yatalak hasta ve aİlelerİne psİkolojİk destek · • hasta yatağının bir tarafını duvara...
TRANSCRIPT
fd
YATALAK HASTA VE
AİLELERİNE PSİKOLOJİK DESTEK
Sevgili Hemşehrilerim,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak bünyemize bağlı kurum ve kuruluşlarımızla birlikte “Engelsiz bir İstanbul” için çalışıyoruz. Engelli vatandaşlarımızın daha iyi, daha konforlu ve daha güvenli bir şehirde yaşaması için yatırımlar yapıyoruz. Merkezlerimizde; bilinçlendirme, yönlendirme, danışmanlık, sosyal ve mesleki iyileştirme hizmetleri veriyoruz.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğü ile birlikte engelli bireylere yönelik sağlıktan manevi bakıma, spordan kültüre, ulaşımdan istihdama kadar pek çok alanda hizmet sunuyoruz. Yaptığımız her yatırımda engelli vatandaşlarımızın refahını göz önünde bulunduruyor; yatırım ve hizmetlerimizi bu yönde gerçekleştiriyoruz. Engelleribirlikte aşarak, engelli vatandaşlarımızın geleceğeumutla bakmasını ve onların toplumsal hayatakatılımını artırmayı hedefliyoruz.
Hayatınızı güzelleştirmek ve sizlere hizmet etmek için bütün gücümüzle, bütün enerjimizle çalışmaya ve üretmeye devam edeceğiz. El ele verdiğimizde aşılmayacak hiçbir engel yoktur…
Bilgi ve birikimleriyle bu çalışmanın oluşturulmasına büyük katkı sağlayan Sayın Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğ-
lu’na teşekkürlerimizi sunarız.
YATALAK HASTA VE AİLELERİNE
PSİKOLOJİK DESTEK
6
İçindekiler
GENEL BİLGİLER Yatalak Hasta ve Engellilik
EĞİTİM Evde Eğitim
AİLE VE SOSYAL ÇEVREYE ÖNERİLER Yarı Bağımlı Yatalak Hastalar İçin Öneriler Tam Bağımlı Yatalak Hastalar İçin Öneriler Yetişkin Hastalarla İletişim ÖnerileriÇocuk Hastalarla İletişim ÖnerileriTam Bağımlı ve Yarı Bağımlı Yatalak Hasta ve Aileleri İçin Stresle Baş Etme Yöntemleri
EK BİLGİLEREvde Bakım Hizmeti Uygulaması Deprem ve Benzeri Acil Durumlarda Yapılması GerekenlerEngellinin HaklarıYatalak Hasta ve Engellilere Hizmet Veren Kurumlar
Yatalak Hasta İle İlgili Web Siteleri Yatalak Hasta Konulu Filmler Yatalak Hasta Konulu Kitaplar
KAYNAKÇA
YATALAK HASTA VE AİLELERİNE PSİKOLOJİK DESTEK
7
GENEL BİLGİLER
Yatalak Hasta ve Engellilik
Kısmi Bağımlı: Bir kas veya kas grubunu uyaran sinir merkezlerinin veya sinir liflerinin tahrip olması sonucu iskelet kaslarının kısmen işlevini yitirmesi durumudur. Bu hastalar kısmi olarak hareket edebilirler ve ihtiyaçlarını kısmen karşılayabilirler.Tam Bağımlı: Bir kas veya kas grubunu uyaran sinir merkezlerinin veya sinir liflerinin tahrip olması sonucu iskelet kaslarının tamamen işlevini yitirmesi durumudur. Bu tür hastalar neredeyse hiçbir ihtiyaçlarını kendi başlarına karşılayamazlar.
Beslenme
Vücuda ısı ve enerji sağlamak, dokuların yapımı ve yenilenmesini sağlamak, tüm metabolik süreçleri düzenlemek, bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlamak ve diğer yaşamsal işlevlerin sürdürülebilmesi için zorunludur. Aksi halde enerji ihtiyacı karşılanamayacağından kilo kaybı, kaslarda ve dokularda yetersizlik veya kayıp yaşanmakta; ileri aşamada ise bilinç yitimine varan tablolar oluşabilmektedir.
Beslenmede protein, yağ ve karbonhidrat dengesi kadar sıvı ve mineral dengesi de gözetilmelidir. Bilinçli ve yutma işlevi bozuk olmayan hastalarda beslenme normal insanlardakinden farklılık göstermez.
• Ağızdan besleme; sık aralıklarla, azar azar, çiğnemesi ve yutması kolay olan yiyeceklerle yapılmalıdır. Sakıncası yoksa hastaya günde 1,5-2 litre sıvı vermeye çalışın.• Beslenme için özel mamalar da bulunmaktadır. Bununla ilgili doktorunuzdan mutlaka yardım alınız.• Akdeniz tipi beslenme hakkında da çeşitli kaynaklardan bilgi edininiz.• Hasta hareket etmediği için metabolizmahızı azalacaktır, yani yiyecekleri yakma hızı
8
azalacaktır. Hastanın eski günlerinde yediği kadarverirsek hızla kilo alacaktır. Bunun için mutlaka hastanın günlük ne kadar kalori ihtiyacının olduğunu bilmek gerekir. Bu da diyet uzmanı yardımı ile hesaplanmalıdır. Hastanın yemek listesi hazırlanırken mutlaka bir diyetisyenden yardım alınmalıdır. • Yiyeceklerin yumuşaması için her lokmasında küçük bir yudum su verebilirsiniz.• Hasta yarı katı yiyecekleri yiyemiyorsa bu yiyecekleri mutfak robotunuzdan geçirip püre haline getirerek yedirebilirsiniz.
Eğer hastada yutma güçlüğü varsa:
• Yutma güçlüğü inatçı ise ve nedeni bilinmiyorsa bir kulak burun boğaz uzmanıyla görüşülmelidir. Eğer yutma güçlüğü felç ve ilerleyici nörolojik hastalıklara bağlı ise bir nörolog tarafından değerlendirilmelidir.• Hasta hazmı kolay olan yiyeceklerle sıkaralıklarla az miktarda beslenmelidir.• Uyku vaktinden önceki üç saat boyunca yemek yemekten kaçınılmalıdır.• Geceleri hastanın yattığı yatağın başı yükseltilmelidir.• Eğer bunlar yardımcı olmazsa yemeklerarasında ve uyku vaktinden önce asit giderici kullanmak hastanın rahatlamasına yardımcıolabilir.
Oda Düzeni Kişisel Bakım ve Hijyen
• Kişinin rahat hareket edebileceği düzenli birodasının olmasına özen gösterin.• Odada gece lambası bulundurun.• Hastanın odasına sizi çağırabileceği bir zil koyunuz.• Hasta yatağının bir tarafını duvara dayamaya veya iki tarafına da korkuluk koymaya dikkat ediniz.• Yatakta sık çarşaf değişimi yapınız ve sık sıkyatağı havalandırınız.• Çevresi ile ilişkilerini sürdürebilecek bir oda düzeni oluşturunuz.
9
• Hastanın yattığı odanın duvarlarının aydınlık bir renk olması ve güneş almasına dikkat ediniz. • Hastanın odasında eğer takip edebiliyorsaradyo, televizyon vb. koyunuz. Sosyalleşmesi için hastayı; TV, gazete, radyo gibi iletişim kanallarına yönlendiriniz. Eğer takip edemiyorsa, odasında saat ve takvim bulundurunuz. Gün, ay, yıl gibi çeşitli vakitleri hastaya hatırlatınız.• Özellikle de kısmi yatalak hastalar için gece ya da gündüz hastanın düşmesini engellemek için odada halı bulundurmayınız. • Eğer hasta yarı bağımlı ise hastadan izin alarak koşulları oluşturup düzenli bir şekilde banyo yapması sağlayınız.• Ağız bakımına özen gösteriniz. Yemeklerden sonra dişlerini fırçalamasını sağlayınız.• Dudaklarında kuruma varsa vazelin sürebilirsiniz.• Hastaların derisine kesinlikle alkol veya kolonya sürmeyiniz ve bunlarla hastaya masaj yapılmayınız. Islak sabunlu bezle silebilirsiniz, ancak masaj yapılacaksa nemlendiricili krem tercih ediniz.• Tırnakların düzenli kesilmesi ve ellerin sık silinmesini sağlayınız.• Vücut ve saç banyosu yaptırın ve günlük bakım ihtiyaçlarını karşılayın. • Hastanın derisini daima temiz ve kuru tutmaya özen gösteriniz.• Hastada alışılmadık bir kokuyla karşılaşırsanızmutlaka bir doktora başvurunuz.
Ağız ve diş temizliği:
• Ağız bakımında amaç ağız içi bütünlüğünü korumak olmalıdır. • Ağız bakımında kullanabileceğiniz solüsyonları hazır alabilir veya evde kendiniz hazırlayabilirsiniz. Hazır alınan solüsyonlar:
• Ucunda sünger olan çubuklar ve temizleme solüsyonundan oluşan setler• Antimikrobiyal gargara solüsyonları ( mikrop kırıcı solüsyonlar)Evde hazırlanabilecek solüsyonlar:
10
• Ağız temizleme solüsyonları• 500 ml suya yarım çay kaşığı tuz• 500 ml suya yarım çay kaşığı karbonat• Ağız temizliği için küçük bir kaşığın üzerine temiz, yumuşak gazlı bir bez sarılır veya hazır temizleme çubukları hazırlanan solüsyona batırılır.• Önce dişler, sonra sırayla diş etleri, yanak içleri, dil, dilin altı fazla bastırmadan silinir.• Ağız temizliği için ağzı günde 4 defa karbonatlı suyla veya tuzlu suyla temizlenir.
EĞİTİM
Evde Eğitim
Zorunlu öğrenim çağındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireyler sağlık problemleri nedeniyle kayıtlı oldukları örgün eğitim kurumuna devam edemeyebilirler. Bu koşullarda öğrenciler bağlı bulundukları eğitim kurumu tarafından görevlendirilen öğretmenler aracılığıyla bireysel eğitim programıyla desteklenen ders müfredatlarını evlerinde veya bulundukları hastanede alabilirler. Bireyin eğitim hizmetinde bir örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanıp yararlanamayacağı fiziksel, sosyal ve ekonomik yönden değerlendirilerek karar verilir. Evde veya hastanede eğitim hizmetinden yararlanan bireylere, kayıtlı bulunduğu okulda uygulanan öğretim programları uygulanır. AncakBireysel Eğitim Programı (BEP) geliştirme birimince, bu programlara dayalı olarak bireyin eğitim performansına göre, ihtiyaç duyduğu alanlarda Bireysel Eğitim Programı (BEP) hazırlanır ve bu program görevlendirilen öğretmen tarafından verilir.
Bireyin sağlık durumu, gelişimi ve yeterlilikleri sürekli değerlendirilir ve buna göre eğitim sürecinde değişiklik ve düzenleme yapılır. Bireylerin başarılarının değerlendirilmesi, kayıtlı bulunduğu okuldaki diğer öğrenciler gibi yapılır. Ancak başarının değerlendirilmesinde bireyin özelliği, engel durumu ve sağlık durumu
11
dikkate alınarak değerlendirme şekli, yöntem ve tekniklerinde öğretmen tarafından gerekli değişiklikler yapılır. Öğrenciler okutulmayan derslerden muaf tutulurlar. Bireylerin başarı değerlendirme sonuçları öğretmenler tarafından, öğrencinin kayıtlı bulunduğu okul idaresine not çizelgeleri esas alınarak bildirilir. Sınıf geçme ve diğer işlemler, kayıtlı olunan okul idaresi tarafından yürütülür. Evde eğitim süresince öğrenciler okulunda devamsız sayılmaz.
AİLE VE SOSYAL ÇEVREYE ÖNERİLER
Yarı Bağımlı Yatalak Hastalar İçin Öneriler
Egzersizler
• Egzersiz kişiyi hareketsizliğin olumsuz etkilerinden korumak ve egzersizin tedavi edici özelliğini ortaya çıkarmak için yapılır. • Yarı bağımlı hastada ise kaslar ve eklemler aktif olarak da çalıştırılmalıdır. Aktif hareket ve pasif esnetme kas ve kemik erimesini engelleyecek, eklem açıklığının kaybı ve kireçlenme ile ilgili gidişi durduracaktır. • Bir başkasının yardımı olmaksızın kişinin kendi kendine yaptığı hareketlere aktif egzersiz denir. Amaç hareketliliği korumaktır. • Hareketsizliğe bağlı olarak kuvvetsizlik, sırt ağrıları, kas zayıflığı, kemik erimesi, kemiklerde kolayca kırıklar oluşabilir. Fizyoterapistlerle görüşüp uygun egzersiz programı alınarak uygulanmalıdır.
12
Tam Bağımlı Yatalak Hastalar İçin Öneriler
Günlük Bakım
Göz bakımı ve Temizliği:
• Hastanın yüzü ıslak bir havlu ile sabah ve akşamları mutlaka silinmelidir. • Önceden kaynatılıp soğutulmuş suyla, temiz pamuklu bezi ıslatarak fazla bastırmadan göz içten dış kısma doğru silinmelidir. • Diğer göz için de bu işlem aynı şekilde uygulanmalıdır. Kulak temizliği:
• Kulak, işitme yolunun gözle görünen bölümüne kadar yağlı pamuklu kulak temizleme çubuğu ile temizlenmelidir. • Aynı işlem diğer kulak için de uygulanmalıdır. • Kulak kepçesi içten dışarı doğru temizlenmelidir. • Son olarak tampon ile kulağın arkasını temizlenmelidir.
Yatak Yaralarının Önlenmesi
Deri ve deri altı kemikte bulunan bölgelerdeaşırı ve uzun süreli bası sonucu dokularda tahriş oluşmasına bağlı oluşan yaraya dekübit (yatak yarası ) denir. Yatağa bağımlı hastalarda, özellikle fazla kilolu (obez) olanlarda, sürekli yatmaya bağlı olarak yatak yarası daha çabuk oluşur.
Yatak yarası oluşabilecek yerler:
• Kulaklar • Başın arka kemik kısmı • Omuzlar ve dirsekler • Kürek kemiği • Kuyruk sokumu ve kalça kemiği • Topuklar Yatak yarasının oluşum evreleri:
13
• Deride cilt bütünlüğünün bozulması, kızarıklık, ağrı, hassasiyet, • Deride yüzeysel yaralar, ağrı, hassasiyet, • Deri altı yağ dokusu, kas veya kemiğe ilerleyen derin yaralar ve ateş, • Kemik, eklem veya vücut boşluklarına ilerleyen yara ve ateş, • Eklemlere kadar yayılan yara; enfeksiyon, ateş, akıntı, koku yapar.Yatak yarasının bakımı: • Havalı yatak kullanınız. Yatan hastanın vücudunda yatak yaralarının oluşmasını engelleyen yardımcı ürün, hastanın rahat etmesini sağlar ve alt kısımlarında oluşacak olan yatak yaralarını engeller. • 2 saatte bir pozisyon değiştirmesine yardımcı olunuz. • Yatak çarşaflarının kırışıksız olmasına dikkat ediniz. • Yatak çarşafları sık sık değiştiriniz. • Cildin kuru ve temiz olmasına dikkat ediniz. • Oda sıcaklığını dengede tutunuz. Aşırı sıcak ya da soğuk bir oda hastaya zarar verebilir. • Yaraları alkol veya kolonya ile silmeyiniz. • Hassas ve kuru cilde masaj yapmayınız.
Egzersizler
Bir başkasının yardımı ile yapılan hareketlere pasif egzersiz denir. Amaç, eklemin hareketliliğini korumaktır.
14
Egzersiz yaparken:
• Ekstremiteleri (kol ve bacaklar) destekleyin ve eklemlerden tutunuz. • Tüm hareketleri hastayı yormayacak şekilde yavaş ve düzgün bir şekilde yaptırınız. • Eklemleri zorlamayın ve ağrı olduğunda egzersize son veriniz. • Eklem hareketlerini, ekstremiteleri (kol ve bacakları) açma-kapama, vücuda yaklaştırma –uzaklaştırma şeklinde yaptırınız.Sıklıkla Kullanılan Yatak İçi Pozisyonlar
Tüm pozisyonlarda amaç vücut bölümlerini anatomik pozisyonda tutmaktır. Bunun için verilen pozisyona göre boyun, bel, diz, kol ve bileklerin altı yastık, havlu gibi araçlarla desteklenmelidir.
Sırt üstü yatış pozisyonu:
• Hastayı sırtüstü yatırınız. • Boyun ve bel omurları ile dizlerinin altını yastık veya havlu ile destekleyiniz. • Baldır altına bir yastık koyarak, topukları yatak yarası riskinden koruyunuz. • Yüzükoyun pozisyon rahat uyku pozisyonudur. Genellikle kalça kemiği yaralarında bu pozisyonu uygulayınız. Diz altı ve kadınlarda göğsün altı yastıkla destekleyiniz.
Dik oturur pozisyon: Beslenme için uygun bir pozisyondur.
• Yatak başucunu 45 -70 derece arasında kaldırınız. • Yastıkla destekleyerek vücudun üst kısmını oturur hale getiriniz.
Yan yatış pozisyonu:
• Hastayı yan olarak yatırınız. • Alttaki bacak ve kalçayı dizden hafif bükünüz (20 derece).
15
• Üstteki bacağı biraz daha fazla büküp (35 derece), sırtı yastıkla destekleyiniz.
Dışkı Kontrolü:
• Devamlı yatan hastalarda dışkılama alışkanlığı değişebilir; hastanın dışkısının rengine, kıvamına ve sıklığına dikkat ediniz. • Her sabah verilecek bir bardak ılık su, kuru erik veya kayısı suyu kabızlığı önlemede etkili olacaktır.
İdrar Problemleri Önleme:
• Makat ve çevresi üzerine sıcak termofor koyunuz. • Musluk açılıp hastaya su sesi dinletebilirsiniz. • Hasta hala idrarını yapamıyorsa doktora başvurunuz. Böbrek Taşı Oluşumunu Önleme:
• Hastanın düzenli sıvı alımını takip ediniz. • Yatakta aktif ve pasif egzersizler yaptırınız. • Enfeksiyon riskine karşı, mümkün olduğu kadar, hastaya idrar sondası taktırmaktan kaçınınız. • Diyet ve ilaçlar kullanılabilirsiniz. Hastalığı özel diyet gerektiriyorsa ( diyabet, kalp hastalığı vb.) titizlikle uygulayınız; ilaçları düzenli ve gerektiği gibi veriniz.
Yetişkin Hastalarla İletişim Önerileri
• Hastanızla sürekli iletişim halinde bulunmaya çalışın. • Gülümseyerek, dokunarak hastaya duyduğunuz sevgiyi ve ilgiyi gösteriniz. • Hastaya dokunmadan önce mutlaka ondan izin isteyin ve onun yapabileceği hareketlerde ona destek olun. • Ona zaman ayırın. Belli aralıklarla ya da mümkünse sıkça bir arada olmaya çalışın. • Hastada anormal davranışlar gözlemlediğinizde (aşırı durgunluk, saldırgan tutumlar vb.) psikiyatrist veya nöroloji uzmanlarından yardım alınız.
16
Çocuk Hastalarla İletişim Önerileri
• Ona zaman ayırın ve yatalak olarak kendini geliştirebileceği faaliyetler üretmeye çalışın. • Çocuğu yatağında yalnız bırakmamaya çalışın. • Çocuğun oynayabileceği türden oyunlar oynayın.Tam Bağımlı ve Yarı Bağımlı Yatalak Hasta ve Aileleri İçin Stresle Baş Etme Yöntemleri
Stres, İnsanların çeşitli sıkıntılı durumlar karşısında hem bedensel hem de ruhsal dengesinin bozulmasıdır. Stresin başlangıcında bireyler kendilerinde bedensel ve psikolojik birtakım değişimler gözlemler. Bedensel olarak baş ağrısı, terleme, kalp atışlarının hızlanması, nefes darlığı gibi; psikolojik olarak yapılan işe konsantre olamama, aşırı tedirginlik hissi, sürekli olumsuz şeyler düşünme gibi değişimler yaşanır.Yaşam içerisinde insanların stres yaşamasını etkileyen çok fazla faktör bulunmaktadır. Bunlar;sevdiğimiz insanlardan ayrılma, istenilen başarıların elde edilememesi, bireyin kendisine karşı güvensizliği, iş ortamında insanlar arası ilişkilerde yaşanılan olumsuz deneyimler olabilir. Yatan hasta olmak ya da bakım veren olmak da beraberinde birçok stres yaşantısını getirir. Bunlarlabaş edebilmek için birtakım ipuçları şöyle sıralanabilir:
• Stresle başa çıkmada öncelikle kişinin birstres altında olduğunu hissetmesi ve bununla mücadele etmesi gerektiğinin farkında olması gerekir. • Stresle beraber insan vücudundaki kaslardabir gerilim baş gösterir. Bu gerilimi ortadan kaldırabilme sürecinde düzenli olarak egzersiz ve spor yapmak faydalı olacaktır. • Stres uyandıran durumları hiç kimseyle paylaşmamak mevcut stresimizi bir kat daha artıracaktır. Bu nedenle çevremizde bulunan,kendimize yakın hissettiğimiz kişilerle yaşadıklarımızı paylaşmak fayda sağlayacaktır. • Stresle baş etme sürecinde düzenli gece
17
uykusu uyumak sizi yenileyecek, güne enerjik bir şekilde başlamanızı sağlayacaktır. • Kendinize yeni yeni hobiler edinin. Kitap okuyabilir, müzik dinleyebilirsiniz (Bu müziklerin içinizi karartmayan türden olmasına özen gösterin.). • Olumlu ve güzel şeyler düşünmeye çalışın. Şunu unutmayın ki, nasıl düşünürseniz öyle hisseder ve öyle davranırsınız. • Kendinize vakit ayırın. Kendinizi ne kadar iyi hissederseniz, hastanıza da o ölçüde iyi bakım sağlayabilirsiniz. • Hasta bakımı sizi yorabilir. Diğer aile fertlerinden destek isteyin. Aile fertlerinden destek alamıyorsanız gündüz bakım evlerinden ya da evde bakım hizmeti veren servislerden faydalanabilirsiniz. • Kendinizi yorgun ve çökkün hissettiğiniz, bu duygularla baş edemediğiniz dönemler olabilir. Bu dönemlerde mutlaka profesyonel destek alın.
18
EK BİLGİLER
Evde Bakım Hizmeti Uygulaması
• Sağlık ve Sosyal Ön Değerlendirme • Doktor Değerlendirmesi • Evde Fizyoterapi Uygulaması • Evde Psikolojik Danışmanlık Hizmeti • Ev Destek Hizmetleri
Daha fazla bilgi için inceleyebilirsiniz: http://www.ibb.gov.tr/sites/SaglikVeSosyalHizmetler
Evde bakım aylığına hak kazanmak için başlıca şu3 şart aranmaktadır:
1.Ağır engelli olduğunu belirten sağlık kurulu raporu2.Bakıma muhtaçlık kriterinin olması3.Gelir kriterlerinin uygun olması
Daha fazla bilgi için inceleyebilirsiniz: http://www.istanbulsaglik.gov.tr
Deprem ve Benzeri Acil Durumlarda Yapıl-ması Gerekenler
Yatan hastaların kendi kendilerine hareket imkânı kısıtlı olduğu için kendisinin ne yapacağından ziyade ona bakım verenlerin ve çevresinde olanların ne yapacağı önemlidir. Depremden önce yapılması gereken en önemlişey hastanın bulunduğu oda içerisinde yapı ünitelerinin duvara sabitlenmesidir. Bu şekilde bu yapıların hastanın üzerine düşmesi engellenecektir.
Yarı bağımlı kişinin, kendini koruyup koruyamayacağına dair önceden bir plan hazırlaması ve bu konu üzerinde zihinsel bir tatbikat yapması gerekir. Eğer bu kişi depremde tek başınaysa, önceden hazırladığı plana uygun şekilde kendini korumalıdır. Deprem anında
19
bulunduğu yerin fiziksel özelliklerine ve kendi engellilik durumuna göre bir pozisyon alarak vücudunu korumalıdır. Burada en önemli konu, kişinin paniğe kapılmamasıdır.
Eğer bu kişi yaşam destek ünitesine bağlıysa ve hiç hareket edemiyorsa çevresindeki kişilerin yardımına ihtiyaç duyacaktır. Bu durumdaki bir kişinin, deprem anını en az zararla geçirebilmesi için yaşam destek cihazlarının önceden sabitlenmiş olması gerekmektedir.
20
Engellinin Hakları
• Engellilere tanınan hak ve hizmetlerdenyararlanabilmek için öncelikle engellilik durumunuzun ve engel oranınızın belirtildiği sağlık kurulu raporunu almanız gerekmektedir. • İndirimli ya da ücretsiz şehir içi otobüs, vapur, yolcu treni, su faturası vb. belediye hizmetlerinden faydalanabilmek için bulunduğunuz ilin ilgili belediye birimine başvurabilirsiniz. • Milli parklardan, devlet tiyatrolarından, Kültürve Turizm Bakanlığına bağlı müzelerden ve ören yerlerinden ücretsiz yararlanabilirsiniz. • Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli üniversite öğrencilerine Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından öncelikli olarak öğrenim kredisi ve katkı kredisi verilmekte, yurt tahsisi yapılmaktadır. • Engellilere sağlanan vergi avantajlarından faydalanabilirsiniz (emlak vergisi, gelir vergisi, gümrük vergisi, özel tüketim vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ve katma değer vergisi). • Haklarınız ve sunulan hizmetlerle ilgili daha detaylı bilgi için çağrı merkezimiz olarak çalışan ALO 153’ü arayıp ilgili servislere ulaşabilir ve ilk bilgileri bu şekilde alabilirsiniz. • ALO 183 Engelli Danışma Hattını kullanarakda sizin için en doğru ve güvenilir bilgiye ulaşabilirsiniz.
21
Yatalak Hasta ve Engellilere Hizmet Veren Kurumlar
• Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli Ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü • İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Yatalak Hasta Konulu Filmler
The Intouchables/ Can Dostum (2011)Big Fish/ Büyük Balık (2003)Lorenzonun Yağı (1992)
Yatalak Hasta Konulu Kitaplar
“Görüşler” Yazar: Zeynep Kocasinan“Petey” Yazar: Ben Mikaelsen
22
KAYNAKÇA
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü: http://www.istanbulsaglik.gov.tr/index.asp adresinden alındı (Erişim tarihi: 10.02.2017).
Engelliler İçin Depremde İlk 72 Saat. (2011). T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı: https://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/13-201209281508-ilk72saatengelliler.pdf adresinden alındı (Erişim tarihi: 10.02.2017).
Evde Bakım Hizmeti Nedir? (tarih yok). İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık Hizmetleri: http://www.ibb.gov.tr/sites/SaglikVeSosyalHizmetler/evdesaglik/Pages/AnaSayfa.aspx adresinden alındı (Erişim tarihi: 10.02.2017).
Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetme-lik. (tarih yok). Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx-?MevzuatKod=7.5.7542&MevzuatIliski=0&sourceX-mlSearch=evde%20bak%C4%B1m adresinden alındı (Erişim tarihi: 10.02.2017).
Stres ve Stresle Başa Çıkma Yolları. (2013, 01 28). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı: http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/32/04/706061/icerikler/stres-ve-stresle-basa-cikma-yollari_303210.html adresinden alındı (Erişim tarihi: 10.02.2017).
23
24
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİSAĞLIK DAİRE BAŞKANLIĞIENGELLİLER MÜDÜRLÜĞÜ
AVRUPA YAKASIİLETİŞİM BİLGİLERİ
ENGELLİLER MÜDÜRLÜĞÜİstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Ek Hizmet Binası Hacı Ahmet Mah. Yeniyol Zarif Sok. No:22 PK:34440 Beyoğlu
Tel: 0212 449 96 60 – 0212 449 96 61Fax: 0212 449 50 34
ENGELLİLER YAZ KAMPIÜst Giriş: Yeşilköy Mah. Halkalı Cad.No: 69 PK: 34149 (Çiroz Halk Pazarı
Arkası) Yeşilköy / BakırköyAlt Giriş: Yeşilköy Mah. Kazım Silivrili Sok.
No: 36/1 PK: 34149 Yeşilköy / BakırköyTel: 0 212 573 79 33 - 0 212 573 79 22 -0 212 449 97 85 Fax: 0 212 449 50 34
BAYRAMPAŞA ENGELLİLER MERKEZİMuratpaşa Mah. Rami Kışla Cad.No:161 PK: 34040 Bayrampaşa(Topçular Haseki Polikliniği Yanı)
Tel: 0 212 449 97 11 – 0 212 449 97 12Fax: 0 212 449 50 34
BAHÇELİEVLER ENGELLİLER MERKEZİKocasinan Mah. Kandil Sk. No: 9 Kat:2Arif Emre Kültür Merkezi Bahçelievler
0 212 449 97 44 – 0212 449 96 83 Fax: 0 212 449 50 34
25
BEYLİKDÜZÜ ENGELLİLER MERKEZİBüyükşehir Mah. Atatürk Bul. No: 30 Beylikdüzü
(Beylikdüzü Kültür Merkezi Karşısı)Tel: 0 212 449 97 70-0212 449 97 77
Fax: 0 212 449 50 34 [email protected]
BEYOĞLU ENGELLİLER MERKEZİHacı Mimi Mah. Karabaş Mektebi Sok.
No:24 PK: 34425 Tophane/BeyoğluTel: 0 212 449 96 80Fax: 0 212 449 50 34
BÜYÜKÇEKMECE ENGELLİLER MERKEZİDizdariye Mah. Enver Paşa Cad. Özcan İş
Merkezi No: 24 Büyükçekmece(Büyükçekmece Kaymakamlığı Karşısı)Tel: 0 212 449 96 87 – 0 212 449 97 62
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
ESENLER ENGELLİLER MERKEZİNine Hatun Mah. İnönü Cad.
No:17/3 Dörtyol Meydanı / EsenlerTel: 0 212 449 97 38 – 0 212 449 96 84
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
ESENYURT ENGELLİLER MERKEZİ Atatürk Mah. Adnan Kahveci Bul-
varı No:27/33 PK:34500 Esenyurt (Prof. Dr. Necmettin ERBAKAN Parkı içinde)
Tel: 0212 449 97 17 Fax:0212 449 50 34
26
FATİH OTİZM MERKEZİ Karagümrük Mah. Zeynel Ağa Sok.
No:14 PK: 34091 Fatih (Fatih Mimar Sinan Stadı Üstü)
Tel: 0 212 449 96 59 – 0 212 449 97 32 Fax: 0 212 449 50 34
GAZİOSMANPAŞA ENGELLİLER MERKEZİMerkez Mah. Cumhuriyet Meydanı
No:20 Gaziosmanpaşa(Gaziosmanpaşa Belediyesi Nikah Salonu Arkası)
Tel: 0 212 449 97 34 – 0 212 449 96 86Fax: 0 212 449 50 34
KAĞITHANE ENGELLİLER MERKEZİGürsel Mah.Eski Beşiktaş Cd. No:3
(Gürsel mah.konağı) PK:34400 KağıthaneTel: 0 212 449 96 81 – 0 212 449 97 41
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
KÜÇÜKÇEKMECE ENGELLİLER MERKEZİTevfikbey Mah. Halkalı Cad.
No:148 PK: 34303 KüçükçekmeceTel: 0 212 449 96 95 – 0 212 449 96 85
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
SİLİVRİ ENGELLİLER MERKEZİYeni Mah. Nedim Beyazgül Sok. No: 9/A Silivri
(Silivri Devlet Hastanesi Acil Karşısı)Tel: 0 212 449 97 63 - 0 212 449 97 04
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
27
SULTANGAZİ ENGELLİLER MERKEZİEsentepe Mah. C1 Cad. NO:2
Sultangazi / İSTANBUL(Hoca Ahmet Yesevi Kültür Merkezi)
Tel: 0 212 449 96 73 - 0 212 449 97 96 Fax: 0 212 449 50 34
ŞÜKRÜ SÜRMEN BAĞIMSIZYAŞAM AKADEMİSİ
Yeşilköy Mah. Halkalı Cad. No: 69 PK: 34149(Çiroz Halk Pazarı Arkası) Yeşilköy / Bakırköy
Tel: 0 212 449 96 62 – 0 212 449 97 95 Fax: 0 212 449 50 34
AVRUPA YAKASIİRTİBAT BÜROSU
İLETİŞİM BİLGİLERİ
BAHÇELİEVLER ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Şirinevler Mah. Barbaros Cad. No: 9 Bahçelievler(Bahçelievler Belediye Binası)
Tel: 0 212 484 38 00 – 2461- 2463Fax: 0 212 449 50 34
EYÜP ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Düğmeciler Mah. Düğmeciler Cad. No:19 Eyüp(Eyüp Belediyesi Sosyal Koordinasyon Merkezi)
Tel: 0 212 615 11 90 Fax: 0 212 449 50 [email protected]
28
ANADOLU YAKASIİLETİŞİM BİLGİLERİ
BEYKOZ ENGELLİLER MERKEZİRüzgarlıbahçe Mah. Şehit Ömer Balıkçı Sok.
No:1 PK: 34820 Beykoz(Beykoz Belediyesi Hizmet Binası)
Tel: 0216 586 56 62 - 0 212 449 96 89Fax: 0 212 449 50 34
ÇEKMEKÖY ENGELLİLER MERKEZİMehmet Akif Mah. Akasya Sok. No:34 Çekmeköy
(Çekmeköy Belediyesi Mehmet Akif Kültür Merkezi)
Tel: 0 216 640 41 94 - 0 216 586 56 63Fax: 0 212 449 50 34
KADIKÖY ENGELLİLER MERKEZİKozyatağı Mah. Çardak Sok.(Güven Sok.)
No: 7 KadıköyTel: 0 216 586 56 25 - 0 212 449 96 45
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
KADIKÖY OKUL ÖNCESİ OTİZM MERKEZİKozyatağı Mah. Çardak Sok.
(Güven Sok.) No: 7 Kat: 4 KadıköyTel: 0 212 449 97 72 - 0 212 449 97 16
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
MALTEPE ENGELLİLER MERKEZİCevizli Mah. Bağdat Cad. No: 436 Kat: 2 Maltepe
Tel: 0 216 586 56 65 - 0 212 449 97 26Fax: 0 212 449 50 34
29
SULTANBEYLİ ENGELLİLER MERKEZİMimar Sinan Mah.
Özgürlük Cad. No:17/1 SultanbeyliTel: 0 216 586 56 69 - 0 212 449 97 06
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
SANCAKTEPE ENGELLİLER MERKEZİAbdurrahman Gazi Mah. Hızırbey Cad.
No:3 Yenidoğan/SancaktepeTel:0 216 586 56 66 - 0 212 449 96 98
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
ŞİLE ENGELLİLER MERKEZİBalibey Mah. 23 Nisan Cad. Öğretmen Sok.
No: 1 Şile (75. Yıl Ortaokulu Bahçesi)Tel: 0 216 586 56 60 – 0212 449 97 23
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
TUZLA ENGELLİLER MERKEZİCami Mah. İstasyon Cad.
Dr.Aladdin Yavaşça Sok. No:12 TuzlaTel: 0 216 586 56 67 - 0 212 449 96 94
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
ÜMRANİYE ENGELLİLER MERKEZİFatih Sultan Mehmet Mah. Alemdağ Cad.
No:217 Tepeüstü - Çakmak Yolu / Ümraniye(İBB Kapalı Yüzme Havuzu Yanı)
Tel: 0 216 586 56 68 – 0 212 449 96 82Fax: 0 212 449 50 34
30
ANADOLU YAKASIİRTİBAT BÜROSU İLETİŞİM
BİLGİLERİ
BEYKOZ ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Gümüşsuyu Mah. Kelle İbrahim Cad.No:43 Beykoz (Beykoz Belediye Binası)
Tel: 0 216 444 66 61/ Dahili:8740Fax: 0 212 449 50 34
KARTAL ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Kordonboyu Mah. Ankara Cad. No: 142 Kartal(İBB Bülent Ecevit Kültür Merkezi)
Tel: 0 216 586 56 64 - 0 216 353 00 21Fax: 0 212 449 50 34
MALTEPE ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Altayçeşme Mah. Oba Çıkmazı No:8 Maltepe (Maltepe Kaymakamlık Binası)
Tel: 0 216 449 96 42 Fax:0212 449 50 [email protected]
PENDİK ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Batı Mah. 1. Gezi Boyu Cad. No: 64 Pendik(Pendik Belediyesi Engelliler
Koordinasyon Merkezi)Tel: 0 216 585 11 00 / Dahili:3052
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
31
SULTANBEYLİ ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Abdurrahman Gazi Mah. Belediye Cad. No: 4 Sultanbeyli (Sultanbeyli Kaymakamlığı Giriş Katı)
Tel: 0 216 449 96 92 Fax: 0 212 449 50 [email protected]
ÜSKÜDAR ENGELLİLERİRTİBAT BÜROSU
Selamiali Mah. Cumhuriyet Cad. No: 48 Kat:4 Üsküdar (Üsküdar Belediyesi Özel Eğitim ve
Rehabilitasyon Merkezi)Tel: 0 216 391 88 63 / Dahili:127
Fax: 0 212 449 50 [email protected]
Tüm Merkezler
1 Eylül 2014 Pazartesi İSEM
Öğrenci Alım
Komi-syonu
AVCILAR 2 Eylül 2014 Salı İSEM
Engel-lilerin Sosyal
ve Yasal
Hakları
Avu-kat
Fatma Tokaç
ÜSKÜDAR 2 Eylül 2014 Salı İSEM
Engel-lilerin Sosyal
ve Yasal
Hakları
Avu-kat
Serhat Ta-
banca
Tüm Merkezler
2 Eylül 2014 Salı İSEM
Öğrenci Alım
Komi-syonu
Tüm Merkezler
3 Eylül 2014 Çarşamba İSEM
Öğrenci Alım
Komi-syonu
Tüm Merkezler
4 Eylül 2014 Perşembe İSEM
Öğrenci Alım
Komi-syonu
Tüm Merkezler
5 Eylül 2014 Cuma İSEM
Öğrenci Alım
Komi-syonu
ENGELLİLER MÜDÜRLÜĞÜİstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Ek Hizmet Binası Hacı Ahmet Mah. Yeniyol Sok. No:22 PK:34440 Beyoğlu
Tel: 0212 449 96 60 – 0212 449 96 61Fax: 0212 449 50 34