Wystawa pokonkursowa 2. OGÓLNOPOLSKIEGO BIENNALE WKLĘSŁODRUKU dla uczniów średnich szkół plastycznych Łomża 2017Galeria Sztuki Współczesnej Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży • Liceum Plastyczne im. Wojciecha Kossaka w Łomży

3

Od 2003 roku przez dziesięć lat pracowałem w Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Jest to instytucja oceniająca wnioski o nadanie tytułu profesora, stopnia doktora habilitowanego oraz sprawująca merytoryczny nadzór nad jednostkami uprawnionymi do nadawania stopni i tytułu, zarówno w nauce, jak i w sztuce. W prezydium zasiadali wybitni uczeni ze wszystkich dziedzin – a wyróżniali się otwartością. Właśnie po tym poznaje się ludzi wybit-nych. Nie było animozji między inżynierami, lekarzami, prawnikami, ekonomistami, historykami, a nawet jedyny wśród nich artysta zawsze był wysłuchiwany z uwagą, a jego racje traktowano serio. Tam przez lata głosiłem przekonanie, że kultura to jedność nauki, technologii, sztuki i jeszcze dobrych obyczajów. Ilustracją wartości sztuki w życiu społecznym jest umiejętność artysty kojarzenia odległych faktów w spójną całość, bo tak przecież działa nasz codzienny obowiązek zawodowy, jakim jest komponowanie obrazu. Warto tu zauważyć, że w grupach społecznych o ugruntowanej kulturze rzadziej spotyka się inwektywy typu grajek, pacykarz, komediant, bo na co dzień ludzie mają dowody, że jednak po latach, po wiekach, tamta praca rozsiana wokół pozwala żyć z turystów, którzy z całego świata ciągną, by na własne oczy zobaczyć, usłyszeć co tym graj-kom w duszach grało – choć „ani toto włożyć w garnek, ani nie da się wydoić” (to Kazimierz Grześkowiak, wciąż żywy).

Większość problemów, z jakimi borykamy się dziś, wynika z deficytu kultury. Dotyczy to wszystkich sfer życia, od wiary i polityki po nasze codzienne wzajemne relacje. Amerykanie w nekrologach piszą: był człowiekiem kompromisu. Tam też o zmarłych mówi się dobrze, ale szacunek dla cudzych poglądów jest powodem do chwały! Tutaj postawa bezkompromisowa, nie wiedzieć czemu, budzi szacunek. Doświadczenie w uprawianiu demokracji za Atlantykiem jest jednak dłuższe, może więc warto zacząć je adaptować w dorzeczu Wisły i Odry, abyśmy uniknęli losu ludów upierających się przy swej „wsobnej” kulturze (biolodzy wiedzą, do czego prowadzi endogamia).

Definicję pojęcia „kultura” wywodzi się od kultów, bądź z łacińskiego terminu cultura agri, czyli uprawa ziemi. Rolnictwo i sztuka wymagają spełnienia podobnych warunków: wielkiej, profesjonalnej uwagi, równie wielkiej pracy, stabilnych warunków zewnętrznych, przede wszystkim zaś społecznego zapotrzebowania. Fenomen holenderskiego malarstwa w XVI/XVII wieku zaistniał

za sprawą stabilności. Kiedy w świecie bez wojen ludzie napełnili brzuchy, zbudowali domy, zapewnili przyszłość bliskim, zaczęli swe siedziby zdobić (nie było wtedy telewizji ani Internetu). A kiedy jest zapotrzebowanie, pojawiają się też artyści. Bo przecież w każdym pokoleniu jest ten sam odsetek geniuszy i idiotów. Warto też pamiętać, że Leonardo da Vinci, Lucas Cranach starszy (to jemu mój syn zawdzięcza imię), Michelangelo Buonarotti i Albrecht Dürer żyli niemal w tym samym czasie! Wysyp geniuszy? Nie, po prostu byli wtedy potrzebni. Dzięki Bogu, są potrzebni i dziś. Może nawet bardziej...

Grafika tym się różni od innych metod ekspresji, że od tzw. zamysłu artystycznego do gotowej odbitki wymaga żmudnej i kosztownej technologii. Ale jej przewaga wynika właśnie z tej samej „przywary”, bo za każdym razem nam trzeba starannie rozważyć, czy warto! Aby zaznaczyć swoją obecność wśród siedmiu i pół miliarda Ziemian! Jest to też czas na refleksję, bo spontaniczne reakcje rzadko w grafice owocują artystycznym sukcesem, zaś szczególnie w technikach wklęsłodrukowych. Odpowiadając na prośbę władz warszawskiej Akademii kiedyś zrobiłem wystawę grafiki w auli. Ale pokaz akwafort uznałem za banalny, więc oprócz pięciu odbitek wystawiłem odpowiednio przygotowane matryce. W tym czasie miała tam miejsce Rada Wydziału Rzeźby, a potem koledzy mówili: nie wiedziałem, że robisz takie ładne reliefy! A więc nawet w naszym własnym środo-wisku nie znamy się wystarczająco, co więc mówić o reszcie świata.

Wielkim problemem naszych czasów jest nadmierna specjalizacja. Sama w sobie nie jest zła, a niebezpieczne jest zamknięcie we własnym kręgu zawodowym. Wszyscy znamy świetne rysunki Słowackiego i Norwida. Nie mieli cyfrowych kamer i komórek, musieli więc rysować. Ale jak to robili! Bo kwalifikacje plastyczne należały do ówczesnego kanonu wykształcenia, tak jak czytanie nut i poezji. Obyśmy choć trochę spojrzeli na to z uwagą. Obyśmy zechcieli traktować artystów jako specjalistów od „ogól-nego oglądu rzeczywistości”, bo do tego przecież służy codzienna praktyka kompozycji. Na tym całą karierę opierał Steve Jobs, a mówił do końca swych dni, że jej bazą było elementarne wy-kształcenie plastyczne. A może jeszcze bagaż genetyczny, bo jego biologiczny ojciec był emigrantem z Syrii. Uchodźcą?

KULTURA 2017?

SŁOWO WSTĘPNE

prof. Rafał Strent

3

5

Zaproszenie do udziału w obradach jury II Biennale Wklęsłodruku Łomża 2017 przyjęłam jako ogromny zaszczyt, ale także jako kolejną misję kontynuowania drogi mojego Mistrza, Profesora Krzysztofa Wawrzyniaka, który był jurorem I edycji Biennale i który przedwcześnie odszedł w październiku 2016 roku, pozostawiając w moich rękach dorobek Pracowni Technik Wklęsło-drukowych na łódzkiej Akademii.

Praca jurora jest niezwykle trudna i odpowiedzialna – mogliśmy obejrzeć bardzo wiele ciekawych prac i nie lada wyzwaniem było wyłonienie tych najlepszych, tych najbardziej oryginalnych. Trzeba podkreślić wysoki poziom wszystkich grafik, ich ogromną różnorodność zarówno pod względem formalnym, jak i pod względem zastosowanych technik. Ogromnym zaskoczeniem było dla mnie to, że młodzi adepci grafiki z różnych stron kraju nie tylko wytrwale zmagają się z trudem rytowania i trawienia metalowych matryc, ale też z odwagą eks-perymentują z łączeniem technik, nie unikając przy tym całkiem monumentalnych formatów. Wydaje się to szczególnie cenne w czasach, gdy w świecie nastolatków prym wiodą gry komputero-we, gdy w młodzieżowym środowisku coraz mniej się czyta i rysuje, spotkania wirtualne mają nieraz większą popularność niż te w świecie rzeczywistym, a komunikacja odbywa się najskutecz-niej poprzez media społecznościowe i za pomocą coraz bardziej zaawansowanych smartfonów. Radością i optymizmem napawa mnie fakt, że wielu młodych ludzi znajduje czas i chęć, by w ciszy i skupieniu pochylić się nad blachą, zaplanować realizację grafiki krok po kroku- od projektu poprzez żmudne rysowanie w werniksie czy wprost na blasze, poprzez wielogodzinne nieraz trawienia, aż po wykonanie nakładu graficznego. Jestem przekonana, że

czas poświęcony na stworzenie prac pokazywanych na wystawie pokonkursowej pozostaje w nich niejako zawarty i sprawia, że emanują one wyjątkowym światłem cennych przedmiotów, w których zamknięte są emocje, doświadczenia i refleksje młodych, wrażliwych twórców.

Wszystkim nauczycielom, którzy z tak wielkim powo-dzeniem zaszczepiają uczniom zamiłowanie do grafiki artystycznej należą się ogromne gratulacje i podziękowania. Podziękowanie wreszcie chciałabym skierować do uczestników konkursu – sam udział w tym przedsięwzięciu jest wyrazem Waszej twórczej odwagi i determinacji, jest dowodem chęci wykroczenia ponad przeciętność, jest znakiem przekraczania własnych możliwości i eksperymentowania na nowych polach twórczej ekspresji. To dla Was, Młodzi Graficy, stoją otworem pracownie graficzne w naszych Akademiach! Łódzka uczelnia co roku zaprasza także na Letnie Międzynarodowych Kursy Grafiki i Tkaniny Artystycznej PATA, które są okazją do twórczej wymiany doświadczeń artystów z całego świata o różnym wieku i doświadczeniu.

Na koniec chciałabym podziękować organizatorom Biennale – dyrekcji oraz zespołowi organizacyjnemu za wyjątkowo gościnne przyjęcie oraz niezwykle profesjonalne przygotowanie konkursu. Liceum Plastyczne im. Wojciecha Kossaka w Łomży ma od lat znakomitą pozycję w edukacji artystycznej w Polsce i jest niewątpliwie bardzo ważnym ośrodkiem promującym sztukę graficzną. Za to wszystko składam serdecznie gratulacje i podzięko-wanie. Łączę życzenia wytrwałości i dalszych sukcesów na dobrze już wytyczonej drodze.

dr hab. Alicja Habisiak-Matczak

I NAGRODA I KATEGORIA Olimpia Lorens ANSUS, KAUNAN, RAIDO, odprysk, akwatinta, sucha igła, 40 x 49 cmZespół Szkół Plastycznych im. Tadeusza Kantora w Dąbrowie Górniczej, nauczyciele: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska

PRACE NAGRODZONE

5

7

II NAGRODA I KATEGORIA Michał Kubiczek, SUPERJEDNOSTKA, techniki wklęsłodrukowe, 32,5 x 37,5 cmZespół Szkół Plastycznych im. Tadeusza Kantora w Dąbrowie Górniczej, nauczyciele: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska

III NAGRODA I KATEGORIA Olimpia Lorens, SEN NA JAWIE, odprysk, akwatinta, sucha igła, 24 x 30 cmZespół Szkół Plastycznych im. Tadeusza Kantora w Dąbrowie Górniczej, nauczyciele: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska

PRACE NAGRODZONE

7

9

I NAGRODA II KATEGORIA Kamil Gębczyński, DEEPHOLM, tryptyk, techniki wklęsłodrukowe, 50 x 35 cm, 50 x 60 cm, 50 x 35 cmZespół Szkół Plastycznych im. Tadeusza Kantora w Dąbrowie Górniczej, nauczyciel: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska

II NAGRODA II KATEGORIA Marianna Matczak, INACZEJ NIŻ NOCĄ, techniki wklęsłodrukowe, 42 x 33 cmZespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, nauczyciel: Jarosław Nowak

PRACE NAGRODZONE

9

11

III NAGRODA II KATEGORIA Sylwester Kluszczyński, STATYCZNA ONA, intaglio, 59 x 39 cm Zespół Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, nauczyciel: Jarosław Nowak

WYRÓŻNIENIE II KATEGORIA Angelika Witek, AZOR, odprysk, 40 x 40 cm Zespół Szkół Plastycznych im. Tadeusza Kantora w Dąbrowie Górniczej, nauczyciele: S. Pałuchowska, K. Gielecka-Grzemska

11

PODSUMOWANIE

Na 2. OGÓLNOPOLSKIE BIENNALE WKLĘSŁODRUKU dla uczniów średnich szkół plastycznych Łomża 2017 wpłynęło 141 prac z 13 szkół.

JURY:prof. Rafał Zygmunt Strent, Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk prof. Jacek Jagielski, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu dr hab Alicja Habisiak-Matczak,Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi oraz Adam Tymiński – sekretarz (bez prawa głosu), Liceum Plastyczne im. Wojciecha Kossaka w Łomży.

Jury dostrzega tegoroczną edycję Biennale jako bardziej zróżnicowaną, również technologicznie. Skłania się do otwartości na mieszanie technik graficznych, z dominacją wklęsłodruku, który uchodzi za najszlachetniejszą metodę powielania. Jury zgodnie ocenia, że poziom prac rośnie w sposób naturalny.

PRACE BIORĄCE UDZIAŁ W WYSTAWIE

KATEGORIA I

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. LEONA WYCZÓŁKOWSKIEGO W BYDGOSZCZY nauczyciel: Jarosław Nowak1. Angelika Kaczmarska, Bez tytułu2. Emilia Wilczyńska, Bez tytułu

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W DĄBROWIE GÓRNICZEJ nauczyciele: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska3. Kamila Szymonowicz, Schronienie 4. Katarzyna Wójcik, PANTA RHEI

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W GDYNI ORŁOWIE nauczyciele: Barbara Jarych, Joanna Nurowska5. Agata Halas, Kolory uczuć6. Ewa Kardas, Kolory uczuć 7. Maciej Knut, Kolory uczuć 8. Alicja Liss, Kolory uczuć

LICEUM PLASTYCZNE W GRONOWIE GÓRNYMnauczyciel: Janusz Kozak9. Aleksandra Sowińska, Bez tytułu

ZESPÓŁ SZKÓŁ I PLACÓWEK ARTYSTYCZNYCH W NYSIEnauczyciel: Andrzej Jaworski 10. Kevin Janus, Syzyf

LICEUM PLASTYCZNE IM. WOJCIECHA KOSSAKA W ŁOMŻYnauczyciel: Katarzyna Swoińska11. Weronika Gawrych, cykl Bez tytułu 12. Aleksandra Kamińska, Bez tytułu 13. Jakub Radomski, Bez tytułu

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ST. KOPYSTYŃSKIEGO WE WROCŁAWIUnauczyciel: Anna Płotnicka14. Julia Hołoszkiewicz, W chmurach 15. Zuzanna Katrycz, Zadowolenie 16. Józef Mikołajek, Duma 17. Weronika Necel, Niepewność 18. Weronika Puciłowska, Spokój 19. Paula Wojtowicz, Miłość

KATEGORIA II

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. LEONA WYCZÓŁKOWSKIEGO W BYDGOSZCZYnauczyciel: Jarosław Nowak20. Zuzanna Kliniewska, Bez tytułu 21. Sylwester Kluszczyński, Dynamiczna Ona 22. Martyna Meller, Bez tytułu 23. Dominika Szukaj, Bez tytułu

nauczyciele: Jarosław Nowak, Franciszek Otto24. Karolina Polasik, Bez tytułu

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W DĄBROWIE GÓRNICZEJnauczyciele: Łukasz Kawka, Aldona Bzowska25. Klaudia Brzezińska, Oly 26. Klaudia Brzezińska, Elly i Iphy 27. Marzena Brzezińska, Potop28. Marzena Brzezińska, Sodoma i Gomora 29. Agnieszka Nowak, Nierozłączni 30. Agnieszka Nowak, Dezintegracja 31. Zuzanna Kobus, cykl 4 prac, Ochydna duszo, Nieposłuszni Ewangelii Straceni na wieczność, Schodami w dół32. Julia Kwas, Siedlisko 33. Emanuel Schabowski, Ślepa uliczka 34. Weronika Śliwińska, A tam nie umrę, bo już obumarła nadzieja z grobu powstaje

nauczyciele: Sylwia Pałuchowska, Katarzyna Gielecka – Grzemska35. Pola Janiszewska, Pejzaż ludzki 36. Karina Lech, Projekt lotu I 37. Ewelina Noszczyk, Koniec ulicy

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W GDYNI ORŁOWIEnauczyciel: Barbara Jarych, Joanna Nurowska38. Nel Krysiak, Kolory uczuć

LICEUM PLASTYCZNE W LESKU, ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNYCH I ARTYSTYCZNYCHnauczyciel: Waldemar Kordyaczny39. Kamila Walko, Cerkiew

ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W LUBLINIEnauczyciel: Anna Świerbutowicz-Kawalec40. Iga Matyjaszczyk, Na Przekór

LICEUM PLASTYCZNE IM. WOJCIECHA KOSSAKA W ŁOMŻYnauczyciel: Katarzyna Swoińska41. Julia Borkowicz, Koniec 42. Michalina Chmielewska, Kolory uczuć 43. Joanna Dochód, Piechur 44. Hubert Dolinkiewicz, Kolory uczuć 45. Adam Ejsmont, Kolory uczuć 46. Eliza Gosiewska, Las 47. Natalia Graczewska, cykl Nić Ariadny48. Katarzyna Maliszewska, Bez tytułu 49. Inga Modzelewska cykl Relacje 50. Ada Mocarska, cykl Koniec 51. Ada Mocarska, Kolory uczuć 52. Natalia Prusinowska, Kolory uczuć 53. Michał Rostkowski, Kolory uczuć

nauczyciel: Magdalena Rusiecka54. Julia Ptak, Wnętrze 55. Anna Tomkielska, Kolory uczuć

ZESPÓŁ SZKÓŁ I PLACÓWEK ARTYSTYCZNYCH W NYSIEnauczyciel: Andrzej Jaworski56. Joanna Kudzia, Kłaniam się kruczo

LICEUM PLASTYCZNE IM. ARTURA GROTTGERA W SUPRAŚLUnauczyciel: Marta Muszyńska Józefowicz, Małgorzata Józefowicz57. Ewa Karolina Kruk, cykl prac Brak sygnału

LICEUM PLASTYCZNE IM. CONSTANTINA BRANCUSSI W SZCZECINIEnauczyciel: Ryszard Szymański58. Mateusz Wojtynka, Rodzina 59. Mateusz Wojtynka, Błędne koło 60. Mateusz Wojtynka, Śmierć i dziewica 61. Tomasz Wróblewski, B.T.

13

59

27

41

28

37 55 3029 35

6216517

31 40

11

134

13

57 49

2343515244

42 20 48 53 45

754615860

PRACE BIORĄCE UDZIAŁ W WYSTAWIE

22 12 343

10

33

24

21259

15

18

36

39

32

47

5646

38 8 14 19

261

50

ORGANIZATOR:

WSPÓŁORGANIZATORZY:

PATRONAT HONOROWY:

Opiekun konkursu, promocja – Katarzyna SwoińskaOpracowanie katalogu i materiałów promocyjnych – Gabriela HoroszDokumentacja fotograficzna – Ewa Skłodowska

Druk – Grafis Pracownia Poligraficzna, ul. Wojska Polskiego 1, 18-400 Łomża, grafis@4lomza.pl

Galeria Sztuki Współczesnej Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży

Liceum Plastyczne im. Wojciecha Kossaka w Łomży ul. M. Skłodowskiej-Curie 1, tel./fax 86 218 84 19, e-mail: sekretariat@lplomza.pl, www.lplomza.pl

Galeria Sztuki Współczesnej Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży ul. Długa 13, tel. 86 216 41 00, fax 86 216 51 92