1

2012.03

Tatsuo Kawasaki

Цахилгаан ба электроникийн туршилтууд

Бүлэг 1:Цахилгааны үндсүүдБүлэг 2: МоторБүлэг 3: Багажуудаа угсрахБүлэг 4: ТГ ба ХГБүлэг 5: Электроникийн элементүүд Бүлэг 6: Транзисторт хэлхээнүүдБүлэг 7: Аналог хэлхээБүлэг 8: Дижитал хэлхээБүлэг 9: Микрокомпьютер/PSoC

Koji Tsuchihashi

2

Цахилгаан ба Электроник Чадал, Энергийн хувирал Мэдээлэл ба Харилцаа

3

1. Бидний амьдралын эргэн тойронд байгаа цахилгаан ба электроник (EE)-ийг мэдэх. 2. Цахилгааны үндэсээс транзисторт хэлхээ хүртэл тодорхой судлах.3. Туршилтууд ба дасгалуудаар туршилт хийж ЕЕ-ийг хялбар ойлгох.4. Материалуудыг сайжруулах мөн эдгээрийг ЕБС-ийн боловсролд ашиглах, хамтран ажиллах.

Зорилго

4

1) Хүчдэл2) Гүйдэл3) Эсэргүүцлийн өнгөний код4) Чадал 5) Туршилтын хавтан 6) Хүчдэл удирдах хэлхээ7) Хүчдэл үүсгүүрийн мультплексор

1.1 Хүчдэл ба гүйдэл

Бүлэг 1 Цахилгааны үндэс

5

1) Хүчдэл

① Нэг хуурай зай 1.5В үүсгэнэ.② Цуваа холбогдсон хоёр зай 3.0В үүсгэнэ.③ Хоёр хуурай зайг батарейн сууринд

холбоё.

1.5 B

3.0 B

0 B 0 B

0 B3.0 B

①

②

3.0 B 0 B

③

Батарей бол цахилгааны үүсгүүр юм.

Унтраалга

6

Хүчдэл

? B

? B

0 B 0 B

①

② ④[Асуулт]

? B

0 B

? B ? B③ ⑤

① ② ③ ④ ⑤

Хариулт (В ）

7

Хүчдэл Үүсгүүр

ХГ адаптор ХГ 220В

ТГ 5В

②

Батарей (хуурай зай) ① бол ТГ үүсгүүр. ХГ адаптор ② бол ХГ-ийг ТГ-д хувиргадаг ТГ-ийн үүсгүүр юм.

①

3.0 В0В

＋

－

Тэмдэглэгээ

8

Холболт: богино холболтын үед их

хэмжээний гүйдэл үүснэ.

Нээлттэй хэлхээгээр

гүйдэл гүйхгүй

Цахилгаан хэлхээгээр гүйдэл гүйдэг. Богино холболт (②)-ын үед батарей амархан нурдаг.

Резистороор гүйдэл гүйнэ.

2) Гүйдэл

②гүйдэл

① Резистор

Гүйдлийн чиг

③

9

Аравтын оронНэгжийн оронҮржвэр

7) Эсэргүүцлийн өнгөний код Өнгө Тоо Үржвэр

мөнгөлөг － 10-2

Алтлаг － 10-1

Хар 0 1

Бор 1 10

Улаан 2 102

Улбар шар 3 103

Шар 4 104

Ногоон 5 105

Цэнхэр 6 106

Нил ягаан 7 107

Саарал 8 108

Цагаан 9 109

Өнгөгүй － －

Ом100

ОмK1

ОмK10

Ом10

10

Цахилгаан чадал бол гүйдэл I ба хүчдэлийн V үржвэр. R резистороор гүйх гүйдэл нь V хүчдэлд шууд пропорционал:

Омын хууль

3) Чадал

гүйдэл

100 Ом

0B

гүйдэл

10 Ом

0B

В 3В

R 100 Ом

I 0.03A

P 0.09Вт

В 3В

R 10 Ом

I 0.3A

P 0.9Вт

В 1.5В

R 10 Ом

I

P

[Асуулт]

IVP

R

VI

RP

RP

В Вольт 1B

R Ом 1Ом

I Ампер 1A

P Ватт 1Bт

Гүйдлийн үүсгүүр

Идеал хүчдэлийн үүсгүүр нь янз бүрийн ачааг тогтмол хүчдэлээр хангана. Идеал гүйдэл үүсгэгч нь янз бүрийн ачааг тогтмол гүйдлээр хангана.

1

01 R

EI

2

02 R

EI

＋

－

＋

－

V1

V2

0E

0E

1I

1R

2I

2R

1R

2R

0I

0I

0I

0I

Гүйдлийн үүсгүүрХүчдэлийн үүсгүүр 11

011 IRV

022 IRV

Хүчдэлийн үүсгүүр/ Гүйдлийн үүсгүүр

Гүйдлийн үүсгүүр

Хүчдэлийн үүсгүүр

12

Асуулт

1V

2I

1I

В0

A1.0 Ом30

Ом20Ом50

d)c)

＋－

1I

В0

В5Ом30

1VОм20

a)

＋－

1I

2I

1V

В0

В5 Ом30

Ом20Ом50

b)

A1.0

1I

В0

Ом30

1VОм20

a)

b)

c)

d)

1I 2I 1V(A) (A) (В)

, , утгаар хүснэгтийг бөглө.1I 2I 1V

13Холболт: Цахилгаан хэлхээний зангилаатай адил

4) Bread Board

①

②

③

① Bread board-ийг хүчдэл үүсгүүр, резисторууд зэргийг холбоход ашигладаг.

② Доод талын шугамууд нь ерөнхий газар буюу 0В-д ашиглагддаг.③ Дээд талын шугамууд нь ерөнхий хүчдэлийн шугамд ашиглагддаг.④ Босоо байрлалтай 5 нүхүүд хоорондоо холбоотой.

④

14

Mодон суурь дээрх Bread Board ба хувьсах эсэргүүцлийн байрлал

Модон суурь ХЭ : Хувьсах эсэргүүцэл

ХЭ

ТГ 5В

Алхам1: Элементүүд ба Вольтметрийг холбоно.Алхам2: Хүчдэлийн хэмжих хязгаарыг тохируулна.Алхам3: ХЭ-ийг 0 болгоно.(Зүүн эргүүлнэ.)Алхам4: Хүчдэл үүсгүүрийг холбоно.Алхам5: ХЭ-ийг эргүүлэн хүчдэлийг хэмжинэ.

0В

0-4.5В

Вольтметр

2) Хүчдэл удирдах хэлхээ

15

ХЭ

ТГ 5В

10Ом

Хүчдэл үүсгүүр

①② ③

④

100Ом

0-4.5В

0В

ХЭ

10Ом

10Ом резистор бол хэлхээг хамгаална.

Хүчдэл үүсгүүр холбогдсон үед Мультметрийн тохируулгыг хэзээ ч өөрчилж

болохгүй.

3) Хүчдэл үүсгүүрийн мультплексор

5В

Bread Board

Хүчдэл удирдах хэлхээ

Хүчдэл үүсгүүр бол таван хүчдэлийн залгуур руу холбогдсон. Хүчдэл удирдах хэлхээг хавтан бүр дээр угсрана.

Хүчдэл үүсгүүрийн мультплексор

5В5В

5В5ВAC адаптер

16

1) Хүчдэл ба гүйдлийг хэмжих2) Омын хууль3) Цуваа ба Зэрэгцээ холболт

1.2 Омын хууль

17

0В

0-4.5В

Алхам1: Элементүүд ба Вольтметр, Амперметрээ холбоно.Алхам 2: Вольтметр, Амперметрийн хэмжих хязгаарыг тохируулна.Алхам 3: ХЭ-ийг 0В дээр тохируулна.Алхам 4: Хүчдэл үүсгүүрийг холбоно.Алхам 5: ХЭ-ийг эргүүлэн 1В дээр тохируулна.Алхам 6: Гүйдлийг хэмжинэ.

1) Хүчдэл ба гүйдлийг хэмжих

mA

10В

ТГ 0 ～ 4.5В

100Ом

I

R

A

V

0В

＋

－

＋－

Вольтметр

Амперметр

18

ХЭ

ТГ 5В

10Ом

Хүчдэл үүсгүүр

①

②

③

④

Омын хууль

R

VI

V-I диаграмм

V(В)0 1 2 3 4 5

I(mA)

0

10

20

30

40

50 R=100Ом

V (В)I (Хэмжсэн утга)

0 0

1

2

3

4

4.5

Хүчдэлийг өөрчилж хүчдэл ба гүйдлийг хэмжинэ. Хэмжсэн утгуудаараа V-I диаграмм дээр R=100Ом-ын шулууныг

байгуулна.

2) Омын хууль

ТГ 0 ～ 4.5В

100Ом

I

R

A

V

0В

＋

－

＋－

IVP

Зарцуулах чадал

[Хэмжигдэхүүн]

19

200ОмR=

Хүчдэл V1, V2 ба гүйдэл I-г хэмж.

3) Зэрэгцээ ба Цуваа холболт

R

5В

1KОм

IAV1

0В

＋－

5В

1KОм

IA

V1

0В

＋－

1KОм

V21KОм

0В

5В

1KОм

IA

V1 ＋－a) b) Зэрэгцээ холболт c) Цуваа холболт

Холболт V1 (В) V2 (В) I (mA) Тайлбар

a) ―

b) ―

c)20

1KОм

5В

1KОм

IA

V1

0В

＋－

1KОм

1KОм

V1

1KОм

V2

5В

1KОм

IA

0В

＋－

d) e)

Холболт V1 (В) V2 (В) I (mA) Тайлбар

d) ―

e)

21

Зэрэгцээ ба Цуваа холболт

Хүчдэл V1, V2 ба гүйдэл I-г хэмж.

1) LED асаах2) LED-ний хүчдэл ба гүйдлийг хэмжих3) LED –ний V–I Характеристик 4) LED ашиглан тэмдэгт зурах

1.3. LED асаах

22

23

1) LED асаах

LED

＋－

0B

0-2.5B

－

＋ХЭ

ТГ 5B

10Ом

＋

－

(+)-ээс ( － ) руу (шууд чиглэл) гүйдэл гүйх ба LED асна. ( － )-аас ( ＋ ) руу (урвуу чиглэл) гүйдэл гүйхгүй. Улаан LED 2.5В-оос доош хүчдэл хэрэглэнэ.

0В

0-2.5В

2) LED-ний хүчдэл ба гүйдлийг хэмжих

Вольтметр

Амперметр

－

＋

ТГ 0 ～ 2.5ВI

LED

A

V

0В

＋

－

＋―

24

ХЭ

ТГ 5В

10Ом

Хүчдэл үүсгүүр

Алхам1: Элементүүд ба Вольтметр, Амперметрээ холбоно.Алхам 2: Вольтметр, Амперметрийн хэмжих хязгаарыг тохируулна.Алхам 3: ХЭ – ийг ОВ дээр тохируулна.Алхам 4: Хүчдэл үүсгүүрийг холбоно.Алхам 5: ХЭ – ийг эргүүлж 1В болгоно.Алхам 6: Гүйдлийг хэмжинэ.

V-I диаграмм

V(В)

0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5

I(mA)

0

5

10

15

20

25

V (В)I (Хэмжсэн

утга)Гэрэлтэх байдал

0 0 Гэрэлгүй

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

Хүчдэлийг өөрчлөөд гүйдэл ба хүчдэлийг хэмжинэ. Хэмжсэн утгуудаар график байгуулна.

LED-ний Вольт-Амперийн хамаарал(ВАХ)

ТГ 0 ～ 2.5ВI

LED

A

V

0В

＋

－

＋－

25

[Хэмжигдэхүүн]

LED Омын хуулинд захирагдах уу?

[Асуулт]

26

Цэнхэр LED ба V-I характеристкийг хэмжих

V-I диаграмм

V(В)

I(mA)

0 1 20

1В –оос 3В хүртэл хүчдэлийг тохируул. Гүйдлийг хэмжээд LED-ний гэрэлтэлтийг ажигла. Хэмжилтийн утгаар V-I диаграмм дээр график байгуул.

Вольт гүйдэл LED гэрэлтэлт

0 0 гэрэлгүй

1.5

2.0

2.2

2.4

2.5

2.6

2.7

2.8

2.9

3.0 Тийм, маш их гэрэлтэй

10

20

3

0В

0-4.5В

4) LED ашиглан тэмдэгт зурах

27

ХЭ

ТГ 5В

10Ом

28

1) Соронз 2) Соронзон орон3) Цахилгаан соронзон 4) Цахилгаан соронзон хүч

Part 2 Мотор

2.1 Цахилгаан–Соронзон хүч

29

N S

N

S - N таталцана (татах)S - S 　 түлхэлцэнэ (түлхэх) N – N түлхэлцэнэ (түлхэх)

Тогтмол соронз

1) Соронз

S

NS

Соронзон туйл: N, SСоронзон оронСоронзон урсгалСоронзон материал

Бидний амьдралын эргэн тойронд тогтмол соронз байдаг.

30

Соронзон орон

S

N

Хойд соронзон туйл

Өмнөд соронзон туйл

S

N

S

N

Компасс

2) Соронзон орон

Дэлхий бол тогтмол соронз.

31

3) Цахилгаан соронзон

Луужин

Батарей +

A : Сул соронзон Цахилгаан гүйдэл

－

S

N

Сул соронзон орон

Цахилгаан гүйдэл соронзон орныг үүсгэнэ.

B : Хүчтэй соронзон

Батарей+－

Төмөр зүрхэвч

Хүчтэй соронзон орон

Цахилгаан гүйдэл

Төмөр

32

4) Цахилгаан соронзон хүч

touch

Соронзон орон дундуур цахилгаан гүйдэл гүйхэд соронзон орны зүгээс гүйдэлтэй дамжуулагчийг хөдөлгөх хүч үүсдэг: Лоренцийн хүч.Лоренцийн хүч нь Мотор/Генераторын ажиллах үндсэн зарчим болдог.

Гүйдэл

Хөдлөх

Соронзон орон

3.0 В0В

Хүргэх

2.2 Мотор хийх

1) 2 туйлт мотор2) Эргэлдэгч ороомог 3) 3 туйлт мотор4) Bread board ашигласан мотор

33

34

1) 2 туйлт мотор

Алхам 1: Цахилгаан соронзон хийх

Зүрхэвч оруулах

Алхам 2: Ротор хийх

Эргэлтийг эхлүүл

Нарийн утас ашиглах

Magnet

Алхам 3: Мотор хийх Алхам 4: Батарейд холбоод эргүүл

Алхам1: Цахилгаан соронз хийх Алхам 2: Ротор угсрах

Алхам 3:Мотор угсрах

Алхам 4: Коммутаторт холбогчийг

суурьлуулах

Пааланг арилгах

Цагираг

36

Яагаад эргэлдэж байна вэ?

N

S

S→N

S

N

S S

Эргүүлэгч хүч үйлчилнэ

Эргэлдэнэ Эргэлдэнэ

Цахилгаан гүйдэл

Эргүүлэгч хүч үйлчилнэ

SN SN

① ② ③ ④

① Гүйдэл A –гаас B рүү A тал нь N

③ Гүйдэл B –гээс A руу B тал нь N

Эргэлтийг хадгалах

A B AB

Гүйдэл

N→S

S→N

N→S

37

2) Эргэлдэгч ороомог

Алхам1: Ороомог хийх

2.5cм орчим пааланг арилгах

3.5cм орчим 3cм орчим

Зөвхөн дээд хагасын пааланг арилгах

Нарийн утсыг 10 ороо

Соронз

Эргэлтийг эхлүүл

Зөвхөн талыг нь арилгах нь маш чухал

Алхам2: Пааланг арилга

Зөвхөн дээд талыг

Алхам3: Батарейд холбо

38

Яагаад эргэлдэж байна вэ?

N

S

SN

N

S

N

S

N

S

A) Эргүүлэгч хүч үйлчилнэ

B) Эргэлдэнэ C) Эргэлдэнэ D) Эргэлдэнэ

(S)

(N)

Гүйдэл гүйхгүй

(N)

(S)

Гүйдэл гүйнэ

таталцана Чөлөөтэй эргэлдэнэ

N

S

N

S

Байрлал A) Байрлал C) : Гүйдэл гүйхгүй

Гүйдэл гүйхгүйГүйдэл гүйхгүй

Чөлөөтэй эргэлдэнэ

Чөлөөтэй эргэлдэнэ

39

N

S

SN

N

S

N

S

N

S

A) Эргүүлэх хүч үйлчилнэ

B) Таталцана C) Эргүүлэх хүч эсрэг чигт үйлчилнэ

D) Түлхэлцэнэ

S

N

N

SS N

Гүйдлийн гүйнэ.Гүйдэл эсрэг чигт гүйнэ.

Хэрэв -гүй бол

таталцанатүлхэлцэнэ

N

S

Байрлал A) Байрлал C): урвуу гүйдэл

N

S

40

3) 3-Туйлт мотор

Алхам 1: Ротор хийх

Алхам 2: Коммутатор угсрахОроох

Алхам 3:Ротор угсрах

Алхам 4: Мотор угсрах

Соронзонг угсрах

Ротор бэлэн болгох

Коммутаторт холбогчийг суурьлуулах

Алхам 5: Батарей холбох

Зааврын дагуу 3 туйлт мотор угсрах.

Мотор эргэлдэж байхад тосыг дусаана!

Алхам 1:Мотор хийх

Ороох

Алхам 2:Коммутатор угсрах

Алхам 3:Ротор угсрах

Алхам 4:Мотор угсрах Соронзонг тогтоох

Коммутаторт холбогч суурьлуулах

Step5: Батарейд холбоод эргүүлэх

43

4) Bread Board ашигласан мотор

пааланг 2.5cm ховхлоно.

3.5cm орчим 10-н удаа орооно.

3cm орчим

Алхам1: Тогтоогчоо хийх (×2)

2.5cm орчим

3cm орчим

Тогтоогчоо тогтоохдоо bread board ашиглана

Зөвхөн дээд талын пааланг ховхлоно. Зөвхөн дээд талын пааланг ховхлоно.

44

Bread Board ашигласан мотор

Усграх

Соронзон

Эхлээд эргүүлж өг

ТГ 1.5В эсвэл 3В

1) Туршилтанд зориулсан багажууд

Вольтметр ТГ-ийн хүчдэл үүсгүүр

Сигнал генератор Осциллоскоп45

46

Электроникт юу шинэ вэ?

ЦахилгаанХүчдэл

Гүйдэл

Чадал

Резистор

Омын хууль

LED

Соронз

Цахилгаан соронзон хүч

Мотор

Сигнал

Электроникийн эд ангиуд

Хагас дамжуулагч 　 Диод 　 Транзистор 　 Нэгдмэл хэлхээ 　 Санах ой 　 Микро компьютер　 Чип дээрх систем Утасгүй холбоо

Электроник

47

Ф Гн

Резистор RЭсэргүүцэл

Конденсатор CБагтаамж

Ороомог LНөлөөлөмж

310m610910n1210p1510f

910G610M

310k

1) Резистор, Конденсатор, Индукцийн ороомог

(Ом) (Фарад) (Генри)

Ямар нэгэн цахилгааны утасны бүрэлдэхүүнд эсэргүүцэл R, багтаамж C ба индукцлэл L байдаг.

Ердийн (богино) дамжуулагч утсанд R, C, L-ийн утгууд бага байдаг. R, C, L-ийн утгуудын тэмдэглэгээг элементүүдийн хэрэглээнд хэрхэн

тэмдэглэдэгийг доор үзүүлэв.

2)Хүчдэл ба гүйдэл

Гүйдэл

R

R

VI

dt

dILV

Хүчдэл

Гүйдэл

L)(tV

a)

dt

dVCI

C

Гүйдэл

b) c)

)(tI

)(tV)(tV

)(tI)(tI

RIV IdtCV

VdtL

I1

48

G дамжууламж бол эсэргүүцлийн урвуу хэмжигдэхүүн ба бол хувийн дамжууламж, хувийн эсэргүүцлийн урвуу хэмжигдэхүүн.

Дамжуулагч утасны эсэргүүцлийн хэмжээ R дараах томъёогоор илэрхийлэгдэнэ.

Энд, бол материал бүрд өгөгдөх хувийн эсэргүүцэл ба S бол утасны хөндлөн огтлолын талбай, L утасны урт.

ＬS

S

LR

RG

1

1

3) Эсэргүүцэл

Al Fe Cu

ρ （ ×10-6 ）　（ Ом*cм ） 2.74 9.8 1.70

Эсэргүүцлийн хэмжээ 　（ Ом ）

Зарцуулах чадал (Вт)

S=1мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай, 10м урт өөр өөр материалаар хийгдсэн дамжуулагчуудыг доор харуулжээ.

Асуулт1: Дамжуулагчийн эсэргүүцлийн хэмжээг тооцоол.

Асуулт2: Хэрэв дамжуулагчаар гүйх гүйдэл нь 10A бол зарцуулах чадал нь хэд байх вэ?

Асуулт

49

Цахилгаан цэнэг Q хадгалагдсан конденсаторын багтаамж C бол CV. Доорх (Зураг b)-д үзүүлсэн R эсэргүүцлээр цахилгаан цэнэг шилжинэ. Хадгалагдсан цэнэг LED-ээр гүйж цэнэгээ алдана (Зураг с).

4) Багтаамж

CVQ

Гүйдлээр цэнэглэгдэнэ.

a) b)

R

+ +CQ

_ _

I

V

c)

R

10Ом/1KОм

+ +CQ

_ _

Гүйдэл гүйж цэнэгээ алдана.

t

V

R

100KОм

+ +CQ

_ _

Удаан цэнэгээ алдана.

CR

1000μФ

100сек

50

100KОм

B C E

2SD2012

BCE

51

ТГ 5ВОсциллоскоп

B C E

2SD2012

1μô 100Îì

100Ом

10КОм

5) Импульсэн сигналийн гажиг

Сигнал генераторОсциллоскоп

100Ом

ТГ5В

RB10KОм 100Ом

RE 1μФ

0В

Сигнал генератор

1000Гц

ОсциллоскопОсциллоскопОсциллоскоп

Импульсэн сигналийн гажиг

R

L

a)

C

b) c)

100Ом

1μФ

1мГн

R

10ОмR100Ом

R

100Ом

Осциллоскоп дээрх долгионы хэлбэрийг ажиглаад зураарай. 　

52a) b) c)

Резистор Конденсатор Индукцийн ороомог

Бүрэн эсэргүүцэл Z R

Бүрэн дамжууламж Y

6) Бүрэн эсэргүүцэл/Бүрэн дамжууламж

Гүйдэл

R

R

VI

I

f 2

Lj

VI

Хүчдэл

Давтамж

f

Гүйдэл I

LtVV sin0V

a) CVjI

C

Гүйдэл I

V

b) c)

RG

1

Cj1

Cj

Lj

Lj1

Энд j юу вэ? 53

1) Нам давтамжийн шүүлтүүр (LPF)2) Өндөр давтамжийн шүүлтүүр(HPF)

54

5.2 Шүүлтүүрүүд

Нам давтамж Өндөр давтамж

LPF Нэвтрүүлнэ. Нэвтрүүлэхгүй

HPF Нэвтрүүлэхгүй Нэвтрүүлнэ

jeRCRCjV

V

V

CjR

CjV

20

1

01

1

1

1

1

1

1

RC tan

R C0V1V

decdB /20

0

Нам давтамжийн филтер

logRCR

1

1) Нам давтамжийн шүүлтүүр

55

0

1logV

V

Сигнал генератор

Осциллоскоп

Нам давтамжийн шүүлтүүрийн гаралтыг ажиглах

2KГц

56

Жишээ １a)

Example １a ）

R C0V1V

Нам давтамжийн шүүлтүүрийн гаралтыг ажиглах

57

1V

0V 1V

0V

② 　 　　　　　 a) 100Гц ба b) 1KГц үед долгионы хэлбэрийг ажигла.1V

) 100a f Гц

) 1b f KГц

Осциллоскоп

RRf

① 　 R=500Ом ба үед ба -ийг тооцоол

FC 1 RRf

0V

je

RCRCjV

V

V

CjR

RV

20

1

01

11

11

1

1

1

RC 1

tan

decdB /200

Өндөр давтамжийн шүүлтүүр

logRCR

1

0

1logV

V

0V1VR

C2) Өндөр давтамжийн шүүлтүүр

58

Сигнал генератор

Осциллоскоп

Өндөр давтамжийн шүүлтүүрийн гаралтыг ажиглах

2KГц

59

Жишээ １b)

Жишээ １b ）

Өндөр давтамжийн шүүлтүүрийн гаралтыг ажиглах

60

RC

0V1V

1V

0V 1V

0V

) 100a f Гц

) 1b f KГц

Осциллоскоп3В

RRf

① 　 R=500Ом ба үед ба -ийг тооцоол

FC 1 RRf

② 　 　　　　　 a) 100Гц ба b) 1KГц үед долгионы хэлбэрийг ажигла.0V 1V