Бие хүний зан төлөв

Сэдэв 2

Сэдвийн агуулга

• Бие хүний сэтгэлзүйн онцлог шинж чанар• Хүний байгууллага дээрх зан төлвийг

таамаглах нь.• Бие хүнийг тодорхойлогч хүчин зүйлүүд• Бие хүний ур чадварууд

Бие хүний сэтгэлзүйн онцлог шинж чанар

Хүн

• Хүн бид биологийн Оюун ухаант амьтан.–Хүнийг нийгэмшин

төлөвшихийн талаас нь Бие хүн, хувь хүн гэж ангилдаг.

Бие хүн

• Бие хүн гэж нийгмийн үйл ажиллагаанд идэвхтэй бүтээлчээр оролцдог ухамсарт

хүнийг бие хүн гэдэг.

Хувь хүн

• Бие хүн бүр өөрийн бие бялдар, сэтгэл зүй, зан төлвийн олон шинжийг агуулдаг. Эдгээр

ялгаатай байдлыг хувь хүн гэж ерөнхийд нь хэлдэг.

Хувь хүний ангилал Швейцарын эрдэмтэн К.Юнг

• Ууртай • Уян зөөлөн• Хурдан• Шуналтай• Өөдрөг үзэлтэн• Хямсгар• Төлөвшөөгүй хүн• Ноомой хүн

Бие хүний төлөвшилт

Удамшил Хүрээлэн буй орчин

Нөхцөл байдал

Удaмшил

• Энэ нь эцэг эхээс царай төрх, өнгө зүс, өндөр, зан төлөв, хүйс, хүч чадал зэргийг олж төрдөг. Эдгээр хүчин зүйлүүд тухайн бие хүний төлөвшилтөд нөлөөлдөг.

Хүрээлэн буй орчин

• Үүнд бидний өссөн орчин, найз нөхөд, гэр бүл, нийгмийн сонирхлын бүлэг, бидний амьдралын туршлага ордог. Үүнээс хамаарч бидний зан төлөв янз бүр байдаг .

Нөхцөл байдал

• Энэ нь яг тухайн мөчид ямар нөхцөл байдал, ямар уур амьсгалтай орчинд байгаагаас хамаарч хүний зан чанар нөлөөлдөг.

Байгууллага дээр гаргаж болзошгүй зан төлөв

• Байгууллагын хүний нөөцийн менежер, удирдлагын зүгээс аваад үзвэл ажилчид маань ажлын байран дээр ямар зан төлөв гаргаж болзошгүй вэ? гэдгийг мэдэж байх шаардлагатай.

2. Бие хүний үйл хөдлөлд нөлөөлөгч

Бие хүний үйлдэл

Сэтгэл зүйн хүчин зүйлс

Байгууллагын

хүчин зүйл

Хувь хүний хүчин зүйлсЧадвар ба боломж

1. Оюуны2. Биеийн 3. Гарал

4. Нийгмийн 5.Гэр бүл

6. Нас7. арьс

Хувь хүний хүчин зүйл

• Хувь хүнтэй холбоотой буюу гарал үүсэл, гэр бүл, нас, арьсны өнгө, нийгмийн гарал, бие бялдрын байдал зэргээс хамаарч ажил хийх байдалд нөлөөлдөг.

Сэтгэл зүйн хүчин зүйлс

• Шийдвэр гаргалт, үйл хөдлөлд Зөн совин, хүртэхүй, үзэл бодол, хандлага нь хүмүүсийн үйл хөдлөлд нөлөөлдөг.

Байгууллагын хүчин зүйлс

• Байгууллага нөөцөө хэрхэн хуваарилж байна.

• Удирдлагын арга барил• Сэдэлжүүлэлт–Шагнал урамшуулал– Цалин хөлс

• Ажлын үүрэг даалгавар• Байгууллагын бүтэц

Хүний зан төлвийн ангилал

• Интернал• Өөрийн

хүчийг ашиглах, өөрөө санаачилдаг хүмүүс

• Экстернал• Өгсөн үүрэг

даалгаврыг үг дуугүй биелүүлдэг хүмүүс

Зорилгодоо хүрэх эрмэлзэлтэй зан төлөв

• Үр дүн нь хурдан илэрч харагддаг, хариуцлага ихээхэн шаардсан, удирдлагын ажилд тохирно.

Захирангуй зан төлөв

• Доод албан тушаалтнаа зарах дуртай, дээд албан тушаалтандаа эелдэг хандах хандлага гардаг.

Өөрийн чадварт итгэсэн зан төлөв

• Аз туршсан ажилд тохиромжтой. Тэд бусдын нөлөөнд ордоггүй зөвхөн өөрийнхөө ажлыг л сайн хийдэг. Амжилт сайн гаргадаг.

Бусад зан чанар

• Аз туршимтгай зан төлөв• Түрэмгий зан төлөв

3. Бие хүнийг тодорхойлогч хүчин зүйлүүд

• Нас /Залуу ажилчин, настай ажилчид бүтээмж бага байдаг /

• Хүйс / Эрэгтэй хүнийг ихэнхдээ төлөвлөлт, удирдлагын түвшинд ажиллуулдаг /

• Гэрлэлт /Гэрлэсэн хүн ганц бие хүнийг бодоход бүтээмж өндөр байдаг/

4.Бие хүний ур чадварууд

• Ур чадвар гэдэг бол тухайн хүнийг юу юу хийж чадах вэ гэдгийг хэлнэ. Ур чадварын ангилал– Оюуны ур чадвар– Физиологийн ур чадвар

Оюуны ур чадвар

• Тооны чадвар• Уншиж ойлгох чадвар• Ойлгох чадвар• Нэгтгэн дүгнэх чадвар• Задлан шинжлэх чадвар• Орон зайн төсөөлөх чадвар• Санах тогтоох

iQ

Физиологийн ур чадвар

• Хүч чадлын чадварууд– Динамик хүч– Их биений хүч– Статик хүч– Тэсрэх хүч

• Уян хатан байдлын чадварууд– Уян хатны үргэлжлэх чадвар– Уян хатны динамик чадвар

Үргэлжлэл

• Биеийн хүчний бусад ур чадварууд– Зохицуулах чадвар– Тэнцвэрийн чадвар– Тэсвэр тэвчээрийн чадвар

Ашиглах материал

• 1. Байгууллагын зан төлөв Г.Цэрэн Л.Гантуяа– Сэдэв 2 бие хүний зан төлөв хуудас 41-62

• 2. Сэтгэлзүйд өөрөө суралцах нь Удирдлагын академи

• 3. www.gelegjamts.com бие хүний төлөвшилт лекц

Nyambaa_365@yahoo.com