Το αστικό φαινόμενο και η δημιουργία/επέκταση των πόλεων (Ε.Μπουρνόβα) Η έκρηξη της αστικής ανάπτυξης τον 19 ο και 20ό αιώνα τροφοδότησε κάθε είδους όνειρα και κάθε είδους εφιάλτες. Η παρουσίαση της ανάπτυξης της πόλης των Αθηνών ως πρωτεύσας περνάει μέσα από τη συγκριτική παρουσίαση του αστικού φαινομένου και του κόσμου των πόλεων στην Ευρώπη. 1. Οι ευρωπαϊκές και μεσογειακές πόλεις κατά τον 19 ο και 20ό αιώνα. Οι πόλεις ως ένα «νέο φαινόμενο» του 19 ου αιώνα εξάπτουν την κοινωνική φαντασία των σύγχρονων. Για κάποιους η πόλη αντιπροσωπεύει την ελπίδα για έναν πιο πολιτισμένο κόσμο ενώ κάποιοι άλλοι χαρακτηρίζουν τις πόλεις τερατώδεις. Προς τα τέλη όμως του 19 ου αιώνα, η ζωή στις μεγάλες πόλεις γίνεται αντικείμενο υπερηφάνειας η οποία τροφοδοτείται από τα κοινωνικά ή πολιτιστικά επιτεύγματα των δημοτικών αρχών, την καλή τοπική αυτοδιοίκηση και από την ανέγερση συμβολικών μνημείων. Το αστικό φαινόμενο και η δημιουργία/επέκταση των πόλεων Η δομή, οι υποδομές και οι αναπλάσεις των πόλεων Δημογραφία, κατοικία και κινητικότητα των κατοίκων Οι αστικοί πληθυσμοί και δημόσια υγεία 2. Η Αθήνα από τον 19 ο στον 20ό αιώνα: η συγκρότηση μιας μεσογειακής πρωτεύουσας. Όταν το 1834, η Αθήνα ανακηρύσσεται πρωτεύουσα του νεαρού βασιλείου, είναι μια «πολιτειούλα» γεμάτη ερείπια: ο πληθυσμός της είναι μόλις 7.000 κάτοικοι. Σχεδόν έναν αιώνα μετά, το 1951, ο Δήμος Αθηναίων αριθμεί 560.000 κατοίκους και μόλις δέκα χρόνια αργότερα φτάνει τις 627.500 κατοίκους μετατρέπεται δηλαδή σε μια μεγάλη πόλη που αυξάνει συνεχώς τον πληθυσμό της. Η συγκρότηση και η
