Loots, die de master coördineerde) en het CPG (C. van Baalen).

De masterspecialisatie is met name bedoeld voor studenten Geschiedenis, Politicologie, Bestuurswetenschappen en Rechten met een zowel wetenschappelijke als praktische belangstelling voor het functioneren van de parlementaire democratie en het parlementaire bedrijf. Behalve historici verzorgen ook politicologen en staatsrechtgeleerden van de Radboud Universiteit delen van het onderwijsprogramma. Daarnaast verzorgen oud-politici, parlementair journalisten en topambtenaren masterclasses, en lopen de studenten minimaal twee maanden stage in ‘Den Haag’, bijvoorbeeld bij een fractie, bij de Griffie of bij een wetenschappelijk bureau van een politieke partij.

Het studieprogramma duurt een jaar en omvat zestig studiepunten (60 ECTS). Er zijn in totaal zeven modulen die een combinatie bieden van kennisoverdracht, wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring. In het eerste semester van de master (september tot en met december 2007) werden de volgende vijf modulen verzorgd: Geschiedenis en vergelijking van parlementaire stelsels; Staatsrecht; Vergelijkende politiek; Onderzoekscollege ‘kabinetsformaties’; Werkcollege ‘De werkwijze van het parlement’.

Het CPG verzorgde twee van deze modulen, te weten het onderzoekscollege ‘kabinetsformaties’en het werkcollege ‘De werkwijze van het parlement’. C. van Baalen en H. Reiding verzorgden het onderzoekscollege, waarin de Nederlandse kabinetsformaties vanaf 1977 centraal stonden; C. van Baalen en C. Hoetink (junior onderzoekster bij de afdeling Politieke geschiedenis) doceerden ‘De werkwijze van het parlement’.

De masterspecialisatie ging van start met 23 deelnemers (studenten Geschiedenis, Bestuurskunde, Cultuurwetenschappen, Politicologie, Recht en Management) afkomstig van de Radboud Universiteit Nijmegen, de Universiteit van Maastricht en de Universiteit Utrecht.

17

9. ALGEMENE INFORMATIE OVER HET CPG

In 1970 richtte prof. mr. F.J.F.M. Duynstee het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) op. Het Centrum werd ondergebracht bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Nijmegen, zoals de Radboud Universiteit toen nog heette. Duynstee was bij de universiteit werkzaam als hoogleraar staatsrecht. Vanaf 1986 werden de kosten van het Centrum gezamenlijk gedragen door de Nijmeegse universiteit en de kort daarvoor in het leven geroepen Stichting Parlementaire Geschiedenis. Sinds 1 januari 1997 maakt het CPG deel uit van de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit.

Publicaties

Serie Parlementaire Geschiedenis van Nederland na 1945 Deel 1: F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans, Het kabinet-Schermerhorn-Drees (1945-1946) (Assen/Amsterdam

1977: Van Gorcum)Deel 2: M.D. Bogaarts, De periode van het kabinet-Beel (1946-1948), verschenen in zes banden plus register

band A tot en met C (Den Haag 1989: Sdu Uitgevers) band D, eerste helft a en b, Nederlands-Indië (Nijmegen 1995: Gerard Noodt Instituut) band D, tweede helft a, Wederopbouw en Volkshuisvesting, Verkeer en Waterstaat (Nijmegen 1996:

Gerard Noodt Instituut) band D, tweede helft b, Register (Nijmegen 2004: Centrum voor Parlementaire Geschiedenis)

Deel 3: Het kabinet-Drees-Van Schaik (1948-1951), verschenen in drie bandenP.F. Maas (red.), band A, Liberalisatie en sociale ordening (Nijmegen 1991: Gerard Noodt Instituut) P.F. Maas (red.), band B, Anticommunisme, rechtsherstel en infrastructurele opbouw (Nijmegen 1992:

Gerard Noodt Instituut) P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx (red.), band C, Koude Oorlog, dekolonisatie en integratie (Nijmegen

1996: Centrum voor Parlementaire Geschiedenis) Deel 4: J.J.M. Ramakers (red.), Het kabinet-Drees II (1951-1952). In de schaduw van de Koreacrisis

(Nijmegen 1997: Gerard Noodt Instituut)Deel 5: Carla van Baalen en Jan Ramakers (red.), Het kabinet-Drees III (1952-1956). Barsten in de brede

basis (Den Haag 2001: Sdu Uitgevers)Deel 6: Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden (red.), Het kabinet-Drees IV en het kabinet-Beel II

(1956-1959). Het einde van de rooms-rode coalitie (Den Haag 2004: Sdu Uitgevers)Deel 7: Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers (red.), Het kabinet-De Quay(1959-1963). Regeren zonder rood

(Amsterdam 2007: Boom)

JaarboekenJaarboek Parlementaire Geschiedenis 1999 (Den Haag 1999: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2000 (Den Haag 2000: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2001 (Den Haag 2001: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2002. Nieuwkomers in de politiek (Den Haag 2002: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2003. Emotie in de politiek (Den Haag 2003: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2004. Het democratisch ideaal (Den Haag 2004: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005. God in de Nederlandse politiek (Den Haag 2005: Sdu Uitgevers)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2006. De waan van de dag (Amsterdam 2006: Boom)Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2007. De moeizame worsteling met de nationale identiteit (Amsterdam

2007: Boom)

Overige publicatiesPolitieke Opstellen (Nijmegen 1986 t/m 1998: Centrum voor Parlementaire Geschiedenis)Prof.dr. G.M.J. Veldkamp (bewerkt door P.G.T.W. van Griensven en J.M.M.J. Clerx), Herinneringen 1952-

1967. Le carnaval des animaux politiques (Den Haag 1993: Sdu Uitgevers) R.J.J. Stevens, L.J. Giebels en P.F. Maas (red.), De formatiedagboeken van Beel 1945-1973. Handboek voor

formateurs (Nijmegen 1994: Centrum voor Parlementaire Geschiedenis)Jan Willem Brouwer en Johan van Merriënboer, Van buitengaats naar Binnenhof. P.J.S. de Jong, een biografie

(Den Haag 2001: Sdu Uitgevers) Carla van Baalen, Een rituele dans in de Tweede Kamer? Klagen over kabinetsformaties, 1946-2002 (Den Haag

2003: Sdu Uitgevers) Peter van der Heiden, In de schaduw van de Mammoet. Het onderwijsbeleid van minister F.J.Th. Rutten (1948-

1952) (Zutphen 2004: Walburg Pers)

18

Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden (red.), Drees, minister-president 1948-1958 (Den Haag 2005: Sdu Uitgevers)

Anne Bos, Jasper Loots en Ron de Jong, Een sprong in het duister. De overgang van het absolute meerderheidsstelsel naar het stelsel van evenredige vertegenwoordiging in 1918 (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Nijmegen/Den Haag 2005)

Carla van Baalen, Anne Bos, Jan Willem Brouwer, Peter van Griensven, Ron de Jong en Jan Ramakers (red.), Koningin Beatrix aan het woord. 25 jaar troonredes, officiële redevoeringen en kersttoespraken (Den Haag 2005: Sdu Uitgevers)

Peter Bootsma en Carla Hoetink, Over lijken. Ontoelaatbaar taalgebruik in de Tweede Kamer (Amsterdam 2006: Boom).

Johan van Merriënboer, Mansholt. Een biografie (Amsterdam 2006: Boom)Jan Willem Brouwer, Peter van der Heiden en Jan Ramakers (red.), Politiek als passie. Twaalf opmerkelijke

naoorlogse Kamerdebatten (Amsterdam 2007: Boom)

19