{zd¥Îmm§mr cÚmooh$vm {h$au xoenm§s>o h$å’$q>© … · 2018-10-26 · 10 am°³qmo~a...

72
df© 4 & A§H$ 10 & Am°³Qmo~a 2018 & nmZo 72 & qH$‘V é.50/- H$å’$Q>© PmoZÀ¶m nbrH$S>o {H$aU Xoenm§S>o {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm àgmX Kmao nmD$bo MmbVr... ì¶dgm¶mMr dmQ> {ZImè`mBVŠ`m OmimM§... {nar {nar {MH$Z gwaoe dm§{Xbo EH$OwQ>rVyZ g‘¥Õr àm. har ZaHo$ CÚmoOH$ ‘hmË‘m ’w$co S>m°. ‘Zmoha B§Jio gmdY EoH$m... J«mhH$mÀ¶m hmH$m

Upload: others

Post on 24-May-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

df© 4 & A§H$ 10 & Am°³Qmo~a 2018 & nmZo 72 & qH$‘V é.50/-

H$å’$Q>© PmoZÀ¶m nbrH$S>o

{H$aU Xoenm§S>o

{Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm

àgmX Kmao

nmD$bo MmbVr...ì¶dgm¶mMr dmQ> {ZImè`mBVŠ`m OmimM§...

{nar {nar {MH$Z

gwaoe dm§{Xbo

EH$OwQ>rVyZ g‘¥Õr

àm. har ZaHo$CÚmoOH$ ‘hmË‘m ’w$co

S>m°. ‘Zmoha B§Jio

gmdY EoH$m...J«mhH$mÀ¶m hmH$m

Page 2: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018
Page 3: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

03Am°³Qmo~a 2018

Page 4: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

¶eñdr CÚmoOH$ ho ‘m{gH$ "Xo Amgam ’$mC§S>oeZ' ¶m§À¶mgmR>r ‘wÐH$ d àH$meH$ Eg.Ama.Omoer ¶m§Zr {dH«$‘ qàQ>g©, 31/34 nd©Vr B§S>pñQ´>Ab BñQ>oQ>, nwUo gmVmam amoS>, nwUo 411009 ¶oWo N>mnyZ 101, dZlr AnmQ>©‘|Q²>g, 94/20 Ea§S>dUo, à^mV amoS> boZ Z§. 11 nwUo 411004 ¶oWo à{gÕ Ho$bo.

A§H$mV à{gÕ Pmboë¶m ‘Vm§er AWdm {dMmam§er g§nmXH$ d àH$meH$ gh‘V AgVrb Ag§ Zmhr. A§H$mV à{gÕ Pmboë¶m Om{hamVr d àm¶mo{OV ‘OHy$a hm g§~§{YV Om{hamVXmam§Zr {Xë¶mà‘mUoM à{gÕ Ho$bm OmVmo. dmMH$m§Zr Om{hamVrVrb ‘m{hVrMr g˶Vm nS>VmiyZ d ¶mo½¶ ehm{Zem H$éZM g§~§{YV Om{hamVXmam§~amo~a ì¶dhma H$amdoV. Om{hamVt‘ܶo H$aʶmV Amboë¶m Xmì¶m§~m~V H$moU˶mhr àH$maMr h‘r Amåhr KoV Zmhr, ¶mMr H¥$n¶m Zm|X ¿¶mdr.

A§H$mMr dJ©Ur :dm{f©H$ : é.500/- Û¡dm{f©H$ : é. 950/- Ì¡dm{f©H$ : é. 1400/-H¥$n¶m dJ©UrMo YZmXoe "Xo Amgam ’$mC§S>oeZ' ¶m ZmdmZo H$mT>mdoV.

ì¶dñWmnH$s¶ g§nmXH$ : Eg.Ama. Omoerg§H$ënZm g§¶moOZ : ¶w{ZH$ ’$sMg©, nwUo

"Xo Amgam ’$mC§S>oeZ'S>m°. AmZ§X Xoenm§S>ogmoZmbr Xoenm§S>o[a¶m Xoenm§S>oaqdÐ d§OmadmS>H$aEg.Ama. Omoer

g§nmXH$ ‘§S>i :AmZ§X AdYmZrgwhmg Hw$bH$Uuàkm JmoS>~mobo

ghmæ¶H$ g§nmXH$ : d¥fmbr OmoJioH$a [email protected]

‘wIn¥ð> d ‘m§S>Ur : àUd g§V

A§H$ Xa _{hÝ`mÀ`m 1 VmaIobm Hw {aAaÛmao admZm hmoVmo. Á`m dmMH$m§Zm 10 VmaIon`ªV A§H$ {_iV Zmhr Ë`m§Zr 15 VmaIoÀ`m AmV "Xo Amgam'À`m H$m`m©c`mcm H$idmd§. Ë`m§Zm A§H$ nmR>dÊ`mMr ì`dñWm Ho$cr OmB©c. VgoM ho H$idVmZm Zm|XUr H«$_m§H$ AWdm nmdVr H«$_m§H$ gm§JUo Amdí`H$ Amho, ̀ mMr H¥$n`m Zm|X ¿`mdr.

"Xo Amgam ’$mC§S>oeZ'Mo ‘m{gH$

86699 85599 / 86699 75599402, Bhageerath, SB Road, Pune - 411 016

df© 4 & A§H$ 10 & Am°³Qmo~a 2018 & nmZo 72 & qH$‘V é.50/-

04 Am°³Qmo~a 2018

08Q>oH$ Am°’$ nm°BªQ>

{dídmg ‘hmOZ

H$å’$Q>© PmoZÀ¶m nbrH$S>o{H$aU Xoenm§S>o

`eH$Wm 14

{Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vmg§O¶ ^mñH$a Omoer

nwñVH$ noR>

goëg‘ZMr S>m¶ar 24

S>m°. ‘Zmoha B§Jio

gmdY EoH$m...J«mhH$mÀ¶m hmH$m

Page 5: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

gwYra OmoJioH$a

28~mam Xoe, ~mam ~«±S>

05

‘§Joe gmo‘U

AWm©AWu 36

S>m°. g§Á¶moV Xoenm§S>o

50‘ZmVë`m ‘ZmV

42

Eg. Ama. Omoer

JwUdÎmm 62‘mPm ì¶dgm¶, ‘mPo Amamo½¶

S>m°. àmMr gmR>o

Zrbm§~ar Omoer

nwñVH$ n[aM` 6646gaH$mar `moOZm

gwaoe dm§{Xbo

54

g§Vmof eoUB©

BgmnmMr CÚmoJZrVr

Am°³Qmo~a 2018

{nar {nar {MH$Z{ZImè`mBVŠ`m OmimM§...

32`eH$Wm

àgmX Kmao

nmD$bo MmbVr...ì¶dgm¶mMr dmQ>

58

CÚmoJmMr ZOa... AW©MH«$mda...

n[aUm‘H$maH$Vm Effectiveness of Actions

EH$OwQ>rVyZ g‘¥Õr

Amnbw mMr gd§ mX AmnUmgr...

g§H$Q>o Va `oUmaM!

_mJo diyZ nmhVmZm

CÚmoOH$ ‘hmË‘m ’w$co

àm. har ZaHo$

‘rM ‘mPm S>m°³Q>a?

gmo JwS>, Xo H$mÝQ> B¾moAa `y

Page 6: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

jU{MÌo

06

CÚmoOH$-boIH$ ñZoh‘oimdm 14 gßQ>|~a 2018

Am°³Qmo~a 2018

Page 7: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

07Am°³Qmo~a 2018

"Xo Amgam ’$mC§S>oeZ'Mo g§ñWmnH$ S>m°. AmZ§X Xoenm§S>o, àkm JmoS>~mobo, Eg. Ama. Omoer ¶m§Zr CnpñWVm§er g§dmX gmYbm. d¡embr Anam{OV ¶m§Zr H$m¶©H«$‘mM§ gyÌg§MmbZ Ho$b§. "¶eñdr CÚmoOH$' ¶m ‘m{gH$mÀ¶m àMma Am{U àgmamgmR>r H$m¶ H$aVm ¶oB©b ¶m{df¶r EH$ gm§Jmonm§J MMm© ¶m {Z{‘ÎmmZo Pmbr.

Page 8: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

[email protected]

{dídmg ‘hmOZ ñdV: CÚmoOH$ AmhoV. Q>m¶ (TIE – The Indus Entrepreneurs ) ¶m Am§Vaamï´>r¶ CÚmoOH$ g§ñWoMo nwUo emIoMo Aܶj, Z§Va OmJ{VH$ {dœñV. bmB©’$-bmB©Z (Lifeline), ‘amR>m M|~aMo ‘mZX g{Md, nwUo B§Q>aZ°eZb g|Q>a ¶m qWH$ Q>°ÝH$er g§~{YV AmhoV.

08 Q>oH$ Am°’$ nm°BªQ> Am°³Qmo~a 2018

àý- Amnë`m ~mbnUm{df`r, {ejUm{df`r OmUyZ KoU§ Amåhmbm AmdS>ob.{H$aU Xoenm§S>o- ‘mP§ ~mbnU B§Xm¡abm Job§. Ë`m‘wio ‘mPr {ejUmMr ^mfm qhXr Am{U ì`dgm`mMr ^mfm B§J«Or am{hbr. ‘mV¥^mfm ‘amR>r Agbr Var nwÊ`mV Amë`mZ§Va ‘r Iè`m AWm©Zo ‘amR>r ~mobÊ`mMm à`ËZ H$aVmo Amho. ‘r gmV dfmªMm AgVmZm dS>rb Jobo. Ë`m‘wio ‘mÂ`m AmB©ZoM AmB©-dS>rb `m XmoÝhr ^y{‘H$m {Z^mdë`m. ‘r gdmªV ‘moR>m. ^mD$ XrS> dfm©Zo bhmZ. Ë`mZ§VaÀ`m XmoZ ~{hUr. AmB©M§ d` AdK§ 29. åhUOo AmB©da Zo‘H$m H$gm àg§J Ambm Agob Am{U {VZo ho gma§ H$g§ nobb§ Agob `mMr H$ënZm H$am. ‘mÂ`mg‘moa AmVm H$Yrhr ‘moR>m AS>MUrV Q>mH$Umam àý C^m am{hbm H$s ‘r AmB©Mr Ë`mdoiMr n[apñWVr AmR>dVmo Am{U ‘bmM {dMmaVmo, H$s {VÀ`mnwT>o Or g‘ñ`m C^r am{hbr hmoVr Ë`mhÿZ H$m hr ‘moR>r Amho? gmh{OH$M CÎma "Zmhr' Ag§M `oV§. ‘J Oa AmB©Zo Z S>J‘JVm {VÀ`mnwT>Mr g‘ñ`m gmoS>dbr Agob, Va Ë`mhÿZ N>moQ>r Agbobr g‘ñ`m Vy H$m gmoS>dy eH$Uma Zmhrg, Ag§ ‘r ‘bmM {dMmaVmo Am{U Ë`m n[apñWVrbm Vm|S> XoÊ`mgmR>r ñdV…bm g‚m H$aVmo. Am‘À`mH$S>o Ë`m doir n¡go ZìhVo, nU Varhr Am‘M§ ~mbnU ‘OoV Job§. AmB©M§ Zoh‘r gm§JU§ Agm`M§, H$s "Vw‘Mo dS>rb KamV ZmhrV ho Hw$Umbm H$im`bm ZH$mo. Vw‘Mr H$moUr H$sd Ho$bobr ‘bm AmdS>Uma Zmhr.' AmB©Zo Am‘À`m {ejUmda bj H|${ÐV Ho$b§. g‘mOmV Mm§Jbo bmoH$ AgVmV Am{U Vo Vwåhmbm nmqR>~m XoVmV. ‘r AH$amdr Ho$ë`mZ§Va (Ë`m doir ‘Ü` àXoemVrb AH$amdr, åhUOo ‘hmamï´>mVrb ~mamdr) ~rQ>²g {nbmZrbm BboŠQ´m°{ZŠgH$S>o Jobmo. àý- emioV n{hbo `oV hmoVm åhUyZ B§{O{Z¶[a¨JH$S>o Jobm H$s AmdS> hmoVr åhUyZ?

Xoenm§S>o- EH$ Va Ë`m doir ’$mago n`m©` ZìhVo. B§{O{Z¶[a¨J qH$dm ‘o{S>H$b ho ‘w»` n`m©`. ~±Ho$À`m narjm XoD$Z {VWo ZmoH$arMr g§Yr emoYm`Mr, Zmhr Va ‘J ^JdmZ ^bm hmo... Ë`m doir AmVmgmaIm ’$ma {dMma H$aÊ`mMr nÕV ZìhVr. ‘bm B§{O{Z¶[a¨J AmdS>Uma§ hmoV§ åhUyZ Vmo n`m©` {ZdS>bm. ‘mPo H$mhr gr{Z¶a {‘Ì Am`Am`Q>r d ~rQ>²g {nbmZrbm Jobo hmoVo. Ë`m‘wio Ë`m{df`r ‘m{hVr hmoVr. Am`Am`Q>rbm ‘mPr {ZdS> Pmbr hmoVr, nU Ë`mdoir ‘r ~rQ>²g {nbmZrMr {ZdS> Ho$br. hr 1970-71Mr Jmoï> Amho. Ë`m doir {ejUmbm ’$magm n¡gm bmJV ZìhVm. Ë`mVhr ‘mPr AmB© {e{jH$m Agë`mZo Q>çweZ ’$s ‘m’$ hmoVr. ‘bm Z°eZb Q>°b|Q> {eî`d¥Îmr hmoVr. Ë`m‘wio ‘r OmD$ eH$bmo. {VWo Ho$di B§{O{Z¶[a¨J {eH$dV ZìhVo. ‘bm AmQ>²©g², H$m°‘g©Mo H$mhr {df`hr {VWo {eH$mdo bmJbo. ^maVr` amÁ`KQ>Zm, amÁ`emó, AW©emó, ‘mH}$qQ>J `mhr Jmoï>r {VWo {eH$m`bm {‘imë`m. Ë`m doir ho Amnë`mbm H$m` {eH$dVmV, Ag§ dmQ>m`M§hr. H$mhr AmdS>m`Mo, H$mhr AmdS>V Zgo. nU Ë`m doir Vo {eH$Ê`mMm AmVm ’$m`Xm hmoVmo Amho. AmVmÀ`m B§{O{Z¶[a¨JÀ`m Aä`mgH«$‘mV ho H$mhr AgV Zmhr, Ë`mMm Ë`m {dÚmÏ`mªZm Z¸$sM VmoQ>m hmoVmo. ~rQ>²g {nbmZrbm ‘Ü`o H$mhr dfª Ë`m§Zr H$moUVrhr emIm Z R>odVm àdoe {Xbo hmoVo. Vwåhmbm AmdS>Umao {df` ¿`m d B§{O{Z¶a ìhm. à`moJm§Zm dmd hmoVm. Vr H$ënZmM Iyn N>mZ hmoVr. Ë`m§Zr Iyn H$mhr gmÜ` Ho$b§ Job§ hmoV§. H$Xm{MV ho ~rQ>²gÀ`m ‘§S>itÀ`mhr bjmV Amb§ Zgob H$s Ë`m§Zr {H$Vr ‘moR>§ H$m‘ Ho$b§ hmoV§. {ejUmMm nm`m Iyn Mm§Jbm Pmbm. nwT>o ‘r Am`Am`Q>r (‘w§~B©)‘YyZ E‘. Q>oH$ Ho$b§. ‘r ‘Ü` àXoe‘Ybm. B§J«OrMm Amgnmg dmda

Page 9: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

09Am°³Qmo~a 2018

Zmhr. {nbmZrbm Amgnmg B§J«Or{edm` AÝ` H$mhr Zmhr. ‘mPm ê$‘ nmQ>©Za B§J«Or d V{‘i ~moby eH$V hmoVm. g§dmX H$gm H$am`Mm? nU Am‘Mr b±½doO b°~ Iyn N>mZ hmoVr. {VWo gamd H$ê$Z ‘r B§J«Or gwYmab§.

àý- E‘. Q>oH$ Ho$ë`mZ§Va AmnU ZmoH$arbm gwédmV Ho$br?Xoenm§S>o- hmo. Q>mQ>m H$ÝgëQ>Ýgr gpìh©gog‘Ü`o àmoJ«m‘a A±S> AZm{bñQ> åhUyZ ‘mPr {ZdS> Pmbr. ‘bm n{hë`mM ZmoH$arV Iyn ~w{Õ‘mZ Aer ‘§S>ir ~m°g åhUyZ {‘imbr. E‘Am`Q>rMo nXdrYa ‘mPo ~m°g hmoVo. Ë`mMm ‘bm Iyn ’$m`Xm Pmbm. 1978‘Yrb hr Jmoï>. `m H§$nZrMr gd©gm‘mÝ` bmoH$m§Zm ‘m{hVr ZìhVr. g§JUH$ åhUOo H$m` hohr bmoH$m§Zm Ë`m doir ‘mhrV ZìhV§. nU ‘bm Am§Vaamï´>r` joÌmMm AZw^d {‘imbm. Am§Vaamï´>r`

gm°âQ>doAa ‘mH}$qQ>J, AmD$Q>gmo{gªJ `mV H$m‘ H$am`bm {‘imb§, hm gdmªV ‘moR>m ’$m`Xm hmoVm. Am§Vaamï´>r` Ñ{ï>H$moZ V`ma Pmbm. Vr gwédmV hmoVr. Ë`m àma§{^H$ bmoH$m§Zr ^maVmV Am§Vaamï´>r` Ñ{ï>H$moZ V`ma H$aÊ`mMm nm`m KmVbm. Ë`mMm ’$m`Xm Xoembm AmO hmoVmo Amho. ‘w§~B©V amhm`bm {‘imb§ hmhr ‘bm ‘mPm ’$m`Xm Pmë`mM§ dmQ>V§. H$maU ‘w§~B© Vwåhmbm A{YH$ gj‘ H$aVo, Vwåhmbm Vr g§Kfm©bm Vm|S> Úm`bm V`ma H$aVo. OdiOdi Mm¡Xm dfª ‘r Q>rgrEgbm hmoVmo. ‘r gÎmoMm{igmì`m dfu CÚmoOH$ Pmbmo, nU Q>rgrEg‘Ü`o AgVmZm Iyn VéU d`mV gmS>oVrZ dfª ‘r A‘o[aHo$V ‘mH}$qQ>JMm AZw^d KoVbm hmoVm. ‘r A‘o[aHo$V Am°{’$g CKS>m`bm Jobmo Voìhm AÝ` H$moUrM ~amo~a ZìhV§. n{hbo H$mhr ‘{hZo Va ‘mP§ H$m‘ A‘o[aHo$Vrb ‘mÂ`m Kê$ZM hmoV Agë`mZo nËZr aOZrZoM goH«o$Q>ar, Hw$[a¶a Aer gJir H$m‘§

H$å’$Q>© PmoZÀ¶m nbrH$S>o

{ejUmÀ¶m H$mimV ñdV:À¶m hþemarZ§ {‘idbobr {eî¶d¥Îmr, B§{O{ZAatJMr CÎm‘ ‘mH©$ Agbobr nXdr, AdmT>ì¶ H§$nݶm§‘ܶo ^a^¸$‘ nJmamMr gwa{jV ZmoH$ar Agm gJim H$å’$Q>© PmoZ AgVmZm ˶mVyZ ~mhoa nSy>Z ñdV:Mm CÚmoJ H$aʶmMr Iw‘Iw‘r Á¶mÀ¶mH$S>o AgVo Vmo hmS>mMm CÚmoOH$ åhQ>bm nm{hOo. AgoM AmhoV Amnbo ¶mdoiMo

CÚmoOH$.. Am{U {H$aU Xoenm§S>o Vo gm§JVmhoV ˶m§À¶m CÚmoJmÀ¶m Q>oH$ Am°’$ nm°BªQ>{df¶r...

Page 10: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Ho$br. nU Ë`m gmS>oVrZ dfm©V ‘r n§Yam nQ> ì`dgm`d¥Õr H$ê$ eH$bmo. hm AZw^d ‘moR>m hmoVm. A‘o[aHo$VyZ naVbmo, Voìhm ‘r [agM© qdJ ‘m{JVbr. Ë`mZwgma ‘r nwÊ`mV [agM©H$S>o Ambmo.

àý- AmnU gwédmV S>oìhbn‘|Q>H$S>o Ho$br, ‘J 'gob"_Ü`o H$m‘ Ho$b§ Am{U Z§Va [agM©H$S>o AmbmV. [agM©H$S>o `md§ Ag§ H$m dmQ>b§? Xoenm§S>o- Q>rgrEg hr Vm§{ÌH$ nm`m Agbobr H§$nZr hmoVr. VoWrb S>oìhbn‘|Q> ho Vm§{ÌH$ H$m‘M Agm`M§. gobhr Vm§{ÌH$M hmoVm. Ë`mV H$m‘mMm VmoMVmonUm `m`bm bmJbm hmoVm. Ë`m‘mZmZo [agM©bm A{YH$ ‘w^m {‘im`Mr. åhUOo Vwåhr EImXr Jmoï> H$ê$ BpÀN>V Agmb Am{U ì`dñWmnZmbm dmQ>b§, ho hmoD$ eH$V§, Va Vwåhmbm Vo H$aÊ`mMr g§Yr {‘im`Mr. àkm Am{U à{V^obm dmd {‘im`Mm. gm°âQ>doAa ho B§{O{Z¶[a¨JÀ`m A§JmZo dmT>ob ho Ë`m doir bjmV Amb§ hmoVo. ‘r BVam§Mr g§emoYZmMr {Xem nmhV hmoVmo, Ë`mdê$Z ho OmUdb§ hmoV§. Am°ãOoŠQ> Amo[aE§Q>oS> {gñQ>r‘ hm {d^mJ ‘r gwê$ Ho$bm. ‘mP§ åhUU§ Agm`M§, H$s Oo H$mhr g§emoYZ H$amb, Ë`mVyZ EH$ Va Mm§Jbm emoY{Z~§Y àH$m{eV Pmbm nm{hOo qH$dm Ë`mVyZ n¡gm Ambm nm{hOo. H§$nZrbm ’$m`Xm H$gm H$ê$Z XoVm `oB©b `mMm Ë`m‘mJo {dMma nm{hOo. ‘r {~PZog S>oìhbn‘|Q>gmR>r H$mhr dfª H$m‘ Ho$ë`m‘wio hm Ñ{ï>H$moZ {dH${gV Pmbm hmoVm. Oa Amnb§ g§emoYZ

J«mhH$H|$Ðr Agob Va Ë`mMm ñdrH$ma hmoB©b Am{U Ë`mVyZ H§$nZrbm ’$m`Xm hmoB©b, ho gyÌ Ü`mZmV Amb§ hmoV§. EimÚm godm joÌmVrb H§$nZrV H$moUË`mhr àH$ënmda H$m‘ H$aVmZm H$m` H$m` AS>MUr `oVmV Am{U gm°âQ>doAa B§{O{Z¶[a¨J [agM© Hw$R>n`ªV ZoVm `oVmo ho bjmV Amb§. ‘J Ë`mZwgma H$mhr nÕVr AmIyZ {Xbr. AmOhr ~hþVm§e Ë`mM nÕVrZwgma Q>rgrEg‘Ü`o H$m‘ MmbV§. Mma dfª ho H$m‘ Ho$ë`mZ§Va A‘o[aH$mpñWV Am`E‘Ama `m H§$nZrV Jobmo. ‘mPm EH$ Mm§Jbm {‘Ì gVre gZZ Ë`m H§$nZrV ‘w»`mb`mV hmoVm. Ë`mZo Ë`mÀ`m H§$nZrV ‘mÂ`mgmR>r AmJ«h Yabm Am{U ‘r Ë`m H§$nZrV Jobmo. gZZ `m§M§ hoëW Ho$Aa gm°âQ>doAa joÌmV ‘moR>§ H$m‘ Amho. ‘r gmYmaU Mma dfª {VWo [agM© qdJbm H$m‘ Ho$b§. nU Ë`mM H$mimV ‘mPr AmB© {Zd¥Îm hmoD$Z ~|Jiwébm amhV hmoVr. VoWrb hdm {Vbm ‘mZdV ZìhVr. gVV ImoH$bm-gXu Agm`Mr. Ë`mM doir ‘bm Q>oH$ ‘qhÐm‘wio nwÊ`mV naVm`Mr g§Yr MmbyZ Ambr. ‘r grB©Amo åhUyZ nwÊ`mV Ambmo. gmYmaU AS>rMeoOU {VWo H$m‘ H$aV hmoVo Am{U {~«{Q>e Q>o{bH$m°‘~amo~a Ë`m§Mm ‘w»` ì`dgm` hmoVm. Ë`mì`{V[aº$ ì`dgm`d¥Õr H$aÊ`mMr {ZH$S> Ë`m§Zm dmQy> bmJë`m‘wio ‘bm g§Yr {‘imbr. 1996nmgyZ gmS>onmM dfª ‘r {VWo hmoVmo. IynM Mm§Jbm H$mi hmoVm Vmo. ‘r Vr H§$nZr gmoS>VmZm H$‘©Mmè`m§À`m g§»`oV XhmnQ> dmT> Pmbr

10 Am°³Qmo~a 2018

Page 11: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

hmoVr. gw‘mao VrZ hOma H$‘©Mmar hmoVo. ‘hgwbmVhr Ë`mM nQ>rV dmT> Pmbr hmoVr. nU EH$ Jmoï> bjmV `oV hmoVr, H$s Vmo gJim H$mi H$mhrgm H$m¡eë`mda A{YH$ ^a XoUmam hmoVm. Zdr doJir {Xem emoYÊ`mH$S>o, BZmoìhoeZH$S>o ’$mag§ H$moUmM§ bj ZìhV§. ZwgVr OwidmOwid Mmbbr hmoVr. ho IQ>H$V hmoV§. åhUyZ ‘J ghm ‘{hZo gwQ>r ¿`m`M§ R>adb§. Ë`mM H$mimV H$mZnya Am`Am`Q>r‘YyZ EH$m go{‘ZmagmR>r {Z‘§ÌU Amb§. {VWo H$m°åß`wQ>a gm`ÝgMm hoS> ‘mPm Mm§Jbm {‘Ì hmoVm. Amåhr Q>rgrEg‘Ü`o EH$Ì H$m‘ Ho$b§ hmoV§. Ë`mZo {Z‘§{ÌV Ho$boë`m go{‘Zma‘Ü`o àdrU ^mJdV `m§Mr ^oQ> Pmbr.

àý- AmnU Á`m doir ghm ‘{hÝ`m§Mr gwQ>r ¿`m`M§ R>adb§, Voìhm ñdV§Ì CÚmoJ gwê$ H$amdm Ag§ ‘ZmV hmoV§? Xoenm§S>o- hmo, Ag§M hmoV§. H$maU gm°âQ>doAa gd© joÌm§V ngaV OmUma ho bjmV Amb§ hmoV§. Vr Vmoda H$bm hmoVr, B§{O{Z¶[a¨J ZìhV§. nU Ë`mMm {dñVma Ü`mZmV `oV hmoVm. Ë`m‘wio Qy>qbJ‘Ü`o H$m‘ H$amd§ Ag§ ‘ZmV Amb§ hmoV§. Ë`m Ñï>rZo {dMma gwê$ hmoVm.

àý- àdrU ^mJdVm§Mr ^oQ> Pmë`mZ§Va H$m` KS>b§? Xoenm§S>o - àdrU `m§Zm Vwåhr dm`-’$m`Mm OZH$-g§emoYH$ åhUy eH$Vm. Vo Am`~rE_‘Ü`o AgVmZm B§Q>aZoQ> dm`aÀ`m EodOr ao{S>AmoMm dmna H$aVm `oB©b H$m, `mg§~§YrMm EH$ àH$ën hmoVm. Vmo ao{S>Amo hm AmOÀ`m dm`-’$m`Mm d ãbyQy>WMm n{hbm AdVma hmoVm. àdrU Ë`mMm {Z‘m©Vm Amho. Ë`mV gwajoMm ‘moR>m àý hmoVm. AmnU ’$moZ H$aVmo Voìhm Vmo gwa{jV AgVmo, nU Ë`m doiÀ`m dm`-’$m` ~m~VrV Ver gwajoMr AmœmgH$Vm ZìhVr. H$moUrhr dm`-’$m`da OmD$ eH$V hmoV§. Ë`m‘wio Ë`m àmoQ>moH$m°bda H$m‘ H$amd§ Ag§ àdrUM§ d ‘mP§ R>ab§. nU Omoda nwT>o Om`Mr nyU© V`mar hmoV Zmhr Vmoda H§$nZrMr Zm|XUr H$am`Mr Zmhr hohr Z¸$s Ho$b§. H$mZnya Am`Am`Q>r‘Ü`o ho H$m‘ Amåhr gwê$

Ho$b§. {VWo ‘r JoñQ> boŠMaa åhUyZ Om`bm gwédmV Ho$br. Am‘Mm n{hbm H$‘©Mmar eaX hm àdrU~amo~a nydu H$m‘ Ho$bobm Ë`mMm ghH$mar hmoVm. Am`Am`Q>r {X„rMm Vmo {dÚmWu. Ë`mbm nrEM. S>r. H$am`Mr hmoVr, åhUyZ Vmo àdrUbm ^oQ>m`bm Ambm hmoVm. Ë`mbm Amåhr Am`Am`Q>r H$mZnyaÀ`m JoñQ> hm°ñQ>ob‘Ü`o hmVmZo {bhÿZ "Am°’$a boQ>a' {Xb§ hmoV§. n{hë`m§Xm dm`abog ao{S>Amo V`ma Ho$bm Am{U ‘J dm`-’$m` gwajog§~§Yr H$m‘ H$aUmar H§$nZr "EAaQ>mBQ'$ `m ZmdmZo Zm|Xdbr. gwédmVrbm "{d^w' Ag§ Zmd Amåhr KoVb§ hmoV§; nU Amåhmbm OmJ{VH$ nmVirda hm ì`dgm` H$am`Mm Agë`mZo EAaQ>mBQ> `m ZmdmZo do~gmB©Q> Zm|Xdbobr hmoVr. VoM Zmd nwT>o KoVb§. nwÊ`mbm ‘w»`mb` R>odb§. gwZrb niUrQ>H$a d O` Amåhmbm `oD$Z {‘imbo. ho XmoK§ A‘o[aHo$V Am{U àdrU d ‘r nwÊ`mV hmoVmo.

àý- `mgmR>r ^m§S>db C^maUr H$er Ho$br ? Xoenm§S>o- ^m§S>db Va bmJUma hmoV§M; nU Jw§VdUyH$ H$am`bm H$moUr V`ma {XgV ZìhV§. Q>rgrEgZo Amåhmbm ghH$m`© H$aÊ`mgmR>r Ad¿`m Xhm {Xdgm§V hmoH$ma nmR>dbm hmoVm, nU ^maVmVrb ‘hÎdmÀ`m Am`Q>r H§$nÝ`m§Mr V`mar ZìhVr. ‘J àH$ën nwT>o ZoÊ`mgmR>r g‘ra ^maVmV naVbm Am{U àdrU d ‘r {g{cH$m°Z ìh°brbm Jobmo. EH$m {‘ÌmH$S>o Amåhr AmR> ‘{hZo am{hbmo. {VWo EHo$H$ XadmOm IQ>IQ>m`bm XmoKm§Zr gwédmV Ho$br. {VWohr dm`-’$m`Mr H$ënZm ñdrH$maU§ WmoS§> bm§~M§M hmoV§. Ë`m‘wio AS>MUr hmoË`mM. gmYmaU AmR> ‘{hÝ`m§À`m à`ËZm§Z§Va EH$ XadmOm CKS>bm OmÊ`mMr eŠ`Vm {Z‘m©U Pmbr. "dm°ëS>Z'Mm EH$ ^mJrXma S°>{ZEb hm ‘yiMm ‘w§~B©Mm hmoVm. Vmo nwÊ`mV am{hbobm hmoVm. Ë`m‘wio Am‘À`m{df`r ˶mcm WmoS>m gm°âQ> H$m°Z©a {Z‘m©U Pmbm hmoVm. Amåhr Ë`mbm àoP|Q>oeZ gmXa H$am`bm OmÊ`mAmYr Ë`mZo àdrUMr d ‘mPr ‘m{hVr KoD$Z R>odbr hmoVr. Ë`mZo VrZ Jmoï>r gm§{JVë`m. àdrU d ‘mÂ`m{df`r gm°âQ>doAa B§S>ñQ´r‘Ü`o Mm§Jb§ ‘V Amho Am{U

11Am°³Qmo~a 2018

Page 12: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Am‘Mr H$ënZm ^m§S>db Jw§VdÊ`m`mo½` Amho, `m XmoZ O‘oÀ`m Jmoï>r Ë`mZo gm§{JVë`m. Ë`mM doir Amåhr XmoK§hr {g{bH$m°Z ìh°brVrb Zgë`mZo Jw§VdUwH$sbm bmoH$ H$MaV AmhoV, `mMrhr Ë`mZo ‘m{hVr {Xbr. Ë`mZo hr ‘mobmMr ‘m{hVr {Xbr hmoVr. VmVS>rZo Amåhr Am‘Mm ‘w¸$m‘ {g{bH$m°Z ìh°brVrb EH$m hmoñQ>obda hbdbm. S°>{ZEbZoM Amåhmbm "dm°ëS>Z'Ûmao ghH$m`© Ho$b§ Am{U Am‘Mr gwédmV Pmbr. O{‘ZrImbMr H$ënZm AmVm da {Xgm`bm bmJbr. AmUIr EH$ AS>MU Am‘À`mnwT>o Ambr. ^maVmV Hw$R>cmhr ‘mUyg Hw$R>ohr OmD$ eH$Vmo. dmVmdaU gmaI§M Amho. åhUOo ~|Jiwê$, h¡Xam~mXMm ‘mUyg nwÊ`mV `oD$ eHo$b. nU A‘o[aHo$V Vg§ Zmhr. {g{bH$m°Z ìh°brV ‘w»`mb` H$am`Mo Va gr. B. Amo. åhUyZ VoWrb ñWm{ZH$M ¿`mdm bmJVmo. Ý`y`m°H©$Mm ‘mUyg {VWo `oD$Z amhUma Zmhr. Am‘Mm Jw§VdUyH$Xma d J«mhH$ {g{bH$m°Z ìh°brVrb Agë`mZo gr. B. Amo. VoWrb AgU§ Amdí`H$ R>ab§ Am{U Am‘Mr ~mH$s Q>r‘ nwÊ`mVyZ H$m‘ H$aV hmoVr. Ë`m doir Am‘Mr ~mOmanoR> {g{bH$m°Z ìh°brM Agm`Mr. AmVm Vg§ Zmhr. ~mOmanoR> gd©Ì Amho. {OAmoZo V§ÌkmZ {‘idb§ Vo ‘w§~B©-nwÊ`mVyZ. Ë`m§Zm Ë`mgmR>r A‘o[aHo$V Omd§ bmJb§ Zmhr. hm ‘moR>m ’$aH$ nS>bm Amho.

àý- WmoS§> EAaQ>mB©Q>À`m àdmgm{df`r gm§Jmd§ Ag§ gwMdoZ.Xoenm§S>o- Amåhmbm àm°S>ŠQ> S>oìhbn‘|Q> H$am`Mr hmoVr, V§ÌkmZmer OmoS> Kmbm`Mr hmoVr, {dH«$s nmhm`Mr hmoVr Am{U Am‘Mm M‘yhr {dñVmaV Ý`m`Mm hmoVm. Amåhr Ama A±S> S>r nwÊ`mV Ho$b§M, nU ½bmo~b Q>o{ŠZH$bgh gJi§ nwÊ`mV Ho$b§. àm°S>ŠQ> ‘°ZoO_|Q åhUOo CËnmXZmV H$m` H$m` ’$sMg© `m`bm hdrV, nwT>Mr nm`ar H$m` Agob Vohr BWyZM Ho$b§. ^maVmV N>moQ>§ `w{ZQ> H$aÊ`mV H$mhrM ’$m`Xm Zmhr, CbQ> J¡agmo`M AgVo. ‘mÌ, nyU© H$m‘M BWyZ gwê$ Ho$b§ Va Ë`mMm ‘moR>m ’$m`Xm hmoVmo. Vwåhr ì`dgm`mV CVaUma Agmb Va

Vwåhmbm gJù`m Jmoï>r O‘ë`m nm{hOoV. H$maU Vw‘À`mBVH§$ Vw‘À`m ì`dgm`mV ZmoH$aXmambm ñdmañ` AgobM Ag§ Zmhr. Vw‘Mr H$ënZm Mm§Jbr Agob, Vw‘Mr Q>r‘ CÎm‘ Agob Va Vwåhmbm Jw§VdUyH$Xma, J«mhH$ {‘iy eH$VmV. AmnU H$mhr Var Mm§Jb§ XoD$ eH$Vmo, Agm AmË‘{dœmg AgUmar ‘mUg§ Jmoim H$am`bm hdrV.

àý- Xwgè`m àm°S>ŠQ>H$S>o H$go dibmV?Xoenm§S>o- Amåhmbm A‘o[aH$Z H$mnm}aoeZM§ ‘moR>§ H$m‘ {‘imb§; nU Ë`m§Zm Ho$di gwajoV ag ZìhVm, Va Ë`m§Zm dm`-’$m`hr Am‘À`mH$Sy>ZM {‘imb§ Va hd§ hmoV§. ho H$m‘ gmoS>Ê`mgmaI§ ZìhV§, åhUyZ Amåhr Ë`mV CVabmo. Amåhr ŠbmD$S>‘Ü`o hmoVmoM. Ë`m‘wio Amåhr EH$ CËnmXZ Ag§ Ho$b§ H$s Ë`mV ŠbmD$S>, dm`-’$m` d gwajm `m VrZhr Jmoï>r AgVrb. nU Ë`mM~amo~a Amåhr AmVm Am‘Mo à{VñnYu {Z‘m©U Ho$bo. H$maU AmYr Amåhr ’$º$ gwajog§~§YrM§ gm°âQ>doAa {dH$V hmoVmo. Ë`mV Amåhmbm ñnYm©M ZìhVr. nU AmVm ñnY}V Amåhr CVabmo.`mnwT>o OmJ{VH$ ~mOmanoR> Vw‘À`mgmR>r CnbãY AgVo. Vw‘Mo ñnY©H$ OJ^a AgVmV. Ë`m‘wio OmJ{VH$ nmVirda Vwåhmbm gj‘ Agm`bm hd§. dm`abog {gŠ`w[aQ>r hm Am‘Mm Am{dîH$ma hmoVm. Ë`mV OmJ{VH$ nmVirda bm¡{H$H$ hmoVm. nU nwT>o dm`-’$m`H$S>o Joë`mda Ë`mM§ ~«±{S>J H$aÊ`mMr Amdí`H$Vm hmoVr. Ë`m doir ‘moOmo ZoQ>dH©$ `m ZmdmZo Vo ~«±qS>J gwê$ Ho$b§. Q>rgrEg, Am`grAm`grAm` ho XmoZ ‘moR>o J«mhH$ Amåhmbm {‘imbo. AmVm ^maVmVrbM OdiOdi E|er ‘moR>o J«mhH$ Am‘À`mH$S>o AmhoV. ZOa WmoS>r emn© R>odbr H$s AmVm Hw$R>ohr ~mOmanoR> {Xgy bmJVo, ho ‘r ‘mÂ`m ‘mH}$qQ>J Q>r‘bm gm§JVmo. A[añVm ho dm`S>© ZoQ>d{Hª$J hmoV§ Am{U Amåhr dm`abog‘Ü`o hmoVmo. gÜ`m ho XmoÝhr ZoQ>d{Hª$J EH$Ì AgÊ`mMr JaO {Z‘m©U Pmbr Amho. ho bjmV KoD$Z Amåhr Am‘M§ ‘moOmo ZoQ>dH©$ A[añVm‘Ü`o g‘m{dï> Ho$b§. H$moUË`mhr CÚmoOH$mgmR>r hm ‘moR>m Q>ßnm AgVmo.

12 Am°³Qmo~a 2018

Page 13: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

àý- AmnU {H$Ë`oH$Xm {H«$Ho$Q>{df`r ~mobV AgVm...Xoenm§S>o- ‘bm hm Ioi AmdS>Vmo. Ioi Vwåhmbm Am`wî`^a {eH$dV AgVmo Ag§ ‘bm dmQ>V§. EImXm ‘moR>m {H«$Ho$Q>nQy> ^aboë`m ñQ>o{S>`‘g‘moa ~mX hmoVmo, Voìhm Vmo AmnU H$moUË`m M|Sy>da H$go MH$bmo `mMm {dMma H$aVmo. Vmo Ë`m àH$maÀ`m M|Sy>da gamd H$ê$Z ñdV…bm V`ma H$aVmo Am{U nwÝhm Ioim`bm g‚m hmoVmo. hr Jmoï> àË`oH$mZo {eH$Ê`mgmaIr Amho. àý- Zì`m CÚmoOH$m§Zm H$m` gm§Jmb?Xoenm§S>o- CÚmoOH$ hmoU§ hm EH$ ZmXM Amho. ñdV…bm g‚m R>odm`M§ Agob Va Vwåhr H$mhr Var emar[aH$ H¥$Vr H$arV amhU§ Amdí`H$ Amho. ‘J Mmbm`bm Om, Om°qJJ H$am, {O‘ H$am, nU H$mhr Var ì`m`m‘ ¿`mM. A‘o[aHo$V AgVmZm EH$m {‘Ìm~amo~a H$mhr Q>oñQ> ¿`m`bm Jobmo. H$moboñQ´oam°b OmñV Amb§ åhUyZ Ë`m doir Om°qJJ gwê$ Ho$b§. hr Jmoï> 1985Mr. nU Ë`mZ§Va H$YrM H$moboñQ´oam°b OmXm AmT>ib§ Zmhr. Ë`mM doir Q>mB‘ ‘m{gH$mV ‘r "Amamo½`mbm bgyU Mm§Jbm' Ag§ dmMb§ Am{U AmhmamV bgyU Agob Ag§ nmhÿ bmJbmo.

àý- Vw‘Mm ‘wbJm em§VZy hm ‘moR>m H$mnm}aoQ> Om°~ gmoSy>Z CÚmoJmV CVabm. Ë`mÀ`mg‘moa àoaUm H$m` hmoVr?Xoenm§S>o- AmB©-dS>rb åhUyZ AmnU ‘wbmÀ`m ~m~VrV OmñV H$miOr KoUmao AgVmo. H$moUVrhr OmoIr‘ CMbm`Mr ‘ZmnmgyZ V`mar ZgVo. Ë`mbm ‘oH°$ÝPr‘Ü`o Mm§Jë`m nJmamMr ZmoH$ar hmoVr. Vmo EH$Xm åhUmbm, "~m~m, hr ZmoH$ar BVH$s Mm§Jbr Amho, H$s Oa ‘r Vr AmVmM gmoS>br Zmhr Va ‘r nwT>o H$Yr gmoSy> eHo$Z Am{U H$mhr doJi§ H$ê$ eHo$Z Ag§ dmQ>V Zmhr. åhUyZ Ë`mZo Vr ZmoH$ar gmoS>br Am{U Vmo CÚmoOH$ Pmbm. Ë`mbm ‘r H$Yr ‘mJ©Xe©Z dJ¡ao H$aÊ`mMm à`ËZ Ho$bm Zmhr. Ë`mbm hd§ Vo H$aÊ`mMr ‘w^m {Xbr. nU Amåhr ~aoM ~mobV AgVmo. g§dmX ‘hÎdmMm.

àý- Q>m`‘mJMr Jmoï>, Ë`mVrb gh^mJ `m{df`r H$mhr gm§Jm. Xoenm§S>o- `m ì`dñWoMm ‘bm ñdV…bm Iyn ’$m`Xm Pmbm hmoVm. ‘r {eH$bmo. ZmoH$arbm bmJbmo. CÚmoOH$ Pmbmo. AmO Omo H$mhr ‘r Amho Vmo `m ì`dñWo‘wio Amho. ‘J ‘mÂ`m AZw^dmMm ’$m`Xm ‘r nwÝhm ì`dñWobm H$ê$Z {Xbm nm{hOo. Vr H$mhrer H¥$VkVoMr ^mdZm åhUm. AmnU CÚmoOH$ V`ma H$aÊ`mgmR>r AmVm à`ËZ Ho$bo nm{hOoV, Ag§ ‘bm dmQ>b§. Z¡{VH$Vm nmiUmam CÚmoOH$ V`ma H$aVm Ambm Va Vo H$m‘ ‘mÂ`m Ñï>rZo gdmªV ‘moR>§ R>aUma§ Amho. Ë`mgmR>r Amdí`H$ n`m©daU V`ma H$aÊ`mbm ‘r àmYmÝ` XoVmo. Xwgar Jmoï>, Ooìhm Vwåhr ‘moR>o hmoV OmVm Vgo EH$Q>o nS>V OmVm. ho `mo½` Zmhr. gm‘m{OH$ ~m§{YbH$s ‘mZyZ Ooìhm Vwåhr naV H$m‘ H$ê$ bmJVm Voìhm EH$mH$snU g§nV§.

àý- Zì`m CÚmoOH$m§H$Sy>Z H$m` MwH$m hmoVmV Am{U Ë`m H$em Q>miVm `oVrb ?Xoenm§S>o- H$mhrOU Iyn Mm§Jbo d ñ‘mQ>© AgVmV. H$mhtZm ‘m{hVr-kmZ Iyn AgV§. Vo Iyn àm‘m{UH$hr AgVmV, nU AÝ` Jmoï>tV ‘mJo nS>VmV. H$mhtZm BÀN>m Iyn AgVo, nU ZmoH$ar H$s CÚmoJ `m {ÛYm ‘Z:pñWVrV Vo AS>H$bobo AgVmV. Vwåhmbm ^oQ>Umam àË`oH$OUM ‘moR>m CÚmoJ C^maob Ag§ Zmhr. Oo N>moQ>o CÚmoJ gwê$ H$ê$ BpÀN>V AgVrb, Oo H$mhr doJi§ H$ê$ eH$V AgVrb Ë`m gJù`m§ZmM ‘XVrMm hmV nwT>o Ho$bm nm{hOo. H$mhr doim EImXr H§$nZr g‘Om VrZ dfmªZr ~§X nS>br, Va Ho$di Xw…I H$aV ~gm`M§ Zmhr. VoWrb gJù`m§Zm Omo AZw^d Ambm Agob, Ë`mMm g‘mOmbm H$gm ’$m`Xm H$ê$Z KoVm `oB©b `mMm {dMma Ho$bm nm{hOo. AmVm OmJ¥Vr dmT>br Amho, nU {d{dY ‘mÜ`‘m§VyZ hmoUmè`m ‘mè`m‘wio ‘mZ{gH$ Jm|Yi dmT>bm Amho. Vmo Jm|Yi Xya H$aÊ`mg ‘XV Ho$br nm{hOo. w

13Am°³Qmo~a 2018

Page 14: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

14 `eH$Wm Am°³Qmo~a 2018

{Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm

[email protected]

g§O¶ ^mñH$a Omoer

Page 15: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

15Am°³Qmo~a 2018

A°pŠgg ~±Ho$VyZ ìhmBg ào{gS|>Q> nXmdê$Z {Zd¥Îm Pmbobo ‘mYd d¡e§nm`Z `m§À`m ‘ZmV AJXr `mM eãXm§V H$mhr Zmhr nU `mM àH$maMo {dMma Kmoim`bm bmJbo, Voìhm Ë`m§Zmhr AmnU EH$m ‘moR>çm Jmoï>rMr {Z{‘©Vr H$aUma AmhmoV `mMr H$ënZm Zgob. {Zd¥ÎmrZ§Va Amnë`m AmdS>rÀ`m joÌmV H$mhr Var H$amdo, BVH$mM {dMma Ë`m§À`m ‘ZmV hmoVm. g§JrV, {ZgJ©ào‘ Am{U eoAa‘mH}$Q> hr n{hbr AmdS> Am{U Xwgao åhUOo dmMZ, nwñVHo$. ZwgVo dmMZ H$aÊ`mnojm A{YH$ H$mhr H$amdo, `m hoVyZo Ë`m§Zr nwñVH$mMo EImXo N>mZgo XwH$mZ H$mT>mdo hm {dMma ‘ZmV R>odyZ Amnë`m EH$m {‘ÌmH$S>o Amnë`m ‘ZmVbo J«§WàgmamMo H$m‘ Zo‘Ho$ H$go H$aVm `oD$ eHo$b ¶mMr Mm¡H$er Ho$br. n{hbr Am{U ‘hÎdmMr Jmoï> åhUOo Ë`m {‘ÌmZo ‘mYdamdm§Zm ^anya àmoËgmhZ Am{U C‘oX {Xbr. Xwgar Jmoï> Ë`m {‘ÌmZo Ho$br, Ë`m‘wio Va EH$m ‘moR>çm ~«±S>Mm CX` hmoÊ`mMo ~rO amodbo Jobo. Vr Xwgar Jmoï> åhUOo Ë`m§Zr ‘mYdamdm§Zm J«§W{dH«$s, dmMZg§ñH¥$Vr `m ~m~VrV g„m KoÊ`mgmR>r g§O` ^mñH$a OmoetH$S>o åhUOoM ‘mÂ`mH$S>o nmR>dbo. ‘mYdamd ‘bm ^oQ>m`bm Ambo Am{U Ë`m n{hë`m ^oQ>rVM Am‘Mo gya Ago H$mhr Owibo, H$s Ë`m ^oQ>rVM "nwñVH$ noR>' `m AmO Zmdmê$nmbm Amboë`m ~«±S>Mm OÝ‘ Pmbm Ago åhUm`bm haH$V Zmhr. åhUOo Voìhm nwñVH$ noR> ho Zmd dJ¡ao H$mhrM S>moŠ`mV ZìhVo; nU XmoZ-AS>rM Vmg MMm©,

g„m-‘gbV Am{U Jßnm Pmë`mda ‘mYdamd ‘mÂ`m Kê$Z {ZKVmZm EH$M ‘hÎdmMo dmŠ` ~mobbo. åhUmbo, ""Omoer, ‘r ho nwñVH$m§Mo XwH$mZ Z¸$s gwê$ H$aUma, nU Ë`mV Vwåhr ^mJrXmar H$ê$Z g{H«$` gh^mJ KoUma Agmb VaM.'' Am{U ‘r "hmo' åhUmbmo... hm OÝ‘ nwñVH$ noR>oMm.

Ë`m AmYr Xhm df} åhUOo 2006 gmbrM ‘r Am`{S>`m goë`wba `m ~bmT>ç Q>o{bH$m°‘ H§$nZrVyZ d`mÀ`m 43 ì`m dfuM Ho$di boIZ-dmMZ H$aÊ`mgmR>r {Zd¥Îm Pmbmo hmoVmo. A{O~mV n¡go {‘idm`Mo ZmhrV, BVHo$ ‘Zmer n¸o$ H$ê$Z ‘ñV {bhrV, dmMV, ^mfUo XoV, gm{hpË`H$ CnH«$‘ H$aV OJV hmoVmo. Zmdmda gmVmR> nwñVHo$ hmoVr. AMmZH$ Amboë`m ‘mYdamdm§À`m `m àñVmdmZo ‘r (‘mÂ`m ñd^md Am{U gd`rZwgma) ^bVmM CÎmo{OV Pmbmo Am{U ‘Z CËgmh, C‘oX Am{U D$Om© `m VrZ CH$mam§Zr ’w$a’w$am`bm bmJbo. Am°JñQ> 2016 À`m gwédmVrbm Am‘Mr hr ^oQ> Pmbr Am{U AJXr H$mhr {Xdgm§VM, åhUOo 15 Am°JñQ>bm Amåhr XmoKm§À`m ñdmjarMo EH$ {Q>nU Ho$bo Am{U Z§VaÀ`m XmoZ ‘{hÝ`m§V Amåhr BVHo$ PnmQ>ë`mgmaIo H$m‘ Ho$bo, H$s 11 Am°ŠQ>mo~a 2016 amoOr Xgè¶mÀ`m gw‘whÿVm©da Am`{S>`b H$m°bZr‘Ü`o EH$m àeñV OmJoV nwñVH$ noR> `m XwH$mZmMo CX²KmQ>Z Á`oð> boIH$ a§JZmW nR>mao Am{U {d»`mV A{^ZoÌr ‘¥Umb Xod-Hw$bH$Uu

‘ZmV Anma gH$mamË‘H$Vm Am{U Ë`mÀ`m OmoS>rbm CËgmh, D$Om© Am{U C‘oX `m VrZ CH$mam§Mo nmR>~i Agob Am{U ‘w»` åhUOo CÚ‘erb d¥Îmr Agob Va {Zd¥ÎmrZ§VaXoIrb H$mhr Var YS>mS>rZo H$am`Mr àd¥Îmr XmIdVm `oVo; Am{U `m H¥$VrVyZ Oer Amnë`m lo`gmH$S>o dmQ>Mmb H$aVm `oVo, VerM gm‘m{OH$ CÎmaXm{`Ëd {Z^mdÊ`mMr g§YrXoIrb {‘iVo. H$maU Am`wî`mVbm VWmH${WV C‘oXrMm H$mb ào`gm‘mJo ^anya YmdyZ Pmbobo AgVo.

Page 16: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

`m§À`m hñVo PmboXoIrb. ‘mYdamdm§Mr H$Ý`m lwVr Am{U OmdB© A{Zb ho KaMoM Am{H©$Q>oŠQ²g B§Q>r[a`a H$aV Agë`mZo Ë`m ~mOyZo Amåhr {ZYm©ñV hmoVmo. ~mH$s Am{W©H$ {Z`moOZ ‘mYdamd ~KV hmoVo, Va BVH$s df} ‘r gm{hË`joÌmV Agë`mZo àH$meH$m§er g§~§Y àñWm{nV H$ê$Z nwñVHo$ ‘mJdÊ`mMo H$m‘ ‘r H$aV hmoVmo. gw‘mao gmV-gmS>ogmV hOma nwñVHo$ 10 Am°ŠQ>mo~abm A{Ve` XoIÊ`m nÕVrZo gOdboë`m XwH$mZmV bmdbobr hmoVr. CX²KmQ>Zmbm Va gm{hË`joÌmVbr ‘m§{X`mirM O‘br hmoVr.

Ë`mZ§VaMr XmoZ df} åhUOo PnmQ>bonU, P§PmdmV Am{U PmoHy$Z XoD$Z Ho$bobo H$m‘ Ago åhUVm `oB©b. AmO XmoZ dfmªZ§Va nwÊ`mVM Zìho, Va Ad¿`m ‘hmamï´>mV "nwñVH$ noR>' hm J«§Wì`dgm`mVbm EH$ XIbnmÌM Zìho Va ‘hÎdmMm ~«±S> åhUyZ AmoiIbm OmVmo. nwñVH$ noR>obm n{hbo df© nyU© Pmbo Voìhm Amåhr Zm{eH$bm

nwñVH$ noR>oMr emIm gwê$ H$aV Agë`mMr KmofUm Ho$br hmoVr, Va AmO nwñVH$ noR>obm XmoZ df} nwar hmoV AgVmZm Amåhr AmUIr EH$ O~aXñV nmD$b CMbV AmhmoV. Am‘À`m Ë`m ^ÞmQ> Am{U ‘hÎdmH$m§jr `moOZoMr KmofUm 11 Am°ŠQ>mo~a 2018 amoOr hmoB©b.

nwñVH$ noR>oMr hr dmT> Ho$di ^m¡Jmo{bH$ Zmhr, Va AZoH$ ~m~VtV nwñVH$ noR>oZo ZdZdo Q>ßno JmR>bo AmhoV. XmoZ dfmªV gw‘mao AYm© bmI nwñVHo$ {dH$boë`m nwñVH$ noR>oZo XmoZ dfmªVM ~«oH$ B©ìhZ JmR>Uo, {Zð>mdmZ ñQ>ma dmMH$m§Mm Mm¡XmeoMm Q>ßnm nma H$aUo, AJXr {Z`{‘V no‘|Q>~Ôb àH$meH$m§H$Sy>Z emã~mgH$s {‘idUo, n§MdrghÿZ A{YH$ gm§ñH¥${VH$ H$m`©H«$‘ H$aUo, `m§gmaIo AZoH$ ‘mBbñQ>moÝg JmR>bo AmhoV. nwñVH$ noR>oMr hr XmoZ dfmªMr H$hmUr. Amåhm XmoKm ^mJrXmam§Zm {‘imbr AË`wƒ nmVirdaMr g‘mYmZ d gm’$ë`mMr ^mdZm Anma H$ï>mMr Amho VgoM Iyn

16 Am°³Qmo~a 2018

gwà{gÕ boIH$ A{Zb AdMQ> ¶m§À¶mgmo~V Jßnm§V a§Jbobo dmMH$ ...

Page 17: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

H$mhr {eH$Ê`mMr, g‘OÊ`mMr Amho. nU Vgo H$embm, hr H$hmUr Vwåhmbm VrZ ^mJm§V gm§JVmo : Am‘Mo CnH«$‘, Am‘Mo AZw^d... Am{U AWm©VM eodQ>r Am‘Mr ñdßZo!

&& EH$ / Am‘Mo CnH«$‘ &&nwñVH$ noR>oMo {Zå‘o `e Ë`mÀ`m ZmdmV Am{U àW‘Xe©ZmV Amho Ago åhQ>bo Va dmdJo R>aUma Zmhr. lwVrMr H$ënH$Vm Am{U nwÊ`mVë`m "goVy' `m Om{hamV H§$nZrÀ`m ghH$m`m©VyZ Zmd, bmoJmo Am{U a§Jg§JVr R>adë`mda ‘mYdamdm§Mr ‘wbJr lwVrMo nVr A{Zb `m§Zr XmbZmMo ’${Z©Ma Am{U EH§$Xa aMZm Á`m àH$mao Ho$br Ë`m‘wio nwñVH$ noR>oV `oUo hm J«mhH$m§Zm EH$ àgÞ AZw^d R>abm. Cabobo {Zå‘o `e dmMH$m§Zm Á`m àH$maMr godm BWo {‘iVo Ë`mV gm‘mdbo Amho. Ë`mVhr ‘mPm ñdV:Mm gm{hË`mMm XrK©H$mbrZ Aä`mg Agë`mZo Am{U Iao Va Ajae: hOmamo nwñVH$m§Mo dmMZ Am{U eoH$S>mo nwñVH$m§da g‘rjmboIZ Ho$bo Agë`mZo Amboë`m J«mhH$mbm Ho$di IaoXr Zmhr Va gm{hË`{df`H$ Jßnm§Mm AZw^d Amåhr XoD$ eH$Vmo. `m gJù`m àdmgmV Amåhr Imbrb Jmoï>r Ho$ë`m- 1. J«mhH$m{^‘wI aMZm : gdmªV n{hbo åhUOo nwñVH$m§Mr aMZm {dH«o$Ë`mbm gmo`rMr (åhUOo àH$meZmZwga H$nmQ>o) Aer Z H$aVm J«mhH$-dmMH$mbm gmo`rMr Aer Ho$br. ‘hÎdmMo boIH$ Am{U Ë`mZ§Va "H$Wm', "H$mX§~ar', "H${dVm', "M[aÌo-AmË‘M[aÌo' dJ¡ao {d^mJ H$ê$Z nwñVHo$ ‘m§S>br. Ë`m‘wio dmMH$mbm Amnë`m AmdS>rZwgma nwñVHo$ ~KUo gmono OmVo Agm AZw^d Ambm. 2. nwñVH$g‘¥Õr : ‘amR>r, qhXr Am{U B§J«Or‘Yë`m Zm‘d§V àH$meH$m§Mr nwñVHo$ "nwñVH$ noR>o'V CnbãY AgyZ, nw. b. Xoenm§S>o, d. nw. H$mio, AÀ`wV JmoS>~mobo, A{Zb AdMQ>, Jmo.Zr.

Xm§S>oH$a, O`d§V Xidr `m§gma»`m ‘amR>rVë`m A{Ve` bmoH${à` boIH$m§~amo~aM Or. E. Hw$bH$Uu, ^mbM§Ð Zo‘mS>o, ImZmobH$a, í`m‘ ‘Zmoha, ‘H$a§X gmR>o dJ¡ao ‘amR>r gm{hË`mVë`m {X½JOm§Mr nwñVHo$ BWo {‘iVmV. BVHo$M Zìho, Va Eadr Xw{‘©i AgUmao eoH$S>mo H${dVmg§J«h Am{U ZmQ>Ho$XoIrb BWo CnbãY AmhoV. ‘w»` AmH$f©U åhUOo qhXrVrb {X½JO Ago CX` àH$me, {Z‘©b d‘m©, ‘wZìda amUm, ào‘M§X, JwbOma, Xwî`§VHw$‘ma dJ¡ao boIH$m§Mr eoH$S>mo nwñVHo$ noR>oV CnbãY AmhoV. AmOÀ`m VéUm§Mr AmdS> bjmV KoD$Z B§J«Or nwñVH$m§Mm EH$ doJim g‘¥Õ {d^mJ Amåhr {Z‘m©U Ho$bm. Ë`mVhr {S>H$Ýg, ‘m°‘ Am{U A°JmWm p¼ñVr dJ¡ao OwÝ`m Šbm{gŠg boIH$m§nmgyZ AmOÀ`m nm‘wH$, ‘mH}$P Am{U ‘wamH$m‘rn`ªV gd© boIH$m§Mr gd© ‘hÎdmMr nwñVHo$ XwH$mZmV AgVrb `mMr H$miOr KoVbr. {edm` S°>Z ~«mD$Z, Oo’«$s AmM©a dJ¡ao bmoH${à` boIH$m§Mm {d^mJ AmhoM. Ë`m‘wio VéU dmMH$dJ© nwñVH$ noR>oH$S>o AmH${f©V Pmbm. nwñVH$ noR>oVë`m `m nwñVH$g‘¥Õr‘wio a§JZmW nR>mao, ‘¥Umb Hw$bH$Uu, gmoZmbr Hw$bH$Uu, AZ§V gm‘§V, adtÐ JwO©a, Xmgy d¡Ú, A{^am‘ ^S>H$‘H$a, gw~moY ^mdo, {H$emoa H$X‘, amOZ ImZ, {‘qbX ~moH$sb, ^maV gmgUo, lr{Zdmg {dZm`H$ Hw$bH$Uu, ‘§Jbm AmR>ë¶oH$a, dg§V Am~mOr S>hmHo$, àdrU ~m§XoH$a, gw~moY OmdS>oH$a `m§gma»`m AZoH$ boIH$-H$bmd§Vm§Zr nwñVH$ noR>obm ^oQ> XoD$Z g‘mYmZ ì`º$ Ho$bo Amho, Jm¡admoÒma H$mT>bobo AmhoV. `m§Vbo AZoH$OU AJXr Zo‘mZo nwñVH$ noR>obm ^oQ> XoD$Z ‘Zgmoº$ IaoXr H$aVmV. 3. J«mhH$m§Mr {Zð>m : em§V {ZgJ©aå` n[aga, nm{Hª$JgmR>r ^anya OmJm Am{U Am{U hgV‘wI godm `mM~amo~a nwñVH$ noR>oMo AmUIr EH$ d¡{eîQ>ç åhUOo "ñQ>ma dmMH$ `moOZm' hmo`. ’$º$ 400 én`o dm{f©H$ dJ©Ur ^ê$Z `m `moOZoV

17Am°³Qmo~a 2018

Page 18: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

gh^mJr hmoUmè¶m dmMH$m§Zm bJoMM 250 én`m§Mr hdr Vr nwñVHo$ gào‘ ^oQ> åhUyZ {Xbr OmVmV Am{U df©^a gd© nwñVH$m§da BVam§nojm 5%-10% OmñV gdbV {Xbr OmVo, Am{U ‘w»` åhUOo nwñVH$ noR>oV hmoUmè¶m boIH$-H$bmd§V ^oQ>rgma»`m AZoH$ gm§ñH¥${VH$ H$m`©H«$‘m§Zm gÝ‘mZZr` {Z‘§ÌU {Xbo OmVo. AJXr n{hë`m {XdgmnmgyZM Amåhr "ñQ>ma dmMH$ `moOZm' hr `moOZm gwê$ Ho$ë`m‘wio n{hë`mM {XdgmnmgyZ Amåhr "H$ñQ>‘a bm°`ëQ>r'Mm àmoJ«°‘ gwê$ Ho$bm Ago åhQ>ë`mg dmdJo R>aUma Zmhr. `m‘wio Amboë`m J«mhH$m§n¡H$s ~hþVoH$OU ñQ>ma dmMH$ åhUyZ Zm|XUr H$aVmVM. Am{U ho ñQ>ma dmMH$ dma§dma nwñVH$ noR>oV `oVmV. AmVm hr ñQ>ma dmMH$g§»`m n§YameÀ`m KamV nmoMbr Amho. Aem ñQ>ma dmMH$m§VyZhr ‘moR>çm à‘mUmda Am{U CÎm‘ A{^éMrMr IaoXr H$aUmè¶m {ZdS>H$ dmMH$m§Mm Amåhr "gwna ñQ>ma dmMH$' åhUyZ gÝ‘mZ H$aVmo, Ë`m§Zm {deof gdbVr XoVmo, Am{U ho gwnañQ>ma dmMH$ Am‘Mo ~«±S> A±~ogS>a åhUyZ H$m‘ H$aVmV. har ZaHo$, Cn|Ð Iao, Aßnm Am‘m|S>rH$a, XÎmm X§S>Jo, àmMr OmdS>oH$a `m§gmaIo Am‘Mo gw‘mao drg gwnañQ>ma dmMH$ AmhoV. 4. gmoeb ‘r{S>`m à{gÕr : gm{hË`joÌmV

‘r Jobo AZoH$ df} boIH$ Am{U g‘rjH$ åhUyZ H$m‘ H$aV Agë`mZo `m joÌmVbo ~hþVoH$ gmao {d»`mV boIH$ ‘mPo AJXr Img {‘Ì AmhoV. Ë`mMm Iyn ’$m`Xm Amåhmbm Pmbm. ho {d»`mV boIH$ ‘mPo {‘Ì-‘¡{ÌUr åhUyZ AmdOy©Z nwñVH$ noR>obm ^oQ> XoVmV, Am{U Ë`mMr arVga à{gÕr ‘r ’o$g~wH$À`m ‘mÜ`‘mVyZ H$aV Ambmo. nU `mM~amo~a ‘r hrhr H$miOr KoVbr, H$s {d»`mV boIH$mà‘mUoM H$mhr Mm§Jë`m dmMH$m§Mrhr ^anya à{gÕr ’o$g~wH$da Ho$br. nwT>o nwT>o nwñVH$ noR>oV OmUo Am{U Ë`mMr g{MÌ dmVm© ’o$g~wH$da `oUo BVHo$ JmObo, H$s EH$m gm{hË` AH$mX‘r nwañH$ma{dOoË`m boIH$mZo Va ’o$g~wH$da Aer nmoñQ> Q>mH$br- "AmVm ‘amR>rVrb boIH$m§Mr XmoZ JQ>m§V {d^mJUr Pmbobr Amho. EH$ åhUOo nwñVH$ noR>oV Jobobo Am{U Xwgao AOyZ nwñVH$ noR>oV Z Jobobo. H$mbM ‘r daÀ`m A{^OZ JQ>mV àdoe Ho$bm.' `m gdmªV Amåhr "’o$g~wH$'gma»`m ‘mÜ`‘mMm A{Ve` gH$mamË‘H$ Am{U à^mdr dmna Ho$bm ho AmdOy©Z bjmV ¿`m`bm hdo. ‘r ñdV: AmYrnmgyZM ’o$g~wH$da A{Ve` g{H«$` hmoVmo; nU Joë`m XmoZ dfmªV ’o$g~wH$‘Yë`m nwñVH$ noR>oÀ`m noOMm dmna nwñVH$ noR>oÀ`m

18 Am°³Qmo~a 2018

Page 19: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

à{gÕrgmR>r A{Ve` OmUrdnyd©H$ Ho$bm. ‘wimV nwñVH$ noR> hm Ho$di AW©àmárgmR>r Ho$bobm ì`dgm` ZgyZ, ‘r Am{U ‘mYdamd `m XmoKm§À`m n°eZMm Vmo ^mJ Amho, ‘amR>rV dmMZg§ñH¥$Vr dmT>m`bm hdr, hm Ë`m‘mJMm à‘wI hoVy Amho ho Am‘À`m ‘ZmV n¸o$ hmoVo. Ë`m‘wio Ë`mgmR>r Aem AmYw{ZH$ ‘mÜ`‘m§Mm Amåhr gT>i hmVmZo dmna Ho$bm. nwñVH$ noR>obm ào‘mZo ^oQ> XoUmè¶m§V dg§V Am~mOr S>hmHo$, lr{Zdmg {dZm`H$ Hw$bH$Uu, gw~moY ^mdo, {H$emoa H$X‘, g§Xrn Iao, lrH$m§V Xoe‘wI, ‘§Joe Zmam`U H$mio, Xmgy d¡Ú, ZraOm, ‘mo{ZH$m JO|ÐJS>H$a, gmoZmbr Hw$bH$Uu, a§JZmW nR>mao, àdrU ~m§XoH$a, gw~moY OmdS>oH$a, ... gJir Zmdo {b{hUoXoIrb AeŠ` Amho BVHo$ {d»`mV boIH$ H$bmd§V AmhoV. `m gJù`m§Zr ‘ZmnmgyZ nwñVH$ noR>oMr àe§gm Ho$br. ’$º$ Amåhr Vr àe§gm ’o$g~wH$gma»`m ‘mÜ`‘mVyZ Am‘À`m J«mhH$-dmMH$m§n`ªV nmoMob Aer ì`dñWm ‘mÌ AmdOy©Z Ho$br. 5. nwñVH${dH«$sMr H$bm : ‘r ñdV: Jpßnï> $ Agë`mZo Amboë`m J«mhH$m§Zm ‘r Á`m àH$mao nwñVH$IaoXr~m~V Jßnm ‘maV ‘mJ©Xe©Z H$aVmo `mMrhr A{^am‘ ^S>H$‘H$a, lrnmX ~«÷o, lrH$m§V Xoe‘wI dJ¡ao boIH$ {‘Ìm§Zr ñdV§Ì boI {bhÿZ àe§gm Ho$ë`mZo nwñVH$ noR>oÀ`m AmH$f©UmV ^a

nS>br. ‘mÂ`m~amo~a gm{hpË`H$ MMm© H$aV IaoXr H$aUo AZoH$ dmMH$m§Zm {deof ^mdbo. Jobr AZoH$ df} gO©Zerb gm{hË`m~amo~aM Ajae: eoH$S>mo g‘rjmË‘H$ boI {b{hbo Agë`mZo ‘amR>r gm{hË`mda ‘mÂ`mer Jßnm ‘maUo Am‘À`m J«mhH$m§Zm A{Ve` AmdS>Vo. {edm` gm{hË`joÌmV BVH$s df} dmdaë`mZo ~hþVoH$ gd© Á`oð> Am{U Zdmo{XV gm{hpË`H$ ‘mPo {‘ÌM AmhoV. Ë`m§Vbo AZoH$OU ‘bm ^oQ>m`bm, Jßnm ‘mam`bm nwñVH$ noR>oV `oVmV. Ë`m‘wio Am‘À`m J«mhH$m§Zm Zoh‘rM Ago gwIX Amü`m©Mo Y¸o$ {‘iVmV. nwñVH$ noR>oV H$Yr H$moU ^oQ>ob `mMm ^amogm ZgVmo. J«mhH$mZo EImXo nwñVH$ ‘mJVmM Amåhr Ë`m AZwf§JmZo BVa AZoH$ nwñVHo$ gwMdVmo Am{U Ë`m Ë`m nwñVH$mVrb JwUXmof, d¡{eîQ>ço, boIH$mMr qH$dm Ë`m {df`mMr AmOy~mOyMr ‘m{hVr dJ¡ao ‘Z‘moH$ù`m Jßnm ‘maV AgVmo. ~hþVm§e J«mhH$m§Zm hm AZw^d AZmoIm AgVmo. ~hþVoH$ XwH$mZm§V {dH«o$Vo ’$º$ nwñVH$ Amho H$m Zmhr Am{U Agob Va qH$‘V H$m`, BVHo$M gm§Jy eH$VmV. nwñVH$ noR>oV ‘mÌ Amåhr nwñVH$m§{df`r, boIH$m§{df`r Am{U {H$Ë`oH$Xm EH§$Xa gm{hË` Am{U dmMZm{df`r ^a^ê$Z ~mobV amhVmo. b{bV gm{hË` Am{U H${dVm dJ¡ao gm{hpË`H$ {df` Agob Va ‘r Am{U ZmQ>ç, g§JrV qH$dm {ZgJ© qH$dm Am{W©H$ Jw§VdUyH$ Ago

19Am°³Qmo~a 2018

Page 20: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

{df` AgVrc Va ‘mYdamd ^anya Jßnm ‘maV AgVmo. nwñVH$ noR> AJXr "`w{ZH$' Ago nwñVH$mMo XwH$mZ hmoÊ`mV `m KQ>H$mMm ‘moR>m {hñgm Amho. 6. gm§ñH¥${VH$ H$m`©H«$‘ : nwñVH$ noR>oMo AmUIr EH$ d¡{eîQ>ç åhUOo Am‘Mo gm§ñH¥${VH$ H$m`©H«$‘ hmo`. `mV gm{hË`joÌmVrb g§~§Ym§‘wio AZoH$ gwà{gÕ ì`º$s¨Zm Amåhr ~mobmdy eH$bmo, Va ‘mYd d¡e§nm`Z `m§À`m AË`§V J«og’w$b Am{U {X‘mIXma {Z`moOZm‘wio ho gmao H$m`©H«$‘ {dbjU XoIUo Pmbo. {d{dY àg§Jm§À`m {Z{‘ÎmmZo AmOda {H$emoa H$X‘, a§JZmW nR>mao, ‘¥Umb Xod-Hw$bH$Uu, A{Zb AdMQ>, AÀ`wV JmoS>~mobo, {Za§OZ KmQ>o, AéUm T>oao, H$m¡eb BZm‘Xma, ‘YwamUr à^wbH$a, {Xbrn à^mdiH$a, amOrd Vm§~o, amOZ ImZ, g§Xrn Iao, O`àH$me àYmZ, ^maV gmgUo, gw~moY ^mdo Aem AZoH$ gwà{gÕ boIH$-H$bmd§Vm§Zm Amåhr Am‘À`m J«mhH$m§À`m ^oQ>rbm AmUbo. Aem boIH$m§er Am‘À`m J«mhH$m§Zm AJXr ‘Z‘moH$ù`m Jßnm ‘maVm Amë`m. Ë`m§À`mg‘doV ’$moQ>mo H$mT>Vm Ambo. 7. àH$meH$m§er gm¡hmX©nyU© g§~§Y : `m gdmªV àH$meH$m§~amo~aMo gm¡hmX©nyU© g§~§Y ’$ma ‘hÎdmMo R>aVmV. Am{W©H$ ì¶dhma CÎm‘ gm§^mië¶mZo àH$meH$m§H$Sy>Z CÎm‘moÎm‘ nwñVHo$ doioda d {dZmgm¶mg {‘iVmV. àH$meH$m§À`m ghH$m`m©~Ôb EH$ AmR>dU gm§Jm`bm hdr. Amåhr {Xdmir A§H$m§Mo àXe©Z ^adbo Voìhm amoO amÌr A§JUmVbo eoH$S>mo A§H$ XwH$mZmV ZoD$Z R>odmdo bmJV. ~è¶mM doim ñdV: ‘mYdamd Am{U ‘r Vo A§H$m§Mo JÇ>o CMbV Agy. EH$Xm H$mhr H$m‘m{Z{‘Îm nÙJ§YmMo àH$meH$ AéU OmIS>o nwñVH$ noR>oV Ambo hmoVo. XwH$mZ ~§X H$am`Mr doi Pmbr Voìhm ‘mYdamd JÇ>o AmV AmUm`bm bmJbo, Am{U AMmZH$ AéU^mD$ CR>bo Am{U nQ>mnQ> Vohr JÇ>o CMbyZ AmV AmUm`bm bmJbo. EH$ àH$meH$ ho H$m‘ H$aVmo` ho nmhÿZ Amåhmbm {dbjU g§H$moMë`mgmaIo Pmbo. Ë`mda hgV hgV OmIS>o

åhUmbo, ""Ahmo, ‘mPmM "B{O©H$' hm boI Amho, Vgo ho EH$ B{O©H$M Amho Amnbo. AmnU gJio EH$mM Ü`o`mZo H$m‘ H$aV AmhmoV.'' A{Ve` ^mamdyZ Q>mH$Umam Vmo AZw^d hmoVm. Amåhr Á`m Á`m doir àXe©Zo ^adbr, H$mhr {deof gdbVtMr ‘mJUr Ho$br Ë`m Ë`m doir gd© àH$meH$m§Zr Amåhmbm AË`§V CËgmhmZo ‘XV Ho$br. nwñVH$ noR>oÀ`m dmQ>MmbrV gd©M àH$meH$m§Mm dmQ>m ’$ma ‘moR>m Amho. ‘bm AmR>dVo, nwñVH$ noR> gwê$ hmoÊ`mÀ`m AmYr ZwgVr XwH$mZmMr OmJm Z¸$s Ho$br hmoVr Voìhmhr ñdV: amOh§gMo ‘mOJmdH$a Am{U S>m°. ~moago, ‘ohVm àH$meZmMo ñdV: ‘ohVm, ‘m¡OoMo ‘wHw§$Xamd ^mJdV, amohZ àH$meZmMo àXrn M§nmZoaH$a Ago àH$meH$ AmdOy©Z R>abobr OmJm ~Km`bm Ambo hmoVo Am{U Ë`m§Zr AmË‘r`VoZo XwH$mZmÀ`m aMZo~m~V, MmbdÊ`m~m~V ‘m¡{bH$ ‘mJ©Xe©Z Ho$bo hmoVo. `mM~amo~a EH$m Jmoï>rMm AmdOy©Z C„oI H$am`bm hdm. Vr åhUOo Am‘Mo aoH$m°S>©H$sqnJ Am{U g§JUH$sH$aU A{Ve` CÎm‘ Agë`m‘wioM Amåhr nwñVH$m§Mr IaoXr Am{U àH$meH$m§er g§~§Y A{Ve` à^mdrnUo H$ê$ eH$bmo. `m H$m‘mV ‘mYdamdm§Mr nËZr gm¡. A§Obr d¡e§nm`Z `m§Zr KoVboë`m Anma H$ï>m§Mm AmdOy©Z C„oI H$am`bm hdm. {Zd¥Îmrnydu ˶m ñQ>oQ> ~±Ho$V S>o߶wQ>r OZab ‘°ZoOa ¶m O~m~XmarÀ¶m nXmda H$m‘ H$aV hmo˶m. ho gJio H$m‘ H$ê$Z J«mhH$m§Zm gpñ‘V godm Úm`bm A§Obrd{hZr Zoh‘rM VËna AgVmV. ({edm` Xwnmar 1 Vo 4 hr Eadr "AdKS>' dmQ>Umar doi A§Obrd{hZr gm§^miVmV... Am{U H$mhr H$maUmZo Ë`m§Zm O‘V Zgob Voìhm ‘mPr nËZr AZKm V`ma AgVoM.) 8. A{^Zd CnH«$‘ : H$ënH$Vm hm nwñVH$ noR>oÀ`m ì`dgm`mVbm EH$ ‘hÎdmMm ^mJ Amho. gVV H$mhr Var Zdo H$am`bm hdo hm ‘mPm ñd^mdM Amho Am{U Oo H$am`Mo Vo A{Ve` XoIUo, J«og’w$b Am{U {X‘mIXma H$am`Mo hr

20 Am°³Qmo~a 2018

Page 21: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

‘mYdamdm§Mr d¥ÎmrM Amho. `m XmoÝhtÀ`m EH${ÌV n[aUm‘m‘wio nwñVH$ noR>oV gmVË`mZo Zdo CnH«$‘ Mmby AgVmV. nwñVH$m§Mr n§Yam ’y$Q> JwT>r AéUm T>oao, AVwb noR>o `m§À`m hñVo C^maUo, nwñVH$ noR>oÀ`m AmdmamVM ^ë`m ‘moR>çm H$mJXmda H${dVmboIZ ñnYm©, AmH$f©H$ gdbVrMr ^ì` àXe©Zo Ago AZoH$ CnH«$‘ Amåhr Zo‘mZo H$aV Ambmo. Ë`m§Vbo H$mhr H$m`©H«$‘ Amåhr nwñVH$ noR>og‘moaÀ`m A§JUmV Ho$bo Va H$mhr doim ‘moR>o hm°b KoD$Z H$m`©H«$‘ gmXa Ho$bo. "lmdUgmohim' hm Am‘Mm CnH«$‘ Va Mm§JbmM JmObm. g‘mOmV gd©Ì H$dr åhQ>bo H$s ZmHo$ ‘waS>br OmVmV. "H$dr Ambm, nim, nim' Ago J‘VrZo åhQ>bo OmVo; nU Amåhr nwñVH$ noR>oÀ`m n{hë`m lmdUmV "lmdUYmam' hm CnH«$‘ Ho$bm. `mV XwH$mZmÀ`m Xe©Zr ^mJmV ‘moR>mbo S´m°B§J ~moS>© bmdyZ Ë`m§da Amboë`m J«mhH$mZo Amnbr lmdUm{df`r BÝñQ>§Q> H${dVm {bhmdr Ago AmdmhZ Ho$bo. Am{U Amboë`m n§Mdrg-Vrg H${dVm§VyZ VrZ gdm}Îm‘ H${dVm§Zm H$m¡eb BZm‘Xma ¶m§Zr Mmbr bmdë¶m. VgoM Ë`m§À`m hñVo ~{jgo {Xbr. `m {Z{‘ÎmmZo AZoH$ H$dr nwñVH$ noR>oH$S>o dibo. Am{U hmo, H${dVm hm Va nwñVH$ noR>oMm àmUM Amho. qdXm-Hw$gw‘mJ«Om§nmgyZ T>gmi-H$mobQ>H$am§n`ªV Am{U J«og-nw. {e. ao½`m§nmgyZ AJXr AmOÀ`m ’o${bŠg {S>gmoPm Am{U à’w$„ {eboXmam§n`ªV eoH$S>mo H$dtMo hOmamo H${dVmg§J«h nwñVH$ noR>oV AmhoV. ‘w»` åhUOo H${dVmg§J«h A{Ve` ‘moR>çm à‘mUmda {dH$bo OmD$ eH$VmV, hm {dídmg nwñVH$ noR>oZo {Z‘m©U Ho$bm Amho. H$ënZm XwYmi Am{U {H$aU `obo `m AmOÀ`m H$dtMo H${dVmg§J«h Am‘À`m "~oñQ>gobg©'À`m `mXrV AmhoV. Am‘À¶m gmo~V Agbobo Am‘Mo ghH$mar gwédmVrbm AéUH$mH$m gmR>o Am{U AmVm AéU Hw$bH$Uuo `m§ZrXoIrb AënmdYrVM nwñVH$ noR>oMr AmoiI Agbobr gpñ‘V J«mhH$godm A§Jr ~mUdbr

Amho. Ë`m§Mo ñdV:Mo dmMZ CÎm‘ Agë`mZo Vohr {dH«o$Vm H$‘r Am{U {‘Ì Am{U IaoXr g„mJma OmñV AgVmV. "dmMmb Va dmMmb' Ago Va gJioM åhUVmV; nU nwñVH$ noR>oMr KmofUm Amho- "dmMmb Va g‘¥Õ ìhmb.' gm§ñH¥${VH$ g‘¥ÕrgmR>r dmMZmZo hmoUmar CÞVr gdm©{YH$ ‘mobmMr AgVo. åhUyZM nwñVH$ noR>ogma»`m gm§ñH¥${VH$ g§ñWm Ho$di ì`dgm` Z CaVm EH$ gm§ñH¥${VH$ Midi hmoVmV.

&& XmoZ / Am‘Mo AZw^d &&Jobr XmoZ df} nwñVH$ noR> MmbdVmZm Amåhmbm Ambobo AZw^d Am{U Am‘Mr {ZarjUo gyÌê$nmZo gm§Jm`Mr Va Aer ‘m§S>Vm `oVrb- 1. n{hbo åhUOo dmMZg§ñH¥$Vr H$‘r hmoVo Amho ho ‘wirM Iao Zmhr. {dH$V KoD$Z dmMUmao Iyn J«mhH$ Amnë`m ^dVmbmV AmhoV. ‘w»` åhUOo ‘wbm§gmR>r hOmamo én`m§Mr nwñVHo$ {dH$V KoÊ`mH$S>o AZoH$m§Mm H$b Amho. {edm`, H$moUË`mhr KaJwVr H$m`©H«$‘mV qH$dm dmT>{Xdgmbm dJ¡ao nwñVHo$ XoÊ`mH$S>o dmT>Vm H$b Amho. 2. Xwgao åhUOo ’$º$ Ym{‘©H$ qH$dm nmH$emómMr nwñVHo$ ‘moR>çm à‘mUmda {dH$br OmVmV, hm EH$ ‘moR>mM ^«‘ Amho. CbQ>, A{^OmV gm{hË`mbm ^anya ‘mJUr Agë`mMo Amåhmbm AmT>ibo. 3. {Vgao åhUOo Xwnmar 1 Vo 4 `m doimV XoIrb nwñVH$m§Mr {dH«$s hmoD$ eH$Vo! 4. Mm¡Wo åhUOo XmoZ ‘amR>r ‘mUgo CÎm‘ àH$mao EH$Ì H$m‘ H$ê$ eH$VmV. nwñVH$ noR>oÀ`m `m àdmgmVbo gdmªV ‘hÎdmMo bjU åhUOo XmoZ ‘amR>r ‘mUgo EH$Ì Ambobr AgyZhr ~miJbobm nyU© {dídmg Am{U C^`njr AmXamda C^mabobo ^mJrXmarMo ZmVo. ho AË`§V ‘hÎdmMo Amho. ‘amR>r ‘mUgm§À`m EH$Ì H$m‘ H$aÊ`m{df`r ’$mago ~ao ~mobbo OmV Zmhr; nU ‘mYdamd d¡e§nm`Z Am{U

21Am°³Qmo~a 2018

Page 22: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

22 Am°³Qmo~a 2018

‘mÂ`mH$S>o Agboë`m doJdoJù`m j‘Vm Am{U JwUm§Mm H$ënH$ Am{U nyaH$ dmna H$ê$Z Amåhr O~m~Xmè¶m§Mr {ZpíMVr Ho$br. BVHo$M Zìho, Va nañnam§À`m H$m‘m~Ôb `mo½` Vmo AmXa amIV dmQ>Mmb Ho$br. Ë`m‘wio ñd^md^oX, ‘V^oX Am{U e¡br^oX AgyZhr nañnam§Zm nyaH$ Aer H$m‘{Jar Pmbr Am{U J{UV dOm~mH$sMo Z hmoVm ~oaOoMo hmoV Jobo. 5. nmMdo {ZarjU åhUOo J«§Wì`dgm`mg‘moaMo Iao AmìhmZ Amho Vo åhUOo ~ogw‘ma {Z{‘©Vr. Zì`m V§ÌkmZmZo nwñVHo$ N>mnUo ’$maM gmono Pmë`m‘wio CËgmhr àH$meH$m§Mr g§»`m ~ogw‘ma dmT>Vo Amho. dmMZg§ñH¥$VrèhmgmMm {ZamemOZH$ gya AmidV AZoH$ àH$meH$ ~ogw‘ma {Z{‘©Vr H$aVmhoV. nwñVH$m§Mr g§»`m Iyn Amho; ‘mÌ Ë`mV XO}Xma nwñVHo$ {ZdS>H$M AmhoV, Aer gÜ`m AdñWm Amho. ~ao, `mV Mm§JbrM nwñVHo$ H$er {ZdS>m`Mr `mgmR>r H$moUVrM `§ÌUm CnbãY Zgë`mZo dmMH$hr Jm|YimV nS>Vmo Am{U {dH«o$Ë`mnwT>o nwñVH$m§gmR>r OmJm Am{U Jw§VdUyH$ Aer Xwhoar g‘ñ`m C^r amhVo.

&& VrZ / Am‘Mr ñdßZo &&AmO nwñVH$ noR>obm XmoZ df} nwar hmoVmZm ‘mYdamd

Am{U ‘r Zdr ñdßZo aMÊ`mV ‘¾ AmhmoV. XmoZ dfmªMm AZw^d BVH$m gH$mamË‘H$ Amho H$s AmVm e§H$m-Hw$e§H$m§Zm OmJmM Zmhr`o ‘ZmV. `oË`m H$mhr dfmªV ‘hmamï´>mV AOyZ H$mhr {R>H$mUr nwñVH$ noR>oMm ~moS>© bmJm`bm hdm, ho AWm©VM Am‘Mo n{hbo ñdßZ Amho. Zm{eH$Mr emIm Oer {ZpIb Am{U ‘wº$m XmVo `m OmoS>rZo ’«§$Mm`Or VÎdmda CÎm‘ Mmbdbr Amho, VerM ì`dñWm BVa H$mhr {R>H$mUr H$am`Mm Am‘Mm ‘mZg Amho.Xwgao åhUOo nwñVH$m§Mr Am°ZbmBZ {dH«$s hm {d^mJXoIrb Amåhmbm IwUmdV Amho. nU ho gmao {dH«$sMo Vm§{ÌH$ ^mJ Pmbo. Am‘Mo Iao ñdßZ Amho Vo dmMZg§ñH¥$Vr ‘hmamï´>mV gd©Xya ngadÊ`mMo. Am‘À`mgmaIo AZoH$OU Ë`mgmR>r ‘hmamï´>mÀ`m H$mZmH$monè¶mVyZ gagmdyZ `m`bm hdo AmhoV. CÎm‘ dmMZg§ñH¥$VrMr ‘mPr ì`m»`m AJXr gmonr Amho. ‘mÂ`m ‘Vo CÎm‘ dmMZg§ñH¥$Vr åhUOo CÎm‘moÎm‘ nwñVH$m§Mr ‘moR>çm à‘mUmda {Z{‘©Vr hmoD$Z, CÎm‘ A{^éMrÀ`m A{YH$m{YH$ dmMH$m§n`ªV Vr CÎm‘ nwñVHo$ A{YH$m{YH$ gmoß`m ‘mJm©Zo nmoMmdrV Am{U Aem CÎm‘ nwñVH$m§Mr ^anya {dH«$s hmoD$Z CÎm‘moÎm‘ nwñVH$m§da A{YH$m{YH$ MMm© ìhmdr, OoUoH$ê$Z A{YH$m{YH$ dmMH$m§Mr A{^éMr CÞV hmoV Omdr. AWm©V Am‘Mr EH$ AnojmXoIrb Amho. J«mhH$m§Zr, {deofV: gmogm`Q>çm§ZrXoIrb dmMZg§ñH¥$VrÀ`m `m MidirV OmoSy>Z ¿`m`bm hdo. a{gH$ J«mhH$m§À¶m C§~aR>çmn¶ªV nwñVHo$ Ý`m`bm Amåhr V`maM Zìho Va CËgwH$ AmhmoV.�w

nwñVH$ noR> : Am¶{S>¶b H$m°bZr, nm¡S> amoS>, nwUo‘mYd d¡e§nm¶Z : 9881065877g§O¶ ^mñH$a Omoer : 9822003411

Page 23: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

23Am°³Qmo~a 2018

Page 24: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

S>m°. ‘Zmoha B§Jio AÇ>mdrg dfmªMm H§$nݶm§‘Ybm àXrK© AZw^d Va drg dfmªhÿZ A{YH$ H$mi ì¶dñWmnZ g§ñWm§‘ܶo àmo’o$ga åhUyZ H$m¶©aV, ì¶dñWmnZmer {ZJS>rV {d{dY {df¶m§da emoY{Z~§Y à{gÕ

24

[email protected]

goëg‘ZMr S>m¶ar Am°³Qmo~a 2018

"J«mhH$mMo EoH$m, J«mhH$mer ~mobm Am{U J«mhH$mbm ‘XV H$am' `m {ÌgyÌr~m~V AmnU ~mobV hmoVmo. "J«mhH$mMo EoH$m d J«mhH$mer ~mobm' `m{df`r AmYrÀ`m nmZm§‘Ü`o {b{hbo hmoVo. AmVm J«mhH$mbm ‘XV H$aÊ`m{df`r ~moby `m.EImXr dñVy d godm {dH$V KoVmZm J«mhH$mbm H$moUVr ‘XV hdr AgVo? gd©gmYmaUnUo J«mhH$mbm bmJUmar ‘XV VrZ àH$mam§V {d^mJVm `oB©b :1. IaoXrnydu bmJUmar ‘XV2. IaoXrZ§Va bmJUmar ‘XV 3. IaoXrer WoQ> g§~§Y Zgbobr ‘XV

V§ÌkmZmMo ghO hñVm§VaU, CËnmXZIM© H$‘r H$aÊ`mMr AmYw{ZH$ V§Ìo Am{U H$‘mbrMr ñnYm© `m‘wio EH$mM àH$mamV ‘moS>Umè`m {d{dY dñVy§À`m JwUdÎmoV qH$dm {H$‘Vt‘Ü`o ’$magm ’$aH$ am{hbobm Zmhr. Ë`m‘wio J«mhH$mnwT>o doJdoJù`m CËnmXH$m§H$Sy>Z `oUmè`m ‘yë`àñVmdm§‘Ü`ohr (Value

Propositions) ’$magm ’$aH$ am{hbobm Zmhr.‘J J«mhH$ Vw‘MrM dñVy H$m IaoXr H$aob?Omo {dH«o$Vm J«mhH$mbm darb VrZ àH$mam§Vrb hdr Vr ‘XV H$aob Ë`mMr dñVy qH$dm godm J«mhH$ {dH$V KoÊ`mMr eŠ`Vm A{YH$ AgVo.1. IaoXrnydu bmJUmar ‘XVdñVy IaoXr H$aUmam J«mhH$ H$Yr Ë`m dñVy{df`r AZ{^k AgVmo, H$Yr Aä`mgy AgVmo Va H$Yr MmoI§Xi AgVmo. `m gdmªMr {dH«o$Ë`mH$Sy>Z EH$M Anojm AgVo Am{U Vr åhUOo {dH«o$Ë`mZo Ë`m§Zm IaoXrMm {ZU©` KoÊ`mgmR>r ‘XV H$amdr.AZ{^k J«mhH$mbm {dH«o$Ë`mZo AJXr àmW{‘H$ ‘m{hVr nwadyZ, Vmo KoD$ BpÀN>V Agbobr dñVy dm godm AÝ` ñnY©H$m§À`m dñVynojm Ë`mÀ`m n¡em§Mo A{YH$ ‘yë` H$go XoB©b qH$dm Vr dñVy Vmo gmoS>dy nmhV Agboë`m g‘ñ`oMo {ZamH$aU ñnY©H$

dñVynojm OmñV Mm§Jë`m arVrZo H$go H$aob `m~m~V ‘m{hVr XoD$Z Ë`mbm Vr dñVy IaoXr H$aÊ`mÀ`m {ZU©`mV ‘XV H$am`bm hdr.Aä`mgy J«mhH$mbm hm gJim Vnerb ‘mhrV AgVmo. Ë`mbm ’$º$ H$mhr AZwÎm[aV àým§Mr CÎmao hdr AgVmV. Vr CÎmao Omo {dH«o$Vm àm‘m{UH$nUo Am{U gmoß`m eãXm§V XoB©b Ë`mÀ`mH$Sy>Z Vr dñVy IaoXr Ho$br OmÊ`mMr eŠ`Vm A{YH$ AgVo.MmoI§Xi J«mhH$ ‘mÌ AdKS> AgVmo. "‘r gd©kmZr Amho' Agm Ë`mMm g‘O AgVmo. {d{dY ñnY©H$ dñVy§~m~V Amnë`mbm gd© H$mhr ‘mhrV Amho Am{U AmnU `mo½` VrM dñVy H$er IaoXr H$aVmo `mMm Ë`mbm A{^‘mZ AgVmo, na§Vw Varhr ‘ZmV H$moR>o Var Vmo gme§H$ AgVmo. Oa {dH«o$Vm åhUyZ Vwåhmbm Vwåhr {dH$V Agbobr dñVy Am{U ñnY©H$ dñVy `m~m~V IS>m Z² IS>m ‘m{hVr Agob (Am{U Vr Ver Agm`bmM hdr) Am{U Aem MmoI§Xi J«mhH$mMm "ñd' Z XwImdVm Vmo gme§H$ Agboë`m ‘wX²Úm§Mr ‘m{hVr Ë`mbm H$er Úm`Mr ho H$m¡eë` Vw‘À`mH$S>o Agob Va Agm J«mhH$ Vw‘Mr dñVy IaoXr H$aÊ`mMr eŠ`Vm A{YH$ AgVo.AmnU CXmhaUo KoD$ `m.AZ{^k J«mhH$J«mhH$ : ‘bm d¡ÚH$s` {d‘m CVadm`Mm Amho.{dH«o$Vm : N>mZ ! Amnbm AmYrMm H$moUVm {d‘m Amho?J«mhH$ : hmo, ‘mPm OrdZ {d‘m Amho.{dH«o$Vm : ga, d¡ÚH$s` {då`m~m~V Amnë`mbm ‘m{hVr Agob, nU ‘r Amnë`mbm Oam g{dñVa ‘m{hVr XoVmo.J«mhH$ : hmo, gm§Jm. ‘bm H$mhr ’$maer ‘{hVr Zmhr.{dH«o$Vm : OrdZ {d‘m Am{U d¡ÚH$s` {då`m‘Ü`o ‘yb^yV ’$aH$ hm Amho, H$s OrdZ {då`mÀ`m hßË`mMo n¡go O‘m hmoD$Z ‘wXV g§në`mda Amnë`mbm {då`mMr R>abobr a¸$‘ A{YH$ ~moZg

Page 25: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

25Am°³Qmo~a 2018

Aer EH${ÌV a¸$‘ {‘iVo. XwX£dmZo {d‘mYmaH$mbm ‘wXV g§nÊ`mnydu ‘¥Ë`y Amë`mg Ë`mZo Zm‘{ZX}e Ho$boë`m ì`º$sg hr g§nyU© a¸$‘ {‘iVo.J«mhH$ : hmo, ho ‘bm ‘mhrV Amho.{dH«o$Vm : d¡ÚH$s` {d‘m hm WmoS>m doJim Amho. AmH$pñ‘H$nUo Amnë`mbm qH$dm Amnë`m nËZrbm dm Amnë`mda Adb§~yZ Agboë`m ‘wbm§Zm {H$dm AmB©-d{S>bm§Zm hm°pñnQ>b‘Ü`o ^aVr H$amdo bmJbo, eó{H«$`m H$amdr bmJbr qH$dm AÝ` ‘hmJS>o CnMma H$amdo bmJbo Va Am`Ë`m doir ‘moR>çm aH$‘oMr gmo` d¡ÚH$s` {då`mÛmao Ho$br OmVo. na§Vw `m {då`mMo Xadfu ZyVZrH$aU H$amdo bmJVo. Am{U Mmby dfm©V Amnë`mbm Oa hm°pñnQ>bÀ`m IMm©Mr JaO nS>br Zmhr Va AmnU ^aboë`m hßË`mMo n¡go nwT>o AmoT>bo OmV ZmhrV. Amnë`mbm Xadfu hám

^amdm bmJVmo.J«mhH$ : nU ‘J `mV ‘mPm H$m` ’$m`Xm?{dH«o$Vm : ga, Vw‘Mm àý AJXr ~amo~a Amho. ~hþVoH$ doim AmnU Amnë`m ‘m{gH$ dm dm{f©H$ IMm©À`m A§XmOnÌH$mV AmH$pñ‘H$nUo CØdUmam ‘moR>m d¡ÚH$s` IM© Yabobm ZgVmo. Aem doir EH$X‘ ‘moR>r a¸$‘ C^r H$aUo ~è¶mMXm AdKS> hmoD$Z ~gVo. d¡ÚH$s` {d‘m Amnbr hr JaO ^mJdVmo. AJXr EH$ n¡gmhr Z ^aVm AmnU é½Umbm hm°pñnQ>b‘Ü`o ^aVr H$ê$ eH$Vm.J«mhH$ : ho ‘mÌ Iao Amho. ‘Ü`§Var ‘mÂ`m AmB©bm hm°pñnQ>b‘Ü`o ^aVr H$aÊ`mMr doi Ambr hmoVr. e{Zdma hmoVm Am{U ~±H$m§Zm nwT>o VrZ {Xdg gbJ gwÅ>r hmoVr. Zo‘H$s$ Ë`mM doir EQ>r‘hr ~§X hmoVr. EH$ ‘moR>r a¸$‘ ^aë`m{edm` {Vbm hm°pñnQ>b‘Ü`o

gmdY EoH$m...J«mhH$mÀ¶m hmH$m

"J«mhH$ Xodmo ^d' Ag§ åhQ>b§ OmV Agb§ Var AZoH$Xm J«mhH$mbm Ver dmJUyH$ ‘mÌ {Xbr OmV Zmhr. CÎm‘ {dH«o$Vm hmoʶmgmR>r ‘mÌ hm ‘§Ì gVV OnV ahm¶bm hdm, Zìho Va ˶mMr A§‘b~OmdUr XoIrb ìhm¶bm hdr. ˶mgmR>r J«mhH$mer gwg§dmX gmYU§ Amdí¶H$ AgV§. H$gm Vo g‘OyZ KoD$ ¶m boIm‘ܶo...

Page 26: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

^aVr H$aVm Ambo ZgVo. Ë`m doir a¸$‘ Jmoim H$aÊ`mgmR>r ‘mPr ~arM Ymdni Pmbr.{dH«o$Vm : gmho~, Aer n[apñWVr H$moUmdahr `oD$ eH$Vo. Am{U åhUyZM d¡ÚH$s` {d‘m CVa{dUo A{Ve` JaOoMo Amho. AmVm ‘r Amnë`mbm Am‘À`m H§$nZrÀ`m d¡ÚH$s` {då`mMr d¡{eîQ>ço gm§JVmo. ~hþVoH$ gd© AmOma `m {då`mV A§V^y©V Agbo Var H$mhr AmOmam§gmR>r hm {d‘m CVa{dVm `oV Zmhr. CXmhaUmW©, ...................J«mhH$ : dm ! Vwåhr ‘bm Mm§Jbr ‘m{hVr {XbrV. ‘bm hm {d‘m CVad`mMm Agob Va H$m` H$amdo bmJob?{dH«o$Vm : ga, ‘r Amnë`mH$Sy>Z EH$ gmYm ’$m°‘© ^ê$Z KoVmo. H$mhr H$mJXnÌm§À`m àVr bmJVrb Am{U hßË`mMm MoH$ bmJob. AmnUmbm CÚm Ho$ìhm doi Amho? ‘rM Amnë`mH$S>o `oD$Z gd© ’$m°å¶©{bQ>rO nyU© H$aVmo. H$mJXnÌm§Mo ’$moQ>mo ‘r ‘mo~mBbda H$mTy>Z KoB©Z. gmYmaUnUo XmoZ AmR>dS>çm§V ‘r Amnbr nm°{bgr Amnë`mbm Kar AmUyZ XoB©Z.J«mhH$ : CÚm gH$mir Xhm dmOVm O‘ob ?{dH«o$Vm : hmo. `oVmo ‘r Xhm dmOVm. Amnë`mbm H$mhr e§H$m AgVrb Va {dMmam. AJXr AmÎmmM {dMmam Ago Zmhr. CÚm qH$dm Z§VagwÕm Ho$ìhmhr {dMmê$ eH$Vm. ho ‘mPo H$mS>©. `mda ‘mo~mBb Z§~a Amho.J«mhH$ : YÝ`dmX. ^oQy> `m CÚm.J«mhH$mZo Amnbr dñVy IaoXr H$am`bm hdr Agob Va J«mhH$mbm Vgm {ZU©` KoÊ`mV ‘XV H$amdr

bmJVo `mMr OmUrd Zgbobm {dH«o$Vm `mM n[apñWVrV H$gm dmJob nhm.J«mhH$ : ‘bm d¡ÚH$s` {då`m{df`r ‘m{hVr hdr hmoVr.{dH«o$Vm : Oê$a. ‘r Amnë`mbm Am‘À`m H§$nZrÀ`m do~gmBQ>Mo Zmd XoVmo. AmnU Ë`m do~gmBQ>da JobmV Va Amnë`mbm AJXr g{dñVa ‘m{hVr {‘iob. ho ¿`m ‘mPo H$mS>©. `mV gd© S>rQ>oëg AmhoV. J«mhH$ : nU ‘bm H$mhr e§H$m Amë`m Va ?{dH«o$Vm : gmho~, Am‘Mr do~gmBQ> BVH$s ‘m{hVrnyU© Amho H$s Vwåhmbm H$mhr e§H$m CaUmaM Zmhr.{edm` Ë`mV E’$EŠ`y åhUyZ EH$ qbH$ Amho. gd©gmYmaUnUo J«mhH$m§Zm nS>VmV Vo àý Am{U Ë`m§Mr CÎmao `m qbH$‘Ü`o Vwåhmbm {‘iVrb.J«mhH$ : R>rH$ Amho, ~KVmo ‘r H$go O‘ob Vo.darbn¡H$s H$moUË`m {dH«o$Ë`mH$Sy>Z J«mhH$ d¡ÚH$s` {d‘m CVadob `mMo CÎma CKS> Amho. Aä`mgy J«mhH$J«mhH$ : ‘bm d¡ÚH$s` {då`m~m~V H$mhr ‘m{hVr hdr Amho.{dH«o$Vm : dobH$‘, ga. AmnU `mnydu d¡ÚH$s` {d‘m CVa{dbm hmoVm H$m gmho~?J«mhH$ : hmo, nU ‘mPm AZw^d ’$magm Mm§Jbm ZìhVm.{dH«o$Vm : H$m` Pmbo hmoVo ga ?J«mhH$ : ‘mÂ`m nËZrbm hm°pñnQ>b‘Ü`o ^aVr H$amdo bmJbo. ‘mPm d¡ÚH$s` {d‘m hmoVm Am{U Ë`mV ‘mÂ`m nËZrMohr Zmd hmoVo. ‘mPm Am{U nËZrMm {d‘m gma»`mM aH$‘oMm CVa{dbm hmoVm. {VMo {~b {VÀ`m aH$‘oÀ`mnojm WmoS>o OmñV Ambo. ‘bm {Z`‘ ‘mhrV hmoVm. Var ‘r H§$nZrbm ‘mÂ`m {då`mÀ`m aH$‘oV Vo A°S>OñQ> H$amd`mMr {dZ§Vr Ho$br; nU Ë`m§Zr {Z`‘mda ~moQ> R>odyZ ZH$ma {Xbm.{dH«o$Vm : ga, {Z`‘mà‘mUo Vo ~amo~a hmoVo; nU AmVm Am‘Mr ZdrZ H$m°å~mo nm°{bgr Ambr Amho. Amnë`mda Ambr Ver n[apñWVr H$moUmdahr `oD$ eH$Vo, åhUyZ hr Zdr nm°{bgr Amåhr AmUbr

J«mhH$ AZoH$ àH$maMo AgVmV. H$moUr A{V {MH$sËgH$ Va H$moUr nyU©nUo AZ{^k, H$moUr MmoI§Xi Va H$moUr Xþgè¶mÀ¶m gëë¶mZ§ IaoXr H$aUmam. Amnë¶m g‘moa Agbobm J«mhH$ ¶mVë¶m H$moU˶m àH$mamV ~gVmo Vo ˶mÀ¶mer ~mobë¶mZ§VaM bjmV ¶oV§. J«mhH$mMr OmVHw$ir EH$Xm g‘Obr H$s ˶mÀ¶mer g§dmX H$gm gmYm¶Mm ho CÎm‘ {dH«o$˶mbm MQ>H$Z C‘JV§.

26 Am°³Qmo~a 2018

Page 27: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Amho.J«mhH$ : H$m` Amho ho Zdr nm°{bgr?{dH«o$Vm : `m nm°{bgr‘Ü`o {d‘m CVa{dbobr EHy$U a¸$‘ gd© {d‘mYmaH$m§Vrb H$moUm EH$mbm nyU©nUo qH$dm gd© {d‘mYmaH$m§Zm {d^mJyZ {‘iy eH$Vo. åhUOo g‘Om nVr, nËZr Am{U EH$ AnË` `m§Mm {‘iyZ nmM bmIm§Mm {d‘m Agob, Va EH$m dfm©V hm°pñnQ>bMm IM© nmM bmIm§n`ªV EH$mbm {‘iy eH$Vmo, qH$dm XwX£dmZo XmoKm§Zm hm°pñnQ>b‘Ü`o doJdoJù`m doir ^aVr ìhmdo bmJbo Am{U EH$Xm VrZ bmI Am{U EH$Xm XmoZ bmI Agm IM© Ambm Va Vmohr {‘iy eH$Vmo.J«mhH$ : Aao ! ho ‘bm ‘mhrV ZìhVo. {dH«o$Vm : gmho~, ‘bm dmQ>Vo, AmnU AmVm hrM nm°{bgr Kmdr. ‘r ’$m°‘© KoD$Z `oVmo. AmnU AmÎmmM Vmo ^ê$ `m. H$mJXnÌo ‘r CÚm Amnë`mH$Sy>Z KoB©Z.{dH«o$Vm : Mmbob. `m J«mhH$mbm d¡ÚH$s` {då`m~m~V ‘m{hVr hmoVr; nU Ë`mÀ`m AS>MUrda Cnm` Agbobr Zdr ‘m{hVr XoD$Z Ë`mbm ‘XV Ho$ë`mZo J«mhH$mZo {d‘m CVa{dbm.MmoI§Xi J«mhH$ {dH«o$Vm : `m gmho~. Vw‘Mr H$m` godm H$ê$?J«mhH$ : Vw‘À`m ‘°ZoOaZm ^oQ>m`Mo Amho. H$mhr Iwbmgm hdm Amho.{dH«o$Vm : ga, AmnU ‘bm {dMmê$ eH$Vm. Am{U Amnbo g‘mYmZ Pmbo Zmhr Va AmnU ‘°ZoOagmho~m§H$S>o OmD$M.J«mhH$ : R>rH$ Amho. ‘r ~hþVoH$ gd© ‘moR>çm {d‘m H§$nÝ`m§À`m d¡ÚH$s` {då`m§Mm Aä`mg Ho$bm Amho. ‘bm EH$ gm§Jm, H$s g‘Om ‘mÂ`m emó{H«$`oAmYr AmR> {Xdg ‘r Ë`m{df`r Vwåhmbm H$i{dbo Va ‘r Á`m {Xder hm°pñnQ>b‘Ü`o ^aVr hmoB©Z Ë`mM {Xder H§$nZrH$Sy>Z hm°pñnQ>bbm pŠbAaÝg {‘iob? Am{U Zmhr {‘imbm Am{U ‘bm amoI n¡go ^amdo bmJbo Va Ë`mgmR>r H§$nZr ‘mPr ^anmB© H$er H$aob?{dH«o$Vm : ga, AmnU AJXr {dMmanyd©H$ Am{U `mo½` àý {dMmabm Amho. AmnU Amåhmbm AmYr

H$i{dë`mda Amnë`mbm amoI aH$‘o{edm` ^aVr hmoÊ`mMr gmo` H$aUo hr Am‘Mr O~m~Xmar Amho. Ë`m Ñï>rZo Amåhr à`ËZ H$ê$M. {edm`, ‘r ‘mPm ‘mo~mBb Z§~a Amnë`mbm XoD$Z R>odVmo. AmnU ‘bmhr H$idm. ‘r d¡`{º$H$ bj KmbyZ Amnë`mbm doioda pŠbAaÝg {‘iob Ago ~KoZ. Hw$R>ë`mhr n[apñWVrV Amnë`mbm amoI n¡go ^amdo bmJUma ZmhrV `mMr ‘r ImÌr XoVmo.gmho~, Amnbm `m~m~V Iyn Aä`mg Amho. Amnë`mbm H$ënZm AgobM, H$s H$mhr doim hm°pñnQ>bH$Sy>Z AnyU© ‘m{hVr nmR>{dbr OmVo qH$dm C{eam nmR>{dbr OmVo. Aem doir Am‘À`m hmVmV H$mhrM amhV Zmhr. Ë`m‘wio Vwåhmbm Oam hm°pñnQ>bÀ`m ñQ>m’$À`m ‘mJo bmJmdo bmJob. Amnë`mH$S>o ‘Zwî`~i H$‘r Agob Va ‘bm H$idm. ‘r hm°pñnQ>bÀ`m ñQ>m’$H$Sy>Z H$m‘ H$ê$Z KoB©Z. AmnU H$miOr H$ê$ ZH$m. Am‘À`mH$Sy>Z gd© Vr ‘XV {‘iob `mMr ImÌr ~miJm.J«mhH$ : JwS> ! ‘r CVadVmo Vw‘À`m H§$nZrMm d¡ÚH$s` {d‘m. Vw‘Mo H$mS>©hr ‘bm XoD$Z R>odm.{dH«o$Vm : W±Š`y, ga. Amnë`mbm nm°{bgrMo gd© {Z`‘ ‘mhrV AgVrbM; nU ho ‘m{hVrnÌ Agy Úm Amnë`mH$S>o. Ë`mVyZ H$mhr OmñVrMr ‘m{hVr hdr Agë`mg AmnU ‘mÂ`mer g§nH©$ gmYy eH$Vm.J«mhH$ : AmoHo$.MVwa {dH«o$Vm J«mhH$mMr OmVHw$ir nmhÿZ Ë`mZwgma Ë`mbm IaoXrMm {ZU©` KoÊ`mV hdr Vr ‘XV H$aVmo Am{U Amnbr dñVy dm godm Ë`mbm `eñdrnUo {dH$Vmo.AWm©V, J«mhH$ AZ{^k Amho H$s Aä`mgy Amho H$s MmoI§Xi Amho ho Vmo H$nmimda {bhÿZ R>odV ZgVmo. J«mhH$mer hmoUmè`m gwédmVrÀ`m g§^mfUmVyZ MmUmj {dH«o$Vm Vo AmoiIVmo Am{U Ë`mà‘mUo Ë`m J«mhH$mbm H$moUVr ‘XV H$amd`mMr Vo R>a{dVmo.IaoXrZ§Va bmJUmar ‘XV Am{U IaoXrer WoQ> g§~§Y Zgbobr ‘XV `m{df`r nwT>rb nmZm§V ~moby`m. w

27Am°³Qmo~a 2018

Page 28: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

gwYra [email protected]

d¥ÎmnÌr¶ nÌH$m[aVoMm AZoH$ dfmªMm AZw^d, {díd g§dmX H|$Ð ‘w§~B©Mo Aܶj åhUyZ H$m¶©aV, {ddoH$mZ§X H|$Ð H$ݶmHw$‘mar ‘amR>r àH$meZ {d^mJ H$m¶©à‘wI, ‘hmamï´> amÁ¶ gm{h˶ g§ñH¥$Vr ‘§S>imMo gXñ¶

28 ~mam Xoe, ~mam ~«±S> Am°³Qmo~a 2018

{‘aMr d§emVbo ^maVr`m§Zm kmV Agbobo CƒH$moQ>rMo Vm‘gr nXmW© åhUOo IaS>m Am{U R>oMm. IaS>m ~ZVmo Vmo XmoÝhr àH$maÀ`m {haì`m Am{U bmb {‘aÀ`m§Mm, Va Añgb R>oMm ~ZVmo Vmo ‘mÌ Q>§M agagboë`m {haì`mJma {‘aMrMm. AmOH$mb ~mOmamV noñQ>gmaIm {XgUmam bmb {‘aMrMm EH$ nXmW© {‘iVmo Iam, nU Ë`mbm IaS>çmMr Md ZgVo. Ë`mnojm e|JXmUo, {‘aÀ`m, bgyU, Vob KmbyZ Ho$bobm Am{U eoUm-‘mVrZo gmadboë`m A§JUmV XJS>r nmQ>çm-dad§Q>çmda dmQy>Z-KmQy>Z Ho$bobm IaS>m åhUOo AgV§ Amnb§ ‘amR>‘moù`m OZVoM§ ñdJ©gwI. n{hb§ ~moQ> MdrXmIb Vm|S>mV KmbVmM ‘ñVH$mV AmJ nmoMdUma§ Am{U S>moŠ`mbmhr Km‘ ’$moS>Uma§. ‘ñVH$mV AmJ OmU§ EH$ doi g‘Oy eH$Uma§, nU ~moQ> Vm|S>mV Am{U Omi Imbr ho H$moS§> g‘Oy Z eH$Uma§.

IaS>çmM§ ‘yi Am{U Hy$i emoYÊ`mMm à`ËZ H$Yr Hw$Ur Ho$bm H$s Zmhr Hw$Umg R>mD$H$, nU X{jU Am{’«$Ho$Zo ‘mÌ Ë`m bmb {‘aMrMm CJ‘, {VM§ Hy$i emoYb§ Am{U {Vbm Zmd {Xb§ {nar {nar. hr KQ>Zm Ver AbrH$S>Mr, H$mhr eVH$m§nyduMr. nmoVw©JrO Ibmer ‘gmë`m§À`m emoYmV nyd}À`m {XeoZo {ZKmbo Am{U Ë`m§Zm Am{’«$Ho$À`m ^y‘rZo n{hb§ ‘w¸$m‘mM§ Am‘§ÌU {Xb§. ‘gmë`mÀ`m nXmWmªÀ`m emoYmV {ZKmboë`m `m Ibmem§Zm Am{’«$H$Z ~S>©²g Am` {MbrgmaIr ^mgUmar {‘aMr nmhm`bm, Md ¿`m`bm {‘imbr Am{U Ë`m§Mm `waoH$mM Pmbm. Ë`mnmgyZ ~Zdboë`m gm°gbm Ë`m§Zr Zmd {Xb§ {nar {nar. ‘mbmdrV Ë`mbm Zmd nS>b§ noar noar, Am{’«$Ho$Vë`m ~m§Qy>-ñdm{hbr ^mfoV Ë`mbm Zmd nS>b§ {nar {nar. ‘J Vmo eãX nmoVw©JrOm§Zr CMbbm, ‘moPmpå~H$Zo CMbbm; Pmpå~`m, `wJm§S>m, Zm`Oo[a`m, KmZm Xoem§Zrhr CMbbm. Vmo gm°g qH$dm Vmo bmb Oha IaS>m {MH$Zbm ’$mgyZ, gmoß`m ^mfoV gm§Jm`M§ Va Ë`m gm°gZo {MH$Z ‘°[aZoQ>

H$ê$Z XoD$ Ho$bobr {S>e Am°{S>Amo B§{O{Z¶a ’$ZmªS>mo XwAmV} `mZo {MH$Zb±S> ZmdmÀ`m Q>nardOm ’w$S> Om°BÝQ>da Im„r {Z Vmo doS>mM Pmbm. Ë`mZo Amncm {~PZog nmQ>©Za am°~Q>© ~«m°PrZbmhr {VWo ZoD$Z Vo ImD$ KmVb§ Am{U XmoKm§Zr {‘iyZ H$gbmhr ‘mJMm-nwT>Mm {dMma Z H$aVm Vo ’w$S> Om°BÝQ>M {dH$V KoD$Z Q>mH$b§.

~«m°PrZ Am{U ’$ZmªS>moZo Ë`m ’w$S> Om°BÝQ>bm Zmd H$m` Úm`M§ Agm {dMma gwé Ho$bm. Ia§ Va {MH$Zb±S> Zmd H$mhr dmB©Q> ZìhV§; na§Vw Ë`m§Zm ng©Zb Q>M Agbob§ Zmd hd§ hmoV§. Ë`m§Zr AZoH$ Zmd§ Q´m` H$ê$Z n{hbr, nU Vr ng§V nS>oZmV. eodQ>r ’$ZmªS>moM§M Zmd Úmd§ Agm {dMma Ë`m§À`m ‘ZmV Ambm. Ë`m§Zr Vo a{OñQ>a H$am`Mr à{H«$`mhr gwê$ Ho$br Am{U Vohr Zmd CnbãY Zgë`mM§ Ë`m§À`m Ü`mZmV Amb§. Ë`mM gw‘mamg ’$ZmªS>moZo ‘wbmbm OÝ‘ {Xbm hmoVm. Ë`mM§ Zmd R>odVmZm Ë`mZo Amnë¶mM ZmdmVbr eodQ>Mr Aja§ dmnabr hmoVr Am{U Zm‘H$aU Ho$b§ hmoV§ Zm§Xmo. ‘J Vo Zm§Xmo ZmdM dmnam`M§ R>ab§ Am{U Zm§XmoM§ Zm§XmoO Pmb§. Zm§XmoO ho Aem nÕVrZo 1987 gmbr X{jU Am{’«$Ho$V gwê$ Pmbob§ S>m`qZJ aoñQ>m°a§Q>. AmO Vo 35 Xoem§V Am{U 5 I§S>m§V {dñVmab§ Amho. Ë`mMr hOmamhÿZ A{YH$ Om°BÝQ>²g gwê$ Pmbr AmhoV. l‘ XwAmV}Mo Am{U ~«m°PrZMo Am{U Ë`m‘mJo ^¸$‘ AW©gmhmæ` KoD$Z C^m R>mH$bm Amho Vmo {S>H$ EZWm°ìhoZ Am{U Ë`mM§ Hw$Qw>§~. Zm§XmoOMr dm{f©H$ CbmT>mb AmVm nmoMbr Amho AãOm§À`m KamV. 15 Xebj nm¡ÝS>m§hÿZ A{YH$ aH$‘oMm Z’$mM Vo H$‘mdV§ Amho. Xa dfm©J{UH$ Zm§XmoOMr CbmT>mb gamgar 25 Vo 28 Q>¸o$ dmT>Vo Amho. ~mg}bmog H$m°H$aob qH$dm ~mgu hm Amho Zm§XmoOÀ`m {nar {narMm bmoJmo qH$dm ~«±S> Am`H$m°Z. XwAmV}bm, ~«m°PrZbm Ë`m bmoJmoM§ BVH§$ H$mhr Aàyn Amho H$s Zm§XmoOM§ Zmd {OWo {OWo Agob {VWo {VWo hm

Page 29: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

29Am°³Qmo~a 2018

{nar {nar {MH$Z{ZImè`mBVŠ`m OmimM§...

Hw$R>ë¶mhr ~«±S>À¶m {Z{‘©VrnmgyZMm àdmg ‘moR>m a§OH$ Am{U amoMH$ AgVmo. Vmo EH$m {Xdgm§V V¶ma Pmbobm ZgVmo. ¶m àdmgmV IS>Va H$ï>hr AgVmV Am{U AmíM¶©H$maH$ Jmoï>rgwÕm AgVmV. amoOÀ¶m ImʶmÀ¶m nXmWmªnmgyZ AdOS> ¶§Ìm§n¶ªV H$moU˶mhr Jmoï>rMm ~«±S> V¶ma hmoD$ eH$Vmo. AemM EH$m MQ>H$Xma ~«±S>Mr hr H$hmUr...

{nar {nar {MH$Z

H$m°H$aob AgVmoM. Zm§XmoO hr Aja§hr EH$m R>am{dH$ e¡brVM {MVmabr OmVmV. ‘mŠg© g°br‘y ZmdmMm X{jU Am{’«$H$Z H$bmH$maM Ë`mMm {Z‘m©Vm Amho. {nar {nargmR>r Omo a§J {ZdS>Ê`mV Ambm Amho Vmohr ‘moR>m {dMma H$ê$Z {ZdS>Ê`mV Ambm Amho. ~mXbr^a Am{’«$H$Z ~S>©²g Am` {MbrO KoD$Z Ë`m§À¶mnmgyZ ~Zdm`À`m a§JmMr H$ënZm ‘°Zr n°Q>g©Z ZmdmÀ`m MmQ>©S>© H$b[añQ>bm XoÊ`mV Ambr Am{U Odinmg e§^a Q>¸o$ OwiUmè`m a§JmMr {Z{‘©Vr Ë`mVyZ H$aÊ`mV Ambr. Ë`m a§Jmbmhr Ë`m§Zr AmVm Zmd {Xb§ Amho noar aoS> Ag§. Zm§XmoO gwê$ Pmb§ 87 gmbr. Ë`mMm g§X^© H$m`‘ R>odV Zm§XmoOÀ`m Hw$R>ë`mhr Om{hamVrVbr ñbmoJZ CÎma {Xeoer 87 A§em§Mm H$moZ H$ê$ZM {b{hbr OmVo, ho BWo C„oIZr`.

{nar {narÀ`m Á`m bmoJmoMm C„oI da Ambm Ë`mMrhr EH$ H$hmUr Amho. nmoVw©Jmb‘Yë`m Hw$R>ë`mhr n`©Q>ZñWimbm ^oQ> XoÊ`mMm àg§J Vw‘À`mda AmbmM Va {VWo CnbãY Agboë`m Hw$R>ë`mhr ñ‘¥{V{MÝhmda Vwåhmbm H$m°H$aob {XgVmoM. Ag§ H$m, hm àý Vwåhmbm nS>obM; nU Ë`mM§ CÎma

Page 30: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

EH$m H$hmUrV XS>bob§ Amho. `m H$hmUrV dU©Z Ho$bobm ñnoZ‘YyZ {ZKmbobm n`©Q>H$ ~mg}bmog‘Ü`o `oVmo Am{U jw„H$ MwH$snm`r MmoarMm Ami Amë`mZo nH$S>bm OmVmo. Amnb§ {ZXm}fËd {gÕ H$aÊ`mMo gJioM à`ËZ {Zî’$i R>aë`mZo {ejm R>moR>mdboë`m Ý`m`‘yVubm EH$XmM ^oQ>Ê`mMr nadmZJr Vmo ‘mJVmo. Ý`m`‘yVvZm ^oQ>m`bm Jobm AgVmZm Ý`m`‘yVu Hw$Um nmhþÊ`mgmo~V OodU KoV AgVmV. {VWo Q>o~bda ‘gmbo bmdyZ amoñQ> Ho$bobm EH$ H$m|~S>m R>odbobm AgVmo. Vmo {Od§V ZgVmoM. nU Ë`m H$m|~S>çmH$S>o ~moQ> XmIdyZ Vmo Amamonr åhUVmo, ‘r g§nyU© {ZanamYr Amho, Am{U ‘mP§ {Zanam{YËd VoìhmM {gÕ hmoB©b, Ooìhm ‘bm ’$mgmda MT>dVmZmXoIrb hm H$m|~S>m Amadob. Ý`m`‘yVvZm Vo EoHy$Z hgy `oV§ Am{U Vo Ë`mbm {VWyZ hmH$byZ bmdVmV. Kar H$m‘ H$aUmè`m gwajm A{YH$mè`mbm Vo ’$‘m©dVmV, `mbm Amho Vgm ’$mer Úm`À`m ImobrV KoD$Z Om. Ý`m`‘yVu Am{U Ë`m§Mo nmhþUo `m§À`mV ~mobU§ hmoV§. Vo Vmo H$m|~S>m Im`M§ Q>miVmV. nU EH$mEH$s Vmo H$m|~S>m Amadm`bm bmJVmo. Ë`mM§ Vo AmadU§ EoHy$Z Ý`m`‘yVu W¸$ hmoVmV. ‘obobm H$m|~S>m {Od§V H$gm hmoB©b Am{U Vmo Amadob H$gm, hm àýM Ë`m§Zm

nS>Vmo. Ë`m AmamonrM§ ~mobU§ Ë`m§Zm AmR>dV§ Am{U Vo VS>H$ CRy>Z ’$mer JoQ>H$S>o OmVmV. Ë`m {ZanamÜ`mbm dmMdb§ nm{hOo, Ag§ Ë`m§À`m ‘ZmV `oV§; nU {VWo nmoMon`ªV Cera Pmbobm AgVmo. ’$mgmda MT>dbobm Vmo Amamonr bQ>H$V AgVmo. Ý`m`‘yVu Ë`mbm ’$mgmdê$Z Imbr CVadÊ`mMo AmXoe XoVmV. Ë`m§À`m bjmV `oV§, H$s Ë`mÀ`m ‘mZo^modVr Amdiboë`m Ë`m ’$mgmMr JmR> ZrQ> ~gbobrM Zmhr`o. Ë`m‘wio bQ>Hy$Zhr Ë`mMo àmU JoboboM ZmhrV. Ý`m`‘yVu åhUVmV, ‘r H$mhr nwÝhm ~mg}bmogbm Jobmo ZgVmo. OmÊ`mMm àýhr Ambm ZgVm. nU Vmo n`©Q>H$ H$mhr H$mimZo {VWo Jobm. Ë`mZo Ë`m H$m|~S>çmMr à{VH¥$Vr nwVù`mÀ`m ê$nmV C^r Ho$br, Or AmOhr BVŠ`m dfmªZ§Va {VWë`m g§J«hmb`mV nmhm`bm {‘iVo.

Zm§XmoOMr bmoH${à`Vm {~«{Q>e ’w$S>bìhg©‘Ü`o {H$Vr Amho `mMr H$mhr AmH$S>odmarM Zm§XmoOÀ`m dVrZo {Xbr OmV AgVo. CXmhaUM Úm`M§, Va Xa AmR>dS>çmbm AmR> bmI {~«{Q>e Zm§XmoO‘Ü`o `oD$Z {MH$Z ImV AgVmV. VwbZmM H$am`Mr Va ½bmgJmoÀ`m bmoH$g§»`onojmhr ‘moR>r Aer hr g§»`m Amho. BVHo$ {~«{Q>e Xa AmR>dS>çmbm Zm§XmoO‘Ü`o `oD$Z PUPUrV ‘gmë`mM§ {MH$Z ImVmV, hm Ë`mMm àË`j AW© Amho. Q>m`gZ â`war hm OJà{gÕ ~m°Šga. OmJ{VH$ ‘w{ï>`wÕ ñnYm© qOH$ë`mZ§Va Vmo Zm§XmoO‘Ü`o Oodm`bm Jobm Am{U Ë`mZo WmoS§>WmoS>H§$ Zìho Va Vã~b Xhm hOma H°$bar Agbob§ ’w$S> ‘mJdyZ Mmnb§. Xa AmR>dS>çmbm Zm§XmoObm {H$‘mZ 50 bmI {MH$Ýg bmJVmV, hm AmH$S>mM nwaogm ~mobH$m Amho. Vw‘À`m pIemV n§MdrgoH$ nm¢S> AgVrb Va Vwåhr Zm§XmoO‘Ü`o H$m` H$m` H$ê$ eH$Vm `mM§ EH$ J{UV Zm§XmoOMr ‘mH}$qQ>J Q>r‘ Zoh‘r ‘m§S>V AgVo. Vo åhUVmV, Vwåhmbm {VVH$sM ^yH$ bmJbobr Agob Va gmS>o~mam-gmS>o~mam nm¢S>mMr EH$, Aem XmoZ A»»`m {MH$Ýg Vwåhr Amam‘mV Vw‘À`m EH$Q>çmÀ`m nmoQ>mV [aMdy eH$Vm. qH$dm Vwåhmbm XmoKm§Zm ^yH$ bmJbr Agob Va Ë`mM n§Mdrg nm¢S>m§V Vwåhr XmoKm§gmR>r

30 Am°³Qmo~a 2018

gd©gm‘mݶ bmoH$m§~amo~aM Ooìhm g‘mOmVrb ‘mݶda, à{V{ð>V Am{U gobo{~«Q>rO ‘§S>ir EImXr dñVy, godm dmnam¶bm bmJVmV Voìhm ˶m dñVyMm, godoMm ~«±S> PnmQ>çmZ§ bmoH${චhmoV OmVmo. ˶mMr »¶mVr doJmZ§ Xÿada ngaVo Am{U ~KVm ~KVm Vmo ~«±S> OJà{gÕ hmoVmo. AWm©V ˶mgmR>r CËnmXZmMr, godoMr JwUdÎmm hr gJù¶mV ‘hÎdmMr AgVo ¶mV e§H$mM Zmhr.

Page 31: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

MwamñH$mo Wm` ~J©a KoD$ eH$Vm Am{U da VrZ-Mma nm¢S> dmMdyXoIrb eH$Vm.

’$mñQ> ’w$S> ImÊ`mMr AmdS> gd©gm‘mÝ` {~«{Q>e ZmJ[aH$mbmM Amho Ag§ Zmhr. qH$~hþZm, Amnbr hr AmdS> AJXr amOKamÊ`mVbm amOnwÌhr OnV AgVmo. AmnU Zm§XmoOÀ`m {MH$ÝgMo ’°Z AmhmoV, Aer H$~wbr AbrH$S>oM {àÝg {dë`åg `m§Zr OmhranUo XoD$ Ho$br Amho. Ë`m§Zm Vr Md MmIdbr Vr Ë`m§À`m gwajm A{YH$mè`mZo. VrZoH$eo ’w$S> Om°B§Q²g AgUmè`m B§½b§S>‘Ü`o Agm EImXm Om°B§Q> amOnwÌmÀ`m ng§Vrg CVaU§ ghO ñdm^m{dH$ Amho. A‘o[aHo$V Vg§ KS>U§ eŠ`VoVb§M Zmhr, H$maU AdmT>ì` ngaboë`m A‘o[aHo$V Zm§XmoOMr Oo‘Vo‘ 40 Om°B§Q>²g AmhoV.

Zm§XmoOZo ‘moPm§{~H$, ‘mbmdr Am{U {På~mãdo Aem VrZ Xoem§V {‘iyZ 1400 eoVH$è`m§er Q>m`An Ho$b§ Amho. Ë`m§Zm eoVrM§ à{ejU XoU§, CÎm‘ {~`mU§ CnbãY H$ê$Z XoU§, Ë`m§À`m {nH$mbm ~mOmanoR> {‘idyZ XoU§ Am{U ñWm`r CËnÞmMr h‘r àmá H$ê$Z XoU§, ho gJio CÚmoJ Zm§XmoO H$aV AgVo. Á`m§À`m KamOdi Zm§XmoOM§ AmD$Q>boQ> Zmhr Ë`m§Zmhr Zm§XmoOÀ`m MdrM§ {MH$Z ImVm `md§ åhUyZ Zm§XmoOZo ‘°[aZoeZgmR>r bmJUmao ‘gmbo, gm°gog gwQ>o CnbãY H$ê$Z {Xbo AmhoV. dm°b‘mQ>©H$S>o Vo {‘iy eH$VmV.

am°~Q>© ~«m°PrZ ho Zm§XmoOMo ghg§ñWmnH$. d{S>bm§À`m BboŠQ´m°{ZŠg ì`dgm`mV Ë`m§Mr C‘oXdmar gwê$ hmoVr; na§Vw Ë`mV Ë`m§Zm H$dS>rBVH$mhr ag ZìhVm. {VWoM Ë`m§Mr ^oQ> Pmbr ’$ZmªS>mo XwAmV]er. ’$ZmªS>mo Q>o{ŠZH$b ~mOyH$S>o hmoVo, Va ~«m°PrZ ‘mH}$qQ>JH$S>o. XmoK§hr XwnmaM§ OodU EH$Ì KoV AgV. Vo hmoV§ nmoVw©JrO H°$’o$. {VWo CH$S>bobr A§S>r, ‘mgo Am{U do’$g© {‘im`Mo. noar noar gm°g bmdyZ ‘o[aZoQ> Ho$bob§ {MH$Z Ë`m§Zm {VWoM Im`bm {‘im`M§. XmoKm§Zmhr Vo ImU§ ng§V nS>m`M§; nU ZmoH$ar gmoS>mdr Am{U hm°Q>obÀ`m Y§ÚmV nS>md§ Ag§ MwHy$Zhr

Ë`m§À`m ‘ZmV `oV ZìhV§.

nU EH$m jUr Vr {R>UJr nS>br Am{U ZmoH$ar gmoS>ë`mbm EH$ df© nyU© hmoV AgVmZmM XmoKm§Zr Vo AmD$Q>boQ> {dH$V ¿`m`Mm KmQ> KmVbm. ~«m°PrZMr g§H$ënZm ñnï> hmoVr : AmnU ’$º$ WmoS>o n¡go Jw§Vdm`Mo. Xa gmo‘dmar {VWo Om`M§ Am{U {nedr ^ê$Z amoI a¸$‘ XoD$ H$am`Mr, VerM KoD$Zhr `m`Mr. nU Vo ì`dhm`© R>ab§ Zmhr. AmYrÀ`m `moOZoV ’$ZmªS>moZo EH$ pìh{S>Amo Am{U Q>rìhr XwéñVr H§$nZr gwê$ H$am`Mr Ag§ R>ab§ hmoV§. Ver Vr H§$nZr gwê$ Pmbr. ’$ZmªS>mo Ë`mV Jw§Vbm Am{U ‘J ~«m°PrZbm gJi§ bj aoñQ>m°a§Q>da H|${ÐV H$amd§ bmJb§.

~«m°PrZ Am{U ’$ZmªS>moZo Zm§XmoO hm ~«±S> a{OñQ>a H$am`M§ R>adb§ Am{U Amnë¶m Q´oS>‘mH©$ A°Q>Zuer ~mobUr gwê$ Ho$br. ~«m°PrZ Am{U ’$ZmªS>mo Amnë`m OJ^aÀ`m ’w$S> Om°B§Q>²g‘Ü`o gmaIo ~Xb H$aV AgVmV, ~«±S>À`m R>aboë`m ñdê$nmer VS>OmoS>r H$aV AgVmV, Aer A±Q>ZuMr VH«$ma hmoVr. nU ~«m°PrZ Am{U ’$ZmªS>moM§ åhUU§ hmoV§, ho Ag§M Mmbm`M§. ~«m°PrZ Am{U ’$ZmªS>mo nmM ‘yë`§ ‘hÎdmMr ‘mZVmV. Vr AmhoV àmBS>, n°eZ, H$aoO, B§{Q>{J«Q>r Am{U ’°{‘br. Ë`m§M§ åhUU§, Vwåhr Oo H$mhr H$aVm Ë`mV AmZ§X ‘mZbm nm{hOo; AJXr ì`dgm`mVhr. Ë`m§Zr ì`dgm`mÀ`m ÑT>rH$aUmgmR>r, {dH$mgmgmR>r AZoH$ Jmoï>r Ho$ë`m, nU Ë`mVhr gdm©{YH$ ‘hÎd {Xb§ Vo Amnco Jw§VdUyH$Xma {S>H$ B§WmoìhoZ `m§À¶mer Agboë`m g§~§Ym§Zm. Zm§XmoOMr AdKr VrZ aoñQ>m°a§Q> hmoVr VoìhmnmgyZ B§WmoìhoZ Jw§VdUyH$ H$aVmhoV Vr AmOVmJm`V.

Zm§XmoOÀ`m {Z{‘©VrV ‘hÎdmMm dmQ>m Amho Vmo Am{’«$H$Z Am¡Úmo{JH$ ‘mZ{gH$VoMm Am{U ‘°{S>gZ A°ìhoÝ`y Vg§M b§S>Z‘Yrb Om{hamV{dœmVrb H$ënH$ Am{’«$H$Z ~w{Õ‘ÎmoMm. Ë`mÀ`mM ^a§demda Va Zm§XmoOMr Aì`mhV àJVr gwê$ Amho. w

31Am°³Qmo~a 2018

Page 32: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

nmD$bo MmbVr...ì¶dgm¶mMr dmQ>

WmoS>rWmoS>H$s Zmhr Va n§Yam df} ‘ܶ‘dJu¶ EH$Ì Hw$Q>§w~mV amhÿZ hgV- IoiV g§gmamÀ¶m aWmMo gma϶ H$aUmè¶m dmñVw{demaX (Am{H©$Q>o³Q>) Am{XVr Zd{Jao ¶m§Zr 25 dfmªhÿZ A{YH$ H$mi nVrÀ¶m Im§Úmbm Im§Xm bmdyZ Amnë¶m ñdV§Ì ì¶dgm¶mMr Ywam brb¶m nobbr Amho. ˶m‘wioM "¶eñdr J¥{hUr' Am{U "¶eñdr CÚmo{OH$m' Aer ˶m§Mr AmoiI AmnU H$ê$Z KoD$¶m.

Am{XVr ¶m§Zm Iao Va B§{O{Z¶a ìhm¶Mo hmoVo; ‘mÌ KaÀ¶m H$mhr AS>MUt‘wio ˶m§Zr Am{H©$Q>o³Q> ìhm¶Mo R>adbo. 1990À¶m gw‘mamg ˶m§Zr A{^Zd ‘hm{dÚmb¶mVyZ Am{H©$Q>o³Q> hr nXdr g§nmXZ Ho$br. ˶m§Mo nVr amOHw$‘ma Zd{Jao XoIrb Am{H©$Q>o³Q>. XmoK§hr EH$mM ‘hm{dÚmb¶mVbo. ZmoH$ar H$am¶Mr Zmhr Ago ˶m§Zr gwédmVrbmM R>adyZ Q>mH$bo Am{U ñdV:À¶m KamVrb XmoZ Imoë¶m§‘ܶo ì¶dgm¶mMm lrJUoem Ho$bm.

ì¶dgm¶ H$aVmZm ˶m§Zr g§gmamH$S>o Xþb©j Ho$bo Zmhr. ˶m åhUVmV, H$s KamV EH$Ì Hw$Qw>§~mV amhʶmMm ì¶dgm¶d¥ÕrgmR>r ’$m¶XmM Pmbm. ˶m§À¶m KamV ZD$-XhmOU amhm¶Mo. ˶m‘wio H$m‘mMr AmnmoAmnM {d^mJUr ìhm¶Mr. ‘mhoar d gmgar H$moR>oM CÚmoJ-ì¶dgm¶mMr nmíd©^y‘r Zmhr. ‘mÌ, gmgè¶m§Zr {ejU ¿¶m¶Mo d ˶mMm Cn¶moJ H$am¶Mm Agm AmJ«h Yabm d Am‘À¶m nmR>rer I§~ranUo C^o Agë¶mMo gm§{JVbo. hmM ˶m§Mm Iam AmYma Am{U ì¶dgm¶mMo ^m§S>db.

‘wº$ nÌH$ma, {d‘m, Jw§VdUyH$ Am{U ‘mܶ‘{df¶H$ g„mJma

32 Am°³Qmo~a 2018`eH$Wm

[email protected]

àgmX Kmao

Page 33: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

33Am°³Qmo~a 2018

KaÀ¶m doJdoJù¶m AmKmS>çm gm§^miV ì¶dgm¶mMr EHo$H$ nm¶ar MT>VmZm ˶m§Zm nVrMr gmW {‘imbr. Amnë¶mH$S>o AZmhyV g„m XoUmao ho gm§JVmV, H$s nVr- nËZtZr EH$Ì ì¶dgm¶ H$ê$ Z¶o, Vmo ¶eñdr hmoV Zmhr. g„m XoUmao H$YrM ì¶dgm¶ H$aV ZgVmV. Am{XVr ¶m§Mo åhUUo ‘mÌ Zo‘Ho$ {déÕ. ˶m gm§JVmV, H$s Amåhr XmoK§ Am{H©$Q>o³Q> Agë¶mZo ì¶dgm¶mVrb ~maH$mdo, ImMmImoMm g‘OUo gmono Jobo. gwédmVrbmM Amåhr H$m‘mMr {d^mJUr H$ê$Z Q>mH$br. Am{XVr ¶m§Zm b±S>ñHo$n {S>Pm¶qZJ‘ܶo ag Am{U Am{U AmdS>, Va nVrbm B§Q>r[a¶a‘ܶo. ˶m‘wio XmoKm§Zr Amnë¶m AmdS>rÀ¶m joÌmV H$m‘ H$am¶Mo R>adyZ Q>mH$bo. ì¶dgm¶ d XmoKm§À¶m Ñï>rZo hr "{dZ {dZ' {gÀ¶wEeZ hmoVr.

gwédmVrbm ˶m§Zm Am¡a§Jm~mXÀ¶m EH$m B§S>mo O‘©Z H§$nZrZo H$m‘ {Xbo. Vo H$m‘ ˶m§Zr ‘ZmnmgyZ Ho$bo d ¶m‘wioM ˶m§Zm doJdoJir b±S>ñHo$n {S>PmBZ d

B§Q>r[a¶aMr H$m‘o {‘iV Jobr. ¶mVyZM ˶m§À¶m ì¶dgm¶mMm AmboI C§MmdV hmoVm. gO©ZerbVm ({H«$E{Q>pìhQ>r), Zmdrݶ, gd©g‘mdoeH$Vm Am{U Am{H©$Q>o³Q> ¶m§Mo g»¶ AgmdoM bmJVo. ho JwU Á¶m§À¶mH$S>o AgVmV Vmo Am{H©$Q>o³Q> ¶eñdr hmoVmZm {XgVmo. ì¶dgm¶ H$aV AgVmZm Am{XVr ¶m§Zm Ago dmQ>bo, H$s Ho$di Am{H©$Q>o³Q> hr nXdr ì¶dgm¶d¥ÕrgmR>r nwaoer Zmhr. åhUyZ ˶m§Zr Amnë¶m b±S>ñHo$n {S>Pm¶qZJ ¶m joÌmV ‘mñQ>g© H$aʶmMm {ZU©¶ KoVbm. ‘hm{dÚmb¶rZ {ejU nyU© Pmë¶mZ§Va Vã~b drg dfmªZr nwÝhm ˶m§Zr ‘mñQ>g©gmR>r ‘hm{dÚmb¶mV àdoe KoVbm. ˶m doir ˶m§À¶m~amo~a {eH$Umè¶m ‘wbr ˶m§À¶m ‘wbmEdT>çm hmo˶m. {deof åhUOo ˶m§Mm ‘wbJmXoIrb ˶mM doir Am{H©$Q>o³Q> hm nXdr Aä¶mgH«$‘ {eH$V hmoVm. åhUOo AmB© d ‘wbJm EH$mM doir ‘hm{dÚmb¶mV OmV hmoVo. g§gma, ì¶dgm¶ gm§^miV ˶m§Zr ‘mñQ>g©XoIrb nyU© Ho$bo. ‘mñQ>g© Pmë¶mZ§VaXoIrb ˶m Jßn ~gboë¶m ZmhrV. ˶m§Zm AmVm nrEMS>rMo doY bmJbo AmhoV.

Page 34: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

34 Am°³Qmo~a 2018

Am{H©$Q>o³Q> ¶m joÌmV nrEMS>r H$aUmao hmVmÀ¶m ~moQ>m§da ‘moOVm ¶oVrb BVHo$M AmhoV. Am{XVr ¶m§À¶m‘mJo bdH$aM S>m°³Q>a hr nXdr ¶odmo ¶mgmR>r ˶m§Zm Iyn Iyn ew^oÀN>m!

Am{XVr d ˶m§Mo nVr amOHw$‘ma ¶m§Mr n{hë¶m§Xm Zd{Jao A±S> Zd{Jao hr àmon¶Q>a{en ’$‘© hmoVr. ì¶dgm¶{dñVma hmoV Jobm Vgo ˶m§Zr ¶m ì¶dgm¶mMo ê$nm§Va g‘H$mbrZ {S>PmBZ A±S> BÝ’«$mñQ´>³Ma àm. {b. ¶m H§$nZrV Ho$bo. ¶m XmoÝhr ì¶dgm¶m§À¶m ‘mܶ‘mVyZ ˶m H|$Ð gaH$ma, amÁ¶ gaH$ma, ImgJr {ejUg§ñWm, ImgJr H§$nݶm, godm^mdr g§ñWm ¶m§À¶mgmR>r H$m‘o H$aVmV.~rS> ZJan[afXoMo {Oëhm ݶm¶mb¶, OwÞa‘Yrb {edam¶ à{Vð>mZMo ‘hm{dÚmb¶, AZwVmB© dmK ¶m§À¶m H$mog~mS> ¶oWrb g§ñWoMr dmñVy, dmKmobrVrb XmoZ emim ˶m§ZrM C^maë¶m AmhoV. n{g©ñQ>§Q> {gñQ>rågÀ¶m qhOdS>r ¶oWrb dmñVyMo Am{H©$Q>o³Q> d b±S>ñHo$qnJMo H$m‘XoIrb ˶m§MoM. VioJmd ¶oWrb EH$m ‘pëQ>ßbo³g d ‘m°bMo H$m‘ ˶m§À¶mH$S>o Ambo Amho.

gܶm ˶m H|$Ð gaH$maÀ¶m "ñ‘mQ>© {gQ>r' àH$ënmVrb "A‘¥V' ¶m {deoof ¶moOZoda H$m‘

H$arV AmhoV. Zm{eH$ {d^mJmVrb Zm{eH$, Z§Xþa~ma, Ywio, ‘mboJmd, ^wgmdi Am{U Ah‘XZJa ¶m eham§‘Yrb J«rZ ñnog S>oìhbn‘|Q>Mm ˶mV g‘mdoe Amho. ¶mgmR>r ˶m§Zr ~m§~y d Q>m¶a ¶m§Mm Cn¶moJ H$ê$Z H$mhr ~mJm, Q>oH$S>çm {dH${gV Ho$ë¶m AmhoV. H$mhtMo H$m‘ AOyZ Mmby Amho.

~m§~y d Q>m¶aMm dmna H$ê$Z J«rZ ñnog S>oìhbn H$am¶À¶m ˶m§À¶m ¶moOZoMr gaH$mar nmVirda n{hë¶m§Xm IynM Moï>m‘ñH$ar H$aʶmV Ambr. ¶m H$m‘mbm B§{O{Z¶a; H$m°ÝQ´>°³Q>a ¶m§Zr {damoYXoIrb Ho$bm; ‘mÌ, Am{XVr ¶m§Zm Amnë¶m H$m‘mda {dídmg Agë¶mZo ˶m R>m‘ am{hë¶m d ˶m§Zr Amnë¶m Z‘« ñd^mdmMm Cn¶moJ H$ê$Z ¶m gaH$mar ~m~y§Zm ~Xbbo. AmO hrM ‘§S>ir ˶m§À¶m ¶m H$m‘mMr àe§gm H$aʶmV AmKmS>rda AmhoV. Zm{eH$‘Yrb OwZo {edmOr CÚmZ d Jmdm~mhoaMr Q>oH$S>r (Vdbr Zmbm) {dH${gV H$aʶmV ˶m JTy>Z Joë¶m AmhoV. ¶m Q>oH$S>rda ˶m§Zr A‘¥VdZ {dH${gV Ho$bo Amho. ¶m H$m‘mÀ¶m doir ˶m§Mm ZmdmObobo àemgH$s¶ A{YH$mar ‘Zrfm åh¡gH$a d VwH$mam‘ ‘w§T>o ¶m§À¶m~amo~a g§~§Y Ambm. ¶m XmoKm§Zr Am{XVr ¶m§À¶m H$m‘mMo ‘ZmnmgyZ H$m¡VwH$ Ho$bo d ˶m§Zm H$m‘mgmR>r gVV ‘XVrMm hmV {Xbm. ˶m‘wio gaH$ma~amo~a H$m‘ H$aVmZm Amnë¶mbm "AÀN>o {XZ' AZw^dm¶bm {‘imbo. Ago ˶m AmdOy©Z gm§JV hmo˶m.

AmnU bmoH$m§er Mm§Jbo dmJbmoo Va Amnë¶mbm Mm§Jbo AZw^d ¶oVmV, ¶m {dMmamda ˶m R>m‘ AmhoV. AmOn¶ªVÀ¶m ˶m§À¶m 25 dfmªÀ¶m àdmgmV ˶m§Zm Zoh‘rM Mm§Jbo AZw^d Ambo AmhoV, ¶mMm ˶m§Zr AmdOy©Z C„oI Ho$bm. nydu, åhUOo 1990À¶m gw‘mamg Am{H©$Q>o³Q> hmoʶmgmR>r EH$M ‘hm{dÚmb¶ hmoVo. AmO nwʶmV Odinmg 25 ‘hm{dÚmb¶o AmhoV. ¶mVyZ Xadfu Iyn {dÚmWu nXdr KoD$Z ~mhoa nS>VmV. ho joÌ

Am{XVr Zd{Jao

Page 35: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

35Am°³Qmo~a 2018

{H«$E{Q>pìhQ>r, pñH$b, BZmoìhoeZ Am{U ñnoebm¶PoeZMo Amho. ‘wbt‘ܶo ho JwU àH$fm©Zo {XgyZ ¶oVmV. ˶m‘wio ˶m§Zr ho joÌ {ZdS>m¶bm haH$V Zmhr. AmVm ñnY}Mo ¶wJ Amho. ˶m‘wio hm ì¶dgm¶ bhmZ à‘mUmV H$aUo AdKS> hmoV Amho. ¶mgmR>r H$mhr g‘{dMmar bmoH$m§Zr EH$Ì ¶oD$Z ‘moR>m CÚmoJ/ì¶dgm¶ C^maʶmMo ñdßZ ~Km¶bm hdo. ¶mgmR>r gwédmVrbm ZmoH$ar H$ê$Z AZw^d JmR>rer ~m§Ymdm. d ‘JM ì¶dgm¶mV CVamdo ho Mm§Jbo. 25 dfmªnydu ‘r Ooìhm Am{H©$Q>o³Q> Pmbo Voìhm Amåhr hmVmZo H$mJXmda {S>PmBZ, S´>m°B§J H$mT>m¶Mr. AmVm ¶mgmR>r AZoH$ gm°âQ>doAg© ~mOmamV Ambr AmhoV. EImXo H$m‘ {‘idʶmgmR>r AZoH$ H§$nݶm am§J bmdyZ Cä¶m AgVmV. ˶m ˶m§Mo {S>PmBZ S´>m°B§J A{Ve¶ gwaoI nÕVrZo àoP|Q> H$aVmV. ¶mVyZ Mm§Jë¶m H$ënZoMr, {S>PmBZMr {ZdS> hmoV Amho. 25 dfmªnydu Ago ZìhVo. ‘mÌ, ho dmñVd ñdrH$mam¶bmM hdo.

"OwZo Vo gmoZo d ZdrZXoIrb gmoZoM' Ago åhUV ¶m joÌmV H$m‘ H$aUmè¶m Am{XVr d amOHw$‘ma Zd{Jao ¶m§Mm ‘wbJmXoIrb ˶m§À¶m joÌmVM Amho. Am{H©$Q>o³Q>‘Yrb Cƒ [ejU

KoʶmgmR>r Vmo gܶm naXoemV Amho.

Ka, g§gma, Hw$Qw>§~ ¶mbm ‘hÎd XoV ì¶dgm¶ ¶eñdrnUo H$aUmè¶m Am{XVr ¶m§Zm ho ~miH$Sy> KamVrb g§ñH$ma d kmZà~mo{YZrgma»¶m emioVyZ {‘imbobo AmhoV. AZw^dmVyZ ˶m Iyn {eH$ë¶m. ho {eH$VmZm ˶m§Zr g§gma d ì¶dgm¶ ¶m§Mm g‘Vmob A{Ve¶ gw§XanUo gmYbm Amho. Agm g‘Vmob ^ë¶m^ë¶m§Zm gmYVm ¶oV Zmhr. ¶mgmR>rM ˶m§Mo H$m¡VwH$ H$amdo {VVHo$ WmoS>o Amho.

åhUyZM ˶m§À¶mer ~mobVmZm ‘bm Ago dmQ>bo, H$s "nmD$bo MmbVr ì¶dgm¶mMr dmQ>'‘mÌ, ˶mgmR>r "gwIr g§gmamMr dmQ> gmoS>ʶmMr Amdí¶H$Vm Zmhr.�w

g‘H$mbrZ {S>PmBZ A±S> BÝ’«$mñQ´>³Ma àm.{b.Xrnlr gmogm¶Q>r, Ea§S>dUo, nwUowww.sdipl.in

[email protected]

Page 36: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

CÚmoJmMr ZOa... AW©MH«$mda...

CÚmoJmVbo MT>CVma hr Oer EH$ Z¡g{J©H$ Jmoï> Amho, Vg§M XoemÀ¶m AW©ì¶dñWoM§ MH«$ {’$aV ahmU§ hr gwÕm EH$ ñdm^m{dH$M Jmoï> Amho. ~mOmamVë¶m VoOr‘§XrÀ¶m IoimZwgma ho AW©MH«$ {’$aV ahmV§. ˶mMo ^bo~wao n[aUm‘ ‘moR>çm CÚmoJm§da Va hmoVmVM nU Aà˶j [a˶m bhmZ CÚmoJm§ZmgwÕm H$‘rA{YH$ à‘mUmV ¶m n[aUm‘m§Zm gm‘moa§ Omd§ bmJV§. AW©MH«$mÀ¶m JVrda bj R>odyZ Amnë¶m CÚmoJmVbo {ZU©¶ KoVbo Va ZwH$gmZ Q>miVm ¶oV§ Am{U Z’$m dmT>ʶmÀ¶m e³¶Vm dmT>VmV.

‘§Joe gmo‘U

36 AWm©AWu

Am{X˶ {~bm© g‘whmÀ¶m Am{W©H$ g§emoYZ {d^mJmV H$m¶©aV, ‘r{S>¶m, CÚmoJ g§KQ>Zm Am{U H$m°nm}aoQ> joÌmV gw‘mao n§Mdrg dfmªMm AZw^[email protected]

Am°³Qmo~a 2018

Page 37: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Am{W©H$ AmH$S>odmarMo AmboI ho ghgm H$YrM gaYmonQ> da OmUmao qH$dm Imbr KgaUmao ZgVmV. AmR>-Xhm dfmªMr AmH$S>odmar EH$m AmboImda ‘m§S>br Va ghgm ˶mV H$mhr {eIa§ {XgVmV Am{U H$mhr Xè¶m {XgVmV. qH$dm H$Yr H$Yr ˶mVyZ bmQ>m§Mm Am^mg {Z‘m©U hmoVmo. amï´>mÀ¶m OrS>rnrVë¶m dmT>rMr AmH$S>odmar ¿¶m, qH$dm eoAa~mOmamÀ¶m {ZX}em§H$mMr AmH$S>odmar ¿¶m, qH$dm H$ÀÀ¶m VobmÀ¶m qH$‘VtMr AmH$S>odmar ¿¶m, XrK©H$mbrZ AmboIm§‘ܶo bmQ>m§Mm qH$dm {eIa- Xè¶m§Mm à˶¶ Oéa ¶oVmo.

¶m à˶¶mbm H$maUr^yV AgVo Vr AW©MH«$mMr An[ahm¶© {H«$¶m. à˶oH$ MT>mdmZ§Va CVma AgVmo, qH$dm à˶oH$ A§Ymè¶m ~moJÚmÀ¶m eodQ>r àH$me AgVmo, hr dmŠ¶§ VËdkmZmÀ¶m nmVirda OodT>r Iar AmhoV, {VVH$sM Vr AW©MH«$mÀ¶m ~m~VrVhr Iar AgVmV.

ho Ag§ H$m hmoV§? EImÚm AW©ì¶dñWoMr dmT> qH$dm MbZXamMm àdmg gaYmonQ> ‘mJm©Zo H$m hmoV Zmhr? Vg§ Pmb§ AgV§ Va Am{W©H$ KQ>H$m§Mm Am{U CÚmoJ-ì¶dgm¶m§Mm àdmghr gwH$a Pmbm AgVm. AW©MH«$mÀ¶m qhXmoù¶m§‘wio CÚmoJ-ì¶dgm¶mV ¶oUmar OmoIr‘ ‘J {ZKyZ Jobr AgVr. nU Vg§ hmoV Zmhr; Am{U Hw$R>ë¶mhr CÚmoJ-ì¶dgm¶mgmR>r AW©MH«$ An[ahm¶© ~ZV§ ¶mMr VrZ ‘w»¶ H$maU§ AmhoV.

n{hb§ Vm§{ÌH$ H$maU Ag§ Amho H$s àH$ënm§‘Ybr Jw§VdUyH$ hr EH$JÇ>m qH$dm R>moH$ nÕVrZo H$amdr bmJVo, nU dñVy§Mr ‘mJUr hr N>moQ>çm-N>moQ>çm VwH$S>çm§‘ܶo qH$dm EH$H$m§‘ܶo dmT>V AgVo. CXmhaUmW©, g‘Om EImÚm dñVyMr ‘mJUr Xagmb nmM Q>³³¶m§Zr dmT>Vo¶. nU ˶m dñVyMm nwadR>m H$aʶmgmR>r Omo ZdrZ àH$ën C^mam¶Mm Amho, ˶mMm {H$‘mZ AmH$maM gܶmÀ¶m ‘mJUrÀ¶m drg Q>¸o$ EdT>m Amho. ‘J EH$ Va Hw$Ur Vmo àH$ën ‘mJUr dmT>ʶmMr dmQ> nmhÿZ VrZ-Mma dfmªZr

~mOmamV AmUob, qH$dm Vmo àH$ën nyU© H$éZ ‘mJUr dmT>m¶Mr dmQ> nmhob. ‘mJUr Am{U nwadR>çmÀ¶m dmT>rMr EH$H§$ Vm§{ÌH$-Ñï²>¶m {Za{Zamir Agë¶m‘wio {Z¶§{ÌV ~mOmanoR>oVhr ‘mJUr Am{U nwadR>m ¶m§Mm ‘oi KmbU§ eŠ¶ hmoV Zmhr. dmñVdmVë¶m ~mOmanoR>m§da Va Hw$Um EH$m {ZU©¶H$˶m©M§ {Z¶§ÌU ZgV§. àH$ën Jw§VdUwH$sMo {ZU©¶ KoUmao doJdoJio ì¶dgm¶ AgVmV. Jw§VdUwH$sMo {ZU©¶ KoʶmÀ¶m ~m~VrV ˶m§Mo ñdV…Mo Amnmnbo AmS>mIo AgVmV.

˶m‘wio da Z‘yX Ho$boë¶m Vm§{ÌH$ H$maUmV Xþgè¶m KQ>H$mMr - Jw§VdUyH$Xmam§À¶m ‘mZ{gH$VoMr - ^a nS>Vo. Amnë¶m CÚmoJ joÌmVbr ~mH$sMr ‘§S>ir H$m¶ {ZU©¶ KoVmhoV, Vo ZdrZ àH$ën AmUUma AmhoV H$m¶, ˶m‘wio Amnë¶m joÌmVë¶m EH§$Xa ‘mJUr-nwadR>çmda H$m¶ n[aUm‘ hmoUma Amho, ¶m gJù¶m ~m~r bjmV KoD$Z à˶oH$ ì¶dgm¶ Amnbo {ZU©¶ KoV AgVmo. ~aoMXm ho {ZU©¶ Pw§S>rÀ¶m ‘mZ{gH$VoZo hmoVmV. ‘J H$Yr EImÚm joÌmV Zì¶m Jw§VdUyH$ àH$ënm§Mr bmQ> ¶oVo, ˶m‘wio nwadR>m ’w$JVmo, n[aUm‘r qH$‘Vr H$mogiVmV, ì¶dgm¶m§Mr Z’$mj‘Vm amoS>mdVo, ‘J Zì¶m Jw§VdUwH$sÀ¶m ~m~VrV gmaoM gmdY Am{U ZH$mamË‘H$ ~ZVmV, hiwhiy ‘mJUr dmTy>Z qH$‘Vr naV gwYmam¶bm bmJVmV,Z’$m dmT>Vmo; Am{U nwÝhm EH$Xm ˶m joÌmVbo ì¶mdgm{¶H$ Jw§VdUwH$sÀ¶m Zì¶m S>mdmgmR>r V¶ma hmoD$ bmJVmV.

hr Pw§S>rMr ‘mZ{gH$Vm {dÎmr¶ ~mOmam§‘ܶo (CXm. eoAa~mOma, MbZ~mOma, amoIo ~mOma dJ¡ao) Va ¶mnojm OmñV àH$fm©Zo, OmñV AmdoJmZo Am{U A{YH$ dma§dmaVoZo H$m‘ H$aVmZm {XgyZ ¶oVo. ˶m‘wio gH$mamË‘H$ Am{U ZH$mamË‘H$ ^mdZm§À¶m bmQ>m {dÎmr¶ ~mOmam§‘ܶo AmbQy>Z nmbQy>Z CR>V AgVmV. ˶m bmQ>m§da ñdma hmoD$Z g‘^mJm§À¶m qH$dm MbZm§À¶m qH$‘Vr ˶m§À¶m amñV nmVirnojm ~è¶mn¡H$s da qH$dm Imbr OmVmV. EH$m nmVirZ§Va ~mOma^mdZoMm {Xem-~Xb hmoVmo Am{U

37Am°³Qmo~a 2018

Page 38: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

AmdV©ZmVbm nwT>Mm àdmg gwé hmoVmo.

AW©MH«$mM§ {Vga§ H$maU AgV§ Vo AW©ì¶dñWoVë¶m {Za{Zamù¶m KQ>H$m§À¶m nañna-g§~§Ym§‘ܶo. ho g§~§Y AZoH$Xm Amnë¶mbm dada OmUdVmV ˶mnojm Iyn ImobdaMo AgVmV. ˶m‘wio EH$m joÌmVë¶m gH$mamË‘H$ qH$dm ZH$mamË‘H$ bmQ>m gmWrÀ¶m amoJmgma»¶m g§b¾ joÌm§‘ܶo ngaVmV. ¶m nañna-g§~§Ym§À¶m ‘hmOmbm‘wio AZoH$Xm EH$‘oH$m§er WoQ> H$maU-n[aUm‘ g§~§Y Zgboë¶m joÌm§‘Ybo àdmhXoIrb EH$‘oH$m§er ‘oi ImD$Z AmhoV, Ag§ Am{W©H$ AmH$S>odmar Vnmgë¶mda {XgV§. ¶m {Vgè¶m KQ>H$m‘wio doJdoJù¶m CÚmoJ-joÌm§‘Yë¶m bmQ>m EH$‘oH$m§er OmoS>ë¶m OmD$Z AW©ì¶dñWoÀ¶m ì¶mnH$ nmVirdaM§ Ag§ EH$ AW©MH«$ Amnë¶mbm AZw^dm¶bm {‘iV§. AW©ì¶dñWoÀ¶m nmVirdaM§ Vo ì¶mnH$ MH«$ åhUOo {Za{Zamù¶m CÚmoJm§‘Yë¶m bmQ>m§À¶m nmoQ>mVbm A§V…àdmh AgVmo, Ag§hr énH$ AmnU dmné eH$Vmo.

ì¶dgm¶m§gmR>r AW©MH«$ H$m ‘hÎdmM§ AgV§?dm°aoZ ~’o$ ¶m Jw§VdUyH$-Jwé§M§ EH$ dmŠ¶ Iyn à{gÕ Amho. Ooìhm eoAa~mOmamV gJio CÝ‘mXmÀ¶m bmQ>oda gdma AgVmV, Voìhm ‘r gmdY AgVmo; Am{U Ooìhm AmOy~mOybm gJirH$S>o ^rVrM§ gm‘«mÁ¶ {XgV§, Voìhm ‘r IaoXrgmR>r CËgwH$ AgVmo, Aem Ame¶mM§ Vo dmŠ¶ Amho. eoAa~mOmamV Ooìhm ZH$mamË‘H$ ^mdZm AgVo Am{U g‘^mJm§À¶m qH$‘Vr agmVimbm AgVmV, Voìhm Oo Hw$Ur Jw§VdUyH$ H$aVmV, ˶m§Zm ‘moR>m naVmdm {‘iVmo, ho ñdm^m{dH$ Amho. nU gmd©{ÌH$ bmQ>oÀ¶m {damoYmV OmD$Z nmohʶmH$aVm ’$ma ‘moR>§ Y¡¶© bmJV§.

hr Jmoï> Oer d¡¶{º$H$ Jw§VdUwH$sÀ¶m ~m~VrV Iar Amho, VerM Vr CÚmoJ-ì¶dgm¶m§À¶m àH$ën Jw§VdUwH$sÀ¶m ~m~VrVhr Iar Amho. AW©MH«$ ‘§XrÀ¶m ImB©V AgVmZm Oo Hw$Ur àH$ën

Jw§VdUwH$sM§ YmS>g XmIdVmV, ˶m§Zm XmoZ ’$m¶Xo {‘iVmV. EH$ åhUOo, ˶m gw‘mamg ì¶mOXa ‘m’$H$ AgVmV. àH$ënmgmR>r bmJUmar ¶§Ìgm‘wJ«r, nmobmX dJ¡a|À¶m qH$‘Vr VwbZoZo ‘m’$H$ AgVmV. ˶m‘wio àH$ën IM© AmdmŠ¶mV amhÿ eH$Vmo. Xþgam ’$m¶Xm Agm H$s àH$ën H$m¶m©pÝdV ìhm¶bm Omo H$mhr doi bmJVmo, VodT>çm doimV AW©MH«$ nwÝhm VoOrÀ¶m Q>ß߶mda Ambob§ Agob, Va à˶j CËnmXZ gwé Pmë¶mda ˶m Q>ß߶mMm ’$m¶Xm ˶m CÚmoJmbm {‘iVmo. ˶m‘wio dmT>rd ‘mJUr Am{U CËnmXZmÀ¶m gwYmaboë¶m qH$‘Vr Aem AZwHy$b n[apñWVrMm bm^ KoD$Z àH$ënmVë¶m Jw§VdUwH$sMm naVmdm OmñV bdH$a {‘iVmo.

AWm©V, Jw§VdUwH$sMr hr AmXe© doi gmYU§ hoXoIrb {VVH§$M AdKS> AgV§. H$maU ˶m ‘§XrMm VS>mIm Oa Amnë¶m CÚmoJmbm ~gbobm Agob, Va Z’$m amoS>mdbobm AgVmo. CÚmoJmV gܶmM Agbobr CËnmXZ j‘Vm ZrQ> dmnabr OmV Zgob, Va ZdrZ Jw§VdUwH$sMm Am{U CËnmXZ j‘Vm dmT>dʶmMm {ZU©¶ KoʶmgmR>r VmH$X Am{U Y‘H$ ¶m XmoÝhr Jmoï>r CUmdboë¶m AgVmV. ˶m‘wioM Amnë¶mbm AZoH$Xm Ag§ {MÌ {XgV§ H$s ‘moR>‘moR>më¶m H§$nݶmhr à˶j Jw§VdUwH$sMo {ZU©¶ AW©MH«$ VoOrV Amë¶mda qH$dm VoOrMr n¸$s Mmhÿb bmJë¶mZ§VaM KoVmV. n[aUm‘r, AW©MH«$mVbo MT>CVma AmUIr An[ahm¶© ~ZyZ OmVmV.

Jw§VdUwH$sÀ¶m {ZU©¶m§ì¶{V[aº$ CÚmoJm§À¶m BVa H$m‘H$mOmdahr AW©MH«$mMm bKwH$mbrZ Am{U ‘ܶ‘H$mbrZ à^md nS>V AgVmo. gܶm EH§$Xa AW©ì¶dñWoM§ AW©MH«$ Am{U Amnë¶m CÚmoJ joÌmVb§ ì¶dgm¶MH«$ Hw$R>ë¶m Q>ß߶mda Amho, ¶mM§ ^mZ Agob Va ‘mJUrMo A§XmO ~m§YVmZm, ˶mà‘mUo CËnmXZmM§ {Z¶moOZ H$aVmZm, H$ÀÀ¶m ‘mbmMr IaoXr H$aVmZm, ‘Zwî¶~imM§ {Z¶moOZ H$aVmZm ì¶mdgm{¶H$ ‘§S>ir Am{U ì¶dñWmnH$ ¶mo½¶ Vo {ZU©¶ KoD$ eH$VmV. ˶mgmR>r Amnë¶m CÚmoJmÀ¶m Am{U ˶mÀ¶mer g§b¾ Aem Am{W©H$

38 Am°³Qmo~a 2018

Page 39: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

AmH$S>odmarda bj R>odmd§ bmJV§. AW©MH«$ Hw$R>ë¶m Q>ß߶mda Amho, Vo AmoiIU§ H$Yr H$Yr WmoS§> H$R>rU ~ZV§. {deofV… Ooìhm AW©MH«$ Amnbr {Xem ~XbV Agob, Voìhm Vmo AX‘mg ~m§YVmZm Jm|Yi CSy> eH$Vmo. ˶m‘wio EImÚmM {ZXe©H$mda Adb§~yZ Z amhVm doJdoJio {ZXe©H$ nmhÿZ AW©MH«$mMr {Xem OmoIbr OmVo.

^maVmM§ AW©MH«$ doJ nH$S>V§¶ :AW©ì¶dñWoÀ¶m nmVirda AgUmar AmH$S>odmar hr ghgm g§{‘l ñdénmMrM AgVo. nU ˶mVbo ~hþg§»¶ {ZXe©H$ Ooìhm EH$gmaIo g§Ho$V XoV AgVmV, Voìhm AW©MH«$mMr {Xem ˶mdéZ OmoIbr OmVo. ¶m Ñï>rH$moZmVyZ ^maVr¶ AW©ì¶dñWoÀ¶m doJdoJù¶m {ZXe©H$m§H$S>o nm{hb§, Va gܶm Ag§ {MÌ {XgV§¶ H$s ^maVmM§ AW©MH«$ doJ nH$Sy> bmJb§ Amho.

XeH$^amnydu - gmYmaUnUo 2003 Vo 2008 ¶m H$mimV - àH$ën Jw§VdUyH$Xmam§Mr ‘mZ{gH$Vm ~arM AmemdmXr hmoVr. ˶m H$mimV nm¶m^yV Am{U Am¡Úmo{JH$ joÌm§‘ܶo Iyn ‘moR>‘moR>mbo àH$ën Omhra Pmbo. ˶m§À¶mn¡H$s H$mhr àH$ën nwT>À¶m dfmª‘ܶohr a|JmiV hmoVo. ˶m H$mimVë¶m Jw§VdUwH$sÀ¶m CËgmhm‘wio H$mhr CÚmoJm§‘ܶo Amdí¶H$Vonojm OmñV j‘Vm AmH$mambm Ambr. ˶mÀ¶m OmoS>rbm Joë¶m XeH$mÀ¶m AIoarbm OmJ{VH$ Am{W©H$ g§H$Q>mMmhr ’$Q>H$m ~gbm. n[aUm‘r ~è¶mM CÚmoJm§‘Yë¶m j‘Vm-dmnamM§ à‘mU Imbr Amb§.

Xþgè¶m ~mOybm amOH$s¶ ApñWaVm, n¶m©daUr¶ ‘§Owè¶m§‘Ybr {Xa§JmB©, ^y-g§nmXZmVë¶m AS>MUr ¶m gJù¶m H$maUm§‘wio àH$ën Jw§VdUyH$Xmam§Mr ‘mZ{gH$Vm ZH$mamË‘H$ ~Zbr. n[aUm‘r, Jobr nmM Vo ghm dfª ^maVmMr AW©ì¶dñWm {VÀ¶m A§J^yV j‘Vonojm H$‘r doJmZo dmT>V hmoVr. H$YrVar AYyZ‘YyZ OrS>rnrMm doJ H$mhr KQ>H$m§‘wio dmT>bobm {Xgm¶Mm. na§Vw, AW©ì¶dñWoVbr Jw§VdUyH$ gwñVmdbr hmoVr.

˶mV XmoZ dfmªnydu ZmoQ>m~XbmMm {ZU©¶ Pmbm. nwT>À¶m XmoZoH$ {V‘mht‘ܶo ˶m‘wio Am{W©H$ CbmT>mbrMm doJ ‘§Xmdbm Am{U AW©ì¶dñWoÀ¶m {dH$mgXamdaMm n[aUm‘ Odinmg df©^a {XgV am{hbm. Vmo KQ>H$ ‘mJo nS>V hmoVm Vmoda OrEgQ>rMr A§‘b~OmdUr gwé Pmbr. ˶m A§‘b~OmdUrÀ¶m gwédmVrÀ¶m H$mimV H$mhr àý C^o am{hbo Am{U XmoZoH$ {V‘mhtn¶ªV ˶mMm ’$Q>H$m ˶m {dH$mgXambm ~gbm.

Joë¶m VrZ-Mma ‘{hݶm§‘Ybr ~hþVm§e {ZX}em§H$m§‘Ybr AmH$S>odmar ‘mÌ Ag§ gm§JVo¶ H$s AmVm ZmoQ>m~Xb Am{U OrgQ>r ¶m XmoÝhtMo n[aUm‘ nwgyZ Q>mHy$Z AW©ì¶dñWm nwT>o PonmdʶmÀ¶m ‘mJm©da Amho. CËnmXZ joÌmVbm gamgar j‘Vm-dmna ‘Ybm ~amMgm H$mi 70 Vo 72 Q>³³¶m§À¶m Amgnmg KmoQ>miV hmoVm. Vmo AmVm dmTy>Z 75 Q>³³¶m§À¶m Odi nmoMbm Amho. gamgar j‘Vm dmna Ooìhm 78-80 Q>³³¶m§À¶m nwT>o OmVmo, Voìhm

39Am°³Qmo~a 2018

AW©MH«$ ‘§XrÀ¶m ImB©V AgVmZm Oo CÚmoJ àH$ën Jw§VdUwH$sM§ YmS>g XmIdVmV, ˶m§Zm XmoZ ’$m¶Xo {‘iVmV. EH$ åhUOo, ˶m gw‘mamg ì¶mOXa ‘m’$H$ AgVmV. àH$ënmgmR>r bmJUmar ¶§Ìgm‘wJ«r, nmobmX dJ¡a|À¶m qH$‘Vr VwbZoZo ‘m’$H$ AgVmV. ˶m‘wio àH$ën IM© AmdmŠ¶mV amhÿ eH$Vmo. Xþgam ’$m¶Xm Agm H$s àH$ën H$m¶m©pÝdV ìhm¶bm Omo H$mhr doi bmJVmo, VodT>çm doimV AW©MH«$ nwÝhm VoOrÀ¶m Q>ß߶mda Ambob§ Agob, Va à˶j CËnmXZ gwé Pmë¶mda ˶m Q>ß߶mMm ’$m¶Xm ˶m CÚmoJmbm {‘iVmo. ˶m‘wio dmT>rd ‘mJUr Am{U CËnmXZmÀ¶m gwYmaboë¶m qH$‘Vr Aem AZwHy$b n[apñWVrMm bm^ KoD$Z àH$ënmVë¶m Jw§VdUwH$sMm naVmdm OmñV bdH$a {‘iVmo.

Page 40: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

àH$ën Jw§VdUyH$ ‘moR>çm à‘mUmV doJ KoVo, Agm gmYmaU R>moH$Vmim Amho. AOyZ àH$ën Jw§VdUwH$sMr {deof {MÝh§ {XgV Zgbr Var {dñVmamMo Am{U AYw{ZH$sH$aUmMo àH$ën doJ nH$S>m¶bm bmJbo AmhoV. ˶m‘wio ^m§S>dbr dñVy§Mr Am¶mV dmT>br Amho.

[aPìh© ~±H$ AW©ì¶dñWoV ‘hmJmB© dmT>ob H$m¶, ¶mgmR>r Oo AZoH$ R>moH$Vmio dmnaVo, ˶mVbm EH$ ‘hÎdmMm R>moH$Vmim åhUOo "AmD$Q>nwQ> J°n'. AW©ì¶dñWoÀ¶m A§J^yV j‘VoZwgma amï´>r¶ CËnÞ {H$Vr ìhm¶bm hd§ Am{U à˶jmV Vo {H$Vr Amho, ¶m§À¶mVbr V’$mdV ˶mV ‘moObr OmVo. [aPìh© ~±H$ Jobo H$mhr ‘{hZo Ag§ gm§JV hmoVr H$s hr V’$mdV AmVm Aé§X hmoV Amho. [aPìh© ~±Ho$À¶m ‘wÐmYmoaU g{‘VrÀ¶m Joë¶m ~¡R>H$sV [aPìh© ~±Ho$Zo Ag§ Omhra Ho$b§ H$s Vr V’$mdV AmVm Odinmg {‘Q>br Amho.

XoemÀ¶m H$mhr H$mhr ^mJm§‘ܶo AmVm drOoMr ‘mJUr nwadR>çmÀ¶m da OmD$Z drOQ>§MmB©Mr n[apñWVr nwÝhm {Xgm¶bm bmJbr Amho. dmhZ CÚmoJmVyZ hmoUmar {dH«$s, nm¶m^yV joÌm§M§ CËnmXZ, Vobmì¶{V[aº$ BVa nXmWmªMr hmoUmar Am¶mV, Ago ~aoMgo AW©MH«$mMo {ZX}eH$ gܶm ~mig§ XmIdy bmJbo AmhoV. OyZ ‘{hݶmV g§nboë¶m {V‘mhr‘ܶo OrS>rnrÀ¶m dmT>rMm doJ 8.2 Q>¸o$ EdT>m KgKerV hmoVm. ˶mbm Joë¶m dfm©À¶m OrS>rnrMm amoS>mdbobm nm¶m, ho gm§p»¶H$s H$maUhr H$mhr A§er O~m~Xma Agb§ Var AW©MH«$ doJ nH$S>V§¶ hm ì¶mnH$ g§Ho$V ZmH$maVm ¶oUma Zmhr. Ooìhm ì¶mnH$ AW©MH«$ MT>UrMm àdmg H$am¶bm bmJV§, Voìhm ì¶mOXa Am{U H$mhr à‘mUmV ‘hmJmB©hr dmT>Vo. Vo g§Ho$Vhr gܶmÀ¶m Am{W©H$ {MÌm‘ܶo {XgV AmhoV.

XþX£dmZo Amnë¶m AW©MH«$mÀ¶m ¶m AmœmgH$ Q>ß߶mda OmJ{VH$ n[apñWVr ‘mÌ PmH$moibobr Amho. A‘o[aHo$V {VWë¶m gaH$maZo H$am§Mo Xa H$‘r Ho$ë¶mZ§Va A‘o[aHo$À¶m Am{W©H$ dmT>rbm Q>m°{ZH$ {‘imb§ Amho. nU BamUda A‘o[aH$m naV Am{W©H$

{Z~ªY bmJy H$aV Agë¶m‘wio Am{U H$mhr BVa ^y-amOH$s¶ H$maUm§‘wio Am§Vaamï´>r¶ ~mOmamVë¶m VobmÀ¶m qH$‘VtMm ^S>H$m CS>mbobm Amho. A‘o[aH$m Am{U MrZ ¶m§À¶mVb§ Am§Vaamï´>r¶ ì¶mnma¶wÕ {dñVmaV Amho Am{U ˶m‘wio OmJ{VH$ Jw§VdUyH$Xmam§À¶m ‘mZ{gH$Voda {dnarV n[aUm‘ Pmbm Amho. AO]{Q>Zm, VwH©$ñWmZ ¶mgma»¶m C^a˶m AW©ì¶dñWm§‘ܶo Am{W©H$ g§H$Q>mMr gwédmV hmoD$Z ˶mMo nS>gmX OmJ{VH$ ~mOmam§da nS>V AmhoV. Amnbm én¶mhr ¶m H$maUm§‘wio JS>JS>bm Amho. ˶mV ^maVmV ¶oD$ KmVboë¶m {ZdS>UwH$m§‘wio ~mOma‘§S>ir gmdY n{dÌm KoV AmhoV.

EHy$UmV nm{hb§ Va AmOKS>rbm Ag§ {MÌ {XgV§ H$s Amnë¶m AW©ì¶dñWoM§ ì¶mnH$ AW©MH«$ gwYmaV Agb§ Var {dÎmr¶ ~mOmam§M§ MH«$ AZoH$ OmoIr‘ KQ>H$m§‘ܶo (àm‘w»¶mZo OmJ{VH$) AS>Iiy eH$V§. Vg§ Pmb§ Va Amnë¶m AW©MH«$mÀ¶m gwYmaUoMm doJ WmoS>m’$ma ‘§Xmdy eH$Vmo.

¶m gJù¶m Am{W©H$ n[apñWVrÀ¶m nmœ©^y‘rda CÚmoJ-ì¶dgm¶m§Mm n{dÌm H$m¶ Agm¶bm hdm? ì¶mnH$ AW©ì¶dñWoVb§ AW©MH«$ AmemXm¶r {MÌ XmIdV AgVmZm CÚmoJ-ì¶dgm¶m§Zr AmVm Jw§VdUwH$sMo {J¶a ~XbʶmÀ¶m Ñï>rZo Z¸$sM {dMma H$am¶bm hdm. {dÎmr¶ ~mOmam§‘Yë¶m OmoIr‘o‘wio AW©MH«$mVbr MT>U H$mhrer Wmondbr OmʶmMr eŠ¶Vm J¥{hV YéZhr hr doi ZdrZ àH$ënm§Mr AmIUr H$aʶmÀ¶m Ñï>rZo, {H$‘mZ ˶m~ÔbMr VnmgUr H$aʶmÀ¶m Ñï>rZo AZwHy$b dmQ>V Amho. Voìhm Amnmnë¶m CÚmoJmVb§ qH$dm joÌmVb§ ‘mJUr-nwadR>çmM§ J{UV H$g§ Amho, ˶mV Amnbm ì¶dgm¶{dñVma H$aʶmgmR>r H$m¶ g§Yr AmhoV, ¶mMr MmMnUr gwé Ho$br Am{U Vr AZwHy$b ^mgë¶mg ˶m {XeoZo nmdb§ Q>mH$br Va AW©MH«$mVb§ nwT>M§ AmdV©Z ~è¶mM CÚmoJm§Zm bm^Xm¶H$ R>aob. w

40 Am°³Qmo~a 2018

Page 41: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

41Am°³Qmo~a 2018

Page 42: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

42

[email protected]

Eg. Ama. Omoer H$m°nm}aoQ> joÌm‘ܶo {d{dY nXm§da 44 dfmªMm AZw^d, "Xo Amgam ’$mC§S>oeZ'Mo g§MmbH$.

JwUdÎmm Am°³Qmo~a 2018

n[aUm‘H$maH$Vm Effectiveness of Actions

‘r A{^¶m§{ÌH$s ‘hm{dÚmb¶mV {ejU KoV AgVmZm EH$m ‘moR>çm H§$nZr‘ܶo OmʶmMm ¶moJ Ambm. ˶m {R>H$mUr Iyn AdOS> Ago ’°${~«Ho$eZMo H$m‘ MmbV Ago. Vo A˶§V OmoI‘rMo H$m‘ AgyZ ˶mÀ¶m XOm©À¶m VnmgUrgmR>r EH$m Am§Vaamï´>r¶ Am{U XOm© {Z¶§ÌU joÌmVrb A˶§V à{gÕ H§$nZrH$S>o H$m‘ XoʶmV Ambobo hmoVo. ‘m¶m {‘ÌmMo dS>rb VoWo H$m‘ H$aV Agë¶mZo ‘bm H§$nZr‘ܶo {’$aVm Ambo Am{U VoWrb H$m‘mMr ‘m{hVr {‘idVm Ambr. VoWo Ago H$imbo H$s VoWo B§{O{ZAanojm ~amM OmñV nJma Agbobo AZoH$ doëS>a AmhoV.

joÌ H$moUV§hr Agmo, Ano{jV [aPëQ> {‘idʶmgmR>r ’$º$ H$ï> H$éZ MmbV Zmhr, Va AmnU H$aV Agbobo H$ï> ¶mo½¶ {XeoZo hmoV AmhoV H$m ¶mMmhr {dMma dma§dma H$amdm bmJVmo. AݶWm ZwgVrM X‘UyH$ hmoVo Am{U hmVmV ‘mÌ ’$mag§ H$mhrM ¶oV Zmhr. ho Q>mim¶M§ Agob Va Amnbo à¶ËZ, H$ï> n[aUm‘H$maH$ H$go hmoVrb ho ~Kmd§ bmJV§. ^aKmog ¶e {‘iʶmÀ¶m e³¶Vm ˶mVyZM V¶ma hmoVmV. g{MZ V|Sw>bH$aMr ~°qQ>J ho ¶mM§ CËH¥$ï> CXmhaU åhUVm ¶oB©b.

Page 43: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

43Am°³Qmo~a 2018

‘bm ¶m Jmoï>rMo ’$ma AmíM¶© dmQ>bo. doëS>a hm gmYmaUV: Am¶Q>rAm¶Mm H$mog© nyU© H$éZ ZmoH$arbm bmJbobm AgVmo Am{U B§{O{ZAa hm {S>ßbmo‘m qH$dm J«°Á¶wEQ> Pmbobm AgVmo. ¶m Jmoï>rÀ¶m ImobmV Joë¶mda g‘Obo H$s doëS>aZo AMyH$ H$m‘ Ho$ë¶mg H§$nZrMm ’$ma doi dmMVmo Am{U IM© dmT>V Zmhr. doëS>a MwH$ë¶mg ˶mdarb XOm© VnmgUrZ§Va Vo H$m‘ nwÝhm XþéñV H$amdo bmJVo. XþéñVrZ§Va nwÝhm Vnmgʶm H$aʶmgmR>r XOm© {Z¶§ÌU H$aUmè¶m§Zm ~mobdmdo bmJVo, ˶m§Mm IM© H$amdm bmJVmo, {edm¶ ˶m‘ܶo ~amM doi OmVmo AZ ‘J H$m‘mbm Cera hmoD$Z ˶mMm X§S> ^amdm bmJVmo. ho gd© Q>miʶmgmR>r {dídgZr¶ doëS>a ¶m ‘§S>itZm ˶m§À¶mH$Sy>Z AMyH$ H$m‘ hmoʶmgmR>r {deof XOm© {Xbm OmVmo AZ ^anya ‘mo~Xbm XoIrb. ho H$aʶmgmR>r doëS>a ‘§S>itÀ¶m narjm KoD$Z ˶m§Zm ˶m§À¶m H$m¡eë¶mZwgma XOm© {Xbm OmVmo AZ gd© ‘hÎdmÀ¶m H$m‘mgmR>r - Á¶m‘ܶo {~ZMyH$M H$m‘ H$amdo bmJVo - ˶mgmR>r d[að> XOm©À¶m doëS>aMr Zo‘UyH$ hmoVo. ˶m H$m‘mMo ‘hÎd Am{U Vo H$m‘ H$aUmè¶mMo ‘hÎd AmoiIyZ ‘mo~Xbm {Xbm OmVmo, Ho$di {ejU nmhÿZ Zmhr. H§$nZrÀ¶m H$m‘m‘ܶo ¶moJXmZ nmhÿZ ‘mo~Xbm {Xbm OmVmo Amho, Ho$di {ejU Am{U dfmª‘Ybm AZw^d ‘moOyZ Zmhr. ¶mVyZ ‘bm Mm§JbmM ~moY Pmbm. AmnU ZwgVo H$m‘ H$éZ MmbUma Zmhr Va Vo H$m‘ n[aUm‘H$maH$ Agbo nm{hOo, ˶mZo H§$nZrbm Amdí¶H$ Ago n[aUm‘ gmYbo Jobo nm{hOoV.

nwT>o ZmoH$arbm bmJë¶mda AmUIr H$mhr CXmhaUo AZw^dm¶bm ¶m¶bm bmJbr. H§$nZrVyZ H$mhr H$‘©Mmar dJm©bm ˶m§À¶m Mm§Jë¶m H$m‘mMo ~jrg åhUyZ ¶wamonÀ¶m Xm¡è¶mda nmR>dmdo Ago R>abo. H§$nZrV OdiOdi 3500 H$‘©Mmar hmoVo. ˶mVrb 750 A{YH$mar hmoVo. Á¶mMr {ZdS> Pmbr Vmo ’$º$ EgEggr {eH$bobm hmoVm. ˶mMr H§$nZrV 15 dfª ZmoH$ar Pmbobr hmoVr. ˶mMo H$m‘ A˶§V nÕVera Am{U {dídgZr¶ hmoVo. ˶mÀ¶m H$m‘mMr O~m~Xmar ¿¶m¶bm H$moUr A{YH$mar gwÕm V¶ma hmoV ZgV.

J«mhH$mer g§~§YrV Aem A˶§V g§doXZerb H$m‘mMr O~m~Xmar Vmo nobV Ago AZ Vr gwÕm {~ZMyH$. ˶mZo Vr O~m~Xmar Koʶmnydu Vr ‘moR>r S>moHo$XþIr hmoVr H§$nZrbm. ¶mZo ‘mÌ gmV˶mZo Mm§Jbo ¶e {‘idbo hmoVo. ˶mÀ¶m ¶m {ZdS>rZo nwÝhm EH$Xm {e¸$m‘moV©~ Pmbo n[aUm‘H$maH$ H$m‘mda!

nwT>rb H$mimV AmUIr EH$ AZw^d Ambm Vmo EH$m dmhZ CÚmoJmbm nmQ>©g nwadUmè¶m H§$nZr‘ܶo. ˶m {R>H$mUr EH$ ^m§S>maà‘wI (ñQ>moAaH$sna) åhUyZ H$m‘ H$aUmè¶m H$‘©Mmè¶m{df¶r. Vmo h§Jm‘r à‘wI åhUyZ H$m‘ H$aV hmoVm. ˶mÀ¶m d[að> A{YH$mè¶mZo ˶mbm ^m§S>maà‘wI åhUyZ Zo‘UyH$ H$aʶmMo R>adbo. Vr ì¶dñWmnH$s¶ OmJm hmoVr. H§$nZrV Amboë¶m ZdrZ EM Ama à‘wImZo ¶m Jmoï>rbm {damoY Ho$bm, Vmo ˶mMr e¡j{UH$ nmÌVm ~KyZ. Ia§ Va ñQ>moAg©er {ZJS>rV gd© H$m‘o Vmo CÎm‘ [aVrZ§ H$aV hmoVm. ˶mMo B§J«Or g§^mfU Am{U {bImUhr Cn¶wº$ hmoVo. gd© Am°{S>Q²>g Vnmgʶm§‘ܶo ˶mÀ¶m H$m‘mV EH$hr MyH$ gmnS>bobr ZìhVr. ˶mMo H$m‘hr H§$nZrÀ¶m {hVmH$S>o nmhÿZ MmbV Ago.. Ho$di {Z¶‘ XmIdyZ Vmo H$m‘o Q>miV Zgo. ˶m nXmbm Amdí¶H$ Vo gmao H$m¡eë¶ Ë¶mZo ˶mÀ¶m H$m‘mV XmIdbo hmoVo. Aem doiobm ˶mÀ¶m {ejUmH$S>o ~moQ> XmIdUo gdmªZmM MwH$sMo dmQ>bo. H§$nZrÀ¶m à‘wIm§Zr ˶m§À¶mH$S>o àH$aU Joë¶mda ˶m H$‘©Mmè¶mÀ¶m ~mOyZo {ZU©¶ KoVbm. n[aUm‘H$maH$VoMm {dO¶ Pmbm Am{U gdmªZmM AmZ§X Pmbm. ˶mÀ¶m OmJr EImÚm Cƒ {e{jV A{YH$mè¶mMr Zo‘UyH$ H$éZ hm n[aUm‘ gmYbm Jobm AgVmM Aer ½dmhr H$moUrM Xody eH$V ZìhV§!

n[aUm‘H$mH$aVo{df¶rMm AmUIrZ EH$ AZw^d EH$m Cnhma J¥h ‘mcH$mer ~mocVmZm Ambm. ˶mÀ¶m ì¶dgm¶mgmR>r ˶mcm 500 {cQ>a nojm WmoS>o OmñV XÿY amoO bmJV hmoVo. ˶mgmR>r ˶mZo EH$m S>oAar~amo~a ~mobUr Ho$br. ˶mZo ˶mÀ¶m N>mnrc Xamnojm 4 é. à{V {bQ>a H$‘r H$am¶Mo H$~yb

Page 44: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Ho$bo. ˶mZo BVahr S>oAat~amo~a ~mobUr Ho$ë¶mda ˶mÀ¶m bjmV Amco H$s EH$ S>oAar gmoSy>Z ~mH$s gd© é. 4 Zo Xa H$‘r H$am¶cm V¶ma AmhoV. EH$ S>oAar ‘mÌ ’$º$ é. 1 Zo H$‘r H$am¶cm V¶ma Pmcr. Aem doiocm H$moUrhr hr EH$ S>oAar gmoSy>Z ~mH$sÀ¶m§H$Sy>Z XÿY KoʶmMo R>adbo AgVo. ¶mZo ‘mÌ EH$ à¶moJ Ho$cm. ’$º$ 1 é. Xa H$‘r H$aUmè¶m S>oAarMo AZ² BVa S>oAatMo 1 {cQ>a XÿY KodyZ ˶mV {H$Vr H$n Mhm hmoVmo Vo H$ê$Z nm{hbo. ˶m à¶moJmV ˶m§À¶m cjmV Amco H$s 1 é. H$‘r H$aUmè¶m S>oAarÀ¶m XÿYmV OodT>m Mhm hmoVmo ˶mÀ¶mnojm ~amM H$‘r Mhm BVa S>oAatÀ¶m XÿYmV hmoVmo Amho. ˶mdê$Z Ago cjmV Amco, H$s XþYmMr n[aUm‘H$maH$ qH$‘V hr ‘hÎdmMr R>aVo Amho, à˶j qH$‘Vrnojm. ˶mZo nwT>o 1 é. H$‘r Ho$coë¶m S>oAarMo XÿY KoUo gwê$ Ho$co. ‘cm ˶m CnhmaJ¥hmÀ¶m ‘mcH$mMo H$m¡VwH$ dmQ>co. Cost To

Company hr g§H$ënZm AZoH$m§Zm ‘m{hV Pmcocr Agcr Var N>moQ>çm CÚmoOH$m§Mo hr Aem àH$mao bj AgUo ˶mÀ¶m CÚmoJmÀ¶m Ñï>rZo Amdí¶H$M Amho. gßQ>|~a 2018 À¶m A§H$m‘ܶo AmnU "gmao H$go gwñV gwñV' nmgyZ "gmao H$go ‘ñV ‘ñV' H$go H$aVm ¶oB©c ¶mda dmMco. ~è¶mMem gaH$mar ZmoH$adJm©‘ܶo AmnUmg n[aUm‘H$m[aH$VoMm A^md {XgVmo. à˶oH$ Im˶m‘ܶo à˶oH$ Jmoï> H$moU˶m nÕVrZo Ho$cr nm{hOo. ¶mMo Vnercdma dU©Z AgyZhr Jmoï>r KS>V ZmhrV, H$mJXr KmoS>o ZmMdco OmVmV, Á¶m Jmoï>r 1 AmR>dS>çm‘ܶo nyU© ìhm¶cm nm{hOoV. ˶m 6/6 ‘{hݶmVhr nyU© hmoV ZmhrV. à˶oH$ Mm¡H$mV grgrQ>rìhrMr ì¶dñWm Pmë¶mdahr dmhVyH$sÀ¶m JwÝøm§da H$madmB© hmoV Zmhr. H$maU ˶mgmR>r Amdí¶H$ ‘Zwî¶~imMr nyV©Vm Ho$cocr ZgVo. EH$m e¡j{UH$ g§ñWo‘ܶo ‘wctgmR>r EH$ dgVrJ¥h V¶ma H$aʶmV Amco. Vo ~m§YyZ ˶mV amhʶmgmR>rMr gd© ì¶dñWm Pmë¶mda ˶m‘ܶo nwT>o 7 df} EH$hr {dÚmWuZr am{hcr Zmhr. H$maU ˶m g§ñWoÀ¶m dgVrJ¥hmgmR>r ao³Q>aMr OmJm gaH$maZo ‘§Oya Ho$cr Zmhr. ‘wctMo dgVrJ¥hmcm ao³Q>a

Zgë¶mg ‘wctZm dgVrJ¥hmV àdoe XoʶmMr OmoIr‘ H$moU CMcUma? {H$˶oH$ âcm¶Amoìha (CÈ>mUnyc)À¶m nycmMo H$m‘ nyU© Pmë¶mdahr Vmo gwê$ H$ê$ eH$V Zmhr. H$maU ˶m nwcmcm añVm OmoS>ʶmMo H$m‘ Xþgè¶m H§$ÌmQ>Xmamda gmondcoco AgVo AZ² Vmo H§$ÌmQ>Xma ASy>Z ~gcocm AgVmo. cmImo dmhZm§Zm gmo¶rMr JmoîQ> nyU© Ho$cr OmV Zmhr H$maU "n[aUm‘H$maH$' H$madmB© H$aʶmMr gd¶M cmJcocr Zmhr. ˶m‘wioM gaH$ma‘ܶo ~è¶mM Mm§Jë¶m Jmoï>tMo {ZU©¶ Pmco Var Vo gd©gmYmaU OZVon¶ªV nmohmoMʶmg ’$ma doi cmJV Amho. CÚmoOH$m§Zm ‘mÌ n[aUm‘H$maH$VoH$S>o cj XoUo A˶mdí¶H$ Amho. à˶oH$ H¥$VrMo H$mhrVar Ano{jV n{aUm‘ AgVmV. Amnë¶m H¥$VrZo ho n{aUm‘ gmYco OmV AmhoV H$m, Vo R>acoë¶m doioV nyU© hmoUma AmhoV H$m ¶mMm AmT>mdm dma§dma KoUo Ano{jV AgVo. ˶mcmM nrS>rgrE Ago åhUVmV. ßc°Z Sy> MoH$ A°³Q>. H¥$VrMr ¶moOZm H$am- ˶m H¥$VrVyZ Ano{jV Agcoë¶m n[aUm‘mÀ¶m Ñï>rH$moZmVyZ Vr H¥$Vr R>am{dH$ doioV {‘idm¶À¶m ¶moOZm H$am, Vnmgm H$s H¥$Vr ¶moOZoZwgma Ho$cr OmV Amho AZ² Ano{jV n[aUm‘mÀ¶m {XeoZo Amho H$m Vo Oa VnmgUrV Ago AmT>ico H$s Vgo hmoV Zmhr¶o Va H¥$Vr‘ܶo ~Xc H$am, ¶moOZo‘ܶo ~Xc H$am AZ² nwÝhm nwÝhm VnmgV ahm H$s AmnU n[aUm‘ gmYVmo Amho H$m Vo.

H$ënZm H$am H$s gJioM Ago H$m‘ H$am¶cm cmJco Va H$m¶ hmoB©c? {ejU, añVo, ñdÀN>Vm, dmhVyH$ ì¶dñWm, nmUr ì¶dñWmnZ, ZÚm, n¶m©daU, {H$VrVar Jmoï>t‘ܶo àM§S> gwYmaUm hmoB©c. ~mH$sÀ¶m§M§ gmoS>m, AmnU Amnë¶mnmgyZ gwê$ H$ê$. Amnë¶m d¡¶{º$H$, H$m¡Qw>§{~H$, CÚmoOH$s¶ Aem gJù¶mM ~m~VrVcr ¶moOZm d H¥$VrMr n[aUm‘H$maH$Vm dmT>dy¶m. w

44 Am°³Qmo~a 2018

Page 45: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

45Am°³Qmo~a 2018

Page 46: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

amÁ`mVrb ‘{hbm§À`m gj‘rH$aUmgmR>r ‘{hbm Am{W©H$ {dH$mg ‘hm‘§S>i (‘m{d‘) gmVË`mZo à`ËZerb Amho. ‘hmamï´>mÀ`m gd© ^mJm§Vrb d gd© ñVam§Vrb ‘{hbm§‘Ü`o CÚmoOH$s` H$m¡eë`mMr {Z{‘©Vr ìhmdr `mgmR>r `m ‘hm‘§S>im‘m’©$V à`ËZ Ho$bo OmVmV. 24 ’o$~«wdmar 1975 amoOr `m ‘hm‘§S>imMr ñWmnZm amÁ`emgZmZo Ho$br. `m ‘hm‘§S>imMr amÁ`mV 36 {Oëøm§‘Ü`o H$m`m©b`§ AmhoV. `m{edm` 10 hOma 485 IoS>r Am{U 52 eham§‘Ü`ohr ‘m{d‘M§ H$m`© gwê$ AgV§. JQ>m§Mr g§»`m 90 bmI 831 BVH$s Amho. J«m‘rU Am{U ehar ñd`§ghm`Vm JQ>m§Zr 353 H$moQ>r én`m§Mr ~MV Ho$br Amho. `m JQ>m§Zm {d{dY ~±H$m§Zr 1454 H$moQ>r én`m§M§ AW©gmhmæ` Ho$b§ Amho. `m JQ>m§Vrb ‘{hbm§Mm gm‘m{OH$ Am{U Am{W©H$ {dH$mg gmÜ` H$aVmZmM Ë`m§Zm {ZU©`à{H«$`oV gh^mJr hmoÊ`mBVnV gj‘ ~ZdÊ`mM§ C{Ôï> `m ‘hm‘§S>imZo R>odb§ Amho.

à^mdr g§KQ>Z `m ‘hm‘§S>im‘m’©$V Joë`m 25-30 dfmªV J«m‘rU ^mJmV ‘{hbm§M§ AË`§V à^mdr Ag§ g§KQ>Z {Z‘m©U Pmb§ Amho. AmVm ehamVrb ‘{hbm§ZmgwÕm `moOZm§Mm ‘m{d‘V’}$ bm^ {‘idyZ {Xbm OmVmo. Ë`m‘wio `m ‘{hbm§Mm AmË‘{dœmg dmT>bobm {XgVmo. ‘{hbm ~MV JQ>m§Zm amoOJmamÀ`m g§Yr ‘moR>çm à‘mUmda CnbãY H$ê$Z XoÊ`mV Amë`m AmhoV.

[email protected]

gwaoe dm§{Xbo amÁ¶emgZm‘ܶo d[að> nXmda H$m¶©aV AgyZ AZoH$ d¥Îmņ Am{U {Z¶VH$m{bH$m§‘YyZ {dnwb boIZ

gaH$mar `moOZm 46 Am°³Qmo~a 2018

EH$OwQ>rVyZ g‘¥Õr

CÚ‘erbVobm àmoËgmhZ XoʶmgmR>r emgH$s¶ nmVirda AZoH$ ¶moOZm am~dë¶m OmV AgVmV. g‘mOmVrb {Za{Zamù¶m KQ>H$m§gmR>r Aem AZoH$ gaH$mar ¶moOZm AmhoV. ˶mn¡H$s ‘{hbm CÚmoOH$Vm {dH$mgmgmR>r ‘moR>§ H$m‘ H$aUmè¶m ‘{hbm Am{W©H$ {dH$mg ‘hm‘§S>imÀ¶m ¶moOZo{df¶r ‘m{hVr XoUmam hm boI ...

"_m{d_'

Page 47: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

‘hm‘§S>imZo ~mOmanoR>oer gm§JS> KmbyZ {Xë`mZo ‘{hbm ~MV JQ> ho Am{W©H$ ñd`§nyU©VH$S>o dmQ>Mmb H$am`bm bmJbo AmhoV. ~MV JQ>m§Zm g§ñWmË‘H$ ñdê$n XoD$Z Ë`m§Zm ~iH$Q> H$aÊ`mgmR>r ‘hm‘§S>imZo H$m¡VwH$mñnX ^y{‘H$m ~Omdbr Amho. `m‘wio J«m‘rU ‘{hbm§Mm {ejUmH$S>o H$b dmT>V Mmbbm Amho, g§nÎmr‘Yrb dmQ>m dmT>bm Amho, {edm` ñWm{ZH$ ñdamÁ` g§ñWm§‘Yrb gh^mJ bjUr` ñdê$nmMm R>abm Amho. ‘m{d‘bm amÁ`gaH$maZo ‘{hbm§À`m {dH$mgmgmR>r H$m‘ H$aUmar {eIag§ñWm åhUyZ Kmo{fV Ho$b§ Amho. amÁ` d H|$ÐemgZmÀ`m ‘{hbm{df`H$ `moOZm§Mr A§‘b~OmdUr, g§{Z`§ÌU AmXr H$m‘§ hr g§ñWm H$aV AgVo. Ë`m AZwf§JmZo ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>, {dÎmr` g§ñWm Am{U emgZmMo {d{dY {d^mJ `m§À`m‘Ü`o g‘Ýd` gmYÊ`mM§ ‘hÎdmM§ H$m`© ‘m{d‘bm H$amd§ bmJV§.

`moOZm§Mr A§‘b~OmdUrbm^mWvÀ`m JaOm bjmV KoD$Z doJdoJù`m `moOZm§Mr AmIUr Am{U A§‘b~OmdUr ‘m{d‘‘m’©$V Ho$br OmVo. VimJimVrb KQ>H$m§Mm A{YH$m{YH$ gh^mJ {‘idÊ`mgmR>r à`ËZ Ho$bo OmVmV. Zo‘H$s ì`mdhm[aH$ dñVwpñWVr bjmV KoD$Z {d{dY `moOZm§Mr ê$naofm d A§‘b~OmdUrMr ì`yhZrVr R>adbr OmVo. gm‘wXm{`H$ ì`dñWmnZ g§gmYZ H|$Ðm§Mm (H$å`w{ZQ>r ‘°ZoÁS> [agmog© g|Q>g©) {dH$mg Ho$bm OmVmo. `m H|$Ðm§‘Ü`o gd© KQ>H$m§Zm ZoV¥ËdmMr g§Yr {‘imdr `mgmR>r H$m`©nÕVr {Z{üV H$aÊ`mV Ambr Amho. gyú‘ {dÎmnwadR>m godm {Xbr OmVo. A§VJ©V ~MV Am{U H$O©{dVaU, ~±H$m Am{U BVa {dÎmr` g§ñWm§gmo~V qbHo$Oog ñWm{nV H$ê$Z A{YH$m{YH$ H$O© CnbãY hmoB©b `mgmR>r à`ËZ Ho$bo OmVmV. ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>m§Zm {d‘m g§ajU {‘idyZ {Xb§ OmV§. ~MV JQ>m§Zr CËnm{XV Ho$boë`m dñVy§gmR>r ~mOmaì`dñWm dm {dH«$sì`dñWm CnbãY H$ê$Z {Xbr OmVo qH$dm gw{dYm CnbãY H$ê$Z {Xbr OmVo. ~MV JQ>mVrb ‘{hbm§Zm H$m¡eë`{Z{‘©VrM§

à{ejU XoD$Z A{YH$ XO}Xma d JwUdÎmmnyU© amoOJma d ñd`§amoOJmamMr {Z{‘©Vr H$aÊ`mg ‘XV Ho$br OmVo. Ë`m AZwf§JmZo AmYw{ZH$ V§ÌkmZmM§hr à{ejU {Xb§ OmV§.

{d{dY CnH«$‘‘m{d‘Zo JS>{Mamobr, ^§S>mam, dm{e‘ Am{U qhJmobr {Oëøm§V ‘m{d‘ Ka `m H|$ÐmMr ñWmnZm Ho$br Amho. `m H|$Ðm‘Ü`o à{ejU Am{U {Z{‘©Vr /CËnmXZmMr gmo` d gw{dYm H$aÊ`mV Ambr Amho. `wZm`Q>oS> ZoeÝg S>oìhbn‘|Q> àmoJ«°‘À`m ‘XVrZo H¥$fr joÌmV ‘{hbm§Mr CÚmoOH$Vm dmT>mdr `mgmR>r {dX^m©Vrb VrZ {Oëøm§V nWXeu àH$ën am~dÊ`mV `oV Amho. H$mnyg{Z{‘©Vr Am{U CËnmXZIMm©V gwYmaUm hmoD$Z Mm§Jbr qH$‘V {‘imdr `mgmR>r A‘amdVr {d^mJmV nWXeu àH$ën am~dbm OmV Amho. ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>mVrb gXñ`m§Zm OrdZ OJÊ`mgmR>r Amdí`H$ AgUmè`m g§Yr CnbãY H$ê$Z {Xë`m OmVmV. gÜ`m 3608 (‘m`H«$mo bmBìhbrhÿS> ßb°Ýg) gyú‘ OrdZ‘mZ `moOZo‘Ü`o 89 hOmam§À`m da ‘{hbm§Mm g‘mdoe Amho. `m gXñ`m§M§ CËnÞ 5 hOma Vo 20 hOma én`m§n`ªV dmT>dÊ`mMo à`ËZ Ho$bo OmV AmhoV.

àoaUmXm`r `eH$WmPmSy> hr X¡Z§{XZ JaOoMr AË`§V ‘hËdmMr dñVy, nU hr dñVy gmobmnya {OëømVrb ‘mgioMm¡Yar `m bhmZem JmdmV {‘iV Zgo. Ë`m‘wio `m JmdmVrb ‘{hbm§Zm Xya A§VamdaÀ`m ZaIoS> `m Jmdr PmSy>IaoXrgmR>r Omd§ bmJm`M§. ‘mÌ, AmVm gm{dÌr~mB© nmQ>moio `m§À`m‘wio `m JmdmVrb ‘{hbm§Zm Ë`m§À`m KarM PmSy> {‘iy bmJbm Amho.gm{dÌr~mB© `m§Mr `eH$Wm A{Ve` àoaUmXm`r Amho. KaÀ`m AË`§V hbmIrÀ`m n[apñWVr‘wio Ë`m§Zm eoV‘Owar d BVa Aem àH$maMr H$m‘§ H$amdr bmJm`Mr. Zdè`mMr Vã`oVhr `WmVWmM Agë`mZo KamMr gd© O~m~Xmar gm{dÌr~mBªda hmoVr. ‘Owarda X¡Z§{XZ ahmQ>JmS§> H$g§ Var hmH$Umè`m gm{dÌr~mB©

4947Am°³Qmo~a 2018

Page 48: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

`m JmdmVrb a‘mB© ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>mÀ`m gXñ` Pmë`m. `m ~MV JQ>mZo Ë`m§Zm {Z`{‘V ñdê$nmM§ Am{W©H$ CËnÞ {‘imd§ `mgmR>r ‘XV Ho$br. Ë`m§À`m Hw$Q>§~mMm nydm©nma ì`dgm` hm PmSy> V`ma H$aÊ`mMm Agë`mZo `m ì`dgm`m{df`r Ë`m§Zm H$ënZm hmoVr Am{U ˶mM§ H$m¡eë`gwÕm hmoV§. ~MV JQ>mÀ`m ‘mÜ`‘mVyZM Ë`m§Zm amÁ` J«m‘rU OrdÞmoVr `moOZoMr ‘m{hVr {‘imbr. `m‘Ü`o Aem àH$mamMm ì`dgm` gwê$ H$aÊ`mgmR>r Am{W©H$ gmhmæ` {Xb§ OmV§. Ë`m§Zm `m `moOoZ|VJ©V 12 hOma én`m§M§ AW©gmhmæ` {‘imb§. `m {ZYrVyZ Ë`m§Zr PmSy> V`ma H$aÊ`mgmR>r Amdí`H$ AgUmam H$ƒm ‘mb {dH$V KoVbm. Ë`mZ§Va Ë`m {Xdgmbm gmR> PmSy> ~Zdy bmJë`m. `mn¡H$s {H$‘mZ 10 PmSy> XaamoO {dH$co OmD$ bmJbo. àË`oH$ PmSy>da Ë`m§Zm Xhm én`m§Mm Z’$m {‘iy bmJbm. BVam§H$S>o ‘OwarÀ`m H$m‘mda AgVmZm Ë`m§Zm gmYmaUV: 70 én`o amoOr nS>m`Mr. AmVm Ë`m§Zm 200 Vo 250 én`o {‘iVmhoV. Ë`m§À`m PmSy§>Mr ‘mJUr dmT>br Amho. JmdmVrb AmR>dSo ~mOmamVhr Ë`m§À`m PmSy>§Mr Mm§Jbr {dH«$s hmoD$ bmJbr Amho. g‘mYmZH$maH$ CËnÞ hmoV Agë`mZo Ë`m§Zr H$Om©Mm n{hbm hámhr ’o$S>bm Amho. JmdmVrb ‘{hbm§Zm PmSy>IaoXrgmR>r Xwgè`m Jmdr qH$dm bm§~ A§VamÀ`m {R>H$mUr Omd§ bmJo. gm{dÌr~mBªÀ`m PmSy§>Zr Ë`m§Mr hr AS>MU Xya Ho$br Amho. Ë`m‘wio Ë`mXoIrb AmZ§Xr Am{U Iyf AmhoV. {edm` PmSy>‘Ü`o H$mhr ÌwQ>r {ZKmë`mg gm{dÌr~mB© VËH$mi XwéñVr H$ê$Z XoVmV. CÎm‘

XOm© Am{U VËH$mi godm `m‘wio gm{dÌr~mBªÀ`m PmSy>Mr »`mVr n§MH«$moerV ngabr Amho. `m `emM§ lo` gm{dÌr~mB© ~MV JQ>mbm XoVmV.

^mVeoVrVbm à`moJM§Ðnya {OëømV ^mV ho ‘w»` nrH$ Amho. `m {OëømVrb H$mhr {R>H$mUr H¥$fr {d^mJ, M§ÐnwamVrb H¥${f{dkmZ H|$Ð Am{U ñWm{ZH$ eoVH$è`m§À`m g§`wº$ ghH$m`m©Zo ^mVeoVr‘Ü`o EH$ Zdm à`moJ H$aÊ`mM§ R>adÊ`mV Amb§. `m à`moJmV 250 Vo 300 eoVH$è`m§Zr gh^mJ KoVbm. hm à`moJ M§Ðnya, nm|^wUm©, Jm|S>qnnar, ~«åhnwar, {M‘ya Am{U ‘yb `m {d^mJmV am~dÊ`mV Ambm. `m‘Ü`o 137 ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>m§Mm g‘mdoe Amho. `mM§ ‘hÎdmM§ d¡{eîQ>ç åhUOo `mVrb gh^mJr ‘{hbm§Mr g§»`m 1280 Amho. hm à`moJ 18 IoS>çm§Vrb 1170 EH$a O{‘Zrda am~dÊ`mV Ambm. `m à`moJm‘Ü`o g|{ж YmZ bmJdS>rda bj H|${ÐV H$aÊ`mV Amb§. Joë`m dfu `m à`moJmg Mm§Jb§ `e {‘iyZ 14040 q¹$Q>b YmZmM§ CËnmXZ Pmb§. gÜ`m 3455 ‘{hbm eoVH$ar `m ^mV{nH$mÀ`m CËnmXZ à{H«$`oV gm‘rb Pmë`m AmhoV. gÜ`m 335 EH$ada ^mV nrH$ KoVb§ OmV§. Joë`m Mma dfmªV 38040 q¹$Q>b ^mV{nH$mM§ CËnmXZ Pmb§ Amho. nma§n[aH$ nÕVrZo Ho$ë`m OmUmè`m ^mVeoVrMm IM© 10 Vo 12 hOma hmoVm, Vmo g|{Ð` nÕVrÀ`m ^mVeoVr‘wio AmVm 4 Vo 5 hOma én`m§n`ªV H$‘r Pmbm Amho. nma§n[aH$

48 Am°³Qmo~a 2018

`m ‘hm‘§S>im‘m’©$V Joë`m 25-30 dfmªV J«m‘rU Am{U AmVm ehar ^mJmV XoIrb ‘{hbm§M§ AË`§V à^mdr Ag§ g§KQ>Z {Z‘m©U Pmb§ Amho. Ë`m‘wio `m ‘{hbm§Mm AmË‘{dœmg dmT>bobm {XgVmo. ‘{hbm ~MV JQ>m§Zm amoOJmamÀ`m g§Yr ‘moR>çm à‘mUmda CnbãY H$ê$Z XoÊ`mV Amë`m AmhoV. ‘hm‘§S>imZo ~mOmanoR>oer gm§JS> KmbyZ {Xë`mZo ‘{hbm ~MV JQ> ho Am{W©H$ ñd`§nyU©VH$S>o dmQ>Mmb H$am`bm bmJbo AmhoV. ~MV JQ>m§Zm g§ñWmË‘H$ ñdê$n XoD$Z Ë`m§Zm ~iH$Q> H$aÊ`mgmR>r ‘hm‘§S>imZo H$m¡VwH$mñnX ^y{‘H$m ~Omdbr Amho. `m‘wio J«m‘rU ‘{hbm§Mm {ejUmH$S>o H$b dmT>V Mmbbm Amho, g§nÎmr‘Yrb dmQ>m dmT>bm Amho, {edm` ñWm{ZH$ ñdamÁ` g§ñWm§‘Yrb gh^mJ bjUr` ñdê$nmMm R>abm Amho. ‘m{d‘bm amÁ`gaH$maZo ‘{hbm§À`m {dH$mgmgmR>r H$m‘ H$aUmar {eIag§ñWm åhUyZ Kmo{fV Ho$b§ Amho.

Page 49: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

nÕVrÀ`m ^mVeoVrgmR>r 30 Vo 50 {H$bmoJ«°‘ {~`mU§ bmJm`M§, AmVm Vo 3 {H$bmoJ«°‘ bmJV§. `mgmR>r nydu 1500 én`o Vo 2500 én`o IM© bmJm`Mm. Ë`mV KQ> hmoD$Z AmVm Ho$di 150 én`oM `m H$m‘mgmR>r IM© H$amdm bmJVmo. g|{Ð` IV dmnaÊ`mV `oV Agë`mZo hm IM© 3 hOma én`m§nmgyZ hOma én`m§n`ªV H$‘r Pmbm Amho. Ag|{ж amgm`{ZH$ H$sQ>H$ZmeH$m§Mm dmna AmVm Odinmg Wm§~bm Amho. Ë`m‘wio g|{Ð` H$sQ>H$ZmeH$m§Mm dmna dmT>bm Amho. nydu H$sQ>H$ZmeH$m§gmR>r 2 hOma én`o IM© `m¶Mm. AmVm `m IMm©V 200 én`m§n`ªV KQ> Pmbr Amho. nma§n[aH$ nÕVrÀ`m ^mVeoVr‘Ü`o H$ï>àX H$m‘§ ‘moR>çm à‘mUmda H$amdr bJm`Mr. Ë`mV AmVm 75 Vo 95 Q>³³¶m§n`ªV KQ> Pmbr Amho. nydu eoVH$è`m§Zm à{V EH$a 9 Vo 11 q¹$Q>b CËnmXZ ìhm`M§. AmVm 13 Vo 15 q¹$Q>b CËnmXZ ìhm`bm bmJb§ Amho. JwUdÎmm d XOm©Vhr dmT> Pmë`mZo, nydu à{V {H$bmo Vm§Ximg 17 Vo 20 é. {‘iUmam Xa AmVm 25 Vo 40 é. à{V {H$bmoJ«°‘ Agm Pmbm Amho. `m à`moJm‘wio ‘{hbm§À`m gj‘rH$aUmbm ‘moR>r MmbZm {‘imbr. H¥$fr joÌmVrb H$ï>àX H$m‘mV 95 Q>³³¶m§n¶ªV KQ> Pmë`mM§ {XgyZ `oV§. {ZU©`à{H«$`oV ‘{hbm§Mm gh^mJ dmT>bm Amho. emgZmÀ`m H¥${f{df`H$ `moOZm§À`m A§‘b~OmdUrV ‘{hbm§À`m g‘W© Am{U gj‘ gh^mJmda `m à`moJmÀ`m `epñdVo‘wio {e¸$m‘moV©~ Pmb§ Amho.`m à`moJm‘wio 700 ‘{hbm§Zm nrH$ {d‘m `moOZoMm bm^ {‘ibm. bm^mWvªZm A{YH$M§ H¥$fr AZwXmZ {Xb§ Job§. 86 ñd`§ghm`Vm ~MV JQ>m§Zm ~±Ho$M§ ghH$m`© ~±H$ qbHo$OÀ`m ñdê$nmV àmá Pmb§. ~±H$ qbHo$Oog‘Ü`o J«m‘rU ^mJmVrb Am{W©H$ÑîQ>çm H$‘Hw$dV d AÚmn Á`m§À`mn`ªV ~±H$ godm nmohMy Z eH$boë`m JQ>m§À`m JaOm bjmV KoVë`m OmVmV. Ë`m§Zm A{V[aº$ {dÎmnwadR>m Ho$bm OmVmo. ~±H$g© Am{U Aem ì`º$s¨‘Ü`o nañna{dœmg {Z‘m©U Ho$bm OmVmo. {deofV: J«m‘rU ‘{hbm§À`m {dÎmr` JaOm ^mJdë`m OmVmV. gm‘y{hH$ ñd`§ ghm`VoÀ`m j‘VoV d¥Õr Ho$br OmVo. `m gd© ~m~t‘YyZ Ë`m§À`m

gj‘rH$aUmg hmV^ma bmdbm OmVmo.`m à`moJm‘wio ‘{hbm§‘Ü`o gyú‘ CÚmoOH$s` H$m¡eë`{Z{‘©Vrg MmbZm {‘imbr, CËnmXZIMm©V KQ> Pmbr. g|{Ð` nÕVrÀ`m eoVr‘wio dmUmÀ`m XOm©V dmT> Pmbr, ~mOma‘yë`mV dmT> Pmbr d gm‘y{hH$ H$m`m©g MmbZm {‘imbr.

gag ‘hmbú‘r Aem AZoH$ `eH$Wm§Mm ‘moR>m nQ>M ‘w§~B©‘Ü`o Xadfu ~m§Ðm aoŠb‘oeZ qH$dm ~m§Ðm-Hw$bm© n[agamV Xadfu ^aÊ`mè`m gag ‘hmbú‘r àXe©ZmV ~Km`bm {‘iVmo. JwUdÎmm Am{U XOm©À`m ~m~VrV COì`m R>aUmè`m ~MV JQ>m§À`m dñVy {dH$V KoÊ`mgmR>r ‘w§~B©gma»`m ‘hmZJamVrb gd© ñVam§Vrb J«mhH$ JXu H$aVmV. Añgb dñVy {‘imë`mMm AmZ§X KoD$Z ho J«mhH$ Kar OmVmV. J«m‘{dH$mg {d^mJ Am{U ‘{hbm d ~mbH$ë`mU {d^mJmMm gh^mJ Agboë`m `m ^ì` àXe©ZmV amÁ`mVrb d XoemVrbhr ~MV JQ>m§Zr V`ma Ho$boë`m {d{dYm§Jr dñVy§Mr {dH«$s Ho$br OmVo. Xadfu hr {dH«$s H$mhr bmIm§‘Ü`o hmoV hmoVr Vr AmVm H$moQ>r én`m§n`ªV ‘Ob ‘maÊ`mBVnV Pmbr Amho. `m amÁ`ñVar` {dH«$s Am{U àXe©Zm‘wio ~MV JQ>m§À`m CÚmoOH$Vobm ‘moR>rM MmbZm {‘imbr Amho. ~MV JQ>m§‘wio amoOJma, ñd`§amoOJma Am{U Am{W©H$ ñd`§nyU©Vm `m§Mr gj‘ Aer EH$ gmIir {Z‘m©U Pmbr Amho. Ë`m‘wio ‘{hbm§Zm AmË‘gÝ‘mZ Am{U AmË‘{dœmg àmá hmoV Amho. w

g§nH©$- ‘{hbm Am{W©H$ {dH$mg ‘hm‘§S>i, J¥h{Z‘m©U ^dZ, åhmS>m, nmoQ>‘mim, ~m§Ðo nyd© 400051, XyaÜdZr- 022-26591213, ’°Šg- 26590574, g§Ho$VñWi- www .mavimindia.org, B©-‘ob- trainig.mavimindia.org

4949Am°³Qmo~a 2018

Page 50: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

50 ‘ZmVë`m ‘ZmV

[email protected]

S>m°. g§Á¶moV Xoenm§S>o‘mZgmonMmaVk åhUyZ H$m‘ H$aV AgyZ AZoH$ {Z¶VH$m{bH$m§‘ܶo ‘mZ{gH$ Amamo½¶mer {ZJS>rV boIZ H$aV AgVmV, {ddoH${Zð> {dMmanÕVrda H$m¶©emim§M§ Am¶moOZ, Vg§M AZoH$ amï´>r¶ Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§‘ܶo à{ejH$ åhUyZ g§b¾ AmhoV.

Am°³Qmo~a 2018

ê$nm gH$mir ghmbm CR>Vo. CR>ë¶m CR>ë¶m nm§KéUmMr KS>r KmbVo. ~«e H$ê$Z MhmM§ AmYU J°gda R>odVo Am{U gd¶rZo {’«$O CKS>Vo. {’«$O‘Ybr ^mOr, XÿY ~mhoa H$mT>Vo. ‘YoM hm°bÀ¶m J°barM§ Xma CKS>Vo. Mhm nrV ^mOr H$mnm¶bm gwédmV H$aVo...Am{U Ag§ gJi§ Amdê$Z doioV Am°{’$gbm nmohmoMVo. gd¶rZo g§JUH$ Mmby H$aVo, ‘YoM ¶oUmè¶m ’$moZbm CÎma XoVo. {Xdg^a H$m‘ H$ê$Z amÌr Kar...‘J naV AerM H$m‘§...Pmon...Am{U nwÝhm gH$mir ghmMm Abm‘©...MH«$ MmbyM.

a‘oeMrhr pñWVr ’$maer doJir Zmhr. Vmohr AgmM ê$nmgmaImM gH$minmgyZ {H$„r {Xboë¶m ~mhþbrgmaIm hmbMmbtZm gwédmV H$aVmo Vo amÌrn¶ªV. ˶mÀ¶mM eãXm§V gm§Jm¶M§, Va ""H$Yr H$Yr ‘bm ‘r Am°{’$gn¶ªV H$gm Ambmo VoM AmR>dV Zmhr. JmS>rV H$Yr ~gbmo, JmS>r H$er Mmby Ho$br, {g¾bbm Wm§~bmo, JmS>rMo {JAa H$go ~Xbbo... añ˶mV H$moU {Xgb§, H$mhrhr AmR>dV Zmhr; nU H$moUVmhr AnKmV Z H$aVm ‘r nmoMbobmo AgVmo.'' ê$nm Am{U a‘oegmaIo AmnU gJioM {Xdg^amV Aem {H$VrVar Jmoï>r Amnë¶m ZH$iVnUo H$aV AgVmo. BV³¶m ZH$iVnUo H$s AmnU H$mhr H$aVmo AmhmoV ¶mMrhr OmUrd ˶mdoir Amnë¶m ‘ZmV ZgVo. amoOÀ¶m gd¶rÀ¶m Jmoï>r Va AmnU Aem Om{Udo{edm¶ Va H$aVmoM, nU H$mhr H$m‘mÀ¶m Jmoï>rhr gd¶rÀ¶m Pmë¶m H$s AmnU ˶mhr AemM "Am°Q>mo nm¶bQ> ‘moS>'‘ܶo H$aV amhVmo. "Am°Q>mo nm¶bQ> ‘moS> Am°’$ X Q>mB‘, dwB© Ama Am°Z Am°Q>monm¶bQ> ‘moS>.' AWm©V à˶oH$ Z² à˶oH$ Jmoï>rH$S>o gVV ~maH$mB©Zo bj Úm¶bmM hd§ Ag§ Zmhr; nU ¶m "Am°Q>mo nm¶bQ>'‘moS>‘ܶo H$mhr

Jmoï>r ‘mÌ hadyZ OmVmV, Am{U ˶mVbr gdmªV ‘hÎdmMr Jmoï> åhUOo ñdV:~ÔbMr OmUrd- "goë’$-AdoAaZog.' Amnë¶mbm dmQ>V§ H$s Amnë¶mbm Iyn H$mhr ‘m{hVr Amho; nU AmnU Ia§M ñdV:bm AmoiIVmo H$m hm EH$ àíZM Amho. H$maU OJʶmÀ¶m AmoKmV Amnë¶m gd¶r, Amnb§ ê$Q>rZ, Amnë¶m à{V{H«$¶m, Amnb§ dmQ>U§ Ag§ gJi§ AmnmoAmn KS>V OmV AgV§. Amnë¶m ZH$iV Oo KS>V§¶ Vo jU^a Wm§~yZ ~Km¶bm, nm°P ¿¶m¶bm Amnë¶mbm doi ZgVmo, qH$dm Vg§ H$aʶmMr Amnbr V¶mar AgVoM Ag§ Zmhr. ñdV:{df¶r OmUrd {Z‘m©U H$aU§, ñdV:M ñdV:bm gm‘moa§ OmU§ hr Ver gmonr Jmoï> Zmhr, nU OJʶmgmR>r ‘mÌ Amdí¶H$ Jmooï> Amho. OJʶmMr bm§~r, é§Xr, C§Mr, Imobr g‘Om¶Mr Agob Va OJU§ g‘OyZ ¿¶m¶bm hd§ Am{U OJU§ g‘OyZ ¿¶m¶M§ Agob Va AmnU H$go dmJVmo, H$gm {dMma H$aVmo, H$em à{V{H«$¶m XoVmo, H$go ~mobVmo; WmoS>³¶mV, AmnU Amnb§ Am¶wî¶ H$g§ hmVmiVmo AmhmoV Am{U AmnU Ag§ H$m hmVmiVmo AmhmoV ho OmUyZ ¿¶m¶bm hd§.

goë’$- AdoAaZog- "ñd'Mr OmUrd AmnU H$go AmhmoV ¶mMr OmUrd {Z‘m©U H$aU§-ñdV:bm AmoiIU§, AmoiIm¶bm {eH$U§-ñdV:‘Yë¶m j‘Vm, H$‘VaVm OmUyZ KoU§, Amnbr {dMma H$aʶmMr nÕV, ^mdZm AZw^dʶmMr-춺$ H$aʶmMr nÕV, Amnbm ñd^mdXmof, Amnbr ‘y붧, Amnë¶m gd¶r. ñdV:{df¶rM§ gd© H$mhr OmUyZ KoD$Z gwédmV H$am¶MrM Agob Va ˶m Am°Q>mo nm¶bQ>‘moS>‘YyZ nm°O ¿¶m¶bm hdm Am{U {H$Vrhr Ìmg Pmbm Var ñdV:H$S>o nmhm¶bm hd§. O‘ë¶mg H$mhr àíZ ñdV:M ñdV:bm {dMmam¶bm

Page 51: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

51Am°³Qmo~a 2018

AmnwbmMr g§dmX AmnUmgr...

AmVmÀ¶m H$mimV gJù¶m§M§M Am¶wî¶ H$‘rA{YH$ à‘mUmV YH$mYH$sM§ Pmbob§ Amho. CÚmoOH$m§M§ Va Vo OmñVM. CÚmoJmgmR>r Úmdm {VVH$m doi H$‘rM Aer AdñWm AgVo. ˶mVM Hw$Qw>§~mbm, {‘Ì‘§S>itZm doi Úmdm bmJVmo. ¶m gJù¶mM§ ì¶dYmZ gm§^miVmZm ñdV:bm H$m¶ hd§¶ ¶mH$S>o nyU© Xþb©j hmoV§. ñdV:Vë¶m j‘Vm, H$‘VaVm, AmdS>r{ZdS>r ¶m gmè¶mH$S>o Oam S>moignUo ~Km¶Mr, bj Úm¶Mr gd¶ bmdyZ KoVbr Va ‘Zmda ¶oUmao VmU H$‘r ìhm¶bm Z¸$sM ‘XV hmoVo. H$er Vo ~Ky.

hdoV : H$m¶ Zo‘H§$ H$aVmo¶ AmnU Amnb§ Amnë¶m Am¶wî¶mM§? ‘bm EH$Q>§ dmQ>V§¶ H$m?‘r AmVm nydugmaI§, nyduÀ¶m CËgmhmZo H$m‘ H$ê$ eH$V Zmhr¶o H$m?gܶm ‘bm ‘m¶m OmoS>rXmamMm gmaIm amJ ¶oVmo¶ H$m? n¡emM§ gmaI§ Q>oÝeZ ¶oV§¶ H$m?‘mPr Pmon H$er Amho?‘mPm AmË‘{dídmg hadV Mmbbm¶ H$m?‘m¶m j‘Vm ‘bm dmnaVmM ¶oV Zmhr¶oV H$m?

Amnë¶m OJʶmM§, {dMmamM§, ^mdZm§M§, qH$~hþZm ñdV:M§ AH$mC§Q> ‘oqH$J AmnU Ag§ H$aV Zmhr. ~mhoaÀ¶m OJmV dmdaVmZm Amnë¶m ¶m AmVë¶m OJmMm {dga nS>V OmVmo Amnë¶mbm Am{U ‘J AmnUM Amnë¶mbm hadyZ Joë¶mgmaIo dmQ>Vmo.

~è¶mMXm ¶m Jmoï>r ‘ZmV OmUdVhr AgVmV; nU ¶mnmgyZ Xÿa OmʶmMo ho {dMma, hm VmU Q>mH$ʶmMo hOmamo ‘mJ© Amnë¶mH$S>o AgVmV Am{U Amnë¶m H$iV- ZH$iVnUo AmnU Vo dmnaV amhVmo. ‘wÔm AmnU Oo H$aVmo AmhmoV Vo MyH$ H$s ~amo~a Agm Zmhr, AmnU Ag§ H$aVmo AmhmoV ¶mMr Amnë¶mbm OmUrd Amho H$s Zmhr hm Amho. nU AmnU Ag§ H$mhr H$aVmo ho g‘Ob§ Va Am{U VaM hr "ñd'Mr OmUrd {Z‘m©U H$aʶmVbo AS>Wio Xÿa H$ê$Z Amnë¶mbm ñdV:H$S>o nmhVm ¶oB©b.

Page 52: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

ñdMr OmUrd Oer ¶oV OmVo Vg§M ˶mgmo~V Pmë¶m Jmoï>rM§ ‘y붑mnZ hmhr ^mJ ˶mV ¶oVmoM; nU Vo MyH$-~amo~a Ag§ R>adʶmAmYr Vr Jmoï> Ver Amho ¶mMr XIb KoU§ OmñV ‘hÎdmM§ Amho. CXm. ‘bm amJ Ambm H$s ‘r Xþgè¶mbm Iyn bmJob Ag§ ~mobVmo.

EImÚm ‘rqQ>J‘ܶo Ho$di AmnU MwHy$ ¶m ^rVr‘wio ‘bm EImXr Jmoï> ‘m{hVr Agbr Var Vr ‘r ~mobm¶M§ Q>miVmo. ‘bm JmoS> Imʶmda {Z¶§ÌU R>odU§ AdKS> OmV§. ˶m‘wio gdmªV àW‘ MyH$-~amo~a, Mm§Jb§- dmB©Q> Agm H$moUVmhr {hemo~ Z ‘m§S>Vm H$m¶ Amho Vo nmhm¶bm {eH$U§. Amnë¶m AmVë¶m OJmV S>moH$mdyZ nmhU§, ñdV:bm A{YH$m{YH$ g‘OyZ KoU§.

¶mVyZ Amnë¶m j‘Vm-H$‘VaVm§Mr, ñd^mdmMr OmUrd Va hmoVoM, nU Amnë¶m ^mdZm, {dMma H$aʶmMr nÕV ¶m§Mrhr OmUrd hmoVo Am{U Amnbm ñdV:Mm ñdV:gmo~VMm g§dmXhr ˶mVyZ ìhm¶bm gwédmV hmoVo. ‘mP§ åhUU§, ‘mPm AmVbm AmdmO ‘bm EoH$m¶bm ¶m¶bm bmJVmo Am{U ˶m AmdmOmH$S>o Xþb©j H$aʶmnojm ˶mM§ EoH$b§ Va Amnë¶mbm ˶mMr ‘XV hmoB©b Ag§hr dmQ>m¶bm

bmJV§. Amnbm hm ñdV:gmo~VMm g§dmX Amnë¶mbm ^mdZm hmVmim¶bm ‘XV H$aVmo. Amnbr ^md{ZH$ ~w{Õ‘Îmm Omonmgm¶Mr Agob Va ˶m àdmgmMr gwédmV Om{UdoVyZM Mmby hmoVo.

H$ënZm H$am, Vw‘À¶m OdiMr EImXr 춺$s Amnb§ ‘Z Vw‘À¶mg‘moa ‘moH$i§ H$aV Amho. AmnU OgOg§ {VM§ "EoH$m¶bm' bmJVmo VgVer ˶m 춺$s~ÔbMr g‘O dmT>V OmVo,{VÀ¶m{df¶r Iyn gmar ‘m{hVr Amnë¶mbm hmoVo Am{U H$moU˶m àg§JmV Vr H$er dmJy eHo$b ¶mMm AmS>mIm AmnU ~m§Yy eH$Vmo.

Amnbm ñdV:~amo~aMm g§dmX Ooìhm dmT>Vmo, AmnU Amnbm Vmo AmVbm AmdmO EoH$m¶bm bmJVmo Voìhm Amnbrhr ñdV:~ÔbMr g‘O gImob hmoV OmVo, AmnU ñdV:bm A{YH$ g‘OyZ ¿¶m¶bm bmJVmo Am{U g‘Om¶bm bmJVmo. ‘J Amdí¶H$ ˶m {R>H$mUr AmnU ñdV:Mo bmS> H$aU§ H$‘r H$ê$ eH$Vmo qH$dm ñdV:bm CJmMM OmñV {ejm H$aʶmnmgyZhr namd¥Îm H$ê$ eH$Vmo. hm "goë’$-AdoAaZog' EH§$XarVM Amnë¶mbm OJʶm~m~V, ñdV:~m~V Am{U BVam§~m~V g§doXZerb ~ZdVmo. hr g§doXZerbVm AWm©VM OJʶmÀ¶m AZw^dm§Mr Imobr dmT>dVo. ñdV:~amo~aM BVam§gmo~Vhr AZwH§$noZo dmJm¶bm {eH$dVo. AmnU A{YH$m{YH$ "‘mUyg' ~ZV OmVmo. AWm©VM ho ‘mUygnU Amnë¶mbm Iè¶m AWm©Zo OJm¶bm {eH$dV§.ñdV:~ÔbÀ¶m Om{UdoVyZ AmnU A{YH$ gOJ ~ZV OmVmo, Am{U hr gOJVm Amnë¶mbm Amnb§ ‘mZ{gH$ Amamo½¶ Omonmgm¶bm, ñdV:Mr H$miOr ¿¶m¶bm ‘XV H$aVo.

AWm©V ñdV:H$S>o Ag§ nmhU§ hr {VVH$ser gmonr Jmoï> Zmhr. ‘mZgemómÀ¶m AZoH$ H$m¶©emim§‘ܶo ñd- OmUrd {Z‘m©U H$aʶmÀ¶m à¶ËZmV Agboë¶m AZoH$m§Zm ‘r Iyn AñdñW hmoVmZm nm{hb§ Amho. "AmnU "Ago' AmhmoV H$m?'

52 Am°³Qmo~a 2018

ñdV:~ÔbÀ¶m Om{UdoVyZ AmnU A{YH$ gOJ ~ZV OmVmo, Am{U hr gOJVm Amnë¶mbm Amnb§ ‘mZ{gH$ Amamo½¶ Omonmgm¶bm, ñdV:Mr H$miOr ¿¶m¶bm ‘XV H$aVo. hm "goë’$-AdoAaZog' Amnë¶mbm ñdV:~m~V Am{U BVam§~m~V g§doXZerb ~ZdVmo. hr g§doXZerbVm Amnë¶m AZw^dm§M§ ‘mob dmT>dVo. ñdV:~amo~aM BVam§gmo~Vhr AZwH§$noZo dmJm¶bm {eH$dVo Am{U Amnë¶mbm Iè¶m AWm©Zo OJm¶bm {eH$dV§.

Page 53: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

"Amnë¶mbm ¶m Jmoï>r AmYr H$m Zmhr g‘Oë¶m?' Aem nÕVrZo A§V‘w©I hmoVmZm nm{hb§ Amho. nU Ag§ Agb§, ho Oam ÌmgXm¶H$ dmQ>b§ Var OJʶmMr JwUdÎmm Iè¶m AWm©Zo dmT>dm¶Mr Agob Va hm à¶ËZ H$aU§ Z¸$sM Amdí¶H$ Amho. ~è¶mMOUm§Zm ¶m Q>ß߶mdê$Z naV ‘mJo {’$amd§g§ dmQ>V§, nU H$mhrOUm§Zm ñdV:bm emoYʶmgmR>rMm hm àdmg ‘ZmZo IwUmdV amhVmo, Am{U ˶m§À¶mgmR>r Vmo VgmM Mmbyhr amhVmo. AWm©V "ñd'À¶m Om{UdoMm hm àdmg ñdV:À¶m ñdrH$mamH$S>o ({dZmeV©)Om¶bm hdm Am{U ˶mgmR>rhr {deof à¶ËZ H$am¶bm hdm. AWm©V ¶mV ‘hÎdmMm àíZ CaVmoM, H$s ñdV:{df¶rMr OmUrd {Z‘m©U H$am¶Mr H$er?1) gOJVm : Amnë¶m AmV gOJVoZo nmhU§, AmnU Oo H$aVmo AmhmoV {VWo ‘ZmZo CnpñWV amhʶmMm à¶ËZ H$aU§, ñdV:M§ d ñdV:À¶m {dMma-^mdZm§M§ {ZarjU H$aU§, ˶mMr Zm|X KoU§ Am{U ˶m§Mm {dZmeV© ñdrH$ma H$aU§. ~{hUm~mB© åhUVmV Vg§ Amnb§ ‘Z ‘wimVM {^a{^aUma§ Amho. AmnU H$mhr Jmoï>r gOJVoZo H$am¶bm {eH$bmo Va ‘Zmbm WmoS>r pñWaVm ¶m¶bm ‘XV hmoVo. Amnë¶m earamV hmoUmao Iao-ImoQ>o ~Xbhr ˶m‘wio g‘OVmV. earamVë¶m g§doXZm§Mrhr OmUrd hmoVo. Amnë¶m eara-‘ZmMm g§dmX ˶mVyZ CbJS>V OmVmo. 2) S>m¶ar {b{hU§ : ‘ZmV ¶oUmao {dMma, Amnë¶mbm H$m¶ dmQ>V§¶ Vo {bhÿZ H$mT>U§ hr Iyn ‘XV H$aUmar Jmoï> Amho. ~è¶mMXm ¶mVyZ Amnë¶mbm AmVë¶m AmdmOmMr OmUrd ‘ZmV {Z‘m©U hmoVo. ‘ZmVbo {dMma ~mhoa nS>VmV. {dMmam§Mm Jw§Vm H$‘r ìhm¶bm ˶mMr ‘XV hmoVo. ‘Z ‘moH$i§ hmoV§. {dMmam§Zm {Xem ¶oVo. ‘ZmV ¶oUmè¶m Jmoï>r {bhÿZ H$mT>U§ hr ‘mZ{gH$ CnMmanÕVr‘ܶo dmnabr OmUmar ‘hÎdmMr Jmoï> Amho. Amnë¶m ‘Zmda H$m‘ H$am¶M§ Agob Va {bhÿZ H$mT>ʶmgmaIm Xwgam n¶m©¶ Zmhr. 3) AmVbm AmdmO "EoH$m¶bm' {eH$m : AmnU

AmVbm AmdmO EoH$m¶bm {eH$bmo Va Amnbr ñdV:gmo~V ‘¡Ìr hmoVo. AmnU ñdV:Mm AmdmO EoH$m¶bm bmJbmo Va AmnU ñdV:er ~mobm¶bm bmJVmo. Amnbr ñdV:gmo~VMr ‘¡Ìr dmT>Vo. EImÚm AZmoiIr 춺$sgmo~V AmnU amhÿ eH$Vmo H$m? AWm©VM Zmhr. åhUyZ ñdV:~amo~a ‘¡Ìr H$am¶Mr Agob Va hm g§dmX ‘hÎdmMm.4) {Xdg^amV WmoS>m doi Var ñdV:gmo~V amhm : AZoH$ ‘mUgm§Zm WmoS>m doigwÕm EH$Q>§ amhm¶bm, ñdV:‘ܶo S>moH$mdyZ nmhm¶bm ZH$mo dmQ>V§. AmOÀ¶m H$mimV WmoS>m doi Oar AmnU [aH$m‘o Agbmo Var bJoM ZH$iVnUo Amnë¶m ’$moZ‘ܶo KwgVmo. (Am°Q>monm¶bQ>‘moS>) XÿaXe©Z, gmoeb ‘r{S>¶m, ’o$g~wH$, ìhmQ>²gA°n, B§Q>aZoQ> ¶m Jmoï>r Amnë¶mbm ¶mgmR>r ‘XV H$aVmV. ñdV:À¶m {dMmam§Zm gm‘moa§ Omʶmnojm Aer ì¶dYmZ§ ({S>ñQ´>°³eZ) AmnU ghOJ˶m ñdrH$maVmo. ñdV:~amo~a ‘¡Ìr H$am¶Mr Agob Va {Xdg^amVbm WmoS>m doi Var ñdV:gmR>r amIyZ R>odbm nm{hOo. gwédmVrbm AmnUM Amnë¶m~amo~a H$m¶ H$am¶M§ ho g‘OUma Zmhr, nU hiyhiy Amnbr Amnë¶m~amo~a ‘¡Ìr hmoV OmB©b.5) Vw‘À¶m OdiÀ¶m ‘mUgm§Zm ˶m§M§ Vw‘À¶m{df¶rM§ ‘V {dMmam. Amnë¶m~amo~a H$m‘ H$aUmè¶m ‘mUgm§M§ Amnë¶m KamVë¶m ‘mUgm§M§ Amnë¶m~m~VM§ EH$ {ZarjU AgV§. Amnë¶mbm Vo Iè¶m AWm©Zo AmoiIV ("AmoiIyZ') AgVmV. ñdV:‘ܶo ~Xb KS>dyZ AmUm¶Mm Agob Va Amnë¶m OdiÀ¶m ‘mUgm§Zm ˶m§M§ ‘V {dMmam. ˶mZo Amnë¶m~m~VMm EH$ doJim Ñ{ï>H$moZ {Z‘m©U ìhm¶bm ‘XV hmoB©b. 6) Amnë¶m gdmªZmM EH$ N>mZ JwUdÎmm AgUma§ Am¶wî¶ hd§ Amho, Am{U ˶mgmR>r hr ñdV:~amo~aMr

‘¡Ìr Z¸$sM JaOoMr Amho. w

53Am°³Qmo~a 2018

Page 54: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

g§H$Q>o Va `oUmaM!

a‘oeamdm§À`m Mohè`mda qMVoMo gmdQ> ñnï> {XgV hmoVo, nU Ë`mV S>J‘JbonU A{O~mV ZìhVo. {ZYm©a hmoVm. AmeoMo {H$aU COibo H$s qMVoMo gmdQ> Z¸$sM Xya hmoB©b, hm {dœmg Ë`mV hmoVm. a‘oeamdm§Mo ho d¡{eîQ>çM hmoVo åhUm Zm! Vo pñWa Agm`Mo. qMVm dmT>br åhUyZ a‘oeamd AñdñW hmoD$Z `oaPmam KmbV AmhoV Ago H$Yrhr {Xgbo Zmhr. Vo Amnë¶m IwMuda ~gbobo Agm`Mo. EH$M ~Xb ìhm`Mm Aem doir. Eadr Vo Amnë¶m IwMuV qH${MV ‘mJonwT>o Sw>bV Agm`Mo. AJXr g‘moaÀ`mer Jßnm H$aVmZmhr. nU H$mhr qMVm Agbr H$s ho Sw>bUo ~§X. Ë`m§Mr ZOa g‘moa Agm`Mr. ’$mago

bjmV Z `oUmao Ago EH$ N>moQ>ogo {MÌ g‘moaÀ`m q^Vrda bmdbobo hmoVo. gmYogoM. EH$ AmQ>V Mmbbobo Vio, OdiM WmoS>o A{YH$ nmUr Agbobo Vio, da AmH$memV MmoMrV ‘mgm nH$Sy>Z CS>V Mmbbobm ~Jim. ~ñg. H$mhr qMVm ‘ZmV Agbr H$s `m {MÌmH$S>o Vo VmgZ²Vmg nmhV amhm`Mo. ‘J Ë`m§À`m Mohè`mdaMr qMVoMr gwaHw$Vr hiyhiy Zmhrer ìhm`Mr. Moham Zoh‘rgmaIm b»I ìhm`Mm. Ë`m§Zm H$Yr {dMmaboM, H$s Ago H$m` Amho Ë`m {MÌmV? a‘oeamd qH${MV hgV gm§Jm`Mo, ""BgmnmMr OmXy!''

g§Vmof eoUB© gH$mi g‘whm‘ܶo Jobr AZoH$ dfª Á¶oð> nÌH$ma åhUyZ H$m¶©aV, {d{dY {df¶m§da {dnwb {bImU, nÌH$m[aVoVrb AܶmnZ joÌmVXoIrb H$m¶©aV

BgmnmMr CÚmoJZrVr

[email protected]

54 Am°³Qmo~a 2018

Page 55: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

a‘oeamdm§À`m Am`wî`mV AmVm ñW¡`©, g§nÎmr, H$sVu, Hw$Qw>§~mMo gwI, gmao H$mhr Ambo Amho; nU Ë`m§Mo nydm©`wî` `m gJù`mbm d§{MV AgoM hmoVo. ~m°å~ñ’$moQ>mV Ë`m§Mr AmB© Jobr Voìhm Vo gmVdrV hmoVo. KamoKar OmD$Z Vo nmnS>, ‘gmbo {dH$m`Mo. g§Ü`mH$mir EH$m hm°Q>ob‘Ü`o H$m‘ H$am`Mo. Xaå`mZ d{S>bm§Zr Xwgao b¾ Ho$bo. ZddrV AgVmZm Ka gmoS>Ê`mMr doi Ambr. Á`m hm°Q>obmV Vo H$m‘ H$am`Mo {VWoM gmR>dUrÀ`m ImobrV amhm`Mo. Xhmdr-~mamdrV ˶m§Zr àW‘ loUr {‘idbr. H$m°boOÀ`m H±$Q>rZ‘Ü`o amhÿZ Vo {eHy$ bmJbo. EH$Xm àmMm`mªZm Vo H$ië`mda nwT>o VrZ df} ˶m§Mr dg{VJ¥hmV gmo` Pmbr. àdmgmMr hr H$hmUr EH$Xm a‘oeamdm§ZrM gm§{JVbr hmoVr. Vo åhUmbo, ""VwÂ`m H$mhr bjmV `oVo`? Vo {MÌ ZrQ> nmhm. EH$ Vio AmQ>V Mmbbobo Amho. Xwgè`m Vù`mV nmUr Amho. ‘mem§Zm OJm`Mo Agob Va Ë`m§Zm EH$m Vù`mVyZ Xwgè`m Vù`mV Om`bm hdo. nU ‘mgo O{‘Zrdê$Z MmbV OmD$ eH$V ZmhrV H$s hdoVyZ CS>V OmD$ eH$V ZmhrV. Eadr ~Jim hm ‘mem§Mm XmoñV ZgVmo, nU `oWo Amho. ~Jù`mÀ`m MmoMrV ‘mgm nmhÿZ dmQ>Vo H$s Amnbo ^ú` nH$Sy>Z Vmo {ZKmbm`; nU `oWo Vmo ‘XV H$aVmo Amho. Vmo EHo$H$m ‘membm Ë`m nmUr Agboë`m Vù`mV ZoD$Z gmoS>Vmo Amho. g§H$Q>o Va `oUmaM AgVmV, nU àË`oH$ doir Vr Vwåhmbm H$mob‘S>dyZ Q>mH$Umar ZgVmV. Oa Vwåhr I§~ra Agmb Va Ë`mM g§H$Q>mVyZ Vwåhmbm CÞVrMm ‘mJ© gmnS>Vmo. BgmnmZo hr Jmoï> gm§JyZ R>odbr Amho. hr Jmoï> BWoM g§nV Zmhr; nU Vr nwÝhm H$Yr Var gm§JoZ.''

‘hm{dÚmb`mV n{hë`m dfm©bm {eH$V AgVmZmM amHo$e `m {‘ÌmÀ`m ghH$m`m©Zo JmS>çm ^mS>çmZo XoÊ`mMm ì`dgm` a‘oeamdm§Zr gwê$ Ho$bm. amHo$eÀ`m H$mH$m§Mm hm ì`dgm` hmoVm. Ë`m§À`mH$Sy>Z ì`dgm`mÀ`m gwédmVrbm ‘XV hmoUma hmoVr.

a‘oeamdm§Zr H$m‘ H$ê$Z WmoS>r a¸$‘ O‘m Ho$br hmoVr. WmoS>o H$O© KoVbo Am{U EH$ JmS>r {dH$V KoVbr. Vr amHo$eÀ`m H$mH$m§À`m ‘XVrZo ^mS>çmZo OmV hmoVr. gJim IM© OmD$Z amoO gmYmaU AS>rMeo én`o hmVmV `m`Mo. H$mhr ‘{hÝ`m§VM H$Om©Mr a¸$‘ dmT>dyZ KoV a‘oeamdm§Zr Xwgar JmS>r KoVbr. H$m°boO nyU© hmoB©n`ªV `m XmoZ JmS>çm§da Ë`m§Mm ì`dgm` Mmbbm. nXdrZ§Va Ë`m§Zr ì`dgm` dmT>rgmR>r à`ËZ H$am`Mo R>adbo. EdT>çmV EH$m {eqnJ H§$nZrbm 40 JmS>çm df©^amgmR>r ^mS>çmZo hì`m hmoË`m. Ë`mMo H§$ÌmQ> EH$m ‘mUgmZo KoVbo hmoVo. a‘oeamdm§Zr Ë`mÀ`mH$Sy>Z nmoQ>H§$ÌmQ> {‘idbo. Ë`m§Zr doJdoJù`m ì`mdgm{`H$ ghH$mè`m§H$Sy>Z 38 JmS>çm {‘idë`m Am{U H$m‘ gwê$ Ho$bo. EH$m JmS>r‘mJo amoO e§^a én`o {‘iUma hmoVo. åhUOo amoOMo CËnÞ 500dê$Z EH$X‘ 4 hOma én`m§da OmUma hmoVo. Á`mZo H§$ÌmQ> KoVbo hmoVo Ë`mÀ`mH$Sy>Z amoOMo n¡go amoO {‘iUma hmoVo. n§Yam {Xdg `m nÕVrZo Jobo. Ë`mZ§Va Ë`m H§$ÌmQ>Xmambm XmoZ {Xdg ~mhoaJmdr Om`Mo hmoVo; nU a‘oeamdm§Zr dmhZgodm gwairV amhrb `mMm {dœmg {Xbm hmoVm. Ë`m H§$ÌmQ>Xmambm ~mhoaJmdMm ‘w¸$m‘ XmoZ {Xdgm§Zr dmT>dmdm bmJUma hmoVm. a‘oeamdm§Zm Ë`mMo H$mhr dmQ>bo Zmhr. nU AmR> {Xdgm§Zrhr H§$ÌmQ>Xma naVbm Zmhr. Ë`mZo Jmdr OmÊ`mAmYr H§$nZrH$Sy>Z ghm ‘{hÝ`m§Mo n¡go AmJmD$ KoVbo hmoVo. Ë`m‘wio H§$nZrH$Sy>Zhr a¸$‘ {‘iUma ZìhVr. H§$ÌmQ>XmamMm nÎmm ZìhVm. AIoa AmR> {Xdgm§Zr a‘oeamdm§Zr JmS>çm ~§X Ho$ë`m. ‘mÌ, `m AmR> {Xdgm§Mm Mmirg JmS>çm§À`m IMm©Mm ~moOm Ë`m§À`mda nS>bm. hm IM© ^mJ{dÊ`mgmR>r Ë`m§Zm nwÝhm H$O© H$mT>mdo bmJbo. ì`dgm`mMr d¥Õr hmoÊ`mEodOr H$Om©MrM d¥Õr Pmbr. a‘oeamd qMVoV nS>bo nU S>J‘Jbo ZmhrV. ‘Zwî`OrdZ åhQ>bo H$s g§H$Q>o `m`MrM; Vr `oVmV Am{U OmVmVhr, ho Ë`m§Mo bmS>Ho$ gw^m{fV hmoVo.

55Am°³Qmo~a 2018

Page 56: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Aem doir Vo BgmnmZo gm§{JVbobr Jmoï> ñdV…bmM EoH$dm`Mo. EH$m Vù`mV ‘mgo amhV hmoVo. eoOmaÀ`m PmS>mda ~Jù`mMo KaQ>o hmoVo. Ë`m ~Jù`mMr Vù`mVrb ‘mem§er ‘¡Ìr hmoVr. Vmo PmS>mda ~gbobm AgVmZm ‘mgo nmÊ`m~mhoa S>moHo$$H$mTy>Z Ë`mÀ`mer Jßnm H$am`Mo. Eadr Vo nmÊ`mV AmVda {’$am`Mo. Vù`mMo nmUr AmQy> bmJbo hmoVo. Vo H$Yrhr AmQ>ob. ‘J Amnbo H$m` hmoUma `mMr ‘mem§Zm qMVm hmoVr. ~Jù`mbmhr qMVm hmoVrM. Oa nmÊ`mA^mdr gJio ‘mgo ‘obo Va AmnU amoO Im`Mo H$m`? AÞ emoYV ^Q>H$mdo bmJob. `m ‘mem§Zm dmMdboM nm{hOo. ‘J ~Jim ‘mem§Zm åhUmbm, ""`oWyZ OdiM EH$ nmÊ`mZo ^abobo Vio Amho. Ë`m Vù`mV ‘r EHo$H$mbm gmoS>Vmo. ‘r Vw‘Mm {‘Ì Amho Zm? ‘mÂ`mda {dœmg R>odm.''

d¥Õ ‘memZo Vù`mÀ`m VimV gJù`m§Mr ~¡R>H$ KoVbr. Vmo BVa ‘mem§Zm åhUmbm, ""~Jù`mda `m jUr {dœmg R>odm`bm hdm. Amnë`mbm ‘mhrV Amho H$s hm ~Jim amoO EH$ ‘mgm ImVmoM. Vmo H$mhr Amnbm {‘Ì Zmhr. nU gJù`m§Zm Vmo EH$mM doir ImD$ eH$Uma Zmhr. nmUr AmQ>bo Va AmnU gJioM ‘ê$; nU ~Jù`mZo nbrH$S>À`m Vù`mV Amnë`mbm gmoS>bo Va gJio dmMyhr. ‘moR>çm g§H$Q>mnojm bhmZ g§H$Q> ~ao. åhUyZ ~Jù`mda {dœmg R>odyZ Ë`mÀ`m gm§JÊ`mà‘mUo dmJy.'' Amnbo nwT>Mo {Xdg Mm§Jbo OmVrb, åhUyZ ~Jù`mZohr Ë`m gJù`m ‘mem§Zm nmÊ`mZo ^aboë`m Vù`mV ZoD$Z gmoS>bo.

hr Jmoï> ñdV…bm gm§{JVë`mda a‘oeamd ñdV…bm ~Omdm`Mo, "g§H$Q>o `oUmaM AgVmV. H$Yr H$Yr Vr EH$Q>rhr ZgVmV. nU {Q>H$m`Mo Agob Va Ë`mVë`m Ë`mV bhmZ g§H$Q>mbm gm‘moao OmV ‘moR>o g§H$Q> Q>mim`Mo. Aem doir g§H$Q> Vwåhmbm Zï> H$aV Zmhr, Va Ë`mVyZ nwT>Mm Zdm ‘mJ©hr {Xgy

bmJVmo.' -Am{U Ë`m§Zm Zdm ‘mJ© {Xgm`Mmhr.

H$O© ’o$S>m`Mo Va Vo XmoZ JmS>çm§da {’$Q>Uma ZìhVo. AmUIr JmS>çm hì`m hmoË`m. a‘oeamdm§Zr AmYrMo H$O© AgVmZmM AOyZ H$O© KoD$Z JmS>çm KoVë`m. YmS>g hmoVo, nU Vo Ho$bo. H$O© ’o$S>Uo eŠ` hmoD$ bmJbo. JmS>çm§Mr XoI^mb, S´m`ìha d AÝ` H$‘©Mmè`m§Mo nJma Am{U H$Om©Mo háo ho `m ì`dgm`mVyZ Mm§Jë`m àH$mao {ZKob Agm à`ËZ ˶m§Zr Ho$bm. AS>MUr hmoË`mM.

VrZ ‘{hÝ`m§Zr {eqnJ H§$nZrZo Ë`m§À`mer WoQ> g§nH©$ gmYbm. AmYrÀ`m H§$ÌmQ>Xmam{dê$Õ H§$nZrZo nmo{bgmV VH«$ma XmIb Ho$br hmoVr, nU Ë`m‘wio H§$nZrMr hmoUmar J¡agmo` Q>iV ZìhVr. åhUyZ H§$nZrZo a‘oeamdm§er WoQ> g§nH©$ gmYyZ Zdm H$ama Ho$bm. a‘oeamdm§Zr nwÝhm gJio OwidyZ AmUyZ H$m‘ gwê$ Ho$bo. AmVm Ë`m§Mr AmdH$ AmUIr dmT>br. EH$ Va WoQ> H§$ÌmQ> Agë`mZo Z’$m dmT>bm. Ë`mVM Ë`m§À`m XmoZ JmS>çm dmT>boë`m Agë`mZo Ë`mnmgyZMo CËnÞ dmT>bo. gmh{OH$M H$O© MQ>H$Z ’o$S>Vm Ambo. H$O© {’$Q>V Jobo Vgo Ë`m§Zr ñdV…À`m ‘mbH$sÀ`m JmS>çm§Mr g§»`m dmT>dm`bm gwédmV Ho$br. EH$mM ì`dgm`mÀ`m AZoH$ A§Jm§Mm {dH$mg H$ê$Z ‘yi Y§Úmbm OmoS> Úm`Mr Agohr Ë`m§À`m ‘ZmV Ambo. EH$m g§H$Q>mZo Ë`m§Zm AZoH$ ‘mJmªMm {dMma gwMbm hmoVm. JmS>çm§À`m XoI^mbrgmR>r Xwgè`mda Adb§~yZ amhmdo bmJV hmoVo, åhUyZ EH$m hmoVH$ê$ ‘oH°${ZH$ {‘ÌmÀ`m ^mJrXmarV ˶m§Zr gpìh©g g|Q>a gwê$ Ho$bo. Ë`m§À`m JmS>çm doJdoJù`m hm°Q>obm§‘YyZ àdmem§gmR>r ~mobmdë`m OmV hmoË`m. ho bjmV KoD$Z Ë`m§Zr Amnë`m EH$m ZmVodmB©H$ ‘wbrÀ`m ghH$m`m©Zo hm°Q>ob ~wH$s¨J S>oñH$ gwê$ Ho$bo. ehamÀ`m n[agamVrb n`©Q>ZñWim§À`m dmQ>odaÀ`m aoñQ>m°a§Q>er g§nH©$ gmYyZ Ë`m {R>H$mUr àdmgr

56 Am°³Qmo~a 2018

Page 57: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Zoë`mg H${‘eZ {‘iob Aer ~mobUr Ho$br.

ZddrV AgVmZm Kam~mhoa nS>bobm hm AmB©{dZm ‘wbJm AmVm Mmirg JmS>çm§Mm ‘mbH$ Pmbm hmoVm; nU Zì`m AmìhmZm§Mo IwUmdUo H$mhr H$‘r Pmbo ZìhVo. OmJ{VH$ ‘§Xr‘wio n`©Q>H$m§À`m g§»`oV KQ> Pmbr hmoVr. JmS>çm§Mr MmHo$ WmoS>r H$‘r doJmZo {’$ê$ bmJbr hmoVr. `m ì`dgm`mVrb AS>MUr dmT>V hmoË`m. Ho$di hmM ì`dgm` Agob Va nwÝhm EH$Xm g§H$Q> Odi `oB©b, hr OmUrd a‘oeamdm§Zm Pmbr. H$m` H$amdo, `m qMVoV AgVmZmM EH$m Vù`mVyZ Xwgè`m Vù`mV Om`bm hdo, ho Ë`m§À`m bjmV Ambo. a‘oeamdm§Mr AmB© Ë`m§À`m ‘mderÀ`m nVrÀ`m hm°Q>ob‘Ü`o H$m‘ H$am`Mr. {VÀ`m hmVmbm Md hmoVr. nXmW© V`ma H$aVmZm Vr à`moJ H$am`Mr. Karhr H$mhr nXmW© V`ma H$ê$Z {dH$m`Mr. `m àË`oH$ {R>H$mUr a‘oeamdm§Zm {VÀ`m S>moù`m§V Amnë`m ñdV…À`m ì`dgm`mMr ñdßZo {XgV

AgV. AmB©À`m h`mVrV {VMo ñdßZ nwao Pmbo ZìhVo, nU AmVm {VÀ`m ZmdmZo aoñQ>m°a§Q> gwê$ H$ê$Z Vr BÀN>m nyU© H$aUo a‘oeamdm§Zm eŠ` hmoVo. Á`m {‘Ìm~amo~a n{hë`m§Xm JmS>r ^mS>çmZo XoÊ`mMm ì`dgm` Ë`m§Zr gwê$ Ho$bm hmoVm, Ë`mMr nËZr d ñdV…Mr nËZr `m§Zm ^mJrXma H$ê$Z Ë`m§Zr N>moQ>o aoñQ>m°a§Q> gwê$ H$ê$Z {Xbo. Ë`mVyZ N>moQ>çm aoñQ>m°a§Q>Mr gmIir {Z‘m©U Ho$br. nwT>o JmS>çm ‘Ü`‘dJu`m§À`m AmdmŠ`mV Amë`m. ImgJr JmS>çm§À`m g§»`oV dmT> Pmbr. Amobm, C~oa `m§gma»`m JmS>çm ^mS>çmZo nwadUmè`m ì`mdgm{`H$ g§ñWm nwT>o Amë`m. gmh{OH$M ^mS>çmZo JmS>çm XoÊ`mÀ`m ì`dgm`mda n[aUm‘ hmoD$ bmJbm. hm ì`dgm` AmQy> bmJbobm {XgVmM Xwgè`m ì`dgm`mH$S>o diUo Amdí`H$ dmQy> bmJbo.

a‘oeamd EH$Q>H$ g‘moaÀ`m {MÌmVrb BgmnmÀ`m OmXyH$S>o nmhV hmoVo. w

57Am°³Qmo~a 2018

86699 85599 / 86699 75599

Page 58: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

58 gßQo¨~a 2018

àm. har ZaHo$

~§S>JmS>©Zbm Am{U `oadS>çmbm OmoS>Umam ‘wim‘wR>odaMm nyb {~«{Q>eH$mimV 1867 gmbr ~m§YÊ`mV Ambm. Ë`mM§ Am`wî` 100 dfmªM§ hmoV§. àË`jmV Vmo 140 dfª dmnamV hmoVm.AmOhr Vmo ^¸$‘M Amho. ’$º$ gwa{jVVogmR>r gÜ`m Vmo ahXmarbm ~§X H$aÊ`mV Ambm`. {VWo nwUo ‘hmZJanm{bHo$À`m ho[aQ>oO {d^mJmZo EH$ ^ì` AmQ>© ßbmPm C^mabm Amho. Ë`mbm ‘hmË‘m Omo{Vamd ’w$bo `m§M§ Zmd Úmd§ Agm àñVmd nwÊ`mMo Cn‘hmnm¡a S>m°. {gÕmW© Y|S>o `m§Zr ‘§Oya H$adyZ KoVbm Amho.hm nyb ~m§YÊ`mM§ H$m‘ Á`m Pune commercial

contracting company Zo Ho$b§, {VMo ‘hmË‘m Omo{Vamd ’w$bo ho H$m`©H$mar g§MmbH$ hmoVo.

gm‘m{OH$ H$m`©H$Vm©, ZoVm Am{U `eñdr CÚmoJnVr Agm g§J‘ ’$ma {daimM AgVmo. EH$ Aìdb XOm©Mo `eñdr CÚmoJnVr Am{U ì`mnmar åhUyZ ‘hmË‘m Omo{Vamd ’w$bo `m§Mm amÁ`^a Zmdbm¡{H$H$ hmoVm.Vo "nwUo H$‘{e©`b Am{U H$m°Q´°p³Q>¨J H§$nZr'Mo H$m`©H$mar g§MmbH$ hmoVo. nyb, YaUo, H$mbdo, ~moJXo Am{U añVo d gw§Xa B‘maVr `m§gmaIr AZoH$ XO}Xma ~m§YH$m‘§ Ë`m§Zr Ho$br.

Omo{Vamdm§À`m H§$nZrZo Ho$bobr ‘hÎdmMr H$m‘§ åhUOo H$mÌOMm ~moJXm, `oadS>çmMm nyb Am{U IS>H$dmgbm YaUmMm H$mbdm hmo`. Ë`mVyZ {‘i{dbobm Z’$m gm‘m{OH$ H$m‘m§gmR>r Ë`m§Zr ‘wº$hñVo IMy©Z Q>mH$bm. hr ñdH$ï>m{O©V g§nÎmr IMy©Z Omo{Vamdm§Zr gJi§ g‘mOH$m`© Ho$b§. Vo ñdV:À`m VobmZo OiUmao gm‘m{OH$ H$m`©H$V} hmoVo, bmoH$dJ©Urda g‘mOH$m`© H$aUmao ZìhVo. Vo Am`wî`^a PmoHy$Z XoD$Z {dZmdoVZ Am{U

{dZm‘mZYZ gm‘m{OH$ H$m`© H$aV am{hbo.CÚmoJnVr, H$m`©H$mar g§MmbH$ qH$dm eoAa ‘mH}$Q>{df`H$ boIZ H$aUmao AW©VÁk `m Omo{Vamdm§À`m n¡by§H$S>o Aä`mgH$m§M§ AÚmn nwaog§ bj Jobob§ Zmhr.Ë`m§À`m H§$nZrMo ^mJrXma Agbobo dm gË`emoYH$ g‘mOmMo gXñ` Agbobo AZoH$ ‘mÝ`da ~m§YH$m‘ joÌmda Amnbr ‘moha C‘Q>dyZ Jobo AmhoV.

‘w§~B© ‘hmZJanm{bHo$Mr ‘w»` B‘maV, ^m`Iim nyb Am{U naiM§ aoëdo dH©$em°n, ‘w§~B©Vrb AZoH$ H$mnS>{JaÊ`m, ^§S>maXam Obme`, ~S>moÚmMm g`mOramd Jm`H$dmS>m§Mm bú‘r{dbmg amOdmS>m, AmXtMr ~m§YH$m‘§ `m gË`emoYH$m§Zr Ho$bobr AmhoV.

amOy ~m~mOr d§Omar `m§Zr ‘w§~B©Vrb Q>mBåg Am°’$ B§{S>`mMr B‘maV, gmobmnyaMr bú‘r {dîUy {‘b Am{U bú‘rXmg pI‘Or `m§À`m ‘w§~B©Vrb H$mnS>{JaÊ`m ~m§Yë`m.ho gd©OU Omo{Vamdm§Mo {ZH$Q>Mo ñZohr Am{U Omo{Vamdm§À`m H§$nZrMo ^mJrXma hmoVo. Ë`m§Zr Z§Va Amnë`m ñdV:À`m H§$nÝ`m ñWmnZ Ho$ë`m. Ë`m§Zr gË`emoYH$ Midirbm ’$ma ‘moR>§ `moJXmZ {Xbob§ Amho.Omo{Vamdm§À`m `m H§$nZrV’}$ nwñVH$ àH$meZmM§hr H$m‘ Ho$b§ OmB©. ~m¡Õ {dMmad§V AœKmof `m§À`m dO«gyMr `m OJà{gÕ J«§Wmda AmYm[aV nwñVH$ VwH$mam‘ VmË`m nS>di `m§Zr 1865 gmbr {b{hb§. Omo{Vamdm§Zr Vo "Om{V^oX {ddoH$gma' àH$m{eV Ho$b§. `m H§$nZrM§ nwÊ`mV nwñVH${dH«$s H|$Ð hmoV§.gmoÝ`mMo Xm{JZo ~Z{dÊ`mMo gmMo {dH$Ê`mMr g§nyU© ‘w§~B© àm§VmMr hmobgob EOÝgr Omo{Vamdm§H$S>o hmoVr.

_mJo diyZ nmhVmZm

gm‘m{OH$ Am{U amOH$s¶ {df¶m§Mo Vg§M ’w$bo OrdZH$m¶© Am{U gm{h˶mMo JmT>o Aä¶mgH$

Page 59: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

59gßQo¨~a 2018

CÚmoOH$ ‘hmË‘m ’w$co

‘hmË‘m Á¶mo{V~m ’w$co ho Zmd Cƒmac§ H$s Amnë¶m ‘ZmV EH$ à{V‘m C‘Q>Vo. ‘{hcm {ejUmMo nwañH$V} qH$dm Añn¥í¶Vm {ZdmaUmMo àUoVo Aer Vr à{V‘m AgVo. nU ‘hmË‘m ’w$co ho CÚmoOH$hr hmoVo ¶mMr J§YdmVm© AZoH$m§Zm ZgVo. Vo gmYo CÚmoOH$ ZìhVo Va H$V©~Jma Am{U "¶eñdr CÚmoOH$' hr ~m~ ~a§M H$mhr gm§JyZ OmUmar Amho. ’w$co ¶m§À¶m OrdZH$m¶m©Mo Aä¶mgH$ àm. har ZaHo$ ¶m§Mm {deof coI.

hr H§$nZr ^mOrnmbm {dH«$s d nwadR>m `m§M§hr H$m‘ H$aV Ago.{H$Vr Var ‘moR>r H$m‘§ `m H§$nZr‘m’©$V Ë`m§Zr Ho$ë`mÀ`m H$mJXmonÌr Zm|Xr {‘imboë`m AmhoV. 150 dfmªnydu H¥$fr-Am¡Úmo{JH$ {ejUmMm AmJ«h YaUmao ’w$bo ho AmYw{ZH$ ^maVmÀ`m H¥$fr-Am¡Úmo{JH$ àJVrMo Ðï>o {eënH$ma R>aVmV.

H${‘eZa ’w$bo : eoAa ‘mH}$Q>nwUo ehamMo H${‘eZa åhUyZ Omo{Vamd ’w$bo `m§Zr 1876 Vo 1883 Aer gmV dfª H$m‘ Ho$b§. ehambm ~§X ZimÛmao nmUr {‘imd§; añVo, ~mJm, J«§Wmb`§, emim, XdmImZo C^mabo OmdoV `mgmR>r Vo PQ>bo. ehamM§ Amamo½`, ñdÀN>Vm Am{U {ejU `mda Ë`m§Zr ^a {Xë`mMr ‘m{hVr CnbãY Pmbobr Amho. JìhZ©a OZabÀ`m nwUo ^oQ>rÀ`m H$mimV amofUmB© d hmaVwao `mda AdmñVd IM© Z H$aVm Vmo n¡gm emim C^maÊ`mgmR>r IM© H$amdm, Agm ~mUoXmanUm Ë`m§Zr XmIdbobm hmoVm. AmO ehamVrb ~oH$m`Xm ~m§YH$m‘m§À`m àýmZo AH«$mi{dH«$mi ê$n YmaU Ho$bob§ Amho. `m nmœ©^y‘rda H${‘eZa ’w$bo `m§Zr Amnë`m KamVrb A§VJ©V ~m§YH$m‘mV gwYmaUm H$aÊ`mgmR>rgwÕm ZJanm{bHo$H$S>o nadmZJrgmR>r AO© Ho$bobm ~KyZ M{H$V ìhm`bm hmoVo.

Xmê${dH«$sMo nadmZo Úm`bm Ë`m§Mm {damoY hmoVm. Vo {b{hVmV, "WmoS>o {XZ Var ‘Ú dÁ`© H$am. VmoM n¡gm ^am J«§Wm§gmR>r. J«§W dmMVmZm ‘Zr emoY H$am. XoD$ ZH$m Wmam d¡a^mdm.' XrS>eo dfmªnydu H¥$fr-Am¡Úmo{JH$ {ejUmMm AmJ«h YaUmao ’w$bo ho AmYw{ZH$ ^maVmÀ`m H¥$fr-Am¡Úmo{JH$ àJVrMo Ðï>o {eënH$ma R>aVmV.

Page 60: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

60 gßQo¨~a 2018

Omo{Vamdm§Zr eoAa ‘mH}$Q>da AZoH$ H${dVm {b{hboë`m AmhoV. Ë`mVyZ `m Y§ÚmV H$m` I~aXmar ¿`mdr bmJVo, hm Y§Xm H$aVmZm H$moUH$moUVr H$m¡eë`§ Agm`bm hdrV Aem AZoH$ ~m~tda ‘mJ©Xe©Z Ho$bob§ Amho.

CÚmoJm‘Ü`o gMmoQ>r Am{U gmYZgy{MVm ’$ma ‘hÎdmMr AgVo, Agm {dMma Vo Amnë`m H${dVoVyZ ‘m§S>VmV :"gË` CÚmoJmZo amoJ b`m OmVr, àH¥$Vr hmoVr ~iH$Q>Cëh{gV ‘Z PQ>o CÚmoJmg, ^moJr g§nÎmrg gd© H$migXmMma gm¡»` Ë`m§Mr godm H$ar, em§VVm Vr ~ar AmdS>rZo{ZË` `e XoB© Ë`m§À`m CÚmoJmg, gwI gd©Ìm§g OmoVr åhUogd© XwJw©Um§Mm Amig hm {nVm, ~minUr {H$Îmm ‘wbr‘wbmVéUnUmV XwJw©Ur g§gmar, d¥ÕnUr H$ar hm` hm`CÚmoJm gmoSy>Z H$bmb ~ZVr, {eì`memn XoVr OUm‘mOrAmiemg gwI H$YrM hmoB©Zm, em§VVm nmdoZm OmoVr åhUoAmiem§Mm Y§Xm CÚmoJ H$arVr, XwH$mZ ‘m§S>rVr gmoaQ>rMoZmdm{Zer Zmhr n¡gm XoB© Ë`m§Mr, AmXm AmT>mì`mMr XoV ZmhrCMë`mMo nar ‘yT>mg Zm{S>Vr, V‘mem Xm{dVr CÚmoJmgAem AmiemMr eodQ>r ’${OVr, Yyi‘mVr ImVr OmoVr åhUo.

H$moUË`mhr àH$maMr hmVMbmIr Am{U AZrVr hr ‘mUgmbm eodQ>r Ywirbm {‘idV AgVo. OwJma, ‘Q>H$m, bm°Q>ar `m {dZmH$ï>m§À`m Jmoï>tMm Vo {ZfoY H$aVmV. ho gmao pIgm H$mnÊ`mMo CÚmoJ AmhoV, Ago ’w$bo åhUVmV.

amoOJmamgmR>r n¡gm Z`o JmR>r, AkmÝ`mg JmR>r Z’$m hbeoAa KoUmè`mg Jim ^mb Xmoar, nmdVrV gmar OS>r~yQ>rn¡go ~wS>më`mg Zmhr Ë`mg XmX, gwH$m Amerdm©X ^Q>mgmR>rCMë`mÀ`m nar pIgo H$mV[aVr, Vm|S> bn{dVr OmoVr åhUo.

"‘hmnamH«$‘r' hf©X ‘ohVm `mZo ~±Ho$À`m nmdË`m§‘Ü`o JS>~S> H$ê$Z ’$ma ‘moR>m Am{W©H$ KmoQ>mim Ho$bm hmoVm. nmdVr hrM Iar OS>r~wQ>r åhUOo OVZ H$aÊ`mMr, bj R>odÊ`mMr OmJm Amho `mMm Bemam Omo{Vamdm§Zr 125 dfmªnydu {Xbm hmoVm.

eoAa Y§Xm H$aVmZm Omo{Vamd H$mhr nÏ`o gm§JVmV :eoAg© H$mTy>Z CÚmoJ H$aUo, {hemo~ R>odUo amoOH$sX©IVmdUr gd© {~ZMyH$ R>odr, Z’$m VmoQ>m Xmdr emoYr Ë`m§gOm‘rZ XoD$Z {ZVrZo dVm©do, gdm© dmMdmdo A~«y‘Ü`oeoAg© {dHy$ Joë`m H$mhr Z’$m ìhmdm, OJm XmIdmdm OmoVr åhUo.b~mS>r Am{U ’$gdUyH$ `m§Mm {ZfoY H$aVmZm "Agbo CÚmoJ OimoV' Agm WoQ> h„m Vo H$aVmV.bwQ>rMm H$moUVmhr Y§Xm Omo{Vamdm§À`m gËerb d¥Îmrbm ‘mZdU§ eŠ`M ZìhV§.Ë`m§Mm ^a gmVË`mZo àm‘m{UH$nUo CÚmoJ, ì`mnma Am{U eoVr H$aÊ`mda Agm`Mm. Ë`mM§M ‘mob Ë`m§Zr Amnë`m H${dVoVyZ Am{U H¥$VrVyZ CbJS>dyZ XmIdb§.CÚmoOH$, ì`mnmar Am{U ì`mdgm{`H$ joÌmVrb Omo{Vamdm§Mr hr bjUr` H$m‘{Jar ~{KVbr H$s Ë`m§M§ gm‘m{OH$ joÌmVrb `moJXmZhr A{YH$ COiyZ {ZKV§. w

Page 61: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

61gßQo¨~a 2018

Page 62: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

S>m°. àmMr gmR>o [email protected] |

H$ÝgpëQ>¨J {’${O{e¶Z åhUyZ Jobr AZoH$ dfª H$m¶©aV AgUmè¶m S>m°. àmMr gmR>o ê$~r hm°b p³b{ZH$À¶m A{VXjVm {d^mJmÀ¶m à‘wI åhUyZ H$m‘ ~KVmV.

62 ‘mPm ì¶dgm¶, ‘mPo Amamo½¶ Am°³Qmo~a 2018

Ph: 020-25667749 (Xwnmar 4 Z§Va)

‘rM ‘mPm S>m°³Q>a?

""S>m°³Q>a, ‘cm Owcm~ Am{U CcQ>çm hmoVmhoV. ßcrO ‘cm cJoM Anm°B§Q>‘oQ> Úm Zm. [agoße{ZñQ> XoV ZmhrE cJoMMr Anm°B§Q>‘oQ>.'' BVH$m X¶Zr¶ AmdmO EoHy$Z, ~mhoa ~amM doi VmQ>H$iV ~gcoë¶m gr{Z¶a {g{Q>PÝgZm S>mdcyZhr ‘cm ¶m VéU AmOmar ‘wcmcm ~Kmd§ cmJc§. ""h§, {H$Vr {Xdg Pmco Ìmg hmoVmo¶? Pmon BWo. ‘cm nmoQ> Vnmgy Xo.'' ""Vgo 7-8 {Xdg Pmco S>m°³Q>a.'' H$m¶, 7-8 {Xdg? ‘J hm Agm AmÎmm H$m ~a§ AMmZH$ ‘Yo

Kwgcm? ‘mPm nmam Oam MTy> cmJcm.“"‘J H$m¶ Ho$c§g ao BVHo$ {Xdg?''""Ahmo, ‘mJÀ¶m doiÀ¶m Jmoù¶m Caë¶m hmo˶m Zm Vwåhr gm§{JVcoë¶m, ˶mVco EH$-XmoZ KoVco S>mog. Zmhr H$m Mma ‘{hݶm§nydu ‘cm Ag§M Pmc§ hmoV§...'' åhUOo ‘cm ho gJi§ AmR>dU§ Ano{jV hmoV§ Va.. ""‘J H$m¶ Pmc§?'' ""Zmhr Zm ~a§ dmQ>c§. ‘J OdiÀ¶m Ho${‘ñQ>H$S>o Jocmo. åhQ>c§, Ag§ Ag§ hmoV§¶, Xo ~m~m H$mhr Am¡fY§. ‘J ˶mZo {Xcoë¶m

Page 63: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

63Am°³Qmo~a 2018

Jmoù¶m KoVmo¶ Mma {Xdg. AmO M¸$a Am{U Vmn Wm§~oMZm, ‘J Amcmo Vw‘À¶mH$S>o.'' ˶mÀ¶m YmS>H$Z Yy‘Ho$Vygma»¶m ¶oʶmM§ ahñ¶ ‘cm CcJSy> cmJc§. ""Aao àdmgmcm Jocm hmoVmg H$m? ~mhoa Im„§g H$m? H$mhr Vnmgʶm Ho$ë¶mg H$m? nmdgmù¶mV {’$e Im„§g H$m?'' ¶m gJù¶m Jmoï>tMm {dMma H$aU§ ‘hÎdmM§ Amho Ag§ ˶mcm dmQ>VM ZìhV§. XmoZ Jmoù¶m KoD$Z ~yM ~gë¶mgmaIo Owcm~ ~§X ìhm¶cm hdo hmoVo, hoM ˶mM§ nmcwnX. aº$Xm~ H$‘r hmoVm. {ZO©crH$aU (S>r-hm¶S´>oeZ) ìhm¶cm cmJc§ hmoV§. Vmn Agmdm Ag§ dmQ>V hmoV§. ˶mcm A°S>{‘Q> H$aʶmIoarO n¶m©¶ ZìhVm. ""~Km, åhUyZ ‘r Vw‘À¶mH$S>o ¶m¶cm Km~aV hmoVmo. dmQ>c§M, Vwåhr ‘cm A°S>{‘Q> H$amc.'' hgmd§ H$s aS>md§ ‘cm H$ioZm. ‘m¶m ‘ZmV {dMmaMH«§$ Mmcy hmoVr... ¶mZo H$m¶ Am¡fY§ KoVcr AgmdrV? A±{Q>~m¶mo{Q>H$ AY©dQ> H$mog© Ho$cm Agcm Va ‘m¶mnwT>o O§Vy§À¶m à{VH$mamMm (Resistance to antibiotics) ‘moR>m àý C^m amhÿ eH$V hmoVm. S>m°³Q>ada BVH$m {dídmg Z R>odUmè¶m ¶m VéU VwH©$ AmOmè¶mcm A°S>{‘Q> H$ê$Z ‘r ‘m¶mnwT>o Hw$R>co Hw$R>co àý C^o H$ê$Z g§H$Q> AmoT>dyZ KoUma hmoVo? ¶mcm gmY§ BÝ’o$³eZ Imʶm{nʶmVyZ Pmc§ Agoc H$s nmoQ>mV / AmVS>çmV H$mhr OmñV OmoI‘rMr n[apñWVr Agoc? Vnmgʶm Va H$amì¶m cmJUmaM...

"Self Medication : A current challenge' ¶m ZwH$˶mM dmMcoë¶m emoY{Z~§YmVco H$mhr ^mJ ‘cm AmR>dco. ñdV:À¶m ñdV: KoVë¶m Jocoë¶m

à{VO¡{dH$m§‘wio ‘mZdmcm Ìmg XoUmao OrdO§Vy OmñV OmñV ~cdmZ ìhm¶cm cmJcoV ho gd©lwVM Amho. ``Rampant irrational use of antibiotics without medical guidance may result in greater probability of inappropriate therapy, missed diagnosis, delays in appropriate treatment, pathogen resistance and longer hospitalisation.'' Ag§ ¶m emoY{Z~§YH$ma Pharmacist Xe©Zm ~oZmS>r ¶m§M§ åhUU§ ‘cm Ajae: ñdmZw^dmZo nQ>c§ hmoV§. ñdV:M ñdV:Mo S>m°³Q>a ~ZyZ ñdV:cm Am¡fYmonMma H$aUmao é½U nydr© dmnacocr Am¡fY§, {‘Ì-‘¡{ÌUtMm g„m (""Aao, ‘cm Ag§M Pmc§ hmoV§, Voìhm ‘r A‘wH$ Am¡fY KoD$Z ~am Pmcmo hmoVmo.''), qH$dm nona‘Yë¶m Om{hamVr Am{U "JwJcJwê$' ¶m gdmª‘wio ñdV:cm BOm H$aV AgVmV. H$m ~a§ cmoH$m§Zm ñdV:M Am¡fY§ ¿¶mdrer dmQ>VmV? ¶mM§ n¥W³H$aU H$aVmZm gmnS>cocr H$maU§ Aer- 1) ‘r ñdV: ñdV:Mr H$miOr KoD$ eH$Vmo. (nU ‘J ‘r AmOma Q>miʶmgmR>r, OrdZe¡cr gwYmaʶmgmR>r, ì¶m¶m‘ H$aVmZm dOZ dmTy> Z XoʶmgmR>r H$m ~a§ ñdV:M ñdV:Mr H$miOr KoV Zmhr, hm àý ñdV:cm {dMmamdm.) 2) Amnë¶mM ZmVodmB©H$ qH$dm {‘Ìm~Ôc AZwH§$nm dmQy>Z g„o / Am¡fY XoU§. 3) doiM Zmhr S>m°³Q>aH$S>o Om¶cm... Oa ì¶J«Vm (ñdV:Mr / d¡ÚH$s¶ g„mJmamMr) Agë¶mZo g§dmX / g„m‘gcV hmoD$ eH$V Zgoc Va B‘O©Ýgr {S>nmQ>©‘|Q>²g AgVmV. Amnë¶m Amamo½¶mgmR>r AmnU doi H$mT>m¶cm ZH$mo H$m?

AmË‘{dídmg hm Mm§Jë¶m Jmoï>r H$aʶmgmR>r Amdí¶H$ AgVmo. nU ’$mOrb AmË‘{dídmg Agboë¶m Jmoï>r {~KS>dy eH$Vmo. ¶mM§ CÎm‘ CXmhaU åhUOo ñdV:À`m ‘ZmZr Am¡fYmonMma H$aUo. ‘mPr Vã¶oV ‘bm OmñV Mm§Jbr H$iVo Aem ’$mOrb AmË‘{dídmgmnmoQ>r AZoH$OU Am¡fY§ KoV AgVmV. ˶mV ^a nS>Vo Vr ìhm°Q²>g A°nda ¶oUmè¶m ‘m{hVrMr, {‘Ì‘¡ÌrUtÀ¶m, ZmVodmB©H$m§À¶m ’w$H$Q>À¶m gëë¶m§Mr. ˶mMr ehm{Zem Z H$aVm AZoH$OU Am§YionUmZ§ Aer Am¡fY§ KoVmV Am{U ˶mMo Xþîn[aUm‘ ñdV:À¶m Vã¶oVrda H$éZ KoVmV.

Page 64: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

64 Am°³Qmo~a 2018

4) H$mhr XÿaÀ¶m {R>H$mUr d¡ÚH$s¶ g„mJma CncãYM ZgVrc Va... (emgH$s¶ ¶§ÌUm gdªH$f hmoʶmMr Amdí¶H$Vm) 5) d¡ÚH$s¶ g§ñWodaMm A{dídmg. 6) Am¡fYm§À¶m Om{hamVr. 7) Ho${‘ñQ>Zo {àpñH«$ßeZ{edm¶ Am¡fY XoU§ (hm H$m¶ÚmZo JwÝhm Amho.)

Aem Jmoï>t‘wio ~§Xr KmVcocr Am¡fY§hr KoVcr OmVmV. EH$‘oH$m§~amo~a KoD$ Z¶oV Aer Am¡fY§ EH$Ì KoVcr OmVmV. ‘hÎdmMm doi dm¶m OmD$Z {ZXmZ

C{eam hmoD$ eH$V§ d AmOmamMr Jw§VmJw§V dmTy> eH$Vo. Prescription drugs Am{U non-prescription

drugs Ag§ Am¡fYm§M§ dJuH$aU OJmV Ho$c§ OmV§. "ñdV: Am¡fY§ KoU§' ¶mMo ’$m¶Xo Am{U VmoQ>ohr g§^dVmV. ˶m§Mr ‘m{hVr AmnU KoU§ Amdí¶H$ Amho. {Z‘oewcmBS>gmaIr ~°Z Ho$cocr Am¡fYo AOyZ Amnë¶m Ho${‘ñQ>H$S>o {‘iVmV H$er Am{U ñdV:M ñdV:cm CnMma H$aUmar ‘§S>ir dmnaVmV H$er- Aem H$mhr {ZXe©H$ KQ>Zm§Mr nmhUr Am{U VnmgUr H$aU§ Amdí¶H$ Amho. Indian pharmaceutical Association (^maVr¶ Am¡fY{dH«o$Vm g§Km)Zo Aem ¶mÚm à{gÕ Ho$coë¶m AmhoV ˶m nmhmì¶m.

WmoS>³¶mV, ^maVmgma»¶m XoemV, {OWo Am{W©H$ Am{U e¡j{UH$ nmVù¶m, d¡ÚH$s¶ godm CncãY AgʶmÀ¶m nmVù¶m ¶m gdmªV BVH$s Ag‘mZVm AgVmZm Am{U H$m¶Xoera Mm¡H$Q>r AOyZ nwaoem ñnï> ZgVmZm ñdV:Mr ñdV: Am¡fY§ KoU§ ho XþYmar eñÌ

Amho ho Oê$a cjmV Agy Úm. w

Page 65: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

65

deAsra Foundation402, Bhageerath, SB Road, Pune - 411 016

86699 85599 / 86699 75599.

Am°³Qmo~a 2018

Page 66: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

[email protected]

Zrbm§~ar Omoer Am¶. Q>r. joÌmVrb EH$m ImOJr H§$nZrV H$m¶©aV, {d{dY {df¶m§darb AZoH$ boI Am{U nwñVH§$ à{gÕ

66 B§J«Or nwñVH$ n[aM` Am°³Qmo~a 2018

Amnë¶m AmdS>rM§ H$m‘ H$am Am{U H$amb Vo H$m‘ AmdS>rZ§ H$am Aem AWm©Mo gw{dMma AZoH$Xm dmMʶmV ¶oVmV. ¶mVbm n{hbm ^mJ åhUOoM Amnë¶m AmdS>rM§ H$m‘ H$am ho gJù¶m§ZmM e³¶ hmoV§ Ag§ Zmhr. Amnë¶mbm hd§ Vo H$m‘ H$aʶmMr g§Yr ’$ma H$‘r ^m½¶d§Vm§Zm {‘iVo. ‘mÌ H$amb Vo H$m‘ AmdS>rZ§ H$am hm ‘§Ì ‘mÌ à˶oH$mbmM Amnbmgm H$aU§ ghO e³¶ Amho. H$aV Agbob§ H$m‘ nyU© AmdS>rZ§, PmoHy$Z XoD$Z, CÎm‘ àH$mao Ho$b§ H$s ˶m H$m‘mMr XIb KoVbr OmVoM. CÚmoOH$m§gmR>r A˶mdí¶H$ AgUmè¶m ¶m Jmoï>rM§ ‘hÎd {dfX H$aUmam hm nwñVH$ n[aM¶..

Amnbr XmoZ nmdb§ gma»`mM bm§~r-é§XrMr AgVmV Ag§ Amnë`mn¡H$s AZoH$OUm§Zm dmQ>V§, nU àË`jmV AZoH$Xm Vg§ ZgV§. XmoZ nm`m§À`m bm§~rV ’$aH$ Agy eH$Vmo. Varhr AmnU gd©OU EH$mM ‘mnmMr nmXÌmU§ (~yQ>, Mnbm, g±S>ëg, ñbrng©) XmoÝhr nm`m§V KmbVmo. H$mhr doim gH$mir CR>ë`mda EH$M nm` XwIV Agbm Va Ë`mM§ H$maU `m nmdbm§À`m doJù`m ‘mnmV XS>bob§ Agy eH$V§. hm n[aUm‘ VéUnUr OmUdV Zgbm Var d`mo‘mZm~amo~a H§$~aXwIr, nmR>XwIr gwê$ hmoD$ eH$Vo. `mda Cnm` åhUyZ àË`oH$mÀ`m nmdbmM§ ‘moO‘mn KoD$Z nmXÌmU§ ~ZdÊ`mM§ H$m‘ YZ§O` Ho$iH$a `m§Zr gwê$ Ho$b§. `mM H$m‘mÀ`m noQ>§Q>gmR>r Ho$iH$a `m§Zr 2007 gmbr AO© Ho$bm. Ë`mZ§Va Vã~b 11 dfmªZr "YZgB© b°~moaoQ>ar'Mo à‘wI Agboë`m Ho$iH$a `m§Zm ^maVr` ì`º$s¨À`m nm`mÀ`m ‘mZH$mgh nmXÌmU§ ~ZdÊ`mM§ noQ>§Q> ZwH$V§M {‘imb§.

^maVr` bmoH$m§Mo nm` é§X AgVmV, ^maVmV W§S>rM§ à‘mU H$‘r Am{U R>am{dH$ F$VynwaV§ ‘`m©{XV AgV§. CîU H${Q>~§YmVë`m ì`º$s¨Zm ~wQ>m§nojm nmdb§ CKS>r amhVrb Aem nmXÌmUm§Mr OmñV JaO AgVo. `mM H$maUmZo naXoemVyZ V`ma hmoD$Z `oUmar nmXÌmU§ AZoH$ ^maVr` ì`º$s¨Zm

gmo`rñH$a ZgVmV. Ë`mgmR>rM Ho$iH$a `m§M§ noQ>§Q> nmXÌmUmM§ ZgyZ nm`mgmR>r Amho. àË`oH$ nm`mbm `mV EH$m g§»`oZo à‘m{UV Ho$b§ OmV§. `m nmXÌmUm§Mm bm^ gd©gm‘mÝ`m§Zm Va AmhoM; nU ‘w»`V… ‘Yw‘ohr, g§{YdmV Am{U JwS>KoXwIr qH$dm Q>mMXwIr Agboë`m é½Um§Zm `mMm OmñV Cn`moJ hmoB©b. `mgmR>r Ho$iH$a `m§À`m "goâ’$ey' ’w$Q>doAa H§$nZrV gVameo nmdbm§Mo AmH¥${V~§Y V`ma AgVmV. J«mhH$mgmR>r nmXÌmU§ ~ZdVmZm Ë`m§M§ C^§ amhU§, MmbU§, nm`mVbo Xmof `m§Mmhr {dMma Ho$bm OmVmo. {Z{VZ JS>H$ar `m§À`mgma»`m ZoË`m§nmgyZ 60,000 OU goâ’$eyMo gÜ`m J«mhH$ AmhoV. AmnU Oo H$m‘ H$ê$ Vo Xw{‘©i Am{U g‘mOmgmR>r ‘m¡ë`dmZ Agb§ Va Vo `eñdr hmoV§M, ho `m‘mJM§ gyÌ Amho. H°$b Ý`ynmoQ>©Zo "gmo JwS>, Xo H$m§Q> B¾moAa `y' `m Amnë`m N>moQ>oImZr nwñVH$mV Mma gyÌm§n¡H$s ho gyÌ ‘m§S>b§ hmoV§. S>rn dH©$ `m nwñVH$m‘wio hm boIH$ gÜ`m Iyn JmOVmo Amho.

H°$b Ý`ynmoQ>©Zo `m nwñVH$mV CÚmoJY§Xo gwê$ H$aVmZm H$moUVo {Z`‘ nmimdoV `m~ÔbÀ`m àM{bV g‘OwVtZm gVV hmXao {Xbo AmhoV. `m nwñVH$mV Á`m ‘hÎdmÀ`m àýmMm doY KoVbm Amho Vmo àý åhUOo Amnë`m AmdS>rM§ H$m‘ àË`oH$mbm

Page 67: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

67Am°³Qmo~a 2018

H°$b Ý`ynmoQ>©

gmo JwS>, Xo H$mÝQ> B¾moAa `y

H$am`bm {‘iV§M Ag§ Zmhr. nU AZoH$OUm§Zm Amnë`mbm {‘imbob§ H$m‘ AmdS>m`bm bmJV§. ho H$g§ KS>V§? `mMm emoY KoVmZm g|{Ð` eoVr H$aUmao eoVH$ar, ìh|Ma H°${nQ>{bñQ>²g, Q>rìhr ‘m{bH$m§Mo nQ>H$Wm Am{U g§dmXboIH$, H$m°åß`wQ>a àmoJ«°‘g© Aem {d{dY joÌm§Vë`m bmoH$m§Zm H°$b ^oQ>bm. `m gd© bmoH$m§Zr Amnmnë`m H$[a¶a‘Ü`o H$moUVr YmoaU§ am~dbr Am{U H$moUË`m MwH$m Q>mië`m Ë`m AZw^dm§da ho nwñVH$ AmYm[aV Amho. Am`wî`mV H$m` H$amd§ ho R>adÊ`mgmR>r, Agboë`m H$m‘mbm d¡VmJboë`m bmoH$m§gmR>r Am{U Amnb§ OJU§ M¡VÝ`nyU© H$aÊ`mMr BÀN>m AgUmè¶m§gmR>r ho nwñVH$ Cn`moJr Amho.

nwñVH$mV H°$bZo Sy> Zm°Q> ’$m°bmo `wda n°eZ, ~r gmo JwS>, Xo H$m§Q> B¾moAa `y (H$m¡eë`m§M§ ‘hÎd), Q>Z©

S>mD$Z A à‘moeZ ( {Z`§ÌUmM§ ‘hÎd), qWH$ ñ‘m°b, A°ŠQ> {~J ({‘eZM§ ‘hÎd) hr Mma gy̧ ‘m§S>br AmhoV.

"Sy> Zm°Q> ’$m°bmo `wda n°eZ' hm ‘yb‘§Ì ‘m§S>VmZm "’$m°bmo `wda n°eZ' hm AZoH$ dfª am~dbobm ‘yb‘§Ì gdmªZm H$gm Cn`moJr Zmhr, ho gm§JVmZm H°$bZo AZoH$ CXmhaU§ {Xbr AmhoV. Ë`mn¡H$s EH$ CXmhaU åhUOo H°$ZS>mVë`m am°~Q>© Oo. ìh°baA±S> `m ‘mZgemókmZo 539 {dÚmÏ`mªZm àýmdbr gmoS>dm`bm {Xbr. Ë`mV `m {dÚmÏ`mªZm n°eZ Amho H$m Am{U Vr H$emMr Amho `mda H$mhr àý hmoVo. 84 Q>¸o$ {dÚmÏ`mªZr Amnë`mbm H$emMr Zm H$emMr n°eZ Amho Ag§ CÎma {Xb§. nU `m n°eÝgn¡H$s dma§dma {XgyZ `oUmè¶m nmM n°eÝg H$moUË`m hmoË`m? Va Z¥Ë`, hm°H$s, pñH$B§J, dmMZ

Page 68: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Am{U nmohU§. ^maVmVë`m ZmoH$argmR>rÀ`m ‘wbmIVt‘Ü`ogwÕm "n°eZ H$emMr Amho?' `m àýmda dmMZ, å`w{PH$, {H«$Ho$Q> hrM R>am{dH$ CÎma§ `oVmV. Ë`m gJù`m§Zr "’$m°bmo `wda n°eZ' hm ‘yb‘§Ì dmnam`M§ R>adb§ Va `m n°eÝg gJù`m§Zm ZmoH$è¶m {‘idyZ XoD$ eH$Uma ZmhrV ho CKS> Amho. H$mhr R>am{dH$ bmoH$m§Zm Ë`mMm Cn`moJhr hmoVmo; nU Vmo {Z`‘ hmoD$ eH$V Zmhr.

ho {gÕ H$aUmam EH$ à`moJ H°$amob S²doH$ Am{U J«oJar dm°ëQ>Z `m ñQ>°Z’$S>©‘Yë`m XmoZ ‘mZgemókm§Zr Ho$bm. Ë`m§Zr 470 {dÚmÏ`mªMo XmoZ ^mJ Ho$bo. EH$m {d^mJmVë`m {dÚmÏ`mªZm {dkmZ, V§ÌkmZ, B§{O{Z¶[a¨J Am{U J{UV `m {df`m§Mr AmdS> hmoVr. Xwgè¶m {d^mJmVë`m {dÚmÏ`mªZm H$bmemIoVë`m {df`m§Mr AmdS> hmoVr. XmoÝhr {d^mJm§Vë`m {dÚmÏ`mªZm Ë`m§Zm hì`m Ë`m {df`m§Mo pìh{S>AmoO nmhm`bm gm§{JVb§. Á`m§Zr ’$º$ Amnë`m AmdS>Ë`m EH$mM {df`mMo pìh{S>AmoO nm{hbo Ë`m§Zm Vmo {df` nyU©nUo g‘OU§ AdKS> OmV hmoV§, nU Á`m§Zr {d{dY {df`m§Mr ‘m{hVr KoVbr Ë`m§Zm H$moUVmhr {df` Imobda g‘OU§ VwbZoZo gmon§ OmV hmoV§, Agm {ZîH$f© à`moJmÀ`m

eodQ>r {ZKmbm. Amnë`m {df`mnwaVrM AmdS> OmonmgUmao bmoH$ Z§Va AdKS> {ZU©`, ì`dgm`mVbo MT>-CVma nMdy eH$V ZmhrV, Ag§ `m à`moJH$Ë`mªM§ åhUU§ Amho. `m àdmhm{déÕ OmÊ`mMm g„m H°$bZ§ {Xbm Amho.

`mgmR>r Ë`mZo {Xbob§ ñQ>rìh Om°ãOM§ CXmhaU nwaog§ ~mobH§$ Amho. A°nb H$m°åß`wQ>a gwê$ H$aÊ`mAmYrÀ`m ñQ>rìh Om°ãObm Vwåhr ^oQ>bm AgVmV Va hm VéU OJ ~XbdyZ Q>mH$Uma§ V§ÌkmZ V`ma H$aUmar EH$ H§$nZr gwê$ H$aob Ag§ Vwåhmbm MwHy$Zhr dmQ>b§ ZgV§, Ag§ H°$b åhUVmo. Om°ãO AmoaoJm°Z‘Yë`m arS> `m EH$m à{V{ð>V H$m°boO‘Ü`o nm{ü‘mË` Xoem§Mm B{Vhmg, Z¥Ë` Am{U nyd}H$S>À`m Xoem§‘Ybm JyT>dmX {eH$V hmoVm. {VWo Ë`mZo Amnbo Ho$g dmT>dbo hmoVo. H$m°boOÀ`m AmdmamV Vmo AZdmUr {’$am`Mm. nU n{hë`mM dfu Ë`mZo H$m°boO gmoSy>Z {Xb§. {‘iob {VWo O{‘Zrda PmonyZ Am{U hao H¥$îU ‘§{XamVbm ’w$H$Q>mV {‘iUmam àgmX ImD$Z Vmo {Xdg H§$R>V hmoVm. 1970 gmbr `m gJù`mbm H§$Q>miyZ Vmo H°${b’$mo{Z©`m‘Yë`m Kar naVbm. "h°d ’$Z A±S> ‘oH$ ‘Zr' `m AVmar H§$nZrÀ`m Om{hamVrZo Ë`mM§ bj doYyZ KoVb§. Vmo AVmarV amÌnmirV H$m‘ H$aV hmoVm. ‘Ü`oM Vo gmoSy>Z Vmo AmÜ`mpË‘H$ Jmoï>r {eH$Ê`mÀ`m hoVyZo ^maVmV Ambm. ^maVmVyZ naV Joë`mda bm°g AëQ>m°g PoZ g|Q>a‘Ü`o à{ejH$ ~Zbm. `m gw‘mamg Ë`mMr AmoiI AboŠg H$m‘«mS²>Q>gmo~V Pmbr. AboŠg Am{U ñQ>rìh dm°pÂZ`mH$ ho XmoK§ {‘iyZ EH$ H$m°åß`wQ>a ~Zdm`À`m ‘mJo hmoVo. dm°pÂZ`m°H$Zo H$m°boO nyU© H$ê$Z V§ÌkmZmVb§ {ejU KoVbob§ hmoV§. ‘mÌ, Ë`mbm CÚmoJ H$gm H$am`Mm `mV JVr ZìhVr. Vo H$m‘ Ë`mZo Om°ãOda gmondb§. Varhr ‘Ü`oM Om°ãOZo Vo H$m‘ gmoSy>Z {Xb§. `mZ§Va EH$m dfm©V A°nb H§$nZr gwê$ Pmbr. `mV ‘hÎdmM§ H$m`, Va EH$ df© AmYrn`ªV Om°ãO hm EH$ Jm|Yibobm

H°$b Ý`ynmoQ>©

68 Am°³Qmo~a 2018

Page 69: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

Am{U AÜ`mË‘mH$S>o dibobm VéU hmoVm. Voìhm Oa "’$m°bmo `wda n°eZ' hm ‘yb‘§Ì Om°ãOZo EoH$bm AgVm Va Va A°nb H§$nZr gwê$ PmbrM ZgVr. WmoS>Š`mV, H$[a¶a gwê$ H$aÊ`mYrM n°eZ gmnS>U§ Xw{‘©i AgV§.

`m nwñVH$mVë`m Xwgè¶m "~r gmo JwS>, Xo H$m§Q> B¾moAa `y' `m gyÌmV nwñVH$mbm ho Zmd H$m {Xb§ Ë`mM§hr ñnï>rH$aU H°$bZo {Xb§ Amho. ñQ>rìh ‘m{Q©>Z hr A{^ZoVm, {dZmoXdra, Q>rìhr ‘m{bH$m§Mm gmXaH$Vm©, boIH$, g§JrVH$ma Aem {d{dY joÌm§V JmObobr A‘o[aH$Z ì`º$s Amho. gwédmVrÀ`m H$mimV Iyn g§Kf© H$ê$Z `emÀ`m {eIamda MT>boë`m ‘m{Q©>ZZo gm§{JVbobo H$mhr AZw^d Iyn ‘hÎdmMo AmhoV. ‘m{Q©>Zbm ‘wbmIVrV AZoH$Xm "Vwåhmbm EO§Q> H$gm {‘imbm? Vwåhmbm AMmZH$ Vr ^y{‘H$m H$er {‘imbr? Vwåhr {bImU H$g§ H$aVm?' Ago àý {dMmabo Om`Mo. Ë`mda Vmo Iyn g{dñVa CÎma§ Úm`Mm; nU Amnbm g„m H$moUr dmnaV Zmhr Ag§ Ë`mÀ`m bjmV Amb§. Ë`mda "Vw‘À`mH$S>o H$moUr Xwb©j H$ê$M eH$Uma Zmhr BVH§$ Mm§Jb§ H$m‘ H$am. ~r gmo JwS>, Xo H$m§Q> B¾moAa `y..' Agm EH$M g„m Úm`bm Ë`mZo gwédmV Ho$br. `mdê$Z H°$bZo Amnë`m nwñVH$mbm ho Zmd {Xb§.

`mM {d^mJmV H°$bZo H$m‘mMo Om°~, H$[a¶a Am{U H$m°qbJ Ago VrZ àH$ma Ho$bo AmhoV. `mn¡H$s Om°~ H$aU§ åhUOo ‘{hÝ`mMr gJir {~b§ ^aVm `oU§.

H$[a¶a H$aU§ åhUOo gmVË`mZo Mm§Jb§ H$m‘ H$aU§ Am{U H$m°qbJ åhUOo AmnU H$aVmo Vo H$m‘ Amnë`m Am`wî`mMm Am{U ì`{º$‘ÎdmMm ‘hËdmMm {hñgm Amho Ag§ dmQy>Z Vo H$m‘ H$aU§. H$m°qbJn`ªV nmoMÊ`mgmR>r n°eZnojm H$m‘mV {‘idbob§ H$m¡eë` H$g§ ‘hÎdmM§ R>aV§ ho EH$m ‘{hboÀ`m CXmhaUmdê$Z H°$bZo ñnï> Ho$b§ Amho.

EH$ ‘{hbm Om{hamVtÀ`m joÌmV H$m‘ H$aUmè¶m H§$nZrV AZoH$ dfª ZmoH$ar H$aV hmoVr. ‘mH}$qQ>J~amo~aM Om{hamV{dœmVbr AZoH$ H$m¡eë`§ {VZo AmË‘gmV H$ê$Z KoVbr hmoVr; nU {VMr Iar n°eZ hmoVr `moJmgZ§. {Vbm Ë`mVbm à{ejH$ ìhm`M§ hmoV§. ‘J Vr n°eZ nyU© H$aÊ`mgmR>r {VZo AmYrMr ZmoH$ar gmoS>br. 4000 S>m°bg© Am{U 200 Vmg KmbdyZ `moJmgZm§M§ à{ejU KoVb§. Vo à{ejU nyU© H$aVmZm {Vbm ñdV:bm AmgZ§ O‘m`bm bmJbr. nU EH$ Jmoï> {VÀ`m Mm§JbrM bjmV Ambr. Vr åhUOo {VMo {ejH$ Á`m ghOVoZo AmgZ§ H$aV hmoVo Vo H$m¡eë`§ O‘m`bm {Vbm {H$‘mZ 10 dfª gamd H$aÊ`mMr JaO hmoVr. ‘mÌ, hm YS>m {‘ion`ªV {VZo Om{hamV joÌmVbr ZmoH$ar gmoS>br hmoVr Am{U Á`m joÌmV {VÀ`mH$S>o H$m¡eë`§ ZìhVr {VWo Vr `oD$Z nS>br hmoVr.

`mbmM H°$b H$[a¶a H°${nQ>b {WAar åhUVmo. åhUOo H$m‘ H$am`bm gwédmV H$am. Xw{‘©i Am{U ‘m¡ë`dmZ H$m¡eë`§ {eHy$Z ¿`m Am{U ‘J Vr H$m¡eë`§ Vw‘À`m H$[a¶a‘Ü`o dmnam.

AmnU Oo H$m‘ H$ê$ Vo Xw{‘©i Am{U g‘mOmgmR>r ‘m¡ë`dmZ Agb§ Va Vo `eñdr hmoV§M, Amnë`m {df`mnwaVrM AmdS> OmonmgUmao bmoH$ Z§Va AdKS> {ZU©`, ì`dgm`mVbo MT>-CVma nMdy eH$V ZmhrV, AmnU H$aVmo Vo H$m‘ Amnë`m Am`wî`mMm Am{U ì`{º$‘ÎdmMm ‘hËdmMm {hñgm Amho Ag§ dmQy>Z Vo H$m‘ H$aU§, Xw{‘©i Am{U ‘m¡ë`dmZ H$m¡eë`§ {eHy$Z Vr H$m¡eë`§ CÚmoJ-ì¶dgm¶mV, H$[a¶a‘Ü`o dmnaU§ Ago gJio {dMma CÚmoJmÀ¶m ¶eñdr dmQ>MmbrgmR>r Amdñ¶H$ AmhoV.

69Am°³Qmo~a 2018

Page 70: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018

`mdê$ZM nwñVH$mÀ`m {Vgè¶m "Q>Z© S>mD$Z A à‘moeZ' `m gyÌmV Vwåhmbm {ZU©` ¿`m`Mo AgVmV, A{YH$ma JmOdm`Mo AgVmV; nU {Z`§ÌU {‘idÊ`mgmR>r H$[a¶a H°${nQ>b ‘mÌ Vwåhr O‘dbob§ ZgV§' Ag§ ‘V ‘m§S>b§ Amho. H$[a¶a H°${nQ>b H$g§ O‘m H$amd§ Vo EH$ àmoJ«°‘a, EH$ d¡ÚH$s` {dœmVbm A{YH$mar Am{U g|{Ð` eoVr H$aUmam EH$ eoVH$ar Aem bmoH$m§À`m ‘wbmIVr KoD$Z H°$bZo ‘m§S>b§ Amho.

`mn¡H$s am`Z `m eoVH$è¶mMr Ho$g d¡{eîQ>çnyU© Amho. am`Z ìhmoB©b±S>Z§ 2000 gmbr ì`dñWmnZ joÌmVbm EH$ {S>ßbmo‘m KoVbm. Ë`mÀ`m dJm©Vë`m gJù`m§Zr ~±H$ qH$dm ì`dñWmnZ `m joÌmV ZmoH$ar Yabr. am`ZZo ‘mÌ ‘°g°À`wgoQ>²gOdiÀ`m EH$m JmdmV eoVO‘rZ {dH$V KoVbr d {VWo ’$i§ Am{U ^mOrnmbm {nH$dm`bm gwédmV Ho$br. {M¸$ma ‘ohZV Ho$br. 2011 gmbmn`ªV gmam `m Amnë¶m ~m`H$moÀ`m ‘XVrZo Amnë`m aoS> ’$m`a ’$m‘©da Ë`mZo 70 EH$am§‘Ü`o g|{Ð` eoVr gwê$ Ho$br. `m eoVrV àË`oH$ h§Jm‘mV Zm|XUrXma Amnë`mbm hì`m Agboë`m CËnmXZm§gmR>r {d{eï> a¸$‘ ^aVmV. eoVmda CJdbob§ CËnmXZ Ë`m aH$‘oÀ`m à‘mUmV {dH$V KoVmV. am`Zbm Ago 1300 Zm|XUrXma {‘imbo. Ë`mM§ ho ‘m°S>ob IynM `eñdr Pmë`m‘wio Ë`mbm AZoH$ Zm|XUrXmam§Zm M¸$ ZH$ma Úmdm bmJV hmoVm. AmVm Ë`m ’$m‘©da am`Z Am{U gmam ñQ´m°~oar qH$dm n§n{H$Z Ago ‘hmoËgd ^adVmV. BVa {‘Ìm§gmaI§ `m XmoKm§Zm ehamVb§ Eofmoam‘mM§ Am`wî` ^wai H$m nmS>V Zmhr, Agm àý H°$bZ§ Ë`m§Zm {dMmabm. `mda Ë`m§M§ CÎma hmoV§ : Amåhmbm Iyn H$ï> H$amdo bmJbo Var gH$mir nmIam§À`m {H$b{~brV, gwaoI {ZgJm©V Amåhmbm hd§ Vg§ Am`wî` OJVm `oV§. Amåhmbm Vo {Z`§ÌU ‘hÎdmM§ dmQ>V§.

nwñVH$mVë`m Mm¡Ï`m "qWH$ ñ‘m°b, A°ŠQ> {~J' `m

gyÌmV hmd©S>©‘Yë`m nm{S>©g gm~oQ>r `m CËH«$m§Vr Am{U Ordemó `m {df`m§V g§emoYZ H$aUmè¶m àmÜ`m{nHo$M§ CXmhaU H°$bZo {Xb§ Amho. nm{S>©gbm ^oQ>m`bm H°$b Jobm. Ë`m§À`m Jßnm Mmby hmoË`m. Voìhm {VÀ`m à`moJemioV S>moH$mdyZ EH$m {dÚmÏ`m©Zo "ìhm°{b~m°bÀ`m gamdmbm `oVo Amhog Zm?' Ag§ {dMmab§. H°$b MmQ>M nS>bm. nm{S>©gZo Amnb§ g§emoYZmM§ H$m‘, ìhm°{b~m°bMm gamd Am{U {JQ>ma Aem {VÝhr Jmoï>r Onë`m AmhoV, ho Jßnm§À`m AmoKmV H°$bÀ`m bjmV Amb§. nm{S>©g ~moñQ>ZÀ`m WmCO§S> S>oO `m ~±S>‘Ü`o {JQ>ma dmOdVo. Am{’«$Ho$Vë`m goZoJb, Zm`Oo[a`m Aem {R>H$mUr {VM§ g§emoYZ MmbV§. {VWo g§emoYZm~amo~aM Am{’«$H$Z ‘wbtZm {VZ§ {JQ>mahr {eH$db§ Amho. Vg§M é½UgodoÀ`m {VÀ`m H$m‘mV ‘XV H$am`bm {VZo H$mhr Am{’«$H$Z ‘{hbm§Zm V`ma Ho$b§ Amho. ho Vy H$g§ O‘dVog, Ag§ {dMmaë`mda "ho gJi§ gmon§ Zmhr, nU ‘mP§ `m H$m‘mda àM§S> ào‘ Amho. OJmVë`m KmVH$ amoJm§da Cnm` emoYU§ ho ‘mP§ C{Ôï> ‘bm AmZ§X {‘idyZ XoV§' Ag§ {VZo CÎma {Xb§ hmoV§.

nwñVH$mM§ gdmªV ‘hËdmM§ d¡{eîQ>ç åhUOo "~mobo V¡gm Mmbo, Ë`mMr d§Xmdr nmCbo' nÕVrV H°$bZo ñdV: ‘r Oo H$mhr Ho$b§ AgV§ Ë`mV ‘r H$ï> Ho$bo AgVo, H$m¡eë`§ {eH$bmo AgVmo Va H$m‘ ‘bm AmdS>m`bm bmJb§M AgV§, Agm {dMma H$[a¶aÀ`m gwédmVrbm Ho$bm hmoVm. Voìhm ‘m`H«$mogm°âQ>‘Ybr ZmoH$ar, Om°O©Q>mD$Z {dÚmnrR>mV àmÜ`mnH$mMr ZmoH$ar qH$dm boIH$ åhUyZ H$[a¶a `mn¡H$s H°$bZo Om°O©Q>mD$Z AmdS>b§ Am{U Amnë`m ‘¡{ÌUrÀ`m Odi amhVm `md§ `mgmR>r àmÜ`mnH$ hmoU§ {ZdS>b§ hmoV§. AmO Vmo VrM àmÜ`mnH$s gm§^miyZ E‘Am`Q>rV H$m°åß`wQ>ada g§emoYZ H$aVmo` Am{U AZoH$ nwñVH$m§Mm `eñdr

boIH$hr Amho. w

70 Am°³Qmo~a 2018

Page 71: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018
Page 72: {Zd¥Îmm§Mr CÚmoOH$Vm {H$aU Xoenm§S>o H$å’$Q>© … · 2018-10-26 · 10 Am°³Qmo~a 2018 Am°³Qmo~a 2018