zoekt u iets 2009

VIGeZ vzw, ©2009, Zoekt u iets?1

Zoekt u iets ?Informatie vinden over gezondheidspromotie

Katrien Uyttendaele en Willem Kolpa, 9 juni 2009

VIGeZ vzw, ©2009, Zoekt u iets? 2

Introductie• Voorstelling

• VIGeZ

• [email protected] • [email protected]

Aanwezigen, netwerking


Wat gaan we doen ?• Inleiding in de begrippen• Bronnen van informatie• Nieuws volgen• Zoekstrategieën• Casus literatuurzoeken

de map doorlopen [email protected]


Basisbegrippen• Informatie

• relevant voor de gebruiker• Documentaire informatie

• Geregistreerd • Bronnen

• Primair - secundair

• Resultaat• info - bronnen - strategie


Ontsluiting• Index

• je hoeft een boek niet helemaal door te bladeren

• Catalogus / inventaris• van bibliotheek, uitgeverij• Online databanken

• Internet• Zoekmachines en startpagina’s, portalen• Databanken zoals Pubmed (volgt)


Zoekfase 1Definieer je onderwerp

• Formuleer de vraag? Schijf op!• Wat is het gewenste resultaat, doel• Baken je onderwerp af• Benoem deelaspecten, kaders• Wat niet


Zoekfase 2Oriënteer je

• Wat weet ik al• brainstorm, niveau en vakgebied

• Handboek en encyclopedie• ned. en engelstalig

• Scan op internet• www…….com www…. be of wikipedia

• Raadpleeg expert


Trefwoorden• Elk systeem anders• Taal, synoniemen, homoniemen• Schrijfwijze, enkel-meervoud• Trefwoorden <> Thesaurus• Mesh headings in pubmed


Zoekfase 3• Selecteer mogelijke bronnen en

vindplaatsen• Wat zijn je mogelijkheden

(geld, tijd, verplaatsing, internettoegang: pubmed central)

• Welke bronnen zijn betrouwbaar

• Methode bepalen (afh. van het doel)

• Grasduinen, sneeuwbal of systematisch…noteer de stappen en de keuzes


Start !• Zoekstrategie is bepaald• Het zoeken kan beginnen• Verwacht resultaat• Tussentijdse bijstelling


• google advanced• A And B / A+B• A Or B• A Not B / A-B• Wil?card• “samengestelde woorden” • truncatie*• ~synoniemen (in Google)

• Andere zoekmachines

Booleaanse operatoren

Opdracht 3


Praktisch: Invent en bib-catalogus


Nieuws• Blijf op de hoogte:• Social Bookmarking, delicious• Abonneren op Alerts

• www.nice-info.be

• Webfeeds (rss feedreader)• google news

• Mediargus Opdracht 1 en 2


Portaal of startpagina• Linkspagina VIG(eZ)• Gezondheids-portaal NIS• Europa• startpagina personalisren bijv.

igoogle of 24.be


Resultaat• resultaat beperken - uitbreiden• zoeksets combineren• wat is het resultaat:

• referenties, abstracts• full text

• onderscheid typen • primaire en secundaire bronnen• primair onderzoek vs state-of-the-art


Deel 2

• WAAR ZOEKEN?

• Bibliografische databestanden• Reviews• Tips• Statistische en cijfergegevens apart in Deel 3

(willem)


bibliografische databestanden 1

• Wetenschappelijke tijdschriftartikels, belangrijk voor de gezondheidspromotie:

• Medline http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/ met PubMed als de bekendste versie (biomedisch; National Library of Medicine)

• PsycINFO http://www.apa.org/psycinfo/ American Psychological Associationbevat referenties en samenvattingen van tijdschriftartikelen, onderdelen van boeken, boeken en technische rapporten in het gebied van de psychologie en aanverwante disciplines, zoals geneeskunde, psychiatrie, verpleegkunde, sociologie, opvoedkunde, farmacologie, linguistiek, antropologie, business en recht vanaf 1887


bibliografische databestanden 2

• Web of Scienceis een geïntegreerd platform, ontworpen om research te ondersteunen,Web of Science biedt een gecombineerde toegang tot drie citatie-indexen: Science Citation Index Expanded (SCI), Social Sciences Citation Index (SSCI) en Arts & Humanities Citation Index (A&HCI).

Social Science Citation Index

http://www.thomsonreuters.com/products_services/scientific/Social_Sciences_Citation_Index

• ERIC (Education Resources Information Center) http://www.eric.ed.gov/ bibliografische beschrijvingen van tijdschriftartikelen en andere op onderwijs betrekking hebbende materialenwordt gefinancierd door het Amerikaanse Ministerie van Onderwijs en het Institute of Education Sciences (IES).

en één heel specifiek ivm ongevallenpreventie• Safetylit http://www.safetylit.org/


Reviewsoverzicht van de resultaten uit primair onderzoek trekt besluiten over de effectiviteit van een interventie.

Welke interventies werken en waarom Systematische review• expliciete en systematische methode• gestandaardiseerde beoordeling • gedetailleerd overzicht van beschreven onderzoeken

en van zoektermen en criteria ivm al dan niet opnemen

• conclusies meer valide en betrouwbaar

Meta-analyse• systematische review• resultaten van een aantal vergelijkbare onderzoeken

gebundeld en herberekend

Geven een betrouwbaar en recent inzicht in het onderwerp


Review-databases 1Belangrijkste vindplaatsen van informatie

omtrent de effectiviteit van interventies:

The Cochrane Library http://www.cochrane.org De Cochrane Library is een initiatief van de Cochrane Collaboration en bestaat uit een aantal databanken. die betrouwbare en actuele informatie bieden over de effecten van interventies in de gezondheidszorg. De databases bevatten (evidence based) informatie ter ondersteuning van (beslissingen in de gezondheidszorg, voor zowel professionals als particulieren.

Cochrane Database of Systematic Reviews bevat alle Cochrane Reviews, gestructureerde systematische reviews van een grote verscheidenheid aan gezondheidsinterventies.De reviews worden regelmatig geactualiseerd.

Cochrane Public Health Grouphttp://www.ph.cochrane.org/en/index.html


Review-databases 2

Centre for Reviews and Dissemination (CRD) databases http://www.crd.york.ac.uk/crdweb/

Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness DAREbevat gestructureerde samenvattingen (abstracts) van systematische reviews die niet in samenwerking met de Cochrane Collaboration zijn gemaakt. Deze werden kritisch beoordeeld door reviewers.

NHS EED (NHS Economic Evaluation Database)Economische evaluaties van geneeskundige interventies op vlak van cost-benefit en kosten-effectiviteit.

HTA (Health Technology Assessment Database)Overzichten van technologische evaluaties voor verschillende domeinen in de gezondheidszorg.


Review-databases 3

• DoPHER Database Of Promoting Health Effectiveness Reviews http://eppi.ioe.ac.uk/webdatabases/Intro.aspx?ID=2

• NICE National Institute for Health and Clinical Excellenceguidelines public healthhttp://guidance.nice.org.uk/topic/publichealth

• SUMSearch http://sumsearch.uthscsa.edu/

Meta-zoekrobot. Met deze zoekfunctie is het mogelijk verschillende databases tegelijk te raadplegen: richtlijnen (National Guideline Clearinghouse, USA), systematische reviews uit de DARE-database (Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness, Engeland), artikelen uit tijdschriften die hun integrale tekst publiceren (bv. BMJ) en handboeken (bv. Manuel Merck). Afhankelijk van het geselecteerde domein of trefwoord, kan men ook informatie bekomen uit de database van de FDA (Food and Drug Administration), “Bedside Diagnosis”, “AIDS Knowledge Base”, “Canadian Task Force for Preventive Services” of “Cancernet”.


Review-databases 4

• The Guide to Community Preventive Serviceshttp://www.thecommunityguide.org/index.html Amerikaanse database over de werkzaamheid van community-based interventies.

• Loket Gezond LevenHet (Nederlandse) Loket Gezond Leven biedt lokale professionals een platform voor kennisuitwisseling op het gebied van gezondheidsbevorderende leefstijlinterventies. http://www.loketgezondleven.nl/

o.a. Overzichtsstudies over effectiviteit van leefstijlinterventies

en de I-database waarin alle in Nederland uitgevoerde leefstijlinterventies te vinden zijn

• VIGeZhttp://www.vig.be


Nog een paar tips• Organisaties die reviewdatabanken

onderhouden, bieden meestal websites aan met nog veel meer relevante info

• Teken in op inhoudstafels van relevante tijdschriften

• Sla relevante websites op in uw favorieten in een « regelmatig te bekijken » map

• Laat u attenderen: vb. het @ttenderingsbulletin van het VIGeZ


HOE ZOEKEN IN PUB MED?

Goede Nederlandstalige interactieve handleidingen op Internet:

• http://info.amc.nl/mb/pubmed/• http://www.medweb.nl/pubmed/index.htm• http://www.lumc.nl/1060/Webinstructie1/Start.htm

• om zoektermen te vertalen naar het Engels is The European multilingual thesaurus on health promotion in 12 languages een aanrader. http://www.hpmulti.net/


LITERATUURZOEKEN IN PUBMED

• Helpt acupunctuur bij het stoppen met roken?


Einde van de presentatie

Evaluatie: formulieren Evaluatie: formulieren afspraken - vragenafspraken - vragen