woordenlijst nederlands – portugees
TRANSCRIPT
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 1
Woordenlijst Nederlands – Portugees
behorende bij Tweede ronde, editie 2016
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 2
Les 1geachte estimadocursist (de) cursistageslaagd aprovadoeindtoets (de) exame finalzelfstudie (de) autoestudogeleerd aprendeucirca cercaal te demasiadoverstaan entenderzich opgegeven inscreveu-severvolg (het) continuaçãomeedelen informargeplaatst colocadoronde (de) rondaserie (de) sérieDelftse de Delftmethode (de) métodozit in elkaar elaboradogrammatica (de) gramáticacursief em itálicogedrukt impressobetekenis (de) significadoopzoeken procurarernaast ao ladouitdrukkingen expressões idiomáticasvertaald traduzidasuitgelegd explicadasin totaal em totalbevat contémindex (de) índexhierin neleopgenomen registradasdaaraan com issovoor het eerst = de eerste keervoorkomen aparecemwat voor que espécie degaan om tratam-segeregeerd governadodroog secobasis (de) baseeconomie (de) economiavele muitosbesproken discutidosmogelijkheden possibilidadesdiscussie (de) discussão
hoofdstuk (het) capítulogrondig completamente sóvoorbereiden prepararwijzen (op) advertimosintensieve intensivopuntjes pontinhostot in de puntjes = preciesrekent leve em contaminstens pelo menosvoorbereiding (de) preparaçãosucces (het) sucessogroet (de) saudaçãosecretariaat (het) secretariado
Les 2wist sabialag localizava-seidee (het) ideiaik had geen flauw idee = ik wist het helemaal nietde één o primeiromeende acreditavaiemand anders outrembodem (de) fundozei diziaeen derde um terceiroklompen tamancosintussen entretantoweet ik beter = weet ik meerwerkelijkheid (de) realidadeNoordzee (de) Mar do Norteevenals assim comoonafhankelijke independentestaat (de) estadohoofdstad (de) capitaldaar van dissogewone normalje kunt je gewone schoenen aan = je kunt je gewone schoenen dragennergens em nenhum sítiokunnen ontdekken = gezienskates patinsmaten tamanhos
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 3
gingen fomoszo’n uma espéciesmal estreitatrap (de) escadarecht retoomhoog para cimalogisch lógicovolg acompanhobuitenlander (de) estrangeirodelen partesgehoord ouviRussisch (het) russoChinees (het) chinêsArabisch (het) árabeTurks (het) turcohuisgenoten companheiro de residên-
ciam’n minhaingeburgerd adaptadadoei adeusfietst anda de bicicletanaartoe para cimaregenkleding (de) roupa de chuvavergadering (de) reuniãozeilen velejarwou gostariameer (het) lagogeloof acreditokon pudedat doet er niet toe = dat is niet belangrijkzeiden diziamzwemmen nadar
Les 3hoi alôogenblikje momentinhoroep chamodagje (het) diazinhoChinese chinesesgasten hóspedesregelen acertarte voet a péprettiger mais agradávelwarmte (de) caloruitgangspunt (het) sítio de partidaontstaan surgimento
rondom em torno dewerd tornou-sehandel (de) comércioAmsterdammers = inwoners van Amsterdamlieten deixaramstadhuis (het) prefeiturabouwen construirgeworden tornou-sedankzij graças aLodewijk Luísvochtig húmidosindsdien desde entãopaleis (het) paláciotentoonstelling (de) exposiçãoafijn, we zien wel = nou ja, we beslissen latergrachten canaisopgezocht procureistelsel (het) sistemater wereld = op de wereldmaar liefst = wel = niet minder danbruggen pontesgegraven foram cavadosgroei (de) crescimentoten behoeve van em benefício devervoer (het) transportedestijds naquele tempokooplui comerciantesgoederen mercadoriaslagen estavam zolder (de) sótãohierna em seguidaeiland (het) ilhaernaartoe para lápont (de) ferryboatdichtbebouwde construído juntowijk (de) bairroontstaan formou-segevaarlijk perigosomij te gevaarlijk = ik vind dat te gevaarlijkcriminaliteit (de) criminalidadecoffeeshop (de) = café waar softdrugs verkocht worden
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 4
softdrugs drogas levesverkocht vendidasoverdrijft exagerasmeid raparigaoverkomen ocorreunou goed dan = okévergat esquecianeem mee leves contigoplattegrond (de) mapacreditcard (de) cartão de créditohè? hein?
Les 4kom langs visita-noskwam vinhahet kwam er niet van = het gebeurde nietafspraak (de) compromissohuizen casaskeurig exatamenterij (de) fileiradak (het) telhadoervoor na frenteschuurtje (het) construção simples uti-
lizada como depósitopopulair popularvan voren da frenteplanten plantasgordijnen cortinasverbergen esconderniets te verbergen hebben = er is niets wat ze willen verbergen hond (de) cãospringt pulategemoet na nossa direçãokop (de) cabeçakrijgt op z’n kop = ze spreken hem boos toekalm calmabieden aan oferecemoshangen penduramosgang (de) corredorparaplu’s guarda-chuvasbak (de) recipientegaan voor vão à frenteschaal (de) travessa
piano (de) pianokast (de) armárioschoonvader (de) sogrogastheer (de) anfitriãovloer (de) chãotekeningen desenhosbankstel (het) conjunto de sofákat (de) gatoglazen de vidroalbum (het) álbumSpitsbergen ilha norueguesageluidsinstallatie (de) aparelho estereofónicoplaten discoszonnebloemen girassóisschilder (de) pintorslaapkamer (de) quarto de dormirbadkamer (de) casa de banhowas (de) roupa a lavarpc’s computadoreskoekjes biscoitoszich voorstellen apresentar-senetjes de forma apropriadaschenken in enchemappelsap sumo de maçãvooruit dan maar = oké, ik vind het deze keer goedvuil sujozessen seis
Les 5manieren maneiraseen heleboel um monteje redden salvar-seenigszins até certo pontobedoeling (de) intençãouit je hoofd de coroverbodig supérfluoverschrikkelijk horrívelzorgen preocupar-seonbekende desconhecidaszorgvuldig cuidadosamentebeluisteren escutartotdat até quezin (de) fraseverstaat entendasuitspraak (de) pronúncia
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 5
dient (voor) servevervelend aborrecedorgroep (de) grupoin vullen preencherbedoeld (voor) intencionaluitsluitend exclusivamentegedurende durantegeoefend exercitouonder andere entre outras coisasleren aprendizadogehad tivestecontacten contatoshulpmiddel (het) recursozich voordoet apareceoverzicht (het) resumotien tegen één = het is bijna zekeroplossen solucionarpagina (de) páginablokjes bloquinhosonderdeel (het) partevoorin na frentenou en of = zeker!in je eentje completamente sóregel (de) linhaalinea (de) alíneabedenk inventaspreek uit pronunciahardop em voz altabladzijde (de) páginaga je gang = je kunt beginnen
Les 6platteland (het) campoeenzaam solitárioboerderij (de) quintanog geen menosinwoners habitanteszochten procurámosvrijheid (de) liberdadestilte (de) silêncioreageert respondetrieste tristewijk (de) bairrosomber melancólicowinkelcentrum (het) centro comercial
beviel agradavageleidelijk pouco a poucoverlangen (het) desejokregen tivemosstap (de) passode stap gezet = de beslissing genomenseconde (de) segundospijt (de) arrependimentoleiden conduzemtrots orgulhosoverbouwing (de) renovaçãolinkerhanden “desajeitado” fig.al doende leert men = je leert iets door het te doenhandig habilidosasla (de) alfaceknikt afirma com a cabeçabloeien florescerhobby (de) passatempowijst … aan aponta com o dedobakkerij (de) padariasmid (de) ferreiropaard (het) cavalowagen (de) carroçaverdwenen desapareceramopheffing (de) fechamentobedreigd (met) ameaçadageprotesteerd protestouoorspronkelijke nativobewoners moradoresgemeenschap (de) comunidadegebeurtenissen acontecimentostref encontra-sebegrafenis (de) sepultamentoactie (de) atividadeverenigingen associaçõestoneel (het) teatrojongeren jovenslandbouw (de) agriculturabiedt oferecemosbedrijfsleven = commerciële bedrijvenniettemin não obstanteoverwegen reconsideramgezinnen famíliazich vestigen fixar-se
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 6
aantrekkelijk atraenteis het gedaan met onze rust = is onze rust verdwenen
Les 7koninklijk realwel = misschien niet?democratie (de) democraciastaatshoofd (het) chefe de Estadowerkelijke realverkiezingen eleiçõesgrondwet (de) constituiçãorechten direitosvastliggen estabelecidosformele formaltitel (de) títulomaakt deel uit (van) dependeoverleg (het) reuniãominister-president (de) primeiro ministrobesluit (het) decisãohandtekening (de) assinaturadirecte diretain het openbaar em públicokwesties questõesda’s = dat isnee, en da’s maar goed ook = gelukkig nietverantwoordelijk responsávelhandelen negociargering mínimaechtgenoot (de) esposoechtgenote (de) esposazussen irmãszodra uma vez quedaden açõescrisis (de) crisevervullen desempenhamnimmer nuncatoestemming (de) permissãoniet van deze tijd = dat doen we tegenwoordig niet meer zokandidaten candidatosnauwkeurig rigorosamenteonderzocht são investigados
het valt niet mee = het is niet makkelijkpartner (de) companheirobeseffen dão-se contaprivéleven (het) vida privadazin (de) sentidobestaan (het) existêncialeden membrosaccepteert aceitajaarlijks anualmentemiljoenen milhõespaleizen paláciosvolk (het) povokoningshuis (het) casa realtrouw fieldun magrodoor dik en dun = onder alle omstandighedenband (de) ligaçãoverleden (het) passadogeliefd amadosrampen catástrofestroosten consolarplechtigheden cerimóniassprookje (het) conto de fadas
Les 8beste queridabedankt obrigadamailtje (het) correio eletrónicoafgelopen passadoaardig amávelgewend acostumadaszaten estavamprivéschool (de) escola particularheb je = zijn erjarig faz aniversáriokwam tegen encontreiadvies (het) conselhobuurvrouw (de) vizinharaadde aan recomendoukatholieke católicaweliswaar na verdadelegde uit explicou
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 7
openbare scholen = scholen die niet gebaseerd zijn op een godsdienst of filosofie daarnaast ao lado dejoodse judiaislamitische islamitagebaseerd (op) baseadasfilosofie (de) filosofiamaatschappelijke socialgroepering (de) grupooprichten fundarbehoort (tot) pertencetype (het) tipokwaliteit (de) qualidadeleerstof (de) conteúdo programáticoleraren professoresvoldoen (aan) satisfazerscheiding (de) divisãogaf davavoordelen vantagensjuf (de) professorameester (de) professorleerlingen alunohetzelfde a mesmageloof (het) credo religiosobevordert promoveintegratie (de) integraçãobuurman (de) vizinhobijzonder onderwijs = scholen gebaseerd op een religie of filosofievoortgezet ensino secundáriobeide ambosberoep (het) profissãouniversiteiten universidadesbestaat existeonderscheid (het) distinçãowaarschuwde advertiuzogenaamde supostaszwarte negrasachtergrond (de) pano de fundobeïnvloedt influencianiveau (het) nívelbegeleiding (de) acompanhamentoadviseerde aconselhakant (de) lado
pure puradiscriminatie (de) discriminação
Les 9bekeken examineierboven acimajuiste corretoterm (de) termooudste antiguíssimoomvatte abrangiaLimburger = inwoner van de provincie LimburgGroninger = inwoner van de provincie Groningenstromen fluemMaas (de) MosaWaal (de) WaalRijn (de) RenoZwitserland SuíçaFrankrijk Françaloop (de) cursonamen nomesvandaar dat = daardoor, om die redenzuidwesten (het) sudoesteSchelde (de) Escaldaverbindt ligaçãoAntwerpen Antuérpiadelen separamin tweeën em doishelften metadesverschillend diferentesopen abertashartelijk cordiaisgenieten (van) desfrutamleven (het) vidabiertje (het) cervejinhacarnaval (het) carnavalserieus sériasnuchter comedidasgek doidozou kunnen = misschien, mogelijkmotto (het) lemacalvinisten calvinistasvooroordelen preconceitosnog wat ainda mais
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 8
arrogant arroganteFriezen = inwoners van de provincie Frieslandkoppig teimosoZeeuwen = inwoners van de provincie Zeelandzuinig que gasta o mínimo
possívelje voorstellen apresentar-sezandvlakte (de) planície de areiaéén grote zandvlakte = overal zandstroom (de) fluxoop zoek (naar) a procuraforens (de) pessoa domiciliada em
um sítio distinto de onde trabalha
elders em outro sítio
Les 10roos (de) rosacollega (de) colegaeergisteren anteontemgeboorte (de) nascimentobus (de) caixa do correiobezoekers visitantesthuiszorg (de) atendimento domiciliar
de enfermagem e outros serviços gerais
overdag durante o diaverzorgen cuidarbaby (de) bebébezoek (het) visitanteeerlijk gezegd para falar honestamentezie op (tegen) vejo com receiolijken (op) parecembeschuit (de) tostamuisjes ratinhosbeschuit met muisjes = bij een geboorte eet men beschuit met een soort suiker niet te eten = niet lekker geen punt = geen probleempunt (het) pontohoe … hoe tanto … quantohevig atroz
getwijfeld (over) dúvidaoma (de) avógenoemd (naar) nomeadadagelijks leven (het) vida diáriaroepnaam (de) alcunhalangzamerhand paulatinamenteouderwets obsoletobegrepen entendivoornamen prenomejongetjes garotosdat hebben we te danken aan = dat is dankzijeen tijdje um tempinhorijk (het) domínio fig.van alles de tudoopgeven abrir mão democht podiakoos escolhe-sebakker (de) padeirokomen (aan) chegamdubbele duplovoorname nome de batismogetrouwde casadaaangenomen adotaramdaarachter atrásstreepje (het) hífenertussen entre ambosnaakt nugaf op deu-segrappige cómicoambtenaren funcionários públicosvatte op entendeu-segenoteerd anotadouiteindelijk finalmente
Les 11woonruimte (de) moradiagezocht procuradaafgestudeerde concluí um curso univer-
sitárioverpleegkundige (de) enfermeiroper direct imediatamentecontainers contentoresniet zozeer não totalmenteheerst predominanood (de) estado emergencialstudenten estudantes
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 9
gehuisvest alojadosachterlaten deixaram para trászomaar sem razãozich inschrijven inscrever-secorporatie (de) corporaçãoorganisatie (de) organizaçãoverhuurt deu de aluguelop een gegeven moment = op een zeker moment, op een daganderen outrosaangeboden oferecidobovenaan no topopositief positivoweigeren rejeitaraanbod (het) ofertaproces (het) processovergunning (de) autorizaçãogebonden ligadoverhuizen mudar-sesalaris (het) saláriobezetten ocuparstreeft (naar) aspirabeschikbaar disponívelparticuliere particulareigenaren proprietáriogelden (voor) estão em vigorregels regrasjawel bemzich houden (aan) mantermakelaar (de) corretor de imóveisslaag consegue-segedeeltelijk parcialmenteverhuren dar de alugueltoegestaan permitidoonderhuur (de) subarrendamentobureaus escritóriovia viavia via = via familie of vrienden of andere mensen die je kentkennissen conhecidosaanhouder (de) pessoa perseverantewint ganhade aanhouder wint = wie volhoudt, bereikt zijn doel
Les 12God Deusschiep criouterecht justovliegt voastukken pedaçoslijnen linhaseromheen ao redorpolders pólderskanalen canaiswaterstand (de) nível da águagrond (de) solonat húmidote nat om op te wonen = zo nat dat je er niet op kunt wonen in de loop com o passarmet behulp (van) com ajudamolens moinhosbevond zich encontrava-sezeespiegel (de) nível do marzich gerealiseerd realizou-sestond estava em péeens outroradrooggemaakt dessecadomachines máquinasditmaal desta vezhiermee com istoafgesloten fechadoontstond estabeleceu-seovergebleven restouvormen formammensenwerk pessoas trabalhadorasgelegen oportunasziet eruit parecelandschap (het) paisagemheuvels morrosheuse autênticaberg (de) montanhavolkomen totalmentenatuurlijke naturalpuur purapuur natuur = niet door de mens gemaaktbossen bosquesvanzelf por ele mesmohout (het) madeira
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 10
winst (de) lucrobehalen obterkust (de) litoralstranden praiasduinen dunasspel (het) jogotrekken aan atraemwandelaars passeadoreswandelen movem-seer af para foraerbij para juntoconclusie (de) conclusãogaan hun eigen gang = doen wat ze zelf willen
Les 13waar ben ik mee bezig? = wat ben ik aan het doen? = waarom doe ik al die moeite?aan het voorbereiden ben = bezig ben met de voorbereidingheb je er niets aan = kun je het niet gebruikenverderop mais adianteBelgen belgasnoordwesten (het) noroestedialect (het) dialetoAntillen Antilhasbehoren pertencemKoninkrijk (het) impérioSuriname Surinameallang há muitokolonie (de) colóniaIndonesië IndonésiaWereldoorlog (de) Guerra Mundialvervangen substituídaZuid-Afrika África do Sulvariant (de) varianteAfrikaans (het) africanovoortgekomen formou-segemeen pontos em comumjammer infelizmenteingewikkeld complicadonoodzaak (de) necessidadeingezien compreendi
weet-ie = weet hijlastig delicadoontkennen negarweet je wat? = ik heb een ideedocenten docentesdirecteur (de) diretorpersoneel (het) equipa de funcionáriosklopt faz sentidoaanspreken (met) dirigir a palavrahangt af (van) dependegedrag (het) comportamentoformeel formaldruk uit impõe-serespect (het) respeitokerk (de) igrejabidden rezaaangesproken (met) é dirigidotoon mostrabegrijp entendesverkoopster (de) vendedoraverklaar explicasteken (het) sinalniet één twee drie = niet directbeantwoorden responderscheppen imporneem aan admitoer vandoor emboranodig necessariamente
Les 14jeugdige jovensfietsers ciclistaspratend falantesverschijnsel (het) fenómenolinksaf à esquerdarechtdoor sempre em frenteautomobilisten automobilistasopgelet ficar atentomassa (de) monte de gentescholengemeenschap = grote school met drie schooltypen onder één dakzitten possuemscholieren alunos
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 11
kiest escolhez’n em tal tipo dehierover com istoom de tien jaar = één keer in de tien jaarinzicht (het) discernimentotot voor kort até agoravakken disciplinasblijkt aparentadat blijkt niet te werken = het is duidelijk dat dat niet luktlesprogramma = het curriculum, de vakken die gegeven worden op een school of andere onderwijsinstellinglopen uiteen andam de outra maneirain theorie em teoriakanten cantoskeus (de) escolhablijf je bij je eerste keus = verander je je eerste keus niet meervoorbereidend preparatórioopleiding (de) curso de formação
profissionalwaar verdadewas dat maar waar = ik wou dat het waar waskwart (het) quartodiploma (het) diplomapraktijkgericht dirigido à práticasluit aan (bij) ligaaanleg (de) talentointeresse (de) interessemakkelijker gezegd dan gedaan = het is moeilijker dan je denkthet liefst de preferênciaexamen (het) exametoelating (de) admissãolaten toe permitemgedachte (de) pensamentoverbazing (de) admiraçãotot mijn verbazing = ik was verbaasdeisen exigências
volstrekt totalmentenegens en tienen = zeer goede resultatenmagere zesjes = niet zulke goede resultatenmagere muito magrobehaald tirastealweer novamentevanuit doideaal (het) idealklachten (over) queixashuilen chorarom te huilen = erg slechtonlangs recentementeselectie (de) seleçãotoe passen pôr em práticavoorzichtig cuidadokijk uit presta atençãohaast (de) pressa
Les 15professionele profissionalvoetbalclubs clubes de futebollelijk feiolelijk in de problemen = in grote problemen schulden dívidastopsalarissen salários altosspelers jogadorestrainers treinadoresluxe (de) luxuososstadions estádiosprestaties desempenhosonder de maat = niet goed genoegberoep (het) profissãodoen een beroep pedem auxíliored salveingaan (op) meter-sesupporters apoiantesbeleven sentemplezier (het) prazerals het ware na verdadeontmoeting (de) encontroelftal (het) equipa nacionalkampioen (de) campeãreclame propaganda
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 12
concert (het) concertoopera (de) óperasubsidie (de) subsídioverkeren acham-seniet zelden não raroovereind em pésteun (de) apoiavoetballers jogadores de futebolrolmodel (het) papel de modeloinspirerend inspiradorteam (het) timekrachtige poderosostimulans (de) estimulanteverdienen terug ganham de voltainvesteringen investimentosdubbel en dwars = helemaalkunst (de) arteknappe bonitabal (de) bolasnelheid (de) velocidadedoelpunt (het) golohaat odeiotoeschouwers espectadoreswedstrijden desafiosschokkend chocanteszich schamen envergonhar-sewaag me atrevo-mevechten brigarof … of niet ou … ou nãooverwinning (de) vitóriavuist (de) punhoop de vuist gaan = gaan vechtenspoor (het) rastrovernieling (de) destruiçãobezorgt ocasionaletterlijk literalmentehanden vol werk = veel werkopenbaar vervoer (het) transporte públicovermogen (het) “capital exorbitante”diezelfde esse mesmosymbolisch simbólicotalenten talentosontwikkelingslanden países em desenvolvi-
mento
trainen treinamverkopen vendemslaven escravosbeloond ser recompensadogemener mais cruéiswonder (het) milagregeen wonder = het is logisch
Les 16dames damasheren senhoresopzij para o ladomuseum (het) museuduwen empurraralstublieft se faz favormet z’n allen = allemaalnauwe estreitagaten furosWillem GuilhermeOranje Orangegeschoten foi morto a tirosvaderland (het) pátriades vaderlands = van het vaderlandvermoord foi assassinadoomstreeks aproximadamenteverzameling (de) reuniãoéén voor één uma por umain handen nas mãosregeren regerlaat over (aan) deixa paraplaatselijke localin zijn plaats em seu lugarverschijnt apareceerft herdaneef (de) primoprins (de) príncipeBrussel Bruxelasopgevoed criadoSpaanse espanholvertegenwoordigen representantesof beter gezegd = je kunt beter zeggenverzet (het) resistênciagezag (het) domíniolegt op impõe
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 13
godsdienst (de) religiãoprotestantisme (het) protestantismojuist justoprotestant protestanteleiding (de) comandoopstand (de) rebeliãode 80-jarige oorlog = de oorlog die 80 jaar duurde (1568-1648)periode (de) períodobenauwd opressãosluiten zich aan associam-serepubliek (de) repúblicader dosdoodt assassinabeloning (de) recompensageschiedt aconteceuonafhankelijkheid (de) independênciareeds jáfeit (het) factoEuropese europeuerkend foi reconhecidabehouden conservamOranjes membros da Casa Real
de Orangebevinden ons encontramo-nos
Les 17dammen barragensbeschermen protegembinnenland (het) interior do paíshoe gaat dat in z’n werk = hoe doen ze datbinnen dentrosloten valasleverde forneciaenergie (de) energiamachinaal mecanicamentegemalen estaçãopompen bombeamentohonderden centenasdoel (het) objetivoongetwijfeld sem dúvidadwars transversalzeearmen braços de marstormramp (de) catástrofe ocasionada por
tempestade
verhaal (het) históriabraken door romperam-seklommen treparamdaken telhadoswachtten (op) esperaram redding (de) salvamentoongelukkigen desafortunadosdreven flutuaramurenlang durante horasvielen morreramonbekende desconhecidahoeveelheid (de) quantidadedieren animaisverdronk afogou-sekapot destroçadasstortten in desabaramlandbouwgrond (de) terra agrícolaonbruikbaar inutilizáveloverkomen acontecervond achavaverhogen aumentarzwakke fracoplekken locaisversterken fortalecerafsluiten fecharduurder mais carotechnisch tecnicamentezouden teriam sido fechadosraken atingirveiliger mais segurokustlijn (de) margem da praiatevens ao mesmo tempoverbindingen ligaçõesrecreatie (de) recreaçãovolledige totalop den duur consequentementeschadelijk prejudicialmilieu (het) meio ambientedelta (de) deltaDeltawerken = het werk aan dijken en dammen in Zuidwest-Nederland voltooid concluídovijand (de) inimigoverslagen vencido
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 14
Les 18pijnlijke doloridasontstoken inflamadakeel (de) gargantamaag (de) estômagorecept (het) receitapil (de) comprimidode pil = een pil om niet in verwachting te rakengriepprik (de) vacina contra gripefysiotherapeut (de) fisioterapeutahuid (de) pelehart (het) coraçãoverwijzing (de) guia de encaminhamentobeoordelen julgarhaakjes parêntesestussen twee haakjes = overigenstanden (de tand): als je last hebt van je tanden, ga je naar de tandartsdeeltijd (de) meio expedientepraktijk (de) consultóriozorg (de) cuidadolos avulsolos daarvan separado dissovergrijst envelhecehoe ... des te quanto … tantovaker frequentementeveronderstel suposiçãoopbelt telefonaspost (de) postoteruggebeld é retornada a chamada
telefónicanoodgevallen casos de urgênciaspoedeisende urgentehulp (de) ajudadatzelfde no mesmoeventueel eventualmenteambulance (de) ambulânciazware fortesschrijven voor prescrevemafwachten aguardarweekje (het) semanakomt terug retorneverkouden resfriadoantibiotica antibiótico
aandringen insistirde meeste a maior parte dasgaan over desaparecem
Les 19beter laat dan nooit = laat is beter dan helemaal niet in verwachting grávidasta tegenover pensa diferentevan alles en nog wat = een heleboelzo assimverklaring (de) declaraçãotekenen assinarerkent reconheceautomatisch automáticowennen adaptadowees sejahou conservoverwarrend confusoverandering (de) modificaçãoopeens subitamentevoor zover até ondeals ik jou was = in jouw plaats = mijn voorkeur zou zijndie van Bram = de naam van Bramde jouwe o seuaankondigingen anúnciosverstuurd mandoude deur uit já forambruiloft (de) casamentomet alles erop en eraan = met alles wat erbij hoortBram z’n idee = het idee van Bramgezelschap (het) companhiabruid (de) noivaweggeeft desfaz-sereceptie (de) recepçãodiner (het) jantartot slot por fimvrolijk alegreverrassen surpreendemzelfgemaakte feita por eles mesmosliedjes músicas
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 15
gedichten poesiasdansen dançarbestemming (de) destinoafscheid (het) despedidavrijgezel (de) solteirogewoonte (de) costumeBrams de Bramwolken nuvensin de wolken = erg blijinformeerde informavasprong pulavagat (het) orifíciosprong een gat in de lucht = was heel erg blijgedacht (aan) pensámospast (op) cuida doveroverd acharamcrèche (de) crechedraaien om revezamrollen papéismodern modernoglimlachen sorrireen handje helpen dar uma mãozinhaverzorging (de) cuidadokleinkind (het) netodaar … in nisso
Les 20goedemiddag boa tardetocht (de) excursãouitleg (de) explicaçãoin tegenstelling tot (i.t.t.) = heel anders daneigendom (het) propriedadegraaf (de) conderichting (de) direçãolaan (de) alamedabreed largasdeftige imponentestypisch típicasHaags de Haiarecht vooruit à direita adianteresidentie (de) residênciaambassades embaixadasbakstenen tijolosvensters janelaseigenaar (de) dono
waar ik het net over had = waar ik net over sprakkasteel (het) castelothans agorahebben zitting tem uma sessãoplein (het) praçademonstraties passeatasvakbond (de) sindicatostaking (de) grevetorentje (het) torrezinhaopgevallen saltou à vistawerkkamer (de) gabineteHagenaars = inwoners van Den Haagontwerp (het) desenho de construçãowaarderen valorizarsociale socialfraaie belavrede (de) pazzalen salõesInternationaal InternacionalGerechtshof (het) Tribunal de Justiçaconflict (het) conflitodoen uitspraak (over) pronunciar o vereditorechters juízesrechtbank (de) tribunaljuridische jurídicokomen aan chegamos abadplaats (de) balneárioschijnt brilhawild revoltofrisse fresconeus (de) narizeen frisse neus halen = lekker buiten lopenpier (de) atracadourovisje (het) peixinhoboulevard (de) bulevarmededeling (de) informaçãoverwacht esperokeren terug retornamosvissers pescadoresvertrekpunt (het) ponto de partidatot zo até logo mais
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 16
Les 21het ging voor de wind = het ging goedgouden de ouromoeras (het) pântanorijkste riquíssimoNederlands bekendste voetballer = de meest bekende voetballer van Nederlandnadeel (het) desvantagemboten naviosdat lag voor de hand = dat was logischaangezien porqueideale idealtransport (het) transportetechnieken técnicasvervaardigden manufaturadaskijkers lunetasinstrumenten instrumentosvaardigheden habilidadesverspreidden zich espalhavam-sekonden podiambleven ficavamkochten compraramgraan (het) grãoPolen PolóniaScandinavië Escandináviaverkochten revendiamzout (het) salwijn (de) vinhowereldzeeën oceanosAzië Ásiabegon começoupeper (de) pimentakruiden especiariaskwamen (bij) vieramkatoen (het) algodãozijde (de) sedagoud (het) ourocacao (de) cacauroutes rotasvers frescosvoedsel (het) alimentosin slaan estocarbewaren guardar
vraag (de) procuravestigingen colôniasIndia Índialegden assentavamkoloniale colonialmusea museusschilderijen quadrosimmigratie (de) imigraçãobijdrage (de) contribuiçãoontwikkeling (de) desenvolvimentovluchtelingen refugiadosimmigranten imigrantesjoden judeusPortugal Portugalkomst (de) chegadastimuleerde estimulougeestelijk espiritual
Les 22op gelijke voet met = even belangrijk alsVS (de) = de Verenigde Staten van Amerikawezenlijk substancialmenteUnie (de) UniãoBritse britânicaskoloniën colôniasverklaarden declararam-sebetrekkelijk consideravelmenteeenheid (de) unidadehoop (de) esperançaoorlogen guerrasvoorkomen = zorgen dat het niet gebeurtgrenzen fronteirassubsidies = hulp van de overheid in de vorm van geldboeren agricultoreszekerheid (de) certezaomtrent no que diz respeito ainvoerrechten direitos de importaçãolidstaten estados-membrosconcurrentie (de) concorrênciabuitengewoon fora do normalexporteren exportartegenstanders adversários
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 17
veroordelen condenavamkritisch críticosfort (het) fortalezain strijd (met) em batalhaovereenkomsten acordosuit sluiten (van) excluirbreek af rompatarief (het) tarifanemen over incorporamzover até aquials het zover is = als dat echt gebeurtverdedigen defenderzich bezighouden (met) ocupar-seindustrieën indústriastechnologische tecnológicovereisen exigirwat betreft no que diz respeito anaderen aproximam-setal van número dewetten leisafkomstig (uit) procedentes devoorts em continuaçãomunt (de) unidade monetáriaconcurreert concorredollar (de) dólarheden até o presentetot op heden = tot nu toevaren navegamkoers (de) câmbiopresident (de) presidentegezamenlijk em conjuntomilitair militaroptreden (het) atuaçãolaat staan = en helemaal nietleger (het) exércitowaardoor por issosemi- semihandhaven mantervoortaan de hoje em diantehanteren usarscheelt ocasionavanzelfsprekend incontestavelmenteenorm enorme
Les 23tegen de 3600 = bijna 3600wie weet = misschien talvezin dit verband = bij dit onderwerpdoor middel van = metvan ondertitels voorzien = zorgen dat er ondertitels komenzonder ook maar één = helemaal zondervaste uitdrukkingen = vaste combinaties mocht een woord je niet bekend voorkomen = als een woord je niet bekend lijktwat je te doen staat = wat je moet doenneem me niet kwalijk = excuseskwalijk = slecht, boosje hebt nog enige weken te gaan = de cursus duurt nog een paar wekenhoog tijd = je moet er direct mee beginnenin grote lijnen = de belangrijkste zakensta je niet met je mond vol tanden = weet je wat je moet zeggenzijn we bij jou aan het juiste adres = kan jij ons alles vertellenje weet er alles van af = je weet alles eroverzo goed als = bijnastil vallen = stoppendaar heb je geen zin in = dat wil je nietje hebt er schoon genoeg van = je wilt dat helemaal niet meer
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 18
Les 24geeft uit gastabruto nationaal product = alles wat een land aan goederen en diensten produceertontwikkelingshulp (de) ajuda ao desenvolvimen-
tosamenwerking (de) cooperaçãoborst (de) peitozij slaan zich op de borst = zij zijn trotspercentage (het) percentagemstellen conjeturasvernietigend destrutivooordeel (het) julgamentozo ja caso simtegenstanders adversáriosgeholpen ajudouomstandigheden circunstânciasverbeterd melhoradasbovenlaag (de) camada superiorvult enchelot (het) destinoarmen pobreswesterse ocidentalleefstijl (de) estilo de vidaovernemen incorporamhebben er eeuwen over gedaan = het duurde honderden jaren voordat projecten projetosopgezet incharaminitiatieven iniciativasvoorwaarden condiçõesverleend concedidaseisen exigênciasuitgaven gastosijzeren de ferrogreep (de) alçain een ijzeren greep = helemaal in hun machtlijden sofremverlies (het) perdavoorstanders partidárioserfenis (de) herançaderhalve por isso
morele moralverplichting (de) obrigaçãowel degelijk = zeker wélgericht orientadospecifieke específicobehoeften necessidadesmiddenklasse (de) classe médiaopkomen aparecerrelaties relaçõesevenwicht (het) equilíbriobrengen trazergaat gepaard (met) vai acompanhado deoverdracht (de) transmissãohet Westen kan het niet maken = het is niet verantwoord als het Westen dat doetstoppen parargeweten (het) consciênciatrek (de) desejohoeven têm necessidade degeluk (het) sorte
Les 25historische históricogebombardeerd bombardeadakern (de) núcleobleef ficousteen (de) pedrableef geen steen op de andere = gingen alle gebouwen kapotbeeld (het) esculturakunstenaar (de) artista plásticonieuwbouw (de) construção novamarkthallen mercado municipaltheater (het) teatrovlakbij pertogewerkt trabalha-seoverhemden camisolasmouwen mangasopgerold enroladassteken arregaçarje handen uit de mouwen steken = aan het werk gaanwerkzaam trabalhadoras
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 19
waaraan a quemdankt (aan) agradecegeheim (het) segredobereikbaar acessíveltientallen dezenasleggen aan atracamin volle zee = midden op zeeverstand (het) conhecimentowaterbouw (de) construção aquáticacompleet completoterrein (het) terrenoaangelegd construíramdiepte (de) profundidadegetransporteerd transportadasDuitse alemãRuhrgebied (het) região industrialaangevoerd levadosolie (de) óleoijzererts (het) minério de ferrosteenkool (de) carvãoton (de) toneladaschatting (de) estimativanaar schatting = ongeveerbinnenvaart (de) navegação fluvialgetallen númeroslogistiek (de) logísticaRotterdamse de Roterdãofunctioneert funcionaschip (het) naviolossen (het) descarregamentoladen (het) carregamentogeautomatiseerd automatizadobinnen- = binnenland interiorhierdoor assimsamenstelling (de) composiçãoRotterdammers as pessoas de Roterdãomengsel (het) misturadiverse diversamulticultureel multicultural
Les 26afhankelijker mais dependenteconcludeert conclui
Sociaal en Cultureel Planbureau = instituut dat onderzoek doet en de regering adviseert toegenomen aumentouhuishoudens agregados familiaresinterview (het) entrevistaonderzoeker (de) investigadorkomt neer (op) acarretadelen dividimosefficiënte eficientevervoermiddel (het) meio de transportecomfortabeler mais confortáveluitgerust (met) tranquilohandsfree com mãos livresnavigatie (de) navegaçãoverkeersinformatie (de) informação sobre o
trânsitoborden placassnelweg (de) autoestradafiles congestionamentosvervijfvoudigd quintuplicadoswaaruit com quetoename (de) crescimentostijging (de) aumentoparticipatie (de) participaçãofactor (de) fatorlengte (de) comprimentospits (de) hora de pontawaarnemingen observaçãoparttimers = mensen die minder dan 36 uur per week werkenveelal a maioria das vezesfulltimers = mensen die 36 of meer uur per week werkenhouden op paramopening (de) aberturaonvermijdelijk inevitávelrecreatief recreativopad (het) caminhoze zijn op pad = ze gaan uitneemt af diminuibenodigde necessáriojuist justamente
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 20
simpel simplesmegabioscoop (de) megacinemaskibaan (de) pista de esquiwel zo eerlijk = dat is eerlijkerbezit (het) possebedacht pensadoszijn niet doorgegaan = zijn niet in praktijk gebrachtaccijns (de) imposto de consumobenzine (de) gasolinabestrijdt combategrensstreken limites fronteiriçostanken abasteceruitbreiding ampliaçãowegennet (het) rede de estradasverleden tijd = voorbijvrees receioteleurstellen decepcionar
Les 27categorieën categoriaskinderbijslag (de) abono-família recebido
por cada filho menor de idade
bijstand (de) seguro social para de-sempregados
wegens por causa deloon (het) saláriobankrekening (de) conta bancáriakader (het) contextoin het kader van = op basis van arbeidsongeschiktheid (de)
incapacidade laboral
percentage (het) percentagemontslag (het) demissãovoormalige exgehandicapten deficientes físicoslangdurig prolongadaszieken doençasvoorzieningen facilitaçõespensioen (het) aposentadoriaminimumloon (het) salário mínimoverzorgd cuidadowieg (de) berço
graf (het) túmuloverzorgingsstaat (de) Estado preocupado com
o bem-estar socialherstelde zich recuperou-sedraaide funcionoumotor (de) motordiegenen aqueles quemiddelen meiosmiddelen van bestaan = werk en/of geldregeling (de) regulamentaçãoingesteld estabelecidatijden temposnam af diminuiuwerkgelegenheid (de) oportunidade de trabalhoplotseling de repentetempo (het) tempotegelijkertijd simultaneamentevertoonde mostravascherpe considerávelvermindert reduzuitkomen resultarscholing (de) formação profissionalaan de slag = aan het werkanderzijds por outro ladoaarzelen demoramin dienst nemen contratarvergrijzing (de) envelhecimentorijzen faz incharrelatief relativode beroepsbevolking = alle mensen die (kunnen) werkeneen antwoord = een oplossing
Les 28tulpen tulipastreft aan depara-seetalages montrasgloeilampen lâmpadas incandescentesgeproduceerd produzidoproductie (de) produçãovoornamelijk principalmenteexport (de) exportaçãoconsumptie (de) consumo
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 21
verwerking (de) elaboraçãopatat (de) batata fritachips chipsvlammetje (het) chaminhaslaat (op) guardaaanzienlijke consideravelmentehoeveelheden quantidadesaardgas (het) gás naturalkookt cozinhagehaald extraídogeëxporteerd exportadodankbaar graçasbron (de) fontelopen rond circulamkoeien vacaszuivel (de) produtos laticíniosbol (de) globoherkent reconhecevermoedelijk provavelmenteGoudse de Goudavarkentje porquinhoveeteelt (de) pecuáriaklant (de) clientetomaat (de) tomatetuinbouw (de) = sector die groente, fruit en bloemen produceertbollenvelden = grote velden met bloemenbezocht visitoudaar heen para lágeel amarelopaars roxoregenboog (de) arco-írispaprika’s pimentoskas (de) estufastreek (de) regiãoer = kassen’s nachts à noitelicht (het) luzproductiviteit (de) produtividadeverkoop (de) vendaveilingen leilõeslamp lâmpadamultinational (de) multinacionalaangeduid indicadafabriek (de) fábrica
groeide uit cresceulatere mais tardeelektronica eletrónicaconcern (het) grupo empresarialaandeel (het) açãodvd-systemen sistema de DVDsweggehaald retirouinnovatie (de) inovaçãotechnologie (de) tecnologiakunststoffen material sintéticoverwerkt utilizadosstoelen cadeiraservan = van kunststof de material sintéticopetrochemische petroquímicaproducent (de) producentemomenteel momentaneamenteleider (de) líderheerlijk divinamentehelder claro
Les 29kijkt aan (tegen) veemnadruk (de - op) ênfaseonderlinge recíprocarivaliteit (de) rivalidadegemeenschappelijke comunsbelangen interesseshouding (de) comportamentoten opzichte van em relação aconcentratiekampen campos de concentraçãozich verzet resistiuhiervan daquiovertuigd (van) convencidoopvallend obviamentegesproken faladogeschreven escritobijeenkomsten reuniõespubliek (het) públicobehoorlijk bastantenummer (het) númeronummer 1 = de belangrijkstedegelijke respeitávelwaardering (de) valorizaçãovergelijking (de) comparaçãoDuitsers alemãestamelijk bastante
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 22
gewoonlijk normalmentebaas (de) chefewaren ze ons de baas = waren ze beter dan wijwedstrijd (de) desafioook al weer como é mesmohelden heróisverloren perderamploeg (de) equipabijgewoond assistiramgeest (de) espíritobetrekkingen relaçõeszodanig semelhantede baas speelde = zijn wil oplegde, alles wilde regelenrevolutie (de) revoluçãostichtten fundaramafzonderlijke à partein Nederlandse ogen = volgens de Nederlanderszuidelijk para o sulveel minder muito menosbezwaar (het) objeçãodelta (de) deltaschouders ombrosde schouders zetten onder iets = hard werken voor ietsoverkant (de) do outro ladoKanaal (het) CanalBritten ingleseshechten (aan) prezamtradities tradiçõeshumor (de) humorin hoeverre até ondevoortreffelijk fantásticaskoks cozinheirossterren estrelaslijf (het) corpotegen het lijf lopen = ontmoeten
Les 30durven atrevem-seingebroken arrombadagestolen roubados
enig únicoaantasting (de) violaçãoberusten (in) conformar-sewaarover sobre o quewindt zich op (over) provocaklagen (over) queixam-segeweld (het) violênciavan nabij de pertomeemaken vivenciamplegen cometemverveling (de) aborrecimentouit verveling = omdat ze zich vervelenprotest (het) protestogrijpt in prendekeihard inflexívelomvang (de) tamanhoblauw op straat = politie op straatuitgesloten fora de questãolokt uit incitacamera’s câmarasaanbrengen introduzirprivacy (de) privacidadedaders infratoresgepakt forem presospreventief preventivamentefouilleren revistararresteren prendercellen celasgevangenissen cadeiasstelling (de) teseluidt soaspreken aan (op) conversamsteekpartij (de) briga de facaloop op internadoschotwond (de) ferimento a balawapens armasverwijten repreendervalt de ouders iets te verwijten = is het de schuld van de ouders verkeerd erróneogegaan aconteceuopvoeding (de) criaçãooefenen uit exercemmedia média
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 23
kippen galinhaszijn er als de kippen bij = zijn er heel snel bij deskundigen especialistaspolitici políticoskomen aan het woord = mogen zeggen wat ze ervan vindendenkt na (over) refletestreng rigorosostraffen castigosorganiseren organizaropzetten instalarraad (de) conselhogoede raad is duur = het is moeilijk om een goede oplossing te vinden
Les 31plank (de) prateleirahoe krijgt de Nederlander brood op de plank = hoe verdient hij geldis in staat está em condiçõeskost (de) alimentodiagram (het) diagramaafleiden (uit) deduzirsector (de) setordiensten serviçosvan dienst zijn prestar serviçobuitenshuis fora de casakant-en-klare prato pronto para comermaaltijden refeiçõesbezorgen entregarbestellen encomendarreisbureau (het) agência de viagemkantoor (het) escritóriobeheer (het) administraçãonetwerk (het) redespecialisten especialistasuitzendbureau (het) agência de empregoresultaat (het) resultadocatering (de) fornecimento de comida
e bebidatalloze inúmerosschieten germinampaddenstoelen cogumelos
schieten als paddenstoelen uit de grond = er komen heel snel veel nieuwe bijnader mais de pertoconstateren constatamosbanen empregosinkomsten rendaarbeiders trabalhadoreslaaggeschoold baixo nível de escolari-
dadetrachten tratamlagelonenlanden países com baixos salári-
ostraditionele tradicionalhuisvrouw (de) dona de casamassaal em massazijn de arbeidsmarkt opgegaan = zijn gaan werkenblik (de) olhadaleert aprendevrouwelijke femininasgemiddelde em médiamerk op observezakelijke práticodienstverlening (de) prestação de serviçoszorg (de) assistência médicaredenen motivoscombineren combinarbezuinigingen redução de gastosgerekend calculadogewerkte trabalhadasfiguur (de) figuraop eigen benen staan = zelfstandig zijncarrière (de) carreiratijdelijke provisóriocontract (het) contratodiscriminatie (de) discriminaçãoflexibiliteit (de) flexibilidadenorm (de) normais de norm = is normaalgeregeld organizadowisselen trocar
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 24
Les 32solliciteren solicitação de empregoadvertentie (de) anúnciodienst (de) sectornadere mais de pertoslim espertostuur op envia-seà porA4-tje = blad papier van 21 x 30 cmcv (het) currículomaximaal máximokantje (het) páginatenzij a não serdigitaal digitalbijlage (de) arquivo anexouitnodigen (voor) convidemstevige fortehieronder mais abaixoformuleren formularzwanger grávidakunt u daar kwijt = kunt u daar ophangencommissie (de) comissãozullen gostariamvoorafgaand (aan) de antemãoinleiding (de) introduçãokopje (het) chávenageïnteresseerd interessadaeigenschappen qualidadesacht julgabeschrijft descreveopgedaan desempenhourecente recentewerkkring (de) círculo laboralhield … in compreendeuonbetaald não remuneradoverrichten realizourelevant relevanteaspect (het) aspectoconcreet concretosoortgelijke idênticain de orde van = ongeveerverscheidene diferentesreferenties referências
een dezer dagen = binnenkortten slotte por fimdefinitieve definitivauitlopen passarwaar verdadeiragenoegen (het) satisfaçãowensen desejamosterugreis (de) viagem de regressoopmerking (de) observaçãotegenover em frenteingang (de) entrada
Les 33tussen de middag = tussen 12 en 2 uurpark (het) parqueuitvoerig superabundantementeopgroeiende em fase de crescimentobejaarde idosagepasseerd passouzelfstandig independenteje hebt er je handen vol aan = het levert je veel werk opopgewekt alegreknie (de) joelhoheeft het aan haar knie = ze heeft last van haar kniemoe cansadolichamelijk fisicamenterollator (de) andador de idososchuiven empurrarlaat haar maar schuiven = ze redt zich welraakt kwijt perde-senaarmate a medida quevergiste zich confundia-sevoordeur (de) porta principalkwaad furiosasleutel (de) chavepaste ajustavana verloop van tijd = na enige tijddrong door (tot) compreendiavergissing (de) equívoco
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 25
omgekeerd regressavaprotesteer protestoverzorgingstehuis = tehuis voor mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgenmeedoen (met) participaractiviteiten atividadesstructuur (de) estruturavierde festejouverjaardag (de) aniversárioboos zangadoprincipieel por princípioinrichting (de) casa de repousovertrouwen (het) confiançastreng severoeenzamer solitáriabenadering (de) abordagemonmenselijk desumanovertrouwde de confiançaovergang (de) efeito de transiçãomedewerker (de) empregadowekt despertawassen lavarkleden vestirwezen serhoudt voet bij stuk = houdt volverlof (het) dispensazorgverlof = vrije dagen om voor iemand te zorgenoverweging (de) consideraçãoin overweging geven = aanradenpersoneelszaken departamento pessoalregelingen normasklok (de) relógiodraaien we de klok terug = doen we alles weer net als vroeger
Les 34monumenten monumentosklassiek clássicoromantisch românticoorkest (het) orquestra
Wagenings = uit Wageningendrankje (het) bebidinhabar (de) barpresenteren zich apresentam-seculturele culturaishet publiek = mensen die komen kijken en luisterenkoren coraisdansschool (de) escola de dançaamateur (de) amadorbands bandasna elven = na 11 uurpoëzie (de) poesiadichters poetasdragen voor declamamgebied (het) campoah joh ah simvalt “acontece”literatuur (de) literaturawat ’n que coisaonzin (de) sem sentidofestivals festivaisberoemde famososdj’s disco-jóqueizul je bedoelen = bedoel je zekerConcertgebouw sala de concertovioliste violinistaoptreedt apresenta-sedansers dançarinosbezuinigt economizawegbezuinigen = iemand ontslaan met als excuus: bezuinigingenbarbaars bárbarosschrijvers escritorese-book = digitaal boekdownloaden transferir informaçãoniks nadaniks voor mij = daar heb ik geen zin inschermpje telinhavoorgelezen é lido em voz altalazen … voor liam em voz alta
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 26
jij liever dan ik = ik heb er geen zin in, jij blijkbaar weldaar weet ik het fijne niet van = dat weet ik niet precies’es = eensbarbecue (de) churrascosapjes sumossterkte sucesso então
Les 35riep gritavagrootvader (de) avôliep achter atrasou-seachterstand (de) atrasovoorsprong (de) avançohaast com pressaabortus (de) abortovervolgd perseguidowijd amplamenteverbreid disseminadoprostitutie (de) prostituiçãoeuthanasie (de) eutanásiastrafbaar punívellegaal legaldaalt diminuilandelijk nacionalmenteoverlijden (aan) morremverslaafden viciadosdrugs drogasmede com voorlichting (de) informaçãoonrecht (het) injustiçaaangepakt ser penalizadona gaan averiguarovergebracht transmitidaslaat toe consentemachtig poderosaislam (de) islãvraagstukken questõesreligieuze religiosasstromingen correntesgelovig crentewaarden valoresethisch éticaverantwoord justificável
originele originalstart iniciareeks (de) sériezich uiten expressar-sewaarna em consequênciawijs juízoei (het) ovohet ei van Columbus = een simpele en slimme oplossingeindeloos infinitamentevoorspelbaar previsívelcompromis (het) compromissouitzichtloos sem perspectivaverzoek (het) pedidowillekeurig arbitrariamenteberust (op) conforme-semisverstand (het) mal-entendidodes te beter muito melhor
Les 36kaartje (het) cartão postalzonnige ensolaradovoorkant (de) parte da frentecamping (de) parque de campismokruisje (het) marcacaravan (de) carro com roulottetoiletten casas de banholawaai (het) barulhogeuren odorespa papaiblijkbaar pelo vistobeweging (de) movimentois hij niet in beweging te krijgen = doet hij nooit aan sportvanmorgen hoje de manhãtop (de) topozet op ponhahoed (de) chapéuluxe (de) luxobrandende ardentekale calvosoverdreven exageradobrengt door passa o tempogras (het) relvaschaduw (de) sombra
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 27
ijs (het) gelodoeken lençosvoorhoofd (het) testaschuld (de) culparuzie (de) discussãoma mamãepaniek (de) pânicovoorraden estoquesop acabouhagelslag (de) chocolate granuladotranen lágrimaslekkerder mais saborososmaken gostossmaken verschillen = iedereen heeft zijn eigen voorkeurlust tenho vontadeeeuwige eternamentepot (de) panelade Hollandse pot = typisch Hollands etenoren orelhasverliefd apaixonadatot over haar oren verliefd = heel erg verliefdspiegel (de) espelhohals (de) pescoçovaag vagostaren olhar fixamenteknappere mais bonitoskerels rapazesnalaten deixar derede (de) razãovatbaar sensívelze is niet voor rede vatbaar = ze wil niet luisterenblind cegowat ik moet beginnen = wat ik moet doenPS = extra regel onderaan de brief
Les 37goedenavond boa noitenamens em nome
college (het) comissãoburgemeester (de) prefeitowethouders vereadorescoffeeshop (de) = café waar softdrugs verkocht wordengemeenteraad (de) conselho municipalbesloten decidirambij wijze van de que modoexperiment (het) experimentobeheren administraraanstaande próximotoezicht (het) vigilânciastrak rigorosamentecontrole (de) controlosprekers palestrantesverzoek solicitopardon perdãomicrofoon (de) microfonevoorzitter (de) presidentecriminele criminaishandelingen açõescenten cêntimosop naar Het Hoekje = laten we naar Het Hoekje gaanbegrijpen compreendemosschrikt assusta-sebekennen confessarin eerste instantie em primeira instânciatoestand (de) estadovoortduren durar muito tempozich afspeelt ocorredat wil je niet weten = dat is heel ergpatroon (het) padrãoharddrugs drogas pesadaslopen in elkaar over = er is geen onderscheid tussenreëel realopzet (de) propósitoafwijkt (van) desvia-seofficier van justitie (de) oficial de justiçacannabis (de) marijuanagewicht (het) pesogram (het) grama
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 28
gedoogd permitidoerkende reconhecidodagvoorraad (de) estoque diáriojongeman (de) jovemhaar (het) cabelolachen sorrirlaat me niet lachen = dat is onzinachterdeur (de) porta dos fundosgaat aan afeta-nosherinner lembroproef (de) testebrengen uit publicamosverslag (het) relatóriomocht blijken dat = als blijkt dat
dat
verloopt transcorreueinde verhaal = afgelopenbelofte (de) promessa
Les 38stralende radiantehemel (de) céupalmbomen coqueirosuithoek (de) lugarCaribische Zee mar do Caribeboeiend fascinanteweer (het) tempoAfrikanen africanosslavernij (de) escravidãoafgeschaft foi abolidaAntillianen antilhanosarmoede (de) pobrezaonder de armoedegrens = ver onder het minimuminkomenmonetair monetáriohet IMF: een internationale bank die geld leent aan arme landen lenen emprestarontslagen têm que ser demitidosgesneden (in) têm que ser cortadosperspectieven perspectivasbestrijding (de) combate
prachtige magníficasbegeleid acompanhadasluide altaritmische rítmicastemming (de) humorde stemming zit er goed in = iedereen is in een goede stemmingblond loirobruin morenoklapt bate palmasenthousiast com entusiasmoLatijns-Amerika América Latinamis sente faltahadden het kunnen weten = konden het weten, maar dachten er niet aanvindt plaats acontecedeelnemers participantessalsa salsarap estilo musical em que
a letra é dita rápida e ritmadamente
draagt bij (aan) contribuifeestvreugde (de) festa da alegriaillegaal ilegalroepen gritamverhoudingen proporçõesdringend urgentementeherziening (de) modificaçãowaren aan herziening toe = moesten herzien (veranderd) wordeningrijpend drasticamenteopbouwen constroemoverige outras
Les 39opgevangen deu acolhimentoopgenomen acolheuontleende recebeunaam (de) nomegastvrij hospitaleirotolerant toleranteMarokko MarrocosTurkije Turquiaaantrok atraiu
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 29
nationaliteit (de) nacionalidadeverworven adquiriramSurinamers surinameseseveneens do mesmo modokozen escolheramafspraken acordosasielprocedures procedimentos legais de
asiloaanvraag (de) requerimentoingediend apresentaramcentra centrosjarenlang durante anosspanning (de) ansiedadedegenen aquele queafgewezen for recusadaadvocaat (de) advogadonemen een advocaat in de arm = zoeken een advocaat mislukt dê erradoverwijderd expulsadoterugkeer (de) retornarillegalen ilegaisschoonmaak (de) limpezahoreca = de sector hotel/restaurant/cafémigratie (de) imigraçãoverkrijgen adquirirzien te verkrijgen = proberen te verkrijgendat heeft heel wat voeten in de aarde = dat kost grote moeitehoogopgeleiden nível de instrução altowaard digno de méritovan het kastje naar de muur = van het ene loket naar het anderekomen in aanmerking voor = hebben recht opmaterieel materialisolement (het) isolamentobuitenlandse estrangeirogeliefde bem amado/-avernomen fiquei sabendoinburgering = het proces van inburgerenhoudt in consiste
je aanpast (aan) adapta-seje thuis voelen sentir-se em casamillennium (het) miléniovoelen zich als een vis in het water = voelen zich in hun elementgastland (het) país receptorallerbeste melhor de todos
Les 40radio (de) rádioprogramma (het) programaluisteraars ouvintesuitzending (de) transmissãorechtstreeks diretogaswinning (de) extração de gásactiegroep (de) grupo de açãoschokkend chocantedraait ganha muito dinheiroGroningse = van Groningenmerken observamosaardbevingen terramotoszat fartoswij zijn het zat = we hebben er genoeg vanboren perfurarscheuren rachaduraszichtbaar visívelonverkoopbaar imprestável para vendawindenergie (de) energia eólicaopraakt terminaCO2-uitstoot (de) emissão de dióxido de
carbonofossiele fóssilduurzaam durávelzult u bedoelen = bedoelt u zekerwindmolens moinhos de ventowindpark (het) parque eólicoreken maar = dat is zeker isto é certotegenwind (de) contra o ventolelijke feioslandschapsvervuiling poluição paisagísticavervuiling (de) poluiçãolawaaioverlast (de) poluição sonoraneergezet estar situados
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 30
harder muito altokoelkast (de) frigoríficowil iets kwijt = wil iets zeggencapaciteit (de) capacidadeplaatsen colocarneerzetten pôrstunten façanhaskip (de) frangovos (de) raposazwaar pesadobiologische biológicokakelt fala besteirasheus realaanbieding ofertagecontroleerd é controladomeneertje (het) senhorzinhovan de wind kan niemand leven = iedereen moet geld verdienen
Les 41telt cultivaanalyses análisesgewijd (aan) foram feitasbeschouwingen pontos de vistagepubliceerd foram publicadopoging (de) tentativaplat planokenmerken característicaseigenschap (de) qualidademoraal (de) moralmilieubewust consciência ambientalafval (het) lixoplastic (het) plásticoopgewekt animadoszonnepanelen painéis solaresboterham (de) fatia de pãodat zegt niets = dat betekent nietsopmerken observariadichtheid (de) concentraçãomeet mede-sebekijkt olhalas liartikel (het) artigoonbewuste inconsciente
motief (het) motivoaldus assimjournalist (de) jornalistaslaat batesspijker (de) pregoslaat-ie (= hij) de spijker op de kop = heeft hij helemaal gelijkzakenlui pessoas de negócioshoogleraren professores universitáriosstaatssecretaris (de) = onderminister dief (de) ladrãopaden caminhosaanduidingen indicaçõesverrast admira-sekorenvelden campos de cereaisweilanden pradosteruggegeven devolvidoavontuurlijk aventureiraverbeelding (de) fantasiaspreekt tot de verbeelding = maakt grote indruk, brengt de fantasie op gangga je erop uit = maak je een tochtje naar buitenop de fiets zijn ze in hun element = ze fietsen graag en kunnen het goedelement (het) elementoconditie (de) condiçãoadem (de) respiraçãoruik cheirazuivere purostevig fortetrap pedala
Les 42oudejaarsavond (de) noite da passagem do anokerstboom (de) árvore de natalnieuwjaarskaarten cartões de felicitação de
ano novoruikt cheirazoete doceoliebollen filhosesgebakken fritochampagne (de) champanhe
© 2016, Boom uitgevers Amsterdam 31
vuurwerk (het) fogos de artifíciosaf steken acenderspelletjes joguinhosopblijven ficar acordadovolwassenen adultoshoogtepunten pontos culminantesdieptepunten pontos baixostongen línguaswat maakte de tongen los = waarover praatte iedereen?de tijd vliegt = de tijd gaat snelherinneringen recordaçõeshetzij ouvoornemens planossigaret (de) cigarroopsteken acenderItaliaans (het) italianozich gedragen comportar-sewat ervan terecht komt = wat ze in praktijk zullen brengenvolgend próximoaanleiding (de) ocasiãonuttigste mais útilcommentaar (het) comentáriobood ofereceustof (de) conteúdoonderwerpen assuntosgemist perdeumateriaal (het) materialhad je willen praten = je wilde praten, maar het is niet gebeurdvloeiend fluentezucht suspirafase (de) fasete veel gevraagd = onmogelijkgrondslag (de) baseontkomt (aan) escapa dissokomende próximoNieuwjaarsdag primeiro dia do Ano
NovoPasen PáscoaHemelvaartsdag Dia da Ascensão de
Cristo
bevrijding (de) libertaçãoPinksteren Pentecostes