Zienswijze vanuit de GGZ…….

…….of toch vanuit de (L)VB

Rens Evers

Psychiater

Problemen bij psychiatrie bij (L)VB

• Wat is je uitgangspunt?– Symptoomdiagnostiek– Basale, fundamentele diagnostiek

• Heeft nogal wat implicaties– Behandeling– Bejegening

• Risicobepaling

De casus M• Biografie

• IQ

• Symptomen

• Eerdere diagnostiek– Psychiatrisch:– Persoonlijkheid

• Somatisch

• Differentiaal diagnose

• Voordelen en gevaren van verschillende benaderingen

Biografie• Eerste jaren in buitenland opgegroeid

• Mishandeling in jeugd (< 5 jaar) door moeder

• Met zus naar Nl gekomen op 5 jarige leeftijd

• In Nl uiteindelijk residentieel (zus moest gaan werken)

IQ

• IQ 79 (zwakbegaafd)

• Sociaal emotioneel kinderlijk niveau

• Structuurbehoeftig

Symptomen 1

• Ontremd• Onbegrijpelijke SMS’jes sturen (doen

psychotisch aan)• Raar, vreemd gedrag• Bezig met opzetten van een eigen bedrijf• Geen tijd om te slapen• Megalomane uitspraken• Wil meer lorazepam

Symptomen 2• Dwingend in contact• Beperkte sociale vaardigheden/contacten• Structuurbehoeftig• Snel overvraagd/overschat zichzelf (dat leidt

dan vaak tot psychose)• Incongruent affect• Dwingend in contact• Zich als meisje laten inhuren• Slaapt gewoon

Somatisch

• Diabetes mellitus type II– Mogelijk veroorzaakt door medicatie– ????

Justitiële wapenfeiten• Mishandeling nadat een tenniswedstrijd

niet door kon gaan

• Dreiging naar politie

Gevaar (m.b.t. het verkrijgen van BOPZ maatregel)

• Maatschappelijke teloorgang (slaapt in de winter in een tent)

• Gezondheid (idem)

• Gevaar voor anderen?

Eerdere diagnoses

• Bipolaire stoornis

• Onveilige hechting

• Psychotische stoornis

• Persoonlijkheidsstoornis (anti sociale en narcistische trekken)

• Geen as I stoornis

Bipolair?•+

– Megalomaan– Druk– Snel psychotisch

-– Slaapt (vaak) gewoon– In contact niet manisch

Instrumenten: (Mini) PAS-ADD, diverse andere screeners

Hechting

• Inderdaad problemen in de eerste levensjaren met mogelijk hechtingsproblematiek

• Moeder gewelddadig naar hem

• Verhuisd met zus naar NL

• Daarna vele woonplekken

Instrumenten: HSL (hechtingsstijl)

Persoonlijkheidsstoornis

• Narcistisch en anti-sociale trekken, m.a.w. Cluster B trekken (borderline structuur)

• Dwingt meer medicatie af

• Hoe ziet een cluster B-persoonlijkheid er uit bij een LVB-er?

Instrumenten: DAPP-screener,, klinische blik (tegenoverdrachtsgevoel)

Psychotisch

• Wel vaak in de war

• Echt psychotisch?

• Hoe lang psychotisch

• Reactie op overvraging

• Ik-zwak

Instrumenten: (Mini) PAS-ADD, PANSS, klinische blik

Geen as I

• Is wat voor te zeggen.

• Beeld mogelijk te verklaren vanuit: – Laag sociaal emotionele ontwikkeling– Ik-zwakte

Instrumenten: SEO, ESSEON, SEN-SEO, klinische blik

ASS?

• ?

• ?

• ?

• ?

• Instrumenten: ADOS, ADI-R, SIT, RIMLAND etc…

Differentiaal diagnostische overwegingen

Eerdere diagnoses waren mogelijk vanuit symptoomniveau gesteld

Overweeg echter:• Bipolaire stoornis• Psychotische stoornis (schizofrenie?)• Hechtingsstoornis met als gevolg• Persoonlijkheidsstoornis• Autisme spectrum stoornis• Geen stoornis• Genetisch syndromaal beeld

Autisme spectrum stoornis

• Structuur behoefte• Beperkte sociale vaardigheden (wordt ook

andersom genoemd)• Snel overvraagd• Incongruent affect• Contact problemen (o.a. dwingend in contact),

geen sociaal netwerk• Raar, vreemd gedrag• Zich als meisje verkleden en laten inhuren

22q11 deletie als voorbeeld van een genetisch syndroom

• Fysieke verschijnselen• Psychiatrische verschijnselen • Als kind:

– ASS, ADHD, angst

• Als volwassene– Stemmingsproblemen, ASS, angst, psychoses

• Instrument: genetisch onderzoek, (o.a. DNA)

Symptomatisch behandelen

Je gaat in op het probleemgedrag, wilt dit gedrag weg hebben met:

• Medicatie

• Afzonderen

Risico’s symptomatisch handelen

• Je behandeld soms iets wat er niet is

• Effect kan placebo effect zijn, waardoor snel meer nodig is

• Vaak meer op symptomen gericht

• Averechtse paradoxale effecten

• Bijwerkingen

Fundament behandelen

• Kijk wat M nodig heeft– Indien ASS, wat anders dan bij bipolair

beeld of bij persoonlijkheidsstoornis

• Kijk naar wat hij leuk vindt, waar hij warm voor draait

• Demystificeer

Voordelen van fundament behandelen

• Preventief

• Minder neven effecten

• Langer durend effect

Bij (L)VB

• Kijk naar de basale problematiek en niet enkel naar symptomen

• Zijn de symptomen te behandelen door de basale problemen aan te pakken

• Sluit psychiatrie niet uit, maar ben achterdochtig• Ben zuinig met medicatie• Kijk naar mogelijkheden i.p.v. onmogelijkheden• Haal de lading er af door realistischer te kijken

(demystificeer)

Vragen?

Hartelijk dank voor uw aandacht