zgjedhjet parlamentare ne kosove 2014

8/15/2019 Zgjedhjet parlamentare ne Kosove 2014

1/42

!

TEDAHMDAX >268 @Ë KLYLZË4 @DË^AX^LYRAKXGZË

Fhao Namf hma Nakgo Nfcgqg

Hapfrtoa`tg g Ymka`ifva RlcgtgkaQ`gvarsgtatg g Rrgsmtg`ës ”Mfsf` Rrgsmtg`f‗

Rrgsmtg`ë, klrrgk >268


2/42

#

RË^ONFDXDF

Myrda

6. Ygstaog zedahmlr `ë Klslvë

>. ^ajlrof zedahmlra `ë Klslvë<

9. Tedahmdat a kfcufrf pfrcfoa`tfra

8. Tedahmdat a pfrfklmsmoa >268

1. Rrfeu hma cgstft

Rarju`hgog hma raklof`hgoat


3/42

$

Ymkurtasft

FFK- Fcafìf për Frhmoërg`ë a Klslvës

FK^- Fcafìf Klslvf a â

KVT- Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

GIL- Tyrf Igvgca @hërklonëtfra

CHH- Cghmdf Haolkrftgka a Hfrhf`gsë

CHK- Cghmdf Haolkrftgka a Klslvës

CRK- Cëvgzdf Rlpucclra a Klslvës

LYNA- Lref`gzftf për Ygeurg hma Nfsmkëpu`go `ë Avrlpë

RHK- Rfrtgf Haolkrftgka a Klslvës

YCY-Rfrtgf a Rfvfrur Cgnarfca (Yfolstfc`f Cgnarfc`f Ytrf`kf)

ZZ- Zatëva`hlsda


4/42

%

Myrda

Edftë kftëronëhmdatë vgtava të ju`hgt, Klslvf ësmtë nfccfjfqufr oa `dë

stftus të pfqfrtë plcgtgk hma `dë trf`zgigl` smuoëhgoa`sgl`fc. Nfsmkësgf

`hërklonëtfra kgsmta `hërmyrë `ë Klslvë `ë qarsmlr 6777 për të `hfcur

hmu`ë` strukturlra hma sgstaoftgka të usmtrufr èf raedgog g g`stfcufr

sarnë `ë Klslvë. @ë përputmda oa âzlcutë` 6>88 të Kësmgccgt të Ygeurgogt,

Ogsgl`g g Rërklmsmëo g Klonava të Nfsmkufrf `ë Klslvë (Q@OGK), gsmta

va`hlsur `ë Klslvë për të `hërtufr G`stgtuiglàt a Rërklmsmoa

Zatëqavargsësa `ë Klslvë (GRZV), sg efrfìg për `dë smlqërg smuoë-at`gka

pfqëslra hma haolkrftgka `ë Klslvë hma, oë pfstfd, `ësa këtl hy lndaktgvf

hl të frrgmasmg` èf cgharsmgpg plcgtgkë `ë Klslvë, ftëmarë mfpad ou`hësgf

për hgskutgoat rratm stftusgt të ”frhmsmëo‗ të Klslvës.6 Oa jdfcë të tdarf, `ë`

parspaktgvë` a Q@OGK-ut zedahmdat oë smuoë df`ë pfrë sg `dë g`struoa`t

pfqa`hërtgog, ku nfsmkësgtë a `hrysmoa at`gka hl të nfsmkëusmtrl`g`

pusmtatg` `ë Klslvë, hma dl sg `dë g`struoa`t g caedgtgogtatgt haolkrftgk.

Ygol` Imastarof` `ë ”Tedahmdat df`ë fdl që nëdoë‗ freuoa`tl` sa Q@OGK g

prldaktl`ta zedahmdat sg fktgvgtat që hl t‗g onf`ta sg smqgptfrët fsmtu ahma

sarnët a Klslvë të fèfzmufr `ë datë` plcgtgka, ofrrë për nfzë jfktg` sa

pfvfrësgf a Klslvës gsmta dfsmtë dfsmtë tfvlcg`ës së hgskutgogt. Imastarof`

igtl` `dë prad zyrtfrëva të LYNA-së që freuoa`tl`ta sa ”zedahmdat hl të `f

ncad`ë àva trg vgta të stfngcgtatgt‗.>

Ahma psa zedahmdat ùk df`ë oakf`gzog g vatëo `ë haolkrfig, ftl pfhysmgo

që df`ë pfrfkusmt g sfd. @gsur èf praogsf që zedahmdat a cgrf hma të

`harsmoa df`ë tgpfr tmacnëslr g haolkrfigsë, ftëmarë ou`h të plmlmat që

va`hg, oa përdfsmtgoa të ifktufrf, kf kfcufr sprlvf të rë`hësgsmoa të

haolkrftgzgogt. Kësmtu, `ë Klslvë, që èf zedahmdat a pfrf të vgtgt >222, kf

6 Rër këtë, smgm Ogimfac D. Oftmasl`, ”Q`gtah @ftgl`s Elvar`fìa lj Rlstil`jcgit Yligatgas‗,Xma Foargif`

Dlur`fc lj G`tar`ftgl`fc Cfw, Zlc. 71, @l. 6 (Df`., >226), p.55; Hlog`gqua Tfuo (>225). Ylvarage`ty Rfrfhlx4

Xma @lros f`h Rlcgtgis lj G`tar`ftgl`fc Ytfta-nugchgè. Lxjlrh Q`gvarsgty Rrass, j.:1; Lsg` Xf`say (>227).

âegoa-nugchgè4 Haolirftgzftgl` f`h G`tar`ftgl`fc Fhog`gstrftgl`. Lxjlrh Q`gvarsgty Rrass, j.:>; ^gimfr

Ifpcf` (>221). G`tar`ftgl`fc Elvar`fìa lj Ufr-Xlr` Xarrgtlrgas4 ûca f`h âil`struitgl`. Lxjlrh Q`gvarsgty

Rrass, j.>>; Fghf` Magr (>227). ”G`trlhuitgl`4 G`tarva`tgl` f`h Ytftanugchgè g` Klslvl.‗ Dlur`fc lj G`tarva`tgl`f`h Ytftanugchg̀ e , 94 >, p.697.> Ygol` Imastarof`, ”Acaitgl`s Fra Umft Ua Hl‗, Xma Ulrch Xlhfy, Zlc. 15, @l. 66 (@lv., >226), j. >2.


5/42

&

pfsur hgsf pfcë zedahmda clkfca hma pfrcfoa`tfra të zmvgccufrf `ë oë`yrë të

rraeucct. Krgdgog g sgstaogt plcgtgk `ë Klslvë kf jgtufr caedgtgogtatg` hma

of`hftg` përoas zedahmdava të cgrf a të rraeucctf. @ë prliasg` a

haolkrftgzgogt të smlqërgsë klslvfra, kl`trgnut të kl`sgharuasmëo kf`ëpfsur oahgft hma smlqërgf igvgca, plr edgtmfsmtu ahma nfsmkësgf

`hërklonëtfra.

Tedahmdat a ju`hgt të dfsmtëzfkl`smoa pfrcfoa`tfra `ë Klslvë ou`h të

vcarëslma` sg zedahmdat të qatf, klrrakta hma të lref`gzufrf `ë jryoë jar a

haolkrftgka. @ësa krfmfslma` oa zedahmdat a kfcufrf të përedgtmsmoa,

zedahmda këtl të smlqërufrf oa smuoë pfrraeuccësg hma që znama` `ë ofsë

të ofhma caedgtgogtatg` a zedahmdava plr ahma të vat g`stgtuiglàva të hfcurf

èf këtl, zedahmdat a >268 kf`ë rgpërtërgrë nasgog` sa Klslvf ou`h të

lref`gzld zedahmda të rraeucctf. Oaedgtmësa Klslvf kgsmta kfcufr këtë tast

haolkrftgka, razuctftat a këtyra zedahmdava prlhmuf` `dë èërå plcgtgk.

Hgcaof a prlhmufr èf ky èërå gsmta kdl4 kusm humat të datë of`hftfrg për

jlrogog` a qavargsa, pfrtgf jgtuasa fpl smuogif pfrcfoa`tfra a jlroufr èf

klfcgigl`g lplzgtfr. Kdl ccld pft-plzgta a smtyrg prasgha`ta` Dfmdfef që t‗g

hradtlmat Edykftës Kusmtatuasa për të kërkufr sqfrgoat a àvldsmoa. @ë

f`ë` tdatër, vltft oa kusmt hma f`kasft a nërf èf sundaktat plcgtgka, në`

që razuctftg përju`hgotfr g iartgjgkufr g zedahmdava të prlclèlmad, edë që jgcclg

të a rrgsta plcfrgzgog` a ska`ës plcgtgka hma krgdl`ta sgtuftë pfqfrtësga rratm

of`hftfrgt për qavarg`ë a frhmsmoa.

Kdl f`fcgzë ësmtë a strukturufr sg `ë vgdgo. Rdasf a pfrë smqyrtl` sgstaog`

zedahmlr `ë Klslvë hma g`jrfstrukturë` cgedlra përoas së igcës Klslvf kf

lref`gzufr zedahmda që èf vgtg >222. Rdasf a hytë oarrat oa trf`spfraìë`

hma jg`fìgog` a sundaktava plcgtgka. Rdasf a tratë f`fcgzl` ta`haìë` për të

rajlroufr sgstaog` zedahmlr `ë Klslvë, sghlols pfs zedahmdava të

përedgtmsmoa të vgtgt >262, të igcft gsmg` smlqërufr oa pfrraeuccsg të oëhmf.

Rdasf a kftërt oarrat oa zmva`hlsda` a vëoa`hdas së cgharsmgpgt plcgtgk `ë

Klslvë èf rajlrof zedahmlra tak (ha)jlrof kusmtatuasa. Rdasf a pastë dap

`dë ratrlspaktgvë f`fcgtgka për zedahmdat a përedgtmsmoa të vgtgt >226, >228,

>225, hma ftl të vgtgt >262. Rlfsmtu, `ë këtë cg`dë, hl të f`fcgzlmat tra`hg g


6/42

'

pdasëofrrdas së vltuasva `ë zedahmda. Rdasf a edftë f`fcgzl` zedahmdat a

përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa të vgtgt >268, jusmftë` zedahmlra, scclefàt

hma praotgoat zedahmlra, onfrëvfdtda` a zedahmdava, tra`hat hma razuctftat.

Rdasf a oarrë `ë smqyrtgo prfeu` zedahmlr hma f`fcgzl` cgstft zedahmlra tëvgtgt >262 oa ftl të vgtgt >268 përoas `dë f`fcgza krfmfsuasa. Hma pdasf a

ju`hgt, plr dl për èf rë`hësgf, ljrl` `dë kl`kcuzgl` hma `dë cgstë të

raklof`hgoava.

Ygstaog zedahmlr `ë Klslvë

Ygstaog zedahmlr ësmtë `dë èf acaoa`tat oë asaìgfca të sgstaogt plcgtgk

haolkrftgk. @ëpërodat zedahmdava qytatfrët zedahmg` përjfqësuasgt a tyra `ëKuva`hg` a Klslvës, sg g`stgtuigl`g oë g cfrtë plcgtgknërës `ë Klslvë, èf ku

nurl` ahma qavargf a Klslvës. Ymklccfrg âg` Xffeaparf, huka gu rajarufr

^lnart Hfmc, smkruf` sa sgstaog zedahmlr ësmtë g cghmur hradtpërhradt oa

haolkrfig`ë, për jfktg` sa fhrasl` pyatda` ”kusm qavargsë22= sgstaog zedahmlr kf fpcgkufr rraeuccft

zedahmlra huka u nfzufr `ë rraeucclra a Q@OGK-ut. Oa rraeucclra` >222/>6

ësmtë tmaoacufr Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava, kursa rraeucclrdf >222/6:

–Rër raedgstrgog` hma vaprgog` a pfrtgva plcgtgka‟ hma rraeucclrdf >226/99

–Ong zedahmdat a përedgtmsmoa `ë Klslvë‟, a pcltësuf` klr`gzë` cgedlra për

lref`gzgog` a zedahmdava `ë Klslvë. Oa Klr`gzë` Kusmtatuasa të vgtgt >226

gsmta rraeuccufr sa Kuva`hg g Klslvës hl të katë 6>2 haputatë, ku >2 prad

$

()*+ ,--.)/)2-6 !"#$%&'%() !+"', -%.# >981:25 =+*7)24*;3 ?2)446 #00


7/42

<

këtyra va`hava hl të razarvlmasmg` për klou`gtatat pfkgië. ^raeucclrdf

>225/>: efrf`tl`ta sa 92 përqg`h a strukturës së Kuva`hgt të Klslvës hl të

përjfqëslmad èf erftë haputata.

Oloa`tfcgsmt, df`ë trg hlkuoa`ta përoas së igcfva rraeucclmat sgstaog

zedahmlr `ë Klslvë4 Kusmtatutf a Klslvës, Cgedg për Tedahmda të Rëredgtmsmoa

hma Cgedg për Tedahmda Clkfca. Vë të tra hlkuoa`tat nurld`ë èf Rrlplzgog

Edgtmëpërjsmgrës për Tedghmda` a Ytftusgt të Klslvës, g `dlmur `hrysma ahma

sg Rcf`g g Fmtgsffrgt, ong nfzë` a së igcgt Klslvf gsmta smpfccur smtat slvrf`

hma g pfvfrur `ë smkurt >22=.

Oa Cgedg` për Tedahmda të Rëredgtmsmoa, sundaktat plcgtgka që kf`ë të hradtë tëofrrg` pdasë `ë zedahmda df`ë pfrtgtë plcgtgka, klfcgiglàt, `gsoft qytatfra

fpl kf`hghftët a pfvfrur, të igcët humat të iartgjgklma` prf`ë Klogsgl`gt

Va`hrlr Tedahmlr.1 Yundaktat plcgtgka edftë pdasëofrrdas `ë zedahmda ljrld`ë

`dë cgstë të kf`hghftëva `ë zedahmda për haputatë `ë Kuva`hg` a Klslvës hma

së pfku 92% a cgstës së kf`hghftëva humat të datë a edg`gsë jaoërlra. Oa këtë

prahgsplzgtë efrf`tlmat përjfqësgog` edg`lr `ë cgstft a kf`hghftëva të pfrtgva

plcgtgka hma oë pfstfd ahma `ë Kuva`hg` a Klslvës. Oaedgtmftë, sgåfreuoa`tlmat `ë stuhgog` a Ogsgl`gt të Akspartëva të Tedahmdava të

Nfsmkgog` Avrlpgf` `ë Klslvë (AQ AAO), efrf`tgog g kultës edg`lra prad

92% për jaorf hma ljrgog g vltës prajaraìgfca ku vltuasgt kf`ë të hradtë të

zedahmg` 1 kf`hghftë `ë jcatëvltgo df`ë `ë ku`hërsmtgo oa `dërf tdatrë`.

Kësmtu sgpfs AQ AAO Cgedg për Tedahmda të Rëredgtmsmoa prlvl` t‗g frrgd këtl

hy lndaktgvf a që `hlhma` `ë kl`jcgkt oa `dërf tdatrë`4

f)

Xë du cadld vltuasava të zedahmg` `ë oasg` a kf`hghftëva të

përjsmgrë `ë cgstft a a`tgtava të tyra plcgtgka të prajarufrf;

n) Ygeurld që së pfku 92 % a kf`hghftëva të zedahmur df`ë èf edg`gf

oë pfk a përjfqësufr.:

Rërku`hër jfktgt sa kdl ësmtë `dë kl`trfhgktë, stuhgog vëra` sa smlqërgf

igvgca `ë Klslvë ësmtë a g`tarasufr që kultf edg`lra të efrf`tlmat për edg`g`ë

1Cged @r. 29/C-259 Rër Tedahmdat a Rëredgtmsmoa `ë âpuncgkë` a Klslvës. 1 qarsmlr >22=.

: Aurlpaf` Q`gl` Acaitgl` Axpart Ogssgl` tl Klslvl, Jg`fc âplrt, >1 Dfùfry >266, j. >8.


8/42

N

oë pfk të përjfqësufr. @ë jfkt, `ë `dë smlqërg oa `dë aofìgpgo plcgtgk,

smlqërlr a akl`logk `ë kl`slcghgo a sgpër, efrf`tgog g pdasëofrrdas së

jaorfva `ë datë` plcgtgka hma smlqërlra vatëo sa g kl`trgnul`

haolkrftgzgogt. @ë hgsplzgtft kfcgotfra të Kusmtatutës së Klslvës, përoassë igcfva Tyrf Igvgca @hërklonëtfra onatad futlrgtatg jg`fc `ë Klslvë `ë

g`tarpratgog` a Rcf`gt të Fmtgsffrgt, tmakslmat sa klou`gtatat pfkgië `ë hy

of`hftat a pfrf zedahmlra hl t‗g ka`ë të razarvufrf >2 va`ha `ë Kuva`hg` a

Klslvës, që `ë`kuptl`ta sa, `ësa pfkgift hl të oarr`g` pdasë ofsgvgsmt `ë

zedahmda, ftl kgsmg` >2 va`ha të razarvufrf hma va`ha të tdarf smtasë që hl të

ou`h t‗g jgtl`g` përoas zedahmdava të cgrf. @ë smtftlr të vgtgt >269 Tyrf Igvgca

@hërklonëtfra kf përju`hufr ogsgl`g` a sfd `ë Klslvë, pfsg smuogif ahgsplzgtfva për onrldtda` a të hradtfva të klou`gtatava pfkgië `ë Klslvë

gsmg` përonusmur, sghlols ftl të cghmurf oa prliasg` a krgdgogt të

klou`fva të radf. @ë f`ë` tdatër, klou`gtatat pfkgië kgsmg` kl`suoufr `ë

hy pfcë zedahmdat a kfcufrf of`hftat a razarvufrf `ë Kuva`hg` a Klslvës,

hma fsmtu sgå pfrfsmgmat oa Kusmtatutë` a Klslvës, tf`g pfkgift hl të ka`ë

vatëo of`hfta të efrf`tufrf `ë Kuva`hg` a Klslvës.5

Kusmtatutf a âpuncgkës së Klslvës, à`g 81, g përifktl` pfrgoat tmaoaclra

të zedahmdava, të hradtës së vltës hma të pdasëofrrës `ë zedahmda.= Harg `ë

zedahmdat a vgtgt >225, përedaedës për përeftgtda`, znftgog` hma ol`gtlrgog` a

prliasgt zedahmlr gsmta Lref`gzftf për Ygeurg hma Nfsmkëpu`go `ë Avrlpë

(LYNA) a igcf erfhufcgsmt gf kfcld këtl hatyrf g`stgtuiglàva va`hlra. Vë èf

kdl klmë zedahmdat lref`gzlma` hma ongkëqyra` èf Klogsgl`g Va`hrlr g

Tedahmdava (KVT), sg `dë lref` g pfvfrur hma g përmarsmëo, që uhmëmaq të

edgtmf fktgvgtatat që cghma` oa prliasg` zedahmlr hma që smpfcc a iartgjgkl`

razuctftat a zedahmdava.7 Rrf, zedahmdat `ë `gvac të përedgtmsmëo

fhog`gstrlma` èf Klogsgl`g Va`hrlr (KVT), oa klogsglàt përkftësa

klou`fca zedahmlra (KKT) `ë `gvac klou`fc, hma klogsglàt qa`hrlra të

vltgogt (KVZ). Edgtmfsmtu që èf ftëmarë u va`hls që të vltlmat oa cgstf të

mfpurf, h.o.tm pfrtgtë va`hlsg` përnërda` hma ra`hgtda` a kf`hghftëva të

5

Kusmtatutf a âpuncgkës së Klslvës, a myrë `ë juqg oa 61 qarsmlr >22=. Ymgm @a`g` :8 hma 68=.= Kusmtatutf a âpuncgkës së Klslvës, Rrgsmtg`ë, >22=, @a`g 81.

7 Rl fty, @a`g 697.


9/42

I

tyra të prlplzufr për haputat `ë Kuva`hg` a Klslvës. Ygå ahma ou`h ta

smgmat èf tfnacf, `ë hy pfcë zedahmdat a pfrf të përedgtmsmoa sundaktat

plcgtgka kl`kurrl`g` oa cgstf zedahmlra të onyccurf, pfstfd `ë zedahmdat a

përedgtmsmoa >225 cgstft u mpë` huka gu ou`hësufr qytatfrëva të vltld`ëharg `ë 62 kf`hghft hma, oë pfs, `ë zedahmdat a përedgtmsmoa të >262 hma

>268, qytatfrët kgsmg` hradtë të zedahmg` 1 kf`hghftë të prlplzufr èf cgstf a

sundaktava plcgtgka.

Xfnacf 6. Nurgog4 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

Ygstaog zedahmlr `ë Klslvë ësmtë sgstao prlplrigl`fc ku `hfrdf a ucësëva `ë

Kuva`hg` a Klslvë nfzlmat `ë vltft a mahmurf për sundaktgtat plcgtgka.

@uoërgog g vltfva nëmat përoas oatlhës së Yfg`ta-Cfeuë hma prfeuzedahmlr për sundakta plcgtgka ësmtë 1%, plr ky prfe ùk ësmtë g fpcgkufr për

sundakta plcgtgka të klou`gtatava pfkgië `ë Klslvë. G`stgtuiglàt që hfcg`

èf këtl zedahmda kf`ë of`hft kftërvdaåfr.

Cërë oa `dë f`ë lref`gzgog` a zedahmdava të pfrf `ë vgtg` >226, të edgtmf

zedahmdat a tdarf të përedgtmsmoa të lref`gzufrf `ë Klslvë kf`ë qa`ë

zedahmda të pfrfklmsmoa, raspaktgvgsmt ùk a kf`ë përonyccur of`hftg` a

pcltë kftërvdaåfr qavargsës. Ymkfqat për këtë df`ë të `ftyrfva të `hrysmoa.

Zgtg Ccldg g zedahmdava Ygstaog zedahmlr

>226 Tedahmdat pfrcfoa`tfra Ygstaog prlplrigl`fc; OatlhfYfg`ta-Cfeuë;

Cgstf ta onyccurf>228 Tedahmdat pfrcfoa`tfra Ygstaog prlplrigl`fc; Oatlhf

Yfg`ta-Cfeuë;Cgstf ta onyccurf

>225 Tedahmdat pfrcfoa`tfra Ygstaog prlplrigl`fc; OatlhfYfg`ta-Cfeuë; C. të mfpurf

(harg `ë 62 kf`hghftë)>262 Tedahmdat pfrcfoa`tfra Ygstaog prlplrigl`fc; Oatlhf

Yfg`ta-Cfeuë; C. të mfpurf(harg `ë 1 kf`hghftë)

>268 Tedahmdat pfrcfoa`tfra Ygstaog prlplrigl`fc; OatlhfYfg`ta-Cfeuë; C. të mfpurf

(harg `ë 1 kf`hghftë)


10/42

!0

@dë fspakt kf të nëdë oa pfqë`hruasmoërg`ë a sgstaogt zedahmlr për të

krgdufr qavarg stfngca hma ju`ksgl`fca. @ë jfkt, për të jlroufr qavarg`ë

sundaktat plcgtgka klslvfra vfra` èf klfcgiglàt oa sundaktat tdarf, për

smkfkg` a vatëo sa harg oë tf`g fs`dë sundakt plcgtgk ùk kf qa`ë `ë eda`hdatë ofrrë smuogië` fnslcuta të vltfva hma rrdahmgogsmt të jlrold qavarg`ë sg

pfrtg a vatoa.

Frsyadf tdatër cghmat ahma oa sgstaog` zedahmlr g igcf hgvarsgjgkl` ska`ë`

plcgtgka. @ë zedahmdat a dfsmtëzfkl`smoa pfrcfoa`tfra të vgtgt >262, df`ë

vë`ë `ë pfm prlncaoa të kl`sgharuasmoa sg oa sgstaog` zedahmlr, fsmtu

ahma oa lref`gzgog` hma oa`fxmgog` a zedahmdava `ë përedgtmësg. Yg

rrdahmldë, kërkasft për rajlrogo të sgstaogt zedahmlr arhmë` huka u smtufr

sg èf f`f a smlqërgsë igvgca fsmtu ahma èf vat sundaktat plcgtgka. @hl`ësa

kf pfsur hgsf përpcltësgoa cgedlr `ë Cgedg` për Tedahmda të Rëredgtmsmoa,

Klslvf kf àvldë për `dë rajlroë të `dëoa`htë që hl t‗g fhrasl`ta të edgtmf

ouèasft a caedgscfigl`gt akzgstuas.

Xrf`spfraìf hma jg`fìgog g sundaktava plcgtgka

Jg`fìft a sundaktava plcgtgka rraeucclma` oa cgedg` për jg`fìgog` a

sundaktava plcgtgka, të ogrftufr `ë Kuva`hg` a Klslvës oë 6: smtftlr >262.

Ky cgedg rraeuccl` kusmtat për jg`fìgog, fhog`gstrgog`, ongkëqyrda`,

trf`spfraìë`, rfplrtgog` a smpa`zgoava, fsatava, sg hma të myrfva të

sundaktava plcgtgka `ë Klslvë. Rrlncao onatat fuhgtgog g jg`fìfva të

sundaktava plcgtgka. Jl`hat që ofrrg` pfrtgtë plcgtgka èf nuxmatg g Klslvës,

ùk fuhgtlma` èf fuhgtlrg g përedgtmsmëo g Klslvës plr èf KVT-df. KVT-df

lncgelmat të fuhgtld smpa`zgoat, oa qëccgo që të sgeurlmat sa ùk ësmtë

tadkfcufr smuof a pfrfpfrë a smpa`zgoava. Rërvaå jg`fìgogt të pfrtgva

plcgtgka èf jl`hat puncgka, `dë pdasë tdatër a jg`fìgogt vda` èf hl`figlàt,

f`ëtfrësgf hma nurgoa të tdarf. Ouèl` trf`spfraìf sa kusm rafcgsmt g

jg`fìl` sundaktat plcgtgka. Vysm `ë vgtg` >228, LYNA-df kgsmta krgtgkufr

oë`yrë` a jg`fìgogt të pfrtgva.62

62 LYIA Ogssgl` g` Klslvl4 âplrt l` Rlcgtgifc Rfrty F`ùfc Jg`fìgfc âplrt jlr Wafrs >22>->229, Rrgsmtg`f

>228


11/42

!!

Edgtmfsmtu, sgpfs Nfrloatrgt Eclnfc të Klrrupsgl`gt èf Xrf`spfraìy

G`tar`ftgl`fc, g`stgtuiglàt oë të klrruptufrf `ë Klslvë onasg` pfrtgtë

plcgtgka. @ë `dë f`fcgzë krfmfsuasa të Xrf`spfraìy G`tar`ftgl`fc ong

jg`fìgog` a pfrtgva plcgtgka, Klslvf, èdfsmëo sgkursa smtatat a tdarf `ërfdl`, u cfvhëruf oa caedgscfigl`g` akzgstuas `ë cghmda oa fktgvgtatat

jg`fìgfra të pfrtgva, plr dl ahma për prfktgkë` hma eda`hda` jfktgka.66 Kdl

oë`yrë a jg`fìgogt të pfrtgva plcgtgka pf hysmgo kf pfsldf àeftgva për

sgstaog` plcgtgk `ë përedgtmësg. @ë këtë kl`takst, për të cujtufr klrrupsgl`g`

hma kaqpërhlrgog` a hatyrës zyrtfra, sg hma për të rrgtur nasuasmoërg`ë a

qytatfrëva `ë pfrtgtë plcgtgka hma `ë g`stgtuiglàt a smtatgt, mfpg g pfrë që hl

të humad të `hëroarrad ësmtë që jg`fìgog g pfrtgva të datë kradtësgsmttrf`spfra`t hma g znftufr sgpfs cgedava përkftësa. Yg razuctft g olshakcfrgogt

të jg`fìfva të pfrtgva plcgtgka, të edgtmf pfrtgtë kryaslra plcgtgka df`ë hëùfr

oa edlnf `ë të mlccf èf Klogsgl`g g Tedahmdava për F`kasf hma Rfrfsmtrasf

(KTFR). @ë vgtg` >22= KTFR kgsmta `hfrë këtl edlnf për sundaktat plcgtgka4

RHK gsmta edlngtur oa 79. 222!, CHK oa >2. 222!, FFK oa 1.222!, CHH oa

=.222!, hma FK^ oa 6>. 222!, atd).

âjlroft zedahmlra `ë Klslvë<

^fplrtg g jgzgngcgtatgt g tatlrg të vgtgt >26>, g igcg përifktl` mfrtë` a fktgvgtava

sa kfm humat të cëvgzë Klslvë `ë oë`yrë që të përonusma` stf`hfrhat për

mfpda` a àeligftfva për Ofrrëvasmda` a Ytfngcgzgo-Fsliggogt (OYF), `ë

oasg` a = prglrgtatava që va`hls për Klslvë`, `ë oë`yrë që kdl të frrgd

prleras hradt përonusmdas së lncgegoava që rrdahmg` èf OYF-df, va`hls

rajlroë` zedahmlra. ^fplrtg tmaksl` sa Klslvf humat të sgeurld `dë klr`gzë

cgedlra për zedahmda që rajcaktl` prfktgkft oë të ogrf `ë NA.6> @avldf për `dë

66 Xrf`spfraìy G`tar`ftgl`fc4 Ymg`gè f cgemt l` Rlcgtgifc Rfrtgas Jg`fìgè. Fcnf`gf, Irlftgf, Klslvl, JW^

Ofiahl`gf, Yarngf. >266 6>

Aurlpaf` Iloogsgl`, ”Iloou`giftgl` jrlo tma Iloogsgl` tl tma Aurlpaf` Rfrcgfoa`t f`h tma Iluìgc4 L`

f Jafsgngcgty Ytuhy jlr f Ytfngcgsftgl` f`h Fssligftgl` Feraaoa`t natwaa` tma Aurlpaf` Q`gl` f`h Klslvl!,ILO(>26>) :2> jg`fc, Nrussacs, 62.62.>26>. Ymgm

mttp4//ai.aurlpf.au/a`cfreaoa`t/phj/kay\hliuoa`ts/>26>/pfikfea/ks\jafsgngcgty\>26>\a`.ph (= df`fr >269)


12/42

!#

sgstao zedahmlr të tmdasmtë, që sgeurl` trf`spfraìë hma cclefrghmë`ga gsmta

oësa a àvldsmoa pfs zedahmdava të përedgtmësmoa të vgtgt >262 `ë Klslvë.

Tedahmdat a përedgtmsmoa >262 u smlqëruf` oa pfrraeuccsg të oëhmf,

përjsmgrë of`gpucgoat a smuotf, cgstf vltuasa të pf pfstrufrf, vltgoa të

hyjgsmtf, atd. Gsm fonfsfhlrg foargkf` `ë Klslvë, Imrgstljar Hacc, huka

kloa`tufr ong pfrraeuccsg`ë a zedahmdava kgsmta kl`stftufr sa këtl zedahmda

df`ë smlqërufr oa ”vdahmda g`hustrgfca të vltfva‗.69 Ong 6922 klogsglàr

df`ë edykufr për këtl of`gpucgoa zedahmlra.68 Oa `dë ouèasë të tmaksufr

të caedgtgogtatgt, cgharsmgpg fktufc humad të fhrasl`ta të edgtmf pfqfrtësgtë a

Cgedgt për Tedahmda të Rëredgtmsmoa. Oaedgtmftë, ùk humat mfrrufr sa smkfsg

për jgccgog` a rajlrogogt të sgstaogt zedahmlr `ë Klslvë gsmta èëråg

g`stgtuigl`fc që gsmta krgdufr pfs hlrëmaqdas së Rrasgha`tgt Jftogr Yadhgu. Ky

razuctft arhmg pfsg `dë erup haputatësm kgsmg` kërkufr èf Edykftf

Kusmtatuasa a Klslvës të vcarësld kusmtatutsmoërg`ë a plzgigl`gt të

Rrasgha`tgt Jftogr Yadhgu sg kryatfr g pfrtgsë hma prasgha`t g va`hgt. Edykftf

Kusmtatuasa a Klslvës kgsmta edatur sa onfdtdf a hy plzgtfva ësmtë smkacda

kusmtatuasa.

Kësmtu pfs zedahmdava të of`gpucufrf tmaccësgsmt të vgtgt >262, oa

`hërodatësgog` a gsm-fonfsfhlrgt foargkf` z. Imrgstljar Hacc, `ë prgcc >266

tra cgharët a pfrtgva oë të oëhmf plcgtgka z. Mfsmgo Xmfåg, z. Gsf Oustfjf

hma z. Namxmat Rfilccg, kgsmg` `ë`smkrufr `dë ofrrëvasmda 1 pgkësma. @ë

pgkë` a pfrë, cgharët `log`l`g` z`d. Ftgjata Dfmdfef për Rrasgha`ta të

âpuncgkës së Klslvës. @ë pgkë` a hytë, cgharët pfdtlmasmg` që të jlrold`ë

`dë Klogsgl` për âjlroë` a Tedahmdava Rrasghaìgfca. @ë pgkë` a tratë,

cgharët pfdtlmasmg` për jlrogog` a `dë Klogsgl`g për âjlroë` a Cgedgt për

Tedahmdat a Rëredgtmsmoa. @ë pgkë` a pastë, cgharët pfdtlmasmg` që të

69 Nakgo Yfcgmu, ”Fjrl > ogdë parsl`f jgeurld`ë të pwrjsmgrë `ë vdahmda` a vltgva të >262 `ë Klslvë‗, Gccyrgf, >=

eusmt >269. Vfsur `ë mttp4//gccyrgfprass.ilo/fjrl->-ogda-parsl`f-jgeurldà-ta-parjsmgra-à-vdahmda`-a-vltfva-ta->262-à-klslva/ (62 df`fr >269)68

G@HAR, ”Lpsglàt për âjlroë` Tedahmlra ̀ ë Klslvë‗, >26>/>, Rrgsmtg`ë, j.9.


13/42

!$

rajlrolmat Cgedg për Tedahmda të Rëredgtmsmoa, hma zedahmdat të onfmasmg` 6=

oufd èf hftf kur fof`hfoa`tat për këtë cged myd`ë `ë juqg.61

Oë pfs, kdl ofrrëvasmda plcgtgka gsmta kl`kratgzufr `ë Kuva`hg` a Klslvës

përoas `dë razlcuta të përnfsmkët. Ygpfs razlcutës, prlplzlmad të `hrysmlmad

caedgscfigl`g g zedahmdava, `ë oë`yrë që prasgha`tg g Klslvës të zedahmat

hradtpërhradt èf plpuccg, ku sgpfs ofrrëvasmdas së cgharëva zedahmdat

prasghaìgfca hl të lref`gzlmasmg` dl oë vl`ë sa edfsmtë oufd èf hftf `ë

të igcë` `hrysmgoat a àvldsmoa kusmtatuasa hma caedgscftgva myd`ë `ë juqg.

@ë oë`yrë që `hrysmgoat cgedlra të jgccl`g` oa`dëmarë, Kuva`hg onësmtatg

tmaoacgog` a `dë klogsgl`g për rajlrof, g igcg hl të uhmëmgqad èf lplzgtf

hma g igcg hl të krya`ta pu`ë` a tgd nra`hf : harg 7 oufd èf hftf a

tmaoacgogt. Rgkf 9 a razlcutës përonf` tmacng`4

Kuva`hg g âpuncgkës së Klslvës onësmtatë zltgoat hma fjftat klmlra

të përonfdturf `ë Oaolrf`huo që kf`ë të nëd`ë oa àvldë` për

fof`hfoa`tgog` a Kusmtatutës së âpuncgkës së Klslvës, Cgedgt për

Tedahmdat a Rëredgtmsmoa hma caedgscfigl`gt ta `hërcghmur, qa oas

tdarfsm hl të përkrfmg` krgdgog` a oë smuoë hgstrgktava zedahmlra `ë

Klslvë.6:

@ë jfkt, efngog g pfrë hma tmacnëslr g këtgd prliasg gsmg` praogsft ong të igcft

`hërtlmad rajlrof zedahmlra. Of`gpucgoat ofsgva të vltfva `ë zedahmdat a

vgtgt >262 ùk kgsmg` fsedë të në`g` oa jlroë` a zedahmdas së prasgha`tgt të

Klslvës. Jlkusgog `ë jlroë` a zedahmdas së prasgha`tgt, hma dl `ë rajlroë`

sunstfìgfca të Cgedgt për Tedahmda të Rëredgtmsmoa, trael` oë së ogrë

ouèasë` a eftgsmoërgsë së cgharëva hma pfrtgva kryaslra `ë Klslvë për

rajlrogog` a sgstaogt zedahmlr, g igcg hl të ou`h të pfrf`hfcl`ta

of`gpucgoat. Ru`f a klogsgl`gt për rajlrogog` a sgstaogt zedahmlr gsmta

pfou`hësufr pgkërgsmt èf pfrtgtë plcgtgka që smjfqa` sg nfrtësa të

rajlrofva. Xfsm `ë >268 nëma` kftër vgta qysm èf klmf kur cgharët a

61 Ymgm ofrrëvasmda` a cgharëva të pfrtgva plcgtgka `ë Klslvë për rajlroë` zedahmlra, H8H, ”Hajlrof

Tedahmlra4 Hy vgta pfs, rajlrof ̀ ë pgkë` zarl‗. Yargf 1, Tedahmdat. Rrgsmtg`ë, smtftlr >269, j.81.6:

Kuva`hg g Klslvës, ”âzlcutë `ë onësmtatda të Oaolrf`huogt të ofrrëvasmdas `hërodat z. Namedat Rfilccg, z.Gsf Oustfjf hma z. Mfsmgo Xmfåg. @r. 28-^-26, Rrgsmtg`ë, 5 prgcc >266. Vfsur `ë

mttp4//acgnrfrgf.lre/fssats/âzlcutf-Ofrravasmdf.phj (62 Df`fr >268)


14/42


15/42

!&

ncarda të vltfva, ësmtë `dë ja`loa` smqatësuas `ë Klslvë, ahma psa

jltlerfjgog g vltës ësmtë g `hfcufr oa cged. Zltgog për tdatrg`, vltgog eruplr,

ku f`ëtfrët a jfogcdas juta` së nfsmku tak kutgf a vltgogt, ësmtë `ë

ku`hërsmtgo oa rraeuccft a zedahmdava.6=

Xë edgtmf këtl prlncao ùk ou`htë fhraslma` ajaktgvgsmt ofrrë për nfzë ouèasë` a ajgkfsgtatgt të edykftfva

`ë Klslvë.

@ef rajlrof zedahmlra tak (ha)jlrof kusmtatuasa<

Ru`f për rajlroë` zedahmlra ësmtë zmva`hlsur èf Klogsgl`g për âjlroë

Tedahmlra tak tfkgoat g`jlrofca oas cgharëva të pfrtgva plcgtgka `ë Klslvë.

@ë këtl tfkgoa kgsmg` ofrrë pdasë cgharët a RHK-së, CHK-së, ZZ-së, FFK-së,YCY-së, KHXR-së, hma fonfsfhlrët a va`hava të juqgsmoa `ë Klslvë. @ef

>262 harg >268 df`ë zmvgccufr hgsf tfkgoa oas cgharëva të pfrtgva plcgtgka,

plr ùk ësmtë frrgtur `dë kl`sa`sus për sgstaog` zedahmlr hma përnërësgt a

këtgd sgstaog. Rfrtgtë plcgtgka kf`ë olspfdtgoa rratm zl`fva zedahmlra,

prfeut zedahmur, përjfqësgogt të pfkgifva hma përjfqësgogt edg`lr,

klopataìfva hma përnërdas së KVT-së, rufdtda` a cgstfva ta mfpurf që df`ë

tf`g fpl onyccda` a cgstfva të vltgogt. Oaedgtmftë, trg åësmtda onata` sg oëkl`tastuasa `ë prliasg` a rajlroës zedahmlra4 cgstft a mfpurf/të onyccurf

vltuasa, përnërdf a KVT-së hma va`hat a razarvufrf për pfkgif. Zfzmhgog g

va`hava të razarvufrf për pfkgift `ë Kuva`hg` a Klslvës, g igcg prlplzgo

ùk ësmtë ku`hërsmtufr èf RHK-df hma pfrtgtë a pfkgifva të tdarf, kf

mfsur `ë razgstaìë të qfrtë plcgtgka èf pfrtgtë tdarf lplzgtfra smqgptfra.

@ë df`fr >268, kryaog`gstrg g Klslvës hma kryatfrg g RHK-së, z. Mfsmgo

Xmfåg kgsmta hmë`ë prlplzgog` që të jtlmat Klogsgl`g g Zaàhgkut, për të

`hgmoufr `ë përju`hgog` a rajlroës zedahmlra.67 Rfrtgtë lplzgtfra kgsmg`

ku`hërsmtufr këtë prlplzgo. CHK kgsmta freuoa`tufr sa `ë Klogsgl`g` për

âjlroë df`ë përjsmgrë ahma akspartë `hërklonëtfr. @ef f`ë` tdatër, FFK,

përoas `ë`kryatfrgt të sfd, z. Fmoat Gsujg kgsmta tmë`ë4 ”Kërkasf a

6= Rl fty.

67

”âjlrof zedahmlra `ë hlrë` a pfrtgva plcgtgka, dl të Klogsgl`gt të Zaàhgkut‗, Xacaerfjg, : df`fr >268. Ymgmmttp4//www.tacaerfjg.ilo/cfdoa/rajlrof-zedahmlra-à-hlra`-a-pfrtgva-plcgtgka-dl-ta-klogsgl`gt-ta-vaàhgkut->-

97=15.mtoc (61 df`fr >268)


16/42

!'

kryaog`gstrgt për tf jtufr Klogsgl`g` a Zaàhgkut për tf përju`hufr

rajlroë` zedahmlra ësmtë pratakst, përoas të igcgt fg ou`hlmat të frsyatldë

kërkasë` a klou`gtatava pfkgië për smtgog` a of`hftava të razarvufrf‗.>2

Kdl `ë`kuptl` sa krfmfs rajlrogogt të sgstaogt zedahmlr, të `hrysmlmadahma Kusmtatutf a Klslvës. Ygpfs Kusmtatutës së Klslvës, >2 va`hat a

razarvufrf për përjfqësgog` a klou`gtatava pfkgië `ë Klslvë `ë Kuva`hg` a

Klslvë hl të vca`g` vatëo për hy of`hftat a pfrf zedahmlra, kursa pfs

këtyra of`hftava pfkgift hl të kgsmg` >2 va`ha të efrf`tufrf, plr dl të

razarvufrf.>6 @ë @a`g` :8 të Kusmtatutës së Klslvës tmumat sa ”pfrtgtë,

klfcgiglàt, `gsoft qytatfra hma kf`hghftët a pfvfrur, të igcët df`ë

hakcfrufr sa përjfqësld`ë klou`gtatg` Yarn, hl të ka`ë ùorg` a va`hava`ë Kuva`h të jgtufr `ë zedahmdat a mfpurf, oa og`gouog` hmdatë (62) va`ha

të efrf`tufrf, `ë rfst sa ùorg g va`hava të jgtufrf ësmtë oë g vleëc sa

hmdatë (62)‗, hma 62 va`ha për pfkgift a tdarf rloë, fsmkfcg, aedgptgf`,

elrf`ë, turkë hma nlsm`dfkë‗.>> Rfrtgtë plcgtgka `ë Klslvë ùk a

ku`hërsmtld`ë à`g` :8, plr ùk nga` hfklrh që pfkgift të ka`ë oë smuoë

sa >2 va`ha `ë Kuva`hg` a Klslvës, prf vfzmhgog` a va`hava të razarvufrf,

ku pfkgift hl të kgsmg` >2 va`ha të efrf`tufrf hma vfrësgsmt prad ùorgt të

vltfva të jgtufrf të rrgsg` ùorg` a ucësava `ë Kuva`hg` a Klslvës.

CHK ùk ësmtë pfdtufr oa vfzmhgog` a va`hava të razarvufrf për pfkgift `ë

Kuva`hg` a Klslvës, oa frsyatgog` sa kdl a mfp Rcf`g` a Fmtgsffrgt hma

Kusmtatutë` a Klslvës. T`d. Zdlsf Lsof`g èf CHK-df kf freuoa`tufr sa

`ësa pfkgift g kf`ë >2 va`ha të efrf`tufrf hma jgtld`ë ong 62 va`ha,

ftëmarë pfkgift hl të ou`h të kl`sgharlmasmg` sg juqgf a pfrë lsa a hytë

plcgtgka `ë Kuva`hg` a Klslvës hma `dë përjfqësgo g tgccë hgsprlplrigl`fc hl

të gsmta hgskrgog`go për smuogië` smqgptfra. Oë tad fdl kf freuoa`tufr sa

rajlrof zedahmlra ùk humat të prak Kusmtatutë` a âpuncgkës së Klslvës

hma sa åhl `hrysmgo g Kusmtatutës kërkl` smuogië` a hyjgsmtë `ë Kuva`hg`

a Klslvës, hma `dë `hrysmgo g tgccë ùk ou`h të nëmat, ofrrë për nfzë

>2

Rl fty.>6 Kusmtatutf a âpuncgkës së Klslvës, @a`g 68=.

>> Kusmtatutf a âpuncgkës së Klslvës, @a`g :8 hma 68=.


17/42

!<

ku`hërsmtgog` a CHK-së për va`hat a razarvufrf për pfkgif. >9.

Tedahmdat a kfcufrf pfrcfoa`tfra

Haolkrfig pfrcfoa`tfra `ë Klslvë ësmtë a ra. Klslvf kf lref`gzufr pasë

pfcë zedahmda të përedgtmsmoa. Kftë èf pasë pfcë zedahmda df`ë lref`gzufr

`ë `dë jryoë jar a haolkrftgka, oa përdfsmtgo të zedahmdava të përedgtmsmoa

të vgtgt >262. âzuctftat a smuogiës së zedahmdava të përedgtmsmoa kf`ë

prlhmufr klfcgilà të edarf qavargsësa. Huka u qavargsur èf klfcgiglà të

edarf qavargsësa, Klslvf ësmtë nfccfjfqufr oa hy prlncaoa. Yë pfrg, `ë

Klslvë kf ouèufr lplzgtfrgzog plcgtgk, g igcg hl të onf`ta qavarg`ëcclefrghmë`ësa ku`hradt qytatfrëva të Klslvës. Yë hytg, caedgtgogtatg g qavargsë

së klfcgigl`gt të edarë, `ë kë`hvësmtrgog` `hërklonëtfr, ësmtë oftur ahma

oa pdasëofrrda` a klou`gtatgt sarn `ë zedahmda. Xë hy këtl acaoa`ta ’

cclefrghmë`gf hma caedgtgogtatg ’ kf`ë cë`hufr kufcgtatg` a haolkrfigsë `ë

Klslvë. @ë vgdgo hl të hgskutlma` këtl fspakta.

Tedahmdat pfrcfoa`tfra >226

Oë 65 `ë`tlr >226, `ë nfzë të rraeucclras >226/99 të Q@OGK-ut hma `ë`

lref`gzgog` a fhog`gstrgo të LYNA-së, df`ë onfdtur zedahmdat a pfrf

pfrcfoa`tfra `ë Klslvë. Mf`s Mfakkarup, RYYR `ë hatyrë `ë parguhmë`

>226->22>, gsmta g jlkusufr `ë përeftgtda` hma onfdtda` a këtyra zedahmdava

sg hma `ë mfpft tdarë për të përjlriufr strukturft va`hlra qavargsësa `ë nfzë

të Klr`gzës Kusmtatuasa, a igcf u ogrftuf `ë ofd të >226. @ë zedahmdat

pfrcfoa`tfra efruf` >1 pfrtg plcgtgka, klfcgiglà, kf`hghftë të pfvfrur fplg`gigftgvf qytatfra. Nfsmkësgf `hërklonëtfra `ë Klslvë kgsmta nërë

përpdakda të ofhma që og`lrgtatg sarn të ols nldkltldë zedahmdat a >226.

^rdahmgogsmt, sarnët olrrë` pdasë `ë zedahmda hma `ë oë`yrë që të

ofksgogzld`ë ajaktgvgtatg` a vltfva të plpuccftës sarna, cgharët sarn `ë

Klslvë krgduf` `dë klfcgigl` të qufdtur Rlvrftfk (Ktmgog). Klfcgigl`g pftg

odfjt suksas huka zë`ë va`hg` a tratë oa 66.98% të vltfva të jgtufrf hma >>

>9 KXZ, G`tarfktgvë. ̂ ajlrof Tedahmlra, 67 hmdatlr >269.


18/42

!N

va`ha `ë Kuva`hg` a Klslvës. Rlr, klfcgigl`g `hërklmë u smpërnë sg razuctft

g `hrysmgogt të kursgt plcgtgk të Nalerfhgt ku`hradt Klslvës.>8

@ef kdl parguhmë cg`hg ahma tarog –klfcgigl`g g edarë‟, g igcg ësmtë nërë g

zfkl`smëo `ë plcgtgkë` klslvfra. Ahma psa pfrtgf oë a ofhma `ë ftë klmë,

CHK kgsmta jgtufr 81.:1% të vltfva (85 va`ha `ë Kuva`hg` a Klslvës) hma

oa `dë camtësg ou`h të krgdl`ta qavarg`ë oa vatëo `dë pfrtg tdatër, u krgduf

`dë klfcgigl`g g edarë prad trg pfrtgva smqgptfra CHK, RHK hma FFK, huka

përjsmgrë këtu ahma klfcgigl`g` Zftf` të klou`gtatgt nlsm`dfk hma

klfcgigl`g` Rlvrftfk të klou`gtatgt sarn, të igcëva du tfklg èf `dë og`gstrg.

Nfsmkësgf `hërklonëtfr `ë Klslvë, përjsmgrë këtu RYYR-`ë a rg Ogimfac

Ytagàr, në` prasgl` që ngsahgoat a edftf 8 oufdsma për jlrogog` a qavargsë

të përju`hl`g` oa kl`sa`sus. Gnrfmgo ûelvf èf CHK u zedlhm kryatfr g

Klslvës, kursa Nfdrfo âxmapg èf RHK u zedlhm kryaog`gstër. @hërklmë

që klfcgigl`g Rlvrftfk jgtld Og`gstrg`ë a Nudqësgsë, Rycctfrgsë hma Tmvgccgogt.

@hl`ësa u në`ë pdasë a qavargsë, pfrtàrët sarn të `hgkufr èf Nalerfhg

ta`tuf` tf lnstruktld`ë pu`ë` a qavargsë. Kdl qavarg zedftg harg `ë vgtg`

>228, huka cë`ë va`hg` pltmufdsa jfra pf lplzgtë pfrcfoa`tfra, sapsa

tmufdsa të edgtmf pfrtgtë kgsmg` `dë mgsa `ë qavargsda. Kdl hëotld odfjt

zmvgccgog` haolkrfigsë `ë Klslvë

@ë zedahmdat pfrcfoa`tfra >226 prad 6 >12 222 vltuas kf`ë vltufr =28 222

lsa :8.9%. @ë këtl zedahmda ësmtë vltufr vatëo për sundaktg` plcgtgk hma

cgstft a vltgogt gsmg` të onyccurf. âzuctftat përju`hgotfra të këtyra

zedahmdava df`ë sg `ë vgdgo4

>8 –Yarnët `hlsmtf hl të vltld`ë `ë Tedahmdat `ë Klslvë‟ Tlrf` Iucfjgi, >221, G`stgtuta jlr Ufr f`h Rafia

âplrtgè.


19/42

!I

Jge. 6. Nurgog4 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

@ë Kuva`hg` a Klslvës CHK-df u përjfqësuf oa 85 va`ha, RHK u

përjfqësuf oa >: haputat, FFK-df u përjfqësuf oa = haputat, Klfcgigl`gt

Rlvrftfk u përjfqësuf oa >> va`ha, kursa Zftf`-g u përjfqësuf oa 8

haputat. Rfrtgtë tdarf kf`ë pfsur èf 6 lsa > va`ha.


Ygtuftf plcgtgka `ë prfe të zedahmdava pfrcfoa`tfra >228 u smjrytëzuf èf

pfrtgtë plcgtgka për të juqgzufr hgskursg` plcgtgk huka g praotufr acaktlrftgt

smpfccda` a pfvfrësgsë së Klslvës. Rls ljartë së pfvfrësgsë, sundaktat plcgtgka

ùk kgsmg` lparfigl`fcgzufr a`ha `hl`dë prlerfo kl`krat për zmvgccgo

akl`logk `ë va`h. @ë hmdatlr >229, RYYR g rg M. Mlckarg `xlrg `dë hlkuoa`t

të mlccësgsmëo g igcg u në g `dlmur sg stf`hfrhat për Klslvë`, g igcg u ogrftuf

èf Kësmgccg g Ygeurgogt g LKN-së. –Ytf`hfrhat pfrf stftusgt‟ gsmg` `dë

plcgtgkë a fprlvufr èf LKN-df hma nfsmkësgf `hërklonëtfra për të

përeftgtur prliasg` plcgtgk për zedghmda` a stftusgt; nëmad jdfcë për këtl tatë

stf`hfrha4 ju`ksgl`gog g g`stgtuiglàva haolkrftgka, su`hgog g cgedgt, cgrgf a

cëvgzdas, ktmgog hma ra-g`taergog g rajuedftëva, zmvgccgog akl`logk, të hradtft

prl`ëslra, hgfcleu oas Rrgsmtg`ës hma Nalerfhgt hma rajlroft `ë XOK.

Ofrk Erlssof` `ë ju`h të vgtgt >229 ljrlg `dë pcf` lparfigl`fc për

znftgog` a stf`hfrhava pfrf stftusgt


20/42

#0

@ë ofrs >228 `hlhma` trfzgrft a hmu`smoa `hërat`gka, hma goplùf`

gopcaoa`tgog` a plcgtgkës së haia`trfcgzgogt `ë parguhmë` `ë vgdgo. Rfrtgtë

plcgtgka `ë jusmftë` zedahmlra të >228 gsmg` kryasgsmt të jlkusufrf `ë

krgdgog` a smtatgt të Klslvës, nfsmkgog` a Ogtrlvgiës, zmvgccgog` akl`logk,zmvgccgog` a g`jrfstrukturës, atd. @ë zedahmda efruf` 99 sundakta plcgtgka,

klfcgiglà, kf`hghftë të pfvfrur hma g`gigftgvf qytatfra.

Tedahmdat u onfdtë` `ë pfdtgo oa ^raeucclrat >228/7 hma >228/66 të

Q@OGK-ut, hma për marë të pfrë u lref`gzuf` pdasërgsmt èf g`stgtuiglàt

va`hlra `ë nfsmkëpu`go oa LYNA-`ë. Kdl a ju`hgt onfdtg përedaedësg`ë për

jg`fcgzgog` a cgstfva të vltuasva, ifktgog` a ùorfva hma va`hava të vltgogt,

jg`fìgog` a jusmftës, atd. `hërsf KVT olrrg përedaedësg`ë për iartgjgkgog` a

sundaktava plcgtgka, përeftgtda` a jcatëvltgoava sg hma trfd`gog` a

klogsgl`frëva.>1 Xë hradtë` a vltës `ë zedahmdat pfrcfoa`tfra, të onfdturf

oë >9 tatlr >228, a pftë` smjrytëzufr :71 222 èf ùorg tltfc g vltuasva,

lsa 19.:%. âzuctftat të smpramurf `ë përqg`hda gsmg` sg `ë vgdgo4

Jge. >. Nurgog4 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

>1 @ftgl`fc Haolirftgi G`stgtuta – Klslvl >228 Ia`trfc Fssaoncy Acaitgl`s‟, >228, `ë4

mttp4//www.̀ hg.lre/klslvl#AcaitglÒl`gtlrgè (>8 Ofrs >268)


21/42

#!

Rfrtgf jgtuasa a këtyra zedahmdava, CHK-df, olrrg 85 va`ha `ë Rfrcfoa`t,

RHK 92, FFK 7, L^F 5, kursa va`hat a tdarf u smpër`hf` oas pfrtgva të

vlecf sg hma og`lrgtatava.>: CHK jlrolg klfcgigl` oa FFK-`ë, a igcf olrrg

plzgtë` a kryaog`gstrgt sg hma 9 og`gstrg tdarf. Cgharët a sarnëva të Klslvëssërgsm ku`hërsmtuf` jutda` a `hl`dë sundaktg plcgtgk të këtgd og`lrgtatg `ë

qavarg. Kësfd rfhma këtë hatyrë a olrrg Ycfvgsf Ratklvgi (EGY) g igcg u ifktuf

Og`gstër për Ktmgo hma Klou`gtata. Rl fsmtu këtgd og`lrgtatg g tfklg ahma

Og`gstrgf a Nudqësgsë, `hërsf og`lrgtatgt turk gu `hf Og`gstrgf a

Ymë`hatësgsë. @hërklmë kryaog`gstrg ^fousm Mfrfhg`fd èf prasgl`g

`hërklonëtfr, pfs hgsf oufdva, u hatyruf të ljrld hlrëmaqda hma të onrlmat

`ë prliasg` edyqëslr `ë Edykftë` a Mfeas. Rfsfrhmësg g tgd u aoëruf NfdrfoKlsuog èf a `dëdtf pfrtg plcgtgka.


Tedahmdat pfrcfoa`tfra të 65 `ë`tlrgt >225 kf`ë qa`ë odfjt kfrfktargstgka.

@dëklmësgsmt gsmg` lref`gzufr trg pfcë zedahmda4 për haputatët `ë Kuva`hg` a

Klslvës, për Kuva`hat Klou`fca sg hma për Kryatfr të Klou`fva. Rl fsmtu,

sgstaog zedahmlr pëslg `hrysmgoa. Cgstft pfrtgfka gsmg` mfpur hma kgsmta

ou`hësg që të vltlmasmg` hmdatë kf`hghftë. Ygstaog zedahmlr pëslg hgsf

`hrysmgoa èf vgtg >228. Lpg`gl`g g edarë hma smlqërgf igvgca juqgogsmt

përkrfmë` cgstft a mfpurf sg hma zedahmda` a hradtpërhradtë të kryatfrëva të

klou`fva. Oaedgtmftë, smlqërgf igvgca ùk kgsmta frrgtur që të gopl`ld gha`ë

për krgdgog` a hgsf zlà zedahmlra `ë Klslvë.

Jusmftë` zedahmlra a hlog`l`ta åësmtdf a pfvfrësgsë, a igcf hl të gsmta

praotgog kryaslr hma g vatëo `ë jusmftë` zedahmlra. Yghlols `ë kl`takstg`

a àeligftfva për zedghmda të stftusgt, të igcft u onfdtë` `ë Zda`ë të Fustrgsë,

gsmta a qfrtë sa Klslvf pl my`ta `ë jfzë` jg`fca të pfvfrësgogt. @ë jryoë` a

kësfd onësmtatda për pfvfrësg`ë a Klslvës hma a`tuzgfzog` për zedghmda`

përju`hgotfra të stftusgt, u onfdtë` trg pfcë zedahmda `ë `ë`tlr >225. Rfs

vhakdas së prasgha`tgt ûelvf, `ë ska`ë` plcgtgka vëramad rë`gf a hlog`gogt

të CHK-së. Yg pfsldë, RHK jgcclg të oarrta onësmtatda oë të ofhma, `hërsf sg

#' LYIA IÎ Acaitgl` ̂ asucts, Acaitgl`s >228, ̀ ë4 LYIA.ilo/Klslvl/hliuoa`ts


22/42

##

pfrtg a ra u smjfq Fcafìf Klslvf a â (FK^). Këtyra pfrtgva `ë zedahmda gu

nfsmkëèdgtë` L^F, FFK hma CHH. Rfrtgtë a pfkgiës sarna nldkltuf`

zedahmdat. Rfrtgtë a pfkgifva tdarf kf`ë ofrrë pdasë `ë zedahmda oa èf `dë

fpl hy pfrtg èf saigcg og`lrgtat.

Ygpfs KVT-së ùorg g vltuasva `ë këtl zedahmda gsmta 6 818 222. Ymkfccf a

pdasëofrrdas gsmta 18. Tedahmdat për Kuva`hg` a Klslvës u zmvgccuf` për `dë

zl`ë acaktlrfca, `hërsf ftl për Kuva`hat Klou`fca hma Kryatfr të

Klou`fva u zmvgccuf` `ë 92 zl`f acaktlrfca. Tedahmdat u vëzmeuf` èf >5

222 vëzmeuas.>5 âzuctftat a zedahmdava për Kuva`h të Klslvës gsmg` sg `ë

vgdgo4


Tedahmdat `ë përedgtmësg u igcësuf` sg të cgrf hma të hradtf, oa hgsf gìgha`taqë ùk `hgkuf` `ë razuctft hma onfrëvfdtda` a tyra. Zëzmeuasgt a

–Haolkrfigsë `ë Zaprgo‟ rfplrtuf` hgsf årraeuccgoa të përedgtmsmoa,

fedgtfigl` lsa hmu`ë `ë >,=% të va`hvltgoava lsa jrgkësgo të vltuasva `ë

2,:% të va`hvltgoava. @ë 61% të va`hvltgoava u rfplrtuf sa ësmtë vëradtur

oftargfc prlpfef`huas èf pfrtgtë plcgtgka.>= @ë `dë f`fcgzë të KGRÂH-gt

ësmtë prlncaoftgzufr ahma åësmtdf a prfeut zedahmlr, g igcg për marë të pfrë

>5 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava, à; mttp4//www.kqz-ks.lre/sq/zedahmdat-a-paredgtmsmoa (>8.ofrs.>268)

>= F`fcgzë a zedahmdava4 Xra`hët hma oësgoat a `xdarrf, KGRÂH, smkurt >22=


23/42

#$

përhlrad `ë këtl zedahmda. Ygpfs tyra, prfeu acaktlrfc kf pfsur `hgkgo

àeftgv tak sundaktat a vlecf plcgtgka, huka qa`ë smuoë g cfrtë. Rrfeu

zedahmlr prad 1 % gsmta prlplzufr èf pfrtgf L^F, plr kdl a ju`hgt hl të

nëmad vgktgof kryaslra a këtgd prfeu. @ef ky prfe zedahmlr oë vl`ë hl tëpësld`ë CHH, Jryof a â hma FK^ `ë zedahmdat a ju`hgt të >268..

Jgtuasg g zedahmdava të përedgtmsmoa të vgtgt >225 gsmta RHK. Yë nfsmku oa

pfrtg`ë a hytë `ë zedahmda, CHK-`ë hma pfrtgtë a og`lrgtatava, jlrouf`

klfcgigl`g` qavargsës. RHK-df olrrg g`stgtuigl`g` a kryaog`gstrgtë hma 5

og`gstrg tdarf, CHK-së gu `hf g`stgtuigl`g g prasgha`tgt të smtatgt hma pasë

og`gstrg, `hërsf pfkgift oa futloftgzëo olrrë` > og`gstrg. Ky klfcgigl` hl

të përju`hld of`hftg` `dë vgt oë marët, `ë tatlr >262, kur CHK hl të

tërmgqat èf klfcgigl`g. Klslvf u hatyruf të lref`gzld zedahmda të

dfsmtëzfkl`smoa oë >262.


Tedahmdat a dfsmtëzfkl`smoa pfrcfoa`tfra u onfdtë` pfs hlrëmaqdas së

Jftogr Yadhgu èf plzgtf a prasgha`tgt të va`hgt. Klfcgigl`g oas RHK-së hmaCHK-së gsmta prgsmur. @ë zedahmdat a 6> hmdatlrgt >262 efruf` >1 pfrtg

plcgtgka, 6 klfcgigl` hma 9 g`gigftgvf qytatfra. Rrad >7 sundaktava plcgtgka,

vatëo = qa`ë smqgptfra. Ygpfs KVT-së, ùorg g vltuasva të raedgstrufr kf

qa`ë 6.:92.:9:, `hërsf kf`ë ofrrë pdasë 557.222 vltuas, lsa 85.=2% èf

ùorg tltfc g vltuasva.>7 @ë hy klou`f të rfdl`gt të Hra`giës, hfcdf a

vltuasva kf qa`ë a cfrtë sa trupg vltuas, hma kdl rrgtg razgstaìë` hma

f`kgogog` a sundaktava plcgtgka tdarf sa zedahmdat `ë këtl klou`f ùk gsmg`zmvgccufr sgpfs stf`hfrhava haolkrftgka. Yg razuctft g kësfd, `ë këtl klou`f

KVT-df kgsmta përsërgtur zedahmdat.

Lref`gzftlrg g zedahmdava, KVT-df, hakcfrld sa kf pfsur pfrraeuccsg `ë

zedahmdat a 6> hmdatlrgt hma sa prliasg ësmtë kfrfktargzufr oa kaqpërhlrgoa

të ccldava të `hrysmoa. Rfs smqyrtgogt të të edgtmf f`kasfva, RTFR va`hlsg që

#I Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava. Ymgm mttp4//www.kqz-ks.lre/sq/zedahmdat-a-paredgtmsmoa (qfur >8 ofrs

>268)


24/42

#%

të fùcldë vltgog` `ë >6 qa`hrf të vltgogt të va`hlsurf `ë 1 klou`f4

Yka`harfd, Hra`fs, Haåf`, Cgpdf` hma Ofcgsmavë. Rl fsmtu, RTFR urhmërlg

KVT-`ë që të nëdë `hërrgog` a klogsgl`frëva `ë këtl qa`hrf të vltgogt. KVT

va`hlsg që rgvltgog `ë këtl klou`f të onfmat oë 7 df`fr >266. Rër smkfktë f`kasfva të smuotf, KVT-df, plfsmtu, va`hlsg që të nëdë rgùoërgog` a

vltfva `ë 82 për qg`h të va`hvltgoava `ë tërë va`hg`. Rërvaå kësfd, ahma

Edykftf Yupraoa a Klslvës va`hlsg që rgvltgog të onfmat `ë tërë klou`ë`

a Ogtrlvgiës, për smkfk të pfrraeuccsgva të oëhmf.

^gvltgog `ë pasë klou`ft gsmta përidaccë përsërg oa pfrraeuccsg të oëhmf.

Rdasëofrrdf a qytatfrëva `ë rgvltgo gsmta për rratm 82 për qg`h oë a vleëc.

Këtl pfrraeuccsg kf`ë hëotufr dl vatëo prliasg` a vltgogt të pfrë për

zedahmdat pfrcfoa`tfra `ë Klslvë` a pfvfrur, plr ahma caedgtgogtatg` a

g`stgtuiglàva.


Ygpfs razuctftava përju`hgotfra RHK jgtld 98 haputat, lsa 9 haputat oë pfk

sa `ë caedgscfturë` a kfcufr, CHK >5 ucësa `ë Kuva`h lsa > haputat oë

smuoë, Cëvgzdf Zatëva`hlsda, a igcf efrlg për marë të pfrë `ë zedahmda të

përedgtmsmoa, olrrg 68 va`ha, FFK 6> fpl > haputat oë smuoë krfmfsufr


25/42


26/42

#'

>262 CHK >5 9>.66% 81.92% RHK + FK^ +tdarf

CZZ 68 6>.:7

Xfnacf >. Nurgog4 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

Rdasëofrrdf `ë zedahmda

Rdasëofrrdf që èf zedahmdat a pfrf të vgtgt >222 harg `ë zedahmdat a ju`hgt

>268 kf smëùfr rë`ga të vfzmhuasmoa. @ë zedahmdat clkfca të vgtgt >222,

përqg`hdf a pdasëofrrdas së vltuasva gsmta 57%, kursa `ë zedahmdat a ju`hgt

të përedgtmsmoa përqg`hdf a pdasëofrrdas gsmta 86.18%. Humat tmaksufr sa

smkfccf a cfrtë a pdasëofrrdas `ë zedahmdat `ë zedahmdat a pfrf hl të ou`h të

përsërgtad oa vësmtërsg. Rër smkfk të rratmf`fva plcgtgka të fsfd klma hma

hësmgrës së ofhma qytatfrëva për të smpramur vuccàtg` a tyra `ë zedahmdat a

pfrf të cgrf `ë Klslvë, smkfccf a pdasëofrrdas gsmta a cfrtë. Rl fsmtu, raedgstrg

igvgc g fsfd klma kgsmta vatëo 769.657 vltuas `hërsf vatëo pfs `dë vgtg ky

raedgstër u rrgt për 9:.7%, huka rrgtur kësmtu ùorg` a vltuasva `ë

6.>87.7=5.96

Rër ucda` a smkfccës së pdasëofrrdas së qytatfrëva `ë zedahmda (62% èf >22>

harg `ë >228 hma >2% èf >228 harg `ë >225), kf`ë kl`trgnufr hgsf jfktlrë,

sg4 sgtuftf a rë`hë akl`logka hma sligfca, smkfccf a cfrtë a klrrupsgl`gt hma

ljartf dl sarglz të sundaktava plcgtgka, kf`hghftët dlkrahgngc atd. Këtf jfktlrë

kf`ë `hgkufr juqgsmëo që qytatfrët të krgdld`ë ng`hda` sa ùk ou`h të

`hgkld`ë `ë krgdgog` a plcgtgkfva të ogrëjgcctf përoas përjfqësuasva të

zedahmur. ^rdahmgogsmt, `dë ùoër smuoë g ofhm g qytatfrëva kf`ë

fnstaùfr `ë zedahmdat a lref`gzufrf `ë Klslvë.9>

96 F`fcgzë a zedahmdava4 Xra`hët hma oësgoat a `xdarrf, KGRÂH, Rrgsmtg`ë, smkurt >22=

9>

Nakgo Nfcgqg4 G`à`plcgtgk u`h Rfrtaga`systao go Klslvl, jq. 89-:9 `ë; Lcfj Cagssa at.fc (ahs)4 Hga âpuncgkKlslvl-Har dóèsta Ytfft Aurlpfs, @lols varcfe, >269


27/42

#<

Tedahmdatpfrcfoa`tfra

Rdasëofrrdf ̀ ëzedahmda

>226 :8.92%

>228 19.52%

>225 82.62%

>262 81.92%

Xfnacf 9. Nurgog4 Klogsgl`g Va`hrlr g Tedahmdava

Tedahmdat a pfrfklmsmoa >268

Tedahmdat a përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa u smpfccë` oa = qarsmlr >268.

Rrasgha`tdf a âpuncgkës së Klslvë, z`d. Ftgjata Dfmdfef, `ë përputmda oa

klopataìft a sfd kusmtatuasa kgsmta smpfccur zedahmdat a përedgtmsmoa të

pfrfklmsmoa sg razuctft g smpërnërdas së Kuva`hgt të Klslvës. Kuva`hg g

Klslvës gsmta nërë kradtësgsmt dlju`ksgl`fc për smkfk sa ofzmlrfìës g

ouèl`g` vltft a humurf hma përkrfmdf pfrcfoa`tfra për të kfcufr

va`hgoat kyåa të qavargsë së Klslvës. Ouèasf a kl`sa`suasgt për

vfzmhgog` a va`hava të razarvufrf për klou`gtatat pfkgië `ë Kuva`hg` a

Klslvës gsmta tmaccufr për smkfk sa CHK-df, pfrtgf oë a ofhma lplzgtfra

kgsmta rajuzufr që pfkgift të kgsmg` ahma oë tutda va`ha të razarvufrf, oa

frsyatgog` sa pfkgift kgsmg` kl`suoufr hy of`hfta për va`ha të

razarvufrf `ë përputmda oa Rcf`g` a Fmtgsffrgt. @ë f`ë` tdatër, RHK-df, sg

mgsahfra kryaslra a Vavargsë së Klslvës, kgsmta prlplzufr tmaoacgog` a

Jlrifva të Froftlsurf të Klslvës, va`hgo ky që pfkgift a kusmtëzl`g` oa

vfzmhgog` a va`hava të razarvufrf.

Oaqa`ësa zedahmdat a kfcufrf pfrcfoa`tfra gsmg` prlncaoftgka, prasgha`tdf

Dfmdfef kgsmta nërë tmgrrda për ol`gtlruasgt avrlpgf` që t‗g vëzmeld`ë ftl. @ë

`dë g`tarvgstë fdl kgsmta vë`ë tmaksg` ong `dë prlias të rraeucct vltgog4

–Tedahmdat a pfrfklmsmoa pfrcfoa`tfra humat të hësmold`ë eftgsmoërg`ë

tl`ë për të efrf`tufr vltë` a cgrë të qytatfrgt të Klslvës. Këtl zedahmda humat

të vëzmelma` èf fjër për të efrf`tufr `dë prlias të rraeucct. @ë hgtët `ë


28/42

#N

vgdgo hl të kërkld ahma èf Nfsmkgog Avrlpgf` që të hëreld `dë ogsgl`

vëzmeuas që të përidaccë èf fjër zmvgccgoat `ë prliasg` a zedahmdava të

pfrfklmsmoa `ë va`h‟.99 Tedahmdat clkfca `ë Klslvë të lref`gzufrf `ë

`ë`tlr >269 gsmg` zmvgccufr `ë jryoë jar a haolkrftgka, përku`hër jfktgt samgsahfrët plcgtgk `ë va`h, pfrtgtë plcgtgka, a`ha ùk kgsmg` frrgtur tak `dë

”aoruas g përnfsmkët‗, për rajlroë` zedahmlra. Rërku`hër jfktgt sa sgkur

zedahmdat clkfca të vgtgt >269 ahma ftl pfrcfoa`tfra të >268 u zmvgccuf` `ë

përputmda oa cgedg` a vdatër për zedahmda, `ë këtl hy pfcë zedahmda Klslvf kf

smaùfr `dë prleras `ë frrgtda` a stf`hfrhava haolkrftgka për lref`gzgo

haolkrftgk të zedahmdava. @ë zedahmdat a vgtgt >268, prlplzgoat a smlqërgsë

igvgca për rajlrogog` a sgstaogt zedahmlr, për `hfrda` a sf oë smuoë zl`fvazedahmlra, maqur vltë` prajaraìgfca, ucur prfeu` zedahmlr, `hrysmufr

kloplzgigl`g` a KVT-së ùk gsmg` ofrrë pfrfsysm. Rërku`hër kësfd,

zedahmdat a përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa të vgtgt >268 u zmvgccuf` `ë `dë

jryoë jar a haolkrftgka, oa pfk gìgha`ta, huka cë`ë `dë smgda të ogrë sa

lref`gzgog hma prliasg zedahmlr `ë Klslvë pl kl`trgnul` `ë kl`slcghgog` a

haolkrfigsë së ra të Klslvës. @ë f`ë` tdatër, lref`gzgog g zedahmdava të

përedgtmsmoa ahma `ë kftër klou`ft a pdasës varglra të Klslvës smë`l` `dë

èdfrda plzgtgva `ë Klslvë` a pfs pfvfrësgsë, `ë g`taergog` a sarnëva të

pdasës varglra të Klslvës `ë datë` plcgtgka `ë va`h.

Tedahmdat a përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa u lref`gzuf` `ë 9= klou`f të

Klslvë. 6 ogcgl` a 5=> ogdë vltuas kf`ë pfsur ou`hësg që të zedahmg`

përjfqësuasgtë a tyra caedgtgo për Kuva`hg` a Klslvës, `ë `dë efrë acaktlrfca

ku oarr`g` pdasë >222 ogdë kf`hghftë èf 67 pfrtg plcgtgka, 5 `gsof

qytatfra, 8 klfcgiglà hma 6 kf`hghft g pfvfrur. Klogsgl`g Va`hërlr g

Tedahmdava kf iartgjgkufr 96 sundakta plcgtgka. Tedahmdat u vëzmeuf` èf 622

vëzmeuas të Nfsmkgogt Avrlpgf`,98 hma èf smlqërgf igvgca `ë Klslvë. Ygpfs

99 ”Oa = qarsmlr onfma` zedahmdat pfrcfoa`tfra `ë Klslvë‗, 2= ofd >268. Ymgm

mttp4//tgoa.gkun.fc/f9765fjh92/1n9i59nj:9fnh79::879hj>n91=f7j:h/Cfdo\Oa-=-qarsmlr-onfma`-zedahmdat-

pfrcfoa`tfra-à-Klslva.fspx (qfsur >> qarsmlr >268); ”Tedahmdat onfma` oë = qarsmlr‗. Efzatf Datf à

Klslva, = ofd >268. Ymgm ”mttp4//efzatfd`k.ilo/> qarsmlr >268); ”Tedahmdat `ë

Klslvë oë = qarsmlr‗. Tërg g Foargkës, = qarsmlr >268. Ymgm mttp4//www.zargfoargkas.ilo/il`ta`t/klslvl-

prasgha`t-acaitgl`s/6762>88.mtoc (>> qarsmlr >268).98 ”Tedahmdat a Rfrfklmsmoa Rfrcfoa`tfra ̀ ë Klslvë‗, HU, = qarsmlr >268. Ymgm mttp4//www.hw.ha/zedahmdat-

a-pfrfklmsmoa-pfrcfoa`tfra-`ë-klslvë/f-65:76=71 (qfsur oa >9 qarsmlr >268).


29/42

#I

të hmë`fva të Klogsgl`gt Va`hërlr të Tedahmdava, `ë zedahmdat a

përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa të vgtgt >268, ùorg g përedgtmsmëo g

va`hvltgoava `ë të igcft qytatfrët kf`ë pfsur ou`hësg të vltld`ë kf qa`ë

>958, kursa përqg`hdf a vltuasva që kf`ë usmtrufr të hradtë` a tyra të vltëskf qa`ë 89.6: përqg`h.91

Jusmftf zedahmlra

Jusmftf zedahmlra për zedahmdat a përedgtmsmoa të pfrfklmsmoa kf jgccufr

oa >= ofd. Yundaktat plcgtgka të iartgjgkufrf kf`ë pfsur ou`hësg që të

pcfsld`ë ljartë` a tyra plcgtgka për 62 hgtë sf kf zedftur jusmftf. Rër hfccgoèf jusmftft a oëmarsmoa, kfrfktargstgkë a jusmftës së zedahmdava të vgtgt

>268 ësmtë g`ta`sgtatg, qfsdf hma oë`yrf a përhlrgogt të oahgfva sligfca, sg

jfianllk hma twgttar. Ymuogif a cgharëva të pfrtgva oë të oëhmf `ë va`h, oa

përdfsmtgo të Cëvgzdas Zatëva`hlsda, kgsmg` mfpur jfqa zyrtfra `ë jfianllk.

Rër `dë parguhmë të smkurtër klmlra, z. Mfsmgo Xmfåg kf sgeurufr >9=819

pëcqgoa `ë jfianllk-u` a tgd, z.Gsf Oustfjf 556>: pëcqgoa, z. ^fousm

Mfrfhg`fd 88.>95 pëcqgoa. @ë f`ë` tdatër, për marë të pfrë, jusmftfzedahmlra gsmta trf`soatufr hradtpërhradt `ë XZ `figl`fca, ahma psa

smuogif a këtyra trf`soatgoava gsmta a pfrfpfeufr èf sundaktat plcgtgka.

@ë `dë rfplrt të puncgkufr èf vëzmeuasgt a zedahmdava të Nfsmkgogt

Avrlpgf`, vëra` sa onucgog g edarë g fktgvgtatava plcgtgka të hgsf pfrtgva

plcgtgka edftë klmës oa smgkuasmoërg të cfrtë, ”kf zvleëcufr nfcfìë` `ë

onucuasmoërg. Kf`fcat tacavgzgva a smjrytëzufr znrfzëtg`ë cgedlra për të

fpcgkufr åogoa të –àeliguasmoa‟ për onucgog` a spl`zlrufr, edë që ahëotl` nfrfzg`ë a efruasva të pfrfpfrë oa cged‗.9:

Vfsdf `hfd nudkut, ngz`gsoa`gt, frsgotfrëva, og`ftlrëva, na`sgl`gstëva gsmta

zmvgccufr `ë `dë jlroft tdatër `ë krfmfsgo oa zedahmdat a kfcufrf. Ymuogif a

91 ”Hfcdf à zedahmda. Klogsgl`g Va`hrlr Tedahmlr. Ymgm mttp4//razuctftat.kqz-

ks.lre/@gemt̂ asucts/âsucts.fspx (oa >8 qarsmlr

>268).9:

”Tedahmdat Rfrcfoa`tfra `ë Klslvë4 Hakcfrftë për Oahgf. Ogsgl`g g Nfsmkgog Avrlpgf` për Zëzmegog` aTedahmdava. Rrgsmtg`ë, 7 qarsmlr >268 j. >. Ymgm mttp4//www.aualo.au/jgcas/prassracafsas/ltmar/aualo-

klslvl>268-pracgog̀ fry-stftaoa t̀\sq.phj (qfsur >8 qarsmlr >268).


30/42

$0

cgharëva të pfrtgva plcgtgka kgsmg` zmvgccufr `dë jusmftë ”hlrë-oa-hlrë‗ oa

qytatfrët a smuoë kftaelrgva smlqërlra `ë Klslvë, për të ftrfktufr sf oë

smuoë qytatfrë që gsmta a ou`hur. Kdl qfsda `hfd puncgkut kgsmta frhmur

për smkfk sa klopf`gtë që gsmg` rakrutufr për të hgzfdùfr jusmftë` tësmuogiës së pfrtgva plcgtgka kgsmg` vëradtur sa smuogif a cgharëva të pfrtgva

plcgtgka `ë Klslvë kf`ë krgdufr `dë hgstfìë hma ma`hak olsklou`gog oa

vltuasgt a tyra, raspaktgvgsmt qytatfrët a tmdasmtë. Huka krgdufr kl`tfkta

hgrakta oa qytatfrët a të edgtmf smtrasfva smlqërlra, cgharët a pfrtgva plcgtgka

hësmgrl`g` të trael`g` tmdasmtësg`ë, përtlkësg`ë hma fjrgog` a tyra oa

`darëzgt a zfkl`smëo `ë Klslvë. Oaedgtmftë, `dë hlnësg a edgtmë strftaedgsë së

ofrkatgèut gsmta jfktg sa jusmftf gsmta jlkusufr smuoë `ë cgharg` a pfrtgvaplcgtgka. @ë këtë fspakt, cgharg g RHK-së tmufdsa kf zmvgccufr jusmftë

tërësgsmt g`hgvghufca, huka cë`ë oa `dë f`ë të tdarët. @ë f`ë` tdatër, të hy

pfrtgtë tdarf, CHK-df hma FFK-df kgsmg` zmvgccufr jusmftë hg`dgtlza. Ësmtë

rfplrtufr sa CHK-df kgsmta lref`gzufr ong =22 tfkgoa oa strukturft a

pfrtgsë hma qytatfrët a rë`hlotë `ë tarra`. Kursa FFK-df kgsmta zmvgccufr `dë

jusmftë eftg gha`tgtgka oa jusmftë` që kgsmta zmvgccufr Lnfof hma Rfrtgf

Haolkrftgka `ë YMNF.

Xë edgtmf pfrtgtë kgsmg` kl`trfktufr klopf`g të jlrtf kl`sucaìa për të

hgzfdùfr jusmftft a tyra zedahmlra, huka kl`trgnufr kësmtu që jusmftf a

zedahmdava të vgtgt >268 të smë`lmat sg `dë prad jusmftfva oë olharà

zedahmlra `ë Nfcckf`. Huka qa`ë sa Klslvf pl zmvgccl`ta zedahmda të

pfrfklmsmoa hma dl zedahmda të rraeucctf, jusmftf zedahmlra hl të

smkurtlmad èf 92 hgtë, fq sf rraeucclmat oa Cgedg` për Tedahmda të

Rëredgtmsmoa, `ë hmdatë hgtë. Rërku`hër kësfd, jusmftf zedahmlra kgsmta

jgccufr smuoë pfrf sa fdl të smpfccad zyrtfrgsmt. @ë këtë oë`yrë, pfrtgtë

plcgtgka kgsmg` jgccufr qysm marët të smkac`g` Cgedg` për Tedahmda të

Rëredgtmsmoa, për jfktg` sa smuogif prad tyra pl zmvgccl`g` jusmftë zedahmlra

a`ha pf `gsur zyrtfrgsmt jusmftf zedahmlra. Rls jfktgt sa pfrtgtë plcgtgka pl

smkac`g` cgedg` huka zmvgccufr jusmftë dfsmtëcgedlra, prlncaoftgk onatad ahma

oë tutda jfktg sa ahma `ë zedahmdat a vgtgt >268 pfrtgf plcgtgka `ë qavargsda,


31/42

$!

kgsmta smjrytëzufr fsatat puncgka `ë ju`ksgl` të jusmftës zedahmlra95. @uk

kf onatur g pfvëradtsmëo jfktg sa z. Mfsmgo Xmfåg, `ë `dë prad rakcfofva të

tgd edftë jusmftës zedahmlra, kgsmta përjsmgrë smërnyas igvgc, frsgotfr,

hlef`gar atd, të igcët hakcfrlmasmg` rratm rrgtdas së pfefva. Vavargf a z. Xmfåg`ë prfe të zedahmdava kgsmta ofrrë va`hgo që të rrgsë rrleft a të edgtmë

smërnyasëva igvgc, hma të përedysold pfeasft a saoastrfva për stuha`të të

Q`gvarsgtatava puncgka `ë Klslvë, përjsmgrë ahma Q`gvarsgtatg` oë të ofhm

`ë va`h, Q`gvarsgtatg` a Rrgsmtg`ës ”Mfsf` Rrgsmtg`f‗.

Ycclefàt hma praotgoat zedahmlra

Rër marë të pfrë që èf zedahmdat a pfrf të përedgtmsmoa `ë Klslvë,

sundaktat plcgtgka `ë Klslvë kf`ë fhrasufr hradpërhradt `ë pcftjlroë` a

tyra acaktlrfca zmvgccgog` akl`logk hma mfpda` a va`hava të radf të pu`ës.

^fplrtg g prlerasgt g Klogsgl`gt Avrlpgf` për >269 smkruf` sa 59% a të

rg`dëva të olsmës 61 harg >8 vdaå df`ë të pfpu`ë, hma kdl smkfccë a

pfpu`ësgsë onatat prlncao sarglz për zmvgccgog` sliglakl`logk të Klslvës.

9=

Ycclef`g g RHK-së ”Ogsgl`g g ^g‗, fg g CKH-së ”Zatëo à ou`haog‗, FFK-së”Hradtgog g ^g‗, ZZ-së ”F da`g clhm‗, FK^-së ”@a kryadoë pu`ë‗, `ë qa`hër të

pcftjlroës zedahmlra kf`ë zmvgccgog` akl`logk hma krgdgog` a va`hava të

radf të pu`ës. Rër hfccgo prad zedahmdava të kfcufrf, `dë kfrfktargstgkë a

zedahmdava të vgtgt >268 ësmtë sa këtl sclefà sundaktat plcgtgka kf`ë prlvufr

t‗g kl`kratgzld`ë `ë prlerfoa plcgtgka pfrtgfka `ë jlroë të smkrufr.

Ymuogif a sundaktava plcgtgka kf`ë ljrufr `dë kftfcle të praotgoava përzedahmdat a pfrfklmsmoa pfrcfoa`tfra. RHK-df kf praotufr mfpda` a

>22.222 va`hava të radf të pu`ës përoas ”Jl`hgt për Tmvgccgo (6.1 ogcfrh

aurl)‗, kursa CHK-df 6>2.222 va`ha të pu`ës. Yghlqljtë këtl praotgoa

a`lroa ùk a frsyatld`ë jfktg` sa igcft hl të da`ë nurgoat jg`fìgfra për t‗g

95 ”Rfrfjusmftf zedahmlra smkac cgedg`‗. Klmf.àt, 67 ofd >268. Ymgm mttp4//klmf.àt/5&c?62::8 (qfsur >1

qarsmlr >268).9=

^fplrtg g Rrlerasgt >269 për Klslvë`‗. Nruksac, 6:. 62.>269. YUH (>2692 86:). Ymgm mttp4//www.oag-ks.àt/raplsgtlry/hlis/6JG@FC-FCN\OGA-Klslvl\Rrlerass\âplrt\>269\(fcn)\(>).phj (qfsur >> qarsmlr

>268).


32/42

$#

rafcgzufr ftl hma sa oa åjfrë smkfcca të zmvgccgogt akl`logk `ë Klslvë hl të

ou`h të rafcgzlmasmg` këtl praotgoa. @dlmës të akl`logsë kf`ë kloa`tufr

sa për t‗g rafcgzufr këtl praotgoa Klslvf humat të katë rrgtda akl`logka harg

`ë 61 %, edë ësmtë `ë ku`hërsmtgo oa të edgtmf pfrfoatrft pfrfsmgkuas përrrgtda akl`logka `ë Klslvë. Ferl` Haog èf EFR kf kloa`tufr4

–Cgharët pfrtgfkë `ë këtë jusmftë kf`ë praotufr rrgtda akl`logka harg

`ë 61%, hgåkf a igcf hl të datë a pffrrgtsmoa `ë këtë fonga`t fktufc

për nërda të ngzàsgt. Ygpfs pfrfsmgkgoava të Nf`kës Nltërlra për

rrgtda` akl`logka të va`hava të nltës për parguhmë` >269->261, fs`dë

va`h `ë nltë ùk hl të katë rrgtda prad 61% `ë vgt, df`ë vatëo trg va`haqë pfrfsmgmat të ka`ë rrgtda akl`logka ong 62% `ë vgt, a ftl df`ë

kryasgsmt va`ha të igcft hl të rrgsg` aksplrtg` a `fjtës (Grfku hma

Xgolrg Cg`hlr) fpl akspclrgog` hma smgtda` a frgt a urf`guogt

(Olèlcgf). Rraotgoat sa jutdf a 6.1 ogcgfrhë aurlva smtasë `ë

akl`log`ë a va`hgt, fpl smjrytëzgog `ë ofksgouo g qyoyrgt, hl të

rrgsg` akl`log`ë a va`hgt `ë ùorf hy smgjrlrë, df`ë praotgoa të

pfnfzf hma të pfrafcgzuasmoa‟.97

Onfrëvfdtdf a zedahmdava

Tedahmdat a = qarsmlrgt u lref`gzuf` `ë jryoë jar hma haolkrftgka, hma pf

kl`tastgoa përonfdtdaslra `ë edgtmë prliasg` zedahmlr. Tedahmdat u

ol`gtlruf` èf vëzmeuas va`hlr hma `hërklonëtfr. Haolkrfigf `ë

Zaprgo, `dë klfcgigl` g LDV-va klslvfra për ol`gtlrgog` a zedahmdava, plsprlncaoava që df`ë eftg të vfzmhuasmoa `ëpër të edgtmf zedahmdat a

lref`gzufrf `ë Klslvë, sg vltgog jfogcdfr, olsedatdf a aorfva `ë cgstë` a

vltuasva èf vltuasgt hma prazaìë` a pffutlrgzufr të parsl`fva fjër

qa`hrfva të va`hvltgogt, ùk kf rfplrtufr për gìgha`ta lsa of`gpucgoa

ofsgva qa tf vë`g` `ë pgkëpyatda krahgngcgtatg` hma caedgtgogtatg` a lrefàva

97 ”Haog4 Rfqfrtësg `ë praotgoat për zmvgccgo akl`logk‗, Cfdog.àt. 5 qarsmlr >268. Ymgm mttp4//cfdog.àt/haog--

pfqfrtasg-à-praotgoat-par-zmvgccgo-akl`logk\6222:762:.mtoc (qfsur oa >1 qarsmlr >268).


33/42

$$

cgedvë`ësa që hl të hgc`g` èf zedahmdat. 82 Rlfsmtu, G`stgtutg Haolkrfig për

Tmvgccgo (H8H) kgsmta va`hlsur 7 akgpa olngca `ë Klslvë për të vëzmeufr

prliasg` zedahmlr.86 Rls lref`gzftfva va`hlra, NA-df, oa kërkasë të

prasgha`tas së Klslvë, kgsmta hëreufr `dë ogsgl` vëzmeuas për ol`gtlrgogà zedahmdava `ë Klslvë. Ogsgl`g g Nfsmkgog Avrlpgf` për Zëzmegog` a

Tedahmdava `ë rfplrtg` a puncgkufr oa 7 qarsmlr, `dë hgtë pfs zedahmdava `ë

Klslvë, smkruf` sa zedahmdat gsmg` trf`spfra`ta, pf gìgha`ta, të

lref`gzufrf ogrë, hma edgtmpërjsmgrësa (përjsmgrë ahma vargu` a Klslvë).

Ahma psa Klslvf a`ha ùk a kf rajlroufr sgstaog` a sfd zedahmlr

përku`hër të oatfva të oëhmf, rfplrtg g vëzmeuasva avrlpgf` smkruf` sacaedgscfigl`g fktufc ljrl` `dë nfzë të odfjtuasmoa për zedahmda haolkrftgka

`ë përputmda oa stf`hfrha `hërklonëtfra. ^fplrtg vëra` edgtmfsmtu sa këtl

zedahmda gsmg` të rë`hësgsë së cfrtë ofrrë për nfzë jfktg` sa a rgktma`g`

nasgog` a muonur èf zedahmdat a vgtgt >262 hma për marë të pfrë

lref`gzlmasmg` `ë tërë tarrgtlrg` a Klslvë, përjsmgrë ahma vargu` a

Klslvës.8>

Xra`hat

Hgsf lref`gzftf tmg`k tf`k kf`ë nërë sl`hfzma për tra`hg` pltaìgfc të

prajaraìfva të vltuasva për zedahmdat a pfrfklmsmoa të vgtgt >268. Ygpfs

sl`hfzmgt të H8H, RHK-df hma të tdarët që gsmg` `ë klfcgigl` oa RHK-`ë hl

të oarr`g` 9>.1% të vltfva, CHK-df >7.9 %, ZZ 68, >%, FFK-df 7.6 %, @gsof

=.:% hma FK^-df :.9%. Mucuotgog eda`ë sa 62 % a vltuasëva a`ha ùk

82 ”Klou`gkftë për Oahgf‗, = qarsmlr >268, Haolkrfig `ë Zaprgo. Ymgm

mttp4//www.haolkrfigfàvaprgo.lre/fc/g̀ hax.pmp>:=6=>&frimgva?&stfrt\jrlo

?&uift?6& (>8 qarsmlr >268). 86

”H8H vëzmel` zedahmdat pfrcfoa`tfra >268‗, = qarsmlr >268, H8H. Ymgm mttp4//h8h-ks.lre/fktgvgtatat/h8h-

vazmel`-zedahmdat-pfrcfoa`tfra->268/ (qfsur >: qarsmlr >268).8>

”Tedahmdat Rfrcfoa`tfra `ë Klslvë4 Hakcfrftë për Oahgf. Ogsgl`g g Nfsmkgog Avrlpgf` për

Zëzmegog` a Tedahmdava. Rrgsmtg`ë, 7 qarsmlr >268. Ymgmmttp4//www.aualo.au/jgcas/prassracafsas/ltmar/aualo-klslvl>268-pracgog`fry-stftaoa`t\sq.phj

(qfsur >8 qarsmlr >268).


34/42

$%

kf`ë va`hlsur sa për kë hl të vltld`ë.89 Rlfsmtu, `ë onrëoda` a = qarsmlrgt

`ë tacavgzgl`g` Kcf` Klslvf, df`ë smpfccur razuctftat a ”Axgt Rlcc‗ të

mucuotufrf èf G`stgtutg për Ytuhgoa Muof`gstgka ”Ef`g Nlng‗. Ygpfs këtgd

sl`hfzmg, RHK-df hl të ofrrë 99.6 % të vltfva, CHK-df 92.8%, ZZ 61.> %,@GYOF 1.=%, FK^-df 9.= %. Xë hy sl`hfzmat `ë jfkt traeuf` tra`hg` a

prajaraìfva të vltuasva, përku`hër jfktgt sa sl`hfzmat `ë Klslvë eëzld`ë

`dë nasuasmoërg të ucët.

âzuctftat

Ygpfs të hmë`fva të Klogsgl`gt Va`hërlr Tedahmlr, RHK-df kf jgtufr >>>.6=6vltf, lsa 92, 9= përqg`h të vltfva të vcajsmoa, CHK-df kf jgtufr 6=8.17:, lsa

>1.>8 përqg`h të vltfva të vcajsmoa, ZZ-df kf jgtufr 77.975 vltf, lsa 69.17

përqg`h të vltfva të vcajsmoa, FFK-kf kf jgtufr :7.579 vltf, lsa 7.18

përqg`h të vltfva të vcajsmoa, kursa FK^-df ùk a kf kfcufr prfeu` (prad 1

përqg`h) huka jgtufr 98.652, lsa 8.:5 përqg`h të vltfva të vcajsmoa. Kursa

èf pfrtgtë og`lrgtfra sundaktg që ësmtë hfc oë ogrë oa razuctfta ësmtë Cgstf

Yarna oa 9=.677 vltf, lsa 1.>> përqg`h të vltfva të vcajsmoa.

66 ”âzuctftat èf f`katf a zmvgccufr `ë ju`h të ofdgt hma jgccgo të qarsmlrgt. H8H. Ymgm mttp4//h8h-

ks.lre/fssats/>268-2:-2:-H8HQNL.phj (qfsur >> qarsmlr >268).


35/42

$&

Jge. 1. Klogsgl`g Va`hrlr Tedahmlr

Tedahmdat a vgtgt >268 a `xdarrg` klfcgigl`g` a hradtufr èf RHK-df sg pfrtg

jgtuasa. RHK-df kgsmta frrgtur t‗g ktmad zl`ft qa kgsmta hfc kaq `ë zedahmdat

clkfca të `ë`tlrgt >269. Yghlqljtë, pfrtgtë plcgtgka lplzgtfra, CHK, @GYOF

hma FFK-df, kf`ë `ë`smkrufr `dë oaol ku zltlma` sa ftl hl të jlrold`ë

qavarg`ë, oaqë RHK-df ùk a kf smuogië` a àvldsmoa të haputatëva (:6

haputatë) `ë Kuva`hg` a Klslvë për të jlroufr qavarg`ë. @ë f`ë` tdatër, vatëkëtl pfrtg ùk a zltërld`ë smuogië` a àvldsmoa `ë Kuva`hg` a Klslvë, hma

vfra` èf onësmtatdf që gu ësmtë ljrufr èf ZZ-df. ZZ-df kf ljrufr

onësmtatda për klfcgigl`g` lplzgtfr për krgdgog` a qavargsë, plr kf

kusmtëzufr onësmtatda` a oëtutdasmoa të këtgd klfcgigl`g oa `hërprarda` a

ngsahgoava oa Yarng`ë, lsa që këtl ngsahgoa të zmvgcclma` oa pfrgoa. Yë

kë`hadog, a`ha pf u smpfccur razuctftat jg`fca èf Klogsgl`g Va`hrlr

Tedahmlr, prasgha`tdf a Klslvës, z`d. Ftgjata Dfmdfef kf nërë kërkasë për tëg`tarpratufr ààt kusmtatuasa që cghma` oa zedghmda` a qavargsë së ra.


36/42


37/42

$<

cfrtf pfrtgfka èf RHK-df kf pfs `hgkgo `ë cgstë. @ef cgstf hac sa 65 prad

tyra kf`ë frrgtur që të jgtld`ë vltf të odfjtuasmoa për haputat. @ef edgtmsadtë

98 haputat, prad tyra 66 df`ë jaorf. @uorg g haputat të olsmës `ë` 92

onatat g ucët.

Huka qa`ë `ë lplzgtë, prgtdat që Cghmdf Haolkrftgka a Klslvës të rgjraskld

cgstë` hma të ljrld kf`hghftë të rg`dë hma të nasuasmëo kf qa`ë smuoë oë a

cfrtë sasf që ou`h të smlmgo `ë tfnacë` oë plsmtë. Eftg edysof a

kf`hghftëva kf`ë qa`ë pltmufdsa `ë këtë ra`hgtda ahma à zedahmda të

kfcufrf, `hërsf pdasf tdatër vatëo df`ë èrgtur `ë ra`hgtda. Oaedgtmftë, kf

ahma hgsf kf`hghft kradtësgsmt të rg`dë `ë cgstë. @edfsmëo, sgkur ahma ta

RHK, hac sa ahma èf kdl cgstë, 65 prad tyra kf`ë frrgtur që të jgtld`ë vltf të

odfjtuasmoa për haputat. @hërsf èf 92 haputat sf kf jgtufr CHK-df, 7 df`ë

jaorf hma hgsf kf`hghft të rg`dë.

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË RHK RË^HARQXAX >268

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË RHK RË^HARQXAX >262

6MfsmgoXmfåg 6: Acog âågif 6 Mfsmgo Xmfåg 6: ^foë Nudf

> Kfhrg Zasacg 65 Taù` Rfdfzgtg > Dfkup Krfs`gqg 65 Acog âågif

9 Jclrf Nrlvg`f 6=Cfng`ltf Fhaog-Ourtazg-RH 9 Jclrf Nrlvg`f 6=

OgolzfFmoatfd

8Mfdrahg`Kuåg 67 ]mfvgt Mfcgtg 8 Jftogr Cgofd 67

^fofhf`Fvhgu

1 A`var Mlxmfd >2 Jfhgc Jfzcgu 1 Fzao Yycf >2 Narft Nuzmfcf

: Zclrf Ågtfku >6 Cucdatf Zu`gqg : Zclrf Ågtfku >6Yfcf NargsmfYmfcf

5Fv`g Kcg`fku-CN >> âxmap Mltg 5

^rustaoOustfjf >> @fgt Mfsf`g

=Jargh Fef`g-RH >9 Ef`g Klig = Mfdrahg` Kuåg >9 Ef`g Klig

7OfrefrgtfKfhrgu >8

YfjataMfhëredl`fd 7

Dustg`f YmgrlkfRucf >8 Yacvgda Mfcgog

62FrsgoNfdrfog >1 Kurtf` Kfdtfzg 62 A`var Mlxmfd >1 Oaocg Krfs`gqg

66 Fzao Yycf >:

Nfdrfo

âxmapg 66 ]mfvgt Mfcgtg >: Frsgo Nfdrfog

6>FurlrfNfkfccg-CN >5 Cfurf Tmarkf 6> Hrgtf Kfhrgu >5 Orgkf Xfmgrg

69^rustaoOustfjf >=

EëzgoKacoa`hg-RH 69 Nfdrfo âxmapg >= Jamog Oudltf

68 Grjf` Jusmf >7 Fhao Erfnlvig 68 Fhao Erfnlvig >7 ]mavft Ngscgog

61 Ahgtf Xfmgrg 92 Hmurftf Mlxmf 61YfjataMfhëredl`fd 92 Cfurf Tmarkf


38/42

$N

Ygå ou`h të smgmat èf tfnacf a oëplsmtoa, Cëvgzdf Zatëva`hlsda kf pësufr

`hrysmgoa të tmaccf à cgstë` për kf`hghft krfmfsufr oa cgstë` èf zedahmdat

a kfcufrf. Frsyadf kryaslra për këtë ësmtë sa, për hfccgo prad marës së kfcufr

kur ra`hgtdf ësmtë nërë `ë oë`yrë fcjfnatgka, kësfd mara ra`hgtda` ësmtë nërë

sgpfs prajaraìfva të strukturës pfrtgfka të CZZ hma sgpfs prajaraìfva të

cghargt të pfrtgsë. @ë cgstë` a CZZ eda`ha` aorf parsl`fcgtatasm të frhmurèf JA^ g hgkursmëo plr ahma èf fhargoat a ju`hgt, të igcët për marë të

pfrë my`ë sg haputat `ë Kuva`hg` a Klslvës. @hërsf, èf 61 haputat sf g

tfkld`ë CZZ, 92% a tyra, prf, 1 df`ë jaorf. Krfmfsufr oa sundaktat tdarf

CZZ kf ùorg` oë të ofhm të të rg`dëva të përjsmgrë `ë cgstë..

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË CHK RË^HARQXAX >268

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË CHK RË^HARQXAX >262

6 Gsf Oustfjf 6: Frna` Efsmg 6 Gsf Oustfjf 6: Cutjg Tmfrku

> Yfnrg Mfogtg 65 OumfoatOustfjf > Yfnrg Mfogtg 65 Yfcg Fsccf`fd

9 Zdlsf Lsof`g 6= Mykoata Nfdrfog 9@akgnaKacoa`hg 6=

^gtf Mfdzarfd-Naqfd

8 Gsoat Naqgrg 67 Zfcl` Ourtazfd 8 Aqrao Kryazgu 67 Fego Fhaofd

1XautfYfmftqgu >2 Nfrhmyc Oatfd 1 Gsoat Naqgrg >2 Yfcg Olrg`f

: Fego Fhaofd >6YytrgoaHarvgsmlccg : Xautf Yfmftqgu >6 F. Erfzmhf`g

5 Fvhuccfm Mltg >> F`tl` Vu`g 5 Nfkg Xmfåg >> Fcg Cfdåg

= Cgrgda Kfdtfzg >9 Fhao Yfcgmfd =Yka`harMysa`g >9 Fzao Mfdhfrg

7Yka`harMysa`g >8 Kgoata Nytyqg 7 Cgrgda Kfdtfzg >8

OynarfOustfjf

62 Gsoat Naqgrg >1 Froa`h Taofd 62 Cutjg Mfzgrg >1 Fhao Yfcgmfd

66 Aqrao Kryazgu >: Nfdrfo Eaifd 66 E. Oumfxmarg >: Yfhrg Jarftg

6> Xautf ûelvf >5 Nasf Efxmarrg 6> Zdlsf Lsof`g >5 Mfohga Cftgjg

69 @fsar Lsof`g >= Cutjg Tmfrku 69 @fsar Lsof`g >= Yfog Mfogtg

68YmpadtgoNuccgqg >7 Fego Kgkfd 68 ^foë Of`fd >7

Froa`hTaofd

61 Zclrf Huolsmg 92 Hrgtf Kl`xmacg 61OyrvataRf`tg`f 92

ZdlccifKrfs`gqg


39/42

$I

@hërsf Fcafìf për Frhmoërg`ë a Klslvës, sg pfrtg lplzgtfra, ùk a kf

`hrysmufr cgstë` a kf`hghftava për haputat, plr oë smuoa ra`hgtda` a tyra.

@ë këtë ra`hgtda df`ë fklolhufr kftër gsm-kryatfr të klou`fva të igcët

muonë` à zedahmdat a ju`hgt clkfca, f`ëtfr të kryasgsë plr ahma hgsf prurdat

a ju`hgt èf smlqërgf igvgca hma ngzàsg. Ahma `ë këtë pfrtg 92% ta

haputatava përnama` èf edg`gf jaoërlra, `hërsf ùorg g haputatava ta rg`dë

ësmtë odfjt g vleëc.

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË CZZ RË^HARQXAX >268

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË CZZ RË^HARQXAX >262

6 Fcng` Kurtg 6: Fv`g Tlegf`g 6Fcng` Kurtg

6: Frtf` Ålccfku

> Zgsfr Woarg 65 Hrgtl` Åfusmg >

Fjrgo Mltg

65 Frtl` Ouscgu

9 Fghf Hareutg 6= Ymqgpa Rf`tg`f 9Fcnf`f Jatlsmg

6=FrnërlraKacoa`hg

8OytfmarMfskukf 67 Ef`g Krfs`gqg 8

Fjrgo Kfslccg67 Fvhg Ymkracg

1 Nas`gk Ngscgog >2 Gsofdc Kurtasmg 1Fego Kucatf

>2 Fvhuccfm Nfdrf

: Rumga Haofku >6Fd`gsmfmaMfcgog :

Fcnf`f Efsmg>6 Frcg`hf Nytyqg

5 Ecfuk Kl`dujif >> Ymaosg Yycf 5Ferl` Cgof`g

>> Fv`g Kcg`fku

= Cgnur` Fcgu >9 Aog` Earnasmg =

Fcg Dlùzg

>9 Fv`g ûhfku

7Fcnuca`fMfxmgu >8 Cuo`gda Olrg`f 7

Fcnuca`f Mfxmgu>8 Furlrf Nfkfccg

62 âxmap Yacgog >1 Fcg Dlùzg 62Fcg Cfmu

>1 Nfdrfo Ng`fku

66 Jftl` Xlpfccg >: Fcg Cfmu 66Frna` Zgtgf

>: Nfsrg Klhrf

6> Mftgxma Mlxmf >5 Oargtf Oustfjf 6>Fcof Cfof

>5 Nfmrgda Fhaog

69 Hfrhf` Yadhgu >= Gsoat Mfogtg 69Frgj Krfs`gqg

>= Nadtusm Gsujg

68 Yfcgm Yfcgmu >7OfzccuoNfrfcgu 68

Frsgo Xmfåg>7 Narft Cfmu

61 @fzcga Nfcf 92 Arcatf Mltg 61F`tgel`f Qkf

92 Namfr Yfmgtf


40/42

%0

Zësmtrufr përoncahmtfzg, prf, ùorg g haputatëva të rg që për marë të pfrë

juta` `ë Kuva`hg` a Klslvës èf sundaktat plcgtgka smqgptfra onatat ong

92, kursa pdasf a tdarw a haputatava kf`ë qa`ë haputat `ë caedgscfturft a

kfcufrf. @ë RHK, CHK, FFK, CZZ jgeurft kyåa plcgtgka sg gsm og`gstrf hma

haputat, ùk a kf`ë frrgtur ùorg` a vltfva që të nëma` haputatë tëKuva`hgt të Klslvës, sg Nfdrfog âxmapg, Jamog Oudltf, Ncarf`h Ytfvgcaig,

Yka`har Mysa`g, Frhgf` Edg`g, Ncargo Kuqg, @axmft Hfig, Jclrgo Kacoa`hg

atd.

Fspakt tdatër oa rë`hësg `ë zedahmdat a pfrfklmsmoa të përedgtmsmoa të

>268 gsmta caedgtgogtatg hma përkfmdf që eëzuf` jaorft `ë efrë` zedahmlra.

Cërë oa `dë f`ë kultë` edg`lra, jaorft kf`ë traeufr parjlrofìë të cfrtë

plcgtgka, huka ofrrë `dë ùoër të kl`sgharufr të vltfva. ”Efzatf Aksprass‗

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË FFK RË^HARQXAX >268

CGYXF A KF@HGHFXËZA XË FFK RË^HARQXAX >262

6^fousmMfrfhg`fd 6: Fcg Nargsmf 6

^fousmMfrfhg`fd 6: âxmap Edaredg

> Ncargo Ymfcf 65 ^rustaoNargsmf > Qkë ûelvf-C.G^ 65 Hrgtl` Xfcg

9OacgmftaXëroklccg 6= Xautf Mfxmgu 9

Hl`gkf KfhfdNudupg 6=

@urgsmfmaMucfd-C.G^

8@axmft Hfig-CHH 67 Yofdc Cftgjg 8 Ncargo Ymfcf 67 Yfcg Ififd

1 Frhgf` Edg`g >2Nas`gkXfmgrg 1 Frhgf` Edg`g >2 ^gzf Yofkf

:Hl`gkfKfhfd >6

OacgzfMfrfhg`fd :

Oacgmfta Xëroklccg >6 Xgoa Kfhrgdfd

5 Fmoat Gsujg >> Dfmdf Ccukf 5Nurgo^fofhf`g >>

OumfrraoYmfnf`g

=

F`tl`

Nargsmf >9 Ea`t Naelccg =

Nudfr

Nuklsmg-C. G^ >9 Nas`gk Xfmgrg

7CfurfKryazgu >8

Rrf`varfHlnru`f 7

TycjgdaMu`hlzg >8

YanfmftaErfdåavig

62 Fcg Cfdqg >1JftogrMuolccg 62 Tfjgr Narsgmf >1 Fv`g Frgjg

66Nurgo^fofhf`g >: Ogcfzgo Fnfzg 66

@fgo^rustaofd >: Xloë Mfdhfrfd

6>KyoataNfdrfog >5 Hrgtf Kukfd 6>

JftograOucmfxmf >5 Zfsgcgkf Tltfd

69 Ncargo Kuqg >=Efzoa`hFnrfsmg 69 Mfkg Ymftrg >= Adup Zgslkf

68 Rfc Cakfd >7 Jamog Jatfmu 68 Atmao Åaku >7 Xfmgr Ifkf

61XgoaKfhrgfd 92

ZfsgcgkfTltfd 61

Rrf`varfHlnru`f 92

@urgdaMfxmgkfhrgdf


41/42


42/42

Ofrrë për nfzë jfktg` sa smkfccdf a përqg`hdas së pdasëofrrdas `ë zedahmda

ësmtë ucur prlerasgvgsmt `ë pasë pfcë zedahmdat a kfcufrf, pfrtgtë plcgtgka hma

smlqërgf igvgca humat të fèfzmlma` përoas `dë prlerfog fjftedftë përoltgvgog` hma rrgtda` a vatëhgdas së vltuasva për të ofrrë pdasë `ë zedahmda,

âklof`hgoa të vaåf`tf4

6. Klslvf humat të katë 5 zl`f zedahmlra. @hfrdf a Klslvës `ë oësmuoë zl`f kl`trgnul` hgrakt `ë rrgtda` a përjfqësuasmoërgsë plcgtgka`ë tërë tarrgtlrg` a Klslvës, hma smtl` cclefrghmë`ga` mlrgzl`tfca hmavartgfca oas zedahmësva hma të zedahmurëva.

>. @hfrdf a ucësva `ë Kuva`hg` a Klslvë të nëmat 12/12/>2. Ygpfs kësfdoatlha, 12 haputatë të Kuva`hgt të Klslvës hl të zedghmasmg` èf :zl`ft, 12 haputatë èf 6 zl`ë a vatoa `ë tërë Klslvë`, hma >2 va`ha

hl të efrf`tlmasmg` për pfrtgtë, klfcgiglàt, kf`hghftët a pfvfrur hmag`gigftgvft a pfrtgva plcgtgka të klou`gtatava pfkgië `ë Klslvë. @dë`hfrda a tgccë a ucësava krgdl` `dë nfcfìë oas përjfqësgogt raedgl`fchma qa`hërlr `ë g`stgtuigl`g` oë të cfrtë përjfqësuas të Klslvës,Kuva`hg` a Klslvës.

9. Klslvf humat të efrf`tld përjfqësgo edg`lr, huka ols `hrysmufrkultë` edg`lra prad 92%. Ofrrë për nfzë jfktg` sa Klslvf racftgvgsmta`ha onatat `dë smlqërg pftrgfrkfca, efrf`tgog g përjfqësgogt të jaorës`ë g`stgtuiglàt a Klslvës kl`trgnul` ahma `ë juqgzgog` a plzgigl`gttë jaorfva `ë Klslvë.

8. âjlrof zedahmlra ùk humat të prak Kusmtatutë` a âpuncgkës sëKlslvës. Humat të raspaktlmat Rcf`g g Fmtgsffrgt, sgpfs së igcgtklou`gtatat pfkgië kf`ë kl`suoufr hy of`hfta të zedahmdava oava`ha të razarvufrf. Kdl `ë`kuptl` sa klou`gtat pfkgië të ka`ë tëefrf`tufr >2 va`ha `ë Kuva`hg` a Klslvës.

1. Rrfeu zedahmlr zedahmlr të znras èf 1% `ë 9% për pfrtgtë plcgtgkahma `ë 6% për kf`hghftë të pfvfrur hma pfrtg plcgtgka të klou`gtatavapfkgië. @dë prfeë racftgvgsmt g ucët zedahmlr rrgt hgvarsgtatg` plcgtgk hma

përjfqësuas `ë Kuva`hg` a Klslvës.

:. Cgstft humat të da`ë të mfpurf.

5. Rërnërdf a KVT-së të datë 12% prad pfrtgva qavargtfra hma 12% pradpfrtgva lplzgtfra.

=. KVT-df humat të prlhmld hlkuoa`ta lparftgva përoas së igcfvarraeuccl` `ë hatfda sa sg hl të znftlma` cgedat për zedahmdat `ë Klslvë.

zgjedhjet parlamentare ne kosove 2014

Documents