Żeński układ rozrodczy (patomorfa)

7/24/2019 eski Ukad Rozrodczy (Patomorfa)

1/22

WICZENIE 1. Patologia ukadu pciowego eskiego jajnik.

ak jajnika Czynniki ryzyka:

o wiek, najczciej 50-59 rok ycia;o pna menopauza;o nierdztwo;o niepodno! "eczona metod# $%&;

o 'ruczo"i(to!;o (tany zapa"ne w miednicy mniej(zej;o ek(pozycja na ta"k i az)e(t;o cztery porody zmniej(zaj# ryzyko raka jajnika o *0+

Co croni:o wcze(na menopauza .*5-*9 r/;o porody, "aktacje;o kade 5 "at C o)nia ryzyko o 10-20+;o i(terektomia i podwi#zanie jajowodw;o prze)ycie winki 3 wzro(t przeciwcia d"a 4C6;o wzro(t 7 680cm, (zczupa (y"wetka;o a(piryna (to(owana 8 mie(icy;

o (en 'odzin )jawy k"iniczne:

o )" w miednicy mniej(zej;o uczucie penoci;o powik(zenie o)wodu )rzuca;o utrata ma(y ciaa;o wzdcia, nudnoci, zaparcia, parcie na mocz

!topnie "aawansowania klinic"nego #aka jajnika topie< $ .'uz o'raniczony do jajnikw/

o topie< $a 3 'uz o'raniczony do jedne'o jajnika, tore)ka niezmienionao topie< $) 3 'uz o'raniczony do o)u jajnikw, tore)ki niezmienione

o topie< $c 3 'uz o'raniczony do jedne'o "u) o)u jajnikw oraz: naciek tore)ki i="u)pknita tore)ka i="u) o)ecne komrki nowotworowe w pynie otrzewnowym

topie< $$ 3 'uz zajmuje jeden "u) o)a jajniki i nacieka tkanki miednicy mniej(zejo topie< $$a 3 naciek macicy i="u) jajowodwo topie< $$) 3 naciek pozo(tayc narz#dw miednicy mniej(zejo topie< $$c 3 naciek narz#dw miednicy oraz o)ecno! komrek nowotworowyc w pynie

otrzewnowym topie< $$$ 3 przerzuty do otrzewnej poza miednic mniej(z# i="u) do re'iona"nyc wzw

connyco topie< $$$a 3 przerzuty do otrzewnej potwierdzone mikro(kopowoo topie< $$$) 3 przerzuty do otrzewnej, wie"ko! do 1cmo topie< $$$c 3 przerzuty do otrzewnej, wie"ko! 1cm i="u) przerzuty do re'iona"nyc

wzw connyc topie< $% 3 przerzuty od"e'e

$iagnost%ka &!' >ie"ko! 'uza ?edno(tronne, o)u(tronne )ecno! wyro"i )rodawkowatyc @e'u"arno! cian 'uza )ecno! prze'rd, e"ementw "ityc >odo)rzu(ze Aacieki otrzewnej, (ieci

)Bte, caotyczne unaczynienie

$iagnost%ka( cd.

6


2/22

omo'raBa komput-erowa @ezonan( ma'netyczny @D k"atki pier(iowej 4ammo'raBa

C) 1*+ tany Bzjo"o'iczne prze)ie'aj#ce z podwy(zonym Ca615:

o mie(i#czka;o

ci#a;o po porodzie

tany pato"o'iczne prze)ie'aj#ce z podwy(zonym Ca615:o rak trzu(tki;o rak puca, o#dka;o coniaki

Ca615 je(t podwy(zony w E0+ nie"uzowyc rakw jajnika i 50+ rakw "uzowyc Czynnik pro'no(tyczny 4onitorowanie "eczenia 4onitorowanie wznowy $nne markery 3 Ca 69-9, Ca 65-2

,E- ,uan epidid%is p#otein - .rak jajnika, naj#drze, "uzwka jamy u(tnej i no(owej, puco,nerka/

Frzedo(taje (i do kr#enia wczeniej, (t#d wy(ze (tenia we wcze(nyc (tadiac; czuo! wewcze(nyc rakac E1+

G"'orytm @4G 3 kom)inacja Ca 618 i HI*; czuo! 91,1+; (woi(to! 95+;przed menopauz#7,*; po menopauzie 715,2+

'u"% jajnik/w Fierwotne wywodz# (i z dowo"nej 'rupy komrek jajnika:

o na)onkowe .0+/;o podcie"i(ka i (znurw pciowyc .60+/;o 'ermina"ne .10+/

Cz(te miej(ce przerzutowania nowotworw Cz(to )ezo)jawowe, o)jawy pojawiaj# (i 'dy coro)a je(t ju )ardzo zaawan(owana 4o'# )y! ormona"nie aktywne 4o'# )y! o)u(tronne

Nowotwo#% na0onkowe jajnika urowicze J"uzowe Indometria"ne K na)onka urote"ia"ne'o

'u"% su#owic"e or)ie"owate, na)onek cy"indryczny 20+ w(zy(tkic nowotworw jajnika 80+ a'odne 20+ zo"iwe 60+ 'raniczne Fomidzy 15-50 r @okowanie pomy"ne 35 "at przeywa 95+ 4akro(kopowo: powierzcnia 'adka, )rodawkowate wyro"a, "ite po"a .3 zo"iwo!/ La'odne 3 cy(tadenoma papi""are (ero(um, cy(tadenoma (ero(um

!e#ous tuou#s alignant Cz! "ita

1


3/22

Aaciekanie podcie"i(ka jajnika Cecy i(to"o'icznej zo"iwoci Ciaa pia(zczakowate .w okoo 20+/ 3 wapnienie dy(troBczne d D$ do D$$$

o#de#line se#ous tuou#s Mrak de(trukcyjne'o naciekania podcie"i(ka Nite "u) tor)ie"owate

4o'# dawa! w(zczepy do otrzewnej F"eomorBzm 4itozy 5+ 60-"etnie przeycie

2ucinous tuou#s 60-65+ w(zy(tkic nowotworw jajnika Dwnie u ko)iet w rednim wieku 5+ a'odne 65+ raki 60+ 'raniczne 4o'# )y! )ardzo due O do 15k' Niczne prze(trzenie tor)ie"owate wypenione '(t# 'a"aretowat# treci# Mywaj# o)u(tronne ypy 3 je"itowy, endocerwika"ny

3lu"ak #"eko% ot#"ewnej Fknicie 'uza "uzwkowe'o jajnika "u) 'uza wyro(tka ro)aczkowe'o Aiedrono! je"it Kapa"enie otrzewnej

Endoet#oid tuou#s 1-*+ w(zy(tkic 'uzw jajnika

>ik(zo! zo"iwa 4o'# wywodzi! (i z o'ni(k endometriozy "u) na)onka pokrywaj#ce'o jajnik > 10+ towarzy(zy im rak endometrium > (tar(zym wieku

#enne# tuou#s 5+ a'odnyc 'uzw *0-80 r > 60+ o)u(tronny Ko"iwy O )ardzo rzadko GdenoB)roma 4ae, do 20cm rednicy 4o'# towarzy(zy! zmiany tor)ie"owate "u) (truktury cewkowe

Ca#cinoa e0#%onale Gnap"a(tyczne komrki, duy po"imorBzm Pue j#dra i j#derka Dranice komrkowe niewyrane Niczne atypowe mitozy 4artwica koa'u"acyjna, o'ni(ka krwotoczne Ciaka ematok(y"inowe 3 pozo(tao! po zwapniayc o'ni(kac martwicy w wiet"e kana"ikw

na(iennyc Aiekorzy(tne czynniki rokownicze:

o duo komrek w Qazie ;o aneup"oidia;o naciekanie naczy


4/22

o dua "icz)a naczy< wo(owatyc w 'uzie;o domie(zka coriocarcinoma

ypy 3 "ity, 'ruczoowy, )rodawkowaty

4olk sac tuo# Romrki rnicuj# (i w kierunku (truktur pcerzyka tkowe'o Jrednia wieku 6E mie(icy .0-E r/ > po(taci mie(zanej u doro(yc

@norodny o)raz i(to"o'iczny Cz(to mikrotor)ie"kowaty .wodniczki w cytop"azmie/ znury i pa(ma komrek >y(oki poziom G&F Ciaka ci""er-PuSa"a:

o centra"ne naczynie krwionone;o otoczone przez konierz tkanki #cznej;o na zewn#trz komrki nowotworowe;o cao! wewn#trz tor)ie"owatej prze(trzeni

C5o#ioca#cinoa Duz rnicuj#cy (i w kierunku cyto- i (yncytjotroQo)"a(tu 1 i 2 dekada ycia > po(taci czy(tej 7 0,5+; jako domie(zka w 65+ 4acica, jajnik, prze(trze< zaotrzewnowa > 50+ poprzedza 'o mo"a ydatio(a > 15+ poprzedza 'o poronienie > 11+ poprzedza 'o prawidowa ci#a > 2+ poprzedza 'o ci#a ekotopowa 4ay rozmiar 4ikki 'uzek z o'ni(kami krwotocznymi i martwic# Cz(to nacieka naczynia krwionone Frzerzuty 3 mz', puco, w#tro)a

1 typy komrek:o due .typu (yncytiotroQo)"a(tu/ 3 z wyranymi cecami i(to"o'icznej zo"iwoci, o)ardzo niere'u"arnyc k(ztatac, z czerwon# cytop"azm#, wodniczkami; o)ecno! HCD;

o mniej(ze O jednoj#drowe z ja(n#, )"adorow# cytop"azm#

6e#atoa Romrki i tkanki wywodz#ce (i z wicej ni 6 "i(tka zarodkowe'o Aoworodki i dzieci O dru'i co do cz(toci wy(tpowania 'ermina"ny 'uz j#dra .rednia wieku 10

mie(icy/ doro(yc jako (kadnik 'uzw 'ermina"nyc niejednorodnyc Duz duy, "ity, widoczne tor)ie"e, cza(em crz#(tka )ecno! martwicy "u) o'ni(k krwotocznyc )udzi podejrzenie e"ementw niedojrzayc "u)

zo"iwyc ypy 3 dojrzay, niedojrzay, z tran(Qormacj# zo"iw#

6e#atoa atu#u 4ie(zanina do)rze zrnicowanyc komrek i tkanek Czciej u dzieci i noworodkw ?ajnik 3 1-**+ w(zy(tkic 'uzw u doro(yc i 50+ w(zy(tkic 'uzw u dziewczynek Aajczciej jako tor)ie" (krza(ta .o)u(tronnie w E-65+ przypadkw/ > 6-1+ mona (twierdzi! o'ni(ka tran(Qormacji zo"iwej

6e#atoa iatu#u G)y 'o rozpozna! na"ey (twierdzi! o)ecno! niedojrzayc tkanek, mo'# one wy(tpowa!

razem z tkankami dojrzaymi

*


5/22

Ko"iwy dziewczynek i modyc ko)iet .rednia wieku 6E "at/ Aajczciej jedno(tronny @okowanie za"ey od proporcji tkanek dojrzayc do niedojrzayc, a w (zcze'"noci od

o)ecnoci prymitywnej tkanki neuroektoderma"nej w 'uzie

Postacie ies"ane gu"/w ge#inaln%c5 K)udowane z dwc "u) wicej typw nowotworw 'ermina"nyc

tanowi# 6=2 nowotworw 'ermina"nyc j#dra Aajczciej:

o teratoma T ca em)ryona"e;o ca em)ryona"e T (eminoma;o ca em)ryona"e T teratoma T UC;o po"yem)ryoma .U T ca em)ryona"e/ 3 z)udowany z ciaek em)rioida"nyc .w rodku

komrki ca em)ryona"e, do ktryc wpuk"a (i pcerzyk z)udowany z U i otaczaj#cejje (truktury jamki podo)nej do owodni/

Nowotwo#% "e s"nu#/w pciow%c5 i pod7cieliska gonad K komrek erto"e'o .'wnie w rednim wieku, produkuje e(tro'eny 3 'inekoma(tia/ 4ay, do)rze o'raniczony, (zaro)iay, "ity Cewki i )e"eczki, ktre "e# we wkni(tym podcie"i(ku 3 mo'# przypomina! kana"iki na(ienne >i#zki B"amentw uoone wok j#dra .wkienka Carkota-MVttcera/ > komrkac krop"e "ipidw 60+ zo"iwe

Nowotwo#% "e s"nu#/w pciow%c5 i pod7cieliska gonad jajnik &o""icu"oma 3 potencja"nie zo"iwy, wykazuje rnicowanie w kierunku komrek war(twy

ziarni(tej pcerzyka jajnikowe'o Dwnie po menopauzie 3 produkuje e(tro'eny Pziewczynki 3 przedwcze(ne dojrzewanie Ro)iety dojrzae 3 pato"o'iczne krwawienia

@onie powo"i i nacieka miej(cowo Aawroty i roz(iew w 5-15+ przypadkw

8olliculoa 9"ia#nis"c"ak: > 95+ jedno(tronny, otore)kowany, due rozmiary 4iikro(kopowo 3 niedue, owa"ne komrki; j#dro przypominaj#ce ziarno kawy; ciaka Ca""-

IWnera; (truktury wie"kopcerzykowe, )e"eczkowe, wy(powe i "ite Fo(ta! modzie


6/22

o Fro'noza 3 'uz wra"iwy na cemioterapi, (topie< zaawan(owania k"iniczne'o O jedynyczynnik pro'no(tycznyX

Fotworniaki:o z dwc "u) trzec "i(tkw zarodkowyc .ektodermy, mezodermy, endodermy/, wiek

pacjentek 3 1-E0 r, rednio O 16;o niedojrzay potworniak .tkanki niedojrzae najczciej neuroektoderma"ne/, 'uz

tor)ie"owaty "u) "ity;o potworniaki dojrzae: "ite; tor)ie"owate .jedna z po(taci 3 tor)ie" dermoida"na -

(krza(ta/; omuncu"u( .QetiQorm teratoma/;o potworniaki monoderma"ne i 'uzy (omatyczne (kojarzone z tor)ie"# dermoida"n# O 'uzy

zawieraj#ce utkanie 'wnie z jedne'o "i(tka zarodkowe'o oraz 'uzy pow(taj#ce ze(truktur tor)ie"i (krza(tej:

(truma oSarii .w tym warianty zo"iwe/,carcinoid ."ity, tor)ie"owaty/,mucinou( carcinoid,(truma oSarii=carcinoid,ependymoma,FAI,'"io)"a(toma mu"tiQorme;

eratoma wit ma"i'nant tran(Qormation:o rak pa(kona)onkowy;o rak 'ruczoowy;o rak pod(tawnokomrkowy;o rak niezrnicowany;o rak dro)nokomrkowy;o 'uzy z 'ruczow ojowyc;o znamiona i czerniaki;o reti"an an"a'e tumor;o 'uzy ze (truktur przy(adki;o mi(aki .np "eiomyo(arcoma, o(teo(arcoma/

'u"% ge#inalne

Fojcia:o teratocarcinoma;o teratoma ma"i'num;o 'onado)"a(toma;

Kmiany morQo"o'iczne w j#drac poprzedzaj#ce rozwj 'uzw 'ermina"nyc:o intratu)u"ar 'em ce" neop"a(ia .$DA/, (ynonim 3 te(ticu"ar intraepite"ia" neop"a(ia,

'onocytoma in (itu, intratu)u"ar preinSa(iSe tumour, carcinoma in (itu;o makro(kopowo 3 j#dro )z;o mikro(kopowo 3 komrki nowotworowe w na)onku kana"ikow na(iennyc

Zia#nis"cak 9adult t%pe: 6+ 'uzw jajnika, 95+ ziarni(zczakw

Aajczciej midzy 50-55 r Cz(to prze)ie'a z ypere(tro'enizmem .5-15+ rak endometrium/, rzadko wydzie"a andro'eny 4akro(kopowo 3 w 95+ jedno(tronny, rednia rednica 61cm, na o' otore)kowany,

tor)ie"owaty "u) "ito-tor)ie"owaty 4ikro(kopowo 3 z)udowany z komrek Yziarni(tycZ, B)ro)"a(tw i komorek z"uteinizowanyc,

$4 6-1=60HF&, ciaka Ca""-IWnera Fo(tacie i(to"o'iczne:

o roz"any;o dro)nopcezrykowy;o wie"kopcerzykowy;o wy(powy;o Y'yriQormZ;o )e"eczkowy;o "ito-cewkowy;o mie(zany;

8


7/22

o (arkoma tyczny $HC 3 ini)ina, CP99, wimentyna, ka"retynina, rzadko -600, 4G @nicowanie 3 rak anap"a(tyczny, 'uzy endokrynne, 'uzy mezencyna"ne, (troma"ne jajnika Fro'noza 3 na o' 'uz a'odny, potencja"ny a're(ywny, przeycie 60-"etnie 80-90+, wznowy:

60-50+ przypadkw nawet po 10-20 "atac .wiek *0 "at, atypia, wy(oki $4, rednica powyej5cm, zaawan(owanie k"iniczne/

Zia#nis"c"ak 9ju;enile t%pe:

>y(tpuje przed 20 r, 'wnie u dzieci, 5+ ziarni(zczakw moe wywoa! przedwcze(nedojrzewanie pciowe, moe ujawni! (i jako Yo(try )rzucZ, (poradycznie w(pi(tnieje zze(poem 4a[ucci "u) ""iera, w 1+ o)u(tronny

4akro(kopowo:o rednica 2-21cm .rednio 61,5cm/;o "ity "u) "ito-tor)ie"owaty;o moe wy(t#pi! martwica i krwotoki

4ikro(kopowo:o komrki nowotworowe;o w 'uzkac;o pcerzykac "u) ukadac roz"anyc;o komrki kwa(oconne, zwakuo"izowane;o w pcerzykac pyn kwa(o- "u) za(adoconny;o rzadko ciaka Ca""-IWnera;o zwapnienia;o $4 wy(zy ni w po(taci doro(yc;o po(ta! anap"a(tyczna;o makronuk"eoza;o atypia

@nicowanie:o (ma"" ce" carcinoma;o raki ja(nokomrkowe;o 'uzy przerzutowe, np 4e"anoma

Fro'noza:o 5+ 'uzw o zo"iwym prze)ie'u;o $ (topie< zaawan(owania k"iniczne'o 3 )ardzo do)re;o $$ (topie< 3 ze

Zia#nis"c"ak u


8/22

Duz z komrek erto"ie'o i Neydi'a:o na"ey tu te 'uz z)udowany wy#cznie z komorek erto"ie'o;o 'uzy rnej wie"koci O "ite, te;o 2 po(tacie: do)rze, rednio i ni(ko zrnicowana;o cz! 'uzw wydzie"a e(tro'eny i pro'e(teron;o wznowy "u) przerzuty 7 5+

Duz z komrek (teroidowyc 3 nowotwr "utea"ny podcie"i(ka; nowotwr z komrek Neydi'a:o wy(tpuj# w kadym wieku;o due komrki o eozynoconnej "u) zwakuo"izowanej cytop"azmie;o wik(zo! zwi#zana je(t z cecami k"inicznymi wiry"izacji

'onado0lastoa > dy('enetycznyc 'onadac @zadki > 50+ z dy('erminoma 4ae 'uzki z mikrozwapnieniami > E0+ przed 10 r ypowo ko)iety *8\U >ywodzi (i z komrek zawieraj#cyc cromo(om U Pwa typy komrek:

o ze (znurw pciowyc;o przypominaj#ce (eminoma=dy('erminoma

'u"% ge#inalne Noka"izacja 3 'onady, rdpier(ie, prze(trze< zaotrzewnowa, narz#dy wewntrzne w tym A 20+ 'uzw jajnika, 95+ z nic to dojrzae potworniaki tor)ie"owate, pozo(tae 5+ to 'uzy

zo"iwe, (tanowi# 2+ 'uzw zo"iwyc jajnika w Iuropie, ?aponia O 10+; Jredni wiek pacjentek 6E "at Fo(tacie zo"iwe 'wnie u dzieci i modyc ko)iet, 80+ 'uzw zo"iwyc poniej 16 r Itio"o'ia 3 nieznana )jawy k"iniczne 3 'uz jamy )rzu(znej

WICZENIE *. Patologia ukadu pciowego eskiego = acica.

C"%nniki wp%waj>ce na ?o#< 0akte#%jn> poc5w% &izjo"o'icznie:

o pord;o ci#a;o men(truacja;o menopauza

Coro)y i "eki:o coro)y meta)o"iczne;o coro)y w#tro)y;o za)urzenia i "eki ormona"ne

4iej(cowe:o $nQekcje;o za)ie'i cirur'iczne;o uraz;o poronienie;o aktywno! (ek(ua"na

Zapalenia Makteryjne:

o paciorkowce;o 'ronkowce;o enterokoki;o I co"i;

E


9/22

na)onekwa"cowaty

-iperp"azjakomrek

rezerwowyc-

niedojrzaametap"azja

pa(kona)onkowa

metap"azjaredniodojrzaapa(kona)onko

wa

prawidowyna)onek pa(ki

niedojrzaametap"azja

pa(kona)onkowa

;$N

rakpa(kona)onko

wy

o Aei((eria 'onorroe >iru(owe:

o erpe( typ $$;o HF%;o C4%

C"amydia tracomati( reap"a(ma urea"iticum Drzy)icze 3 Candidia Fa(oytnicze:

o ricomona( Sa'ina"i(;o Intero)iu( Sermicu"ari(

,P@ #%"%ko onkogenno7ci Ai(kie 3 8, 66 ,*1, *2, ** Jrednie 3 26, 22, 25, 56, 51 Pue 3 1A( 1B( *5, 58

Epideiologia #aka s"%jki acic% Fomimo znacz#ce'o po(tpu w wykrywaniu i "eczeniu, rak (zyjki macicy je(t ci#'"e i(totnym

pro)"emem o '"o)a"nym za(i'u

@ak (zyjki macicy je(t nada" najcz(t(zym zo"iwym nowotworem u ko)iet w krajacrozwijaj#cyc (i .GQryka, Gmeryka Fd i Jrodkowa, Gzja, Fd->(c/ > wik(zoci krajwrozwinityc zajmuje -E miej(ce na "icie nowo-wykrywanyc rakw u ko)iet

K )ada< epidemio"o'icznyc wynika jednoznacznie, i etio"o'ia raka (zyjki macicy je(t zwi#zanaz czynnikiem przeno(zonym dro'# pciow#>(kazuje na to zwi#zek pomidzy zacorowa"noci# na raka (zyjki macicy a:

wcze(n# inicjacj# ycia (ek(ua"ne'o;"icz)# partnerw (ek(ua"nyc;"iczn# wczeniej(zyc partnerek (ek(ua"nyc u partnera corej na raka (zyjki macicy

Czynnikiem zwi#zanym z pow(tawaniem raka (zyjki macicy je(t w wik(zoci przypadkw wiru()rodawczaka .HF%/, ktry:

wykrywany je(t w 95+ przypadkw raka (zyjki macicy .HF% 68, 6E i 26 wykrywane je(t

metod# y)rydyzacji in (itu w wik(zoci rakw in (itu i rakw naciekaj#cyc, zarwnopa(kona)onkowyc jak i 'ruczoowyc/;ma zdo"no! do tran(Qormacji nowotworowej "inii komrkowyc A$H 22;

9


10/22

wiru(y typu ]"ow-ri(k HF%]

(nic nie wida nazdjciu)

ko"iocytoza

wiru(y typu ]i'-ri(k HF%]



dysregulacjacyklu

komrkowegoskutkujca

proliferacj

wiru(y typu ]i'-ri(kHF%]

.nic nie wida! na zdjciu/

dy(re'u"acja cyk"ukomrkowe'o (kutkuj#ca

pro"iQeracj#

zo"iwa tran(Qormacja

po wprowadzeniu do komrek na)onka .HF%68 PAG/ powoduje ic Yimmorta"izacjZ iwywouje pow(tawanie zmian cyto"o'icznyc jak w zmianac przedrakowyc

$la ocen% "ian p#"ed#akow%c5 w odniesieniu do #aka s"%jki acic% stosowano s"e#egklas%kacji

y(tem dy(p"a(ia 3 ca Yin (ituZ O carcinoma y(tem C$A 3 oparty na zaoeniu i zmiany przedrakowe maj# carakter k"ona"ny i ktry

traktuje C$A2 i ca Yin (ituZ jako jedn# zmian

Fodzia wyrniaj#cy dwie jedno(tki morQo"o'iczne 3 Y"ow-'rade $NZ oraz Yi'-'rade $NZ

Patogene"a #aka s"%jki acic%3UI4 YMete(daZ O typy wiru(w HF%

!%ste Det5esda 4aj#c na wz'"dzie nowe dane na temat ro"i inQekcji HF% wprowadzono k"a(yBkacj okre"an#

terminem y(temu Mete(da > termino"o'ii Mete(da pojcie Y"ow-'rade (^uamou(

60


11/22

intraepite"ia" "e(ionZ .N$N/ odpowiada zmianom o typie Ykoi"ocytic atypiaZ i C$A6, za pojcieYi'-'rade (ûamou( intraepite"ia" "e(ionZ .H$N/ odpowiada zmianom o typie C$A1 i C$A2

Now 'rade $N to zmiany etero'enne pod wz'"dem rodzaju wiru(a HF%, k"ona"noci, p"oidiioraz utraty eterozy'otycznoci .NH/ Hi'-'rade $N, przeciwnie, maj# w odnie(ieniu do tycparametrw carakter k"ona"ny Ka(t#pienie, w odnie(ieniu do zmian typu "ow-'rade - terminuC$A6 pojciem $N-6 .(ûamou( intraepite"ia" "e(ion/ znacznie "epiej oddaje carakter zmiany,'dy proce( ten ma carakter inQekcji, u(tpuj#cej (amoi(tnie, nawet przy )raku "eczenia>prowadzenie nowej dwu(topniowej termino"o'ii w znacznym (topniu uatwio w(pprac

pomidzy pato"o'ami i k"inicy(tami Core ze zmianami typu N$N (# traktowane zacowawczoFrzeciwnie, w przypadku rozpoznania H$N konieczne je(t za(to(owanie "eczenia Co prawda k"a(yBkacja Mete(da odno(i (i do )adania cyto"o'iczne'o, jednak cz! pato"o'w

ek(trapo"uj j# na opi(y i(to"o'iczne, co z ko"ei umo"iwia komunikacj pomidzy cyto"o'ami ipato"o'ami

2ic#oin;asi;e ca#cinoa > okoo *+ do + przypadkw zmianom o carakterze C$A towarzy(zy powierzcowne

naciekanie podcie"i(ka (zyjki macicy @ozpoznanie mikroinwazji (tawiane je(t jedynie w oparciu o )adanie caej zmiany >yrnienie (pord rakw po(taci z mikronaciekaniem ma i(totne znaczenie k"iniczne Ci#'"e

je(zcze e'zy(tuj# dwie nieza"ene deBnicje YmikroinwazjiZ >' te $nternationa" &ederation oQDyneco"o'ic and )(tetric( .&$D/ do 5mm, za w' ociety oQ Dyneco"o'ic nco"o'y .D/ do2mm )a przedziay ')okoci naciekania zo(tay uwz'"dnione w nowej k"a(yBkacji &$D,jako: (ta'e 6a .72,0mm/, (ta'e 6) .2mm, 75mm/ Rryteria D w odnie(ieniu do mikroinwazji(# )ardziej re(trykcyjne nie ty"ko ze wz'"du na ')oko! naciekania, a"e take d"ate'o, iwyk"uczaj# zajcie przez komrki raka naczy< "imQatycznyc i kapi"arnyc

Naciekaj>ce nowotwo#% "o7liweFlas%kacja W,G 9*HH: w%#/nia t#"% g#up% naciekaj>c%c5 nowotwo#/w na0onkow%c5s"%jki acic%J

(ûamou( ce"" carcinoma; adenocarcinoma; YoterZ epite"ia" tumour( 3 w tej o(tatniej 'rupie (# ujte:

o adeno(ûamou( carcinoma,o adenoid )a(a" ce"" carcinoma,o adenoid cy(tic carcinoma,o neuroendocrine tumor(,o undi[erentiated carcinoma

Ponadto ta saa klas%kacja w%ienia g#up< "o7liw%c5 #o"#ost/w e"enc5%aln%c5J "eiomyo(arcoma; endometroid (troma" (arkoma; undi[erentiated endocerSica" (arkoma; (arcoma )ortryoide(; a"Seo"ar (oQt part (arkoma; an'io(arcoma; ma"i'nant peripera" nerSe (eat tumor

G#a" oso0noJ zo"iwyc nowotworw me"anocytarnyc .me"anoma ma"i'num/; "imQatycznyc i krwiopocodnyc .ma"i'nant "ympoma, "eukemia/, tzw nowotworw rnyc

.U/; nowotworw przerzutowyc

ak paskona0onkow% >ik(zo! rakw pa(kona)onkowyc (zyjki macicy pow(taje na )azie zmian przedrakowyc

zwi#zanyc z przetrwa# inQekcj# HF% k 60+ do 10+ nie"eczonyc zmian typu C$A u"e'a tran(Qormacji do raka w okre(ie 2-10 "at

Jredni wiek coryc na raka (zyjki wyno(i 56 "at, redni wiek coryc ze zmianami typu66


12/22

C$A2=i'-'rade $N wyno(i ok 65-12 "at mniej, tj ok 1E "at Jredni wiek coryc z rakiem in(ity z mikronaciekaniem wyno(i *2 "ata

> o(tatnim okre(ie (twierdza (i zauwaa"ny wzro(t rakw (zyjki macicy u ko)iet poniej 25roku ycia

Aaciekaj#ce raki pa(kona)onkowe przy)ieraj# rne Qormy makro(kopowe Kmiany ocarakterze wcze(nym maj# carakter wynio(oci o niere'u"arnyc )rze'ac, atwokrwawi#cyc przy dotyku, cz(to z o)ecnoci# owrzodzenia

k 9E+ wcze(nyc zmian rozwija (i w o)r)ie (treQy przejciowej

Mardziej zaawan(owane zmiany maj# dwojaki carakter 3 _, )#d _, ktry nadaje (zyjcemacicy k(ztat )eczkowaty

@e##ucous Ca#cinoa ?e(t to )ardzo rzadka odmiana wy(okozrnicowane'o raka pa(kona)onkowe'o, zwyk"e

przyjmuj#ca makro(kopowo po(ta! kykciny Pawniej )ya znana pod nazw# giant condylomaacuminatum of Buschke and Lowenstein

Aowotwr cecuje (i powo"nym, miej(cowym typem wzro(tu Hi(to"o'icznie 'uz cecuje (i akantotycznym rozro(tem wy(okozrnicowane'o na)onka, ktry

(zerokimi ko"umnami nacieka w '#) podcie"i(ka .(po() naciekania podcie"i(ka przypominatapetowanie krypt 'ruczoowyc/ Aa)onek rakowy carakteryzuje (i znikom# atypi# oraz

znikom# aktywnoci# mitotyczn# O jee"i (twierdza (i B'ury podziau, to (# one o'raniczone do)aza"nyc czci na)onka

)denoca#cinoa @aki 'ruczoowe (tanowi# aktua"nie okoo 65-15+ o'u rakw naciekaj#cyc (zyjki macicy ta# tendencj# o)(erwowan# w G i Kacodniej Iuropie je(t wzro(t od(etka 'ruczo"akorakw

(zyjki macicy w (to(unku do raka pa(kona)onkowe'o naciekaj#ce'o > "atac 50-80-tyc rakipa(kona)okowe (tanowiy ok 95+ o'u rakw (zyjki > donie(ieniac z "at 0-tyc rakipa(kona)onkowe (tanowiy od 5-E0+, a 'ruczo"akoraki od 10-15+

4akro(kopowo 'ruczo"akoraki maj# po(ta! e'zoBtycznyc 'uzw, owrzodzenia )#d roz"ane'ordcienne'o nacieku, ktry powoduje, e (zyjka macicy przy)iera k(ztat )eczkowaty

@ak 'ruczoowy (zerzy (i najpierw miej(cowo, a na(tpnie daje przerzuty do wzw connyc

miednicy > porwnaniu z rakiem pa(kona)onkowym, czciej o)(erwuje (i przerzuty do jajnikw,

narz#dw jamy )rzu(znej oraz przerzuty od"e'e

$#ogi s"e#"enia si< #aka s"%jki acic% Frzerzuty do wzw connyc maj# miej(ce )ardzo wczenie i dotycz# 15-50+ coryc w

(tadium $M i $$ Aajczciej zajte (# wzy conne )iodrowe wewntrzne, za(onowe, )iodrowe zewntrzne i

)iodrowe w(p"ne > pnym okre(ie coro)y maj# miej(ce przerzuty do wzw connyckrzyowyc, okooaorta"nyc i pacwinowyc Aierzadko (twierdza (i rwnie przerzuty dood"e'yc wzw connyc, np nado)ojczykowyc

> przeciwie


13/22

rozro(tendometrium

rozro(t )ezatypii

pro(ty

zoony

rozro(t zatypi#

pro(ty

zoony

Gdenomyo(i(, adenomyoma

o"#ost endoet#iu etiologia 3IQekt nadmiernej i przeduonej (tymu"acji e(tro'enowej przyo)nieniu (tymu"acji pro'e(teronowej

>cze(na mie(i#czka, pna menopauza Cyk"e )ezowu"acyjne FC tyo! Aierdki Neczenie niezrwnowaonymi e(tro'enami amoBWen Duzy jajnika ormona"nie czynne .Qo"icu"oma, tecoma/ Coro)y w#tro)y Cukrzyca >czeniej(ze nawiet"ania miednicy maej

Najc"


14/22

Niczne mitozy

Polip endoet#iu ko)iet przed i po menopauzie Kwi#zany z ypere(tro'enizmem

ak endoet#ialn% Czynniki ryzyka:

o terapia ormona"na e(tro'enowa;o tamoWiQen;o otyo!;o cukrzyca;o za)urzenia 'enetyczne .typ $ zwi#zany z rozro(tem, typ $$ z atroB#/, ze(p Nynca, ze(p

Cowdena @odzaje:

o Sariant wit (^uamou( di[erentiation;o Si""o'ra"ndu"ar Sariant;o (ecretory Sariant;o ci"iated ce"" Sariant;o rak "uzowy;o rak (urowiczy;o rak ja(nokomrkowy;o rak pa(ki;o rak mie(zany

$ualist%c"na teo#ia #o"woju #aka 0on% 7lu"owej s"%jki acic% @ozro(t zoony atypowy 3 .FIA, R-ra(/ 3 rak endometria"ny @ak wewn#trzna)onkowy .I$C/ 3 .p52/ 3 rak (urowiczy, rak ja(nokomrkowy

ak endoet#ialn%

Aaj)ardziej caraktery(tyczn# cec# 'ruczo"akorakw endometria"nyc je(t, cocia)yo'ni(kowa o)ecno! 'ruczow "u) ukadw ko(mkowo-cewkowyc wy(anyc wa"cowato-komrkowym na)onkiem jednorzdowym "u) p(eudowie"orzdowym

?#dra typowe'o na)onka (# wyduone i uoone pro(topad"e do )ony pod(tawnej

F#%te#ia ocen% stopnia "#/nicowania 9a#c5itectu#al g#ading: Drade 6 3 "ite ukady komrek raka nie (tanowi# wicej ni 5+ utkania 'uza Drade 13 'uz w 8-50+ z)udowany z "ityc ukadw komrkowyc Drade 2 3 ponad 50+ nowotworu tworz# "ite po"a komrek rakowyc

'u"% poc5od"enia e"enc5%alnego

Endoet#ial st#oal and #elated tuou#s endometria" (troma" (arcoma, "ow 'rade E926=2 endometria" (troma" nodu"e E920=0 undi[erentiated endometria" (arkoma E920=2

!oot5 uscle tuou#s2IOE$ EPI6,EI) )N$ 2E!ENC,42) 6&2G&!

carcino(arcoma .ma"i'nant mu""erian miWed tumour, metap"a(tic carcinoma/ E9E0=2 adeno(arcoma E922=2 carcinoB)roma E92*=2 adenoB)roma

2alignant esode#al ied tuo# 92226: Q ca#cinosa#coa

Duz trzonu macicy, ktry i(to"o'iczne z)udowany je(t z dwc zo"iwyc komponent 3 rakoweji mezencyma"nej

6*


15/22

kadowa na)onkowa ma najczciej po(ta! raka endometroidne'o, (kadowa mezencyma"naO mi(aka (troma"ne'o typu i' 'rade "u) B)ro(arcoma, w czci przypadkw utkanieetero"o'iczne .ra)domyo(arcoma, condro(arcoma/

Frze)ie' k"iniczny oraz najnow(ze wyniki )ada< immunoi(tocemicznyc i mo"eku"arnycw(kazuj# na na)onkowy carakter o)u komponent .3 metap"a(tic i' 'rade carcinoma/

Romrki komponenty mezencyma"nej w wik(zoci przypadkw wykazuj# o'ni(kowo ek(pre(jkeratyn i I4G

)ie komponenty wykazuj# ten (am typ mutacji 'enw p58 i R-raz oraz inaktywacj

cromo(omu \

eio%oa 9izro(t za"eny od e(tro'enw i pro'e(teronu: powik(zaj# (i w trakcie terapii e(tro'enami,(zy)ko ro(n# w ci#y i w cza(ie przyjmowania pro'e(teronu

)jawy k"iniczne:o )";o uczucie uci(ku;o krwawienia;

o niepodno!;o mo'# u"ec (krceniu, martwicy, wtrnemu zakaeniu

4akro(kopowo:o owa"ne;o twarde;o )iae;o uno(z# (i ponad myometrium na przekroju;o mo'# "oka"izowa! (i pod"uzwkowo, rdciennie i pod(urowicwkowo

4ikro(kopowo:o do)rze od'raniczone;o pczki wkien miniowyc o )udowie wirowatej;

o komrki wrzecionowate;o wyduone, tpo zako


16/22

ndi[erentiated endometria" (arkomaEndoet#ial st#oal nodule

La'odny 12-E8 r, rednia wieku ok 50 "at 5+ przed menopauz# 4akro(kopowo:

o do)rze od'raniczony;o 6-10cm;o na o' wpuk"a (i w po(taci po"ipa do jamy macicy;o cz! z"oka"izowana rdminiowo )ez kontaktu z endometrium;o od'raniczony, uci(ka myometrium i endometrium

Romrki przypominaj# podcie"i(ko endometrium w Qazie pro"iQeracji: mae, z maym owa"nymj#drem, 'ranice komrkowe nieo(tre

Gktywno! mitotyczna zwyk"e ni(ka

Endoet#ial st#oal sa#coa Jredni wiek *1-52 r

Dwne o)jawy k"iniczne:o krwawienie;o )"

4akro(kopowo:o powik(zenie macicy, po'ru)ienie niere'u"arne )ony "uzowej i miniowej;o mikki, )eowy, po"ipowaty

4ikro(kopowoo komrki przypominaj# pro"iQeracyjne podcie"i(ko endometrium;o aktywno! mitotyczna moe )y! ni(ka;o naczynia przypominaj#ce arterio"e do! re'u"arnie rozmie(zczone;o naciekaj# miniwk;o zatory w naczyniac y"nyc

&ndiRe#entiated endoet#ial sa#coa 55-80 r

Fo"ipowate ma(y naciekaj#ce roz"e'"e miniwk z jej de(trukcj# i martwic#Fodtyp monomorBczny i po"imorBczny

Kwyk"e wy(oka aktywno! mitotyczna i po"imorBzm, niere'u"arna (ie! naczyykadniki morQo"o'iczne mierci wewn#trzmacicznej:o zacynicie wodami podowymi;o wy)roczyny podw(ierdziowe i podna(ierdziowe;o wy)roczyny podtore)kowe nerek;

o wy"ewy w nadnerczac i 'ra(icy;o krwotok wewn#trzcza(zkowy;o )ezpowietrzno! puc

68


17/22

Frzyczyny:o ze (trony matki:

coro)y kr#enia, t)c, kia, zapa"enia i rozedma puc, niedokrwi(to!, coro)y krwi .coniaki, )iaaczki/, coro)y nerek, IFH O 'e(tozyd, cukrzyca, inQekcje wiru(owe O ryczka, cytome'a"ia, narkotyki, zatrucia O F), G(, nikotyna, a"koo", toWop"a(moza, kon`ikt (ero"o'iczny;

o oy(kowe: oy(ko przoduj#ce, wady oy(ka, prawdziwy wze ppowiny, wypadnicie ppowiny, zapa"enia, ci#a przeno(zona, przedwcze(ne odk"ejenie oy(ka, zawa;

o

podowe: wady (erca, wady nerek

Najc"


18/22

o "i_

>ady rozwojowe

Frzyczyny zoone

raz mecaniczny

Coro)a emo"ityczna:o anemia emo"ityczna;o icteru( 'raSi( neonatorum;o

ydrop( Qoeta"i( uniSer(a"i( rudne do u(ta"enia

$nne:o wczeniactwo;o a(piracja treci pokarmowej;o w (tanac nie(trawnoci;o w urazac mz'u;o w rozdarciu namiotu mz'u;o we wrodzonyc wadac (erca;o dy(trep(ja niemow"#t;o zakaenia;o niewaciwe karmienie;o niewaciwe "eczenie;o 'enetyczne .np mukowi(cydoza, ze(p Powna/;o zanieczy(zczenie rodowi(ka

Za0u#"enia #o"wojowe kanka nerwowa:

o )ezmz'owie .anencepa"ia/;o roz(zczep kr'o(upa .(pina )iBda/

przepuk"ina oponowa .menin'ocoe"e/,

przepuk"ina rdze


19/22

o przetoki .B(tu;ae co""i con'enitae/;o tor)ie"e .cy(te( co""i con'enitae/;o krcz (zyi .tortico""i(/

Frzewd pokarmowy:o zaronicie przeyku .artre(ia oe(opa'ii/;o niedrono! je"it .i"eu( con'enitu(/;o zaronicie od)ytu .atre(ia ani/;o niedrono! dr' ciowyc .atre(ia dictum )i"arium/

?ama )rzu(zna:o przepuk"ina ppowinowa .mpa"oce"e/;o wrodzone wytrzewienie .'a(troci(i(/;o przepuk"ina ppkowa .ernia um)i"icu(/;o przepuk"ina pacwinowa .ernia in'una"i(/;o przepuk"ina przeponowa .ernia diapra'matica/

kad moczowo-pciowy:o (podziectwo .ypo(podia(i(/;o wierzcniactwo .epi(podia(i(/;o wynicowanie pcerza .eWtropia Se(icae urinariae/;o zaronicie war' (romowyc;o wntro(two .cryptorcidi(mu(/;o niedrono! dr' moczowyc .atre(ia uretrae/

kad ko(tno-(tawowy:o nad"icz)owe pa"ce .po"ydacty"ia/;o zronicie pa"cw .(yndacty"ia/;o (topa koady rozwojowe )on podowyc O w za(adzie nie (potyka (i

69


20/22

C%toegalia Itio"o'ia: wiru( erpe( cytome'a"ii

Fo(tacie:o wrodzona;o coro)a na)yta w okre(ie niemow"cym;o inQekcja u doro(yc

Pro'i zakaenia:o przenie(ienie inQekcji z matki na pd;o zakaenie podu w okre(ie porodu;o zakaenie krope"kowe;o zakaenie w toku tran(Quzji;o zakaenie weneryczne;o przenie(ienie z m"ekiem matki

>trty i o'ni(kowe martwice:o "inianki;o nerki w#tro)a;o puca;o przewd pokarmowy;o trzu(tka;o tarczyca

!lajd " toksopla"o">O 106*09190955*1jp'

Zesp/ 0on s"klist%c5 10-20+ z'onw noworodkw

>y(tpowanie:o u wczeniakw;o u noworodkw dono(zonyc matek coryc na cukrzyc;o noworodkw urodzonyc z cicia ce(ar(kie'o z ci#y, w ktrej na(t#pio krwawienie z

oy(ka przoduj#ce'o;o niedot"enionyc w cza(ie porodu

)jawy k"iniczne:o za)urzenia oddycania 3 du(znoci, ipok(emiao @D puc 3 roz(iane zmiany

4akro(kopowo 3 puca winiowe, cikie, o)Bcie zra(zaj#ce (i krwi# na przekroju, due zodci(kami e)er na powierzcni

Frzyczyna pierwotna:o niewyk(ztacenie pneumocytw ziarni(tyc $$ typu, co powoduje o)nienie produkcji

(urQaktantu;

o przyczyna 3 niedo)r kortyko(terydw Madanie:

o amniocenteza 3 (tenie "ecytyny do (Bn'omie"iny 'dy N=4 1=6 to ryzyko @P mae,1E-2E tc wy(t (urQ

Frzyczyna wtrna 3 za)urzenia kore"acji midzy ukrwieniem a upowietrznieniem narz#du

2ukowisc%do"a Pziedziczna, wrodzona auto(oma"nie rece(ywnie, 'en na du'im ramieniu cromo(omu

$(tota coro)y:o za)urzenia czynnoci 'ruczow e'zokrynnyc;o za'(zczenie ic wydzie"iny

Frzyczyna:o 'ruczo potowy 3 )rak re(orpcji AaTi C"-;

10


21/22

o puca 3 zmniej(zone przecodzenie C"-przez na)onek;o trzu(tka 3 HC2-nie przecodzi do przewodw;

(padek cinienia o(motyczne'o, wzro(t za'(zczenia wydzie"iny Pia'no(tyka Madanie 3 pr)a potowa .jonoQoreza pi"okarpinowa/ 4 3 C"b 80 mmo"="

R"inika:o okre( noworodkowy 3 ze(p niedronoci (mkowej, (mkowe zapa"enie otrzewnej;o okre( wcze(noniemow"cy 3 o(tre zapa"enia puc, przew"eke zapa"enia o(krze"i;o okre( pno i przed(zko"ny 3 przew"eke )ie'unki, poranna du(zno!, ze(p ze'o

wcaniania;o okre( (zkoy i modzie


22/22

o kana"ikowa;o )rodawkowata

11

Żeński układ rozrodczy (patomorfa)

Documents