СОДРЖИНАzpis.gov.mk/upload/documents/brojki i fakti 2018.pdfЖитни растенија...

24
1 СОДРЖИНА 1. Профил на земјата...........................................................................2 2. Макро-економска рамка................................................................3 3. Земјоделство....................................................................................3 4. Растително производство.............................................................6 5. Сточарство.....................................................................................14 6. Индустрија за преработка на зеленчук и овошје....................15 7. Органско производство...............................................................17 8. Рибарство.......................................................................................19 9. Трговија со земјоделски производи..........................................20 10. Финансиска поддршка на земјоделството и руралниот развој........................................................................24 „Земјоделството е носечки столб на економијата во руралните средини на Република Македонија. Малите семејни земјоделски стопанства се соочуваат со предизвици како што се ниски приходи, недостаток на земјиште, недостаток на капитал, слаба преговарачка позиција во синџирот на снабдување со храна. Од особено значење за одржливост на овие земјоделски стопанства е потребата од модернизација и прилагодување кон националните стандарди и стандардите на ЕУ , диверзификација на економските активности, флексибилност, здружување. Потребата од веродостојни и ажурирани податоци кои ја отсликуваат состојбата во земјоделскиот сектор во Република Македонија се неопходни за водење конструктивни и одржливи дебати и превземање мерки и активности за реализација на стратешките цели во областа на земјоделскиот сектор.“ Љупчо Николовски Министер за земјоделство, шумарство и водостопанство

Upload: others

Post on 21-Feb-2020

40 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

1

СОДРЖИНА1. Профил на земјата...........................................................................22. Макро-економска рамка................................................................33. Земјоделство....................................................................................34. Растително производство.............................................................65. Сточарство.....................................................................................146. Индустрија за преработка на зеленчук и овошје....................157. Органско производство...............................................................178. Рибарство.......................................................................................199. Трговија со земјоделски производи..........................................2010. Финансиска поддршка на земјоделството и руралниот развој........................................................................24

„Земјоделството е носечки столб на економијата во руралните средини на Република Македонија. Малите семејни земјоделски стопанства се соочуваат со предизвици како што се ниски приходи, недостаток на земјиште, недостаток на капитал, слаба преговарачка позиција во синџирот на снабдување со храна. Од особено значење за одржливост на овие земјоделски стопанства е потребата од модернизација и прилагодување кон националните стандарди и стандардите на ЕУ, диверзификација на економските активности, флексибилност, здружување. Потребата од веродостојни и ажурирани податоци кои ја отсликуваат состојбата во земјоделскиот сектор во Република Македонија се неопходни за водење конструктивни и одржливи дебати и превземање мерки и активности за реализација на стратешките цели во областа на земјоделскиот сектор.“

Љупчо НиколовскиМинистер за земјоделство, шумарство и водостопанство

Page 2: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

2 3

Географска локација: Југоисточна Европа - Балкански полуостров, граничи со Грција, Бугарија, Србија, Косово и Албанија.Рељеф: континентална ридско-планинска земја. Клима: континентална и медитеранска, планинска.Просечно врнежи: 742 ммВкупна површина: 25.713 км² (ридско-планински терени 79,0%, рамнински терени 19,1%, водени површини 1,9%)Население: 2.073.702Општини: 80 Населени места: 1.776 Густина на население: 80,6 жители/км² Рурално население: 43% Административна поделба: 8 плански региони (Скопски, Пелагониски, Полошки, Источен, Југоисточен, Североисточен, Југозападен и Вардарски)

1. ПРОФИЛ НА ЗЕМЈАТА

Региони Население Стапка на пораст Густина на население

Вкупно 2073702 1,2 80,6Вардарски 152571 -0,9 36,6Источен 176262 -2,3 48,3Југозападен 219740 0,7 63,8Југоисточен 173545 0,3 61,4Пелагониски 230004 -3,0 47,3Полошки 320826 2,9 128,6Североисточен 176169 1,1 73,7Скопски 624585 4,0 332,7

Извор: ДЗС

Page 3: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

2 3

Земјоделско земјиште: 49% од вкупната површина на земјатаОбработливо земјиште: 41% од вкупното земјоделско земјиштеБрој на идивидуални земјоделски стопанства: 177.845Број на деловни субјекти: 280Користено земјоделско земјиште по стопанство: 1,8 ха

Учество на земјоделскиот сектор во вкупната вработеност, 2016: 17%

2. МАКРО ЕКОНОМСКА РАМКА

3. ЗЕМЈОДЕЛСТВО 3.1 ЗЕМЈОДЕЛСКО ЗЕМЈИШТЕ И ЗЕМЈОДЕЛСКИ СТОПАНСТВА

Показател Мерка 2012 2013 2014 2015 2016

БДП (во милиони евра) евра 7 585 8 150 8 562 9 072 9 723БДП по глава на жител (во евра) евра 3 680 3 948 4 141 4 382 4 691

Учество на земјоделскиот сектор во БДП

% 9,1 10 10,1 9,7 9,1

Економски развој (реален раст на БДП) % -0,5 2,9 3,6 3,9 2,9

Инфлација % 3,3 2,8 -0,3 -0,3 -0,2Учество на храна, пијалоци и тутун во вкупната потрошувачка по домаќинства

% 43,3 46,2 40,2 38,8 40,7

Извор: ДЗС

Вкупно земјоделско земјиште во 2016 1.266.000

Категорија на земјиште Површина во ха

Ораници и бавчи 417.000

Овоштарници 16.000

Лозја 24.000

Ливади 59.000

Пасишта 750.000

Бари, трски и рибници -

Извор: ДЗС

Page 4: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

4 5

34%

1%17%11%

6%

8%

4%

18%

1%

Специјализирани за полјоделски култури

Специјализирани за градинарство

Специјализирани за производство на постојани посевиСпецијализирани за тревопасен добиток

Специјализирани за добиток што се храни со семе и зрнеста хранаМешано растително производство

Мешан добиток

Мешано растително-добиточно производствоНекласифицирани земјоделски стопанства

Типологија на шумите: од вкупната површина под шуми 30% се високостеблени и 70% нискостеблениСостав на шумите: листопадни, иглолисни и мешовитиВкупна површина под шумa: 1.001.665 ха (39% од територијата) Шуми во државна сопственост: 89% Вкупната дрвна маса: 74.343.000 м³Вкупен годишен прираст: 1.830.000 м³Просечен годишен прираст: 2,02 м³/хаПланирана годишна дрвна маса за сеча: 1.300.000 м³Исечената бруто-дрвна маса 2016: 890.082 м³

3.2 ШУМИ И ШУМСКО ЗЕМЈИШТЕ

Структура на земјоделски стопанства

Структура на шумскиот фонд

Листопадни насади

60%

Иглолисни насади

7%

Мешовити насади

29%

Деградирани шуми4%

Page 5: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

4 5

Ориз18%

Луцерка7%

Тутун5%

Сончоглед1%

Пченка14%

Градинарски6%

Лозови насади25%

Овошни насади8%

Житарици0%

Фуражни14%

Други индустриски1%

Останати1%

Водни површини: 488 км²Природни тектонски езера: 434 км²Природни глацијални езера: 0,2 км²Вештачки езера: 53,6 км²Вкупни ресурси на вода: 6,4 милијарди м³ во нормални години, 4,8 милијарди м³ во сушни години (72% во басенот на реката Вардар)Вкупно обработлива површина: 516.000 haКапацитет на хидромелиоративни системи: 144. 894 ха

3.3 ВОДНИ РЕСУРСИ

Исечена дрвна маса по сортименти, 2016

Структура на наводнувани култури

Наводнувани површини во 2016 година

Техничко дрво15%

Огревно дрво80%

Отпадок5%

Подружница/ЈП Површина(ха)Брегалница - Кочани 8.311Тиквеш - Кавадарци 7.759ЈП Стрежево -Битола 6.981Радовишко Поле - Радовиш 753Струмичко Поле – Струмица 1.591Јужен Вардар - Гевгелија 354Кумановско-Липковско Поле - Куманово 559Прилепско Поле – Прилеп 888Скопско Поле 72Вкупно 27.268

Извор: МЗШВ, Управа за водостопанство

Page 6: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

6 7

2012 2013 2014 2015 2016Пченица 214.963 258.960 287.594 201.218 306.433Јачмен 90.384 125.565 153.055 101.677 144.832‘Рж 7.288 8.898 11.402 7.747 10.210Овес 3.898 5.215 6.033 5.652 7.612Пченка 115.928 131.043 136.930 133.771 143.823Ориз 24.361 27.921 30.500 30.527 24.792

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

Обработлива земјоделска површина: 516.644 ха (81% ораници и бавчи, 12% ливади,4% лозја, 3% овоштарници)

Откупена пченица во 2016: 71.117 тониПросечна цена на откупена пченица: 9,09 ден/кг

Засеани површини во 2016: 280.847 ха (67 % од површините под ораници и бавчи)

4. РАСТИТЕЛНО ПРОИЗВОДСТВО

4.1 ЖИТНИ КУЛТУРИ

Структура на засеани површини, 2016 година

Површини под житни култури 2012 - 2016

Извор: ДЗС

Извор : МЗШВ

2012 2013 2014 2015 2016Пченица 79.750 81.756 76.861 73.979 79.898Јачмен 41.123 42.234 41.202 41.763 41.339‘Рж 3.767 3.760 4.380 3.760 4.490Овес 2.632 2.789 2.878 3.107 3.609Пченка 29.198 31.032 30.493 31.807 31.083Ориз 4.656 4.865 5.174 5.018 5.040

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

58%9%

19%

14%Житни растенија

Индустриски растенија

Градинарски растенија

Фуражни растенија

Page 7: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

6 7

Обем на производство во тони

Биланс на пченица и брашно 2012-2016, во тони

Извор : МЗШВ

Извор : МЗШВ

2012 2013 2014 2015 2016Пченица 214.963 258.960 287.594 201.218 306.433Јачмен 90.384 125.565 153.055 101.677 144.832‘Рж 7.288 8.898 11.402 7.747 10.210Овес 3.898 5.215 6.033 5.652 7.612Пченка 115.928 131.043 136.930 133.771 143.823Ориз 24.361 27.921 30.500 30.527 24.792

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

2012 2013 2014 2015 2016Вкупно производство 214.963 258.960 287.594 201.218 306.433Откупена количина 74.800 113.555 86.000 77.800 71.117Увоз на пченица 121.260 66.187 87.991 97.538 75.537Увоз на брашно 42.794 41.542 40.509 47.835 54.587

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

Page 8: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

8 9

2012 2013 2014 2015 2016Површина во ха 14.610 19.178 17.757 16.128 16.379Откуп во тони 27.993 31.301 24.858 18.910 25.168

05.000

10.00015.00020.00025.00030.00035.000

4.2 ИНДУСТРИСКИ КУЛТУРИ

4.3 ФУРАЖНИ КУЛТУРИ

Површини и производство на индустриски култури, 2016

Производство на фуражни култури, 2016

Тренд на површини и откуп на тутун

Извор : МЗШВ

Извор : МЗШВ

Површини под фуражни култури во 2016: 39.000 ха Производство на фуражни култури во 2016: 238.017 тони

Добиточна репа2%

Детелина7% Граор - сено

3%

Луцерка5%

Добиточен грашок -

сено2%Фуражна

пченка81%

Засеана површина (хектари) Производство (тони)

Тутун 16.379 25.443Сончоглед 3.974 6.266

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

Page 9: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

8 9

4.4 ГРАДИНАРСКИ КУЛТУРИ

Структура на градинарски површини, 2016

Структура на градинарско производство, 2016

Површини под градинарски култури во 2016 година: околу 52.000 ха (18,5% од засеаните површини под ораници и бавчи)Производство на градинарски култури: од 800 илјади тони до 1.200 илјади тони

Тип на градинарско производство

Површина во ха

Структура во %

Производство во тони

Структура во%

Оранжериско производство 204 0,30% 15.489 1,2%

Производство под пластеници 6.415 10,80% 277.426 22,4%

Производство на отворено 52.554 88,80% 947.525 76,4%

Вкупно: 59.173 100% 1.240.440 100%

Наводнувани површини во 2016 година

Извор : МЗШВ

Извор : МЗШВ

Оранжериско производство

0,3%

Производство под пластеници

10,8%

Производство на отворено

88,8%

Оранжериско производство

1,2%

Производство под пластеници

22,4%

Производство на отворено

76,4%

Page 10: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

10 11

Култ

ура

Раса

дена

по

врш

ина

(ха)

Оче

кува

но

прои

звод

ство

(т)

Обр

ани

повр

шин

и (х

а)О

ства

рено

пр

оизв

одст

во (т

росе

чен

прин

ос

(т/х

а)Ст

апка

на

реал

изац

ија

(%)

Дом

ат

1445

93.0

651.

411

90.9

4864

98

Ком

пир

15

76.

635

147

6.13

542

92

Бла

г пи

пер

18

3372

.858

1.71

771

.917

4299

Лут

пип

ер

451.

767

431.

740

4098

Мла

ди л

укчи

ња

1730

917

309

1810

0

Мла

ди к

ром

идчи

ња

3770

337

702

1910

0

Зелк

а 25

4510

0.26

52.

545

96.2

6438

96

Тикв

ички

8

161

514

128

88

Ротк

вици

2

2.53

02

2.75

01.

375

109

Ост

анат

и ку

лтур

и 51

64.

080

491

6.52

013

160

Вкуп

но:

6.60

628

2.37

36.

415

277.

426

/98

Про

изво

дств

о на

зел

енчу

к по

д пл

асте

ници

во

2016

: 6.6

06 х

аО

ства

рено

про

изво

дств

о: 2

77.4

26 т

они

Град

инар

ско

прои

звод

ство

во

заш

тите

ни п

рост

ори

без з

агре

вањ

е - п

ласт

ениц

и

Изв

ор :

МЗШ

В

Page 11: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

10 11

Пов

ршин

а и

прои

звод

ство

на

град

инар

ски

култ

ури

во о

ранж

ерии

Ст

рукт

ура

на п

оврш

ини

под

плас

тени

ци, 2

016

21.9

%

2.4%

27.8

%0.

7%0.

3%0.

6%

38.5

%

0.1%

0.0%

7.8%

Дом

ат

Ком

пир

Благ

пип

ер

Лут

пипе

р

Мла

ди л

укчи

ња

Мла

ди к

ром

идчи

ња

Зелк

а

Тикв

ички

Ротк

вици

Ост

анат

и ку

лтур

и

Про

изво

дств

о на

зел

енчу

к во

ора

нжер

ии в

о 20

16: 2

02 х

аВк

упно

про

изво

дств

о во

ора

нжер

ии: 1

5.48

4 то

ни

Изв

ор :

МЗШ

В

Кул

тура

Раса

дена

по

врш

ина

(ха)

Оче

кува

но

прои

звод

ство

)

Обр

ана

повр

шин

а (х

а)

Ост

варе

но

прои

звод

ство

)

Про

сече

н пр

инос

/ха)

Стап

ка н

а ре

ализ

ациј

а (%

)

Дом

ат73

8000

7380

5511

010

0,7

Крас

тави

ца20

2900

2028

4414

298

,1Бл

аг п

ипер

2183

021

830

4010

0,0

Зелк

а 43

1290

4392

021

71,3

Крат

ка

крас

тави

ца22

2225

2120

7599

93,3

Ост

анат

и ку

лтур

и23

765

2376

033

99,3

Вкуп

но20

216

010

201

1548

4/

96,7

Page 12: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

12 13

36%

10%11%

21%

11%

11%

Домат

Краставица

Благ пипер

Зелка

Кратка краставица

Останати култури

Структура на површини под оранжерии, 2016

Производство на овошје во 2016, тони

Тренд на овоштарско производство 2012 - 2016 (во 000 тони)

4.5 ОВОШТАРСТВО

Површини под овошни насади во 2016: 16.000 хаВкупно овоштарско производство: 178.000 тони

4%3%

2%

57%

19%

4%

7% 3%1% 0%

Круши

Цреши

Кајсии

Јаболка

Сливи

Вишни

Праски

Ореви

Дуњи

Бадеми

2012 2013 2014 2015 2016Круши 7 7 6 9 7Цреши 6 6 6 6 6Кајсии 5 4 5 3 3Јаболка 127 113 96 137 101Сливи 35 39 33 41 34Вишни 8 9 8 8 8Праски 9 11 12 12 12Ореви 5 5 5 6 5Дуњи 1,2 1,3 1,1 1,4 1,3Бадеми 0,9 0,8 0,5 0,9 0,7

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Page 13: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

12 13

2012 2013 2014 2015 2016Површина (хектари) 20.948 21.109 22.726 22.918 23.192Производство на грозје

(тони) 240.461 292.075 195.888 324.769 333.319

Вино (000 литри) 110.706 146.259 93.469 136.024 127.713

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

Тренд на производство 2012 - 2016

4.6 ЛОЗАРСТВО И ВИНАРСТВО

Географски области-виногорја за производство на квалитетно вино: 16 Учество на винските сорти грозје во површините под лозја: 70% (белите сорти: 40%, обоени: 60%)Најзастапени обоени вински сорти грозје: Вранец и КратошијаНајзастапени бели вински сорти грозје: Смедеревка, Жилавка, Шардоне, Ризлинг, Совињон белНајзастепани сорти трпезно грозје: Афус-Али, Кардинал, Мускат Италија, Мускат Хамбург, Бело Зимско Број на винарски визби: 74

Извор: *ДЗС; ** МЗШВ

Page 14: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

14 15

Јаболка за јадење1%

Јаболка за преработка

21%

Грозје за јадење6%

Грозје за преработка

66%

Свежи сливи1%

Вишни4%

Кајсии0,05%

Праски1%

Јагоди 0,001%

Расна структура на говеда: млечни раси на говеда и комбинираните раси за месо% на молзни грла говеда: 49%Производство на кравјо млеко, 2016: 403.044 тони Производство на говедско месо, 2016: 3.962 тониРасна структура на овци: Оплеменета Праменка (Овчеполски сој и Шарпланински сој), и мелези со расите Виртемберг (за месо) и Аваси (за млеко) Производство на овчо млеко, 2016: 41.066 тони Производство на овчо месо, 2016: 3.737 тониРасна структура на свињи: ландрасите (белгиски, дански, шведски и германски), голем Јоркшир, Дурок Производство на свинско месо, 2016: 12.786 тони Производството на живинско месо, 2016: 1.509 тониПроизводство на јајца, 2016: 178 милиони јајца

5. СТОЧАРСТВОТренд во сточарството 2012 - 2016

Извор : МЗШВ Управа за ветеринaрство

2012 2013 2014 2015 2016Говеда 251.240 238.333 241.607 253.442 254.768Овци 732.338 731.828 740.457 733.510 723.295Свињи 176.920 167.492 165.053 195.443 202.758Живина 1.776.297 2.201.550 1.939.879 1.761.145 1.865.769Пчели 52.897 68.294 73.868 73.960 101.669

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

Page 15: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

14 15

Број на правни субјекти-преработувачи регистрирани во Агенција за храна и ветеринарство: 167 Откупена количина на овошје од преработувачките капацитети, 2016: 108.213 тони Откупена количина на зеленчук од преработувачките капацитети, 2016: околу 69.000 тони

6. ИНДУСТРИЈА ЗА ПРЕРАБОТКА НА ЗЕЛЕНЧУК И ОВОШЈЕ

Количество на откупено овошје, 2016

Количество на откупен зеленчук, 2016

Извор на податоци: Државен завод за статистика

Компир0.1%

Кромид1% Морков

1%

Свежа зелка13%

Домат28%

Пипер36%

Краставица10.06%

Лубеници и дињи 11%

Извор на податоци: Државен завод за статистика

Јаболка за јадење1%

Јаболка за преработка

21%

Грозје за јадење6%

Грозје за преработка

66%

Свежи сливи1%

Вишни4%

Кајсии0,05%

Праски1%

Јагоди 0,001%

Page 16: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

16 17

2015 2016Сертифицирана површина (во ха) 2632 3240

Број на оператори 481 533

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

Преработки од овошје и зеленчук 2012 2013 2014 2015 2016

Компоти, од еден и од повеќе видови овошје / т - 1 - - -

Мешавини од сокови од овошје и зеленчук / хл 193.566 137.206 143.783 129.220 133.620

Не концентрирани сокови од друго овошје или зеленчук; неферментирани, без додаток на алкохол / хл

14.338 48.051 44.239 50.558 53.913

Сок од јаболка / хл 36.260 26.095 29.525 27.031 29.708

Други концентрирани сокови и сирупи, од овошје и зеленчук, неспомнати на друго место / хл

30.384 23.278 15.902 14.972 13.536

Пастеризиран ајвар / т 11.596 7.246 8.593 6.626 11.027

Компир, приготвен или конзервиран вклучувајќи го и чипсот (освен замрзнат, сушен, во оцет или оцетна киселина) / т

443 555 1.326 2.496 2.729

Зеленчук, замрзнат, вклучувајќи и бланширан / т 69 1.308 1.251 1.746 1.306

Пастеризирани пиперки / т 691 1.167 1.132 1.542 1.239

Пастеризирани краставички / т 758 436 1.920 1.579 916

Пастеризирано цвекло / т 673 795 1.657 967 792

Пастеризирани феферони / т 985 818 1.033 729 752

Кисела зелка, приготвена или конзервирана, освен во оцет или оцетна киселина, незамрзната / т

357 288 275 414 701

Кикиритки, приготвени или конзервирани, неспомнати на друго место / т 563 651 654 680 669

Печурки и тартуфи, приготвени или конзервирани, освен во оцет или оцетна киселина / т

1.652 1.549 1.625 1.054 659

Ѓувеч, незамрзнат / т 792 254 603 1.026 653

Овошје и овошје со јатки, неварено или варено, замрзнато / т 762 1.369 989 1.070 584

Друг зеленчук и мешан зеленчук, приготвен, освен во оцет или оцетна киселина, незамрзнат, неспомнат на друго место / т

99 143 227 193 401

Пастеризирани мешани салати / т 394 209 307 143 345

Друг пастеризиран зеленчук (грашок, боранија и сл.), овошје, овошје со јатки и други делови од растенија за исхрана, приготвени или конзервирани во оцет или оцетна киселина / т

- 56 11 18 110

Слатко / т 40 66 41 60 93

Сок од домати / хл - - - 50 90

Мешан мармалад / т - 1 10 33 55

Сушен компир во форма на брашно, гриз, снегулки, гранули и пелети / т 50 48 56 47 48

Доматно пире, концентрирано / т - - - 69 36

Суво грозје / т 29 29 30 29 25

Сок од домати / т - - - 5 9

Доматно пире, неконцентрирано / т 145 161 156 8 9

Ореви и слично овошје со јатки, приготвено и конзервирано, вклучувајќи и мешавини, неспомнати на друго место / т

12 19 20 1 3

ВКУПНО 294.658 251.799 255.365 242.366 254.028

Преглед на преработка на овошје и зеленчук по години

Извор: МЗШВ

Согласно податоците на ДЗС извозот на преработки од овошје и зеленчук во 2017 година бележи зголемување за околу 7.198 тони или 24% во споредба со 2011 година .

Page 17: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

16 17

7. ОРГАНСКО ПРОИЗВОДСТВО Број на органски фарми и сертифицирана површина 2015 - 2016

2015 2016Сертифицирана површина (во ха) 2632 3240

Број на оператори 481 533

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

Извор: МЗШВ

Растително органско производство

Вид/култура

2015 2016

Во преод

(ха)

Органско (ха)

Вкупно (ха)

Во преод

(ха)

Органско (ха)

Вкупно (ха)

житни 187,29 417,13 604,42 358,82 579,58 938,40

фуражни 231,65 745,68 977,33 209,60 539,38 748,98

индустриски - - - - - -

маслодајни 82,7 20,86 103,56 10,00 32,84 42,84

овошни 220,28 179,91 400,19 178,01 244,13 422,14

лозови 49,71 26,68 76,39 11,29 6,25 17,54

градинарски 42,36 41,52 83,88 53,23 39,94 93,17

угар 103,28 539,01 642,29 171,69 230,45 402,14

Сточарско органско производство

Вид животно

2015 2016

во преод органско вкупен

бр.

во преод/

хаорганско вкупен

бр.

говеда 1.606 1.574 3.180 1.594 1.723 3.317

овци 34.243 35.764 70.007 32.577 46.087 78.664

кози 1.235 2.777 4.012 1.278 2.864 4.142

Page 18: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

18 19

35%

28%

0%2%

16%

1%3%

15%

житни

фуражни

индустриски

маслодајни

овошни

лозови

градинарски

угар

Структура на органско производство

4%

91%

5%

говеда

овци

кози

Page 19: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

18 19

64%

29%

0,2%0,1% 7%

Пастрмка

Крап

Сом

Јагула

Други

8. РИБАРСТВОСтруктура на производство во рибници, 2016

Вид риба2014 2015 2016

Вкупно/кг. Вкупно/кг. Вкупно/кг.

Пастрмка 834.456 822205 1.142.840Крап 355.442 381400 513.819Сом 5.187 521 3.207Јагула 3.869 794 905Други 124.621 106005 130.953Вкупно 1.323.575 1.310.131 1.791.724

Извор Министерство за земјоделство, шумарство и водостопанство

Page 20: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

20 21

2012 2013 2014 2015 2016Извоз 478,93 504 486,24 486,7 530,5Увоз 679,36 654,5 649,02 700,6 718Трговски биланс -200,43 -150,5 -162,78 -213,9 -187,5

-400

-200

0

200

400

600

800

9. ТРГОВИЈА СО ЗЕМЈОДЕЛСКИ ПРОИЗВОДИ

Трговска размена со земјоделско-прехрамбени и рибни производи 2012 - 2016 (милиони евра)

Членка на: Светската трговска организација (СТО), Централно европскиот договор за слободна трговија – ЦЕФТА.Учество на извозот на земјоделско-прехрамбени и рибни производи во вкупниот извоз во 2017 година: 10,7%Учество на увозот на земјоделско-прехрамбени и рибни производи во вкупниот увоз во 2017 година: 11,1%Најзначаен партнер во трговијата со земјоделско-прехрамбени и рибни производи: ЕУ 28

Page 21: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

20 21

 Ста

вка

Изв

озУв

озТр

говс

ки б

алан

с

Зем

ја20

1520

1620

1520

16

Вред

ност

Учес

тво

%Вр

едно

стУч

еств

о %

Вред

ност

Учес

тво

%Вр

едно

стУч

еств

о %

2015

2016

Алба

нија

21,4

4,40

%19

,63,

69%

4,1

0,60

%4,

40,

61%

17,3

15,2

Бисн

а и

Херц

егов

ина

27,4

5,60

%27

,65,

20%

26,7

3,80

%30

,64,

26%

0,7

-3

Срби

ја76

,915

,80%

73,5

13,8

5%15

5,1

22,1

0%15

5,8

21,7

0%-7

8,2

-82,

3Ко

сово

38,7

8,00

%44

,28,

33%

6,6

0,90

%5,

30,

74%

32,1

38,9

Црн

а Го

ра12

,12,

50%

13,1

2,47

%1,

10,

20%

1,2

0,17

%11

11,9

Мол

дова

0,5

0,10

%0,

50,

09%

0,9

0,10

%1,

10,

15%

-0,4

-0,6

ЦЕФ

ТА-В

купн

о17

736

,40%

178,

533

,65%

194,

527

,80%

198,

427

,63%

-17,

5-1

9,9

ЕУ-2

8-То

тал

232

47,7

0%25

8,5

48,7

3%33

8,8

48,4

0%35

5,3

49,4

8%-1

06,8

-96,

8Ту

рциј

а3,

10,

60%

2,4

0,45

%21

,13,

00%

23,1

3,22

%-1

8-2

0,7

Браз

ил0,

30,

10%

1,6

0,30

%35

,85,

10%

36,8

5,13

%-3

5,5

-35,

2СА

Д28

,95,

90%

33,1

6,24

%7,

61,

10%

4,9

0,68

%21

,328

,2О

стан

ати

45,4

9,30

%56

,410

,63%

102,

814

,67%

99,5

13,8

6%-5

7,3

-43,

1ВК

УПН

О, ц

ел с

вет

486,

710

0%53

0,5

100%

700,

610

0%71

810

0%-2

13,9

-187

,5

Пре

глед

на

трго

вија

та с

о зе

мјод

елск

о-пр

ехра

мбен

и и

рибн

и пр

оизв

оди

по зе

мји

2016

-201

7 (в

о ми

лион

и ев

ра)

Изв

ор :

МЗШ

В

Page 22: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

22 23

Изв

оз, у

воз и

трг

овск

и би

ланс

на

земј

одел

ско-

прех

рамб

ени

проз

води

спо

ред

груп

и на

про

изво

ди о

д Ц

арин

скат

а та

рифа

за 2

017

годи

на

ИЗВ

ОЗ

УВО

ЗТр

говс

ки б

алан

с

2017

2017

2017

Тари

фна

оз

нака

Наи

мен

увањ

еКо

личи

на

во т

они

Вред

ност

во

1.0

00

ЕУР

учес

тво

%Ко

личи

на

во т

они

Вред

ност

во

1.0

00

ЕУР

учес

тво

%

01Ж

иви

жив

отни

1.24

92.

264

0,4%

713

3.09

70,

4%-8

3402

Мес

о и

друг

и кл

анич

ни п

роиз

води

за

јаде

ње

2.82

510

.945

2,0%

63.9

3710

6.96

414

,1%

-96.

019

03Ри

би, ч

еруп

кари

, мек

отел

ци и

дру

ги в

одни

бе

з'рб

етни

ци86

72.

355

0,4%

5.88

412

.375

1,6%

-10.

020

04М

леко

и п

роиз

води

од

мле

ко, ж

ивин

ски

птич

ји

јајц

а, п

риро

ден

мед

10.6

729.

521

1,8%

34.4

9145

.874

6,0%

-36.

353

05П

роиз

води

од

жив

отин

ско

поте

кло

на д

руго

мес

то

несп

омен

ати

134

178

0,0%

1.41

21.

947

0,3%

-1.7

69

06Ж

иви

дрвј

а и

друг

и ра

стен

ија,

лук

овиц

и, к

орењ

а,

сече

но ц

веќе

7.10

514

.653

2,7%

12.0

177.

559

1,0%

7.09

4

07Зе

ленч

ук, к

орењ

а и

грут

ки з

а ја

дењ

е13

4.96

460

.049

11,2

%34

.713

17.3

572,

3%42

.692

08О

вош

је и

јатч

есто

ово

шје

, кор

и од

агр

уми

или

од

дињ

и и

лубе

ници

108.

518

42.6

017,

9%64

.657

42.1

655,

5%43

6

09Ка

фе,

чај

, мат

е-ча

ј и м

ируд

ии1.

616

3.98

80,

7%9.

366

26.8

113,

5%-2

2.82

310

Жит

а27

.351

6.17

51,

2%16

3.95

230

.212

4,0%

-24.

037

11П

роиз

води

на

мел

ничк

ата

инду

стри

ја, с

лад,

скр

об,

инул

ин, г

луте

н од

пче

ница

1.39

582

80,

2%75

.024

21.1

542,

8%-2

0.32

6

12М

асло

дајн

и се

мињ

а и

плод

ови,

инд

устр

иски

или

м

едиц

инск

и ра

стен

ија

8.78

84.

122

0,8%

15.3

0118

.142

2,4%

-14.

020

Page 23: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

22 23

13Ш

елак

, гум

и, с

мол

и и

друг

и ра

стит

елни

сок

ови

и ек

стра

кти

5034

60,

1%16

71.

981

0,3%

-1.6

35

14Ра

стит

елни

мат

ериј

али

за п

лета

рств

о0

00,

0%18

148

0,0%

-48

15М

асно

тии

и м

асла

од

жив

отин

ско

или

раст

ител

но

поте

кло

и пр

оизв

оди

од н

ивно

раз

лага

ње

7.63

06.

304

1,2%

56.1

1350

.237

6,6%

-43.

933

16П

рера

ботк

и од

мес

о, р

иби,

чер

упка

ри и

ли

мек

отел

ци5.

512

11.0

012,

1%12

.131

34.2

734,

5%-2

3.27

2

17Ш

еќер

и п

роиз

води

од

шеќ

ер3.

676

7.90

71,

5%10

3.33

045

.696

6,0%

-37.

789

18Ка

као

и пр

оизв

оди

од к

акао

4.70

710

.778

2,0%

12.3

8742

.195

5,6%

-31.

417

19П

роиз

води

врз

баз

а на

жит

а, б

раш

но, с

кроб

или

м

леко

, сла

тки

прои

звод

и37

.594

66.1

7712

,3%

26.2

6747

.092

6,2%

19.0

86

20П

роиз

води

од

зеле

нчук

, од

овош

је, о

д ја

тчес

то

овош

је37

.215

47.6

328,

9%22

.757

31.4

334,

1%16

.199

21Ра

зни

прои

звод

и за

исх

рана

12.4

0922

.789

4,2%

21.6

1767

.647

8,9%

-44.

859

22П

ијал

аци,

алк

охол

и и

оцет

103.

799

59.2

9011

,1%

68.8

6938

.314

5,0%

20.9

7623

При

готв

ена

хран

а за

жив

отни

6.57

981

10,

2%70

.926

24.8

833,

3%-2

4.07

324

Туту

н и

прои

звод

и за

зам

ена

за т

утун

29.9

0013

9.15

526

,0%

7.48

637

.550

4,9%

101.

604

Дру

ги з

емјо

делс

ки п

роиз

води

над

24

Глав

а од

Цар

инск

а та

риф

а 4.

563

6.36

21,

2%2.

904

4.83

10,

6%1.

531

Вкуп

но И

звоз

и У

воз

на з

емјо

делс

ко-п

рехр

анбе

ни п

роиз

води

со

ЦЕЛ

СВЕ

Т55

9.11

853

6.23

010

0%88

6.60

475

9.83

910

0%-2

23.6

08

Изв

ор н

а по

дато

ци: Д

ЗСОб

рабо

тка:

МЗШ

В

Page 24: СОДРЖИНАzpis.gov.mk/Upload/Documents/Brojki i Fakti 2018.pdfЖитни растенија Индустриски растенија Градинарски растенија

24

10.ФИНАНСИСКА ПОДДРШКА НА ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО И РУРАЛНИОТ РАЗВОЈРеализирана буџетска поддршка на земјоделството, милиони евра

2011 2012 2013 2014 2015

МЕРКИ ЗА ПАЗАРНА И ДИРЕКНА ПОДДРШКА НА ПРОИЗВОДИТЕЛИТЕ

60,2 81,4 88,8 103,5 102,1

Мерки за пазарна поддршка 2,4 3,1 0,7 0,5 -Мерки за директна поддршка на производителите 57,8 78,3 88,1 103,0 102,1

СТРУКТУРНИ МЕРКИ И МЕРКИ ЗА РУРАЛЕН РАЗВОЈ 11,6 16,0 12,5 16,3 20,9

Подобрување на конкурентноста на земјоделско-прехрамбениот сектор 10,1 14,8 11,0 6,7 19,7

Обезбедување еколошка и социјална корист 1,4 1,0 0,4 0,8 0,0

Поддршка на руралната економија и популација 0,1 0,2 1,0 8,8 1,1

Други мерки за рурален развој 0,0 0,1 - - -ДРУГИ МЕРКИ ВО ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО 7,3 7,4 8,0 9,4 8,8

Истражување, развој, советодавни и експертски услуги 0,9 1,2 1,2 1,5 1,3

Безбедност на храна и контрола на квалитет 5,5 5,2 5,6 6,1 6,2

Други мерки на општа поддршка 0,9 1,0 1,2 1,8 1,3ВКУПНА БУЏЕТСКА ПОДДРШКА НА ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО 79,2 104,9 109,3 129,2 131,8

Извор: Volk et al (2017), Monitoring of agricultural policy developments in the Wеstern Balkan countries, European Commission, JRC, (ажурирани податоци февруари 2018)