ФИЗИБИЛИТИ СТУДИЈА

ПРОЕКТ ЗА ЕКСПАНЗИЈА НА МАЛИ БИЗНИСИСИСТЕМ ЗА НАВОДНУВАЊЕ “НОВАЦИ”

ОСНОВНА ЦЕЛ на Студијата:

Дефинрање на ФИЗИБИЛНО ТЕХНИЧКО РЕШЕНИЕ за изградба на модерен систем за

наводнување со што во целост ќе се подобрат условите со наводнувањето во

регионот на Новаци на вкупна површина од 1700 ha. Изборот на Физибилното

техничко решение ќе биде преку сеопфатна компаративна анализа која ги обединува

сите релавантни фактори.

ПОСЕБНИ ЦЕЛИ на Студијата:

• Воспоставување на систем со оптимални услови на управување

• Појдовна основа за донесување одлука за реализација на натамошните фази на

проектот за целосно искористување на постојните и идни инфраструктурни

капацитети

• Евалуација на можни алтернативни инженерско-технички решенија за поврзување

на изградената со планираната инфраструктура за наводнување• Избор на техничко решение преку детална техничка, економска и финансиска анализа на алтернативите

• Респектирање на потребите и на корисниците од проектната област но и на другите корисници од регионот

ЦЕЛИ НА СТУДИЈАТА

Дел 1

Резиме на Социо-економска анализа

Специфики на проектот

Алтернативни технички решенија

Анализа на најмали трошоци

СОЦИО – ЕКОНОМСКА АНАЛИЗА

ХМС

Долна Ада

• Директни интервјуа (> 50 домаќинства)

• Прашалник (52 прашања)

Идентификациони/основни информации за домаќинствата

Карактеристики на фармата и земјоделското производство

Способност и волја да плати за услугите за наводнување

• 94 % од испитаниците поседуваат сопствена земја

• 59 % од испитаниците изнајмуваат земја

• Просечна големина на сопствените парцели 5,8

декари (7 парцели)

• Просечна големина на изнајмените парцели 7,6

декари (5 парцели)

СОЦИО – ЕКОНОМСКА АНАЛИЗА

ХМС

Долна Ада

ПРОЕКТНА ОБЛАСТ и КОРИСНИЦИ

ХМС

Долна Ада

ПРОЕКТНАТА ОБЛАСТ ГО ОПФАЌА РЕГИОНОТ НА ОПШТИНА НОВАЦИ, ОД ДАЛБЕГОВЦИ - ДО РИБАРЦИ.

СО АНАЛИЗИТЕ СЕ ОПФАТЕНИ СЛЕДНИТЕ КАТАСТАРСКИ ОПШТИНИ:

• КО Далбеговци (178 жители, 55 домаќинства)

• КО Долно Агиларци (167 жители, 42 домаќинства)

• КО Горно Агиларци (185 жители, 50 домаќинства)

• КО Добромири (345 жители, 95 домаќинства)

• КО Новаци (1283 жители, 355 домаќинства)

• КО Рибарци (130 жители, 38 домаќинства)

F~1700 haПарцели~1800Население~2300Домаќинства~635

ПРОЕКТНА ОБЛАСТ

ХМС

Долна Ада

ПОЗНАЧАЈНИ ВОДОСТОПАНСКИ ОБЈЕКТИ ВО ПРОЕКТНАТА ОБЛАСТ

- АЛИМЕНТАЦИОНЕН КАНАЛL~62 km, Qsr~1.5 m3/s, V~48 mill m3

- АКУМУЛАЦИЈА СТРЕЖЕВОZnor~737.50 masl, Vkor~109 mill m3

- ГЛАВЕН ДОВОДЕН КАНАЛ

- СИСТЕМ ЗА НАВОДНУВАЊЕ СТРЕЖЕВО

L~534 km, F~20.200 ha

- СИСТЕМ ЗА НАВОДНУВАЊЕ НОВАЦИL~53 km, F~1.700 ha

- АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛZnor~687.5 (680) masl, Vkor~5.1 (1.8) mill

m3

- ПС ЦРНА РЕКА

АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на потребите од вода за наводнување со акумулираната вода од Акумулацијата Суводол,

согласно нејзината големина и состојба. Мрежата за наводнување е организирана според изворот на вода. Големината и состојбата на

Акумулацијата Суводол, НЕОВОЗОМЖУВА покривање на вкупните потреби од вода за наводнувањеза целата површина од ~1700 ha.

АЛТЕРНАТИВНИ ТЕХНИЧКИ РЕШЕНИЈА КРИТЕРИУМИ

Еднакви технички критериуми

Иста големина на површината за наводнување

Алтернатива 0 :

ИЗГРАДБА НА НОВА ПУМПНА СТАНИЦА НА РЕКАТА ЦРНАОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување со вода од реката Црна. Со алтернативата

покрај изградбата на Пумпна Станица на река Црна, предвидена е изградба на две Филтерски станици за комплетно филтрирање на

водата пред истата да биде пуштена во зоната за наводнување до степен кој одговара на условите за капково наводнување Мрежата

за наводнување е организирана во однос на ПС на реката Црна.

Алтернатива 1.1:

ПУМПНА СТАНИЦА НА РЕКА ЦРНА И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата предвидува покривање на потребите од вода за наводнување од два извора, и тоа од реката Црна и Акумулацијата

Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на вегетацискиот период (април, мај и дел од јуни) кога се

исцрпува нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ПС Црна река од која преку две Филтерски станици водата се

дистрибуира до крајните корисници.

.

Алтернатива 1.2:

АЛТЕРНАТИВНИ ТЕХНИЧКИ РЕШЕНИЈА КРИТЕРИУМИ

Еднакви технички критериуми

Иста големина на површината за наводнување

ХМС СТРЕЖЕВООваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот за наводнување

во Новаци со ХМС Стрежево. Поврзувањето кон ХМС Стрежево е предвидено да се изврши на 4 Разделни цевководи. Обезбедување на

доволен работен притисок во мрежата се остварува преку 4 независни препумпни станици.

Алтернатива 2.1:

ХМС СТРЕЖЕВО И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот во Новаци со

ХМС Стрежево и Акумулацијата Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на вегетацискиот период,

се до исцрпување на нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ХМС Стрежево кој е предвидено да се поврзе на

4 Разделни цевководи. Обезбедување на доволен работен притисок во мрежата се остварува преку 4 независни препумпни станици.

Алтернатива 2.2:

ХМС СТРЕЖЕВО И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот во Новаци со

ХМС Стрежево и Акумулацијата Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на вегетацискиот период,

се до исцрпување на нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ХМС Стрежево кој е предвидено да се поврзе

директно на ГЛАВНИОТ ДОВОДЕН КАНАЛ во близина на приклучокот на RC3. Ваквото поврзување обезбедува доволен работен

притисок во сите зони од ХМС Новаци.

Алтернатива 2.3:

ВОДОСТОПАНСКИ АНАЛИЗИ

Потреби од вода Дополнителни анализи

Референтна евапотреанспирација ЕТо

Потреби од вода за наводнување IWR

Карактеристични потреби од вода

Анализа на ХМС Стрежево

Анализа на протеци во Црна река

Квалитет на водата во река Црна

Алт - 1.2 Алт - 2.2Алт - 2.1 Алт - 2.3Алт - 1.1Алт - 0

АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на потребите од вода за наводнување со акумулираната вода од Акумулацијата

Суводол, согласно нејзината големина и состојба. Мрежата за наводнување е организирана според изворот на вода.

Големината и состојбата на Акумулацијата Суводол, НЕ ОВОЗОМЖУВА покривање на вкупните потреби од вода за

наводнувањеза целата површина од ~1700 ha.

АЛТЕРНАТИВА 0

Извор на вода:

Акумулација Суводол

Инвестициска вредност:

0,250 mill + Irr.net 0.97 mill

Наводнувана површина:

~400 haLnetwork~(11.2+10) km

Волумен на акумулацијата:

Vmp ~ 0.60 106m3Vuseful ~ 1.80 106m3Vdesign ~ 5.10 106m3

Алт - 0 Алт - 1.2 Алт - 2.2Алт - 1.1 Алт - 2.1 Алт - 2.3

ИЗГРАДБА НА НОВА ПУМПНА СТАНИЦА НА РЕКАТА ЦРНАОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување со вода од реката Црна. Со

алтернативата покрај изградбата на Пумпна Станица на река Црна, предвидена е изградба на две Филтерски станици за

комплетно филтрирање на водата пред истата да биде пуштена во зоната за наводнување до степен кој одговара на

условите за капково наводнување Мрежата за наводнување е организирана во однос на ПС на реката Црна.

АЛТЕРНАТИВА 1.1

Извор на вода:

Река Црна

Подситеми: 2

Вкупна должина на

мрежата:

54,300 м

Инвестициска вредност:

6.30 mill

Спец. Инвестиција:

3.800 euro/ha

Алт - 2.2Алт - 2.1 Алт - 2.3Алт - 0 Алт - 1.1 Алт - 1.2

ПУМПНА СТАНИЦА НА РЕКА ЦРНА И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата предвидува покривање на потребите од вода за наводнување од два извора, и тоа од реката Црна и

Акумулацијата Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на вегетацискиот период (април, мај

и дел од јуни) кога се исцрпува нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ПС Црна река од која преку

две Филтерски станици водата се дистрибуира до крајните корисници.

АЛТЕРНАТИВА 1.2

Извор на вода:

Река Црна и Суводол

Подситеми: 2

Вкупна должина на

мрежата:

64,300 м

Инвестициска вредност:

6.54 mill

Спец. Инвестиција:

4.000 euro/ha

Алт - 2.2Алт - 1.2 Алт - 2.3Алт - 0 Алт - 1.1 Алт - 2.1

ХМС СТРЕЖЕВООваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот за

наводнување во Новаци со ХМС Стрежево. Поврзувањето кон ХМС Стрежево е предвидено да се изврши на 4 Разделни

цевководи. Обезбедување на доволен работен притисок во мрежата се остварува преку 4 независни препумпни станици.

АЛТЕРНАТИВА 2.1

Извор на вода:

ХМС Стрежево

Подситеми: 4

Вкупна должина на

мрежата:

57,900 м

Инвестициска вредност:

5.75 mill

Спец. Инвестиција:

3.500 euro/ha

Алт - 1.2 Алт - 2.3Алт - 0 Алт - 1.1 Алт - 2.2

ХМС СТРЕЖЕВО И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот во

Новаци со ХМС Стрежево и Акумулацијата Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на

вегетацискиот период, се до исцрпување на нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ХМС Стрежево кој

е предвидено да се поврзе на 4 Разделни цевководи. Обезбедување на доволен работен притисок во мрежата се остварува

преку 4 независни препумпни станици.АЛТЕРНАТИВА 2.2

Извор на вода:

ХМС Стрежево и Акумулација Суводол

Подситеми: 4

Вкупна должина на

мрежата:

67,900 м

Инвестициска вредност:

6.00 mill

Спец. Инвестиција:

3.600 euro/ha

Алт - 2.1

Алт - 1.2 Алт - 2.2Алт - 0 Алт - 1.1 Алт - 2.3

ХМС СТРЕЖЕВО И АКУМУЛАЦИЈА СУВОДОЛОваа Алтернативата опишува покривање на вкупните потреби од вода за наводнување преку поврзување на системот во

Новаци со ХМС Стрежево и Акумулацијата Суводол. Акумулацијата Суводол учествува во наводнувањето во почетокот на

вегетацискиот период, се до исцрпување на нејзиниот потенцијал. После овој период во системот се вкучува ХМС Стрежево кој

е предвидено да се поврзе директно на ГЛАВНИОТ ДОВОДЕН КАНАЛ во близина на приклучокот на RC3. Ваквото поврзување

обезбедува доволен работен притисок во сите зони од ХМС Новаци.АЛТЕРНАТИВА 2.3

Извор на вода:

ХМС Стрежево и Акумулација Суводол

Подситеми: 1

Вкупна должина на

мрежата:

72,930 м

Инвестициска вредност:

9.10 mill

Спец. Инвестиција:

5.500 euro/ha

Алт - 2.1

РЕЗУЛТАТИ ОД АНАЛИЗАТА НА НАЈМАЛИ ТРОШОЦИ

Алтернатива А 1.1 А 1.2 А 2.1 А 2.2 А 3.2

PV of all costs (@5%) € 11,070,915 € 10,724,374 € 9,736,843 € 9,552,806 € 11,839,806

Разлика во однос на min PV 14% 11% 2% MIN 19%

Методата на најмали трошоци е најчесто користена методолошка алатка за избор на оптимална алтернатива и анализа на проекти од областа на водостопанската инфраструктура. Со анализата на најмали трошоци се врши утврдување и дисконтирање на сите трошоци поврзани со имплементацијата на проектот. Дисконтирањето е поврзано со временската рамка на проектот и со него идните трошоци во текот на анализираниот период се сведуваат на нивната сегашна вредност, при усвоена диконтна стапка.

Најголеми инвестициски трошоци – Алтернатива А3.2 (Скап доводен цевковод)Најголеми О&М - Алтернатива А1.1 (компелсно решение)Најголеми трошоци за Ел. Енергија - Алтернатива 1.1

НАЈНИСКА НЕТО СЕГАШНА ВРЕДНОСТ НА ВКУПНИТЕ ТРОШОЦИ НА СИСТЕМОТ (ИНВЕСТИЦИИ,

O&M, ЗАМЕНА НА ОПРЕМАТА и ДРУГИ ТРОШОЦИ), ИМА АЛТЕРНАТИВАТА 2.2 која предвидува

поврзување на системот за наводнување во Новаци со ХМС Стрежево и Акумулацијата Суводол.

ФИНАНСИСКА - ТАРИФНА АНАЛИЗА

• Анализа на тарифи (МКД/м3) за покривање на вкупните трошоци

(инвестиции и оперативни трошоци)

• Анализа на тарифите по типови на трошоци

(52% на другите трошоци, 48% инвест. трошоци)

• Анализа на прифатливост (достапност) овие тарифи

(5 -7 % од вкупните бруто приходи)

80%

85%

90%

95%100%

75%

50%

25%

вк

уп

ни

тр

ош

оц

и

Инвестициски

Трошоци

Оперативни

трошоци

КРИТЕРИУМИ и ПАРАМЕТРИ ЗА ИЗБОР НА АЛТЕРНАТИВНО РЕШЕНИЕ

КРИТЕРИУМ ПАРАМЕТАР ПС Црна река Стрежево Стрежево 3C

ЕКОНОМСКИ Инвестициски трошоци

Трошоци на управување

Дополнителни трошоци

ОРГАНИЗАЦИСКИ Проширување на системот

Проблеми со концесија на земјиштето

Управување со системот

ТЕХНИЧКИ Квалитет на водата за наводнување

Период на експлоатација на системот

Сигурност на системот

Издашност на изворите на вода

Комплексност на Тех. Решение

КОРИСНИЦИ Ефикасни техники на наводнување

Обезбеденост на вода за наводнување

Квалитет на водата за наводнување

Цената на водата за наводнување

Задоволува

Делумно задоволува

Не задоволува

Дел 2

Алтернативни извори на финансии

Финансиска cost-benefit анализа

Економска cost-benefit анализа

План за имплементација

Sub-system Main (m) Primary (m) Network (m) Length (m)

Aglarci (2C) 1,770 2,611 9,285 13,666Dobromiri (3C) 560 2,551 11,615 14,726Novaci (4C) 1,350 1,318 9,860 12,528Ribarci (5C) 500 3,545 12,010 16,055Suvodol 10,000 10,000SUM 14,180 10,025 42,770 66,975

Type of activities / Alternative A-2.2

Rehabilitation of supplying piplene Suvodol - PS Crna Reka

Rehabilitation of supplying piplene Suvodol € 225,000 91 %Contingency (10%) € 22,500 9 %

∑ € 247,500 4 %

Irrigation network

Preparatory works, geodetic surveys € 8,800 0 %Civil works € 545,300 12 %Piping € 2,287,193 52 %Standard objects and pipe structures € 1,145,600 26 %Contingency (10%) € 440,900 10 %

∑ € 4,427,793 74 %

Main supplying pipelines from WMS Strezevo

Preparatory works, geodetic surveys € 700 0 %Civil works € 44,300 5 %Piping € 562,700 66 %Standard objects and pipe structures € 53,700 6 %Special objects and pipe structures € 111,500 13 %Contingency (10%) € 77,300 10 %

∑ € 850,200 14 %

Booster station of main supplying pipelines from WMS Strezevo

Civil works € 13,600 3 %Piping (collection and connection) € 16,000 3 %Standard objects € 20,900 4 %Equipment and installation works € 209,400 45 %Power supply and automation € 167,500 36 %Contingency (10%) € 42,800 9 %

∑ € 470,200 8 %

TOTAL € 5,995,693 100 %

Unit price per meter 90 €/m

Unit price per hectare 3590 €/ha

ТЕХНИЧКИ КАРАКТЕРИСТИКИна усвоената Алтернатива

250 400 550 700 850 1000 1150 1300 1450610

615

620

625

630

635

640

645

650

655

660

10%

90%

Discharges (l/s)

Pie

zom

etr

ic E

leva

tion

(m

a.s

.l.)

Configuration Analysis

0 42 84 126 168 210 252 294 336 378 420-1.0

-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

Hydrants numbering

(H-H

min

)/H

min

Hydrants Analysis

PS Q H Pps Pagregat No

m3/h m kW kW No Aglarci (2C) 811 45 165 82.5 3 Dobromiri (3C) 1367 45 280 140 3 Novaci (4C) 644 45 130 65 3 Ribarci (5C) 1797 45 370 185 3

ФИНАНСИСКИ АНАЛИЗИна усвоената Алтернатива

Да ја оцени остварливоста на проектот од финансиски аспект (финансиски трошоци наспроти приходи), но од гледна точка на спроведувачот на проектот (операторот на системот)

АНАЛИЗА НА МОЖНОСТИ ЗА ФИНАНСИРАЊЕ

Р.Македонија

Развојни банки

Општина Новаци

РЕК Битола

ФАЗНА РЕАЛИЗАЦИЈА НА ПРОЕКТОТ

I Фаза 2014-2015 (~1,2 mill €)Доводен цевковод од СуводолМрежа за наводнување на ~400 ha

II Фаза 2015-2017 (~4,8 mill €)Доводни цевководи од СтрежевоПумпни станициМрежа за наводнување на ~1300 ha

ФИНАНСИСКИ АНАЛИЗИна усвоената Алтернатива

ТРОШОЦИ НА ПРОЕКТОТ

ПРИХОДИ НА ПРОЕКТОТ

FNPV~0, C/B=1 (@ Discount rate 5%)

ТАРИФН

А

ПОЛИТИ

КА

ТАРИФА НА

ВОДАТА

Чувствителност и анализа на ризик:

Економска НСВ (@5%) €9,126,158

Економска ИСП 149%

Економски (екстерни) придобивки:

Зголемено земјоделско производство

Придвижување на локалната економија

Екстерни трошоци:

Зголемени трошоци на земјоделско производство

Трошоци на испорачана вода

ЦЕЛТА НА ЕКОНОМСКАТА (СОЦИО-ЕКОНОМСКАТА) АНАЛИЗА Е ДА ГО ПРОЦЕНИ СЕВКУПНОТО ВЛИЈАНИЕ НА ПРОЕКТОТ ВРЗ ПОДОБРУВАЊЕТО НА ЕКОНОМСКАТА БЛАГОСОСТОЈБА НА ГРАЃАНИТЕ, ОДНОСНО ЕФЕКТОТ ОД ПРОЕКТОТ ВРЗ ЦЕЛОКУПНАТА ЕКОНОМИЈА НА РЕГИОНОТ

на усвоената алтернатива, за оценка на остварливоста и одржливоста на проектот од економски аспект на корисниците на проектот

ЕКОНОМСКА АНАЛИЗА

Your Logo

УСВОЈУВАЊЕ НА СТРАТЕГИЈА ЗА ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА И ФИНАНСИРАЊЕ НА ПРОЕКТОТ

ИДЕНТИФИКУВАЊЕ НА МОЖНИ ИЗВОРИ НА ФИНАНСИРАЊЕ НА ПРОКТОТ

ОБЕЗБЕДУВАЊЕ НА ФИНАСИСКИ СРЕДСТВА ЗА РЕАЛИЗАЦИЈА НА ПРВАТА ФАЗА ОД ПРОКТОТ2013...

ПОДГОТВИТЕЛНА

ФАЗА

2014

2015

I ФАЗА НА

ПРОЕКТОТ

2016...

II ФАЗА НА

ПРОЕКТОТ

ТЕХНИЧКА

ДОКУМЕНТАЦИЈА КОМПЛЕТИРАЊЕ НА ТЕХНИЧКАТА ДОКУМЕНТАЦИЈА, ЕИА СТУДИИ, ТЕНДЕРСКИ ДОКУМЕНТИ

ОБЕЗБЕДУВАЊЕ НА ПОТРЕБНИТЕ ГРАДЕЖНИ И ЕКОЛОШКИ ДОЗВОЛИ

ИЗГРАДБА НА I ФАЗА ОД ГРАДЕЖНИТЕ РАБОТИ

(цевковод кон Суводол и мрежа за наводнување на 400 хектари)

ОРГАНИЗАЦИОНО ПОСТАВУВАЊЕ НА СИСТЕМОТ (ЈВП Стрежево и Водните Заедници)

ОБЕЗБЕДУВАЊЕ НА ФИНАСИСКИ СРЕДСТВА ЗА РЕАЛИЗАЦИЈА НА II ФАЗА ОД ПРОКТОТ

ИЗГРАДБА НА II ФАЗА ОД ГРАДЕЖНИТЕ РАБОТИ (комплетирање на целиот систем Новаци)

КОНТИНУИРАНА ПРОМОЦИЈА НА ПРОКТОТ

ПЛАН ЗА ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ПРОЕКТОТ