xaneiro 2016
TRANSCRIPT
![Page 1: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/1.jpg)
enerojanuary janvier janeiro
![Page 2: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/2.jpg)
É o primeiro mes do ano no calendario gregoriano e ten 31 días.
![Page 3: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/3.jpg)
O nome ven do latín ianuarius, polo deus Jano (en latín Janus), representado con dúas caras, o deus das portas (entrada e saída) ou do comezo e o final.
![Page 4: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/4.jpg)
A pedra de xaneiro é o granate e a flor o caravel.
![Page 5: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/5.jpg)
Son frecuentes as xeadas e neva nas zonas altas
![Page 6: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/6.jpg)
A maioría das árbores seguen sen follas
![Page 7: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/7.jpg)
Florecen os eucaliptos, as camelias, as mimosas, as amieiras, as avelairas, os nabos, os chuchameles...
mimosa
![Page 8: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/8.jpg)
avelaira
![Page 9: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/9.jpg)
camelia
![Page 10: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/10.jpg)
flor de eucalipto
![Page 11: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/11.jpg)
os liques reprodúcense
![Page 12: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/12.jpg)
Fentos, brións e fungos
![Page 13: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/13.jpg)
-Os raposos buscan parella-Desovan as sardiñas e os muxes-Empezan a formar parellas algunhas aves (parrulos, corvos, merlos, pardales...)-O Bao segue cheo de aves invernantes
![Page 14: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/14.jpg)
Os gatos andan ás “xaneiras”
![Page 15: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/16.jpg)
cávanse e fertilízanse as terras
![Page 17: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/17.jpg)
TEMPERATURA MÁXIMA-MEDIA (ºC)
TEMPERATURA MÍNIMA-MEDIA (ºC)
TEMPERATURA MEDIA (ºC)
HUMIDADEMEDIA (%)
VELOCIDADE DO VENTO(km/h)
CHUVIATOTAL (l)
DÍA CHUVIAMÁXIMA
(l/m2)
DIASCHUVIA
14,5 9,5 12,1 87 18 335,4 8 (40 l) 25
O TEMPO
![Page 18: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/18.jpg)
DATOS GALICIA:-Temperatura mínima: -6,7 ºC en Cabeza de Manzaneda-Temperatura máxima: 23,8 ºC en Lourenzá.-Chuvia máxima rexistrada: 824 l no Monte Xesteiras (Cuntís), 141 l o día 7.-Refacho de vento máximo: 142 km/h en Punta Candieira (día 10)
La Voz de Galicia
![Page 19: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/19.jpg)
La Voz de Galicia
![Page 20: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/20.jpg)
-O vinteún de xaneiro ten unha hora por enteiro.
Os días medraron 47 minutos
![Page 21: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/21.jpg)
Os temporais achegan gran cantidade de algas ás praias
![Page 22: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/22.jpg)
-Xaneiro xeado e abril mollado enchen o faiado-Cando as rans cantan no xaneiro, sinal de fame en todo o eido-Seco xaneiro, abundancia no graneiro
![Page 23: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/23.jpg)
-Xaneiro xeadeiro, febreiro ventisqueiro, marzo pardo, abril mollado e maio claro, valen máis que os bois e o carro.
![Page 24: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/24.jpg)
-A xeada de xaneiro mata a vaca e mais o leiro.
![Page 25: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/25.jpg)
nabicol
-En xaneiro a berza é carneiro-Xaneiro alleiro-Se queres ter bo alleiro plántao no xaneiro-Se chove en San Antón de xaneiro pipas ao fumeiro, se non, pipas ao canteiro
![Page 26: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/26.jpg)
-No mes de xaneiro sube ao outeiro, se ves verdear ponte a chorar, se ves estercar ponte a cantar.
-Quen labra no xaneiro labra para o ano enteiro.
-En xaneiro, lume na lareira e porco no fumeiro.
![Page 27: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/27.jpg)
Días sinalados:1 de xaneiro: Ano Novo
![Page 28: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/28.jpg)
1 de xaneiro de 1801: descubrimento do primeiro asteroide (Ceres), polo astrónomo italiano Giuseppe Piazzi no seu observatorio de Palermo. Actualmente está considerado un planeta enano
![Page 29: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/29.jpg)
2 de xaneiro de 1839:
Louis Daguerre tira a primeira fotografía da Lúa.
![Page 30: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/30.jpg)
4 de xaneiro de 1643: nace Isaac Newton, físico e matemático inglés.
![Page 31: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/31.jpg)
6 de xaneiro: día dos Reis Magos
![Page 32: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/32.jpg)
7 de xaneiro de 1610: Galileo Galilei observa, por vez primeira na historia, algún dos satélites do planeta Xúpiter
![Page 33: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/33.jpg)
7 de xaneiro de 1943: morre Nikola Tesla, físico, matemático, enxeñeiro eléctrico e inventor estadounidense de orixe austriaca.
![Page 34: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/34.jpg)
7 de xaneiro de 1714: Hrnry Mill rexistra a patente da primeira máquina de escribir
Keystone 1 (1899)
![Page 35: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/35.jpg)
8 de xaneiro de 1642:
morre Galileo Galilei, matemático e físico italiano.
![Page 36: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/36.jpg)
9 de xaneiro de 1848: morre Carolina Herschel, astrónoma inglesa de orixen alemán.
![Page 37: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/37.jpg)
9 de xaneiro de 1988: científicos do Instituto Whitehead de Boston conseguen illar o TDF (xen responsable do sexo humano), localizado no cromosoma Y, que está presente só nos homes.
![Page 38: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/38.jpg)
10 de xaneiro de 1778:
morre Varl von Linné, botánico sueco.
![Page 39: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/39.jpg)
11 de xaneiro de 2008:morre Edmund Hillary, alpinista neozalandés, primeiro home en pisar a cima do Everest, xunto so sherpa Tenzing Norgay.
![Page 40: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/40.jpg)
14 de xaneiro de 1742: morre Edmund Halley, astrónomo británico
![Page 41: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/41.jpg)
14 de xaneiro de 1994: presentadas as primeiras imáxes trala misión espacial do telescopio espacial Hubble.
![Page 42: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/42.jpg)
15 de xaneiro de 1362: primeiro día da tormenta no Mar do Norte (segunda inundación do Día de San Marcelo, que en tres días arrasa cos Países Baixos. Inglaterra e norte de Alemania, causando entre 40 000 e 100 000 mortes.
![Page 43: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/43.jpg)
15 de xaneiro de 2001: Wikipedia inicia a súa andadura on line.
![Page 44: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/44.jpg)
16 de xaneiro de 1909: a expedición de Ernest Shackleton atopa o Polo Sur Magnético
![Page 45: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/45.jpg)
17 de xaneiro de 1912: o explorador inglés Robert Falcon Scott chega ao Polo Sur, un mes despois de facelo o noruego Roald Amundsen.
![Page 46: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/46.jpg)
18 de xaneiro de 1878: morre Antoine César Becquerel, físico francés.
![Page 47: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/47.jpg)
19 de xaneiro de 1736:nace James Watt, inventor británico.
máquina de vapor
![Page 48: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/48.jpg)
20 de xaneiro de 1775 nace André Marie Ampère, físico e matemático francés.
![Page 49: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/49.jpg)
20 de xaneiro de 1906extráese na Premier Mine, preto de Pretoria (Sudáfrica), o diamante "Cullinan", cun peso de 620 g antes de ser cortado.
![Page 50: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/50.jpg)
17 de xaneiro de 2009: bátese o récord da onda máis grande rexistrada en España (26 m de altura, 22 millas das costas de Santander), durante o temporal do ciclón extratropical Klaus.
![Page 51: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/51.jpg)
17 de xaneiro de 1958Científicos británicos e estadounidenses anuncian que lograron unha fusión nuclear controlada.
![Page 52: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/52.jpg)
25 de xaneiro de 1627: nace Robert Boyle, físico e químico angloirlandés.
![Page 53: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/53.jpg)
26 de xaneiro de 1823: morre Edward Jenner, médico británico que desenvolveu a vacina contra a virola.
![Page 54: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/54.jpg)
28 de xaneiro de 1986:
en EE. UU., o transbordador espacial Challenger explota pouco despois do seu despegue. Morren os sete astronautas.
![Page 55: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/55.jpg)
30 de
xaneiroDía da Paz
![Page 56: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/56.jpg)
Para tentar construír un mundo mellor, máis xusto e humano; e unha sociedade democrática, libre, xusta,
responsable e pacífica.
O obxectivo da celebración do Día da Paz e fomentar a educación na tolerancia, a solidaridade, a concordia, o respecto aos dereitos humanos, a non violencia e a paz.
![Page 57: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/57.jpg)
O día da Paz celébrase na data do aniversario da morte do lider espiritual da India e símbolo da non violencia, Mahatma Gandhi.
Mohandas Karamchand Gandhi naceu en Porbandar (India) en 1869 e morreu en Nova Delhi o 30 de xaneiro de 1948,Graduouse en dereito en Inglaterra. Vivíu en África do Sur onde loitou contra a discriminación racial.Volveu á India onde organizou a resistencia non violenta. Estivo encarcelado en moitas ocasións.En 1937 era o líder dun movemento independentista con capacidade para movilizar a millóns de indios.
![Page 58: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/58.jpg)
30 de xaneiro de 1886:nace Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, escritor, debuxante e político galego.
![Page 59: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/59.jpg)
ÚLTIMO DOMINGO de xaneiro: Día Mundial contra a Lepra
![Page 60: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/60.jpg)
31 de xaneiro de 1922: primeiro voo do autoxiro de Juan de la Cierva no aeródromo de Getafe. Consegue elevarse 25 m durante tres minutos.
![Page 61: Xaneiro 2016](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022052302/587fa8b71a28ab825e8b775f/html5/thumbnails/61.jpg)
FOTOS: Alumnado 1º ESO C, Xea, InternetXANEIRO 2016