1  

វនយបដក ម វគគ

ភគទ ១

សមនម ក រ ចេពះរពះដមនរពះភគ ជអរហន តសមម សមព ទធរពះអងគេនះ។

ម ខន ធកៈ

[១] សមយេនះ រពះសមព ទធដមនេជគ បនរ សដងជដមបងរទងគងេនេរកម

មលបេពធរពក ែកបរេឆនរសទ ងេនរញជ កនងឧរេវ របេទស ។ រគេនះឯង រពះដមន

រពះភគរទងគងេ យរពះែភននែតមយអស ៧ ៃថងេរកមមលបេពធរពក រទងេ យវមតត

សខ (គសខកន ងផលសមបតត) ។ េវ េនះរពះដមនរពះភគ រទងរពងនវបដចច-

សមបបទធមជអនេ មបបដេ ម គពចរ បេ ត យចះនងរចសេឡើង អស

បឋមយមៃន រតេ យនយថ សងខ រ១ទង យេកើតមន េរពះមនអវជជ ២ជេហត

វញញណេកើតមន េរពះមនសងខ រជេហត នមរបេកើតមន េរពះមនវញញណជេហត

ស យតនៈេកើតមន េរពះមននមរបជេហត ផស ៈេកើតមន េរពះមន

ស យតនៈជេហត េវទនេកើតមន េរពះមនផស ៈជេហត ត ហ េកើតមន

េរពះមនេវទនជេហត ឧបទនេកើតមន េរពះមនត ហ ជេហត ភពេកើតមនេរពះ

មនឧបទនជេហត ជតេកើតមន េរពះមនភពជេហត េសចកតចស ល ប េ ក

ខ កខ ល លបកកយ លបកចតតនងេសចកតចេងអ តចងអលទង យេកើតមន េរពះ

                                                            

១. កនងគមពរវសទធមគគថ សងខ រ ៣ គបញញ ភសងខ រ១ អបញញ ភសងខ រ១ អេនញជ ភសងខ រ១។ បញញ ភសងខ រេនះបនខងេចតន ១៣ គកមវចរកសលេចតន ៨ នងរបវចរកសលេចតន ៥ របរពតតេទេ យអ ចភវន ឯអបញញ ភសងខ រ បនខង អកសលេចតន ១២ ។ អេនញជ ភសងខ រគអរបវចរកសលេចតន ៤ របរពតតេទេ យអ ចភវនរមទងអសជ ២៩ ។ ២. ែដលេ ថ អវជជ េនះ បនខងេសចកតមនដងកនងសចចៈទង ៤ មនទកខសចចៈជេដ ើម។ (េនះជបរយយកនងសរត ឯបរយយ កនងអភធមមថ) បនខងេសចកតមនដងនវវតថ ៨ មនមនដងកនងចែណកខងអតតជេដ ើម មយងេទៀតថ បនខងេមហេចតសក មនលកខណៈេធវើ ចតតឲវេងវងកនង រមមណ ។

2  

មនជតជេហត េសចកតេកើតេឡើងៃនកងទកខទងអសេនះ រែមងមនយងេនះឯង មយង

េទៀត េសចកតរលតសងខ រេកើតមន េរពះវនសនងរលតមនមនេសសសលៃនអវជជ

េសចកតរលតវញញណេកើតមន េរពះរលតសងខ រ េសចកតរលតនមរបេកើតមន េរពះ

រលតវញញណ េសចកតរលតស យតនៈេកើតមន េរពះរលតនមរប េសចកតរលត

ផស ៈេកើតមន េរពះរលតស យតនៈ េសចកតរលតេវទនេកើតមន េរពះរលត

ផស ៈ េសចកតរលតត ហ េកើតមន េរពះរលតេវទន េសចកតរលតឧបទនេកើតមន

េរពះរលតត ហ េសចកតរលតភពេកើតមន េរពះរលតឧបទន េសចកតរលតជតេកើត

មន េរពះរលតភព េសចកតចស ល ប េ ក ខ កខ ល លបកកយ លបកចតត

នងចេងអ តចងអលចតតទង យកសងែតរលតេទ េរពះរលតៃនជត េសចកតរលតៃន

កងទកខទងអសេនះែតងមនយងេនះ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរជបចបស

េសចកតេនះេហើយ េទើបបន លនវឧទនគថេនះ កនងេវ េនះថ៖

ធម១ទង យរែមងរបកដដលខ សវរពហមណ អនកមនពយយមញង

កេលសឲេកត អនកដតបងនវកេលសកនងកល េសចកតសង យទង យ

ទងពងរបសខ សវរពហមណេនះកសងែតរមង បអសេទកនងកលេនះ ថ

ខ សវរពហមណេនះ ដងចបសនវធមរពមទងេហត។

[២] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរពងនវបដចចសមបបទធមជអនេ ម-

បបដេ ម គពចរ បេ ត យចះនងរចសេឡើង អសមជឈមយមៃន រតេ យ

នយថ សងខ រទង យេកើតមន េរពះមនអវជជ ជបចចយ វញញណេកើតមន េរពះមន

សងខ រជបចចយ នមរបេកើតមន េរពះមនវញញណជបចចយ ស យតនៈេកើតមន

េរពះមននមរបជបចចយ ផស ៈេកើតមន េរពះមនស យតនៈជបចចយ េវទន

                                                            

១. អដ ឋកថ ថ បនដលេពធបកខយធម នងចត រយសចចធម ។

3  

េកើតមន េរពះមនផស ៈជបចចយ ត ហ េកើតមន េរពះមនេវទនជបចចយ

ឧបទនេកើតមនេរពះមនមនត ហ ជបចចយ ភពេកើតមនេរពះមនឧបទនជបចចយ

ជតេកើតមន េរពះមនភពជបចចយ េសចកតចស ល ប េ ក ខ កខ ល លបក

កយ លបកចតត ចេងអ តែណនកនងចតតទង យេកើតមន េរពះមនជតជបចចយ

េសចកតេកើតេឡើងៃនកងទកខទងអសេនះរែមងេកើតមនយងេនះឯង មយងេទៀត េសចកត

រលតសងខ រេកើតមន េរពះវនសនងរលតមនមនេសសសលៃនអវជជ េសចកតរលត

វញញណេកើតមន េរពះរលតសងខ រ េសចកតរលតនមរបេកើតមន េរពះរលតវញញណ

េសចកតរលតស យតនៈេកើតមន េរពះរលតនមរប េសចកតរលតផស ៈេកើតមន

េរពះរលតស យតនៈ េសចកតរលតេវទនេកើតមន េរពះរលតផស ៈ េសចកតរលត

ត ហ េកើតមន េរពះរលតេវទន េសចកតរលតឧបទនេកើតមន េរពះរលតត ហ

េសចកតរលតភពេកើតមន េរពះរលតឧបទន េសចកតរលតជតេកើតមន េរពះរលត

ភព េសចកតចស ល ប េ ក ខ កខ ល លបកកយ លបកចតតនងចេងអ តចងអល

ចតតទង យកសងែតរលតេទេរពះរលតៃនជត េសចកតរលតកងទកខទងអសេនះ

រែមងមនយងេនះឯង។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរជបចបសេសចកតេនះេហើយ

េទើបបន លនវឧទនគថេនះ កនងេវ េនះថ ៖

ធមទង យរបកដដលខ សវរពហមណ អនកមនពយយមញងកេលស

ឲេកត អនកដតបងនវកេលស កនងកល េសចកតសង យទង យទងពង

របសខ សវរពហមណេនះ ែតងរមង បអសេទ កនងកលេនះ េរពះថ

ខ សវរពហមណេនះបនដងចបសនវរពះនពវ នជទអសេទៃនបចចយ។

[៣] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរពងនវបដចចសមបបទធមជអនេ ម-

បបដេ ម គពចរ បេ ត យចះនងរចសេឡើង អសបចឆមយមៃន រតេ យ

4  

នយថ សងខ រទង យេកើតមន េរពះមនអវជជ ជបចចយ វញញណេកើតមន េរពះមន

សងខ រជបចចយ នមរបេកើតមន េរពះមនវញញណជបចចយ ស យតនៈេកើតមន

េរពះមននមរបជបចចយ ផស ៈេកើតមន េរពះមនស យតនៈជបចចយ េវទនេកើត

មន េរពះមនផស ៈជបចចយ ត ហ េកើតមន េរពះមនេវទនជបចចយ ឧបទនេកើត

មន េរពះមនត ហ ជបចចយ ភពេកើតមន េរពះមនឧបទនជបចចយ ជតេកើតមន

េរពះមនភពជបចចយ េសចកតចស ល ប េ ក ខ កខ ល លបកកយ លបកចតត

នងចេងអ តែណនកនងចតតទង យេកើតមន េរពះមនជតជបចចយ េសចកតេកើតេឡើង

ៃនកងទកខទងអសេនះ រែមងមនយងេនះឯង មយងេទៀត េសចកតរលតសងខ រេកើតមន

េរពះវនសនងរលតមនមនេសសសលៃនអវជជ េសចកតរលតវញញណេកើតមន េរពះ

រលតសងខ រ េសចកតរលតនមរបេកើតមន េរពះរលតវញញណ េសចកតរលតស -

យតនៈេកើតមន េរពះរលតនមរប េសចកតរលតផស ៈេកើតមន េរពះរលតស -

យតនៈ េសចកតរលតេវទនេកើតមន េរពះរលតផស ៈ េសចកតរលតត ហ េកើតមន

េរពះរលតេវទន េសចកតរលតឧបទនេកើតមន េរពះរលតត ហ េសចកតរលតភព

េកើតមន េរពះរលតឧបទន េសចកតរលតជតេកើតមន េរពះរលតភព េសចកតចស

ល ប េ ក ខ កខ ល លបកកយ លបកចតតនងចេងអ តចងអលចតតទង យ

កសងែតរលតេទ េរពះរលតៃនជត េសចកតរលតៃនកងទកខទងអសេនះរែមងមន

យងេនះឯង។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរជបចបសេសចកតេនះេហើយ កបន លនវ

ឧទនគថេនះ កនងេវ េនះថ ធមទង យរបកដដលខ សវរពហមណ អនក

មនពយយមញងកេលសឲេកត អនកដតបងនវកេលសកន ងកល ខ សវ-

រពហមណេនះរែមងកចតបងនវមររពមទងេសនមរេហើយឋតេន កនងកលេនះ

បដចរពះ ទតយរះេឡើងេធវើ កសឲរងេរឿង េ យរសម របសខ លន កចតបងនវងងត

ឋតេន ដេចន ះឯង។

5  

ចប េពធកថ។

[៤] លះៃថង៧កន លងេទេហើយ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងេចញចកសមធេនះ

េហើយរទងេចញពមលបេពធរពក យងចលេទកនេដ ើមអជបលនេរគធ លះចលេទ

ដលេហើយ រទងគងែពនែភននែតមយបងគយអស៧ៃថង េរកមមលបអជបលនេរគធ

រពក (១)េ យវមតតសខ (គសខកន ងផលសមបតត) ។ រគេនះមនរពហមណមន ក

េឈម ះហហកជតកៈ (មនជតជអនកេធវើ នវសេឡងគរមមថហហ) ចលេទគល

រពះដមរពះភគ លះចលេទដលេហើយ ករក យមយអេន លើេ យរពះដមនរពះភគ

លះេធវើពកយគរជទរក យ គរជទរឭកឲសេរមចេហើយ កឋតេនកន ងកែន លងដ

សមគរ។ លះរពហមណេនះឋតេនកន ងកែន លងដសមគរេហើយ េទើបនយយពកយេនះ

នងរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះេគតមដចេរមើន បគគលែដលបនេឈម ះថ រពហមណ

េ យេហតបនម នយង មយងេទៀត ធមអវខ លះ សរមបេធវើ បគគលឲជរពហមណ។

រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរជបចបសនវេសចកតេនះេហើយ កបន លនវឧទនគថេនះ

កនងេវ េនះថ ៖

រពហមណ មនបបធមបែណត តេចលេហើយមនសេឡងគរមមថ ហហ

លះេចលេហើយ មនទកកមចតគ គទកកេលសលះេចលេហើយ មនចតតសរងម

េហើយ េចះចបនវេវទ (គមគគញញណទង៤) មនមគគរពហមចរយៈ េនរចេហើយ

មយងេទៀត រពហមណ មនមនគនរគ គទកកេលសកនង រមមណបន តចបន តច

កន ងេ កសន ន ស រពហមណេនះគរនងេ ខ លនថ ជរពហមណេ យធមបន។

ចប អជបលនេរគធកថ។

                                                            

១. េដ ើមៃរជែដលជទរជក រសយៃនពកជនអនកឃវ លពែព ។

6  

[៥] លះៃថង៧កន លងេទេហើយ ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទងេរកកចក

សមធេនះ េហើយរទងេចញអពមលបអជបលនេរគធរពក យងចលេទកនេដ ើម ង

លះចលេទដលេហើយ រទងគងេ យរពះែភននែតមយអងគយអស៧ៃថងេរកមមលប ង

េ យ វមតតសខ (គសខកន ងផលសមបតត)។

សមយេនះឯង ម េមឃពជកល កប ត លេឡើងជេភល ង។ មនេភល ង

រលមអស៧ៃថង ប ត លឲ បពន លរពះ ទតយេ យអ ចខយលរតជក។ រគេនះ

មចលន ទនគ ជេចញអពលេនរបសខលនេហើយេពនពទធរពះកយរពះដមនរពះភគ ៧

ជេ យេភនន (របសខលន) េហើយេលើកពពរដធបងពខងេលើរពះសរ រពះដមនរពះភគ

េហើយឋតេនេ យគតថ រងកបេបៀតេបៀនរពះដមនរពះភគ េកត កកបេបៀតេបៀន

រពះដមនរពះភគ សមផស រេបមមសខយលកេមត ៃថងពសតចពសធកកបេបៀតេបៀន

រពះដមនរពះភគេឡើយ។ លះៃថង ៧ កន លងេទេហើយ ល បេនះ មចចលន ទនគ ជដងថ

េភល ង ងេហើយ េមឃរសឡះេហើយករ យេភននេចញចករពះកយរពះដមនរពះភគ

េហើយែរបេភទរបសខលននមមតជេភទមណព១ ឈររបណមយអញជល នម ក ររពះដមន

រពះភគ ពខងទចេពះរពះភរកតរពះអងគ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគ រទងរជបេសចកត

េនះេហើយ កន លនវឧទនគថ កន ងេវ េនះថ ៖

េសចកត ង តចកកេលស របសបគគលអនកេរតកអរ (េ យមគគញញណ) មនធម

របកដេហើយ បនេឃើញធម (េ យញណចកខ ) ជគណឲេកើតេសចកតសខ

េសចកតមនពយបទនងេសចកតសរងម មនេបៀតេបៀនសតវទង យ កជគណ

ឲេកើតេសចកតសខកន ងេ ក េសចកត យចក គៈនងកររបរពតតកន លងកម

                                                            

១. មនស កេ ះ។

7  

ទង យ ជគណឲេកើតេសចកតសខកន ងេ ក ករយកចតបសនវអសមមនះ

ករយចតបងនវអសមមនះេនះ ជសខយងៃរកែលង។

ចប មចលន ទកថ។

[៦] លះៃថង៧កន លងេទេហើយ ល បេនះរពះដមនេជគរទងេរកកេចញចក

សមធេនះេហើយ យងេចញពមលបេដ ើម ង េហើយយងចលេទកនេដ ើម ជ-

យតនៈ១ លះចលេទដលេហើយរទងគងេ យរពះែភននែតមយអងគយអស ៧ ៃថង េរកម

មលបេដ ើម ជយតនៈ រទងេ យវមតតសខ (គសខកន ងផលសមបតត)។

សមយេនះឯង មនពណជពរនក (ជបងបអននងគន បេងកើត) េឈម ះតបស ៈ១

ភលលកៈ១ ជអនកេដ ើរផល វឆង យ េចញអពឧកកលជនបទ សេ េទកនរបេទសេនះ។

រគេនះ មនេទវ ជញត េ ហត២របសតបស ៈ នងភលលកៈពណជ បន

នយយពកយេនះនងតបស ៈនងភលលកៈពណជថ មន លគន េយើង រពះដមនរពះភគ

េនះេទើបនងបនរ សជដមបង ឥឡវរពះអងគគងេនេរកមមលប ជយតនៈ(ឯេ ះ)

អនកទង យ គរចលេទបជរពះដមនរពះភគអងគេនះេ យសដវផងនងសដវដចះ

ករបជេនះនងបនជរបេយជន នងេសចកតសខដលអនកទង យអសកលយរ

អែងវង។ រគេនះ តបស ៈនងភលលកៈពណជកនយកនវសដវផងនងសដវដ ចលេទ

រករពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េហើយឋតេន

កនងកែន លងដសមគរ។ លះតបស ៈនងភលលកៈពណជឋតេនកន ងកែន លងដសមគរេហើយ

េទើបេពលពកយេនះនងរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមន

រពះភគទទលនវសដវផង នងសដវដរបសេយើងខញ េរពះថករទទលនងបនជ                                                             

១.េដ ើមែកស។ ២. ញត េ ហតេនះ គជនែដលធល បជញតរបសពណជទងេនះមកេកើតជេទវ ។  

8  

របេយជន នងេសចកតសខ ដលេយើងខញទង យអសកលយរអែងវង។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគរទងរតះរះថ ធមម រពះតថគតទង យមនែដលទទល ( មសៈ)

ផទ លនងៃដេឡើយ េបើដេចនះេតើ តថគតគរទទលនវសដវផងនងសដវដេ យវតថអវហន។

រគេនះ ម ជ១ទង ៤ រទងរជបរពះដរះរបសរពះដមនរពះភគ (េ យចតតរបស

ខលន) េទើបននវបរតថមែកវទង យ ៤ អពទសទង ៤ បេងអ នចលមកថវ យរពះដមន-

រពះភគេ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគទទលនវសដវ

ផងនងសដវដេ យបរតេនះចះ។ រពះដមនរពះភគករទងទទលនវសដវផងនងសដវ

ដេ យបរតថមែកវទង យដមនដៃឡេរចើន លះទទលេរសចេហើយ ករទងេ យ

(កនងេពលេនះ)។ រគេនះឯង តបស ៈនងភលលកៈពណជ បននយយពកយេនះនង

រពះដមនរពះភគថ បពរតរពះដមនរពះភគដចេរមើន េយើងខ ញទង យេនះសមដលនវ

រពះដមនរពះភគ នងរពះធមជទរឭក សមរពះអងគរទងរជប នវេយើងខញទង យថ

ជឧបសកបនដលនវទរឭក េសមើ េ យជវត កនងកលមនៃថងេនះ ជេដើមតេរៀងេទ។

កឯពណជទងពរនកេនះបននមបញញតតថេទវ ចកឧបសក២ជដមបងកនងេ ក។

ចប ជយតនកថ។

[៧] លះៃថង៧កន លងេទេហើយ ល បេនះ រពះមនេជគរទងេរកកចកសមធេនះ

េហើយយងេចញអពេរកមមលប ជយតនៈ េហើយយងចលេទកនេដ ើមអជបល-

នេរគធវញ។ បនឮថ រពះដមនរពះភគកគងេនេរកមមលបអជបលនេរគធេនះ។

ល បេនះ រពះដមនរពះភគគងសមងេនកនងទ ង តែតមយរពះអងគ េទើបរទងរពះដរះ

យងេនះថ កធមែដលតថគតបនរ សដងេហើយេនះឯង ជធមដរជលេរជ ជធម

គសតវេឃើញបនេ យករម ជធមគសតវរ សដងបនេ យករម ជធមរមង បទកខ                                                             

១. េ កបលេទវបតតទង៤ ែដលជេសតចធកនង ថ នសគេឈម ះចតមម ជកៈ។ ២. ឧបសកបនបេញចញ ចេបតជញ ខ លនយករពះពទធ នងរពះធមទងពរជ ទពងទរឮកេរពះ កនងេពលេនះមនទនមនរពះសងឃេនេឡើយ។

9  

ជធមដឧតតម ជធមែដលសតវមនគបបសទងរបេមើលេ យេសចកតរតះរះបន ជធម

ដលអត ជធមលះែតអនករបជញេទើបរ សដងបន កឯពពកសតវេនះសទធែតេនកពង

រក យកនងេសចកត លយ កពងេរតករត លកនងេសចកត លយ កពងេរសើប

រ លកនងេសចកត លយ (ចេពះកមទង យេនេឡើយ) កបដចចសមបបទធម

គធមជបចចយៃនគន នងគន បដចចសមបបទធមេនះ ជេហតនឲពពកសតវេន

រក យកនងេសចកត លយ េនេរតករត លកនងេសចកត លយ េនេរសើបរ ល

កនងេសចកត លយ េឃើញបនេ យករម មយងេទៀត ធម សរមបរមង បបង

នវសងខ រទងពង សរមបលះេចលនវឧបធគខន ធនងកេលសទងអស ជទអស

េទៃនត ហ ជទ យចក គៈ ជទរលតៃនទកខគនពវ ន ធមទងអមបលេនះ

ជេហតែដលពពកសតវេឃើញបនេ យករមៃរកេពក េបើទកជតថគតសែមតងធមេទ

កគងសតវទង យដៃទមន ចនងរ សដងនវធមរបសតថគតបនេឡើយ។ េហត

េនះ េសចកតលបក េសចកតេនឿយរពយមខជនងមនដលតថគតមនខន។ មយងេទៀត

រពះគថទង យជេហតអ ច រយសមគរេនះ រពះដមនរពះភគមនែដលបនឮកន ង

កលមនេឡើយ កេកើតរបកដដលរពះអងគថ ៖

ឥឡវេនះតថគត គរសែមតងនវធម ែដលតថគតបនរ សដងេហើយ េ យករម

(េនះេទចះ)។ បែន តសតវទង យែដល គៈេទសៈរគបសងកត កមន ចនង

រ សដងនវធមេនះ បនេ យងយេទ។ សតវទង យ ែដលកពងេរតកអរ

េ យ គៈែដលគនរងងត (គអវជជ ) កពងបទបង (យងេនះ) មខជនងមនេឃើញ

នវធមែដលនសតវឲដលនវរពះនពវ នជធមលអតឆម ររជលេរជ សតវេឃើញបន

េ យករម (េនះេទ)។ កលែដលរពះដមនរពះភគពចរ េឃើញ េ យនយ

ែដលរតះរះដេចនះេហើយ រពះហឫទយកឱនេទេដើមបេសចកតខ វលខវ យតច មនឱន

េទេដ ើមបសែមតងធមេឡើយ។

10  

[៨] ល បេនះ សហមបតរពហម ដងនវេសចកតរតះរះកន ងរពះហឫទយរបស

រពះដមនរពះភគេ យចតតរបសខលនេហើយ េទើបរពងរតះរះដេចនះថ េអើហន រពះតថគត

ជអរហន តសមម សមព ទធ មនរពះហឫទយឱនេទេដើមបេសចកតខ វលខវ យតច មនឱនេទ

េដ ើមបសែមតងធម (យងេនះ) ឱ សតវេ កវនសេតើហន ឱ សតវេ កវនសេតើហន។

រគេនះ សហមបតរពហម កបតអពរពហមេ ក មករបកដកនងទចេពះរពះភរកត

រពះដមនរពះភគ (េ យឆបភល ម) េរប បដចបរសអនកមនក ង េចញនវេដ ើមៃដ

ែដលខលនបតចល ឬបតចលនវេដ ើមៃដែដលខលន េចញ។ ល បេនះ សហមបតរពហម

េធវើ សពតឧតត សងគេឆៀង ម មខ ង េហើយលតចះនវមណឌ លជងគងខង ត េលើែផនដ

របណមយអញជល ថវ យបងគចេពះរតងរពះដមនរពះភគ េទើបេពលពកយេនះនង

រពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគសែមតងធម សម

រពះសគតសែមតងធម (ដបត) សតវទង យែដលមនធល គ គទកេលសដរ ល

េសតើ ងកន ងែភនកគបញញ ែតខន ត បធម កមខជនង បសនយមនខន សតវទង យ

អនកបរមងនងរ សដងនវធម កគងមនែដរ។ សហមបតរពហមបនេពលពកយេនះ

(បេ ណ ះ) លះេពលពកយេនះរចេហើយ កទេពលពកយដៃទតេទេទៀតថ ៖

ពមនេរៀងមក ធមែដលជនទង យ អនករបកបេ យមន ទលែតងគត ជធមមន

បរសទធេទ េកើតរបកដេហើយ កនងែដនមគធៈ។ សមរពះអងគេបើកនវទវ រៃនរពះនពវ ន

េនះ សតវទង យរបងច ត បធម ែដលរពះអងគជអនករបសចកមន ទលរទង

រ សដង ម (ល នរពះពទធអពប ណ)។ េរប បដចជបរសអនកមនចកខ ឈរ

េនេលើកពលភនដេហើយេ យថមសទធ រកេឡកេមើលេឃើញរបជជន េ យជវញ

យង មញ បពរតរពះអងគមនបញញលអ មនសមន តចកខ រពះអងគជអនកមន

េសចកតេ កេទរបសេហើយ សមរទងេឡើងកនរប ទដេហើយេ យធម

ពចរ េមើលនវរបជជនអនករចឡ េ យេសចកតេ ក ែដលជតជ កពង

11  

រគបសងកត មនឧបមដេចន ះែដរ។ បពរតរពះអងគអនកមនពយយម អនកឈនះ

សរងគ មេហើយជនយកៃនពកសតវ អនកមនជបជពកបណលគកមសមរពះអងគ

េរកកេឡើង សមរទងេសតចេទកន ងេ ក។ សមរពះដមនរពះភគរទងសែមតង

ធម សតវទង យអនកបរមងនងរ សដងនវធម កគងមនែដរ។

[៩] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរជបចបស នវេសចកត ធនរបស

សហមបតរពហមផង រទង រសយនវេសចកតករ ចេពះសតវទង យផង េទើបរទង

រមលេមើលនវសតវេ ក េ យពទធចកខ ។ រពះដមនរពះភគ កលរទងរមលេមើលនវ

សតវេ កេ យពទធចកខ រទងបនេឃើញសតវទង យមនធល គ គទកកេលស

តចកន ងែភនក (ខលះ) មនធល គ គទកកេលសេរចើនកន ងែភនក (ខលះ) មនឥរន ទយរង (ខលះ)

មនឥរន ទយទន (ខលះ) មន ករៈលអ (ខលះ) មន ករៈ រកក (ខលះ) ជសតវ

ែដលរពះអងគគរឲរ សដងបនេ យងយ (ខលះ) ឲរ សដងបនេ យករម (ខលះ)

ជអនកេឃើញបរេ ក នងេទសេ យសភពគរឲខល ចខលះ។ (េសចកតេរប បថ)

មនផក ជលជតពកខលះគផក រពលតកត ផក ឈករកហមកត ផក ឈកសកត កនងគមពៃនរពលត

កត កនងគមពៃនឈករកហមកត កន ងគមពៃនឈកសកត ែតងេកើតេឡើងកន ងទក ចេរមើនកន ងទក

លត សេឡើង មទក លចេនកនងទកេនេឡើយ មនផក ជលជតខ លះគផក រពលតកត

ផក ឈករកហមកត ផក ឈកសកត ែតងេកើតេឡើងកន ងទក ចេរមើនេឡើងកន ងទក ឋតេន

រតមេសមើ នងទក មនផក ជលជតពកខលះគផក រពលតកត ផក ឈករកហមកត ផក ឈកសកត

ែតងេកើតេឡើងកនងទក ចេរមើនេឡើងកន ងទក ដះខ ពសេឡើងជងទក មនជបជពកេ យ

ទក មនឧបមយង មញ រពះដមនរពះភគ កលរទងរមលេមើលសតវេ ក

េ យពទធចកខ រទងេឃើញសតវទង យមនធល គ គទកកេលសតចកន ងែភនក (ខលះ)

មនធល គ គទកកេលសេរចើនកន ងែភនក (ខលះ) មនឥរន ទយរង (ខលះ) មនឥរន ទយទន (ខលះ)

មន ករលអ (ខលះ) មន ករមនលអ (ខលះ) ជសតវែដលរពះអងគគរឲរ សដងបន

12  

េ យងយ (ខលះ) ឲរ សដងបនេ យករម (ខលះ) សតវជពកខលះេឃើញបរេ ក

នងេទសេ យសភពគរខល ចមនឧបមយយដេចន ះឯង លះរទងេឃើញេហើយ េទើបរទង

សែមតងជបទគថនងសហមបតរពហមថ ៖

ទវ រៃនរពះនពវ នទងេនះេបើកេហើយ សរតទង យ មនេ តបប ទ សតវ

ទង យេនះ ចរបេញចញនវសទធ ចះ។ មន លម រពហម តថគតមនេសចកត

សមគ ល កនងករលបកបនជមនសែមតងធមដឧតតម ែដល ទ តកន ងស ក

មនស ទង យ។

រគេនះ សហមបតរពហមគតថ ខលនអញជបគគល គរពះដមនរពះភគរទងយល

រពមេដ ើមបនងសែមតងធមេហើយ (លះគតដេចន ះេហើយ) កថវ យបងគ រពះដមនរពះភគ

េធវើ របទក ណេហើយកបតអពទេនះមយរេពចេទ។

ចបរពហមយចនកថ។

[១០] រគេនះ រពះដមនរពះភគ រទងរតះរះយងេនះថតថគតគរសែមតងធម

ដលអនក ជមនហន អនក ចរ សដងធមេនះឆបរហសបន។ ល បេនះ

រពះដមនរពះភគ រទងរតះរះយងេនះេទៀតថ រ បសក មេគរតេនះ ជ

បណឌ ត ជអនកេឆល វឆល ស ងៃវជអនកមនបញញ មនធលគ គទកកេលសតចកនងែភនក

យរមកេហើយ េបើដេចន ះ គរតថគតសែមតងធមដល រ បសក មេគរតជ

មនចះ បសេនះនងរ សដងធមេនះឆបរហសបន។ រគេនះ មនេទវ

(អងគមយ) មនរបមនរបកដ រកបទល រពះដមនរពះភគ េ យពកយថ បពរតរពះអងគ

ដចេរមើន រ បសក មេគរត េធវើកលករយ ល បេទ ៧ ៃថងេហើយ។

រពះដមនរពះភគ ករទងរជបថ រ បសក មេគរត េធវើកលករយ

ល បេទ ៧ ៃថងេហើយ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគ រទងរពះតរមះដេចនះថ

13  

រ បសក មេគរត (េនះ) មនេសចកត បសនយធ របសនេបើ បស

េនះបន ត បធមេនះ គបបរ សដងធមបនមយរេពច។ រគេនះ រពះដមនរពះភគ

រទង រពះតរមះដេចនះថ តថគតសែមតងធមដលអនក ជមនេអះ អនក នងរ ស

ដងធមេនះ ឆបរហសបន។ រពះដមនរពះភគ ករទងរពះតរមះកន ងល បេនះេទៀតថ

ឧទទក បស មបរតេនះឯង ជបណឌ ត ជអនកេឆល វឆល ស ងៃវ ជអនកមនបញញ

មនធលគ គទកកេលសតច កន ងែភនកយរ សមកេហើយ េបើដេចន ះ គរតថគត

សែមតងធមដល ឧទទក បស មបរតេនះ ជមនចះ បសេនះនងរ សដងធមេនះ

ឆបរហសបន។ រគេនះ មនេទវ (អងគមយ) មនរបមនរបកដរកបទល

រពះដមនរពះភគ េ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ឧទទក បស មបរត េធវើ

កលករយ ល បអពេពលរពលបេទេហើយ។ រពះដមនរពះភគករទង រជបថ

ឧទទក បស មបរត េធវើកលករយ ល បអពេពលរពលបេទេហើយែដរ។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគ រទងរពះតរមះដេចនះថ ឧទទក បស មបរតមនេសចកត បសនយធ

របសនេបើ បសេនះបន ត បធមេនះគបបរ សដងធមបនមយរេពច។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគរទងរពះតរមះដេចនះថ តថគតគរសែមតងធមដលអនក ជមនហន

អនក នងរ សដងធមេនះឆបរហសបន។ រពះដមនរពះភគ រទងមនរពះតរមះ

ដេចនះកន ងល បេនះថ បញចវគគយ១ភកខទង យ មនឧបករៈេរចើនដលតថគត

េរពះថបនបេរមើតថគតកលែដលកពងបញជ នចតតេទកនងពយយម២េបើដេចន ះ គរ

តថគត សែមតងដលបញចវគគយភកខទង យជមនចះ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគ

រទងមនរពះតរមះដេចនះថ ឥឡវេនះ បញចវគគយភកខទង យេនឯ ។ លះរពះដមន

រពះភគរទងេឃើញបញចវគគយភកខទង យ េនកនងឥសបតនមគទយវន េទៀបរកង                                                             

១. ភកខមនគន ៥រប។ ២. កពងខរបងបេពញពយយមឲបនរ សជរពះពទធ។  

14  

ព ណស េ យទពវចកខ ដបរសទធ អ តកន លងេលើសចកខ របសមនស ។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគ គងេនកនងឧរេវ របេទស មសមគរដលរពះអធយរសយ

េទើបរទងយងេទកនចរក សេ េទរករកងព ណស។

[១១] មន ជវកមន ក េឈម ះឧបកៈ បនេឃើញរពះដមនរពះភគេសតចេទកន

ផលវឆង យ កនងចេនល ះៃនគយរបេទសផង កន ងចេនល ះេពធរពក ផង លះេឃើញេហើយ

កេពលពកយេនះនងរពះដមនរពះភគថ មន ល វេ ឥរន ទយទង យ របសអនក

រជះថល ស ឆវវណណ១របសអនកកបរសទធផរផង មន ល វេ អនកបសចេពះ

រគ អនក ជរគរបសអនក អនកេពញចតតនងធមរបសរគ ។ កលឧបកជវក

សរយងេនះេហើយ រពះដមនរពះភគ រទងេឆលើយតបេ យពកយជគថេទរក

ឧបកជវកថ ៖

តថគត ជអនករគបសងកតនវេតភមកធមទងអស រ សដងនវចតភមកធម

ទងអស មនរប កេ យកេលសកនងេតភមកធមទងអសបនលះេចលនវ

េតភមកធមទងអសេហើយ មនចតតផតរសឡះេហើយ េរពះអសេទៃនត ហ

ដងចបសនវចតភមកធមេ យខលនឯង (ចបច) ចេពះបគគល ។ តថគត

មនមន ចរយេទ មនមនបគគលដៃទេសមើ នងតថគតេឡើយ កនងេ កេនះរពម

ទងេទវេ កមនមនបគគលេរប បផទមនងតថគតបនេឡើយ។ េរពះថ តថគត

ជអរហន តកន ងេ ក ជ ត ខ ពសផត ជអនករ សដងេ យរបៃពចេពះខលនឯង

តថគតមនេសចកតរតជក មនេភលើងកេលសរលតេហើយ។ ឥឡវតថគតេទ

កនរកងៃនពកជនអនកកស េដ ើមបនងសែមតងធមមចកក (េ យបណងថ) តថគត

                                                            

១. សមបរែសបកឬសមបរៃថង។

15  

នងទងនវសគរ គអមតនពវ នចេពះសតវេ ក ែដលងងត គអវជជ កពងរគប

សងកត។

ឧបកជវកកតបថ មន ល វេ អនកេបតជញ ខ លនអនកថយង អនក (គរេដ ើមប

បននវេឈម ះ) ថ អនន តជនៈ (យងេនះឯង)។ រពះសមម សមព ទធ រទងមនរពះពទធ

ដកេទៀតថ ៖

ជនទង យ បនដលនវធម សរមបេធវើ សវៈឲអសេទ ជនទង យ

េនះេឈម ះថ ជនៈ (ជអនកឈនះកេលស) របកដដចជតថគតែដរ។ តថគតបន

ឈនះបបធមទង យេហើយ មន លឧបកៈ េរពះេហតេនះ េទើបតថគត បននវ

េឈម ះថ ជនៈ (ជអនកឈនះបបធម)។

កលរពះដមនរពះភគរទងមនរពះពទធដកយងេនះេហើយ ឧបកជវកេពល

ពកយថ មន ល វេ ពកយយងហនង ពតែមនេហើយ(ថេហើយ) កងកកបលេហើយ

កនយកផលវខស (គេដ ើរែបកផលវគន ) េចៀសេចញេទ។

[១២] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងយងេទកនចរក មល ប េហើយក

យងចលេទរកងព ណស រចេហើយយងេទឯឥសបតនមទយវន សេ េទរក

កែន លងែដលបញចវគគយភកខ េន។ បញចវគគយភកខ បនេឃើញរពះដមនរពះភគយងមក

អពចមង យ លះេឃើញេហើយ កេធវើ េបតជញ គន ថ មន ល វេ សមណេគតមេនះ

ជអនករបតបតតេដ ើមបេ ម ភ ឃល តចកពយយមេហើយ វលរតឡបេដ ើមបភវៈេ ម ភ

ឥឡវេនះេ កនមន តមក េយើងទងអសគន មនគរថវ យបងគ មនគរេរកកទទលេ កេទ

មនគរទទលយកបរតចវរ របសេ កេឡើយ បែន តេយើងរតវរកល សនៈបរមងទក

េបើេ កនងចងគងកគងចះ។ រពះដមនរពះភគ យងចលេទរកបញចវគគយភកខ េ យ

របករ ៗ បញចវគគយភកខទងេនះ កមន ចេដ ើមបឋតេន កន ងពកយេបតជញ របសខលន

16  

េ យរបករេនះៗ បនេឡើយ ករ បែតេរកកទទលរពះដមនរពះភគ ខលះទទល

យកបរតចវររបសរពះអងគ ខលះរកល សនៈថវ យ ខលះតមកលទក ងរពះបទ

យក ង សរមបរងរពះបទនងឈន នរងរពះបទមកថវ យ។ រពះដមនរពះភគ

គងេលើ សនៈ ែដលបញចវគគយភកខទង យេរៀបចទកេហើយ។ លះរពះដមនរពះភគ

គងេហើយ ករទង ងរពះបទទងពរ។ េទើបបញចវគគយភកខ េ រពះដមនរពះភគ

េ យចរពះនមផង េ យពកយថ វេ ផង។ កលបញចវគគយភកខទង យ

េពលពកយេ យងេនះេហើយ រពះភគវន តមន រទងមនរពះពទធដកយងេនះ នងបញច-

វគគយភកខទង យថ មន លភកខទង យ អនកទងអសគន កេ តថគតេ យច

េឈម ះនងពកយថ វេ េឡើយ មន លភកខទង យ តថគតជអរហន តសមម សមព ទធ

េហើយ មន លភកខទង យអនកទង យ ចររបងេ តបប ទចះ ឥឡវតថគតនង

េរប បរបេ នវអមតធម ែដលតថគតរ សដងេហើយ ឥឡវតថគតនងសែមតងធម

កកលបរតទង យ ែដលេចញចកផទះេហើយបស កន ងភពៃនបគគលគម នករងរ

ជរបេយជនដលផទះេ យរបៃព េដ ើមបរបេយជនដលអនតតរធម អនកទង យ

កលេបើបនរបតបតតគរ មពកយរបេ របសតថគតេហើយ ពយរេឡើយ មខជនងបន

េធវើឲជកចបស េ យបញញ ខ លនឯងកន ងបចចបបន នេនះ ចេពះអនតតរធម(១)េនះ ជទបផត

ៃនមគគរពហមចរយៈ នងសេរមចសរមន តេនេ យឥរយបថទង ៤ ។ កលរពះដមន

រពះភគ រទងមនរពះពទធដកយងេនះេហើយ បញចវគគយភកខ កេពលពកយេនះ នងរពះដ

មនរពះភគថ បពរតរពះេគតមដមន យ រពះអងគមនទនបនរ សដងនវឧតតរ-

មនស ធមម ជធមវេសស េ យញណនងទស នៈដឧតតម ចកចតបងនវកេលស

េ យកររបរពតតេនះផង េ យកររបតបតតេនះផង េ យអេពើែដលអនកដៃទ េធវើ ម

បនេ យករមផង ឥឡវេនះ រពះអងគរបតបតតេដ ើមបេ ម ភេរចើន េហើយឃល តចក

                                                            

១. អនតតរធម គរពះអរហតតផល។

17  

ពយយម េហើយវលរតឡប មកេដ ើមបេ ម ភេរចើន េហើយកនងបនរ សដង ឧតតរ-

មនស ធមដវេសស េ យញណនងទស នៈដឧតតម ចកចតបងនវកេលស

ដចេមតចបន។ លះបញចវគគយភកខទង យ េពលពកយយងេនះេហើយ េទើបរពះដមន

រពះភគ រទងមនរពះបន ទលយងេនះ នងបញចវគគយភកខថ មន លភកខទង យ តថគត

មនែមនរបតបតតេដ ើមបេ ម ភេរចើនេទ មនឃល តចកពយយមេទ មនវលរតឡប េដ ើមប

េ ម ភេរចើនដេចន ះេទ មន លភកខទង យ តថគតបនជអរហន តសមម សមព ទធេហើយ

មន លភកខទង យ អនកទង យចររបងេ តបប ទចះ តថគតនងេរប នរបេ

នវរពះនពវ ន ែដលតថគតបនរ សដងេហើយ ឥឡវតថគតនងសែមតងធម ក

កលបរតទង យ េចញចកផទះេហើយ បសកនងភពៃនបគគលមនមនករងរ ជ

របេយជនដលផទះេ យរបៃព េដ ើមបជរបេយជនដលអនតតរធម អនកទង យ

កលេបើបនរបតបតតគរដលពកយរបេ របសតថគតេហើយ ពយរេឡើយមខជនង បន

េធវើឲជកចបស េ យរបជញ ខ លនឯង កនងបចចបបន នេនះ ចេពះអនតតរធមេនះ ជទបផត

ៃនមគគរពហមចរយៈ នងសេរមចសរមន តេនេ យឥរយបថទង ៤ ។ បញចវគគយ-

ភកខទង យ េពលពកយេនះ នងរពះដមនរពះភគ ជគរមបពរដងផង ។េប។

រពះដមនរពះភគ រទងមនរពះពទធដកេនះ នងបញចវគគយភកខទង យ ជគរមបពរ

ដងផង ។េប។ បញចវគគយភកខទង យ េពលពកយេនះ នងរពះដមនរពះភគ

ជគរមបបដងេទៀតថ បពរតរពះេគតមដមន យ រពះអងគមនទនបនរ សដង

នវឧតតរមនស ធម ជធមវេសស េ យញណនងទស នៈដឧតតម ចកចតបងនវ

កេលស េ យកររបរពតតេនះផង េ យកររបតបតតេនះផង េ យអេពើែដលជនដៃទ

េធវើ មបនេ យករមេនះផង ឥឡវេនះ រពះអងគរបតបតតេដ ើមប េ ម ភេរចើន េហើយឃល ត

ចកពយយមេហើយ វលរតឡបេដ ើមបេ ម ភេរចើន នងបនរ សដងឧតតរមនស ធម

ដវេសស េ យញណនងទស នៈដឧតតម ចកចតបងនវកេលស ដចេមតចបន។

18  

កលេបើ បញចវគគយភកខទង យ េពលពកយយងេនះេហើយ រពះដមនរពះភគ រទង

មនរពះពទធដកេនះ នងបញចវគគយភកខទង យថ មន លភកខទង យ អនកទង យ

ចរពចរ េមើលនវពកយរបសតថគតឥឡវេនះ ដចគន នងកលមនអពកលឥឡវ

េនះែដរឬេទ។ បញចវគគយភកខទង យតបថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ពកយហនង រពះអងគ

មនែដលេពលេទ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ តថគតបនជ អរហន ត-

សមម សមព ទ ធេហើយ មន លភកខទង យ ចររបងេ តបប ទចះ។ តថគតនងេរប ន

របេ នវរពះនពវ ន ែដលតថគតបនរ សដងេហើយ ឥឡវតថគតនងសែមតងធម

កកលបរតទង យេចញចកផទះបសកនង ភពៃនបគគលមនមនករងរ ជរបេយជន

ដលផទះេ យរបៃព េដ ើមបរបេយជនដលអនតតរធម កលេបើអនកទង យរបតបតត

គរ មពកយរបេ របសតថគត ពយរេឡើយមខជនងបនេធវើឲជកចបស េ យ

របជញ ខ លនឯងកន ងបចចបបន នេនះ ចេពះអនតតរធមេនះជទបផតៃនមគគរពហមចរយៈ េហើយ

សេរមចសរមន តេ យឥរយបថទង ៤ ។ រពះដមនរពះភគបនញង បញចវគគយ-

ភកខទង យ ឲយលចបស (កនងេពលេនះ) ។ លះរគជខងេរកយ បញចវគគយភកខ

ទង យ ងចតត ត បរពះដមនរពះភគ េផអ ងនវេ តបប ទ េហើយផចងចតត េដ ើមប

ដងចបស។

[១៣] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរ សេ បញចវគគយភកខទង យមក

េហើយរ សថ មន លភកខទង យ ធមអមខង១ទងពររបករេនះ គបពវជតមនគរ

េសពគបេឡើយ។ (ធមអមខងទងពររបករេនះគ) កររបកបេរឿយៗ នវេសចកតជប

ជពកេ យកមសខកន ងកមទង យ ែដលជធមេថកទប ជរបសអនករសក

ជរបសបថជជន មនែមនជរបសអរយបគគល មនរបកបេ យរបេយជន (មយ)

                                                            

១. ពកយេនះែរបេចញពបលថ អនត ។ អន ត ែរបថ ទបផត ែតកនងទេនះែរបថ អមខង គធមជផលវរបតបតត មកេថកទបេនអមខងៃនមជឈមបដបទ ែដលជផលវរបតបតតក ត ល។

19  

កររបកបេរឿយៗ នវេសចកតពយយមេធវើ ខ លនឯងឲលបក ែតងនមកនវេសចកតទកខ

មនែមនជរបសអរយបគគល មនរបកបេ យរបេយជនេឡើយ (មយ) មន លភកខ

ទង យ មជឈមបដបទ (គេសចកតរបតបតតយងក ត ល) មនបះពលនងធម

អមខងទងពរេនះ១តថគតបនរ សដងេហើយ ជេសចកតរបតបតត េធវើឲេកើត

បញញ ចកខ (គេធវើឲេកើតេសចកតេចះដង) របរពតតេទេដើមបេសចកតរមង បកេលស េដ ើមប

គ លនវអរយសចច េដ ើមបរ សដងនវអរយសចច េដ ើមបនពវ ន។ មន លភកខទង យក

មជឈមបដបទេនះ ដចេមតច ែដលតថគតរ សដងេហើយ ជេសចកតរបតបតត

េធវើឲេកើតបញញ ចកខ របរពតតេទេដ ើមបេសចកតរមង បកេលស េដ ើមប គ លនវអរយសចច

េដ ើមបរ សដងនវអរយសចច េដ ើមបនពវ ន (មជឈមបដបទេនះ) គអរយមគគរបកបេ យ

អងគ៨េនះឯង អរយមគគរបកបេ យអងគ ៨ របករដចេមតច អរយមគគរបកបេ យ

អងគ៨របករេនះគ េសចកតេឃើញរតវ ១ េសចកតរតះរះរតវ ១ ចរតវ ១ ករងររតវ ១

ករចញចមជវតរតវ ១ េសចកតពយយមរតវ ១ ម រតរតវ ១ ករដមកលចតតរតវ ១។

មន លភកខទង យ មជឈមបដបទេនះឯង ែដលតថគតរ សដងេហើយជេសចកតរបតបតតេធវើឲេកើតបញញចកខ ែតងរបរពតតេទេដ ើមបេសចកតរមង បកេលស េដ ើមប គ ល

នវអរយសចច េដ ើមបរ សដងនវអរយសចច េដ ើមបនពវ ន។

[១៤] មន លភកខទង យ កេសចកតទកខេនះឯងេ ថ អរយសចច គកេណើ ត

(ទង៤មនជ ពជជេដើម) ជកងទកខ ១ េសចកតចសរគរគ ជកងទកខ ១ ពកជង

ដកតជកងទកខ ១ េសចកត ល បជកងទកខ ១ ដេណើ ររបសបចលេ យសតវ នងសងខ រ

មនជទរស ញទង យជកងទកខ ១ េសចកតរពតរបសចកសតវ នងសងខ រជទ

រស ញទង យជកងទកខ ១ បគគលរបថន វតថ មនបនវតថ េនះ (ដចបណង)

                                                            

១. ទៃទអពធមអមខងទងពរេនះ។ ២. ត ហ ែរបថ ចណង េសចកតរបថន េសចកតអន ទះអែន ទង េសចកតរចលរចល សេរមក។

20  

ជកងទកខ ១ េបើេពលេ យសេងខប ឧបទនកខន ធទង ៥ (មនរបខន ធជេដើម) ជកងទកខ

១។ មន លភកខទង យ េហតជែដនេកើតៃនកងទកខេនះឯង េ ថ អរយសចច គ

ត ហ ២េនះឯង ជធមមជតនសតវឲេកើតេទៀត របកបេ យេសចកតរក យ នង

េសចកត េរតករត ល ជធមមជតនសតវឲេរតករត លេនកនងភពេនះៗ (ឬកនង

រមមណេនះៗ) ត ហ េនះដចេមតច ត ហ េនះគកមត ហ (េសចកតរបថន កន ង

កមភព) ១ ភវត ហ (េសចកតរបថន កន ងរបភពនងអរបភព) ១ វភវត ហ (េសចកត

របថន កន ងភពសនយ១។ មន លភកខទង យ េសចកតរលតៃនកងទកខេនះឯង េ ថ

អរយសចច បនខងនពវ នធម ជសភវៈេនឿយ យនងរលត េ យមនមន

េសសសល ជសភវៈលះបងរគែវងេចល ជរមះេចល មន លយ រតងត ហ

េនះឯង។ មន លភកខទង យ េសចកតរបតបតតនសតវឲដលនវរពះនពវ នជទរលត

ៃនកងទកខេនះឯង េ ថ អរយសចច បនខងអរយមគគរបកបេ យអងគ៨េនះឯង

អរយមគគរបកបេ យ អងគ៨េនះដចេមតច អរយមគគរបកបេ យអងគ ៨ េនះ គេសចកត

េឃើញរតវ ១ ។េប។ ករដមកលចតតរតវ ១។

[១៥] មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើត

េឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគត កនងធមទង យ

ែដលតថគតមនែដលបនឮកន ងកលពមនមកថ កងទកខេនះេឈម ះថ អរយសចច

ដេចនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគតថ កងទកខេនះឯង

េឈម ះថ អរយសចច បគគលគរកណតដង ។េប។ មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើង

េហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើតេឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើត

                                                            

១. មនយកនងអដ ឋកថនងដកថ តេរមករបកបេ យកមគណទង៥យង េ ថកមត ហ តេរមកកនងរបភពនងអរបភព តេរមករបកបេ យេសចកត លយកនងឈននងសស តទដ ឋ េ ថភវត ហ តេរមករបកបេ យឧេចឆទទដ ឋ គយលថ សតវ ល ប េទសនយេ ថ វភវត ហ ។

21  

េឡើងេហើយ ដលតថគត កន ងធមទង យែដលតថគតមនែដល បនឮកនងកលព

មនមកថ កងទកខេនះឯងេឈម ះថ អរយសចចែដលបគគលបនកណតដងេហើយ។

មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើតេឡើងេហើយ

វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគត កនងធមទង យ ែដលតថគត

មនែដលបនឮកន ងកលពមនមកថត ហ ជែដនេកើតេឡើងៃនកងទកខេនះ េឈម ះថ

អរយសចចដេចនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគតថ

ត ហ ជែដនេកើតេឡើងៃនកងទកខេនះឯង េឈម ះថអរយសចចែដលបគគលគរលះេចល

។េប។ មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើត

េឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើតេឡើងេហើយដលតថគត កនងធមទង យ

ែដលតថគតមនែដលបនឮ កនងកលពមនមកថ ត ហ ជែដនេកើតេឡើងៃនកងទកខ

េនះឯង េឈម ះថអរយសចច ែដលបគគលលះេចលេហើយ។ មន លភកខទង យ

ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើតេឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ

ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគតកនងធមទង យ ែដលតថគតមនែដលបនឮ

កនងកលពមនមកថ នពវ នធមជទរលតៃនកងទកខេនះេឈម ះថ អរយសចចដេចនះ

េឡើយ។ មន លភកខទង យ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគតថ នពវ នធមជទរលត

ៃនកងទកខេនះឯង េឈម ះថ អរយសចច ែដលបគគលគរេធវើឲជកចបស ។េប។

មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើតេឡើងេហើយ

វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគត កនងធមទង យែដលតថគត

មនែដលបនឮកន ងកលពមនមកថនពវ នជទរលតៃនកងទកខេនះឯងេឈម ះថ អរយ-

សចច ែដលបគគលបនេធវើឲជកចបសេហើយ។ មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើង

េហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ េកើតេឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើត

េឡើងេហើយ ដលតថគត កន ងធមទង យ ែដលតថគតមនែដលបនឮកន ងកល

22  

ពមនមកថ េសចកតរបតបតតនសតវឲដល នវនពវ នេនះេឈម ះថ អរយសចចដេចនះ

េឡើយ។ មន លភកខទង យ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគតថ េសចកតរបតបតតន

សតវឲដលនពវ នជទរលតៃនកងទកខេនះឯងេឈម ះថ អរយសចច ែដលបគគលគរ

ចេរមើន ។េប។ មន លភកខទង យ ចកខ េកើតេឡើងេហើយ ញណេកើតេឡើងេហើយ បញញ

េកើតេឡើងេហើយ វជជ េកើតេឡើងេហើយ ពន លេកើតេឡើងេហើយ ដលតថគត កនងធម

ទង យែដល តថគតមនែដលបនឮកនងកលពមនមកថេសចកតរបតបតតនសតវឲ

ដលនវនពវ នជទរលតៃនកងទកខេនះឯងេឈម ះថ អរយសចច ែដលបគគលបនចេរមើន

េហើយ។

[១៦] មន លភកខទង យ មយងេទៀត ញណទស នៈ (ករដងករេឃើញ) មពត

មនបរវដ តៈ៣ មន ករៈ ១២ យងេនះ កនងអរយសចចទង យ ៤ េនះរបសតថគត

េនមនទនបរសទធរតម មន លភកខទង យ តថគតកមនទនេបតជញ ខ លនថ ជអនក

រ សដងចេពះ នវសមម សេមព ធញញណដរបេសើ រ កន ងេ ករពមទងេទវេ ក

មរេ ក នងរពហមេ ក កន ងពពកសតវរពមទងសមណរពហមណ េទវ

នងមនស រតមេនះ។ មន លភកខទង យ មយងេទៀត ញណទស នៈ មពត មន

បរវដ តៈ ៣ មន ករៈ ១២ យងេនះ កនងអរយសចចទង យ ៤ េនះ របសតថគត

បរសទធេហើយកន ងកល មន លភកខទង យ េទើបតថគតេបតជញ ខ លនថជអនករ ស

ដងចេពះនវសមម សេមព ធញញណដរបេសើ រ កន ងេ ករពមទងេទវេ ក មរេ ក

នងរពហមេ ក កន ងពពកសតវរពមទងសមណរពហមណ េទវ នងមនស កន ងកល

េនះ។ មយងេទៀត ទស នៈកចចគករដង េកើតេឡើងដលតថគតថ វមតត (គអរហតតផល)

របសតថគត មនកេរមើកេឡើយ ជតេនះផតរតមេនះេហើយ តពេនះេទ ភពថម មនមន

23  

េឡើយ។ កកលែដលរពះដមនរពះភគ កពងសែមតងនវេវយយករណេនះ ធមមចកខ (១)

(ែភនកេឃើញធម) ដរបសចកធលគ គទកកេលស របសចកមន ទល (គទដ ឋនង

វចកចឆ ) បនេកើតេឡើងដលេកណឌ ញញភកខ ដមន យថ ធមមជត មយែដលេកើត

េឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះករលតេទវញជធមម ។

[១៧] កកលេបើរពះធមមចកក ែដលរពះដមនរពះភគឲរបរពតតេទ (គរទងសែមតង

ដចេគបងវល) (យងេនះ) េហើយ ភមមេទវ ទង យបន លនវសរសពទថ រពះធមមចកកហនង

មនមនចកកដៃទៃរកែលងជង េទះបសមណៈកត រពហមណកត េទវ កត មរកត រពហមកត

ជនឯ នមយកតកន ងេ ក មន ចបដវតត (ែកែរប) បនេឡើយ (ឥឡវ) រពះដមន

រពះភគរទងឲរបរពតតេទបនេហើយ កន ងឥសបតនមគទយវន ជតរកងព ណស។

េទវ េនកន ង ថ នចតមម ជកៈទង យ ឮសេឡងរបសភមមេទវ ទង យ

េហើយកបន លនវសេឡង (ថដចគន )។ េទវ េនកន ង ថ ន វតតង ទង យ ឮសេឡង

របសចតមម ជកេទវ ទង យ េហើយកបន លនវសេឡង (ថដចគន ) ។េប។

េទវ េន កនង ថ នយមទង យ េទវ េនកន ង ថ នតសតទង យ... េទវ េន

កនង ថ ននមម នរតទង យ... េទវ េនកន ង ថ នបរនមមតវសវតតទង យ... េទវ

ែដល បកនងពពកៃនរពហមទង យកបន លនវសរសពទថ រពះធមមចកកហនងមនមនចកកដៃទ

ៃរកែលងជងេទះបសមណៈកត រពហមណកត េទវ កត មរកត រពហមកត ជនឯ នមយកត

កនងេ ក មន ចនងឲរបរពតតេទបនេឡើយ (ឥឡវ) រពះដមនរពះភគរទងឲ

របរពតតេទបនេហើយ កនងឥសបតនមគទយវន ជតរកងព ណស។ សេឡង

(កងរពង) ក នឮេឡើងេទដ បដលរពហមេ កកន ងខណៈេនះ កនងមយរេពចេនះ

េ យរបករដេចនះ។ រឯេ កធតទងមយហមនេនះ កកេរកើករេពើកញបញរ។ ទងពន ល

                                                            

១. រតថទបនដកថ ធមមចកខ េនះ បនខងមគគ៣ ខងេរកម គេ បតតមគគ១ សកទគមមគគ១ អនគមមគគ ែតកនងអដ ឋកថ ធមមចកកថ ធមមចកខកនងទេនះ សេ យកេ បតតមគគែតមយង។

24  

ភលធទ យរបមណមនបនកន លងេលើស នភពរបសេទវ ទង យ កេកើតរបកដ

េឡើងកន ងេ ក។ ល បេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងបន លនវឧទន ចថ េអើហន

េកណឌ ញញៈបនរ សដងពតេហើយ េអើហន េកណឌ ញញៈបនរ សដងពតេហើយ។

េរពះេហតេនះ ពកយថអញញ េកណឌ ញញៈេនះឯង កបនជបជនមរបសរពះេកណឌ ញញ-

ភកខ ដមន យ។

[១៨] រគេនះ រពះអញញ េកណឌ ញញៈដមន យ បនេឃើញអរយសចចធមេហើយ

បនដលអរយសចចធមេហើយ បនរ សដងអរយសចចធមេហើយ បនចះចតតសបកន ង

អរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យេហើយ របសចកេសចកតេងឿងឆងលេហើយ

ដលនវេសចកតេកល វកល មនបចេជឿ ត បបគគលដៃទ កនង សនៃនរពះ ត

េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគយងេនះថ សមរទងរពះេម ត េរបស ខញរពះអងគគរ

បននវបពវជជ គរបននវឧបសមបទកនងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនេជគ

រទងរ សេ ថ អនកចរមកជភកខ ចះ េហើយមនរពះពទធដកថ សនធម តថគត

េពលលអេហើយ អនកចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបនងេធវើ នវនពវ ន ជទបផតៃនកង

ទកខេ យរបៃពចះ។ រពះពទធដកេនះឯងជឧបសមបទ របសអញញ េកណឌ ញញៈដមន

យេនះ។

[១៩] ល បតេទ រពះដមនរពះភគ រទងេពលទនម នេរប នរបេ ភកខ ដេសស

េរកពអញញ េកណឌ ញញភកខ េនះ េ យធមមកថ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគ កពង

េពលទនម នេរប នរបេ េ យធមមកថ ធមមចកខ ដរបសចកធល របសចកមន ទល

កេកើតេឡើងដលវបបភកខ ដមន យផង ដលភទទយភកខ ដមន យផងថ ធមមជត

មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ករលតេទវញជធមម ។

ភកខទង យពរអងគគ វបបៈនងភទទយៈេនះ បនេឃើញអរយសចចធមេហើយ បនដល

25  

អរយសចចធមេហើយ បនរ សដងអរយសចចធមេហើយ បនចះចតតសបកន ងអរយ-

សចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យេហើយ របសចកេសចកតេងឿងឆងលេហើយ

ដលនវេសចកតេកល វកល មនបចេជឿ ត បបគគលដៃទ កន ង សនៃនរពះ ត េទើប

រកបទលរពះដមនរពះភគយងេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគទង យ

គរបននវបពវជជ គរបននវឧបសមបទ កនងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនេជគ

រទងរ សេ ថ អនកទង យចរមកជភកខ ចះ េហើយរ សថ សនធម តថគត

េពលលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវនពវ នជទបផត

ៃនកងទកខ េ យរបៃពចះ។ រពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបសវបបៈនងភទទយៈភកខ

ដមន យទងេនះ។ ល បតេទ រពះដមនរពះភគរទងទទលភតត ែដលភកខ

ទង យ នមកអពរសកមកថវ យ េហើយរទងេពលទនម នេរប នរបេ ភកខទង យ

ពរអងគគ ម នមនងអស ជជ េរកពភកខ បអងគគ អញញ េកណឌ ញញៈវបបៈភទទយៈេនះេ យ

ធមមកថ។ ភកខទង យបអងគរ ចេទបណឌ បតនមកនវវតថ ឥសទង ៦ អងគ (គ

រពះសមម សមព ទធ ១ បញចវគគយភកខទង ៥ ) កញងអតតភពឲរបរពតតេទេ យវតថ េនះ។

ល បេនះ រពះដមនរពះភគកពងេពលទនម នេរប នរបេ េ យធមមកថ ធមមចកខ

ដរបសចកធល របសចកមន ទល បនេកើតេឡើងដលម នមដមន យផង ដល

អស ជដមន យផងថ ធមមជត មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទង

អសេនះ ករលតេទវញជធមម ។ ភកខទង យពរអងគគ ម នមនងអស ជជេនះ

បនេឃើញអរយសចចធមេហើយ បនដលអរយសចចធមេហើយ បនរ សដងអរយ-

សចចធមេហើយ បនចះចតតសបកន ងអរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យេហើយ

របសចកេសចកតេងឿងឆងលេហើយ ដលនវេសចកតេកល វកល មនបចេជឿ ត បបគគល

ដៃទកន ង សនៃនរពះបរម ត េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគ យងេនះថ សម

រទងេម ត េរបស ខញរពះអងគទង យ គរបននវបពវជជ គរបននវឧបសមបទ កនង

26  

ស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនេជគរទងរ សេ ថ អនកទង យចរមក

ជភកខ ចះ េហើយរទងរ សថ សនធម តថគតេពលលអេហើយ អនកទង យចរ

របរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវនពវ នជទបផតៃនកងទកខ េ យរបៃពចះ។ រពះពទធ-

ចេនះឯង ជឧបសមបទរបសម នមនងអស ជជដមន យទងេនះ។

[២០] រគេនះ រពះដមនរពះភគ រទងរ សេ បញចវគគយភកខទង យមក

េហើយរ សថ មន លភកខទង យ រប គ ងកយជអន ត មនែមនជរបសខលន

េឡើយ១។ មន លភកខទង យ របសន េបើរបេនះជរបសខលនពតែមន របេនះកមន

គបបរបរពតតេទេដ ើមប ពធ គជងដកតេឡើយ មយងេទៀត បគគលគបបបន (នវ

អ ច) កន ងរបថ សមឲរបរបសអញយងេនះេទ សមកឲរបរបសអញ យងេនះ

េឡើយ។ មន លភកខទង យ របជអន ត ពតែមន េរពះេហតេនះបនជរបេចះែត

របរពតតេទេដើមប ពធ មយងេទៀត បគគលមនបន (នវអ ច) កនងរបថ សមឲរប

របសអញយងេនះេទ សមកឲរបរបសអញយងេនះេឡើយ។ េវទនមនែមនជ

របសខលនេឡើយ។ មន លភកខទង យ របសន េបើេវទនេនះជរបសខលនពតែមន

េវទនេនះ កមនគបបរបរពតតេទេដ ើមប ពធេឡើយ មយងេទៀត បគគលគបបបន(នវ

អ ច) កនងេវទនថ សមឲេវទនរបសអញយងេនះេទ សមកឲេវទនរបសអញ

យងេនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ េវទនជអន ត ពតែមន េរពះេហតេនះបនជ

េវទនេចះែតរបរពតតេទេដ ើមប ពធ មយងេទៀត បគគលមនបន (នវអ ច) កនង

េវទនថ សមឲេវទនរបសអញយងេនះេទ សមកឲេវទនរបសអញយងេនះ

េឡើយ។ សញញ មនែមនជរបសខលនេឡើយ។ មន លភកខទង យ របសន េបើ

សញញ េនះជរបសខលនពតែមន សញញ េនះកមនគបបរបរពតតេទេដ ើមប ពធេឡើយ។

                                                            

១. កនងដកថ រប អន ត របមនែមនជរបសខ លនេនះ េសចកតថ របមនរបរពតតេទកនងអ ចចតត១ មនមនមច ស១ េ ះសនយ១ ជសរតវនងចតត១។

27  

មយងេទៀត បគគលគបបបន (នវអ ច) កន ងសញញថ សមឲសញញ របសអញយង

េនះេទ សមកឲសញញ របសអញ យងេនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ សញញជ

អន ត ពតែមន េរពះេហតេនះបនជ សញញ េចះែតរបរពតតេទេដើមប ពធ មយងេទៀត

បគគលមនបន (នវអ ច) កនងសញញថ សមឲសញញ របសអញយងេនះេទ សមក

ឲសញញ របសអញយងេនះេឡើយ។ សងខ រទង យមនែមនជរបសខលនេឡើយ។ មន ល

ភកខទង យ របសន េបើ សងខ រទង យេនះជរបសខលនពតែមន សងខ រទង យ

េនះកមនគបបរបរពតតេទេដ ើមប ពធេឡើយ មយងេទៀត បគគលគបបបន (នវអ ច)

កនងសងខ រទង យថ សមឲសងខ រទង យរបសអញយងេនះេទ សមកឲ

សងខ រទង យរបសអញ យងេនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ សងខ រទង យ

ជអន ត ពតែមន េរពះេហតេនះបនជ សងខ រទង យេចះែតរបរពតតេទ េដ ើមប

ពធ មយងេទៀត បគគលមនបន (នវអ ច) កនងសងខ រទង យថ សមឲសងខ រ

ទង យរបសអញ យងេនះេទ សមកឲសងខ រទង យ របសអញយងេនះ

េឡើយ។ វញញណមនែមនជរបសខលនេឡើយ។ មន លភកខទង យ របសន េបើ

វញញណេនះជរបសខលនពតែមន វញញណេនះកមនគបបរបរពតតេទេដ ើមប ពធេឡើយ

មយងេទៀត បគគលគបបបន (នវអ ច) កនងវញញណថសមឲវញញណរបសអញ

យងេនះេទ សមកឲវញញណរបសអញយងេនះេឡើយ។ មន លភកខទង យ វញញណ

ជអន ត ពតែមន េរពះេហតេនះបនជ វញញណេចះែតរបរពតតេទេដ ើមប ពធ

មយងេទៀត បគគលមនបន (នវអ ច) កន ងវញញណថ សមឲវញញណរបសអញ

យងេនះេទ សមកឲ វញញណរបសអញយងេនះេឡើយ។

[២១] រពះបរម ត រទងរ សសរថ មន លភកខទង យ អនកទង យ

សមគ ល នវេសចកតេនះថដចេមតច របេទៀងឬមនេទៀង។ បញចវគគយភកខទង យ

រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន របមនេទៀងេទ។ រទងរ សសរថ របស

28  

ែដលមនេទៀង របសេនះជទកខឬជសខ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

របសេនះ ជទកខ។ រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង ែដលជទកខមន

េសចកតែរបរបលជធមម គរឬេដ ើមបនងយលេឃើញនវរបសេនះថ េនះរបសអញ

េនះជអញ េនះជខលនអញ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន មនគរេដ ើមបនង

យលេឃើញយងេនះេទ។ រពះបរម ត រទងរ សសរថេវទនេទៀងឬមនេទៀង១។

បញចវគគយភកខទង យរកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េវទនមនេទៀងេទ។

រទងរ សសរថ របស ែដលមនេទៀង របសេនះជទកខឬជសខ។ រកបទលថ

បពរតរពះអងគដចេរមើន របសេនះជទកខ។ រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង

ែដលជទកខមនេសចកតែរបរបលជធមម គរឬេដើមបនងយលេឃើញនវរបសេនះថ

េនះជរបសអញ េនះជអញ េនះជខលនអញ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

មនគរេដ ើមបនងយលេឃើញយងេនះេទ។ រពះបរម ត រទងរ សសរថ

សញញ េទៀងឬមនេទៀង។ បញចវគគយភកខទង យរកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

សញញ មនេទៀងេទ។ រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង របសេនះជទកខ

ឬជសខ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន របសេនះជទកខ។ រទងរ សសរថ

ករបស ែដលមនេទៀង ែដលជទកខ មនេសចកតែរបរបលជធមម គរឬេដ ើមប

នងយលេឃើញនវរបសេនះថ េនះរបសអញ េនះជអញ េនះជខលនអញ។ រកប

ទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន មនគរេដ ើមបនង យលេឃើញយងេនះេទ។ រពះបរម-

ត រទងរ សសរថ សងខ រទង យេទៀង ឬមនេទៀង។ បញចវគគយភកខទង យ

រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សងខ រទង យមនេទៀងេទ។ រទងរ សសរថ

ករបស ែដលមនេទៀង របសេនះជទកខឬជសខ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគ

                                                            

១. គមពរខ លះេឃើញមនពកយសរថ មន លភកខទង យ អនកទង យសគលនវេសចកតេនះថដចេមតច រគបៗ បទ ងពេវទន ជេដើមរហតដលវញញណជទបផត គមពរខ លះេឃើញមនែតពកយថ មន លភកខទង យ េវទន..ដេចនះកមន។

29  

ដចេរមើន របសេនះជទកខ។ រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង ែដលជទកខ

មនេសចកតែរបរបលជធមម គរឬេដ ើមបនងយលេឃើញនវរបសេនះថ េនះរបស

អញ េនះជអញ េនះជខលនអញ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន មនគរេដ ើមបនង

យលេឃើញយងេនះេទ។ រពះបរម ត រទងរ សសរថវញញណេទៀងឬមនេទៀង។

បញចវគគយភកខទង យរកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន វញញណមនេទៀងេទ។

រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង របសេនះជទកខឬជសខ។ រកបទលថ

បពរតរពះអងគដចេរមើន របសេនះជទកខ។ រទងរ សសរថ ករបស ែដលមនេទៀង

ែដលជទកខមនេសចកតែរបរបលជធមម គរឬេដើមបនងយលេឃើញនវរបសេនះថ

េនះជរបសអញ េនះជអញ េនះជខលនអញ។ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

មនគរេដ ើមបនង យលេឃើញយងេនះេទ។

[២២] មន លភកខទង យ េរពះេហតេនះ កនងេ កេនះ របឯ មយជអតតកត

ជអនគតកត ជបចចបបន នកត ខងកនងកត ខងេរកកត េរគតរគតកត លអតកត េថកទបកត

ឧតតមកត រប ែដលមនកន ងទឆង យកត កនងទជតកត របទងអសេនះករគនែត ជរប

(បេ ណ ះឯង) អនកទង យគរ េឃើញនវេសចកតេនះ េ យរបជញ ដលអ មេសចកតពត

យងដេចនះថ េនះមន ែមនរបសអញ េនះមនែមនជអញ េនះមនែមនជខលនរបស

អញេឡើយ។ េវទនឯ មយជអតតកត ជអនគតកត បចចបបន នកត ខងកនងកត ខងេរកកត

េរគតរគតកត លអតកត េថកទបកត ឧតតមកត េវទន ែដលមនកនងទឆង យកត កនងទ

ជតកត េវទនទងអសេនះករគនែតជេវទន (បេ ណ ះឯង) អនកទង យ គរេឃើញ

នវេសចកតេនះ េ យរបជញ ដលអ មេសចកតពតយងេនះដេចនះថ េនះមនែមនរបស

អញ េនះមនែមនជអញ េនះមនែមនជខលនរបសអញេឡើយ។ សញញឯ មយជ

អតតកត ជអនគតកត ជបចចបបន នកត ខងកនងកត ខងេរកកត េរគតរគតកត លអតកត

េថកទបកត ឧតតមកត សញញ ែដលមនកនង ទឆង យកត កនងទជតកត សញញទងអសេនះ

30  

ករគនែតជសញញ (បេ ណ ះឯង) អនកទង យ គរេឃើញនវេសចកតេនះ េ យរបជញ

ដលអ មេសចកតពតយងេនះដេចនះថ េនះមនែមនរបសអញ េនះមនែមនជអញ

េនះមនែមនជខលនរបសអញេឡើយ។ សងខ រទង យឯ មយ ជអតតកត

ជអនគតកត ជបចចបបន នកត ខងកនងកត ខងេរកកត េរគតរគតកត លអតកត េថកទបកត

ឧតតមកត សងខ រទង យ ែដលមនកនងទឆង យកត កនងទជតកត សងខ រទង យទង

អសេនះករគនែតជសងខ រ (បេ ណ ះឯង) អនកទង យ គរេឃើញនវេសចកតេនះ

េ យរបជញ ដលអ មេសចកតពតយងេនះដេចនះថ េនះមនែមនរបសអញ េនះមនែមន

ជអញ េនះមនែមនជខលនរបសអញេឡើយ។ វញញណឯ មយ ជអតតកត ជអនគត

កត ជបចចបបន នកត ខងកនងកត ខងេរកកត េរគតរគតកត លអតកត េថកទបកត ឧតតមកត

វញញណ ែដលមនកនងទឆង យកត កនងទជតកត វញញណទងអសេនះករគនែត

ជវញញណ (បេ ណ ះឯង) អនកទង យគរេឃើញនវេសចកតេនះ េ យរបជញ ដលអ ម

េសចកតពតយងេនះដេចនះថ េនះមនែមនរបសអញ េនះមនែមនជអញ េនះមនែមន

ជខលនរបសអញេឡើយ។

[២៣] មន លភកខទង យ អរយ វកបន ត បេហើយ យលេឃើញយងេនះ

កេនឿយ យកនងរបផង េនឿយ យកនងេវទនផង េនឿយ យកនងសញញផង

េនឿយ យកនងសងខ រទង យផង េនឿយ យកនងវញញណផង កលេបើេនឿយ

យ (យងេនះេហើយ) ករបសចកតេរមក ចតតកផតរសឡះ (ចក សវៈ)

េរពះករយរបសចកតេរមក កលែដលចតតផតរសឡះ (ចក សវៈ) េហើយ ញណ

(របសអរយ វកេនះ) កេកើតេឡើងរបកដថ ចតត (របសអញ) ផតរសឡះ (ចក

សវៈ) េហើយ (អរយ វកេនះ) កដងចបសដេចនះថ ជត (របសអញ) អសេហើយ

មគគរពហមចរយធម អញបនេនរចេហើយ កចចែដលគរេធវើ អញកបនេធវើ រចេហើយ

កចចឯេទៀតេរកពេនះមនមន (ដលអញ) េឡើយ។

31  

[២៤] រពះដមនរពះភគជមច ស រទងបនសែមតង នវសរតេនះចបេហើយ។

បញចវគគយភកខទង យ កមនចតតេរតកអររក យចេពះភសត ៃនរពះដមនរពះភគ

ជមច ស។ កលែដលរពះដមនរពះភគជមច សកពងរ សសែមតងនវេវយយករណេនះ

ចតតរបសភកខទង ៥ របបនរចរសឡះេហើយចក សវៈទង យ េរពះមនរបកនម

(ថអញថេយើង) េឡើយ។ កនងសមយេនះឯង មនរពះអរហន ត ៦ អងគកន ងេ ក

ជដមបង ( បទងរពះដមនរពះភគផង)។

ចប បឋមភណ រៈ។

[២៥] សមយេនះឯង កនងរកងព ណសមនកលបរត (មន ក) េឈម ះយស

ជកនេសដ ឋជបគគលចេរមើនេ យេសចកតសខ។ យសកលបរតេនះមនរប ទ ៣

រប ទ ១ សរមបេនកនងរដវរង រប ទ ១ សរមបេនកនងរដវេកត រប ទ ១

សរមបេនកនងរដវេភល ង។ យសកលបរតេនះ ម ប ឲពកអនកេភលងតរយតរន តសទធ

សងែតរសឥតមនបរសេឡើយ ចបេរមើអសកណត ៤ ែខ កនងរប ទសរមបេន

កនងរដវេភល ង មនែដលចះមកកនៃផទរប ទខងេរកមេទ។ រគេនះ យសកលបរត

ែឆអតសកបសកលេ យកមគណទង ៥ កលពករសកពងបេរមើ កេដកលកេទជមន

ឯជនជបរសទយ កេដកលកជខងេរកយ។ រឯរបទបែដលេគអចទកេ យេរបង

ែតងេឆះបភលទលរពក លៗយប។ រគេនះ យសកលបរតភញ កពនរទមនេគបនេឃើញ

ជនជបរសទយរបសខលនកពងេដកលក រសខ លះមនពណេនរតងេកល ក រសខ លះមនសគរ

សេមភ រេនរតងក រសខ លះមនសគរធេនែកបររទង រសខ លះមនសករ យ រសខ លះមន

ទកមតហរេហៀរ រសខ លះកពងមេមើ (យសកលបរតបនេឃើញជនជបរសទយរបសខលន)

កដចជ ៃរពសម នមករបកដកនងក ត បៃដ ។ យសកលបរតេនះ លះបនេឃើញ

េហើយេកើតេសចកតជនឆអនចតត កឋតេនសប កន ងេសចកតេនឿយ យ។ េទើបយសកល-

32  

បរត បន លនវឧទន ច (េ យេសចកតសេងវគ) ថ ឱហន (ទេនះ) រចបករចបល សេតើ

ឱហន (ទេនះ) ជពក កវន សេតើ។ រគេនះ យសកលបរតពករទនបេជើងមស

េដ ើរសេ េទកនមតទវ រផទះ។ អមនស ១ទង យ េបើកទវ រទកេ យបណងថ

អនក មយកេធវើ អន ត យកនងករេចញចកផទះ េហើយបសកនងភពៃនបគគលមនមន

ករងរជរបេយជនដលផទះ របសយសកលបរតេឡើយ។ រគេនះ យសកលបរត

កេដ ើរតរមងេទកនទវ ររពះនគរ។ អមនស ទង យ េបើកទវ រទកេ យបណងថ

អនក មយកេធវើ អន ត យកនងករេចញចកផទះេហើយ បសកនងភពៃនបគគលមនមន

ករងរជរបេយជន ដលផទះរបសយសកលបរតេឡើយ។ រគេនះ យសកលបរត

កេដ ើរតរមងេទកនឥសបតនមគទយវន។

[២៦] សមយេនះឯង រពះដមនរពះភគ រទងេតើនេឡើងកនង សមយរពករពង

វ ង រត េហើយរទងចរងកមកន ងទ ល។ រពះដមនរពះភគរទងទតេឃើញយសកល-

បរត េដ ើរមកអពចមង យ លះរទងេឃើញេហើយ កយងេចញអពកែន លងចងករមេហើយ

គងេលើ សនៈែដលេគរកលទករ ប។ រគេនះ យសកលបរតបន លនវឧទន ច

(េ យេសចកតសេងវគ) កនងទជតរពះដមនរពះភគថ ឱហន (ទេនះ) រចបករចបល

សេតើ ឱហន (ទេនះ) ជពក កវន សេតើ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងមន

រពះពទធដកេនះនងយសកលបរតថ មន លយស ទេនះឯង មនរចបករចបល ទេនះមន

ជពក កវនេទ មន លយស មកេណះមកអងគយ (ឯេណះ) តថគត នងសែមតងធម

ដលអនក។ រគេនះ យសកលបរតករក យអែណត តចតតេ យគតេឃើញថ ឮថ

ទេនះមនរចបករចបល ទេនះមនជពក កវន (គតដេចនះេហើយ) កេ ះរទនបេជើងមស

េចញេដើរតរមងេទរករពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ កថវ យបងគរពះដមន-

រពះភគ េហើយអងគយកនងទដសមគរ។ លះយសកលបរតអងគយកនងទដសមគរេហើយ                                                             

១. អមនស សពទេនះែរបថ សតវែដលមនែមនជមនស គេទវ ប ច។ល។ ែតកនងទេនះសេ េសចកតចេពះេទវ ។

33  

េទើបរពះដមនរពះភគ រទងសែមតងអនបពវកថ រពះអងគសែមតងអនបពវកថ ដចេមតច

គរទងរបកស ទនកថ សលកថ សគគកថ នងេទសៃនកមទង យដ មក

ដេ ហមង នង នសង កន ងករេចញចកកម (បស)។ រពះដមនរពះភគ រទងរជប

នវយសកលបរតថមនចតតរសល មនចតតទន មនចតតរបសចកនវរណៈ មនចតត

អែណត តេឡើង មនចតតរជះថល កន ងកល េហើយ កលេនះ រពះអងគករទងសែមតង

ធមមេទសន ែដលរពះពទធទង យ រទងេលើកេឡើង សែមតងេ យរពះអងគឯងគ

ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ ។ ធមម សពតស អ ត

មនដតរប ក េ យវតថមនពណេខម គធយងឬលកតេខម ជេដ ើម គរទទលទករជលក

េ យលអបន មនឧបមដចេមតចមញ ធមមចកខ គេ បតតមគគដរបសចកធល

របសចកមន ទល កេកើតេឡើងដលយសកលបរត កនងកែន លងអងគយេនះឯងថ ធមមជត

មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ករលតេទវញជធមម

មនឧបេមយយដេចន ះឯង។

[២៧] រគេនះ ម របសយសកលបរតេឡើងេទកនរប ទមនបនេឃើញ

យសកលបរត កេដ ើរតរមងេទរកេសដឋគហបត (ជ វ ម) លះចលេទដលេហើយ

ករបបេសដឋគហបតថ បពរតគហបត យសកមរ ជកនរបសអនកមនេឃើញេទ។

រគេនះ េសដ ឋគហបតបញជ នបេរមើេទេ យេសះកន ងទសទង ៤ ខលនឯងកេដ ើរសេ

េទកនឥសបតនមគទយវន។ េសដ ឋគហបត បនេឃើញ នរទនបេជើងមស (ែសបក

េជើងមស) លះេឃើញេហើយ កេដ ើរេទ ម នរទនបេជើងេនះឯង។ រពះដមន-

រពះភគ រទងទតេឃើញចបសនវេសដ ឋគហបតេដ ើរមកអពចមង យ។ លះរពះដមន-

រពះភគ រទងទតេឃើញេហើយ ករទងពទធបរវតកកថ តថគតគរេធវើ ឥទធ ភសងខ រ១

មនឲេសដឋគហបតែដលអងគយេនកនងទេនះេឃើញយសកលបរតែដលអងគយេនកនងទ                                                             

១. សែដងឫទធមនឲេឃើញ (បបង)។

34  

េនះឯង។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទង កែតងនវឥទធ ភសងខ រមនសភពដេចន ះ

េហើយ។ កលេនះ េសដ ឋគហបតកេដ ើរចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទ

ដលេហើយ រកបបងគទលរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះដមន-

រពះភគ រទងបនេឃើញយសកលបរតែដរឬេទ។ រពះដមនរពះភគ រទងរ សថ

មន លគហបត េបើដេចន ះ ចរអនកអងគយសនចះ េបើអនកអងគយកនងទេនះ មខជនងេឃើញ

យសកលបរតអងគយេនកនងទេនះែដរ។ រគេនះ េសដ ឋគហបតនកសងឃមថ ឮថ

េបើអញអងគយេនកនងទេនះឯង គងនងបនេឃើញយសកលបរតអងគយេនកនងទេនះែដរ

េហើយ កេរតកអររក យថវ យបងគរពះដមនរពះភគេហើយអងគយេនកន ងទដសមគរ។

លះេសដ ឋគហបតអងគយេនកនងទដសមគរេហើយ េទើបរពះដមនរពះភគរទងសែមតង

អនបពវកថ គរទងរបកសទនកថ ១ សលកថ ១ សគគកថ ១ េទសរបសកម

ទង យដ មកេ ហមង ១ នសង កនងករចកកម (បស) ១។ រពះដមន

រពះភគរទងរជបថេសដឋគហបតមនចតតរសល មនចតតទន មនចតតផតចកនវរណ-

ធម មនចតតខ ពស មនចតតរជះថល កនងកល ធមមេទសន ែដលរពះពទធ

ទង យ ែតងេលើកេឡើងេ យរពះអងគឯង រទងករបកសនវធមមេទសនេនះគ

ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ កនងកលេនះឯង។ ធមម

សពតស អ តមនដតរប ក េ យវតថមនពណេខម គធយងឬលកតេខម ជេដ ើម គរ

ទទលទករជលកបនេ យលអ មនឧបមដចេមតចមញ ឯធមមចកខ គេ បតតមគគ

ដរបសចកធល របសចកមន ទល កេកើតេឡើងដលេសដ ឋគហបតកន ងកែន លងអងគយ

េនះថ ធមមជត មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ករលត

េទវញជធមម មនឧបេមយយដេចន ះឯង។ រគេនះ េសដ ឋគហបតបនេឃើញ

អរយសចចធមេហើយ បនដលអរយសចចធមេហើយ បនដងចបសអរយសចចធមេហើយ

បនេជឿជកនវអរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យ មនមនេងឿងឆងល ដលនវ

35  

ភវៈជអនកកល នមនេជឿ ត បបគគលដៃទ កនង សនៃនរពះ ត េទើបរកបបងគ

ទល រពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន (រពះពទធដកែដលរពះអងគរ ស

េហើយេនះ) ពេ ះេពក ស បពរតរពះអងគដចេរមើន (រពះពទធដកែដលរពះអងគរ ស

េហើយេនះ) ពេ ះេពក ស បពរតរពះអងគដចេរមើន បរសែដលផង រេឡើងនវរបសែដល

េគផក បចះ ឬេបើកេចញនវរបសែដលេគបទបងទក ឬរបបផលវដលបរសអនកវេងវងផលវ

ឬេរទលបភលផល វរបទបេរបងកន ងទងងតេ យគតថ មនស ែដលមនចកខទង យនង

េឃើញរបបនេ យងយ មនឧបមយង មញ រពះធមែដលរពះដមនរពះភគរទង

របកសេហើយេ យបរយយជេរចើន កមនឧបេមយយដេចន ះឯង បពរតរពះអងគដ

ចេរមើន ខញរពះអងគេនះសមដលនវរពះដមនរពះភគផង រពះធមផង រពះភកខសងឃផង

ជទរឭក សមរពះដមនរពះភគរទងរជបខញរពះអងគថជឧបសកអនកដលនវទរឭក

េសមើ េ យជវត កនងកលមនៃថងេនះជេដើមេទ។ ឯេសដឋគហបតេនះ (បននម

បញញតតថ) េត ចកឧបសក (គជឧបសកដលេត ចកសរណគមន)ជដមបងកនង

េ ក។

[២៨] រគេនះ យសកលបរត កលែដលរពះដមនរពះភគកពងសែមតងធមដល

ប (របសខលន) កពចរ នវភមធមែដលខលនេឃើញេហើយ ែដលខលនរ សដង េហើយ

ចតតករចផតរសឡះចក សវធមទង យ ឥតជបចពកេ យឧបទនេឡើយ។

រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរតះរះយងេនះថ យសកលបរតកលែដលតថគត

កពងសែមតងធមដលប (របសខលន) កពចរ នវថន កៃនធមែដលខលនេឃើញេហើយ

រ សដងេហើយ ចតតករចផតរសឡះចក សវធមទង យ ឥតជបជពកេ យ

ឧបទន ឯយសកលបរត (េនះ) មនគរនងវលរតឡបេទេដើមបភវៈេថកទប េហើយ

បរេភគកមទង យដចកលេនឃ សកនងកលពមនេទ េបើដេចន ះ គរតថគត

36  

រមង បនវឥទធ ភសងខ រ១ (គរ យឫទធឬរ យឫទធ) េនះេចញ។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគបនរ យឥទធ ភសងខ រេនះេហើយ។ េសដ ឋគហបតបនេឃើញយស-

កលបរតអងគយេន (កន ងទេនះ) លះេឃើញេហើយកនយយពកយេនះនងយសកលបរត

ថ ែនយស ម របសអនកមនេសចកតេ កខ កខ ល ចរអនកឲជវតដលម របស

អនកផង។ រគេនះ យសកលបរតកេងើបេមើលរពះដមនរពះភគ។ ឯរពះដមនរពះភគ

រទងមនរពះពទធដកេនះនងេសដ ឋគហបតថ មន លគហបត អនកឯងសមគ លយសកល-

បរតេនះថដចេមតចេទ ឯយសកលបរត (េនះ) េឈម ះថេឃើញធមេហើយេ យ

េសកខញញណនងេសកខទស នៈ េរពះថ យសកលបរតេនះពចរ នវភមធមដចជ

ធមែដលអនកេឃើញេហើយ អនកដងេហើយ ចតត (របសយសកលបរតេនះ) ករចចក

សវធមទង យេហើយ ឥតមនជបជពកេ យឧបទនេឡើយ មន លគហបត

យស (េនះ) គរនងវលរតឡបេទេដ ើមបភវៈេថកទប េហើយបរេភគកមទង យ

ដចេនជឃ សកនងកលពមនែដរឬេទ។ េសដ ឋគហបតរកបទលថ សមរទងេម ត

េរបស េហតេនះមនគរេទ។ រពះបរម ត រទងរ សថ មន លគហបត យសកល-

បរត (េនះឯង) េឈម ះថ េឃើញធមេហើយេ យេសកខញញណនងេសកខទស នៈ េរពះ

យសកលបរតេនះ ពចរ នវភមធម ដចជធមែដលអនកេឃើញេហើយ អនករ ស

ដងេហើយ ចតតករចចក សវធមទង យេហើយ ឥតមនជបចពកេ យឧបទន

េឡើយ មន លគហបត យសកលបរតមនគរនងវលរតឡបេទេដើមបភវៈេថកទបេហើយ

បរេភគកមទង យដចេនជឃ សកនងកលពមនេទ។ េសដ ឋគហបតរកប

ទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន យសកលបរតមន ភេហើយ បពរតរពះអងគដចេរមើន

(អតតភពជមនស ) យសកលបរតបនលអេហើយ េរពះចតតរបសយសកលបរតរចចក

សវធមទង យេហើយ ឥតមនជបជពកេ យឧបទនេឡើយ បពរតរពះអងគដ

                                                            ១ គរពះអងគេធវើឲេសដ ឋគហបតបនេឃើញយសកលបរត (គបងហ ញ ឬបេញចញខលនយសកលបរតឲប េឃើញ)។

37  

ចេរមើន សមរពះដមនរពះភគ រទងទទលភតតរបសខ ញរពះអងគេដ ើមបឆនកន ងៃថងេនះរពម

ទងយសកលបរតជបចឆ ១សមណផង។ រពះដមនរពះភគរទងទទលនមន តេ យភវៈ

េសង មេន។ រគេនះ េសដ ឋគហបតដងថ រពះដមនរពះភគរទងទទលនមន តេហើយ

េទើបេរកកចកទអងគយថវ យបងគរពះដមនរពះភគេធវើ របទក ណ េហើយេដ ើរេចញេទ។

កលេបើេសដ ឋគហបតេចញេទមនយរបនម ន កយសកលបរតរកបបងគទលរពះដម-

នរពះភគកនងេពលេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគគរបនបពវជជ គរបន

ឧបសមបទ កន ងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនរពះភគរទងរ សេ ថ

អនកចលមក២ ជភកខ ចះ េហើយរទងរ សថ សនធមតថគតេពលលអេហើយ

អនកចររបរពតតរពហមចរយធមចះ។ ឯរពះពទធដកែដលរទងរ សថអនកចរមកជភកខ

េនះឯង ជឧបសមបទរបសយសកលបរតដមន យេនះ។ រពះអរហន តទង យ ៧

អងគេកើតមនកនងេ ក កន ងរគេនះឯង។

ចប បពវជជ របសរពះយស។

[២៩] ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទងេសល កសបងរប បេ យបរតនងចវរ

កន ងបពវណហ សមយ៣មនរពះយសដមន យ ជបចឆ សមណៈ យងចលេទកន

លេនរបសេសដ ឋគហបត លះចលេទដលេហើយ រទងគងេលើ សនៈែដលេសដឋរកល

ទកេហើយ។ រគេនះ ម នងរសតជប ណទតយក៤របសរពះយសដមន យ

នគន េដ ើរចលេទគល រពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ កថវ យបងគ

រពះដមនរពះភគ េហើយអងគយកនងទដសមគរ។ រពះដមនរពះភគ រទងសែមតង                                                             

១. អនកេទជមយ អនក មែហ។ ២. អនេកងចរេទជភកខឬចរកល យេទជភកខ។ ៣. កនងេពលមនៃថងរះ ពរព មឬពរពលម។ ៤. របពន ធេដ ើម(កលរពះយសេនជរគហសថ )។  

38  

អនបពវកថ ដលរសទងេនះ គរទងរបកសទនកថ ១ សលកថ ១ សគគកថ ១

េទសរបសកមទង យដ មកេ ហមង ១ នសង កនងករេចញចកកម

(បស) ១ ។ រពះដមនរពះភគរទងរជបថរសទង យេនះ មនចតតរសលមនចតតទន

មនចតតផតចកនវរណធម មនចតតអែណត តេឡើង មនចតតរជះថល កន ងកល

រពះអងគករទងសែមតងធមមេទសនែដល រពះពទធទង យរទងេលើកេឡើងសែមតងេ យ

រពះអងគឯងគ ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ កន ងកលេនះ។

សពតស អ តមនរប ករបសេខម គរទទលទករជលកបនេ យរបៃព មនឧបម

ដចេមតចមញ ធមមចកខ គេ បតតមគគដរបសចកធល របសចកមន ទល េកើតេឡើង

ដលរសទង យេនះកនងទអងគយេនះឯងថ ធមមជត មយ ែដលេកើតេឡើងជ

ធមម ធមមជតទងអសេនះ ែតងរលតេទវញជធមម មនឧបេមយយដេចន ះឯង។

រសទងអមបលេនះ បនេឃើញអរយសចចធមេហើយ បនដលអរយសចចធមេហើយ

បនដងចបសអរយសចចធមេហើយ បនចះចតតសបកន ងអរយសចចធមេហើយ ឆលងផត

េសចកតសង យមនមន េងឿងឆងល ដលនវេសចកតេកល វកល មនបចេជឿ ត បពកយ

បគគលដៃទកន ង សនៃនរពះ ត េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគ េ យពកយ

ដេចនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះពទធដកែដលរពះអងគរ សេហើយេនះពេ ះ ស

បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះពទធដក ែដលរពះអងគរ សេហើយេនះពេ ះ ស បពរត

រពះអងគដចេរមើន បរសែដលផង រេឡើងនវរបសែដលេគផក បចះ ឬេបើកេចញនវរបស

ែដលេគបទបងទក ឬរបបផលវដលបរសអនកវេងវងផលវ ឬេរទលបភលផល វរបទបេរបងកន ងទ

ងងតេ យគតថ មនស ទង យ ែដលមនចកខ នងេឃើញរបបនេ យងយ មន

ឧបមយង មញ រពះធមែដលរពះដមនរពះភគរបកសេហើយេ យបរយយ

ជេរចើន កមនឧបេមយយដេចន ះឯង បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញទងេនះសមដលនវ

រពះដមនរពះភគផង រពះធមផង រពះសងឃផង ជទរឭក សមរពះអងគរទងរជបនវ

39  

េយើងខ ញទង យថជឧបសក ដលនវទរឭក េសមើ េ យជវត កន ងកលមនៃថងេនះ

ជេដើមេទ។ ឯរសទងអមបលេនះ បននមបញញតតជឧបសកដលនវេត ចក-

សរណគមនជដមបងកនងេ ក។ រគេនះ ប ម នងរសជប ណទតយក របស

រពះយសដមន យអងគ សរពះដមនរពះភគនងរពះយសដមន យ េ យខទនយ-

េភជនយ រដផចតផចង េ យៃដខលនឯង ឲែឆអតសកបសកលេហើយ (សមគ ល) នវ

រពះដមនរពះភគ ែដលឆនេហើយ មនរពះហសថែលងលកចះេទកនងបរតេហើយ េទើប

អងគយចះកន ងទដសមគរ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគ រទងពនយលម ប នងរសជ

ប ណទតយករបសរពះយសដមន យ ឲយលចបសឲកនយកលអ ឲឧស ហ

ម ឲរក យេ យធមមកថេហើយ េទើបរទងេរកកចក សនៈេចៀសេចញេទ។

[៣០] (ល បេនះ) មនរគហសថ ៤ នកេទៀតជស ញរបសរពះយសដមន

យ គេឈម ះ វមលៈ ១ សពហ ១ បណណជ ១ គវមបត ១ ជបរតពករតកលេសដឋនងអនេសដ ឋកន ងរកងព ណស បនឮដណងថ យសកលបរតេករសកនងពកមត

ពកចងក េហើយេសល កដណត បសពតក យៈេចញអពផទះ េហើយបសកនងេភទៃនបគគល

មនមនរបេយជនេ យផទះ។ លះស ញទងេនះបនឮដណង (យងេនះ) េហើយ

េទើបរតះរះដេចនះថ យសកលបរតេករសកនងពកមតពកចងក េហើយេសល កដណត ប

សពតក យៈេចញអពផទះ េហើយបសកនងេភទៃនបគគលមនមនរបេយជន េ យផទះ

កនងធមមវនយ ធមមវនយេនះមនែមនជរបសេថកទបេ យពត ទងបពវជជ េនះ

េ តកមនែមនជរបសេថកទបេឡើយ។ ស ញទងេនះ នគន ចលេទរករពះយស

ដមន យ លះចលេទដលេហើយ កថវ យបងគរពះយសដមន យ េហើយឋតេន

កនងទដសមគរ។ ល បេនះ រពះយសដមន យ នស ញរគហសថទង ៤ នក

េនះចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយថវ យបងគរពះដមនរពះភគ

េហើយអងគយេនកន ងទដសមគរ លះរពះយសដមន យ អងគយេនកនងទដសមគរ

40  

េហើយ រកបទលដេចនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ស ញរបសខញរពះអងគជរគហសថ ៤

នកេនះេឈម ះ វមលៈ ១ សពហ ១ បណណជ ១ គវមបត ១ ជកនពករតកលេសដឋនង

អនេសដ ឋកន ងរកងព ណស (ជមយគន ) សមរពះដមនរពះភគ ឲឱ ទេរប នរបេ

ស ញអមបលេនះឲទន។ រពះដមនរពះភគករទងសែមតងអនបពវកថដលបរស

ទង យេនះគរទងសែមតងទនកថ ១ សលកថ ១ សគគកថ ១ េទសរបសកម

ទង យដ មកេ ហមង ១ នសង កនងករេចញចកកម (បស) ១ ។ រពះដ

មនរពះភគ រទងរជបថបរសទង ៤ នកេនះ មនចតតរសល មនចតតទន មន

ចតតរបសចកនវរណៈធម មនចតតអែណត តេឡើង មនចតតរជះថល កន ងកល

រពះអងគរទងរបកសធមមេទសន ែដលរពះពទធទង យ រទងេលើកេឡើងសែមតងេ យ

រពះអងគឯងគ ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ កន ងកលេនះ។

ធមម សពតស អ ត មនរប កេ យរបសេខម គធយងឬលកតេខជេដើម គរទទល

ទករជលកេ យរបៃពមនឧបមដចេមតចមញ ធមមចកខ គេ បតតមគគដរបសចក

ធល របសចកមន ទលកេកើតេឡើងដលបរសទងអមបលេនះ កនងទអងគយេនះឯងថ

ធមមជត មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ែតងរលតេទវញ

ជធមម មនឧបេមយយដេចន ះឯង។ បរសទងអមបលេនះបនេឃើញអរយសចចធម

េហើយ បនដលអរយសចចធមេហើយ បនរ សដងអរយសចចធមេហើយ បនចះចតត

សបកន ងអរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យ មនមនេងឿងឆងល ដលនវេសចកត

េកល វកល មនបចេជឿ ត បពកយបគគលដៃទេឡើយ កនង សនៃនរពះ ត េទើបរកប

ទល រពះដមនរពះភគេ យពកយេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញអមបលេនះ

គរបនបពវជជ គរបនឧបសមបទកន ងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនរពះភគ

រទង រ សេ ថ អនកទង យចរមកជភកខ ចះ េហើយរ សថ សនធមតថគត

េពលលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធមេដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ ន ជទបផត

41  

ៃនទកខេ យលអចះ។ រពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបសេ កដមន យទង

អមបលេនះ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគ រទងឲឱ ទេរប នរបេ ភកខទង

អមបលេនះ េ យធមមកថ។ ភកខទងអមបលេនះ កលែដលរពះដមនរពះភគកពង

ឲឱ ទេរប នរបេ េ យធមមកថ កមនចតតផតចក សវធមទង យ ឥតមន

ជបជពកេ យឧបទនេឡើយ។ រពះអរហន តទង យ ១១ អងគេកើតមនកនងេ កកនង

កលេនះឯង។

ចប បពវជជ របសរគហសថជស ញគន ៤ នក។

[៣១] មនរគហសថជស ញរបសរពះយសដមន យរបមណ ៥០ នក

(េទៀត) ជអនកេនកន ងជនបទ (រសកេរក) ជកនៃនពករតកលទង យមន

បពវបរសជល បៃនបពវបរស(១)បនឮដណងចបសថ យសកលបរតេករសកនងពក

មតពកចងក េហើយេសល កដណត បសពតក យៈេចញេទអពផទះ េហើយបសកនងេភទ

ៃនបគគលមនមនរបេយជនេ យផទះ។ លះជនទងេនះបនឮដណង (យងេនះ) េហើយ

ករតះរះដេចនះថ យសកលបរតេករសកនងពកមតពកចងក េហើយេសល កដណត បសពត

ក យៈេចញអពផទះ េហើយបសកនងេភទៃនបគគលមនមនរបេយជន េ យផទះកន ង

ធមមវនយ ធមមវនយេនះមនែមនជរបសេថកទបេ យពត ទងបពវជជ េនះេ ត

កមនែមនជរបសេថកទបេឡើយ។ បរសទង ៥០ នកេនះ នគន ចលេទរករពះយស

ដមន យ លះចលេទដលេហើយ កថវ យបងគរពះយសដមន យ េហើយឋតេនកនង

ទដសមគរ។ រគេនះ រពះយសដមន យនរគហសថជស ញទង ៥០ នកេនះ

ចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ កថវ យបងគរពះដមនរពះភគ

េហើយអងគយេនកន ងទដសមគរលះរពះយសដមន យអងគយេនកន ងទដសមគរេហើយ

                                                            

១. គរតកលមនជដនជ ជល បតៗគន មកេរចើនជរ។

42  

េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន រគហសថជ

ស ញរបសខញរពះអងគរបមណ ៥០ នកទងេនះជអនកេនកន ងជនបទ ជបរតៃនពក

រតកលមនបពវបរសជល បៃនបពវបរស សមរពះដមនរពះភគរទងឲឱ ទេរប ន

របេ ស ញទងអមបលេនះ ឲទន។ រពះដមនរពះភគ រទងសែមតងអនបពវកថ

ដលបរសទងអមបលេនះគរទងសែមតងទនកថ ១ សលកថ ១ សគគកថ ១ េទស

របសកមទង យដ មកេ ហមង ១ នសង កនងករេចញចកកម (បស) ១។

រពះដមនរពះភគរទងរជបថបរសទង ៥០ នកេនះ មនចតតរសល មនចតតទន

មនចតតផតចកនវរណធម មនចតតអែណត តេឡើង មនចតតរជះថល កន ងកល

រពះអងគករទងរបកសធមមេទសនែដលរពះពទធទង យរទងេលើកេឡើង សែមតងេ យ

រពះអងគឯងគ ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ កន ងកលេនះ។

ធមម សពតស អ តមនរប កេ យរបសេខម គធយងឬលកតេខ គរទទលទក

រជលកបនេ យរបៃពមនឧបមដចេមតចមញ ធមមចកខ គេ បតតមគគដរបសចក

ធល របសចកមន ទលកេកើតេឡើងដលបរសទងេនះ កន ងទអងគយេនះឯងថ ធមមជត

មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ែតងរលតេទវញជធមម

មនឧបេមយយដេចន ះឯង។ បរសទង ៥០ នកេនះ បនេឃើញអរយសចចធមេហើយ

បនដលអរយសចចធមេហើយ បនរ សដងអរយសចចធមេហើយ បនចះចតតសបកន ង

អរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យ មនមនេងឿងឆងល ដលនវភវៈជអនក

កល ន មនបចេជឿ ត បពកយបគគលដៃទកន ង សនៃនរពះ ត ករកបទល

រពះដមនរពះភគេ យពកយេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញទង យ គរបន

បពវជជ គរបនឧបសមបទកន ងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនរពះភគ រទង

រ សេ ថ អនកទង យចរមកជភកខ ចះ េហើយរទងរ សថ សនធម

តថគតេពលលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធមេដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជ

43  

ទបផតៃនទកខេ យលអចះ។ រពះពទធដកេនះឯងជឧបសមបទរបសេ កដមន យ

ទងអមបលេនះ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរ សទនម នេរប នរបេ ភកខទង

អមបលេនះ េ យធមមកថ។ ភកខទងអមបលេនះ កលែដលរពះដមនរពះភគ

កពងទនម នេរប នរបេ េ យធមមកថ ចតតករចចក សវធមទង យ ឥតមនជប

ជពកេ យឧបទនេឡើយ។ រពះអរហន តទង យ ៦១ អងគ េកើតមនកនងេ កកនង

កលេនះឯង។

[៣២] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងេ ភកខទង យមកេហើយ េទើបរ សថ

មន លភកខទង យ តថគតរចេហើយអពអនទ កទងអស េទះបជរបសេទវ កត(១)

េទះបជរបសមនស កត(២) មន លភកខទង យ អនកទង យេ តកបនរចេហើយ

អពអនទ កទងអសែដរ េទះបជរបសេទវ កត េទះបជរបសមនស កត មន លភកខ

ទង យ អនកទង យចររ ចេទកនចរក (គរសកនងនគមនង ជធន េហើយ

សែមតងធម) េដ ើមបជរបេយជននងេសចកតសខដលជនជេរចើន េដ ើមបអនេរគះដល

សតវេ ក េដ ើមបជរបេយជន េដ ើមបជគណ េដ ើមបេសចកតសខ ដលេទវ នងមនស

ទង យ អនកទង យកេទពរនក មផលវមយជមយគន េឡើយ មន លភកខទង យ

អនកទង យចរសែមតងធម ឲពេ ះបទេដ ើម បទក ត ល នងបទចង អនកទង យ

ចររបកសនវរពហមចរយធមដបរសទធ របកបេ យអតថនងពយញជនៈដេពញបរបណ ទង

អស សតវទង យែដលមនធលគ គទកកេលសតចកន ងែភនកកមន សតវទង

េនះនង បសនយ (ចកមគគផល) េរពះមនបន ត បធម សតវទង យអនកបរមង                                                             

១. កមគណទង៥ដជទពវរបសេទវ ។ ២. កមគណទង៥ជរបសមនស ។ ៣. កនងគតយ រតថទបនដកម វគគពនយលថ េសននគមេនះ ជរបេទសជទេនរបសេសនទ នពបឋមកលបមក េរពះេហតេនះ េទើបរពះដមនរពះភគរទងេ ថ េសននគម។ េសននគមេនះេហើយែដលជរសករបសប នងសជ ែដលថវ យឧធបយសដលរពះអងគជដមបង។  

44  

រ សដងធមគងនងមន មន លភកខទង យ ចែណកតថគតកនងចលេទកន

េសននគម(៣)កន ងឧរេវ របេទសេដើមបសែមតងធមែដរ។

[៣៣] រគេនះ រកងមរជអនកមនចតត រកក ចលេទរករពះដមនរពះភគ

លះចលេទដលេហើយ េទើបរកបបងគទលរពះដមនរពះភគេ យគថថ បពរត

រពះសមណៈ រពះអងគជបចពកេហើយេ យអនទ កទងពង េទះបជរបស

េទវ កត េទះបជរបសមនស កត គរពះអងគជបគគលជបជពកេ យចណងដម

រពះអងគមនរចអពវសយរបសខ ញេឡើយ។ រពះសមព ទ ធរទងរ សថ ែនរកងមរ

អនកជសតវដេថកទប តថគតរចេហើយចកអនទ កទងអស េទះបជរបស

េទវ កត េទះបជរបសមនស កតគតថគតជបគគលរចរសឡះេហើយ ចកបណង

ដម អនកឯងេ តកតថគតនេចញអពពតក ច (គតថគតឲចលចញ)

េហើយ។ រកងមររកបបងគទលថ បពរតរពះសមណៈ អនទ ក ែដលរ ច

េទកន ង កស អនទ កេនះឯង គឆន ទ គែដលរ ចេទកន ងចតត (របសសតវ

ខញនងទក រពះអងគេ យអនទ កគឆន ទ គេនះ រពះអងគគងមនរច (អពវសយ) របស

ខញេទ។ រពះសមម សមព ទ ធរទងរ សថ មន លមរជសតវដេថកទប រប សេឡង កលន

រស នងេផដ ឋពវៈជេរគ ងតេរមកកនងចតតៃនសតវ ចណងរបសតថគតកនង រមមណ

មនរបជេដើមេនះរបសចកអសេហើយ អនកឯងេ តគតថគតនេចញអព

ពតក ច (គតថគតឲចលចញ) េហើយ។

ល បេនះ រកងមរជអនកមនចតត រកកេកើតទកខតចចតតថ រពះដមនរពះភគ

គ លអញ រពះសគត គ លអញ រចកអន តរធនបតេទអពកែន លងេនះឯង។

ចប មរកថ។

45  

[៣៤] សមយេនះឯង ភកខទង យែតងនមកនវពកបពវជជ េបកខបគគល(១)ផង

នវពកឧបសមបទេបកខបគគល(២)ផង អពទសេផ ងៗ អពជនបទេផ ងៗ េ យគតថ

រពះដមនរពះភគនងបបសនងឲឧបសមបទដលកលបរតទងេនះ (ចេពះេរពះអងគ)។

ឯភកខទង យកត បពវជជ េបកខបគគលទង យកត ពកឧបសមបទេបកខបគគលទង យកត

ករែមងលបកកនងដេណើ រេនះ។ រគេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងគងេនកនងទ ង ត

រទងសមងេនកន ងកមម ឋ ន មនរពះតរមះកន ងរពះហឫទយេកើតេឡើងយងេនះថ ឥឡវេនះ

ភកខទង យែតងនមកនវពកបពវជជ េបកខបគគលផង នវពកឧបសមបទេបកខបគគលផង

អពទសេផ ងៗ អពជនបទេផ ងៗ (មកកនស កតថគត) េ យគតថ រពះដមន-

រពះភគនងបបសនងឲឧបសមបទដលកលបរតទងេនះ ចែណកភកខទង យកត

បពវជជ េបកខបគគលទង យកត ពកឧបសមបទេបកខបគគលទង យកត ករែមងលបក

កនងដេណើ រេនះ េបើដេចន ះ គរតថគតអនញញ តដលភកខទង យថ មន លភកខទង យ

ឥឡវេនះ អនកទង យរតវឲបពវជជ ឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) កន ងទសេនះៗ

កនងជនបទេនះៗចះ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគរទងេចញចក

ករសមងេនកនងកមម ឋ ន កន ងេវ រេសៀល េហើយរពះអងគឲរបជភកខសងឃ រចេធវើ

ធមមកថរ សចេពះភកខទង យកនងកលេនះថ មន លភកខទង យ កលតថគត

េនកនងទ ង តសមងកន ងកមម ឋ នកន ងទេនះ កមនេសចកតរតះរះកន ងចតតេកើតេឡើងយង

េនះថ ឥឡវេនះឯងភកខទង យ ែតងនមកនវបពវជជ េបកខបគគលទង យផង នវ

ឧបសមបទេបកខបគគលទង យផង អពទសេផ ងៗអពជនបទេផ ងៗ េ យគតថ

                                                            

១. អនកសមលងយកនវបពវជជ គអនកែដលរបថន នងបសជ មេណរ។ ២. អនកសមលងយកនវឧបសមបទ គអនកែដលរបថន នងបសជភកខ។ ២. អនកសមលងយកនវឧបសមបទ គអនកែដលរបថន នងបសជភកខ ។  

46  

រពះដមនរពះភគនងឲបពវជជ នងឲឧបសមបទដលកលបរតទងេនះ ភកខទង យកត

បពវជជ េបកខបគគលទង យកត ឧបសមបទេបកខបគគលទង យកត ករែមងលបកកន ង

ដេណើ រេនះ េបើដេចន ះ គរតថគតអនញញ តដលភកខទង យថ មន លភកខទង យ

ឥឡវេនះ អនកទង យចរឲបពវជជ ឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) កន ងទសេនះៗ

កនងជនបទេនះៗចះ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តថ អនកទង យចរឲ

បពវជជ ឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) កនងទសេនះៗ កនងជនបទេនះៗ កនងកលឥឡវ

េនះចះ។ មន លភកខទង យ អនកទង យរតវឲបពវជជ ឲឧបសមបទយងេនះ។

កលបរតេនះ ភកខគបបេករសកនងពកមតឲជដមបង េហើយឲេសល កសពត

ក យៈទង យ រចឲពកចពរេឆៀង ម មខ ង ឲថវ យបងគបទភកខទង យ

េហើយឲអងគយរចេ ង ផគងអញចលេឡើងរចរបបថ អនកចរេពលពកយយងេនះ(១)

ថខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭក ខញរពះករ សមដលនវរពះធមជទរឭក

ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭក

ជគរមបពរដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះធមជទរឭក ជគរមបពរដងផង ខញ

រពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ជគរមបពរដងផង ខញរពះករ សមដល

នវរពះពទធជទរឭក ជគរមបបដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះធមជទរឭក

ជគរមបបដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ជគរមបបដងផង។

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តបពវជជ នងឧបសមបទេ យៃរតសរណគមន

ទង យេនះ។

ឧបសមបបទកថេ យរតយសរណគមន ចប។

                                                            

១. កនងអដ ឋកថមនេសចកតបេពញេទៀតថ ម េពលនវពកយ អនកចរេពល មនវពកយេនះ។

47  

[៣៥] រគេនះ រពះដមនរពះភគេនចវស រចេហើយរ សេ ភកខទង យថ

មន លភកខទង យ អរហតតផលវមតតដរបេសើ រតថគតបនសេរមចេហើយ អរហតតផល-

វមតតដរបេសើ រតថគតបនេធវើឲជកចបសេហើយ េ យបនេធវើ ទកកន ងចតតជឧបយ

េ យមនេសចកតពយយមដលអជឧបយ មន លភកខទង យ ចែណកអនកទង យ

កបនសេរមចនវអរហតតផលវមតតដរបេសើ រ កបនេធវើឲជកចបសនវអរហតតផលវមតត

ដរបេសើ រ េ យបនេធវើ ទកកន ងចតតជឧបយ េ យមនេសចកតពយយមដលអជឧបយ។

រគេនះ រកងមរជអនកមនចតត រកកចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទ

ដលេហើយ េទើបេពលពកយជគថនងរពះដមនរពះភគថ ៖

បពរតរពះសមណៈអនទ កទង យ ៗ េទះបជរបសេទវ កត ជរបសមនស

កត គរពះអងគជបេហើយេ យអនទ កទងេនះ ែដលជអនទ ករបសមរ រពះអងគ

ជបចពកេហើយេ យចណងរបសមរ រពះអងគមនរច (អពវសយ) ខញេឡើយ។

រពះសមព ទធរទងរ សថ មន លមរជសតវដ មក អនទ កទង យ ៗ េទះប

ជរបសេទវ កត ជរបសមនស កត តថគតរចរសឡះេហើយចកអនទ កទងេនះ

ែដលជអនទ ករបសមរ តថគតរចេហើយចកចណងរបសមរ អនកឯងេ ត

កតថគត នេចញចកពតក ច (គតថគតផច ញផច ល) េហើយ។

រគេនះ រកងមរជអនកមនចតតបបេកើតទកខតចចតតថ រពះដមនរពះភគ គ ល

អញ រពះសគតរទង គ លអញ េហើយកអន តរធនបតេទអពកែន លងេនះឯង។

[៣៦] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរបថបេនកន ងរកងព ណសគរដល

ពទធអធយរសយ រចរទងយយេចញេទកនចរកកន ងឧរេវ របេទស។ កលេនះ

រពះអងគរទងយងចះចកផលវសេ េទកនដងៃរពមយ លះយងេទដលេហើយ រទង

ចលេទកនដងៃរពេនះេហើយគងេនេទៀបគលេឈើមយ។

48  

សមយេនះឯង ពកភទទវគគយកមររបមណ៣០នកជស ញនងគន រពមទង

ភរយ កពងឲភរយបេរមើ (េ យកម) កនងដងៃរពេនះ។ មនកមរមន កឥតភរយ

នងេគ។ េទើបកមរទងេនះ េទនយករសេពសយ (រសផក មស) មន កមក េដ ើមប

របេយជនដលកមរែដលឥតភរយេនះ។ ល បេនះឯង កលែដលកមរទងេនះ

របែហសេធវស កពងឲភរយរបសខលនបេរមើ រសេពសយេនះបនលចយកភណឌ ៈ(១)

រតបតេទ។ កលេនះ កមរជស ញនងគន ទងេនះ ខវលខវ យដលកមរជ

ស ញ ជយែសវងរករសេពសយេនះ កបនេដ ើរេទកនដងៃរពេនះ បនេឃើញរពះដ

មនរពះភគ គងេនេទៀបគលេឈើមយ លះេឃើញេហើយេទើបនគន ចលេទគល

រពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ ករកបបងគទលពកយេនះនងរពះដមន-

រពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះដមនរពះភគបនេឃើញរស (មន ក) ែដរឬេទ។

រពះដមនរពះភគរទងរ សថ មន លកមរទង យ ចះអនករតវករអវ េ យរស

(េនះ)។ កមរទងអមបលេនះរកបបងគទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគទង

អសគន របមណ ៣០ នកជពកដចេរមើន ជស ញនងគន េនកនងឧរេវ របេទសេនះ

មនភរយរគប ៗ គន បនឲភរយបេរមើកន ងដងៃរពេនះ ឯកមរជស ញមន ក មន

មន ភរយនងេគេឡើយ េយើងខ ញបននយករសេពសយមន កមក េដ ើមបជរបេយជនដល

កមរជស ញេនះ បពរតរពះអងគដចេរមើន កលែដលេយើងខញរបែហសេធវសកពងឲ

ភរយ របសខលនបេរមើ រសេពសយេនះ កលចយកភណឌ ៈរតបតេទកន ងេពលេនះ

បពរតរពះអងគដចេរមើន េហតេនះេយើងខញជស ញនងគន ខ វលខវ យ ដលកមរជ

ស ញជយែសវងរករសេពសយេនះ កបនេដ ើរមកកនដងៃរពេនះ។ រពះដមនរពះភគ

រទងរ សសរថ មន លកមរទង យ អនកទង យសមគ លេរឿងេនះដចេមតច អនក

ទង យ គរែសវងរករសរបេសើ រជង ឬគរែសវងរកខលនរបេសើ រជង។ កមរទង

                                                            

១. បេងវចឬរទពយ។

49  

អមបលេនះរកបបងគទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញគរែសវងរកខលនរបេសើ រ

ជង។ េទើបរពះអងគរ សថ មន លកមរទង យ េបើដេចន ះ អនកទង យអងគយមក

សនចះ តថគតនងសែមតងធមដលអនកទង យ។ ភទទវគគយកមរជស ញនងគន

ទងេនះទទលរពះពទធដកថ បពរតរពះអងគដចេរមើន យងហនងេហើយ កថវ យបងគ

រពះដមនរពះភគ េហើយអងគយេនកន ងទដសមគរ។ រពះដមនរពះភគរទងសែមតងនវ

អនបពវកថដលពកភទទវគគយកមរជស ញនងគន ទងេនះ គរទងរបកសទនកថ ១

សលកថ ១ សគគកថ ១ េទសរបសកមទង យដ មកេ ហមង ១ នសង

កនងករចកកម (បស) ១។ រពះដមនរពះភគ រទងរជបថភទទវគគយកមរទងេនះ

មនចតតរសល មនចតតទន មនចតតផតចកនវរណធម មនចតតអែណត តេឡើង មនចតត

រជះថល កនងកល រពះអងគករទងរបកសធមមេទសនែដលរពះពទធទង យរទង

េលើកេឡើងសែមតងចេពះរពះអងគគសែមតង ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១

មគគសចច ១ កនងកលេនះ។ ធមម សពតស អ តរបសចកពណេខម គរទទលទក

រជលកបនេ យរបៃពមនឧបមដចេមតចមញ ឯធមមចកខ គេ បតតមគគ ដរបសចក

ធល របសចកមន ទលកេកើតេឡើងដលភទទវគគយកមរទងេនះកន ងទអងគយេនះឯងថ

ធមមជត មយ ែដលមនករយេកើតេឡើង ធមមជតទងអសេនះ រែមងរលតេទ

វញជធមម មនឧបេមយយដេចន ះឯង។ ភទទវគគយកមរទងេនះ បនេឃើញអរយសចច-

ធមេហើយ បនដលអរយសចចធមេហើយ បនដងចបសអរយសចចធមេហើយ បនចះចតត

សបកន ង អរយសចចធមេហើយ ឆលងផតេសចកតសង យមនមនេងឿងឆងល ដលនវភវៈជ

អនកកល ន មនបចេជឿ ត បបគគលដៃទ កនង សនៃនរពះ ត េទើបរកបបងគទល

រពះដមនរពះភគយងេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញគរបនបពវជជ គរបន

ឧបសមបទកនងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមនរពះភគ រទងរ សេ ភទទ-

វគគយកមរទងេនះថ អនកទង យ ចរមកជភកខ ចះ េហើយរទងរ សថ សន-

50  

ធម តថគតបនសែមតងលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវ

រពះនពវ ន ជទបផតៃនទកខេ យលអចះ។ រពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបស

ភទទវគគយភកខ ដមន យេនះ។

ចប េរឿងពកភទទវគគយភកខជស ញនងគន ។

ទតយភណ រៈ ចប។

[៣៧] រគេនះ រពះដមនរពះភគ រ ចេទកនចរក មល បករទងពទធ

ដេណើ រសេ េទកនឧរេវ របេទស។ សមយេនះឯង ជដល៣នក (ជបងបអននង

គន ) គឧរេវលកស ប ១ នទកស ប ១ គយកស ប ១ រសយេនកនងឧរេវ -

របេទស (េនះ)។ ប ត ជដលទងេនះ មនជដលេឈម ះឧរេវលកស បជនយក

ជអនកដកន ជកពល ជរបធន ជបគគលដឧតតមរបេសើ រជង ជដល ៥០០ នក។

ជដលេឈម ះ នទកស បជនយក ជអនកដកន ជកពល ជរបធន ជបគគលដឧតតម

របេសើ រជង ជដល ៣០០ នក។ ជដលេឈម ះ គយកស បជនយក ជអនកដកន

ជកពល ជរបធន ជបគគលដឧតតមរបេសើ រជង ជដល ២០០ នក។ កលេនះ

រពះដមនរពះភគ រទងយយចលេទកន រសម របសជដលេឈម ះឧរេវលកស ប

លះចលេទដលេហើយ រទងមនរពះពទធដក នងជដលេឈម ះ ឧរេវលកស បថ

ែនកស ប េបើអនកមនចេងអ តចងអលេទ េយើងសមេនកនងេ ងេភលើងបនមយ រត។

ឧរេវលកស ប េពលតបថ បពរតម សមណៈខញមនមនេសចកតចេងអ តចងអលអវេទ

ែតថកន ងេ ងេភលើងេនះ មននគ ជមយ ជសតវកចមនឫទធ មនពសកន ងចងកម

មនពសដពន លក កឲែតនគ ជេនះ េបៀតេបៀនរពះអងគ។ រពះដមនរពះភគរទង

រ សនងជដលេឈម ះ ឧរេវលកស បជគរមបពរដងេទៀតថ ែនកស ប េបើអនកមន

ចេងអ តចងអលេទ េយើងសមេនកនងេ ងេភលើងបនមយ រត។ ឧរេវលកស ប េពលតប

51  

ថ បពរតម សមណៈ ខញមនមនេសចកតចេងអ តចងអលអវេទ ែតកនងេ ងេភលើងេនះ

មននគ ជមយ ជសតវកច មនឫទធ មនពសកនងចងកម មនពសដពន លក កឲែត

នគ ជេនះ េបៀតេបៀនរពះអងគ។ រពះដមនរពះភគ រទងរ សនងជដលេឈម ះ

ឧរេវលកស ប ជគរមបបដងេទៀតថ ែនកស ប េបើអនកមនចេងអ តចងអលេទ េយើងសម

េនកនងេ ងេភលើង បនមយ រត។ ឧរេវលកស បេពលតបថ បពរតម សមណៈ

ខញមនមនេសចកតចេងអ តចងអលអវេទ ែតកនងេ ងេភលើងេនះ មននគ ជមយ ជសតវកច

មនឫទធ មនពសកនងចងកម មនពសដពន លក កឲែតនគ ជេនះ េបៀតេបៀនរពះអងគ។

រពះដមនរពះភគរទងរ សថ ែនកស ប នគ ជេនះេបៀតេបៀនេយើងមនបនេទ

េណហើ យចះ អនកចររពមឲេ ងេភលើង (ដលេយើងចះ)។ ឧរេវលកស បតបថ បពរតម

សមណៈ រពះអងគចរេន ម សបបយចះ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគ រទងចលេទ

កនេ ងេភលើង េហើយរកល នវករមលេ ម គងផគតែភនន ងកយ ករតងដមកលសត

េឆព ះមខេទកនកមម ឋ ន។

[៣៨] រគេនះ នគេនះបនេឃើញរពះដមនរពះភគយងចលេទ លះេឃើញ

េហើយ េកើតទកខ តចចតត កប ត លែផ ងឲហយេចញ។ ឯរពះដមនរពះភគរទងរតះរះ

យងេនះថ ករេនះគរតថគត កេបៀតេបៀនែសបកសមបរៃថង ែសបកបនទ ប ច

សៃសឆអង នងខរកនងឆអងរបសនគ ជេនះឲេ ះ េហើយរគនែតរគបសងកតេតជះ

(របសនគ ជ) េ យេតជះរបសតថគតចះ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគសែមតង

ឥទធ ភសងខ រមនសភពដេចន ះេហើយ កប ត លែផ ងឲហយតបេទវញ។ ចែណក

នគេនះអតរទេសចកតេរកធមនបន កប ត លេភលើងឲេឆះេឡើង។ ឯរពះដមន-

រពះភគ រពះអងគរទងចលឈន មនេតេជធតជ រមមណ េហើយរទងប ត ល

េភលើងឲេឆះេឡើងែដរ។ កលេបើអនកមនឫទធ ទងពរប ត លពន លេភលើងឲភលេរពងរពយ

េឡើងេហើយ ឯេ ងេភលើង ករងេរឿងភលសេនធ រសេនធ េឡើង កដចជេភលើងេឆះ។ ល ប

52  

េនះ ជដលទងអមបលេនះ នគន េចមេ មេ ងេភលើង េហើយេពលយងេនះថ

ឱសមណៈ មនរបលអេមលះ ឥឡវរតវនគ ជេបៀតេបៀន។ ឯរពះដមនរពះភគលះ រត

េនះកន លងេទេហើយ រទងមនបនបះពលែសបកេរក ែសបកបនទ ប ច សៃសឆអង

នងខរកន ងឆអងរបសនគេនះ រទងរគបសងកតេតជះេ យេតជះេហើយ រទងចបនគរចក

កនងបរត (នយកេទ) បងហ ញដលជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ ែនកស ប េនះនគ

របសអនកឯង តថគតបនរគបសងកត េតជះរបស េ យេតជះតថគតេហើយ។

រគេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរតះរះដេចនះថ ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង

មន នភពធែមន េរពះេហតថ (រពះអងគ) ចរគបសងកតេតជះរបសនគជ

សតវកច មនឫទធ មនពសកនងចងកម មនពសដពន លក េ យេតជះ (របសរពះអងគបន)

ែតេបើទកជយងេនះ កគងមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៣៩] រពះដមនរពះភគ (រទងរបថបេន) ជតេឆនរសទ ងេនរញជ រទងមនរពះពទធ

ដកនងជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ ែនកស ប េបើអនកមនចេងអ តចងអលេទ តថគត

សេនកនងេ ងេភលើង កន ងៃថងេនះបន ១ ៃថអសន។ ឧរេវលកស បេពលតបថ េអើម -

សមណៈ ខញមនចេងអ តចងអលេទ បែន តខ ញរបថន េសចកតសបបយ េទើបឃតរពះអងគថ

កនងេ ងេភលើងេនះ មននគ ជមយជសតវកចមនឫទធ មនពសកនងចងកម មនពស

ដពន លក កឲែតនគ ជេនះ េបៀតេបៀនរពះអងគ។

រពះដមនរពះភគរទងរ សថ ែនកស ប ឯនគេនះមន ចេបៀតេបៀន តថគត

បនេទ េណហើ យចះ អនកចររពមឲេ ងេភលើង (ដលតថគតចះ)។

រពះដមនរពះភគរទងរជបថ ឧរេវលកស បរពមឲេហើយ រពះអងគមនតកសល ត

ឥតមនេកតញេញើត េទើបយងចលេទ។ ពសជអហនគ បនេឃើញរពះអងគ

យងចលេទកតចចតត េទើបប ត ល ែផ ងឲហយេចញ។ ឯរពះសមព ទ ធជ មនស នគ

53  

រទងមនរពះហឫទយ រក យ ឥតមនេសចកត កអន កប ត លែផ ង ឲហយេចញ

កនងទេនះែដរ។ ចែណកអហនគអតរទេសចកតេរកធ មនបន កប ត លេភលើងឲ

េឆះេឡើង ដចជេភលើងធមម ។ ឯមនស នគរទង ឆល សកនងឈន មនេតេជធត

ជ រមមណ កប ត លឲេឆះេឡើងកន ងទេនះែដរ។ កលេបើអនកមនឫទធទងពរ

ប ត លឲភលេរពងរពយេឡើងរពមគន េហើយ ពកជដលកេចមេ មេ ងេភលើង។

ជដលទង យនយយគន ថ ឱសមណៈមន របលអេមលះ ឥឡវរតវនគេបៀតេបៀន។

លះ រតកន លងេទេហើយរសម របសអហនគ ករលតសនយេទ។ ឯរសមមនពណេរចើន

របសរពះសមព ទធកមនឫទធ កទងេនដែដល។ រសមមនពណេរចើនគ េខៀវខ លះ រកហមខលះ

ហង បទ (រកហមទន) ខលះ េលឿងខលះ ពណេផលកខលះ មនេនកនងរពះកយ

របសរពះសមព ទធែដលមនរពះនមថ អងគរស។ រពះសមព ទធរទងចប អហនគ

រចកកន ងបរតេហើយ (នេទ) បងហ ញ រពហមណថ ែនកស ប េនះនគរបសអនក

តថគតរគបសងកតេតជះរបស េ យេតជះតថគតេហើយ។

រគេនះ ជដលេឈម ះឧរវលកស ប រជះថល េ យឫទធបបដ រយេនះ របសរពះ

ដមនរពះភគ េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគ េ យពកយដេចនះថ បពរតម -

សមណៈ សមរពះអងគគងេនកន ងទេនះខ ញនងអងគ សេ យនចចភតតដលរពះអងគ។

ចបបដ រយជបឋម។

[៤០] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងគងេនកនងដងៃរពមយកនងទជត រសម

របសជដលេឈម ះឧរេវលកស ប។ កលេនះ េទវ ទង ៤ ជេសតចធ មនសមបរលអ

(ចះមក) កនងេវ ពកក ត លអរធរតប ត លរសម ឲភលកន ងដងៃរពទងអស េហើយ

ចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយថវ យបងគរពះដមនរពះភគ

េទើបឋតេនកន ងទសទង ៤ មនគរនដចគនរេភលើងដធ។ លះ រតកន លងេហើយ េទើប

54  

ជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ

េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយដេចនះថ បពរតម សមណៈ កល (េនះ)

ជកលសមគរេហើយ ភ ត រសេរមចេហើយ បពរតម សមណៈ ចះអនក ែដល

មនសមបរលអ (ចះមក) កន ងេវ ពកក ត លអរធរតប ត លរសម ឲភលកន ងដងៃរព

ទងអស េហើយចលមកគលរពះអងគ លះចលមកដលេហើយថវ យបងគរពះអងគ េហើយ

សថតេនកនងទសទង ៤ មនគរនដចគនរេភលើងដធ។ រទងរ សថ ែនកស ប ឯអនក

ទងេនះគេសតចធទង ៤ ចលមកគលតថគតេដ ើមបនង ត បធម។ រគេនះ ជដល

េឈម ះឧរេវលកស បមនេសចកតរតះរះដេចនះថ ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង

មន នភពធែមន េរពះេហតថ អមបលម ជទង ៤ កគងចលមកគល

េដើមប ត បធមែដរ ែតេបើទកជយងេនះ កគងមនែមនជអរហន តដចអញេទ។ ល ប

េនះ រពះដមនរពះភគ រទងេ យភ ត រ របសជដលេឈម ះឧរេវលកស បេរសច

េហើយ រទងរបថបេនកនងដងៃរពេនះឯង។

ចប បដ រយជគរមប២។

[៤១] រគេនះសកកេទវ ជជធជងេទវ ទង យ មនពណលអប ត លរសមឲភលកន ងដងៃរពទងអស កនងេវ ក ត លអរធរតេហើយ ចលេទគលរពះដមន-

រពះភគ លះចលេទដលេហើយ ថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េហើយឋតេនកនងទដ

សមគរ មនគរនដចគនរេភលើងធដរងេរឿងនងឧតតមជងរសម ៃនពណែដលមនេហើយកនង

កលយបមន។ លះ រតកន លងេហើយ េទើបជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទគល

រពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ រកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយ

ដេចនះថ បពរតម សមណ កល (េនះ) ជកលសមគរេហើយ ភ ត រកសេរមច

េហើយ បពរតម សមណៈ ចះអនក ែដលមនពណលអ ប ត លរសមឲភលកន ងដង

55  

ៃរពទងអស កន ងេវ ក ត លអរធរតេហើយ ចលមកគលរពះអងគ ចលមកដល

េហើយ ថវ យបងគរពះអងគេហើយសថ តេនកនងទដសមគរ មនគរនដចគនរេភលើងធដរងេរឿង

នងឧតតមជងរសម ៃនពណែដលមនេហើយកនងកលយបមន។ រទងរ សថ ែនកស ប

ឯអនកេនះេហើយ គសកកេទវ ជជធជងេទវ ទង យ ចលមកគលតថគត េដ ើមប

នង ត បធម។ រគេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរតះរះយងេនះថ ម សមណៈ

(េនះ) មនឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះថសកកេទវ ជជធជងេទវ គង

ចលមកគលេដើមប ត បធមែដរ ែតេបើទកជយងេនះ កគងេនមនែមនជអរហន ត

ដចអញេទ។ ល បេនះរពះដមនរពះភគ រទងេ យភ ត ររបសជដលេឈម ះ

ឧរេវលកស បេរសចេហើយរទងរបថបេនកន ងដងៃរពេនះឯង។

ចប បដ រយជគរមប៣។

[៤២] ល បេនះ សហមបតរពហមមនសមបរលអ ប ត លរសមឲភលកន ងដងៃរព

ទងអស កនងេវ ក ត លអរធរតចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដល

េហើយថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េទើបឋតេនកន ងទដសមគរមយ មនគរនដចគនរ

េភលើងធ រងេរឿងនងឧតតមជងរសម ៃនពណែដលមនេហើយកនងយបមនៗ។ កលេបើ រត

កន លងេទេហើយ េទើបជដលេឈម ះឧរេវលកស ប ចលេទគលរពះដមនរពះភគ

លះចលេទដលេហើយ េទើបរកបបងគទលរពះដមនរពះភគ េ យពកយេនះថ បពរត

ម សមណ កល (េនះ) ជកលសមគរេហើយ ភ ត រកសេរមចេហើយ បពរត

ម សមណ ចះអនក ហនមនពណលអ ប ត លរសមឲភលកន ងដងៃរពទងអស កនង

េវ ក ត លអរធរត ចលមកគលរពះអងគ លះចលមកដលេហើយថវ យបងគ រពះអងគ

េហើយ សថតេនកនងទដសមគរ មនគរនដចគនរេភលើងធ ដរងេរឿងនងឧតតមជង រសម ៃន

ពណែដលមនេហើយកនងយបមនៗេនះ ។ រពះអងគរ សថ ែនកស ប ជនេនះឯង

56  

គសហមបតរពហម ចលមករកតថគតេដើមបនង ត បធម។ រគេនះ ជដលេឈម ះ

ឧរេវលកស ប មនេសចកតរតះរះដេចនះថ ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង មន

នភពធែមន េរពះថអមបលសហមបតរពហម កគងចលមកគលេដើមបនង ត ប

ធមែដរ ែតេបើទកជយងេនះ កគងមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។ កនងកលេនះ

រពះដមនរពះភគ រទងេ យភ ត ររបសជដល េឈម ះឧរេវលកស បេរសចេហើយ

រទងរបថបេនកនងដងៃរពេនះឯង។

ចប បដ រយជគរមប៤។

[៤៣] សមយេនះឯង េរគ ងបជធនងេកើតេឡើង ដលជដលេឈម ះឧរេវលកស ប។

(េរពះថ) ជនអនកេនកនងែដនអងគៈនងមគធៈទងអសគន របថន នងនយកខទនយ-

េភជនយ រ មនរបមណេរចើនចលមកបជ។ រគេនះ ជដលេឈម ះ ឧរេវល-

កស បមនេសចកតរតះរះដេចនះថ កលឥឡវេនះឯង េរគ ងបជធនងេកើតេឡើងដល

អញ តបតថជនអនកេនកន ងែដនអងគៈ នងមគធៈទងអសគន នងនយកខទនយ-

េភជនយ រ មនរបមណេរចើនចលមកបជ េបើម សមណៈ នងេធវើ ឥទធបបដ រយ

កនងទរបជម ជន ភសកក រៈនងចេរមើនដលម សមណៈ ភសកក រៈរបសអញ

កនង បសនយេទ ឱម សមណៈ កគបបមកឆនកន ងៃថងែសអនេនះេទេអះ។ ល ប

េនះ រពះដមនរពះភគរទងរជប េសចកតបរវតកកកន ងចតតរបសជដលេឈម ះឧរេវល-

កស ប េ យរពះហឫទយរពះអងគ េទើបរទងយងេទកនឧតតរករទវប នយកចងហ ន

បណឌ បតមកអពឧតតរករទវបេនះ េហើយរទងេ យជតរសះអេនតតត េហើយរទង

សរមកឥរយបថ េនកនងេវ ៃថងកន ងកែន លងេនះឯង។ កលេបើ រតេនះ កន លងេទ

េហើយ េទើបជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទ

ដលេហើយ រកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយេនះថ បពរតម សមណៈ កល

57  

(េនះ) ជកលសមគរេហើយ ភ ត រកសេរមចេហើយ បពរតម សមណៈ េហត

ដចេមតច ករពះអងគមនយងមកកនងៃថងម លមញ ចែណកខញ ៗ ែតងរឭករពះអងគទន ទង

ចេមើលផលវថ ម សមណៈមនមកេទឬអវ េហើយបនទងតមកលចែណកខងនយ រ

ទកេដ ើមបរពះអងគ។ រពះដមនរពះភគរទងរ សថ ែនកស ប ែរកងអនករតះរះដេចនះថ

កនងកលឥឡវេនះេរគ ងបជធ នងេកើតេឡើងដលអញ តបតថជនអនកេនកន ងែដនអងគៈ

នងមគធៈទងអសគន នងនយកខទនយេភជនយ រ មនរបមណេរចើនចល

មកបជ េបើម សមណៈនងេធវើ ឥទធបបដ រយ កនងទរបជម ជន ឯ ភសកក រៈ

នងចេរមើនដលម សមណៈ ភសកក រៈរបសអញ នង បសនយេទ ឱម -

សមណៈ កគបបមកឆនកន ងៃថងែសអកេទេអះ ដេចនះពតែមនឬេទ ែនកស ប ចែណក

តថគតឯងបនដងេសចកតបរវតកកកន ងចតតរបសអនកឯង េ យចតតតថគត េហើយ

តថគត កេទកនឧតតរករទវបនយកចងហ នបណឌ បតមកអពទវបេនះ រចេ យជត

រសះអេនតតត េហើយសរមកឥរយបថេនកនងេវ ៃថងកន ងកែន លងេនះឯង។ រគេនះ

ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរតះរះដេចនះថ ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង សេតើ

មន នភពធែមន េរពះថរពះអងគ គ លចតត េ យចតតរបសរពះអងគបនែតេបើទក

ជយងេនះ កគងេនមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។ កនងកលេនះ រពះដមន-

រពះភគ រទងេ យភ ត រ របសជដលេឈម ះឧរេវលកស បេរសចេហើយរទង

របថប េនកនងដងៃរពេនះឯង។

ចប បដ រយជគរមប៥។

[៤៤] សមយេនះឯង សពតបង កល(១)េកើតេឡើងដលរពះដមនរពះភគ។

រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរពងដេចនះថ តថគតគរនង ងសពតបង កលកនង

                                                            

១. សពតែដលជបេ យ ចមដមនសពតែដលឥតមនមច សជេដ ើម។

58  

ទ េអះ។ ល បេនះ សកកេទវ ជជធជងពកេទវ បនរជបពទធបរវតកករបស

រពះដមនរពះភគ េ យចតតរបសខលនេហើយកជករសះ (មយ) េ យៃដឯង េហើយរកប

ទលរពះដមនរពះភគេ យពកយដេចនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះអងគ ង

សពតបង កល កនងរសះេនះចះ។ រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរពះតរមះដេចនះថ

តថគត គរេបកគកសពតបង កលនង របសអវេអះ។ ល បេនះ សកកេទវ ជជធ

ជងពកេទវ បនរជបេចេ បរវតកក (រពះតរមះ) របសរពះដមនរពះភគ េ យចតត

របសខលន េទើបនយកថម ១ ែផនធមកថវ យេ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

សមរពះដមនរពះភគ េបកគកសពតបង កលេលើថមេនះចះ។ រគេនះ រពះដមន-

រពះភគរទងរពងថ តថគត គរពកភយរេហើយពតនងរបសអវហន។ ល បេនះមន

េទវ រសយេនេលើេដ ើមថល នរជបេចេ បរវតកករបសរពះដមនរពះភគ េ យចតត

របសខលន េទើបបេងអ នែមកថល នឲទបចះមកេ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

សមរពះដមនរពះភគពកពយរេហើយពតនងែមកថល នេនះចះ។ រគេនះ រពះដមន-

រពះភគ រទងរពងេទៀតថ តថគត គររត ង លសពតបង កលរតងកែន លង ហន។

ខណៈេនះ សកកេទវ ជជធជងពកេទវ រទងរជបេចេ បរវតកករបស រពះដមន-

រពះភគ េ យចតតរបសខលន េទើបនយកថម ១ ែផនធមកថវ យេ យពកយថ បពរត

រពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគរទងរត ង លសពតបង កលេលើថមេនះចះ។

កលេបើ រតកន លងេទេហើយ េទើបជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទគលរពះដមន-

រពះភគ លះចលេទដលេហើយ រកបទលរពះដមនរពះភគ េ យពកយេនះថ

ម សមណៈ កលេនះ ជកលសមគរេហើយ ភ ត រកសេរមចេហើយ បពរតម -

សមណរសះេបកខរណេនះ ពមនមនមនកន ងកែន លងេនះេទ (ឥឡវេនះ) រសះេបកកខរណ

េនះ មនកនងកែន លងេនះ ែផនថមេនះេគដមកលទកពមនកមនមនែដរ ចះ (ឥឡវេនះ) ែផនថម

េនះ អនក េគដមកលទក ែមកថល នេនះកលពមនមនទបចះមកេទ (កឥឡវេនះ)

59  

ែមកថល នេនះឯងេទជទបចះមក េរពះេហតអវហន។ រពះសមម សមព ទ ធរទងរ សថ

ែនកស ប សពតបង កលេកើតេឡើងដលតថគតកនងទេនះ ែនកស ប តថគតរពង

ដេចនះថតថគតគរ ងសពតបង កលកន ងទ ហន ែនកស ប (លះតថគតរពងយង

េនះេហើយ) ល បេនះ សកកេទវ ជជធជងពកេទវ រទងរជបេចេ បរវតកករបស

តថគត េ យចតតរបសេគ កជករសះេបកកខរណេ យៃដ េហើយេពលពកយេនះនង

តថគតថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគ ងសពតបង កលកនងរសះ

េបកកខរណេនះចះ រសះេបកកខរណេនះេហើយែដលអមនស (១)ជកេ យៃដ ែនកស ប

តថគតរពងដេចនះេទៀតថ តថគតគរេបកគកសពតបង កលេលើអវហន មន លកស ប

កលេនះ សកកេទវ ជជធជងពកេទវ បនរជបេចេ បរវតកករបសតថគត

េ យចតតរបសេគ េទើបនយកែផនថម ១ ែផនធមកថវ យេ យពកយថ បពរតរពះអងគ

ដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគេបកគកសពតបង កលេលើថមេនះចះ ថមេនះឯងែដល

អមនស បនដមកលទក មន លកស ប តថគតរពងដេចនះេទៀតថ តថគត គរពកភយរ

េហើយពតនងរបសអវហន ែនកស ប កនងកលេនះ េទវ រសយេនេលើេដ ើមថល នរជប

េចេ បរវតកករបសរពះដមនរពះភគ េ យចតតរបសេគ េទើបបេងអ នែមកថល នឲទប

ចះមកេ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគពកពយរេហើយ

ពតនងែមកថល នេនះចះ ឯេដ ើមថល នកទនេទរមកេ ងេ យៃដបន កស បតថគតឯង

រពងដេចនះេទៀតថ តថគត គររត ង លសពតបង កលរតងកែន លង ហន ល ប

េនះ សកកេទវ ជជធជងពកេទវ រទងរជបេចេ បរវតកករបសតថគត េ យចតត

របសេគ េទើបនយកែផនថម ១ ផទ ងធមកថវ យេ យពកយថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

សមរពះដមនរពះភគ រត ង លសពតបង កលេលើថមេនះចះ ថមេនះេហើយែដល

អមនស េគបនដមកលទក។ រគេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរតះរះដេចនះថ

                                                            

១. េរកពជតមនស កនងទេនះគរពះឥរន ទ។

60  

ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះថអមបលសកកេទវ ជ

ជធជងេទវ កគងមកេធវើករបេរមើ ែតេបើទកជយងេនះ កគងមនែមនជ

រពះអរហន តដចអញេទ។ កលេនះ រពះដមនរពះភគ រទងេ យភ ត ររបសជដល

េឈម ះឧរេវលកស ប េហើយរទងរបថបេនកនងដងៃរពេនះឯង។

[៤៥] កលេបើ រតេនះកន លងេទេហើយេទើបជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទ

គលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ រកបបងគទលនវកល (ៃនភតត) ដល

រពះដមនរពះភគថ បពរតម សមណៈ កលេនះ ជកលគរេហើយ ភ ត រ

កសេរមចេហើយ។ រពះដមនរពះភគរទង មនរពះពទធដកថ មន លកស ប អនកឯងចរ

េទចះ តថគតនងេទេរកយ។ រពះដមនរពះភគលះបញជ នឧរេវលកស បឲេទ

មនេហើយ ករទងយងេទកន ជមព ទវប ែដលេ កសន មតេ យេដ ើមរពង េហើយនយក

ែផលអពេដ ើមរពងេនះ រចយងរតឡបមកគងកន ងេ ងេភលើង បនមនជដលេនះវញ។

ជដលេឈម ះ ឧរេវលកស ប កបនេឃើញរពះដមនរពះភគគងេនកនងេ ងេភលើងេ យ

ចបស ស លះេឃើញេហើយ េទើបរកបទលរពះដមនរពះភគយងេនះថ បពរត

ម សមណៈរពះអងគរទងពទធដេណើ រមក មផលវ (កលែដលមក) ខញេចញមកមន

រពះអងគ (លះមកដលទេនះ) រតឡបជរពះអងគមកដលគងេនកន ងេ ងេភលើងមនខ ញភល ម។

រពះដមនរពះភគរទងរ សថ កស ប កលតថគតបនបញជ នអនកមកកន ងទេនះេហើយ

តថគតេទកនជមព ទវបែដលេ កសន មតេ យេដ ើមរពង េហើយតថគតនយកែផលអព

េដ ើមរពងេនះ រចមកអងគយេនកន ងេ ងេភលើង (េនះ) បនមនអនក កស ប ែផលេនះគែផលរពង

មនសមបរលអ មនកលនរកអប មនរសឆង ញ េបើអនកចងបរេភគចរបរេភគចះ។ ជដល

េឈម ះឧរេវលកស ប រកបទលថ បពរតម សមណៈ េណហើ យ (ខញអរេហើយ) រពះអងគ

បននមកនវែផលរពងេនះ សមរពះអងគេ យែផលរពងេនះរពះអងគឯងចះ។ រគេនះ ជដល

េឈម ះឧរេវលកស បរះគតដេចនះថ ម សមណៈេនះ មនឫទធខល ង មន នភពធ

61  

ែមន េរពះកលរពះអងគបញជ នអញមក (កនងទេនះ) មនរពះអងគ េហើយរទងេទកន

ជមព ទវប ែដលេ កសន មតេ យេដើមរពង េហើយនយកែផលអពេដ ើមរពងេនះ រចរតឡប

មកគងេនកនងេ ងេភលើង (េនះ) បនមនអញវញែតេបើទកជយងេនះឯង កគងមនែមន

ជរពះអរហន តដចអញេទ។ កលេនះរពះដមនរពះភគ រទងេ យភ ត ររបស

ជដលេឈម ះឧរេវលកស បេហើយ រទងរបថបេនកនងដងៃរពេនះឯង។ កលេបើ រត

កន លងេនះេទេហើយ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះ

ចលេទដលេហើយ រកបទលនវកល (ៃនភតត) ដលរពះដមនរពះភគថ បពរតម -

សមណៈ កលេនះ ជកលគរេហើយ ភ ត រកសេរមចេហើយ។ រពះដមនរពះភគ

រទងបញជ នជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ ែនកស ប អនកេទ (មន) ចះ តថគតនងេទ

( មេរកយ) េហើយរពះអងគយយេទកនជមព ទវប ែដលេ កសន មតេ យេដើមរពង

ករទងនែផល វ យេនជតេដ ើមរពងេនះ ។េប។ រទងនយកែផលកន ទតៃរពេនជតេដ ើមរពង

េនះ ។េប។ រទងនយកែផលសមេនជតេដើមរពងេនះ ។េប។ រទងយងេទកន ថ ន

វតតង េទវេ ក េហើយរទងនមកនវផក បរចឆតតករពក រចរទងមកគងកន ងេ ងេភលើង

ជមន។ ជដលេឈម ះឧរេវលកស ប កបនេឃើញរពះដមនរពះភគ គងេនកនង

េ ងេភលើងេ យចបស ស លះេឃើញេហើយ េទើបរកបបងគទលរពះដមនរពះភគ

យងេនះថ បពរតម សមណៈ រពះអងគរទងពទធដេណើ រមក មផលវ (កលែដល

មក) ខញេចញមកមនរពះអងគ (េវ មកដលកនងទេនះ) រតឡបជរពះអងគមកគងេន

កនងេ ងេភលើងបនមនខញវញ។ រពះដមនរពះភគរទងរ សថ ែនកស ប កលតថគត

បញជ នអនកមកកន ងទេនះ េហើយតថគតេទកន ថ ន វតតង នមកនវផក បរចឆតតករពក

រចមកអងគយេនកន ងេ ងេភលើងបនមនអនកឯង កស ប េនះឯងជផក បរចឆតតករពក មន

សមបរលអ មនកលនរកអបែមន។ រគេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរតះរះដេចនះថ

ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះថ រពះអងគបញជ នអញឲ

62  

មកមនរពះអងគ រចរពះអងគយងេទកន ថ ន វតតង នយកផក បរចឆតតករពក េហើយ

មកគងេនកនងេ ងេភលើងេនះបនមនអញ ែតេបើទកជយងេនះេ ត កគងមនែមនជ

រពះអរហន តដចអញេទ។

[៤៦] សមយេនះឯង ជដលទងអមបលេនះ របថន នងេធវើ េសចកតេគរពេភលើង

កមន ចនងពះឧសទង យឲែបកេចញបន។ កលេនះ ជដលទងអមបលេនះ

មនេសចកតរតះរះដេចនះថ េយើងមន ចនងពះឧសឲែបកបន េ យេហត េហត

េនះ គជឥទធ នភពរបសម សមណៈេ យពតឥតសង យ។ រគេនះ រពះដមន-

រពះភគ រទងមនរពះពទធដកេនះនងជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ ែនកស ប អនកចរ

ពះឧសទង យឲែបកេទ។ ឧរេវលកស បទលថ បពរតម សមណៈ សមរពះអងគ

េធវើ ឧសទង យឲែបកឲទន។ ចែណកឧសទង ៥០០ ដ កែបករពមគន ែតមតង។

ល បេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរពងយងេនះថ ម សមណៈ (េនះ) មន

ឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះថ រពះអងគ ចនងបែបកឧសទង យេចញបន

ែតេបើទកជយងេនះ កគងមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៤៧] សមយេនះឯង ជដលទងអមបលេនះ របថន នងេធវើ េសចកតេគរពេភលើង

កមន ចនងបងក តេភលើងឲេឆះេឡើងបន។ កលេនះ ជដលទងអមបលេនះ មន

េសចកតរតះរះដេចនះថ េយើងមន ចនងបងក តេភលើងឲេឆះេឡើងបនេ យេហត

េហតេនះគជឥទធ នភពរបសម សមណៈ េ យពតឥតសង យ។ រគេនះ រពះដ

មនរពះភគរទងមនរពះពទធដកេនះនងជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ ែនកស ប អនក

ចរបងក តេភលើងេទ។ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បទលថ បពរតម សមណ សម

រពះអងគបងក តឲទន។ េភលើងទង ៥០០ គនរ កេឆះេឡើងរពមគន ែតមតង។ ល បេនះ

ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរពងយងេនះថ ម សមណេនះមនឫទធខល ង មន

63  

នភពធែមន េរពះថរពះអងគ ចេធវើ េភលើងឲេឆះេឡើងបន ែតេបើទកជយងេនះ

កគងេនមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៤៨] សមយេនះឯង ជដលទងអមបលេនះេធវើ េសចកតេគរពេភលើង ទង យ

រចេហើយ មន ចនងលតេភលើងទង យឲរលតវញបន។ កលេនះ ជដលទង

អមបល េនះ មនេសចកតរតះរះយងេនះថ េយើងមន ចនងលតេភលើងទង យបន

េ យ េហត េហតេនះគជឥទធ នភពរបសម សមណៈេ យពតឥតសង យ។

រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងមនរពះពទធដកេនះនងជដលេឈម ះឧរេវលកស បថ

ែនកស ប អនកចរលតេភលើងទង យេទ។ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បទលថ បពរត

ម សមណ សមរពះអងគលតេភលើងទង យឲទន។ េភលើងទង ៥០០ គនរ ករលត

រពមគន ែតមតង។ ល បេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរពងយងេនះថម សមណៈ

េនះមនឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះថរពះអងគ ចនងលតេភលើងទង យបន

ែតេបើទកជយងេនះ កគងេនមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៤៩] សមយេនះឯង ជដលទងេនះនគន មជចះខ លះ េងើបេឡើងខ លះ េធវើ នវករមជ

ចះនងេងើបេឡើងខលះកន ងសទ ងេនរញជ កនងសមយមនទកសេន ើមធល កចះខល ង របែហល

ជ ៨ រតកន ងចេនល ះែខទងពរ(១)ជេពលរតជកមនេនកនងេហមន តរដវ។ ជដលទង

អមបលេនះ ធល បនគន េឡើងមកេហើយ ងេភលើងកន ងកែន លង រពះដមនរពះភគ

រទងនមមតចរងក នរបមណ ៥០០ ទកកន ងកែន លងេនះ។ ឯជដលអមបលេនះមន

េសចកតរតះរះយងេនះថ ចរងក នទងេនះេគេរៀបចទកេ យេហត េហតេនះគជ

ឥទធ នភព របសម សមណៈ េ យពតឥតសង យ។ ល បេនះ ជដលេឈម ះ

ឧរេវលកស បមនេសចកតរតះរះយងេនះថ ម សមណៈ (េនះ) មនឫទធខល ង មន

                                                            

១. គ ៤ រតខងចងែខមឃ ៤ រតខងេដ ើមែខផលគនរមជ ៨ រត ។

64  

នភពធែមន េរពះថរពះអងគ ចនមមតចរងក នទកបនេរចើន ែតេបើទកជយងេនះ

កគងមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៥០] សមយេនះឯង មនេភល ងធពជកលបងអ រចះមកមនជននធពសេពញ

េទ។ រពះដមនរពះភគគងេនកន ងរបេទស របេទសេនះទកលចអស។ រគេនះ

រពះដមនរពះភគរទងរតះរះដេចនះថ េបើមនេហតយងេនះ គរែតតថគតេធវើ ទកឲ

ែញកេចញេ យជវញ េហើយេដើរចរងកមេលើែផនដ ដមនធលហយេឡើងេដរ សកនង

ទក ត លទកេនះឯង។ ល បេនះ រពះអងគកេធវើ ទកឲែញកេចញជវញ រចរទង

ចរងកម េលើែផនដដមនធលហយេឡើងេដរ សកនងទក ត លទក (េនះឯង)។ កល

េនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស ប គតថ ម សមណៈសមកឲលងទកេឡើយ។ លះ

ឧរេវលកស បគតេហើយ េទើបេឡើងជះទកេទមយអេន លើេ យជដលទង យជេរចើន

នក សេ េទកនរបេទសែដលរពះអងគគងេនេនះ។ ជដលេឈម ះឧរេវលកស ប

កបនេឃើញរពះដមនរពះភគេធវើ ទកឲែញកេចញជវញរពះអងគ េហើយយងចរងកមេលើ

ែផនដ ដមនធលហយេឡើងេដរ សកនងទក ត លទកេ យចបស ស លះេឃើញ

េហើយេទើបរកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយដេចនះថ បពរតម សមណៈរពះអងគ

គងេនកនងទេនះឬ។ រពះដមនរពះភគរទងរ សថ េអើកស ប តថគតេនកនងទេនះ

ឯង េហើយរពះអងគកេ ះេឡើងេទឯ កស េហើយរទងចះេទគងកន ងទក (កន ងមយ

រេពចេនះឯង)។ ល បេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរពងយងេនះថ ម -

សមណៈ េនះមនឫទធខល ង មន នភពធែមន េរពះេហតថ អមបលទកកគងនងមន

លចរពះអងគ ែតេបើទកជយងេនះេ ត កគងេនមនែមនជរពះអរហន តដចអញេទ។

[៥០] រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងរពះបរវតកកដេចនះថ េមឃបរសេនះ រតះរះ

យងេនះយរ សមកេហើយថ ម សមណៈេនះមនឫទធខល ង មន នភពធែមន

65  

ែតេបើទកជយងេនះ កគងេនមនែមនជរពះអរហន ត ដចអញេទ េបើដេចន ះ គរតថគត

េធវើជដលេនះឲេកើតេសចកតសេងវគ (សល តចតត)។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគ រទង

រ សរពះពទធដកេនះនងជដលេឈម ះ ឧរេវលកស បថ ែនកស ប អនកឯងមនែមន

ជរពះអរហន តេទ អនកមនទនបនដលអរហតតមគគេទ មយងេទៀតអនកឯងនងជអរហន ត

ឬៗ ថជបគគលដលេហើយ នវអរហតតមគគេ យបដបទ(១) បដបទេនះមនមន

ដលអនកេទ។ រគេនះ ជដលេឈម ះឧរេវលកស បរកបសរ ចះេទៀបរពះបទរបស

រពះដមនរពះភគ េហើយរកបបងគទលរពះដមនរពះភគយងេនះថ បពរតរពះដមន

រពះភគ ខញរពះអងគគរបនបពវជជ គរបនឧបសមបទកន ងស ករពះដមនរពះភគ

(កនងកលឥឡវេនះ)។ រពះដមនរពះភគរទងរ សថ ែនកស ប អនកឯងជនយក

ជអនកដក នជកពល ជរបធន ជបគគលដឧតតមរបេសើ រ ជងជដលទង យ

របមណ ៥០០ រប អនករតវរបបជដលទងអមបលេនះជមនសន េបើជដលទង

អមបល េនះេគយលយង េគកនងេធវើ យងេនះែដរ។ កលេនះ ជដលឧរេវល-

កស បេដើរចលេទរកជដលជកនសស ទងអមបលេនះ លះចលេទដល េហើយេទើប

របប ជដលទងេនះយងេនះថ មន លអនកទង យដចេរមើន ខញចងរបរពតតរពហម-

ចរយធម កនងស ករពះម សមណៈ (េនះ) អនកទង យយលយង ចរេធវើ

យងេនះចះ។ ជដលទងអមបលេនះតបថ បពរតេ កដចេរមើន ខញទងអសគន

ជអនករជះថល េហើយកន ងស ករពះម សមណៈ (េនះ) យរ សមកេហើយ េបើ

េ កមច សនងរបរពតតរពហមចរយធម កនងស ករពះម សមណៈ េយើខ ញទងអស

គន នងរបរពតតរពហមចរយធម កនងស ករពះម សមណៈ (េនះ) ែដរ។ កលេនះ

ជដលទងអមបលេនះបែណត តេចល នវេរគ ងបរកខ ររពមទងសក ទងជ (២)ទង

អែរមក ទងេរគ ងបជេភលើង កនងទកេហើយនគន ចលេទកនទែដលរពះដមនរពះភគ

                                                            

១. េសចកតរបតបតត។ ២. ផនងសក។

66  

គងេន លះចលេទេហើយ រកបសរ ចះេទៀបរពះបទរពះដមនរពះភគ េហើយ

រកបបងគទលរពះដមនរពះភគ យងេនះថ បពរតរពះដមនរពះភគ ខញរពះអងគទង

យ គរបនបពវជជ គរបនឧបសមបទកនងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដមន-

រពះភគ រទងរ សេ ថ អនកទង យចរមកជភកខ ចះ េហើយរ សថ សន-

ធម តថគត េពលលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបនងេធវើ នវ

រពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យលអចះ។ ឯរពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបស

េ កដមន យទង យេនះ។

[៥២] ឯជដលេឈម ះ នទកស ប បនេឃើញេរគ ងបរកខ ររពមទងសក ទងជ

ទងអែរមក ទងេរគ ងបជេភលើងអែណត តេទ មទកេ យចបស ស លះជដល

េឈម ះ នទកស បបនេឃើញេហើយគតដេចនះថ េសចកតអន ត យកបមនដល បស

ជបងអញេឡើយ។ គតេហើយកេរបើជដលទង យឲេទេ យពកយថ អនកទង យ

ចរេទ ត បដណងបងខញេមើលថេហើយ េទើបខ លនឯងកេទជមយនងជដលទង ៣០០ រប

េដ ើរតរមងេទកនទែដលឧរេវលកស បដមន យេន លះចលេទដលេហើយនយយ

ពកយេនះ នងឧរេវលកស បដមន យថ បពរតកស ប អេពើេនះរបេសើ រេហើយ

ឬអវហន។ ឧរេវលកស បរបបថ េអើអនកដមន យទង យ អេពើេនះរបេសើ រេហើយ។

កលេនះ ជដលទងអមបលេនះ កបែណត តេចលនវេរគ ងបរកខ ររពមទងសក ទង

ជ ទងអែរមក ទងេរគ ងបជេភលើងេទកន ងទក េហើយចលេទគល រពះដមន-

រពះភគ លះចលេទដលេហើយរកបសរ ចះេទៀបរពះបទរពះដមនរពះភគ េហើយ

រកបបងគទល រពះដមនរពះភគយងេនះថ បពរតរពះដមនរពះភគ ខញរពះអងគ

ទង យ គរបនបពវជជ គរបនឧបសមបទកន ងស ករពះដមនរពះភគ។ រពះដ

មនរពះភគ រទងរ សេ ថ អនកទង យចរមកជភកខ ចះ េហើយរ សថ

សនធម តថគត េពលលអេហើយ អនកទង យចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ

67  

នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យលអចះ។ ឯរពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបស

េ កដមន យទងអមបលេនះ។

[៥៣] ឯជដលេឈម ះ គយកស ប បនេឃើញេរគ ងបរកខ ររពមទងសក ទង

ជ ទងអែរមក ទងេរគ ងបជេភលើងអែណត តេទ មទកេ យចបស ស លះ

ជដល េឈម ះគយកស បបនេឃើញេហើយ កមនេសចកតរតះរះថ េសចកតអន ត យកប

មនដល បសទងពរជបងអញេឡើយ។ េទើបេរបើជដលទង យ ឲេទេ យ

ពកយថ អនកទង យចរេទ ត បដណងបងអញទងពរនកេមើល ថេហើយខលនឯង

កេទជមយនងជដលទង ២០០ រប េដ ើរតរមងេទកនទែដលឧរេវលកស បដមន

យេន លះចលេទដលេហើយកនយយពកយេនះនងឧរេវលកស បដមន យថ

បពរតកស ប អេពើេនះរបេសើ រឬអវហន។ ឧរេវលកស បរបបថ េអើអនកដមន យទង

យ អេពើេនះរបេសើ រេហើយ។ កលេនះ ពកជដលទងេនះបែណត តេទនវេរគ ង

បរកខ ររពមទងសក ទងជ ទងអែរមក ទងេរគ ងបជេភលើងេទកន ងទកេហើយ ចល

េទកនទ ែដលរពះដមនរពះភគគងេន លះចលេទដលេហើយ ករកបកបលេទៀប

រពះបទ រពះដមនរពះភគ េហើយេពលនវពកយេនះនងរពះដមនរពះភគថ បពរត

រពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញទង យ គរបននវបពវជជ គរបននវឧបសមបទកនងស ក

រពះដមនរពះភគ។ រពះដមនរពះភគរទងរ សថ មន លភកខទង យ អនកទង យ

ចរមកជភកខ ចះ េទើបរ សថ សនធម តថគត េពលេហើយេ យរបៃព អនក

ទង យ ចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យរបៃព

ចះ។ ឯរពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទរបសេ កដមន យទងេនះ។

[៥៤] ឧសរបរយក តមនែបក ករតឡបេទជែបក េភលើងមនេឆះក រតឡបេទ

ជេឆះ េភលើងមនរលតករតឡបេទជរលត េ យអធ ឋ នរបសរពះដមនរពះភគ

68  

រពះដមនរពះភគរទងនមមតចរងក នទង យចនន ៥០០ ។ បដ រយចននបពនរបរយ

កមនេ យនយេនះឯង។

[៥៥] រគេនះ រពះដមនរពះភគគងេនកនងឧរេវ របេទស មសមគរដល

ពទធអធយរសយេហើយ រទងពទធដេណើ រេទកន ងគយសសរបេទស មយអេន លើេ យភកខ

សងឃ ដេរចើនចនន ១០០០ អងគ គពកភកខ ែដលជជដលកនងកលមនទងអសេនះឯង។

មនេសចកតដ លថ រពះដមនរពះភគគងេនេលើខ នងថមេឈម ះគយសសៈ េទៀប

គយរបេទសេនះមយអេន លើេ យភកខ ១០០០ អងគ។ កនងទេនះ រពះដមនរពះភគរទង

រ សេ ភកខទង យមកថ មន លភកខទង យ ធមមជតទងអសជរបសេកត

មន លភកខទង យ ធមមជតទងអសជរបសេកត (េនះ) េតើគអវ មន លភកខទង យ

ចកខជរបសេកត របទង យជរបសេកត ចកខ វញញណជរបសេកត ចកខសមផស (១)ជ

របសេកត ករេ យ រមមណ េនះ ជសខកត ជទកខកត មនែមនទកខមនែមនសខកត

េកើតេឡើងអពបចចយគចកខសមផស ករេ យ រមមណេនះឯង កជរបសេកត ចះេកត

េ យ រអវ តថគតេពលថេកត េ យេភលើងគ គៈ េភលើងគេទសៈ េភលើងគេមហៈ េកត

(េ យេភលើង) គជត ជ មរណៈ េកត េ យ (េភលើងគ) េសចកតេ ក េសចកតខ កខ ល

េសចកតលបកកយ េសចកតតចចតត េសចកតចេងអ តចងអលចតត។ រតេចៀកជរបសេកត

សេឡងជរបសេកត ។េប។ រចមះជរបសេកត កលនទង យជរបសេកត ។េប។

អ ត តជរបសេកត រសទង យជរបសេកត ។េប។ កយជរបសេកត េផដ ឋពវៈ(២)

ទង យជរបសេកត ។េប។ ចតតជរបសេកត ធមម រមមណទង យជរបសេកត

មេនវញញណជរបសេកត មេនសមផស (៣)ជរបសេកត េសចកតេ យ រមមណ

                                                            

១. វតថ ែដលពលរតវេ យែភនក គ រមមណែដលេឃើញេ យែភនក មនរបជេដើម។ ២. វតថ ែដលមនរបមនសពត វជេដ ើម ែដលមកបះពលរតវកយ េ ថ េផដ ឋពវៈ។ ៣. េសចកតផ ពវផ យកនងចតតគ រមមណែដលមកបះពលដលគនត។

69  

ជសខកត ជទកខកត មនែមនជទកខជសខកត ែតងេកើតេឡើង េរពះបចចយគមេនសមផស

េសចកតេ យ រមមណេនះឯង កជរបសេកត ចះេកត េ យ រអវ តថគតេពលថ

េកត េ យេភលើងគ គៈ េភលើងគេទសៈ េភលើងគេមហៈ េកត េ យជត ជ មរណៈ េកត

េ យេសចកតេ ក េសចកតខ កខ ល េសចកតលបកកយ េសចកតតចចតត េសចកតចេងអ តចងអលចតត។ មន លភកខទង យ អរយ វករបកបេ យសតៈ (គជអនក

េចះដង) កលេឃើញយងេនះ រែមងេនឿយ យកនងចកខ ផង កនងរបទង យផង

កនងចកខ វញញណផង កន ងចកខសមផស ផង េសចកតេ យ រមមណ ជសខកត

ជទកខកត មនែមនជទកខមនែមនជសខកត ែតងេកើតេឡើងអពបចចយគចកខសមផស

អរយ វក រែមងេនឿយ យកនងេសចកតេ យ រមមណេនះឯងផង កនងរតេចៀក

ផង កនងសេឡងទង យផង ។េប។ កនងរចមះផង កន ងកលនទង យផង ។េប។ កនង

អ ត តផង កនងរសទង យផង ។េប។ កនងកយផង កន ងេផដ ឋពវៈទង យផង ។េប។

កនងចតតផង កនងធមម រមមណទង យផង េនឿយ យកនងមេនវញញណផង េនឿយ

យកន ងមេនសមផស ផង េសចកតេ យ រមមណ ែដលជសខកត ជទកខកត

មនែមនជទកខមនែមនជសខកត រែមងេកើតេឡើងអពបចចយគមេនសមផស អរយ វក

រែមងេនឿយ យ កន ងេសចកតេ យ រមមណេនះឯងផង កលេបើេនឿយ យ

េហើយ ករបសចកតេរមក េរពះរបសចកតេរមក (េនះឯង) ចតតកផតរសឡះចក

េសចកតរបកនម កលេបើចតតរចរសឡះេហើយ កមនញណដងថ ចតតរបសអញ

រចរសឡះេហើយ អរយ វកេនះ ដងចបសថកេណើ តអសេហើយ រពហមចរយធម

បនេនរចេហើយ េ ឡសកចចបនេធវើ រចេហើយ កចចដៃទេរកអពេ ឡសកចចេនះ

មនមនេឡើយ។ កលរពះដមនរពះភគ កពងសែមតងេវយយករណ(១)េនះ ចតតរបសភកខ

                                                            

១. រេបៀបបឡែដលជពកយ យសទធ ឥតមនចងជបទបទគមនចងជពកយកពយែដលេ ថគថេទ។

70  

នន ១០០០ របេនះ កផតចក សវធមទង យ ឥតមនជបជពកេ យឧបទន

េឡើយ។

ចប ទតតបរយយសរត។

ចប ឧរេវសបបដ រយភណ រៈជគរមបប។

[៥៦] កលេនះ រពះដមនរពះភគគងេលើខ នងថមេឈម ះគយសសៈ មសមគរ

ដលពទធអធយរសយេហើយរទងពទធដេណើ រេទកនងរកង ជរគះ មយអេន លើេ យភកខសងឃ

ដេរចើនចនន ១០០០ អងគ គប ណជដលទងអសេនះឯង។ ល បេនះ រពះដមន-

រពះភគ រ ចេទកនចរកេ យល ប កបនដលេទរកង ជរគះ។ មនេសចកត

ដ លថ រពះដមនរពះភគគង េនកនងសបបតដ ឋេចតយ កនងលដ ឋវនឧទយន េទៀបរកង

ជរគះេនះ។

[៥៧] រពះបទមគធេសនយពមព រ បនរទងរពះស ត បដណងចបសថ

រពះសមណេគតមដចេរមើន ជសកយបរតេចញចកសកយរតកលេហើយបសឥឡវយង

មកកនរកង ជរគះគងេនកនងសបបតដ ឋេចតយ កនងលដ ឋវនឧទយន (សនចបរេ ន ត)

េទៀបរកង ជរគះ កតតសពទដពេ ះរបសរពះេគតមដចេរមើនេនះ ឮខចរខច យសស យ

យងេនះថ រពះដមនរពះភគអងគេនះរទងឆង យចកកេលស រទងរ សដងេ យ

របៃពចេពះរពះអងគឯង រទងបរបរណេ យវជជ នងចរណៈ រទងមនដេណើ រលអ រទង

រជបចបសនៃរតេ ក រទងរបេសើ រេ យស ទគណ រកបគគល មយេសមើគម ន

រទងជអនកទនម ននវបរសែដលគរទនម នបន រទងជរគៃនេទវ នងមនស ទង យ

រទងបនរ សដងនវអរយសចចធម រទងែលងរតឡបមកកនភពថម េទៀត េ យរបករ

ដេចនះ រពះដមនរពះភគេនះបនេធវើឲជកចបសេ យរបជញ ចេពះរពះអងគឯង េហើយ

ញងេ កេនះរពមទងេទវេ ក មរេ ក រពហមេ ក ញងពពកសតវរពមទង

71  

សមណៈ នងរពហមណ រពមទងេទវ នងមនស ឲបនរ សដងផង រពះដមន-

រពះភគេនះរទងសែមតងធមដពេ ះបទេដ ើម ពេ ះបទក ត ល ពេ ះបទចង រទង

របកសនវរពហមចរយធម ដបរសទធរពមទងអតថ រពមទងពយញជនៈដបរបណេពញេលញ

ករយែដលបនេឃើញរពះអរហន តទង យ មនសភពយងេនះ ជកររបៃពេពក។

រគេនះ រពះបទមគធេសនយពមព រ មនទងរពហមណនងគហបតែដលេនកនង

ែដនមគធៈចននដបពរហមនជបរ រ ចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដល

េហើយកថវ យបងគ រពះដមនរពះភគរចេហើយគងេនកន ងទដសមគរ។ ឯពករពហមណ

នងគហបត ែដលេនកនងែដនមគធៈចននដបពរហមនេនះ ពកខលះថវ យបងគរពះដមន-

រពះភគេហើយ អងគយេនកនងទដសមគរ ពកខលះកេពលពកយរក យជមយនងរពះដ

មនរពះភគ លះេធវើពកយគរ គររឭកឲសេរមចេហើយ កអងគយេនកនងទដសមគរ

ពកខលះរបណមយអញជល ចេពះរពះដមនរពះភគ េហើយអងគយេនកនងទដសមគរ ពកខលះ

ករបកសនមនងេគតតរបសខលនកន ង ស ករពះដមនរពះភគ េហើយអងគយេនកន ង

ទដសមគរ។ ពកខលះកេសង មអងគយេន កន ងទដសមគរ។ េទើបពករពហមណនងគហបត

ែដលេនកនងែដនមគធៈចននដបពរហមនេនះ កមនេសចកតរតះរះយងេនះថ ម

សមណៈរបរពតតរពហមចរយធមកន ងស កឧរេវលកស បឬហន ឬថឧរេវលកស ប

របរពតតរពហមចរយធម កនងស កម សមណៈ។ ឯរពះដមនរពះភគ ករជប

េសចកតរតះរះៃនចតតរបសពករពហមណ នងគហបត ែដលេនកនងែដនមគធៈចននដបពរ

ហមនេនះ េ យរពះហឫទយរពះអងគ េហើយរទងរ សនង រពះឧរេវលកស បដមន

យេ យរពះគថ ថ ៖

អនកឯងេនកនងឧរេវ របេទស ជអនករបេ ពក បស េតើអនកេឃើញអវបន ជលះបងករបជេភលើងេចលេចញ។ មន លកស ប តថគតសរេសចកតេនះនងអនក ករបជេភលើងែដលអនកលះបងេហើយ េតើេរពះេហតអវ។ ឧរេវលកស បរកបបងគ

72  

ទលថ ជនទង យែតងេពលសេសើ រចេពះនវកមទង យ គរប សេឡង រពមទងរសផង នវរសទង យផង េរពះករបជ ខញរពះអងគដងថកមគណ មនរបជេដើមេនះ ជេរគ ងេ ហមងកន ងឧបធ(១) ទង យ េរពះេហតដេចន ះខ ញរពះអងគមនេរតកអរកនងករបជធនងករបជតច (គករេគរពេភលើង លៃថង)។ រពះដមនរពះភគរ សថ មន លកស ប ចតតរបសអនកមនេរតកអរេហើយ

កនងកមគណទង យេនះ គរប សេឡង រពមទងរស មន លកស ប មយងេទៀត

ចតតរបសអនកេរតកអរ កន ងមនស េ កនងេទវេ កខលះែដរឬ ចរអនកេពលេហត

េនះ មកតថគតេមើល។ រពះឧរេវលកស បរកបទលថ ខញរពះអងគេឃើញនវ

រពះនពវ នជរបសលអត ឥតមនឧបធ ឥតមនេសចកតខ វលមនជបចពកេន កនង

កមភព ជធមមជតពត មនែរបរបលជធមមជតគបគគលមនគបបបនេ យ

េហតដៃទ (េរកពមគគ) េរពះេហតដេចន ះ បនជខញរពះអងគមនេរតកអរកន ង

ករបជធនងករបជតច។

[៥៨] ល បេនះ រពះឧរេវលកស បដមន យេរកកចក សនៈេធវើ នវសពត

ឧតត សងគៈ(២)េលើ ម មខ ង េហើយរកបសរ េទៀបរពះបទរបសរពះដមនរពះភគ

រចកបនបងគទលពកយេនះនងរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះដមន-

រពះភគ ជរគរបសខញរពះអងគ ខញរពះអងគជ វក បពរតរពះអងគដចេរមើន រពះដមន-

រពះភគ ជរគរបសខញរពះអងគ ខញរពះអងគជ វក។ រគេនះ ពករពហមណនងគហបត

ែដលេនកនងែដនមគធៈចននដបពរហមនេនះ មនេសចកតរតះរះដេចនះថ ឧរេវលកស ប

របរពតតរពហមចរយធមកន ងស កម សមណេទេតើ។ េពលេនះ រពះដមនរពះភគ

រទងរជបេសចកតរតះរះកន ងចតតៃនពករពហមណនងគហបតចននដបពរហមន ែដលេនកនង

                                                            

១. វមគេវេនទនដកថ ឧបធមន៤យងគ កមបធ១ ខន ធបធ១ កលសសបធ១ អភសងខ ររបធ១។ ែតកនងទេនះសេ យក ខន ធបធែតមយង។ ឯឧបធសពទេនះែរបថខលន ងកយេគល េហតៃនេសចកតវលេកើត កេលសនងេសចកតកងវល។ ២. ចពរ។

73  

ែដនមគធៈេនះេ យរពះហឫទយរបសរពះអងគ រចេហើយករទងសែមតងអនបពវកថគ

ទនកថ ១ សលកថ ១ សគគកថ ១ េទសៃនកមគណដ មកដេ ហមង ១

នសង ៃនករេចញចកកម (បស) ១។ រពះដមនរពះភគរទងរជបនវពករពហមណ

នងគហបតទង យេនះថ ជបគគលមនចតតរសល មនចតតទន មនចតតផតចក

នវរណធម មនចតតអែណត តេឡើង មនចតតរជះថល កនងកល រពះធមមេទសន

ែដលរពះពទធទង យ េលើកេឡើងសែមតងេ យរពះអងគឯង រពះអងគករទងរបកស

ធមមេទសនេនះគ ទកខសចច ១ សមទយសចច ១ នេ ធសចច ១ មគគសចច ១ កន ងកល

េនះ។ ធមម សពតស អ តដរបសចកពណេខម (គធយងឬលកតេខម ជេដ ើម) គរទទល

េរគ ងរជលកបនេ យរបៃព មនឧបមយង មញ ឯធមមចកខ គេ បតតមគគ

ដរបសចកធល របសចកមន ទលកេកើតេឡើងដលពក រពហមណនងគហបតែដលេន

កនងែដនមគធៈចននដបមយហមន មនរពះបទពមព រ ជរបធនេលើ សនៈេនះថ

ធមមជត មយ ែដលេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ ករលតេទជ

ធមម ែដរ មនឧបេមយយដេចន ះឯង។ ចែណករពហមណនងគហបតែដលេនកនងែដន

មគធៈ ចននមយហមនរបកថវ យខលនជឧបសក។

[៥៩] រគេនះ រពះបទមគធេសនយពមព រ រទងេឃើញអរយសចចធមេហើយ

បនដលអរយសចចធមេហើយ រទងបនរ សដងអរយសចចធមេហើយ រទងចះរពះទយ

សបកន ងអរយសចចធមេហើយ រទងឆលងផតេសចកតសង យេហើយ របសចកេសចកត

េងឿងឆងល ដលនវេសចកតេកល វកល មនេជឿ ត បបគគលដៃទកនង សនៃនរពះ ត

រទងបនេពលពកយេនះចេពះរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ពេដ ើមកល

ែដល ខញរពះអងគេនជកមរេនេឡើយ ខញរពះអងគមនបណង ៥ យង ឥឡវេនះបណង

របសខញរពះអងគេនះកសេរមចអសេហើយ បពរតរពះអងគដចេរមើន ពេដ ើមែដលខញរពះអងគ

េនជកមរមនេសចកតរតះរះដេចនះថ សមឲជនទង យអភេសកអញ កនង ជ-

74  

សមបតត បពរតរពះអងគដចេរមើន េនះជបណងទ ១ របសខញរពះអងគ ឥឡវេនះបណង

របសខញរពះអងគេនះបនសេរមចេហើយ បពរតរពះអងគដចេរមើន បណងទ ២ របសខញ

រពះអងគេនះដេចនះថ សមឲរពះអរហន តសមម សមព ទធគបបចលមកកនែដនរបសអញេនះ

ឥឡវេនះបណងរបសខញរពះអងគេនះកបនសេរមចេហើយ បពរតរពះអងគដចេរមើន បណង

ទ ៣ របសខញរពះអងគេនះដេចនះថ សមឲខញរពះអងគបនចលេទេសពគបនងរពះដមន-

រពះភគេនះ ឥឡវេនះបណងរបសខញរពះអងគេនះបនសេរមចេហើយ បពរតរពះអងគ

ដចេរមើន បណងទ ៤ របសខញរពះអងគេនះដេចនះថរពះដមនរពះភគេនះ គបបសែមតង

ធមដលអញ ឥឡវេនះបណងរបសខញរពះអងគេនះសេរមចេហើយ បពរតរពះអងគដចេរមើន

បណងទ ៥ របសខញរពះអងគេនះដេចនះថ ចែណកខងអញគបបដងចបសនវធមរបស

រពះដមនរពះភគេនះ ឥឡវេនះបណងរបសខញរពះអងគេនះសេរមចេហើយ បពរតរពះ

អងគដចេរមើនពេដ ើមកលែដលខញរពះអងគេនជកមរេនេឡើយ ខញរពះអងគមនបណង ៥

យងេនះ ឥឡវេនះបណងទង ៥ យងរបសខ ញរពះអងគេនះ កសេរមចបរបណេហើយ

បពរតរពះអងគដចេរមើន ភសតរបសរពះអងគពេ ះ ស បពរតរពះអងគដចេរមើន

ភសតរបសរពះអងគពេ ះ ស បពរតរពះអងគដចេរមើន ធមែដលរពះអងគសែមតង

េហើយេ យអេនកបរយយយងេនះ (ភលចបស ស) គរនដចជមនស ចបរបស

ែដលេគផក បចះឲផង រេឡើង ពេនះដចជ មនស េបើកបងហ ញរបសែដលេគ កបទ

បងទក ពេនះេ តដចជ មនស របបផលវដលអនកវេងវងផលវ ឬកដចជមនស កន

របទបេរបងេរទលបភលផល វ កនងទងងតេ យគតថ មនស ែដលមនចកខ នងបនេមើល

េឃើញនវរបទង យ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគសមដលនវរពះដមនរពះភគ

ផង រពះធមផង រពះភកខសងឃផងជទរឭក សមរពះដមនរពះភគជមច សរជបនវ

ខញរពះអងគថជឧបសកអនកដលនវសរណគមនេសមើ េ យជវតចប ងែតអពៃថងេនះជ

េដ ើមេទ មនែតបេ ណ ះ បពរតរពះអងគដចេរមើន សមរពះដមនរពះភគជមច ស

75  

រពមទងភកខសងឃទទលភតតរបសខញរពះអងគេដ ើមបឆនកន ងៃថងែសអក។ រពះដមនរពះភគ

រទងទទលនមន តេ យតណហ ភព។ រគេនះ រពះបទមគធេសនយពមព រ រទងរជប

ថ រពះដមនរពះភគ ទទលនមន តេហើយ កេរកកចក សនៈថវ យបងគ រពះដមន-

រពះភគ េហើយេធវើ របទក ណេចៀសេចញេទ។

[៦០] ល បេនះ រពះបទមគធេសនយពមព រ លះ រតេនះកន លងេទេហើយ

(ភលេឡើង) រពះអងគករទងឲចតែចងខទនយេភជនយ រដឧតតមរចេហើយរទងចតឲ

មនស េទរកបទលនវកលៃនភតត ដលរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

កលេនះជកលគរេហើយ ភ ត រសេរមចេហើយ។ ឯរពះដមនរពះភគ រទងេសល ក

សបងេហើយរទងបរតនងចវរកន ងបពវណហ សមយ រចេហើយរទងចលេទកនរកង ជរគះ

មយអេន លើេ យភកខសងឃដេរចើនចនន ១០០០ រប គពកប ណជដលទងអសេនះឯង។

[៦១] សមយេនះឯង រពះឥរន ទជធជងេទវ ទង យ ែបលងេភទជមណព

េហើយេដ ើរេទអពមខបងអសៃនភកខសងឃមនរពះពទធជរបធន េហើយេរច ងនវគថេនះ

ថ៖

រពះដមនរពះភគ រពះអងគទនម នេហើយ (នវឥរន ទយ) មនរពះហឫទយផតរសឡះ

េហើយ (ចក សវធម) រពះអងគមនពណលអដចដមសេឈម ះ សងគ(១)រទងយង

ចលេទកនរកង ជរគះមយអេន លើេ យពកប ណជដលែដលជអនកទនម នេហើយ

(នវឥរន ទយ) ែដរ ជអនកមនចតតផតរសឡះេហើយ (ចក សវធម)។ រពះដមន-

រពះភគមនរពះហឫទយផតេហើយ (ចកេសចកតេ ហមង) មនរពះហឫទយ

ផតរសឡះេហើយ (ចក សវធម) រពះអងគមនពណលអដចដមសេឈម ះសងគ

                                                            

១. សពទែដលែរបថ មស មកនងអភធនមន១៧យងគ សវណណ កនក ជតរប េ ណណ កញចន សតថវណណ ហរ កមព ចរ េហម ដក តបនយ ហរញញ បមករ តកមភ ជមព នទ សងគ។ ែតកនងវមតវេនទនដកថ ប ត មសទង១៧េនះមសេឈម ះសងគ

របេសើ រជងមសឯេទៀត។

76  

រទងយង ចលេទកនរកង ជរគះមយអេន លើេ យពកប ណជដល ែដលមន

ចតតផតេហើយ (ចកេសចកតេ ហមង) ទងមនចតតផតរសឡះេហើយ (ចក

សវធម)។ រពះដមនរពះភគ រទងឆលង (ចកេ ក) េហើយទងមន រពះហឫ-

ទយ ផតរសឡះេហើយ (ចក សវធម) រពះអងគមនពណលអដចដមសេឈម ះ

សងគ រទងយងចលេទកនរកង ជរគះមយអេន លើេ យពកប ណជដលែដល

ឆលងេហើយ (ចកេ ក) ទងមនចតតផតរសឡះេហើយ (ចក សវធម)។

រពះដមនរពះភគ មនរពះហឫទយរមង បេហើយ (ចកអកសលធម) ទងមន

រពះហឫទយផតរសឡះេហើយ (ចក សវធម) រពះអងគមនពណលអដចដមស

េឈម ះសងគ រទងយងចលេទកនរកង ជរគះមយអេន លើេ យពកប ណជដល

ែដលមនចតតរមង បេហើយ (ចកអកសលធម) ទងមនចតតផតរសឡះេហើយ

(ចក សវធម)។ រពះដមនរពះភគេនះរទងមនអរយ ស ១០ យង(១) រទង

មន ក ង ១០(២)រពះអងគរជបចបសនវធម (គកមមបថ) ១០ របករ រទងរបកប

                                                            

១. វមតវេនទនដកថ លះនវរណធមរប១ ធឡងគ េបកខ ១ ដកល ម រតេ យខជ បខ ជន១ អបេស នធមបន១ លះមចឆ ទដ ឋ១ ករមនែសវងរកបយងគ កម ភព នងរពហមចរយ១ មនេសចកតរតះរះមនលអកវកវរ១ មនកយសងខ ររមង បេហើយ១ មគគញណ១ ផងញណ១។ ២. របកបេ យក ងកយ១០ នងក ងញណ១០ ឯក ងកយ១០េនះេធៀបេ យក ងដរ១០រតកលគដរ ក វកៈ១ គេងគយយៈ បណឌ រៈ១ គមគៈ១ បងគលៈ១គន ធៈ១ មងគល១ េហមវត១ឧេបសថ១ ធទទន ត១។ ក ងដរក វក១០េទើប េសមើ នងក ងដរគេងគយយ១ ប ត ដរទង១០រតកលេនះមនក ងេលើសគន ១០ៗេឡើងេទ ក ងដរធទទន ត១០ េទើបេសមើ នង ក ងរពះពទធ។ ឯក ងញណ១០េនះគ ក ងេសចកតដងេហតគរនងេហតមនគរ មពត១ ដងកមមនងផលៃនកមម១ ដងបដបទរបរពតតេទកនងភពទងពង១ ដងេ កែដលមនធតេរចើន១ ដងថសតវទង យមនអធយរសយេផ ងៗគន ១ ដង ឥរន ទយរបសសតវដេឆល វឆល សនងទនទប១ ដងេសចកតេ ហមងនងេសចកតផរផងនងករេចញចកឈនវេមកខសមធ សមបតត១ ដងខន ធបញចកៈែដល រសយេនកនងកលមន ញណគចកខ ដចជទពវ១ ដងេសចកតអសេទៃន សវធម១។ ៣. គអដ ឋងគកមគគ៨ សមម ញណ១ នងសមម វមតត១។  

77  

េ យអងគជរបស ៃនអេសកខបគគល ១០ យង(៣)មន ភកខសងឃ ១ ពនជបរ រ

រទងយងចលេទកនរកង ជរគះ។

[៦២] ពកមនស េឃើញសកកេទវ ជជធជងេទវ នងមនស ទង យេហើយ

េពលយងេនះថ ឱហន មណពេនះមនរបលអអេមលះ ឱហន មណពេនះគរជទ រជះថល

មណពេនះឯង ជកនេចអនក ហន។ លះពកមនស េពលពកយយង េនះេហើយ

សកកេទវ ជជធជងេទវ ទង យ កបនេពលតបេទនងមនស េនះវញ េ យ

គថ ថ៖

អនករបជញ ទនម នឥរន ទយទងអសបនេហើយ មនរពះហឫទយ អ តរកបគគល

េរប បមនបន ឆង យចកសរតវេពលគកេលស មនដេណើ រលអកន ងេ ក ខញឯង

ជ អនកបេរមើអនករបជញេនះ។

[៦៣] កលេនះ រពះដមនរពះភគ មយអេន លើេ យភកខសងឃរទងយងចលេទ

កនវេវសន ថ នរបស រពះបទមគធេសនយពមព រលះចលេទដលេហើយកគងេលើ

សនៈែដលេគេរៀបចថវ យ។ េទើបរពះបទមគធេសនយពមព រអងគ សរពះភកខសងឃ

មនរពះពទធជរបធន ឲែឆអត ឲសកបសកល(១) េ យខទនយេភជនយ រដឧតតម

េ យរពះហសថរពះអងគឯង េហើយរទងកណតដងនវរពះដមនរពះភគ ែដលរទង

េ យ រចេហើយ រតងែដលរទង ករពះហសថចះចកបរត រចកេសតចគងេនកនងទដ

សមគរ។ លះរពះបទមគធេសនយពមព រគងេនកន ងទដសមគរេហើយ ករទង

រពះតរមះ ដេចនះថ រពះដមនរពះភគ គរគងេនកនងទ ហន ទ ែដលមនឆង យេពក

                                                             

១. កនងអដ ឋកថ ថ ម ក រតយេសតចរទងអងគ សភកខសងឃមនរពះពទធជរបធនឲែឆអតបរបណ រគែតរពះភកខសងឃមនរពះពទធ ជរបធនេនះ មឃតេ យៃដឬេ យមខឬេ យវចេភទថលមមេហើយៗ។

78  

មន ជតេពក អពរសកជទលមមមកបន គរជទចលេទរកៃនមនស ទង យែដល

រតវករ ជទមនបនរចឡករចឡកនងេវ ៃថង មនសេឡងតច មនមនេសចកតគកកង

កនង េវ យប មនខយលបករសល គរដលករយពនេនៃនមនស ទង យនងជទគរ

ដលករសមងេន ។ រពះ ជតរមះេនះ កមនដលរពះបទមគធេសនយពមព រ កនង

ខណៈេនះថ េអើ ឧទយនេវឡវនរបសេយើងេនះមនឆង យេពក មនជតេពកអពរសក

ជទលមមេទលមមមកបន គរជទចលេទរកៃនមនស ទង យែដលរតវករ ជទមន

បនរចឡករចឡកនងេវ ៃថង មនសេឡងតច មនមនេសចកតគកកងកនងេវ យប

មនខយលបករសល គរដលករយពនេនៃនមនស នងជទគរដលករសមង េបើដេចនះគរ

អញថវ យឧទយនេវឡវនេនះដលភកខសងឃ មនរពះពទធជរបធន ។ េពលេនះ រពះបទ

មគធេសនយពមព រ កនយកកន ទទកជវករៈៃនមស េហើយថវ យដលរពះដមន-

រពះភគ រចករកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគសមថវ យនវឧទយនេវឡវន

េនះដលរពះភកខសងឃមនមនរពះពទធជរបធន ។ រពះដមនរពះភគ ករទងទទល

ម (េនះ) ។ េទើបរពះដមនរពះភគ រទងពនយលរពះបទមគធេសនយពមព រ

ឲេឃើញរពម ឲកនយកលអ ឲឧស ហេឡើង ឲរក យេសមើ េ យពកយដរបកប

េ យធម េហើយកេរកកចក សនៈេចៀសេចញេទ ។ េរពះនទនេនះ រពះដមន-

រពះភគ រទងេធវើធមមកថ េហើយរទងរ សចេពះភកខទង យកនងេពលេនះថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត ម (ដលអនកទង យ) ។

[៦៤] សមយេនះឯង សញជយបរពវ ជកេន រសយកនងរកង ជរគះមយអេន លើ

េ យ បរពវ ជកបរសទយដេរចើន គបរពវ ជកចនន ២៥០ រប។ សមយេនះឯង រពះ

របតត នងរពះេមគគ នរបរពតតពមចរយធម កនងស កបរពវ ជកេឈម ះសញជយ។

រពះ របតតនងរពះេមគគ នេនះ បនេធវើ េបតជញ នងគន ថ អនក បនដងនវអមតធម

មន អនកេនះគបបរបបដលមន កេទៀត ។ កលេនះ រពះអស ជដមន យេសល កសបង

79  

រប ប េ យបរតនងចវរអពរពក េ ករបកបេ យឥរយបថ គេដ ើរេទ េដ ើរមក

រកេឡកេមើលេទ រកេឡកេមើលេផ ងៗ បតៃដេជើងនង តៃដេជើង មនែភនកសរងម

គរជទរជះថល ចលេទកនរកង ជរគះេដ ើមបបណឌ បត ។ បរពវ ជកេឈម ះ របតត

បនេឃើញនវរពះអស ជដមន យ កពងរ ចេទេដ ើមបបណឌ បត កនងរកង ជរគះ

បរបរណេ យឥរយបថ គេដ ើរេទ េដ ើរមក រកេឡកេមើលេទ រកេឡកេមើលេផ ងៗ

បតៃដ េជើងនង តៃដេជើង មនែភនកសរងមគរជទរជះថល លះេឃើញេហើយកមន

េសចកតរតះរះ ដេចនះថ ឱហន ជនទង យ ជអរហន តកត បនដលេហើយនវ

អរហតតមគគកត កន េ ក ភកខ េនះករបែហលជពកៃនជនទងេនះែដរ េបើដេចន ះ គរែតអញ

ចលេទរក ភកខ េនះេហើយសរថ មន លេ កដមន យ េ កបសចេពះអនក

មយងេទៀត អនក ជរគរបសេ ក ខលនេ កេនះឯងគបចតតធមរបសអនក ។

ល បេនះ របតតបរពវ ជកមនេសចកតរតះរះដេចនះថ កលេនះ ជកលមនគរេដ ើមប

សរនវភកខ េនះេឡើយ (េរពះ) ភកខ េនះកពងចលេទចេនល ះផទះ រ ចេទេដ ើមបបណឌ បត

េបើដេចន ះ គរែតអញេទ មភកខ េនះអពេរកយៗ េទចះកករែដលជប មភកខ េនះ

ឯងគងដងនវ មគគញញណែដលជនទង យេគរតវករដង ឬភកខ េនះឯង ជអនកែសវង

រកនវរពះនពវ ន ែដលជនទង យេគរតវករដង ។ ឯរពះអស ជដមន យរ ចេទ

េដ ើមបបណឌ បត កន ងរកង ជរគះ ទទលបណឌ បតេហើយ ករតឡបមកវញ។ បរពវ ជក

េឈម ះ របតត កចលេទកនស ក រពះអស ជដមន យកន ងកលេនះ លះចល

េទជតេហើយ េធវើ េសចកតរក យជមយនង រពះអស ជដមន យ េហើយេពលនវ

ពកយជទេរតកអរ ជទរឭក លមមឲេកើតេសចកតសន ទធ ន លបន លះសេរមចកចចេនះ

េហើយ កឋតេនកនងទដសមគរ។ លះបរពវ ជកេឈម ះ របតតឋតេនកនងទដសមគរ

េហើយ កបន េពលពកយេនះនង រពះអស ជដមន យថ មន លេ កដមន យ

ឥរន ទយទង យ របសេ កករសសបស សមបរែសបករបសេ កក អ តផរផង

80  

មន លេ កដមន យេ កបសចេពះអនក មយងេទៀត អនក ជរគរបស

េ ក ខលនេ កេនះឯងេពញចតតធមរបសអនក ។ រពះអស ជេឆលើយថ មន ល

វេ មនម សមណៈ (មយរពះអងគ) ជសកយបរតេចញចកសកយរតកលេហើយ

រទងរពះផនស ខញឯង កបស មរពះម សមណៈដមនរពះភគេនះ ឯរពះដមន-

រពះភគេនះឯង ជរគរបសខញ ចែណកខញកគបចតតនវធម ថរបស រពះដមន-

រពះភគេនះ។ បរពវ ជក េឈម ះ របតតសរថ ចះរគរបសេ កមច ស េពលពកយ

ដចេមតច សែមតងធម ដចេមតច។ រពះអស ជេឆលើយថ ែនអនកដមន យ ម ឯងជ

ភកខថម េទើបនងបស មកកនធមវនយេនះថមៗ ម មន ចសែមតងធមេ យ ព ត រ

បនេទ ែត ម នង េពលនវេសចកតដលអនកេ យសេងខបបន ។

បរពវ ជកេឈម ះ របតតេឆលើយថ សមេ កមច សសែមតងធមតចកត េរចើនកត សម

សែមតងែតទនងេសចកតមយង ដលខញ ៗ រតវករេ យទនងេសចកតែតមយងេទ េ ក

មច ស មនបចេពលពយញជនៈឲេរចើនេឡើយ។

[៦៥] រគេនះ រពះអស ជដមន យ បនេពលនវធមមបរយយេនះ ដល

បរពវ ជក េឈម ះ របតត ថ ៖

ធមទង យ ១ គខន ធ ៥ ែតងេកើតអពេហត រពះតថគតេពលនវេហតៃន

ធមទង យេនះ មយងេទៀត េសចកតរលតនងឧបនជេរគ ងរលតៃនធមទង

យ រពះតថគតេពលនវេសចកតរលតនងឧបយជេរគ ងរលតៃនធមទង

យេនះ រពះម សមណៈ មនរបរកតេពលពកយយងេនះ ។                                                             

២. អដ ឋកថ ធមទង យន ជផលគទកខសចចែតងេកើតេឡើងអពេហតគសមទយសចច រពះតថគតែតងេពលនវសមទយសចចថ ជេហតេផតើមេឡើងឲេកើតនវធមទង យគទកខសចចេនះ ធមនជផលគកែន លងរលតៃនទកខនងសមទយសចចទងេនះកត ធម ជេហតជឧបយ េដ ើមបញងទកខសចចនងសមទយសចចមនឲរបរពតតេទបនកត រពះតថគតមនរបរកត េពលនវធមទងេនះ។ អធបបយថ រពះតថគតែតងសែដងនវអរយសចចទង៤ យងថ ទកខសចចជផលៃនេសចកតទកខទងពង សមទយសចចជេហតនឲ េកើតទកខទងពង នេ ធសចចជផលៃនេសចកតសខទងពង មគគសចចជេហតនឲេកើតេសចកតសខទងពង។

81  

[៦៦] កលេនះ បរពវ ជកេឈម ះ របតតលះបន ត បធមមបរយយេនះេហើយ

កមន ធមមចកខ គេ បតតមគគញញណ របសចកធល របសចកមន ទលេកើេឡើងថ

ធមមជត មយ មនេសចកតេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះរែមងរលត

េទវញជធមម ។

របតតបរពវ ជកេពលថ នពវ នធមេនះមនរបកដែមនេ កមច សបនរ ស

ដងនពវ ន ែដលគម នេសចកតេ ក រពះនពវ នេនះខញមនែដលបនេឃើញ មនែដល

បន ជបរបទះេឡើយ េ យហមនៃនកបបទង យជេរចើន។

[៦៧] រគេនះ បរពវ ជកេឈម ះ របតតចលេទរកបរពវ ជកេឈម ះេមគគ ន ។

បរពវ ជកេឈម ះេមគគ ន បនេឃើញបរពវ ជកេឈម ះ របតតកពងេដ ើរមកពចមង យ

លះេឃើញេហើយ កបនេពលពកយេនះនងបរពវ ជកេឈម ះ របតតថ មន លអនកដមន

យ ឥរន ទយទង យរបសអនករសសបសអេមលះ សមបរែសបករបសអនកក អ ត ផរ

ផង មន លអនកដមន យ អនកបនដងនវអមតធមេហើយឬ។ បរពវ ជកេឈម ះ របតត

េឆលើយថ េអើអនកដមន យ ខញបនដងអមតធមេហើយ។ បរពវ ជកេឈម ះេមគគ ន

សរថ អនកបនដងនវអមតធមដចេមតច។ បរពវ ជក េឈម ះ របតតេឆលើយថ ែន វេ

ខញបនេឃើញភកខ េឈម ះអស ជកពងរ ចេទេដ ើមបបណឌ បតកន ងរកង ជរគះេនះ របកប

េ យឥរយបថគេដ ើរេទ េដ ើរមក រកេឡកេមើលេទ រកេឡកេមើលមក បតៃដេជើង

នង តៃដេជើង មនែភនកសរងម គរជទរជះថល លះេឃើញេហើយខញ កមនេសចកតរតះរះ

ដេចនះថ ឱហន ជនទង យ កន ងេ កែដលជអរហន តកត ជអនកដលេហើយនវ

អរហតតមគគកត ភកខ េនះឯងករបែហលជពកៃនជនទងេនះ េបើដេចន ះ គរអញចលេទរក

ភកខ េនះេហើយសរថ មន លេ កដមន យ េ កមច សបសចេពះអនក មយង

េទៀត អនក ជរគរបសេ ក េ កេពញចតតនងធមរបសអនក ែនអនកដមន

82  

យខ ញឯង កមនេសចកតរតះរះយងេនះថ កលេនះជកលមន គសរភកខ េនះេទ

ភកខ េនះចលេទកនចេនល ះផទះេហើយរ ចេទេដ ើមបបណឌ បត េបើដេចន ះ គរអញជប ម

ភកខ េនះអពេរកយៗេទ កករែដលជប មភកខ េនះ គងដងនវមគគញញណ ែដលជន

ទង យ េគរតវករដង ឬភកខ េនះឯងជអនកែសវងរករពះនពវ នែដលជនទង យ

េគរតវករដង មន លអនកដមន យេពលេនះ អស ជភកខ រ ចេទេដ ើមបបណឌ បត

កនងរកង ជរគះ េហើយកកនយកបណឌ បតរតឡបមកវញ ែនអនកដមន យ ខញកចល

េទរកអស ជភកខ េនះលះចលេទ ដលេហើយកេពលពកយ រក យជមយនង

អស ជភកខ លះបញចបពកយែដល គររក យនងពកយែដលគររឭក លមមឲេកើតេសចកត

សនទធ ន លេហើយកឋតេន កនងទដសមគរ មន លអនកដមន យ លះខ ញឋតេន កនង

ទដសមគរេហើយ កបនេពលពកយេនះនងអស ជភកខថ មន លេ កដមន យ

ឥរន ទយ ទង យរបសេ កករសសបសអេមលះ សមបរែសបករបសេ កកបរសទធ

ផរផង មន លេ កដមន យេ កបសចេពះអនក មយងេទៀត អនក ជរគ

របសេ ក េ កេពញចតតធមអនក ។ អស ជភកខ េឆលើយថ មន លអនកដមន យ

មនម សមណៈ ជសកយបរតេចញចកសកយរតកលេហើយបស ខញបស ម

រពះម សមណៈដមនរពះភគេនះ ឯរពះដមនរពះភគេនះឯង ជរគរបសេយើង

េយើងេពញចតតនវធមរបស រពះដមនរពះភគេនះ (េហើយខញសរេទៀត) ថ រគរបស

េ កដមន យ មនរបរកតេពលពកយដចេមតច សែមតងធមដចេមតច េទើបអស ជ

ភកខ េឆលើយថ មន លអនកដមន យ ម ឯងជភកខថម បសមនទនបនយរេទ េទើបែតនង

មកកន ធមវនយេនះថមៗ ម មន ចេដ ើមបសែមតងធមដលអនកឲព ត របនេទ

ែត ម នងេពលនវទនងេសចកតេ យសេងខប ដលអនកបន (ខញកនយយេទនង

អស ជភកខ េនះ) ថ សមេ កេពលនវធមតចកត េរចើនកត ឲទន សមេ កេពលនវ

83  

ទនងេសចកតែតមយងដលខ ញ ខញរតវករេ យេសចកត េ កមនបចសែមតងពយញជនៈ

ឲេរចើនេទ។

[៦៨] មន លអនកដមន យ អស ជភកខ កបនេពលធមមបរយយេនះ កន ងកល

េនះ ថ ៖

ធមទង យ គខន ធ ៥ ែតងេកើតអពេហត រពះតថគតេពលនវេហតៃនធម

ទង យេនះ មយងេទៀត េសចកតរលត នងឧបយជេរគ ងរលតនវធមទង

យ រពះតថគតេពលនវេសចកតរលតនងឧបយជេរគ ងរលតៃនធមទង

យេនះ រពះម សមណៈ មនរបរកតេពលយងេនះ។

[៦៩] កលេនះ បរពវ ជកេឈម ះេមគគ នលះបន ត បធមមបរយយេនះេហើយ

កមនធមមចកខ គេ បតតមគគញញណ របសចកធល របសចកមន ទលេកើេឡើងកន ង

ចតតថ ធមមជត មយ ែដលមនេសចកតេកើតេឡើងជធមម ធមមជតទងអសេនះ

មនេសចកតរលតេទវញជធមម ។

េទើបបរពវ ជកេឈម ះេមគគ នេពលថ នពវ នធមេនះ មនរបកដែមន េ ក

មច សបនរ សដងរពះនពវ ន ែដលគម នេសចកតេ ក រពះនពវ នេនះ ខញមនែដល

បនេឃើញ មនែដលបនជបរបទះេឡើយ េ យហមនៃនកបបទង យជេរចើន ។

[៧០] បរពវ ជកេឈម ះេមគគ ន បនេពលពកយេនះេទនងបរពវ ជកេឈម ះ

របតតកន ងកលេនះថ មន លអនកដមន យ េយើងទង យនងេទកនស ក

រពះដមនរពះភគៗ េនះជរគរបសេយើង ។ បរពវ ជកេឈម ះ របតតេឆលើយថ មន លអនក

ដមន យ បរពវ ជកចនន ២៥០ របេនះឯង រសយេយើងទង យ បនេឃើញនវ

េយើងទង យ េទើបេនកន ងទេនះបន េយើងទង យរតវ ពកបរពវ ជកទងេនះសន

84  

ពកបរពវ ជកទងេនះនងយលយង េគកេធវើ យងេនះចះ ។ កលេនះ របតត

នងេមគគ នកចលេទរកពកបរពវ ជកទងេនះ លះចលេទដលេហើយកបនេពល

ពកយេនះេទនងពកបរពវ ជកេនះថ មន លអនកដមន យទង យ េយើងទង យ

នងេទកនស ករពះដមនរពះភគ ៗ េនះ ជរគរបសេយើងទង យ។ ពក

បរពវ ជកទងេនះេឆលើយថ េយើងទង យ រសយនវេ កទង យដមន យ

បនេឃើញនវេ កទង យដមន យ េទើបេនកន ងទេនះបន េបើេ កទង យ

ដមន យនងរបរពតតពមចរយធម កនងស ករពះម សមណៈ េយើងទង យ

ទងអសគន កនងរបរពតតពមចរយធមកន ងស កម សមណៈែដរ។ ល បេនះ

របតតនងេមគគ ន កចលេទរកបរពវ ជកេឈម ះសញជយ លះចលេទដលេហើយ

កបនេពលនវពកយេនះ នងបរពវ ជកេឈម ះសញជយថ មន លេ កដមន យ េយើង

ទង យនងេទកនស ករពះដមនរពះភគ ៗ េនះ ជរគរបសេយើងទង យ។

បរពវ ជកេឈម ះសញជយេឆលើយថ មន លអនកដមន យ មនគរេទ អនកទង យកេទ

េឡើយ ពកេយើងទង៣នកនងរគបរគងរក គណៈេនះ ។ របតតនងេមគគ នបន

េពលនវពកយេនះ នងបរពវ ជកេឈម ះសញជយ អស រៈជគរមបពរដងផង ។េប។

អស រៈ គរមបបដងផងថ មន លេ កដមន យ េយើងទង យ នងេទកន

ស ក រពះដមនរពះភគ ៗ េនះ ជរគរបសេយើងទង យ។ បរពវ ជកេឈម ះ

សញជយេឆលើយថ មន លអនកដមន យ មនគរេទ អនកទង យកេទេឡើយ ពកេយើង

ទង ៣ នកនងរគបរគងរក គណៈេនះ ។ រគេនះ របតតនងេមគគ នកន

បរពវ ជកចនន ២៥០ របេនះចលេទកនវតតេវឡវន ។ ចែណកខងបរពវ ជកេឈម ះ

សញជយ ក (មនេសចកតេទមនស ដតេឡើង) ប ត លឲេកត រក យរហតដលកអត

ឈមេចញអពមតកន ង ទេនះ។

85  

[៧១] រពះដមនរពះភគ បនទតេឃើញ របតតនងេមគគ នកពងេដ ើរមក អព

ចមង យ លះទតេឃើញេហើយករទងេ ភកខទង យមកេហើយរ សថ មន លភកខ

ទង យ ជនជស ញនងគន ទងពរនកេនះ េឈម ះេកលតៈ ១ េឈម ះឧបតស ៈ ១

នងមកដលឥឡវេហើយ ហនងេហើយជគៃន វក របសតថគត ែដលជគដរបេសើ រ

ជគដចេរមើន។

េពលេនះ រពះ ត រទងពយករនវជនទងពរេនះ ែដលមនចតតយងចះកន ងធម

ដរជលេរជ កនងញណវសយ កន ងធមជេរគ ងអសេទៃនឧបធដរបេសើ រ

(រពះនពវ ន) ងែតពមនទនមកដលវតតេវឡវនថ ជនទងពរនក ជស ញ

នងគន េនះ េឈម ះឧបតស ៈ ១ នងមកដលឥឡវេហើយ នងេហើយជគៃន វក

របសតថគតែដលជគដរបេសើ រ ជគដចេរមើន។

[៧២] រគេនះ រពះ របតតនងរពះេមគគ នចលេទគលរពះដមនរពះភគ

លះចលេទដលេហើយ ករកបសរ េទៀបរពះបទទងគៃនរពះដមនរពះភគ េហើយ

បនេពលពកយេនះនង រពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េយើងខ ញទង យ

គបបបនបពវជជ គបបបនឧបសមបទកនងស ករពះដមនរពះភគ ។ រពះដមន-

រពះភគ បនរ សថ មន លភកខទង យ អនកទង យចរមកចះេហើយរទងរ សថ

ធមតថគត សែមតងេហើយេ យរបៃព អនកទង យចររបរពតតនវរពហមចរយធម

េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យរបៃពចះ។ រពះពទធដកេនះឯង ជឧបសមបទ

របសេ កដមន យទងេនះ។

[៧៣] សមយេនះឯង កលបរតទង យេនកនងែដនមគធៈែដលមនេករ តេឈម ះ

េគដងឮរគបគន កែតងរបរពតតនវរពហមចរយធម កនងស ករពះដមនរពះភគ ។

មនស ទង យេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ រពះដមនរពះភគ របតបតតេដ ើមប

86  

េធវើ មនស មនឲមនកន សមណេគតមរបតតត េដ ើមបេធវើឲរសេទ ជេមមយ

សមណេគតមរបតបតតេដ ើមបផត ចបងរតកល ឥឡវគតបបសជដលចននមយពននក

េហើយ បបសទងបរពវ ជកចនន ២៥០ នកជពកសញជយេនះេទៀត ទងកលបរត

ទង យ ែដលេនកនងែដនមគធៈ ែដលមនេករ តេឈម ះេគដងឮរគបគន េនះេទៀត

របរពតតរពហមចរយធម កនងស ករពះសមណេគតមែដរ។ ឯមនស ទង យ

េឃើញពកភកខ េហើយ កនគន េចទេ យគថេនះថ ៖

ម សមណៈ យងមកេហើយកនរកងគរពវជៈ (ភនមនស ឋ នដចជេរកល)

របសពកជនេនកនងែដនមគធៈ រពះអងគនអសពកបរ ររបសសញជយេទេហើយ

ឥឡវនងនយកអនក េទេទៀតេអះ។

[៧៤] ពកភកខបនឮមនស ទង យេនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បេហើយ ។

េទើបពកភកខ េនះរកបទលេសចកតេនះចេពះ រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរ សថ

មន លភកខទង យ សេឡងេនះនងមនមនេនអសកលដយរេទ សេឡងេនះនង

មនេនរតមែត ៧ ៃថង លះកន លង ៧ ៃថងេទនងអន តរធនបតេទឯង មន លភកខទង យ

ជនទង យ េចទអនកទង យេ យគថេនះ ថ ៖

ម សមណៈ យងមកេហើយកនរកងគរពវជៈ របសពកជនេនកនងែដនមគធៈ

េ កនេទនវពកសញជយទងអសេហើយ ឥឡវនងនអនក េទេទៀតេអះ។

(េបើដេចន ះ) អនកទង យ ចរេចទជនទងេនះេ យគថេនះវញថ រពះតថគត

ទង យមនេសចកតពយយមដម ែណនសតវេ យរពះសទធមមដរបៃពពត េហត

ដចេមតច កមនេសចកតរចែណនពកអនករបជញ ែដលជអនកែណនសតវេ យធម

(េនះឯង)។

87  

[៧៥] សមយេនះឯង ពកមនស េឃើញភកខទង យេហើយ េចទេ យគថេនះ

ថ ៖

ម សមណៈ យងមកេហើយកនរកងគរពវជៈ របសពកជនមគធៈ េ កនេទ

នវពកបរ ររបសសញជយទងពងេទេហើយ ឥឡវនងនអនក េទេទៀតហន ។

ភកខទង យ េចទតបនងមនស ទងេនះេ យគថេនះថ រពះតថគតទង

យមនេសចកតពយយមដម ែណនសតវេ យរពះសទធមមដរបៃពពត េហត

ដចេមតច កមនេសចកតរចែណនពកអនករបជញ ែដលជអនកែណនសតវេ យធម

(េនះឯង) ។

[៧៦] ពកមនស េពលពកយយងេនះថ បនឮថ សមណៈទង យជសកយបរត

ែណ សតវេ យធម មនែមនែណនេ យសភវៈមនែមនធមេទ ។ សេឡងេនះ

កមនរតមែត ៧ ៃថង លះកន លង ៧ ៃថងកអន តរធនបតេទឯង ។

ចប បពវជជ របសរពះ របតតនងរពះេមគគ ល ន។

ចប ភណ រៈជគរមប៤។

[៧៧] សមយេនះឯង ភកខទង យមនមនឧបជឈយ គម នអនកទនម ន គម នអនក

េរប នរបេ េសល កកមនរតមរតវ ដណត បកមនរតវទងឫកមរយទ កមនបរបណ

នគន រ ចេទេដើមបបណឌ បត កលពកមនស កពងែតបរេភគ (ពកភកខ េនះ) បេងអ ន

បរតសរមបសេទពខងេលើភជនខលះ បេងអ នបរតសរមបសេទពខងេលើខទនយៈ

ខលះ បេងអ នបរតសរមបសេទពខងេលើវតថ ែដលបគគលគបបលទធជញជ បខ លះ បេងអ នបរត

សរមប សេទពខងេលើទកសរមបផកខលះ សមសឡខលះ បយខលះេ យខលនឯង េហើយ

បរេភគមនសេឡងេ កេរញជ វ សេឡងខល ងេនកន ងេ ងបយខលះ ។ មនស

88  

ទង យេពលតះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតមនសមនងេសល ក

កមនរតមរតវ ដណត បកមនរតមរតវមនឫកមរយទមនសមគរ រ ចេទេដ ើមប

បណឌ បត កលពកមនស កពងែតបរេភគ (ភកខទងេនះ) បេងអ នបរតសរមបសេទ

េលើភជនខលះ បេងអ នបរតសរមបសេទពខងេលើខទនយៈខ លះ បេងអ នបរតសរមប

សេទខងេលើវតថសរមបលទធជញជ បខ លះ បេងអ នបរតសរមបស េទខងេលើទក

សរមបផកខ លះ សមសឡខលះ បយខលះ េ យខលនឯងេហើយបរេភគមនសេឡងេ

កេរញជ វ មនសេឡងខល ង េនកនងេ ងបយខលះ ដចជពករពហមណែដលេនកនង

កែន លងជទបរេភគៃនរពហមណេ ះេឡើយ។

[៧៨] ភកខទង យបនឮពកមនស ទងេនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ ប

េហើយ។ ពកភកខ មនេសចកតរបថន តច ជអនកសេនត ស មនេសចកតខម ស ជអនក

រេងក ស របថន កន ងករេរៀនសរត ពកភកខ េនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ

ភកខទង យ មនគរេបើេសល កពកកមនរតមរតវ មនឫកមរយទមនសមគរ

រ ចេទេដើមបបណឌ បត កលពកមនស កពងែតបរេភគ (ភកខទងេនះ) បេងអ នបរត

សរមបសេទេលើភជនខលះ បេងអ នបរតសរមបស េទពខងេលើខទនយៈខ លះ បេងអ ន

បរតសរមបសេទខងេលើវតថសរមបលទធជញជ បខ លះ បេងអ នបរតសរមបស េទខង

េលើទកសរមបផកខ លះ សមសឡខលះ បយខលះ េ យខលនឯង េហើយបរេភគ មនសេឡង

េ កេរញជ វ មនសេឡងខល ង េនកន ងេ ងបយល បេនះ ភកខទងេនះរកប

ទលេសចកតេនះចេពះរពះដមនរពះភគ។

[៧៩] េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ រពះដមនរពះភគរទងឲរបជភកខសងឃេហើយ

រទងសរបញជ កពកភកខថ មន លភកខទង យ ឮថពកភកខ េសល កដណត បមនរតមរតវ

មនឫកមរយទមនសមគរ រ ចេទេដ ើមបបណឌ បត កលពកមនស កពងែត

89  

បរេភគ (ភកខទងេនះ) បេងអ នបរតសរមបសេទេលើភជនខលះ បេងអ នបរតសរមបស

េទពខងេលើខទនយៈខ លះ បេងអ នបរតសរមបសេទខងេលើវតថសរមបលទធជញជ បខ លះ

បេងអ នបរតសរមបស េទខងេលើទកសរមបផកខ លះ សមសឡខលះ បយខលះ េ យ

ខលនឯងេហើយបរេភគមនសេឡងេ កេរញជ វ មនសេឡងខល ងេនកន ងេ ងបយខលះ

ពតែមនឬ។ ពកភកខ រកបទលថ បពរតបពរតរពះអងគដចេរមើន ពតែមន។ រពះដមន

រពះភគរទងតះេដៀលថ មន លភកខទង យ (អេពើេនះ) មនសមគរមនរតវទនង

មនរតវែបប មនែមនជរបសសមណៈ មនគរ មនរតវេធវើ េឡើយ មន លភកខទង យ

ចះេហតអវបនជេមឃបរសទងេនះេសល កដណត ប កមនរតមរតវ មន កបបករយ

មនសមគរ រ ចេទេដ ើមបបណឌ បត កលពកមនស កពងែតបរេភគ (ភកខទងេនះ)

បេងអ នបរតសរមបសេទេលើភជនខលះ បេងអ នបរតសរមបសេទពខងេលើខទនយៈ

ខ លះ បេងអ នបរតសរមបស េទខងេលើវតថសរមបភលក ខ លះ បេងអ នបរតសរមបស

េទខងេលើទកសរមបផកខ លះ សមសឡខលះ បយខលះ េ យខលនឯង េហើយបរេភគ

មនសេឡងេ កេរញជ វ មនសេឡងខល ង េនកនងេ ងបយខលះ មន លភកខទង យ

ករេនះមនែមននឲរជះថល ដលពកជនែដលមនទនរជះថល ផង មននពកជនែដលរជះថល

េហើយរងរតែតរជះថល តេទេទៀតផង មន លភកខទង យ ករេនះនពកជនែដលមនទន

រជះថល ឲខនរជះថល េទវញផង នពកជនខលះែដលរជះថល រ បេហើយ ឲែរបរបលេផតស

ផត សេទវញផង។

[៨០] ល បេនះ រពះដមនរពះភគ រទងតះេដៀលភកខ េនះេ យអេនកបរយយ

េហើយរទងសែមតងនវេទសៃនសភពជបគគលែដលេគចញចមបនេ យលបក េគរក

បនេ យលបក េសចកតរបថន ធ មនសេនត ស េសចកតរចឡករចឡេ យពកគណៈ

េសចកតខ ជល េទើបរទងេពលសរេសើ រគណៃនសភពជបគគលែដលេគចញចម បនេ យ

ងយ េគរក បនេ យងយ េសចកតរបថន តច េសចកតសេនត ស កចតបងនវកេលស

90  

ដសខតចតត េសចកតរជះថល មនសន នវកេលសវដ តៈ នងេសចកតរបរពធពយយម េ យ

រពះពទធដករជអេនកបរយយ រចរទងេធវើធមមកថ ដលមមសមគរដលេហតេនះៗ

ចេពះភកខទង យ រទងេ ភកខទង យមករ សថ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឧបជឈយ មន លភកខទង យ ឧបជឈយរតវយកចតតទក កកន ងសទធវ រក

ឲដចជកន សទធវ រករតវយកចតតទក កកន ងឧបជឈយឲដចជប ឧបជឈយ

នងសទធវ រកេនះ របកបេ យេសចកតេគរពេកតែរកងដលគន នងគន មនករ

ចញចមជវតេសមើគន យងេនះ នងដលនវេសចកតចេរមើន េសចកតលត ស េសចកតទលទ យកន ងធមមវនយេនះ ។ មន លភកខទង យ សទធវ រក គបបកនយក

ឧបជឈយេ យទនងយងេនះ ។ សទធវ រករតវរគងចពរេឆៀង ម មខ ង េហើយ

ថវ យបងគេជើងទង យ រចេហើយអងគយរចេ ងផគងេឡើងនវអញជល រចេពល

យងេនះនង ឧបជឈយថ បពរតេ កមច សដចេរមើន សមេ កមច សជ ឧបជឈយ

របសខញ បពរតេ កមច សដចេរមើន េ កមច សចរជឧបជឈយរបសខញ បពរតេ ក

មច សដចេរមើន េ កមច សចរជឧបជឈយរបសខញ ។ ឧបជឈយរតវពនយល សទធ-

វ រក ឲដងេ យកយ (ឬ) ឲដងេ យ ច (ឬ) ឲដងទងកយ ទង ច

េ យពកយថ ហ (កមមេនះរបៃពេហើយកត) លហ (ពកយេនះមនជករធងនអវេទកត)

ឧបយក (កមមេនះជឧបយជទេរ ើខ លនេចញកត) បដរប (កមមេនះសមគរេហើយកត)

ប ទេកន សមបេទហ (អនកចរញងកមមឲបរបណ) េ យកយនង ចគរជ

ទនមកនវេសចកតរជះថល កត (យងេនះ) េឈម ះថ សទធវ រកកនយកឧបជឈយេហើយ

(េបើឧបជឈយ) មនញងសទធវ រក ឲដងេ យកយ ឬ ឲដងទង ច ឬ

ទងកយទង ច (យងេនះ) េឈម ះថ សទធវ រកកនយកឧបជឈយ ។

[៨១] មន លភកខទង យ សទធវ រករតវរបរពតតេ យរបៃពកន ងឧបជឈយ ។

ឯកររបរពតតេ យេ យរបៃពកន ងឧបជឈយេនះ (ដេចនះ) ។ សទធវ រករតវេរកកអព

91  

រពក េហើយេ ះែសបកេជើង រចេហើយរគងចពរេឆៀង ម មខ ង រចរបេគនេឈើសទន

របេគនទកលបមខ រកល សនៈ (ដលឧបជឈយ) ថេបើមនបបរ រតវសទធវ រក

ងភជន េហើយ កបបរេទរបេគន េបើឧបជឈយឆនបបររចេហើយ សទធវ រករតវ

របេគនទកេហើយទទលយកភជនមកវញ េ យករឱនលេទន េហើយកនភជន

ឲលអកឲដលទងគច ងេហើយេរៀបចទក កឲរតមរតវ កលេបើឧបជឈយេរកក

េឡើងេហើយ សទធវ រករតវេរ ើ សនៈេចញ ថេបើទេនះមនស មរតវសទធវ រក

េបសេចញ ។ េបើឧបជឈយមនេសចកតរបថន េដ ើមបចលេទកនរសក សទធវ រករតវ

របេគនសពតសរមបេសល ក (សបង) រតវទទលសពតផល សមកវញ រតវរបេគនវតថពន ធ

ចេងកះ របេគនសងឃដទង យ ែដលបនរតតគន (១)េហើយ (េបើ) បរតមនទក រតវ

សទធវ រក ងឲរជះេហើយសមរបេគន ថេបើឧបជឈយ របថន នងយកខលនេទជ

មយជបចឆ សមណៈផង សទធវ រកេនះរតវេសល កដណត បឲមនបរមណឌ ល ៣ េសល ក

សបងឲជបរមណឌ ល ចងវតថពន ធចេងកះ េហើយឃល សងឃដទង យែដលបនរតតគន

េហើយ រចពកេឡវគឌ ងបរតេហើយកនេធវើជបចឆ សមណៈ (េដ ើរេទ មខង

េរកយឧបជឈយ) សទធវ រកមនរតវេដ ើរឆង យេពក មនរតវេដ ើរជតេពក សទធវ រក

គបបទទលយកវតថ ែដលេគ កចះកន ងបរត(២)ឧបជឈយកពងេពល សទធវ រកមន

រតវនយយ ក តពកយេនះេឡើយ ឧបជឈយកពងេពលនវពកយជទនងនងរតវ បតត

សទធវ រករតវឃត សទធវ រករតវរតឡបមកមន ឧបជឈយេហើយរកល សនៈ

                                                            

១. រតងពកយថ សងឈដទង យែដលរតតគន េនះ មនយកនងអដ ឋកថនងវមតវេនទនដកថ ឲសទធវ រកយកចវរទងពរ គចពរ១សងឈដ១មក ករតតគន េហើលយសមរបេគន។ ២. កនងអដ ឋកថ ថ កលេបើឧបជឈយបនបយឬបបរ បរតេនះ េកត ឬធងន សទធវ រករតវរបេគនបរតរបសខ លនេទេ ក េហើយទទលយកបរតរបសេ កមកវញ។ ៣. កនងអដ ឋកថថ ែដល រទង មមនឲចបជយេសមើគន េហើយបតេនះ េរពះផនតែដលបតេនចកែន លងដែដល លៗៃថងនងេធវើឲបកផនតខចចវរ េហតេនះ េទើបរទងឲបេផលើសជយចវរឲហសពគន របមណ៤ធន ប លៗៃថង គៃថងេនះបតរតងកែន លងេនះ ដលៃថងែសអកបតបេផលើសឲហស ពកែន លងេនះតេទេទៀត កឲបតចរតងផនតដែដល។

92  

ច រតវេរៀបចទកទកសរមបរងេជើង ែដល ងេហើយ េកប ងសរមបជតេជើង ែដល

មនបន ង េហើយេរកកេឡើងទទលយក បរតចវរ របេគនសពតផល ស ទទល

យកសបង ។ ថេបើចវរេសើមេ យេញើសែកអល សទធវ រករតវសដលកនងទមនកេមត

បន តចសន មនរតវទក កចវរកន ងទមនកេមត យរេទ រតវែតបតចវរទកេ យលអ កល

ែដលនងបតចវររតវបេផលើសជយមខ ងឲេលើសរបមណ ៤ ធន ប េហើយសមបតចវរ

េ យគតថ កឲចវរបកផនតពកក ត លេឡើយ(៣)េហើយគបប កវតថពន ធចេងកះកន ង

ផនតចវរចះ ។ ថេបើបណឌ បតមន ឧបជឈយរតវករនងឆន សទធវ រករតវរបេគន ទក

េហើយសមបេងអ នបណឌ បតរបេគន សទធវ រករតវសរ ឧបជឈយអពទកឆន េហើយ

របេគនទកដល ឧបជឈយែដលឆនរចេហើយ រចទទលបរតយកមកេ យ េសចកត

ឱនលេទន េហើយ ងេ យរបៃពកឲទងគច េហើយេធវើឲសង តទករចេហើយ ល

បរត ១ រសបកកន ងទមនកេមត ែតមនរតវទកបរតកន ងទមនកេមត យរេពកេទ រតវ

ដមកលទកនវបរតនងចវរឲលអ កលដមកលទកនវបរត រតវកនយកនវបរត េ យ

ៃដមខ ង េហើយយកៃដមខ ង ទ បេមើលទជខងេរកមៃនែរគកត នវទជខងេរកម ៃន ង

កត េហើយសមទក កបរត (េនះ) ចះ ែតមនរតវដមកលទកបរតេលើទែដល មនសម

គរ(១)កលដមកលទកនវចវរេ ត រតវកនចវរេ យៃដមខ ង េហើយយកៃដមខ ង ជត

េសប ងចវរកត ែខ សរមបពកចវរកត េហើយេធវើ នវជយៃនចវរខងនយឲជផនតខង

យ គបតចពរេហើយតមកលចពរេនះទក កលេបើឧបជឈយេរកកេឡើងេហើយ

សទធវ រករតវេរ ើ សនៈេចញ េហើយសមេរៀបចទកសរមប ងេជើង ងសរមប

រងេជើងនងេកប ងសរមបជតេជើង ថេបើទេនះមនស មរតវ សទធវ រករតវេបស

ទេនះេចញ ។ េបើឧបជឈយរតវកររសងទក គបបចតែចងទកសរមបរសង េបើ

ឧបជឈយ រតវករេ យទករតជក សទធវ រកគបបចតែចងទករតជករបេគន េបើ

                                                            

១. អដ ឋកថ ថភកខ មនរតវទកេលើទែដលមន ចមនដនងរកសែដលេគមនរកលេ យកេន ទលនងែសបកជេដើម។

93  

ឧបជឈយ រតវករេ យទកេកត សទធវ រកគបបចតែចងទកេកត របេគន ។ េបើ

ឧបជឈយ មនេសចកតរបថន ចលេទកនេ ងេភលើង សទធវ រករតវ យេរគ ង

លអតសរមបងត(២) រតវេផ ើមដសអ តទក រតវកនយក ងសរមបតមកលកន ងេ ងេភលើង

េហើយេដ ើរេទអព ខងេរកយៗៃន ឧបជឈយ េហើយរបេគន ងសរមបេ ងេភលើង

រចរតវទទលយកចវរមកដមកលទកកនងទដសមគរ រតវរបេគនេរគ ងលអតសរមបងត

រតវរបេគនដសអ តផង េបើសទធវ រក ចរតវចលេទកនេ ងេភលើង កលចលេទ

កនេ ងេភលើង រតវ បមខេ យដសអ ត េហើយបទបង (កយ) អពខងមខផង

អពខងេរកយផង េហើយចលេទកនេ ងេភលើងចះ សទធវ រកមនគបបអងគយេរច ត

េបៀតភកខទង យជេថរៈ មនគបប មឃតភកខថមទង យ េ យ សនៈេឡើយ

រតវេធវើ បរកមម (គកចចទងពងមនឲនវដសអ តនងទកេកត ជេដ ើម) ដលឧបជឈយកនង

េ ងេភលើង កលេចញអពេ ងេភលើង រតវនយក ងសរមបេ ងេភលើងេហើយបទបង

(កយ) អពខងមខផង អពខងេរកយផង េហើយសមេចញ អពេ ងេភលើងចះ រតវេធវើ

បរកមមដលឧបជឈយកនងទកផង េបើសទធវ រកងតទករចេហើយ រតវេឡើងមន

ឧបជឈយ េហើយជតកយ របសខលនឲសង តទករចសម េសល កេហើយេទើបជតទក

អពកយរបស ឧបជឈយ រតវរបេគនសពតេសល ក របេគនសងឃដ េហើយរតវកនយក

ងសរមប េ ងេភលើងមកជមន េហើយរកល សនៈេរៀបចទកសរមប ងេជើង

ងសរមបរងេជើង េកប ងសរមបជតេជើង រតវសរឧបជឈយអពទកឆន។ េបើសទធ-

វ រកមនេសចកតរបថន េដ ើមបេរៀនបល គបបេរៀនបលចះ េបើមនេសចកតរបថន េដ ើមប

េរៀនអដ ឋកថ គបបេរៀនអដ ឋកថចះ។ ឧបជឈយេនកន ងវ រ េបើវ រេនះមន

ស ម េបើសទធវ រក ចេធវើបនវ រេនះ សទធវ រករតវជរមះសមអ តកល

ែដលជរមះ សមអ តវ រ រតវយកបរតនងចវរេទដមកលទកកនងទដសមគរជមនសន

                                                            

២. អដ ឋកថ ថយកទកេទ យនងេរគ ងលអតេហើយសមសនយឲជដ ៗ ។

94  

រតវនយកក លអងគយ េទដមកលទកកនងទដសមគរ រតវនយកពកនងេខ នើយេទដមកល

ទកកនងទដសមគរ សទធវ រកែដលនងនែរគេចញ រតវេធវើឲទបរសលកឲទងគច

ទងគកនងែផនដ កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រេហើយនយកេទដមកលទកកនងទដសមគរ

សទធវ រកែដលនងន ងេចញ រតវេធវើឲទបរសលកឲទងគចទងគកនងែផនដ កឲ

បះសន ទះទវ រនងរកបទវ រ េហើយនយកេទដមកលទកកន ងទដសមគរ សទធវ រករតវន

យករទនបែរគេទ ដមកលទកកន ងទដសមគរ សទធវ រករតវនកេនថ រេទដមកល

ទកកនងទដសមគរ សទធវ រករតវនយកែផនកត រសរមបែផអក េទដមកលទកកនងទ

ដសមគរ រតវច ឲចបសនវេរគ ងករមលែផនដ ែដលេគរកលយង េហើយ

នេទដមកលទកកនងទដសមគរ េបើេរគ ងសម គ ម ញ (ស មមនសបកកនល តនង

សៃសពងពងជេដើម) មនកនងវ រ សទធវ រករតវេបស ងអពព នជមន

កេន ល តរជងសន ទះបងអច សទធវ រករតវជតសមអ ត េបើជញជ ងែដលេគ បេ យរង

មនេ ហមងពណសមបររតវរជលក សពតេហើយពតរចសមជត េបើៃផទែដលេគ ប

េ យពណេខម មនពណេ ហមង រតវរជលកសពតេហើយពតរចសមជត េបើៃផទេគមន

បន បអវេទ រតវរបសទកេហើយសមជត សទធវ រករតវរបែមរបមលស មយក

េទេចលកនងទដសមគរ េ យគតថ វ រករប ករបឡសេ យធលេឡើយ េរគ ង

ករមលែផនដ ែដលសទធវ រក លជរមះេគះេហើយ រតវនយកមករកលដចេដ ើម

វញ រទនបែរគែដលសទធវ រក យកេទ លៃថងេហើយជតរចរតវយក មកដមកលទក

កនងទដែដល ែរគែដលសទធវ រក លៃថងជរមះេគះរចរតវេធវើឲទបរសលកឲ

ទងគចទងគកែផនដ កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រ េហើយនយកមក កេរៀបចទកឲលអ

ដចពេដ ើមវញ ងែដលសទធវ រក លៃថងេហើយជរមះេគះេហើយ រតវេធវើឲទប

រសលកឲទងគចទងគកនងែផនដ កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រេហើយនយកេទ កេរៀប

ចឲលអដចពេដ ើមវញ ពកនងេខ នើយែដល សទធវ រក លជរមះេគះេហើយ រតវនយក

95  

មកេរៀបចឲដចពេដ ើមវញ ករមលសរមបអងគយែដល សទធវ រក លជរមះេគះ

េហើយរតវនយកមករកល ឲដចពេដ ើមវញ កេនថ រែដលសទធវ រក លៃថងេហើយ

ជតេហើយនយកមកដមកលទកដចែដលវញ ែផនកត រសរមបែផអក ែដលសទធវ រក

លៃថងេហើយនងជតេហើយ រតវនមកដមកលទកដចែដលវញ បរតនងចវរ សទធ-

វ រក រតវដមកលទក កលយកបរតេទទក ក រតវកនបរតេ យៃដមខ ង េហើយ

យកៃដមខ ង ទ បេមើលទខងេរកមៃនែរគកត ទខងេរកមៃន ងកត េហើយសមទក

បរតចះ មនរតវទកបរតេលើទមនសមគរេឡើយ កលយកចវរេទទក រតវកនចវរ

េ យៃដមខ ង យកៃដមខ ងជតេសប ងចវរកត ែខ ចវរកត េហើយបតជយខងេ ះឲ

ជផនតចលមកខងេណះ (គបតចវរជពរ) េហើយដមកលទកចវរចះ ។ េបើខយលបកទង

ធលមកអពទសខងេកើត សទធវ រករតវបទបងអចទសខងលច េបើខយលបកទងធល

មកអពទសខងឡច សទធវ រករតវបទបងអច ទសខងេជើង េបើខយលបកទងធលមក

អពទសខងតបង សទធវ រករតវបទបងអចទសខងតបង េបើខយលបកទងធលមក

អពទសខងតបង េបើកលគរដវរតជក សទធវ រករតវេបើកបងអចកន ងេវ ៃថង រតវបទ

កនងេវ យប ។ េបើកលគរដវេកត សទធវ រករតវបទ បងអចកន ងេវ ៃថង រតវេបើក

កនងេវ យប ។ េបើបរេវណមនស ម សទធវ រករតវេបសបរេវណ េបើបន ទប

មនស ម សទធវ រក រតវេបសបន ទប េបើឧប ឋ ន (១)មនស ម សទធ-វ រក

រតវេបសឧប ឋ ន េបើេ ងេភលើងមនស ម សទធវ រករតវេបសេ ងេភលើង

េបើបងគនមនស ម សទធវ រករតវេបសបងគន េបើទកឆនមនមន សទធវ រក

រតវតមកលទកឆន េបើទកសរមបេរបើរបសមនមន សទធវ រករតវតមកលទកសរមប

េរបើរបស េបើទកមនមនកនងកអមសរមបជរមះ ចម សទធវ រករតវចកទក កកន ង                                                            

១. េ ងឆន។ ២. អដ ឋកថ ថ សទធវ រករតវនឧបជឈយេទទដៃទកត ឲភកខ ដៃទនេទកត េដ ើមបបេនទ បងេសចកតអផ កៃន ឧបជឈយ។

96  

កអមសរមបជរមះ ចម ។ េបើេសចកតអផ ក េកើតេឡើងដលឧបជឈយសទធវ រក

រតវនឧបជឈយេចៀសេចញេទក ន តេ យខលនឯង ឬឲភកខ ដៃទនេចៀស

េចញេទក ន ត(២)មយងេទៀត សទធវ រក រតវេធវើធមមកថដលឧបជឈយេនះ េបើ

ឧបជឈយ មនេសចកតសង យេកើតេឡើង សទធវ រក រតវបេនទ បងេសចកតសង យ

េនះ េ យខលនឯង ឬឲភកខ ដៃទបេនទ របងកបន ឬរតវេធវើធមមកថដលឧបជឈយេនះ

េបើេសចកតយលខស េកើតេឡើងដលឧបជឈយ សទធវ រករតវេ ះរ យេសចកតយល

ខសេនះ េចញេ យខលនឯង ឬឲភកខ ដៃទេ ះរ យេសចកតយលខសេនះ េចញក

បនឬរតវេធវើធមមកថដលឧបជឈយេនះ។ េបើឧបជឈយរតវគរកបតត គរដលបរ ស

សទធវ រករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យេ យគតថ សងឃគបបឲបរ សដលឧបជឈយ

(របសអញ)េ យ ឧបយដចេមតចហន េបើឧបជឈយ គរដលករយទញអន ត បតត(១)

មក កកនងម បតត(២) សទធវ រករតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យេ យគតថ សងឃនង

ទញអន ត បតតមក កកន ងម បតត ចេពះឧបជឈយ េ យឧបយ ដចេមតចហន

េបើឧបជឈយ គរដលមនតត សទធវ រករតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យេ យគតថ សងឃ

គបបឲមនតតដលឧបជឈយ េ យឧបយដចេមតចហន េបើឧបជឈយគរដលអពភ នកមម

សទធវ រក រតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យេ យគតថ សងឃនងឲអពភ នកមមចេពះ

ឧបជឈយ េ យឧបយដចេមតចហន ។ េបើសងឃមនេសចកតរបថន េដ ើមបេធវើ នវកមមគ

តជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត ឧេកខបនយកមមកត(៣)

                                                            

១. អន ត បតតសេ យកភគរកបតតែដលភកខ រតវកន ងេវ កពងរបរពតតវតតបរ ស។ ២. ម បតតសេ យក ភគរកបតត ែដល ភកខ រតវមកពខងេដ ើម េសចកតថ ភកខកពងរបរពតតបរ សមកេរចើនៃថងេហើយៗ រតវគរកបតត មយេទៀតេ យបទបងទកខេនះ សងឃរតវលបៃថងែដលបនរបរពតតវតតមកេហើយេនះេចញ ងឲរបរពតតវតត បៃថងជថម េទេទៀត។ ៣. កមមទង៥យងេនះនងមន សែដងេ យ ព ត រកនងកមមកខន ធកៈ តេទខងមខ។  

 

97  

ដលឧបជឈយ សទធវ រករតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យ េ យគតថ សងឃកគបបេធវើ

កមមដលឧបជឈយឬសងឃគបបបេងអ នេទ េដ ើមបកមមរ ល េ យឧបយដចេមតចហន

មយងេទៀត តជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត

ឧេកខបនយកមមកត ែដលសងឃបនេធវើ ដលឧបជឈយ សទធវ រករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យ

េ យគតថ េធវើ ដចេមតចហន ឲឧបជឈយរបសអញេ ករបរពតតលអេទ គបបសឡប

េ ម (ករបែករបកន) គបបរបរពតតវតតគរដលករយរ សេចញចកកមម សងឃគបប

រមង បកមមេនះេចញ (េ យរសល)។ េបើចវររបសឧបជឈយគរនង ង សទធវ រក

រតវ ង ឬរតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យេ យគតថ េធវើ ដចេមតច នងឲេគ ងចវរ

របសឧបជឈយ េបើចវររបសឧបជឈយគរេធវើ (មនបះេដរជេដើម) សទធវ រក គបបេធវើ

របេគន ឬរតវេធវើ នវេសចកតខ វលខវ យ េ យគតថ េធវើ េមតចហន នងឲេគេធវើ ចវររបេគន

ឧបជឈយ (របសអញ) េបើេរគ ងរជលក របសឧបជឈយគរចមអន សទធវ រកគបប

ចមអនរបេគន ឬរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ េមតចហន នងឲេគចមអនទករជលក

របេគនឧបជឈយ េបើចវររបសឧបជឈយ គររជលក សទធវ រកគបបរជលកឬរតវ

េធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ េមតចហន ជន មយ គបបរជលកចវររបសឧបជឈយ

កលនងរជលកចវររតវែរបរតឡប រជលកឲសពវលអ េបើដណកទកមនទន ចេទ

សទធវ រកមនរតវេចៀសេចញេឡើយ ។ សទធវ រកមនបនរបបឧបជឈយ មនរតវឲ

បរតដលភកខ ពកខ លះ (ភកខ ែដលមនរតវនងឧបជឈយ) េទ មនរតវទទលយកបរតរបស

ភកខ ពកខ លះេទ មនរតវឲចវរដល ភកខ ពកខ លះេទ មនរតវទទយកចវររបសភកខ ពកខលះេទ

មនរតវឲេរគ ងបរកខ រដលភកខ ពកខ លះេទ មនរតវទទយកេរគ ងបរកខ រ របសភកខ ពក

ខលះេទ មនរតវេករសកដលភកខ ពកខលះេទ មនរតវញងភកខ ពកខលះឲេធវើ បរកមមេទ មនរតវ

េធវើ េសចកតខ វលខវ យបេរមើ ដលភកខ ពកខ លះេទ មនរតវញងភកខ ពកខ លះឲេធវើ េសចកតខ វល

                                                                                                                                                                                         

98  

ខវ យបេរមើដលខ លនេទ មនរតវេធវើជបចឆ សមណៈៃនភកខ ពកខលះេទ មនរតវញងភកខ ពក

ខលះឲនយកបណឌ បតមកឲេទ ។ សទធវ រកមនបន ឧបជឈយ មនរតវចលេទ

កនរសកេទ មនរតវេទកនៃរពសម នេទ មនរតវេចៀសេចញេទកនទសេឡើយ។

េបើឧបជឈយមនជង សទធវ រក រតវបេរមើអសមយជវត រតវរងចរ ែតឧបជឈយ

េចញចក ពធ (គរតវរទជងដ បទលជ)។

ចប ឧបជឈវតត។

[៨២] មន លភកខទង យ ឧបជឈយរតវរបរពតតឲរសលលអនងសទធវ រក ។

ឯកររបរពតតឲរសលលអនងសទធវ រកេនះ (ដចេសចកតតេទេនះ) ។ មន លភកខ

ទង យ ឧបជឈយរតវសេរងគ ះ (រតវទនកបរមង) រតវអនេរគះ ( ណត សរ)

សទធវ រកេ យករបេរង នបលេ យអដ ឋកថ (ពនយលនវេសចកតៃនបល) េ យឲ

ដមបនម ន (េ យេសចកតពនយលករខសរតវជមន) េ យពកយេរប នរបេ (េ យ

ពកយរលក សេតឿនេរឿយៗ) ។ េបើឧបជឈយមនបរត សទធវ រកគម នបរតរតវ

ឧបជឈយឲបរតេទសទធវ រក (េរបើរបសខលះផង) មយងេទៀត ឧបជឈយរតវេធវើ

េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ េមតចហន សទធវ រកនងបនបរត េបើឧបជឈយមនចវរ

សទធវ រកគម នចវរ រតវឧបជឈយឲចវរេទសទធវ រក (េរបើរបសខលះផង) មយង

េទៀត ឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបសសទធវ រក គបបេកើតេឡើង

ដចេមតចហន េបើឧបជឈយមនេរគ ងបរកខ រ សទធវ រកគម នេរគ ងបរកខ រ រតវ

ឧបជឈយ ឲេរគ ងបរកខ រេទសទធវ រក (េរបើរបសខលះផង) មយងេទៀត ឧបជឈយ

រតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េរគ ងបរកខ ររបសសទធវ រកគបបេកើតេឡើង េ យឧបយ

ដចេមតចហន ។ េបើសទធវ រកឈ ឧបជឈយរតវេរកកពរពកឲេឈើសទន ឲទកលប

មខ រកល សនៈ េបើមនបបរ រតវឧបជឈយ ងភជនេហើយ កបបរឲេទ កល

99  

សទធវ រកែដលឈេនះហតទកបបររចេហើយ ឧបជឈយរតវហចទកឲ រចទទល

យកភជនមកវញ េ យេ យរសលបលកឲទងគចទងគកេឡើយ រច ងេរៀបចទក

កឲលអ កលេបើសទធវ រកេរកកេចញេហើយ ឧបជឈយរតវេរ ើ សនៈេចញ េបើ

កែន លងេនះេ ម កេរគក ឧបជឈយរតវេបសកែន លងេនះេចញ ។ េបើសទធវ រកមន

របថន នងចលេទកនរសក ឧបជឈយរតវឲសបងសរមបេសល កេទ ទទលយក

សបងបនល សេនះមកវញ រតវឲកយពន ធគវតថពន ធចេងកះ រតវដរមតសងឃដជពរជន

េហើយសមឲ រតវ ងបរតែដលមនទកេចញេហើយសមឲ ឧបជឈយរតវគតថ

សទធវ រកមខជនងរតឡបមកវញ េនេពលេសមើ េនះ េហើយរកល សនៈបរមង

ទកឲ រតវតមកលទក ងេជើង ងសរមបរងេជើងនងេកប ងសរមបជតេជើង(១)រតវ

េរកកេឡើងេទទទលបរតនងចវរ រតវឲសបងសរមបផល សេហើយទទលយកសបង

ែដលេសល កមកវញ។ េបើចវរេសើមេ យេញើស ឧបជឈយរតវសដលកនងចវរ កន ង

កេមត ៃថង ១ រសបក មយងេទៀតកទកចវរកន ងកេមត ៃថងយរេពក រតវបតចវរ (យកមកទក)

កលេបើឧបជឈយ បតចវររតវបេផលើសជយចវរឲេលើសពគន របមណ ៤ ធន ប េហើយ

សមបតចវរេ យគតថ កឲបកផនតចវរពកក ត លេឡើយ េហើយ កវតថពន ធ

ចេងកះកន ងផនតចវរចះ ។ េបើ របណឌ បតមនេហើយ សទធវ រករតវករនងឆន

ឧបជឈយ រតវឲទកេហើយ ហច របណឌ បតេទឲ ឧបជឈយរតវសរ

សទធវ រក អពទកឆន សទធវ រកឆនរចេហើយ ឧបជឈយរតវហចទកឲ

េហើយទទលយកបរតមកវញ េ យរសលបលកឲទងគចទងគកេឡើយ េហើយ ងឲ

អ តរចជតទកឲសង ត េហើយរតវ លៃថងបនមយរសបក មយងេទៀត មនរតវទក

បរតកនងកេមត ៃថងយរេពកេទ រចរតវទក កបរតនងចវរ កលែដលេរៀបចទក ក

                                                            

១. បនដល ងសរមបរងេជើងែដល ងរចេហើយគ ងថន កខងេលើឯេកប ងសរមបជតេជើងេនះបនដលវតថ ែដលេគមនរតវ ករ ង គរបសអវែដលេគសរមបជត។

100  

បរត ៃដមខ ងចបបរត ៃដមខ ង ទ បេមើលេរកមែរគ ឬេរកម ង េហើយសមទក

កបរត មយងេទៀត មនរតវទក កបរត េលើទែដលមនសមគរេឡើយ កលែដល

េរៀបចទក កចវរ ៃដមខ ងចបចវរ ៃដមខ ងជតេសប ងចវរ ឬែខ ចវរេហើយបតជយ

ខងេ ះ ឲជផនតមកខងេណះ (គបតចវរជពរ) េហើយសមទក កចវរ

កលសទធវ រកេរកកេឡើងេហើយ ឧបជឈយរតវេរ ើ សនៈេចញ េរៀបចទក កទក

សរមប ងេជើង ងសរមបរងេជើង េកប ងសរមបជតេជើង របសនេបើ កែន លងេនះ

េ ម កេរគក េ យស ម ឧបជឈយរតវេបសកែន លងេនះេចញ។ េបើសទធវ រក

ចងងតទក ឧបជឈយរតវចតែចងទក សរមបងតឲ េបើសទធវ រក រតវករទក

រតជក ឧបជឈយរតវចតែចងទករតជកឲ េបើសទធវ រក រតវករទកេកត

ឧបជឈយរតវចតែចងទកេកត ឲ ។ េបើសទធវ រក ចងចលេទកនេ ងេភលើង

ឧបជឈយរតវសនយលអតសរមបងតទកទក រតវេផ ើមដសអ តទក រចនយក ង

សរមបេ ងេភលើង េហើយរបគល ងសរមបេ ងេភលើងេទសទធវ រក េរសចេហើយ

ទទលយកចវរ មកទក កេ យែឡកេហើយរតវឲេរគ ងលអត រតវឲដសអ តេទ

សទធវ រក េបើឧបជឈយ ចនងចលេទកនេ ងេភលើង (ផងបន) គបបចលេទ

កនេ ងេភលើងចះ កលនងចលេទកនេ ងេភលើង រតវយកដសអ ត បមខរចបទបងព

ខងមខខងេរកយ េហើយសមចលេទកនេ ងេភលើង មនរតវអងគយេរច តេបៀត

ពកភកខចស មនរតវ មពកភកខ ខ ច េ យ សនៈ ឧបជឈយរតវេធវើ បរកមមដល

សទធវ រកកន ងេ ងេភលើង កលនងេចញពេ ងេភលើងេទ រតវនយក ងសរមប

េ ងេភលើង េហើយបទបងពខងមខខងេរកយរចសមេចញពេ ងេភលើង សមបកន ងទក

កឧបជឈយរតវែតេធវើ បរកមម ដលសទធវ រកែដរ កលឧបជឈយងតរចរតវេឡើងមក

មន េហើយជតកយៃនខលនឲសង តទកេហើយសមេសល កសបង រចរតវជតទកអពកយ

របសសទធវ រកេទៀត េហើយហចសបងសរមបេសល កហចសងឃដេទឲសទធវ រក

101  

រចេហើយរតវនយក ងសរមបេ ងេភលើងេចញមកេហើយ រកល សនៈចជមន

ឧបជឈយរតវតមកលទកសរមប ងេជើង ងសរមបរងេជើង នងេកប ងសរមប

ជតេជើង រតវសរសទធវ រកអពទកឆន ។ សទធវ រកេនកនងវ រ េបើវ រេនះ

េ ម កេរគក េបើឧបជឈយ ចនងសមអ តបនគបបសមអ តវ រេនះេចញកលនង

សមអ តវ រ រតវនយកបរតនងចវរេចញជមនេទទកកនងទដសមគរ រតវនយក

ករមលសរមបអងគយេទទកកនងទដសមគរ រតវនយកពកនងេខ នើយេទទក កនងទដ

សមគរ រតវបនទ បែរគឲទប កឲរតដសនងែផនដ កឲទងគចនងសន ទះទវ រនងរកបទវ រ

េហើយ នយកេចញឲរសលេទទកកន ងទដសមគរ រតវបនទ ប ងឲទបកឲរតដស

នងែផនដ កឲទងគចនងសន ទះទវ រនងរកបទវ រេហើយនយកេចញឲរសលេទ ទកកនងទ

ដសមគរ រតវនយករទនបែរគេទទក កន ងទដសមគរ រតវនយកកេនថ រេទទកកនងទ

ដសមគរ រតវនយកកត រសរមបែផអកេទទកកនងទដសមគរ េរគ ងករមលែផនដ

រតវឧបជឈយកណតឲចកែន លងែដលេគរកលយង េហើយនេទទកកនងទដសម

គរ េបើកន ងវ រមនេរគ ងសម ក ម ញ (មនសៃសពងពងជេដើម) រតវេបស អព

ព នេចញជមន េហើយរតវជតស កេន ល តរជងសន លកបងអច េបើជញជ ងេគ ប

េ យរងមនមន ទលេ ហមង រតវរជលកក តសពត (កន ងទក) រចពតេចញេហើយ

សមជត េបើទែដលេគ បេ យពណេខម មនមន ទលេ ហមង រតវេផ ើមក ត

សពត រចពតេចញេហើយសមជត េបើទែដលមនបន បអវេទ រតវយកទកេទរបស

សនេហើយសមេបសេចញ រតវកណតទកកន ងចតតថ វ រមនរតវេ ម កេរគក េ យ

ធលេឡើយ េហើយរបមលស មយកេទចកេចលេ យែឡក េរគ ងករមល

ែផនដែដល លរចេហើយរតវេគះ (ឲ អ ត) រចនយកេទរកលដចែដលវញ រទនប

ែរគែដល លរចរតវជត (ឲ អ ត) េហើយនយកេទទកេនទដែដល ែរគែដល ល

រចេហើយដស ងេគះរចេហើយ េធវើឲទបរសលកឲទងគចទងគកសន ទះទវ រនងរកបទវ រ

102  

េហើយនយកេទេរៀបទក កដចែដលវញ ងែដល លរចេហើយរតវេគះ េហើយ

េធវើឲទបរសលកឲរតដសនងែផនដ កឲទងគចទងគកសន ទះទវ រនងរកបទវ រ េហើយ

នយកេទ កេរៀបចទក ក ដចែដលវញ ពកនងេខ នើយែដល លរចេហើយ រតវេគះ

រចនយកេទរកលដចែដលវញ ករមលសរមបអងគយ ែដល លរច េហើយរតវ

េគះរចនយកេទរកលទកដចែដលវញ កេនថ រែដល លរចេហើយរតវ ជតរចនយក

េទទកេនទដែដលវញ កត រសរមបែផអកែដល លរចេហើយ រតវជតេហើយនយក

េទទកេនទដែដលវញ រតវទកបរតនងចវរ (ឲលអ) កលនងទកបរតៃដមខ ងចបបរត

ៃដមខ ង ទ បេរកមែរគ ឬេរកម ងេមើលេហើយ សមទកបរត មនរតវទកបរតេលើទ

ែដលមនសមគរេឡើយ កលនងទកចវរៃដមខ ងចបចវរៃដមខ ង ជតេសប ងចវរ ឬែខ

ចវរ េហើយបតជយខងេ ះ មកខងេណះឲជផនតសន រចសមទកចវរចះ។

េបើខយលបកធលមកពទសខងេកើត ឧបជឈយរតវបទបងអចពខងេកើត េបើខយលបក

ធលមកពទសខងឡច ឧបជឈយរតវបទបងអចពខងឡច េបើខយលបកធលមកពទស

ខងេជើងរតវបទបងអចពខងេជើង េបើខយលបកធលមកពទសខងតបង ឧបជឈយរតវ

បទបងអចពទសខងតបង េបើរដវរតជកឧបជឈយរតវេបើកបងអចកន ងេវ ៃថង រតវបទ

បងអចកន ងេវ យប េបើរដវេកត ឧបជឈយរតវបទបងអចកន ងេវ ៃថង រតវេបើកកន ងេវ

យប ។ េបើបរេវណេ ម កេរគកមន អ ត រតវេបសបន ទបេចញ េបើេ ងសរមបឆន

មន អ ត រតវេបសេ ងសរមបឆនេចញ េបើេ ងេភលើង េ ម កេរគក រតវេបសេ ង

េភលើងេចញ េបើបងគនេ ម កេរគក រតវេបសសមអ តបងគន េបើគម នទកសរមបឆនរតវ

តមកលទកសរមបឆន េបើគម នទកសរមបេរបើរបស រតវតមកលទកសរមបេរបើរបស

េបើទកកន ងកអមសរមប ង ចមគម នេទ រតវចកទកេទ កនងកអមសរមបជរមះ

ចម ។ េបើសទធវ រកមនេសចកតអផ ក ឧបជឈយរតវនេចៀស េចញេទ

ក ន តេ យខលនឯង ឬេរបើេគឲនេចៀសេចញេទក ន តកបន ឬរតវេធវើធមមកថ

103  

ដលសទធវ រកេនះ េបើសទធវ រកមនេសចកតសង យេកើតេឡើង ឧបជឈយរតវ

បេនទ បងេ យខលនឯង ឬរកេគឲជយបេនទ បងកបន ឬរតវេធវើធមមកថដល

សទធវ រកេនះ េបើេសចកតយលខសេកើតេឡើងដលសទធវ រក ឧបជឈយរតវេ ះ

រ យ (ពនយល) េ យខលនឯង ឬេរបើេគឲជយេ ះរ យ (ពនយលឲលះទដ ឋេនះ

េចញ) កបន ឬរតវេធវើធមមកថដលសទធវ រកេនះ ។ េបើសទធវ រករតវគរកបតត

គរនងចលបរ ស ឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគរឲបរ សដល

សទធវ រក េ យឧបយដចេមតចហន េបើសទធវ រកគរដលករយទញអន ត បតត មក

កកន ងម បតត ឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបទញអន ត បតត មក

កកន ងម បតត ចេពះសទធវ រក េ យឧបយដចេមតចហន េបើសទធវ រក គរដល

មនតតឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបឲមនតតដលសទធវ រក េ យ

ឧបយដចេមតចហន េបើសទធវ រកគរដលអពភ នកមម ឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វល

ខវ យថ សងឃគបបេធវើ អពភ នកមមចេពះសទធវ រក េ យឧបយដចេមតចហន។ េបើសងឃ

ចងេធវើ កមមគ តជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត

ឧេកខបនយកមមកត ដលសទធវ រក ឧបជឈយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃកគបប

េធវើ កមម ឬគបបបេងអ នេទេដើមបកមមរ ល ដលសទធវ រក េ យឧបយដចេមតចហន

េបើជកមមគ តជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត

ឧេកខបនយកមមកត សងឃបនេធវើ ដលសទធវ រកេនះរចេទេហើយ ឧបជឈយរតវេធវើ

េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ ដចេមតចហន សទធវ រកគបបរបរពតតេ យរបៃព គបប សរមប

េ ម (ករបែករបកន) គបបរបរពតតវតតគរកន ងករេរ ើខ លនេចញអព បតត សងឃគបបរមង ប

នវកមមេនះ ។ េបើចវររបសសទធវ រកគរនង ង ឧបជឈយរតវរបបថ អនកឯង

គបប ងយងេនះ ឬគបបេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបសសទធវ រក គរនង ង

ដចេមតចហន េបើចវររបសសទធវ រកគរនងេធវើ (មនេដរបះជេដើម) ឧបជឈយរតវ

104  

របបថ អនកឯងគបបេធវើ យងេនះ ឬរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបសសទធវ រក

គរនងេធវើ េ យឧបយដចេមតចហន េបើេរគ ងរជលករបសសទធវ រកគរនងចមអន

ឧបជឈយរតវរបបថ អនកឯងរតវចមអនេរគ ងរជលកយងេនះ ឬរតវេធវើ េសចកតខ វល

ខវ យថ េរគ ងរជលករបសសទធវ រកគរនងចមអន េ យឧបយដចេមតចហន េបើចវរ

របសសទធវ រកគរនងរជលក ឧបជឈយរតវរបបថ អនកគបបរជលកចវរែបបេនះ

ឬរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបសសទធវ រកគរនងរជលក េ យឧបយដច

េមតចហន កលេបើរជលកចវររតវរជលកេ យែរបរតឡបឲសពវេសមើលអ របសនេបើ

ដណកទករសកមនទនអស ឧបជឈយក លេដ ើរេចញ ។ េបើសទធវ រកមនជង

ឧបជឈយរតវែថទអសមយជវត រតវរងចលះែតជជង ។

ចប សទធរ រកវតត។

[៨៣] សមយេនះឯង ពកសទធវ រកមនបនរបរពតតលអ (គមនបនយកចតតទក

ក) នងឧបជឈយទង យេឡើយ ។ ភកខទង យ មនេសចកតរបថន តច។េប។

ភកខទងេនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសទធវ រកមនសមេបើនងមន

របរពតតលអនងឧបជឈយេ ះ ។ រគេនះ ភកខទងេនះបនរកបទលេសចកតេនះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះដមនរពះភគ រទងរ សសរថ មន លភកខទង យ បនឮថ

ពកសទធវ រកមនសមេបើនងមនរបរពតតលអនងឧបជឈយពតែមនឬ។ ភកខទង យ

រកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបសពតែមន ។ រពះពទធដមនេជគរទងបេនទ សថ

មន លភកខទង យ ពកសទធវ រក មនសមេបើនងមនរបរពតតលអនងឧបជឈយេទ ។

រពះដមនបណយរទងបេនទ សេហើយរទងេធវើធមមកថ រចរ សេ ភកខទង យ មក

រទងបញញតតថ មន លភកខទង យ សទធវ រក មនសមេបើនងមនរបរពតតលអនង

ឧបជឈយេទ ភកខ ែដលមនរបរពតតលអនងឧបជឈយ រតវ បតតទកកដ ។ ពក

105  

សទធវ រក ទងេនះកេនែតមនរបរពតតលអកន ងឧបជឈយដែដល ។ ភកខទង យ

បនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ េទើបរពះអងគ រទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគត អនញញ តឲឧបជឈយបេណត ញសទធវ រក ែដលមនបន

របរពតតលអេចញ។ មន លភកខទង យ ឧបជឈយរតវបេណត ញសទធវ រកយងេនះ

គឧបជឈយបញជ កឲដងេ យកយ បញជ កឲដងេ យ ចឬទងកយទង ច

អញបេណត ញអនកឯងេចញឥឡវេនះកត ថអនកឯងកចលមកកន ងទេនះកត ថអនកឯងចរន

យកបរតនងចវររបសអនកេទកត ខលនអញអនកឯងមនរតវមកបេរមើេទកត (យងេនះ

េ ថ) ឧបជឈយបេណត ញសទធវ រក (េបើ) ឧបជឈយមនបនបញជ កឲដងេ យ

កយ ឬេ យ ចឬទងកយទង ច (យងេនះេ ថ) ឧបជឈយមនបនបេណត ញ

សទធវ រកេទ ។ សមយេនះ ពកសទធវ រកែដលឧបជឈយបនបេណត ញេចញេហើយ

កមនបនឲឧបជឈយអតេទសឲវញ ។ ភកខទង យ បនរកបទលេសចកតេនះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះដមនរពះភគ រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ

តថគត អនញញ តឲពកសទធវ រកសមឲឧបជឈយអតេទសឲបន ។ ពក

សទធវ រក េនែតមនបនសមឲឧបជឈយអតេទសឲេឡើយ ។ ភកខទង យបន

រកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះដមនរពះភគ រទងបញញតតថ

មន លភកខទង យ សទធវ រក ែដលឧបជឈយបេណត ញេចញេទេហើយមនគរនងមន

សមឲឧបជឈយអតេទសឲេទ សទធវ រក មយមនបនសមឲឧបជឈយអត

េទសឲឧបជឈយ រតវ បតតទកកដ ។ រគេនះឯង ពកឧបជឈយ កលេបើសទធវ រក

េទសមខមេទសវញ កមនរពមអតេទសឲេឡើយ ។ ភកខទង យបនរកបទល

េសចកតេនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ

តថគត អនញញ តឲឧបជឈយអតេទសដលសទធវ រក ។ ឧបជឈយទងេនះ

កមនរពមអតេទសឲេឡើយ ។ ឯពកសទធវ រករតេចញេទខលះ សកេចញេទខលះ

106  

រតចលពកតរ ថយខ លះ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ កលេបើសទធវ រក មកសមខមេទស

ឧបជឈយ រតវែតអតេទសឲ (េបើ) ឧបជឈយ មយ មនអតេទសឲេទ រតវ

បតតទកកដ ។

[៨៤] សមយេនះឯង ពកឧបជឈយបេណត ញសទធវ រកែដលរបរពតតលអេចញ

មនបនបេណត ញសទធវ រកែដលរបរពតត រកកកេចញេឡើយ ។ ភកខទង យរកប

ទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ

សទធវ រកែដលរបរពតតលអេហើយ ឧបជឈយមនរតវបេណត ញេចញេទ (េបើ) ឧបជឈយ

មយបេណត ញេចញ រតវ បតតទកកដ មន លភកខទង យ ចែណកខងសទធវ រក

ែដលរបរពតត រកក ឧបជឈយរតវែតបេណត ញេចញបន (េបើ) ឧបជឈយ មយមន

បេណត ញេចញេទ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ សទធវ រកែដលរបកបេ យ

អងគ ៥ ឧបជឈយរតវែតបេណត ញេចញបន (ឯអងគ៥េនះ) គសទធវ រកមនបន

រស ញឧបជឈយេ យពត ១ មនមនេសចកតរជះថល េ យពត ១ មនមនេសចកត

េអៀនខម សេ យពត ១ មនមនេសចកតេគរពេ យពត ១ មនមនករចេរមើនភវន

េ យពត ១ មន លភកខទង យ សទធវ រករបកបេ យអងគ ៥ េនះឯងេហើយ

ឧបជឈយរតវែតបេណត ញេចញ ។ មន លភកខទង យ សទធវ រកែដលរបកបេ យ

អងគ ៥ (េនះ) ឧបជឈយមនរតវបេណត ញេចញ (ឯអងគ៥េនះ) គសទធវ រកមនេសចកត

រស ញឧបជឈយេ យពត ១ មនេសចកតរជះថល េ យពត ១ មនេសចកតេអៀនខម ស

េ យពត ១ មនេសចកតេគរពេ យពត ១ មនករចេរមើនភវនេ យពត ១

មន លភកខទង យ សទធវ រករបកបេ យអងគ ៥ េនះឯងេហើយឧបជឈយមនរតវ

បេណត ញេចញេទ ។ មន លភកខទង យ សទធវ រករបកបេ យអងគ ៥ គរឲ

ឧបជឈយ បេណត ញេចញ (ឯអងគ៥េនះ) គសទធវ រកគម នេសចកតរស ញឧបជឈយ

107  

េ យពត ១ គម នេសចកតរជះថល េ យពត ១ គម នេសចកតេអៀនខម សេ យពត ១

គម នេសចកតេគរពេ យពត ១ គម នករចេរមើនភវនេ យពត ១ មន លភកខទង យ

សទធវ រករបកបេ យអងគទង ៥ េនះ គរឲឧបជឈយបេណត ញេចញ ។ មន លភកខ

ទង យ សទធវ រករបកបេ យអងគ ៥ ឧបជឈយមនគរបេណត ញេចញេឡើយ (ឯអងគ

៥េនះ) គសទធវ រកមនេសចកតរស ញឧបជឈយេ យពត ១ មនេសចកតរជះថល

េ យពត ១ មនេសចកតេអៀនខម សេ យពត ១ មនេសចកតេគរពេ យពត ១

មនករចេរមើនភវនេ យពត ១ មន លភកខទង យ សទធវ រករបកបេ យ

អងគទង ៥ េនះ ឧបជឈយមនគរបេណត ញេចញេទ ។ មន លភកខទង យ ឧបជឈយ

កលមនបេណត ញសទធវ រកែដលរបកបេ យអងគ ៥ (ចែណកខងខស) េចញេទ

នងមនេទស (គរតវ បតតមនខន) េបើឧបជឈយ បេណត ញសទធវ រកែដលរបកប

េ យអងគ ៥ េនះេចញ មនមនេទសេទ (ឯអងគ៥េនះ) គសទធវ រកគម នេសចកតរស ញ ឧបជឈយេ យពត ១ គម នេសចកតរជះថល េ យពត ១ គម នេសចកត

េអៀនខម សេ យពត ១ គម នេសចកតេគរពេ យពត ១ គម នករចេរមើនភវន

េ យពត ១ មន លភកខទង យ ឧបជឈយមនបេណត ញសទធវ រកែដលរបកបេ យ

អងគ ៥ េនះឯង នងមនេទស (េបើ) ឧបជឈយបេណត ញសទធវ រកែដលរបកបេ យអងគ

៥ េនះឯងកមនមនេទសេទ។ មន លភកខទង យ ឧបជឈយបេណត ញសទធវ រក

ែដលរបកបេ យអងគ ៥ (ចែណកខងរតវ) នងមនេទសមនខន (េបើ) ឧបជឈយមន

បនបេណត ញ សទធវ រកែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះេចញេទ មនមនេទសេទ

(អងគ៥េនះ) គសទធវ រកមនេសចកតរស ញឧបជឈយេ យពត ១ មនេសចកត

រជះថល េ យពត ១ មនេសចកតេអៀនខម សេ យពត ១ មនេសចកតេគរពេ យពត ១

មនករចេរមើនភវនេ យពត ១ មន លភកខទង យ ឧបជឈយបេណត ញសទធវ រក

108  

ែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះឯង នងមនេទសមនខនេទ (េបើ) ឧបជឈយមនបន

បេណត ញ សទធវ រកែដលរបកបេ យអងគទង ៥ េនះេទ មនមនេទសេទ។

[៨៥] សមយេនះឯង មនរពហមណមន កបនចលេទរកពកភកខ េហើយសមផនស ។

ពកភកខ មនរបថន នងបបសរពហមណេនះេឡើយ ។ រពហមណេនះកលេបើមនបនផនស

កនងស កពកភកខ េហើយ កេទជ គ ងសគមមនសមបរ រកក េកើតេ គេលឿង

េសលក ល ងេលចសៃសរ មេនខលន ។ រពះដមនរពះភគ រទងទតេឃើញរពហមណេនះ

គ ងសគមមនសមបរ រកក េកើតេ គេលឿងេសលក ល ងេលចសៃសរ មេនខលន

(ដេចន ះ) លះរទងទតេឃើញេហើយករទងរ សេ ពកភកខមកសរថ មន លភកខ

ទង យ ឯរពហមណេនះបនជ គ ងសគម មនសមបរ រកក េកើតេ គេលឿង

េសលក ល ងេលចសៃសរ មេនខលន េតើេ យេហតអវ ។ ភកខទងេនះរកបទលថ

សមរទងរពះេម ត េរបស រពហមណេនះបនចល មករកពកភកខ េហើយអងវរសមផនស

ពកភកខ មនរបថន នងបបសរពហមណេនះេឡើយ រពហមណេនះកលេបើមនបនផនសកន ង

ស កពកភកខ េហើយ កេទជ គ ងសគម មនសមបរ រកក េកើតេ គេលឿងេសលក

ល ងេលចសៃសរ មេនខលន ។ េវ េនះឯង រពះដមនរពះភគ រទងរ សេ

ពកភកខមករ សសរថ មន លភកខទង យ ភកខ ហន ចរឭកេឃើញអធករៈ

(គណ) របសរពហមណេនះបន ។ កលេបើរពះអងគរទងសរយងេនះេហើយ រពះ របតត

ដមន យ កបនេពលពកយេនះនងរពះដមនរពះភគថ សមរទងរពះេម ត េរបស

ខញរពះអងគ ( ច) រឭកនវអធករៈ (គណ) របសរពហមណេនះបន ។ រទងរ ស

សរេទៀតថ មន ល របតត អនកឯងរឭកនវអធករៈ (គណ) របសរពហមណេនះ

បនយងដចេមតច ។ រពះ របតតទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស កលខញរពះអងគេទ

បណឌ បត កន ងរកង ជរគះេនះ រពហមណេនះបនេរបើេគឲរបេគនចងហ នមយែវក

សមរទង រពះេម ត េរបស ខញរពះអងគរឭកនវអធករ (គណ) របសរពហមណ

109  

េនះបេណណះឯង ។ រពះដមនរពះភគ រទងរ សថ ែន របតត ពកយែដលអនក

េពលមកេនះរបៃព ស ែន របតត ធមម ពកសបបរសរែមងជអនក កតញញ -

កតេវទ(១)ពត មន ល របតត េបើដេចន ះ ចរអនកឲបពវជជ នងឧបសមបទ ដលរពហមណ

េនះ ។ រពះ របតតរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស ខញរពះអងគនងរតវឲបពវជជ

នងឧបសមបទ ដលរពហមណេនះ ដចេមតចេទ ។ េរពះនទន ដេណើ រេនះ រពះដមន-

រពះភគ រទងេធវើ នវធមមកថ កន េវ េនះ រចរទងរ សេ ភកខទង យមករ ស

ថ មន លភកខទង យ ឧបសមបទ ែដលតថគតបនអនញញ តេ យៃរតសរណ-

គមន រចេហើយ ចបេដ ើមពៃថងេនះេទ តថគតឃតនវឧបសមបទេនះវញ មន លភកខទង

យ ឥឡវតថគតអនញញ តនវឧបសមបទេ យញតតចតតថកមម គកមមមនញតតជ

គរមប ៤ វញ មន លភកខទង យ សងឃរតវឲឧបសមបទែបបយងេនះ ភកខអនក

ឆល សរបតពលរតវេផត ងសងឃថ បពរតរពះគែមតងសងឃដចេរមើន សមសងឃ ត បខ ញ

ដបតេឈម ះេនះ ជឧបសមបទេបកខៈ(១)របសេ កដមន យ េឈម ះេនះ។ េបើកមមមន

កលដសមគរដលសងឃេហើយ សងឃគបបញងឧបសមបទេបកខៈ េឈម ះេនះ ឲបន

ឧបសមបទ(២)េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយចះ ។ ពកយេនះជពកយ

េផត ងសងឃ (ឲរជប) ។េប។ បពរតរពះគែមតងសងឃដចេរមើន សមសងឃ ត បខ ញ (ដបត)

េឈម ះេនះ ជឧបសមបទេបកខៈ របសេ កដមន យ េឈម ះេនះ ។ ឥឡវសងឃញង

េឈម ះេនះ ឲបនឧបសមបទេ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ ឯករញង

េឈម ះេនះ ឲបនឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ (េបើ) គរដល                                                             

១. កតញញជអនកដងគណែដលអនកដៃទបនេធវើ ដលខ លន កតេវទ ជអនករបកសនវឧបករគណែដលអនកដៃទេធវើ េហើយរបកដ គតបគណេគ។ ១. មេណរែដលរតវបសជភកខភវៈ។ ២. ឲដលនវគណឰដខងេលើគបនសេរមចជភកខភវៈ។  

 

110  

េ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ គបបេសង មេន (េបើ) មនគរ

ដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ គបបេពលេឡើង ។

ខញេពលពកយេនះ ជគរមបពរដងផង ។ បពរតរពះគែមតងសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ

ត បខ ញ (ដបត) េឈម ះេនះជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះេនះ ។ ឥឡវ

សងឃញងេឈម ះេនះឲបនឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។

ឯករញងេឈម ះេនះឲបនឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ

(េបើ) គរដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះគបបេសង មេន (េបើ)

មនគរដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះគបបេពលេឡើង ។

ខញេពលពកយេនះជគរមបបដងផង ។ បពរតរពះគែមតងសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ

ត បខ ញ (ដបត) េឈម ះេនះ ជឧបសមបទេបកខៈ របសេ កដមន យ េឈម ះេនះ។

ឥឡវសងឃញងេឈម ះេនះ ឲបនឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ

ជឧបជឈយ ។ ឯករញង េឈម ះេនះ ឲបនឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះ

េនះ ជឧបជឈយ (េបើ) គរដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ

គបបេសង មេន (េបើ) មនគរដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ

គបបេពលេឡើង ។ េឈម ះេនះ ែដលសងឃបនឲឧបសមបទ េ យមនរពះេថរៈ

េឈម ះេនះ ជឧបជឈយេហើយ ។ ករែដលឲឧបសមបទ (េនះ) គរដលរពះសងឃេហើយ

េរពះេហតេនះ បនជសងឃេសង មេន ។ ខញសមចទកេសចកតេនះ េ យ ករេសង ម

េនយងេនះឯង ។

[៨៦] សមយេនះឯង មនភកខ ១ របរបរពតតអនចរ គរបរពតតេលមើស ងអពបន

ឧបសមបទ ។ ពកភកខ កបនេពល សេតឿនយងេនះថ មន ល វេ អនកកេធវើ អេពើយងេនះេឡើយ អេពើេនះមនគរេទ ។ ភកខ េនះកេពលយងេនះវញថ ខញមនបនពង

េ កដមន យទង យេ យពកយថ សមអសេ កឲឧបសមបទ ដលខញេទ

111  

េ កទង យខញមនបនអងវរេ ះ េហតអវ ក នឲឧបសមបទដលខញ ។ ភកខទង

យ បនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះដមនរពះភគ

ជមច សរទងរ សថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលេគមនបនសម មនរតវឲ

ឧបសមបទ (េគ) េទ (េបើ) ភកខ ឲឧបសមបទេគ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខ

ទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ែដលមនេគសម េទើបរតវឲឧបសមបទេគបន ។

មន លភកខទង យ ឧបសមបទេបកខៈរតវសមនងសងឃយងេនះ គឧបសមបទេបកខៈ

េនះរតវចលេទកនជនសងឃ េហើយរគងចពរេឆៀង ម មខ ង រចថវ យបងគេទៀបបទ

ៃនភកខទង យ េហើយអងគយរចេ ង ផគងអញជល េពលយងេនះនងសងឃថ បពរត

រពះគែមតងសងឃដចេរមើន ខញសមឧបសមបទនងសងឃ បពរតរពះគែមតងសងឃដចេរមើន

សមរពះសងឃេរ ចរសង(១)នវខ ញេ យេសចកតអនេរគះ ។ ឧបសមបទេបកខៈរតវសមជ

គរមបពរដងផង រតវសមជគរមបបដងផង ។ ភកខអនកឆល សរបតពលរតវេផត ងសងឃថ

បពរតរពះសងឃដចេរមើនសមរពះសងឃ ត បខ ញ ឧបសមបទេបកខៈេនះ េឈម ះេនះ របស

េ កដមន យ េឈម ះេនះ ។ េឈម ះេនះ សមឧបសមបទនងសងឃ េ យមន

រពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ េបើកមមមនកលដសមគរដលសងឃេហើយ សម

សងឃឲឧបសមបទបគគលេឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។

ចេនះ ជ ចេផត ងសងឃ ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ត បខ ញ ឧបសមបទ-

េបកខៈេនះ េឈម ះេនះ របសេ កដមន យ េឈម ះេនះ ឥឡវេឈម ះេនះ សម

ឧបសមបទនងសងឃេ យេ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ សងឃឲ

ឧបសមបទបគគលេឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ ឧបសមបទ

របសេឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះជឧបជឈយ (េបើ) គរដលេ កដមន

យអងគ េ កដមន យអងគេនះរតវេសង ម (េបើ) មនគរដលេ កដមន

                                                            

១. កនងដកថ សមឲសងឈេរ ើខ ញេចញចកេទទ មេណរ េហើយឲឧបសមបទជភកខភវៈ។

112  

យអងគ េ កដមន យអងគេនះ គបបេពលេឡើង ។ ខញេពលេសចកតេនះជ

គរមបពរដងផង ។េប។ ខញេពលេសចកតេនះជគរមបបដងផង ។េប។ េឈម ះេនះសងឃ

បនឲឧបសមបទេហើយ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ (ករែដលឲ

ឧបសមបទេនះ) គរដលសងឃេហើយ េរពះេហត េនះបនជសងឃេសង មេន ។ ខញសមច

ទកេសចកតេនះ េ យ ករេសង មេន យងេនះ ។

[៨៧] សមយេនះឯង ម ជនកនងរកង ជរគះនគន េផតើមេឡើងចតែចងភ ត រ

ដឧតតមៃថលថល (ជេវនៗ លៃថង) ។ រគេនះ មនរពហណមន ក មនេសចកតរះគត

យងេនះថ ពកសមណៈជសកយបតតទងេនះឯង ែតងមនេសចកតសខជរបរកត

មនមរយទរសលបល បរេភគេភជនដលអ សងេលើសណងឥតមនខយលចលបន

េណហើ យចះ ម អញគរនងបសកន ងពកសមណៈជសកយបតតចះ ។ េវ េនះឯង

រពហមណេនះ បនចលេទរកពកភកខ េហើយសមផនសបស ។ ភកខទង យ

កបនឲបពវជជ ឧបសមបទដលរពហមណេនះ ។ កលេបើរពហមណេនះ បនបសរច

េហើយ ភ ត រែដលជេវន (េនះ) ម ជនកឈបេធវើ េទ ។ ភកខទង យបនេពល

យងេនះថ មន ល វេ េ កចរមកេយើងនងរ ចេទ បណឌ បតឥឡវ ។ ភកខ េនះ

កបនេពលពកយយងេនះវញថ មន ល វេ ខញមនែមនបសេ យគតថ អញនង

រ ចេទ បណឌ បតេទ េបើអសេ ក ណតឲបយខញ ៗ កឆន េបើអសេ កមនឲ

ខញេទ ខញមខជនងសកមនខនេឡើយ ។ ភកខទង យេពលថ មន ល វេ េ ក

បសមក េរពះែតេពះបេ ណ ះេទឬ ។ ភកខ េនះតបថ មន ល វេ យងហនងេហើយ ។

ភកខទង យ មនេសចកតរបថន តច ។េប។ ភកខទងេនះេពលេទសតះេដៀល

បន តះបងអ ប ថ មនសមនងមនភកខមកបសេរពះេហតែតេពះ កនងធមវនយែដលរពះពទធ

រទងសែមតងលអេហើយយងេនះេទ ។ ភកខទង យបនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សសរថ មន លភកខ ឮថអនកឯងបសមកេរពះ

113  

េហតែតេពះបេ ណ ះ ពតែមនឬ ។ ភកខ េនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស

ពតែមន ។ រពះពទធដមនរពះភគរទងបេនទ សថ ែនេមឃបរស ធមវនយែដលតថគត

បនសែមតងលអេហើយយងេនះ អនកមនសមេបើបសមករគនែតចែអតៃផទេទ ែនេមឃ-

បរស អេពើេនះនងបនដងនពកជនែដលមនទនរជះថល ឲរជះថល េឡើង ឬនពកជន

ែដលរជះថល េហើយឲរងរតែតរជះថល តេឡើងេទ ។េប។ រពះអងគបេនទ សរចេហើយ រទងេធវើ

ធមមកថ រ សេ ភកខទង យមកថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត

ឲភកខកលឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) រតវរបបនស យទង ៤ យងផង គរបបថ

បពវជជ រតវ រសយនវេភជនជដពនត ែដលអនកបសែសវងរកបនមក េ យក ង

សមង អនកឯងរតវេធវើ េសចកតឧស ហកនងេភជនេនះ ដ បដលអសជវត (ែតេបើមន)

អតេរក ភ គសងឃភតត(១) ឧេទទសភតត(២) នមន តនភតត(៣) កភតត(៤) បកខកភតត(៥)

ឧេបសថកភតត(៦) នងបដបទកភតត(៧) (េកើតេឡើងអនកបសរតវទទលចះ) ១ ។ បពវជជ រតវ

រសយនវសពតចវរបង កល អនកឯងរតវេធវើ េសចកតឧស ហ កនងសពតចវរ

បង កលេនះ ដ បដលអសជវត (ែតេបើមន) អតេរក ភ គសពតែដលេគេធវើ េ យ

សមបកេឈើ សពតែដលេគេធវើ េ យកបបស សពតែដលេគេធវើ េ យសរត សពតែដល

េគេធវើ េ យេ មសតវ សពតែដលេគេធវើ េ យៃធម នងសពតែដលេគេធវើ េ យវតថ ៥

យងខងេដើមេនះ (េកើតេឡើងអនកបសរតវទទលចះ) ១ ។ បពវជជ រតវ រសយនវ

                                                            

១. សងឃភតតគភតតែដលទយកយកេវររបេគនដលសងឃទងអស។ ២. ឧេទទសភតត គភតតែដលទយកេវររបេគនដលភកខ ែដល ខលន ឧទទសអពសងឃ។ ៣. នមន តភតត គភតតែដលទយកនមន តភកខ េហើយរបេគន។ ៤. ស កភតត គភតតែដលទយករបេគនដលភកខ េ យ ចប ល ក។ ៥. បកខកភតត គភតតែដលទយករបេគនភកខកន ងមយបកខៗែតមយៃថងៗ (គកន លះែខមតង)។ ៦. ឧេបសជកភតត គភតត ែដលទយករបេគនភកខកន ងៃថងឧេបសថ។ ៧. បដបទកភតតគភតតែដលទយករបេគនភកខកនងៃថង១េ ចឬ ១េកើត។  

114  

េសនសនៈេទៀបគលេឈើ ឬេរកមមលបេឈើ អនកឯងរតវេធវើ េសចកតឧស ហ កនង

េសនសនៈេនះ ដ បដលអសជវត (ែតេបើមន) អតេរក ភ គវ រ រប ទែវង

ឬផទះពកក ត ល (បងហ រ) រប ទ ៤ រជង រប ទមនដមបលរលង នងគ

(េកើតេឡើងអនកបសរតវទទលចះ) ១ ។ បពវជជ រតវ រសយនវថន ែដលរ េ យទកមរត

អនកឯងរតវេធវើ េសចកតឧស ហកនងថន េនះដ បដលអសជវត (ែតេបើមន) អតេរក ភ

គទកេ ះ វ ទកេ ះខប េរបង ទកឃម នងសករអេព (េកើតេឡើងរតវអនកបសទទល

ចះ) ១ ។

ចប ឧបជឈយវតតភណ រៈ។

[៨៨] សមយេនះឯង មនមណពមន កចលេទរកពកភកខ េហើយសមផនស ។

ភកខទងេនះកបនរបបនស យដលមណពេនះជមន ។ មណពេនះបនេពលយង

េនះវញថ បពរតេ កមច សដចេរមើន របសនេបើខ ញបនបសរចេហើយ សមេ កមច ស

ទង យ របបនស យដលខញ (េនះ) ខញទទលេរតកអរយក បពរតេ កមច សដចេរមើន

ឥឡវេនះខ ញមនបសេទ (េរពះ) នស យជទបដកលគរេខ ពើមរេអើមដលខញ ។ ភកខទងេនះ

បនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខ

ទង យ អនកទង យមនរតវរបបនស យជមនេទ ភកខ របប រតវ បតតទកកដ ។

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ របបនស យ ជបនទ បអពឧបសមបទ-

កមមមក ។

[៨៩] សមយេនះឯង ភកខទង យឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) េ យ

គណៈគភកខ ពររបខ លះ បរបខលះ បនរបខ លះ ។ ភកខទង យបនរកបទលេសចកតេនះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ អនកទង យមន

រតវឧបសមបទ (ដលកលបរត) េ យគណៈតចជងព ១០ របេឡើយ ភកខ ឲ

115  

ឧបសមបទ (ដេចនះ) រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ

ឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) េ យគណៈរតម ១០ របឬេរចើនជង ១០ របេឡើង

េទបន ។

[៩០] សមយេនះឯង ភកខទង យខលះបសបន ១ វស ខលះបន ២ វស កឲ

ឧបសមបទដលសទធវ រក ។ ចែណកខងរពះឧបេសនដមន យ ជកនវងគន ត-

រពហមណ បសបន ១ វស ឲឧបសមបទសទធវ រកែដរ ។ រពះឧបេសនេនះ

លះេនចវស បន ២ វស រចេហើយ កនយកសទធវ រក ែដលបសបន ១ វស

េទគល រពះដមនរពះភគ ដលេហើយករកបថវ យបងគ រពះដមនរពះភគជមច ស

រចអងគយេនកនងទដសមគរ ។ ករពះសមព ទធទង យដមនរពះភគរពះអងគែតងសន

ែតងេធវើ នវេសចកតរក យ កទកមយអេន លើេ យភកខ ជ គន តកៈទង យេនះ

ជធមម ។ េវ េនះ រពះដមនរពះភគ រទងរ សចេពះរពះឧបេសនវងគន តបរត

ដមន យថ មន លភកខទង យ អនកលមមអតរទបនឬេទ អនកលមមញងអតតភពឲ

របរពតតេទបនេ យរសលឬេទ អនកទង យមក មផលវឆង យមនបនលបកេទឬ ។

ភកខទងេនះ រកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស េយើងខ ញលមមអតរទបន សមរទង

រពះេម ត េរបស េយើងខ ញលមមញងអតតភពឲរបរពតតេទបន មយងេទៀត សមរទង

រពះេម ត េរបស េយើងខ ញមក មផលវឆង យមនបនលបកេទ ។ (េសចកតពនយសអពពទធ

អធយរសយដចមនតេទេនះ) រពះតថគតទង យ រជបនវេហតេហើយសរកមន

រជបនវេហតេហើយ មនសរកមន រជបចបសនវកលគរេហើយសរកមន រជបចបស

នវកលគរេហើយ មនសរកមន រពះតថគតទង យ រពះអងគែតងសរនវអេពើ

ែដលរបកបេ យរបេយជន មនរទងសរអេពើ ែដលមនរបកបេ យរបេយជនេឡើយ

េរពះរពះតថគតទង យ រទងបនផត ចបងនវអេពើ មនរបកបេ យរបេយជនទង

យេ យអរយមគគរជះរសឡះេហើយ ។ រពះពទធដមនេជគទង យ រទងសរនវ

116  

ភកខទង យេ យ ករពរយង គរទងរតះរះថ តថគតនងសែមតងនវធម ១

រពះដមនរពះភគ នងបញញតតនវសកខ បទ ដល វកទង យ ១ ។ េវ េនះ

រពះដមនរពះភគ រទងរ សចេពះនងរពះឧបេសនវងគន តបរតដមន យថ មន លភកខ

អនកឯងបសបនបនម នវស េហើយ ។ ភកខ េនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស

ខញរពះអងគបសបន ២ វស េហើយ ។ រពះដមនរពះភគ រទងសរថ ចះភកខ េនះបសបន

បនម នវស េហើយ ។ ភកខ េនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស ភកខ េនះបសបន ១

វស េហើយ ។ រពះដមនរពះភគ រទងសរថ ភកខ េនះរតវជអវនងអនក ។ ភកខ េនះរកប

ទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស រតវជសទធវ រករបសខញរពះអងគ ។ រពះពទធដមន-

េជគ រទងបេនទ សថ ែនេមឃបរស អេពើេនះមនទនង មនសមែបប មនសមគរមនែមន

ជរបសសមណៈ មនគបប មនគរេធវើ េឡើយ ែនេមឃបរស អនកគរែតឲភកខ ដៃទទនម ន

េរប នរបេ េមតចេឡើយ ក ងចតតទនម នេរប នរបេ ភកខ ដៃទវញ ែនេមឃបរស អនក

របញបេពក ស េរពះអនករបរពតតេដ ើមបេសចកតេ ម ភេរចើន ឯេសចកតេ ម ភេរចើនេនះ

បនដលករចងជពក ែនេមឃបរស អេពើេនះនងបនដងនពកជនែដលមនទនរជះថល

ឲរជះថល េឡើង ឬនពកជនែដលរជះថល េហើយ ឲរងរតែតរជះថល េឡើងកេទ ។េប។

រពះអងគរទងបេនទ សរចេហើយ រទងេធវើធមមកថរ សេ ភកខទង យមកថ មន ល

ភកខទង យ ភកខមនវស ថយអព ១០ ចះមក មនរតវឲឧបសមបទដល កលបរត

េឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត

ឲភកខមនវស ១០ ឬវស េរចើនជង ១០ េឡើងេទ ឲឧបសមបទដលកលបរត បន ។

[៩១] សមយេនះឯង ភកខទង យជមនស លងងេខល មនឆល សបនឲឧបសមបទ

ដលកលបរត េ យគត ងថ េយើងមនវស ១០ េហើយ េយើងមនវស ១០ ។

ពកឧបជឈយជបគគលពល ពកសទធវ រកជបណឌ តករបកដេឡើង ពកឧបជឈយ

មនឆល ស ពកសទធវ រកជអនកឆល ស កបនរបកដេឡើង ពកឧបជឈយេចះដងតច

117  

ពកសទធវ រកជអនកេចះដងេរចើន កបនរបកដេឡើង ពកឧបជឈយ បឥតបញញ

ពកសទធវ រកជអនកមនបញញ កបនរបកដេឡើង ។ មនភកខ ១ របកលពេដ ើមជ

តរ ថយដៃទ កលេបើឧបជឈយរបេ មធម មវនយ កេពលេទសដលឧបជឈយ

េហើយរតេទកនលទធតរ ថយេនះ ដចែដលវញ ។ ពកភកខទង យ មនេសចកត

របថន តច ។េប។ ភកខទងេនះកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ភកខទង យជ

បគគលពលមនឆល ស មនសមេបើនង នឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) េ យគតថ

េយើងមនវស ១០ េហើយ េយើងមនវស ១០ េហើយេ ះ ពកឧបជឈយជបគគល

ពល ពកសទធវ រកជបណឌ ត ករបកដេឡើង ពកឧបជឈយមនឆល ស ពកសទធវ រក

ជអនកឆល សកបនរបកដេឡើង ពកឧបជឈយជអនកេចះដងតច ពកសទធវ រកជអនក

េចះ ដងេរចើនកបនរបកដេឡើង ពកឧបជឈយ បឥតបញញ ពកសទធវ រកជអនក

មនបញញ កបនរបកដេឡើង ។ េវ េនះ ភកខទងេនះបនរកបទលេសចកតេនះដល

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងសរថ មន លភកខទង យ ឮថពកភកខជបគគល

ពលមនេឆល វឆល ស បនឲឧបសមបទដលកលបរតេ យគតថ េយើងមនវស ១០

េហើយ េយើងមនវស ១០ េហើយ ពកឧបជឈយជបគគលពល ពកសទធវ រកជ

បណឌ ត ករបកដេឡើង ពកឧបជឈយមនឆល ស ពកសទធវ រកជអនកឆល ស ករបកដ

េឡើង ពកឧបជឈយេចះដងតច ពកសទធវ រកជអនកេចះដងេរចើន ករបកដេឡើង

ពកឧបជឈយ បឥតបញញ ពកសទធវ រកជអនកមនបញញ ករបកដេឡើង ពតែមនឬ ។

ភកខទងេនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស ពតែមន។ រពះពទធជមច សដមន

េជគរទងបេនទ សថ មន លភកខទង យ ពកេមឃបរសេនះជបគគលពលមនឆល ស

មនសមេបើនង នឲឧបសមបទដលកលបរតេ យគតថ េយើងមនវស ១០ េហើយ

េយើងមនវស ១០ េហើយ ពកឧបជឈយជបគគលពល ពកសទធវ រកជបណឌ ត

ករបកដេឡើង ពកឧបជឈយមនឆល ស ពកសទធវ រកជអនកឆល សកបនរបកដេឡើង

118  

ពកឧបជឈយេចះដងតច ពកសទធវ រកេចះដងេរចើនករបកដេឡើង ពកឧបជឈយ

បឥតបញញ ពកសទធវ រកជអនកមនបញញ ករបកដេឡើង មន លភកខទង យ

អេពើេនះនងបនដកនពកជន ែដលមនទនរជះថល ឲរជះថល េឡើងកេទ ។េប។ រពះអងគ

បេនទ ស រចេហើយរទងេធវើធមមកថ េហើយរ សេ ភកខទង យ មករ សថ

មន លភកខទង យ ភកខពលមនឆល សមនរតវឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) េឡើយ

ភកខពល ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲភកខ ែដលឆល សរបតពលមនវស ១០ ឬមនវស េរចើនជង ១០ េឡើងេទ

គឲឧបសមបទ (ដលកលបរត) បន ។

[៩២] សមយេនះឯង កលឧបជឈយទង យេដើរេចញេទចក សកត

សកេទកត ល បេទកត េទកនពកតរ ថយកត ឯពកភកខ កឥតមន ចរយ ឥតមន

អនកឲដបនម ន ឥតមនអនកេរប បរបេ េឡើយ េហើយេសល កកមនរសល ដណត បក

មនរសល មនបរបរណេ យឫកមរយទ(១)េហើយេដ ើរេទបណឌ បត ។ កលេបើពកមនស កពងបរេភគបយ ភកខទងេនះកបេងអ នបរតសរមបសមេទពេលើេភជន

កមន បេងអ នបរតសរមបសមេទពខងេលើខទនយៈកមន បេងអ នបរតសរមបស

េទពេលើេរគ ងសរមបលទធជញជ បកមន បេងអ នបរតសរមបសមេទពេលើទក ែដល

សរមបផកកមន សមសឡខលះ បយខលះ យកមកឆនខ លនឯង មនែតបេ ណ ះក

េ កេរញជ វេនកនងេ ងភតតេទៀតផង ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល

បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតមនសមេបើនងេសល កកមនរសល ដណត បកមន

រសល មនបរបរណេ យឫកមរយទ េហើយេដ ើរេទបណឌ បតេ ះ កលពកមនស

កពងបរេភគបយ ភកខទងេនះកបេងអ នបរតសរមបសម េទពេលើេភជនកមន

បេងអ នបរតសរមបសមេទពខងេលើខទនយៈកមន បេងអ នបរតសរមបសេទពេលើ                                                            

១. របសចកសមណ រប គមនរតវ មស ត បធន បរបសសមណេឡើយ។

119  

េរគ ងសរមបលទធជញជ បកមន បេងអ នបរតសរមបសមេទពេលើទកែដលសរមប

ផកកមន សមសឡខលះ បយខលះ យកមកឆនខ លនឯង មនែតបេ ណ ះ កេ កេរញជ វ

េនកនងេ ងភតតេទៀត ដចជពករពហមណែដលេ កេរញជ វ កន ងកែន លងបរេភគេភជន

របសរពហមណ ។ កលមនស ទងេនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បយងេនះ

ពកភកខ កបនឮចបស ។ ពកភកខទង យ មនេសចកតរបថន តច ។េប។ ភកខទង

េនះ កេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ភកខទង យ មនសមេបើនងេសល កមនលអ

ដណត បមនលអ មនបរបណេ យឫកមរយទេ ះ ។ េវ េនះឯង ភកខទងេនះ

បនរកបទលេសចកតេនះ ដលរពះដមនរពះភគ ។េប។ រពះអងគរទងរ សសរថ

មន លភកខទង យ បនឮថពកភកខ េសល កមនលអ ដណត បមនលអ មនបរបណេ យឫក

មរយទ ពតែមនឬ ។ ភកខទងេនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស ពតែមន ។

រពះពទធជមច សដមនេជគ រទងបេនទ ស ។េប។ លះរទងរទងបេនទ សរចេហើយ កេធវើ

ធមមកថ េហើយរ សេ ភកខទង យមកថ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲមន ចរយ ។ មន លភកខទង យ ឯ ចរយរតវ ងចតតនងអេន ត សក

ដចជកន អេន ត សករតវ ងចតតនង ចរយដចជប ជនទងេនះរតវមនេសចកត

េគរពេកតែរកងដលគន នងគន មនករចញចមជវតេសមើគន យងេនះ េទើបនងបន

សេរមចេសចកតចេរមើន លត ស ធទ យកន ងធមវនយេនះបន ។ មន លភកខ

ទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ េទេន រសយនងភកខ ែដលមនវស ១០ ឯភកខ

ែដលមនវស ១០ គឲនស យេគបន ។ មន លភកខទង យ អេន ត សករតវយក

ចរយ (ជទ រសយ) យងេនះ ។ គអេន ត សករតវេធវើ ចពរេឆៀង ម មខ ង េហើយ

សពះបទ រចអងគយរចេ ង ផគងអញជលេឡើង េហើយេពលយងេនះនង ចរយថ

បពរតេ កដចេរមើន សមេ កមច សជ ចរយរបសខញ ខញសម រសយេននង

េ កដមន យ បពរតេ កដចេរមើន សមេ កមច សជ ចរយរបសខ ញ ខញសម

120  

រសយេននងេ កដមន យ បពរតេ កដចេរមើន សមេ កមច សេធវើជ

ចរយរបសខ ញ ខញសម រសយេននងេ កដមន យ ។ ឯ ចរយរតវពនយល

អេន ត សក េ យកយ ឬេ យ ច ឬពនយលទងកយទង ចថ ហ(១)កត

លហ(២)កត ឱបយក(៣)កត បដរប(៤)កត ប ទេកន សមបេទហ(៥)កត (យងេនះេទើប

េឈម ះថ) អេន ត សកយក ចរយ (ជទ រសយ) (េបើ) ចរយមនបនពនយល

អេន ត សកេ យកយ ឬេ យ ច ឬពនយលទងកយទង ចេទ េឈម ះថ

អេន ត សកមនបនយក ចរយ (ជទ រសយ) េឡើយ ។

[៩៣] មន លភកខទង យ អេន ត សករតវរបរពតតឲលអនង ចរយ ។ ឯករ

ែដលរបរពតតឲលអនង ចរយេនះ (ដេចនះ) ។ គអេន ត សករតវេរកកអពរពក េហើយ

េ ះែសបកេជើង រចរគងេឆៀង ម មខ ងេហើយរបេគនេឈើសទនរបេគនទកសរមបលប

មខេទ ចរយ រតវរកល សនៈ េបើមនបបរ អេន ត សករតវ ងភជនេហើយ ក

បបរ របេគនេទ ចរយ កលេបើ ចរយឆនបបររចេហើយ អេន ត សករតវរបេគនទក

េទ ចរយ រចទទលកយកភជនេធវើឲទបរសល កឲទងគចទងគកគន េហើយ ង

ឲ អ តរចេរៀបចទក ក កលេបើ ចរយេរកកេចញេហើយ អេន ត សករតវេរ ើ សនៈ

េចញ េបើកែន លងេនះេ ម កេរគក អេន ត សករតវេបសកែន លងេនះេចញ ។ េបើ ចរយ

ចងចលេទកនរសក អេន ត សករតវរបេគនសបងេទ ចរយ េហើយទទលយកសបង

បនល សមកវញ រតវរបេគនវតថពន ធចេងកះ រតវរតតសងឃដទង យជពរជន េហើយ

របេគន រតវ ងបរតែដលរបកបេ យទកេហើយរបេគន ចរយ េបើ ចរយចងបន

អេន ត សកជបចឆ សមណៈ អេន ត សករតវបទបងមណឌ លប េហើយេសល កឲជ

បរមណឌ ល រចចងវតថពន ធចេងកះ េហើយរតតសងឃដជពរជនេហើយសមឃល រចពក

េឡវកណឌ េហើយកនយកបរតែដល ងេហើយ េធវើជសមណៈេដ ើរ មេរកយ                                                             

១-២-៣-៤-៥. បឡទង៥បទមន ហជេដើម បនែរបកនងឧបជឈវតតរចេហើយ។

121  

ចរយេទចះ កឲេដ ើរេទឆង យព ចរយេពក កឲេដ ើរជត ចរយេពក រតវចទទល

យកវតថ ែដលេគ កទកកនងបរត(១)កលេបើ ចរយកពងនយយ អេន ត សកមនរតវ

កពកយ កនងចេនល ះចេនល ះេឡើយ េបើ ចរយកពងនយយពកយជទនងនងឲរតវ

បតត អេន ត សករតវឃត អេន ត សកកលវលរតឡបមក រតវមកជមនេហើយ

រកល សនៈ រចតមកលទកនវទកសរមប ងេជើង ងសរមបរងេជើង េកប ង

សរមបជតេជើង ចរចរតវេរកកេទទទលបរតនងចវរ េហើយរបេគនសបងបនល ស

ទទលយកសបងេសល កមកវញ ។ េបើចវរេសើម អេន ត សករតវយកេទសដលកន ងទ

មនកេមត មយរេពច ែតកទកចវរ លៃថង (ឲយរេពក) រតវបតចវរ (យកមកទក)

កលនងបត ចវររតវបេផលើសជយឲហសពគន របមណ ៤ ធន ប េហើយសមបតចវរ

េ យគតថ កឲបកផនតចវរពកក ត លេឡើយ េហើយ កវតថពន ធចេងកះកន ងផនត

ចវរចះ ។ េបើមន បណឌ បតេហើយ ចរយចងឆន អេន ត សករតវរបេគនទកេហើយ

របេគនចងហ នបណឌ បត រតវសរ ចរយអពទក កលេបើ ចរយឆនរចេហើយ

អេន ត សករតវរបេគន ទករចទទលយក បរតមកវញេធវើឲទបរសល កឲទងគចទងគក

គន េហើយ ងឲ អ ត រចជតឲសង តទកេចញ េហើយ លកនងទមនកេមត ១ រេពច

ែតក កទកបរត លៃថង (ឲយរេពក) អេន ត សករតវទក កបរតនងចវរ កល

ែដលទកបរត រតវយកៃដមខ ងចបបរត ៃដមខ ង ទ បេមើលេរកមែរគឬេរកម ង

សនសមទកបរត មយងេទៀត កទក កបរតកនងទែដលមនសមគរេឡើយ កលនងទក

ចវររតវយក ៃដមខ ងចបចវរ ៃដមខ ងជតេសប ងចវរឬែខ ចវរ រចបតជយចវរ ខង

េ ះឲជផនត មកខងេណះេហើយសមទកចវរចះ កលេបើ ចរយេរកកេចញ

េហើយ អេន ត សករតវេរ ើ សនៈេចញ រចរតវទក កនវទកសរមប ងេជើង ង

សរមបរងេជើង េកប ងសរមបជតេជើង របសនេបើកែន លងេនះេ ម កេរគកអេន ត សក

                                                            

១. ពកយថ វតថ ែដលេគទកបរតកនងទេនះ សេ យកវតថ ែដលេគរបេគន កកនងបរត( មពកយេខ មរប ណ)។

122  

រតវេបសកែន លងេនះេចញ ។ ថេបើ ចរយចងរសងទក អេន ត សករតវចតែចង

ទកសរមបរសងរបេគន េបើ ចរយរតវករទករតជក អេន ត សករតវចតែចង

ទករតជករបេគន េបើ ចរយរតវករទកេកត អេន ត សករតវចតែចងទកេកត របេគន ។

េបើ ចរយចងចលេទឯេ ងេភលើង អេន ត សករតវសនយេរគ ងលអត សរមបងតទក

រតវេផ ើមដសអ តទក េហើយនយក ងសរមបេ ងេភលើង េដ ើរ មពខងេរកយ ៗ

ៃន ចរយ េហើយរបេគន ង សរមបេ ងេភលើង រចទទលចវរមកទក កេ យែឡក

វញ រចរតវរបេគនេរគ ងលអតសរមបងត រតវរបេគនដសអ តេទ ចរយ េបើ

អេន ត សក ចនងចលេទបនកគបបចលេទកនេ ងេភលើង ចះកលនងចលេទកន

េ ងេភលើង រតវ បមខ េ យដសអ ត េហើយបទបងពខងមខពខងេរកយរចសម

ចលេទកនេ ងេភលើង េហើយកឲអងគយេរច តេបៀតពកភកខចសេឡើយ មនរតវ ម

សនៈពកភកខថម រតវេធវើ បរកមមមនឲលអតសរមបងតនងដសអ តជេដ ើម

ដល ចរយ កន ងេ ងេភលើង កលអេន ត សក េដ ើរេចញពេ ងេភលើង

រតវនយក ងសរមបេ ង េភលើងេហើយ បទបង ពខងមខពខងេរកយ

រចសមេចញពេ ងេភលើង មនែតបេ ណ ះ (េទះប) កន ងទក

កអេន ត សករតវែតេធវើ បរកមមដល ចរយែដរកលអេន ត សកងតរច េហើយ

រតវេឡើងមកមន េហើយជតកយរបសខលនឲសង តទកេចញេហើយេសល កសបងរច

េហើយរតវជតទកពកយរបស ចរយរចរតវរបេគនសបងរបេគនសងឃដ (េទ ចរយ)

េហើយអេន ត សក រតវនយក ងសរមបេ ងេភលើង េដ ើរេចញមកមនេរៀបចរកល

សនៈច រតវតមកលទកនវទកសរមប ងេជើង ងសរមបរងេជើង នងេកប ង

សរមបជតេជើង េហើយ រតវសរ ចរយអពទកសរមបឆន ។ េបើអេន ត សកចងេរៀន

បល គបបេរៀនបលនង ចរយចះ េបើអេន ត សកចងេរៀនអដ ឋកថ គបបេរៀនអដ ឋកថនង

ចរយចះ ។ ចរយេនកនងវ រ េបើវ រេនះ េ ម កេរគក េបើអេន ត សក ច

123  

នងេបសជរមះបន រតវេបសជរមះចះ កលេបសជរមះវ ររតវនយកបរតនង

ចវរេចញជមនយកេទដមកលទកេ យែឡក រតវនយកក លសរមបរទបអងគយ

េទដមកលទកេ យែឡក រតវនយកពកនងេខ នើយ េទដមកលទកេ យែឡក រតវនែរគ

េចញ េធវើឲទបរសលកឲទងគចទងគកនងែផនដ កឲរតដសសន ទះទវ រនងរកបទវ រ

េហើយយកេទដមកលទកេ យែឡក រតវនយក ងេចញ េធវើឲទបរសលកឲ

ទងគចទងគក ែផនដកឲរតដសសន ទះទវ រនងរកបទវ រ េហើយយកេទដមកលទកេ យែឡក

រតវនយករទនបែរគេទ ដមកលទកេ យែឡក រតវនកេនថ រេទទកេ យែឡក រតវ

នយកកត រសរមបែផអកេទទកេ យែឡក រតវច ករមលែផនដ ែដលេគរកល

ទកយង េហើយ នេទទកេ យែឡក ។ េរគ ងសម គ ម ញ (មនសៃសពងពង

ជេដើម) មនេនកនងវ រ អេន ត សករតវេបស ងអពព នជមន រតវេបសកេន ល ត

រជងបងអច េបើជញជ ងែដលេគ បេ យរងរប ករបឡស អេន ត សករតវេផ ើម

ក តសពត ពតរចសមជត េបើៃផទ (ែផនដ) ែដលេគ បេ យវតថមនពណេខម

រប ករបឡស អេន ត សករតវ េផ ើមក តសពតេហើយពតេចញរចសមជត េបើៃផទ

េគមនបន បេទ អេន ត សក រតវយកទកេរបះរចសមេបស រតវរបមលស ម

េ យគតថ វ រករប ក របឡសេ យធលេឡើយេហើយយកេទេចលេ យ

ែឡក លះសដល លករមលែផនដ េហើយេបសេគះដេចញឲ អ ត រចេហើយសម

នយកេទរកលដចេដ ើមវញ លះ លរទនបែរគរចេហើយជតឲ អ ត េហើយយក

េទតមកលទកកនងទដែដលវញ លះ លែរគរចេហើយេបសេគះឲ អ ត រចនេចញ

េទ េធវើឲទបរសលកឲទងគចទងគកែផនដ កឲរតដសសន ទះទវ រនងរកបទវ រ យកេទ

ងទកដចែដលវញ លះសដល ល ងរចេហើយ រតវេបសេគះឲ អ ត េហើយ

នេចញេទេ យ រសលកឲទងគចទងគកែផនដ កឲរតដសសន ទះទវ រនងរកបទវ រ

យកេទ ងទកដចែដលវញ លះសដលពកនងេខ នើយេហើយេគះឲ អ ត រចនយកេទ

124  

រកលដចែដលវញ លះសដលករមលសរមបរទបអងគយេហើយេបសេគះឲ អ ត

រចយកេទរកលទកដចែដលវញ លះ លកេនថ រ រចជតឲ អ ត េហើយយកេទ

តមកលទកកនងទដែដលវញ លះ លកត រសរមប ែផអករចជតឲ អ តេហើយ យក

េទដមកលទកកនងទដែដលវញ អេន ត សករតវទក កបរតនងចវរ កលនងទកបរត

ៃដមខ ងចបយកបរត ៃដមខ ង ទ បេមើលេរកមែរគឬេរកម ងរចេហើយសម

ទកបរត មយងេទៀតកឲទកបរត េលើទែដលមនសមគរ កលនងទកចវរ ៃដមខ ង

ចបយកចវរ ៃដមខ ងជតេសប ងចវរកត ែខ ចវរកត េហើយេធវើជយខងេ ះ ឲជផនត

មកខងេណះ រចសមទកចវរចះ ។ េបើមនខយល បកទងធលមកអពទសខងេកើត

អេន ត សក រតវបទបងអចទសខងេកើត េបើខយលបកទងធលមកអពទសខងលច

អេន ត សករតវបទបងអចពទសខងឡច េបើមនខយលបកទងធលមកអពទសខងេជើង

អេន ត សករតវបទបងអចពទសខងេជើង េបើមនខយលបកទងធលមកពទសខងតបង

អេន ត សករតវបទបងអចពទសខងតបង េបើរដវរតជក អេន ត សករតវេបើកបងអចកន ង

េវ ៃថង បទកន ងេវ យប េបើរដវេកត អេន ត សករតវបទបងអចកន ងេវ ៃថង េបើកកន ង

េវ យប ។ េបើបរេវណមនស ម អេន ត សករតវេបសបរេវណេចញ េបើបន ទប

េ ម កេរគក អេន ត សករតវេបសបន ទបេចញ េបើេ ងឆនេ ម កេរគក អេន ត សក

រតវេបសេ ងឆនេចញ េបើេ ងេភលើងមន អ ត អេន ត សករតវេបសេ ងេភលើងេចញ

េបើបងគនមន អ ត អេន ត សករតវេបសសមអ តេចញ េបើគម នទកសរមបឆន

អេន ត សករតវតមកលទកសរមបឆន េបើគម នទកសរមបេរបើរបស អេន ត សករតវ

តមកលទកសរមបេរបើរបស េបើគម នទកកនងកអមសរមប ង ចម អេន ត សក

រតវដងទក កកន ងកអមសរមបជរមះ ចម ។ េបើ ចរយមនេសចកតអផ កេកើតេឡើង

អេន ត សករតវបបតេសចកតអផ កេនះ េ យខលនឯង ឬឲេគបបតេសចកតអផ ក

េនះេចញកបន ឬរតវេធវើធមមកថដល ចរយេនះ េបើេសចកតសង យេកើតេឡើងដល

125  

ចរយ អេន ត សករតវបេនទ បងេសចកតសង យេនះ េ យខលនឯង ឬឲេគជយ

បេនទ បងកបនឬរតវេធវើធមមកថដល ចរយេនះ េបើទដ ឋ គេសចកតយលខស េកើតេឡើង

ដល ចរយ អេន ត សករតវជយពនយលែណនឲយលរតវេឡើងេ យខលនឯង ឬឲ

អនកដៃទពនយលកបនឬរតវេធវើធមមកថដល ចរយេនះ ។ េបើ ចរយរតវគរកបតតគរ

នងចលបរ ស អេន ត សករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបឲបរ សដល

ចរយ (របសអញ) េ យឧបយដចេមតចហន េបើ ចរយគរនងទញអន ត បតត ចលមក

កនងម បតត អេន ត សករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបទញអន ត បតត ចលមក

កកន ងម បតតចេពះ ចរយ (របសអញ) េ យឧបយដចេមតចហន េបើ ចរយគរ

ដលមនតត អេន ត សករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបឲមនតត ដល ចរយ

េ យឧបយដចេមតចហន េបើ ចរយគរដលអពភ នកមម អេន ត សករតវេធវើ េសចកត

ខវលខវ យថ សងឃគបបេធវើ អពភ នកមម (ចេពះ ចរយ) េ យឧបយដចេមតចហន ។

េបើសងឃមនរបថន េដ ើមបេធវើ នវកមម គតជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត

បដ រណយកមមកត ឧេកខបនយកមមកត ចេពះ ចរយ អេន ត សករតវេធវើ េសចកត

ខវលខវ យថ េធវើ ដចេមតចហន កឲសងឃេធវើ កមមដល ចរយ ឬសងឃគបប បេងអ នេទ

េដ ើមបកមមរ លដល ចរយេនះ មយងេទៀតកមម គតជជនយកមមកត នយស កមមកត

បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត ឧេកខបនយកមមកត ែដលសងឃបនេធវើ ដល ចរយ

េនះេហើយ អេន ត សករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ ដចេមតចហន ឲេ ក ចរយ

របរពតតលអេទ ឲរបរពតតសរមបេ ម គមនរបកតរបកន ឲរបរពតតវតតគរដលករយ

រ សខលនេចញចក បតត សងឃគបបរមង បនវកមមេនះឲ ។ េបើចវររបស ចរយគរ

នង ង អេន ត សករតវ ងឲឬេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបស ចរយគរ ង

េ យឧបយដចេមតចហន េបើចវររបស ចរយគរនងេធវើ (មនេដរបះជេដ ើម) អេន ត សក

រតវេធវើឲឬេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវររបស ចរយគរនងេធវើ េ យឧបយដចេមតចហន

126  

េបើេរគ ងរជលករបស ចរយគរនង ឬេ ង រ អេន ត សក រតវ ឬេ ង រឲ ឬេធវើ

េសចកតខ វលខវ យថ េរគ ងរជលករបស ចរយគរ ឬេ ង រ េ យឧបយដចេមតចហន

េបើចវររបស ចរយគរនងរជលក អេន ត សករតវរជលកឲ ឬេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ

ចវររបស ចរយ គររជលក េ យឧបយដចេមតចហន កលអេន ត សករជលកចវរ

រតវរជលកេ យែរបរតឡបឲសពវលអ មយងេទៀត កលេបើ ( លចវរ) ដណកទក

រសកមនទនអសេនេឡើយ អេន ត សកក លេដ ើរេចញ ។ (េបើ) អេន ត សកមនទន

បនរបប ចរយេទ មនរតវឲបរតេទភកខ ពកខ លះ(១)េឡើយ មនរតវទទលយកបរត

របសភកខ ពកខ លះេទ មនរតវឲចវរដលភកខ ពកខ លះេទ មនរតវទទយកចវររបសភកខពកខ លះេទ មនរតវឲបរកខ រេទភកខ ពកខលះេទ មនរតវទទលយកបរកខ ររបសភកខ ពកខលះេទ

មនរតវេករសកឲភកខ ពកខ លះេទ មនរតវឲភកខ ពកខលះេករសកឲេទ មនរតវេធវើ បរកមម

(គករចបច) ឲភកខ ពកខ លះេទ មនរតវឲភកខ ពកខ លះេធវើ បរកមមឲខលនេទ មនរតវេធវើ

េសចកតខ វលខវ យដលភកខ ពកខលះេទ មនរតវឲភកខ ពកខលះេធវើ េសចកតខ វលខវ យបេរមើ (ខលន)

មនរតវេធវើជបចឆ សមណៈ ៃនភកខ ពកខ លះេឡើយ មនរតវយកភកខ ពកខលះ េធវើជបចឆ

សមណៈៃនខលន មនរតវនយកបណឌ បតេទឲភកខ ពកខ លះ មនរតវឲភកខ ពកខ លះនយក

បណឌ បតមកឲខលន ។ (េបើ) អេន ត សកមនទនបនរបប ចរយ មនរតវចលេទ

កនរសក មនរតវចលេទកនៃរពេខម ច មនរតវេដ ើរេចញ េទកនទសេឡើយ ។ េបើ

ចរយមនជង អេន ត សករតវែថទកដររ ែត ចរយ ជរសឡះ ។

ចប ចរយវតត។

[៩៤] មន លភកខទង យ ចរយរតវរបរពតតឲរសលលអនងអេន ត សក ។ ឯករ

របរពតតឲលអនងអេន ត សកេនះ (ដចេសចកតតេទេនះ) ។ មន លភកខទង យ ចរយ

                                                            

១. ភកខ ពកខ លះគភកខ ែដលជសរតវនង ចរយរបសខ លន។

127  

រតវសេរងគ ះទនកបរមង រតវអនេរគះ ណត សរអេន ត សក េ យករបេរង ន

បលេ យករ (ពនយលនវេសចកតៃន) អដឋកថ េ យឲដមបនម ន េ យេរប នរបេ ។

េបើ ចរយមនបរត អេន ត សកគម នបរត ចរយ រតវឲបរតដលអេន ត សក

(េរបើរបសខលះផង) ឬរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ដចេមតចហន បរតគបបេកើតេឡើងដល

អេន ត សក េបើ ចរយមនចវរ អេន ត សកគម នចវរ ចរយរតវឲចវរដលអេន ត សក

ឬរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ ចវរគបបេកើតេឡើងដលអេន ត សក េ យឧបយដចេមតច

ហន េបើ ចរយមនេរគ ងបរកខ រ អេន ត សកគម នេរគ ងបរកខ រ ចរយរតវឲេរគ ង

បរកខ រដលអេន ត សក ឬេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េរគ ងបរកខ រគបបេកើតេឡើងដល

អេន ត សក េ យឧបយដចេមតចហន ។ េបើអេន ត សកមនជង ចរយរតវេរកកព

រពលមេហើយឲេឈើសទន ឲទកលបមខ រកលនវ សនៈ េបើមនបបររតវ ង

ភជន កបបរ េហើយយកេទឲ កលេបើអេន ត សកឆនបបរេហើយ ចរយរតវឲ

ទក េហើយទទលភជនេធវើ េ យទបរសល េហើយរតវ ងទក កឲលអកឲទងគច

ទងគកនងអវេឡើយ កលេបើអេន ត សកេរកកេឡើង ចរយរតវេរ ើ សនៈេចញ

េបើរបេទសេនះមនស ម ចរយរតវេបសរចសរបេទសេនះេចញ ។ េបើអេន ត សក

ចងចលេទកនរសក ចរយរតវឲសបងសរមបេសល ក រតវទទលទកនវសបង

សរមបផល សបតរ រតវឲវតថពន ធចេងកះ រតវតរមតសងឃដនងចពរជមយគន េហើយឲេទ

បរតែដលទទករតវ ងជតេហើយឲ រតវកណតទកកន ងចតតថ អេន ត សកនងរតឡប

មករតមេពលេសមើ េនះេហើយរតវែត ង សនៈទកច រតវបរមងទក ងេជើង ង

សរមបកលេជើង ងសរមបជតេជើង រតវេរកកេទទទលយកបរតនងចវរ រតវឲ

សបងសរមបផល ស រតវទទលយកសបងសរមបេសល ក។ េបើចវរេសើមរតវសដលកនង

ទែដលមនកេមត មយរសបក បែន តមនរតវទកចវរកន ងទ ែដលមនកេមត ៃថងយរេទ

រតវបតចវរទក កលនងបតចវររតវបេផលើសជយមខ ងឲហសគន របមណ ៤ ធន ប

128  

េហើយសមបតចវរចះេ យគតថ កឲ (ចវរ) បកផនតរតងពកក ត លេឡើយ

េហើយរតវ កនវវតថពន ធចេងកះ កនងផនតចវរចះ ។ េបើមន របណឌ បតអេន ត សក

រតវករឆន ចរយរតវឲទក េហើយន របណឌ បតចលេទជត រតវសរ

អេន ត សក អពទកឆន េបើអេន ត សកឆនរចេហើយរតវឲទករចទទលយកបរត

េចញេធវើឲទបរសល កឲទងគចទងគក រតវ ងឲ អ តរចេហើយរតវជតឲសង តទក

េហើយសដលកនង ទែដលមនកេមត មយរសបក ែតមនរតវទកបរតកនងទែដលមន

កេមត យរេពកេទ រតវទកបរតនងចវរ កលនងទកបរត រតវកនបរតេ យៃដមខ ង

ទ បេមើលទខងេរកមែរគឬ ង េ យៃដមខ ងរចសមទកបរត ែតមនរតវទកបរត

កនងទ មនសមគរេឡើយ កលនងទកចវររតវចបចវរេ យៃដមខ ងជតេសប ងចវរ

ឬែខ ចវរេ យ ៃដមខ ងេហើយរតវបតជយចវរខងេ ះ ឲជផនតមកខងេណះរច

េហើយសមទកចវរ ចះកលេបើអេន ត សកេរកកេឡើង ចរយរតវេរ ើ សនៈ រតវទក

កទក ងេជើង ងសរមបកលេជើង រទនបសរមបជតេជើង េបើរបេទសេនះ

មនស ម ចរយរតវេបសរបេទសេនះេចញ ។ េបើអេន ត សកចងងតទក ចរយ

រតវចតែចងទក សរមបងតឲ េបើរតវករេ យទករតជក ចរយរតវចតែចងទក

រតជកឲ េបើរតវករេ យទកេកត ចរយរតវចតែចងទកេកត ឲ ។ េបើអេន ត សក

ចងចលេទកនេ ងេភលើង ចរយរតវសនយដលអតទក រតវេផ ើមដសអ តទក រចរតវន

យក ងសរមបេ ងេភលើងេទ េហើយរបគល ងសរមបេ ងេភលើងេទ អេន ត សក

េរសចេហើយទទល យកចវរមកទកេ យែឡក រចរតវឲេរគ ងលអត រតវឲដសអ ត

េទអេន ត សក េបើ ចរយ ចនងចលេទកនេ ងេភលើងបន កគបបចលេទកនេ ង

េភលើងចះ កលនង ចលេទកនេ ងេភលើង រតវយកដសអ ត បមខ រចបទបងទងខង

មខខងេរកយ េហើយសមចលេទកនេ ងេភលើង រតវកអងគយេរច តេបៀតភកខចសៗ

េឡើយ រតវក ម សនៈភកខ ខ ចៗ ចរយរតវេធវើ បរកមមមនហចដលអតជេដើមដល

129  

អេន ត សកកនងេ ងេភលើង កលនងេចញពេ ងេភលើង រតវនយក ងសរមបេ ង

េភលើងេចញ េហើយបទបងទង ខងមខខងេរកយ រចសមយកេចញអពេ ងេភលើង

សមបកន ងទក ចរយ ករតវែតេធវើ បរកមម មនហចដលអតជេដើមដលអេន ត សកែដរ

លះដល ចរយងតរចេហើយ រតវេឡើងមកមន (អេន ត សក) េហើយរតវជតខលនឲសង ត

ទកេហើយ សមេសល កសបង រចរតវជតទកអពកយរបសអេន ត សក រចហចសបង

សរមប េសល កហចសងឃដេទឲអេន ត សករចេហើយ រតវនយក ងសរមប េ ង

េភលើងេចញមកេហើយរកល សនៈ រតវបរមងទក ងេជើង ងសរមបកលេជើង

រទនប សរមបជតេជើង រចរតវសរអេន ត សកអពទកឆន ។ កនងវ រ ែដល

អេន ត សកេន េបើវ រេនះេ ម កេរគក េបើ ចរយ ចនងេបសរចសបនគបប

េបសរចសចះ កលនងេបសរចសវ រ រតវនយកបរតនងចវរេចញេទជមន

េហើយរតវទក កកន ងទគរមយ រតវនយកេរគ ងករមលសរមបអងគយេទទក កនង

ទសមគរ រតវនយកពកនងេខ នើយេទទកកនងទសមគរ កលែដលនយកែរគេទ

រតវេធវើឲ ទបរសលកឲ រតដសនងែផនដ កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រ យកេទទកឲ

លអកនងទសមគរ កលនងនយក ងេទរតវេធវើឲទបរសលកឲរតដសនង ែផនដ

កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រ េហើយយកេទទកឲលអកន ងទសមគររតវ យករទនបែរគ

េទទកកនងទសមគរ រតវនយកកេនថ រេទទកកនងទសមគរ រតវនយកែផនកត រសរមប

ែផអកេទទកកន ងទសមគរ ករមលែផនដ ចរយរតវច កែន លង ែដលេគរកល

យង េហើយនេទទកកន ងទសមគរ ។ េបើវ រមនេរគ ងសម ក ម ញ (មនសមបក

ពងពងជេដើម) រតវេបសទមល កអពព នជមន រចសមេបសកេន ល តរជងៃនសន ទះ

បងអច េបើជញជ ងែដលេគ បជររងមនពណេ ហមង រតវរជលកក តសពត

រចពតេចញេហើយសមជត េបើៃផទែដលេគ បេ យពណេខម មនពណេ ហមង រតវ

រជលកក ត សពតរចពតេចញ េហើយសមជត េបើៃផទេគមនបន បអវេទ រតវយក

130  

ទកេទេរបះ េហើយសមេបស រតវកណតទកកន ងចតតថ វ រកបេ ម កេរគកេ យ

ធលេឡើយេហើយរបមល ស មយកេទចកេចលេ យែឡក លះ លេរគ ង

ករមលែផនដ េហើយរតវេគះ រច យកេទរកលទកកែន លងដែដលវញ លះ ល

រទនបែរគរចេហើយរតវជត រចនយកេទទកេនទដែដល លះ លែរគេហើយ រតវ

េគះរចេធវើឲទប រសលកឲរតដសនងែផនដ កឲបះនងសន ទះទវ រនងរកបទវ រ រចន

យកេទេរៀបចទកដចែដលវញ លះ ល ងរច េហើយរតវដស ងេគះឲ អ ត

េហើយេធវើឲទបរសលកឲរតដសនងែផនដ កឲបះសន ទះទវ រនងរកបទវ រ រច យក

េទ កេរៀបចទក កដចេដ ើមវញ លះ លពកនងេខ នើយេហើយ រតវដស ងេគះ

េចញេហើយ យកេទេរៀបចទកដចេដ ើមវញ លះ លេរគ ងករមលសរមបអងគយ

េហើយ រតវដស ងេគះឲ អ ត េហើយ យកេទេរៀបទកដចេដ ើមវញ លះ ល

កេនថ រេហើយ រតវជតឲ អ តរចយកេទទកេនទដែដលវញ លះ លកត រសរមប

ែផអកេហើយរតវជតឲ អ តរចនយក េទទកេនទដែដលវញ រតវេរៀបទក កបរត

នងចវរ កលនងទកបរត ៃដមខ ងរតវចបបរត ៃដមខ ងរតវ ទ បេមើលេរកមែរគ

ឬេរកម ងេហើយសមទកបរត ែតកគបបទកបរតេលើទែដលមនសមគរេឡើយ កល

នងទកចវរៃដមខ ងរតវចបចវរ ៃដមខ ងរតវជតេសប ងចវរឬែខ សរមបចវរ លចវរ

រតវបតជយខងេ ះឲជផនត មកខងេណះ រចសមទកចវរចះ ។ េបើខយលបកទង

ធលមកពទសខងេកើត ចរយរតវបទបងអចខងេកើត េបើខយលបកទងធលមកពទស

ខងលច រតវបទបងអចទសខងលច េបើខយលបកទងធលមកពទសខងេជើង រតវបទ

បងអចទសខងេជើង េបើខយលបកទងធលមកពទសខងតបង រតវបទបងអចទសខងតបង

េបើរដវរតជក ចរយរតវេបើកបងអចកន ងេវ ៃថង រតវបទបងអចកន ងេវ យប េបើរដវេកត

ចរយរតវបទបងអច កនងេវ ៃថង រតវេបើកបងអចកន ងេវ យប ។ េបើបរេវណ

េ ម កេរគកមន អ ត ចរយរតវេបសទបរេវណេចញ េបើបន ទបេ ម កេរគកមន អ ត

131  

ចរយរតវេបសបន ទបេចញ េបើេ ងឆនមន អ ត ចរយរតវេបសេ ងឆនេចញ

េបើេ ងេភលើងេ ម កេរគក ចរយរតវេបសេ ងេភលើងេចញ េបើបងគនេ ម កេរគក

ចរយរតវេបសបងគនេចញ េបើគម នទកសរមបឆន ចរយរតវតមកលទកសរមប

ឆន េបើគម នទកសរមបេរបើរបស ចរយរតវតមកលទកសរមបេរបើរបស េបើទក

កនងកអមសរមប ង ចមគម នេទ ចរយរតវចកទកេទកនងកអម សរមប ង

ចម។ េបើេសចកតអផ កេកើតេឡើង ដលអេន ត សក ចរយរតវបបតអផ កេ យ

ខលនឯង ឬរតវឲេគជយេធវើឲបត អផ កកបន ឬរតវសែមតងធមមកថ ដលអេន ត សក

េបើេសចកតសង យ េកើតេឡើងដលអេន ត សក ចរយរតវជយបេនទ បងេ យខលនឯង

ឬរតវេរបើេគឲជយបេនទ បង កបនឬរតវេធវើធមមកថដលអេន ត សក េបើអេន ត សក

មនទដ ឋខសេកើតេឡើង ចរយរតវេ ះរ យេ យខលនឯង ឬរតវបងគ បេគឲជយ

េ ះរ យកបន ឬរតវសែមតងធមមកថ ដលអេន ត សក ។ េបើអេន ត សករតវ

គរកបតតគរនងចលបរ ស ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគរឲបរ សដល

អេន ត សក េ យឧបយដចេមតចហន េបើអេន ត សកគរទញអន ត បតតចលមកកន ង

ម បតត ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបទញអន ត បតតចលមកកនង

ម បតត ចេពះអេន ត សកេ យឧបយ ដចេមតចហន េបើអេន ត សកគរដលមនតត

ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបបឲមនតតដលអេន ត សកេ យឧបយ

ដចេមតចហន អេន ត សកគរដលអពភ នកមម ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃគបប

េធវើ អពភ នកមមចេពះអេន ត សកេ យ ឧបយដចេមតចហន ។ េបើសងឃចងេធវើ កមម គ

តជជនយកមមកត នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត ឧេកខបនយកមមកត

ដលអេន ត សក ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ សងឃមនគបបេធវើ កមមឬគបបបេងអ ន

េទេដ ើមបកមមរ លដលអេន ត សក េ យឧបយដចេមតចហន េបើជកមមគ តជជនយកមមកត

នយស កមមកត បពវ ជនយកមមកត បដ រណយកមមកត ឧេកខបនយកមមកត សងឃបនេធវើ ដល

132  

អេន ត សកេនះរចេទេហើយ ចរយរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ េធវើ ដចេមតចហន

ឲអេន ត សកគបបរបរពតតេ យរបៃព គបបសរមបេ ម (គែលងរបែករបកន) គបប

របរពតតនវករេរ ើខ លនេចញចក បតត សងឃគបបរមង បនវកមមេនះ ។ េបើអេន ត សករតវករ

ងចវរ ចរយរតវរបបថ អនកគបប ងយងេនះ ពេនះេ តរតវេធវើ េសចកត

ខវលខវ យថ ចវររបសអេន ត សកគរនង ង េ យឧបយដចេមតចហន េបើអេន ត សក

រតវករនង ទករជលក ចរយរតវរបបថ អនករតវ ទករជលកយងេនះ ពេនះ

េ តរតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ អេន ត សកគរ ទករជលកេ យឧបយដចេមតចហន

េបើអេន ត សករតវករនងរជលកចវរ ចរយ រតវរបបថ អនកគបបរជលកចវរែបបេនះ

ឬករតវេធវើ េសចកតខ វលខវ យថ អេន ត សកគបបរជលកចវរ េ យឧបយដចេមតចហន

កលនងរជលកចវររតវរជលកឲសពវេសមើលអ េបើដណកទករសកមនទនអស ក ល

េដ ើរេចញ ។ េបើអេន ត សកមនជង ចរយរតវែថទដ បអសជវត រតវរងច

លះែតជជង ។

ចប អេន ត សកវតត។

[៩៥] សមយេនះឯង ពកអេន ត សកមនបនរបរពតតលអនងពក ចរយេឡើយ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកតេនះចេពះ រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ

មន លភកខទង យ អេន ត សករតវរបរពតតឲលអនង ចរយអេន ត សក មនរបរពតត

លអនង រតវ បតតទកកដ ។ អេន ត សកទងេនះកេនែតរបរពតតមនលអដែដល ។ ភកខទង

យ ករកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តេដ ើមបឲ ចរយបេណត ញេចញនវអេន ត សក

ែដលរបរពតតមនលអនង ចរយបន ។ មន លភកខទង យ ចរយរតវបេណត ញ

អេន ត សក ដចេសចកតតេទេនះ ។ គ ចរយបញជ កអេន ត សកេ យកយ ឬេ យ

133  

ច ឬបញជ កទងកយទង ចថ ខញបេណត ញអនកឯងដេចនះកត ថឯងកេនកនងទេនះ

ដេចនះកត ថអនកឯងចរនយកបរតនងចវររបសអនកឯងេចញេទដេចនះកត ថអនកឯង

មនរតវបេរមើខ ញដេចនះកត (យងេនះ) បនេឈម ះថ ចរយបេណត ញអេន ត សក (េបើ)

ចរយមនបនបញជ កអេន ត សកេ យកយ ឬេ យ ច មនបនបញជ កទងកយ

ទង ចេទ មនេ ថ ចរយបេណត ញអេន ត សកេឡើយ ។ សមយេនះឯង ពក

អេន ត សកែដល ចរយបនបេណត ញេចញេហើយ មនបនសម ចរយឲអតេទសវញ ។

ភកខទង យបនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

អនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តេដ ើមបឲពកអេន ត សកសម ចរយ

ឲអតេទសឲវញបន ។ ពកអេន ត សកកេនែតមនសម ចរយឲ អតេទសឲ

ដែដល ។ ភកខទង យបនរកបទលេសចកតេនះចេពះ រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងបញញតតថ មន លភកខទង យ អេន ត សកែដល ចរយបនបេណត ញ េចញេទ

េហើយ មនគរជមនសម ចរយ ឲអតេទសឲវញេទ ។ អេន ត សក ែដល

មនបនសម ចរយឲអតេទសឲនងរតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ពក ចរយ

ែដលអេន ត សកបនសមឲអតេទសឲវញ កមនរពមអតេទសឲេឡើយ ។ ភកខទង

យបនរកបបងគទលេសចកតេនះចេពះ រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲ ចរយអតឲ ។ ពក ចរយទងេនះ កេនែត

មនរពមអតេទសឲដែដល ។ ពកអេន ត សកេចៀសេចញេទខលះ សកេចញេទខលះ រត

ចលពកតរ ថយខ លះ ។ ភកខទង យបនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ចរយ ែដលអេន ត សកសមឲអត

េទសឲ រតវែតអតេទសឲវញ (េបើ) ចរយ មនអតេទសឲេទនង រតវ បតត

ទកកដ ។ សមយេនះឯង ពក ចរយបេណត ញអេន ត សកែដលមនវតតរបរពតតរតមរតវ

េចញមនបនបេណត ញអេន ត សកែដលរបរពតតមនរតមរតវេឡើយេឡើយ ។ ភកខទង យ

134  

បនរកបទលេសចកតេនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខ

ទង យ អេន ត សកែដលមនវតតរបរពតតរតមរតវេហើយ ចរយមនរតវ បេណត ញ

េចញេទ ចរយ បេណត ញ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ អេន ត សករបកប

េ យអងគ៥ ចរយរតវបេណត ញេចញ (ឯអងគ៥េនះ) គអេន ត សកគម នេសចកតរស ញ

េពញចតតមនង ចរយ ១ គម នេសចកតរជះថល ម ១ គម នេសចកតេអៀនខម សម ១ គម ន

េសចកតេគរពេកតែរកងម ១ គម នភវនម ១ មន លភកខទង យ អេន ត សករបកប

េ យអងគ ៥ េនះឯង ចរយរតវបេណត ញេចញបន ។ មន លភកខទង យ អេន ត សក

របកបេ យអងគ ៥ ចរយមនរតវបេណត ញេចញេទ (ឯអងគ៥េនះ) គអេន ត សកមន

េសចកតរស ញេពញចតតមនង ចរយ ១ មនេសចកតរជះថល ម ១ មនេសចកត

េអៀនខម សម ១ មនេសចកតេគរពេកតែរកងម ១ មនភវនមមន ១ ។ មន លភកខ

ទង យ អេន ត សកែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះឯង ចរយមនរតវបេណត ញេចញេទ ។

មន លភកខទង យ អេន ត សករបកបេ យអងគ ៥ េហើយ ចរយគរបេណត ញេចញ

(ឯអងគ៥េនះ) គអេន ត សកគម នេសចកតរស ញេពញចតតមនង ចរយ ១ គម នេសចកត

រជះថល ម ១ គម នេសចកតេអៀនខម សម ១ គម នេសចកតេគរពេកតែរកងម ១

គម នភវនមមន ១ មន លភកខទង យ អេន ត សកែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះឯង

េហើយ ចរយគរបេណត ញេចញ ។ មន លភកខទង យ អេន ត សករបកបេ យអងគ ៥

(ចែណកខងលអ) េហើយ ចរយមនរតវបេណត ញេចញេទ (ឯអងគ៥េនះ) គអេន ត សក

មនេសចកតរស ញេពញចតតមនង ចរយ ១ មនេសចកតរជះថល ម ១ មនេសចកតេអៀនខម សម ១ មនេសចកតេកតែរកងម ១ មនភវនមមន ១ មន លភកខទង យ

អេន ត សករបកបេ យអងគ ៥ េនះឯងេហើយ ចរយមនគរេដញេចញេទ ។ មន លភកខ

ទង យ ចរយមនបនបេណត ញ អេន ត សកែដលរបកបេ យអងគ ៥ (ចែណកខង

រកកេហើយ) នងមនេទស (គរតវ បតតមនខនេឡើយ) (េបើ) ចរយគរបេណត ញ

135  

េចញេហើយ េទើបគម នេទស (គមនរតវ បតតេឡើយ) (ឯអងគ៥ចែណកខង រកកេនះ)

គអេន ត សកគម នេសចកតរស ញ េពញចតតម នង ចរយ ១ គម នេសចកតរជះថល ម ១

គម នេសចកតេអៀនខម សម ១ គម នេសចកតេគរពេកតែរកងម ១ គម នភវនមមន ១

មន លភកខទង យ ចរយរតវបេណត ញអេន ត សកែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះឯង

េហើយ នងមនេទស (េបើ) ចរយគរបេណត ញេចញនងឥតេទស ។ មន លភកខទង យ

ចរយមនបណត ញេចញអេន ត សកែដលរបកបេ យអងគ ៥ (ចែណកខងលអ) េហើយ

នងមនេទស (េបើ) មនបេណត ញេចញេទ នងឥតេទស (ឯអងគ៥េនះ) គអេន ត សកមន

េសចកតរស ញេពញចតតមនង ចរយ ១ មនេសចកតរជះថល ម ១ មនេសចកតេអៀនខម សម ១ មនេសចកតេកតែរកងម ១ មនភវនមមន ១ មន លភកខទង យ

ចរយកលបេណត ញនវអេន ត សក ែដលរបកបេ យអងគ ៥ េនះឯងេហើយ នងមន

េទសមនខនេឡើយ េបើមនបនបេណត ញេចញេទ កឥតមនេទសេឡើយ ។

[៩៦] សមយេនះឯង ភកខទង យជបគគលពល មនឆល សឲនស យ

(ដលអេន ត សក) េ យ ងថ េយើងមនវស ១០ េហើយ េយើងមនវស ១០ េហើយ ។

ពក ចរយជមនស ពល ពកអេន ត សកជបណឌ តករបកដ ពក ចរយជមនស

មនឆល ស ពកអេន ត សកជមនស ឆល សករបកដ ពក ចរយជមនស េចះដងតច ពក

អេន ត សកជអនកេចះដងេរចើនករបកដ ពក ចរយជមនស បឥតបញញ ពក

អេន ត សកជអនកមនបញញ ករបកដ ។ ភកខទង យ មនេសចកតរបថន តច ។េប។

ភកខទងេនះកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ភកខទង យមនស ពល មនឆល ស

មនសមេបើនង នឲនស យ (ដលអេន ត សក) េ យ ងថ េយើងមនវស ១០

េហើយ េយើងមន វស ១០ េហើយ ពក ចរយជមនស ពល ពកអេន ត សកជ

បណឌ តករបកដ ពក ចរយជមនស មនឆល ស ពកអេន ត សកជមនស ឆល សករបកដ

ពក ចរយ ជមនស េចះដងតច ពកអេន ត សកជអនកេចះដងេរចើន ករបកដ

136  

ពក ចរយជមនស បឥតបញញ ពកអេន ត សកជអនកមនបញញ ករបកដ ។

េវ េនះ ភកខទងេនះបនរកបទលេសចកតេនះ ដលរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងរ សថ មន លភកខទង យ ឮថពកភកខជមនស ពលមនឆល ស ឲនស យ

(ដលអេន ត សក) េ យគតថ េយើងមនវស ១០ េហើយ េយើងមនវស ១០ េហើយ

ពក ចរយជបគគលពល... ពកអេន ត សកមនបញញ ករបកដេឡើង ពតែមនឬ ។

ភកខទងេនះរកបទលថ សមរទងរពះេម ត េរបស ពតែមន ។ រពះពទធជមច សដមន

េជគ… ករទងបេនទ ស លះរទងបេនទ សរចេហើយេទើបេធវើធមមកថេហើយ រ សេ

ភកខទង យមកថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលជមនស ពលមនឆល ស មនរតវឲ

នស យេទ ភកខ ឲនងរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត

ឲភកខ ែដលឆល សរបតពល មនវស ១០ ឬមនវស េរចើនជង ១០ េឡើងេទ

ឲនស យបន ។

[៩៧] សមយេនះឯង កលេបើ ចរយនងឧបជឈយទង យេចៀសេចញេទកត

សកេចញេទកត េធវើ មរណកលេទកត រតចលេទកនពកតរ ថយកត ពកភកខ កមន

ដងេសចកតរមង បចកនស យ គ ចនស យបនេឡើយ ។ ភកខទង យរកបទល

េសចកតេនះចេពះ រពះដមនរពះភគ រពះអងគរ សថ មន លភកខទង យ កររមង ប

នស យគ ចនស យេរពះឧបជឈយេនះមន ៥ យង គទ ១ ឧបជឈយេចៀសេចញ

េទកត ទ ២ ឧបជឈយសកេចញេទកត ទ ៣ ឧបជឈយេធវើ មរណកលេទកត ទ ៤

ឧបជឈយេទកនតរ ថយកត ទ ៥ ឧបជឈយបេណត ញេចញកត មន លភកខទង យ

ករែដលរមង បនស យ គ ចនស យេរពះឧបជឈយមន ៥ យងេនះឯង ។ មន ល

ភកខទង យ កររមង បនស យគ ចនស យេរពះ ចរយេនះមន ៦ យងគទ ១

ចរយេចៀសេចញេទកត ទ ២ សកេចញេទកត ទ ៣ េធវើ មរណកលេទកត ទ ៤

េទកនពកតរ ថយកត ទ ៥ ចរយបេណត ញេចញេទកត ទ ៦ ចរយបនេទេនរបរម

137  

ជមយនងឧបជឈយកត មន លភកខទង យ ករែដលរមង បនស យ គ ចនស យ

េរពះ ចរយមន ៦ យងេនះឯង ។

[៩៨] មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ មនគរឲឧបសមបទ មនគរ

ឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេឡើយ គភកខ ែដលមនរបកបេ យសលកខន ធ

ជអេសកខៈគជរបសអេសកខបគគល ១ មនរបកបេ យសមធកខន ធជអេសកខៈ ១ មន

របកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកប

េ យវមតតញញណទស នកខន ធជអេសកខៈ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ

ទង ៥ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លន

េឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ

គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ ែដលរបកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈ គជ

របសអេសកខបគគល ១ របកបេ យសមធកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យបញញ ខន ធ

ជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ របកប េ យវមតតញញណទស នកខន ធ

ជអេសកខៈ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យទង ៥ េនះឯង គរឲឧបសមបទ

គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

អងគ ៥ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើ

ខលនេឡើយ គភកខ ែដលមនរបកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដកន

កលបរតដៃទឲកនយកនវសលកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យសមធកខន ធជ

អេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដកនកលបរតដៃទឲកនយកនវសមធកខន ធជអេសកខៈ

១ មនរបកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដកនកលបរតដៃទឲកន

នវបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដក

នកលបរតដៃទ ឲកននវវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យវមតតញញណទស នកខន ធ

ជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដកនកលបរតដៃទឲកននវវមតតញញណទស នកខន ធ

138  

ជអេសកខៈ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះ មនគរឲឧបសមបទ

មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកប

េ យអងគ ៥ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ ែដល

របកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង ដកនកលបរតដៃទឲកននវសលកខន ធ

ជអេសកខៈ ១ របកបេ យសមធកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង ដកនកលបរតដៃទឲ

កនយកនវសមធកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង

ដកនកលបរតដៃទឲកននវបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈ

េ យខលនឯង ដកនកលបរតដៃទឲកននវវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតត-

ញញណទស នកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង ដកនកលបរតដៃទឲកននវវមតតញញណ-

ទស នកខន ធ ជអេសកខៈ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ េនះឯង

គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគ ៥ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ

មេណរបេរមើខ លនេទ គភកខគម នសទធ ១ មនខម សបប ១ មនខល ចបប ១ ខជល ១

េភលច ម រត ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង

មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេឡើយ ។

មន លភកខទង យ ភកខ របកប េ យអងគ ៥ ដៃទេទៀត គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ

គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខមនសទធ ១ ខម សបប ១ ខល ចបប ១

របរពធពយយមជប ១ សតខជ បខ ជន ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥

េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ

មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ គវបតតចកសល គរតវ បតតប ជកនង

សងឃទេសសកនងអធសល (បដេមកខសវរសល) ១ វបតតចកមរយទ គរតវ បតត

139  

៥ កងមនថលលចចយជេដើម កន ងអជឈចរ ១ វបតតចកទដ ឋកន ងសមម ទដ ឋ គភកខលះបង

សមម ទដ ឋ េទរបកបេ យអន តគហកទដ ឋវញ ១ េចះដងតច ១ បឥតរបជញ ១

មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរ

ឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ

៥ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើបន គភកខ មនវបតតចកសល

កនងអធសល ១ មនបនវបតតចកមរយទ កន ងអជឈចរ ១ មនបនវបតតចកទដ ឋ

កនងសមម ទដ ឋគភកខ មនលះបងសមម ទដ ខ េទរបកបេ យអន តគហកទដ ឋ ១ េចះដងេរចើន ១

មនរបជញ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកប េ យអងគទង ៥ េនះឯង គរឲឧបសមបទ

គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

អងគ ៥ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ គភកខ មន ចេដ ើមបបេរមើនវអេន ត សកឬនវសទធវ រកែដលមនជងេ យ

ខលនឯង ឬឲេគបេរមើ ១ មន ចេដ ើមបបបតនវេសចកតអផ ករបសអេន ត សក ឬរបស

សទធវ រកេ យខលនឯង ឬឲេគបបតឲ ១ មន ចេដ ើមបបេនទ បងនវេសចកតសង យ

ែដលេកើតេឡើងដលអេន ត សកឬសទធវ រកេ យខលនឯង ឬឲអនកដៃទបបតឲ

(េ យនយយ) ធម ១ មន គ ល បតត ១ មន គ លវធេចញចក បតត ១

មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរ

ឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ

៥ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ ចេដ ើមប

បេរមើេ យខលនឯងកត ឲេគបេរមើនវអេន ត សក ឬនវសទធវ រកែដលមនជង ១

ចេដ ើមបបបតេ យខលនឯងកត ឲេគបបតកត នវេសចកតអផ ករបសអេន ត សក

ឬសទធវ រក ១ ចេដើមបបេនទ បងេ យខលនឯងកត ឲេគបេនទ បងកត នវេសចកតនវ

េសចកតសង យែដលេកើតេឡើងដលអេន ត សកឬសទធវ រក (េ យនយយ) ធម ១

140  

គ ល បតត ១ គ លវធេចញចក បតត ១ មន លភកខទង យភកខ របកប

េ យអងគទង ៥ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ

មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ គភកខ មន ចេដ ើមបញងអេន ត សក

ឬសទធវ រកឲសក កនងអភសមចរកសកខ (ខន ធកវគគ) មន ចេដ ើមបទនម ននវ

អេន ត សកឬសទធវ រកេ យ ទរពហមចរយសកខ (េសកខបបញញតត) ១ មន ចេដ ើមប

ទនម ននវអេន ត សកឬសទធវ រកកន ងធមដៃរកែលង (ករកណតនវនមនងរប) ១

មន ចេដ ើមបទនម ននវអេន ត សក ឬសទធវ រកកន ងវនយដៃរកែលង (វនយបដកទង

មល) ១ មន ចេដ ើមបេ ះរ យនវទដ ឋខស ែដលេកើតេឡើងដលអេន ត សកឬ

សទធវ រកេ យធម ១ មន លភកខទង យភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះ មនគរឲ

ឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគ ៥ េនះ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើបន

គភកខ ចេដ ើមបបេរង នអេន ត សក ឬសទធវ រក កន ងអភសមចរកសកខ ១

ចេដ ើមបទនម ននវអេន ត សកឬសទធវ រកកន ង ទរពហមចរយកសកខ ១ ចេដ ើមប ទនម ននវអេន ត សក ឬសទធវ រកកន ងអភធមម ១ ចេដ ើមបទនម នអេន ត សកឬ

សទធវ រកកន ងអភវនយ ១ ចេដ ើមបេ ះរ យនវទដ ឋខស ែដលេកើតេឡើងដល

អេន ត សកឬសទធវ រកេ យធម ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥

េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ ដៃទេទៀតមនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ

មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ គភកខ មន គ ល បតត ១ មន គ លអនបតត ១

មន គ លលហកបតត ១ មន គ លគរកបតត ១ មនបនេចះចនវបតេមកខទងពរ

គភកខបតេមកខនងភកខ នបតេមកខេ យព ត រ មនបនែចកេ យលអ មនបនរបរពតត

141  

េទេ យលអ (ច ទ តរតមត) មនបនវនចឆយេ យលអ មសតត (ខន ធកៈនងបរ រៈ)

មអនពយញជនៈ (បរបណេ យបទនងអកខរ) ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

អងគទង ៥ េនះឯងមនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរ

បេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ េនះ គរឲឧបសមបទ

គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើបន គភកខ គ ល បតត ១ គ លអនបតត ១

គ លលហកបតត ១ គ លគរកបតត ១ េចះចនវបតេមកខទងពរេ យព ត រ

េហើយែចកេ យលអ របរពតតេទេ យលអ មនចឆយេ យលអ មសតត មអនពយញជនៈ ១

មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲ

នស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥

ដៃទេទៀតមនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ

គភកខ មន គ ល បតត ១ មន គ លអនបតត ១ មន គ លលហកបតត ១

មន គ លគរកបតត ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យភកខ របកបេ យ

អងគទង ៥ េនះឯងមនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើ

ខលនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៥ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ

គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ គ ល បតត ១ គ លអនបតត ១ គ ល

លហកបតត ១ គ លគរកបតត ១ មនវស ដប ឬេរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ

មេណរបេរមើខ លនបន ។

ចប ឧបសមបេទតពវបញចកេ ឡស រៈ។

[៩៩] មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲ

នស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លន គភកខ មនរបកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈ ១

142  

មនរបកបេ យសមធកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ មន

របកប េ យវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យវមតតញញណទស នកខន ធជអេសកខៈ ១

មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង

មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ េនះ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ

មេណរបេរមើបន គភកខ របកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យសមធកខន ធ

ជអេសកខៈ ១ របកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១

របកបេ យវមតតញញណទស នកខន ធជអេសកខៈ ១ មនវស ដបឬមនវស េរចើនជង

ដបេឡើងេទ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង គរឲ

ឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀតមនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ

មេណរបេរមើខ លនេទ គភកខ មនរបកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបន

ដកនអនកដៃទឲកនយកនវសលកខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យសមធកខន ធជ

អេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដកនអនកដៃទឲកនយកនវសមធកខន ធជអេសកខៈ ១

មនរបកបេ យបញញ ខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដងនអនកដៃទឲកនយកនវ

បញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ មនរបកបេ យវមតតកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដង

នអនកដៃទឲកនយកនវវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ មនបនរបកបេ យវមតតញញណ-

ទស នកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង មនបនដងនអនកដៃទឲកនយកនវវមតតញញណ-

ទស នកខន ធជអេសកខៈ ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកប

េ យអងគទង៦េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរ

បេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲឧបសមបទ គរឲ

នស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ របកបេ យសលកខន ធជអេសកខៈេ យ

143  

ខលនឯង បនដកនអនកដៃទឲកនយកនវសលកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យ

សមធកខន ធជអេសកខៈេ យខលនឯង បនដកនអនកដៃទឲកនយកនវសមធកខន ធជ

អេសកខៈ ១ របកបេ យបញញ ខន ធ ជអេសកខៈេ យខលនឯង បនដកនអនកដៃទឲកន

យកនវបញញ ខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតតកខន ធ ជអេសកខៈេ យខលនឯង បនដកន

អនកដៃទឲកនយកនវវមតតកខន ធជអេសកខៈ ១ របកបេ យវមតតញញណទស នកខន ធជ

អេសកខៈេ យខលនឯង បនដកនអនកដៃទឲកនយកនវវមតតញញណទស នកខន ធ ជ

អេសកខៈ ១ មនវស ដបឬមនវស េរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យទង ៦ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរ

បេរមើបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ

មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើេទ គភកខគម នសទធ ១ មនខម សបប ១

មនខល ចបប ១ ខជល ១ េភលច ម រត ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរ

ឲ មេណរបេរមើេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲឧបសមបទ

គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខមនសទធ ១ មនេសចកតខម សបប ១

មនេសចកតខល ចបប ១ របរពធពយយមជប ១ េភលច ម រត ១ មនវស មនទនរគបដប

១ មនសតខជ បខ ជន ១ មនវស ដបឬមនវស េរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ

មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀត

មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើេទ គភកខ វបតតចក

សលកនងអធសល ១ វបតតចកមយទកនអជឈចរ ១ វតតចកទដ ឋកន ងសមម ទដ ឋ

គភកខលះបងសមម ទដ ឋេហើយេទរបកបេ យអន តគហកទដ ឋវញ ១ េចះដងតច ១

បឥតរបជញ ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

144  

អងគទង ៦ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរ

បេរមើេទ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ

គរឲ មេណរបេរមើបន គភកខ មនបនវតតចកសលកនងអធសល ១ មនបនវបតត

ចកមរយទកន ងអជឈចរ ១ មនបនវបតតចកទដ ឋកន ងសមម ទដ ឋ ១ េចះដងេរចើន ១

មនរបជញ ១ មនវស ដបឬមនវស េរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើ

ខលនបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ

មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើេទ គភកខ មន ចេដ ើមបបេរមើេ យខលនឯងកត

ឲេគបេរមើកតនវអេន ត សកឬសទធវ រកែដលមនជង ១ មន ចេដ ើមបបបតេ យ

ខលនឯងកត ឲេគបបតកតនវេសចកតអផ ករបសអេន ត សក ឬរបសសទធវ រក ១

មន ចេដ ើមបបេនទ បងេ យខលនឯងកត ឲេគបេនទ បងកត នវេសចកតសង យែដលេកើត

េឡើង ចេពះអេន ត សកឬសទធវ រកេ យធម ១ មន គ ល បតត ១ មន គ ល

វធែដលេចញចក បតត ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខទង យភកខ របកប

េ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរ

បេរមើខ លនេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲឧបសមបទ គរឲ

នស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ ចេដ ើមបបេរមើេ យខលនឯងកត ឲេគ

បេរមើកត នវអេន ត សកឬសទធវ រកែដលមនជង ១ ចេដើមបបបតេ យខលនឯងកត

ឲេគបបតកតនវេសចកតអផ ករបសអេន ត សកឬសទធវ រក ១ ចបេនទ បងេ យ

ខលនឯងកត ឲេគបេនទ បងកត នវេសចកតសង យែដលេកើតេឡើងចេពះអេន ត សក ឬ

សទធវ រកេ យធម ១ គ ល បតត ១ គ លវធែដលេចញចក បតត ១ មន

វស ដបឬមនវស េរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ

៦ េនះឯង គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។ មន លភកខ

145  

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀត មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ

មនគរឲ មេណរបេរមើេទ គភកខ មន ចេដ ើមបញងអេន ត សកឬសទធវ រកឲ

សក កនងអភសមចរកសកខ (ខន ធកវគគ) ១ មន ចេដ ើមបទនម ននវអេន ត សកឬ

សទធវ រកកន ង ទរពហមចរយកសកខ (េសកខបញញតត) ១ មន ចេដ ើមបទនម ននវ

អេន ត សក ឬសទធវ រកកន ងអភធមម ១ មន ចេដ ើមបទនម ននវអេន ត សកឬសទធ-

វ រកកន ងអភវនយ ១ មន ចេដ ើមបេ ះរ យនវទដ ឋខសែដលេកើតេឡើងចេពះ

អេន ត សកឬសទធវ រកេ យធម ១ មនវស មនទនរគបដប ១ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរឲឧបសមបទ មនគរឲនស យ

មនគរឲ មេណរបេរមើេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲ

ឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន គភកខ ចេដ ើមបញង

អេន ត សកឬសទធវ រកឲសក កន ងអភសមចរកសកខ ១ ចេដ ើមបទនម ននវ

អេន ត សកឬសទធវ រក កនង ទរពហមចរយកសកខ ១ ចេដ ើមបទនម ននវ

អេន ត សក ឬសទធវ រកកន ងអភធមម ១ ចេដើមបទនម ន នវអេន ត សក ឬសទធវ រក

កនងអភវនយ ១ ចេដ ើមបេ ះរ យនវទដ ឋខសែដលេកើតេឡើងចេពះអេន ត សកឬ

សទធវ រកេ យធម ១ មនវស ដបឬមនវស េរចើនជងដបេឡើងេទ ១ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ េនះឯងគរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ

មេណរបេរមើបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគ ៦ ដៃទេទៀត មនគរឲ

ឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើេទគភកខ មន គ ល បតត ១

មន គ លអនបតត ១ មន គ លលហកបតត ១ មន គ លគរកបតត ១ មនបនេចះ

ច ទ តនវបតេមកខទងពរេ យព ត រ មនបនែចកេ យលអ មនបនរបរពតតេទ

េ យលអ មនបនវនចឆយេ យរតមរតវ មសតក មអនពយញជនៈ ១ មនវស មន

ទនរគបដប ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរឲ

146  

ឧបសមបទ មនគរឲនស យ មនគរឲ មេណរបេរមើេទ ។ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគ ៦ គរឲឧបសមបទ គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើបន

គភកខ គ ល បតត ១ គ លអនបតត ១ គ លលហកបតត ១ គ លគរកបតត ១

េចះច ទ បនវបតេមកខទងពរេ យព ត រ ែចកេចញេ យលអ របរពតតេទេ យលអ

វនចឆយេ យរតមរតវ មសតត មអនពយញជនៈ ១ មនវស ដបឬេរចើនជងដប

េឡើងេទ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង គរឲឧបសមបទ

គរឲនស យ គរឲ មេណរបេរមើខ លនបន ។

ចប ឧបសមបេទតពវឆកកេ ឡស រៈ។

[១០០] សមយេនះឯង ភកខ ែដលធល បជតរ ថយដៃទ កលេបើឧបជឈយនយយ

របេ របកបេ យធមេហើយ កេពលតះេដៀលឧបជឈយ េហើយរតចលេទកន

លទធតរ ថយេនះ ដចែដលវញ ។ បគគលេនះវលរតឡបមកសមឧបសមបទនងភកខទង

យ មតងេទៀត ។ ភកខទងេនះបនរកបទលេសចកតេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះដមនរពះភគរទងរ សថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលធល បជតរ ថយដៃទ

េហើយ កលេបើឧបជឈយនយយរបេ របកបេ យធមេហើយ កេពលតះេដៀល

ឧបជឈយេហើយរតចលេទកនលទធតរ ថយេនះដចែដលវញ លះបគគលេនះវលរតឡប

មកវញ សងឃមនរតវឲឧបសមបទេឡើយ ។ មន លភកខទង យ របសនេបើបគគល

ឯេទៀតធល បជតរ ថយដៃទេហើយរបថន បពវជជ របថន ឧបសមបទកនងធមវនយេនះ សងឃរតវ

ឲបរ សដលបគគលេនះកណតរតម ៤ ែខ ។ មន លភកខទង យ សងឃរតវឲបរ ស

ែបប យងេនះ។ គភកខ រតវឲបគគលេនះេករសកនងពកមតជមនរចេហើយឲេសល ក

ដណត បសពតក យៈេហើយឲរគងចពរេឆៀង ម មខ ងរចេហើយ ឲថវ យបងគបទភកខ

ទង យ រចឲអងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយរតវរបបថ អនកឯងចរ

147  

េពលយងេនះ គរតវេពលថ ខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭក ខញរពះករ

សមដលនវរពះធមជទរឭក ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ខញរពះករ

សមដលនវរពះពទធជទរឭកជគរមបពរដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះធមជ

ទរឭក ជគរមបពរដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭកជគរមបពរ

ដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭកជគរមបបដងផង ខញរពះករ សម

ដលនវរពះធមជទរឭក ជគរមបបដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទ

រឭកជគរមបបដងផង ។ មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេនះរតវ

ចលេទកនជនសងឃ េហើយពកចពរេឆៀង ម មខ ង រចថវ យបងគបទភកខទង យ

េហើយ អងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយ គបបេពលយងេនះនងសងឃថ បពរត

រពះសងឃដចេរមើន ខញរពះករ េឈម ះេនះធល បជតរ ថយដៃទ របថន នវឧបសមបទ

កនធមវនយេនះ បពរតរពះសងឃដចេរមើន ខញរពះករ េនះ សមបរ សនងសងឃអស ៤

ែខ ។ បគគលេនះគបបសមជគរមបពដង គបបសមជគរមបបដង ។ ភកខ ែដល

ឆល សរបតពលរតវេផត ងសងឃថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ ត បខ ញ (ដបត)

បគគលេនះេឈម ះេនះ ធល បជតរ ថយដៃទ របថន នវឧបសមបទកនធមវនយេនះ ឥឡវ

បគគលេនះសមបរ សនងសងឃអស ៤ ែខ េបើកមមមនកលដសមគរដលសងឃេហើយ

សងឃគរឲបរ សដលកលបរតេឈម ះេនះែដលធល បជតរ ថយដៃទអស ៤ ែខចះ ។

េនះជពកយេផត ងសងឃឲដង ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ ត បខ ញ បគគល

េនះ េឈម ះេនះ ធល បជតរ ថយដៃទ របថន នវឧបសមបទកនធមវនយេនះ ។ បគគលេនះ

សមបរ សនងសងឃកណត ៤ ែខ ។ ឥឡវសងឃឲបរ សដលបគគលេនះ ែដលធល ប

ជតរ ថយដៃទដៃទកណត ៤ ែខ ។ ករឲបរ សដលបគគលេឈម ះេនះែដលធល បជតរ ថយ

ដៃទកណត ៤ ែខ គរដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ គបប

េសង មេនចះ មនគរដលេ កដមន យអងគ េទ េ កដមន យអងគេនះ

148  

គបបេពលេឡើង ។ សងឃបនឲបរ សដលបគគលេឈម ះេនះ ែដលធល បជតរ ថយដៃទ

កណត ៤ ែខេហើយ ។ ករឲតរ ថយបរ សេនះ គរដលសងឃេហើយេរពះេហតេនះ

បនជសងឃេសង មេន ។ ខញសមចទកនវេសចកតេនះេ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ ញងសងឃឲេរតកអរយង

េនះឯង ។ (បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទខ លះ) មនបនញងសងឃឲេរតកអរយងេនះ ។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទ មនបនញងសងឃឲេរតកអរ េតើដច

េមតចខ លះ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ មនបគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទចល

េទកនរសកហសកលហសេវ រតឡបមកវញកនងេវ ៃថងេពក (ហសៃថង) ។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ មនបនញងសងឃឲ

េរតកអរ យងេនះកមន ។ មន លភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដល

ធល បជតរ ថយដៃទ េគចរេទកនស ករសផក មសកត េគចរេទកនស ក

រសេមមយកត េគចរេទកនស កកមរធត (រកមចស) កត េគចរេទកន

ស កមនស េខ ទើយកត េគចរេទកនស កភកខ នកត ។ មន លភកខទង យ បគគល

ែដលធល បជតរ ថយដៃទ េឈម ះថមនបនញងសងឃឲេរតកអរែបបេនះកមន ។ មន ល

ភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត អសទងករងរធតចទង យ របស

សរពហមចរបគគលទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទកមនបន ងៃវកន ងករងរ

េនះេឡើយ ជបគគលខជល មនរបកបេ យបញញពចរ ជឧបយកនងករងរធតច

េនះ មន ចេដ ើមបេធវើបន មន ចេដ ើមបចតែចងបន ។ មន លភកខទង យ បគគល

ែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ មនបនញងសងឃឲេរតកអរែបបេនះកមន ។

មន លភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទឥតមន

េសចកតរបថន ដេកល វកល កនងបឡ អដ ឋកថ អធសល (បតេមកខសវរសល) អធចតត

(េ កយសមធភវន) នងអធបបញញ (េ កតតរមគគភវន) េឡើយ ។ មន លភកខ

149  

ទង យ បគគលែដលធល បជ តរ ថយដៃទេឈម ះថមនបនញងសងឃេរតកអរែបបេនះ

កមន ។ មន លភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដលធល បជតរ ថយ

ដៃទបនេចញ ចកលទធតរ ថយរបស ត េហើយ ដលេវ មនេគេពល

តះេដៀល ចេពះ ត េនះ មទដ ឋរបស ត េនះ មេសចកតតគបចតតរបស

ត េនះ មេសចកតេពញចតតរបស ត េនះ មេសចកតរបកនរបស ត

េនះ ករ បែត ខងតចចតត ឥតមនេរតកអរេឡើយ កលេបើមនេគេពលតះេដៀល

រពះពទធរពះធម ឬរពះសងឃវញកសបបយចតត មនកយនងចតតអែណត តេឡើងេហើយ

េរតកអរេពក ស មយងេទៀត េបើេចញចកពលទធតរ ថយរបស ត េហើយ

កលេបើមនេគេពលសេសើ រចេពះ ត េនះ មទដ ឋរបស សនេនះ ម

េសចកត គបចតតរបស ត េនះ មេសចកតេពញចតតរបស ត េនះ មេសចកត

របកនរបស ត េនះ កសបបយចតតមនកយនងចតតអែណត តេឡើងេហើយ មន

េសចកតេរតកអរេពក ស កលេបើមនេគេពលសរេសើ ររពះពទធ រពះធមឬរពះសងឃ

វញេហើយ កខងតចចតតឥតេរតកអរេឡើយ ។ មន លភកខទង យ អេពើេនះេហើយ

ជេហតដេឆនើម (ជកពល) កនងករយែដលមនបនញងសងឃឲេរតកអរ របសបគគល

ែដលធល បជតរ ថយដៃទ ។ មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ

មនបនញងសងឃឲេរតកអរយងេនះ េបើរតឡបមកវញ សងឃមនរតវឲឧបសមបទ

េឡើយ ។ មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ បនញងសងឃឲ

េរតកអរបនេនះេតើដចេមតច ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះមនបគគលែដល

ធល បជតរ ថយដៃទចលេទកនរសកមនឲេវ រតឡបេចញមកវញកមនឲហសៃថង។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ បនញងសងឃឲេរតកអរ

យងេនះកមន ។ មន លភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដលធល ប

ជតរ ថយដៃទ មនបនេគចរេទកនស ករសផក មស មនបនេគចរេទកន

150  

ស ករសេមមយ មនបនេគចរេទកនស កកមរដធត (រកមចស) មន

បនេគរចរេទកនស កមនស េខទើយ មនបនេគចរេទកនស កភកខ ន ។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទ េឈម ះថបនញងសងឃឲេរតកអរ

ែបបេនះកមន ។ មន លភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត អសទងករងរធតច

ទង យនរបសសរពហមចរបគគទង យឯ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទ ក

ងៃវកន ងករងរេនះេឡើយ ជបគគលមនខជល របកបេ យបញញពចរ ជឧបយ

កនករងរេនះ ចេដ ើមបេធវើបន ចេដើមបចតែចងបន ។ មន លភកខទង យ បគគល

ែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ បនញងសងឃឲេរតកអរែបបេនះកមន ។ មន លភកខ

ទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទឥតមនេសចកតរបថន

ដេកល វកល កន ងបឡ អដឋកថ អធសល អធចតត នងអធបបញញ ។ មន លភកខទង យ

បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ បនញងសងឃេរតកអរ ែបបេនះកមន ។ មន ល

ភកខទង យ េហតដៃទមនតេទេទៀត បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទបន េចញចក

លទធតរ ថយរបស ត េហើយ កលេបើមនេគេពលតះេដៀលចេពះ ត េនះ

មទដ ឋរបស ត េនះ មេសចកតគបចតតរបស ត េនះ មេសចកតេពញ

ចតតរបស ត េនះ មេសចកតរបកនរបស ត េនះ កសបបយចតត មនកយ

នងចតតអែណត តេឡើងេហើយ េរតកអរេពក ស កលេបើមនេគេពលតះេដៀលរពះពទធ

រពះធម ឬរពះសងឃេហើយ ករតឡបជខងតចចតតឥតេរតកអរេឡើយ មយងេទៀត របសន

េបើបគគល ែដលធល បជតរ ថយដៃទ បនេចញចកពលទធតរ ថយរបស ត េហើយ

កលេបើមនេគេពលសេសើ រចេពះ ត េនះ មទដ ឋរបស សនេនះ ម

េសចកតគបចតតរបស ត េនះ មេសចកតេពញចតតរបស ត េនះ ម

េសចកតរបកនរបស ត េនះេហើយ កខងតចចតតឥតមនេសចកតេឡើយ កលេបើមន

េគេពលសរេសើ ររពះពទធ រពះធម ឬរពះសងឃវញ កសបបសយចតត មនកយនងចតត

151  

អែណត តេឡើង េរតកអរៃរកេពក ។ មន លភកខទង យ អេពើេនះជេហតដេឆនើម

ជកពលកនងករយញងសងឃឲេរតកអរ របសបគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទ ។

មន លភកខទង យ បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទេឈម ះថ ញងសងឃឲេរតកអរ

យងេនះឯង ។ មន លភកខទង យ (េបើ) បគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទបន ញង

សងឃឲេរតកអរយងេនះេហើយ លះរតឡបមកវញ សងឃគរឲឧបសមបទចះ ។

មន លភកខទង យ របសនេបើបគគលែដលធល បជតរ ថយដៃទមនកយ រកតេដ ើរមក

សងឃរតវែសវងរកចវរមនឧបជឈយជមលឲ (គេធវើ ឧបជឈយឲជធ) របសនេបើ

បគគលេនះមនទនបនេករសកេនេឡើយេទ េហើយេដ ើរមក ភកខ រតវេផត ងសងឃេដ ើមបេធវើ

ភណឌ កមមឲ (េដ ើមបេករសកឲ(១)) ចះ ។ មន លភកខទង យ ពកជន ជ បស

ជអនកបជេភលើង (េបើ) ជនទងេនះបនមកេហើយ សងឃគរឲឧបសមបទបន សងឃមន

ចបចឲបរ សដលជនទងេនះេឡើយ ។ ករែដលមនចបចឲបរ សេនះ េរពះ

េហតអវ ។ មន លភកខទង យ េរពះថ ពកជនទងេនះជកមម ទ (គេពលថកមមមន

ថផលកមមកមន) ជករយ ទ (គេពលថផលបណយបបេកើតពករយេធវើ ) ។ មន ល

ភកខទង យ េបើបគគលជ កយេ យជតធល បជតរ ថយដៃទ មក (សមឧបសមបទ)

បគគលេនះលះមកេហើយ សងឃគរឲឧបសមបទចះ សងឃកចបចឲបរ សដល

បគគលេនះេឡើយ ។ មន លភកខទង យ ដបតតថគត ឲករបរ រ (េសចកតរក )

េនះឲេផ ង គន ដលពកញត ។

ចប អញញតតថយបពវកថ។

ចប ភន រៈទ៧។

                                                            

១. នងមនសែដងេទខងមខ។

152  

[១០១] សមយេនះ អពធទង យ ៥ យង គឃលង ពក ែរសង េ គរងៃរ

នងឆក តរជកេកើតមនេរចើនកន ងែដនមគធៈ ។ ពកមនស ែដលេកើតេ គទង ៥ យង បន

ចលេទរកេពទយេឈម ះជវកេកមរកតយ េហើយនយយយងេនះថ បពរតេ ក

ចរយ សមេ កេម ត ែថរក ជងេយើងទង យផង ។ រគេពទយនយយរបបថ

មន លអនកទង យ ខញមនកចចេរចើន មនកររវលេរចើនេពក (សពវៃថងេនះ) ខញរតវែថរក

រពះបទ ពមព រេសនយជធកនងែដនមគធៈផង រសសនផង រពះសងឃមនរពះពទធជ

របធនផង ខញមន ចនងែថរក ជង (អនកទង យ) បនេទ ។ មនស ទង យេនះ

នយយ អងវរថ បពរតេ ក ចរយ សមបតតទងអស (របសេយើងៗជន) េ ក

ឯេយើង ទងអសគន េ តកេនជខញេ កេទៀត បពរតេ ក ចរយ សមេ ក

េម ត ែថរក ជងេយើងទង យផង ។ រគេពទយនយយរបបថ មន លអនកទង យ

ខញមនកចចេរចើន មនកររវលេរចើន (សពវែថងេនះ) ខញរតវែថរក រពះបទពមព រេសនយៈ

ជធកនង ែដនមគធៈផង រសសនផង រពះសងឃមនរពះពទធជរបធនផង ខញមន ចនង

ែថរក ជង (អនកទង យ) បនេទ ។ រគេនះ ពកមនស អមបលេនះមនេសចកត

រតះរះយងេនះថ ពកសមណៈជសកយបរតេនះឯង មនេសចកតសខជរបរកត មន

េសចកតរបរពតតេទេសមើ ឆនែតេភជនលអ សងែតេលើដេណកែដលខយលចលមនបន

េបើដេចន ះគរែតេយើង ទងអសគន បសកនងពកសមណៈជសកយបរតចះ ភកខទង យ

នងបនបេរមើផង េពទយេឈម ះជវកេកមរភតយនងបនែថរក ជងផង កនងទេនះ

មនខនេឡើយ ។ រគេនះ ពកមនស ទងេនះ កចលេទរកភកខទង យេហើយ

សមផនស ។ ភកខទង យឲបពវជជ ឧបសមបទមនស ទងេនះ ។ (លះឲបពវជជ

ឧបសមបទេហើយ) ភកខទង យកបេរមើពកភកខ ែដលមនជងេនះ េពទយេឈម ះ

ជវកេកមរភតយ កែថរក ជងេនះែមន ។ សមយេនះឯង ភកខទង យកល

បេរមើភកខ ឈជេរចើនរប ករែមងសមេគេរចើនេពក អងគ សេគេរចើនេពក េ យពកយថ

153  

អនកទង យចរឲនវគ នភតត (ភតតែដលរបេគនដលភកខ ឈ) នវគ នប ឋ កភតត

(ភតតែដលរបេគនដលភកខ អនកបេរមើភកខ ឈ) នវគ នេភសជជៈ (ថន សរមបភកខមនជង) ។

ឯជវកេកមរភតយ កលេបើែថរក ភកខ ឈេរចើនរបេហើយ កេចល ជកចចខ លះេចញ ។

មនបរសមន កេទៀតមន ពធរគបទង ៥ កចលេទរកជវកេកមរភតយេហើយ

នយយពកយេនះថ បពរតេ ក ចរយ សមេ ករក ជងខ ញផង ។ ជវកេកមរភតយ

នយយរបបថ មន លអនក ខញមនកចចេរចើន មនកររវលេរចើន ខញរតវែថរក រពះបទ

ពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈផង រសសនផង រពះសងឃមនរពះពទធជរបធនផង

ខញមន ចនងែថរក ជង (អនកឯង) បនេទ ។ បរសេនះនយយអងវរថ បពរតេ ក

ចរយ សមបតតទងអស (របសខញ ៗ នងជន) េ កទងខលនខ ញេ ត កនងេនជខញេ ក

បពរតេ ក ចរយ សមេ កេម ត ែថរក ជងខ ញផង ។ ជវកេកមរភតយនយយ

របបថ មន លអនក ខញមនកចចេរចើន មនកររវលេរចើន ខញរតវែថរក រពះបទពមព រ-

េសនយៈជធកនងែដនមគធៈផង រសសនផង រពះសងឃមនរពះពទធជរបធនផង ខញមន

ចនងែថរក ជង (អនកឯង) បនេទ ។ រគេនះ បរសេនះ មនេសចកតរតះរះ

យងេនះថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ មនេសចកដសខជរបរកត មនេសចកដ

សខរបរពតតេទេសមើ ឆនែតេភជនលអ សងែតេលើដេណកែដលខយល ចលមនបន

េបើដេចន ះគរែតអញបសនងពកសមណៈជសកយបរតចះ ភកខទង យ នងបេរមើផង

ជវកេកមរភតយនងែថរក ជងផង កនងទេនះមនខន លះខ លនអញជេ គកល

េហើយនងសក ( មកវញ ) ។ ល បេនះ បរសេនះចលេទរកភកខទង យ

េហើយសមនវផនស ។ ភកខទងេនះ ឲបពវជជ ឧបសមបទបរសេនះ ។ ភកខទង យ

កបេរមើផង ជវកេកមរភតយកែថរក ជងបរសេនះផង ។ លះភកខ េនះ បនជេ គ

េហើយកសកេទវញ ។ ជវកេកមរភតយបនេឃើញបរសែដលសកេនះ លះេឃើញ

េហើយ កសរបរសេនះថ ែនអនក អនកឯងឬអវែដលកលពេដ ើមេឃើញបសនង

154  

ភកខទង យ ។ បរសេនះេឆលើយថ ហនងេហើយេ ក ចរយ ។ ជវកេកមរភតយ

សរថ ែនអនក េហតដចេមដចបនជអនកឯងេធវើ ដេចនះ ។ បរសេនះករបបេរឿងន ះដល

ជវកេកមរភតយ ។ ជវកេកមរភតយកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ មនសមេបើ

េ កមច សទង យមកបបសមនស ែដលមន ពធទង ៥ យង ( ដេចនះ )

េ ះ។ រគេនះ ជវកេកមរភតយកចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដល

េហើយរកបថវ យបងគ រចអងគយកនងទដសមគរ លះអងគយកន ងទដសមគរេហើយ ជវក-

េកមរភតយរកបបងគទលរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះអងគសម

ពរថ េ កមច សទង យកបបសមនស ែដលមន ពធទង ៥ យងេឡើយ ។

ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទងពនយលជវកេកមរភតយឲយលចបស ឲកន

យកលអ ឲឧស ហម នងឲរក យេ យធមមកថ ។ ឯជវកេកមរភតយែដលរពះ

ដមនបណយរទងពនយលឲយលចបស ឲកនយកលអ ឲឧស ហម ឲរក យេ យ

ធមមកថេហើយ កេរកកចក សនៈ ថវ យបងគរពះដមនរពះភគេធវើ របទក ណេចៀស

េចញេទ ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគជមច សរទងេធវើធមមកថ

េហើយ រទងេ ភកខទង យមករទងបញញតតថ មន លភកខទង យ មនស ែដល

មន ពធទង ៥ យងេហើយ អនកទង យមនគបបបបសេឡើយ ភកខ បបស

រតវ បតតទកកដ ។

[ ១០២ ] សមយេនះឯង មនេកើតបះេបរេនរសកចងែដន របសរពះបទ

ពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ ។ រពះបទពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈ

ករទងរ សបងគ បម មរតទង យែដលជនយកេលើេសនថ មន លនយអនក

ទង យ ចរេទរតតរ េមើលរសកចងែដន ។ ម មរតទង យជនយកេលើ

េសន ទទលរពះ ជឧងក រ របសរពះបទពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈថ

រពះករ វេសស ។ ល បេនះ ពកេយធែដលមនេករ តេឈម ះលបទទរ មនេសចកដ

155  

រតះរះយងេនះថ េយើងទង យេភលើតេភើលនែតកនងករចបង កលេបើេទចបងេហើយ

េឈម ះថេធវើ អេពើបបផង េឈម ះថទទលេ យនវអេពើបបដេរចើនផង េយើងទង យ

គរេវៀរចកបប នងគរេធវើ អេពើលអេ យឧបយដចេមដចហន ។ េទើបពកេយធទងេនះ

មនេសចកដរពងយងេនះ ( េទៀត ) ថ មនែតពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ េទើប

េ កជអនករបរពតតធម របរពតតរបៃព របរពតតរបេសើ រ នយយពកយេទៀងរតង មន

សល មនកលយណធម របសន ជេយើងទង យេទបសនងពកសមណៈជ

សកយបរតេហើយ េយើងទង យនងបនេវៀរចកបបផង នងបនេធវើ បណយផង េ យ

បណងយងេនះឯង ។ លះរពងដេចនះេហើយ ពកេយធទងេនះកចលេទរកភកខទង

យេហើយសមនវផនស ។ ភកខទង យកឲបពវជជ ឧបសមបទេយធទងេនះ ។

ពកម មរតជនយកេលើេសនបនសរ ជ មរត ( ខញ ជករ ) ទង យថ

ែននយពកេយធេឈម ះេនះផង េឈម ះេនះផង េហតដចេមដចកមនេឃើញ ។ ជ

មរតេឆលើយថ បពរតអនកជមច ស ពកេយធេឈម ះេនះផងេឈម ះេនះផងេទបស

នងពកភកខ េហើយ ។ ម មរតទង យែដលជនយកេលើ េសនកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតមនសមេបើនងបបស ជ មរត

( ដេចនះ ) េ ះ ។ ពកម មរតែដលជនយកេលើេសន ករកបទលេសចកតន ះ

ចេពះរពះបទពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ ។ ល បេនះ រពះបទពមព រ-

េសនយៈជធកនងែដនមគធៈរទងសរម មរតែដលរបកបេ យេ រ ( េចរកម )

ថ ែននយនរ បបស ជ មរតអនកេនះរតវទទលេទសដចេមតច ។ ម មរត

រកបទលថ បពរតរពះសមមតេទព រតវកតកបលឧបជឈយ រតវដកអ ត តៃន

អនស វកចរយ រតវកតឆអងជនរពកក ត លរបសគណៈសងឃ ។ រគេនះឯង

រពះបទពមព រេសនយៈជធ កនងែដនមគធៈ កចលេទគលរពះដមនរពះភគ ។

លះចលេទដលេហើយ រទងថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េហើយគងកន ងទដសមគរ

156  

រពះបទពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ រទងគងកន ងទដសមគរេហើយ រទងរកប

បងគទលយងេនះ ចេពះរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះដមនបណយដចេរមើន មនពក

េសតចខលះ េនមនទនមនសទធ មនទនរជះថល ពកេសតចទងេនះ របែហលជេគនង

េបៀតេបៀនភកខទង យេ យេហតបន តចបន តចខ លះមនខន បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញ

រពះអងគសមអងវរថ េ កមច សទង យកគបបបបស ជ មរតេឡើយ ។ ល ប

េនះ រពះដមនរពះភគរទងពនយលរពះបទពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ ឲ

រទងរជបចបស ឲកនយកលអ ឲឧស ហ ឲរក យេ យធមមកថ ។ ឯរពះបទ

ពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ លះរពះដមនរពះភគរទងពនយលឲរជបចបស

ឲកន យកលអ ឲឧស ហម ឲរក យេ យធមមថេហើយរទងេរកកចក សនៈ

ថវ យបងគ រពះដមនរពះភគេធវើ របទក ណយងេចៀសេចញេទ ។ េរពះេរឿងេនះ ដេណើ រ

េនះ េទើបរពះដមនរពះភគរទងេធវើធមមកថេហើយ រ សេ ភកខទង យមកថ

មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវបបស ជ មរតេទ ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

[ ១០៣ ] កលេនះឯង េចរេឈម ះអងគលមលបសេនកនងស កភកខទង

យ ។ មនស ទង យបនេឃើញេហើយ ខលះភញ កេផអើល ខលះតកសល តខល ច ខលះរតេទ

ខលះេដ ើរេទទដៃទ ខលះែបរមខេចញេទេផ ង ខលះបទទវ រ ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតមនសមេបើនងបបសេចរែដលរបកដ

ដចទងជយ (គេចរែដលមនេឈម ះលបលបញដេចនះ) េ ះ ។ ភកខទង យបន

ឮមនស អមបលេនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បេហើយ ។ េទើបភកខទង យ

េនះរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន ល

ភកខទង យ ភកខ មនគបបបបសេចរែដលរបកដដចទងជយេឡើយ ភកខ បបស

រតវ បតតទកកដ ។

157  

[ ១០៤ ] សមយេនះឯង រពះបទពមព រេសនយៈជធកន ងែដនមគធៈ បនរទង

អនញញ តថជនទង យ ែដលបសកនងស កសមណៈជសកយបរត ជនដៃទ

េធវើ េទសអវមយដលជនពកេនះមនបនេឡើយ ( េរពះថ ) ធមរពះដមនរពះភគរទង

សែមតងលអេហើយ ជនពកេនះចរខរបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផត

ៃនទកខេ យរបៃពចះ ។ កសមយេនះ មនបរសមន កេធវើ េចរកមមេហើយជបេទសេន

កនងគក ។ បរសេនះទ យគកបន េហើយករតេទបសកនងស កភកខ ។ មនស

ទង យបនេឃើញេហើយ នយយពកយយងេនះថ ភកខ េនះឯងែដលជេចរទ យ

គកហន ពកេយើងចរនេចរេនះេទ ។ ពកមនស ខលះនយយពកយយងេនះថ ែននយ

ទង យ អនកកនយយយងហនង (ដបត) រពះបទពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈ

រពះអងគបនអនញញ តេហើយថ ជនទង យ បសកន ងស កសមណៈ ជសកយ-

បរត ជនដៃទេធវើ េទសអវមយដលជនពកេនះមនបនេឡើយ (េរពះថ) ធម រពះដមន-

បណយរទងសែមតងលអេហើយ ជនពកេនះ ចរខរបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវ

រពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យរបៃពចះ ។ មនស ទង យ កេពលេទស តះេដៀល

បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ ជអនកបនរពះ ជទនអភយ ពក

សមណៈទងេនះ ជនដៃទេធវើ េទសអវៗ មនបនេឡើយ េហតដចេមដចបនជមក ន

បបសេចរែដលទ យគក (ដេចនះ) ។ ភកខទង យរកបទលេរឿងនះ ចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវបបសេចរ

ែដលទ យគកេទ ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

[ ១០៥ ] សមយេនះឯង មនបរសមន កេធវើ េចរកមម េហើយរតេទបសកនង

ស កភកខ ។ បរសេនះឯង ជករបនឲកតេឈម ះទកកនងបញជខងកនងបរៃនេសតច

ថ េចរេនះេបើនរ បនេឃើញកនងទ រតវែតសមល បកន ងទេនះ ។ មនស ទង យ

បនេឃើញេហើយកនយយពកយយងេនះថ េ កេនះឯងជេចរែដលមនកតេឈម ះ

158  

ទកកនងបញជ ជករហន ពកេយើងនគន សមល ប េទ ។ ពកមនស ខលះនយយយងេនះថ

ែននយទង យអនកទង យកនយយយងហនង (ដបត) រពះបទពមព រេសនយៈ

ជធកនងែដនមគធៈ រពះអងគរទងអនញញ តេហើយថ ជនទង យ មយបសកនងពក

សមណៈជសកយបរត ជនទងេនះអនក មយេធវើ េទសអវៗ មនបនេឡើយ (េរពះ)

ធមរពះដមនបញញសររទងសែមតងេ យលអេហើយ ជនទងេនះចររបរពតតរពហមចរយធម

េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យរបៃពចះ ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ ជអនកបនទទលរពះ ជទន

អភយេហើយ ពកសមណៈទងេនះអនក មយេធវើ េទសអវៗមនបនេឡើយ មនសម

េបើនងបបសេចរែដល ជករកតេឈម ះទកកន ងបញជ ( ដេចនះ ) េ ះ ។ ភកខទង យ

រកបទលេសចកតន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ

ភកខ មនគបបបបសេចរ ែដល ជករកតេឈម ះទកកនងបញជេទ(១) ភកខ បបស រតវ

បតតទកកដ ។

[ ១០៦ ] សមយេនះឯង មនបរសមន កជមនស មន ន មែដលេគ យ

េ យរពត េគបនេធវើ ទណឌ កមមេហើយ េទបសកនងស កភកខទង យ ។ មនស

ទង យកេពលេទស តះេដៀលបន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរត មនសមេបើ

បបសមនស ែដលមន ន មរពតែដលេគបនេធវើ ទណឌ កមមេហើយ (ដេចនះ) េ ះ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកតន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន ល

ភកខទង យ ភកខ មនរតវបបសមនស ែដលមន ន មរពត ែដលេគេធវើ ទណឌ កមម

េហើយេទ(២) ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

159  

[ ១០៧ ] សមយេនះឯង មនបរសមន កជមនស ែដលេគេបៀតេបៀន ឲមន

ល ក ន ម ែដលេគបនេធវើ ទណឌ កមមេហើយ េទបសកនងស កភកខទង យ ។

មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរត មន

សមេបើនងបបសមនស ែដលេគេបៀតេបៀនឲមន ល ក ន ម ែដលេគបនេធវើ ទណឌ កមម

េហើយ (ដេចនះ) េ ះ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកតន ះចេពះរពះដមនបណយ ។

រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវបបសមនស ែដលេគេបៀតេបៀន

ឲមន ល ក ន ម(១) ែដលេគបនេធវើ ទណឌ កមម ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

[ ១០៨ ] សមយេនះឯង មនបរសមន កជមនស ជពកបណលេគ េហើយ

រតេទបសកនងស កភកខទង យ ។ ពកមច សរទពយបនេឃើញេហើយ កនយយ

ពកយយងេនះថ បរសេនះេហើយែដលជពកបណលេយើងេនះ េបើដេចន ះ ពកេយើង

ន េទ ។ មនស មយពកកនយយយងេនះថ មន លអនកមច សទង យ អនកទង

យកនយយពកយដេចនះ រពះបទពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈ បនរទង

អនញញ តេហើយថ អនក បសកនងស កពកសមណៈសកយបរត អនក មយ

េធវើ េទសអវៗដលអនកេនះមនបនេឡើយ ធមរពះដមនបណយសែមតងេហើយ េ យពេ ះ

អនកទងេនះចររបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យលអចះ ។

មនស ទង យកេពលេទសតះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរត

ទងេនះ ជបគគលបនរពះ ជអភយពកសមណៈទងេនះ អនក មយេធវើ េទសអវៗ

មនបនេឡើយ មនសមេបើនងបបសមនស ែដលជពកបណលេគ ( ដេចនះ ) េ ះ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ

មន លភកខទង យ ភកខ មនគបបបបសមនស ែដលជពកបណលេគេទ ភកខ បបស

រតវ បតតទកកដ ។

160  

[ ១០៩ ] សមយេនះឯង មនស ជខញេគមន ករតេទបសកនងស កភកខ

ទង យ ។ លះពកមច សបណលេគបនេឃើញេហើយកនយយយងេនះថ បរសេនះ

េហើយែដលជខញរបសេយើងទង យេនះេបើដេចន ះេយើងន េទវញ ។ មនស មយពក

នយយដេចនះថ មន លអនកជមច សទង យ អនកទង យកនយយយងេនះេឡើយ

( ដបត ) រពះបទពមព រេសនយៈជធកនងែដនមគធៈបនរទងអនញញ តេហើយថ ពកជន

បសកនងស កពកសមណៈជសកយបរត ពកជនទងេនះ អនក មយេធវើ

េទសអវៗមនបនេឡើយ ធមរពះដមនបណយរទងសែមតងេហើយេ យពេ ះ ពកជនទង

េនះចរខរបរពតតរពហមចរយធម េដ ើមបេធវើ នវរពះនពវ នជទបផតៃនទកខេ យរបៃពចះ ។

មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរត

ទងេនះជបគគលបនរពះ ជអភយ សមណៈទងេនះអនក មយេធវើ េទសអវៗ មនបន

េឡើយ មនសមេបើនងបបសមនស ែដលជខញេគ (ដេចនះ) េ ះ ។ ភកខទង យរកប

ទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ

ភកខ មនរតវបបសមនស ែដលជខញេគេទ ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

[ ១១០ ] សមយេនះឯង មនទរកទកជកជកនជងមស(១) េឈល ះរបែកក

នងម ប េហើយ េទកន មបសកនងស កភកខទង យ ។ ឯម ប

របសទរកេនះ កលែដលគនរកេមើលទរកកបនេទដល មេហើយ សរភកខ

ទង យថ បពរតេ កមច សទង យ ពកេ កបនរបទះេឃើញទរកមនសភព

យងេនះែដរឬ ។ ពកភកខ ែដលមនដងែមនករបបថ េយើងទង យមនដងេទ ពកភកខ

ែដលមនេឃើញែមនករបបថ េយើងទង យមនេឃើញេទ ។ ឯម នងប របស

ទរកេនះ កលេបើរ ចគយគនេមើលេទ កេឃើញទរកេនះបសកនងស កភកខទង

យេហើយ កេពលេទសតះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ ជ

បគគលឥតមនខម ស រទសដសល នយយពកយកហកបនដងែដរ ែតនយយថមនដង

161  

បនេឃើញែដរែតនយយថមនេឃើញ ទរកេនះបសកនងស កភកខទង យេហើយ

េតើ ។ ភកខទង យបនឮសដៃនម នងប របសទរកេនះេពលេទស តះេដៀល

បន តះបងអ បេហើយ ។ ភកខទងេនះ ករកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។

រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខអបេ ក ( របប )

សងឃេហើយសមេធវើ ភណឌ កមម(២) ។

[ ១១១ ] សមយេនះឯង កនងរកង ជរគះមនពកទរកជស ញគន ១៧ ពក

មនទរកេឈម ះឧបល ជរបធនរបសពកទរកទងេនះ ។ ឯម នងប របស

ទរកេឈម ះឧបល បនគតគន យងេនះថ អេណើ ះពេយើងទង យេទេហើយ ឧបល

គបបចញចមជវតរសលផង មនលបកផង េ យទនងដចេមដចេអះ ។ េទើបម នងប

របសឧបល កគតគន យងេនះថ េបើសន ជឧបល េរៀនសរេសរអក រ អេណើ ះ

ពេយើងទង យេទ របែហលជឧបល គបបចញចមជវតរសលផង មនលបកផង

េ យទនងយងេនះឯង ។ ម នងប របសឧបល កគតគន យងេនះេទៀតថ

េបើឧបលនងេរៀនសរេសរអក រ រមមៃដ ( របសឧបល ) កនងលបក េបើសន

ជឧបល រគនែតេរៀន បវញ របែហលជអេណើ ះពេយើងទង យេទ ឧបលគបប

ចញចមជវតរសលផង មនលបកផង េ យទនងយងេនះឯង ។ ល បពេនះមក

ម នងប របសឧបលកគតគន ដេចនះេទៀតថ េបើឧបលនងេរៀន ប រទង ( របស

ឧបល ) កនងលបក របសន ជឧបលរគនែតេរៀនរបនមតតវញ ដលអេណើ ះព

េយើងទង យេទ ឧបលរបែហលជ នងបនចញចមជវតរសលផង មនលបកផង

េ យ ករដេចនះឯង ។ រគតមកេទៀត ម នងប របសឧបលកគតគន ដេចនះថ

េបើទកជឧបលេរៀនរបនមតតកគងែតលបកែភនក ឥឡវេនះ មនែតពកសមណៈជ

សកយបរតទងេនះ េទើបរក សលជសខ មនសមចររសល ឆនេភជនកលអ

សងេលើដេណកទង យ ដហបរកខយលគម ន េបើសន ជឧបលបនបសកនង

162  

ស កពកសមណៈជសកយបរតវញយងេនះ េទើបអេណើ ះពេយើងទង យេទ

ឧបលនងបនចញចមជវតងយផង មនលបកផង ។ ឯឧបលទរកបនឮពកយចរចរ

របស ម នងប យងេនះេហើយ ។ ល បតពេនះមក ឧបលទរកកចលសេ

េទរកពកេកមងអមបលេនះ លះចលេទដលេហើយបននយយពកយេនះនងពកេកមង

ទងេនះថ ែននយទ យ អនកទង យចរមក េយើងទង យនងេទបសកនង

ស កពកសមណៈជសកយបរត ។ ពកេកមងទងេនះនយយដេចនះថ ែននយ េបើអនក

បសែមន េយើងទង យកនងបសដចអនកែដរ ។ ល បេនះ ពកេកមងអមបលេនះ

កចលេទរកម នងប េរៀងខលនេហើយ នយយពកយេនះថ សមអនកមដ យអនកឪពក

អនញញ ត ឲខញេចញចកផទះេទបពវជជ កន ងសភពជបគគលឥតផទះ ។ ឯម នងប

របសេកមងទងេនះយលេឃើញថ ពកេកមងទងអសគន េនះមនេសចកដរបថន េសមើគន

មនបណងលអ កអនញញ តឲ ។ ពកេកមងទងេនះចលេទរកភកខទង យេហើយសម

បពវជជ ។ ភកខទង យកឲបពវជជ ឧបសមបទេកមងអបលេនះ ។ ពកភកខ ( េកមង ) ទង

េនះ េរកកេឡើងេហើយយទរសកន ងបចចសសមយៃន រតថ សមេ កឲបបរមក ឲ

បយមក ឲជវតថជេរគ ងទពសមក ។ ភកខទង យនយយយងេនះថ មន ល

វេ ទង យ ចររងចទរមភលសន េបើមនបបរសមឆនចះ េបើមនភតតសម

ឆនចះ េបើមនវតថជេរគ ងទពសសមទពសចះ េបើបបរកដ ភតតកដ វតថជេរគ ង

ទពសកដ មនមន ចររ ចេទេដើមបបណឌ បតេហើយសមឆនចះ ។ ឯពកភកខ ( េកមង )

អមបលេនះ កលេបើភកខទង យ នយយយងេនះេហើយ ករងរតែតយរអករបប

ភកខទង យថ សមេ កឲបបរមក ឲបយមក ឲវតថជេរគ ងទពសមក

លះយទរដេចនះេហើយ កជះ កទេសនសនៈខលះ េនមេរ ចេសនសនៈខលះ ។

រពះដមនរពះភគបនរទងេតើនេឡើងកន ងបចចសមយៃន រត រទងបនឮសេឡងកនេកមង

លះរទងបន ដ បេហើយ កេ រពះ នន ទដមន យមកេហើយ រទងរ សសរថ

163  

មន ល នន ទ សេឡងេនះ េតើជសេឡងកនេកមងឬអវ ។ រគេនះរពះ នន ទដមន យ

បនរកប ទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សសរបញញ កែថម

េទៀតថ មន លភកខទង យ តថគតបនឮថ ភកខទង យដងថបគគលមន យ

មនទនរគប ២០ ឆន េហើយ ឲឧបសមបទពតែមនឬ ។ រពះ នន ទរកបទលថ សមរទង

េម ត េរបស ពតែមន ។ រពះពទធដមនរពះភគរទងបេនទ សថ មន លភកខទង យ

េមឃបរសទងេនះដងថ បគគលមន យមនទនរគប ២០ ឆន េហើយ មនសមេបើឲ

ឧបសមបទ (ដេចនះ) េទ មន លភកខទង យ (ធមម ) បគគលមន យមនទនរគប ២០

ឆន រែមងមនេចះអតធនរតជក េកដ ឃល ន េរសក នងរែមងជបគគលមនទនេចះរទនវ

សមផស រេបមមសខយលកេមត ៃថង នងពសតចពសធទង យ នងគន លងពកយែដល

េគនយយ មនពេ ះរទេគះ ខជខជ នងទកខេវទន ែដលរបជកន ងសររកយេកើតេឡើង

េហើយដកល រង រកក មនជទេរតកអរ មនជទគបចតត នងនឲខចជវត ( េនះបន

េឡើយ ) មន លភកខទង យ លះែតបគគលមន យរគប ២០ េទើបជមនស េចះអតធន

រតជក េកដ ឃល ន េរសក នងជមនស េចះរទនវសមផស រេបមមសខយល កេមត ៃថង

នងពសតចពសធទង យ នងគន លងពកយែដលេគនយយមនពេ ះ រទេគះ ខជខជ

នងទកខេវទន ែដលរបជកន ងសររកយេកើតេឡើងេហើយដកល រង រកក មនជទេរតកអរ

មនជទគបចតត នងនឲខចជវត (េនះបន) មន លភកខទង យ អេពើេនះ មនែមន

នឲរជះថល ដលពកជនែដលមនទនរជះថល នងមនែមននឲរងរតែតរជះថល ដលពកជន

ែដលរជះថល រ បេហើយេទ ។េប។ លះបេនទ សេហើយរទងេធវើ នវធមមកថ រ សេ

ភកខទង យ មកេហើយរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ កលេបើភកខ ដងថ

បគគលមន យមនទនរគប ២០ ឆន មនគបបឲឧបសមបទេទ ។ ភកខ ឲឧបសមបទ

វនយធររតវេធវើ ឲសមគរ មធមចះ(១) ។

164  

[ ១១២ ] សមយេនះឯង មនរតកល ១ េធវើ មរណៈកល ល បេទេ យ

អហ តកេ គ(១) ។ រតកលេនះេនសលែតប នងបរតតច ។ ប នងបរតតចទងពរ

នកេនះ បនេទបសកនងស កភកខទង យករ ចេទបណឌ បតែតជមយគន ។

ឯទរកេនះ កលេបើមនេគឲបយដលប កសទ ះចលេទជតេហើយនយយពកយ

េនះថ ែនឪពក ចរឲខញផង ែនឪពក ចរឲខញផង ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ មនរបរពតតធមដរបេសើ រ

(េសពេមថនធមម) ទរកេនះេកើតអពភកខ ន ។ ភកខទង យបនឮមនស អមបល

េនះេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បេហើយ ។ ភកខទងេនះករកប ទលេសចកដន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនគបបបបស

ទរកែដលមន យថយអព ១៥ ឆន គបសជ មេណរ ភកខ បបស រតវ បតត

ទកកដ ។

[ ១១៣ ] សមយេនះឯង រតកលឧប ឋ ករបសរពះ នន ទដមន យជរតកល

មនសទធ នងរជះថល េធវើ មរណកលេ យអហ តកេ គ ។ េនសលែតទរកពរនក ។

ទរកទងេនះេឃើញភកខទង យេ យ រធល ប គ លមកពេដ ើម កសទ ះចលេទជត ។

ភកខទង យកបេណដ ញេចញ។ កលេបើភកខទង យបេណដ ញេហើយ ទរកទងេនះ

កយ ។ រគេនះ រពះ នន ទដមន យបនរះគតយងេនះថ រពះដមនរពះភគបន

បញញតតេហើយថ ទរកែដលមន យថយអព ១៥ ឆន ភកខ មនរតវបបស កឥឡវេនះ

ទរកទងេនះមន យថយអព ១៥ ឆន េ យទនងដចេមតចហន េទើបបនទរកទងេនះ

មនគបបវនស គមន បសនយចកផនស ។ រគេនះ រពះ នន ទដមន យករកបទល

េសចកដេនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សសរថ មន ល នន ទ ចះទរក

ទងេនះ ចនងេចលបេងអើលែកអកឲេហើរេទបនែដរឬេទ ។ រពះ នន ទរកបទលថ

សមរទងរពះេម ត េរបស ចេចលបេងអើលបន ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ

165  

េទើបរពះដរទងបញញសរជមច សរទងេធវើ នវធមមកថេហើយ រ សេ ភកខទង យមក

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ បបសទរកមន យ

ថយអព ១៥ ឆន ែដល ចេចលបេងអើលែកអកឲេហើរេទបន( ២ ) ។

[ ១១៤ ] សមយេនះឯង រពះឧបនន ទជសកយបរតដមន យ មន មេណរ

ពររប េឈម ះកណឌ កៈ ១ មហកៈ ១ ។ មេណរទងេនះេចះែតរបទសដ (េសព

េមថនធមម) គន នងគន ។ ភកខទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ

ពក មេណរមនសមេបើមករបរពតត នចរមនសភពដេចនះេ ះ ។ ភកខទងេនះ

ករកបទលេរឿងនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខ

ទង យ ភកខមន កឯង មនរតវឲ មេណរពររបបេរមើេទ ភកខ ឲបេរមើ រតវ

បតតទកកដ ។

[ ១១៥ ] សមយេនះឯង រពះដមនបញញសររទងគងចវស អសេហមន តរដវនង

គមហរដវែតកន ងរកង ជរគះេនះ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ ប

ថ ទសទង យកចេងអ តចងអលងងតងងលដលពកសមណៈសកយបរត ទសទង

យមនរបកដដលពកសមណៈទងេនះ (ឬអវបនជគបចតតេនែតកនងទេនះមនេទទ

ឯេទៀតេ ះ) ។ ភកខទង យបនឮពកមនស ទងេនះេពលេទស តះេដៀល

បន តះបងអ បេហើយ។ ភកខទងេនះរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រគេនះ

រពះដមនបណយរ សេ រពះ នន ទដមន យមកេហើយរទងរ សថ មន ល នន ទ

អនកឯងចរេទកនយកកនេ េហើយចររបបពកភកខ ែដលេនកនងបរេវណ ម

ល បថ មន លអវេ ទង យ រពះដមនរពះភគរពះអងគរបថន នងយងេទកន

ចរកកន ងទកខ គរជនបទ (េបើ) េ កដមន យអងគ រតវករ (េទ) េ ក

ដមន យអងគេនះចរនមន តមកចះ ។ នន ទដមន យទទល ដ បរពះពទធដករបស

166  

រពះដមនរពះភគថ សមរទងរពះេម ត េរបស ដេចនះេហើយ កកនយកកនេ

េហើយេទរបបភកខទង យែដលេន មបរេវណថ មន លអវេ ទង យ រពះដ

មនបណយ រពះអងគរបថន នងយងេទកនចរកកន ងទកខ គរជនបទ (េបើ) េ កដ

មន យអងគ រតវករ (េទ) េ កដមន យអងគេនះ ចរនមន តមកចះ ។ ភកខទង

យនយយដេចនះថ មន លអវេ នន ទ រពះដមនបណយបនរទងបញញតតេដ ើមបឲ

ភកខ េនជបនស យអសវស ទង យ ១០ េដ ើមបឲភកខមនវស ១០ ឲនស យបន

េយើងទង យគបបេទកន ងទេនះផង គបបកនយកនស យផង ករេនបនែតបន តច

បន តចផង េយើងទង យករតវរតឡបមកវញផង រតវកនយកនស យមដងេទៀតផង

េបើរបសន ជរពះឧបជឈយនង ចរយរបសេយើងេទផង េយើងកេទែដរ េបើរពះ

ឧបជឈយនង ចរយរបសេយើងទង យមនបនេទេទ េយើងកមនបនេទែដរ មន ល

អវេ នន ទ ករយែដលមនចតតវលវលមខជនងរបកដដលេយើងទង យ ។

រគេនះ រពះដមនបណយរទងយងេទកនចរកកន ងទកខ គរជនបទ េ យភកខសងឃ

មនពកតច ។ រពះដមនបណយរពះអងគគងេនកន ងទកខ គរជនបទ សមគរ ម

រពះអធយរសយេហើយកយងរតឡបមកកនរកង ជរគះវញ ។ េទើបរពះដមនរពះភគ

រ សេ រពះ នន ទដមន យមកេហើយ រទងរ សសរថ មន ល នន ទ េហតដច

េមដច បនជកលែដលតថគតបនេចៀសេទកនទកខ គរជនបទមនពកភកខសងឃ

តចេមលះ។ រគេនះ រពះ នន ទដមន យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគរទងេធវើធមមកថេហើយរទងរ សេ

ភកខទង យមករទងរ សថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ែដល

ឆល សរបតពលេនជបនស យអស ៥ វស ភកខ ែដលមនឆល សរតវេនដ បដល

អសជវត( ១ ) ។

167  

[ ១១៦ ] មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ មនគបបេន

េ យឥតមននស យ គជភកខ មនរបកបេ យកងសលជរបសអេសកខបគគល ១

ជភកខ មនរបកបេ យកងសមធជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ មនរបកបេ យកង

បញញ (វបស ន) ជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ មនរបកបេ យកងវមតត

(អរហតតផល) ជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ មនរបកបេ យកងវមតតញញណទស នៈ

(បចចេវកខណញញណ) ជរបសអេសកខបគគល ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកប

េ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគបបេនេ យឥតនស យេឡើយ ។ មន លភកខទង យ

ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ គបបេនេ យមនបចមននស យបន គជភកខ

របកបេ យកងសលជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ របកបេ យកងសមធជ

របសអេសកខបគគល ១ ជភកខ របកបេ យកងបញញជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ

របកបេ យ កងវមតតជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ របកបេ យកងវមតតញញណ-

ទស នៈ ជរបសអេសកខបគគល ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥

េនះឯង េទើបគរេនបនេ យមនបចមននស យ ។ មន លភកខទង យភកខ របកប

េ យអងគទង យ ៥ ដៃទេទៀត មនគបបេនេ យឥតមននស យ គជភកខ មនមន

សទធ ១ ជភកខ មនខម សបប ១ ជភកខ មនខល ចបប ១ ជភកខ ខ ជល ១ ជភកខ វេងវង ម រត

១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគរេនេ យឥត

នស យេឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ គរេនបន

េ យមនបចមននសយយ គជភកខមនសទធ ១ ជភកខខម សបប ១ ជភកខខល ចបប ១

ជភកខ របរពធពយយម ១ ជភកខ តមកល ម រតខជ បខ ជន ១ មន លភកខទង យ ភកខ រប

កបេ យ អងគទង ៥ េនះឯង េទើបគរេនបន េ យមនបចមននស យេឡើយ ។

មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ េរកពេនះេទៀត មនគបបេន

េ យឥតនស យ គជភកខ វបតតសលកន ងសលដៃរកៃលង ១ ជភកខ វបតត ចរកន ង

168  

ចរដៃរកែលង ១ ជភកខ វបតតទដ ឋកន ងទដ ឋដៃរកែលង ១ ជភកខ េចះចតច ១ ជភកខ

បឥតរបជញ ១ មន លភកខទង យភកខ របេ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគរេនេ យ

ឥតនស យេឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ គបបេន

េ យមនមននស យបន គជភកខ មនវបតតចកសលកនងសលដៃរកៃលង ១ ជភកខ

មនវបតតចក ចរកនង ចរដៃរកែលង ១ ជភកខ មនវបតតចកទដ ឋកន ងទដ ឋដៃរកែលង ១

ជភកខ េចះចេរចើន ១ ជភកខមនរបជញ ១ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង

៥ េនះឯង េទើបគរេនេ យមនបចមននស យបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកប

េ យអងគទង យ ៥ េរកពេនះេទៀត មនគបបេនេ យ មនមននស យ គ ភកខ មន

គ ល បតត ១ មន គ លអនបតត ១ មន គ ល បតតរ ល ១ មន គ ល បតតធងន ១

ទងបតេមកខទង យពរ(១) ភកខ េនះកមនបនេចះេ យព ដ រ ភកខ េនះមនបនែចក

េ យរបៃព មនបនឲរបរពតតេ យរបៃព (មនច ទ តរតមត) មនកតេសចកដេ

យលអ មសតត (សេរងគ ះយកខន ធកវនយនងបរ រៈ) មរេបៀបៃនពយញជនៈ ១ មន លភកខ

ទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង មនគបបេនេ យមនមននស យ

េឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៥ គបបេនេ យឥត

នស យបន គភកខ គ ល បតត ១ គ ល នបតត ១ គ ល បតតរ ល ១

គ ល បតតធងន ១ ទងបតេមកខទង យពរ ភកខ េនះកេចះេ យ រតមរតវលអ

យងព ដ រ បនែចកេ យលអ បនឲរបរពតតេ យរបៃព បនវនចឆយេ យ រតមរតវ

មសតត មរេបៀបៃនពយញជនៈ ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យ អងគទង

៥ េនះឯង េទើបគរេនេ យឥតនស យបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកប

េ យអងគទង យ ៥ េរកពេនះេទៀត មនគបបេនេ យឥតនស យ គភកខ មន

គ ល បតត ១ មន គ ល នបតត ១ មន គ ល បតតរ ល ១ មន គ ល បតតធងន

១ មនវស ថយពរបចះមក ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៥

169  

េនះឯង មនគរេនេ យឥតនស យេឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

អងគទង យ ៥ គបបេនេ យឥតនស យបន គភកខ គ ល បតត ១ គ ល នបតត

១ គ ល បតតរ ល ១ គ ល បតតធងន ១ មនវស រប ឬ មនវស េរចើនជងរប

១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៥ េនះឯង េទើបគរេនេ យ

ឥតនស យបន ។

[ ១១៧ ] មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦ មនគបបេន

េ យឥតនស យេទ គជភកខ ែដលមនរបកបេ យកងសលជរបសអេសកខបគគល ១

ែដលមនរបកបេ យកងសមធជរបសអេសកខបគគល ១ ែដលមនរបកបេ យកង

បញញជរបសអេសកខបគគល ១ ែដលមនរបកបេ យកងវមតតជរបសអេសកខបគគល ១

ែដលមនរបកបេ យកងវមតតញញណទស នៈជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខមនវស

មនទនរគបរប ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង

មនគរេនេ យឥតនស យេទ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦

គបបេនេ យឥតនស យបន គជភកខ របកបេ យកងសលជរបសអេសកខបគគល ១

ជភកខ របកបេ យកងសមធជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ របកបេ យកងបញញ

ជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ របកបេ យកងវមតតជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខ

របកបេ យកងវមតតញញណទស នៈជរបសអេសកខបគគល ១ ជភកខមនវស រប

ឬមនវស េរចើនជងរប ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦

េនះឯង េទើបគរេនេ យឲឥតនស យបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

អងគទង យ ៦ េរកពេនះេទៀត មនគបបេនេ យឥតនស យគជភកខ មនមនសទធ ១

ជភកខ មនខម សបប ១ ជភកខ មនខល ចបប ១ ជភកខ ខ ជល ១ ជភកខ វេងវង ម រត ១ ជ

ភកខមនវស មនទនរគបរប ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យទង ៦

េនះឯង មនគរេនេ យឥតនស យេឡើយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យ

170  

អងគទង យ ៦ គបបេនេ យឥតនស យបន គជភកខមនសទធ ១ ជភកខខម សបប ១

ជភកខខល ចបប ១ ជភកខមនេសចកដពយយមរបរពធេហើយ ១ ជភកខ តមកល ម រត

ខជ បខ ជន ១ ជភកខមនវស របឬមនវស េរចើនជងរប ១ មន លភកខទង យ

ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង េទើបគរេនេ យឥតនស យបន ។ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦ េរកពេនះេទៀត មនគបបេនេ យឥត

នស យ គជភកខ វបតតសលកនងសលដៃរកែលង ១ ជភកខ វបតត ចរ (មរយទ)

កនង ចរដៃរកែលង ១ ជភកខ វបតតទដ ឋកន ងទដ ឋដៃរកែលង ១ ជភកខ េចះច (ពទធវចនៈ)

តច ១ ជភកខ មនមនរបជញ ១ ជភកខមនវស មនទនរគបរប ១ មន លភកខទង យ

ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរេនេ យឥតនស យេឡើយ។ មន លភកខទង យភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦ គបបេនេ យមនបចមននស យ គជភកខ

មនវបតតសលកនងសលដៃរកែលង ១ ជភកខ មនវបតត ចរកន ង ចរដៃរកែលង ១

ជភកខ មនវបតតទដ ឋកន ងទដ ឋដៃរកែលង ១ ជភកខ េចះច (ពទធវចនៈ) េរចើន ១ ជភកខមន

របជញ ១ ជភកខមនវស រប ឬមនវស េរចើនជងរប ១ មន លភកខទង យ

ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង េទើបគរេនមនបចមននស យបន ។

មន លភកខទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦ េរកពេនះេទៀត មនគបបេន

េ យឥតនស យ គភកខ មន គ ល បតត ១ មន គ ល នបតត ១ មន គ ល បតត

រ ល ១ មន គ ល បតតធងន ១ ទងបតេមកខទង យពរ ភកខ េនះមនបនេចះច

េ យព ដ រ មនបនែចកេ យលអ មនឲរបរពតតេ យរបៃព មនវនចឆយេ យរតមរតវ

មសតត មល បពយញជនៈ ១ ជភកខមនវស មនរគបរប ១ មន លភកខទង យ

ភកខ ែដលរបកបេ យអងគទង ៦ េនះឯង មនគរេនេ យមនមននស យេទ។ មន លភកខ

ទង យ ភកខ របកបេ យអងគទង យ ៦ េនះឯង គបបេនេ យមនបចនស យ

គភកខ គ ល បតត ១ គ ល នបតត ១ គ ល បតតរ ល ១ គ ល បតតធងន ១

171  

ទងបតេមកខទង យពរ ភកខ េនះកេចះចយងព ដ រ បនែចកេ យលអ ឲរប

រពតតេទេ យរបៃព កតេសចកដេ យរតមរតវ មសតត មល បពយញជនៈ ១

ជភកខមនវស របឬេរចើនជងរប ១ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលរបកបេ យអងគ

ទង ៦ េនះឯង េទើបគរេនេ យមនមននស យបន ។

ចប អភយវរភណ រៈ ។

[ ១១៨ ] រគេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងគងកន ងរកង ជរគះ មសមគរ

ដលពទធអធយរសយេហើយ រទងយងសេ េទកនចរកឯរកងកបលវតថ រ ចេទ

មល បៗ េហើយ រទងបនយងេទដលរកងកបលវតថ េនះឯង ។ មដ លកនង

នទនេនះថ រពះដមនបណយរទងគងកន ងនេរគធ ម ែកបររកងកបលវតថកន ងែដនសកកៈ ។

ល បេនះ រពះដមនបណយរពះអងគរទងសបងរទងបរតចវរេហើយយង ចលេទកន

ដ ករពះបទសេទធ ទនសកយ ជកនងេវ រពក លះចលេទដលេហើយ រទងគង

េលើ សនៈែដលេគេរៀបចថវ យ ។ រគេនះរពះនងេទវជម ហលបនេពលពកយ

េនះនង ហលកមរថ មន ល ហល រពះសមណៈេនះជប របសបេហើយ បឯង ចរ

េទសមរទពយមតករបសប បចះ ។ ល បេនះ ហលកមរកចលេទ រករពះដ

មនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ កឈរចេពះរពះភរកតរពះដមនរពះភគ េហើយ

រកបទលថ បពរតរពះសមណៈ មលប (បណយ) របសរពះអងគសខរសល ស ។

រគេនះ រពះដមនរពះភគរទងេរកកចកពទធ សនៈេហើយយងេចញេទ ។ រគេនះ

ហលកមរក មរពះដមនរពះភគរបកតអពខងេរកយ ។ េហើយរកបទលថ

បពរតរពះសមណៈ សមរពះអងគរទងរបទនរទពយមតកដលខញ សមរពះអងគរទង របទន

រទពយមតកដលខញ ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទងេ រពះ របតតដមន យ

មកេហើយរ សថ មន ល របតត េបើដេចន ះ អនកចរបបស ហលកមរចះ ។ រពះ រ-

172  

បតតទលសរថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះករ នងបបស ហលកមរ េ យវធ

ដចេមដច ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនបញញសររទងេធវើធមមកថរ សេ

ភកខទង យមក រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត មេណរ-

បពវជជ េ យៃរតសរណគមន មន លភកខទង យ ភកខគបបបបស កលបរតយងេនះគ

មនដមបង ភកខ រតវេករសកនងពកមតឲេហើយ ឲេសល កដណដ បសពតក យៈ

ទង យ ឲពកសពតឧតត សងគេឆៀង ម មខ ង ឲសពះបទៃនភកខទង យ ឲ

អងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយ រតវរបបកលបរតេនះថ អនកចរេពលយង

េនះ គរតវេពលថ ខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭក ខញរពះករ សម

ដលនវរពះធមជទរឭក ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ខញរពះករ

សមដលនវរពះពទធជទរឭក ជគរបពរដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះធមជ

ទរឭក ជគរមបពរដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទរឭក ជគរមបពរ

ដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះពទធជទរឭក ជគរមបបដងផង ខញរពះករ សម

ដលនវរពះធមជទរឭក ជគរមបបដងផង ខញរពះករ សមដលនវរពះសងឃជទ

រឭក ជគរមបបដងផង មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត មេណរបពវជជ េ យ

ៃរតសរណគមនេនះ ។ រពះ របតតដមន យកបបស ហលកមរកន ងខណៈេនះឯង(១) ។

ល បេនះឯង រពះបទសេទធ ទនសកយ ជរទងយងចលេទគល រពះដមនរពះភគ

លះចលេទដលេហើយរកបថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េហើយគងកន ងទដសមគរ លះ

គងកន ងទដសមគរេហើយ រពះបទសេទធ ទនសកយ ជ ករទងមនរពះ ជឱងក រយងេនះ

នងរពះដមនរពះភគថ បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញរពះករ សមពរមយង អពរពះដ

មនរពះភគ ។ រពះសមព ទធរទងរ សថ បពរតរពះេគតម(១) រពះតថគតទង យ

មនពរកន លងេហើយ ។ រពះបទសេទធ ទនសកយ ជ រកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន

ពរ ែដលគរ ពរ ែដលមនមនេទស (ខញសមពរេនះ) ។ រពះសមព ទ ធរទងរ សថ

173  

បពរតរពះេគតម សមរពះអងគមនរពះបន ទលចេពះពរេនះចះ ។ រពះបទសេទធ ទនសកយ

ជរកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើន កលែដលរពះអងគមក រទងរពះផនសេហើយ

ខញរពះករ េកើតទកខមនែមនតចេទ កលែដលនន ទនង ហលមកបសកខញរពះករ

េកើតទកខខល ង សដេចន ះែដរ បពរតរពះអងគដចេរមើន េសចកដរស ញ ហលកមរ

ដចជកនេលើសពនរបមណ ( កដចជ) កតនវសមបរែសបកេរក លះកតសមបរ

ែសបកេរកេហើយ កកតនវែសបកកនង លះកតែសបកកន ងេហើយ កកតនវ ច

លះកត ចេហើយ កកតនវសរៃស លះកតសរៃសេហើយ កកតនវឆអង លះកត

ឆអងេហើយ កចចរហតដលខរកន ងឆអង បពរតរពះអងគដចេរមើន ខញសមអងវរថ េ កមច ស

ទង យ កបបសកនែដលម ប មន បនអនញញ តេឡើយ ។ ល បេនះ

រពះដមនរពះភគ រទងពនយលរពះបទសេទធ ទនសកយ ជឲេឃើញចបស ឲសមទន

នវកសលធមដរបៃព ឲេកល វកល េឡើងេ យលអ នងឲមនរពះហឫទយរក យ េ យ

ធមមកថ ។ ឯរពះបទសេទធ ទនសកយ ជ លះរពះដមនរពះភគរទង ពនយលឲេឃើញ

ចបស ឲសមទននវកសលធមេ យរបៃព ឲេកល វកល េឡើងេ យលអ នងឲរក យ

េ យធមមកថេហើយ កេរកកអព សនៈថវ យបងគ រពះដមនរពះភគេធវើ របទក ណ

( យងវលខង ដ ) េហើយេសដចេចៀសេចញេទ ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើប

រពះដមនរពះភគរទងេធវើធមមកថរ សេ ភកខទង យមករទងបញញតតថ មន លភកខ

ទង យបរត ែដលម នងប មនបនអនញញ ត ភកខ មនគបបបបសេឡើយ េបើភកខបបស រតវ បតតទកកដ ។ ល បពេនះមក រពះដមនបណយ រទងគងកន ងរកង

កបលវតថ មសមគរដលពទធអធយរសយេហើយ រទងយងសេ េទកនចរក

ឯរកង វតថ រទងរ ចេទកនចរកេ យល បៗ េហើយ រទងបនដលេទ រកង

វតថេនះ ។ មដ លកនងនទនេនះថ រពះដមនបណយ រទងគងកន ង េជតវន ម

របសអនថបណឌ កេសដ ឋ ែកបររកង វតថ ។

174  

[ ១១៩ ] សមយេនះឯង រតកលឧប ឋ ករបសរពះ របតតដមន យ

បញជ នទរកេទកនងស ករពះ របតតដមន យេហើយនយយថ សមរពះេថរៈ

បបសទរកេនះឲទន ។ រគេនះ រពះ របតតដមន យរតះរះគតយងេនះថ

រពះដមនរពះភគរទងបញញតតថ ភកខ មយរបមនរតវឲ មេណរពររបបេរមើខ លន ឥឡវ

ហល មេណរេនះជ មេណររបសអញ េតើអញនងរតវរបតបតត ដចេមដចហន ។

រពះ របតតករកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ មយរបែដលឆល សរបតពល ឲ មេណរ

ពររបបេរមើបន មយងវញេទៀត េបើភកខ េនះ ចទនម នេរប នរបេ មេណរបនម ន

របបន ឲ មេណរមនទងបេ ណ ះបេរមើកបនែដរ ។

[ ១២០ ] រគតពេនះមក មេណរទង យបនរតះរះេសចកដេនះនងគន ថ

សកខ បទរបសេយើងទង យមនបនម នហន មយងេទៀតេយើងទង យគរសក កនង

វនយដចេមដចខ លះ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគ

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តនវសកខ បទទង យ ១០ ដល

មេណរទង យ មយងេទៀត អនញញ តឲ មេណរទង យសក កនងសកខ បទ

ទង យ ១០ េនះគេចតនជេហតេវៀរចកករយេធវើសតវមនជវតឲធល កចះកន លង ១

េចតនជេហតេវៀរចកករយកនយកនវវតថ ែដលេគមនបនមនបនឲ ១ េចតនជ

េហតេវៀរវចកករយរបរពតតនវធមមនរបេសើ រ ១ េចតនជេហតេវៀរចកករយេពល

នវពកយកហក ១ េចតនជេហតេវៀរចកេហតជទ ងៃនេសចកដរបមទ េរពះផក

នវទករសវង គស នងេមរយ ១ េចតនជេហតេវៀរចកករយបរេភគនវ

េភជន រកន ងកលខស ១ េចតនជេហតេវៀរចកករយ នងេរច ង នងរបគនង

េមើលនវែលបងែដលជសរតវដលកសលធម ១ េចតនជេហតេវៀរចកករយរទរទង

នងរប ប នង កែតងសអ ត អ ង ងកយេ យផក ករមងនងេរគ ងរកអបនងេរគ ង

175  

បេផ ងៗ ១ េចតនជេហតេវៀរចកទេសនសនៈដខ ពសហសរបមណ នងទ

េសនសនៈដរបេសើ រ ១ េចតនជេហតេវៀរចកករយទទលកនយកនវមសនងរបក

១ មន លភកខទង យតថគតអនញញ តនវសកខ បទទង ១០ េនះដល មេណរទង

យ មយងេទៀតអនញញ តឲពក មេណរសក កនងសកខ បទទង យ ១០ េនះ ។

[ ១២១ ] សមយេនះឯង មេណរទង យមនេគរព មនេកតែរកង

មនករចញចមជវតមនេសមើភគគន កន ងភកខទង យ ។ ភកខទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពក មេណរមនសមេបើមនេគរព មនេកតែរកង មន

ករចញចមជវតមនេសមើភគគន កន ងភកខទង យ ( ដេចនះ ) េ ះ ។ ភកខទង យ រកប

ទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងរ សថមន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខ េធវើ ទណឌ កមមដល មេណរែដលរបកបេ យទង យ ៥ គ

មេណរពយយមេដើមបនងឲ បសនយ ភរបសភកខទង យ ១ មេណរ

ពយយមេដើមបមនឲជរបេយជន (១) ដលភកខទង យ ១ មេណរពយយមេដើមបនង

មនឲភកខទង យបននវលេន ១ មេណរេជរគរមមនវភកខទង យ ១

មេណរញងភកខទង យ ឲែបកចកភកខទង យ ១ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខ េធវើ ទណឌ កមមដល មេណរែដលរបកបេ យអងគទង យ ៥

េនះ ។ ល បតពេនះមកភកខទង យបនរតះរះនវេសចកដេនះថ េយើងទង យគបប

េធវើ ទណឌ ដចេមដចហន ។ ភកខទង យ រកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ។

រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ េធវើ នវ វរណកមម

គករយ មរបម (ថអនកកចលមកកន ងទេនះ) ។ កសមយេនះឯង ពកភកខ េធវើ នវ

វរណកមម គករយ មរបមដល មេណរទង យអសទង មរបសសងឃ

ទងមល ។ មេណរទង យ កលេបើចលេទកន មមនបន កេចៀសេចញ

េទខលះ សកេចញេទខលះ េទចលកនងពកតរ ថយខ លះ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះ

176  

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរ សថ មន លភកខទង យ មរបសសងឃ

ទងមល ភកខ មនគបបេធវើ នវ វរណកមមគករយ មរបមេឡើយ ភកខ េធវើ រតវ

បតតទកកដ មន លភកខទង យ មេណរធល បេនកនងទ ឬធល បចលេទ កនង

ទ តថគតអនញញ តឲភកខ េធវើ នវ វរណកមមគករយ មរបមែតកនងទេនះ ។ ក

សមយេនះឯង ភកខទង យេធវើ នវ វរណកមមគករយ មរបមចេពះ រែដល

បរេភគ មទវ រមត ដល មេណរទង យ ។ មនស ទង យកល េធវើ ទក

បបរខលះ សងឃភតតខ លះ កនយយពកយយងេនះនង មេណរទង យ ថបពរតេ ក

ដចេរមើន េ កទង យចរមកឆនបបរចះ បពរតេ កមច សដចេរមើន េ ក

ទង យចរមកឆនចងហ នចះ ។ មេណរទង យកនយយពកយយងេនះថ

មន លអវេ េយើងទង យឆនមនបនេទ (េរពះ) ភកខទង យេ កេធវើ

វរណកមមេហើយ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ េ ក

មច សទង យមនសមេបើេធវើ វរណកមម មរបម ចេពះ រែដលបរេភគ ម

មខទវ រដល មេណរ (ដេចនះ) េ ះ ។ ភកខទង យរកបទលេរឿងនះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវេធវើ

វរណកមម មរបមចេពះ រែដលបរេភគ មមខទវ រេឡើយ ភកខ េធវើ រតវ

បតតទកកដ ។

ចប េរឿងទណឌ កមម ។

[ ១២២ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ មនបនរបបភកខទង យ

ជឧបជឈយកេធវើ វរណកមមដល មេណរទង យ ។ ឧបជឈយទង យែសវង

រកេ យគតថ ពក មេណររបសេយើងទង យេមដចកមនេឃើញដេចនះ ។ ភកខទង

យនយយរបបយងេនះថ មន លអវេ ពកឆពវគគយភកខ េធវើ វរណកមមេហើយ ។

177  

ឧបជឈយទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកឆពវគគយភកខ មនសមេបើមនរបបេយើងេហើយេធវើ វរណកមមដលពក មេណររបសេយើង ( ដេចនះ ) េ ះ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកតន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន ល

ភកខទង យ ( េបើ ) អនកទង យមនទនរបបពកឧបជឈយ ( ឲដងជមនេទ )

មនរតវេធវើ វរណកមមេឡើយ ។ ភកខ េធវើ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១២៣ ] សមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ របេ មយកពក មេណរ របស

ពកភកខជេថរៈ រពះេថរៈទង យកបនេសចកដលបកេ យកនយកេឈើសទននងទក

លបមខ េ យខលនឯង ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។

រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនគបបរបេ មយកបរសទយរបស

ភកខ ដៃទេឡើយ ។ ភកខ របេ មយក រតវ បតតទកកដ( ១ ) ។

[ ១២៤ ] សមយេនះឯង មេណរេឈម ះកណដ កៈ ( ជសស ) របសរពះឧបនន ទ

សកយដមន យ របទសដ ( េសពេមថនធមម ) នងភកខ នេឈម ះកណដ ក ។ ភកខទង យ

កេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ មនសមេបើ មេណរមករបរពតត នចរ

មនសភពដេចនះេ ះ ។ ភកខទង យរកបទលេរឿងនះចេពះរពះដមនបណយ ។

រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ញង មេណរ

ែដលរបកបេ យអងគទង យ ១០ ឲវនស គ មេណរេធវើសតវមនជវតឲធល ក

ចះកន លង ( គសមល បសតវ ) ១ មេណរកនយកវតថ ែដលេគមនបនឲ ( េ យកយ

ឬ ច ) ១ មេណររបរពតតនវធមមនរបេសើ រ ( គេសពេមថនធមម ) ១ មេណរ

េពលពកយកហក ១ មេណរផកទករសវង ( គស នងេមរយ ) ១ មេណរ

េពលតះេដៀលរពះពទធ ១ មេណរេពលតះេដៀលរពះធម ១ មេណរេពលតះ

េដៀលរពះសងឃ ១ មេណរមនទដ ឋខស ១ មេណររបទសដភកខ ន ១ មន លភកខ

178  

ទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ញង មេណរែដលរបកបេ យអងគទង យ ១០

េនះឲវនស ។

[ ១២៥ ] សមយេនះឯង មនមនស េខ ទើយមន កបសកនងស កភកខទង យ ។

មនស េខ ទើយេនះចលេទរកពកភកខជកេ ះៗ េហើយនយយយងេនះថ េ កដ

មន យទង យចរមករបទសត ( េសពេមថន ) នងខញចះ ។ ភកខទង យកបេណត ញ

េ យពកយថ ែនអនកេខ ទើយអនកឯងចរអន ដរធនេទ ែនអនកេខ ទើយ អនកឯងចរវនសេទ

េយើងមនរតវករនងអនកឯងេទ ។ មនស េខទើយេនះ លះដលភកខទង យបេណដ ញ

េចញេហើយ កចលេទរកពក មេណរធៗែដលមនសររៈធតៗ េទៀតេហើយនយយ

យងេនះថ បពរតេ កដមន យទង យ ចរេ កទង យមករបទសដនងខ ញចះ។

ពក មេណរកបេណដ ញេ យពកយថ ែនអនកេខ ទើយ អនកឯងចរអន ដរធនេទ ែនអនក

េខ ទើយ អនកឯងចរវនសេទ េយើងមនរតវករនងអនកឯងេទ ។ មនស េខ ទើយេនះ

លះ មេណរទង យបេណដ ញេហើយ កចលេទរកពកគងវ លដរនងពកគងវ លេសះ

េហើយនយយយងេនះថ មន លអនកដមន យទង យ អនកចរមករបទសដនងខ ញចះ ។

ពកគងវ លដរនងពកគងវ លេសះករបទសដេទ ។ គងវ លដរនងគងវ លេសះទងេនះ ក

េពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះជមនស េខទើយ

ប ដ សមណៈទងេនះ របែហលជសមណៈ ែដលមនេខ ទើយមខជរបទសដពក

េខ ទើយមនែលងេឡើយ េបើដេចនះ ពកសមណៈទងេនះសទធែតរបរពតតអរពហមចរយធម

( េមថនធមម ) រគបគន ទងអសមនខន ។ ភកខទង យកលេបើបនឮ ពកគងវ ល

ដរនងពកគងវ លេសះេពលេទស តះេដៀលបន តះបងអ បេហើយ ។ េទើបពកភកខ េនះ

ករកបទលេរឿងនះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ

េខ ទើយជអនបសមបន ន សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបទេហើយ

រតវឲវនសេចញ ។

179  

[ ១២៦ ] សមយេនះឯង មនកលបរតចសមន កជបគគលគម នញត

េ ហត ែតធល បជអនកមនេសចកដសខដលអតលអ ។ ឯកលបរតចសេនះ មន

េសចកដរតះរះយងេនះថ អញឯងជសខមលជត ែតមន ចនងបនេភគសមបតត

ែដលខលនមនទនបនផង មន ចនងេធវើ េភគសមបតតែដលខលនបនេហើយឲរតែតចេរមើន

ផង េបើដេចនះ អញនងគបបចញចមជវតេ យឧបយយង េអះ េទើបបនរសល មន

បចលបកផង ។ ល បតពេនះមក កលបរតចសែដលគម នញត េ ហតេនះ

បនរពងេសចកដេនះតេទេទៀតថ ពកសមណៈជសកយបរតទងេនះ មនសលជសខ

មនសមចរជសខ បនឆននវេភជនដលអ េដកេលើដេណកទង យែដលហប

មនមនខយល េបើដេចន ះមនែតអញ រតវ កែតងបរតនងចវរ េករសកនងពកមត

េសល កដណដ បនវសពតក យៈទង យខលនឯងេទកន មេហើយ េន រសយ

ជមយនងភកខទង យចះ ។ េទើបកលបរតចសគម នញត េ ហតេនះ ក ក

ែតងបរតនងចវរ េកសកនងពកមត េសល កដណត បនវសពតក យៈទង យខលន

ឯងេទកន មេហើយ ថវ យបងគភកខទង យ ។ ភកខទង យសរយងេនះថ

មន ល វេ េ កបសបនបនម នវស េហើយ ។ កលបរតេនះរតឡបសរថ មន ល

វេ ពកយែដលថបសបនបនម នវស នះេតើដចេមដច ។ ភកខទង យសរតេទ

េទៀតថ មន ល វេ ចះេ ក ជឧបជឈយរបសេ ក ។ កលបរតេនះ ក

រតឡបសរបកមកេទៀតថ មន ល វេ ពកយែដលេ ថឧបជឈយនះេតើដចេមដច ។

ភកខទង យនយយពកយេនះនងរពះឧបលដមន យថ មន ល វេ ឧបល

សមនមន តេ កជរមះសរបពវជតេនះេមើល ។ ឯកលបរតចស ែដលគម នញត

េ ហតេនះ កលេបើរតវរពះឧបលដមន យជរមះសរេហើយករបបនវេសចកដ

នះ មរតង ។ រពះឧបលដ លេរឿងនះរបបភកខទង យ ។ ភកខទង យ

រកបទលេរឿងនះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ

180  

បគគលជ េថយយស ស ( លចស ស ) ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបប

ឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយគបបឲវនសេចញ ។ មន លភកខទង យ បគគលែដល ជតតថយបកកន តកៈ ( ចលពកតរ ថយ ) ជឧបសមបន នមនបនេទ

សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនសេចញ ។

[ ១២៧ ] សមយេនះឯង នគមយរបេនឿយ យេខពើមរេអើមកន ងកេណើ ត

របសនគ ។ ឯនគេនះករពងគតដេចនះថ េ យឧបយដចេមដចេអះ េទើបអញនង

បនរចរសឡះអពកេណើ តៃននគផង រតឡបបននវអតតភពជមនស យងឆបផង ។

រគតមក នគេនះរពងគតដេចនះថ មនែតពកសមណៈសកយបរតទងេនះ េទើបេ ក

ជអនករបរពតតធម របរពតតេសមើ របរពតតរបេសើ រ នយយពកយេ ម ះរតង មនសល មន

កលយណធម េបើសនជអញបនបសនងពកសមណៈសកយបរតអញមខជនងបនរច

រសឡះអពកេណើ តនគផង មខជនងរតឡបបននវអតតភពជមនស យងឆបផង

េ យទនងយងេនះឯងមនែលងេឡើយ ។ ល បេនះ នគេនះកចលេទរកភកខទង

យេ យេភទជមណពេហើយសមបពវជជ ។ ភកខទង យកឲបពវជជ ឧបសមបទ

នគេនះ ។ សមយេនះឯង នគេនះេន រសយកនងវ រនទបផត ( ែដន ) ជមយ

នងភកខ មយរប ។ ឯភកខ េនះេរកកេឡើងកន ងបចចសសមយៃន រតេទេដ ើរចរងកម កនង

ទ ល ។ កលែដលភកខ េនះេចញេទេហើយ នគេនះកេដកលកសន ទធេទ ។ វ រ ( កដ )

ទងមលកេពញេ យពស ។ មនេភននទង យេលៀនេចញេទ មបងអច ។ កល

ែដលភកខ េនះរចនសន ទះទវ រេ យគតថ អញនងចលេទកនវ រ កបនេឃើញនវ

វ រទងមល េពញេ យពសនងេភននេលៀនេចញ មបងអច លះេឃើញេហើយកខល ច

េហើយេធវើ នវសេឡងដែបលក ។ ភកខទង យសទ ះចលេទេហើយកនយយពកយេនះ

នងភកខ េនះថ មន ល វេ េហតអវកេ កេធវើ នវសែរមកដែបលកដេចនះ ។ ភកខ េនះ

របបថ មន ល វេ វ រទងមលេនះេពញេ យពស មនេភននេលៀនេចញេទ

181  

មបងអច ។ រគេនះ នគេនះភញ កេឡើងេ យសេឡងេនះេហើយកអងគយេលើ សនៈ

ជរបសខលន ។ ភកខទង យ សរថ មន ល វេ អនកឯងជអវ ។ នគេនះេឆលើយថ

បពរតេ កដចេរមើន ខញជនគ ។ ភកខទងេនះសរេទៀតថ មន ល វេ ចះេហតដច

េមដច បនជអនកឯងមកេធវើ យងហនង ។ នគេនះ កេឆលើយរបបេសចកដន ះដលភកខ

ទង យ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ េរពះនទនេនះ

ដេណើ រេនះេទើបរពះដមនបណយឲរបជភកខសងឃ េហើយរទងមនរពះបន ទលដេចនះនងនគ

េនះថ អនកឯងជពកនគមនមនធមដះ លេឡើងកនងធមវនយេនះេទ មន លនគ

អនកឯង ចរេទវញេទ ( ែត ) អនកឯងចររក នវឧេបសថកនងៃថងទ ១៤ ៃថង ទ ១៥ នងៃថង ទ

៨ ៃនបកខកន ងលេនរបសខលនេនះឯងចះ កលេបើេធវើ ដេចនះេហើយ អនកឯងមខ ជនង

េ ដ ះចកកេណើ តនគផង មខជនងរតឡបបននវអតតភពជមនស យងឆបរហស

ផង ។ នគេនះកគតថ បនឮថអញជសតវមនធមមនលត សេឡើងកនងធមវនយ

េនះេទ រចកមនទកខតចចតតយសរមកទកែភនក េធវើ នវសេឡងដែបលកេហើយេចៀសេចញ

េទ ។ ដណពេនះមក រពះដមនរពះភគរទងេ ភកខទង យមកេហើយ រ សថ

មន លភកខទង យ បចចយែដលនឲនគែរបរតឡបខ លនមក មរបកតវញេនះ(១) មន

ពរយង គកន ងកលែដលនគេសពេមថនធមមេ យនងនគមនជតេសមើគម ១

កនងកលនគេដកលកសន ទធ ១ មន លភកខទង យ បចចយទងពរេនះឯង ជេហតែដល

ន ឲនគែរបរតឡបខ លនមក មរបរកតវញ ។ មន លភកខទង យ សតវតរចឆ ន

ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ

គបបឲវនសេចញ ។

[ ១២៨ ] សមយេនះឯង មណពមន កផដ ចជវតម ។ មណពេនះេកើតទកខ

េអៀនអន េខ ពើមរេអើមនងកមមដ មកេនះ ។ រគតមកមណពេនះ កមនគនត

យងេនះថ អញនងជករេលើងបបកមមេនះេចលេចញេ យឧបយដចេមដចហន ។

182  

ល បពេនះមកេទៀត មណពេនះរតះរះដេចនះថ សមណៈជសកយបរតទង យេនះ

េ ករបរពតតធម របរពតតេសមើ របរពតតរបេសើ រ នយយពកយេទៀងរតង មនសល

មនកលយណធម េបើសនជអញបនបសកនងស កពកសមណៈសកយបរត អញមខ

ជនងជករេលើងកមមដ មកេនះបន េ យទនងយងេនះឯង មនែលងេឡើយ ។

មណពេនះកចលេទរកភកខទង យ េហើយសមបពវជជ កន ងរគេនះឯង ។ ភកខ

ទង យនយយពកយេនះនងរពះឧបលដមន យថ មន ល វេ ឧបល កន ង

កលមន មននគមកបសកនងស កពកភកខ េ យេភទជមណពមដងេទេហើយ

មន ល វេ ឧបល េយើងសមរលកេ ក សមឲេ កជរមះសរមណពេនះេទៀត ។

ឯមណពេនះកលេបើរតវរពះឧបលដមន យជរមះសរេទេហើយ ករបបេរឿង វ

នះ មរតង ។ រពះឧបលដមន យដ លេរឿងនះរបបភកខទង យ ។ ភកខ

ទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន ល

ភកខទង យ មនស ែដលសមល បម ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបប

ឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ រតវឲវនសេចញ ។

[ ១២៩ ] សមយេនះឯង មណពមន កផដ ចជវតប ។ មណពេនះេកើតទកខ

េអៀនអន េខ ពើមរេអើមនងបបកមមេនះ ។ ល បពេនះមក មណពេនះមនគនត

យងេនះថ េ យឧបយដចេមដចេអះ េទើបអញនងជករេលើងកមមដ មកេនះេចល

េចញបន ។ រគតមកេទៀត មណពេនះមនេសចកតរតះរះដេចនះថ ពកសមណៈជ

សកយបរតទងេនះ ជអនករបរពតតធម របរពតតេសមើ របរពតតរបេសើ រ េពលពកយេទៀងរតង

មនសល នងមនកលយណធម េបើសន ជអញបនបសកមងស កពកសមណ-

សកយបរត អញមខជនងជករេលើងបបកមមេនះ េ យទនងយងេនះបនមនខនេឡើយ ។

មណពេនះកចលេទរកភកខទង យេហើយសមបពវជជ កន ងរគេនះឯង ។ ភកខទង

យបននយយយងេនះនងរពះឧបលដមន យថ មន ល វេ ឧបល កលព

183  

មនមននគមកបសនងពកភកខ េ យេភទជមណពមដងេទេហើយ មន ល វេ

ឧបល េយើងសមរលកេ ក សមនមន តេ កេទជរមះសរមណពេនះេទៀត ។

ឯមណពេនះកលេបើរតវរពះឧបលដមន យេ កជរមះសរេទេហើយ ករបប

េរឿងនះ មរតង ។ រពះឧបលដមន យកដ លេរឿងនះរបបភកខទង យ ។

ភកខទង យរកបទលេរឿងនះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន ល

ភកខទង យ មនស ែដលសមល បប ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបបឲ

ឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនសេចញ ។

[ ១៣០ ] សមយេនះឯង មនភកខទង យេរចើនរបេចញពរកង េកតេដ ើរ ម

ផលវឆង យេទកនរកង វតថ ។ ដលពកក ដ លផលវពកេចរេចញមក ខលះឆកដេណដើ ម

ពកភកខ ខលះសមល បពកភកខ ។ ជ មរតទង យេចញពរកង វតថបនចបនវេចរ

ពកខលះ ។ ពកេចរខលះរតបតេទ ។ ពកេចរ ែដលរតបតេទេនះ កេទបសកនង

ស កភកខទង យ ។ ពកេចរ ែដល ជ មរតចបបនេហើយេនះេគកន

ចលេទនងសមល ប ។ ពកេចរែដលបសេហើយទងេនះកបនេឃើញពកេចរែដលេគន

ចលេទេដើមបសមល បេនះ លះេឃើញេហើយនយយយងេនះថ េយើងទង យលចរត

រចបនមកកជកររសល េបើសន ជេយើងទង យរតវេគចបកន ងៃថងេនះ េយើង

ទង យមខជនងរតវេគសមល បយងេនះឯងមនែលងេឡើយ ។ ភកខទង យសរ

យងេនះថ មន ល វេ ចះេហតដចេមដច បនជអនកទង យេធវើ ដេចន ះ ។

ពកេចរែដលបសេហើយេនះករបបនវេសចកដន ះដលភកខទង យ ។ ភកខទង យ

ករកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង

យ ពកភកខ ( ែដលេចរសមល បេហើយ ) នះជអរហន ត មន លភកខទង យ មនស

ែដលសមល បអរហន ត ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ )

ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនសេចញ ។

184  

[ ១៣១ ] សមយេនះឯង មនពកភកខ នេរចើនរបេចញពរកង េកតេដើរេទ

មផលវឆង យេទកនរកង វតថ ។ ដលពកក ដ លផលវេចរទង យកេចញមក

ពកខលះឆកដេណដើ មភកខ នទង យ ពកខលះរបទសដ ( េសពេមថនធមម ) នងភកខ នទង យ ។

ជ មរតទង យេចញពរកង វតថេទចបបនពកេចរខ លះ ។ ពកេចរខលះរតរច

េទ ។ ពកេចរ ែដលរតរចេទកេទបសកន ងស កភកខទង យ ។ ពកេចរ

ែដល ជ មរតចបបនេហើយេនះ េគកនចលេទេដើមបសមល ប ។ ពកេចរ

ទងេនះែដលបសេហើយ កបនេឃើញពកេចរែដលេគនចលេទេដើមបសមល បេនះ លះ

េឃើញេហើយកនយយពកយយងេនះថ េយើងទង យបនរតរចមកកជកររសល

េហើយ េបើសន ជេយើងទង យរតវេគចបកន ងៃថងេនះ េយើងរតវេគសមល បេ យ

ទនងេនះឯងមនែលងេឡើយ ។ ភកខទង យសរយងេនះថ មន ល វេ ចះេហត

ដចេមដច បនជអនកទង យេធវើ ដេចន ះ ។ ពកេចរែដលបសេហើយេនះ ករបបេរឿងនះ

ដលភកខទង យ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។

រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យមនស ែដលរបទសដភកខ ន ជឧបសមបន ន

មនបនេទ សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនស

េចញ ។ មន លភកខទង យ មនស ែដលបែបកសងឃជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃ

មនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនសេចញ ។ មន លភកខ

ទង យ មនស ែដលេធវើ េ ហតបបទ ( េធវើ រពះេ ហតរពះពទធឲពរពងេឡើង )

ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមនគបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ

គបបឲវនសេចញ ។

[ ១៣២ ] សមយេនះឯង មនមនស ឧភេ ពយញជនក ( មនស មនេភទពរ )

មន កបសកនងស កពកភកខ ។ ឧភេ ពយញជនកេនះេធវើ ( េមថន ) ខលនឯងខលះ េរបើេគ

ឲេធវើ នងខ លនខ លះ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគ

185  

រទងរ សថ មន លភកខទង យ ឧភេ ពយញជនក ជឧបសមបន នមនបនេទ សងឃមន

គបបឲឧបសមបទេឡើយ ( េបើ ) ជឧបសមបន នេហើយ គបបឲវនសេចញ ។

[ ១៣៣ ] សមយេនះឯង ភកខទង យឲឧបសមបទដល មេណរែដលគម ន

ឧបជឈយ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរ ស

ថ មន លភកខទង យ មេណរែដលគម នឧបជឈយ ភកខ មនគបបឲឧបសមបទ

េឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ភកខទង យឲ

ឧបសមបទ ( ដល មេណរ ) េ យមនសងឃជឧបជឈយ ។ ភកខទង យ

រកបទលេសចកតន ះ ចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរ សថ មន លភកខទង យ

ភកខ មនគបបឲ ឧបសមបទេ យមនសងឃជឧបជឈយេឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ

រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ភកខទង យឲឧបសមបទ េ យមនគណៈ

ជឧបជឈយ ។ ភកខទង យ រកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគ

រ សថ មន លភកខទង យ ភកខ មនគបបឲឧបសមបទេ យមនគណៈជឧបជឈយ

េឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ រគេនះឯង ភកខទង យឲ

ឧបសមបទេ យមន ឧបជឈយជមនស េខ ទើយ ។េប។ ឲឧបសមបទេ យមន

ឧបជឈយ ជមនស លចស ស ។ ភកខទង យឲឧបសមបទេ យមនឧបជឈយ

ជមនស ែដលចលពកតរ ថយ ។ ភកខទង យឲឧបសមបទេ យមនឧបជឈយ

ជសតវតរចឆ ន។ ភកខទង យឲឧបសមបទេ យមនឧបជឈយជមតឃតកៈ

(អនកសមល បមដ យ) ។ ភកខទង យឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជបតឃតកៈ

(អនកសមល បប ) ។ ភកខទង យឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជ អរហន ត-

ឃតកៈ ។ ភកខទង យ ឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជភកខ នទសកៈ

(រទសដភកខ ន) ។ ភកខទង យឲ ឧបសមបទេ យមនឧបជឈយជសងឃេភទកៈ ។

ភកខទង យឲឧបសមបទេ យ មនឧបជឈយជេ ហតបបទកៈ ។ ភកខទង យ

186  

ឲឧបសមបទេ យមនឧបជឈយជឧភេ ពយញជនកៈ ។ ភកខទង យរកបទល

េសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរ សថ មន លភកខទង យភកខ មនគបប

ឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជមនស េខ ទើយ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមន

ឧបជឈយជេថយយស សកៈ (អនកលចស ស) មនគបបឲឧបសមបទេ យមន

ឧបជឈយជអនកចលពកតរ ថយ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជសតវ

តរចឆ ន មនគបបឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជមតឃតកៈ មនគបបឲ

ឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជ បតឃតកៈ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមន

ឧបជឈយជអរហន តឃតកៈ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជ ភកខ ន-

ទសកៈ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជសងឃេភទកៈ មនគបបឲ

ឧបសមបទ េ យមនឧបជឈយជេ ហតបបទកៈ មនគបបឲឧបសមបទ េ យមន

ឧបជឈយជឧភេ ពយញជនកៈ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៣៤ ] សមយេនះឯង ភកខទង យឲឧបសមបទដលកលបរតគម នបរត ។

ភកខទងេនះរ ចេទបណឌ បតនងៃដទង យ ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ដចពកតរ ថយ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះ

រពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនគបបឲឧបសមបទ

ដលកលបរតគម នបរតេទ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង

ភកខទង យឧបសមបទដលកលបរតគម នចវរ ។ ភកខទងេនះក រកតកយរ ច

េទបណឌ បត ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ដចពកតរ ថយ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ

មន លភកខទង យ ភកខ កគបបឧបសមបទដលកលបរតគម នចវរ ភកខ ឲ

ឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ភកខទង យឲឧបសមបទ ដល

កលបរតគម នទងបរតទងចវរ ។ ភកខទងេនះក រកតរ ចេទបណឌ បតនងៃដ

187  

ទង យ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ដចពកតរ ថយ ។

ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបណយ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ

មន លភកខទង យ ភកខ កគបបឲឧបសមបទដលកលបរតគម នទងបរតទងចវរ ភកខ

ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះ ភកខទង យឲឧបសមបទ ដល

កលបរតេ យមនបរតែដលខចេគ ។ មច សបរតទង យនយកបរតរតឡបេទ

វញ កនងកលែដលកលបរតេនះបនឧបសមបទេហើយ ។ ពកភកខទងេនះរ ច េទ

បណឌ បតនងៃដទង យ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ

ដចពកតរ ថយ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនបញញសរ ។ រពះអងគ

រទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ កគបបឲឧបសមបទដលកលបរតែដលខចបរតេគ

ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ភកខទង យឲ

ឧបសមបទដលកលបរតែដលខចចវរេគ ។ មច សចវរទង យនយកចវររតឡបេទវញ

កនងកលែដលកលបរតេនះបនឧបសមបទេហើយ ។ ពកភកខទងេនះ រ ចេទ

បណឌ បតទង រកតកយ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ

របែហលគន នងពកតរ ថយ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យភកខ មនគបបឲឧបសមបទដល កលបរត

ែដលខចចវរេគេឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះឯង ភកខឲ

ឧបសមបទដលកលបរតែដលខចទងបរតនងចវរេគ ។ ពកមច សេគកនយកបរតនង

ចវររតឡបេទវញកនងកលែដលកលបរតេនះបនឧបសមបទេហើយ ។ ពកភកខទង

េនះក រកតកយរ ចេទបណឌ បតនងៃដទេទ ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ របែហលគន នងពកតរ ថយ ។ ភកខទង យរកបទលេសចកដន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ កគបបឲ

188  

ឧបសមបទដលកលបរតែដលខចបរតនងចវរេគេឡើយ ភកខ ឲឧបសមបទ រតវ

បតតទកកដ។

ចប រៈសែមតងអពបគគល ២០ ជពកែដលសងឃមនគបបឲឧបសមបទ ។

[ ១៣៥ ] កសមយេនះឯង ភកខទង យបបសមនស ចៃដ ។េប។ បបស

មនស ចេជើង ។ បបសមនស ចទងៃដទងេជើង ។ បបសមនស ចរតេចៀក ។

បបសមនស កបតរចមះ ។ បបសមនស កបតទងរតេចៀកទងរចមះ ។ បបសមនស

កបតរមមៃដ ។ បបសមនស កបតេមៃដឬេមេជើង ។ បបសមនស ចសរៃសធ ។

បបសមនស មនរមមៃដជបគន ។ បបសមនស គម ។ បបសមនស េតឿ ។

បបសមនស ពកក ។ បបសមនស ែដលេគេបៀតេបៀនឲមន ល ក ន ម(១) ។ បបស

មនស ែដលេគ យនងរពត(២) ។ បបសមនស ែដល ជករកតេឈម ះទក

( ជករពយរេទសទក(៣) ) ។ បបសមនស មនេជើងសទក ។ បបសមនស មនេ គ

រកក(៤) ។ បបសមនស មនរបរទសដបរសទយ(៥) ។ បបសមនស ែដលេទើបនងខវ ក( ៦ ។

បបសមនស ែកលងៃដឬេជើង ។ បបសមនស ខចក ។ បបសមនស ល បកយមខ ង ។

បបសមនស ខវន ។ បបសមនស មនកមល ងថយេរពះជ ។ បបសមនស ខវ ក

ពកេណើ ត ។ បបសមនស គ ។ បបសមនស ថលង ។ បបសមនស ទងខវ កទងគ ។

បបសមនស ទងខវ កទងថលង ។ បបសមនស ទងគទងថលង ។ បបសមនស ទងខវ ក

ទងគទងថលង ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ។ រពះអងគ

រទង មថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវបបសមនស កបតៃដ មនរតវបបសមនស

កបតេជើង មនរតវបបសមនស កបតទងៃដទងេជើង មនរតវបបសមនស កបត

រតេចៀក មនរតវបបសមនស កបតរចមះ មនរតវបបសមនស កបតទងរតេចៀក

ទងរចមះ មនរតវបបសមនស កបតរមមៃដ មនរតវបបសមនស កបតេមៃដឬេមេជើង

189  

មនរតវបបសមនស ចសរៃសធ មនរតវបបសមនស មនរមមៃដជបគន មនរតវ

បបសមនស គម មនរតវបបសមនស េតឿ មនរតវបបសមនស ពកក មនរតវបបស

មនស ែដលេគេបៀតេបៀនឲមន ល ក ន ម ។ មនរតវបបសមនស ែដលេគ យ

េ យរពត មនរតវបបសមនស ែដល ជករកតេឈម ះទក ( ពយរេទសទក )

មនរតវបបសមនស េជើងសទក មនរតវបបសមនស មនេ គ រកក មនរតវបបស

មនស រទសដបរសទយ មនរតវបបសមនស េទើបនងខវ ក មនរតវបបសមនស ែកលងៃដឬ

ែកលងេជើង មនរតវបបសមនស ខចក មនរតវបបសមនស ល បកយមខ ង មនរតវបបស

មនស ខវន មនរតវបបសមនស មនកមល ងថយេរពះជ មនរតវបបសមនស ខវ ក

ពកេណើ ត មនរតវបបសមនស គ មនរតវបបសមនស ថលង មនរតវបបសមនស

ទងខវ កទងគ មនរតវបបសមនស ទងខវ កទងថលង មនរតវបបសមនស ទងគ

ទងថលង មនរតវបបសមនស ទងខវ កទងគទងថលង ភកខ បបស រតវ បតតទកកដ ។

ចប រៈនយយពបគគល មសបពរ ចពក ែដលភកខ មនរតវបបស ។

ចប ទយជជភណ រៈទ ៩ ។

[ ១៣៦ ] សមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខឲនស យដលអលជជ ភកខទង យ

( ភកខ ែដលឥតខម សបប ) ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រទងរ សថមន លភកខទង យ ភកខ មនរតវឲនស យដលអលជជភកខទ យេទ

ភកខ ឲ រតវ បតតទកកដ ។ សមយេនះ ភកខទង យេន រសយ ( កនយក

នស យ ) នងអលជជ ភកខទង យ។ មនយរបនម ន ភកខទង យេនះកេទជភកខអលជជជភកខ មកែដរ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវេន រសយនងអលជជ ភកខទង

យេទ ភកខ េន រតវ បតតទកកដ ។ ល បេនះឯង ភកខទង យមនេសចកដ

190  

រតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគបនបញញតតេហើយថ ភកខ មនរតវឲនស យ ដល

ពកភកខអលជជ មនរតវេន រសយនងពកភកខជអលជជ ដេចនះេយើងទង យ គបប

គ ល ភកខជលជជឬអលជជដចេមដចបន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រទងមនរពះបន ទលថ មន លភកខទង យ តថគតអនញ ញតតឲ

បងអងចេ យគតថ អញនងដង ( ភកខ េនះ ) ជសភគភកខ ( ភកខមនធមលអរតវគន )

អស ៤ ៃថងឬ៥ ៃថងសនបន ។

[ ១៣៧ ] កសមយេនះឯង ភកខ មយរបេដ ើរផលវឆង យកនងជនបទនែដនេកសល ។

ភកខ េនះមនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគបញញតតេហើយថ ភកខ មនរតវេន

េ យគម ននស យេទ ឯ ម អញេ តមនកចចេ យនស យ ( រតវកនយកនស យ )

េហើយជមនស េដ ើរផល វឆង យ អញរតវរបតបតត ដចេមដច ។ ភកខទង យរកប ទល

ដេណើ ន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រទងអនញ ញតតថ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲ ភកខអនកេដ ើរផល វឆង យែដលមនទនបននស យ ឲេនេ យគម ននស យបន ។

[ ១៣៨ ] សមយេនះឯង ភកខ ពររបេដ ើរេទកនផលវឆង យកនងជនបទនែដន

េកសល ។ ភកខទង យេនះេដ ើរចលេទកន ស ១ ។ ប ត ភកខទងេនះ ភកខ ១

អងគឈ ។ េទើបភកខ ឈេនះមនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគបញញតតេហើយ

ថ ភកខ មនរតវេនេ យគម ននស យេទ ក ម អញមនកចចេ យនស យេហើយមន

ជងផង អញរតវរបតបតតដចេមដចហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲ

ភកខ ឈែដលមនទនបននស យ ឲេនេ យគម ននស យបន ។ េទើបភកខអនកបេរមើជង

របសភកខ ឈេនះមនេសចកដរតះរះថ រពះដមនរពះភគបញញតតេហើយថ ភកខ មនរតវេន

េ យគម ននស យេទ ឯ ម អញមនកចចេ យនស យ ភកខ េនះេ តកេនឈ

191  

អញរតវរបតបតតដចេមដចហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន-

រពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខអនកបេរមើ

ជងែដលមនទនបននស យ េបើភកខ ឈស ( ឲេនកដរ ) រតវេនេ យគម ននស យ

បន ។ សមយេនះឯង ភកខ ១ របេនកន ងៃរព ។ ភកខ េនះបនសបបយកនងេសនេសនៈ

េនះ េទើបភកខ េនះមនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគបញញតតេហើយថ ភកខមនរតវេនេ យគម ននស យេទ ឯ ម អញេ តមនកចចេ យនស យ ឥឡវេន

កនងៃរព មយងេទៀត អញកបនេសចកដសបបយកនងេសនេសនៈេនះ អញរតវរបតបតតដច

េមដចហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

អនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ែដលេនកនងៃរព កលេបើ

កណតដងនវធមជេរគ ងេនសបបយ េបើមនទនបននស យេទ រតវេនេ យគម ន

នស យបន េ យគតថ ភកខអនកឲនស យដសមគរនងមកកនងកល អញនងេន

រសយ ( កនយកនស យ ) នងភកខ េនះកន ងកលេនះ ។

[ ១៣៩ ] កសមយេនះឯង មនឧបសមបទេបកខៈ(១) របសរពះម កស ប

ដមន យ ។ េទើបរពះម កស បដមន យបញជ នទតេទកន ងស ករពះ នន ទដ

មន យថ ចរ នន ទមកសរតអនស វន(២) ចេពះឧបសមបទេបកខៈេនះ ។ រពះ នន ទ

ដមន យបននយយយងេនះថ ខញករ មន ចកនយក ( េ ) េឈម ះ

រពះេថរៈេទ ( េរពះ ) រពះេថរៈជរគរបសខញរពះករ ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲភកខ សរតអនស វនេ យេគតតនមកបន ។

[ ១៤០ ] កសមយេនះឯង មនឧបសមបទេបកខៈពរបរបសរពះម កស ប

ដមន យ ។ អនកទងេនះរបែកកគន ថ ខញនង ( បេពញ ) ឧបសមបទមនខញនង ( បេពញ )

192  

ឧបសមបទមន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ។ រទងអ

នញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ សរតអនស វនែតមតង ចេពះ

ឧបសមបទេបកខៈពរនកបន(៣) ។ សមយេនះឯង មនពកឧបសមបទេបកខៈរបស

រពះេថរៈេរចើនអងគ ។ ពកឧបសមបទេបកខៈទងេនះរបែកកគម ថខញនង (បេពញ)

ឧបសមបទមន ខញនង ( បេពញ ) ឧបសមបទមន ។ រពះេថរៈទង យ បននយយយង

េនះថ ែន វេ េណហើ យេយើង នងសរតអនកទងអសកនងអនស វនជមយគន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខ

ទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ សរតអនស វនជមយគន ចេពះឧបសមបទេបកខៈ

ពរ ឬ បរបបន(៤) ែតករសរតអនស វនេនះបនែតេ យឧបជឈយជមយគន

ឧបជឈយេផ ងគន មនបនេឡើយ ។

[ ១៤១ ] សមយេនះឯង កមរកស បដមន យមនឆន ២០ េ យ បយកឆន

ងពេនកនងគភផងបនឧបសមបទ ។ េទើបកមរកស បដមន យមន េសចកដ

រតះរះថ រពះដមនរពះភគបញញតតេហើយថ ភកខ មនរតវឲឧបសមបទដលបគគលមន

យមនរគប ២០ ឆន ដេចនះ ក ម អញមនឆន ២០ បទងឆន ែដលេនកនងគភផង

បនឧបសមបទ ម អញជឧបសមបន ន ( ជភកខ ) ឬមនបនជឧបសមបន នេទ ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រទងរ សថ មន លភកខទង យ ចតតជបឋម េកើតេឡើងេហើយ វញញណជបឋម េកើតរបកដេហើយ

កនងៃផទៃនម កេណើ តរបសសតវេនះឯងរតវ បអពបឋមចតតេនះឬបឋមវញញណ

េនះ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខឲឧបសមបទ ដលកលបរតមនឆន

២០ បទងឆន ែដលេនកនងៃផទ ។

193  

[ ១៤២ ] កសមយេនះឯង ពកភកខ ែដលបនឧបសមបទ មនេ គឃល ងខ លះ

េ គពកខលះ េ គែរសងខលះ េ គរងៃរខ លះ េ គឆក តរជកខលះកេកើតរបកដេឡើង ។ ភកខទង

យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខ

ទង យ តថគតអនញញ តឲភកខកលឲឧបសមបទសរអន ត យកធម ១៣ យង

សន ។ មន លភកខទង យ កឧបសមបទេបកខៈេនះ ភកខ រតវសរយងេនះថ

អនកមន ពធទង យមនសភពយងេនះឬេទ គេ គឃលង េ គពក េ គែរសង

េ គរងៃរ េ គឆក តរជក អនកឯងជមនស ឬ ជរបសឬ ជអនកជឬ ជអនកមនជពក

បណលេគឬ មនែមនជ ជ មរត ( អនកេធវើ ជករ ) េទឬ អនកឯងម ប

បនអនញញ តេហើយឬ អនកឯងមនឆន េពញ ២០ េហើយឬអនកឯងមនបរតចវររគបរគន

េហើយឬ អនកឯងេឈម ះអវ ឧបជឈយអនកឯងេឈម ះអវ ។ សមយេនះ ភកខទង យ

សរអន ត យកធមទង យនងពកឧបសមបទេបកខៈ ែដលខលនមនទនបនេរប នរបេ ។

ឧបសមបទេបកខៈទង យករងខ លនេអៀនអនមន ចេឆលើយបន ។ ភកខទង យ រកប

ទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខ េរប នរបេ ( បងហ ត ) ជមនេហើយសមសរអន ត យកធម

ទង យជខងេរកយ ។ ភកខទង យេរប នរបេ កន ងក ដ លសងឃេនះឯង ។

ឧបសមបទេបកខៈទង យកេនរងខលនេអៀនអនយងេនះដែដល មន ចនងេឆលើយបន ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ េរប នរបេ កន ងទដសមគរេហើយសមសរ

អន ត យកធមទង យកនងក ដ លសងឃ ។ មន លភកខទង យ កឯឧបសមបទេបកខៈ

េនះ ភកខ រតវេរប នរបេ យងេនះ ។ ភកខ រតវឲឧបសមបទេបកខៈេនះកនយក

ឧបជឈយជមន ។ លះភកខឲឧបសមបទេបកខៈកនយកឧបជឈយេហើយរតវរបបបរត

នងចវរថ េនះបរតរបសអនក េនះសងឃដ េនះឧតត សងគៈ េនះអន តរ សកៈ អនកចរេទ

194  

ឈរេនកនងឱកសឯេ ះចះ ។ ភកខទង យលងង មនឆល សេហើយេរប នរបេ

ឧបសមបទេបកខៈទង យ ែដលភកខទង យេរប នរបេ មនលអ េនែតរងខ លនេអៀនអន

មន ចនងេឆលើយបន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រទងមនរពះបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខលងងមនឆល ស មនរតវេរប នរបេ

ឧបសមបទេបកខៈេទ ភកខ េរប នរបេ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲែតភកខ ែដលឆល សរបតពល េរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈបន ។ ភកខ

ទង យែដលសងឃមនបនសន មតេហើយេរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈ ។ ភកខទង យ

រកបទលេសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខ

ទង យ ភកខ ែដលសងឃមនបនសន មត មនរតវេរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈេឡើយ

ភកខ េរប នរបេ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲែតភកខែដលមនករសន មតេរប នរបេ ។ មន លភកខទង យ ភកខ រតវសន មតយងេនះ ។ រតវ

ខ លនឯងសន មតខលនកបន ភកខ ដៃទសន មតភកខ ដៃទកបន ។ កឯខលនឯងរតវសន មតខលនដចេមដច ។

គភកខ ែដលឆល សរបតពលរតវឲសងឃយលថ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សម

សងឃ ដ បខ ញ បគគលមនេឈម ះេនះ(១) ជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យ

េឈម ះេនះ(២) ។ េបើកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ ខញគរេរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈ

េឈម ះេនះ ។ រតវខ លនឯងសន មតខលនយងេនះ ។ ភកខ ដៃទរតវសន មតភកខ ដៃទដចេមដច ។

គភកខឆល សរបតពលរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សមសងឃ

ដ បខ ញ បគគលេឈម ះេនះជឧបសមបទេបកខៈ របសេ កដមន យេឈម ះេនះ េបើកមម

មនកលគរដលសងឃេហើយ គរភកខមនេឈម ះេនះេរប នរបេ ឧបសមបទេបកខ េឈម ះ

េនះ ។ ភកខ ដៃទសន មតភកខ ដៃទយងេនះ ។ រតវភកខ ែដលមនករសន មតេនះ ចលេទ

រកឧបសមបទេបកខៈេហើយ នយយយងេនះថ ែនអនកមនេឈម ះេនះ អនកច ដ ប

កលេនះជកលពតកលែមនរបសអនកេហើយ េហតឯ មន កលេបើភកខ សរេហត

195  

េនះកន ងក ដ លសងឃ ( េបើ ) េហតមន រតវអនកនយយថមន េហតគម ន រតវអនក

នយយថគម ន អនកករងខ លនេឡើយ កេអៀនខម សេឡើយ ភកខទង យនងសរអនកយង

េនះថ ពធទង យមនសភពយងេនះ គឃលង ពក ែរសង រងៃរ ឆក តរជក

អនកឯងមនឬេទ អនកឯងជមនស ឬ ជរបសឬ ជអនកជឬ ជអនកមនជពក

បណលេគឬ មនែមនជ ជ មរតេទឬ អនកឯងម ប បនអនញញ តេហើយឬ

អនកឯងមនឆន េពញ ២០ េហើយឬ អនកឯងមនបរតចវរបរបណេហើយឬ អនកឯង

េឈម ះអវ ឧបជឈយរបសអនកឯងេឈម ះអវ ។ មនពកយសរថ ឧបសមបទេបកខៈ

នង ចរយមកជមយគន (៣)ឬអវ ។ វសជជនថមនរតវមកជមយគន េទ ។ រតវ ចរយ

អនកេរប នរបេ មកមនេហើយឲសងឃរជបថ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សម

សងឃ ដ បខ ញ បគគលមនេឈម ះេនះជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះ

េនះ ។ ឧបសមបទេបកខៈេនះខញេរប នរបេ រចេហើយ ។ េបើកមមមនកលគរដលសងឃ

េហើយ ឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះគរមក។ រតវ ចរយអនកេរប នរបេ េ

ឧបសមបទេបកខេនះថអនកចរមកដេចនះ ។ រតវ ចរយអនកេរប នរបេ ឲឧបសមបទ

េបកខៈេនះេធវើ ឧតត សងគៈេឆៀង ម មខ ងេហើយ ឲថវ យបងគបទភកខទង យេហើយ

ឲអងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយឲសមឧបសមបទថ បពរតរពះគែមដងសងឃ

ដចេរមើន ខញសមឧបសមបទនងសងឃ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សមសងឃ

រសយេសចកដអនេរគះ េហើយេរ ចរសងខ ញផង បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន

ខញសមឧបសមបទនងសងឃអស រៈជគរមបពរដងផង បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន

សមសងឃ រសយេសចកដអនេរគះេហើយេរ ចរសងខញផង ។ បពរតរពះគែមដងសងឃ

ដចេរមើន ខញសមឧបសមបទ នងសងឃអស រៈជគរមបបដង បពរតរពះគែមដងសងឃដ

ចេរមើន សមសងឃ រសយេសចកដអនេរគះេហើយេរ ចរសងខ ញផង ។ ភកខ ែដលឆល ស

របតពលរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ បគគល

196  

េនះេឈម ះេនះជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះេនះ ។ េបើកមមមនកល

គរដលសងឃេហើយ ខញគរសរអន ត យកធមទង យនងឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ ។

ែនអនកមនេឈម ះេនះ អនកច ដ ប កលេនះជកលពត កលែមនរបសអនកេហើយ

េហតឯ េកើតេហើយ ខញសមសរេហតេនះ េហតមន អនករតវនយយថមន េហត

មនមន អនករតវនយយថមនមន ពធទង យមនសភពយងេនះ គ ឃលង ពក

ែរសង រងៃរ ឆក តរជក អនកឯងមនឬេទ អនកឯងជមនស ឬ ជរបសឬ ជអនកជឬ មន

ជពកបណលេគេទឬ មនែមនជ ជ មរតេទឬ អនកឯងម ប បនអនញញ ត

េហើយឬ អនកឯងមនឆន ២០ បរបណេហើយឬ អនកឯងមនបរតចវរបរបណេហើយឬ

អនកេឈម ះអវ ឧបជឈយរបសអនកេឈម ះអវ ។ ភកខ ែដលឆល សរបតពលរតវឲសងឃរជប

ថ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ បគគលេនះេឈម ះេនះ ជឧបសមបទ

េបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះេនះ បរសទធចកអន ត យកធមទង យេហើយ ។

ឧបសមបទេបកខៈេនះមនបរតនងចវរបរបណេហើយ ។ ឥឡវឧបសមបទេបកខេឈម ះេនះ

សមឧបសមបទនងសងឃ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ េបើកមមមន

កលគរដលសងឃេហើយ សមសងឃឲឧបសមបទដលឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ

េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ េនះជញតត ។ បពរតរពះគែមដងសងឃដ

ចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ បគគលេនះេឈម ះេនះជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន

យេឈម ះេនះ បរសទធចកអន ត យកធមទង យេហើយ ។ ឧបសមបទេបកខៈ

មនបរតចវរបរបណេហើយ ។ ឥឡវឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ សមឧបសមបទនង

សងឃ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ ឥឡវសងឃឲឧបសមបទដល

ឧបសមបទេបកខៈ េឈម ះេនះេ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ ឧបសមបទ

របសឧបសមបទេបកខៈ េឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយគបចតត

ដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះរតវេសង ម មនគបចតត

197  

ដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះ រតវនយយេឡើង ។ ខញសម

សរតេសចកដេនះអស រៈជគរមបពរដងផង ។ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សម

សងឃ ត បខ ញ បគគលេនះេឈម ះេនះ ជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះ

េនះ បរសទធចកអន ត យកធមទង យេហើយ ។ ឧបសមបទេបកខៈេនះ មនបរត

នងចវរបរបណេហើយ ។ ឥឡវឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ សមឧបសមបទនងសងឃ

េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ ឥឡវសងឃឲឧបសមបទ ដល

ឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈ េឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ ឧបសមបទ

របសឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយ គបចតត

ដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះរតវេសង ម មនគបចតត

ដលេ កដមន យអងគ េ កដមន យអងគេនះរតវនយយេឡើង ។ ខញសម

សរតេសចកដេនះអស រៈជគរមបបដងផង ។ បពរតរពះគែមដងសងឃដចេរមើន សម

សងឃ ដ បខ ញ បគគលេនះ េឈម ះេនះ ជឧបសមបទេបកខៈរបសេ កដមន យេឈម ះ

េនះ បរសទធចកអន ត យកធមេហើយ ។ ឧបសមបទេបកខៈេនះមនបរតនងចវរបរបណ

េហើយ ។ ឥឡវឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ សមឧបសមបទនងសងឃេ យមនរពះេថរៈ

េឈម ះេនះជឧបជឈយ ។ ឥឡវសងឃឲឧបសមបទដលឧបសមបទេបកខៈេឈម ះេនះ

េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះ ជឧបជឈយ ។ ឧបសមបទរបសឧបសមបទេបកខៈ េឈម ះ

េនះ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយ គបចតតដលេ កដមន យអងគ

េ កដមន យអងគេនះរតវេសង ម មនគបចតតដលេ កដមន យអងគ រតវ

េ កដមន យអងគេនះនយយេឡើង ។ សងឃបនឲឧបសមបទ ដលឧបសមបទ-

េបកខៈ េឈម ះេនះ េ យមនរពះេថរៈេឈម ះេនះជឧបជឈយេហើយ ។ ករឲឧបសមបទ

េនះគបចតតដលសងឃ េហតេនះបនជសងឃេសង មេន ។ ខញសមចទកនវេរឿងេនះ

េ យ ករេសង មយងេនះ ។

198  

ចប ឧបសមបទកមម ។

[ ១៤៣ ] កន ងខណៈឧបសមបទេហើយភល មៗេនះឯង ភកខ រតវ បឆយ(១)

( រសេមល ) រតវរបបរដវ(២) រតវរបបចែណកៃថង (៣) រតវរបបសងគត(៤) រតវរបប

នស យ ៤ ថ បពវជជ រសយេភជនជពនត ែដលភកខ រតវបនមកេ យកមល ងកភន

េជើង អនករតវេធវើ េសចកដរបងែរបងកនងេភជនេនះអសមយជវត ។ អតេរក ភ ( ៧

យង ) គភតតែដលទយកថវ យចេពះសងឃទងអស ១ ភតតែដលទយកឲដលភកខ ២-៣

រប មសងឃសែមតងឲ ១ ភតតែដលទយកនមន តេទរបេគន ១ ភតតែដលទយកឲដល

ភកខ េ យ ល ក គសរេសរេឈម ះភកខឬទយកេហើយចប ១ ភតតែដលទយក ឲែត

មយៃថងកន ងបក ៗ ( ខងេខនើតឬរេនច ) ១ ភតតែដលទយកឲកនងៃថងឧេបសថ ១

ភតតែដលទយកឲកនងៃថង ១ េកើត ឬ ១ េ ច ១ ( បពវជតេរតកអរកនងអតេរក ភេនះ

បន ) ។ បពវជជ រសយនវចវរបង កល (៥) អនករតវេធវើករឧស ហកន ងសពតបង កល

េនះអសមយជវត ។ អតេរក ភ ( ៦ យង ) គសពតេធវើ ពសបកេឈើ ១ សពតេធវើពកបបស ១ សពតេធវើ ពសរត ១ សពតេធវើ ពេ មសតវ ១ សពតេធវើ ពៃធម ១ សពតភងគៈ

គសពតេធវើ ពរបសទងរប យគន ១ ( បពវជតេរតកអរកនងអតេរក ភេនះបន ) ។

បពវជជ រសយមលបេឈើជេសនសនៈអនករតវេធវើករឧស ហកន ងេសនសនៈេនះអស

មយជវត ។ អតេរក ភ( ៥ យង ) គវ រ ១ អឌ េយគ( េ ងបងមយចេហៀង ) ១

រប ទែវង ១ រប ទដបលរតងល ១ គ ១ ( បពវជតេរតកអរកន ងអតេរក ភ

េនះបន ) ។ បពវជជ រសយេភសជជៈែដលរ េ យទកមរតសអយ អនករតវេធវើករ

ឧស ហកន ងេភសជជៈេនះអសមយជវត ។ អតេរក ភ ( ៥យង ) គទកេ ះ វ ១

ទកេ ះខប ១ េរបង ១ ទកឃម ១ សករអេព ១ ( បពវជតេរតកអរកន ងអតេរក ភ

េនះបន ) ។

199  

ចប នស យ ៤ ។

[ ១៤៤ ] កសមយេនះឯងភកខឲឧបសមបទដលភកខ មយរបេហើយ េចលឲេន

មន កឯងកេចៀសេចញេទ ។ ភកខ េនះមកែតមន កឯង មេរកយ បនជបនងរសត ែដល

ធល បជរបពន ធអពេដ ើមកន ងចេនល ះផលវ ។ រសត េនះនយយយងេនះថ ឥឡវេនះអនកឯងបស

េហើយឬ។ ភកខ េនះេឆលើយថ េអើអញបសេហើយ ។ រសត េនះនយយថ េមថនធមម

ពកអនកបសបនេ យករម ស ( េណហើ យ ) អនកចរមកេសពេមថនធមមចះ ។

ភកខ េនះេសពេមថនធមមនងរសត េនះេហើយេទយតយរេរកយេគ ។ ភកខទង យបន

នយយយងេនះថ ែន វេ េហតអវបនជអនកឯងេធវើ ដេណើ រឲយតយរយងេនះ ។

េទើបភកខ េនះរបបដេណើ រន ះដលភកខទង យ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ េរពះេហតេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគ រទងេធវើ

ធមមកថេហើយ រ សេ ភកខទង យថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ ត

ឲភកខ ឲឧបសមបទេហើយ ឲភកខជគនគន របបកចចែដលភកខ មនរតវេធវើ ៤ យងផងថ

ភកខ ឧបសមបន នេហើយមនរតវេសពេមថនធមម េ យេ ចេទសមបនងសតវតរចឆ នញ ។

ភកខ េសពេមថនធមម ភកខ េនះមនែមនជសមណៈ មនែមនជកនេចរពះពទធជ

សកយៈ ។ ធមម បរសមនកបល ចេហើយមនគររសេឡើងបនេ យករយតភជ ប

សររៈេនះ មនឩបមយង មញ ភកខ េសពេមថនធមមេហើយ មនែមនជសមណៈ

មនែមនជកនេចរពះពទធជសកយៈ កមនឧបេមយយយងេនះែដរ ។ អនកមនរតវ

េធវើ កចចេនះអសមយជវត ។ ភកខ ឧបសមបន នេហើយ មនរតវកនយករបសែដលេគមនឲ

គកនយកេ យេថយយចតត េ យេ ចេទរតមែតេ ម មយទង ។ ភកខ មយកន

យករបសមនតៃមល ១ បទកដ គរដល ១ បទកដ េលើសជង ១ បទកដ ែដលេគមនបន

ឲគកនយកេ យេថយយចតត ភកខ េនះមនែមនជសមណៈ មនែមនជកនេច រពះ

ពទធជសកយៈ ។ ធមម សល កេឈើេលឿង ( ទ ) ែដលរជះចះចកទងេហើយមនគរមន

200  

ពណេខៀវ ( រសសខច ) វញបន មនឧបមយង មញ ភកខកនយករបសមនតៃមល ១

បទកដ គរដល ១ បទកដ េលើសជង ១ បទកដ ែដលេគមនបនឲ គកនយកេ យ

េថយយចតត មនែមនជសមណៈ មនែមនជកនេចរពះពទធជសកយៈ កមនឧបេមយយ

យងេនះែដរ ។ អនកមនរតវេធវើ កចចេនះអសមយជវត ។ ភកខ ឧបសមបន នេហើយ មនរតវ

ែកលងេធវើសតវឲធល កចះចកជវតេឡើយ េ យេ ចេទ ងពរសេមចេខម នង

រសេមចរកហម ។ ភកខ ែកលងេធវើ ងកយមនស ឲធល កចះចកជវត ប ងពរលត

គភេ យេ ចេទ ភកខ េនះមនែមនជសមណៈ មនែមនជកនេចរពះពទធជសកយៈ ។

ធមម ថមរកសែបកជពរេហើយជធមមជតជតវញមនបន មនឧបមយង មញ

ភកខ ែកលងេធវើ នវ ងកយមនស ឲធល កចះចកជវតកមនែមនជសមណៈ មនែមនជ

កនេចរពះពទធជសកយៈ កមនឧេមយយយងេនះែដរ ។ អនកមនរតវេធវើ កចចេនះ អស

មយជវត ។ ភកខ ឧបសមបន នេហើយ មនរតវនយយអតឧតតរមនស ធមម េ យពកយថ

អ ម េរតកអរចេពះកន ងផទះ ង តដេចនះេ យេ ចេទ ។ ភកខ មនេសចកដរបថន

មក ែដលេសចកដរបថន រគបសងកតេហើយ នយយអតឧតតរមនស ធមម គឈនកដ

វេមកខកដ សមធកដ សមបតតកដ មគគកដ ផលកដ ែដលមនពត ភកខ េនះមនែមនជសមណៈ

មនែមនជកនេចរពះពទធជសកយៈ ។ ធមម េដ ើមេ ន តកបតចងេហើយមនគរដះេឡើង

េទៀតបន មនឧបមយង មញ ភកខមនេសចកដរបថន មកែដលេសចកដរបថន

រគបសងកតេហើយ នយយអតឧតតរមនស ធមមែដលមនមន មនពត កមនែមនជ

សមណៈ មនែមនជកនេចរពះពទធជសកយៈ កមនឧបេមយយយងេនះឯង ។

អនកមនរតវេធវើ កចចេនះអសមយជវត ។

ចប កចចមនគរេធវើ ៤ យង ។

201  

[ ១៤៥ ] កសមយេនះឯង ភកខ មយរបរតវសងឃេលើកវតត េរពះមនេឃើញ បតត

េហើយកសកេទ ។ អនកេនះរតឡបមកសមឧបសមបទនងភកខទង យេទៀត ។ ភកខ

ទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ

មន លភកខទង យ េបើមនភកខកន ង សនេនះ រតវសងឃេលើកវតតេរពះមនេឃើញ

បតតេហើយសកេទ ។ អនកេនះរតឡបមកសមឧបសមបទនងភកខទង យេទៀត ។

រតវភកខទង យនយយនងអនកេនះយងេនះថ អនកនងេឃើញ បតតេនះេទ ។ េបើអនក

េនះនយយថ ខញករ នងេឃើញ បតតេនះរតវភកខទង យបបសចះ េបើនយយថ

ខញករ នងមនេឃើញ បតតេនះេទ មនរតវបបសេទ ។ លះភកខទង យបបស

េហើយរតវសរអនកេនះថ េ កនងេឃើញ បតតេនះឬេទ ។ េបើ មេណរេនះនយយ

ថខញករ នងេឃើញ រតវឲឧបសមបទចះ េបើនយយថខញករ នងមនេឃើញេទ

មនរតវឲឧបសមបទេទ ។ លះភកខទង យឲឧបសមបទេហើយ រតវសរភកខ េនះថ

េ កនងេឃើញ បតតេនះេទ ។ េបើភកខ េនះនយយថ ខញករ នងេឃើញភកខទង

យរតវសរតឱ រណកមមចះ(១) េបើនយយថខញករ នងមនេឃើញេទ មនរតវសរត

ឱ រណកមមេឡើយ ។ លះភកខទង យសរតឱ រណកមមេហើយរតវសរ ភកខ េនះថ

ឥឡវេ កេឃើញ បតតេនះឬេទ ។ េបើភកខ េនះេឃើញ ករេឃើញេនះជករលអ

េបើមនេឃើញេទ កលេបើភកខទង យបនេសចកដរពមេរព ងគន រតវេលើកវតតភកខ េនះ

េទៀត កលេបើមនបនេសចកដរពមេរព ងគន េទ មនមន បតតេរពះបរេភគរមេនរម

( េ យភកខ េនះេឡើយ ) ។ មន លភកខទង យ េបើមនភកខកន ង សនេនះរតវ សងឃ

េលើកវតតេរពះមនេធវើ តប បតត(២) េហើយសកេទ ។ អនកេនះរតឡបមកសម

ឧបសមបទនងភកខទង យេទៀត ។ រតវភកខទង យនយយនងអនកេនះយងេនះថ

អនកនងេធវើ តប បតតេនះឬេទ ។ េបើអនកេនះនយយថខញករ នងេធវើ តបវញ រតវភកខ

ទង យបបសចះ េបើនយយថខញករ នងមនេធវើ តបេទ មនរតវបបសេទ ។ លះ

202  

ភកខទង យបបសេហើយរតវសរ មេណរេនះថ អនកនងេធវើ តប បតតេនះឬេទ ។

េបើ មេណរេនះនយយថ ខញករ នងេធវើ តប រតវភកខទង យឲឧបសមបទចះ

េបើនយយថ ខញករ នងមនេធវើ តបេទ មនរតវឲឧបសមបទេឡើយ ។ លះភកខទង យឲឧបសមបទេហើយរតវសរភកខ េនះថ េ កនងេធវើ តប បតតេនះឬេទ ។

េបើភកខ េនះនយយថខញករ នងេធវើ តប បតតេនះ រតវសរតឱ រណកមមចះ េបើ

នយយថខញករ នងមនេធវើ តបេទ មនរតវឲឱ រណកមមេទ ។ លះភកខទង យ

សរតឱ រណកមមេហើយរតវនយយនងភកខ េនះថ ចរេ កេធវើ តប បតតេនះចះ ។

េបើភកខ េនះេធវើ តប ករេធវើ តបេនះជករលអ េបើមនេធវើ តបេទ កលេបើភកខទង យ

បនេសចកដរពមេរព ងគន រតវេលើកវតតភកខ េនះេទៀត កលេបើមនបនេសចកដរពម

េរព ងគន មនរតវ បតតេរពះបរេភគរម េរពះេនរមេទ ។ មន លភកខទង យ េបើមនភកខ កន ង សនេនះ រតវភកខទង យេលើកវតតេរពះមនលះបងទដ ឋ រកកេហើយ

សកេទ។ អនកេនះរតឡបមកសមឧបសមបទនងភកខទង យេទៀត។ រតវភកខទង

យនយយនងអនកេនះយងេនះថ អនកនងលះបងទដ ឋ រកកេនះេទ ។ េបើអនកេនះ

នយយថ ខញករ នងលះបង រតវភកខទង យបបសចះ េបើនយយថខញនងមន

លះបងេទ មនរតវបបសេទ ។ លះភកខទង យបបសេហើយរតវសរ មេណរេនះថ

អនកនងលះបងទដ ឋ រកកេនះេទ ។ េបើ មេណរេនះនយយថ ខញករ នងលះបង

រតវភកខទង យឲឧបសមបទចះ េបើនយយថខញករ មនលះបងេទ មនរតវឲ

ឧបសមបទេទ ។ លះភកខទង យឲឧបសមបទេហើយរតវសរថេ កនងលះបងទដ ឋរកកេនះេទ ។ េបើភកខ េនះនយយថ ខញករ នងលះបង រតវភកខទង យសរត

ឱ រណកមមចះ េបើនយយថ ខញករ នងមនលះបងេទ មនរតវសរតឱ រណកមម

េទ។ លះភកខទង យសរតឱ រណកមមេហើយ រតវនយយនងភកខ េនះថ ចរេ ក

លះបងទដ ឋ រកកេនះេទ ។ េបើភកខ េនះលះបង ករលះបងេនះជករលអ េបើមន

203  

លះបងេទ កលេបើភកខទង យបនេសចកដរពមេរព ងគន រតវេលើកវតតភកខ េនះេទៀត

េបើមនបនេសចកដរពមេរព ងគន េទ មនរតវ បតត េរពះបរេភគរម េរពះេនរមេទ ។

ចប ម ខន ធកៈទ ១ ។

[ ១៤៦ ] កលេបើរពះវនយមនរបេយជនធនមកនវេសចកដសខដលភកខមន

សលជទរស ញទង យ ជសភវរទរទងទកនវ សនផង ជទេគចររបស

រពះជនរសជសពវញញផង មនែមនជវសយៃនបគគលដៃទ ជទេក មក ន ត ែដល

រពះដមនរពះភគរទងបញញតតេហើយេ យរបៃព េដ ើមបសងកតសងកននវពកភកខ ែដល មន

េសចកដរបថន មកផង េដ ើមបតមកលតេមកើងនវពកភកខ ែដលមនេសចកដខម សផង េ យ

ឥតសង យ អនករបជញែដលមនរបរកតេធវើ នវរបេយជនដសមគរ ែតងរបតបតតេ យ

ឧបយ កនងខន ធកវនយផង កនងបរ រៈផងរពមទងមតក ។ បគគល មន គ លេគ

បគគលេនះនងរក ហវ ងេគ ដចេមដចបន យង មញ ភកខ មន គ លសល ភកខេនះនងរក េសចកដសរងមកន ងសលដចេមតចបន យងេនះែដរ ។ េបើទកជ រពះសរត

នងរពះអភធមម បសនយអសេទេហើយ ែតេបើរពះវនយមនទនវនសេនេឡើយេទ

រពះ សនេឈម ះថ ឋតេថរតេទេទៀតបន ។ េរពះេហតៃនករសងគ យនេនះ

ខញនងេពលនវឧទទ ន មល បេ យសមគរ មរបជញ ចរេ កទង យ ច ដ ប

ខញជអនកេពល ។ វតថផង នទនផង នយៃន បតតទង យផង េបយយលៈផង វតថជ

េដ ើមេនះ ខញលបកនងេធវើឲអសសពវរគប ចរេ កទង យ រជបចបសនវវតថជេដ ើមេនះ មនយ ( ៃនឧទទ នគថែដលខញេពលេ យសេងខបតេទេនះចះ ) ។ េរឿង

រពះសមព ទធរទងគងេរកមេពធរពក ១ េរឿងរទងគងេរកម ជយតនរពក ១ េរឿងរទង

រតឡបមកកនអជបលនេរគធវញេហើយរទងពទធបរវតកក ១ េរឿងសហមបតរពហម ១

េរឿង រ បស ១ េរឿងឧទទក បស ១ េរឿងរពះសមព ទ ធរទងរតះរះថគរសែមតង

204  

ធមដលបញចវគគយភកខ ១ េរឿងរទងជបនងឧបកជវក ១ េរឿងរទងេសដចេទកនៃរព

ឥសបតនមគទយវន ១ េរឿងេកណឌ ញញភកខ ១ េរឿងភទទយភកខ ១ េរឿងវបបភកខ មយ

េរឿងម នមភកខ ១ េរឿងអស ជភកខ ១ េរឿងយសកលបរត ១ េរឿងសមល ញ ៤ នក ១

េរឿងសមល ញ ៥០ នក ១ េរឿងរពះបរម ដ េនះរទងបញជ នពករពះអរហន តទងពង

េទកនទសេដើមបរបកស សន ១ េរឿងមរ ១ េរឿងកមរទង ៣០ នក ១ េរឿង

ជដលេឈម ះឧរេវលកស ប ១ េរឿងជដលេឈម ះនទកស ប ១ េរឿងជដលេឈម ះគយ

កស ប ១ េរឿងេ ងេភលើង ១ េរឿងម ជ ១ េរឿងរពះឥន ទ ១ េរឿងរពហម ១

េរឿងអនកែដនអងគៈមគធៈទងអស ១ េរឿងសពតបង កល ១ េរឿងរសះេបកខរណ ១

េរឿងថមេបកសពតបង កល ១ េរឿងេដ ើមថង ន ១ េរឿងថម លសពតបង កល ១

េរឿងរពះសមព ទ ធរទងនយកែផលរពង ១ េរឿងរទងនយកែផល វ យ ១ េរឿងរទងនយកែផល

កន ទតៃរព(១) ១ េរឿងរទងនយកែផលសម ១ េរឿងរទងនយកផក បរចឆតតករពក ១ េរឿងរទង

េធវើបដ រយរ សថ មន លកស ប ឧសចរែបក ១ េរឿងរទងរ សថេភលើងចរេឆះ ១

េរឿងរទងរ សថេភលើងចររលត ១ េរឿងពកជដលមជទក ១ េរឿងរពះដមនរពះភគ

នមមតេជើងរកន ១ េរឿងេភល ង ១ េរឿងរពះសមព ទ ធគងកន ងគយសសរបេទស ១ េរឿងរទង

គងកន ងលដឋវនឧទយន ( សនៃរពេ ន ត ) ១ េរឿងរពះបទមគធ ជ ១ េរឿងឧបតស

មណព ១ េរឿងេកលតមណព ១ េរឿងអនកែដនមគធៈដងចបសថ ពកកលបរត

របរពតតរពហមចរយ ១ េរឿងពកភកខ េសល កដណដ បមនលអ ១ េរឿងរទងអនញញ តឲឧបជឈយ

បេណដ ញសទធវ រកែដលរបរពតតមនលអ ១ េរឿងរពហមណ គ ងសគមេ ហមង ១ េរឿង

ភកខ របរពតត នចរ ១ េរឿងរពហមណបសេដើមបចញចមេពះ ១ េរឿងមណពេទើបែតនង

មកសមផនសភកខ របបនស យមន ១ េរឿងរទង មមនឲៗឧបសមបទេ យគណៈ

សងឃតចជង ១០ រប ១ េរឿងរទង មភកខ ែដលមនវស តចជង ១០ មនឲៗ

ឧបសមបទេគ ១ េរឿងរទង មភកខ ែដលលងងៗ មនឲៗឧបសមបទេគ ១ េរឿងឧបជឈយ

205  

េចៀសេចញេទកនទស ១ េរឿងភកខមនវស ១០ ឲនស យ ១ េរឿងពកអេន ត សក

របរពតតមនលអកន ង ចរយរតវបេណដ ញ ១ េរឿងរទង មពកភកខលងងៗមនឲៗនស យេគ

១ េរឿងរមង បចកនស យ ១ េរឿងភកខ របកបេ យអងគរបគរនងមនគរឲឧបសមបទ

េគជេដើម ១ េរឿងភកខ របកបេ យអងគរបមយគរនងមនគរឲឧបសមបទេគជេដើម ១

េរឿងរពះសមព ទ ធរទងរ សថ បគគល ពេដ ើមធល បជតរ ថយ ដលមកបសជភកខ មន

ដ បពកយឧបជឈយេហើយរតឡបេទជតរ ថយដចេដ ើម េបើមកវញមនរតវឲឧបសមបទ

េទ ១ េរឿងរទងរ សថេបើបគគលឯេទៀតធល បជតរ ថយេហើយរបថន បពវជជ ឧបសមបទ

រតវឲេនបរ ស ៤ ែខ ១ េរឿងរទងរ សថេបើតរ ថយមកបសទង រកតរតវ

ឧបជឈយែសវងរកតៃមលចវរឲ ១ េរឿងរទងរ សថេបើតរ ថយមនទនេករសក រតវសងឃ

អបេ កេធវើ ភណឌ កមមឲ ១ េរឿងរទងរ សថេបើជដលជកមម ទ ករយ ទមនបច

ឲេនបរ ស ១ េរឿងរទងរ សថេបើជតសកយៈធល បជតរ ថយមកបស មនបចឲ

េនបរ ស ១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបសមនស មន ពធ ៥ យង កនងែដនមគធៈ

១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបស ជ មរត ១ េរឿងភកខ បបសអងគលមលេចរេរកយ

មករទងបញញតតមនឲបបសេចរ ១ េរឿងរពះបទមគធ ជរទងអនញញ តេទសដល

ពកអនកបសកនងរពះពទធ សន ១ េរឿងរពះសមព ទ ធរទងបញញតតមនឲបបសេចរទ យ

គក ១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបសេចរែដល ជករពយរេទសទក ១ េរឿងរទង

បញញតតមនឲបបសមនស ែដលមន ន មរពត ១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបសមនស

ែដលេគេបៀតេបៀនឲមន ល ក ន ម ១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបសមនស ែដល

ជពកបណលេគ ១ េរឿងរទងបញញតតមនឲបបសមនស ខញេគ ១ េរឿងភកខ បបស

ទរកេករទកជក ១ េរឿងភកខ បបសទរកេឈម ះឧបល ១ េរឿងរតកលវនសេ យ

អហ តកេ គ ១ េរឿងរតកលជឧប ឋ ករបសរពះ នន ទមនសទធ ១ េរឿងកណដ ក-

មេណរ ១ េរឿងមនស េពលេទសភកខថទសចេងអ ត ១ េរឿងរពះដមនរពះភគគង

206  

េនកនងនេរគធ មេទៀបរកងកបលវតថ ១ េរឿងរពះ របតតបបសទរក ១ េរឿង

រទងអនញញ តសកខ បទ ១០ ដល មេណរ ១ េរឿង មេណរេនេ យមនេគរពេកត

ែរកងភកខ ១ េរឿងភកខ រតះរះថគរេធវើ ទណឌ កមមដចេមដចដល មេណរ ១ េរឿងភកខ េធវើវរណកមមដលពក មេណរទេទទង មរបសសងឃទងមល ១ េរឿងភកខ េធវើវរណកមមដលពក មេណរចេពះ រ មមខទវ រ ១ េរឿងពកឆពវគគយភកខ េធវើវរណកមម ដលពក មេណរមនរបបឧបជឈយ ១ េរឿងឆពវគគយភកខ របេ មយក

មេណររបសភកខជេថរៈ ១ េរឿងកណឌ ក មេណររបទសដភកខ នេឈម ះកណដ ក ១

េរឿងរពះសមព ទ ធរទង មមនឲបបសបណឌ ក ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ែដល

លចស ស ១ េរឿងរទង មមនឲបបសភកខ ែដលរតេទចលពកតរ ថយ ១ េរឿង

រទង មមនឲបបសសតវតរចឆ ន េ យេហតអហនគមកបសកនងស កភកខ ១

េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ែដលសមល បមដ យ ១ េរឿងរទង មមនឲបបស

មនស ែដលសមល បឪពក ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ែដលសមល បរពះអរហន ត

១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ែដលរបទសដភកខ ន ១ េរឿងរទង មមនឲបបស

បគគលែដលបែបកសងឃ ១ េរឿងរទង មមនឲបបសបគគលែដលេធវើ រពះេ ហត

ឲពរពងេឡើង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ជឧភេ ពយញជនក ១ េរឿងរទង

មមនឲៗឧបសមបទដលបគគលគម នឧបជឈយ ១ េរឿងរទង មមនឲយកសងឃជ

ឧបជឈយ ១ េរឿងរទង មមនឲយកគណៈជឧបជឈយ ១ េរឿងរទង មមនឲយក

បណឌ កជឧបជឈយ ១ េរឿងរទង មមនឲឧបសមបទដលកលបរតគម នបរត ១ េរឿង

រទង មមនឲៗឧបសមបទដលកលបរតគម នចវរ ១ េរឿងរទង មមនឲៗ

ឧបសមបទដលកលបរតគម នបរតគម នចវរទងពរយងេនះ ១ េរឿងរទង មមនឲៗ

ឧបសមបទដលបគគលែដលខចបរតេគ ១ េរឿងរទង មមនឲៗឧបសមបទដលបគគល

ែដលខចចវរេគ ១ េរឿងរទង មមនឲឧបសមបទដលបគគលែដលខចទងបរតទងចវរេគ

207  

១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស កបរតៃដ ១ េរឿងរទង មមនឲបបស

មនស កបតេជើង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស កបតទងៃដទងេជើង ១ េរឿង

រទង មមនឲបបសមនស កបតរតេចៀក ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស កបត

រចមះ ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស កបតទងរតេចៀកទងរចមះ ១ េរឿងរទង

មមនឲបបសមនស កបតរមមៃដ ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស កបតេមៃដ

ឬេមេជើង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ចសរៃសធ ១ េរឿងរទង មមនឲ

បបសមនស មនរមមៃដជបគន ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស គម ១ េរឿងរទង

មមនឲបបសមនស េតឿ ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ពកក ១ េរឿងរទង

មមនឲបបសមនស ែដលេគេបៀតេបៀនឲមន ល ក ន ម ១ េរឿងរទង មមនឲ

បបសមនស ែដលមន ន មរពត ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ែដល ជករ

ពយរេទសទក ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស េជើងសទក ១ េរឿងរទង មមនឲ

បបសមនស ែដលមនេ គ រកក ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស របទសដ

បរសទយ ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស េទើបនងខវ កឬខវ កមខ ង ១ េរឿងរទង ម

មនឲបបសមនស ែកងកងងៃដេជើង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ខចក ១ េរឿង

រទង មមនឲបបសមនស ែដល ល បមយចេហៀងខលន ១ េរឿងរទង មមនឲបបស

មនស ខវន ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ចសរគរគ ១ េរឿងរទង មមនឲ

បបសមនស ខវ កពកេណើ តឬខវ កទងពរខង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស គ

១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ថលង ១ េរឿងរទង មមនឲបបសមនស ទង

ខវ កពកេណើ តទងគ ១ មនឲបបសមនស ទងខវ កពកេណើ តទងថលង ១ មនឲបបស

មនស ទងគទងថលង ១ មនឲបបសមនស ទងខវ កពកេណើ តទងគទងថលង ១ េរឿង

រទង មមនឲៗនស យដលពកភកខអលជជ ១ េរឿងរទង មមនឲេន រសយ

នងពកភកខអលជជ ១ េរឿងរទងអនញញ តឲភកខអនកេដ ើរផល វឆង យមនបចមននស យបន ១

208  

េរឿងរទងអនញញ តឲភកខ បេរមើជងមនទនបននស យេន េ យឥតនស យបនេរពះ

ភកខ ឈអងវរ ១ េរឿងរពះម កស បេរបើបេរមើឲេទនមន តរពះ នន ទថ ចរមកសរតឲ

ឧបសមបទេបកខៈ ១ េរឿងឧបសមបទពររប របែកកគន អពេរឿងដេណដើ មគន ឧបសមបទមន

១ េរឿងរទងអនញញ តឲសរតអនស វនជមយគន េ យមនឧបជឈយែតមយរប ១

េរឿងកមរកស បមន យ ២០ ឆន ប ងពឆន ែដលេនកនងគភផងបនឧបសមបទ ១

េរឿងពកឧបសមបន ន ែដល ពធទង យេបៀតេបៀនរបកដេឡើង ១ េរឿងពកភកខ សរ

អន ត យកធមនងពកឧបសមបទេបកខៈែដលមនទនេរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈេអៀន

ខម ស ១ េរឿងពកភកខ េរប នរបេ ឧបសមបទេបកខៈកន ងទក ដ លជនសងឃេនះ ១ េរឿង

រទងអនញញ តឲេរប នរបេ កនងទសមគរេហើយ សមសរអន ត យកធមកនងក ដ ល

សងឃ ១ េរឿងរទង មមនឲភកខលងងៗ េរប នរបេ ១ េរឿងរទង មមនឲភកខ ែដល

គម នករសន មតេរប នរបេ ១ េរឿងរទង មមនឲ ចរយនងឧបសមបទេបកខៈចលមក

កនងជន សងឃជមយគន ១ េរឿងឧបសមបទេបកខៈសមឧបសមបទនងសងឃេ យពកយថ

សមឲសងឃេរ ចរសង ១ េរឿងរបបនស យបន ១ េរឿងភកខ ែដលបនឧបសមបទ

េហើយេដ ើរមកែតមន កឯងជបនងរសជប ណទតយករតងក ដ លផលវ ១ េរឿងភកខែដលសងឃេលើកវតតេរពះមនេឃើញ បតត ១ េរឿងភកខ ែដលសងឃេលើកវតតេរពះមនេធវើ

តបនវ បតត ១ េរឿងភកខ ែដលសងឃេលើកវតតេរពះមនលះបងនវទដ ឋ រកក ១ ។

រមេរឿងកន ងខន ធកៈេនះ ១៧២ េរឿង េ យបករដេចនះ ។

ចប ឧទទ នកន ងម ខន ធកៈ ។

209  

ឧេបសថកខន ធកៈ

[ ១៤៧ ] សមយេនះ រពះពទធដមនរពះភគគងេលើភនគជឈកដជតរកង ជរគះ ។

កសមយេនះឯង ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទរបជគន នយយធមកនងៃថងទ ១៤ ទ ១៥

នងទ ៨ ៃនបកខ(១) ។ មនស ទង យែតងចលេទរកបរពវ ជកទងេនះេដ ើមប ដ បធម ។

មនស ទង យេនះេកើតេសចកដរស ញ េកើតេសចកដរជះថល កន ងពកបរពវ ជកមន

លទធដៃទ ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទកបនបកខពកេឡើង ។ រគេនះឯង រពះបទ

ពមព រេសនយៈជឥស រៈកន ងែដនមគធៈរទងសមងេនកនងទ ង ត េកើតរពះទយរតះរះ

េឡើងយងេនះថ ឥឡវេនះឯង ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទរបជគន នយយធមកនងៃថងទ

១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ មនស ទង យែតងចលេទរកបរពវ ជកទងេនះេដ ើមប ដ ប

ធម មនស ទងេនះកេកើតេសចកដរស ញ េកើតេសចកដរជះថល កន ងពកបរពវ ជកមន

លទធដៃទ ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទកមនបកខពកេឡើង េបើដេចន ះគរែតេ កមច សទង

យរបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងៃថងទ ៨ ៃនបកខែដរ ។ េទើបរពះបទពមព រេសនយៈ

ជឥស រៈ កនងែដនមគធៈ រទងចលេទគលរពះដមនរពះភគ លះចលេទដលេហើយ

កថវ យបងគរពះដមនរពះភគ េហើយគងកន ងទសមគរ ។ រពះបទពមព រេសនយៈ

ជឥស រៈកន ងែដនមគធៈគងកន ងទសមគរេហើយ បនទលរពះដមនរពះភគ េ យ

ពកយេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន កនងៃថងេនះ ខញរពះករ សមងេនកន ងទ ង តេកើតចតត

រតះរះេឡើងយងេនះថ កឥឡវេនះ ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទែតងរបជគន នយយធម

កនងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ មនស ទង យ ែតងចលេទរកបរពវ ជកទងេនះ

េដ ើមប ដ បធម ពកមនស ទងេនះ កេកើតេសចកដរស ញ េកើតេសចកដរជះថល កន ងពក

បរពវ ជកមនលទធដៃទ ពកបរពវ ជកមនលទធដៃទ កបនបកខពកេឡើង េបើដេចន ះ គរែត

េ កមច សទង យរបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខែដរ សមរទងរពះេម ត

210  

េរបសខញរពះអងគ សមរទងអនញញ ត បពរតរពះអងគដចេរមើន េ កមច សទង យ រតវ

ែតរបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ ។ រគេនះឯង រពះដមនរពះភគញង

រពះបទពមព រេសនយៈជឥស រៈកន ងែដនមគធៈ ឲយលចបស ឲរបតបតតលអ ឲ

ច ន ឲរក យេ យធមមកថ ។ ល បេនះ រពះបទពមព រេសនយៈជឥស រៈ

កន ងែដនមគធៈែដលរពះដមនរពះភគឲយលចបស ឲរបតបតតលអ ឲ ច ន ឲរក

យេ យធមមកថេហើយ កេរកកចក សនៈ ថវ យបងគ រពះដមនរពះភគ េធវើរបទក ណ ( យងវលខង ដ ) េហើយេចៀសេចញេទ ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ

េទើបរពះដមនរពះភគរទងេធវើធមមកថេហើយរ សេ ភកខទង យថ មន លភកខទង

យ តថគតអនញញ តឲរបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ ។

[ ១៤៨ ] សមយេនះឯង ភកខទង យដងថរពះដមនរពះភគអនញញ តឲរបជ

គន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខេហើយ ។ ភកខទងេនះករបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥

នងទ ៨ ៃនបកខេហើយអងគយេនែតេសង ម ។ មនស ទង យកចលេទរកភកខទងេនះ

េដ ើមប ដ បធម ។ មនស ទង យេនះកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថសមណៈ

ទង យជសកយបរតមនសមេបើនងមករបជគន កន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ

េហើយអងគយេនែតេសង មដចជរជកធត ( ដេចនះ ) េ ះ គរែតេ កទង យរបជ

គន េហើយនយយធម ។ ភកខទង យបនឮពកយមនស ទង យេនះេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បេហើយ ។ េទើបភកខទង យេនះ រកបទលដេណើ រន ះ ចេពះរពះដ

មនរពះភគ ។ េរពះនទនេនះ ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគរទងេធវើធមមកថេហើយ

រ សេ ភកខទង យថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ របជគន

នយយធមកន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ ។

211  

[ ១៤៩ ] ល បេនះ រពះដមនរពះភគរទងសមងកន ងទ ង តេកើតរពះទយរតះរះ

េឡើងយងេនះថ េបើដេចន ះ មនែតតថគតអនញញ តសកខ បទទង យេនះ ែដល

តថគតបញញតតេហើយដលភកខទង យ ឲជបតេមកខ េទទស ដលពកភកខទងេនះ

បតេមកខ េទទសេនះនងបនជឧេបសថកមមរបសភកខទង យេនះ ។ េរពះនទនេនះ

ដេណើ រេនះ េទើបរពះដមនរពះភគេចញចកទសមងកន ងេពលៃថងរេសៀល រទងេធវើធមមកថ

េហើយរ សេ ភកខទង យថ មន លភកខទង យ កន ងៃថងេនះតថគតសមងេនកនងទ

ង តេកើតចតតរតះរះេឡើងយងេនះថ េបើដេចន ះ មនែតតថគតអនញញ តសកខ បទទង

យេនះែដលតថគតបញញតតដលភកខទង យ ឲជបតេមកខ េទទស ដលភកខទង

យេនះ បតេមកខ េទទសេនះនងជឧេបសថកមមរបសភកខទង យេនះ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ សែដងនវបតេមកខ ។ មន លភកខទង យរតវភកខសែមតងយងេនះ ។ គភកខ ែដលឆល សរបតពល រតវេផត ងសងឃថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ េបើកមមមនករគរដលសងឃេហើយ សងឃគរេធវើ ឧេបសថ គរ

សែដងនវបតេមកខ ។ បពវកចច(១)របសសងឃដចេមដច ។ បពរតេ កដមន យទង

យ ចរេ កទង យរបបេសចកដបរសទធ ។ ខញនងសែមតងនវបតេមកខ ។ េយើង

ទង យែដលមនេនទងអសគន ចររបង ដ បយកចតតទក កនវបលេនះ ។

េ កអងគ មន បតត រតវេ កអងគេនះរបប កលេបើមនមន បតតេទ រតវ

េនឲេសង ម ។ ខញនងសមគ លេ កដមន យទង យថ ជបគគលបរសទធ េ យ

ភវៈេសង ម ។ ដចជបគគលែដលរតវេគសរបញហ ចេពះរបមន កៗែតងេ ះរ យ យង

មញ ពកយែដលខញរបកសឲដងអស រៈជគរមបបដងយងេនះ កន ងបរសទយមន

សភពយងេនះកដេចន ះែដរ ។ ភកខ មយកលែដលខញរបកសឲដងអស រៈជ

គរមបបដងេទើបរឭកេឃើញ ែតមនរបប បតតែដលមន ភកខ េនះរតវសមបជន-

ម ទ ។ បពរតេ កដមន យទង យ កឯសមបជនម ទ រពះដមនរពះ

212  

ភគរ សថជធមេធវើ េសចកដអន ត យមយែដរ េហតេនះភកខ ែដលរតវ បតតេហើយ

រឭកេឃើញ របថន េសចកដ បរសទធរតវរបប បតតែដលមន។ េរពះថ បតតែដលភកខរបបេហើយ ជកររសល ។

[ ១៥០ ] រតងពកយថ បតេមកខ េសចកដថ ធមមជតេនះជេដើម ធមមជតេនះជ

របធន ធមមជតេនះជមនដមបងៃនកសលធមទង យ េហតេនះតថគតេ ថ

បតេមកខ ។ ពកយថ េ កដមន យ ឯពកយថេ កដមន យេនះ ជពកយ

នយយេ យេសចកដរស ញ េនះជពកយនយយេ យេសចកតេគរព េនះជេឈម ះ

េ យៃនបគគលរបកបេ យេសចកដេគរពនងជទេកតែរកង ។ ពកយថ ខញនងសែដង គ

ខ ញនងរបប នងបងហ ញ នងឲដងចបស នងផគ រផគង ( េផដើម ) នងេបើកនងែចក នងេធវើឲ ក

នងរបកសឬេផទ ង ។ ពកយថ បលេនះ តថគតសេ យកបតេមកខ ។ ពកយថ

េយើងទង យែដលមនេនទងអសគន គភកខជេថរៈកដ ភកខ ខ ចវស កដ ភកខជក ដ ល

កដ ទងអមបលមនកន ងបរសទយេនះ តថគតេ ភកខទង យនះថ េយើងទង យ

ែដលមនេនទងអសគន ។ ពកយថ ចររបង ដ ប គេយើងចរេធវើឲជរបេយជនេធវើ ទក

កន ងចតត ផចតផចងនវ បតេមកខទងអសេ យចតត ។ ពកយថ យកចតតទក ក គេយើងចរ

មនចតតមន រមមណែតមយ មនចតតមនរេវ ើរ យ មនចតតមន យមយ េហើយ

ពចរ ( បតេមកខេនះ ) ។ ពកយថ េ កអងគ មន បតត គភកខជេថរៈឬភកខខ ចឬភកខជក ត ល ប ដ បតតទង ៥ កង រតវ បតត មយកដ ប ដ បតតទង

៧ កង រតវ បតត មយកដ ។ ពកយថ រតវេ កអងគេនះរបប គភកខ េនះរតវសែមតង

ភកខ េនះរតវេបើក ភកខ េនះរតវេធវើឲ កេឡើង ភកខ េនះរតវរបកស កនងក ដ លសងឃកដ

ក ដ លគណៈកដ ចេពះបគគលមយកដ ។ ែដលេឈម ះថ មនមន បតត គភកខ មន

បនរតវ បតត កដ រតវ បតត េហើយេចញចក បតតកដ ។ ពកយថ រតវេន

េសង ម គរតវអតមនរតវនយយ ។ ពកយថ ខញនងសមគ លេ កដមន យទង យ

213  

ថជបគគលបរសទធ គខ ញនងដង នងចទក ។ ពកយថ ដចជបគគលែដលរតវេគសរ

បញហ ចេពះរបមន កៗែតងេ ះរ យ យង មញ េសចកដថ បគគលមន កែដលបគគល

មន កេទៀតសរេហើយ រតវែតេ ះរ យ មនឧបមយង ភកខ សរខ ញចេពះ បតត

ែដលភកខ គរដងកន ងបរសទយេនះ យងេនះ កមនឧបេមយយយងេនះែដរ ។ ែដល

េ ថ បរសទយមនសភពយងេនះ គតថគតសេ យកភកខ បរសទយ ។ ពកយថ

ពកយែដលខញរបកសឲដងអស រៈជគរមបបដង គពកយែដលខញរបកសឲដងអស

រៈមដងផង ពកយែដលខញរបកសឲដងអស រៈជគរមបពរដងផង ពកយែដលខញរប

កសឲដងអស រៈជគរមបបដងផង ។ ពកយថ រឭកេឃើញគដងបនចបន ។ ែដល

េឈម ះថ បតតែដលមន គភកខ រតវ បតត កដ រតវេហើយមនេចញចក បតតកដ ។

ពកយថ មនរបប គមនសែដង មនេបើក មនេធវើឲងយ មនរបកសកនងក ដ លសងឃ

កដ ក ដ លគណៈកដ ចេពះបគគលមយកដ ។ ពកយថ ភកខ េនះរតវសមបជនម ទ គ

សមបជនម ទជ បតតអវ ។ សមបជនម ទជ បតតទកកដ ។ ពកយថ រពះដ

មនរពះភគរ សថ ជធមេធវើ េសចកដអន ត យ គធមេនះេធវើ នវេសចកដអន ត យដលអវ ។

ធមេនះេធវើ នវេសចកដអន ត យដលករបនបឋមជឈន េធវើ នវេសចកដអន ត យដលករ

បនទតយជឈន េធវើ នវេសចកដអន ត យដលករបនតតយជឈន េធវើ នវេសចកដអន ត យ

ដលករបនចតតថជឈន េធវើ នវេសចកដអន ត យដលករបននវកសលធមទង យ គ

ឈន វេមកខ សមធ សមបតត េនកខមមៈ កររ សេចញចកភព េសចកដសងប ង ត ។

ពកយថ េហតេនះ គេរពះដេណើ រេនះ ។ ពកយថ រឭកេឃើញ គដងបនចបន ។ ពកយ

ថ របថន េសចកដបរសទធ គរបថន េចញចក បតត របថន េដ ើមប អ ត ។ ែដលេឈម ះថ

បតតែដលមន គភកខ រតវ បតត កដ រតវេហើយមនេចញចក បតតកដ ។ ពកយថ

រតវរបប គភកខ រតវរបប បតតកន ងក ដ លសងឃកដ ក ដ លគណៈកដ ចេពះបគគល

មន កកដ ។ ពកយថ េរពះ បតតែដលភកខ របបេហើយជកររសល គជកររសលេដើមប

214  

អវ ។ ជកររសលេដើមបបនបឋមជឈន ជកររសលេដើមបបនទតយជឈន ជករ

រសលេដើមបបនតតយជឈន ជកររសលេដើមបបនចតតថជឈន ជកររសលេដើមបបន

កសលធមទង យ គឈន វេមកខ សមធសមម បតត េនកខមមៈ កររ សេចញចក

ភព េសចកដសងប ង ត ។

[ ១៥១ ] កសមយេនះឯង ភកខទង យដងថរពះដមនរពះភគរទងអនញញ ត

ឲសែមតងនវបតេមកខេហើយ កសែមតងនវបតេមកខ លៃថង ។ ភកខទង យខលះរកប

ទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខមនរតវសែដងនវបតេមកខ លៃថងេទ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង

យ តថគតអនញញ តឲភកខសែមតងនវបតេមកខែតកន ងៃថងឧេបសថ ។ កសមយេនះ

ឯង ភកខទង យដងថ រពះដមនរពះភគរទងអនញញ តឲសែដងនវបតេមកខកន ងៃថង

ឧេបសថ កសែមតងនវបតេមកខកន ង ១ បកខ ៣ ដង គកន ងៃថងទ ១៤ ទ ១៥ នងទ ៨ ៃនបកខ ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះរពះដមនរពះភគ។ រទងមនបន ទលថមន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតងនវបតេមកខកន ង ១ បកខ ៣ ដងេទ ភកខ សែដង រតវ

បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខសែមតងនវបតេមកខ ១ បកខ

មដង ( កន លះែខមដង ) គកន ងៃថងទ ១៤ កដ ទ ១៥ កដ ។

[ ១៥២ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខសែមតងនវបតេមកខេ យសមគរ

ដលបរសទយ គចេពះបរសទយរបសខលនៗ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះ

ដមនរពះភគ ។ រពះអងគមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតងនវ

បតេមកខេ យសមគរដលបរសទយ គចេពះបរសទយរបសខលនៗេទ ភកខ សែដងរតវ

បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តនវឧេបសថកមមដលពកភកខ ែដល

រពមេរព ងគន ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះយងេនះថរពះដមនរពះភគ

215  

រទងបញញតតឧេបសថកមមដលភកខទង យែដលរពមេរព ងគន េសចកដរពមេរព ងមន

កណតរតម ហន មនកណតរតម សមយ ឬែដនដទងអស ។ ភកខទង យ

រកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង

យ សមយមនកណតរតម តថគតអនញញ តេសចកដរពមេរព ងគន មន

កណតរតមនះឯង ។

[ ១៥៣ ] កសមយេនះឯង រពះម កបបនដមន យេនកន ងមទទកចឆមគ-

ទយវនែកបររកង ជរគះ ។ ល បេនះឯង រពះម កបបនដមន យសមងេនកនងទ

ង តកេកើតេសចកដរតះរះេឡើងកន ងចតតយងេនះថ អ ម អញគរេទកនឧេបសថឬៗ

មនគរេទេទ អ ម អញគរេទេធវើសងឃកមមឬៗមនគរេទេទ េរពះថអ ម អញបរសទធ

េ យេសចកដបរសទធយងបផតេហើយ ។ រគេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងរជប

កររតះរះកន ងចតតរបសរពះម កបបនដមន យ េ យរពះហឫទយេហើយរទងបត

អពភនគជឈកដ មករបកដកនងទចេពះមខរពះម កបបនដមន យកន ងមទទកចឆមគ-

ទយវន ( រហស ) ឧបមដចជ បរសមនកមល ង ៃដែដលបតចល ឬបតចលនវៃដ

ែដល េចញយងេនះឯង ។ រពះដមនរពះភគគងេលើ សនៈ ែដលេគែតង ង

េហើយ ។ រពះម កបបនដមន យកថវ យបងគរពះដមនរពះភគេហើយគងកន ងទគរ

មយ រពះដមនរពះភគរទងមនរពះបន ទលេនះ នងរពះម កបបនដមន យ ែដល

គងេនកនងទគរមយថ ែនកបបន អនកឯងសមងេនកនងទ ង តេហើយេកើតកររតះរះកន ង

ចតតយងេនះថ ម អញគរេទកនឧេបសថឬៗ មនគរេទេទ គរេទេធវើសងឃកមម

ឬមនគរេទេទ េរពះថ អ ម អញបរសទធេ យេសចកដបរសទធយងបផតេហើយដេចនះ

ែមនឬ ។ រពះម កបបនរកបទលថ បពរតរពះអងគដចេរមើនយងហនងេហើយ ។ រពះដ

មនរពះភគរ សថអនកជពករពហមណ េបើនងមនេធវើសកក រៈ មនេគរព មន ប ន

មនបជ ឧេបសថេទ េតើបននរ នងេធវើសកក រៈ នងេគរព នង ប ន នងបជ

216  

ឧេបសថវញ ែនរពហមណ ចរអនកេទកនឧេបសថ កខនេទេឡើយ ចរអនកេទ ( េធវើ )

សងឃកមម កខនេទេឡើយ ។ រពះម កបបនដមន យទទលរពះពទធដកថ សមរទង

រពះេម ត េរបស យងហនងេហើយ ។ ល បេនះ រពះដមនរពះភគឲរពះម កបបនដ

មន យេឃើញរតវ កនយករតវ ច ន រក យេ យធមមកថេហើយរទងបត

េទអពមខរពះម កបបន ដមន យ កន ងមទទកចឆមគទយវន េទរបកដេលើភនគជឈកដ

( រហស ) ឧបមដចជបរសមនកមល ង េដ ើមៃដែដបតចលឬបតចលេដ ើមៃដែដល

េចញយងេនះឯង ។

[ ១៥៤ ] រគេនះឯង ភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ រពះដមនរពះភគ

រទងបញញតតថ សមយមនកណតរតម េសចកដរពមេរព ងមនកណតរតមនះ ។

ចះ សមយេនះេតើមនកណតដចេមដច ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ

សន មតសម មន លភកខទង យ កឯសមេនះរតវភកខសន មតយងេនះ ។ េដ ើមដបងរតវ

ភកខកណត ( សែមតង ) នមតតទង យគកណតភនជនមតត(១) ថមជនមតត ៃរពជនមតត

េដ ើមេឈើជនមតត ផលវជនមតត ដមបកជនមតត សទងជនមតត ទកជនមតត លះភកខឆល សរបតពលកណតនមតតទង យ េហើយរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ នមតតទង យែដលសងឃកណតេហើយេ យជវញមន

កណតរតម េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ គរសងឃសន មតសម ឲជ

ទមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន េ យនមតតទង យេនះកណតរតម

េនះ ។ េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ នមតតទង យ

ែដលសងឃកណតេហើយ េ យជវញមនកណតរតម ឥឡវសងឃសន មតសមឲជ

ទមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន េ យនមតតទង យេនះ មនកណត

រតមេនះ ។ េសចកដសន មតសមឲជទមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន

217  

េ យនមតតទង យេនះ គបចតតដលេ កមច សអងគ េ កមច សអងគេនះ រតវ

េសង ម មនគបចតតដលេ កមច សអងគ េ កមច សអងគេនះរតវនយយេឡើង ។

សមមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន សងឃបនសន មតេ យនមតត

ទង យេនះេហើយ ។ ករសន មតសមេនះ គបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃ

េសង ម ។ ខញសមចទកនវដេណើ រេនះេ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

[ ១៥៥ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ ដងថ រពះដមនរពះភគរទងអនញញ ត

ករសន មតសមេហើយ កសន មតសមទង យធហសេពក គទហ ៤ េយជនខ លះ ៥

េយជនខ លះ ៦ េយជនខ លះ ។ ភកខទង យែដលមកកនទឧេបសថ ជនកលមកទន

ភកខកពងសែមតងបតេមកខ ជនកលមកដលកនងេពលែដលភកខសែមតងបតេមកខរច

េហើយ ជនកលក កខនេនរតមពកក ដ លផលវ ។ ភកខទង យ រកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខមនរតវសន មតសមធហសេពក គមនទហមន ៤ េយជនកដ ៥ េយជនកដ ៦ េយជន

កដេទ ភកខ សន មតរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខសន មតសមទហ ៣ េយជនយងធ ។

[ ១៥៦ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខសន មតនទបរសម( ១ ) ។ កលភកខទង យមកកនឧេបសថករ តេទ មទកខលះ បរតទង យករ តេទខលះ

ចវរទង យករ តេទខលះ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះ

ភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសន មតនទបរសមេទ ។

ភកខ សន មតរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ កនងសទង មនទកេទមក

ជនចច មន ព ន ងេនជនចច តថគតអនញញ តឲសន មតសទ ងមនសភពយងេនះជ

នទបរសមបន ។

218  

[ ១៥៧ ] កសមយេនះឯង ភកខទង យសែមតងនវបតេមកខ លៗបរេវណ

េ យមនបនកណតទ ។ ពកភកខជ គន តកៈមនដង ៃថងេនះសងឃនងេធវើ ឧេបសថកនងទ

។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមន

បន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតងបតេមកខ លៗបរេវណេ យមនបន

កណតទេទ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ សងឃរតវករទ

គវ រកដ អឌ េយគកដ រប ទែវងកដ រប ទដមបលរតងលកដ គ កដ តថគត

អនញញ តឲភកខសន មតទេនះជេ ងឧេបសថេហើយេធវើ ឧេបសថចះ ។ មន លភកខទង

យែតថ ភកខ រតវសន មតយងេនះ ។ គភកខឆល សរបតពលរតវឲសងឃរជបថ បពរត

រពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ គរ

សងឃសន មតលេនេឈម ះេនះជេ ងឧេបសថ ។ េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ ឥឡវ សងឃសន មតលេនេឈម ះេនះជេ ងឧេបសថ ។

ករសន មតលេនេឈម ះេនះជេ ងឧេបសថ គបចតដដលេ កដមន យអងគ

េ កដមន យអងគេនះគរេសង ម មនគបចតដដលេ កដមន យអងគ គរ

េ កដមន យអងគេនះនយយេឡើង ។ លេនេឈម ះេនះសងឃបនសន មតជេ ង

ឧេបសថេហើយ ។ ករសន មតេនះគបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃេសង ម ។ ខញ

សមចទកនវដេណើ រេនះេ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

[ ១៥៨ ] កសមយេនះឯង សងឃសន មតេ ងឧេបសថពរ កនង សមយ ។

ភកខទង យរបជគន កន ងេ ងឧេបសថទងពរេ យគតថ សងឃេធវើ ឧេបសថកនង

េ ងឧេបសថេនះ សងឃេធវើ ឧេបសថកនងេ ងឧេបសថេនះ ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខមនរតវសន មតេ ងឧេបសថពរ កន ង សមយេទ ភកខ សន មត រតវ បតតទកកដ ។

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ដកេ ងឧេបសថមយេចញ េហើយេធវើ

219  

ឧេបសថកនងេ ងឧេបសថមយ ។ មន លភកខទង យ ភកខ រតវដកយងេនះ គភកខែដលឆល សរបតពលរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ

េបើសមមតកមមមនករគរដលសងឃេហើយ គរសងឃដកេ ងឧេបសថេឈម ះេនះេចញ ។

េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ ឥឡវសងឃដកេ ងឧេបសថ

េឈម ះេនះ ។ ករដកេ ងឧេបសថេឈម ះេនះគបចតតដលេ កដមន យអងគ

េ កដមន យអងគេនះ គរេសង ម មនគបចតត ដលេ កដមន យអងគ

េ កដមន យអងគេនះ គរនយយេឡើង ។ េ ងឧេបសថេឈម ះេនះសងឃបនដក

េហើយ ។ ករដកេ ងឧេបសថេនះគបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃេសង ម ។ ខញ

សមចទកនវេរឿងេនះ េ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

[ ១៥៩ ] កសមយេនះឯង សងឃសន មតេ ងឧេបសថតចេពកកនង សមយ ។

ឧេបសថកនងៃថងេនះមនភកខសងឃេរចើនរបជគន ។ ភកខទង យអងគយេលើទែដលសងឃ

មនបនសន មតេហើយ ដ បបតេមកខ ។ េទើបភកខទង យេនះ មនេសចកដរតះរះដេចនះ

ថ រពះដមនរពះភគរទងបញញតតេហើយថ ភកខ រតវសន មតេ ងឧេបសថេហើយសមេធវើឧេបសថ កេយើងទង យអងគយេលើទែដលសងឃមនបនសន មតេហើយ ត បបតេមកខ

ឧេបសថេឈម ះថេយើងបនេធវើឬមនបនេធវើ េទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះច

េពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខអងគយេលើទ

ែដលសងឃសន មតេហើយកដ មនបនសន មតកដ ដ បបតេមកខកន ងទ ភកខ េនះេឈម ះថ

បនេធវើ ឧេបសថកនងទេនះេហើយ មន លភកខទង យ េបើដេចន ះសងឃរតវកររេបៀង

ឧេបសថ(១) ទហរតម ចរសន មតរេបៀងឧេបសថទហរតមេនះចះ ។ មន លភកខទង

យ សងឃរតវសន មតយងេនះ ។ សងឃរតវកណតនមតតទង យជមន ។ ភកខ ែដល

ឆល សរបតពល លះកណតនមតតទង យេហើយរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ នមតតទង យសងឃកណតេហើយេ យជវញរតម េបើ

220  

សមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ គរសងឃសន មតរេបៀងឧេបសថេ យនមតតទង

យេនះ ។ េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ នមតតទង យ

ែដលសងឃកណតេហើយេ យជវញរតម ឥឡវសងឃសន មតរេបៀងឧេបសថេ យ

នមតតទង យេនះ ។ ករសន មតរេបៀងឧេបសថេ យនមតតទង យេនះ គបចតត

ដលេ កដមន យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះេសង ម មនគបចតតដល

េ កដមន យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះនយយេឡើង ។ សងឃសន មត

រេបៀងឧេបសថេ យនមតតទង យេនះេហើយ ។ ករសន មតរេបៀងឧេបសថេនះគប

ចតដដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃេសង ម ។ ខញសមចទកនវេរឿងេនះេ យ ករេសង ម

េនយងេនះ ។

[ ១៦០ ] កសមយេនះឯង កន ង សមយ ពកភកខ ខ ចវស របជគន មន កន ងៃថង

ែដលេធវើ ឧេបសថេនះេហើយេចៀសេចញេទេ យគតថ រពះេថរៈទង យមនមកេទ ។

ឧេបសថកេនជគម នកណតកល ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ ចេពះរពះដ

មនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខទង យជេថរៈរបជគន មន កន ងៃថងែដលេធវើ ឧេបសថេនះ ។

[ ១៦១ ] កសមយេនះឯង កនងរកង ជរគះមន សជេរចើនែតមនសមេសមើគន ( មនសមែតមយ ) ។ ភកខទង យកនង សទងេនះ ជែជកគន ថ ចរសងឃេធវើឧេបសថកនង សេយើងវញ ចរសងឃេធវើ ឧេបសថកនង សេយើងវញ ។ ភកខទង

យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ កកន ងទេនះមន សជេរចើន មនសមេសមើគន ភកខទង យកន ង ស

ទងេនះជែជងគន ថ ចរសងឃេធវើ ឧេបសថកនង សេយើងវញ ចរសងឃេធវើ ឧេបសថ

កនង សេយើងវញ មន លភកខទង យ រតវភកខទង យទងអសេនះរបជេធវើ

221  

ឧេបសថជមយគន ែតថភកខជេថរៈេនកនងទ រតវសងឃរបជគន េធវើ ឧេបសថ

កនងទេនះ មនរតវសងឃេធវើ ឧេបសថជពកេឡើយ ភកខ េធវើ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៦២ ] សមយេនះឯង រពះម កស បដមន យេចញពរសកេឈម ះអន ធកវន ទ

មកកនឧេបសថកនងរកង ជរគះ ឆលងសទ ងពកក ដ លផលវ រតវទកកចេទបន តច

ចវរទង យរបសេ កកទទកអស ។ ភកខទង យបននយយពកយេនះនងរពះ

ម កស បដមន យថ ែន វេ េហតអវកចវររបសអនកទទកអស ។ រពះម

កស បនយយថ មន ល វេ ខញេចញពរសកអន ធកវន ទមកកនឧេបសថកនងរកង ជ

រគះេនះ ឆលងសទ ងកន ងពកក ដ លផលវ រតវទកកចេទបន តច េហតេនះចវរទង យ

របសខញទទកអស ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះ

អងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ សម មនស សេសមើគន មនឧេបសថ

ជមយគន ែដលសងឃសន មតេហើយ ចរសងឃសន មតសមេនះឲជតចវ វបប សសម

ចះ( ១ ) ។ មន លភកខទង យ កឯសមរតវសងឃសន មតយងេនះ ។ រតវភកខ ែដលឆល ស

របតពល ឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ សម ែដល

សងឃសន មតេហើយឲមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន េបើសមមតកមមមន

កលគរដលសងឃេហើយ គរសងឃសន មតសមេនះឲជតចវ វបប សសម ។ េនះជ

ញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ សមឯ ែដលសងឃសន មតឲមន

ស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន ឥឡវសងឃសន មតសមេនះឲជតចវ វបប-

សសម ។ ករសន មតសមេនះ ឲជតចវ វបប សសម គបចតតដលេ កដមន

យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះេសង ម មនគបចតតដលេ កដមន យ

អងគ គរេ កដមន យអងគេនះនយយេឡើង ។ សងឃសន មតសមេនះឲជ

តចវ វបប សសមេហើយ ករសន មតេនះគបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃ

េសង ម ។ ខញសមចទកនវដេណើ រេនះ េ យ ករេសង មេនយងេនះ ។ សមយេនះ

222  

ឯង ភកខទង យដងថ ករសន មតនវតចវ វបប សសម រពះដមនរពះភគរទង

អនញញ តេហើយកទកចវរទង យកនងចេនល ះផទះ ។ ចវរទង យេនះវនសេទខលះ រតវ

េភលើងេឆះខលះ រតវកណដ រទង យកតខ លះ ។ ភកខទង យមនសពត រកក មនចវរ

េ ហមង ។ ភកខទង យបននយយយងេនះថ ែន វេ េហតអវ កអនកទង យ

មនសពត រកក មនចវរេ ហមង ។ ភកខទង យេនះនយយថ ែន វេ

េយើងទង យដងថ ករសន មតនវតចវ វបប សសម រពះដមនរពះភគអនញញ ត

េហើយ កទកចវរទង យកនងចេនល ះផទះេនះ ចវរទង យេនះបតេទខលះ រតវេភលើងេឆះ

ខ លះ រតវកណដ រទង យកតខលះ េហតេនះេទើបេយើងមនសពត រកក មនចវរេ

ហមង ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ។ រពះអងគរទងមន

បន ទលថ មន លភកខទង យ សម ែដលសងឃសន មត ឲមនស សេសមើគន ឲ

មនឧេបសថជមយគន ចរសងឃសន មតសមេនះឲជតចវ វបប សសមចះ េលើក

ទកែតរសកនងឧបចរៈរបសរសកេចញ ។ មន លភកខទង យ កឯសមេនះ រតវសងឃ

សន មតយងេនះ ។ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន

សមសងឃ ដ បខ ញ សម ែដលសងឃសន មតឲមនស សេសមើគន មនឧេបសថជ

មយគន េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ គរសងឃសន មតសមេនះ ឲជ

តចវ វបប សសម េលើកទកែតរសកនងឧបចរៈរបសរសកេចញ ។ េនះជញតត ។

បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ សម ែដលសងឃសន មត ឲមនស ស

េសមើគន មនឧេបសថជមយគន ឥឡវសងឃសន មតសមេនះឲជតចវ វបប សសម

េលើកទកែតរសកនងឧបចរៈរបសរសកេចញ ។ ករសន មតសមេនះឲជតចវ វបប-

សសម េលើកទកែតរសកនងឧបចរៈរបសរសកេចញ គបចតតដលេ កដមន

យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះេសង ម មនគបចតតដលេ កដមន យ

អងគ គរេ កដមន យអងគេនះ នយយេឡើង ។ សងឃបនសន មតសមេនះឲជ

223  

តចវ វបប សសម េលើកទកែតរសកនងឧបចរៈរបសរសកេចញេហើយ ។ ករសន មតេនះគបចតតដលសងឃេហតេនះ េទើបសងឃេសង ម ។ ខញសមចទកនវេសចកដេនះេ យ

ករេសង មេនយងេនះ ។

[ ១៦៣ ] មន លភកខទង យ កលែដលភកខ នងសន មតសម រតវសន មតសមន-

ស សសម(១) ជមន សមសន មតតចវ វបប សសម(២) ជខងេរកយ ។ មន លភកខទង យ កលែដលភកខ នងដកសមរតវដកតចវ វបប សសមជមន សមដក

សមនស សសមជខងេរកយ ។ មន លភកខទង យ ឯតចវ វបប សសម រតវ

ភកខ ដកយងេនះ ។ ភកខ ែដលឆល សរបតពលរតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ តចវ វបប សសម ែដលសងឃសន មតេហើយ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ សងឃរតវដកតចវ វបប សសមេនះេចញ ។

េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរ ើន សមសងឃ ដ បខ ញ តចវ វបប សសម ែដល

សងឃសន មតេហើយ ឥឡវសងឃដកតចវ វបប សសមេនះេចញ ។ ករដកនវ

តចវ វបប សសមេនះ គបចតដដលេ កដមន យអងគ គរេ កដមន យ

អងគេនះេសង ម មនគបចតតដលេ កដមន យអងគ គរេ កដមន យអងគ

េនះនយយេឡើង ។ តចវ វបប សសមេនះសងឃបនដកេហើយ ។ ករដកនវ

តចវ វបប សសមេនះ គបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃេសង ម ។ ខញសមចទក

នវេរឿងេនះេ យ ករេសង មយងេនះ ។ មន លភកខទង យ ឯសមនស សសម

រតវភកខ ដកយងេនះ ។ ភកខ ែដលឆល សរបតពល រតវឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ សម ែដលសងឃសន មត ឲជសមនស សសម

ឲមនឧេបសថជមយគន េហើយ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ គរសងឃ

ដកសមេនះេចញ ។ េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ សម

ែដលសងឃសន មត ឲជសមនស សសមឲមនឧេបសថជមយគន េហើយ

224  

ឥឡវសងឃដកសមេនះេចញ ។ ករដកសមែដលមនស សេសមើគន មនឧេបសថ

ជមយគន េនះ គបចតតដលេ កដមន យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះ

េសង ម មនគបចតតដលេ កដមន យអងគ គរេ កដមន យអងគេនះ

នយយេឡើង ។ សងឃដកសមែដលមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន េនះ

េហើយ ។ ករដកសមនស សសមេនះ គបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃ

េសង ម ។ ខញសមចទកនវដេណើ រេនះេ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

[ ១៦៤ ] មន លភកខទង យ ភកខ ចលេទ រសយរសក កដ នគម កដ

េហើយេនកនងសម ែដលសងឃមនបនសន មត មនបន ងទកេហើយ សម ែដលជ

គមសមរបសរសកេនះកដ សម ែដលជនគមសមរបសនគមេនះកដ សមេនះ

េ ថមនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន កន ងរសកឬកន ងនគមេនះ ។ មន ល

ភកខទង យ េបើកន ងៃរព មនែមនរសក សមែដលកណត ៧ អពភន តរៈ(១) េ យជវញ

សមេនះេ ថ មនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន កន ងៃរពេនះ ។ មន លភកខទង យ សទង(២)ទងអសមនែមនជសម សមទទទងអសមនែមនជសម ជតរសះ(៣)

ទងអសមនែមនជសម ។ មន លភកខទង យ ទ ែដលបគគលកណត េ យ ច

ទករបសមជឈមបរសេ យជវញកន ងសទ ងកដ កនងសមទទកដ កនងជតរសះកដ ទេនះេ ថ

មនស សេសមើគន មនឧេបសថជមយគន កនងទមនសទ ងជេដើមេនះ ។

[ ១៦៥ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ ទ យ(៣)សមេ យសម ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ

មន លភកខទង យ សមែដលភកខទង យ សន មតមនេហើយ កមមេនះរបសភកខទង យេនះ របកបេ យធមមនកេរមើក គរ ងេនបន មន លភកខទង យ សម

ែដលភកខ ែដលទង យ សន មតជខងេរកយ កមមេនះរបសភកខទង យេនះមន

225  

របកបេ យធម ជកមមកេរមើក មនគរ ងេនបន មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវ

ទ យសម(៤) េ យសមេទ ភកខ ទ យ រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះឯង

ឆពវគគយភកខទង យរគបសងកតសមេ យសម ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ

សមែដលភកខទង យ សន មតមនេហើយ កមមេនះរបសភកខទង យេនះ របកប

េ យធម ជកមមមនកេរមើក គរ ងេនបន មន លភកខទង យ សមែដលភកខទង យ សន មតជខងេរកយ កមមេនះរបសភកខទង យេនះ មនរបកបេ យ

ធម ជកមមកេរមើក មនគរ ងេនបន មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវរគបសងកត

សម(១) េ យសមេទ ភកខ រគបសងកត រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខសន មតសម ឲតមកលទកនវសមន តរក(២) េហើយសមសន មតសម ។

[ ១៦៦ ] រគេនះ ភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ ឧេបសថមនបនម ន

យងហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

មនបន ទលថ មន លភកខទង យឧេបសថទងេនះមនពរយងគ ឧេបសថមនកនង

តថទ ១៤ មយ ឧេបសថមនកនងតថទ ១៥ មយ មន លភកខទង យ ឧេបសថ

មនែតពរយងបេណណះ ។ ល បេនះឯង ភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ

ឧេបសថកមមមនបនម នយងហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះរពះដមន-

រពះភគ ។ រទងមនបន ទលថ ឧេបសថកមមទងេនះមន ៤ គឧេបសថកមមជពក

មនរតវ មធម ១ ឧេបសថកមមរពមេរព ងគន ែតមនរតវ មធម ១ ឧេបសថកមមជ

ពកែតរតវ មធម ១ ឧេបសថកមមរពមេរព ងរតវ មធម ១ ។ មន លភកខទង យ

ជន ឧេបសថកមមទង ៤ េនះ ឯឧេបសថកមមែដលជពក មនរតវ មធម មន ល

ភកខទង យ មនរតវអនកទង យេធវើ ឧេបសថកមមមនសភពយងេនះេទ មយង

េទៀត តថគតមនអនញញ តឧេបសថកមមមនសភពយងេនះេទ ។ មន លភកខទង យ

226  

ជន ឧេបសថកមមទង ៤ េនះ ឯឧេបសថកមមែដលរពមេរព ងគន ែតមនរតវ ម

ធម មន លភកខទង យ មនរតវអនកទង យេធវើ ឧេបសថកមមមនសភពយង

េនះេទ មយងេទៀត តថគតមនអនញញ តឧេបសថកមមមនសភពយងេនះេទ ។ មន ល

ភកខទង យ ជន ឧេបសថកមមទង ៤ េនះ ឯឧេបសថកមមែដលជពក ែតរតវ ម

ធម មន លភកខទង យ មនរតវអនកទង យេធវើ ឧេបសថកមមមនសភពយង

េនះេទ មយងេទៀត តថគតកមនអនញញ តឧេបសថកមមមនសភពយងេនះេឡើយ ។

មន លភកខទង យ ជន ឧេបសថកមមទង ៤ េនះ ឯឧេបសថកមមែដលរពមេរព ងគន

រតវ មធម មន លភកខទង យ រតវអនកទង យេធវើ ឧេបសថកមមមនសភព

យងេនះ តថគតអនញញ តឧេបសថកមមមនសភពយងេនះ ។ មន លភកខទង យ

េហតេនះភកខ កន ង សនេនះរតវសក ថ េយើងនងេធវើ ឧេបសថកមមែដលរពមេពៀងគន

រតវ មធម មនសភពយងេនះដេចនះ។ មន លភកខទង យ រតវអនកទង យសក

យងេនះឯង ។

[ ១៦៧ ] រគេនះឯង ភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ បតេមកខ េទទស

ទង យមនបនម នយងហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន

រពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថមន លភកខទង យ បតេមកខ េទទសទងេនះមន ៥

គភកខ រតវសែមតងនវនទនេហើយសរតនវឧេទទសដេសសសលេ យសតបទ(១) េនះជ

បតេមកខ េទទសទ ១ ។ រតវភកខសែមតងនវនទនេហើយសែមតងនវប ជកទង ៤ េហើយ

សរតឧេទទសែដលេសសសលេ យសតបទ េនះជបតេមកខ េទទសទ ២ ។ រតវភកខសែមតងនវនទនេហើយសែមតងនវប ជក ៤ សែមតងនវសងឃទេសស ១៣ េហើយសរត

នវឧេទទសែដលេសសសលេ យសតបទ េនះជបតេមកខ េទទសទ ៣ ។ ភកខ រតវ

សែមតងនវនទនេហើយសែមតងនវប ជក ៤ សែមតងនវសងឃទេសស ១៣ សែមតងនវ

អនយត ២ េហើយសរតឧេទទសដេសសសលេ យសតបទ េនះជបតេមកខ េទទសទ ៤ ។

227  

ឧេទទស េ យព ដ រជបតេមកខ េទទសទ ៥។ មន លភកខទង យ បតេមកខ េទទសមន

៥ យងបេណណះឯង ។ កសមយេនះឯង ភកខទង យដងថ រពះដមនរពះភគ

អនញញ តករសែមតងនវបតេមកខេ យសេងខបេហើយ កសែមតងនវបតេមកខេ យ

សេងខប សពវកល ( លៗៃថងឧេបសថ ) ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះ

រពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតងនវ

បតេមកខេ យសេងខបេទ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះឯង

កនង សមយកនងេកសលជនបទមនសញចរភយ(២) កនងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទង

យមន ចដងនងសែមតងនវបតេមកខេ យព ដ របន ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ

កល េបើមនេសចកដអន ត យ តថគតអនញញ តឲសែមតងនវបតេមកខេ យសេងខប

បន ។ កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ សមបមនមនេសចកដអន ត យកសែមតងនវ

បតេមកខេ យសេងខប ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រនះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ កលេបើគម នេសចកដអន ត យ ភកខ មនរតវ

សែមតងបតេមកខេ យសេងខបេទ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខសែមតងនវបតេមកខេ យសេងខបបន កនងេពលែដល

មនេសចកដអន ត យ ។ ឯអន ត យកន ងេពលែដលសែដងបតេមកខេនះ ( មន ១០

យងគ ) អន ត យអពេសដច ( គមនេសដចយងចលមក ) អន ត យអពេចរ ( គមន

េចរចលមកលកលយ ) អន ត យអពេភលើង ( គមនេភលើងៃរពេឆះ លមកឬេភលើងរន ទះេកើត

េឡើង ) អន ត យអពទក ( គមនេភល ងខល ងឬជននហរមក ) អន ត យអពមនស ( គមន

មនស េរចើនចលមក ) អន ត យអពអមនស ( គេខម ចចលភកខ ) អន ត យអពសតវ

វ អពសតវទឃជត ( ពកសតវលន រ ) អន ត យដលជវត ( គមនភកខ េកើតជង

ល បឬ មនមនស មនេពៀរបងសមល បភកខ ) អន ត យដលរពហមចរយ ( គមន

228  

មនស មកចបភកខ ផ ក ) ។ មន លភកខទង យ កលេបើមនេសចកដអន ត យទង

យែបបយងេនះ តថគតអនញញ ត ឲភកខសែមតងនវបតេមកខេ យសេងខបបន

កលេបើមនមនេសចកដអន ត យេទ ឲភកខសែមតងេ យព ដ រ ។

[ ១៦៨ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ មនមនេគ ធនកសែដងធមកនង

ក ដ លសងឃ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលេគមន ធនមនរតវសែមតងធមកនង

ក ដ លសងឃេទ ភកខ សែដង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲភកខជេថរៈសែមតងធមខលនឯង ឬ ធនភកខ ដៃទបន ។

[ ១៦៩ ] កសមយេនះឯង ឆពវគគយភកខទង យមនទនបនករសន មត កសរ

វនយកន ងក ដ លសងឃ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលគម នករសន មតមនរតវសរវនយ

កន ងក ដ លសងឃេទ ភកខ សរ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲភកខ ែដលមនករសន មតសរវនយកន ងក ដ លសងឃបន ។ មន លភកខទង

យ ភកខ រតវសន មតយងេនះ ។ រតវសន មតខលនេ យខលនឯងកបន រតវភកខ ដៃទសន មតភកខដៃទកបន ។ កឯសន មតខលនេ យខលនឯងេនះដចេមដច ។ ភកខ ែដលឆល សរបតពលរតវឲ

សងឃដងថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ េបើសមមតកមមមនកលគរដល

សងឃេហើយ ខញសមសរវនយនងភកខ េឈម ះេនះ ។ ភកខ រតវសន មតខលនេ យខលនឯងយងេនះ ។

កឯភកខ ដៃទរតវសន មតភកខ ដៃទដចេមដច ។ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ

បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃ

េហើយ ភកខ េឈម ះេនះគរសរវនយនងភកខ េឈម ះេនះ ។ រតវភកខ ដៃទសន មតភកខ ដៃទយង

េនះ ។ កសមយេនះឯង ភកខទង យមនសលជទរស ញមនករសន មតេហើយ

229  

កសរវនយកន ងក ដ លសងឃ ។ ពកឆពវគគយភកខបនេសចកដគន បនេសចកដមនេពញ

ចតត កគរមមេ យរបងនងសមល ប ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដ

មនរពះភគ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខែដលទកជ មនករសន មតេហើយែមនរតវែតរមលេមើលបរសទយពចរ បគគលេហើយ

សន សមសរវនយកន ងក ដ លសងឃ ។ កសមយេនះឯង ឆពវគគយភកខទង យគម ន

ករសន មតកេ ះរ យវនយកន ងក ដ លសងឃ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលគម ន

ករសន មតមនរតវេ ះរ យវនយកន ងក ដ លសងឃេទ ភកខ េ ះរ យ រតវ

បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ែដលមនករសន មត េហើយ

េ ះរ យវនយកន ងក ដ លសងឃបន ។ មន លភកខទង យ ភកខ រតវសន មតយងេនះ ។

រតវខ លនឯងសន មតខលនកបន ភកខ ដៃទសន មតភកខ ដៃទកបន ។ កឯខលនឯងសន មតខលនឯងេតើដច

េមដច ។ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សម

រពះសងឃ ដ បខ ញ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ ភកខ េឈម ះេនះសរវនយនង

ខ ញេហើយ ខញរតវែតេ ះរ យ ។ រតវខ លនឯងសន មតខលនឯងយងេនះ ។ កឯភកខ ដៃទសន មត

ភកខ ដៃទ េតើដចេមដច ។ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដ

ចេរមើន សមរពះសងឃ ដ បខ ញ េបើសមមតកមមមនកលគរដលសងឃេហើយ ភកខ េឈម ះ

េនះរតវេ ះរ យវនយែដលភកខ េឈម ះេនះសរ ។ រតវភកខ ដៃទសន មតភកខ ដៃទយងេនះ ។

កសមយេនះឯង ភកខទង យមនសលជទរស ញបនករសន មតេហើយ កេ ះ

រ យវនយកន ងក ដ លសងឃ ។ ពកឆពវគគយភកខទង យ បនេសចកដគន បន

េសចកដមនគបចតត កគរមមរបងនងសមល ប ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ តថគត

230  

អនញញ តឲភកខ ែដលទកជមនករសន មតេហើយែមន រតវែតរមលេមើលបរសទយពនតយ

បគគលេហើយសន សមេ ះរ យវនយកន ងក ដ លសងឃ ។

[ ១៧០ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ េចទ បតតចេពះភកខ ែដលខលនមន

ទនបនសមឱកស ( ជមន ) ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន-

រពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវេចទ បតតចេពះ

ភកខ ែដលខលនមនបនសមឱកស ( ជមន ) េទ ភកខ េចទ រតវ បតតទកកដ ។ មន ល

ភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ សមឱកសថ សមេ កដមន យេបើក

ឱកស ( ឲខញ ) ខញចងនយយនងេ ក ដេចនះេហើយសន សមេចទ បតត ។ កសមយ

េនះឯង ភកខទង យមនសលជទរស ញ ឲពកឆពវគគយភកខ េបើកឱកសេហើយ

េចទ បតត។ ពកឆពវគគយភកខបនេសចកដគន បនេសចកដមនេរតកអរ កគរមមេ យ

របថន នងសមល ប ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគ រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ កលេបើភកខ ដៃទេបើកឱកសឲេហើយែមន

តថគត អនញញ តឲពនតយេមើលបគគលេហើយសន សមេចទ បតត ។ កសមយេនះឯង

ពកឆពវគគយភកខ គតគន ថ ភកខទង យ មនសលជទរស ញគងែតឲេយើងេបើក

ឱកសជមន ( មនខន ) េហើយកឲភកខទង យែដលបរសទធមនមន បតតេបើក

ឱកសជមនកន ងករមនែមនជេរឿង មនែមនជេហត ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យភកខ

មនរតវឲភកខទង យែដលបរសទធមនមន បតតេបើកឱកសកនងករមនែមនជេរឿង

មនែមនជេហតេទ ភកខ ឲេបើក ( ឱកស ) រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខ ពនតយេមើលបគគលេហើយសន សមឲេគេបើកឱកស ។

231  

[ ១៧១ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ េធវើ កមមមនែមនជធម កនងក ដ ល

សងឃ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

បញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវេធវើ កមមមនែមនជធមកន ងក ដ លសងឃ ភកខេធវើ រតវ បតតទកកដ ។ ពកឆពវគគយភកខទងេនះេនែតេធវើ កមមមនែមនជធមដែដល ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ កលេបើភកខ មយេធវើ កមមមនរបកបេ យធម តថគតអនញញ ត

ឲភកខ មឃតបន ។ កសមយេនះឯង ភកខទង យមនសលជទរស ញ

កលេបើពកឆពវគគយភកខ េធវើ កមមមនែមនជធម ក មឃត ។ ពកឆពវគគយភកខបន

េសចកដគន បនេសចកដមនសបបយចតត កគរមមេ យរបងសមល ប ។ ភកខទង យ

រកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង

យ តថគតអនញញ តឲរបកសេសចកដយលេឃើញកបន ។ ភកខទង យរបកស

េសចកដយលេឃើញកនងស កឆពវគគយភកខទង យេនះឯង ។ ពកឆពវគគយភកខទង

យបនេសចកដគន បនេសចកដមនសបបយចតត កគរមមេ យរបងនងសមល ប ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ៤ ឬ ៥ រប មឃតឲភកខ ២ ឬ ៣ រប

របកសេសចកដយលេឃើញ ឲភកខ ១ របអធ ឋ ន ( ងចតត ) ថ កមមេនះ មនគបចតត

ដលអញេទ ។

[ ១៧២ ] កសមយេនះឯង ឆពវគគយភកខទង យកលសែមតងនវបតេមកខកន ង

ក ដ លសងឃកែកលងេធវើ មនឲឮចបស ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះ

ដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ សែដងនវបតេមកខ

មនរតវែកលងមនឲឮចបសេទ ភកខ មនឲឮចបស រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះ

ឯង ឧទយដមន យជអនកសែដងបតេមកខដលសងឃ មនសេឡងដចែកអក ។ េទើប

232  

ឧទយដមន យមនេសចកដគតដេចនះថ រពះដមនរពះភគរទងបញញតតេហើយថ រតវ

ភកខអនកសែមតងនវបតេមកខេធវើ សេឡងឲឮចបស ឯ ម អញមនសេឡងដចែកអក

គរអញរបតបតតដចេមដចហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះ-

ភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខអនកសែមតងនវ

បតេមកខខរបងគតថ អញរតវេធវើ សេឡងឲឮចបសេ យបករដចេមដច កលេបើភកខខរបង ( ដេចនះ ) េទើបមនរតវ បតត ។

[ ១៧៣ ] កសមយេនះឯង េទវទតតសែមតងនវបតេមកខកន ងបរសទយរពមជមយ

នងរគហសថ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងបញញតតថ មន លភកខទង យ មនរតវភកខ សែដងនវបតេមកខកន ងបរសទយជមយ

នងរគហសថេទ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៧៤ ] កសមយេនះឯង ឆពវគគយភកខទង យ មនមនភកខ ធនកសែដង

នវបតេមកខកន ងក ដ លសងឃ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន

រពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ ភកខ ែដលមនមនេគ ធន

មនរតវសែមតងនវបតេមកខកន ងក ដ លសងឃេទ ភកខ សែដង រតវ បតតទកកដ ។

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តបតេមកខមនរពះេថរៈជធ ។

ចប អញញតតថយភណ រៈ ទ ១១ ។

[ ១៧៥ ] រគេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងគងកន ងរកង ជរគះ មសមគរ

ដលពទធអធយរសយេហើយ រទងយងសេ េទកន េចទនវតថនគរ រទងរ ចេទ

េ យល បេទើបបនេទដលេចទនវតថនគរេនះ ។ សមយេនះឯង ភកខ េរចើនអងគេន

កនង សមយ ។ ភកខជេថរៈកន ង សេនះលងងមនឆល ស ។ ភកខជេថរៈេនះមនដង

ឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខឬបតេមកខ េទទស ។ េទើបភកខទងេនះមនេសចកដ

233  

រតះរះដេចនះថ រពះដមនរពះភគរទងបញញតតថ បតេមកខមនរពះេថរៈជធ ករពះេថរៈ

របសេយើងេនះលងងមនឆល ស មនដងឧេបសថ ឬឧេបសថកមម បតេមកខឬ

បតេមកខ េទទស រតវេយើងរបតបតតដចេមដចហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តនវបតេមកខសេរមចេលើភកខ ែដលឆល សរបតពលកនង សេនះ ។

[ ១៧៦ ] កសមយេនះឯង ឧេបសថៃថងេនះមនភកខ េរចើនរបេនកនង សមយ

សទធែតលងងមនឆល ស ។ ភកខទងេនះមនដងឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខ

ឬបតេមកខ េទទស ។ ភកខទងេនះ ធនរពះេថរៈថ បពរតរពះេថរៈដចេរមើន សម

រពះេថរៈសែមតងនវបតេមកខ ។ រពះេថរៈេនះនយយយងេនះថ ែន វេ ខញសែមតង

បតេមកខមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ ធនរពះេថរៈទ ២ ថ បពរតរពះេថរៈដចេរមើន

សមរពះេថរៈសែមតងនវបតេមកខ ។ រពះេថរៈទ ២ េនះកនយយយងេនះថ ែន

វេ ខញសែដងមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ ធនរពះេថរៈទ ៣ ថ បពរតរពះេថរដ

ចេរមើនសមរពះេថរៈសែដងនវបតេមកខ ។ រពះេថរទ ៣ េនះកនយយយងេនះថ ែន

វេ ខញសែដងមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ ធនដ បដលភកខថមកន ងសងឃេ យ

ឧបយេនះឯងថ ចលេ កដមន យសែមតងនវបតេមកខ ។ ភកខ េនះកនយយយង

េនះថបពរតេ កដចេរមើន ខញសែដងមនេកើតេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យកកនង

សនេនះឧេបសថៃថងេនះមនភកខ េរចើនរបជភកខលងងមនឆល សកនង សមយ ។

ភកខទង យេនះមនដងឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខឬបតេមកខ េទទស ។ ភកខទងេនះ ធនរពះេថរៈថ បពរតរពះេថរៈដចេរមើន សមរពះេថរៈសែមតងបតេមកខ ។

រពះេថរៈេនះនយយយងេនះថ ែន វេ ខញសរតមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ ធ

នរពះេថរៈទ ២ ថ បពរតរពះេថរៈដចេរមើន សមរពះេថរៈសែដងនវបតេមកខ ។ រពះ

234  

េថរៈទ ២ េនះកនយយយងេនះថ ែន វេ ខញសែមតងមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ

ធនរពះេថរៈទ ៣ ថ បពរតរពះេថរៈដចេរមើន សមរពះេថរៈសែដងនវបតេមកខ ។

រពះេថរៈទ ៣ េនះកនយយយងេនះថ ែន វេ ខញសរតមនេកើតេទ ។ ភកខទងេនះ

ធនដលភកខថមកន ងសងឃេ យឧបយេនះឯងថ េ កដមន យចរសែដងនវ

បតេមកខ ។ ភកខ េនះកនយយយងេនះថ បពរតេ កដចេរមើន ខញសរតមនេកើតេទ ។

មន លភកខទង យ រតវភកខទង យេនះ បញជ នភកខ ១ របេទកន សែដលមន

េនជតខងកនងៃថងេនះឯងថ ែន វេ ចរអនកេទេរៀនបតេមកខេ យសេងខបឬ

េ យព ដ រមក ។ ល បេនះឯង ភកខទង យមនេសចកដគតដេចនះថេយើងរតវ

បញជ នេ ក េទហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខជេថរៈបងគ បភកខថមបន ។ ភកខថមទង យែដលរពះេថរៈបងគ បេហើយ មនេទ ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខគម ន

ជងេបើរពះេថរៈបងគ បេហើយរតវែតេទ ភកខ មនេទ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៧៧ ] ល បេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងគងេនកនងេចទនវតថនគរ ម

សមគរដលពទធអធយរសយេហើយរតឡបមកកនរកង ជរគះវញេទៀត ។ កសមយ

េនះឯង មនស ទង យសរភកខ ែដលកពងរ ចេទបណឌ បតថ បពរតេ កដ

ចេរមើន តថៃនបកខបនបនម នេហើយ ( គបនម នេកើត បនម នេ ជេហើយ ) ។ ភកខទង យ

បននយយយងេនះថ ែន វេ េយើងមនដងេទ ។ មនស ទង យកេពលេទស

តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈជកនេចរពះពទធជសកយៈទងេនះ រតមែតវជជ ប

បកខ ( បេណណះ ) មនដងេទេហើយ ចណងេបើករលអ មយដៃទេទៀត េធវើ េមដចពក

សមណៈទងេនះនងដងបន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះ

ភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ េរៀន បបកខ

235  

(១)។ េទើបភកខទង យមន មនេសចកដរតះរះដេចនះថ រតវអនក េរៀន បបកខហន ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខទងអសគន េរៀន បបកខ ។ សមយេនះឯង

ពកមនស សរភកខទង យែដលកពងរ ចេទបណឌ បតថ បពរតេ កដចេរមើន

ភកខទង យមនបនម នអងគ ។ ភកខទង យបននយយយងេនះថ ែន វេ

េយើងមនដងេទ ។ មនស ទង យកេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ពកសមណៈ

ជកនេចរពះពទធជសកយៈទងេនះ រតមែតគនគន មនបនម នកមនដង ( េទេហើយ ) េធវើេមដចេឡើយ ពកសមណៈទងេនះនងដងករលអតចតចដៃទបន ។ ភកខទង យរកប

ទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲ បពកភកខ ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ េយើងគរ

បភកខទង យកន ងកល ហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដ

មនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខបរតមែតេឈម ះ ឬឲកនយក ល កកនងឧេបសថៃថងេនះ ។

[ ១៧៨ ] កសមយេនះឯង ភកខទង យមនដងថៃថងេនះជៃថងឧេបសថ កន

គន េដ ើរេទកនរសកឆង យេដើមបបណឌ បត ។ ភកខទង យេនះមកដលកនងេពលែដល

ភកខកពងសែដងនវបតេមកខកមន មកដលកនងេពលែដលភកខសែមតងនវបតេមកខចប

េហើយកមន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ របបថ ៃថងេនះជៃថង

ឧេបសថ ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ រតវភកខ របបៃថង

ឧេបសថហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខជេថរៈរបបអពរពក ។ ក

សមយេនះឯង រពះេថរៈមយអងគេភលច ( មនបនរបប ) អពរពក ។ ភកខទង យរកប

236  

ទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ

តថគតអនញញ តឲភកខ របបកន ងេពលឆនកបន ។ ភកខ កេភលចកន ងេពលឆនេទៀត ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ រឭកេឃើញកល របបកលេនះចះ ។

[ ១៧៩ ] កសមយេនះឯង េ ងឧេបសថកនង សមយេ ម កេរគក ។ ភកខជ គន តកៈទង យេពលេទស តះេដៀល បន តះបងអ បថ ភកខទង យមនសមេបើនង

មនេបសេ ងឧេបសថេ ះ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះ

ភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ េបសេ ង

ឧេបសថ ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ រតវអនក េបសេ ង

ឧេបសថហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខជេថរៈបងគ បភកខ ខ ច ។ ពក

ភកខ ខ ចែដលរពះេថរៈបងគ បេហើយកេនែតមនេបស ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនមនជង

( េបើ ) រពះេថរៈបងគ បេហើយ មនរតវមនេបសេទ ( ថរតវែតេបស ) ភកខ មនេបស

រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះឯង ភកខ មនបនរកល សនៈកនងេ ងឧេបសថ ។

ភកខទង យអងគយផទ លែផនដ កយភកខកដ ចវរទង យកដ រប កេ យដ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន ល

ភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ រកល សនៈ កន ងេ ងឧេបសថ ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ រតវអនក រកល សនៈកន ងេ ងឧេបសថហន ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ

មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខជេថរៈបងគ បភកខ ខ ច ។ ពកភកខ ខ ចែដលរពះ

េថរៈបងគ បេហើយ កេនែតមនរកល សនៈ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះ

237  

ចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខ មនឈ ( េបើ )

ភកខជេថរៈបងគ បេហើយមនរតវមនរកល សនៈេទ ភកខ មនរកល រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះឯង កន ងេ ងឧេបសថគម នរបទប ។ ភកខទង យជនកយ

គន ខ លះ ជនចវរគន ខ លះកន ងទងងត ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន

រពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ អជ

របទបកន ងេ ងឧេបសថ។ េទើបភកខទង យមនេសចកដរតះរះដេចនះថ រតវអនក

អជរបទប កនងេ ងឧេបសថហន ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមន

រពះភគ ។ រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខជ

េថរៈបងគ បភកខ ខ ច ។ ពកភកខ ខ ចែដលរពះេថរៈបងគ បេហើយ កេនែតមនអជរបទប ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន ល

ភកខទង យ ភកខ មនឈ ( េបើ ) រពះេថរៈបងគ បេហើយ មនរតវមនអជរបទបេទ ភកខមនអជ រតវ បតតទកកដ(១) ។

[ ១៨០ ] កសមយេនះឯង ភកខទង យេរចើនរបសទធែតលងងមនឆល ស មន

ដេណើ រេទកនទសមនបន ចរយនងឧបជឈយ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រ

ន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងបញញតតថ មន លភកខទង យ ភកខជេរចើនកន ង

សនេនះជភកខលងងមនឆល ស មនដេណើ រេទកនទសមន ចរយនងឧបជឈយ ។

មន លភកខទង យ រតវ ចរយនងឧបជឈយសរភកខទងេនះថ េ កទង យនង

េទ នងេទជមយនងអនក ។ មន លភកខទង យ េបើភកខទងេនះលងងមនឆល ស

នយយ ងពកភកខ ដៃទ ែដលលងងមនឆល ស ( ដចគន ) មន លភកខទង យ មន

រតវ ចរយនងឧបជឈយអនញញ តឲេទ េបើអនញញ តឲ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ េបើភកខលងងមនឆល សទងេនះ ែដល ចរយនងឧបជឈយមនអនញញ ត េបើេន

ែតេទ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ មយវញេទៀត កនង សនេនះភកខ

238  

ទង យជេរចើនសទធែតលងងមនឆល សេនកនង សមយ ។ ភកខទង យេនះមន

ដងឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខឬបតេមកខ េទទស ។ ភកខ ដៃទជពហសរតេចះ

ចរពះៃរតបដករទរទងធមរទរទងវនយចមតក ជបណឌ តេឆល វឆល សមនរបជញ មន

េសចកដខម ស មនេសចកដរេងក ស រស ញករសក កមកកនង សេនះ ។ មន ល

ភកខទង យ រតវភកខទង យេនះសេរងគ ះអនេរគះនយយ កទកទនកបរមងភកខជពហសរតេនះេ យេរគ ងលអតសរមបងត េ យដសអ ត េឈើសទន ទកខពលមត

លបមខ េបើភកខទង យេនះមនសេរងគ ះ មនអនេរគះ មននយយ កទក មនទនក

បរមងេ យេរគ ងលអតសរមបងត េ យដសអ ត េឈើសទន ទកខពលមតលបមខេទ

រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ កកន ង សនេនះឧេបសថៃថងេនះមនពក

ភកខជេរចើនរបសទធែតលងងមនឆល សេនកនង សមយ ។ ភកខទង យេនះមនដង

ឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខឬបតេមកខ េទទស ។ មន លភកខទង យ រតវភកខទង យេនះបញជ នភកខ ១ រប េទកន សជតខងកន ងៃថងេនះថ ែន វេ

ចរអនកេទេរៀនបតេមកខេ យសេងខបឬព ដ រមក ។ េបើភកខ ( ែដលរតវបញជ នេទេនះ )

បនបតេមកខន ះេ យ ករយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ មន លភកខទង យ ភកខទង យកន ង ស ដង ឧេបសថឬឧេបសថកមម បតេមកខឬ

បតេមកខ េទទស រតវភកខទង យេនះេទកន សេនះទងអសគន េបើមនេទេទ

រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ មយវញេទៀត ភកខជេរចើនកន ង សនេនះលងង

មនឆល ស េនចវស កនង សមយ ។ ភកខទង យេនះមនដងឧេបសថឬ

ឧេបសថកមម បតេមកខឬបតេមកខ េទទស ។ មន លភកខទង យ រតវភកខទងេនះ

បញជ នភកខ មយរបេទកន សជតខងកនងៃថងេនះថ ែន វេ ចរអនកេទេរៀន

បតេមកខេ យសេងខបឬេ យព ដ រេហើយមក ។ េបើភកខ េនះបនបតេមកខន ះ មក

យងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ រតវភកខទង យបញជ នភកខ មយរបកនងរ ង

239  

៧ ៃថងថ ែន វេ ចរអនកេទេរៀនបតេមកខេ យសេងខបឬេ យព ដ រមក ។ េបើភកខេនះបនបតេមកខន ះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ មន លភកខទង យ

មនរតវភកខទងេនះេនចវស កនង សេនះេទ េបើេនរតវ បតតទកកដ ។

[ ១៨១ ] រគេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងរ សេ ភកខទង យថ មន ល

ភកខទង យ ចរអនកទង យរបជគន សងឃនងេធវើ ឧេបសថ ។ កលេបើរពះដមនរពះ

ភគរទងមនបន ទលយងេនះ ភកខ ១ រប បនរកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយ

ដេចនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េនមនភកខឈ ភកខ េនះមនទនមក ។ រពះអងគរទង

អនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ឈឲបរសទធបន ។ មន លភកខទង យ រតវភកខ ឈេនះឲបរសទធយងេនះ ។ រតវភកខ ឈេនះចលេទរកភកខ ១ រប

េហើយេធវើ ឧតត សងគេឆៀង ម មខ ងរចអងគយរចេ ងផគងអញជលេហើយនយយយងេនះ

ថ ខញឲបរសទធេ ក ចរនបរសទធរបសខញេទ េ កចររបបបរសទធរបសខ ញ ។ ភកខឈេនះបញជ កេ យកយ ( កដ ) បញជ កេ យ ច ( កដ ) បញជ កេ យកយ ច ( កដ )

េឈម ះថ ឲបរសទធេហើយ ភកខ េនះមនបញជ កេ យកយ មនបញជ កេ យ ច មន

បញជ កេ យកយ ចេទ មនេឈម ះថ ឲបរសទធេទ ។ េបើភកខ េនះបនបរសទធន ះ

យងេនះ ករបនបរសទធន ះជករលអ េបើមនបនេទ មន លភកខទង យ រតវភកខនភកខឈេ យែរគឬ ងមកកនងក ដ លសងឃេហើយេធវើ ឧេបសថ ។ មន លភកខទង យ

េបើគនតយងេនះមនដលភកខអនកបេរមើភកខ ឈថ េបើេយើងទង យឲភកខ ឈឃល ត

ចកទ ពធនងរតែតចេរមើនឬនង ល បដេចនះ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវឲភកខឈឃល តចកទេទ រតវសងឃេទេធវើ ឧេបសថកនងទេនះ ។ មនរតវសងឃេធវើ ឧេបសថ

េ យពកេឡើយ េបើេធវើ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ កលែដលភកខ ឈឲ

បរសទធេហើយ េបើភកខអនកនបរសទធេចៀសេចញចកទេនះេទ រតវឲបរសទធដលភកខដៃទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនកនបរសទធេទ

240  

សកកនងទេនះឯង ( កដ ) ល បេទ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជ មេណរ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនក

សកខ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវអន តមវតថ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជមនស ឆក ត ( កដ ) េបដជញ ខ លន

ជអនកមនចតតរេវ ើរ យ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកមនេវទនរគបសងកត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជ

អនករតវសងឃេលើកវតតេរពះមនេឃើញ បតត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវសងឃេលើកវតត

េរពះមនសែដង បតត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវសងឃេលើកវតតេរពះមនលះបង

ទដ ឋ រកក ( កដ ) េបដជញ ខ លនជមនស េខ ទើយ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជេថយយស សកៈ ( កដ ) េបដជញ

ខ លនជអនកេទចលពកតរ ថយ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជតរចឆ ន ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកសមល បម

( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកសមល បប ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកសមល បរពះអរហន ត ( កដ ) េបដជញ ខ លន

ជអនករទសដភកខ ន ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកបែបកសងឃ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកញងរពះ

េ ហតឲពរពងេឡើង ( កដ ) េបដជញ ខ លនជឧភេ ពយញជនក ( មនេភទពរកដ ) រតវឲ

បរសទធេទភកខ ដៃទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនកន

បរសទធេចៀសេចញេទកនងពកក ដ លផលវ ។ មនេឈម ះថភកខ េនះបននបរសទធមក

ដលេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនកន

បរសទធសក ( កដ ) ល ប ( កដ ) ។េប។ េបដជញ ខ លនជឩភេ ពយញជនក ( កដ ) កនង

ពកក ដ លផលវ បរសទធកមនេឈម ះថ ភកខ េនះបននមកដលេឡើយ ។ មន លភកខទង

យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនកនបរសទធដលេទសងឃេហើយេទើប

េចៀសេចញេទ បរសទធកេឈម ះថភកខ េនះបននមកដលេហើយ ។ មន លភកខទង យ

កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនកនបរសទធដលេទសងឃេហើយ េទើបសក ( កដ )

ល ប ( កដ ) ។េប។ េបដជញ ខ លនជឧភេ ពយញជនក ( កដ ) បរសទធកេឈម ះថភកខ េនះបនន

មកដលេហើយ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ េបើភកខអនក

នបរសទធដលេទសងឃេហើយេដកលកមនបនរបបឬភល ងេភលចមនបនរបប ឬចល

ឈនេហើយមនបនរបប បរសទធកេឈម ះថភកខ េនះបននមកដលេហើយ ។ បតត

241  

មនមនដលភកខអនកនបរសទធេទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲបរសទធេហើយ

េបើភកខអនកនបរសទធេទដលសងឃេហើយែកលងមនរបប បរសទធេឈម ះថភកខ េនះបនន

មកដលេហើយ ែតភកខអនកនបរសទធ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៨២ ] ល បេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងរ សេ ភកខទង យថ

មន លភកខទង យ ចរអនកទង យរបជគន សងឃនងេធវើ កមម ។ កលេបើរពះដមនរពះ

ភគមនបន ទលេយងេនះ ភកខ ១ របបនរកបទលរពះដមនរពះភគេ យពកយេនះថ

បពរតរពះអងគដចេរមើនមនភកខ ឈ ភកខ េនះមនទនមក ។ រពះអងគមនបន ទលថ មន ល

ភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ឈឲឆន ទៈបន ។ មន លភកខទង យ កឯឆន ទៈ

េនះ រតវភកខ ឈេនះឲយងេនះ ។ រតវភកខ ឈេនះចលេទរកភកខ ១ រប េហើយេធវើឧតត សងគៈេឆៀង ម មខ ង អងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយនយយយងេនះថ ខញ

ឲឆន ទៈ េ កចរនឆន ទៈរបសខញេទចះ ចររបបឆន ទៈ របសខញ ( ផង ) ។ ភកខ ឈេនះ

បញជ កេ យកយ ( កបន ) បញជ កេ យ ច ( កបន ) បញជ កេ យកយ ច

( កបន ) ឆន ទៈេឈម ះថ ភកខ ឈេនះបនឲេហើយ ។ ភកខ ឈមនបនបញជ កេ យកយ

( កដ ) មនបនបញជ កេ យ ច ( កដ ) មនបនបញជ កេ យកយ ច ( កដ ) មនេឈម ះថ

ភកខ េនះ បនឲឆន ទៈេទ ។ េបើបនឆន ទៈេនះយងេនះ កលបននះជករលអ េបើមនបនេទ

មន លភកខទង យ ភកខ រតវនភកខ ឈេនះ មកកន ងក ដ លសងឃេ យែរគ ឬ ង

មកេហើយរតវេធវើសងឃកមមចះ មន លភកខទង យ េបើពកភកខអនកបេរមើជងមនគនត

យងេនះថ េបើេយើងនងឲភកខ ឈឃល តចកទ ពធនងរតែតចេរមើនេឡើងឬនង ល ប

ដេចនះ មន លភកខទង យ មនរតវភកខឲភកខ ឈឃល តចកទេទ រតវសងឃេទេធវើ កមមកន ង

ទេនះ មនរតវសងឃេធវើ កមមជពកេឡើយ េបើេធវើ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ

កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈេគចេចៀសេចញអពទេនះ រតវឲឆន ទៈដល

ភកខ ដៃទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈសកកនង

242  

ទេនះឯង ( កដ ) ល បេទ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជ មេណរ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកេពល

សកខ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវអន តមវតថ ( ប ជកកដ ) េបដជញ ខ លនជមនស ឆក ត ( កដ )

េបដជញ ខ លនជអនកមនចតតរេវ ើរ យ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកមនេវទនរគបសងកត ( កដ ) េបដជញ

ខ លនជអនករតវសងឃេលើកវតតេរពះមនេឃើញ បតត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវសងឃេលើក

វតតេរពះមនសែមតង បតត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករតវសងឃេលើកវតតេរពះមនលះបងទដ ឋរកក ( កដ ) េបដជញ ខ លនជមនស េខ ទើយ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជេថយយស សកៈ ( អនកលច

ស សកដ ) េបដជញ ខ លនជអនកចលពកតរ ថយ ( កដ ) េបដជញ ខ លនជសតវតរចឆ ន ( កដ ) េបដជញ ខ លន

ជអនកសមល បម ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកសមល បប ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកសមល បរពះ

អរហន ត ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនករទសដភកខ ន ( កដ ) េបដជញ ខ លនជអនកបែបកសងឃ ( កដ ) េបដជញ

ខ លនជអនកេធវើ រពះេ ហតឲពរពងេឡើង ( កដ ) េបដជញ ខ លនជឧភេ ពយញជនក ( កដ ) រតវ

ឲឆន ទៈដលភកខ ដលភកខ ដៃទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈេគចេចៀសេទ កនងពកក ដ លផលវ ភកខ េនះេឈម ះថមនបននឆន ទៈមកដល

េទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈសកេទ ( កដ )

ល បេទ ( កដ ) កនងពកក ដ លផលវ ។ េប ។ េបដជញ ខ លនជឧភេ ពយញជនក ( កដ ) ភកខ េនះ

េឈម ះថមនបននឆន ទៈមកេទ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈេទដលសងឃេហើយេទើបេចៀសចញេទ ឆន ទៈេឈម ះថនមកដលេហើយ ។

មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈដលេទសងឃេហើយ

សកេទ ( កដ ) ល បេទ ( កដ ) ។េប។ េបដជញ ខ លនជឧភេ ពយញជនក ( កដ ) ភកខ េនះេឈម ះ

ថបននឆន ទៈមកេហើយ ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកន

ឆន ទៈដលេទសងឃេហើយេដកលកមនបនរបប ( កដ ) េភលចមនបនរបប ( កដ ) ចល

សមបតតមនបនរបប ( កដ ) ភកខ េនះ េឈម ះថបននឆន ទៈមកដលេហើយ ។ ភកខអនកន

ឆន ទៈមនរតវ បតត ។ មន លភកខទង យ កលភកខ ឈឲឆន ទៈេហើយ េបើភកខអនកនឆន ទៈ

243  

ដលេទសងឃេហើយែកលងមនរបប ភកខ េនះេឈម ះថនឆន ទៈមកដលេហើយ ។ ភកខអនក

នឆន ទៈ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ េបើសងឃមនកចចរតវេធវើ តថគតអនញញ ត

ឲភកខ ែដលឲបរសទធកន ងឧេបសថៃថងេនះឲឆន ទៈេទៀតបន ។

[ ១៨៣ ] កសមយេនះឯង ពកជនជញតចបភកខ ១ រប កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគមនបន ទលថ

មន លភកខទង យ កកន ង សនេនះ ពកជនជញតចបភកខកន ងឧេបសថៃថងេនះ ។

រតវភកខទង យនយយនងពកជនជញតអសេនះយងេនះថ មន លអនកទង យដ

មន យ េណហើ យចះ អនកទង យែលងភកខ េនះមយរេពចសន ទ ភកខ េនះេធវើឧេបសថរច ។ េបើភកខបនករែលងនះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ រតវ

ភកខទង យនយយនងពកជនជញតអសេនះ យងេនះថ មន លអនកទង យ

ដមន យ េណហើ យចះ អនកទង យេនចកនងទដសមគរមយរេពចសន ទ ភកខ េនះឲ

បរសទធរច ។ េបើភកខបនករឈបបងអងន ះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ

រតវភកខទង យនយយនងពកជនជញតអសេនះយងេនះថ មន លអនកទង យ

ដមន យ េណហើ យចះ អនកទង យចរនភកខ េនះេទកនទេរកសមមយរេពចសន

ទ សងឃេធវើ ឧេបសថរច ។ េបើភកខបនករនេទនះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ មនរតវសងឃេធវើ ឧេបសថជពកេឡើយ េបើេធវើ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ កកន ង សនេនះេសដចទង យចបភកខកន ងឧេបសថៃថងេនះ ។េប។ ពក

េចរចប … ពកអនកេលងចប… ពកជនជសរតវៃនភកខចប ។ រតវភកខទង យ

នយយនងពកជនជសរតវៃនភកខអសេនះយងេនះថ មន លអនកទង យដមន យ

េណហើ យចះ អនកទង យចរែលងភកខ េនះមយរេពចសន ទ ភកខ េនះេធវើ ឧេបសថរច ។

េបើភកខបនករែលងនះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ រតវភកខទង យ

នយយនងជនជសរតវៃនភកខទងេនះយងេនះថ មន លអនកទង យដមន យ

244  

េណហើ យចះ អនកទង យ ចរឈបបងអងេនកនងទដសមគរមយរេពចសន ទ ភកខ េនះឲ

បរសទធរច ។ េបើភកខបនករឈបបងអងន ះយងេនះ ករបននះជករលអ េបើមនបនេទ

រតវភកខទង យនយយនងជនជសរតវៃនភកខទងេនះ យងេនះថ មន លអនកទង

យដមន យ េណហើ យចះ អនកទង យចរនភកខ េនះេទ កនទេរកសមមយរេពច

សន ទ សងឃេធវើ ឧេបសថរច ។ េបើភកខបនករនេទនះយងេនះ ករបននះជករលអ

េបើមនបនេទ មនរតវសងឃេធវើ ឧេបសថេ យពកេឡើយ េបើេធវើ រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៨៤ ] ល បេនះឯង រពះដមនរពះភគរទងរ សេ ភកខទង យថ

មន លភកខទង យ ចរអនកទង យរបជគន ( េរពះ ) សងឃមនកចចរតវេធវើ ។ កលេបើរពះដមនរពះភគរទងមនបន ទលយងេនះេហើយ ភកខ ១ របបនរកបទលរពះដមនរពះ

ភគេ យពកយេនះថ បពរតរពះអងគដចេរមើន េនមនភកខ េឈម ះគគគៈឆក ត ភកខ េនះមន

ទនមកដល ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខឆក តទង យេនះមន

ពរយង គមនភកខឆក ត ១ យង រឭកឧេបសថបនខលះ រឭកមនបនខលះ រឭកសងឃកមម

បនខលះ រឭកមនបនខលះ រឭកមនបនេ ះកមន ភកខ ឆក ត ១ យង មកកនឧេបសថ

បនខលះ មកមនបនខលះ មកកនសងឃកមមបនខលះ មកមនបនខលះ មកមនបនេ ះកមន ។

មន លភកខទង យ ប ដ ភកខឆក តទងពរយងេនះ ភកខឆក ត រឭកឧេបសថបនខលះ

រឭកមនបនខលះ រឭកសងឃកមមបនខលះ រឭកមនបនខលះ មកកនឧេបសថបនខលះ មក

មនបនខលះ មកកនសងឃកមមបនខលះ មកមនបនខលះ ។ មន លភកខទង យ តថគត

អនញញ តឲសងឃឲឧមមតតកសមមត(១) ដលភកខឆក តែបបេនះ ។ មន លភកខទង យ កឯ

ឧមមតតកសមមត សងឃរតវឲយងេនះ ។ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃដងថ

បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ ភកខ េឈម ះគគគៈជមនស ឆក ត រឭកឧេបសថ

បនខលះ រឭកមនបនខលះ រឭកសងឃកមមបនខលះ រឭកមនបនខលះ មកកនឧេបសថបនខលះ

មកមនបនខលះ មកកនសងឃកមមបនខលះ មកមនបនខលះ ។ េបើសមមតកមមមនករគរដល

245  

សងឃេហើយ គរសងឃឲឧមមតតកសមមតដលភកខ េឈម ះគគគៈជភកខឆក ត ភកខ េឈម ះគគគ

គបបរឭកឧេបសថបនកដ រឭកមនបនកដ រឭកសងឃកមមបនកដ រឭកមនបនកដ មកកន

ឧេបសថបនកដ មកមនបនកដ មកកនសងឃកមមបនកដ មកមនបនកដ សងឃគបបេធវើ

ឧេបសថ គបបេធវើសងឃកមមជមយភកខ េឈម ះគគគៈកបន េវៀរចកភកខ េឈម ះគគគៈកបន ។

េនះជញតត ។ បពរតរពះសងឃដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ ភកខ េឈម ះគគគៈជភកខឆក តរឭក

ឧេបសថបនខលះ រឭកមនបនខលះ រឭកសងឃកមមបនខលះ រឭកមនបនខលះ មកកន

ឧេបសថបនខលះ មកមនបនខលះ មកកនសងឃកមមបនខលះ មកមនបនខលះ ។ ឥឡវសងឃ

ឲឧមមតតកសមមតដលភកខ េឈម ះគគគៈជភកខឆក តថ ភកខ េឈម ះគគគៈគបបរឭកឧេបសថ

បនកដ រឭកមនបនកដ រឭកសងឃកមមបនកដ រឭកមនបនកដ មកកនឧេបសថបនកដ មក

មនបនកដ មកកនសងឃកមមបនកដ មកមនបនកដ សងឃនងេធវើ ឧេបសថនងេធវើសងឃកមម

ជមយនងភកខ េឈម ះគគគៈកបន េវៀរចកភកខ េឈម ះគគគៈកបន ។ ករឲឧមមតតកសមមតដលភកខ េឈម ះគគគៈជភកខឆក តថ ភកខ េឈម ះគគគៈរឭកឧេបសថបនកដ រឭកមនបនកដ

រឭកសងឃកមមបនកដ រឭកមនបនកដ មកកនឧេបសថបនកដ មកមនបនកដ មកកន

សងឃកមមបនកដ មកមនបនកដ សងឃនងេធវើ ឧេបសថនងេធវើសងឃកមមជមយនងភកខេឈម ះគគគៈកបន េវៀរចកភកខ េឈម ះគគគៈកបនដេចនះ គបចតតដលេ កមច សអងគ

គរេ កមច សអងគេនះេសង ម មនគបចតតដលេ កមច សអងគ គរេ កមច ស

អងគេនះនយយេឡើង ។ សងឃឲឧមមតតកសមមតដលភកខ េឈម ះគគគៈជភកខឆក តេហើយថ

ភកខ េឈម ះគគគៈ រឭកឧេបសថបនកដ រឭកមនបនកដ រឭកសងឃកមមបនកដ រឭកមនបន

កដ មកកនឧេបសថបនកដ មកមនបនកដ មកកនសងឃកមមបនកដ មកមនបនកដ សងឃ

នងេធវើ ឧេបសថនងេធវើសងឃកមមជមយនងភកខ េឈម ះគគគៈកបន េវៀរចកភកខ េឈម ះ

គគគៈកបន ។ ករឲឧមមតតកសមមតេនះគបចតតដលសងឃ េហតេនះេទើបសងឃេសង ម ខញ

សមចទកនវដេណើ រេនះេ យ ករេសង មេនយងេនះ ។

246  

[ ១៨៥ ] កសមយេនះឯង មនភកខ ៤ អងគគងកន ង ស ១ កនងឧេបសថៃថង

េនះ ។ េទើបភកខទង យេនះមនគនតយងេនះថ រពះដមនរពះភគរទងបញញតតេហើយ

ថ រតវភកខ េធវើ ឧេបសថ កេយើងទង យជជន ៤ រប រតវេយើងទង យេធវើ ឧេបសថ

ដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ៤ របសែដងនវបតេមកខ

បន ។ កសមយេនះឯង មនភកខ ៣ របេនកនង ស មយកនងឧេបសថៃថងេនះ ។

េទើបភកខទង យេនះមនគនតយងេនះថ រពះដមនរពះភគរទងអនញញ តឲភកខ ៤

របសែដងនវបតេមកខ កឯេយើងទង យជជន ៣ រប រតវេយើងេធវើ ឧេបសថដចេមដច

េទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

អនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ៣ របេធវើបរសទធឧេបសថដល

គន នងគន ។ មន លភកខទង យ កឯបរសទធ ឧេបសថេនះ រតវភកខ េធវើ យងេនះ ។

រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲភកខទង យេនះដងថ ចរេ កដមន យទង យ

ដ បខ ញ ៃថង ទ ១៥ េនះជៃថងឧេបសថ េបើកមមមនកលគរដលេ កដមន យទង

យេហើយ េយើងទង យគរេធវើបរសទធឧេបសថដលគន នងគន ។ រតវភកខជេថរៈ

េធវើ ឧតត សងគៈេឆៀង ម មខ ង េហើយអងគយរចេ ង ផគងអញជលេឡើងរចនយយនងភកខទង យេនះយងេនះថ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កទង យចទក

នវខ ញថជបគគលបរសទធ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កទង យចទកនវខ ញ

ថជបគគលបរសទធ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កទង យចទកនវខ ញ

ថជបគគលបរសទធ ។ រតវភកខ ខ ចវស េធវើ ឧតត សងគៈេឆៀង ម មខ ង េហើយអងគយ

រចេ ងផគងអញជលេឡើងរចនយយនងភកខទង យេនះយងេនះថ ទនេរបស ខញជ

បគគលបរសទធ សមេ កទង យចទកនវខ ញថ ជបគគលបរសទធ ទនេរបស ខញជ

បគគលបរសទធ សមេ កទង យចទកនវខ ញ ជបគគលបរសទធ ទនេរបស ខញជបគគល

247  

បរសទធ សមេ កចទកនវខ ញថជបគគលបរសទធ ។ កសមយេនះឯង ភកខ ពររបេនកនង

សមយកនងឧេបសថៃថងេនះ ។ េទើបភកខទង យេនះមនគនតយងេនះថ រពះដ

មនរពះភគរទងអនញញ តឲភកខ ៤ របសែមតងនវបតេមកខ ឲភកខ ៣ របេធវើបរសទធឧេបសថដលគន នងគន បន កេយើងទង យជជន ២ រប រតវេយើងទង យេធវើឧេបសថដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងអនញញ តថ មន លភកខទង យ តថគតអនញញ តឲភកខ ពររបេធវើបរសទធឧេបសថបន ។ មន លភកខទង យ កឯបរសទធឧេបសថេនះរតវភកខទង យេធវើយងេនះ ។ រតវភកខជេថរៈេធវើ ឧតត សងគៈេឆៀង ម មមខ ង អងគយរចេ ងផគងអញជល

េឡើងេហើយេពលនងភកខ ខ ចយងេនះថ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កច

ទកនវខ ញថជបគគលបរសទធ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កចទកនវខ ញថជ

បគគលបរសទធ ែន វេ ខញជបគគលបរសទធ សមេ កចទកនវខ ញថជបគគលបរសទធ ។

រតវភកខ ខ ចវស េធវើ ឧ ត សងគៈេឆៀង ម មខ ង អងគយរចេ ង ផគងអញជលេឡើងេហើយ

េពលនងភកខជេថរៈយងេនះថ ទនេរបស ខញជបគគលបរសទធ សមេ កចទកនវខ ញ

ថជបគគលបរសទធ ទនេរបស ខញជបគគលបរសទធ សមេ កចទកនវខ ញថជបគគល

បរសទធ ទនេរបស ខញជបគគលបរសទធ សមេ កចទកនវខ ញថជបគគលបរសទធ ។ ក

សមយេនះឯង ភកខ ែតមយរបេនកនង សមយកនងឧេបសថៃថងេនះ ។ េទើបភកខ េនះ

បនគតដេចនះថ រពះដមនរពះភគរទងអនញញ តឲភកខ ៤ របសែដងនវបតេមកខ ឲ

បភកខ បរបេធវើ នវបរសទធឧេបសថដលគន នងគន ឲភកខ ពររបេធវើបរសទធឧេបសថ ក

ម អញេនែតមន កឯង រតវអញេធវើ ឧេបសថដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ កកន ង

សនេនះភកខ ែតមយរបេនកនង សមយកនងឧេបសថៃថងេនះ ។ មន លភកខទង

យ ពកភកខ ែតងរតឡបមកេនកនងរបេទស គកន ងឧប ឋ ន កដ មណឌ បកដ

248  

គលេឈើកដ រតវភកខ េនះេបសរបេទសេនះេហើយ ចរេទតមកលទកឆន ទកេរបើរបស

រកល សនៈ ឧជរបទបេហើយ រតវអងគយច ។ េបើភកខទង យដៃទមក រតវភកខេនះេធវើ ឧេបសថជមយនងភកខទង យេនះ េបើភកខទង យដៃទមនមកេទ រតវភកខេនះ អធ ឋ នឧេបសថថ ៃថងេនះជៃថងឧេបសថរបសអញ េបើមនអធ ឋ នេទ រតវ

បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ ភកខ ៤ របេនកនង ស មនរតវភកខ បរបន

បរសទធរបសភកខ មយរបមកេហើយសែមតងនវបតេមកខកន ង សេនះេទ េបើភកខទង

យេនះសែមតង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ ភកខ បរបេនកន ង ស

មនរតវភកខ ពររបនបរសទធរបសភកខ មយរបមកេហើយេធវើបរសទធឧេបសថកនង ស

េនះេទ េបើភកខទងេនះេធវើ រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ ភកខ ពររបេនកនង

ស មនរតវភកខ មយរបនបរសទធរបសភកខ មយរបមកេហើយ អធ ឋ ន

ឧេបសថកនង សេនះេទ េបើអធ ឋ ន រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៨៦ ] កសមយេនះឯង ភកខ ១ របរតវ បតតកន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ េទើបភកខេនះ មនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគរទងបញញតតេហើយថ មនរតវភកខរបកបេ យ បតតេធវើ ឧេបសថេទ ក ម អញរតវ បតដេហើយ រតវអញរបតបតតដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគ

រទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ កកន ង សនេនះមនភកខ រតវ បតតកន ង

ឧេបសថៃថងេនះ ។ មន លភកខទង យ រតវភកខ េនះ ចលេទរកភកខ ១ របេហើយេធវើឧតត សងគៈេឆៀង ម មខ ង អងគយរចេ ង ផគងអញជលេហើយនយយយងេនះថ ែន

វេ ខញរតវ បតតមនេឈម ះេនះ ខញសមសែដងនវ បតតេនះ ។ ភកខ មនរតវ បតតេនះគបបសរភកខ រតវ បតតេនះ ថ េ កេឃើញ បតតេនះឬ ។ ភកខ រតវ បតតគបប របបថ េអើ ខញេឃើញ ។ ភកខ មនរតវ បតតគបបរបបថ េ កគបបសរងមតេទ ។ មន ល

ភកខទង យ កកន ង សនេនះមនភកខមនេសចកដសង យកន ង បតតកន ងឧេបសថ

249  

ៃថងេនះ ។ មន លភកខទង យ រតវភកខ េនះចលេទរកភកខ ១ របេធវើ ឧតត សងគៈេឆៀង ម

មខ ងអងគយរចេ ងផគងអញជលេឡើងេហើយរតវនយយយងេនះថ ែន វេ ខញមន

េសចកដសង យកនង បតតមនេឈម ះេនះ កល ខញអសសង យ ខញនងសែដង បតតេនះ កន ងកលេនះ លះនយយេហើយ រតវេធវើ ឧេបសថរតវ ដ បបតេមកខ មនរតវេធវើេសចកដអន ត យដលឧេបសថេរពះេហតបេ ណ ះេឡើយ ។

[ ១៨៧ ] កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខសែមតង បតតេសមើភគគន ( គ បតតដចគន ) ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទង

មនបន ទលថ មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតង បតតេសមើភគគន េទ ភកខសែមតង រតវ បតតទកកដ ។ កសមយេនះឯង ពកឆពវគគយភកខ ទទល បតតេសមើភគគន ។

ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ

មន លភកខទង យ មនរតវភកខ ទទល បតតេសមើគន េទ ភកខ ទទល រតវ បតតទកកដ ។

[ ១៨៨ ] កសមយេនះឯង ភកខ ១ របរឭកេឃើញ បតតកន ងេពលែដលសងឃកពង

សែមតងបតេមកខ ។ េទើបភកខ េនះមនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមនរពះភគរទង

បញញតតេហើយថ មនរតវភកខ របកបេ យ បតតេធវើ ឧេបសថេទ ក ម អញរតវ បតតេហើយ អញគបបរបតបតតដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដ

មនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះមនភកខរឭកេឃើញនវ បតតកន ងេពលែដលសងឃកពងសែដងបតេមកខ ។ មន លភកខទង យ

ភកខ េនះគបបនយយនងភកខ ( អងគយ ) ជតខងយងេនះថ ែន វេ ខញរតវ បតតេឈម ះេនះ ខញេចញពទេនះេហើយនងសែមតង បតតេនះ លះនយយេហើយរតវេធវើឧេបសថ រតវ ដ បបតេមកខ មនរតវេធវើ េសចកដអន ត យដលឧេបសថេរពះេហត

បេ ណ ះេឡើយ ។ មន លភកខទង យ មនភកខកន ង សនេនះ កលភកខកពងសែមតង

250  

នវបតេមកខ ( ក ) មនេសចកដសង យកនង បតត ។ មន លភកខទង យ រតវភកខ េនះ

នយយនងភកខ ( អងគយ ) ជតខងយងេនះថ ែន វេ ខញមនេសចកដសង យកនង

បតតេឈម ះេនះ កល ខញអសសង យ ខញនងសែមតង បតតេនះកលេនះ លះ

នយយេហើយ រតវេធវើ ឧេបសថ រតវ ដ បបតេមកខមន រតវេធវើ េសចកដអន ត យដល

ឧេបសថ េរពះេហតបេ ណ ះេឡើយ ។

[ ១៨៩ ] កសមយេនះឯង សងឃទងអសកន ង សមយរតវ បតតេសមើភគគន

កនងឧេបសថៃថងេនះ ។ េទើបភកខទង យេនះមនេសចកដរតះរះយងេនះថ រពះដមន-

រពះភគរទងបញញតតេហើយថ ភកខ មនរតវសែមតង បតតេសមើភគគន េទ មនរតវទទល

បតតេសមើភគគន េទ កសងឃទងអសេនះរតវ បតតេសមើភគគន រតវេយើងទង យ

របតបតតដចេមដចេទ ។ ភកខទង យរកបទលដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។

រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ កកន ង សនេនះ មនសងឃទងអសកន ង

សមយរតវ បតតេសមើភគគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ មន លភកខទង យ រតវ

ភកខទង យេនះបញជ នភកខ ១ របេទកន សជតខងកន ងៃថងេនះថ ែន វេ ចរ

េ កេទសែដង បតតេហើយមក េយើងទង យនងសែមតង បតត កនងស ក

េ ក ។ េបើសងឃបនករសែមតង បតតន ះេ យ ករយងេនះ ករបននះជករលអ

េបើសងឃមនបនេទ រតវភកខ ែដលឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃដចេរមើន

សមសងឃ ដ បខ ញ សងឃទងអសេនះរតវ បតតេសមើភគគន កល សងឃនងេឃើញ

ភកខ ដៃទបរសទធមនរតវ បតត សងឃនងសែដង បតតេនះ កនងស កភកខ េនះកន ង

កលេនះ លះនយយេហើយ រតវសងឃេធវើ ឧេបសថ រតវសែដងនវបតេមកខ មនរតវ

សងឃេធវើ េសចកដអន ត យដលឧេបសថេរពះេហតបេ ណ ះេទ ។ មន លភកខទង យ ក

កន ង សនេនះ មនសងឃទងអសកនង សមយមនេសចកដសងឃយកន ង បតតេសមើភគគន កនងឧេបសថៃថងេនះ ។ រតវភកខឆល សរបតពលឲសងឃរជបថ បពរតរពះសងឃ

251  

ដចេរមើន សមសងឃ ដ បខ ញ សងឃទងអសេនះមនេសចកដសង យកនង បតតេសមើភគ

គន កល សងឃអសេសចកដសង យ សងឃនងសែមតង បតតេនះកន ងកលេនះ លះ

នយយេហើយរតវសងឃេធវើ ឧេបសថ រតវសែដងនវបតេមកខ មនរតវសងឃេធវើករ

អន ត យដលឧេបសថេរពះេហតបេ ណ ះេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កកន ង សន

េនះ មនសងឃេនចវស កនង សមយរតវ បតតេសមើភគគន ។ មន លភកខទង យ

រតវភកខទង យេនះ បញជ នភកខ ១ រប េទកន សជតខងកនងៃថងេនះថ ែន

វេ ចរេ កេទសែមតង បតតេនះេហើយមក េយើងទង យនងសែមតង បតតេនះកន ងស កេ ក ។ េបើសងឃបនករសែមតង បតតន ះេ យ ករយងេនះ ករ

បននះជករលអ េបើមនបនេទ រតវសងឃបញជ នភកខ ១ របេទកន ងរ ង ៧ ៃថងថ ែន វ

េ ចរេ កេទសែមតង បតតេនះេហើយមក េយើងទង យនងសែមតង បតតេនះ

កន ងស កេ ក ។

[ ១៩០ ] សមយេនះឯង មនសងឃទងអសកនង សមយ រតវ បតតេសមើភគ

គន ។ សងឃេនះមនដងេឈម ះមនដងេគរតៃន បតតេនះ ។ ភកខ ដៃទជពហសតេចះ

ទ តនវរពះៃរតបដក រទរទងធម រទរទងវនយេចះចមតក ជបណឌ ត ឆល សមនរបជញ

មនេសចកដខម ស មនេសចកដរែអង រស ញករសក មកកនង សេនះ ។ ភកខមយអងគចលេទរកភកខជបណឌ តេនះ កនងទែដលភកខ េនះឋតេន លះចលេទដល

េហើយបននយយពកយេនះនងភកខ េនះថ ែន វេ ភកខ េធវើ យងេនះផង ៗ ភកខេនះ រតវ បតតេឈម ះអវ ។ ភកខជបណឌ តេនះនយយយងេនះថ ែន វេ ភកខេធវើ យងេនះផងៗ ភកខ េនះរតវ បតតេឈម ះេនះ ែន វេ េ ករតវ បតតេឈម ះេនះ

េហើយ ចរេ កសែមតង បតតេនះេចញ ។ ភកខ េនះនយយយងេនះថ ែន វេ មន

ែមនខញែតមន កឯងរតវ បតតេនះេឡើយ សងឃទងអសេនះករតវ បតតេនះែដរ ។ ភកខជបណឌ តេនះនយយយងេនះថ ែន វេ អនកដៃទរតវ ( បតត ) កដ មនរតវកដ នង

252  

េធវើ អវដលេ កបន ែន វេ េណហើ យចរេ កេចញចក បតតរបសខ លនេទ ។ េទើប

ភកខ េនះសែដង បតតេនះ មពកយភកខ េនះេហើយ កចលេទរកភកខទង យេនះ

លះចលេទដលេហើយបននយយពកយេនះនងភកខទង យេនះថ ែន វេ ឮថ

ភកខ េធវើ យងេនះផងៗ ភកខ េនះរតវ បតតេឈម ះេនះ ែន វេ េ កទង យ

រតវ បតតេឈម ះេនះេហើយ ចរសែដង បតតេនះេចញ ។ កឯភកខទង យេនះ មន

របថន េដ ើមបសែមតង បតតេនះ មពកយភកខ េនះេឡើយ ។ ភកខទង យរកបទល

ដេណើ រន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងមនបន ទលថ មន លភកខទង យ ក

កន ង សនេនះ មនសងឃទងអសកន ង សមយរតវ បតតេសមើភគគន ។ សងឃេនះ

មនដងនមមនដងេគរតរបស បតតេនះេទ ។ ភកខ ដៃទជពហសត ទ តកន ងរពះៃរត

បដក រទរទងធម រទរទងវនយ េចះចមតក ជបណឌ ត ឆល សមនរបជញ មនេសចកដខម ស េសចកដរែអង រស ញករសក មកកនង សេនះ ។ ភកខ ១ អងគចលេទរក

ភកខជបណឌ តេនះកនងទែដលភកខ េនះឋតេន លះចលេទដលេហើយបននយយយង

េនះនងភកខ េនះថ ែន វេ ភកខ េធវើ យងេនះផងៗ ភកខ េនះរតវ បតតេឈម ះអវែដរ

ឬ ។ ភកខជបណឌ តេនះនយយយងេនះថ ែន វេ ភកខ មយេធវើ យងេនះផងៗ

ភកខ េនះរតវ បតតេឈម ះេនះ ែន វេ េ ករតវ បតតេឈម ះេនះេហើយ ចរេ ក

សែមតង បតតេនះេចញ ។ ភកខ េនះនយយយងេនះថ ែន វេ មនែមនែតខញ

មន កឯងរតវ បតតេនះេទ សងឃទងអសេនះករតវ បតតេនះែដរ ។ ភកខជបណឌ តេនះ

នយយយងេនះថ ែន វេ អនកដៃទរតវ ( បតត ) កដ មនរតវកដ នងេធវើ អវដលេ ក

បន ែន វេ េណហើ យចរេ កេចញចក បតតរបសខលនេទ ។ មន លភកខទង យ

េបើភកខ េនះ សែមតង បតតេនះ មពកយភកខ េនះេហើយចលេទរកភកខទង យេនះ

លះចលេទដលេហើយនយយយងេនះនងភកខទង យេនះថ ែន វេ ឮថភកខេធវើ យងេនះមយៗ ភកខ េនះរតវ បតតេឈម ះេនះ ែន វេ េ កទង យរតវ

253  

បតតេឈម ះេនះេហើយ ចរេ កទង យសែដង បតតេនះេចញ ។ មន លភកខទង

យ េបើភកខទង យេនះសែដង បតតេនះ មពកយភកខ េនះ ករសែមតងនះ

ជករលអ េបើមនសែដងេទ មន លភកខទង យ មនរតវភកខ េនះសដថឲភកខទងេនះ

េឡើយ េរពះខលនគម នអ ច ( សដថឲេគេទ ) ។

ចប េចទនវតថភណ រៈ ។

[ ១៩១ ] សមយេនះឯង កនងទ ស ១ មនពក សកភកខ (១) ជេរចើនរប គ

ចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមន

បនដងថ ពក សកភកខឯេទៀតមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះក

សមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពកសគលថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ

សែដងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះកពងសែដងបតេមកខ ( រ បែតមន )

ពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ ភកខទងេនះបនរកបទល

េសចកដន ះចេពះរពះដមនរពះភគ ។ រពះអងគរទងរ សថ មន លភកខទង យ កនង

សនេនះ េបើកន ងទ សមយមន សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ រប ឬេរចើនជង

៤ របេឡើងេទរបជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ភកខទងេនះ មនបនដងថមនពក

សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះសមគ លថជធម

សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខ

េឡើង ។ កលភកខទងេនះកពងសែដងបតេមកខ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទ

េរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតង

បតេមកខេឡើងមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែដងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង

យ មយងេទៀតកនង សនេនះ េបើកន ង សមយមន សកភកខជេរចើនរប គ

ចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមន

254  

បនដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះ

កសមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថរពមេរព ងគន កេធវើឧេបសថសែមតងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះកពងសែមតងបតេមកខ រ បែត

មនពក សកភកខ ដៃទចននេសមើ ៗគន មកដលកន ងេពលេនះ ។ ឧេទទសែដលភកខសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថសែដងេហើយេ យរបៃព រតវែត ដ បឧេទទសដេសសសល

អពេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែដងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ មយងេទៀត

កនង សនេនះ េបើមនពក សកភកខជេរចើនរប គចនន ៤ រប ឬេរចើនជង ៤ រប

េឡើងេទ របជគន កន ងទ សមយកនងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថ

មនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះកសមគ លថជ

ធម សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែមតង

បតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះកពងសែមតងបតេមកខ កមនពក សកភកខដៃទតចជងមកដលកនងេពលេនះ ។ ឧេទទសែដលភកខបនសែដងេហើយ កេឈម ះថបន

សែដងេហើយេ យរបៃព រតវែត ដ បឧេទទសេសសសលអពេនះចះ ។ ពកភកខអនកស

ែដងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ សមយ

មនពក សកភកខជេរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ង

ឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមនទន

មកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះសមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពក

សមគ លថរពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថសែដងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះ

េទើបែតនងសែមតងបតេមកខរចេទេហើយ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទេរចើនជង

មកដលកនងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដង

េទៀត ។ ពកភកខអនកសែដងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ

េបើកន ងទ សមយមនពក សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤

255  

របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថ មនពក

សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទង យេនះសមគ លថជធម

សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថសែមតងបតេមកខ

េឡើង ។ កលភកខទងេនះេទើបែតសែដងបតេមកខរចេទេហើយ រ បែតមនពក

សកភកខ ដៃទចននេសមើ ៗគន មកដលកន ងេពលេនះ ។ បតេមកខែដលភកខបនសែមតង

រចេហើយ កេឈម ះថបនសែដងលអេហើយ ។ ពក សកភកខ ដៃទរតវរបបបរសទធកន ង

ស កភកខទង យែដលេធវើ ឧេបសថេហើយេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ

បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ សមយមនពក

សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថង

េនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថមនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។

ភកខទង យេនះសមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថរពមេរព ង

គន កេធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះេទើបែតសែដង

បតេមកខរចេហើយ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទ តចជងមកដលកនងេពលេនះ ។

បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែដងលអេហើយ សកភកខដៃទរតវរបបបរសទធកន ងស កភកខទង យេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ

បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ សមយ មនពក

សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើន ជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថមនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។

ភកខទងេនះសមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថរពមេរព ងគន

កេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះេទើបែតសែដងបតេមកខរច

េហើយ ភកខ បរសទយកមនទនេរកកេចញេនេឡើយ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទ

េរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះ រតវសែមតង

256  

បតេមកខមដងេទៀត ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ

កនង សនេនះ េបើកន ង សមយមន សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើន

ជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថ មន

ពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទងេនះសមគ លថជធម សមគ ល

ថជវនយ ជពកសគលថរពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខេឡើង ។

ភកខទងេនះេទើបែតសែមតងបតេមកខរចេហើយ ពកភកខ បរសទយមនទនេរកកេចញេន

េឡើយរ បែតមនពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។

បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេទេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ សក

ភកខ ដៃទរតវរបបបរសទធកន ងស កភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ

បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក

សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ រប ឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ មនបនដងថមនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។

ភកខទងេនះសមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពកសមគ លថរពមេរព ងគន ក

េធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះេទើបែតសែដងបតេមកខរច

េហើយ ភកខ បរសទយខ លះ កបនេរកកេចញេទេហើយ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេរចើន

ជងមកដលកនងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះ រតវសែមតងបតេមកខ

មដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យកនង

សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ រប ឬេរចើន

ជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថមនពក

សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទងេនះសមគ លថជធម សមគ លថ

ជវនយ ជពកសមគ លថរពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខេឡើង ។ ភកខទងេនះេទើបែតសែមតងបតេមកខរចេហើយ ពកភកខ បរសទយខ លះកេរកកេចញេទ រ ប

257  

ែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកន ងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ បតេមកខ

ែដលភកខសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែដងេហើយ សកភកខ ដៃទរតវរបប

បរសទធកន ងស កភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ បតតេឡើយ ។

មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរប

គចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ

មនដងថមនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទងេនះសគលថជ

ធម សគលថជវនយ ជពកសមគ លថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថសែដង

បតេមកខេឡើង ។ ភកខទងេនះេទើបែតសែដងបតេមកខរចេទេហើយ ភកខ បរសទយទង

អសកបនេរកកេចញេទ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកនង

េពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពក

ភកខអនកសែមតងមនរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ

សមយមនពក សកភកខ េរចើនរប គចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ

របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះមនបនដងថ មនពក សកភកខ ដៃទ

មនទនមកដលេឡើយ ។ ភកខទងេនះ សមគ លថជធម សមគ លថជវនយ ជពក

សមគ លថ រពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែមតងបតេមកខ ។ ភកខទងេនះេទើបែត

សែមតងបតេមកខរចេហើយ ភកខ បរសទយទងអសបនេរកកេចញេទេហើយ រ បែត

ពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។ េប ។ តចជង ។ បតេមកខែដ

លភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ សកភកខ ដៃទរតវ

របបបរសទធកន ងស កភកខ េនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងមនរតវ បតតេឡើយ ។

ចប វធែដលភកខ េធវើ ឧេបសថមនរតវ បតតមន ១៥ យង ។

258  

[ ១៩២ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកន ង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមនទនមកដលែដរ ។ ភកខទង

េនះសគលថជធម សគលថជវនយ ជពកសគលថរពមេរព ងគន កេធវើឧេបសថ សែដងបតេមកខេឡើង ។ កលភកខទងេនះកពងសែមតងបតេមកខ រ ប

ែតពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទង

េនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។េប។

រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ ឧេទទស

ែដលភកខបនសែមតងរចេទេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ ភកខទងេនះរតវ

ដ បនវឧេទទសដេសសសលចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង

យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ រប

ឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះដងថ មនពក

សកភកខ ដៃទមនទនមកដលែដរ ។ ភកខទងេនះសគលថជធម សគលថជ

វនយ ជពកសគលថរពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខេឡើង ។ ភកខទងេនះេទើបែតសែមតងបតេមកខរចេហើយ រ បែតមនពក សកភកខ ដៃទេរចើន

ជងមកដលកនងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដង

េទៀត ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗ

គន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេទេហើយ

កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ ពក សកភកខ ដៃទរតវរបបបរសទធកន ងស ក

ភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ កនង

សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង

៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះដងថ មនពក សក-

259  

ភកខ ដៃទមនទនមកដល ។ ភកខទងេនះសគលថជធម សគលថជវនយ ជពក

សគលថរពមេរព ងគន កេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខេឡើង ។ ភកខទងេនះេទើបែត

សែមតងបតេមកខរចេហើយ កលភកខ បរសទយមនទនេរកកេចញេនេឡើយ ។េប។

កលភកខ បរសទយខលះេរកកេចញេទេហើយ ។េប។ កលភកខ បរសទយទងអសបនេរកក

េចញេទេហើយ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន ល

ភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ

បតតទកកដ ។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។

តចជង ។ បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេទេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ

សកភកខ ដៃទរតវរបបបរសទធកន ងស កភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតង

រតវ បតតទកកដ ។

ចប េរឿងភកខមនេសចកដសមគ លកន ងកមមជបកខពកថរពមេរព ងគន េហើយេធវើ ឧេបសថ

មន ១៥ យង ។

[ ១៩៣ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកន ង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមកមនទនដល ។ ភកខទងេនះ

កមនេសចកដសង យថ េយើងគរេធវើ ឧេបសថឬមនគរេធវើ េទ េហើយេចះែតេធវើឧេបសថ សែដងបតេមកខេទ ។ កលែដលភកខទងេនះកពងសែមតងបតេមកខ

រ បែតពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ

ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ

។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។

ឧេទទសែដលភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ ភកខទងេនះរតវ

260  

ដ បឧេទទសដេសសសលចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង

យ កនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ រប

ឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក

សកភកខ ដៃទមនទនមកដល ។ ភកខទងេនះមនេសចកដសង យថ េយើងគរេធវើឧេបសថឬមនគរេធវើ េទ េហើយេចះែតេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខ ។ កលែដលភកខទងេនះេទើបនងសែមតងបតេមកខរច ។េប។ កលភកខ បរសទយមនទនបនេរកកេចញ

េនេឡើយ ។េប។ កលភកខ បរសទយពកខលះបនេរកកេចញេទេហើយ ។េប។ កលភកខបរសទយទងអសបនេរកកេចញេទេហើយ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេរចើនជង

មកដលកនងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដង

េទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទ

េសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរច

េទេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ សកភកខ ដៃទរតវរបបបរសទធកន ង

ស កភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។

ចប េរឿងភកខមនេសចកដសង យេហើយេធវើ ឧេបសថមន ១៥ យង ។

[ ១៩៤ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមកមនទនដល ។ ភកខទងេនះ

មនេសចកដរេងក សថ េយើងគរែតេធវើ ឧេបសថ មនែមនថេយើងមនគរេធវើ េទ េហើយកេធវើឧេបសថ សែដងបតេមកខេទ ។ កលភកខទងេនះ កពងសែមតងបតេមកខ រ បែត

ពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទង

េនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។េប។

261  

រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ ឧេទទស

ែដលភកខបនសែមតងេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ ភកខទងេនះរតវ ដ ប

ឧេទទសដេសសសលចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង យ

កនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មនពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើន

ជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក

សកភកខ ដៃទមកមនទនដល ។ ភកខទងេនះមនេសចកដរេងក សថ េយើង លគន

គរែតេធវើ ឧេបសថ មនែមនថេយើងមនគរេធវើ េទ េហើយកេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខ

េទ ។ កលែដលភកខទងេនះេទើបែតសែមតងបតេមកខរចេហើយ ។េប។ កលភកខបរសទយមនទនេរកកេចញេនេឡើយ ។េប។ កលភកខ បរសទយពកខលះេរកកេចញេទ

េហើយ ។េប។ កលភកខ បរសទយទងអសេរកកេចញេទេហើយ េទើបមនពក សក

ភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកនងេពលេនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតង

បតេមកខមដងេទៀតចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។េប។ រ បែតពក

សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។ បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ សកភកខ ដៃទរតវរបប

បរសទធកន ងស កភកខទងេនះចះ ។ ពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតទកកដ ។

ចប េរឿងភកខ េធវើ ឧេបសថេ យមនេសចកដរេងក សមន ១៥ យង ។

[ ១៩៥ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមកមនទនដល ។ ភកខទងេនះ

មនបណងនងបែបកថ ពកភកខ ន ះចរបតបងេទ ពកភកខ ន ះចរវនសេទ របេយជនអវេ យភកខទងេនះ េហើយកេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខេទ ។ កលែដលភកខទង

262  

េនះ កពងសែមតងបតេមកខ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកនងេពល

េនះ ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀត ។ ពកភកខអនក

សែមតងរតវ បតតថលលចចយ ។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនង

េពលេនះ ។េប។ តចជង ។ ឧេទទសែដលភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបន

សែមតងលអេហើយ ភកខទងេនះរតវ ដ បឧេទទសដេសសសលចះ ។ ពកភកខអនកសែមតង

រតវ បតតថលលចចយ ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ភកខទងេនះ ដងថ មនពក សកភកខ ដៃទមកមនទនដល ។ ភកខទងេនះ

មនបណងនងបែបកថ ភកខទងន ះចរបតបងេទចះ ភកខទងន ះចរវនសេទចះ រប

េយជនអវេ យភកខទងេនះ េហើយកេធវើ ឧេបសថ សែដងបតេមកខេឡើង ។ កល

ែដលភកខទងេនះេទើបែតសែមតងបតេមកខរចេហើយ ។េប។ កលែដលភកខ បរសទយ

មនទនបនេរកកេចញេនេឡើយ ។េប។ កលែដលភកខ បរសទយពកខលះបនេរកកេចញ

េទេហើយ ។េប។ កលែដលភកខ បរសទយទងអសបនេរកកេចញេទេហើយ រ បែត

ពក សកភកខ ដៃទេរចើនជងមកដលកន ងេពលេនះឯង ។ មន លភកខទង យ ភកខទងេនះរតវសែមតងបតេមកខមដងេទៀត ។ ែតពកភកខអនកសែមតងរតវ បតតថលលចចយ

។េប។ រ បែតពក សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន មកដលកនងេពលេនះ ។េប។ តចជង ។

បតេមកខែដលភកខបនសែមតងរចេហើយ កេឈម ះថបនសែមតងលអេហើយ សកភកខដៃទរតវរបបបរសទធកន ងស កពកភកខទងេនះចះ ។ ឯពកភកខអនកសែមតងរតវ

បតតថលលចចយ ។

ចប េរឿងភកខ េធវើ ឧេបសថេ យមនបណងនងបែបកសងឃមន ១៥ យង ។

ចប តក ២៥ ។

263  

[ ១៩៦ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកនង សនេនះ េបើកន ងទ ស ១ មន

ពក សកភកខ េរចើនរបគចនន ៤ របឬេរចើនជង ៤ របេឡើងេទ របជគន កន ងឧេបសថ

ៃថងេនះ ។ ភកខទងេនះ មនដងថពក សកភកខ ដៃទេដ ើរចលមកខងកនងសមេឡើយ

។េប។ ភកខទងេនះមនដងថ ពក សកភកខ ដៃទបនេដើរចលមកខងកនងសមេហើយ

។េប។ ភកខទងេនះ មនេឃើញពក សកភកខ ដៃទកពងេដ ើរចលមកខងកនងសម

េឡើយ ។េប។ ភកខទងេនះមនេឃើញពក សកភកខ ដៃទបនេដ ើរចលមកខងកនងសម

។េប។ ភកខទងេនះមនឮថ ពក សកភកខ ដៃទេដ ើរចលមកខងកនងសម ។េប។

ភកខទងេនះមនឮថ ពក សកភកខ ដៃទបនេដ ើរចលមកខងកនងសម ។េប។

សកភកខ នង សកភកខមនចនន ១៧៥ តកនយ គន តកភកខ នង សកភកខ ក

មនចនន ១៧៥ តកនយែដរ សកភកខ នង គន តកភកខ កមនចនន ១៧៥ តកនយែដរ

គន តកភកខ នង គន តកភកខ ផងគន កមនចនន ១៧៥ តកនយែដរ បករមទងអសរតវជ

៧០០ តកនយ េ យេបយយលមខ ។

[ ១៩៧ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀត កនង សនេនះ េបើៃថងទ ១៤ ជៃថងរបស

ពក សកភកខ ៃថងទ ១៥ ជៃថងរបសពក គន តកភកខ ។ េបើពក សកេរចើនជង

រតវពក គន តកភកខ របរពតត មពក សកភកខ វញចះ(១) ។ េបើទកជេសមើ ៗគន ករតវ

ែតពក គន តកភកខ របរពតត មពក សកភកខ ែដរ ។ េបើពក គន តកភកខ េរចើនជង

រតវពក សកភកខ របរពតត មពក គន តកភកខ វញចះ ។ មន លភកខទង យ កនង

សនេនះ េបើៃថង ទ ១៥ ជៃថងរបសពក សកភកខ ៃថងទ ១៤ ជៃថងទរបសពក

គន តកភកខ ។ េបើពក សកភកខ េរចើនជង រតវពក គន តកភកខ របរពតត មពក

សកភកខ ចះ ។ េបើចននេសមើ ៗគន េទ រតវពក គន តកភកខ របរពតត ម ពក សក

ភកខ វញ ។ េបើពក គន តកភកខ េរចើនជង រតវពក សកភកខ របរពតត មពក គន តក

ភកខ វញចះ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះេបើៃថង ១ េកើតឬ ១ េ ចរបសពក

264  

សកភកខ ៃថងទ ១៥ របសពក គន តកភកខ ។ េបើពក សកភកខ េរចើនជង

ពក សកភកខ មនរបថន ( នងឲ ) មនរតវឲេសចកដរពមេរព ងដលពក គន តកភកខេឡើយ រតវពក គន តកភកខ េចញេទេរកសមេហើយេធវើ ឧេបសថ ។ េបើជេសមើ ៗ

គន វញពក សកភកខ មនចងឲ កមនរតវឲ មគគដលពក គន តកភកខ ែដរ រតវែត

ពក គន តកភកខ េចញេទេរកសមេហើយេធវើ ឧេបសថចះ ។ េបើពក គន តកភកខេរចើនជង រតវពក សកភកខឲ មគគដលពក គន តកភកខឬរតវេចញេទេរក

សម ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះេបើៃថង ទ ១៥ ជៃថងរបសពក សកភកខ

ៃថង ១ េកើតឬ ១ េ ចជៃថងរបសពក គន តកភកខ ។ េបើពក សកភកខ េរចើនជង

រតវពក គន តកភកខឲ មគគដលពក គន តកភកខឬរតវេចញេទខងេរកសម ។ េបើជេសមើ ៗ គន វញរតវពក គន តកភកខឲ មគគដលភកខ ដលពក សកភកខឬរតវេចញ

េទខងេរកសម ។ េបើ សកភកខ េរចើនជង គន តកភកខ មនរបថន ( នងឲ )

កមនរតវឲ មគគដល សកភកខ េឡើយ រតវពក សកភកខ េចញេទេធវើ

ឧេបសថខងេរកសម ។

[ ១៩៨ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀត កនង សនេនះ េបើពក គន តកភកខេឃើញ កររបស សកភកខ េឃើញេភទរបស សកភកខ េឃើញនមតតរបស

សកភកខ េឃើញឧេទទសរបស សកភកខ េឃើញែរគ ង ពក េខ នើយ ែដលេគ

េរៀបចទកលអ ទកសរមបឆននងទកសរមបេរបើរបសែដលេគតមកលទកលអ េឃើញទ

បរេវណរលងលអ របស សកភកខទង យ លះបនេឃើញេហើយកមនេសចកដសង យថ មនពក សកភកខឬគម នេទ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ

កមនបនគនេមើលេឡើយ លះមនបនគនេមើលេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ េនះរតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កខគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយ

កមនេឃើញ លះមនេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ គន តក

265  

ភកខទងេនះមនេសចកដសង យកខគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកបនេឃើញ លះ

េឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ គន តកភកខទងេនះ

មនេសចកដសង យ កខគនេមើល លះគនេមើលេហើយកបនេឃើញ លះេឃើញេហើយ

កេធវើ ឧេបសថេផ ងគន េនះរតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ េហើយខគនេមើល លះគនេមើលេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកមនបណង

នងបែបកថ ភកខទងន ះចរបតបងេទចះ ភកខទងន ះចរវនសេទចះ របេយជនអវេ យ

ពកភកខទងេនះ េហើយកេធវើ ឧេបសថេទ រតវ បតតថលលចចយ ។ មន លភកខទង យ

កនង សនេនះ េបើពក គន តកភកខឮដណង កររបស សកភកខ េភទរបស

សកភកខ នមតតរបស សកភកខ ឧេទទសរបស សកភកខ ឮសរេជើងរបស

សកភកខកពងចរងកម ឮសេឡង វ ធយយ ឮសេឡងកអក ឮសេឡងក ដ ស

របស សកភកខទង យ ។ លះឮេហើយមនេសចកដសង យថ មនពក សក

ភកខឬមនមនេទ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ េហើយមនបនគនេមើល

លះមនបនគនេមើលេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ េនះរតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទង

េនះមនេសចកដសង យ បនគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកមនេឃើញ លះមន

េឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ គន តកភកខទងេនះមន

េសចកដសង យ បនគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកេធវើឧេបសថជមយគន ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ

បនគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន

រតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ បនគនេមើល លះគន

េមើលេទេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកមនបណងនងបែបកថ ភកខទងន ះចរបត

បងេទចះ ភកខទងន ះចរវនសេទចះ របេយជនអវេ យពកភកខទងេនះ េហើយកេធវើឧេបសថ រតវ បតតថលលចចយ ។ មន លភកខទង យ កនង សនេនះ េបើពក

266  

សកភកខ េឃើញ កររបស គន តកភកខ េឃើញេភទរបស គន តកភកខ េឃើញនមតត

របស គន តភកខ េឃើញឧេទទសរបស គន តកភកខ េឃើញបរតែដលខលនមន គ ល

េឃើញចវរែដលខលនមន គ ល េឃើញសពតនសទនៈែដលខលនមន គ ល េឃើញទក

សរមប ងេជើង ទកសរមបេរ ចេជើងរបស គន តកភកខទង យ លះេឃើញ

េហើយកមនេសចកដសង យថ មនពក គន តកភកខឬគម នេទ ។ សកភកខទង

េនះមនេសចកដសង យ កមនបនគនេមើល លះមនបនគនេមើលេហើយកេធវើ ឧេបសថ

េទ រតវ បតតទកកដ ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កគនេមើល លះគន

េមើលេហើយកមនបនេឃើញ លះមនេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ មនរតវ បតតេឡើយ ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កខគនេមើល លះគនេមើលេទ

េហើយកបនេឃើញ លះបនេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន មនរតវ បតត ។

សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កខគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយក

េឃើញ លះេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន រតវ បតតទកកដ ។ សកភកខទង

េនះមនេសចកដសង យ កខគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកេឃើញ លះេឃើញ

េហើយកមនបណងនងបែបកថ ពកភកខទងន ះចរបតបងេទចះ ពកភកខទងន ះចរ

វនសេទចះ រតវករអវេ យភកខទងេនះ េហើយកេធវើ ឧេបសថេទ រតវ បតតថលលចចយ ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះ េបើពក សកភកខឮ កររបស

គន តកភកខ េភទរបស គន តកភកខ នមតតរបស គន តកភកខ ឧេទទសរបស គន តកភកខ

ឮសរេជើងរបស គន តកភកខកពងេដ ើរមក ឮសរផទ តែសបកេជើង ឮសេឡងកអក

សេឡងក ដ សរបស គន តកភកខទង យ លះឮេហើយកមនេសចកដសង យថ

មនពក គន តកភកខឬគម នេទ ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កមនបន

គនេមើល លះមនបនគនេមើល េហើយកេធវើ ឧេបសថេទ រតវ បតតទកកដ ។ សក

ភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កគនេមើល លះគនេមើលេហើយកមនេឃើញ លះមន

267  

េឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេទ មនរតវ បតត ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កគនេមើល លះគនេមើលេទេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថជ

មយគន ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កគនេមើល

លះគនេមើលេហើយកេឃើញ លះេឃើញេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន េនះរតវ បតតទកកដ ។ សកភកខទងេនះមនេសចកដសង យ កគនេមើល លះគនេមើលេហើយ

កេឃើញ លះេឃើញេហើយកមនបណងនងបែបកថ ភកខទងន ះចរបតបងេទចះ ភកខទងន ះចរវនសេទចះ រតវករអវេ យពកភកខទងេនះ េហើយកេធវើ ឧេបសថេទ រតវ

បតតថលលចចយ ។

[ ១៩៩ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀតកន ង សនេនះ េបើពក គន តកភកខេឃើញពក សកភកខមនស សេផ ង ៗ គន ពក គន តកភកខទងេនះករតឡបជ

យលេឃើញថជអនកមនស សេសមើគន េទវញ លះរតឡបជយលេឃើញថ ជអនក

មនស សេសមើគន េហើយកមនបនសរ លះមនបនសរេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន

មនរតវ បតតេឡើយ ។ គន តកភកខទងេនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះសរ

េហើយកមន ចរគបសងកតបន(១) លះរគបសងកតមនបនេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយ

គន រតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះសរ

េហើយកមន ចរគបសងកតបន លះរគបសងកតមនបនេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន

ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះ េបើពក គន តកភកខ េឃើញ

ពក សកភកខមនស សេសមើគន ែត គន តកភកខទងេនះរតឡបយលេឃើញថជ

អនកមនស សេផ ងគន េទវញ លះរតឡបយលេឃើញថ ជអនកមនស សេផ ង

គន េទវញេហើយ កមនបនសរ លទធរបសភកខទងេនះ លះមនបនសរេហើយកេធវើឧេបសថជមយគន រតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះបនសរលទធរបសពកភកខទងេនះ លះសរេហើយក ចរគបសងកតបន លះរគបសងកតបនេហើយកេធវើ ឧេបសថ

268  

េផ ងគន រតវ បតតទកកដ ។ គន តកភកខទងេនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះ

សរេហើយក ចរគបសងកតបន លះរគបសងកតបនេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន

ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង យ កន ង សនេនះ េបើពក សកភកខេឃើញពក គន តកភកខមនស សេផ ងគន ែត សកភកខទងេនះរតឡបបននវ

េសចកដយលេឃើញថ ជអនកមនស សេសមើគន វញ លះរតឡបបននវេសចកដយល

េឃើញថ ជអនកមនស សេសមើគន េហើយ កមនបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះមន

បនសរេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន មនរតវ បតតេឡើយ ។ សកភកខទងេនះ

បនសរលទធរបសពកភកខទងេនះ លះសរេហើយមន ចនងរគបសងកតបន លះរគប

សងកតមនបនេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន រតវ បតតទកកដ ។ សកភកខទង

េនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះសរេហើយមន ចនងរគបសងកតបន លះរគប

សងកតមនបនេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន ឥតរតវ បតតេឡើយ ។ មន លភកខទង

យ កនង សនេនះ េបើពក សកភកខ េឃើញពក គន តកភកខមនស សេសមើគន

ែត សកភកខទងេនះរតឡបបននវេសចកដយលេឃើញថ ជអនកមនស សេផ ង

គន េទវញ លះរតឡបបននវេសចកដយលេឃើញថ ជអនកមនស សេផ ងគន េហើយ

កមនបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះមនបនសរេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន

រតវ បតតទកកដ ។ សកភកខទងេនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះសរេហើយ

ក ចរគបសងកតបន លះរគបសងកតបនេហើយកេធវើ ឧេបសថេផ ងគន រតវ បតត

ទកកដ ។ សកភកខទងេនះបនសរលទធរបសភកខទងេនះ លះសរេហើយក ចរគប

សងកតបន លះរគបសងកតបនេហើយកេធវើ ឧេបសថជមយគន មនរតវ បតតេឡើយ ។

[ ២០០ ] មន លភកខទង យ កន ងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញព ស

ែដលមនភកខ េហើយេទកន សែដលគម នភកខ េឡើយ េវៀរែលងែត ( មនភកខលមម

រគបគណៈ ) សងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កន ង

269  

ឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញព សែដលមនភកខ េទកនអន ស ( ទែដល

មនែមនជ ស ) ែដលគម នភកខ េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញព សែដល

មនភកខ េទកន សឬអន សែដលគម នភកខ េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែត

មនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញពអន សែដលមនភកខ េទកន សែដលគម នភកខ… េទកនអន សែដលគម ន

ភកខ… េទកន សឬអន សែដលគម នភកខ េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែត

មនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញពសឬអន សែដលមនភកខ េទកន សែដលគម នភកខ… េទកនអន ស

ែដលគម នភកខ… េទកន សឬអន សែដលគម នភកខ េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ

េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មន

រតវេចញព សែដលមនភកខ េទកន សែដលមនភកខ គកន ង ស ែដល

មនពកភកខមនស សេផ ងគន េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញព សែដល

មនភកខ េទកនអន សែដលមនភកខ គកន ង ស ែដលមនពកភកខមន

ស សេផ ងគន េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កន ងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញព សែដលមនភកខ េទកន

សឬអន សែដលមនភកខ គ ស ែដលមនពកភកខមនស សេផ ងគន

េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនង

ឧេបសថៃថងេនះ ភកខ មនរតវេចញពអន សែដលមនភកខ េទកន សែដលមន

ភកខ… េទកនអន សែដលមនភកខ… េទកន សឬអន សែដលមនភកខ គ

កន ង ស ឬអន ស ែដលមនពកភកខមនស សេផ ងគន េឡើយ េវៀរែលង

270  

ែតសងឃ េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ

ភកខ មនរតវេចញព សឬអន ស ែដលមនភកខ េទកន សែដលមនភកខ…

េទកនអន សែដលមនភកខ… េទកន សឬអន សែដលមនភកខ គកន ង

សឬអន ស ែដលមនពកភកខមនស សេផ ងគន េឡើយ េវៀរែលងែតសងឃ

េវៀរែលងែតមនេសចកដអន ត យ ។ មន លភកខទង យ កន ងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ គបប េចញព សែដលមនភកខ េទកន សែដលមនភកខ ( េនះបន ) គកន ង ស

មនពកភកខមនស សេសមើគន េហើយែថមទងដងថ ស ែដលខលន ច

េទទនកន ងៃថងេនះបនជរបកដ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ

គបបេចញព ស ែដលមនភកខ េទកនអន សែដលមនភកខបន… េទកន

សឬអន សែដលមនភកខ គ សឬអន ស ែដលមនពកភកខមន

ស សេសមើគន េហើយទងដងថ ស ែដលខលន ចេទទនកន ងៃថងេនះបន ។

មន លភកខទង យ កន ងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ គបបេចញពអន ស ែដលមនភកខ េទ

កន សែដលមនភកខ … េទកនអន សែដលមនភកខ… េទកន សឬ

អន សែដលមនភកខ គកន ង សឬអន ស ែដលមនពកភកខមនស សេសមើគន បន េហើយែថមទងដងថ ស ែដលខលន ចេទទនកន ងៃថងេនះបនជ

របកដ ។ មន លភកខទង យ កនងឧេបសថៃថងេនះ ភកខ គបបេចញព សឬអន ស

ែដលមនភកខ េហើយេទកន សែដលមនភកខ … េទកនអន សែដលមនភកខ…

េទ កន សឬអន សែដលមនភកខ គកន ង សឬអន ស ែដលមនពក

ភកខមនស សេសមើគន បន េហើយែថមទងដងថ ស ែដលខលន ចេទទនកន ង

ៃថងេនះបនជរបកដ ។

[ ២០១ ] មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវសែមតងបតេមកខដលភកខ នបរសទយ

ែដលអងគយ ( ជបហតថបស ) េឡើយ ភកខ សែដង រតវ បតតទកកដ ។ មន លភកខទង

271  

យ ភកខ មនរតវសែមតងបតេមកខដលសកខមន… ដល មេណរ… ដល

មេណរ… ដលភកខ ែដលេពល សកខ … ដលភកខ ែដលរតវអន តមវតថ ( គរតវ បតតប ជក មយ ) ែដលជបរសទយអងគយេន ( ជបហតថបស ) េឡើយ ភកខ

សែមតង រតវ បតតទកកដ ។ ភកខ មនរតវសែដងបតេមកខដលភកខ ែដលសងឃេលើកវតត

េរពះមនេឃើញ បតតែដលជបរសទយអងគយជបហតថបសេឡើយ ភកខ សែដង ភកខេនះរតវវនយធរកតេទសឲសមគរ មធមចះ ។ ភកខ មនរតវសែដងបតេមកខដល

ភកខ ែដលសងឃេលើកវតត េរពះមនបនសែមតង បតត ែដលជបរសទយអងគយេនជបហតថ

បសេឡើយ… មនរតវសែដងបតេមកខដលភកខ ែដលសងឃេលើកវតត េរពះមនលះបងទដ ឋរកកែដលជបរសទយអងគយេនជបហតថបសេឡើយ ភកខ សែដង ភកខ េនះរតវ

វនយធរកតេទសឲសមគរ មធមចះ ។ ភកខ មនរតវសែមតងបតេមកខដលមនស

េខ ទើយែដលជបរសទយអងគយេនជបហតថបសេឡើយ ភកខ សែមតង រតវ បតតទកកដ ។

ភកខ មនរតវសែមតងបតេមកខដលបគគលលចស ស… ដលភកខ ែដលរតចលេទកនពក

តរ ថយ… ដលសតវតរចឆ ន… ដលមតឃតកបគគលគបគគលែដលសមល បម … ដល

បតឃតកបគគលគបគគលែដលសមល បប … ដលអរហន តឃតកបគគលគបគគលែដល

សមល បរពះអរហន ត… ដលបគគលែដលរទសដភកខ ន… ដលបគគលែដលបែបកសងឃ… ដល

បគគលែដលេធវើ រពះេ ហតរពះពទធជមច សឲពរពងេឡើង ដលបគគលែដលមនេភទពរ

ែដលជបរសទយអងគយេនជបហតថបសេឡើយ ភកខ សែដង រតវ បតតទកកដ ។

[ ២០២ ] មន លភកខទង យ ភកខ មនរតវេធវើ ឧេបសថេ យករឲបរសទធ េ

ថ បរ សកៈ ( មនបរសទយេរកកេចញេទេហើយ ) េវៀរែលងែតបរសទយមនទន

េរកកេចញ ។

272  

[ ២០៣ ] មន លភកខទង យ មយងេទៀត ភកខ មនរតវេធវើ ឧេបសថកនងៃថងែដលមន

ែមនជៃថងឧេបសថេឡើយ េវៀរែលងសងឃ មគគឧេបសថេចញ ។

ចប ឧេបសថកខន ធកៈ ។

ចប ភណ រៈទ ៣ ។

កន ងខន ធកៈេនះ មនេរឿង ៨៦ ។

ឧទទ នៃនឧេបសថកខន ធកៈេនះគ

[ ២០៤ ] េរឿងពកតរ ថយ នងរពះបទពមព រ ១ េរឿង ភកខ របជគន អងគយេសង ម ១

េរឿងសែមតងធម ១ េរឿងសមព ទ ធរទងសមងេនកនងទ ង តេហើយរទងអនញញ តឲភកខ

សែដងបតេមកខ ១ េរឿងភកខ សែដងបតេមកខ លៃថង រពះសមព ទ ធរទងអនញញ តឲភកខ

សែដងបតេមកខកន ងមយបកខមដង ១ េរឿងឆពវគគយភកខ សែដងបតេមកខចេពះរបស

ខលនៗ េទើបរពះអងគអនញញ តឧេបសថកមមដលភកខ ែដលរពមេរព ងគន ១ េរឿងរពះអងគរទង

អនញញ តែដន មគគ ១ េរឿងរពះម កបបនេនកនងមទទកចឆមគទយវន ១ េរឿងរទង

អនញញ តឲសមមតសម ១ េរឿងឆពវគគយភកខសន មតសមធេពក ១ េរឿងនទបរសម ១

េរឿងភកខ សេដងបតេមកខ លៗបរេវណ ១ េរឿង សែតមយភកខសន មតឲមនេ ង

ឧេបសថពរ ១ េរឿងភកខសន មតេ ងឧេបសថតចេពក ១ េរឿងភកខ ខ ចវស របជគន េធវើឧេបសថមនភកខចសវស ១ េរឿងរកង ជរគះមន សេរចើន ែតមនសមជមយ

គន ១ េរឿងរទងអនញញ តអវបប សសមនងសន មតសមនស សសមមន រចសន មតអវបប សសមេរកយ ១ េរឿងសរតកមម ចដកសម ១ េរឿងគមសមែដល

សងឃមនបនសន មត ១ េរឿងនទសម សមទទសម ជតសរសម នងឧទកេកខបសម ១

េរឿងឆពវគគយភកខ ទ យសមេ យសម ១ េរឿងឆពវគគយភកខ រគបសមេគេ យ

273  

សមរបសខលន ១ េរឿងភកខសង យថឧេបសថមនបនម ននងភកខសង យថឧេបសថ-

កមមមនបនម ន ១ េរឿងភកខសង យថបតេមកខ េទទសមនបនម ន ១ េរឿងភកខមនភយអពមនស េនកនងដងៃរព ១ េរឿងសែមតងបតេមកខសេងខបេ យឥតមនេសចកដអន ត យ ១

េរឿងភកខសែមតងធមេ យឥតមនេគ ធន ១ េរឿងភកខ សរវនយេ យឥតមន

សមមត ១ េរឿងពកឆពវគគយភកខគរមមពកភកខមនសលជទរស ញ ១ េរឿងពក

ឆពវគគយភកខគរមមបណងនងេធវើឲវនស ដលពកភកខមនសលជទរស ញមដង

េទៀត ១ េរឿងរពះអងគអនញញ តឲភកខ សមឱកសេហើយសមេចទ ១ េរឿងរពះអងគ

អនញញ តឲ មឃតអធមមកមម ១ េរឿងរពះអងគអនញញ តឲភកខ ៤ របឬ ៥ រប

មឃតបន េបើ ២ រប ៣ របឲរបកសេសចកដយលេឃើញ ១ េរឿងពកឆពវគគយភកខ

សែដងបតេមកខែកលងេធវើ សេឡងមនឲឮចបស ១ េរឿងរទងអនញញ តឲភកខសែមតង

បតេមកខខរបងែរបងេធវើសេមលងឲឮចបស ១ េរឿងេទវទតតសែមតងបតេមកខដល

បរសទយមនទងរគហសថ ១ េរឿងពកឆពវគគយភកខ ឥតមនេគ ធនេហើយសែមតង

បតេមកខ ១ េរឿងភកខ េនកនងេចទនវតថ មន គ លៃថងឧេបសថជេដើម ១ េរឿងភកខេរចើនរបមន គ លៃថងឧេបសថជេដើម ១ េរឿងរទងអនញញ តឲបញជ នភកខ មយរបេទេរៀន

បតេមកខ កន ង សជតខងកនងៃថងេនះ ១ េរឿងភកខ ខ ចទទលបងគ បភកខចសេហើយ

មនបនេទ ១ េរឿងមនស សរភកខថបនម នេកើត បនម នេ ច ១ េរឿងមនស សរថចនន

ភកខមនបនម នអងគ ១ េរឿងភកខ មនដងជៃថងឧេបសថេហើយេទបណឌ បតកន ងរសកឆង យ

១ េរឿងរទងអនញញ តឲភកខ របបៃថងឧេបសថដលភកខ ផងគន ១ េរឿងរពះេថរៈេភលច

ឧេបសថកល ១ េរឿង សមយមនេ ងឧេបសថេ ម កេរគក ១ េរឿងរទង

អនញញ តឲរកល សនៈកនងេ ងឧេបសថ ១ េរឿងរទងអនញញ តឲអជរបទបកន ង

េ ងឧេបសថ ១ េរឿងភកខ េដ ើរេទកនទសមន ចរយឧបជឃយ ១ េរឿងភកខ ដៃទជ

ពហសត ១ េរឿងរទងអនញញ តឲបញជ នភកខ ១ របេទេរៀនបតេមកខកន ង សជតខង

274  

កនងៃថងេនះ ១ េរឿងភកខ េរចើនរបមនឆល សេនចវស កនង ស ១ េរឿងរទងឲសងឃ

របជេធវើ ឧេបសថ ១ េរឿងរទងអនញញ តឲភកខ ឈឲបរសទធ ១ េរឿងរទងឲសងឃរបជ

េធវើ កមម ១ េរឿងពកញតមកចបភកខ ១ អងគកន ងៃថងឧេបសថ ១ េរឿងគគគៈភកខ ១ េរឿងភកខ

៤ របេនកនង សមយ ១ េរឿងភកខ ៣ របេនកនង សមយ ១ េរឿងភកខ ២ របេនកនង

សមយ ១ េរឿងភកខ ១ របេនកនង សមយ ១ េរឿងភកខ រតវ បតត ១

េរឿងឆពវគគយភកខ សែដងសភគបតត ១ េរឿងភកខ រឭកេឃើញនវ បតតកន ងេពលែដល

សែដងបតេមកខ ១ េរឿងសងឃទងអសរតវសភគបតតេហើយមនេសចកដសង យ ១

េរឿងសងឃមន គ លនមនងេគរតរបស បតត ១ េរឿងភកខជពហសត ១ េរឿង

សកភកខ េរចើនរប ១ េរឿង សកភកខ ដៃទេសមើ ៗគន ១ េរឿង សកភកខ ដៃទតច

ជង ១ េរឿងបរសទយមនទនេរកកេចញ ១ េរឿងបរសទយខលះេរកកេចញេទេហើយ ១

េរឿងបរសទយទងអស េរកកេចញេទេហើយ ១ េរឿង សកភកខបនដងថ សក

ភកខ ដៃទមកមនទនដល ១ េរឿងភកខមនេសចកដសង យ ១ េរឿងភកខមនេសចកដរេងក ស

ថេយើងគរេធវើ ឧេបសថ ឬមនគរេធវើ ១ េរឿងភកខ ដងថមន សកភកខ ដៃទមកមនទន

ដល ១ េរឿងភកខ េឃើញ ករជេដើមរបស សកភកខ ១ េរឿងភកខឮ ករជេដើម

របស សកភកខ ១ េរឿង គន តកភកខ នង សកភកខ ១ េរឿង សកភកខថ

ៃថងចតទទស ែត គន តកភកខថៃថងបណណរស ១ េរឿងៃថងមយេ ចឬមយេកើតរបស

សកភកខ ែត គន តកភកខថជៃថងបណណរស ១ េរឿង សកភកខ នង គន តកភកខទងពរពកមនេភទនងស សេផ ងគន ឬេសមើគន ១ េរឿងរទង មមនឲភកខ េធវើឧេបសថ េ យករឲបរសទធេឈម ះបរ សកៈ ១ េរឿងរទង មមនឲេធវើ ឧេបសថ

ខសៃថងឧេបសថ េវៀរែលងែតសងឃ មគគឧេបសថេចញ ១ ឧទទ នទងេនះជេហតេធវើេរឿងឲជកចបសេឡើងេយើងបនចែណកែចកទកេហើយ ។

275