z senegalu muzyka płynie
TRANSCRIPT
Z Senegalu muzyka płynie
Scenariusz do zajęć edukacyjnych o Afryce i Afrykanach.
Autorki
Martyna Majewska i Marta Rutkowska
Konsultacje merytoryczne: Mamadou Diouf
Temat zajęć: Zajęcia są wprowadzeniem do edukacji o Afryce i Afrykańczykach ze szczególnym
uwzględnieniem muzyki opartej na tradycyjnych rytmach i instrumentach Senegalu.
Wielkość grupy: 25-30 osób.
Wiek odbiorców: dzieci w wieku od lat 3 do 9 lat.
Czas trwania zajęć: 30- 45 min w zależności od wieku dzieci.
Po zakończeniu zajęć uczestnicy:
• Wiedzą, że Senegal jest jednym z państw kontynentu afrykańskiego i potrafią
go umiejscowić na mapie,
• Pamiętają nazwę tradycyjnych bębnów sabar oraz popularnego stylu muzycznego
Mbalax,
• Znają wybrane utwory Mamadou Diouf, Paco Sarr, Youssou N’dour oraz Akona.
Materiały wykorzystywane w czasie zajęć:
• Globus, mapa Afryki
• Kserówki z kolorowankami i zadaniami do wykonania przez dzieci
PODSTAWA PROGRAMOWA
Zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół (Dz.U.2012.977) wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym
ma m.in. na celu:
• budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej
orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;
• budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym
oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób
zrozumiały dla innych.
Dzieci biorące udział w edukacji wczesnoszkolnej w klasach 0-III powinny po zakończeniu
tego etapu:
1) przyswoić sobie podstawowy zasób wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki,
dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów;
2) zdobyć umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania
zadań i rozwiązywania problemów;
3) nabyć umiejętności i postawę warunkujące sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we
współczesnym świecie
Opis zajęć:
1. Na początku zajęć powitaj się z dziećmi i poinformuj je o temacie oraz celu zajęć,
a także ustal zasady współpracy z grupą.
2. Na powitanie każde dziecko poda swoje imię i wymieni znany sobie instrument
muzyczny.
3. Następnie pokaż dzieciom przygotowane wcześniej zdjęcia tradycyjnych instrumentów
(lub same instrumenty jeżeli masz taką możliwość) i omów ich zastosowanie. Z
przygotowanych wcześniej nagrań dostępnych na kanale You Tube zaprezentuj
dzieciom następnie utwory:
a. Mamadou Diouf
b. Paco Sarr
c. Youssou N’dour
d. Akona.
Zachęć dzieci do wspólnej zabawy wyklaskiwania rytmu, tupania i wspólnego
śpiewania.
4. Na zakończenie zajęć podaruj dzieciom kolorowanki, oraz karty z zadaniami do
wykonania i podziękuj za wspólnie spędzony czas.
Muzyka Senegalu
Tradycyjna muzyka senegalska jest muzyką żywą i rytmiczną. Różni się znacznie od muzyki
tworzonej w np. Mali. Senegal jest jednym z centrów muzycznych kontynentu afrykańskiego.
Najbardziej znanymi muzykami senegalskimi są m.in. Youssou N'Dour, Baaba Maal, Ismael Lô,
Cheikh Lô oraz Thione Seck tworzą muzykę razem z kolegami z USA oraz Europy. Równie
znane są śpiewające panie: Kine Lam i Coumba Gawlo Seck. W Polsce znani są również
Mamadou Diouf oraz Paco Sarr.
Mówiąc o muzyce Senegalu nie sposób wspomnieć o dwóch istotnych rzeczach; pierwsza
z nich dotyczy tradycyjnych instrumentów, na których tworzy się muzykę odwołującą się do
tradycji, czyli kory- 21 strunowej harfy, skrzypiec riti, pięciostrunowego xalam, afrykańskiej
siedmiostrunowej gitary oraz bębnów sabar. Drugą interesującą rzeczą są style muzyczne Yela
– czyli muzyka kobiet z charakterystycznym rytmem akcentowanym na 3, która wpłynęła –
dzięki Jimmiemu Cliffowi - na rozwój reggae na Karaibach.
Jednak najbardziej popularnym stylem muzycznym jest styl mbalax czyli połączenie jazzu,
Latino i rocka z rytmami bębnów sabar wykorzystywanymi przez grupę etniczną Wolof. Bardzo
energetyczna i żywa bywa grywana w klubach, na weselach, przyjęciach. Jej czołową postacią
jest Youssou N’dour.
W tej chwili najbardziej znanym poza kontynentem afrykańskim muzykiem pochodzącym
z Senegalu jest popularny Akon.
Warto także wspomnieć tutaj o hip hopie, który odgrywa ogromna rolę na muzycznej scenie
Senegalu stanowiąc współczesną formę wypowiedzi, którą kiedyś kultywowali grioci. Hip hop
senegalski tworzony jest w trzech językach: francuskim, Wolof oraz angielskim.
Griot
Słowo griot (wymawiane z angielska "gree-oh") określa poetę, rytualnego pieśniarza i
wędrownego muzyka, który jest uważany za przechowującego ustną tradycję swego ludu
lub wioski. Dzisiejsi grioci żyją w wielu częściach Afryki Zachodniej, włączając w to: Mali,
Gambię, Gwinee i Senegal i są obecni wśród ludów Mande, fulbe, Tukulóor, Wolof, Serer i u
Berberów w Mauretanii.
Samo słowo może pochodzić od francuskiej transliteracji "guiriot" portugalskiego wyrazu
"criado", co w tłumaczeniu znaczy sługa. W językach afrykańskich, grioci mają wiele imion:
jeli (dżeli)na północnych terenach Mande, jali na południowych terenach Mande, géwal w
Wolof, gawlo w Pulaar (Fula) oraz igiiw w arabskim dialekcie Hassaniyya, języku Berberów.
Grioci tworzą kastę endogamiczną, co oznacza, że większość z nich żeni się z innymi
griotami. Natomiast ci, którzy nie są griotami nie mogą spełniać funkcji społecznych
przynależnych griotom.
Z punktu widzenia stratyfikacji społecznej, grioci zajmują środkową pozycję pomiędzy
arystokracją a kastą dawnych niewolników. Stanowią oni część grupy złożonej z artystów-
rzemieślników, w tym mówców, rymarzy i kowali. nie tylko odtwarzają określone dzieje (tak
jak w przypadku genealogii rodów) lecz mają dużą wolność w nadawaniu im osobistych
interpretacji. Mogą zawrzeć w swoich utworach zarówno elementy krytyki społecznej jak i
wyidealizowany, mityczny obraz rzeczywistości. W pieśniach wychwalających daną osobę
czy ród przeplatają pochlebstwa z pouczeniami, wplatając w ten sposób w swój dyskurs
treści dydaktyczno-moralizatorskie. Prestiż griotów wiąże się też z funkcjami jakie
tradycyjnie pełnili w strukturze hierarchii społecznej. Od zawsze byli oni kojarzeni z elitą
polityczną - zazwyczaj towarzyszyli przywódcom i wojownikom, będąc niejako ich
oficjalnymi reprezentantami. Częstą praktyką było posyłanie griota w ramach negocjacji do
innego władcy, by poprzez recytację listy zasług jego oraz jego rodu, zjednać sobie
przychylność tej osoby.
Pełnili nieocenioną rolę żywych nośników tradycji i pamięci grupowej głęboko osadzonych w
oralnej tradycji ludów Zachodniej Afryki.
Źródła internetowe (stan na grudzień 2012):
- http://www.discoversenegal.com/Music.html
- http://en.wikipedia.org/wiki/Music_of_Senegal
- http://en.wikipedia.org/wiki/Sabar
- http://en.wikipedia.org/wiki/Mbalax
- http://wolofresources.org/music.htm
- http://worldmusic.nationalgeographic.com/view/page.basic/country/content.country/senegal_8
- http://en.wikipedia.org/wiki/Senegalese_hip_hop
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Griot
- http://www.freeusandworldmaps.com/html/WorldRegions/WorldRegionsPrint.html
- http://flagartist.com/art/svg/flags/senegal
Nota prawna
Uznanie autorstwa
Ten scenariusz został opracowany w ramach projektu Cztery Strony Bajek przez Kolektyw
Odrobina Kultury. Przy jego tworzeniu korzystaliśmy z ogólnodostępnych zasobów domeny
publicznej.
Będziemy szczęśliwi jeżeli będziecie wykorzystywa
jednocześnie wskazując na autora tego scenariusza.
Źródła internetowe (stan na grudzień 2012):
http://www.discoversenegal.com/Music.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Music_of_Senegal
http://en.wikipedia.org/wiki/Sabar
ipedia.org/wiki/Mbalax
http://wolofresources.org/music.htm
http://worldmusic.nationalgeographic.com/view/page.basic/country/content.country/senegal_8
http://en.wikipedia.org/wiki/Senegalese_hip_hop
http://pl.wikipedia.org/wiki/Griot
http://www.freeusandworldmaps.com/html/WorldRegions/WorldRegionsPrint.html
http://flagartist.com/art/svg/flags/senegal-black-white-line-flag-scallywag-flag-
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska
został opracowany w ramach projektu Cztery Strony Bajek przez Kolektyw
Odrobina Kultury. Przy jego tworzeniu korzystaliśmy z ogólnodostępnych zasobów domeny
Będziemy szczęśliwi jeżeli będziecie wykorzystywać ten scenariusz w sposób niekomercyjny
jednocześnie wskazując na autora tego scenariusza.
http://worldmusic.nationalgeographic.com/view/page.basic/country/content.country/senegal_8
http://www.freeusandworldmaps.com/html/WorldRegions/WorldRegionsPrint.html
-svg/
arunkach 3.0 Polska
został opracowany w ramach projektu Cztery Strony Bajek przez Kolektyw
Odrobina Kultury. Przy jego tworzeniu korzystaliśmy z ogólnodostępnych zasobów domeny
ć ten scenariusz w sposób niekomercyjny
Karta Pracy
Znajdź na mapie Senegal i pokoloruj go. Pokoloruj także flagę Senegalu Znajdź na mapie Senegal i pokoloruj go. Pokoloruj także flagę Senegalu
Senegal
Senegal
Karta pracy
Połącz obrazek z nazwą instrumentu
Rysunek 2
Rysunek 4
Rysunek 3
Rysunek 1 Xalam
Riiti
Sabar
Kora