ปก

ÃÇÁ 16 àÃ×èͧ µŒ¹¡Óà¹Ô´ÊÔ觢ͧ·Õè¤Ø³ÍÒ¨ÂѧäÁ‹ÃÙŒÁÒ¡‹Í¹ !!

สิ่งแรกเมืองไทยใน

สิ่งของแรกชุด

เรื่อง - ภาพ : รัฐศักดิ์

สิ่งแรกเมืองไทยในชุด

เรื่อง - ภาพ : รัฐศักดิ์

สิ่งของแรก

สิ่งแรกเมืองไทยในชุด

เรื่อง - ภาพ : รัฐศักดิ์

สิ่งของแรก

การศึกษาคืออาวุธ อันทรงพลังที่สุดที่คุณสามารถใช้เพื่อเปลี่ยนโลก

Nelson Mandelaประธานาธิบดีแอฟริกาใต้ผู้ต่อต้านการเหยียดสีผิว

หน้า 3

หน้า 12

หน้า 5

หน้า 14

หน้า 7

หน้า 16

หน้า 9

หน้า 10

เรือบรรทุกเครื่องบินลำ�แรก

แท็กซี่คันแรกของไทย

รถยนต์พระที่นั่งคันแรก

รถเมล์ที่วิ่งเป็นสายแรก

ธงไทยผืนแรก

เครื่องพิมพ์ดีดภาษาไทยเครื่องแรก�

คอมพิวเตอร์เครื่องแรก�

แรกธนบัตรไทย

CONTENTSสารบัญ

1234

5

76

8

หน้า 18

ไม้ขีดไฟแรกของไทย�

น้ำ�อัดลมแรก

ATM�แรก�ของไทย

หนังสามมิติแรกของไทย

ตุ๊กตุ๊กคันแรกของไทย

บันไดเลื่อนแรกของไทย

หนังสือการ์ตูนเล่มแรกของไทย

9101112

13141516

หน้า 21

หน้า 27

หน้า 29

หน้า 23

หน้า 31

หน้า 33

หน้า 25

หนังสือพิมพ์ฉบับแรก

8

เรือหลวงจักรีนฤเบศรที่มา�:�หนังสือ�ADAY�ฉบับ�77

01

3

การรบด้วยเรือเป็นเรื่องเก่ามาก นับกันตั้งแต่ยุคโจรสลัด แต่ก็มีการพัฒนาการทางด้านวัตถุเช่นเรือพัฒนากันยิ่งใหญ่เป็นเรือรบ และเรือรบที่ ย่ิงใหญ่และมีชื่อเสียงในประเทศไทยคงหนีไม่พ้นเรือหลวงจักรีนฤเบศร ซึ่งเป็นเรือรบแรกและหนึ่งเดียวที่เป็นเรือบรรทุกเครื่องบินของไทย ซึ่งมีที่มาจาก ปี พ.ศ. 2532 ได้เกิดพายุไต้ฝุ่นเกย์ กองทัพเรือได้รับมอบหมายให้ทำาหน้าที่ค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล แต่ประสบปัญหาคือเรือขนาดใหญ่ที่สุดที่กองทัพเรือมีอยู่ขณะน้ันไม่สามารถทนสภาพทะเลได้้กองทัพเรือจึงว่าจ้างสร้างเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์กับประเทศสเปนและได้รับมอบเรือเมื่อวันที่20มีนาคมพ.ศ.2540

เรือบรรทุกเครื่องบิน

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานชื่อเรือหลวงลำานี้ว่าเรือหลวงจักรีนฤเบศรแปลว่าผู้เป็นใหญ่แห่งราชวงศ์จักรี

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

4

2

ราชยานยนต์คันแรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

02

5

รถยนต์พระที่นั่งคันแรก

รถยนต์คันแรกที่เข้ามาในไทยนั้นไม่มีการบันทึกเป็นท่ีแน่นอนแต่ว่ากันว่าฝรั่งเป็นคนนำาเข้ามาแต่มีการบันทึกในรัชกาลที่5ว่า“รถคันแรกในเมืองไทย รูปร่างคล้ายรถบดถนน ล้อยางตัน หลังคาเป็นปะรำา มีที่นั่งสองแถวใช้น้ำามันปิโตรเลียมไฟหน้าลักษณะคล้ายเตาฟู่”และรถยนต์ได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่ขุนนางและผู้มีหน้ามีตาในไทย และในรัชกาลที่5ได้มีการถวายรถพระที่นั่งคันแรกโดยกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ทรงประชวรได้สั่งซื้อจากฝรั่งเศษเป็นรถเดมเลอร์เบนซ์รุ่น28HP4สูบ35แรงม้า ในปีพ.ศ.๒๔๔๔และต่อมา เดมเลอร์ก็ได้เปลี่ยนชื่อเป็นเมอร์เซเดสเบนช์นั้นเอง

ปัจจุบันรถยนต์พระที่นั่งคือยี่ห้อมายบัค62สีครีมเลขทะเบียนร.ย.ล.1ทรงใช้เป็นรถยนต์พระที่นั่งทรงในปัจจุบันโดยได้จัดซื้อมาใช้แทนรถยนต์พระที่นั่งโรลส์-รอยซ์แฟนทอมซิกซ์(VI)ที่ใช้เป็นรถยนต์พระที่นั่งทรงมานานถึง30ปี

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

6

3

ธงชาติไทยในสงครามโลกครั้งที่�1ที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

03

7

ธงไทยผืนแรก

แต่เดิมการใช้ธง เป็นการใช้เพื่อให้รู้ว่าทัพไหนฝ่ายไหน โดยประเทศไทยแต่เดิมใช้ธงแดงล้วน โดยต้นกำาเนิดมาจาก ในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แห่งกรุงศรีอยุธยา เรือฝรั่งเศษมาไทย เมื่อถึงไทยฝรั่งเศษได้ชัดธงชาติตัวเองขึ้น ประเทศไทยก็ยิงสลุตตามธรรมเนียม แต่เมื่อไทยชักธงขึ้นบ้าง ฝรั่งเศษไม่ยิงสลุต เหตุผลคือธงที่ชักขึ้นเป็นธงของฮอลันดาซึ่งเป็นศัตรูกับฝรั่งเศษอยู่ทางไทยจึงใช้ผ้าแดงชักขึ้นแทนเรือฝรั่งเศษจึงยิงสลุตให้นับเป็นครั้งแรกที่ไทยมีธงของประเทศตัวเอง ต่อมาในสมัยรัชกาลที่1ทางไทยได้ใช้จักรมากวางกลางธงแดงและเปลี่ยนมาเรื่อยๆจนถึงธงไตรรงค์ซึ่งใช้ครั้งแรกในปีพ.ศ.2460

ทางประเทศไทยได้เปลี่ยนธงมาแล้วทั้งสิ้น 7 ครั้ง และธงไตรรงค์ มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ากว้าง6ส่วนยาว9ส่วนด้านกว้างแบ่งเป็น5แถบตลอดความยาวของผืนธงตรงกลางเป็นแถบสีน้ำาเงินแก่กว้าง2ส่วนต่อจากแถบสีน้ำาเงินแก่ออกไปทั้ง2ข้างเป็นแถบสีขาวกว้างข้างละ1ส่วนต่อจากแถบสีขาวออกไปทั้ง2ข้างเป็นแถบสีแดงกว้างข้างละ1ส่วน

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

8

4

คอมพิวเตอร์�IBM1620ที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

04

9

คอมพิวเตอร์เครื่องแรก

คอมพิวเตอร์ในตอนนี้แทบจะเป็นวัตถุติดตัวแล้ว งานแทบทุกประเภทในปัจจุบันนี้ต้องใช้คอมพิวเตอร์เป็นเครื่องช่วย สำาหรับคอมฯเคร่ืองแรกของไทยมีไว้สำาหรับการทำางานด้านสถิติโดยเครื่องแรกเป็นคอมยี่ห้อ IBM รุ่น 1620 ในปี พ.ศ.2506โดยเป็นของศาสตราจารย์บัณฑิตกันตะบุตรซึ่งตอนนั้นเป็นเลขาธิการสำานักงานสถิติแห่งชาติ(สสช.)โดยคอมเครื่องแรกมีราคาประมาณ2ล้านบาทกว่าๆ ศาสตราจารย์บัณฑิตกันตะบุตรได้รับการยกย่องว่าเป็นพระบิดาแห่งวิชาสถิติของไทยกันเลยทีเดียวและนอกจากนั้นท่านยังเป็นคนบุกเบิกด้านคอมพิวเตอร์ของไทยอีกด้วย

คอมพิวเตอร์เครื่องแรก อยู่ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่เครื่องที่สองอยู่ที่สำานักงานสถิติแห่งชาติโดยเครื่องที่2IBM1401

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

10

แรกธนบัตรไทย

แต่เดิมคนไทยใช้หอยเบี้ย และเปลี่ยนมาเป็นเงินพดด้วย ไปเรื่อยจนถึงเหรียญกษาปณ์ ซึ่งเป็นของมีค่าเพื่อเป็นสื่อการในการแลกเปลี่ยนแต่การใช้กระดาษมาเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนนั้นมาจากไหนล่ะ ธนบัตรเกิดครั้งแรกในปีพ.ศ.2396 เพราะในสมัยนั้นมีการผลิตเงินพดด้วงเลียนแบบขึ้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดให้ทำาเงินกระดาษโดยเรียกว่า “หมาย” เป็นกระดาษขาวพิมพ์ด้วยหมึกดำามีตราพระราชลัญจกรประจำาพระองค์เพื่อป้องกันการเลียนแบบ แต่ไม่ได้รับความนิยม ต่อมาในปี พ.ศ.2417 พระบาทสมเด็จพระจุลจอลเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าให้จัดทำาเงินกระดาษเรียกว่า“อัฐกระดาษ”

เหตุผลในการออกธนบัตรมาเพื่อใช้ในการเป็นสื่อนั้นมีเพียงเหตุผลเดียวในทุกยุคทุกสมัยเหตุผลคือผลิตเหรียญกษาปณ์ออกมาไม่ทันนั้นเอง

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

ต่อจากนั้นธนาคารก็ออกบัตรธนาคารออกมาเรียกว่าแบงก์โน้ตแต่ชาวไทยก็ย่อคำาเรียกว่าแบงก์จนติดปากมาจนทุกวันนี้

11

เงินกระดาษหรือแบงก์ต่างยุคต่างสมัยที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

05

12

แท็กซี่คันแรกของไทย

รถสาย 935 คงเป็นคำาคลาสสิคอีกคำาหนึ่งที่เอาไว้เรียกแท๊กซี่มิเตอร์ (มุกกากมุกละออง) แต่เชื่อได้ว่าคนที่อยู่ในกรุงเทพฯนั้นครั้งหนึ่งต้องเคยนั่งแท๊กซี่ และอย่างที่เราเห็นในตอนนี้ ว่าแท๊กซี่วิ่งกันเต็มบ้านเต็มเมืองเลย แรกเริ่มของแท๊กซี่มาจากไอเดียของนายพลโท พระยาเทพหัสดินที่เห็นว่ารถสาธรณะในสมัยนั้นมีไม่เพียงพอต่อประชาชน จึงเอารถยนต์มาทำาเป็นรถสาธารณะบ้าง โดยรุ่นแรกนั้นแท๊กซี่เป็นรถยนต์ยี่ห้อ ออสตินขนาด7แรงม้าจำานวน4คัน เมื่อปีพ.ศ.2466 โดนคนกรุงเทพฯเรียกรถประเภทนี้ว่ารถไมล์ด้วยความที่ว่าคิดค่าโดยสารตามไมล์และคนขับจะเป็น อดีตทหารในสงครามโลกครั้งที่1กิจการแท๊กซี่จึงเป็น งานหลังปลดเกษียณของทหารนั้นเอง

แต่เดิมแท๊กซี่ไม่ได้เริ่มต้นที่35บาทแต่เริ่มต้นที่15สตางค์ไมล์ต่อไปก็15สตางค์เช่นกัน

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

13

รถออสตินที่ใช้เป็นแท๊กซี่ในสมัยก่อนที่มา�:�หนังสือสิ่งแรกในสยาม

06

14

รถเมล์ทีเป็นสายแรก

เริ่มต้นของรถเมล์มีการบันทึกเมื่อปีพ.ศ.2428ว่า“ประเทศไทยนั้นมีรถเทียมม้าซึ่งเรียกกันว่ารถเมล์วิ่งตามเส้นทางเรือเมล์อยู่ก่อนแล้ว”แต่ให้บริการเพียง 2 ปีก็ต้องปิดตัวลงเพราะว่ามีกิจการรถรางเข้ามาแทนและต่อมานั้นในปี พ.ศ.2450 นายเลิศ เศรษฐบุตรก็ทำากิจการรถเมล์ขึ้นมาใหม่โดยวิ่งจากสะพานยศเสไปยังประตูน้ำาสระปทุมซึ่งเป็นเส้นทางแรกของรถเมล์แต่เนื่องจากใช้ม้าลากจึงไม่เป็นทีนิยม ต่อมาในปี พ.ศ.2456 รถเมล์ก็ปรับปรุงครั้งใหญ่โดยนำารถยนต์ยี่ห้อฟอร์ดมาใช้แทนโดยตอนต้นนั้นชาวบ้านเรียกรถเมล์ชนิดว่ารถเมล์ขาว

จำานวนรถโดยสารสาธารณะในขณะนี้ (พ.ศ.2556) รถเมล์มีจำานวนทั้งสิ้น 8,193 คัน คิดเป็น53%จากรถโดยสารสาธารณะทั้งหมด(ข้อมูลจากองค์การข่นส่งมวลชนกรุงเทพ)

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

นายเลิศ และเมื่อจบจากสงครามโลกครั้งที่2รถเมล์เริ่มมีความนิยมมากจึงมีการเอารถบรรทุกมาปรับแต่งและใช้วิ่งกันและพัฒนารูปแบบรถจนเป็นอย่างท่ีเห็นในปัจจุบัน

15

07

รถเมล์ขาวนายเลิศที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

16

เครื่องพิมพ์ดีดภาษาไทยเครื่องแรก

เรื่องของการทำาเอกสาร ถ้าไม่มีเครื่องพิมพ์แบบในปัจจุบันคงเขียนกันจนมือหงิกกันเลย นับเป็นการลงโทษได้เลย แต่โชคดีเรามีเครื่องมือช่วยในการพิมพ์คือคอมพิวเตอร์เก่ากว่านั้นก็คงเป็นเครื่องพิมพ์ดีด ซึ่งแต่เดิมนั้นเครื่องพิมพ์ดีดเป็นภาษาอังกฤษล้วนๆจนกระท้ังปี พ.ศ.2438 นายเอดวิน แมคฟาร์แลนด์ ดัดแปลงเครื่องพิมพ์ดีดภาษาอังกฤษเป็นเครื่องพิมพ์ดีดภาษาไทยและก็ได้โรงงานSmithPremierซึ่งอยู่ที่กรุงนิวยอร์คเป็นผู้ผลิตให้ หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2435 นายเอดวินแมคฟาร์แลนด์ได้นำาเครื่องพิมพ์ดีดดังกล่าวเข้ามาถวายรัชกาลที่5ซึ่ง

หลังจากการสั่งทำาเครื่องพิมพ์ดีปรากฏว่าMcfarlandได้ลืมบรรจุตัวอักษร“ฃ”(ขอขวด)และฅลงไปจึงเป็นเหตุให้การเขียนคำาว่าคนใช้คควายแทนที่จะเป็นฅฅนและขวดใช้ขไข่แทนฃฃวดนั้นเอง

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

พระองค์ได้ทรงทดลองพิมพ์และเป็นที่พอพระราชหฤทัยอย่างยิ่ง สั่งซื้อเครื่องพิมพ์ดีดภาษาไทยSmithPremierจำานวน17เครื่องเข้ามาใช้ในราชการ หลัวจากนั้นก็มีการพัฒนาเครื่องพิมพ์ดีดมาเรื่อยๆ และเปลี่ยนการพิมพ์เป็นคอมพิวเตอร์ในเวลาต่อมานั้นเอง

17

08

เครื่องพิมพ์ดีดไทยสมิทพรีเมียร์แบบแป้นพิมพ์�7�แถวที่มา�:�หนังสือ�ADAY�ฉบับ�77

18

ตุ๊กตุ๊กคันแรกของไทย

สองไม่เอาสี่ไม่ใช่!!สามล้อนี่แหละโอเคสุด ย้อนไปในปี พ.ศ.2476 คุณเลื่อน พงษ์โสภณ คิดเล่นๆ ที่จะดัดแปลงรถจักรยานโดยเพิ่มล้อไปอีก 1 แล้วจัดให้มันสมดุล ปรับแต่งจนเข้าที่เข้าทางสามล้อก็เกิดขึ้นแล้วท่านก็เอาออกไปจดทะเบียนรับจ้าง (ซะงั้น)กะว่าเอาเด่นเลย ต่อมาในปี พ.ศ. 2503 มีการนำารถสามล้อเครื่อง กระบะบรรทุกจากประเทศญี่ปุ่น เข้ามาดัดแปลง เพื่อทดแทนรถสามล้อถีบซึ่งถูกห้ามวิ่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร โดยเริ่มจาก รถยี่ห้อไดฮัทสุ รุ่นมิดเจ็ท ดีเคจากญี่ปุ่นเป็นครั้งแรกเป็นจำานวน30คัน

รถตุ๊กตุ๊กในปัจจุบันเป็นของ บริษัท ไทย ตุ๊ก ตุ๊ก มอเตอร์ จำากัด ชื่อรุ่น TT 550 SDเครื่องยนต์isuzuohcเป็นรถหกจังหวะ248cc

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

โดยคนไทยในยุคนั้นเรียกกันว่า“สามล้อเครื่อง”และต่อมาก็เรียกติดปากกันว่าตุ๊กตุ๊กคาดว่าคงได้แรงบันดาลใจชื่อมาจากเสียงของเจ้ารถคันนี้นั้นเอง

19

9

รถสามล้อเครื่องที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

09

20

Bangkok�Recorder�ฉบับปฐมฤกษ์ที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

10

21

หนังสือพิมพ์แรกในไทย

แต่เดิมหนังสือพิมพ์ มีชื่อเรียกว่าหนังสือข่าว ตามคำาในภาษาอังกฤษว่า Newspaper ต่อมาสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้สนใจงานหนังสือพิมพ์มาก โดยเฉพาะการแพร่เนื้อหาที่อาจทำาให้เกิดความเข้าใจผิดในประชาชานได้และท่านทรงเรียกว่าหนังสือพิมพ์เป็นพระองค์แรก ต่างประเทศนั้นหนังสือพิมพ์ได้เจริญไปมากแล้วแต่ในประเทศไทยยังไม่มีหนังสือพิมพ์ เพราะว่าไม่มีเครื่องพิมพ์ จนกระทั่งปี พ.ศ.2387หมอบรัดเลย์ ได้นำาเครื่องพิมพ์เข้ามา และพิมพ์หนังสือพิมพ์ โดยมีชื่อว่าจดหมายเหตุบางกอกหรือBangkokRecorderซึ่งถือเป็นหนังสือพิมพ์ฉบับแรกของไทย

หนังสือพิมพ์นั้นมีปัญหากับทางรัฐบาลมาต่อเนื่องเช่นในปีพ.ศ.2410มีพระบรมราชโองการให้ประกาศว่า “หนังสือพิมพ์นั้นเชื่อฟังเอาจริงไม่ได้ ท่านผู้ใดอ่านแล้วอย่าเชื่อฟังเอาเป็นจริงให้เข้าใจดังประกาศนี้เทอญ”เราอ่านหนังสือพิมพ์ก็ใช้วิจารณญานในการอ่านด้วยนะ

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

ส่วนหนังสือพิมพ์ของไทยนั้นมีขี้นมาเรื่อยๆเช่นสยามไทม์บางกอกเพรสไทยรัฐและเดลินิวส์และเป็นข้อมูลข่าวมาจนปัจจุบัน

22

กล่องไม้ขีดที่มา�:�หนังสือแรกเริ่มเดิมทีในสยาม

11

23

ไม้ขีดไฟแรกของไทย

เมื่อก่อนหากต้องการจุดไฟจะทำาไง ?? ไม้ขีดไฟไงครับซึ่งไม้ขีดไฟยุคแรกมีความสำาคัญต่อประชาชนมากเพราะตอนนั้นยังไม่มีไฟแช๊ก ไม่ขีดไฟเข้าไทยในสมัยของพระบาทสดเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นไม้ขีดจากประเทศ สวีเดน ต่อมาก็เป็นไม้ขีดของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งทางญี่ปุ่นได้ออกแบบหน้ากล่องไม้ขีดไฟเป็นหลายรูปมากมาย และในยุคสมัยของพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวญี่ปุ่นได้ทำารูปหน้ากล่องเป็นภาพวาดของรัชกาลที่5

ไม่ขีดไฟนั้นมีผิวสำาหรับขีดอยู่ข้างกล่องไม้ขีดซึ่งมีฟอสฟอรัสแดง ทาติดอยู่ ด้วยยางไม้ หรือกาวชนิดอื่น ส่วนที่หัวไม้มีโปแตสเซียมคลอเรตซึ่งเมื่อกระทบกับ ฟอสฟอรัสแดง ก็จะเกิดปฏิกิริยาให้ความร้อนมากพอและไฟจะติดขึ้นได้

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวคนไทยสามารถผลิตไม้ขีดไฟเองได้ทำาให้การนำาเข้าเริ่มหายไปและมีบริษัทที่คนไทยน่าจะรู้จักกันดีคือ บริษัทไม้ขีดไฟคือผู้ผลิตไม้ขีดตราพยานาคนั้นเอง

24

ตึกโอเรียนเต็นที่มา�:�พิพิธภัณฑ์การศึกษาแห่งชาติ

12

ขวดน้ำ�มะเน็ดที่มา�:�หนังสือ�ADAY�ฉบับ�77

25

เรารู้จัก โค้ก เป๊ปซี่ เอส แฟนต้า และอีกหลากหลายยี่ห้อของน้ำาอัดลม แต่จะมีใครบ้างรึเปล่าที่รู้จัก น้ำามะเน็ด ว่าเป็นน้ำาอัดลมชนิดแรกที่นำาเข้าประเทศไทย มะเน็ด เป็นการเลียนเสียงของคำาว่า LEMONADE ซึ่งน้ำาประเภทนี้มีการโฆษณาใน จดหมายเหตุบางกอก ด้วย ในฉบับที่ 27ธันวาคมพ.ศ.2409เอกลักษณ์ของน้ำามะเน็ดคือรสมะนาวจี๊ดจ๊าดมีขวดรูปทรงแปลกๆโดยมีลูกเล่นคือมีลูกแก้วอยู่ภายในว่ากันว่ามีไว้เพื่อรักษาความซ่าของน้ำานั้นเองแต่ในที่สุดก็หายไปจากเมืองไทยเมื่อราว50-60ปีก่อน

น้ำาอัดลมแรก

วิธีการคือเวลาเทน้ำาให้ทำายังไงก็ได้อย่าให้ลูกแก้วปิดทางเดินน้ำาและเมื่อไม่กินแล้วให้ลูกแก้วนั้นมาปิดทางแล้วก็ปิดฝาทับจะเป็นการรักษาความซ่าได้เป็นอย่างดี(แต่ก็ไม่มีการรับประกันจากใครว่ามันจะซ่านานจริง)

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

26

13

ATM�ของธนาคารไทยพาณิชย์ที่มา�:�ยุพารัตน์�อาษาสุจริต

13

27

ATM แรก ของไทย

วันที่ 24 มีนาคม พ.ศ.2526 ธนาคารไทยพาณิชย์ ได้สร้างความประหลาดใจแก่วงการธนาคารในเมืองไทยโดยใช้เจ้าสิ่งที่เรียกว่าATM

ในพิธีเปิดการใช้ATMสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ได้ทดลองบัตรเบิกเงินและพระราชทานบัตรให้แก่ทางธนาคารและนำาไปจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ธนาคารไทย

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

ATMย่อมาจากAutomatic TellerMachineพูดง่ายๆว่าเป็นเครื่องบริการเงินอัตโนมัติ โดยการเปิดตัว ATM ครั้งนี้ทำาให้ภาพลักษณ์ธนาคารเปลี่ยนเป็นธนาคารที่ทันสมัยมาในสมัยนั้น โดยบัตรแรกเป็นของ คุณพูนเพิ่ม ไกรฤกษ์ ซึ่งเป็นผู้บริหารของธนาคารนั้นเอง ปัจจุบันธนาคารไทยพาณิชย์มีตู้ ATM ให้บริการถึง4,000เครื่อง

28

โปสเตอร์ของ�T-REXที่มา�:�หนังสือ�สิ่งแรกในสยาม

14

29

หนังสามมิติแรกของไทย

เทคโนโลยีของการฉายภาพยนต์เป็นสิ่งท่ีเพิ่มความสนุกในการดูหนังได้มากและเมื่อมีโรงภาพยนต์หรือที่เรียกว่าโรงหนังแล้วก็ต้องมีหนังที่ดี ซึ่งภาพยนต์ของไทยที่ฉายในโรงภาพยนต์คือ “มหาภัยใต้ทะเล” ในปีพ.ศ.2476 แต่ที่น่าสนใจคือหนัง3มิติของไทยที่นำาเข้ามาโดยเรื่องแรกที่เป็นหนัง3มิติและฉายในไทยคือเรื่องT-REX โดยฉายที่โรงภาพยนต์ไอแมกซ์สาขารัชโยธิน ซึ่งฉายในวันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ.2541 โดยมีรายได้คือ500,000บาทใน6เดือน

ว่ากันเรื่องภาพยนตร์พ.ศ.2475ภาพยนตร์เสียงของไทยเรื่องแรก“หลงทาง”ออกฉายพ.ศ.2476ภาพยนตร์สีเรื่องแรกของไทย“ปู่โสมเฝ้าทรัพย์

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

30

15

โปสเตอร์โปรโมทห้างไทยไดมารูที่มา�:�หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

15

31

บันไดเลื่อนแรกของไทย

สิ่งที่เห็นได้ทั่วไปในห้างปัจจุบันคือบันไดเลื่อนซึ่งคงเป็นเรื่องปกติธรรมดาของทุกคนแต่บันไดเลื่อนในตอนแรกคงเป็นอะไรที่น่าสนุกไม่น้อย

ถามถึงที่อยู่เดิมของห้างไทยไดมารูคือบิ๊กซีราชประสงค์ในปัจจุบันนั้นเองแต่ตึกเก่าถูกทุบไปแล้วนะครับ

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

(อารมณ์เด็กเล่นลิฟท์) แล้วถ้าถามว่าบันไดเลื่อนที่แรกคือที่ไหน บอกไปว่าคือในห้างไทยไดมารู คงมีหลายคนสงสัยว่า ห้างไทยไดมารู มันอยู่ตรงไหนบอกเลยว่าถูกทุบทิ้งไปนานแล้วครับ ห้างไทยไดมารูนั้นเปิดบริการในปีพ.ศ.2507เป็นห้างของญี่ปุ่น และได้ใช้บันไดเลื่อนเป็นจุดขายของห้าง ซึ่งได้ผลมีคนเข้าไปใช้กันแน่นห้างสรรพสินค้า เรียกว่าเข้าไปเล่นบันไดเลื่อนกันอย่างสนุกนั้นเองแต่หลังจากหมดสัญญากับที่เก่าห้างก็ย้ายไปอยู่ที่ศูนย์การค้าเสรีเซ็นเตอร์ (พาราไดซ์พาร์ค)แต่ด้วยเศรษฐกิจที่ไม่ได้ทำาให้ห้างไทยไดมารูปิดตัวลงในที่สุด

32

16

ตุ๊กตาหนังสือการ์ตูนเล่มแรก,การ์ตูนในหนังสือพิมพ์ที่มา�:�หนังสือแรกเริ่มเดิมที

16

33

หนังสือการ์ตูนเล่มแรกของไทย

ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่ หัวรัชกาลที่6ภาพล้อเลียนหรือการ์ตูนในเมืองไทยเป็นที่นิยมแพร่หลายมากโดยเฉพาะแนวการ์ตูนล้อเลียนการเมืองยุคนี้ได้มีนักเขียนการ์ตูนล้อการเมืองคนแรกเกิดขึ้น คือ ขุนปฏิภาคพิมพ์ลิขิต (เปล่ง ไตรปิ่น)แม้แค่รัชกาลที่ 6 ก็ทรงโปรดการ์ตูนลักษณะดังกล่าว ดังปรากฏหลักฐานว่า มีภาพวาดฝีพระหัตถ์ล้อเหล่าเสนาบดีและข้าราชบริพารในพระองค์อยู่เสมอๆตีพิมพ์ลงหนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต

รู้หรือไม่ว่า การ์ตูนขายหัวเราะ ออกวางจำาหน่ายในปี พ.ศ.2516 นับว่าเป็นนิตยสารการ์ตูนที่มีอายุยาวนานโดยมีอายุถึง41ปี(พ.ศ.2557)

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

พ.ศ. 2495 ได้มีการ์ตูนเด็กเกิดขึ้นเป็นเล่มแรก คือ หนังสือการ์ตูน “ตุ๊กตา” ที่เป็นผลงานของนักเขียนการ์ตูนพิมล กาฬสีห์ มีตัวละครหลักสี่คน คือ หนูไก่ หนูนิด หนูหน่อย และหนูแจ๋ว และประสบความสำาเร็จอย่างสูง ปัจจุบันการ์ตูนไทยที่ถือได้ว่าครองใจคนไทยทุกเพศทุกวัยเป็นอันดับหนึ่งของประเทศในเวลานี้ก็คือ ขายหัวเราะ-มหาสนุก

ขอขอบคุณอาจารย์�ฐปนนท์�อ่อนศรี

อาจารย์�อดิสรณ์�สมนึกแท่นและอาจารย์สาขาศิลปกรรม�มหาวิทยาลัยจันทรเกษมทุกท่าน

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ�กรมศิลปากรธนาคารแห่งประเทศไทยคุณยุพารัตน์�อาษาสุจริต

นิตยสาร�ADAY

34

รัฐศักดิ์�เดชพันธ์สาขาจิตรกรรม�วิทยาลัยอาชีวศึกษาปัตตานี

ปี�พ.ศ.�2552ศิลปกรรม�ออกแบบนิเทศศิลป์�คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

มหาวิทยาลัยจันทรเกษม�ปี�พ.ศ.�2556

เกี่ยวกับผู้เขียน

35

EDITOR NOTE เมื่อเราใช้ชีวิตถึงช่วงหนึ่ง เราจะเริ่มตั้งคำาถามกับสิ่งโน้น สิ่งนี้ว่าต้นกำาเนิดของมันมาจากไหนนะแล้วมันมาไทยยังไงเมื่อเริ่มสงสัยก็ต้องหาคำาตอบ เรื่องของสิ่งแรกนั้นเป็นเรื่องใกล้ตัวที่ไกลตัวมาก เพราะสิ่งของรอบตัวย่อมมีคร้ังแรกเกิดขึ้นมาก่อนแล้วจึงพัฒนามาเป็นรูปแบบที่เห็นกันในทุกวันนี้ทั้งรถเมล์ATMแบงก์หรือแม้กระทั่งบันไดเลื่อนคิดกันเล่นๆว่าครั้งแรกที่มีการใช้บันใดเลื่อนคนไทยจะสนุกกับมันมากขนาดไหนแค่คิดก็สนุกแล้ว และการที่เราอยากรู้ มันเป็นเรื่องดี อย่างน้อยก็ทำาให้คุณได้มีความรู้มากขึ้นเอาไปเล่าให้เพื่อนพี่น้องลูกหลานฟังได้และถ้าเป็นอย่างงั้นคุณก็เป็นคนหนึ่งที่สามารถพูดได้ว่า“เราคือคนที่สืบทอดประวัติศาสตร์ชาติไทย”

รัฐศักดิ์

ผู้เขียน

ที่มาเนื้อหา

โกสินทร์รัตนประเสริฐสิ่งแรกในสยามถุงเงินพุทธสรณ์แรกเริ่มเดิมที...ในสยามADAY Vol7 number 77 ปก 100 สิ่งแรกในเมืองไทยแถมสุขนุ่มนนท์ประวัติศาสตร์ไทยเทพชูทัพทองกรุงเทพในอดีตปาลเลกัวซ์แปลโดยสันต์ท.โกมลบุตรเล่าเรื่องกรุงสยามสมบัติจำาปาเงินรู้เรื่องเมืองบางกอกสุทธิลักษณ์อำาพันธ์วงศ์คนเด่นในอดีตโรมบุนนาค100 แรกมีสยามเอนกนาวิกมูลแรกมีในสยาม เล่ม 1,2,4

ส่ิ ง เ ดี ย ว ท่ี เ อ า ช น ะกาลเวลาได้คือ...ความทรงจำา

เกตุเสพย์สวัสดิ์ ปาลกะวงศ์ ณ อยุธยาน้าเน็ก

พิธีกร

40

สิ่งแรกเมืองไทยในชุด

เรื่อง - ภาพ : รัฐศักดิ์

สิ่งของแรก

41

สิ่งแรกเมืองไทยในชุด

เรื่อง - ภาพ : รัฐศักดิ์

สิ่งของแรก

àÃ×èͧ ¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÃ�à¤Ã×èͧááàÃ×èͧ ¹éÓÍÑ´ÅÁááàÃ×èͧ ˹ѧÊ×;ÔÁ¾�©ºÑºááÂѹ件֧àÃ×èͧ¢Í§ ºÑ¹ä´àÅ×è͹áá !!ÃǺÃÇÁàÃ×èͧÊÔ觢ͧáá¢Í§ä·Â·Õè¤Ø³ÍÒ¨¨ÐäÁ‹à¤ÂÃÙŒÁÒ¡‹Í¹¤Ñ´ÁÒáÅŒÇ 16 àÃ×èͧ์¹æ