МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК

Читање и анализа

,,Пејо во туѓи ,,Пејо во туѓи чизми на оро“чизми на оро“

Стале ПоповСтале Попов

Потекло на народните приказниНародните приказни настанале во минатото пред многу илјадници години. Луѓето во минатото не биле во состојба да си ги објаснат некои појави, па си ги објаснувале на свој начин. Па после тоа настанале народните приказни.Народните писатели за да ги напишат народните приказни ги поттикнувале: мудроста, итрината, лакомоста, смеата и глу-павоста на народот. Авторот на народните приказни е анони-мен (непознат). Народните приказно се пренесувале и се уште се пренесуваат од генерација на генерација. Ние народните приказни ги читаме и знаеме благодарејќи на луѓето кои ги собирале и запишувале од место на место. Некои приказни се запишани во оригинален говор – дијалект од каде што и потекнуваат. Голем број на приказните се преведувани на повеќе јазици од целиот свет. Најголеми собирачи на народ-ните приказни се Марко Цепенков, Кузман Шапкарев и браќата Миладиновци. Народните приказни се делат на: хумористи-чни, уметнички и други.Најпознатите хумористични македонски приказни се приказните за Итар Пејо. Многу приказни се снимени и ликовите ги глумат македонските актери. Од народните приказни мажеме да извлечеме многу поуки.

Разлики меѓу народното и уменичкото народно творештво

НАРОДНО ТВОРЕШТВО(анонимно)

усно создавано колективна творба анонимен автор променлива

содржина

УМЕТНИЧКО ТВОРЕШТВО(авторско)

писмено создавано индивидуална творба авторот е познат непроменлива

содржина

,,Пејо во туѓи чизми на оро“, Стале Попов

Македонски јазик:Искра Грашеска

-Море, Пејо, полека, ми ги искина чизмите, што ќе обујам јас утре!Слушнал Пејо, ама слушнале и сите на орото оти Пејо игра со туѓи чизми.

Пејо во туѓи чизми на оро“ Стале Попов На еден Велигден Пејо немал чевли за на оро, па позајмил едни чизми од комшијата – чорбаџија, дошол на сретсело и се фатил на танец. Се разиграл Пејо, се расклоцал на сретсело, камења корни со чизмите.Го видел чорбаџијата со чизмите и му се сторило дека ќе ги искине Пејо соиграњето, па му рекол:

,,

Се навредил Пејо и веднаш ги собул и му ги фрлил чизмите на чорбаџијата.Тоа го гледал друг чорбаџија, го повикал Пеја настрана и му шепнал да отиде кај него дома и да и рече на жена му да му ги даде неговите чизми. Отишол Пејо кај чорбаџијата и за час се вратил пак со чизми. Се вратил и пак го повел танецот.Кога поминал пред овој чорбаџија, тој уште посилно од првиот почнал да вика:

-Рипај, Пејо, нарипај се, искини ги, стопанка им, јас не ги жалам. Ми дал Господ, нови ќе купамКога Пејо го слушнал овега, веднаш застанал, ги собул и овие чизми и му ги фрлил и на овој чорбаџија како првиот, велејќи му:-На ти ги, чорбаџи, твоите чизми, јас ќе си играм со моите, – и го повел танецот бос.

Стале Попов(1902-1965)

Роден е во с.Мелница, Мариовско, како син на свештеник.Образование-то го започнал во с.Витолиште, а богословија завршил во Битола. Потоа го завршува Теолошкиот факултет во Белград, каде го затекнува Втората светска војна. По војната доаѓа во Скопје и работи како професор по маке-донски јазик, на која должности се пензионира.

Почнал со пишување во подоцнежни години (на 51 година) и дебитира со романот „Крпен живот“, кој излегува од печат 1953 година.

Тој ги напишал и расказите: „Мариовски панаѓур“, „Мариовски раскази“, „Итар Пејо“; како и романите: „Толе Паша“, „Калеш Анѓа“ и др..

Тек на настаните во приказната(анализа на приказната)

Место и време на настанот – на еден Велигден на сретсело

Главни ликови – Итар Пејо и двајца чорбаџии

Особини на Итар Пејо – сиромашен, весел и горд

Особини на чорбаџиите – богати, скржави, бесчуствителни

Крај на приказната – Срамот на богатиот и смртта на сиромашниот не се слуша надалеку.

Ако не сакаш да те навредуваат, немој тогаш и ти да навредуваш.

Размисли и кажи :Зашто велиме дека

навредата боли повеќе и од раната ?

Ликови:•Итар Пејо•Првиот чорбаџија•Вториот чорбаџија

Табеларен приказТема:

Идеја:

Место и време на случување

Анализа на расказот

1.Наслов на приказната:_______________________2.Автор на приказната :_______________________

3.Тема на приказната :_________________________4.Ликови:____________________________________5.Позитивен лик-опис_________________________6.Негативен лик-опис ________________________7.Порака:____________________________________8.Најинтересен дел од приказната:______________

Задача:Подели ја приказната на делови и стави им наслови!

Опиши ги ликовите! Илустрирај!

Помеѓу реалистичните и хумористичните приказни има повеќе разлики.

Реалистичните приказни се реални, вистинит но од нив се извлекуваат и поуки за секојдневниот живот.

Хумористичните приказни на хумористичен начин ја прикажуваат реалноста. Пример за тоа се приказните за Итар Пејо. Преку нив се прикажува итрината, досетливоста, но и човековата лакомост и себичност.

Разликите помеѓу реалистичните и хумористичните приказни се многу големи. Во реалистичните приказни ликовите сакаат да ни го покажат секојдневниот живот кој го живееме, но кај хумористичните приказни повеќе се искажуваат други особини кој предизвикуваат повеќе хумор но преку и тој хумор се искажуваат чувства исто како и во реалниот свет

Продолжуваме да го одиме патот

преполн со знаење, вештини и љубов кон сè она што претставува наша иднина...

Мариовската народна носија - Итар Пејо