หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง
TRANSCRIPT
![Page 1: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/1.jpg)
หนวยท 1 โครงสรางมเตอรไฟตรง
น าเสนอโดยนายชนะ สพะนามนอย
![Page 2: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/2.jpg)
หนวยท 1 โครงสรางมเตอรไฟตรง
1.1 ปรมาณทางไฟฟา ปรมาณไฟฟาตางๆ ทถกน ามาใชงานมดวยกนหลายชนด หลายรปแบบ และหลายคาปรมาณไฟฟาเหลานไมสามารถสมผส จบตอง หรอใหประสาทสมผสตางๆ วดคาปรมาณไฟฟาไดโดยตรง เพราะปรมาณไฟฟาบางชนดอาจท าใหเกดอนตรายถงพการ หรอรนแรงจนถงเสยชวตได และบางปรมาณไฟฟาประสาทสมผสตางๆ ไมสามารถรบรไดโดยตรง การรบรตองอาศยอปกรณหรอ เครองมอชวยในการวดคา หรอแสดงคาออกมา โดยจะมการเปลยนคาปรมาณไฟฟาเหลานนไปอยในรปปรมาณในรปอนๆ เชน การเคลอนท ความรอน แสง เสยง หรอ การสนสะเทอนเปนตน
![Page 3: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/3.jpg)
1.2 โครงสรางเบองตนของมเตอรชนดเขมช มเตอร (Meter) ถอเปนเครองมอวดไฟฟาแบบพนฐานทถกสรางขนมาใชงานอยางแพรหลายทวไป มเตอร ชนดนจะมสวนแสดงผลอยในรปของเขมชบายเบนไป เรยกสวนนวาสวนเคลอนไหวของมเตอร (Meter Movement) ซงจะเปนชนดมเตอรกระแสไฟตรง(Direct – Current Meters)
เขมชของมเตอร (Pointer) ทบายเบนไปไดอาศยหลกการหมนตวของขดลวดเคลอนท (Moving Coil) ถกวาง อยในสนามแมเหลก (Magnetic Field) ของแมเหลกถาวร (Permanent Magnet) ในขณะทมกระแสไฟตรงไหลผาน ขดลวดเคลอนท มเตอรชนดนเรยกวา มเตอรชนดขดลวดเคลอนท (Moving Coil Type Meter) มเตอรชนดนเปน มเตอรใชวดไฟกระแสตรง (DC) เมอมไฟกระแสตรงไหลผานมเตอร มเตอรจงสามารถ บายเบนไปแสดงคาการวด ออกมาได
![Page 4: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/4.jpg)
เมอจายกระแสใหไหลผานขดลวดเคลอนท สงผลใหขดลวดเคลอนทเกดสนามแมเหลกไฟฟาขนมา ขวของ สนามแมเหลกไฟฟาทเกด ขนอยกบลกษณะการพนขดลวดเคลอนท โดยจะตองพนขดลวดเคลอนทใหไดขวของ สนามแมเหลกไฟฟาออกมา เหมอนกบขวของแมเหลกถาวรทวางอยใกลๆ เปนผลใหสนามแมเหลกทงสองเกดการ ผลกกนขน
รปท 1.1 โครงสรางเขมมเตอรเบองตน
![Page 5: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/5.jpg)
ทศทางการบายเบนของแมเหลกไฟฟา หาไดจากกฎมอซายของเฟรมมง ซงกลาวไวดงน ใหกางนวหวแมมอ นวช และนวกลาง ของมอซายออก โดยใหนวทงสามตงฉากซงกนและกน นวหวแมมอจะชไปในทศทางการเคลอนทของ แมเหลกไฟฟา นวชจะชไปในทศทางการเคลอนทของเสนแรงแมเหลก นวกลางจะชไปในทศทางการเคลอนทของ กระแสอเลกตรอน เมอใชนวทงสามวางในทศทางทถกตอง จะสามารถหาทศทางการเคลอนทของแมเหลกไฟฟาได กฎมอซายของเฟรมมง
![Page 6: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/6.jpg)
รปท1.2 กฎมอซายของเฟรมมง
![Page 7: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/7.jpg)
1.3 สวนประกอบของดารสนวาลมเตอร
มเตอรชนดขดลวดเคลอนททสรางมาใชงาน เปนมเตอรชนดใชวดไฟฟากระแสตรง มชอเรยกเฉพาะวา ดารสนวาลมเตอร (D’Arsonval Meter) คอ การทมเตอรจะสามารถท างานได แรงดนและกระแสทปอนใหขดลวด เคลอนทตองเปนไฟกระแสตรง (DC) เทานน และตองจายขวแรงดนใหมเตอร ถกตองตามขวทก าหนดไว โครงสราง และสวนประกอบของดารสนวาลมเตอร แสดงดงรปท1.3
![Page 8: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/8.jpg)
รปท1.3 โครงสรางและสวนประกอบของดารสนวาลมเตอร
![Page 9: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/9.jpg)
1.4 การท างานของมเตอรไฟตรงชนดเขมช
มเตอรไฟตรงชนดเขมชหรอมเตอรดารสนวาล ถอเปนมเตอรเบองตนทสามารถน าไปใชวดคาปรมาณไฟฟา โดยอาศยสนามแมเหลกผลกดนกน ท าใหเขมชบายเบนไปชคาปรมาณไฟฟาบนสเกลมเตอรออกมา สงส าคญในการใชมเตอรดาร สนวาล คอไฟทจายใหขวมเตอรดองถกตองทงขนาดแรงดน หรอกระแส และขวแรงดนหรอกระแส ลกษณะการท างานของดารสนวาลมเตอร
![Page 10: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/10.jpg)
รปท1.4 การบายเบนของอารเมเจอรเมอมกระแสไหลเขาขดลวดเคลอนท
![Page 11: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/11.jpg)
1.5 อารเมเจอรชนดหอยแขวนดวยแถบตง
อารเมเจอรของดารสนวาลมเตอร ชนดหอยแขวนดวยแถบตง (Taut – Band Suspension) หรอเรยกสนๆ วาชนดหอยแขวน (Suspension Type) เปนการพฒนามเตอรชนดเขมชใหมความทนสมยและทนทาน แขงแรงยงขนโครงสรางของอารเมเจอรชนดหอยแขวนดวยแถบถง แสดงดงรปท1.5
![Page 12: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/12.jpg)
รปท1.5 โครงสรางของอารเมเจอรชนดหอยแขวนดวยแถบตง
![Page 13: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/13.jpg)
จากรปท1.5 แสดงโครงสรางของอารเมเจอรชนดหอยแขวนดวยแถบตง สวนประกอบตางๆ คลายกบมเตอร ชนดเดอยและรองเดอย คอ มแมเหลกถาวร มขดลวดเคลอนท มแกนเหลกทรงกระบอก มเขมช เชนเดยวกน ในสวนท แตกตางกนออกไปคอ ไมมสปรง ไมมเดอยและรองเดอย ใชแถบตงและแหวนสปรงยดอารเมเจอรแทน
![Page 14: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/14.jpg)
1.5.1 ขอดของมเตอรชนดหอยแขวนดวยแถบตง 1. มความทนทานมากขนตอการกระทบกระเทอนแรงๆ2. ไมเกดแรงเสยดทานเหมอนแบบเดอยและรองเดอย3. ใชวดคาไดดในททมการสนสะเทอน โดยเกดความ
ผดพลาดต า4. น าไปใชสรางเปนเครองมอวดชนดพกตดตวได5. น าไปสรางใชงานไดดกบเครองมอวดชนดความเทยงตรง
6. น าไปใชงานรวมกบเครองมอวดชนดอนๆ ได
![Page 15: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/15.jpg)
1.5.2 ขอเสยของมเตอรชนดหอยแขวนดวยแถบตง
1. โครงสรางมความสลบซบซอนมากกวาแบบเดอยและรองเดอย
2. ตนทนการผลตสงท าใหมราคาแพงมากกวาแบบเดอยและรองเดอย
3. ไมสามารถสรางไดกบมเตอรชนดอารเมเจอรมน าหนกมากๆ
![Page 16: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/16.jpg)
1.6 ดารสนวาลมเตอรแบบแกนเปนแมเหลก
จากการพฒนาการผลตแมเหลกถาวร และจาการใชเทคโนโลยททนสมย ท าใหสามารถผลตโลหะพวกสารเฟอรโรแมกเนตก (Ferromagnetic) เปนสารทชวยเพมอ านาจแมเหลกและอ านาจแมเหลกสามารถดงดดไดแรงมากขน ท ามาจากโลหะผสม นยมน ามาใชในการผลตแมเหลกถาวรคณภาพสง สารทนยมใชคอ อลนโค (Alnico) ใหความเขมของสนามแมเหลกสง และมขนาดเลก
![Page 17: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/17.jpg)
จากการพฒนาเทคโนโลยดงกลาว จงไดมการ ผลตดารสนวาลมเตอรอกชนดขนมา เปนชนดแกนแมเหลก (Core Magnet) คอ แกนทรงกระบอกทอยตอนกลางอารเมเจอร ถกผลตขนมาใหเปนแมเหลก แทนทจะเปนแกนเหลกออน มโยค (Yoke) เปนวงแหวนทรงกระบอกลอมรอบดานนอกอารเมเจอร อกชน
![Page 18: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/18.jpg)
1.7 สาเหตความผดพลาดในการใชมเตอร ความผดพลาดในการใชมเตอร เกดขนไดจากสาเหต
หลายประการ ดงนนการใชมเตอรดวยความระมดระวง และหลกเลยงความผดพลาดตางๆ แลว ยอมท าใหมเตอรเกดความผดพลาดนอยลง และชวยยดอายการใชงานมเตอร ไดมากขน สาเหตคามผดพลาดเกดไดดงน
1. การเสยดสของสวนเคลอนไหว มเตอรชนดเดอยและรองเดอย มสวนเสยดสกนของเดอยและรองเดอย รวมถงการช ารดของสวนเดอยและรองเดอย ท าใหการบายเบนไปของสวนอารเมเจอรผดพลาดไปได
![Page 19: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/19.jpg)
2. การเสอมอาย สวนประกอบของมเตอรเมอใชงานไปนานๆ ยอมเกดการสกหรอหรอเสอมโทรมตามอาย ไปดวย ท าใหเกดความผดพลาดขนได
3. ความรอนในตวมเตอร เมอมกระแสไหลผานมเตอรในระยะแรก อณหภมของสวนตางๆ ในมเตอร จะเพมขน ท าใหคาการวดทแสดงออกมาเปลยนแปลงไป เขมชของมเตอรไมคงท ตองรอชวขณะหนง เพอให อณหภมภายในมเตอรปรบตวจนคงทกอน คาการวดทไดจงมความถกตองมากขน ชวยลดความผดพลาดลง
![Page 20: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/20.jpg)
4. สนามแมเหลกภายนอก เมอน ามเตอรไปวดปรมาณไฟฟาใกลสายไฟฟาทมกระแสไหลสง หรอใกลกบ สนามแมเหลกแรงๆ สนามแมเหลกและสนามไฟฟาดงกลาวจะมผลตอสภาวะการบายเบนของเขมมเตอรเปลยนแปลง ไปจากคาปกต
5. อณหภมบรเวณโดยรอบมเตอร มาตรฐานของมเตอรในการปรบแตงสเกลและการแสดงคา มกก าหนดคา ในหองทดลองทมอณหภมคงท หากน ามเตอรไปใชงานในบรเวณทมอณหภมสงมากหรอต ามากกวาคาอณหภมปกต ทก าหนดไว กยอมมผลตอการแสดงคาทผดพลาดออกมาได
![Page 21: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/21.jpg)
6. เขมชเคลอนจากศนย ปกตของมเตอรขณะไมไดใชงาน เขมชของมเตอรมกชคาทเลขศนยเสมอ เมอม การใชงานไปนานวนอาจมผลใหอปกรณสวนประกอบเสอมลงตามไปดวย เชน สปรงบงคบในสวนเคลอนไหวอาจ เกดการลาขนได ท าใหเขมชเคลอนจากศนย ดงนนกอนการใชมเตอรตองหมนตรวจสอบต าแหนงเขมช ใหอยท เลขศนยเสมอ หากเกดคลาดเคลอนไปตองท าการปรบแตงสกรทหนาปดมเตอรกอนการใชงาน
7. การเปลยนแปลงของปรมาณไฟฟา ปรมาณไฟฟาทวดออกมาเปนแรงดน กระแส ความตานทาน และก าลงไฟฟา หากขณะท าการวดปรมาณไฟฟามการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การแสดงคาของมเตอรยอมเปลยนแปลง การอานคาทถกตองท าไดล าบาก
![Page 22: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/22.jpg)
8. ลกษณะการใชงาน ขณะใชมเตอรวดปรมาณไฟฟา ตองจดวางมเตอรใหอยในต าแหนงทแนนอนมนคง ไมเกดการเอยงหรอตะแคง ไมเกดการสนคลอนหรอเคลอนไหว เพราะสงเหลานมผลตอการวดคาทผดพลาดได
9. ตวผวด การใชงาน การวดคา การอานคา เปนสวนส าคญมาก หากผวดไมมความช านาญหรอขาดความระมดระวงทดพอ ท าใหเกดความผดพลาดขนไดเสมอ
![Page 23: หน่วยที่ 1 โครงสร้างมิเตอร์ไฟตรง](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052906/558e5ab91a28abe4388b4607/html5/thumbnails/23.jpg)
จบการน าเสนอ