Xarici valyutanın çevrilməsi

hat olunan mövzular:Ə ə

1. Xarici valyutanın çevrilm siə2. 21 №-li BMUS: F rdi ə

mü ssis y aid m s l l rə ə ə ə ə ə ə3. m liyyat v t qdimat Ə ə ə ə

valyutası

1. Xarici valyutanın çevrilm siə

Xarici valyutanın çevrilm sin ehtiyac yaranır:ə ə0 Şirk t müxt lif ölk l rl alış-verişi h min ə ə ə ə ə ə

ölk l rin valyutası sasında apardığı üçünə ə ə0 Tör m mü ssis l rin hesabatları konsolid ə ə ə ə ə ə

edil rk n valyutalar f rqli olduğu üçünə ə ə0 Xarici valyuta m z nn si sabit qalmadığı üçünə ə ə

Xarici valyuta m liyyatlarının növl riə ə ə

0 Konvertasiya0 Çevrilmə

Konvertasiya

Konvertasiya – bir valyutada olan m bl ğin ə ədig r valyutada olan m bl ğ d yişilm si ə ə ə ə ə əprosesidir.

Konvertasiya (nümun )ə

Şirk t Almaniyadan m hsul alır. Sifariş 1 Mayda edilib ə əv razılaşdırılmış qiym t 124250 avrodur. Çatdırılma ə əzamanı dolların avroya m z nn sinin 1 dollar=3,5 avro ə ə əolduğunu n z r alsaq, yerli mü ssis öz uçot ə ə ə ə əkitabında müxabirl şm ni nec qeyd edir?ə ə ə

DEBET Mal-material ehtiyatları hesabı 35500 dollar*KREDİT Kreditor borcları hesabı 35500 dollar

*124250/3,5

Konvertasiya (nümun )ə

Yerli mü ssis t chizatçıya pulu öd m k ist diyi tarixd dolların ə ə ə ə ə ə əavroya nisb ti 1 dollar=3,55 avrodur. Dem li şirk t ə ə ə124250/3,55=35000 dollar öd m li olur. Şirk t bu muxabirl şm ni ə ə ə ə ənec qeyd etm lidir?ə ə

DEBET Kreditor borcları hesabı 35500 dollarKREDİT Pul v saitiə

35000 dollarKREDİT Konvertasiyadan m nf tə əə 500 dollar

500 dollar yarandığı dövrün MHMH-sin daxil edilir.ə

Çevrilmə

Mü ssis xarici valyutada aldığı aktivl ri v ya öz ə ə ə əüz rin götürdüyü öhd likl ri ilin sonunda ə ə ə əbalans hesabatında göst rm k üçün onları ə əçevirm y ehtiyac yaranır.ə ə

Qeyri-monetar aktivl r v amortizasiya m liyyatın baş ə ə ə əverdiyi tarixd ki m z nn il , alış, satış v x rcl r is ə ə ə ə ə ə ə ə ədövr üzr orta m z nn il çevrilir.ə ə ə ə ə

2. F rdi mü ssis m rh l si adlı ə ə ə ə ə ə21 №-li BMUS

Xarici valyuta m z nn l rind ə ə ə ə ə

d yişiklikl rin t siriə ə ə

sas anlayışlarƏ0 m liyyat valyutasıƏ ə0 Xarici valyuta0 T qdimat valyutasıə0 Mübadil m z nn siə ə ə ə0 M z nn f rqiə ə ə ə0 Yekun m z nnə ə ə0 Spot m z nn siə ə ə

T qdimat valyutasıə

Mü ssis maliyy hesabatlarını ist diyi ə ə ə əvalyutada (valyutalarda) t qdim ed bil r. ə ə ə21 №-li BMUS-da m liyyat ə əvalyutasından f rqli valyutada t qdim ə əedilmiş maliyy hesabatları n z rd n ə ə ə əkeçirilir.

İlkin tanınma

Xarici valyuta il aparılan m liyyatlar ə ə əilkin tanınma zamanı, m liyyat günün ə ə əolan m liyyat v t qdimat valyutası ə ə ə əarasındakı valyuta m z nn sini xarici ə ə əvalyuta m bl ğin t tbiq etm kl uçota ə ə ə ə ə əalınmalıdır.

Sonrakı hesabat tarixl rind ə əhesabatın verilm siə

(a) Xarici valyutada olan monetar madd l ri dövrün ə əsonuna olan m z nn d n istifad ed r k qeyd ə ə ə ə ə ə əedin

(b) İlkin d y r sasında balansda xarici valyutada ks ə ə ə əolunan qeyri-monetar madd l ri m liyyat günün ə ə ə ə əolan xarici valyuta m z nn sind n istifad ed r k ə ə ə ə ə ə əqeyd edin

(c) dal tli d y r sasında balansda xarici valyutada Ə ə ə ə əks olunan qeyri-monetar madd l ri h min ə ə ə ədal tli d y rl r mü yy nl şdiyi gün olan xarici ə ə ə ə ə ə ə ə ə

valyuta m z nn sind n istifad ed r k qeyd edin.ə ə ə ə ə ə ə

M z nn f rql rinin tanınmasıə ə ə ə ə1. m liyyat üzr hesablaşma m liyyat baş verdiyi Ə ə ə ə ə

dövrd aparılır.ə2. m liyyat üzr hesablaşma sonrakı hesabat Ə ə ə

dövründ aparılır.ə

Y3,0=$1 olduqda mü ssis ə ə

Y12000 mal satır

m liyyat tarixi Ə ə8/12/07

Satış v debitor əborcları

12000/3,0=4000$ m bl ğd tanınırə ə ə

Dövrün sonuna m z nn ə ə əY2,0=$1

Maliyy ilinin əsonu 31/12/07

12000/2,0=6000 6000-4000=2000 qazanc MHMH-d ə

tanınır

Y2,5=$1 olduqda öd niş edilirə

Hesablaşma tarixi 26/1/08

12000/2,5=4800 6000-4800=1200 z r r MHMH-d ə ə ə

tanınır

Açıqlama

21 №-li BMUS aşağıdakıların açıqlanmasını t l b edir:ə ə

(a)MHMH-d tanınmış m z nn f rql rinin m bl ği.ə ə ə ə ə ə ə ə

(b)Kapitalın f rdi bir hiss si olaraq xalis m z nn ə ə ə ə ə

f rql ri v bu cür m z nn f rql rinin ilin vv li ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə

v sonunda üzl şdirilm si.ə ə ə

3. m liyyat v t qdimat Ə ə ə əvalyutası

m liyyat valyutası Ə ə – mü ssis nin ə əf aliyy t göst rdiyi sas iqtisadi mühitin ə ə ə əvalyutasıdır.T qdimat valyutası ə – maliyy əhesabatlarının t qdim edildiyi valyutadır.ə

(21 №-li BMUS)

m liyyat valyutasının t yin Ə ə əedilm siə

0 g r xarici f aliyy t ana mü ssis nin xarici Ə ə ə ə ə əf aliyy tinin davamıdırsa, bu zaman ə ə

m liyyat valyutası da eynidir.ə ə

0 g r xarici f aliyy t müst qildirs , bu Ə ə ə ə ə əzaman ana mü ssis d n f rqli olan ə ə ə ə

m liyyat valyutası mövcud olacaqdır.ə ə

T qdimat valyutasıə

Tör m mü ssis ana mü ssis nin ə ə ə ə ə əyerl şdiyi ölk d n xaricd yerl şirs , ə ə ə ə ə əbu zaman onların m liyyat valyutası ə əf rqli ola bil r. Bu halda, h min tör m ə ə ə ə əmü ssis nin maliyy hesabatları ə ə əqrupun t qdimat valyutasına əçevrilm lidir.ə

Diqq tiniz gör ə ə əminn tdaram!ə