zongericht ontwerpen: tijd voor actie !
DESCRIPTION
Zongericht ontwerpen: tijd voor actie !. Gemeente Dordrecht 13/12/2005. Erik Franke. Rol architect Algemene technologische ontwikkeling Zonne-energie en specifieke innovatie Nederland aanbodmarkt Sluit het aanbod aan op de vraag? Toekomstgericht bouwen Projecten binnen- en buitenland - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Zongericht ontwerpen: tijd voor actie!Gemeente Dordrecht 13/12/2005
Erik Franke
Rol architectAlgemene technologische ontwikkelingZonne-energie en specifieke innovatie
Nederland aanbodmarktSluit het aanbod aan op de vraag?
Toekomstgericht bouwenProjecten binnen- en buitenland
Kosten en batenEpiloog
1924 2004
Technological development
1966
1966manufacturer Citroën Ford Toyotamodel Normande Taunus 12M coupé Priusyear 1924 1966 2004eng. capacity cc 1452 1498 1497horsepower hp 22 55 78topspeed km 60 140 170km's to a liter km /l 8 11 236 9 23.6
19241966
2004
Energy efficiency & comfort
1 : 6 1 : 9 1 : 23,6
In 80 jaar 4 x zo zuinig
1931 2005
In 74 jaar 20 x zo zuinig
Development of house technology
VraaggestuurdIn Duitsland en Oostenrijk
directe ontmoeting tussen:
consumenten
producenten
architecten / ontwikkelaars
adviseurs
overheid / gemeenten
Zonhuizen
als verleidelijk alternatief op basis van goede informatie van
gemeenten
onderzoeksinstituten
producenten
inventieve architecten
gepresenteerd op excursies, informatie avonden, specifieke
beurzen en congressen
Resultaat : ruim 5000 zonhuizen
Aanbodgestuurd
kleinschalig
gedifferentieerd
decentraal geleid
vraag gestuurd
uniek
pluriform
grootschalig
projectmatig
centraal geleid
aanbod gestuurd
standaard
eenvormigratiobouw 1970 vinex 2003
duurzaam ecologisch woonzorg
heilig huisje
Volkshuisvesting in de nieuwe eeuwKrijgt de consument de kwaliteit die wordt gevraagd?
Of die hij of zij verdient?
duurzaamheid
toegankelijkheid
aanpasbaarheid
veiligheid
woonkwaliteit
integrale woonkwaliteit
milieukwaliteit
seniorenlabel
aanpasbaarbouwen
politiekeurmerk
VAC-wijzer
woonkeur
Eco-Quantum
groenlabel
Aangeboden kwaliteiten
energiezuinigheid EPC
Terug naar de essentie: kostenefficiente passiefhuizen als Europese standaard
Waarom meer energie-efficiëntie in gebouwde omgeving?
CO2 – reductieMinder afhankelijk van fossiele brandstoffen
Comfort & GezondheidLage woonlasten
&
PLANET PEOPLE
Hoe?
De ‘groenste’ van alle energieën is energiebesparing
Reductie van de vraag!
Wereldenergieverbruik, bron: Shell
DoelstellingOud – Actueel – Nieuw -
Toekomst
Bron:PHI
Gezondheid en comfort
Basisvoorwaarden=
Stedenbouwkundige visieZongericht ontwerpen
Goede ventilatie
Voldoende ventilatie: 30 m3/h per persoon
Op een comfortabele manier, met (voorverwarmde) ventilatielucht
Alleen zongericht ontwerpen niet voldoende! Slim principe
Geen conventionele verwarmingVentilatielucht gebruiken om mee te verwarmen!
Dit kan als:
Energievraag voor ruimteverwarming beperkt istot maximaal 15 kWh/ (m2a)
Door:
PASSIEVE MAATREGELEN
Resumé
• Zongerichte stedenbouw
• Zongericht ontwerp
• Compact ontwerp
• Zeer goede isolatie schil (van 12 naar 30 cm)
• Geen koudebruggen
• Zeer goede kierdichting
• Drievoudige beglazing
• Geïsoleerde kozijnen, ramen, deuren
• Buitenzonwering
• Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning
• Voorfiltering ventilatielucht met F7 filter
• Zonneboiler en/of warmtepomp voor warm tapwater
• Bodemwarmtewisselaar (optioneel)
• Bewonersinformatie / gebruikershandleiding
ONTWERP
BOUWKUNDIG
INSTALLATIETECHNISCH
GEBRUIKER
Zongericht ontwerp
Compact ontwerp
Zeer schilisolatieRc > 8 m2K/W
Geen koudebruggen
Isoleren kozijnen
Zeer goede kierdichting
• PH: n50 = 0,6 h –1
• Nederlandse Bb: n50 = 2.4 h –1
• Meten is weten!
Anders verlies je zonne-energie
Drievoudige beglazing
Bron: PHI
Geïsoleerde kozijnen / ramen / deuren
ZomercomfortRegelbare buitenzonwering
InstallatieGas of elektrisch
Gas All electric
InstallatieCompact
All in one
Bodemwarmtewisselaar
Dalem Ulm
Bewonersinformatie
Wageningen
Informatie startershuisvesting
Sliedrecht
After sales informatie over ventilatie en verwarmingssysteem
zonhuizen
Resultaten
Voor de bewoner:
• Veel daglichttoetreding
• Constante en gelijkmatige binnentemperatuur
• Voortdurend toevoer van gefilterde verse ventilatielucht
• Geen koudestraling of tocht
• Ruimtewinst: geen radiatoren
• Lage energierekening
Voor bestuurders en professionals:
• EPC ca. 0.40 (inclusief zonneboiler)
• Primaire energiebehoefte < 120 kWh / (m2a)
• 54% minder uitstoot van CO2
Projecten Nederland
Dalem, 2000EPC 0.39
PHPP 20 kWh / (m2a)
Duiven, 2003EPC 0.19
PHPP 11 kWh/ (m2a)
Projecten Nederland
Sliedrecht, 2004EPC 0.42
PHPP 15-20 kWh / (m2a)
Projecten Nederland
Schoolgebouw Kirchfeld PHPP 12 kWh / (m2a)
Projecten Buitenland
Projecten Buitenland
Kantoor annex woongebouw München PHPP 20 kWh / (m2a)
Ludwigshaven renovatie PHPP ca. 30 kWh / (m2a)
Projecten Buitenland
Kosten versus Baten
100 €75 W
Niet efficiënte, oude,
oncomfortabele techniek
200-300 €20 W
Efficiënte, nieuwe, comfortabele
techniek
InvesteringskostenCompacte rijwoning
PASSIEFHUISKWALITEIT InvesteringCase study tussenwoning Vleuten Meerkosten (€)BouwkostenGevel 2050Dak 2700Vloer 2000Kozijnen, Ramen, Deuren 2230Kierdichting 2000Installatie HR gas 2600
Zonnegascombi 7170All electric +zonnecol. +grondbuis 7869
TOTAAL Bouwkosten HR gas 13580Zonnegascombi 18150All electric+zonnecol.+grondbuis 18849
Bijkomende kostenPHPP-berekening 100Blower door test 250TOTAAL incl. btw HR gas 13930
Zonnegascombi 18500All electric+zonnecol.+grondbuis 19199
TOTAAL excl. btw HR gas 11706Zonnegascombi 15546All electric 16134
Meerinvestering rijwoningPassiefhuiskwaliteit
11706
15546 16134
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
HR
gas
Zon
nega
scom
bi
All
elec
tric
€, e
xcl.
BT
W
Olieprijs
Bron: Tecson
EnergiewinstEnergielasten compacte rijwoning
NB: Energieverbruiken voor warm water, verlichting en huishoudapparatuur zijn constant gehouden
Kosten energie 2006(verwarming,ww.,koken,ventilatie, verlichting,huishoudapparaten)
3,51
2,69 2,512,14
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
6,00
7,00
Gas
bou
wbe
slui
t
Gas
Gas
+ Z
on
All
elec
tric
(wam
tepo
mp)
+Z
on
€/d
ag
Energierekening referentie bouwbesluit, HR-gas
Energierekening passiefhuis, verschillende systemen
Energiewinst 2020Energielasten compacte rijwoning
Aanname: gemiddelde prijsstijging energierekening gedurende 15 jaar: 5% / jaar
Kosten energie 2020(verwarming,ww., ventilatie, koken,verlichting,huishoudapparaten)
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
6,00
7,00
Gas
bou
wbe
slui
t
Gas
Gas
+ Z
on
All
elec
tric
(wam
tepo
mp)
+ Z
on
€/d
ag
Toename energierekening over 15 jaar, indien gemiddelde jaarlijkse stijging 5%
Energierekening referentie bouwbesluit, HR-gas
Energierekening passiefhuis, verschillende systemen
6,53
5,01
4,66
3,97
People - Planet - Profit
Doelstelling NL regering 1,3% energiebesparing per jaar
2000 passieve huizen per jaar
People - Comfort‑ Gezondheid‑ Lage woonlasten
Planet: - 54% CO2 reductie -> 2523 ton CO2 reductie per jaar
Profit - Lage energierekening (38-50% minder)- Onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen- Meerkosten €30 miljoen->1000 extra arbeidsplaatsen - Innovatie bouwsector- Verbetering concurrentiepositie en economische groei
EnergieverbruikStandaard nieuwbouw in vergelijking met passiefhuisniveau
0 20 40 60 80 100 120 140
referentie
+ schilisolatie (Rc=8) / kierdichting (n50=0,6)
+ 100% koudebrugonderbreking
+ geisoleerde kozijnen & deuren
(u=0,8) en drievoudig glas
- reductie huishoudstroom(spaarlampen, natuurlijk drogen)
+ 4m2 zonnecollectoren
+ wtw 85% met 100% bypass
+ bodemwarmtewisselaar
+ optimisatie zomersituatie (zonnewering, spuiventilatie)
all-electric ipv gas(warmtepomp)
kWh/m2a
ruimteverwarming
warmtapwater
ventilator
huishoudelijk gebruik(verlichting, apparaten)
hulpstroom
Kostprijs voor energieverbruikStandaard nieuwbouw in vergelijking met passiefhuisniveau
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
referentie
+ schilisolatie (Rc=8) / kierdichting (n50=0,6)
+ 100% koudebrugonderbreking
+ geisoleerde kozijnen & deuren (u=0,8) en drievoudig glas (u=0,6)
- reductie huishoudstroom(spaarlampen, natuurlijk drogen)
+ 4m2 zonnecollectoren
+ wtw 85% met 100% bypass
+ bodemwarmtewisselaar
+ optimisatie zomersituatie (zonnewering, spuiventilatie)
all-electric ipv gas (warmtepomp)
Euro per jaar
vast recht
ruimteverwarming
warmtapwater
ventilator
huishoudelijk gebruik (verlichting, apparaten)
hulpstroom
EPC naar 0.8
Passieve maatregelenkierdichting naar niveau passiefhuis EPC = 0.02
isolatie dak, gevel, vloer naar niveau passiefhuis (Rc=8 m2K/W) EPC = 0.07
100% koudebruggen elimineren EPC = 0.11
Aanbevelingen
Ontwikkel een langetermijnvisie
Zet bewezen kennis en kunde in
Ga uit van een levensduur van gebouwen van 50-80 jaar
Investeer in integrale kwaliteit van ontwerp en gebouwschil
Pas zoveel mogelijk passieve maatregelen toe tbv. het gewenste comfort
Zet slimme technologie in
Gebruik additionele actieve zonne-energie