Yllk faaliyet raporuhazrlama rehberi

CEO / CFO Serisi - Ocak 2009

nsz 1

1. Yllk faaliyet raporu nedir ve neden hazrlanr? 2

2. yi hazrlanm faaliyet raporunun katma deeri 3

3. Faaliyet raporunun hedef kitlesi 4

4. Faaliyet raporunun iletiimi ve yatrmc ilikilerinin sorumluluklar 5

5. Faaliyet raporu hazrlarken nelere dikkat edilmeli? 6

6. Faaliyet raporunda yer almas gereken blmler 7

7. Semaye piyasas mevzuatnda faaliyet raporunun yeri 23

7.1. Sermaye piyasasnda finansal raporlamaya ilikin esaslar teblii (Seri XI, No: 29)

7.2. Sermaye Piyasas Kurulu kurumsal ynetim ilkeleri

8. Trkiyede faaliyet raporlar 33

9. Dnyada faaliyet raporlar trendleri 34

Sonu 35

Kaynaka 36

indekiler

Yazar Hakknda

1972 stanbul doumlu zkan Yldrm, stanbul niversitesi ktisat Fakltesi, ngilizce ktisat Blm ndenmezuniyetinin ardndan kariyerine PricewaterhouseCoopersda balamtr. ki yl New York olmak zeretoplam sekiz yln ardndan; The Pepsi Bottling Group bnyesinde iki yl Gelitirme, Sat Operasyon vePlanlama mdrl grevlerinde bulunduktan sonra halen almakta olduu Deloitte Denetim blmne2007 ylnda katlmtr. Deloitte bnyesinde Kdemli Denetim Mdr olarak alan zkan Yldrmzellikle holding, telekomnikasyon, otomotiv, medya, inaat ve perakende sektrleri ve bu irketlere ilikinUluslararas Muhasebe Standartlar, Amerika Birleik Devletlerinde Genel Kabul Grm MuhasebeStandartlar (US GAAP), Sermaye Piyasas Kurulu Teblileri, Konsolidasyon, Halka Arz ve Yurtd PiyasalardaHalka Arz konularnda geni tecrbeye sahiptir.

1

nsz

Sermaye hareketlerinin dnya apndaserbetlemesiyle birlikte piyasa ekonomisikreselleti. Sermayenin zgrce dolaaraklkelerin snrlarn at bir dnyada, hissedarlarsrekli ve daha ok getiri vaat eden irketlereyatrm tercih etmektedirler.

2000li yllarn bandan itibaren, lkelerin sermayepiyasalar dzenlemeleri kreselleen ekonomininortaya kard ihtiyalar dorultusunda bir birineyaknlamaya balad. Bankaclk kurallar Basel I veII dzenlemeleriyle birlikte kresellemede nemligelimeler kaydetti. Ancak son yaanan finansalkrizin etkisiyle piyasa ekonomisinde baz talarnyerinden oynamas gerekecek. Trev ve sermayepiyasalarnda risk ynetimi daha da nemkazanacak. Yatrmclar ve menfaat sahipleri dahaok effaflk ve bilgi talep edecek. zellikle reelsektrde faaliyet gsteren irketler, yatrmclarnrisk alglamasnda oluan deiimi iyi analiz etmekzorundadrlar.

Krizin etkilerini kaybetmeye balamas ile birliktesermaye hareketleri yeniden hz kazandndayatrmclarn risk ve kazan davranlarndakideiim, irketlerin karllk oranlar ile birliktegittike artan arlkta irketlerin gvenirlii veeffaflna gre parann ynn belirleyecektir.Karmzda daha fazla bilgi ve daha fazla effaflkisteyen yatrmclar olacak.

Kurumsal iletiimin her zamankinden daha danemli olaca nmzdeki dnemde, btnkurumlar, yatrmc ve menfaat sahipleri ileilikilerini ynetmek ve irket bilgilendirmepolitikalarn yeniden gzden geirmek zorunda.Bu ilikiler kurumsal ynetimin gereklilikleri olanpaydalar arasnda eitlik, effaflk, hesapverebilirlik ve sorumluluk erevesinde ele alnmalve gelitirilmelidir.

Bilgi sadece ierii ile deil, zamannda ve doruverilmesi ile de hayati nem tar. Para ve Sermayepiyasalarndaki gelimilik dzeyi ne kadar derin vekarmak ise bilginin yaylmas o kadar hzl vedoru olmaldr. Dnk bilgiler nda alnankararlar sadece gemiin parasdr, doru vezamannda verilen bugnn bilgileri ise btnpaydalar iin gelecein ortak kazanc olacaktr.

Bu yaynmzla size Trkiyede yatrmc ve diermenfaat sahipleri ilikilerinin gelitirilmesinde; hergeen gn nemi daha da artan irket faaliyetraporunun hazrlanmasna ynelik bir kaynaksunmay hedefledik.

Bu yaynmzn almalarnza katk salamasndiliyorum.

Sayglarmla,

mer TanrverDenetim Sorumlu Orta

Doru mesajlar farkl gruplarailetebilen en nemli kurumsal iletiimarac.

Kurum Kltr

letiimStratejisi

Mevzuat

1. Yllk faaliyet raporu nedir ve neden hazrlanr?

irket yatrmclar ncelikli olarak ilgili yla aitkrllk, temett, srdrlebilirlik, riskler ve yeniprojeleri grmek isterken, potansiyel yatrmclar vefinansal analistler bu bilgilerin yannda kendianalizlerine esas olacak gemie dnkkarlatrmal temel rasyo ve faaliyet sonularnbulmay beklerler. Sivil toplum rgtlerinin vemedyann takipisi olduu irketlerin kamuvicdanndaki imaj, iinde yaadklar toplumlabirlikte srdrlebilir bir dnya iin ekonomik,evresel, kltrel ve sosyal projelere destekvermeleri ile llmeye balanmtr. alanlar,btn bir yl boyunca ortaya konulan emein veabann sonucunda elde edilen baarya olankatklarnn kendileriyle paylald bir raporgrmek isteyeceklerdir.

Faaliyet raporunun hedef ya da kullanc kitlesininne kadar geni olduu gz nne alndndagrsel adan daha zengin, daha geni kapsamlraporlar hazrlanmasnn; irketlerin doru mesajlarfarkl gruplara iletmesi asndan ne kadar nemtad anlalr.

Bilginin inanlmaz bir hzda yayld 21. yzylda,iletiim olanaklarn doru kullanan irketler,dierleri karsnda her tr rekabete ndebalamaktadr. irketlerin deerinin finansalgstergelerin tesinde sahip olduklar vizyon,hedefler ve sosyal deerlerden dorudanetkilendii gnmzde, yz yze iletiimin yerinitutabilen tek ara olan faaliyet raporlarnn, ok iyitasarlanm birer iletiim arac olmasgerekmektedir.

Sahiplik kavramnn yerini paydala braktve eit sorumluluklarn ortaya kt gnmzdepaydalar arasnda effaflk ve doru bilgipaylam baarya giden yolun anahtardr.

Faaliyet raporu irketin mevcut ve potansiyel iortaklarn ve menfaat sahiplerini bilgilendirmek veetkilemek iin yllk olarak hazrlanan birdokmandr. Kapsad hesap dnemine ilikinbilgileri, sirketin nmzdeki dnemdekihedeflerini ve bu hedefleri nasl yerine getireceinianlatan faaliyet raporu, hem tasarm olarak irketinkurum kltrne uygun, hem de ierik olarakmevzuata uygun olarak hazrlanmaldr.

2

Faaliyet raporu hazrlanmasndaki anahtar,birbirinden farkl birok kii ya da kuruluun farklamalar iin bu rapora ihtiya duymasdr.Potansiyel yatrmclar, yatrmclar, finansalanalistler, mteriler, tedarikiler, kredi salayclar,veya alanlar birbirinden farkl nedenlerle faaliyetraporuna ihtiya duyarlar.

2. yi hazrlanm faaliyet raporununkatma deeri

Faaliyet

Raporu

irket menfaat

sahipleri (yatrmclar,

tedarikiler, alanlar

vb.) ile irket

arasndaki ilikileri

gelitirir

irketin sermaye

piyasalarndan

yeni fon temin

etme yeteneini

artrr

irketle ilgili

frsatlarn ve

irketin byme

potansiyelinin

anlalmasn salar

irket bilinirliini

artrr

Hisse senedi fiyatnn

irketin gerek

deerini yanstmasn

salar

Yatrmclarn

beklentilerini ynetir

Dzenleyici

kurulularn

standartlarna uyumu

salar ve bu

kurulularla iletiime

katkda bulunur

Dnk bilgiler nda verilen kararlarsadece gemiin parasdr, zamanndaverilen bugnn bilgileri btnpaydalar iin gelecein ortakkazancdr.

* Semaye Piyasas Mevzuat ve Trk Ticaret Kanununa Gre Bilgi

Alma Hakk, Bilal Topgu, MKB

yi hazrlanm faaliyet raporunun yararlar

Fon ihtiyac ierisinde olan irketlerin bankaclksektr yerine sermaye piyasalarndan kaynaktemin etme yolunu tercih ettikleri noktada, talepettikleri fonlarn nasl kullanlacann yatrmclarabildirilmesi ve sonraki aamalarda da bilgiaktarmnn devam etmesi sermaye piyasalarnnetkinlii, devamll ve bymesi iin hayati nemtar. Bu kapsamda, sermaye piyasas aralarnndeerini etkileyen en nemli unsur bilgidir*.

Bir hissenin gerek deerinin altnda ilemgrmesinin birok nedeni olabilir. Ama en nemlineden irket hakkndaki bilgi eksikliidir. Daha okbilgi, daha ok tannma ve daha ok yatrmcdemektir.

Faaliyet raporunun salad balca yararlaraadaki ekilde zetleyebiliriz:

a) Dzenleyici kurulularn standartlarna uyumusalar ve bu kurulularla iletiime katkdabulunur.

b) Hisse senedi fiyatnn, irketin gerek deeriniyanstmasn salar.

c) Yatrmclarn beklentilerini ynetir.d) irket menfaat sahipleri (yatrmclar,

tedarikiler, alanlar vb.) ile irket arasndakiilikileri gelitirir.

e) irketin bilinirliliini artrr.f) irketle ilgili frsatlarn ve irketin byme

potansiyelinin anlalmasn salar.g) irketin sermaye piyasalarndan yeni fon temin

etme yeteneini artrr.

3

Mevcut ve potansiyel Yatrmclara Ulamak iinKullanlan Medya (Yearbook 2006, IR Magazine)

%12

%15

%17

%17

%27

%27

%28

%30

%34

%36

%45

%61

%71

%0 %20 %40 %60 %80

PR

Roadshow

Newsletter

irket bror

Birebir grme

Reklam

Medya

Webcasting

Yatrmc web sitesi

Faaliyet raporu

Dorudan postalama

Telefon

E-Posta

3. Faaliyet raporunun hedef kitlesi

irketin byklne, kurumsallama dzeyine veorganizasyon yapsna gre deimekle birlikte,faaliyet raporlarnn okuyucu ve hedef kitlesiaadaki gruplar eklinde zetlenebilir:

Dzenleyici kurulular (SPK, iMKB, MKK, vb.) irket hissedarlar Arac kurumlar

(Analistler, mteri temsilcileri) Bankalar ve dier kreditrler Portfy ynetim irketleri Dier kurumsal yatrmclar Yabanc yatrmclar Bireysel yatrmclar irket alanlar Derecelendirme irketleri Finansal medya irketin dier mevcut ve potansiyel menfaat

sahipleri

Yatrmc ilikilerinin mevcut ve potansiyelyatrmclara ulamak iin kulland iletiimmetodlarna Yatrmc likileri Aralar denir. IRMagazine tarafndan 2006 ylnda yaplanaratrma sonucunda, faaliyet raporlar mevcut vepotansiyel yatrmcya ulamak iin kullanlanaralar iinde %36 lk bir oranla e-posta, telefonveya dorudan postalamann ardndan en okbavurulan metod olarak karmza kmaktadr.Elbette faaliyet raporlar irket hakknda ierdiibilgi ve detay asndan zaten en verimli iletiimaracdr.

4

Yz yze iletiimin yerini tutabilecekbaka bir yatrmc ilikileri aracyoktur.

4. Faaliyet raporunun iletiim