występują garrett hedlund sam riley kristen stewart …pliki-archiwum.gutekfilm.pl/w drodze/w...
TRANSCRIPT
występują
GARREtt HEDLuND sAM RILEy KRIstEN stEwARtAMy ADAMs tOM stuRRIDGE DANNy MORGAN ALICE BRAGA
ELIsABEtH MOss KIRstEN DuNst VIGGO MORtENsEN
REżysERIA wALtER sALLEsNA pODstAwIE pOwIEśCI jACKA KEROuACA
sCENARIusz jOsE RIVERAzDjęCIA ÉRIC GAutIER
MuzyKA GustAVO sANtAOLALLA
FRANCjA, BRAzyLIA ROK pRODuKCjI: 2012
CzAs tRwANIA: 137 MIN. 35 MM – DOLBy DIGItAL
KOLOR
NathaNaël Karmitz Charles Gillibert aNd ameriCaN zoetrope przedstawia
Wkrótce po śmierci swojego ojca Sal Paradise, ambitny nowojorski pisarz, poznaje zabójczo czarującego Deana Moriarty’ego, który niedawno wyszedł z więzienia, i jego żonę, wyzwoloną i uwodzicielską Marylou.Sal i Dean zaprzyjaźniają się natychmiast. Głodni swobody, porzucają życiowe konwenanse i wyruszają na poszukiwanie świata i samych siebie.
SynopSiS
4 - 5STRESZCZENIE
„[…] Bo dla mnie prawdziwymi ludźmi są szaleńcy, ogarnięci szałem życia, szałem rozmowy, chęcią zbawienia, pragnący wszystkiego naraz, ci, co nigdy nie ziewają, nie plotą banałów, ale płoną, płoną, płoną jak bajeczne race, eksplodujące niczym pająki na tle gwiazd […]” -
Jack Kerouac, „W drodze”,
tłum. A. Kołyszko
PRZEWODNIK WĘDROWCA
Kerouac w swojej powieści „W drodze” sportretował kilkoro przestawicieli pokolenia bitników, w których wcielili się aktorzy filmowej adaptacji tej książki, przeznaczonej na duży ekran. Oto owa imponująca obsada.
6 - 7PRZEWODNIK WĘDROWCA
GARRETT HEDLUNDIkona poezji bitnikowskiej, Neal Cassady, był człowiekiem czarującym, ale wypalonym, goniącym chciwie za wolnością, wędrówką i kobietami. Kerouac podróżował w jego towarzystwie do wielu odległych zakątków Stanów Zjednoczonych; powieść „W drodze” opowiada o ich szalonych przygodach, a Neal staje się w książce Deanem Moriartym, charyzmatycznym awanturnikiem, który onieśmiela Sala Paradise’a. Tę rolę można byłoby zaproponować dawniej Marlonowi Brando, a dziś Bradowi Pittowi, ale ostatecznie gra ją zuchwały Garrett Hedlund („Troja”, „Tron: Dziedzictwo”). Q.G.
NEAL CASSADY RZECZYWISTOŚĆ DEAN MORIARTY KSIĄŻKA fILM
SAM RILEY
„Król bitników” Jack Kerouac, był anielskim włóczęgą, którego tzw. spontaniczna proza dała mu miejsce wśród najważniejszych gigantów literackich XX wieku. W swoim arcydziele, „W drodze”, występuje jako Sal Paradise, nieco zamknięty w sobie młodzieniec, zafascynowany Deanem Moriartym, który wziął go pod swoje skrzydła, kiedy wyruszyli w podróż przez cały kraj. W rolę Paradise’a wciela się Sam Riley, który wcześniej w filmie „Control” zagrał Iana Curtisa, kolejną ikonę kontrkultury. Q.G.
fILM
Dean doskona l e nadaje się na towarzysza
podróży
Byłem tylko sobą, smutnym Salem Paradise’em, kroczącym w tej fioletowej ciemności.
RZECZYWISTOŚĆ JACK KEROUAC SAL PARADISE KSIĄŻKA
VIGGO MORTENSENGuru ćpunów, William S. Burroughs, był najstarszym i najbardziej posępnym przedstawicielem pierwszego klanu bitników. „Nagi lunch”, powieść uważana za jego najbardziej reprezentatywne dzieło, jest wielką metaforą kondycji ludzkiej, wyrastającą z nałogu narkotykowego. Old Bull Lee, alter ego Burroughsa w „W drodze”, jest kompletnie nieodpowiedzialny, a przy tym nieustannie usiłuje pouczać Sala i Deana. Dla Viggo Mortensena jest to paradoksalna rola, aktor był bowiem podobno zaskoczony nieobecnością ducha mistycyzmu w utworach odtwarzanej przez niego postaci. „Wydaje mi się, że jego literatura jest znacznie bardziej zimnokrwista, chirurgicznie precyzyjna i czystsza niż pisarstwo Kerouaca i Ginsberga.” Q.G.
8 - 9PRZEWODNIK WĘDROWCA
TOM STURRIDGETom Sturridge, 26-letni Brytyjczyk, mógł zagrać wampira w jednym z epizodów sagi „Zmierzch”. Wystąpił między innymi w „Radiu na fali”, a teraz wciela się w rolę wybitnego poety Allena Ginsberga, będącego jednym z filarów pokolenia bitników. Żarliwy autor „Skowytu”, noszący w powieści Kerouaca nazwisko Carlo Marx, staje się uboczną ofiarą pełnych udręki romansów Sala i Deana. Sturridge’owi zazdroszczono roli Ginsberga, którego niedawno zagrał także James Franco w filmie „Skowyt”i którego grać ma również wkrótce Daniel Radcliffe, znany dotąd przede wszystkim z roli Harry’ego Pottera. C.G.
WILLIAM S. BURROUGHS RZECZYWISTOŚĆ
ALLEN GINSBERG RZECZYWISTOŚĆ
OLD BULL LEE KSIĄŻKA
CARLO MARx KSIĄŻKA
fILM
fILM
LuAnne wyszła za Neala Cassady’ego w wieku 15 lat i wkrótce się z nim rozwiodła, ale przez wiele lat była jego kochanką. Towarzyszyła Deanowi i Salowi w podróży przez USA, eksperymentując z narkotykami i alkoholem oraz uczestnicząc w innych, niejednokrotnie prostackich i niesmacznych ekscesach. LuAnne pojawia się w „W drodze” jako Marylou. „W ogóle nie jestem do niej podobna”, oświadczyła aktorka Kristen Stewart, która zanim wystąpiła w „Zmierzchu”, pokazała swój talent aktorski w roli nadąsanej i zmysłowej muzy bohatera filmu Seana Penna „Wszystko za życie”, której nieobca jest zarówno wędrówka, jak i dzika głusza. J.R.
Grana przez przypominającą elfa Kirsten Dunst („Przekleństwa niewinności”, „Maria Antonina”, „Melancholia”), Carolyn Cassady, czyli Camille z „W drodze”, liczy sobie dzisiaj osiemdziesiąt osiem lat. Była odważną matką, wychowującą dzieci z jej związku z Nealem Cassadym, który często wyruszał na wędrówki z innymi kobietami. J.R.
KIRSTEN DUNSTCAMILLE KSIĄŻKACAROLYN CASSADY RZECZYWISTOŚĆ
MARYLOU KSIĄŻKA KRISTEN STEWART fILMLUANNE HENDERSON RZECZYWISTOŚĆ
Wszyscy się od niego uczyliśmy.
fILM
AMY ADAMSZanim została kochanką Williama Burroughsa, Joan Vollmer należała już do założycieli kręgu bitnikowskiego w Nowym Jorku. W czasie studiów mieszkała z intelektualistką Edie Parker, pierwszą żoną Jacka Kerouaca. Joan Vollmer zginęła śmiercią tragiczną w Meksyku, kiedy Burroughs zastrzelił ją przypadkowo podczas zabawy w Wilhelma Tella. Rolę Jane odgrywa w filmie rudowłosa Amy Adams („Julie i Julia”, „Fighter”); warto zwrócić na nią uwagę szczególnie w kilku pijackich scenach w Nowym Orleanie, gdzie występuje jako poniewierana hostessa.
ELISABETH MOSSŻona Ala Hinkle’a, zmarła w 1994 roku, utrzymywała męża, żeby mógł skończyć studia. Mieszkali wtedy w San Jose, w Kalifornii, niedaleko swoich długoletnich przyjaciół, małżeństwa Cassadych. Przedstawiona w powieści jako Galatea, ta uparta młoda kobieta zostaje porzucona w podróży przez Deana i swojego męża. Po przymusowym pobycie u Old Bulla Lee w Luizjanie cała paczka znów się jednak spotyka i postanawia uczcić tę okazję, bawiąc się wesoło i intensywnie. Elisabeth Moss, pomysłowa Peggy z serialu „Mad Men”, umiejętnie ożywia tę komediową scenę. C.G.
DANNY MORGANUrodzony w 1926 roku Al Hinkle jest jednym z niewielu wciąż żyjących męskich przedstawicieli pokolenia bitników. Poznał Cassady’ego wcześniej niż Kerouaca, który obudził w nim determinację i głód wiedzy. „Dla moich przyjaciół wolność była warta wszystko, przez co przeszli, by móc się nią cieszyć”, powiedział Hinkle, który najbardziej żałuje tego, że nie przewidział przedwczesnej śmierci Cassady’ego w roku 1968. Rolę korpulentnego towarzysza podróży głównych bohaterów, Eda Dunkela, czyli Hinkle’a, odtwarza 29-letni Danny Morgan, dopiero rozpoczynający karierę filmową, choć ma już za sobą kilka występów w brytyjskiej telewizji. C.G.
ALICE BRAGANa kilku listach, które dostał od Bea w 1947 roku po ich krótkim romansie wśród kalifornijskich pól bawełny, Kerouac napisał „Terry, ta meksykańska dziewczyna z „W drodze”. Bea była młodą samotną matką i miała nadzieję, że zamieszka z Jackiem w Nowym Jorku. W jednym z listów do niego napisała z goryczą „(…) gdybym tylko urodziła się mężczyzną” i wsunęła do koperty zdjęcie. Brazylijska aktorka Alice Braga, znana z „Miasta Boga” i „Predators”, wnosi do filmu charakterystyczną dla niej pełną powagi, opiekuńczą delikatność.
10 - 11PRZEWODNIK WĘDROWCA
HELEN HINKLE RZECZYWISTOŚĆ
JOAN VOLLMER RZECZYWISTOŚĆ JANE KSIĄŻKA fILM
GALATEA DUNKEL KSIĄŻKA fILM
AL HINKLE RZECZYWISTOŚĆ ED DUNKEL KSIĄŻKA fILM
BEA fRANCO RZECZYWISTOŚĆ TERRY KSIĄŻKA fILM
Ed Dunkel był wysokim, spokojnym, bezmyślnym facetem, gotowym
zrobić a b s o l u t n i e wszystko, o co Dean go poprosił.
Jack Kerouac napisał kiedyś do Neala Cassady’ego: „Zrewolucjonizuję literaturę amerykańską i będę pił szampana z gwiazdkami Hollywoodu”. Udało mu się spełnić tę pierwszą zapowiedź, ale co do drugiej, to przegrał w przedbiegach, choć wcale nie dlatego, że nie starał się zrealizować swoich planów. Kiedy w 1957 roku z maszyn drukarskich schodziły jeszcze ciepłe egzemplarze „W drodze”, pewny siebie Kerouac wziął pióro do ręki i napisał list do Marlona Brando (odnaleziony w 2005 roku). Podsunął aktorowi świetny pomysł: Brando kupi prawa do „W drodze”, żeby nakręcić film na podstawie tej powieści. Marlon zagra w nim Deana, a Jack - Sala.
Étienne Rouillon
OD KSIĄŻKI DO fILMU OPOWIEŚĆ O MORDERCZEJ ADAPTACJICZAS ADAPTACJI
14 - 15OD KSIĄŻKI DO FILMU OPOWIEŚĆ O MORDERCZEJ ADAPTACJI
Zrewolucjonizuję literaturę amerykańską i będę pił szampana z gwiazdkami Hollywoodu.- Jack Kerouac -
16 - 17OD KSIĄŻKI DO FILMU OPOWIEŚĆ O MORDERCZEJ ADAPTACJI
Roman Coppola, szef firmy produkcyjnej American Zoetrope, którą kieruje wraz ze swoją siostrą, Sofią, widział już wielu artystów, przymierzających się do adaptacji „W drodze”: „Ach, tak, ten słynny list do Brando! Ale czy to nie mit? Udało się wam go zdobyć? Bo istnieje tyle mitów na temat „W drodze” i kultury bitników… Słyszałem kiedyś, na przykład, o jakimś projekcie z Montgomerym Cliftem. Moim zdaniem Hollywood od początku interesowało się pomysłem przeniesienia tej powieści na ekran, bo była ona szalenie popularna w środowisku f ilmowym. Istniała jednak zasadnicza trudność. Otóż f ilmy buduje się zazwyczaj wokół klasycznie skonstruowanej fabuły, mającej wyraźny początek, środek i zakończenie, a „W drodze” słynie ze swojej absolutnie niekonwencjonalnej budowy. Większość projektów adaptacji tej powieści, współczesnych Kerouacowi, skupiała się właśnie na tym problemie i rezultaty nigdy nie były zadowalające.” Co więcej, Roman przyznaje, że nawet on próbował napisać scenariusz na podstawie „W drodze” i chciał wyreżyserować ten film. Prawdę mówiąc,
powieść Kerouaca i jej adaptacja filmowa prześladowała rodzinę Coppoli przez kilkadziesiąt lat. „Zabraliśmy się do pracy nad tą książką w roku 1979 - wspomina dalej Roman. - Mój ojciec, Francis Ford Coppola, był bardzo zainteresowany tą historią i kupił prawa f ilmowe do książki. W Hollywood w większości wypadków jeśli kupujesz prawa do jakiegoś tekstu, to w istocie nabywasz jedynie opcję, co oznacza, że masz wyłączność na projekt na okres dwóch czy trzech lat. A zatem im dłużej dany projekt się wlecze, tym więcej musisz płacić, żeby zachować prawa. Nie wiem dokładnie, jak do tego doszło, ale mojemu ojcu udało się ostatecznie kupić wszystkie prawa do „W drodze”, dlatego nie trzeba było oglądać się już na opcję. Gdyby tak się nie stało, ojciec w końcu zrezygnowałby z projektu. A zawsze wierzył, że z tej powieści powstanie cudowny f ilm. Wszystko było tylko kwestią czasu i spotkań z odpowiednimi ludźmi. Aż wreszcie osiem lat temu przyszedł do nas Walter Salles.”
LEGENDY MIEJSKIE BEAT IT
„Wyjątkowo zgodne pod każdym względem, pełne entuzjazmu, zdumiewające, nostalgiczne i poetyckie” - mówi Rebecca Yeldham, pytana o spotkanie na szczycie, które odbyło się po pięćdziesięciu latach bezskutecznych prób napisania udanej adaptacji „W drodze”. „Znałam f irmę MK2, bo jestem poważnie zaangażowana w promocję zagranicznych f ilmów w Stanach Zjednoczonych. Kiedy poznaliśmy ludzi z MK2, pracowaliśmy nad projektem „W drodze” już od sześciu lat. I mieliśmy problem z adaptacją tej rdzennie amerykańskiej powieści przez naszą międzynarodową ekipę: bo Walter pochodzi z Brazylii, ja jestem Australijką, Jose Rivera to Portorykańczyk, Éric Gautier jest Francuzem, a Carlos Conti - Argentyńczykiem. Dlatego szukaliśmy lepszego usankcjonowania tego projektu i stąd cały nasz research, wywiady i podróże. Nie sądzę, żeby Walter zastanawiał się kiedykolwiek: «Jak nakręciłby to Kerouac?», ale z drugiej strony jestem pewna, że stawiał sobie inne pytanie: «Czy Kerouac zaakceptowałby to, co robię?» Poza tym miał świadomość, że musi to być jego adaptacja, wierna, ale twórcza. W czasie trwającej osiem lat przygody z naszym f ilmem Walter ciężko pracował, żeby dowiedzieć się wszystkiego o wszystkich i wszystkim, co było związane zarówno z „W drodze”, jak i z kulturą, z której ta powieść wyrasta. Uważam, że f ilm jest owocem jego wysiłków oraz naszych wspólnych starań, aby uhonorować książkę, którą wszyscy po prostu uwielbiamy. A co do Kerouaca, to myślę, że możemy być pewni, jak przyjąłby nasz f ilm, biorąc pod uwagę to, co napisał w liście do Marlona Brando: „[…] to będzie początek czegoś naprawdę wspaniałego.”
18 - 19OD KSIĄŻKI DO FILMU OPOWIEŚĆ O MORDERCZEJ ADAPTACJI
Wspomina Walter Salles: „Adaptacja „W drodze”? Przed ukończeniem „Dzienników motocyklowych” nigdy nawet o tym nie myślałem. Powieść Kerouaca wydawała mi się tak ikoniczna, że pomysł zaadaptowania jej na duży ekran nigdy przedtem nawet nie przyszedł mi do głowy. Zaczął się krystalizować dopiero, kiedy „Dzienniki motocyklowe” pokazano na festiwalu Sundance w roku 2004.” Francisowi Fordowi Coppoli „Dzienniki…” spodobały się tak bardzo, że upatrzył sobie Sallesa jako brakujące ogniwo w swoich planach sfilmowania książki Kerouaca. „W drodze” przechodziło przez te wszystkie lata przez ręce wielu wspaniałych filmowców. Pod koniec lat siedemdziesiątych Francis Ford Coppola zaproponował reżyserię tego filmu Jean-Lucowi Godardowi, ale nic z tego nie wyszło. Potem na tapecie pojawił się Gus Van Sant, o czym wspomina pisarz i scenarzysta Barry Gifford („Dzikość serca”): „Francis wynajął mnie w roku 1995, żebym napisał scenariusz do tego filmu. Reżyserem miał być Gus Van Sant. Z wielu powodów mieliśmy po drodze różne kłopoty i nie udało się nam sfinalizować projektu, ale bardzo się cieszę, że dokonał tego Walter Salles. Zaprzyjaźniliśmy się, bo wiele nas łączy. Walter zadzwonił do mnie i poprosił, żebym pełnił funkcję konsultanta przy jego filmie, na co się zgodziłem z przyjemnością. Walter korzystał z mojej książki pod tytułem Jack’s Book, jak gdyby to była Biblia. To pierwsze takie dzieło w swoim rodzaju, czyli pisany chronologicznie dokument, zbudowany niczym film wideo, „książkofilm”, jak powiedział kiedyś Kerouac. Oczywiście istnieje wiele sposobów, by przenieść powieść na ekran, ale jedno wiem na pewno - że Walter w swojej wersji jest wierny samemu sobie.” Ogromne osobiste zaangażowanie Sallesa stanowi klucz do zrozumienia tego, dlaczego projekt wreszcie udało się zrealizować. Trzeba było jeszcze tylko znaleźć firmę, gotową wejść całym sercem w projekt, który dla każdego producenta wykonawczego jest produkcyjnym koszmarem: w historyczne kino drogi. Producent firmy MK2, Charles Gillibert, dzięki któremu główny proces produkcyjny nabrał tempa,
wspomina, jak Walter Salles zaraził go swoim entuzjazmem: „Na początku stycznia 2010 roku Marin Karmitz, Nathanaël Karmitz i ja odbyliśmy spotkanie z Walterem Sallesem w kwaterze głównej MK2 w Paryżu, żeby omówić inny projekt, nad którym pracował wtedy reżyser. Po dobrej godzinie rozmowy na temat scenariusza, reżyserii i zdjęć mieliśmy już się rozstać, ale wtedy Walter wyciągnął żółtą kopertę z odręcznie wypisanym tytułem „W drodze” i podał nam ją, mówiąc: - Jest jeszcze to. - W drodze? Znaczy chodzi o tę książkę? - Tak! Jego głos mówił wszystko: na końcu poruszyliśmy temat znacznie większej wagi. Walter popędził na lotnisko, żeby zdążyć na samolot do Brazylii, a my zadzwoniliśmy po niego następnego dnia. Zaopatrzony w najróżniejsze dokumenty wrócił do Paryża dwa tygodnie później w towarzystwie Carlosa Contiego, swojego scenografa. Zaczęliśmy od obejrzenia próbnych zdjęć z udziałem Garretta Hedlunda, który od dwóch lat odrzucał wszystkie propozycje filmowe, bo bał się, że „W drodze” może mu przejść koło nosa, i od próbnych zdjęć Sama Rileya. Rozmawialiśmy także z Kristen Stewart, którą poznaliśmy przed wejściem na ekrany pierwszego filmu z cyklu „Zmierzch”. Wiele podróżowaliśmy w poszukiwaniu plenerów, obejrzeliśmy mnóstwo fotografii, filmów wideo, odbyliśmy wiele narad scenariuszowych, kompletowaliśmy ekipę techniczną, i tak dalej. Walter przejechał już wcześniej całą trasę, którą pokonał przed laty Kerouac, i poznał wszystkie postaci, związane z przygodą pokolenia bitników i powieścią. Był całkowicie opętany przez „W drodze”. Ten film dla niego już gdzieś tam istniał, musieliśmy go tylko znaleźć.” Znaleźli go w Kalifornii. „Dziesięć dni później Nathanaël i ja przyjechaliśmy do Los Angeles, żeby omówić kwestię praw do filmu z Romanem Coppolą i Rebeccą Yeldham, producentką Waltera (która pracowała z Sallesem przy „Dziennikach motocyklowych” i „Linha de Passe”). Daliśmy sobie tydzień, żeby dojść do porozumienia, bo zdjęcia miały się rozpocząć latem.”
fRANCUSKA NUTA
20 - 21W POSZUKIWANIU DRóg PRZESZŁOŚCI
- Ile czasu zajęło ci napisanie „W drodze”? - Trzy tygodnie. - To zdumiewające, zachwyca się Allen.
W POSZUKIWANIU DRóG PRZESZŁOŚCI
„Ile czasu zajęło ci napisanie „W drodze”?” - zapytał Jacka Kerouaca w 1959 roku Steve Allen, gospodarz telewizyjnego talk-show. „Trzy tygodnie”, odpowiada Kerouac. „To zdumiewające”, zachwyca się Allen i pyta: „A jak długo ty sam byłeś w drodze?” Kerouac zastanawia się. „Siedem lat.” Publiczność w studio szepcze z podziwem. Prawda wygląda jednak tak, że Kerouac zaczął pisać „W drodze” latem 1948, a nie 1951 roku, jak później utrzymywał, a ukończył powieść dopiero w roku 1957. Wracając ze swojej pierwszej podróży za ocean, zanotował w dzienniku pod datą 23 sierpnia 1948 roku: „Chodzi mi po głowie inna powieść, „W drodze”, o której ciągle myślę, rzecz o dwóch facetach, którzy jadą stopem do Kalifornii w poszukiwaniu czegoś, czego w gruncie rzeczy nie znajdują, i którzy zatracają się w drodze, a potem wracają do domu, pełni nadziei na coś zupełnie innego.”
Isaure Pisani-Ferry
22 - 23W POSZUKIWANIU DRóg PRZESZŁOŚCI
„W drodze” to druga powieść Kerouaca. Pierwsza, „The Town and the City”, powstała pod znaczącym wpływem jego idoli, Marka Twaina, Thomasa Wolfe’a i Walta Whitmana, autorów, którzy opiewali ogrom i wspaniałość Ameryki. Kerouac zaczął swoją nową powieść w nadziei na znalezienie nowego rewolucyjnego sposobu prowadzenia narracji, ale z jego notatników wynika, że wciąż pisał lirycznie, jak jego starsi koledzy. Jednak nieustannie poszukiwał nowej struktury narracyjnej. Całymi miesiącami tworzył prototypowe wersje „W drodze”, niektóre liczące jedną, a inne setki stron. Czasami opowiadał w pierwszej osobie, a czasami w trzeciej. Zastanawiał się nad towarzyszami podróży: Warrenem Beauchampsem (Lucien Carr) i Deanem Pomerayem (Neal Cassady), a także czy on, Jack (Sal) nie powinien występować solo. Innymi słowy, rozjeżdżał się na wszystkie strony i po kilku miesiącach takiej męki zabrakło mu pomysłów. Kiedy więc Neal Cassady, LuAnne i Al Hinkle zaproponowali, że znów zabiorą go ze sobą w drogę, zgodził się natychmiast. Wrócił na Wschodnie Wybrzeże w lutym 1949 roku i zasiadł do pisania „W drodze”. Sądził, że skończy powieść w ciągu paru miesięcy. Podróż, którą odbył, przekonała go, że to, co chce powiedzieć o Ameryce, o świecie, przyjaźni czy szczęśliwym darze dokonywania przypadkowych odkryć, należy opowiadać w czasie teraźniejszym. Chciał napisać powieść o swoim pokoleniu, stworzyć „studium młodych ludzi naszych czasów, którzy po prostu «nie chcą pracować» i wędrują po kraju, z jednej strony ocierając się o przestępczość, a z drugiej o włóczęgostwo” (wpis z listopada 1949 roku w notatniku zatytułowanym „Nocne notatki i rysunki do W drodze”). Udało mu się zdefiniować pokolenie bitników jako temat, ale wciąż się miotał, szukając odpowiedniego sposobu na opowiedzenie ich historii.
SKRóTY I OBJAZDY
24 - 25W POSZUKIWANIU DRóg PRZESZŁOŚCI
W latach 1949-1950 Kerouac na przemian intensywnie pisał i podróżował. Wyjechał samotnie do Denver w nadziei, że skończy tam książkę; pojechał do Neala Cassady ’ego do San Francisco; pokłócił się z nim, wrócił do Nowego Jorku, wyjechał znów do Denver, pogodził się z Nealem i spędził dwa miesiące w Mexico City z Burroughsem, gdzie ćpał i pił na okrągło. Wrócił ostatecznie do Nowego Jorku pod koniec roku 1950, ożenił się z pewną młodą kobietą, którą dopiero co poznał, po czym dostał drugorzędną posadę literacką w wytwórni 20th Century Fox. Przez cały czas posuwał się do przodu w pracy nad powieścią, ale był jak gdyby w labiryncie - gubił się. Wiosną 1951 roku spędził kilka tygodni w szpitalu, do którego trafił z powodu zapalenia żył. W dniu, kiedy go wypisano, powiedział Johnowi Clellonowi Holmesowi: „Wiesz, co zrobię? Kupię rolkę papieru do wykładania półek kuchennych, włożę ją do maszyny do pisania i będę pisał możliwie jak najszybciej, dokładnie tak, jak to się wszystko działo, wszystko w biegu, do diabła z całą tą fałszywą architekturą, a dopiero potem będę się martwił, co dalej ” (cytat za Ann Charters). Trzy tygodnie później powieść, którą dotąd bezustannie zaczynał pisać na nowo, była skończona. To wspomnienia Neala Cassady ’ego pozwoliły Kerouacowi pozbyć się tremy i dokończyć „W drodze”. Zobaczył w Nealu jak gdyby rozbuchany fajerwerk, pędzący przez życie wściekle i swobodnie, i ta wizja pomogła mu się skupić. Zdał sobie sprawę, że najlepszym wzorcem dla niego jako pisarza nie jest Thomas Wolfe, ale właśnie niezwykły i szerzej nieznany Neal, a fabuła „W drodze” powinna być opowieścią o ich przyjaźni. Jak twierdzi Allen Ginsberg
„Jack w końcu zrozumiał, że to, o czym rozmawiali z Nealem, stanowi temat książki, którą pragnął napisać” (cytat za Ann Charters). Kerouac był olśniony stylem listów Cassady ’ego: przypominały mu potężne gejzery, eksplodujące bezpośrednim doświadczeniem i niepomne swoich konsekwencji literackich. Bezpośredniość listów przyjaciela była tym, czego Kerouac poszukiwał od dłuższego czasu. Poza tym długi odpoczynek, wymuszony przez pobyt w szpitalu, pozwolił się wreszcie ułożyć całemu temu powieściowemu osadowi, który gromadził się w pisarzu przez długie lata. Kiedy Jack wyszedł ze szpitala na początku kwietnia, miał jasno obmyślony plan działania. Pewnego ranka zaniósł wielką rolkę papieru kuchennego Robertowi Giroux z wydawnictwa Harcourt Brace. Zwój zawierał tylko jeden akapit, długości stu dwudziestu stóp. „Masz swoją powieść!” - wykrzyknął. Giroux zdziwił się: „Ależ Jack, jak można robić korektę na takim maszynopisie?” Wściekły Kerouac nie chciał zmienić ani jednego przecinka, zabrał zwój i zniknął (cytaty za Ann Charters).
SIEDZENIE PO NOCACH
Mijały miesiące i lata. Rozpoczęły się nowe poszukiwania: teraz, kiedy Kerouac znalazł swoją tożsamość jako pisarz, potrzebował wydawcy. Sześciokrotnie składał maszynopis „W drodze” w różnym wydawnictwach i sześć razy dostawał na piśmie odpowiedzi odmowne. Rzucił się w wir pisania innych powieści, ale przytłaczała go świadomość, że wydawcy nie rozumieją jego twórczości. Wreszcie w roku 1955 poznał Malcolma Cowleya, konsultanta literackiego w oficynie wydawniczej Viking Press. Cowley przyjął „W drodze” entuzjastycznie, ale poprosił Kerouaca, żeby dokonał w tekście pewnych zmian - w przeciwnym wypadku książki nie byłoby można opublikować. Musiała zostać skrócona, trzeba było oczyścić ją z wulgarnego słownictwa, aby nie łamać obowiązującego prawa, i ukryć tożsamość postaci, żeby uniknąć procesów o zniesławienie. Zmęczony batalią o książkę Kerouac nie tylko przyjął te warunki, ale zaatakował swoją powieść jak piłą łańcuchową. Na szczęście zdał sobie sprawę, że niszczy własne dzieło i w ostatniej chwili przywrócił mu bardziej pierwotny kształt.
W POSZUKIWANIU MIEJSCA DO PARKOWANIA
Powieść „W drodze” została w końcu opublikowana 5 września 1957 roku, po dziewięciu latach bezskutecznych starań. Uznanie przyszło za późno. Autor był tego świadomy i komentował bolesne narodziny swojej powieści tak, jakby w gruncie rzeczy chciał powiedzieć: „Gdzie byliście, palanty, tamtego kwietniowego dnia, kiedy skończyłem tę książkę? Powinniśmy byli spotkać się właśnie wtedy.”
DROGA KU AKCEPTACJI
26 - 27W POSZUKIWANIU DRóg PRZESZŁOŚCI
30 - 31TWóRCy & ObSADA
WALTER SALLES (Reżyser)
2012 W drodze2008 LINHA de PASSe nominacja do nagrody Złota Palma - Cannes Film Festival 20082006 zAkocHANy PAryż (reżyser segmentu – “Loin du 16e”)2005 dArk WAter - FAtum2004 dzIeNNIkI motocykLoWe nominacja do nagrody Złota Palma - Cannes Film Festival2001 W cIeNIu SłońcA1998 dWorzec NAdzIeI Złoty Niedźwiedź, Berlinale 19981996 obcA zIemIA
WYBRANA fILMOGRAfIA
TWóRCY
32 - 33TWóRCy & ObSADA
GUSTAVO SANTAOLALLA (Muzyka)
2012 W drodze 2006 bAbeL2005 tAjemNIcA brokebAck mouNtAIN2004 SHrek 2 dzIeNNIkI motocykLoWe2003 21 grAmóW 2000 AmoreS PerroS
GARRETT HEDLUND
2012 W drodze 2010 troN: dzIedzIctWo 2007 Wyrok śmIercI 2006 erAgoN2005 czterej brAcIA2004 trojA
WYBRANA fILMOGRAfIA
34 - 35TWóRCy & ObSADA
OBSADA
SAM RILEY
2012 W drodze2010 brIgHtoN rock 2008 FrANkLyN2007 coNtroL
36 - 37TWóRCy & ObSADA
WYBRANA fILMOGRAfIA
KRISTEN STEWART
2012 W drodze 2011 SAgA “zmIerzcH”: Przed śWItem 2010 SAgA “zmIerzcH”: zAćmIeNIe WItAmy u rILeyóW2009 SAgA “zmIerzcH”: kSIężyc W NoWIu2008 zmIerzcH co jeSt grANe2007 WSzyStko zA życIe
WYBRANA fILMOGRAfIA
38 - 39TWóRCy & ObSADA
KIRSTEN DUNST
2012 W drodze2011 meLANcHoLIA 2007 SPIder-mAN 3 2006 mArIA ANtoNINA 2004 SPIder-mAN 2 zAkocHANy bez PAmIęcI2003 uśmIecH moNy LISy 2002 SPIder-mAN 1997 FAkt y I Akt y 1994 WyWIAd z WAmPIrem
WYBRANA fILMOGRAfIA
40 - 41TWóRCy & ObSADA
VIGGO MORTENSEN
2012 W drodze 2011 NIebezPIeczNA metodA 2009 drogA 2007 WScHodNIe obIetNIce2005 HIStorIA Przemocy 2003 WłAdcA PIerścIeNI: PoWrót króLA2002 WłAdcA PIerścIeNI: dWIe WIeże2001 WłAdcA PIerścIeNI: drużyNA PIerścIeNIA1996 bIAły ALIgAtor
WYBRANA fILMOGRAfIA
42 - 43TWóRCy & ObSADA