YORGUNLUK VE YORGUNLUK

TESTLERİ

Uzm. Fzt. Bünyamin HAKSEVER

• Santral yorgunluk: Motor kortekste aktivasyon azalması, alfa motor nöron aktivitesinin baskılanması ve motor sinir boyunca aksiyon potansiyeli deşarjında azalmasıdır.

• Periferik yorgunluk: Direkt olarak kasın kontraktil yapısında laktik asit, H+ ve inorganik P birikimi, glikojen depolarının tükenmesi, ATP üretiminin azalmasından dolayı hissedilen yorgunluk, halsizlik ve aktiviteyi devam ettirememe halidir.

*Kas kasılması yoluyla belirli bir gücün üretilmesinde ya da sürdürülmesinde

ortaya çıkan yetersizlik olarak tanımlanır

*Belirli bir egzersiz için gerekli gücün ortaya konulmasındaki yetersizlik

1. Motor Ünite içinde yer alan ve sinirsel uyarılar ileten, motor sinirler.

2. Sinirsel uyarıların motor sinirden, kas lifine iletildiği nöromüsküler birleşme yeri

(neuro-muscular junction) (motor son-plak)

3. Gücü meydana getiren kasılma mekanizma.

4. Kaslara giden sinir tepkilerini başlatan ve düzenleyen merkezi sinir sistemi

f

• Yorgunluğun ortaya çıkmasıyla beraber Na- K ATPaz enzim aktivitesi azalır

• Ca ATPaz enzim aktivitesi azalmasından dolayı SR’a girmesi gereken Ca sarkoplazmada birikir.(kas sertliği)

• Laktat ve H iyonlarının birikmesinden dolayı PH düşer

• 30 dk. ile 4 saat arasında süren egzersizler boyunca, kaslarda bulunan glikojen depoları (özellikle ST liflerde) neredeyse tamamen boşalırlar.

• Asetilkolin aktivasyonunda düşüş

METABOLİK METABOLİK OLMAYAN

Enerji aöığı ve depoların tükenmesi

Aşırı egzersiz sonrası kas tahribatı

• Kas hasarı ile yorgunluk ilişkisi.• Eğitim:6 hafta, haftada 3 gün, 30m interval sprintleri

yapıldı. (5 hafta uyum antrenmanı 6, hafta yükleme ant.• Parametreler: CRP, kortizol, CK• VO2max• 30m sprint koşusu• Izokinetik-izometrik• esneklik

Kan içindeki yorgunluk parametreleri

• Kortizol • LDH glikolizda pirüvatı laktata dönüşümünü

katalize eder• Serum CK (kas tahribatı yorgunluk)• CRP ?• Ca++

Yorgunluk ve plazma kortizol seviyesi

• Doku içi stres artışını gösterir. • Plazma kortizol konsantrasyonu VO2max’ın

%60’ı ve üzerinde yapılan egzersizlerde anlmlı artış göstermektedir.

• Ağır egzersizler sonrası fizyolojik bir yanıt olarak ortizol seviyesinde artış görünür.

• Uzun süreli ve dinlenme verilmeksizin yapılan antrenmanlar sonrası doku içi yüksek kortizol konsantrasyonu, doku içi tahribata yol açar

• Bu artış kas rejenerasyonunu ve immun sistemi baskıladığı belirtilmektedir.

• Relative fatigue index– Konsept: kısa süredeki yoğun egzersiz sırasındaki

endurans kapasitesini ölçen egzersiz türleri ölçüm: belirli bir süre içindeki güçteki düşme oranını hesaplamaktadır

Wingate anaerobik test• Güç, dayanıklılık ve yorgunluğu belirlemede

kullanılmaktadır.• 30 saniye süre ile sabit bir yüke karşı maksimum

pedal çevirmeyi kapsayan supramaksimal anaerobik bir testtir.

• 5 er sn’lik 6 parçada ölçüm yapılır.• Sabit bir yüke karşı çevirdiği en hızlı pedal

bilgisayar aracılığıyla belirlenip ekrana yansıtılmaktadır.

• Sabit yük bireyin kg’ı başına 75 gr olarak belirlenmektedir.

Test Aletleri:6 engelMetreKronometreYardımcı10 tekrarlı max. Koşuİlk 3 ort. Son 3 ort.

Sprint yorgunluk testi

Relative fatigue index?????

Laktat testi

• Bisiklet ergometresi (güvenilirliği daha yüksek ve daha basit olup yüklemeler sürekli veya aralıklı yapılabilir.

• Treadmill (daha yüksek VO2max değerlerine ulaşılabilir.

• Kürek çekme

Yorgunluğun EMG ile ölçümü

• 22 birey • Eğitim öncesi el dinamometresi ile kuvvet

oluşturup elektrotlar ile sessiz period ölçüldü.• 15 tekrarlı 7,6 kg biceps curl sonrası tekrar

ölçüm• Vibraflex + biceps curl sonrası tekrar ölçüm

Yorgunluğun izokinetik ölçümü

Izokinetik sistem ile ölçmü: 180°/sn hızda 50-100 kontraksiyon sonrası ilk 3 kontraksiyonun son 3 kontraksiyona oranı alınır.Bu oran relative fatigue index ile değerlendirilir.

Yorgunluğun subjektif değerlendirilmesi

• Borg skalası

• VAS

Borg skalası

VAS