[yrc]-su dung cac cong cu ngoai hoi phai sinh nham phong ngua rui ro ty gia cho dnxnk vn
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
1/73
http://svnckh.com.vn i
DANH MC CC TVIT TT
DN: Doanh nghip
DN NK: Doanh nghip nhp khu
DN XK: Doanh nghip xut khu
DN XNK: Doanh nghip xut nhp khu
NHNN: Ngn hng nh nc
NHTM: Ngn hng thng mi
NHTW: Ngn hng trung ng
TGH: T gi hi oi
TCTD: T chc tn dng
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
2/73
http://svnckh.com.vn ii
DANH MC CC BNG BIU, TH
Trang
th 1-1:ng cu ngoi hi ................................................................ 8
th 1-2:ng cung ngoi hi .............................................................. 8
th 1-3:Tc ng ca s thay i li sut n t gi VND/USD ......... 11
Bng 1-4:V d v ri ro t gi .................................................................. 12
Bng 1-5:V d v cng c k hn ngoi hi ............................................ 19
Bng 1-6:S liu v GBP future contract ti CME ngy 18/12/2003 ... 22
Bng 1-7:V d v cng c hon i ngoi hi ......................................... 24
th 1-8:Trng thi quyn chn.............................................................. 26
th 1-9: Li v l trong hp ng quyn chn mua .............................. 27
th 1-10:Li v l trong hp ng quyn chn bn.............................. 28
Bng 2-1:Kt qu kho st vic s dng cng c phi sinh cc DN Vit
Nam (2007) ................................................................................................. 42
th 2-2:Bin ng ca t gi VND/USD.............................................. 43Biu 3-1:Doanh s ca cng c phi sinh ngoi hi trn OTC (03/2008)
................................................................................................................. 56
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
3/73
http://svnckh.com.vn iii
MC LC
LI M U .................................................................................................. 1
CHNG I: L LUN CHUNG V RI RO T GI, CNG C
NGOI HI PHI SINH V CCH THC PHNG NGA RI RO
T GI............................................................................................................. 4
1. Ri ro t gi .............................................................................................. 4
1.1. T gi hi oi ................................................................................... 4
1.1.1. Khi nim .................................................................................... 4
1.1.2. Phn loi t gi hi oi ............................................................. 6
1.1.3. Nhng yu t tc ng n bin ng t gi hi oi ................ 7
1.2. Ri ro t gi...................................................................................... 12
1.2.1. Khi nim ri ro t gi .............................................................. 12
1.2.2. nh hng ca ri ro t gi n hot ng xut nhp khu .... 132. Cng c ngoi hi phi sinh.................................................................. 15
2.1. Ch th, mc ch ca cc loi giao dch......................................... 15
2.2. Cc loi cng c ngoi hi phi sinh ............................................... 18
2.2.1. Cng ck hn ngoi hi .......................................................... 18
2.2.2. Cng ctng lai ngoi hi ..................................................... 20
2.2.3. Cng c hon i ngoi hi ...................................................... 23
2.2.4. Cng c quyn chn ngoi hi ................................................. 24
3. Cch thc phng nga ri ro t gi trong hot ng xut nhp khu
bng cng c ngoi hi phi sinh ............................................................. 30
3.1. Bo him ri ro trong kinh doanhxut nhp khu bng cng c k
hn ........................................................................................................... 31
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
4/73
http://svnckh.com.vn iv
3.2. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng c
tng lai .................................................................................................. 32
3.3. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng cquyn chn .............................................................................................. 32
3.4. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng c hon
i............................................................................................................ 35
CHNG II: THC TRNG S DNG CNG C PHI SINH
NGOI HI PHNG NGA RI RO T GI CHO CC DOANH
NGHIP XUT NHP KHU VIT NAM.............................................. 36
1. Cc vn bn php l iu chnh cc giao dch ngoi hi phi sinh.......... 36
1.1. Quy nh v cng c ngoi hi k hn v hon i ......................... 36
1.2. Quy nh v cng c ngoi hi quyn chn..................................... 37
2. Tnh hnh cung cp cc cng c ngoi hi phi sinh cc ngn hng
thng mi Vit Nam................................................................................. 38
3. Tnh hnh s dng cc cng c ngoi hi phi sinh phng nga ri
ro t gi cho cc doanh nghip xut nhp khu Vit Nam...................... 40
3.1. Cc doanh nghip Vit Nam v vn phng nga ri ro t gi.... 40
3.2. Tnh hnh s dng cng c phi sinh trong nghip v xut nhp khu
ti Vit Nam ............................................................................................ 42
4. nh gi v tnh hnh s dng cng c ngoi hi phi sinh ti Vit
Nam ......................................................................................................... 46
4.1. Kt qu s dng cng c ngoi hi phi sinh trong phng nga ri
ro t gi cho cc DN XNK ti Vit Nam ................................................ 46
4.2. Nhng hn ch trong vic s dng cng c phi sinh ti Vit Nam47
4.2.1. V pha cc Ngn hng thng mi.......................................... 47
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
5/73
http://svnckh.com.vn v
4.2.2. V pha cc doanh nghip xut nhp khu ............................... 49
4.2.3. Hn ch trong mi trng ti chnh i vi cng c ngoi hi
phi sinh .............................................................................................. 52
CHNG III: XUT GII PHP Y MNH VIC S DNG
CNG C NGOI HI PHI SINH CHO CC DOANH NGHIP
XUT NHP KHU VIT NAM............................................................... 55
1. Kinh nghim ca nc ngoi trong vic s dng ngoi hi phi
sinh ......................................................................................................... 55
2. nh hng pht trin ca cc cng c ngoi hi phi sinh ti VitNam trong thi gian ti.............................................................................. 56
3. xut mt s gii phpcho vic s dng cng c phi sinh ngoi hi
cho cc doanh nghip xut nhp khu Vit Nam .................................... 58
3.1. V pha cc doanh nghip ................................................................ 58
3.2. V pha cc ngn hng thng mi.................................................. 59
3.3. Hon thin th trng tin t, ngoi hi v khung php l v ngoi
hi phi sinh ca NHNN ......................................................................... 61
3.3.1. Hon thin th trng tin t v th trng ngoi hi Vit Nam-
hng Vinaforex hi nhp vi quc t................................................ 61
3.3.2. Hon thin mi trng php l cho cc cng c phi sinh tin t . 62
KT LUN .................................................................................................... 64
TI LIU THAM KHO
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
6/73
http://svnckh.com.vn 1
LI MU
1. Tnh cp thit ca tiTrong nn kinh t ca mi quc gia trn th gii th hot ng xut
nhp khu lun ng mt v tr rt quan trngvi nn kinh t quc dn. Cng
vi n l nhu cu s dng ng ngoi t thanh ton cc hp ng xut
nhp khu ngy cng tr nn cp thit. S bin ng v t gi l nguyn nhn
gy ra thua l cho cc DN XNK trc s bin ng kh lng ca tnh hnh
ti chnh quc t. Chnh v vy m nghip v ngoi hi phi sinh ra i hnch thp nht ri ro v thua l c th xy ra cho cc ch th tham gia vo th
trng ti chnh. Trn th gii, nghip v ngoi hi phi sinh c s dng
rt rng ri phng nga ri ro t gi cho cc DN v n th hin c
tm quan trng i vi cc ch th tham gia vo th trng ti chnh. V pha
cc DN XNK Vit Nam,mc d ngn hng nh nc cho php h thng
ngn hng thng mi thc hin cc nghip v phi sinh phng nga v
hn ch ri ro t gi t nm 2005, nhng n nay, nhiu DN vn cha nhn
thc r li ch ca cng c ny. Cc DN XNKkhng quan tm nhiu, ni
ng hn l khng n vic phng nga ri ro t gi trong mt khong
thi gian di trc 2007 do s n nh ca t gi. iu ny t cc DN
trc nhng ri ro ln v nguy c thua l cao do th trng ngoi hi bin
ng mnh. S bt n ca t gi t giai on na cui nm 2007 ti nay
gy ra nhng tc ng tiu cc n cc DN XNK v h khng c s chun b
i ph vi tnh hnh ny. Do vy m khng t DN ri vo cnh lao ao khi
thiu ngoi t thanh khon nhp khu hay mt c hi kim li khi ngoi t
tng gi do tin vn nm trong ti khon tit kim ngn hng. Khi t gi hi
oi bin ng th cc DN XNK chnh l ngi chu s tc ng u tin v
ln nht ti hot ng kinh doanh ca mnh. c bit, trong bi cnh tnh
hnh ti chnh th gii c nhiu bin ng kh lng nh ngy nay th cc ri
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
7/73
http://svnckh.com.vn 2
ro ny li cng nhiu v nghim trng hn. Do vy m vn phng nga ri
ro t gi ang l vn cp thit v cn a ra c hng gii quyt ngay
cho cc DN.Chnh v vy m nhm nghin cu chn ti S dng cc cng c
ngoi hi phi sinh nhm phng nga ri ro t gi cho cc doanh nghip
xut nhp khu Vit Nam lm cng trnh nghin cu nhm xut mt s
gii php phng nga ri ro t gi trong kinh doanh xut nhp khu ca cc
doanh nghip.
2. Tnh hnh nghin cuVn s dng cc cng c ngoi hi phi sinh phng nga ri ro t gi
cho cc doanh nghip xut nhp khu c nghin cu nhiu qua cc
n, ti, bi vit ca cc tc gi nc ngoi, nhng ti Vit Nam th cn kh
mi m v mi c nghin cu trong mtvi nm tr li y.
3. i tng v mc ch nghin cui tng nghin cu l thc trng s dng cng c phi sinh nhm
phng nga ri ro TGH cho cc DN XNK ca Vit Nam.
Mc ch nghin cu l: Th nht, a ra ci nhn tng quan v cc
cng c ngoi hi phi sinh v cch s dng cc cng c ny trong vic
phng nga ri ro t gi. Th hai, phn tch v nh gi thc trng vic s
dng cc cng c phng nga ri ro t gi trong hot ng kinh doanh xut
nhp khu ca DN Vit Nam hin nay, ng thi nu ln cc mt hn ch
trong vic s dng cc cng c ny. Th ba, nhm nghin cu s xut mt
s gii php cc DN kinh doanh xut nhp khu Vit Nam cc cng c
phi sinh vo vic bo him ri ro trong hot ng xut nhp khu ca mnh.
4. Phng php nghin cuTrn c s phng php lun duy vt bin chng, ti c nghin cu vi
cc phng php c th nh sau: Phn tch v tng hp cc ngun ti liu, thu
thp thng tin, nh gi v d bo.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
8/73
http://svnckh.com.vn 3
5. Phm vi nghin cuNhm nghin cu s tp trung vo cc DN XNK Vit Nam, cc cng
c ngoi hi phi sinh ang c s dng phng nga ri ro t gi chodoanh nghip tiVit Nam t 2004 n nay, vic cung cp cng c phi sinh
ca NHTM v nhng vn bn php l ca nh nc v cng c phi sinh.
6. D kin kt qu nghin cuDa trn mc ch nghin cu ca ti, lun vn c mt s nhng
ng gp c bn l tng kt l lun v cng c phi sinh, bn cnh l
nghin cu thc trng phng nga ri ro t gi trong hot ng xut nhp
khu bng cc cng c ngoi hi phi sinh ca DN Vit Nam hin nay. Ngoi
hai ng gp trn th lun vn cng xut mt s gii php ng dng kh d
hiu v cng c phi sinh trong hot ng xut nhp khu trong thi gian ti.
7. Kt cu tiNi dung chnh ca ti c kt cu thnh ba chng chnh nh sau:
Chng I. L lun chung v ri ro t gi, cng c ngoi hi phi
sinh, v cch thc phng nga ri ro t gi.
Chng II. Thc trng s dng cng c ngoi hi phi sinh phng
nga ri ro t gi cho cc DN XNK Vit Nam
Chng III. xut gii php y mnh vic s dng cng c ngoi
hi phi sinh cho cc DN XNK Vit Nam.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
9/73
http://svnckh.com.vn 4
CHNG IL LUN CHUNG V RI RO T GI, CNG C NGOI
HI PHI SINH V CCH THC PHNG NGA
RI RO T GI
1. Ri ro t gi
1.1. T gi hi oi
Hin nay, hu ht cc quc gia trn th gii u c ng tin ring ca
quc gia. Cc vn v thng mi, u t, quan h quc tu i hi
vic thanh ton quc t gia cc quc gia vi nhau. Vic thanh ton ny li
i hi phi so snh mt ng tin nc ny vi ng tin nc khc, thanh
ton c th s dng mt trong hai ng tin ca hai nc nhng cng c th
s dng mt ng tin th ba no , t xut hin vic phi tnh ton mt
ng tin ni t c bao nhiu ng ngoi t hoc ngc li mt ng ngoi
t c bao nhiu ni t, tc l phi bng cch no , chuyn i mt n v
tin t ca nc ny thnh n v tin t ca nc khc. Mun thc hin c
iu cn phi da v mt mc quy i xc nh, hay mt t gi xc nh,
t gi ny cgi l t gi hi oi.
1.1.1. Khi nim
T gi c th c hiu theo nhng cch din t khc nhau:
TGH c th c hiu l quan h so snh gia hai ng tin ca hai
nc khc nhau.
Trong ch bn v vng, tin t lu thng l tin c bng vng v
giy bc ngn hng c i t do ra vng cn c vo hm lng vng ca
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
10/73
http://svnckh.com.vn 5
n. TGH lc ny l quan h so snh hai ng tin vng ca hai nc vi
nhau hoc l so snh hm lng vng ca hai ng tin hai nc vi nhau.
Cch so snh ny c gi l ngang gi vng (Gold Parity). [4]V d: Hm lng vng ca bng Anh (GBP) l 2,488281 gam, ca
la M (USD) l 0,888671 gam, do quan h so snh gia GBP v USD l:
1GBP = 2,488281/ 0,888671 = 2,8 USD
Trong ch lu thng tin giy, giy bc ngn hng khng c i
t do ra vng theo hm lng ca n, do ngang gi vng khng cn l c
s hnh thnh TGH. Lc ny vic so snh hai ng tin vi nhau c
thc hin bng cch so snh sc mua ca hai tin t vi nhau, gi l ngang gi
sc mua ca tin t (Purchasing Power Parity)[4]
V d: Mt hng ha A M c gi l 100 USD; Php l 82 EUR
Vy ngang gi sc mua l: 1USD = 82/100 = 0,82 EUR. y cng
chnh l TGH gia la M v ng EUR.
Theo Samuelsonmt nh kinh t hc ngi M cho rng: TGH l
tgi i tin ca mt nc ly tin ca mt nc khc
Theo php lnh v ngoi hi ca Vit Nam c Quc Hi ban hnh
ngy 13/12/2005 ti khon 9 iu 4: T gi hi oi ca ng Vit Nam l
gi ca mt n v tin t nc ngoi tnh bng n v tin t ca Vit
Nam [11]
Theo PGS.TS inh Trng Thnh: Ti chnh quc t, 2006, trang 35:
T gi hi oi l tng quan sc mua gia cc ng tin v l mc gi m
ti cc ng tin c th chuyn i c cho nhau [7]
Tm li, t gi hi oi l gi c ca mt ng tin c biu th thng
qua ng tin khc.[6]
Bn cht ca TGH y chnh l mt loi gi c nhng l gi c ca
hng ha c bit, l tin t
V d: 1USD = 17.804 VND, ngha l gi ca USD l 17.804 VND
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
11/73
http://svnckh.com.vn 6
1.1.2. Phn loi t gi hi oi
Trn th trng tin t thng gp mt s loi t gi sau y:
1.1.2.1. Cn c vo thi im mua/bn ngoi hiT gi mua vo (Bid rate): L t gi m ti ngn hng yt gi sn
sng mua vo ng tin yt gi
T gi bn ra (Ask/Offer rate): L t gi m ti ngn hng yt gi
sn sng bn ra ng tin yt gi [6]
T gi mua vo bao gi cng thp hn t gi bn ra v khon chnh
lch l li nhun kinh doanh ngoi hi ca ngn hng.
1.1.2.2. Cn c vo k hn thanh ton
T gi giao ngay (Spot rate): L t gi c tha thun hm nay,
nhng vic thanh ton xy ra trong vng hai ngy lm vic tip theo (T+2)
T gi k hn (Forward rate): L t gi c tha thun ngy hm nay,
nhng vic thanh ton xy ra sau t ba ngy lm vic tr ln [6]
1.1.2.3. Cn c vo gi tr ca t gi
T gi danh ngha (Nominal exchange rate NER): L t l trao i
gia hai ng tin biu hin theo gi hin ti, khng tnh n bt k nh
hng no ca lm pht[16]
T gi thc (Real exchange rate RER): L t gi c tnh n tc ng
ca lm pht v sc mua ca mt cp tin t phn nh tng quan gi c nc
ngoi vi gi c trong nc. Qua , gi c nc ngoi s c chuyn i
thnh gi c tnh bng tin t trong nc thng qua t gi danh ngha. T gi
ny i din cho kh nng cnh tranh quc t ca nc .[16]
1.1.2.4. Cn c vo c ch iu hnh chnh sch t gi
T gi chnh thc (Official rate): l t gi do NHTW cng b, phn nh
chnh thc v gi tr i ngoi ca ng ni t. Vit Nam, t gi chnh thc
l t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
12/73
http://svnckh.com.vn 7
T gi ch en (Black market rate): l t gi c hnh thnh bn ngoi
h thng ngn hng, do quan h cung cu trn th trng ch en quyt nh
T gi c nh (Fixed rate): l t gido NHTW cng b c nh trongmt bin giao ng hp. Di p lc ca cung cu trn th trng, duy
tr t gi c nh, NHTW phi thng xuyn can thip lm cho d tr ngoi
hi quc gia thay i.
T gi th ni hon ton (Freely floating rate): l t gi c hnh
thnh hon ton theo quan h cung cu trn th trng, NHTW khng h can
thip
T gi th ni c iu tit (Managed Floating rate): L t gi c th
ni, nhng NHTW tin hnh can thip t gi bin ng theo hng c li
cho nn kinh t.[9]
1.1.3. Nhng yu ttc ng n bin ng t gi hi oi
S hnh thnh nn TGH l qu trnh tc ng bi nhiu yu t ch
quan v khch quan. Nhng nhn chung, c ba yu t chnh tc ng n tgi. l mi quan h cung cu v ngoi t, lm pht v mc chnh lch li
sut gia cc nc.
1.2.2.1. Mi quan h cung cu v ngoi hi
Cung v cu ngoi t trn th trng ngoi hi nh hng trc tip n
s bin ng ca TGH.
ng cu ngoi t
Cu ngoi t l lng ngoi t m th trng mun mmua vo bng
ngni t
Khi nhu cu v USD ca ngiVit Nam tng ln, iu ny lm cho
gi ca USD tng lnso vi VND. Do , t gi hi oitng g (t E1 ln
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
13/73
http://svnckh.com.vn 8
E2). Ngc li khi nhu cu v USD ca Vit Nam gim, lm cho gi USD
gimso vi VND, dn n t gi gim
th 1-1:ng cu ngoi hi
ng cung ngoi t
Cung ngoi t l lng ngoi t m th trng mun bn ra thu v
ni t
th 1-2: ng cung ngoi hi
E(VND/USD)
Lng USD
E2
D1
E1
Lng USD
E1
E2
S1
D2
S
E(VND/USD)
D
S2
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
14/73
http://svnckh.com.vn 9
Khi lng cung USD tng, iu ny lm cho gi USD gim so vi
VND, dn n t gi gim(t E1 xung E2). Ngc li, khi lng cung USD
gim, lm cho gi USD tng so vi VND, lm t gi tng1.2.2.2. Lm pht nh hng n t gi hi oi
thy r c mi quan h gia TGH v t l lm pht, ta s dng
l thuyt ngang gi sc mua ca Ricardo Cassel (1772-1823). L thuyt ny
c da trn gi thit l TGH mc cn bng phi th hin s ngang bng
sc mua gia hai ng tin tng ng. L thuyt ny cn c gi l l
thuyt 3P (Purchasing Power ParityPPP)
L thuyt ny da trn nhng gi thit: khng tn ti chi ph vn
chuyn quc t, hng ro thng mi quc t (thu quan, quota), kinh
doanh thng mi quc t khng chu ri ro, hng ha l ging ht nhau gia
cc nc v th trng l cnh tranh hon ho. Khi , do cc hng ha l
ng nht gia cc quc gia nn ngi tiu dng s chn mua hng nc
no c gi thp hn.
TGH tnh theo gi c ca hng ha l: [9]
Trong : E : L TGH gia hai ng tin
Pi: L gi c ca hbng ha tnh bng ng ni t
Pi*: L gi c ca hng ha tnh bng ng ngoi t
Bt c khi no ng thc trn b ph v, th kinh doanh chnh lch gi
thng qua cc hnh vi mua hng ha th trng c gi thp v bn th
trng c gi cao s gip khi phc li trng thi cn bng.
Gi s vi trng hp ng VND v USD:
E l % thay i theo nm ca t gi giao ngay gia ng VND v
USD.
Pi*
PiE= (1)
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
15/73
http://svnckh.com.vn 10
P v P* l % thay i ca mc gi c (hay c th ni l mc lm
pht ) ca Vit Nam v M. T (1) c Pi = E x Pi*
Theo l thuyt, n cui nm th:P x (1+P) = E x (1+E) x Pi
* x (1+ Pi*)
(1+P) = (1+E) x (1+Pi*)
T
Khi 1+ Pi* 1 th ta c cng thc dng xp x
E = P - Pi* hay E = * [16]
Nc no c t l lm pht ln hn th ng tin nc c sc mua
thp hn v lm cho t gi tng v ngc li nc no c t l lm pht thp
hn th ng tin nc c sc mua cao hn v t gi gim.
Theo l thuyt ngang gi sc mua th yu t chnh lch lm pht ch c
nh hng n bin ng ca t gi trong di hn. Vic nghin cu yu t ny
lm c s d on bin ng ca t gi trong ngn hn s em li kt qu
khng chnh xc.
1.2.2.3. Li sut nh hng n t gi hi oi
L thuyt nghin cu mi tng quan ca li sut gia hai ng tin
n tc ng ca t gi c gi l l thuyt ngang gi li sut (Interest Rate
ParityIRP).
Theo l thuyt ny th li sut ni a bng li sut nc ngoi cng vi
khon tng gi d tnh ca ng tin nc ngoi hay c th ni mt cch khc
l li sut ni a bng li sut nc ngoi tr i s tng gi d tnh ca ng
ni t.
Xt trong trng hp hai ng tin VND v USD (gi nh cc yu t
khc l khng i).
P - Pi
1+ Pi*
E =
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
16/73
http://svnckh.com.vn 11
E (VND/USD)
1 1
2
th 1-3: Tc ng ca s thay i li sut n t gi VND/USD
Khi la chn nm gi ng tin ni t hay ngoi t, ngi ta s xem xt
mc li sut thc t ca hai ng tin ny. Khi li sut ca VND tng (t R1
n R2) so vi li sut USD, iu ny s xut hin xu hng chuyn sang
nm gi VND. Do , lm cho cu v VND tng ln, t lm cho gi ca
VND tng ln so vi USD, dn n t gi gim (t E1 xung E2). Nh vy,
li sut ng VND v t gi VND/USD c quan h ngc chiu. Khi li sut
ng VND tng lm cho VND ln gi v USD mt gi
1.2.2.4. Nhng yu t khc tc ng ln t gi hi oi
Ngoi ba yu t chnh tc ng n TGH c trnh by phn
trc, TGH cn chu nh hng bi cc yu t khc nh:
Yu t tm l: L mt yu t ch yu da trn s phn on t cc s
kin, tnh hnh chnh tr, kinh t ca cc nc v th gii c lin quan.
Chnh sch hi oi: L nhng hot ng ca chnh ph thng qua mt
ch t gi nht nh v h thng cc cng c can thip nhm duy tr mt
mc t gi hp l ph hp vi mc tiu chnh sch tin t
E1
E2
Rates of return(In VND term)
R1 R2
ExpectedUSD return
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
17/73
http://svnckh.com.vn 12
u t ra nc ngoi, vic qun l ca NHTW, cc yu t v chnh tr-
kinh t, uy tn ca ng ni t cng l nhng yu t gy nh hng ln s
bin ng ca t gi.
1.2. Ri ro t gi
1.2.1. Khi nim ri ro t gi
Ri ro t gi l s khng chc chn v gi tr ca mt khon thu nhp
hay chi ph bng ngoi t trong tng lai do s bin ng ca TGH.[14]
S bin ng ca t gi c th to ra nhng ri ro rt ln i vi DN
khi t gi bin ng ngc chiu vi mong i nhng li c th mang li mt
khon li nhun bt thng nu nh t gi bin ng thun chiu cho DN.
Nh vy, s bin ng ca t gi c th gy ra tc ng hai mt: tch
cc v tiu cc cho DN. Do , vn t ra l DN phi i ph trc s
bin ng tiu cc ca t gi nh th no.
V d v ri ro t gi
Mt cng ty ca M k mt hp ng xut khu mt l hng tr gi
8,75 triu GBP vi mt cng ty ca Anh, giao hng sau 5 thng ti. [13]
Ngy 20/01/2009 Ngy 20/06/2009
T gi USD/GBP 1,6 1,680
Gi USD ca l hng 1,6 x 8,75 = 14 triu USD 1,680 x 8,75 = 14,7 triu
USD
Bng 1-4:V d v ri ro t gi
Nh vy, do s thay i ca t gi USD/GBP, gi USD ca ti sn s
tng 5% hay 700.000 USD. Do vy, cng ty M s phi gnh chu ri ro t
gi v b l mt khon 700.000 USD do s bin ng ca t gi.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
18/73
http://svnckh.com.vn 13
Hot ng xut nhp khu l lnh vc nhy cm nht i khi bt k mt
bin ng no v t gi hoc nhng yu t lin quan n im t gi th gi tr
k vng ca nhng khon thu hay chi ngoi t s b nh hng v thay itheo. Nu c s thay i ln th s nh hng n kh nng ti chnh ca DN
v lm thay i kt qu kinh doanh.
1.2.2.nh hng ca ri ro tgi n hot ng xut nhp khu
Hin nay hot ng giao thng quc t ngy cng c m rng, s
chuyn dch dng vn gia cc quc gia tr nn t do hn. Do vy vn v
ri ro t gi l vn tc ng trc tip v l mi quan tm hng u ca ccDN XNK.
Ri ro t gi tc ng n nng lc ti chnh ca DN XNK
Lnh vc v xut nhp khu l lnh vc rtnhy cm vi s thay i
ca t gi, ch cn bt k mt bin ng d ln hay nh, cng c nhng tc
ng nht nh n cc DN XNK. Tc ng c th l tc ng tch cc,
nhng cng c th li l mt tc ng tiu cc. Khi bin ng t gi tr thnhmt tc ng tiu cc, iu ny tr thnh mt s tr ngi ng k vi DN
XNK, cc khon thu hay chi bng ngoi t ca DN u b nh hng. Do ,
nng lc ti chnh ca DN cng do m b nh hng.
Gi thit rng ng ni t l ng tin nh gi, ng ngoit l ng
tin yt gi. Khi t gi giao ngay vo thi im thanh ton ln hn t gi k
hp ng th DN XK s phi chu mt khon l do s thay i ca t gi. Cn
vi DN NK, khi t gi giao ngay vo thi im thanh ton nh hn t gi k
hp ng th DNcng phi chu mt khon l do s thay i ny.
V d:
Cng ty A ca Vit Nam k hp ng xut khu g ch bin sang c
ngy 2/03s nhn thanh ton bng ng EUR. Gi s gi tr hp ng l 1
triu EUR. Ngy cng ty A k hp ng vi i tc, t gi VND/EUR =
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
19/73
http://svnckh.com.vn 14
24.550. Ba thng sau thanh ton hp ng, t gi VND/EUR = 24.100. Khi
, cng ty A phi chu mt khon l l: (24.550 24.100) x 1 triu EUR =
450 triu VNDGi tr mt hp ng nhp khu gia dng t Australia ca cng ty B
ca Vit Nam k vo ngy 3/06 vi t gi VND/AUD = 13.900. Cng ty B
phi thanh ton vo thi im 3/07, lc t gi l 14.150. Nu hp ng tr
gi 1 triu AUD, th cng ty B phi b p do chnh lch t gi l:
(14.150-13.900) x 1 triu AUD = 250 triu VND
Ri ro t gi tc ng nlng hng ha xutnhp khu
Ngoi ra, khi TGH tng ln (gi s VND/USD), gi hng ha nc
ngoi tnh bng ng ni t tng ln, lm gim nhp siu, gy kh khn cho
cc DN NK s dng USD trong thanh ton. Khi TGH gim i, gy tc ng
tiu cc cho cc DN XK do ng ni t ln gi so vi ngoi t lm cho nhu
cu v hng ha nhp khu nc ngoi gim i, xut siu gim.
Tc ng ca ri ro t gi i vi cc DN XNK Vit Nam hin nay
c coi l mt p lc kh ln. Mt bi hc t gi t ri ro t gi ca cc
cng ty Vit Nam khng th khng k ti cng ty c phn Nhit in Ph Li
(PPC), cng ty ny phi gnh chu mt khon l khng l vo khong gia
nm 2008 t khon vay 37 t JPY do phi chu ri ro kp t s bin ng tiu
cc c ng VND so vi USD, v USD so vi JPY. Thm vo , s bo
h ca NHNN ang dn ni lng, khi bin t gi cng ni rng th ri ro
s cng ln. Do vy, cc DN XNK Vit Nam cn phi ch trng v thy c
tm quan trng ca vic d bo tnh hnh bin ng ca t gi cng nh vic
la chn v s dng cc cng c phng nga.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
20/73
http://svnckh.com.vn 15
2. Cng c ngoi hi phi sinh
2.1. Ch th, mc ch ca cc loi giao dch
Th trng phi sinh cho thy thnh cng v ng gp to ln ca n
trong th trng giao dch quc t.L do chnh cho s thnh cng ny l do
n thu ht c nhiu ch th vi nhng mc ch khc nhau tham gia th
trng, thm vo tnh lng ca th trng ny rt cao, tc l khi ch th
mun tham gia vo th trng phi sinh hay chm dt hot ng t h khng
kh khn g trong vic tm i tc thanh ton hp ng.
C th phn chia nhng nh kinh doanh trong th trng phi sinhngoi hi ra lm 3 loi: Nh phng nga (Hedger), nh u c (Speculator),
nh kinh doanh chnh lch t gi (Abitrageur). Trong :
Nh phng nga (Hedger)l ngi tham gia th trng phi sinh vi
mc ch gim nguy c phi i mt vi ri ro bin ng t gi trong tng
lai. [15]
Nh u c (Speculator)l ngi mua hoc bn hp ng vi hy vngkim li khi t gi bin ng trong tng lai. Nh u c khng c bt k ri
ro no bo him, anh ta tham gia th trng n gin l kim li, anh ta
c th lm tng trng thi trng ca mnh hoc gim trng thi trn th
trng ty thuc vo nhng d on ca anh ta v th trng trong tng
lai.[15]
Nh kinh doanh chnh lch t gi (Abitrageur): thnh vin quan trng
th ba trong th trng phi sinh ngoi hi l nh kinh doanh chnh lch t
gi, anh ta kim li mt cch phi ri ro bng cch cng lc mua hoc bn
mt loicng c trn cc th trng khc nhau. Bt k khi no Arbitrageur
nhn thy c s chch lch gia cc th trng khc nhau th ngay lp tc anh
ta s tham gia th trng kim li, v c hi ny tn ti khng lu. Chnh
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
21/73
http://svnckh.com.vn 16
hot ng ca Nh kinh doanh chnh lch t gi lm cho th trng tr v
trng thi cn bng.[15]
hiu r hn v cch phng nga ri ro ca Hedger ta xem xt v d sau:Gi s ngy 10/01, mt cng ty xut khu Vit Nam c thng bo l
s nhn USD 1.000.000 t vic bn hng ho cho nc ngoi sau hai thng
tc l vo ngy 10/03. V nguyn tc, khon thu nhp ny s phi chuyn i
ra VND phc v sn xut kinh doanh trong nc, do khng chc chn v
t gi gia USD/VND sau hai thng na, nn nu t gi USD/VND tng nh
xut khu s c li, ngc li nu gim nh xut khu s thit hi. m
bo chc chn khon thu nhp USD 1.000.000 bng gi tr ca ngy hm
nay. Cng ty xut khu s s dng mt trong nhng cng c phi sinh ni
trn bo him ri ro t gi nh sau:
S dng cng c k hn: Bn k hn USD 1.000.000 vi t gi l
18.000 VND/USD, c ngy gi tr ri vo ngy nhn tin l ngy 10/03. Giao
dch ny, cng ty khng phi chu mt khon ph no v qua bit chcchn c gi tr s tin mnh thu c l bao nhiu khi n hn nhn tin bt
chp s tng, gim ca t gi giao ngay trn th trng.
S dng cng c tng lai: V nguyn tc s dng th hp ng tng
lai hon ton tng t nh hp ng k hn. Tuy nhin giao dch hp ng
tng lai l giao dch c chun ho v c giao dch trn th trng c t
chc l cc S giao dch, v vy y l c im lm cho hp ng tng
lai c tnh thanh khon rt cao, cn giao dch k hn c thc hin trn th
trng OTC (th trng lin ngn hng). Trc khi giaodch hp ng tng
lai, ngi tham gia phi k qu mt khon tin nht nh vo ti khon.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
22/73
http://svnckh.com.vn 17
S dng cng c quyn chn: Cng ty mua quyn chn bn USD
1.000.000 k hn 2 thng k t ngy tho thun vi t gi thc hin l 18.000
VND/USD.
Hai thng sau, ngy 10/03, nu t gi USD gim xung cn 17.600
VND th cng ty s c quyn bn s USD nhn c vi t gi cam kt l
18.000. Trng hp ny, cng ty c li 400 VND/USD. Ngc li nu t
gi USD tng ln 18.500 VND/USD th cng ty s khng thc hin quyn
chn bn vi t gi 18.000 VND/USD m s bn s USD vi t gi trn
th trng lc ny l 18.500 VND/USD. Trong trng hp ny, cng ty cli 500 VND/USD. Tuy nhin c c quyn nh vy, cng ty s phi tr
cho ngi bn mt khon ph nht nh.
Qua v d trn d thy vic cng ty s dng quyn chn bn va m
bo lun bn c USD vi t gi ti thiu l 18.000 VND/USD, mc d
cng ty b ra mt khon ph nhng c c hi kim li nu t gi USD tng
ln. Trong khi nu s dng cng ck hn th cng ty s b l c hi kim
li trong trng hp t gi tng ln.
Nh vy, li ch ni bt ca cc cng c phi sinh l phng nga hiu
qu cc ri ro v t gi, ngoi ra nhng cng c ti chnh hin i ny cn
gip DN cn i lung tin v gim bt cc chi ph trn c s nhn nh ng
din bin th trng. Bn cnh , vi tnh a dng vn c, chng cng c thc thit k ph hp vi nhu cu v mc chp nhn ri ro ca mi khch
hng. Tuy nhin, vic s dng v pht trin cc sn phm mi ny trn th
trng vn cn nhiu hn ch c v pha cc DN v NHTM, th hin doanh
s giao dch rt thp. V vy, cn tm hiu nhng iu kin p dng v
phng hng pht trin cc cng c phi sinh ngoi hi Vit Nam trong
thi gian ti.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
23/73
http://svnckh.com.vn 18
2.2. Cc loi cng c ngoi hi phi sinh
Cng cngoi hi l tha thun gia ngi mua v ngi bn trao
i mt n v tin t ny ly mt s lng tin t khc theo mt t l c th.
Nhn chung, nhng cng c trn th trng ngoi hi phi sinh gm c cng
c giao ngay v cng c phi sinh (Derivatives). Trong cc cng c phi
sinh c thu nhp t cc ti sn khc gi l ti sn c s (Underlying asset).
Cng c ngoi hi phi sinh bao gm cc nhm chnh l: Cng c k hn
ngoi hi, cng ctng lai ngoi hi, cng chon i ngoi hi v cng c
quyn chn ngoi hi.
2.2.1. Cng c k hn ngoi hi (Currency forward)
Cng c k hn ngoi hi l cng ctrong hai bn mua v bn cam
kt vi nhau thc hin mua hay bn mt lng ngoi hi nht nh vimt t
gi c xc nh ti thi im k kt hp ng giao dch, nhng thc hin
thanh ton ti mt thi im xc nh trong tng lai.
Cc giao dch i vi cng ck hn s c thc hin trn th trng
k hn (khng phi trn th trng tp trung), thng qua mng li vin thng
gia cc NHTM ln. Ti thi im n hn hp ng th hai bn thanh ton
tin mt cho nhau hay bng phng php chuyn khon ti mc t gi tha
thun trong hp ng F (t gi k hn). T gi k hn c tnh ton da trn
c s t gi giao ngay v mc chnh lch li sut gia hai ng tin, thng
thng t gi k hn c nim yt di dng im k hn trong tng
khong thi hn nh 1, 2, 3, 6, 12 thng k t ngy gi tr ca giao dch giao
ngay.vi:
i- i* = F- S (hay im k hn bng chnh lch li sut)
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
24/73
http://svnckh.com.vn 19
f = [16]
Vi: i, i* l li sut ca hai ng tin
f : L im k hn ca ng tin i i vi ng tin i* (%/nm)
n: L s ngy tng ng vi li sut l i, i*
F: L k vng thay i ca t gi giao ngay S
V tnh cht th giao dch v cng ck hn khng th chuyn nhng
c, mi hp ng khi n hn u phi c cc bn tham gia chp nhn
v thanh ton, cc bn tham gia khng c s la chn no khc cho d giao
dch mua bn c th bt li cho h.Khi t gi c xu hng bin ng, cc DN
XNK thng p dng nghip v giao dch k hn phng nga ri ro.
Ta xt v d minh ha nh sau:
10/6/2009 10/8/2009
T gi giao ngay 18.000 VND/USD 18.200 VND/USD
T gi k hn 18.050 VND/USD 18.050 VND/USD
Bng 1-5:V d v cng c k hn ngoi hi
Chng hn nh mt cng ty xut nhp khu A d nh s nhp khu
mt l hng t Anh trgi 2 triu USD. Ti thi im ny, cng ty A c 36 t
VND trn ti khon, t gi bn giao ngay ca ngn hng Cng Thng l
18.000VND/1USD, nh vy vi s tin hin c ca cng ty A c th mua
2 triu USD thanh ton cho l hng nhp khu. Song, nu th trng d
on ng USD ln gi trong hai thng ti do tnh hnh kinh t nc M pht
trin kh kh quan, th r rng cng ty A phi mt mt lng tin VND nhiu
S
F-S 360
n100%x x
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
25/73
http://svnckh.com.vn 20
hn c th mua c 2 triu USD vo ngy 10/8/2009. Do vy, phng
nga ri ro, cng ty A s k mt hp ng mua USD k hn hai thng vo
hm nay 10/6 ti mc t gi k hn l 18.050VND/1USD vi Ngn hngCng Thng. Gi s n ngy 10/8, t gi ca USD/VND tng ln mc
18.200 VND/1USD, th cng ty A cng s phi ch thanh ton cho Ngn hng
mc 18.050 VND/1USD ni trn, r rng cng ty A trnh c mt
khon l do mua USD giao ngay nh khon thu li nhun t vic thc hin
hp ng k hn ngy hm nay 10/6.[5]
2.2.2. Cng ctng laingoi hi (Currency future)
Cng c tng lai ngoi hil tha thun gia ngi mua v ngi bn
v vic trao i mt loi ngoi t nht nh vo mt ngy c nh trong tng
lai ti mt mc t gi c xc nh trc. Cc cng c nyc giao dch
ti cc th trng c t chc (Exchange-Traded).
im khc bit so vi cng c k hn l cc cng c tng lai cchun ha t loi ngoi t, khi lng giao dch, ngy giao dch, ngy thanh
ton. V nguyn tc s dng th cng ctng li tng t nh cng ck
hn. Tuy nhin, giao dch cng ctng lai l giao dch c chun ha v
c giao dch trn th trng c t chc l cc S giao dch (Futures
Exchange), v vy y l c im lm cho cng ctng lai c tnh thanh
khon rt cao, cn cng ck hn c thc hin trn th trng OTC (thtrng lin ngn hng), thng thng cc ngn hng s cp hn mc tn dng
cho nhau trc khi tin hnh cc giao dch. Trn Sgiao dch, cc khch hng
v c cc ngn hng to th trng gi cc lnh t mua hay t bn mt s
lng c nh ngoi t cho cc nh mi gii hay thnh vin ca S giao dch.
Cc lnh t mua cn c gi l cc trng thi trng (long positions) c
i chiu vi cc lnh bn, hay cn gi l trng thi on (short positions).
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
26/73
http://svnckh.com.vn 21
Mt cng ty thanh ton b tr (clearing corporation) ca s giao dch bo
m cho c hai bn mua v bn, cc lnh mua v bn sau khi c i
chiu v khp vi nhau s chc chn c thc hin.
Trong hp ng tng lai, c ngi mua v bn hp ng u phi c
mt khon k qu (margin) v phi tr ph giao dch. Khon k qu ban u
thng l 4% gi tr ca hp ng. Khon k qu ny hng ngy s c iu
chnh (marking to market), nu hp ng li th s c ghi c vo ti
khon, nu hp ng l th s b khu tr vo ti khon k qu. Nu nh
s d trn ti khon k qu gim xung di mc quy nh, thng thng l75% mc k qu ban u, th nhng ngi nm gi hp ng tng lai phi
b sung cho mc k qu ban u trn ti khon k qu ca mnh. Mc quy
nh ny c gi l hn mc duy tr ti khon (maintenance margin).[10]
Trn th gii hin nay c mt s S giao dch cng c tng lai ch
yu nh: Chicago Mercantile Exchange (CME), Philadelphia Board of Trade,
MidAmerica Commodity Exchange v Singapore International Monetary
Exchange (SIMEX). Cng c tng lai u tin xut hin ti International
Money Market ca Chicago vi nhng thng s:
S lng tng ngoi t giao dch l bi s ca cc n v tin t:
12.500.000, Can $100.000, 62.000, 125.000, MXN 500.000
Phng php yt gi : American terms tc direct quotes
Ngy thanh ton: Ngy th t ca tun th 3 ca thng 1, 3, 4, 6,
7, 9, 10, 12.
Gi c: Thng qua u gi ti s giao dch
Thanh ton: Ch 5% s hp ng futures c thanh ton thc,
cn li ngi mua v ngi bn t b tr bng cch ghi trng thi ngoi t
trng hay on vo trc ngy giao hng.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
27/73
http://svnckh.com.vn 22
K qu:Ngi mua phi k qu vi khon k qu ban u
(Standard margin) c th bng L/C, T-bills hoc l tin mt. Gi tr hp ng
ban u c tnh bng t gi m ca. Gi tr hp ng s c nh gi libng cch s dng t gi ng ca ca ngy giao dch. Chnh lch gi tr hp
ng ny s phi tr bi ngi m ti khon nu s d trong ti khon k qu
xung di hn mc duy tr ti khon (Maintenance margin), cn nu vt
qu th s c rt ra hoc cng thm vo ti khon.
Tin hoa hng: Khch hng phi tr tin hoa hng cho nh mi
gii ti s giao dch.
i tc: Cng ty thanh ton b tr ca S giao dch (Clearing
House) m bo i tc s thc hin hp ng.
hiu r hn v hp ng tng lai, ta s phn tch v mt hp ng
GBP future contract ti CME ngy 18/12/2003 vi d kin: Gi m ca l
USD/GBP 1,6002, tr gi hp ng GBP 62.500, Standard margin USD
2.000, maintenance margin USD1.500.
Opening or
settle price
(USD/GBP)
Contract
price
(USD)
Margin
adjustment
(USD)
Margin
contribution(+) or
withdrawal(-)
(USD)
Margin
account
(USD)
1,6002 100. 012 0 +2000 2. 000
1,6042 100. 262 +250 0 2. 250
1,5980 99. 875 -387 0 1. 863
1,5920 99. 500 -375 +512 2. 000
1,6010 100. 062 +562 -562 2. 000
Ngun: Levi (2007), page 71
Bng 1-6:S liu v GBP future contract ti CME ngy 18/12/2003
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
28/73
http://svnckh.com.vn 23
2.2.3. Cng chon i ngoi hi (Currency swap)
L tha thun bng hp ng trong c s kt hp ca hai giao dch:
giao dch mua bn ngoi t di hnh thc giao ngay (Spot), t gi giao ngay
xc nh ti thi im giao dch, ngy gi tr l hai ngy lm vic tip theo k
t ngy giao dch; giao dch k hn o ngc, cng vi cp tin t trn nhng
o li gia ng tin mua v ng tin bn, ngy gi tr l mt ngy xc nh
trong tng lai, t gi thc hin c n nh ti thi im k kt hp ng.
Cng c hon i ngoi hi thng c p dng vi nhng ngi ivay hoc u t bng ngoi t trnh ri ro t gi hoc vi cc ngn hng c
nhiu ngoi t vi cc k hn khc nhau. ng c ca hp ng hon i
ngoi hi l trnh chi ph cao pht sinh vi giao dch ca ngn hng. C
bn hnh thc hon i ngoi t chnh l: Th nht, mua giao ngay ngoi t v
cng mt lc s bn cng lng ngoi t cho cng mt ngn hng trn th
trng k hn (Swap-in). in hnh l cc nh kinh doanh em ng ni t
mua ngoi t sau u t T-bills ngoi t.Th hai, bn ngay ngoi t v
cng mt lc s mua k hn lng ngoi t (Swap-out). Th ba, mua k
hn ngoi t v cng lc bn k hn lng ngoi t vi k hn khc
(Forward - Forward swap). Th t, mua v bn ngoi t trong cng mt ngy
(Rollover).
V d sau s minh ha r hn v vic DN XNK s dng hp ng honi ngoi hi:
A l mt cng ty ca M ang cn thanh ton cho hp ng nhp
khu t c. B l mt cng ty ca c ang cn USD thanh ton hp
ng nhp khu t M.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
29/73
http://svnckh.com.vn 24
Li sut $
M 10% 5%
c 6% 9%
Bng 1-7:V d v cng c hon i ngoi hi
Lc ny ngn hng s l trung gian giao dch gia A v B din ra
nh sau:
Nhn t B vi i= 6%
Tr $ cho B vi i*= 5%
Nh vy c hai cng ty A v B u tit kim c chi ph khi dng
cng c hon i ngoi hi.
2.2.4. Cng c quyn chn ngoi hi (Currency option)
Cng c quyn chn ngoi hi l mt giao dch gia bn mua quyn v
bn bn quyn, trong bn mua quyn c quyn nhng khng c ngha v
mua (Call option) hay bn (Put option) mt lng ngoi t xc nh mt
mc t gi n nh trong mt khong thi gian tha thun trc. Nu bn mua
quyn chn thc hin quyn ca mnh, bn bn quyn c ngha v bn hoc
mua lng ngoi t trong hp ng theo t gi tha thun trc
Ngi mua quyn chn phi tr mt khon ph cho ngi bn khi nhn
c quyn ny, khon ph ny c gi l ph quyn chn (Opiton
premium). Ph quyn chn l ph tr trc v ngi mua quyn c th chn
quyn chn mua ngoi t (Call), hay quyn chn bn ngoi t (Put). Quyn
chn mua (Call option) trao quyn (khng phi l ngha v) mua mt ngoi t
nht nh ti mc gi xc nh (gi giao dch hay gi thc hin quyn chn
BA
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
30/73
http://svnckh.com.vn 25
Exercise price) trong mt thi gian xc nh. Cn quyn chn bn (Put
option) trao quyn bn mt ngoi t nht nh ti mc gi xc nh (gi giao
dch hay gi thc hin quyn chn Exercise price) trong mt thi gian nhtnh. T gi giao dch hay t gi thc hin quyn chn (Exercise/Strike price)
l t gi m ti ngoi t c mua hay bn (l gi m ngi mua ca
quyn chn mua tr cho ti sn c s, hay gi m ngi bn ca quyn chn
bn phi tr cho ti sn c s), l t gi c nh tha thun t trc s p dng
trong giao dch quyn chn. Cn ph hp ng quyn chn l khon tin
ngi mua quyn chn phi tr cho ngi bn, thng l khon ph tr trc
(Nu tr sau th ngi mua phi chu li sut, gi l Boston- Style option).
Trn th trng OTC, ph quyn chn c yt theo % ca gi tr giao dch.
Trn s giao dch, ph quyn chn c yt theo s ni t phi tr cho mt
n v ngoi t. Thng thng th t gi giao ngay trn th trng l t gi
ng ca ngy giao dch hm trc. [16]
Mt vn m ngi tham gia vo th trng quyn chn cn quan tm l trng thi ca quyn chn. C ba trng thi quyn chn l c gi (In
the money - ITM), ngang gi (At the money - ATM), v mt gi (Out of the
money - OTM), y cc trng thi ny u khng tnh n ph quyn chn
Premium.[16]
c gi quyn chn l trng thi m nu b qua ph quyn chn th
ngi s hu quyn chn s thu li khi thc hin hp ng quyn chn.
Quyn chn mua c gi khi t gi th trng ln hn t gi giao dch. Cn
quyn chn bn c gi khi t gi th trng nh hn t gi giao dch.
Ngang gi quyn chnl trng thi m nu b qua ph quyn chn th
ngi s hu quyn chn s khng pht sinh l li khi thc hin hay khng
thc hin quyn chn. Quyn chn trng thi ngang gi c gi l quyn
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
31/73
http://svnckh.com.vn 26
chn im ha vn. Lc ny c quyn chn mua v quyn chn bn u ha
vn khi t gi th trng bng vi t gi giao dch.
Mt gi quyn chn l trng thi m nu b qua ph quyn chn th
ngi s hu quyn chn s l khi thc hin quyn chn khi i vi quyn
chn mua l t gi th trng nh hn t gi thc hin, cn i vi quyn
chn bn l t gi th trng ln hn t gi thc hin.
V d: Mt quyn chn mua GBP vi Spot rate USD/GBP = 1,7
3 ITM call (USD1,65 Strike Price)
2 ATM call (USD1,70 Strike Price)
1 OTM call (USD1,75 Strike Price)
90 80 70 60 50 40 Time to maturity
th 1-8:Trng thi quyn chn [16]
Thng thng c ti 97% s hp ng quyn chn c thanh ton
trc hn v loi hp ng ny khng nhm mc ch giao hng. i viquyn chn mua nu nh t gi giao ngay ln hn t gi thc hin th ngi
nm gi quyn chn s thc hin hp ng v thu c li nhun v hn.
Nu t gi giao ngay nh hn t gi thc hin th ngi nm gi s khng
thc hin quyn chn v l ti a chnh l ph quyn chn. i vi quyn
chn bn nu nh t gi giao ngay nh hn t gi thc hin th ngi nm gi
quyn s thc hin hp ng v thu li nhun. Nu t gi giao ngay li ln
OptionPremium
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
32/73
http://svnckh.com.vn 27
hn t gi thc hin th ngi nm gi s khng thc hin quyn chn v l
ti a cng chnh l ph quyn chn.
C th tm tt li tc v ri ro ca hp ng quyn chn nh sau:
Li v l trong hp ng quyn chn mua
Profit Long call
Breakeven (X+ Premium)
Short call
X X+C Price S
th 1-9:Li v l trong hp ng quyn chn mua [16]
X: Strike price
C: Cost of option
Ngi mua quyn chn mua (Long call)
Profit = Spot rate(Strike Price + Premium)
Ngi bn quyn chn mua (Short call)
Profit (Loss) = Premium(Spot rateStrike Price)
Li v l trong hp ng quyn chn bn
+C0
-C
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
33/73
http://svnckh.com.vn 28
Profit Short put
Breakeven (S- Premium)
Long put
X-P X Price
th 1-10:Li v l trong hp ng quyn chn bn[16]
Ngi mua quyn chn bn (Long put)
Profit = Strike Price(Spot rate + Premium)
Ngi bn quyn chn bn (Short put)
Profit (Loss) = Premium(Strike PriceSpot Price)
Khi quyt nh bn cng c quyn chn th ngi bn quyn s da
trn hai yu t chnh nh gi mt quyn chn. Hai thnh phn cbn
l: (i) Gi tr ni ti bng khng hoc bng gi tr kinh t nu thc hin quyn
ngay lp tc. (ii) Gi trthi gian th hin k vng v gi tr tng lai camt option.Nu gi tr ni ti ca option l khng th phn b thi gian s
chnh l gi ca option.Nu thc thi quyn chn ngay ngi mua s b thit
hi ton b gi tr phn b thi gian ca quyn chn.
Gi quyn chn = Gi tr ni ti + Gi tr thi gian
i vi hp ng quyn chn mua tin t:
+C
0
-C
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
34/73
http://svnckh.com.vn 29
Gi tr ni ti = T gi giao ngay T gi thc hin
Do vy gi tr ni ti bng khng nu t gi thc hin cao hn t gi
giao ngay trn th trng. Gi tr ni ti s ln hn khng khi t gi giao ngay
cao hn t gi thc hin quyn chn.
i vi hp ng quyn chn bn ngoi t:
Gi tr ni ti = T gi thc hinT gi giao ngay
Do vy gi tr ni ti bng khng nu t gi thc hin thp hn t gigiao ngay. Gi tr ni ti s ln hn khng khi t gi giao ngay thp hn t
gi thc hin. Cc nhn t nh hng ti gi quyn chn c th l gi hin ti
ca ti sn c s, gi thc hin, thi gian ti hn, d on v bin ng gi
ca ti sn c s, li sut risk free, tin li m ti sn mang li. [17]
Cng cquyn chn c hai hnh thc: Quyn chn kiu Chu u v
quyn chn kiu M. Quyn chn kiu chu u lloi cng cquyn chn
ch cho php thc hin giao dch ti thi im o hn hp ng. Vic thanh
ton thc t xy ra sau khi hp ng n hn t mt n hai ngy lm vic
tng t nh trng hp ngy gi tr trong cc giao dch giao ngay. Quyn
chn kiu M l loi cng cquyn chn cho php thc hin giao dch vo
nhng ngy lm vic hp php trong thi hn hiu lc ca hp ng v trc
khi hp ng o hn.
Hin nay, cng c quyn chn c xem l cng c ti chnh tin tin,
linh hot v l cng cm bo t gi hu hiu gip cc DN v ngn hng c
c s la chn ti u, phng nga ri ro trong hot ng kinh doanh ngoi
hi ca mnh. V vy, cng cny ang c s dng rng ri trn th trng
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
35/73
http://svnckh.com.vn 30
th gii. Theo con s thng k, doanh s giao dchquyn chn 1 ngy trn th
gii khong 120 t USD.
V tnh cht, tng t nh cc cng c phi sinh khc, cc cng c
quyn chn c th s dng cho mc ch u c, ng thi cng l cng c
quan trng phng nga ri ro v t gi. Song khc vi cng c k hn,
hon i v tng lai, cng c quyn chn cho php ngi mua quyn c
chn, tc l c la chn gia hai hnh thc: Hoc thc hin theo t gi
tha thun trc, nu thy c li cho mnh, hoc l cho hp ng t ht
hn m khng tin hnh bt c giao dch no nu thy rng nh vy tnchi ph hn
Tuy nhin, i vi ngi bn cng cquyn chn th khng c s la
chn no khc, ngoi vic lun sn sng tin hnh giao dch khi ngi mua
mun thc hin quyn ca mnh.
3. Cch thc phng nga ri ro t gi trong hot ng xut
nhp khu bng cng c ngoi hi phi sinh
Nh phn trc trnh by, hu qu ca ri ro t gi l khn lng
i vi cc DN XNK, do vy cc DN cn phi nng ng hn trong vic d
on s bin ng t gi v vic sdng cc cng c phng nga ri ro.
Mt trong nhng bin php hu hiu phng nga ri ro t gi l s dng
cc cng c trn th trng ngoi hi phi sinh. Cc cng c phi sinh ngoi
hi ny bao gm: k hn ngoi hi, tng lai ngoi hi, quyn chn ngoi
hi, hon i ngoi hi.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
36/73
http://svnckh.com.vn 31
3.1. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng
c k hn
Nguyn tc chung khi s dng cng c k hn phng chng ri ro tgi l thng qua hp ng mua bn ngoi t k hn, cc cng ty c nh t
gi mua hay bn ngoi t vi ngn hng, t c nh khon thu, chi bng
ngoi t khi quy i ra ni t
Vi khon thanh ton ca nh nhp khu, thng qua cng ck hn,
bo him khon tin m nh nhp khu s phi tr trong tng lai, nh nhp
khu cth mua mt phn hay ton b gi tr cn phi thanh ton . Cn vi
khon thu ca nh xut khu, nh xut khu c th bn mt phn hay ton b
gi tr nhn c [5]
Nhng giao dch k hn thng rt ph bin trn th trng giao dch
phi tp trung OTC (OverThe Counter), do tha mn c hu ht cc DN
XNK c nhu cu bo him ri ro.
Mt v d v vic s dng cng c k hn bo him ri ro t gi.
Gi s ngy 1/9, mt nh nhp khu Vit Nam nhn c thng bo phi
thanh ton 1 triu USD sau ba thng do vic mua hng ha t M, tc l ngy
1/12. Nh nhp khu c c ng USD cho vic thanh ton s phi mua 1
triu USD bng VND. Nh nhp khu khng chc chn v t gi ca
VND/USD sau ba thng na, nu nh t gi VND/USD gim th nh nhp
khu s c li, nhng ngc li nu t gi tng th nh nhp khu phi chu
thit hi. m bo chc chn v khon thanh ton 1triu USD s khng b
thit hi, nh nhp khu s k kt mt hp ng k hn mua 1triu USD vi
t gi xc nh, ngy o hn hp ng s ng vo ngy thanh ton
1/12/2008. Vi vic bo him bng cng ck hn nh vy, nh nhp khu
khng phi thanh ton mt khon ph no v c th chc chn c v khon
tin phi thanh ton bng ni t l bao nhiu, cho d t gi giao ngay vo thi
im thanh ton l bao nhiu i na.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
37/73
http://svnckh.com.vn 32
3.2. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng
ctng lai
Trong vic s dng cng c tng lai bo him ri ro t gi, ngimua v bn hp ng c ngha v mua hay bn ngoi t, nhng h c th bn
li hay mua li hp ng nhm thot khi ngha v thc hin hp ng khi c
s bin ng t gi khng c li cho mi bn.
V d v vic phng nga ri ro t gi bng cng ctng li. Gi s
vo ngy 1/9, nh xut khu Vit Nam c thng bo t pha i tc bn M
v mt khon thu 1 triu USD sau ba thng. bo him cho ri ro t gi nu
t gi gim th anh ta phi chu thit hi, anh ta s k kt mt hp ng tng
lai bn 1triu USD vi t gi VND/USD = 16.400. Vi vic bo him bng
hp ng tng lai nh vy, nh xut khu c th chc chn v khon tin s
thu v c l bao nhiu, cho d t gi giao ngay l bao nhiu i na.
3.3. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng
c quyn chnThay v bo him ri ro t gi bng cng ck hn v cng ctng
lai, cc DN XNK cn c th s dng cng c quyn chn phng nga ri
ro cho mnh
Cc DN thng chn cng cquyn chn trong trng hp h mun
tip tc thu c li nhun k c khi t gi thay i khng theo mong mun.
Gi s: X: L t gi quyn chn
C: L ph quyn chn
Set: L t gi giao ngay thi im t
Nh nhp khu bo him ri ro t gi do lo s t gi s tng ln trong
tng lai bng cch mua quyn chn mua hoc bn quyn chn bn.
Trng hp nh nhp khu mua quyn chn mua [9]
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
38/73
http://svnckh.com.vn 33
Nu Set>X th nh nhp khu s thc hin quyn chn mua ti t
gi X vi mc chi ph l X+C vi mi n v ngoi t,
Nu Set< X th nh nhp khu khng thc hin quyn chn, m
s mua ngoi t trn th trng giao ngay vi chi ph l Set +C < X+C
Mua quyn chn mua cho php nh nhp khu bit c chi ph ti a
mua ngoi t. Thng thng nh nhp khu thng chn cch ny bo
him khon ngoi t c nhu cu trong tng lai.
Trng hp nh nhp khu bn quyn chn bn [9]
Nu Set< X th ngi mua quyn chn s thc hin quyn chn
bn, lc ny ngi nhp khu s mua c ngoi t vi chi ph l X-C
Nu Set> X th ngi mua quyn khng thc hin quyn chn,
do nh nhp khu phi mua ngoi t trn th trng giao ngay vi chi ph
l: Set-C
Bn quyn chn bn cho php nh nhp khu bit c mc chi ph ti
thiu mua ngoi t, phng php ny t c s dung trong thc t.
V d: Gi s mt DN NK Vit Nam nhn c thng bo phi thanh
ton 1 triu USD sau ba thng. DN c c ng USD cho vic thanh
ton s phi mua 1 triu USD bng VND. DN ny s k mt hp ng mua
quyn chn mua 1triu USD vi t gi VND/USD= 17.500. Ba thng sau,
nu t gi tng ln l 17.700, DN thc hin quyn chn, mua ngoi t vi tgi l 17.500. Lc ny DN c li l 200 triu VND. Ngc li, nu t gi sau
ba thng l 17.200, DN s khng thc hin quyn chn, m s mua USD trn
th trng vi t gi 17.200. Trong trng hp ny, DN vn s c li l 200
triu VND tr i khon ph quyn chn phi tr cho ngi bn.
Nh xut khu bo him t gi bng cch mua quyn chn bn hoc
bn quyn chn mua.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
39/73
http://svnckh.com.vn 34
Trng hp mua quyn chn bn[9]
Nu Set< X nh xut khu s thc hin quyn chn bn ti t gi
vi mc thu nhp l X-C
Nu Set> X nh xut khu khng thc hin quyn chn bn m
s mua ngoi t trn th trng giao ngay vi chi ph l SetC
Mua quyn chn bn cho php nh xut khu bit c mc thu nhp
ti thiu khi bn ngoi t
Trng hp bn quyn chn mua[9]
Nu Set< X th ngi mua quyn chn s khng thc hin quyn
chn, nh xut khu s bn ngoi t trn th trng giao ngay theo t gi Set
v mc thu nhp l Set + C
Nu Set> X th ngi mua quyn chn s thc hin quyn chn,
nh xut khu s bn ngoi t, thu nhp l X+C
Bn quyn chn mua cho php nh xut khu bit c mc thu nhp
ti a khi bn ngoi t
V d: Gi s cng ty xut khu B ca Vit Nam c thng bo t
pha i tc bn M v mt khon thu 1 triu USD sau ba thng na. bo
him cho ri ro t gi nu t gi gim th cng ty s k kt mt hp ng mua
quyn chn bn 1triu USD k hn ba thng t ngy tha thun vi t gi
thc hin VND/USD = 17.500. Ba thng sau, nu t gi USD gim xung cn17.200 th cng ty s thc hin quyn bn vi t gi cam kt l 17.500. Do
, cng ty c li mt khon 300 triu VND. Ngc li, nu t gi USD
tng ln l 17.700 th cng ty s khng thc hin quyn chn bn m s bn
ngay s USD ra th trng vi t gi th trng l 17.700. Trong trng hp
ny, cng ty li 200 triu VND tr i ph quyn chn phi tr cho ngi
bn.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
40/73
http://svnckh.com.vn 35
3.4. Bo him ri ro trong kinh doanh xut nhp khu bng cng
chon i
Cng c ny kt hp gia nghip v giao ngay v nghip v k hnhoc nghip v k hn vi nhau mua bn, vay hoc cho vay ngoi t theo
hai hng i ngc nhau.
V d v vic bo him bng cng chon i. Gi s mt nh xut
khu thu c 1 triu USD t hp ng bn hng ha ra nc ngoi. Hin ti,
nh xut khu c nhu cu v tin VND chi tr v m rngsn xut kinh
doanh trong nc. Sau ba thng na, nh xut khu ny li cn s dng s
ngoi t ny cho mt hp ng nhp khu. Nh xut khu ny k mt hp
ng hon i bn giao ngay v mua k hn ba thng 1 triu USD. Vi vic
k hp ng ny, nh xutkhu trn s c ngay VND p ng nhu cu
trong nc v chc chn s c c USD sau ba thng vi mt t gi xc nh
trc, do trnh c ri ro v t gi.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
41/73
http://svnckh.com.vn 36
CHNG II
THC TRNG SDNG CNG C PHI SINH NGOI
HI PHNG NGA RI RO T GI CHO CC DOANHNGHIP XUT NHP KHU VIT NAM
Trong tin trnh hi nhp kinh t quc t, h thng ti chnh Vit Nam
ang c nhng bc tin r rt. Th trng ti chnh, trong c bit phi k
n th trng chng khon tuy cn rt non tr, nhng li khng ngng pht
trin. Tuy nhin, mt vn t ra cho cc NHTM ni ring v ton b th
trng ti chnh Vit Nam ni chung l th trng v cc cng c ti chnh
phi sinh cn cha thc s pht trin, cc giao dch phi sinh vn cn t s
thc hin t pha cc DN, cc t chc ti chnh trong thi gian qua.
1. Cc vn bn php l iu chnh cc giao dch ngoi hi phi sinh
NHNN ban hnh mt s vn bn php quy thit lp mt hnhlang php l cho cc giao dch phi sinh ngoi hi, to iu kin thun li
cho cc NHTM, cc nh u t, cc DN XNKtrong lnh vc kinh doanh
ngoi hi v phng nga ri ro.
1.1. Quy nh v cng c ngoi hi k hn v hon i
Cng c ngoi hi k hn l cng cngoi hi phi sinh u tin c
php trin khai ti Vit Nam. Cng cngoi hi k hn v hon i chnh
thc ra i t khi NHNN ban hnh Quy ch hot ng giao dch hi oi km
theo Quyt nh s 17/1998/Q-NHNN7 (Quyt nh 17) ngy
10/01/1998[3]. Theo Quy ch ny, NHNN ch cho php cc TCTD c cung
cp cc cng c hi oi giao ngay, k hn v hon i cho cc khch hng.
Cng theo quy ch ny th t gi k hn c xc nh bng cch ly t gi giao
ngay cng vi mt bin giao ng ty theo k hn ca hp ng k hn.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
42/73
http://svnckh.com.vn 37
n ngy 28/05/2004, Thng c NHNN ra Quyt nh s
648/2004/Q-NHNN ng b cc im k hn, cho php cc NHTM xc
nh t gi k hn trn c s chnh lch li sut c bn gia VND (do NHNNcng b) v USD (do Fed cng b). Quyt nh ny cn quy nh li v thi
gian cng c k hn v han i so vi trc y. Theo , thi gian giao
dch gia cc loi ngoi t vi nhau s c php thc hin theo thng l
quc t v gia ng Vit Nam vi ngoi t ln mc 3 -165 ngy. Quyt nh
ny a cch thc tnh t gi k hn v thi gian giao dch ca cc NHTM
Vit Nam tin gn hn vi thng l quc t v l bc tin quan trng cho s
pht trin ca th trng ngoi hi Vit Nam. [5]
1.2. Quy nh v cng c ngoi hi quyn chn
Ngy 10/11/2004, Thng c NHNN k Quyt nh s
1452/2004/Q-NHNN v cng c hi oi ca cc TCTD thay th cho Quyt
nh 17. Quyt nh ny cho php cc TCTD c thc hin cc cng c
quyn chn ngoi t (bao gm giao dch gia cc ngoi t) m khng cn phixin php NHNN. ng thi, cc TCTD c th t tha thun vi khch hng
v k hn ca cng cquyn chn, v khng cn cc giy t chng minh mc
ch s dng cng c quyn chn. Quyt nh ny thc s l mt ci cch ln
th tc hnh chnh i vi cc NHTM v to iu kin thun li cho cc DN
XNK cng nh ngn hng trong vic thc hin cc cng cngoi hi phi
sinh. [5]
n ngy 18/04/2005, NHNN c cng vn s 326/NHNN-QLNH
cho php ngn hng Chu (ACB) c php trin khai th im cng c
quyn chn gia ngoi t v VND. Theo cng vn ny, NHNN a ra
nhng quy nh c th v cc loi ngoi t, c s tnh ph quyn chn, thi
hn giao dch, i tng giao dchnhng quy nh ny l c s trin khai
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
43/73
http://svnckh.com.vn 38
thc hin th im cng cquyn chn gia ngoi t v VND ti cc NHTM
khc.
2. Tnh hnh cung cp cc cng c ngoi hi phi sinh cc
ngn hng thng mi Vit Nam
Mc d cc cng c phi sinh ngoi hi c trin khai Vit Nam
c mt thi gian khng phi l ngn, nhng vic cung cp dch v ca cc
NHTM Vit Nam cn rt s khai v gp nhiu hn ch.
Cung cp cng c ngoi hi k hn v hon i
Ti Vit Nam, cng cngoi hi k hn v hon i khng ging nh
cng c ngoi hi quyn chn, tt c cc NHTM c php kinh doanh ngoi
t u c thc hin cng cny. Theo , ty tng thi k, t gi k hn
v hon i c xc nh theo cc quy nh ca Thng c NHNN.
Hin nay, mt s NHTM ang cung cp cng cngoi hi k hn, nhngn hng Ngoi Thng Vit Nam (Vietcombank), NHTM CP K Thng
(Techcombank), NHTM CP XutNhp Khu (Eximbank), ngn hng u T
v Pht Trin (BIDV), NHTM CP Qun i... Theo , cc ngn hng ny
thng quy nh v k hn giao dch t 3 ngy n 365 ngy , v khch hng
c th tha thun trc tip vi ngn hng v t gi , k hn, s lng, ngy
thanh ton, phng thc thanh ton v k qu m bo thc hin hp ng
(mc k qu thng l 3% gi tr hp ng cho cc giao dch USD/VND, v
7 -10% gi tr hp ng cho cc giao dch c loi ngoi t khc vi USD)
Cng c ngoi hihon i c trin khai mt s ngn hng nh
ngn hng HSBC chi nhnh ti Vit Nam, ngn hng Eximbank,
Vietcombank, Techcombank, ngn hng BIDV, ngn hng Standard
Chartered chi nhnh ti Vit Nam... Trong , ngn hng HSBC c th cung
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
44/73
http://svnckh.com.vn 39
cp hn mc giao dch ln n 6 triu USD v k hn ti a ln n 12 thng
v hn mc giao dch cho cc loi ngoi t khc cng lun sn c.
Cung cp cng c ngoi hi quyn chn
Cng c ngoi hi quyn chnbt u c trin khai th im t
thng 10/2005 bt u vi ngn hng ngoi thng (Vietcombank), NHTM
c phn Quc T (VIB), NHTM CP Xut Nhp Khu (Eximbank), chi nhnh
ngn hng Citibank. Tip t u thng 12/2005, ti cc Ngn hng u T
v Pht Trin (BIDV), NHTM c phn K Thng (Techcombank), NHTM
c phn Qun i, ngn hng HSBC chi nhnh Vit Nam, NHTM c phn
Chu v Ngn hng Nng Nghip v Pht Trin Nng Thn (Agribank) cng
trin khai nghip v ny. Cc NHTM mun c thc hin th im cng c
ngoi hi quyn chn phi l ngn hng c php kinh doanh ngoi hi,
c vn t c ti thiu l 200 t VND, kinh doanh ngoi hi c li trong t nht
5 nm gn nht v doanh s mua bn ngoi hica nm trc ti thiu l 1
t USD.
Quy nh v quy m ca cng cquyn chn c s khc nhau gia cc
ngn hng. V nh Eximbank v ACB quy nh mc giao dch ti thiu vi
ca USD/VND l 10.000 USD, vi cc loi ngoi t t do chuyn i khc th
ti thiu phi tng ng vi 100.000 USD quy i. Cn Techcombank th
quy nh mc giao dch ca mt hp ng quyn chn ngoi t/VND l
100.000USD hay gi tr tng ng bng cc tin t khc. HSBC quy nhmc giao dch ti thiu ca hp ng l 200.000 USD. Hnh thc quyn chn
cng khc nhau gia cc ngn hng, Techcombank quy nh hnh thc giao
dch quyn chn kiu Chu u. Cn vi Eximbank th khch hng c th
c la chn mt trong hai hnh thc quyn chn kiu M hay Chu u.
Thi hn giao dch quyn chn thng ti a l 12 thng.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
45/73
http://svnckh.com.vn 40
Vi cng cquyn chn, nguyn tc chnh ca loi cng c ny l cc
DN hay c nhn c quyn t mua hay t bn USD vi VND hoc mt
ngoi t khc thng qua mt t gi t chn, c gi l t gi thc hin. Tgi thc hin c quy nh l t gi khng c vt qu t gi k hn
USD/VND cng thi hn hoc t gi gia ngoi t khcvi VND do khch
hng v ngn hng t tha thun. ng tin giao dch l VND v USD hoc
cc ngoi t t do chuyn i khc nh EUR, JPY, AUD, GBPi vi
cc DN XNK, quyn chn USD vi VND p ng cho c nh nhp khu v
nh xut khu, trong quyn chn mua p dng cho nh nhp khu v quyn
chn bn p dng cho nh xut khu. Nghip v ny cng h tr tch cc cho
vic xc nh gi mua, bn ngoi t ti u cho khch hng, gip phng nga ri
ro hiu qu, ng thi nh gi chnh xc hn k vng ca th trng v t gi
thng qua c ch cnh tranh lnh mnh gia cc ngn hng. [5]
3. Tnh hnh sdng cc cng c ngoi hi phi sinh phng
nga ri ro t gi cho cc doanh nghip xut nhp khu Vit Nam
3.1. Cc doanh nghip Vit Nam v vn phng nga ri ro t gi
Trong bi cnh Vit Nam ang hi nhp ngy cng su rng vo nn
kinh t th gii, vic giao thng vi nc ngoi ngy cng pht trin. Do
vy, vn v ri ro t gi tr thnh mt vn cp thit i vi cc DN
XNK Vit Nam, nhng bin ng nh trong t gi cng c th gy thit hikhng nh cho cc DN ny. iu ny t ra mt mi quan tm ln v vn
phng nga ri ro t gi cho cc DN, nhng thi gian qua cc DN XNK Vit
Nam dng nh vn cha nhn thc c y , ng n v tm quan
trng ca vn ny.
Theo kt qu ca cng trnh nghin cu khoa hc thng 12/2006 ca S
Khoa Hc v Cng Ngh Thnh ph H Ch Minh kt hp vi trng i hc
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
46/73
http://svnckh.com.vn 41
Kinh T Thnh Ph H Ch Minh vi ti Hon thin cc gii php phng
nga ri rot gi nhm chun b hi nhp kinh t khu vc v th gii cho
thy: Trong s cc DN c kho st, c khong 5, 3% DN cha h bit nv cha nhn thc y v ri ro t gi, khong 24% c nghe v bit n
nhng hu nh khng quan tm, gn 30% cha nhn thc c tm quan
trng ca ri ro t gi, 70% c nhn thc c vn ri ro t gi nhng
trong ch c khong 30% l thc s lo lng v ri ro t gi. [5]
C ba nguyn nhn chnh giithch cho iu ny l:
Th nht, trong giao dch thng mi quc t hin nay, cc DN Vit
Nam thng khng quan tm nhiu n vic la chn thanh ton bng ng
tin g, h thng chp nhn thanh ton bng ng USD hn l s dng cc
ng tin khc nh EUR, JPY, GBP, AUD
Th hai, vi cc cng c phi sinh nhm phng nga ri ro t gi , th
s km nhanh nhy trong kinh doanh quc t, trong qun tr ti chnh , hay s
ngi thay i khin cho cc DN cng kh tip cn vi cc cng c phi sinh
ny.
Th ba, do chnh sch n nh t gi ca NHNN vi nh hng bin
bin ng ca t gi USD/VND vo khong +/- 1%/nm. Vi bin ny,
khon li hay l pht sinh t bin ng t gi khng qu ln v khng nh
hng n hot ng kinh doanh ca DN.
Nhng trong khong thi gian gn y, do s hi nhp su rng trn th
trng ti chnh quc t, NHNN ang dn thay i chnh sch iu hnh t
gi bng cch ni rng bin , nng bin gia VND v USD t +/-2% ln
+/-3% ri n +/-5%. Do vy, cc DN cn phi thc s nng ng v t ch
hn trong hot ng kinh doanh, ngthi phi thay i t duy bng quan v
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
47/73
http://svnckh.com.vn 42
phng nga v ngn chn ri ro t gi trnh nhng thit hi ng k do n
gy ra.
3.2. Tnh hnh s dng cng c phi sinh trong nghip v xutnhp khu ti Vit Nam
Vic s dng cng c phi sinh cc DN VitNam
Theo mt kt qu kho st v vic s dng cng c phi sinh cc DN
Vit Nam trong hi tho khoa hc Gii php pht trin th trng phi sinh
Vit Nam do NHNN t chc ngy 7/11/2007 ti H Ni:[5]
Hp ng giao dch
Doanh
nghip
cha bit
Doanh
nghip t
khi s dng
Doanh nghip
thng xuyn
c s dng
Tng cng
Hp ng k hn 17 58 25 100
Hp ng hon i 36 64 - 100
Hp ng tng lai 34 66 - 100
Hp ng quyn chn 21 58 21 100
Bng 2-1:Kt qu kho st vic s dng cng c phi sinh cc DN
Vit Nam (2007)
iu ny c th thy, thc trng s dng cc cng c phi sinh Vit
Nam trong bo him ni chung v phng nga ri ro t gi ni ring cn rt
hn ch. Cc DN vn cha thc s nhn thc c ng n v e ngi s
dng v cha hiu bit vi nhng cng c phi sinh cn kh mi m Vit
Nam.
Tc ng ca ri ro t gi n cc DN XNK Vit Nam
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
48/73
http://svnckh.com.vn 43
Ngun: finance.yahoo.com
th 2-2:Bin ng ca t gi VND/USD
Khi t gi c xu hng gim, tc ng tiu cc n xut khu, bi v
cc DN c ngun thu xut khu bng ng ngoi t s b thit hi khi chuyn
i sang ng VND. V nh vo u nm 2008, do tc ng mnh m ca
cuc khng hong ti chnh ton cu, Cc d tr Lin Bang M (Fed) ct
gim mnh li sut ng USD, iu ny lm ng USD tip tc suy yu trn
th trng th gii, t gi USD/VND lin tip gim cng thm vi tc ng v
bin t gi c NHNN ni rng, cc NHTM hn ch mua ngoi t, tt c
lm cho cc DN XK Vit Nam phi chu nh hng do ngun thu ch yu
bng USD. Cc DN XK thy sn, dt may, c ph vi ngun thu bng USD
v u vo ch yu l nguyn liu trong nc thanh ton bng VND, khi t
gi gim, ng VND thiu ht, DN gp kh khn trong vic phc v cho sn
xut kinh doanh.
Ngc li,khi t gi tng s tc ng tiu cc n nhp khu. iu ny
nh hng rt ln n nhng DN m u vo nguyn vt liu li ch yu phi
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
49/73
http://svnckh.com.vn 44
nhp khu t nc ngoi, nh cc DN trong ngnh dc phm l 90%, cc
DN sa l 80%, cc DN trong ngnh giy, xng du, thp, phn bn... Vo
khong thi gian cui nm 2008, u 2009, t gi VND/USD t ngt tngmnh khin cho cc DN NK Vit Nam phi mua nguyn liu u vo vi
mc gi cao hn, lm cho li nhun thu v bng VND gim do phi bn hng
ha vi gi cao hn, thm ch nhiu DN phi chu nhng khon l gi
khch hng.
Nh vy, t gi tng hay gim th u c nh hng nht nh n cc
DN XNK. Nhng mt bin php hu hiu cc DN c th hon ton trnh
c nhng kh khn trn bng vic s dng cc cng c phi sinh ngoi hi
ca cc NHTM bo him ri ro t gi
Vic s dng cng c phi sinh phng nga ri ro t gi ca DN XNK
Hin nay trn thc t, do nhng bc thit v nhng thay i th trng,
chnh sch t gi v nhng bin ng bt thng ca t gi, cc DN cng
nhn thc, tm hiu v dn p dng cc cng c phi sinh ny cho vic t bo
him hot ng sn xut kinh doanh ca mnh mc d s lng vn cn rt t.
Cc DN XNK c th la chn nhng cng c ngoi hiphi sinh nh cng c
k hn, hon i hay quyn chn. Vi DN XK, h c th chn mua nhng
hp ng bn k hn ngoi t, mua hp ng hon i ngoi t hay mua
quyn chn bn ngoi t phng nga ri ro. Vi cc DN NK, h c th
mua hp ng mua ngoi t k hn, mua hp ng hon i ngoi t hoc
mua quyn chn mua ngoi t.
Cng ty c phn nha Thiu Nin Tin Phong (NTP) l mt trong
nhng c s sn xut kinh doanh hng u v nha. Nguyn vt liu chnh
ca cng ty l ht nha, hu ht c nhp khu vi s lng ln t nc
ngoi. Cng ty ny c tnh cho nhng khon l do ri ro t gi mang li c
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
50/73
http://svnckh.com.vn 45
th ln n hn 10 t ng. Do vy, cng ty s dng cng c ngoi hi k
hn phng nga nhng bin ng tiu cc ca t gi. Vic t bo him
bng cng c ngoi hi k hn ny gip cho cng ty xc nh kh chnhxc c gi c cng nh chi ph ti chnh. Nh , cng ty lun ch ng
trong vic pht huy c nng lc ti chnh v m bo tt cho hot ng sn
xut kinh doanh.
Cng ty C phn c ph An Giang, mi nm xut khu khong
70.000 tn c ph n cc nc khc trn th gii, vi mt khon thu khng
h nh trong hot ngxut khu, vo nm 2008, khi t gi ng USD so vi
VND tng mnh, cng ty c c mt khon li n 20 t ng, vi mt
con s kh ln nh vy nhng nu l t gi o chiu, gim xung trong thi
gian ti do nhng bin ng kh c th d on trc c th li l mt vn
nan gii, nh hng mnh m n doanh thu ca cng ty. Nhn thc c
tm quan trng ca ri ro t gi, ngay t u nm 2009, cng ty c phn c
ph An Giang c ch trng tng cng s dng cc bin php phi sinh
phng nga bin ng t ginh cng c ngoi hi k hn, cng c ngoi
hi quyn chn.
Nm 2008, vi s bin ng mnh m ca t gi VND/USD, mt s
doanh nghip xut khu thy sn ln ca Vit Nam mua nhng hp ng
bn k hn ngoi hi vi cc ngn hng thng mi c nh khon thu t
xut khu. Thc t cho thy kt qu m cc DN thy sn ny nhn c t
vic t bo him cho hot ng sn xut kinh doanh bng cng c ngoi hi
phi sinh khi m t gi st gim kh mnh vo u nm 2008. Vi vic mua
hp ng bn k hn ngoi hi, cc DN ny trnh khi c mt khon
chi ph ln do bin ng t gi.
C th thy, cc DN XNK Vit Nam ang dn dn lm quen v s
dng cc cng c ngoi hi phi sinh bo him cho hot ng kinh doanh
ca mnh. Tuy s lng cc DN tham gia cc cng c phi sinh ny cn kh
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
51/73
http://svnckh.com.vn 46
thp, nhng y cng l bc khi u cho mt th trng ngoi hi phi sinh
Vit Nam si ng trong tng lai.
4. nh gi v tnh hnh sdng cng c ngoi hi phi sinh ti
Vit Nam
4.1. Kt qu s dng cng c ngoi hi phi sinh trong phng
nga ri ro t gi cho cc DN XNK ti Vit Nam
Nhn mt cch tng qut, tuy rng cng c ngoi hi phi sinh chnh thnh trong thi gian kh di ti Vit Nam,nhngmc p dnglirt
hn ch. Mt mt do xut pht im nn kinh t lc hu cha cho php chng
p dng cc k thut ti chnh hin i. Mt khc, thi quen v tp qun kinh
doanh l nhng cntr ln i vi qu trnh pht trin cc cng c ngoi hi
phi sinh Vit Nam. Thc t kt qu p dng cc cng c ny nh sau:
Th nht, kt qu p dng hp ng k hn ngoi hi vo th trngVit Nam. Cc cng ck hn c thc hin trong hp ng mua bn USD
v VND gia NHTM vi DN XNK hoc vi cc NHTM khc c php ca
NHNN. Tuy nhin, cng c ngoi hi k hn t c s dng, mt phn l do
th trng lin ngn hng VN cha pht trin, mt phn do nhng hn ch
vn c ca n trong vic phng chng ri ro t gi v nhng hn ch ca
NHNN. V th, cc giao dch k hn ch chim khong 5-7% khi lng giaodch ca th trng ngoit lin ngn hng.
Nhng cng c hon i u tin l nhng cng c hon i thun
chiu gia NHNN v NHTM. N ch c s dng trong trng hp cc
NHTM d tha ngoi t v khan him VND. Quy nh v cng c ngoi hi
phi sinh chnh thc c ni lng khi ln u tin NHNN cho php HSBC
cung cp gi hon itin VND cho mt cng ty a quc gia vi s vn ln
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
52/73
http://svnckh.com.vn 47
ti 15 triu USD trn ti trng Vit Nam. Theo , HSBC s a VND v
nhn USD t khch hng, ti thng 12/2007, HSBC s a USD v nhn li
VND t khch hng. Vi giao dch ny, khch t c mc li sut cnhtranh nht trn th trng ni a cho vic vay vn tin ng k hn 3 nm
m khng chu bt c mt ri ro no v t gi USD/VND . Chnh hnh ng
ca HSBC, to ra nn tng pht trin cho cc giao dch hon i sau ny.
Th hai, so vi cng c ngoi hik hn th cng c ngoi hiquyn
chn c s dng nhiu hn v cng c nhiu ngn hng cung cp.
Nguyn tc chnh ca loi quyn chn ny l cc DN v c nhn c quyn
t mua hay t bn USD vi VND thng qua mt t gi do khch hng t
chn, c gi l t gi thc hin. c bit, quyn chn USD v VND p
ng cho c nh nhp khu v nh xut khu trong quyn chn mua p
dng cho nh nhp khu v quyn chn bn p dng cho nh xut khu. Vi
cng cny, chc chn tng lai s c m rng bi khi VND s c c
hi tip cn vi th trng ti chnh th gii. V th ca VND v Vit Nam
cng qua m tng ln .
im li nhng mc chnh xut hin ca cc cng c ngoi hi phi
sinh Vit Nam, d nhn thy rng n cha c th trng n nhn nh l
cng c khng th thiu trong phng nga ri ro t gi.
4.2. Nhng hn ch trong vic sdng cng c phi sinh ti Vit
Nam
4.2.1. Vpha cc Ngn hng thng mi
Vic cung cp cc cng c ngoi hi phi sinh l mt trong cc nghip
v cn kh mi m ca cc NHTM Vit Nam. Mc d cc ngn hng u c
nhng ch trng pht trin nht nh nhng t trng li nhun t nghip v
ny so vi tng li nhun ca Ngn hng cn kh nh b. Khng nhng th,
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
53/73
http://svnckh.com.vn 48
rt nhiu ri ro lin quan n cc loi giao dch ny, in hnh nh ngn hng
Nng Nghip v Pht Trin Nng Thn Vit Nam, ngn hng Cng Thng
chi nhnh Hi Phng, ngn hng ANZ Vit Namc rt nhiu nguyn nhndn n thc trng ny c th l:
Th nht, c th khng nh rng kin thc ca cn b ngn hng v
nghip v chuyn mn vn hnh giao dch hi oi v o lng ri ro cn
yu km, k nng x l d liu bng in ton cha cao [1]. Hn na, cc
ngn hng hin nay ch tp trung vo vic mua bn ngoi t nhm mc ch
thanh ton, cho vay ngoi t m qun i yu t bo him ri ro t gi, nn
ngn hng ng vai tr ch yu l trung gian giao dch hn l nh to lp th
trng. iu lm cho ri ro trong lnh vc kinh doanh ngoi t trong cc
ngn hng tng cao. Bn cnh , cc NHTM Vit Nam cha c h thng
EBS (Electronic Brokerage System) nn t gi m cc ngn hng nhn c
t Teuters hay cc hng tn dng khc cng ch l t gi tham kho ch cha
phi t gi giao dch thc s trn th trng. Gi s theo cc thng tin thcc Dealers c th kim c li nhun nhng khi tin hnh giao dch th t
gi li khc nn gy ri ro cho ngn hng. Khi cc Dealers s gp rt nhiu
kh khn trong giao dch.
Th hai, hin nay cc NHTM Vit Nam cha c b phn nghin cu
d on s thay i t gi trn th trng, t xc nh c chin lc
phng nga cho hiu qu v hn ch c ti a ri ro cho mnh. Hn na,
cc ngn hng rt yu v k nng phn tch t gi m c bit l v phn tch
k thut bin i cu trc d tr gia cc loi ngoi t, tc l thay i danh
mc ngoi t nmgi nhm gim thiu ri ro.
Th ba, l cc NHTM Vit Nam hin nay cha c c phng kinh
doanh ngoi t theo chun mc th gii. Theo chun mc phng kinh doanh
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
54/73
http://svnckh.com.vn 49
ngoi t bao gm 3 b phn: Front, Office, Back Office v Mid Office,nhng
hin nay cc NHTM Vit Nam mi ch bao gm FO v BO, m cha c b
phn qun l ri ro v t gi l MO.
Th t, cc quy nh php l v cc xc nh trng thi ngoi t cha
hon thin gy ri ro t gi. Cc giao dch lin quan n s chuyn giao
quyn s hu v ngoi t s lm pht sinh trng thi ngoi t. Trong hot
ng kinh doanh ca NHTM khng ch hot ng mua bn ngoi t lm pht
pht sinh trng thi ngoi t m cn rt nhiu giao dch khc na. Vit Nam
khi tnh trng thi ngoi t cui ngy, cc NHTM mi ch xt n trng thingoi t c hnh thnh do giao dch mua bn ngoi t ca ngn hng m
cha tnh n thu v chi ph tr li pht sinh t cc ti sn c, ti sn n sinh
li bng ngoi t,thu v chi ph dch v bng ngoi tChnh v vy, trng
thi ngoi t m cc ngn hng tnh ton da trn doanh s mua bn ngoi t
cha phn nh ng thc cht kh nng ri ro ca ngn hng.
4.2.2. V pha cc doanh nghip xut nhp khu
Vic ng dng cc cng c ngoi hi phi sinh nhm phng nga ri ro
t gi cho hot ng xut nhp khu ang gp phi rt nhiu kh khn do s e
ngi v chn ch t pha cc DN. Tuy rng cc NHTM pht trin cc cng
c ny t 2004 nhng tnh n nay s DN s dng vn cn rt hn ch.
Nguyn nhn dn n thc trng ny l do:
Th nht, hn ch trong nhn thc ca DN XNK v tm quan trng
ca vic s dng cng c ngoi hi phi sinh cho phng nga ri ro t gi. V
trc y t gi VND/USD thng xuyn n nh mc trn so vi t gi
NHNN cng b, DN khng quan tm ti vn bo him ri ro t gi. Tuy
nhin, t nm 2007 v u 2008 th trng chng kin s bin ng v o
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
55/73
http://svnckh.com.vn 50
chiu mnh m ca VND so vi USD, t gi VND/USD gim xung giao
dch mc sn. Nguyn nhn l do lng ngoi t t cc hot ng u t trc
tip, gin tip nc ngoi, kiu hi vo cc NHTM, lm xut hin d thangoi t do mt cn i cung cu. Nhiu DN XK hin nay ang phi i mt
vi vn ri ro t gi. Tri ngc vi xu hng ny th n cui nm 2008
t gi VND/USD l bin ng mnh m, ng VND mt gi so vi ng
USD. iu ny lm cho cc DN NK gp rt nhiu kh khn. Thiu ngoi
t trong thanh ton nn cc DN thng xuyn phi mua USD trn th trng
ch en vi t gi cao ngt ngng. Mc d vy cc DN Vit Nam vn cn
cha c thi quen hay ni chnh xc hn l cha quan tm ti phng nga ri
ro i vi cc hot ng ngoi t ca mnh.
Hng nm cc DN Vit Nam u phi vay ngoi t hng trm triu
USD hoc EUR u t vo cc d n ln. Cc DN ny sau khi vay ngoi t
thng bn s ngoi t ny chuyn sang VND tin hnh hot ng u t
d n, n k tr n h phi mua li s ngoi t bng VND. Trong thigian tin hnh hot ng sn xut kinh doanh, r rng s c s bin ng v
c li sut cho vay v TGH. Nu s dng cng c phi sinh nh hon i li
sut hoc cng c k hn hay quyn chn v ngoi t th cc DN s bo him
c ri ro li sut trong trng hp nu li sut vay l th ni v khi li sut
th trng tng ln nh hin nay, hoc bo him c ri ro t gi khi
ngoi t c xu hng gim gi xung vo thi im DN bn ngoi t.
Th hai, cc DN cn thiu kin thc v thng tin v cc sn phm hay
cng c phng nga ri ro t gi m ngn hng cung cp. Thm vo l
thiu s hng dn chi tit v t vn t cc chuyn vin ca ngn hng v
thiu thng tin cn thit lin quan n nh gi sn phm v d bo t gi.
Sn phm phi sinh trong phng nga ri ro l mt sn phm phc tp i vi
th trng Vit Nam, i hi cc DN cng nh cc NHTM phi c h thng
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
56/73
http://svnckh.com.vn 51
thng tin d bo t gi quc t nhanh, chnh xc, cp nht lin tc v phi c
cng c o lng cnh bo ri ro t gi v c mt i ng cc nh qun l,
cc giao dch vin chuyn nghip.Thc t c nhiu NHTM c thc hinnghip v quyn chn ngoi hi t lu nhng n nay vn cha trin khai
c. i vi cc DN th vic hiu bit cc cng c phi sinh phng nga
ri ro cn qu nhiu hn ch.
Th ba, DN gp kh khn v cha c hng dn hch ton k ton lin
quan n nghip v pht sinh khi s dng cc giao dch ti chnh phi sinh.
Hin nay, trong hch k ton dng nh ch ch trng ti phn li/l thc tpht sinh, trong khi phn li hay l d kin cha pht sinh th dng nh
cha c quan tm, v vy m DN c xu hng chp nhn ri ro hn l
phng nga ri ro v khng bit hch ton chi ph phng nga ri ro th no.
Chng hn, DN mua mt hp ng phi sinh tr gi 1 t ng v bt
ton ghi s 1 t ng nhng ngy mai,ngy kia,gi tr hng ha mua ch cn
800 triu ng hoc ln 1,5 t ng th s sch k ton vn ch th hin 1 t
ng. Thc t ny khng nhng khng phn nh ht gi tr thc trong h
thng s sch k ton m cn l k h ca tnh trng li gi, l tht v
ngc li trong bo co k ton ca DN.
T thc t ny, gii quyt nhng ro cn hin nay i vi cng c
phi sinh, khng ch xt t gc t NHTM hay DN m cn rt cn s hplc t pha cc c quan qun l nh B Ti Chnh v ca cc NHTM trong
vic ban hnh cc vn bn php l, t chc hi tho hay hng dn cc
nghip v c th.
Th t, cc DN Vit Nam cha c gim c ph trch v qun l ri
ro t gi cng nh cha c cc b phn chuyn nghip ph trch nh gi ri
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
57/73
http://svnckh.com.vn 52
ro ra quyt nh lin quan n phng nga ri ro. y cng l hn ch ln
i vi cc DN kinh doanh xut nhp khu. iu ny cng d hiu bi l
cng c phi sinh tuy ra i kh lu cc nc c nn kinh t pht trinnhng Vit Nam th cc cng c ny mi c du nhp v ng dng t, nh
l vi mt vi i tng. Cng vi l l nhng hn ch trong nhn thcv
tm quan trng ca vic phng nga ri ro t gi khin cho cc DN khng
quan tm ng mc ti vic cn phi c gim c ph trch v qun l ri ro
t gi. Phn ln cc DN hin nay u c xu hng chp nhn ri ro hn l
phng nga, thm vo chi phcho nhn s qun l ri ro li kh cao khin
cho cc DN th chp nhn ri ro hn l phng nga.
Th nm, vn v vn cng l tr ngi khng nh i vi cc DN
Vit Nam khi ng dng cng c phi sinh bo him ri ro t gi cho cc
hot ng kinh doanhxut nhp khu ca mnh, khi m chi ph cho vic s
dng cc cng c phng nga ri ro thng qu cao, c bit l chi ph mua
quyn chn. Hot ng kinh doanh ca DN thng din ra lin tc, do vy ng dng cc cng c phi sinh trong hot ng kinh doanh th cc DN cng
cn c ngun ti chnh kh mnh va tin hnh giao dch mua bn hng
ha tht va tin hnh giao dch bng cc cng c phi sinh v phi tnh n
c nhng khon k qu c th thc hin cc giao dch phi sinh .
4.2.3. Hn chtrong mi trng ti chnh i vi cng c ngoi hi
phi sinh
Trc tinphi nhc ti l vn trong iu iu hnh t gi ca
NHNN. Bin ng t gi VND/USD v t gi cc ngoi t khc so vi VND
hin ti ph thuc vo s iu hnh t gi ca NHNN vthng c n nh
theo chiu hng VND gim dn. V vy m c ch t gi hin nay cha
phn nh c quy lut cung cu trn th trng. Hin nay, NHNN ang p
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
58/73
http://svnckh.com.vn 53
dng c ch th ni di s iu tit ca chnh ph iu hnh chnh sch
tin t. Theo t gi chnh thc do NHNN thip lp trn c s t gi bnh
qun ca th trng ngoi t lin ngn hng, t gi bnh qun ny c cngb hng ngy. T gi kinh doanh ngoi t ca cc NHTM c xc nh da
trn t gi bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng nhng khng
c vt qu bin giao ng do NHNN quy nh.Vi cc tnh ny th
NHNN khng ch c s bin ng tht thng ca t gi. Tuy nhin, hn
ch ca n l t gi khng phn nh ng cung cu tin t trn th trng, lm
cho hot ng kinh doanh tin t ca cc ngn hng gng p, gi to. NHNN
s phi gim dn tin n loi b cc bin php qun l t gi mang tnh hnh
chnh nh khng ch t gi k hn, gii hn ph hon i ngoi t, hn ch
bin ng trong t gi xc nh to iu kin cho cc NHTM kinh doanh
tin t theo c ch th trng v quen vi vic s dng cng c phng ri ro
t gi. Ni cch khc, t gi phi c th ni v hon ton c xc nh
trn c s cung cu tin t, NHNN khng nn tc ng trc tip ln t gi m
ch c quyn tc ng gin tip n t gi thng qua hot ng mua bn ngoi
t trn th trng ngoi hi.
Th hai, quy nh ca NHNN thng qu cht ch khin cho vic
thng lng hp ng gia ngn hng v khch hng gp kh khn. V vn
ny, tuy vn bn php quy mc d c nhiu bc i mi nhng dng
nh cha theo kp nhng din bin thc t trong kinh doanh ngoi hi angpht trin rt nhanh chng. Xt v kha cnh no th cc sn phm phi
sinh ngoi hi mc d c m rng, songc th vn cha p ng nhu
cu ca DN cng nh ca NHTM, thc t l trong giao dch k hn c hn
ch l khch hng b rng buc ngha v phi thc hin hp ng khi o hn
ch khng c php t chi thanh ton. So vi nghip v k hn, nghip v
quyn chn tin t c nhiu u im thun li hn cho ngi mua quyn,
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
59/73
http://svnckh.com.vn 54
nhng quy nh hin nay ch cho php p dng cho cc giao dch gia ngoi
t vi ngoi t, ch cha c quy ch chnh thc cho php p dng gia ngoi
t vi VND, trong khi khch hng trong nc ch yu li s dng VND thanh ton mua bn ngoi t.
Th ba, mi trng s dng cng c phi sinh cha pht trin, nn
nhiu doanh nghip vn cn cha n vic phng nga ri ro t gi, cn
cc NHTM th cha ch trng cng tc tuyn truyn cho khch hng. Hu qu
l thiu thng tin ti chnh trn th trng ngoi hi v th trng tin t khin
cho cng tc phn tch v d bo t gi ca ngn hng v khch hng gp trngi. T khch hng khng c thng tin ra quyt nh lin quan n
phng nga ri ro t gi. Bn thn ngn hng cha c h tr ri ro nu cung
cp gii php bo him ri ro cho khch hng. Mc d Vit Nam c hnh
lang php l kh r rng song cc cng c ti chnh vn cha pht huy c
vai tr ca mnh trong th trngngoi hi. Th trng ch en vn tn ti
ni m mt s ngoi t mnh vn ang c s dng thanh ton hay dtr. Th trng ngoi t lin ngn hng l th trng iu ha cung cu ngoi
t cho ton h thng, gip cc NHTM cn bng trng thi ngoi t ca mnh
v cng l ni NHNN thc hin can thip mua hay bn ngoi t m bo
nh hng v mc tiu t gi. Th trng gia ngn hng v khch hng l
ni din ra vic mua bn ngoi t gia cc NHTM vi DN, c nhn l khch
hng. Xt v quy m hot ng ca th trng th doanh s giao dch c thtng ln so vi nhng nm trc, tuy nhin xt v loi giao dch c s dng
trong th trng ngoi hi th hu ht cc DN Vit Nam vn thin v giao dch
hi oi giao ngay.
-
7/31/2019 [YRC]-Su Dung Cac Cong Cu Ngoai Hoi Phai Sinh Nham Phong Ngua Rui Ro Ty Gia Cho DNXNK VN
60/73
http://svnckh.com.vn 55
CHNG III
XUT GII PHP Y MNH VIC SDNG CNG
C NGOI HI PHI SINH CHO CC DOANH NGHIPXUT NHP KHU VIT NAM
1. Kinh nghim ca nc ngoi trong vic sdng ngoi hi
phi sinh
Trong sut ba thp k qua, nn ti chnh th gii pht trin nhanh
chng nh s pht trin khng ngng v cht v lng ca cc cng c ti
chnh phi sinh . Nhng cng c phi sinh ny c ph bin rng khp v
tr thnh nhng cng c hu hiu cho cc nh qun l ti chnh, cc ngn
hng v cc cng ty bo him. Tuy nhin, nhng cng c ngoi hi phi sinh
vn ch chim mt t trng nh so vi cc cng c phi sinh khc nh phi
sinh li sut. Theo s liu t Bank For International Settlements (BIS) thng3/2008, doanh s ca cng c phi sinh ngoi hi trn OTC l 62.983 t USD
ch chim 9% trong tng doanh s cng c phi sinh l 683.725 t USD, trong
khi , d