เพ็ญพร เจนการกิจ, อัครพงศ์ อั้นทอง,...

การว�เคราะหนโยบายการคล�งเพ��อการจ�ดการภ�ยน��าท�วมใน

ประเทศไทยFiscal Policy Analysis for Flood

Disaster Management in Thailand

เพ"ญพร เจนการก�จ, อ�ครพงศ อ��นทอง, ส&วรรณา สายรวมญาต�,

ส�นต� แสงเล�ศไสว, ก�มปนาท ว�จ�ตรศร*กมล,

ภ�คณ�ฏฐ เผ�อกสกนธ และภ/ ลาชโรจนว�นท*� 4 ก�นยายน 2556 โรงแรมม�ราเค�ล แกรนด คอนเวนช��น

กร&งเทพฯ

2

ท*�มาและความส�าค�ญของการว�จ�ย มหาอ&ทกภ�ยในป3 พ.ศ. 2554

สร4างความเส*ยหาย 1.44 ล4านล4านบาท แผนแม�บทการบร�หารจ�ดการทร�พยากรน��า มกราคม 2555 ลดความเส*�ยงท*�จะเผช�ญภ�ย

พ�บ�ต�ในอนาคต แผนปฎ�บ�ต�เพ��อบรรเทา

อ&ทกภ�ยระยะเร�งด�วน และแผนปฎ�บ�ต�การบรรเทาอ&ทกภ�ยในพ��นท*�ล&�มน��าแบบบ/รณาการและย��งย�น (กรณ7ล&�มน��าเจ4าพระยา) งบประมาณ 3.5 แสนล4านบาท

ภาระหน*�สาธาณะก�บประชาชนชาวไทย

หล�กการผ/4ได4ร�บประโยชนเป8นผ/4จ�าย ต4นท&นความเส*ยหาย ผลประโยชนจากโครงการฯ และนโยบายการคล�ง

พ��นท*�เศรษฐก�จหล�กท*�ได4ร�บการป:องก�นและ

บรรเทาป;ญหาอ&ทกภ�ย

1 .นครปฐม2.ปท&มธาน*3.นนทบ&ร*4.สม&ทรปราการ5.สม&ทรสาคร6.อย&ธยา7.กร&งเทพฯ

ครอบคล&ม 7 จ�งหว�ด

4.29 ล4านคร�วเร�อน3

ว�ตถ&ประสงคของโครงการว�จ�ย1. ประเม�นม/ลค�าความเส*ยหายของคร�ว

เร�อนท*�อาศ�ยอย/�ในพ��นท*�ศ=กษาจาก เหต&การณน��าท�วมป3 พ.ศ. 2554

2. ประเม�นม/ลค�าผลประโยชนของคร�วเร�อนท*�อาศ�ยอย/�ในพ��นท*�ศ=กษาจากโครงการตามแผนปฎ�บ�ต�ฯ

3. ว�เคราะหนโยบายและมาตรการทางการคล�งท*�เหมาะสม

4

5

ª·Á� ¦µ³®r¢´� � r� ´� ªµ¤Á ¥®µ¥µ� � �

£¥ ÎÊµnª¤ ¸� � � ¡.«. 2554

ª·Á� ¦µ³®r¢´� � r� ´� ªµ¤ÁÈ¤Ä nµ¥Á¡ºÉ°� � � � �ªµ¤Á É¥ µ ÎÊµnª¤� � � � � �

Îµª o » É ¨ Â³ ¨ ¦³Ã¥ rÉÁ¡ ·É¤ ¹Ê� � � � � � � � � � � � � � � � �µ� � µ¦¨� � ªµ¤Á É¥ ° ÎÊµnª¤Á¤ºÉ°¤Ã¦ µ¦²� � � � � � � � �

ª ®¤µ¥Â³� � � � � �Âª · ·� � � � � ÁÉ¥ª ´� � �¤µ¦ µ¦ µ¦ ¨ Ä� � � � � �

µ¦ ´ µ¦� � � � ÎÊµ� nª¤�

Îµ® ° Á ¡ºÊ É¦´ ¦³Ã¥ rµ� � � � � � � � � � � � � � �Ã¦ µ¦� � � ²Â³ ÉÊ° ¦ªÁ¦º° ª°¥nµ� � � � � � � � �

Îµ¦ª o°¤¼° ¦ªÁ¦º°� � � � � � - ªµ¤Á ¥®µ¥Â³£µ¦³ o » µ ÎÊµnª¤ ¸� � � � � � � � � � ¡.«. 2554 - ªµ¤ÁÈ¤Ä nµ¥Á¡ºÉ° ªµ¤Á É¥ µ ÎÊµnª¤� � � � � � � � � � � ° µ� � �

Îµ® ¦³ ´ ªµ¤Á É¥ °� � � � � � � � � ÎÊµnª¤Á¤ºÉ°¤Ã¦ µ¦Á¥ ´� � � � � � � � �

µ µ¦ rÎÊµnª¤ ¸� � � � � � � ¡.«. 2554 ª·Á¦µ³®r� ªµ¤Á®¤µ³ ¤� ° Ã¥ µ¥� � � �µ µ¦ ¨� � � � � nµÇ� � £µ¥Äo� µ¦ ¦·®µ¦� �´ µ¦� � � É¤� ¦³ · ·£µ¡Â³Á È ¦¦¤� � � � � �

Îµ® ° ¦µ� � � �nµ¦¦¤Á¥¤� � �� o°� � ´� � ÎÊµ� nª¤

Á ° Ã¥ µ¥Â³¤µ¦ µ¦� � � � � µ¦ ¨´� � � Ä� � µ¦ � ´� � µ¦ � ÎÊµ� nª¤

° ¦³Á«Å¥� � � � �

แนวทางและข��นตอนในการศ=กษา

จ�งหว�ดจ�านวน

รวม(คร�วเร�อน)

Pre survey

(คร�วเร�อน)

จ�านวนต�วอย�าง(คร�วเร�อน)

นครปฐม 101,317 11 30

ปท&มธาน* 457,458 15 114

นนทบ&ร* 525,261 17 131

สม&ทรปราการ 497,630 17 123

สม&ทรสาคร 185,740 8 46

อย&ธยา 127,670 4 32

กร&งเทพฯ 2,400,540 79 597

รวม 4,292,902

150 1,073

จ�านวนต�วอย�าง

66

การเก"บข4อม/ลภาคสนาม ใช4ว�ธ*การส&�มต�วอย�างแบบหลายข��นตอน เร��มต4นการส&�ม

แบบช��นภ/ม� ก�าหนดจ�งหว�ดและอ�าเภอในพ��นท*�โครงการตามแผนฯ ก�าหนดจ�านวนคร�วเร�อนตามส�ดส�วนอ�าเภอ เล�อกต�าบลท*�ประสบภ�ยน��าท�วมป3 พ.ศ. 2554 เล�อกคร�วเร�อนแบบบ�งเอ�ญ และห�างก�นอย�างน4อย 1 ก�โลเมตร เล�อกส�มภาษณเฉพาะห�วหน4าคร�วเร�อน/ผ/4ม*อ�านาจต�ดส�นใจ

ส�ารวจโดยใช4แบบส�มภาษณระด�บคร�วเร�อน ส�ารวจข4อม/ลข��นต4น 151 ราย ส�ารวจข4อม/ลข��นส&ดท4าย 1,073 ราย

7

8

ข��นตอนของ CVMการก�าหนดราคาเสนอ (offer price หร�อ bid)

Pre-survey 151 ต�วอย�าง ใน 7 จ�งหว�ด ตามส�ดส�วนประชากร ใช4ค�าถาม WTP แบบปลายเป?ด

ใช4ค�าฐานน�ยมเพ��อก�าหนดค�า bid เร��มต4น100

800

200

400

1,600

บาท/ป3/คร�วเร�อน

3,200

Initial bid

9

Double-bounded CVM

ราคาท*�เสนอคร��งแรก

(initial bid)

ราคาท*�เสนอคร��งท*�สอง (second bid)

หากปฎ�เสธ หากตอบร�บ

100 50 200200 100 400400 200 800800 400 1,600

1,600 800 3,2003,200 1,600 6,400

หน�วย:บาท/ป/คร วเร�อน

10

แนะน�าต�ว จดหมายน�าถ�ง อบต. เทศบาล หร�อสำ�าน กงาน เขต ป�ายช�!อ แนะน�าต วและต$นสำ งก ด บ�นท=กพ�ก�ด พ&ก ด UTM และ

altitude ส�มภาษณ อธ�บายแผนแม�บทฯ พ��นท*� โครงการฯ และ ท*�ต��งของคร�วเร�อน ให4ส&�มค�า bid ผ($ถ(กสำ มภาษณ,จ บ

ฉลาก ค�า bid และ ตอบค�าถาม CVM

ขอบค&ณ และมอบของท*�ระล=ก

ข��นตอนการส�มภาษณ

See: Flood clip Edited.wmv

11

85% ต��งอย/�ใกล4ล�าคลอง โดยห�างประมาณ 500-600 เมตร

56% เป8นเจ4าของบ4าน และ 42% น��าท�วมท*�พ�กอาศ�ย (447 ราย)

กรณ*ท*�น��าท�วมท*�พ�กอาศ�ย 63% ของท*�พ�กอาศ�ยน��าท�วม ได4ร�บความเส*ยหาย 27% น��าท�วมรอบต�วบ4าน แต�ไม�เข4าบ4าน, 24% น��าท�วม

10-50 ซม. และ 21% น��าท�วม 1 ม.ข=�นไป 85% น��าท�วมนานมากกว�า 3 อาท�ตย (ประมาณ 7

อาท�ตย) 72% ไม�อพยพย4ายเม��อเจอน��าท�วม หากย4าย 77%

อพยพไปบ4านญาต�/เพ��อน

ล�กษณะท��วไปของคร�วเร�อนต�วอย�าง

12

การประเม�นความร&นของน��าท�วมท*�เก�ดข=�น- 56% ประเม�นจากระด�บน��าท�วม & ระยะเวลาน��าท�วมข�ง- 36% ประเม�นจากระด�บน��าท�วม

ระด�บความร&นแรงท*�เก�ดข=�นในพ��นท*�อย/�อาศ�ย- 33% ค�ดว�าไม�ร&นแรง- 35% ค�ดว�าร&นแรงน4อยถ=งน4อยท*�ส&ด - 23% ค�ดว�าร&นแรงมากถ=งมากท*�ส&ด

ระด�บความร&นแรงน��าท�วมท*�เก�ดในพ��นท*�อาศ�ย

13

ความเห"นต�อป;จจ�ยท*�ลดความเส*�ยงจากภ�ยน��าท�วมในอนาคต

úÜìčîóĆçîćøąï ï øąï ć÷îĚĞć×îćéĔĀâŠĀøČĂìćÜéŠüîóĉđýþ

ÿøšćÜÙúĂÜ÷ŠĂ÷đóČęĂđóĉęöđÿšî ì ćÜÖćøĕĀú×ĂÜîĚĞćĔĀšÿąéüÖ×ċĚî

óĆçîćǰôŚŪîôĎóČĚî ìĊęøĂÜøĆï îĚĞćĒÖšöúĉÜǰĀøČĂìčŠÜøĆïĀøČĂßąúĂîĚĞć

øĆÖþćǰôŚŪîôĎøąï ï î ĉđüýðśćĕöšđóČęĂúéÙüćöđÿĊę÷ÜÝćÖîĚĞćĀúćÖĒúąõĆ÷…

ÖĞćĀîéēàîÖćøĔßšìĊęéĉîĒúąÿĉęÜÖŠĂÿøšćÜĕöŠĔĀšÖĊé×üćÜÖćøĕĀú×ĂÜîĚĞć

öĊøąï ïđêČĂîõĆ÷ÿćöćøëĔĀšðøąßćßîĂó÷óĕéšìĆîđĀêčÖćøèŤ

ĔĀš×šĂöĎúÿëćîÖćøèŤîĚĞćìŠüöĒÖŠðøąßćßî ìĊęëĎÖêšĂÜĒúąìĆîđĀêčÖćøèŤ

ÖŠĂÿøšćÜĂćÙćøÿëćî ìĊęĒúąïšćîđøČĂî ìĊęì î êŠĂõĆ÷îĚĞćìŠüöĕéš

ÿøšćÜÖøąïüîÖćøÝĆéÖćøÙüćö×ĆéĒ÷šÜøąĀüŠćÜßčößî

ÖĞćĀîéđðŨîÖãĀöć÷ĔĀšöĊøąï ïðøąÖĆîõĆ÷îĚĞćìŠüöõćÙÙøĆüđøČĂî ǰ

ðøąÿćîÜćî ìĊęöĊðøąÿĉì íĉõćó×ĂÜĀîŠü÷ÜćîøĆåìĊęđÖĊę÷ü×šĂÜ

3.8

3.9

4.1

4.4

4.0

4.1

4.3

3.7

3.9

3.7

4.3

14

34 % ทราบว�าประเทศไทยม*แผนแม�บทฯ 74% เห"นว�าควรม*โครงการตามแผน

- 64% ค�ดว�าการม*โครงการจะสามารถลดความเส*ยหายของทร�พยส�นในอนาคต

ระด�บความเส*�ยงจากภ�ยน��าท�วมในอ*ก 5 ป3 เม��อด�าเน�นงานตามแผน- 26% เช��อว�าจะไม�ม*ความเส*�ยงเลย- 51% เช��อว�าจะเส*�ยงน4อยถ=งน4อยท*�ส&ด- 11% เช��อว�าจะม*ความเส*�ยงปานกลาง

ความค�ดเห"นต�อแผนแม�บทฯ

การประเม�นม/ลค�าความเส*ยหาย

จากภ�ยน��าท�วม ป3 พ.ศ. 2554

15

16

ภาระต4นท&นและม/ลค�าความเส*ยหาย

ช�วงประสบภ�ย ภาระของคร�วเร�อน

การประเม�นภาระต4นท&น

การประเม�นม/ลค�า

ความเส*ยหาย

ระยะเตร.ยมการป�องก น

ค�าเคร�!องสำ(บน�/าค�ากระสำอบ

ทรายค�าใช$จ�ายสำะสำม

อาหารค�าอ1ปกรณ,จ�า

เป2นอ�!นๆ

++++

ระยะประสำบภ ยน�/าท�วม

ทร พย,สำ&นเสำ.ยหาย

ท.!อย(�อาศ ยเสำ.ยหาย

ค�าร กษาพยาบาล

ค�าใช$จ�ายในการอพยพ

++

++

ระยะฟ5/ นฟ(หล งน�/าท�วม

ค�าซ�อมแซมท.!อย(�อาศ ย

+

17

สถานการณน��าท�วมของช&ดต�วอย�าง

จ�งหว�ด

ประสบภ�ยน��าท�วม ไม�ประสบภ�ยน��าท�วม

(526 ราย)

รวมท��งหม

ด(1,073

ราย)

ท�วมท*�พ�ก(447

ราย)

ไม�ท�วมท*�พ�ก

(100 ราย)

กร1งเทพฯ 33.50 13.74 52.76 100.00

ปท1มธาน. 92.11 4.39 3.51 100.00

นนทบ1ร. 55.73 3.82 40.46 100.00

อย1ธยา 81.25 15.63 3.13 100.00

นครปฐม 90.00 - 10.00 100.00

สำม1ทรสำาคร 28.26 6.52 65.22 100.00

สำม1ทรปราการ 2.44 - 97.56 100.00

รวม 41.66 9.32 49.02 100.00

หน�วย: ร$อยละ

ท.!มา: จากการสำ�ารวจป พ.ศ. 2556

18

ระด�บน��าท�วมส/งส&ดเม��อน��าท�วมท*�พ�กอาศ�ย (447 ราย)

จ�งหว�ด น��าไม�เข4าบ4าน

< 10 ซม.

10-50 ซม.

50-100 ซม.

> 100 ซม.

รวม

กร1งเทพฯ

32.00 12.00 33.00 15.00 8.00 100.00

ปท1มธาน. 18.10 1.90 18.10 20.95 40.95 100.00

นนทบ1ร. 31.51 6.85 16.44 19.18 26.03 100.00

อย1ธยา 7.69 3.85 11.54 26.92 50.00 100.00

นครปฐม 29.63 18.52 11.11 29.63 11.11 100.00

สำม1ทรสำาคร

30.77 23.08 23.08 23.08 - 100.00

สำม1ทรปราการ

33.33 33.33 33.33 - - 100.00

รวม 27.07 9.17 23.94

18.79

21.03

100.00



19

ระยะเวลาเม��อน��าท�วมท*�พ�กอาศ�ย (447 ราย)

จ�งหว�ด< 1 ส�ปดา

ห

1 ส�ปดา

ห

2 ส�ปดา

ห

3 ส�ปดา

ห

> 3ส�ปด

าหรวม

กร1งเทพฯ 4.00 1.50 9.5013.0

072.0

0100.00

ปท1มธาน. 0.00 0.00 0.95 2.8696.1

9100.00

นนทบ1ร. 1.37 1.37 1.37 0.0095.8

9100.00

อย1ธยา - - 3.85 3.8592.3

1100.00

นครปฐม - - - -100.00

100.00

สำม1ทรสำาคร 7.69 - - -

92.31

100.00

สำม1ทรปราการ

100.00 - - - -

100.00

รวม2.91 0.89 4.92 6.71

84.56

100.00



20

ช�วงประสบภ�ย

ภาระของคร�วเร�อน น��าท�วมท*�พ�กฯ

น��าไม�ท�วม

447 ราย 626 ราย

ระยะเตร*ยมการป:องก�น

ค�าเคร��องส/บน��าค�ากระสอบทราย ก�ออ�ฐ ท�าก�าแพง

2, 864

บาท

2,228

บาท

ค�าใช4จ�ายสะสมอาหาร น��าด��มอ&ปกรณเช�น ไฟฉาย รองเท4าบ/7ต ยาสาม�ญฯ เตร*ยมยานพาหนะ ฯ

1,785

บาท

664 บาท

ระยะประสบภ�ยน��าท�วม

ค�าใช4จ�ายอพยพ ร�กษาพยาบาล

2,825

บาท801 บาท

ทร�พยส�นเส*ยหาย 22,040

บาท-

ท*�อย/�อาศ�ยเส*ยหาย 33,857

บาท-

ระยะฟB� นฟ/หล�งน��าท�วม

ค�าซ�อมแซมท*�อย/�อาศ�ย 28,798

บาท-

หน�วย: บาท/คร วเร�อน

ภาระต4นท&นและม/ลค�าความเส*ยหาย

21

ต4นท&นเฉล*�ยของการเก�ดอ&ทกภ�ย (1,703 ราย)

จ�งหว�ด

ระยะเตร*ยมการป:องก�น ระยะ

ประสบภ�ยน��าท�วม

ระยะฟB� นฟ/

หล�งน��าท�วม

รวมการ

ป:องก�นการปร�บ

ต�ว

กร1งเทพฯ 3,067 948 281 5,566 9,862

ปท&มธาน* 2,329 1,846 769 72,219

77,163

นนทบ1ร. 2,500 1,949 1,147 5,847 11,443

อย1ธยา 1,413 2,844 1,256 11,578

17,091

นครปฐม 2,983 1,233 1,183 5,167 10,566

สำม1ทรสำาคร 543 772 98 543 1,956

สำม1ทรปราการ 743 148 - - 891

ต4นท&นเฉล*�ย 2,493 1,131 453 11,99

716,07

4



22

ภาระและความเส*ยหายเม��อท*�อย/�อาศ�ยถ/กน��าท�วม

(447 ราย)จ�งหว�ด

ภาระต4นท&น

ทร�พยส�นเส*ยหาย

ท*�อย/�อาศ�ยเส*ยหาย

รวมท��งหมด

กร1งเทพฯ 22,009 13,063 23,603 58,675

ปท&มธาน* 83,541 45,121 74,819 203,481

นนทบ1ร. 18,651 15,910 19,116 53,677

อย1ธยา 18,908 39,627 29,192 87,727

นครปฐม 11,463 7,915 10,556 29,934

สำม1ทรสำาคร 4,077 7,396 9,077 20,550

รวม 34,428 22,040 33,857 90,325



23

ม/ลค�าความเส*ยหายตามระด�บน��าท�วม (447 ราย)

ระด�บน��าส/งส&ด

ม/ลค�าความเส*ยหายเฉล*�ยจากอ&ทกภ�ย

ทร�พยส�นเส*ยหาย

ท*�อย/�อาศ�ยเส*ย

หายรวม

น�/าไม�เข$าต วบ$าน/อาคาร แต�ท�วมรอบต วบ$าน 357 11,331 11,688

น�/าท�วมสำ(งสำ1ดต�!ากว�า 10

เซนต&เมตร 5,310 9,646 14,956

น�/าท�วมสำ(งสำ1ด 10–50

เซนต&เมตร 23,699 32,734 56,433

น�/าท�วมสำ(งสำ1ด 0.5–1

เมตร 33,799 46,107 79,906

น�/าท�วมสำ(งสำ1ดมากกว�า 1

เมตร 44,852 63,745 108,597



24

ม/ลค�าความเส*ยหายตามระยะเวลาท*�ท�วม(447 ราย)

ระยะเวลาท*�น��าท�วม (ส�ปดาห)

ม/ลค�าความเส*ยหายเฉล*�ยจากอ&ทกภ�ยทร�พยส�นเส*ยหาย

ท*�อย/�อาศ�ยเส*ยหาย

รวม

< 1 77 462 538

1 1,250 18,000 19,250

2 2,233 9,455 11,688

3 2,780 3,300 6,080

> 3 25,697 39,019 64,715



25

ฟ;งกช�นความเส*ยหายจากน��าท�วมป3 54

ต�วแปร ส�มประส�ทธ�C Standard Error

t-statistics

Time 735.68*** 194.81 3.78

depth 532.34 *** 77.21 6.89

protect 2.45 *** 0.62 3.97 Distance 4.21 4.79 0.88

Wall -5,642.88

8,006.09 -0.70

Floor 12,915.48**

6,337.37 2.04

Bangkok

25,239.40***

7,730.91 3.26

Pathum 76,687.41 ***

8,310.68 9.23

constant

-44,378.41

***

13,298.19 -3.34

ท.!มา: จากการค�านวณ

26

ภาระต4นท&นโดยเฉล*�ย 16,074 บาท หากน��าท�วมท*�พ�กอาศ�ยจะม*ต4นท&น 55,897 บาท ปท&มธาน*ม*ต4นท&นส/งส&ด 119,940 บาท (ท�วมท*�พ�ก

อาศ�ย) ต4นท&นส�วนใหญ�เก�ดจากการบ/รณะฟB� นฟ/ ความเส*ยหาย

- ตามระด�บความส/งของน��า 11,688 - 108,567 บาท- ตามระยะเวลาท�วมข�ง 538 – 64,715 บาท

ความเส*ยหายเพ��ม 532 บาท/ 1 ซม. และ 735 บาท/ 1 ว�น

สร&ปผลการว�เคราะหภาระต4นท&นของคร�วเร�อน

การว�เคราะหผลประโยชนของคร�วเร�อน

จากการลดความเส*�ยงภ�ยน��าท�วม

27

28

ประย&กตใช4 CVM ประมาณค�า WTP

Dichotomous choice แบบ Doubled-bound

-- Hanemann et. al. (1991) & Cameron and

Quiggin (1994) --

Normal & Log-normal

พ�จารณา log-likelihood

ต�วแปรควบค&ม ความเส*�ยงท*�ลดลง รายได4 ควรม*โครงการ

ม/ลค�าผลประโยชน = WTP*4.29 ล4านคร�วเร�อน

แนวค�ดและว�ธ*การ

29

ส�ดส�วนการยอมร�บและปฎ�เสธของช&ดต�วอย�าง

ค�าเสนอ (บาท/

คร�วเร�อน/ป3)

จ�านวนช&ดต�วอย�าง

ร4อยละต�อช&ดต�วอย�าง [WTP-non-parametric = 1,854.49 บาท/คร�วเร�อน/ป3

รายร4อยละ Yes Yes-

YesYes-No

No-Yes

No-No

100 152 16.98

96.05

85.53

10.52 1.97 1.97

200 157 17.54

91.08

76.43

14.65 5.10 3.82

400 172 19.22

74.42

41.28

33.14 13.37 12.21

800 159 17.77

59.12

25.79

33.33 26.42 14.47

1600 122 13.63

37.70

18.03

19.67 30.33 31.97

3200 133 14.86

22.56

12.78 9.78 19.55 57.89

รวม 895

100.0

65.59

44.80

20.78

15.53

18.88


30

ความเส*�ยงท*�ลดลงในอ*ก 5 ป3 เม��อม*โครงการฯ

ระด�บของความเส*�ยงจาก

ภ�ยน��าท�วมในอ*ก 5 ป3

จ�านวนช&ดต�วอย�าง(ราย)

ส�ดส�วน (ร4อยละ)

ไม�ลดลง 239 26.70

ลดลงน$อยท.!สำ1ด 137 15.31

ลดลงน$อย 163 18.21

ลดลงปานกลาง 169 18.88

ลดลงมาก 105 11.73

ลดลงมากท.!สำ1ด 82 9.16

รวม 895 100.00


31

ค�า log-likelihood ของแบบจ�าลองต�างๆ

แบบจ�าลอง

กรณ*ไม�ม*ต�วแปรควบค&ม

กรณ*ม*ต�วแปรควบค&ม

log-likelihoo

d

เท�า log-likelihoo

d

เท�า

Normal -1,192.16 1.00 -1,110.16 1.00Bivariate Probit -1,024.69 0.86 -942.83 0.85log-normal -976.68 1.00 -897.23 1.00Bivariate Probit (log) -962.65 0.99 -879.63 0.98


32

ผลการประมาณค�าส�มประส�ทธ�Cด4วย MLE (895 ต�วอย�าง)

ต�วแปร

WTP1 (Initial Bid) [Pr(y1=1) = 0.7298]

WTP2 (Second Bid) [Pr(y2=1) = 0.6282]

Coef.

t-stat

.M.E. t-

stat.Coef

.t-

stat.M.E. t-stat.

ค�าคงท.! 4.641***

12.38 - -

3.533*** 9.55 - -

ความเสำ.!ยงท.!ลดลง

0.054* 1.72

0.018* 1.73

0.068** 2.43

0.026** 2.44

รายได$ของคร วเร�อน

0.116*** 6.61

0.038*** 6.67

0.115*** 7.41

0.044*** 7.47

ควรม.โครงการ

0.781*** 6.52

0.282*** 6.35

0.510*** 4.81

0.198*** 4.78

Lnbid

-0.866***

-14.6

1

-0.287***

-15.9

4

-0.681***

-11.6

2

-0.258***

-11.71

Rho 0.5105*** [2 = 25.80]

Log-likelihood = -879.63 Chi-squared = 315.69

Mean WTP

2,056.49 บาท/คร�วเร�อน/ป3 [95% confidence

interval = 1,795.72 – 2,212.01]

Median WTP

1,055.80 บาท/คร�วเร�อน/ป3 [95% confidence

interval = 932.87 – 1,211.11]


33

ผลประโยชนจากโครงการตามแผนฯณ ระด�บรายได4ต�างๆ

รายได4ของคร�วเร�อน

(บาท/เด�อน)

ส�ดส�วน (ร4อยละ)

จ�านวนคร�วเร�อน

ท��งหมด (ราย)

ค�าเฉล*�ย(บาท/คร�วเร�อน/ป3)

ผลประโยชนโดยรวม(พ�นล4านบาท/ป3)

15,000 บาท 7.71 330,983 1,411.58 0.47

25,000 บาท 15.64 671,410 1,612.99 1.08

35,000 บาท 13.63 585,123 1,843.14 1.08

45,000 บาท 10.39 446,033 2,106.13 0.94

55,000 บาท 10.28 441,310 2,406.65 1.06

65,000 บาท 8.16 350,301 2,750.04 0.96

75,000 บาท 8.49 364,467 3,142.44 1.15

85,000 บาท 7.26 311,665 3,590.82 1.12

95,000 บาท 9.94 426,714 4,103.18 1.75

130,000 บาท 8.49 364,467 6,544.34 2.39

รวมท��งหมด 100.00

4,292,473 - 11.99


34

ผลประโยชนจากโครงการตามแผนฯ แบ�งตามจ�งหว�ด

จ�งหว�ดค�านวณตาม

ระด�บความเส*�ยงท*�ลด

ลง

ค�านวณตามโครงสร4างรายได4

อย&ธยา 0.32 0.22

นครปฐม 0.26 0.29

สม&ทรสาคร 0.46

0.42

ปท&มธาน* 1.13 1.05

นนทบ&ร* 1.37 1.63

สม&ทรปราการ 1.22

1.73

กร&งเทพฯ 6.08 6.67

รวมท��งหมด 10.85 12.03

หน�วย: พ นล$านบาท/ป

35

คร�วเร�อนย�นด*จ�ายสน�บสน&นเฉล*�ยป3ละ 2,056 บาท ผลประโยชนโดยรวมเฉล*�ยป3ละ 8.82 พ�นล4านบาท ค�านวณตามความเส*�ยงท*�ลดลง ป3ละ 11 พ�นล4านบาท ค�านวณตามโครงสร4างรายได4 ป3ละ 12 พ�นล4านบาท

ผลประโยชนท*�ได4ร�บ แตกต�างก�นตามระด�บความเส*�ยงท*�ลดลง - น4อยท*�ส&ด 2,261 บาท/คร�วเร�อน/ป3- มากท*�ส&ด 2,904 บาท/คร�วเร�อน/ป3

ผลประโยชนท*�ได4ร�บ แตกต�างก�นตามระด�บรายได4ของคร�วเร�อน แต�โดยรวมได4ร�บผลประโยชน 12 พ�นล4านบาท/ป3

สร&ปผลการว�เคราะหผลประโยชนของคร�วเร�อน

การว�เคราะหนโยบายและมาตรการทางการ

คล�ง

36

37

ภาษ*น��าท�วมเพ��อการระดมท&นในประเทศต�างๆ

ประเทศ ว�ธ*การจ�ดเก"บออสำเตรเล.ย ร ฐคว.นสำ,

แลนด,จากผ($ม.รายได$ท.!ไม�ได$ร บความเสำ.ยหายจากน�/า

ท�วม (เก<บปเด.ยว)

สำหร ฐอเมร&กา ร ฐนอร,ทดาโกต$า

จากภาษ.การขาย (sale tax)

สำหร ฐอเมร&กา ร ฐไอโอวา

จากภาษ.การขาย (sale tax)

สำหร ฐอเมร&กา ร ฐหล1ยเซ.ยนา

จากภาษ.บ$านและอห งสำาร&มทร พย, (property tax)

สำหร ฐอเมร&กา ร ฐเพนซ&ลวาเน.ย

จากการจ�าหน�ายเคร�!องด�!มท.!ม.อ ลกอฮอล,เช�นเหล$าและไวน,

ปาก.สำถานจากภาษ.น�าเข$า (import tax) และจากภาษ.

รายได$ (income tax)

38

ความค�ดเห"นต�อหล�กการจ�ดหาแหล�งท&น

รายการจ�านวนผ/4

ตอบร4อยละ

หล�กความสามารถในการจ�าย 45242.1

2

หล�กความม��งค��ง 30027.9

6

หล�กผลประโยชนท*�ได4ร�บ 28726.7

5

อ��นๆ เช�น ท&กคร�วเร�อนจ�ายเท�าเท*ยมก�น เป8นต4น 34 3.17

รวมต�วอย�าง 1,073100.00


39

ความค�ดเห"นต�อมาตรการหร�อแนวทางจ�ดหาท&น

รายการจ�านวนผ/4

ตอบ ร4อยละ1 .เก<บในร(ปแบบภาษ. 508 47.34 เก<บผ�านภาษ.เง&นได$ 265 52.17 เก<บผ�านภาษ.ม(ลค�าเพ&!ม 73 14.37 เก<บผ�านภาษ.สำรรพสำาม&ต 158 31.10

2. เก<บในร(ปค�าธรรมเน.ยม 271 25.26 เก<บร�วมก บค�าสำาธารณ(ปโภค 74 27.31 เก<บแยกเฉพาะ 197 72.69

3. จ�าหน�ายพ นธบ ตรแก�ประชาชนท !วไป 135 12.584. ร บบร&จาคจากประชาชน ซ�!งสำามารถน�าไปลดหย�อนภาษ.ได$ 157 14.635. อ�!นๆ 2 0.19

รวมต�วอย�าง 1,073100.00


40

ต�วอย�างโครงสร4างภาษ*และเกณฑการพ�จารณา

ท.!มา: แบ>งค, งามอร1ณโชต& และคณะ

การจ ดเก<บภาษ.ด$วยฐานทร พย,สำ&น น�าจะม.ความเป2นธรรม เพราะเก<บจากแหล�งท.!ต /ง และจ ดเก<บจากผ($ถ�อครอง แต�…… ไม�ม.ความ

สำะดวก ไม�ม.

ประสำ&ทธ&ภาพ

41

กรมสำรรพากร65-70%

กรมสำรรพสำาม&ต

15-20%

กรมศ1ลกากร4-5%

หน�วยงานอ�!น5-8%


ภาษ.ม(ลค�าเพ&!ม40%

ภาษ.เง&นได$น&ต&บ1คคล

35%

ภาษ.เง&นได$บ1คคล

ธรรมดา15%

ภาษ.อ�!นๆ ธ1รก&จเฉพาะ ป?โตรเล.!ยม ฯ5%

42


โครงสร4างภาษ*เด�ม

หน�วยงานร�บผ�ดชอบ

ข4อเส*ย ข4อด*

1. ภาษ.ม(ลค�าเพ&!ม

กรมสำรรพากร

ผ($จ�ายภาษ. (ทางอ$อม) ค�อผ($บร&โภค ซ�!งอาจไม�ใช�ผ($ได$ร บประโยชน,โดยตรงจากโครงการฯ

ม.ประสำ&ทธ&ภาพในการจ ดเก<บ เน�!องจากสำามารถระดมท1นได$เป2นจ�านวนมาก (ต$องการข$อม(ลเพ&!มเต&มเพ�!อก�าหนดอ ตราจ ดเก<บและค�านวณรายได$)

43

ต�วอย�างโครงสร4างภาษ*และเกณฑการพ�จารณา (ต�อ)

โครงสร4างภาษ*เด�ม

หน�วยงานร�บผ�ดชอบ

ข4อเส*ย ข4อด*

2. ภาษ.เง&นได$บ1คคลธรรมดา

กรมสำรรพากร

จ ดเก<บจากฐานรายได$ ผ($เสำ.ยภาษ.เป2นผ($ม.รายได$สำ1ทธ&ข /นต�!า 150,001 บาท/ป (ประมาณ 12,501

บาท/เด�อน)

-ผ($จ�ายอาจไม�ใช�ผ($ได$ร บประโยชน,โดยตรงจากโครงการฯ -ผ($ได$ร บประโยชน,โดยตรงจากโครงการอาจไม�อย(�ในข�ายเป2นผ($เสำ.ยภาษ.

-

44

ต�วอย�างโครงสร4างภาษ*และเกณฑการพ�จารณา (ต�อ)โครงสร4าง

ภาษ*เด�มหน�วยงานร�บผ�ดชอบ ข4อเส*ย ข4อด*

3. ภาษ.สำรรพสำาม&ต (เช�นภาษ.เบ.ยร, ยาสำ(บ สำ1รา และ เคร�!องด�!ม เป2นต$น)

กรมสำรรพสำาม&ต

จ ดเก<บจากฐานการบร&โภคสำ&นค$าฟ1 @มเฟ5อย โดยผ($จ�ายภาษ. (ทางอ$อม) ค�อผ($บร&โภค ซ�!งอาจไม�ใช�ผ($ได$ร บประโยชน,โดยตรงจากโครงการฯ

น�าม.ประสำ&ทธ&ภาพในการจ ดเก<บบ$าง เน�!องจากสำามารถระดมท1นได$สำ�วนหน�!ง (อย(�ระหว�างการหาข$อม(ลเพ&!มเต&มเพ�!อก�าหนดอ ตราจ ดเก<บและค�านวณรายได$)

45

ทางเล�อกอ��นๆ (ต�อ)

ทางเล�อกหน�วยงาน

ร�บผ�ดชอบ

เกณฑ

การตอบแทนการอน&ญาตให4ท�วม (payment of flood permission: PFP)

หร�อ การตอบแทนเพ��อยอมร�บน��าท�วม (payment for flood suffering: PFS

หน�วยงานท$องถ&!น และสำ�วนกลาง

หล�กผ/4ร�บประโยชนเป8นผ/4จ�าย แต�ละเซ"นต�เมตรท*�น��าลด

ความเส*ยหายจะลดลงเฉล*�ย 532 บาท/ซม.

แต�ละว�นท*�น��าลด ความเส*ยหายจะลดลง เฉล*�ย 735 บาท/ว�น

หร�อจะพ&จารณาจากระเบ.ยบกระทรวงการคล ง ว�าด$วยเง&นทดรองราชการเพ�!อช�วยเหล�อผ($ประสำบภ ยพ&บ ต&กรณ.ฉ1กเฉ&น พ.ศ. ๒๕๔๖ ???

46

สร&ปผลการว�เคราะห1 .ม/ลค�าความเส*ยหายจะเพ��มข=�นเฉล*�ย 532

บาท ต�อ ความส/งของน��าท*�เพ��มข=�น 1 ซม. และจะเพ��มข=�น 735 บาท ต�อ การท�วมข�งท*�เพ��มข=�นแต�ละว�น

2. ม/ลค�าผลประโยชนของคร�วเร�อนในพ��นท*�โครงการตามแผนฯ ประมาณ 12 พ�นล4านบาทต�อป3 (พ�จารณาตามโครงสร4างรายได4)

3. นโยบาย/มาตรการทางการคล�ง: ภาษ*น��าท�วม จ�ดเก"บจากภาษ*ม/ลค�าเพ��ม รวมท��งภาษ*สรรพสาม�ต, PFP or PFS

47

ข4อเสนอแนะ1 .ควรจ�ดท�าแผนท*�เส*�ยงภ�ยจากน��าท�วม รวมท��งความเส*�ยง

จากภ�ยพ�บ�ต�อ��นๆ

2 . ให4ความร/4ความเข4าใจก�บภาคประชาชนในด4านการเตร*ยมการระด�บคร�วเร�อนเพ��อร�บม�อก�บภ�ยพ�บ�ต�

3 .พ�จาณาทางเล�อกอ��นๆ มากกว�าจ�าหน�ายพ�นธบ�ตร เช�นจ�ดเก"บภาษ* และจ�ดเก"บค�าธรรมเน*ยมน��าไม�ท�วม

4 . ให4ความส�าค�ญก�บระบบประก�นภ�ยน��าท�วม ในพ��นท*�เส*�ยง5 .ควรม*การศ=กษาประเด"นทางด4านกฎหมาย/กฎระเบ*ยบท*�

จะน�ามาซ=�งแนวทางและข��นตอนการจ�ดเก"บภาษ*หร�อค�าธรรมเน*ยมท*�เป8นร/ปธรรม

ขอบค&ณส�าหร�บท&กความเห"น

48

เพ็ญพร เจนการกิจ, อัครพงศ์ อั้นทอง,...

Documents