μετρήσεις ταχύτητας περιστροφής ήλιου και μέγεθος...

Ταχφτθτα περιςτροφισ Ήλιου

Μζγεκοσ θλιακών κθλίδων Ιανουάριοσ 2014

ΟΜΑΔΑ ΑΣΡΟΝΟΜΙΑ 3ου ΓΤΜΝΑΙΟΤ ΝΑΤΠΑΚΣΟΤ 2013-14

Σι είδε ο Γαλιλαίοσ


Είδε πάνω ςτον Ήλιο ςκοτεινζσ κηλίδεσ οι οποίεσ μετακινούνται από μζρα ςε μζρα

Θ κίνθςθ των κθλίδων φανερϊνει τθν περιςτροφι του Ιλιου


Διαφορικι περιςτροφι του Ήλιου

• Ο Ιλιοσ δεν είναι ςτερεό ςϊμα. Ζτςι δεν ζχει τθν ίδια ταχφτθτα περιςτροφισ παντοφ.

• Ποιο γριγορα περιςτρζφονται τα μζρθ

κοντά ςτον ιςθμερινό του

και πιο αργά τα μζρθ κοντά

ςτουσ πόλουσ του. Αυτό το

λζμε διαφορικι περιςτροφι.


1οσ τρόποσ μζτρθςθσ περιόδου περιςτροφισΜε κατάλλθλο τρόπο ο κ. Δρίβασ ςχεδίαςε πλζγμα μεςθμβρινϊν και παραλλιλων ανά 10 , με το βοικθμα τθσ ηωγραφικισ του υπολογιςτι και το προςάρμοςε ςτισ φωτογραφίεσ που κατζβαςαν οι μακθτζσ από το http://sohowww.nascom.nasa.gov/sunspots/ .


http://sohowww.nascom.nasa.gov/sunspots/

1οσ τρόποσ μζτρθςθσ περιόδου περιςτροφισΜε τθ βοικεια του πλζγματοσ ςυντεταγμζνων, ςθμειϊνουμε τθ κζςθ μιασ κθλίδασ ςε διαφορετικζσ θμερομθνίεσ. Μετράμε πόςεσ μοίρεσ κινικθκε για τόςεσ μζρεσ και υπολογίηουμε πόςεσ μοίρεσ κινικθκε ανά θμζρα. Λαμβάνουμε υπ’ όψιν και τθν περιςτροφι τθσ Γθσ, προςκζτοντασ 1 ανά μζρα. Σζλοσ, υπολογίηουμε πόςεσ μζρεσ απαιτοφνται να κινθκεί 360 και αυτι είναι θ περίοδοσ περιςτροφισ του Ιλιου.


Εργαςία 1θσ ομάδασ (γριγοροι)


2οσ τρόποσ μζτρθςθσ περιόδου περιςτροφισθμειϊνουμε τθ κζςθ τθσ κθλίδασ ςε ςυνεχόμενεσ θμερομθνίεσ, ςε μία διαφάνεια. Φαίνεται να κινείται ςε ευκεία. Αυτό όμωσ είναι φαινομενικό. Οι κθλίδεσ κινοφνται διαγράφοντασ κυκλικι τροχιά ςτθ ςφαιρικι επιφάνεια του Ιλιου. Για να δείξουμε τθν κυκλικι τροχιά εργαηόμαςτε ωσ εξισ:Με διάμετρο αυτιν τθν ευκεία ςχεδιάηουμε κφκλο. Προβάλουμε δφο κζςεισ τθσ κθλίδασ ςτον κφκλο, ςε μακρινζσ θμερομθνίεσ. Μετράμε τθ γωνία φ. Τπολογίηουμε πόςεσ μοίρεσ μετακινικθκε ανά θμζρα. Λαμβάνουμε υπ’ όψιν και τθν περιςτροφι τθσ Γθσ, προςκζτοντασ 1 ανά μζρα. Σζλοσ, υπολογίηουμε πόςεσ μζρεσ απαιτοφνται να κινθκεί 360 και αυτι είναι θ περίοδοσ περιςτροφισ του Ιλιου.


Εργαςία 2θσ ομάδασ (ςοβαροί)


Οι μετριςεισ των δφο ομάδων


Σα αποτελζςματα των μετριςεων επιβεβαιϊνουν τθ διαφορικι περιςτροφι του Ήλιου, δθλ. τθν μείωςθ τθσ ταχφτθτασ περιςτροφισ ςε ςχζςθ με τθν αφξθςθ του θλιογραφικοφ πλάτουσ. Σο γράφθμα ζγινε ςτο Excel.Για τθν περιοχι του ιςθμερινοφ του Ήλιου οι μετριςεισ των δφο ομάδων ζδωςαν τιμζσ 25,05 μζρεσ και 24,86 μζρεσ. Θ πραγματικι τιμι τθσ περιόδου περιςτροφισ ςτον ιςθμερινό του Ιλιου είναι 25,03 μζρεσ (Γ. Μπάνοσ).

Πόςο μζγεκοσ ζχουν οι κθλίδεσ


Ειςάγουμε τθ φωτογραφία ςτο πρόγραμμα τθσ ηωγραφικισ. Μετράμε ςε pixels το μζγεκοσ του Ιλιου. Γνωρίηοντασ τισ διαςτάςεισ του Ιλιου ςε km, βρίςκουμε πόςα km αντιςτοιχεί κάκε pixel. Τπολογίςαμε ότι κάκε pixel αντιςτοιχεί ςε 1754 km.Μετράμε το μζγεκοσ των κθλίδων ςε pixelκαι μετατρζπουμε ςε km.υγκρίνουμε το μζγεκοσ των κθλίδων με το μζγεκοσ τθσ Γθσ.

Εργαςία 3θσ ομάδασ (ανοιχτομάτθδεσ)


Μζγεκοσ θλιακϊν κθλίδων (ςε km) –ςφγκριςθ με τθ Γθ

Αρικμόσ κθλίδασ

Σκιά οριηόντια

Παραςκιάοριηόντια

Σκιά κατακόρυφα

Παραςκιά κατακόρυφα

1893 14.166 25.184 9.444 26.758

1895 12.592 23.610 6.296 20.462

1896 12.592 23.610 11.018 26.758

1897 4.722 11.018 6.296 12.592

1899 28.332 56.664 23.610 51.942

1903 9.444 25.184 9.444 23.610

Μικρότερθ από τθ Γθ

Παρόμοιο μζγεκοσ με τθ Γθ

χεδόν διπλάςια από τθ Γθ

Περιςςότερο από διπλάςια

χεδόν τετραπλάςια από τθ Γθ


Μζγεκοσ θλιακϊν κθλίδων (ςε km) – ςφγκριςθ με τθ Γθ

Αρικμόσ κθλίδασ

Σκιά οριηόντια

Παραςκιάοριηόντια

Σκιά κατακόρυφα

Παραςκιά κατακόρυφα

1907 θγ 4.722 11.018 15.740 26.758

1907 επ 6.296 18.888 11.018 22.036

1908 θγ 11.018 18.888 6.296 17.314

1908 επ 9.444 17.314 6.296 17.314

1911 1.574 9.444 1.574 4.822

1909 θγ 11.018 23.610 11.018 25.184

1909 επ 6.296 15.740 9.444 18.888

1909 α 7.870 12.592 6.296 12.592

1909 β 6.296 12.592 6.296 11.018

1909 γ 3.148 7.870 3.148 4.722

Μικρότερθ από τθ Γθ

Παρόμοιο μζγεκοσ με τθ Γθ

Περίπου μιάμιςθ φορά τθ Γθ

χεδόν διπλάςια από τθ ΓθΟΜΑΔΑ ΑΣΡΟΝΟΜΙΑ 3ου ΓΤΜΝΑΙΟΤ

ΝΑΤΠΑΚΣΟΤ 2013-14

ΠΘΓΕ

• Βας. Ηαφειρόπουλου, Αικ. Φλογαΐτθ: «Αςκιςεισ εργαςτθριακισ αςτρονομίασ», Πάτρα 2007, εκδ. Πανεπιςτθμίου Πατρϊν

• Γ. Μπάνου, «Γενικι αςτρονομία», Ιωάννινα 1985

• http://portal.discoverthecosmos.eu/node/194611

• http://sohowww.nascom.nasa.gov/classroom/docs/Spotexerweb.pdf

• http://sohowww.nascom.nasa.gov/sunspots/

• http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/hmi_igr/512/


http://portal.discoverthecosmos.eu/node/194611

http://sohowww.nascom.nasa.gov/classroom/docs/Spotexerweb.pdf

http://sohowww.nascom.nasa.gov/classroom/docs/Spotexerweb.pdf

http://sohowww.nascom.nasa.gov/sunspots/

http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/hmi_igr/512/

http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/hmi_igr/512/

μετρήσεις ταχύτητας περιστροφής ήλιου και μέγεθος...

Education